• 4 years ago
_ روزشمار ایرانی معنادار _ رخدادهای مهم ایران و جهان _

این روز با رخدادهایی در گرداگرد حوزه‌ی تمدن ایرانی پیوند خورده که دامنه‌اش به فعالیت ایرانی‌تباران خارج از قلمرو جغرافیایی تمدنشان هم کشیده می‌شود. در ۱۳۵ هجری خورشیدی سپهسالار چینی آن لوشان ، که مردی ایرانی‌تبار و سغدی بود، در چین سر به شورش برداشت و در این روز با محاصره‌ی پایتختِ دودمان تانگ امپراتور شوان‌زونگ را به گریز وادار کرد. نام خانوادگی «آن» و «کونگ» (اسم پدر آن‌ لوشان) در چینی شناسه‌ی مردم سغد است. آن لوشان خُتَن را در اختیار داشت و دولتی به نام یان را بنیان نهاد که به زودی پس از کشته شدنش فروپاشید.
رخدادهای واقع شده در این روز یکی گواهانی است که نشان می‌دهد کشورتراشی‌های اروپاییان در قلمرو ایران و عثمانی تجزیه‌شده چقدر فاجعه‌بار بوده و به چه زنجیره‌ای از خشونت‌ها و جنگ‌ها دامن زده است. یک نمونه از این ناآرامی‌ها که در همین روز رخ داد کودتای عبدالکریم قاسم در سال ۱۳۳۷ بود. او انقلابی را رهبری کرد و شاه عراق را از قدرت برکنار کرد و خود به قدرت رسید و این روندی بود که در نهایت به حکومت هولناک صدام حسین منتهی شد. در ۱۳۸۷ هم در جنگ وَنات که در نورستان افغانستان رخ داد، نزدیک دویست تن از اعضای القاعده و طالبان به حدود هفتاد تن در پایگاه آمریکایی‌ها حمله کردند و چهل تن از ایشان را کشته و زخمی کردند. با این همه اخبار خوبی هم در این روز به گوش ‌رسیده است. مثلاً در بیست و سوم تیر سال ۱۳۴۶ راویه عطیه اولین زن در دنیای عرب شد که به نمایندگی مجلس رسید.
در داخل خاک ایران کنونی این روز بیشتر با رخدادهای سیاسی و ناآرامی‌های اجتماعی کم‌دامنه مصادف بوده است. در ۱۳۱۵ علی اصغر حکمت در کرمانشاه با مصطفی فاتح دیدار کرد و به او پیشنهاد کرد برای تصفیه‌خانه‌ی نفت کلمه‌ی «پالایشگاه» به کار گرفته شود و چنین هم شد. در ۱۳۹۴ هم گروه ۵+۱ و ایران بر سر کشمکش هسته‌ای به نتیجه رسیدند و برجام شکل گرفت.
حزب توده به بهانه‌ی برگزاری مراسم سالگرد اعتصاب کارگران در سال ۱۳۲۵ که در همین روز رخ داده بود، تظاهراتی ده هزار نفره در تهران ترتیب داد که با تظاهرات مشابه حزب سومکا و زحمتکشان برخورد کرد. در نتیجه هواداران دو طرف با هم درگیر شدند و ارتش هم که برای سرکوب توده‌ای‌ها دنبال فرصت می‌گشت وارد میدان شد. تلفات درگیری‌های این روز را هجده تا پنجاه کشته و دویست تا دویست و هشتاد زخمی برآورد کرده‌اند.
زادگان نامدار بیست و سوم تیر عبارت‌اند از کاردینال مازارن دولتمرد بانفوذ فرانسوی (۹۸۱)، فردیناند سوم امپراتور روم مقدس (۹۸۷)، آرتور دو گوبینو نویسنده و مورخ فرانسوی (۱۱۹۵)، نورتروپ فرای ادیب کانادایی (۱۲۹۱) و ژاک دریدا فیلسوف فرانسوی (۱۳۰۹). مریم میرزاخانی، ریاضی‌دان ایرانی و نخستین زن برنده‌ی مدال فیلدز هم در این روز (۱۳۹۶) در بیمارستانی در کالیفرنیا بر اثر سرطان درگذشت.

پژوهش و نگارش: دکتر شروین وکیلی
ویرایش و پردازش: بهنوش عافیت‌طلب
خوانش و تدوین: فرهاد آقابابایی


#دان
#Done
#Sherwin_Vakili
#شروین_وکیلی
#رام
#Ram
#تیر

Category

📚
Learning