رام - سوم امرداد

در تاریخ معاصرمان این روز با چند رخداد سیاسی کوچک مصادف بوده است. در سال ۱۲۸۹ یپرم‌خان ارمنی که از سرداران دلیر مشروطه‌خواه بود مجدالدوله را که از سران مستبدین بود دستگیر کرد و هرچند می‌بایست به خاطر جنایت‌هایش اعدامش می‌کردند، اما با اعمال فشار انگلیسی‌ها و به ویژه سر جرج باکلی سفیر انگلیس روند دادرسی‌اش متوقف شد و جان به در برد. یک سال بعد در ۱۲۹۰ در همین روز سردار اسعد از صدارت برکنار شد و صمصام‌السلطنه به جایش نشست. در ۱۳۲۱ کمتر از یک سال پس از سرنگونی دولت رضاشاه نخستین جلسه‌ی محاکمه‌ی سران شهربانی آغاز شد و دکتر جلال عبده دادستان این دادرسی بود. در این کشمکش حقوقی مشهور که پنجاه روز به درازا کشید متهمانی مانند رکن‌الدین مختاری و پزشک احمدی محاکمه شدند و پرونده‌ی مرگ دکتر تقی ارانی، سید حسن مدرس، سردار اسعد بختیاری و فرخی یزدی در آنجا مورد بحث قرار گرفت. هفت سال بعد در روز دوشنبه سوم امرداد سال ۱۳۲۸ حسن تقی‌زاده برای آخرین بار در مجلس نطق کرد و در سخنانش که در واقع وصیت‌نامه‌ی سیاسی‌اش هم بود نمایندگان مردم را اندرز داد که از بزرگ شدن دولت جلوگیری کنند.
در تاریخ جهان این روز با وقایع سیاسی مهم‌تری مصادف بوده است. در سال ۳۰۶ میلادی سپاهیان رومی کنستانتین را به امپراتوری برگزیدند و به این ترتیب زمینه برای مسیحی شدن مردم این قلمرو هموار شد. با این همه مسیحیت در اروپا کند و با تردید پیشروی کرد. طوری که تا سیصد سال بعد هنوز مسلمانان در اندلس دست بالا را داشتند و در ۶۵۷ هجری خورشید در نبرد دریایی القصیره ناوگان دولت غرناطه (گرانادا) که زیر فرمان سلطان یعقوب بن عبدالحق قرار داشت و از ۸۴ کشتی تشکیل می‌شد بر ناوگان پادشاهی کاستیل با صد کشتی غلبه کرد و همه‌ی کشتی‌های دشمن جز سه تا را غرق کرد. تا دویست سال بعد اما مسلمانان از اروپای غربی رانده شده بودند و نوبت به سرداران مسیحی بود که به جنگ با یکدیگر بپردازند و نوآوری‌های فناورانه‌شان را بر هم بیازمایند. در این راستا بود که در سال ۸۴۶ در نبرد مولینِلا که در آن چهارده هزار سرباز از سوی ونیز با سیزده هزار سرباز از طرف فلورانس می‌جنگیدند، برای نخستین بار در ایتالیا سلاح آتشین به کار گرفته شد. استفاده از باروت فتوحات بعدی اروپاییان در آمریکا را ممکن ساخت و چنین بود که آخرش در ۱۱۷۸ ناپلئون در منطقه‌ی ابوقیر در مصر بر قوای ده هزار نفره‌ی مصطفی پاشا خدیو مصر غلبه کرد. سوم امرداد در تاریخ فرانسه به یک دلیل دیگر هم اهمیت دارد و آن این که در این روز به سال ۹۷۲ هانری چهارم شاه فرانسه در مراسمی عمومی از کیش پروتستانی برید و به کاتولیک‌ها پیوست و این تصمیم پیامدهای اجتماعی و سیاسی پردامنه‌ای برای این کشور به دنبال داشت.
در دوران معاصر هم این روز از نظر نظامی و سیاسی پر جنب‌ و جوش بوده است. در ۱۲۷۷ آمریکا طی جنگی پورتوریکو را از اسپانیا گرفت، در ۱۳۲۶ هری ترومن حکم تأسیس سازمان سیا را امضا کرد و در ۱۳۳۶ جمهوری تونس اعلام موجودیت کرد. در سال ۱۳۴۸ نیکسون در یک سخنرانی «دکترین نیکسون» را اعلام کرد و گفت متحدان آسیایی‌اش باید خود اداره‌ی جبهه‌های جنگشان را در دست بگیرند و در ۱۳۸۶ پراتیبا پاتیل اولین رئیس‌جمهور زن در هند شد.
پژوهش و نگارش: دکتر شروین وکیلی
ویرایش و پردازش: بهنوش عافیت‌طلب
خوانش و تدوین: فرهاد آقابابایی


#دان
#Done
#Sherwin_Vakili
#شروین_وکیلی
#رام
#Ram
#امرداد