• evvelsi gün
Döküm
00:00Jenerik müziği...
00:30Jenerik müziği...
00:47Efendim merhaba İstanbul'un en güzide, en kaşane bölgelerinden birindeyiz İstanbul'un bir numaralı tepesi olan
00:56Ağustos tepesinin hemen balıkçı köyü olarak anlatılan ve Ağustos'un dibindeki Likos köyündeyiz.
01:05Efendim vermiş olduğum bilgi Bizantium devletine ait.
01:10Henüz Osmanlı yok, henüz Roma imparatorluğu dahi yok.
01:14Henüz milattan sonra 190'lı yılların öncesinde yani günümüzden yaklaşık olarak
01:211902 bin sene önce bir balıkçı köyündeyiz Likos köyü.
01:28Aynı isimle bir de dere var Bayrampaşa'dan Vatan Caddesi ve Aksaray'a doğru akan bir dere.
01:35Size bugün Beyaz TV ekranlarından, Geçmişe Yürüyen Adam programından, Eminönü'nden, Likos'tan ve daha nelerden bahsedeceğiz.
01:47Biz bugün Eminönü Yeni Camii Külliyesi 66 yılda bitirildi.
01:53Halk arasındaki adı Zulmiye Camii.
01:56İnanılmaz bir hikayesi var.
01:58İnsanlık, Osmanlı'nın insanlık boynu asılan gerdanlık gibi insanlık gerdanından bir örnek.
02:09Artık klasikleştik değil mi?
02:11Her pazar günü saat 12'de Beyaz TV ekranlarındayız.
02:16Arkamda bir külliye parçası, Mısır Çarşısı.
02:21Benim önümde sizin arkanızda Eminönü Yeni Camii.
02:2566 yılda 3 kayınvalide, 3 gelin.
02:29İnanılmaz neler anlatacağım neler.
02:32Eski fotoğraflarla karşınızda olacağız.
02:35Böyle fotoğrafları yan yana koyacağız.
02:38Fotoğrafların üzerinde bazen 100 yıl, bazen 200 yıl.
02:44200 yıl, 1800'lü yıllara gidip size o günlerden fotoğraf göstereceğiz.
02:512024'lerden 1830'lara gidip o günleri size anlatmak istiyorum.
02:58Sevgili dostlar, zaman makinası hazır.
03:01Motoru çalıştırdık.
03:03Sizler de hazırsanız ekip arkadaşlarımla birlikte ben de hazırım.
03:09Yeni Camii, etrafındaki meşruta, külliyesi, Mısır Çarşısı,
03:15Ticaret Merkezi, Makroembolo, Via Egnetia, Roma, Osmanlı,
03:21Bizantium ve daha pek çok şey Beyaz TV.
03:25Geçmişe yürüyen adam başladı.
03:34Tam 116 sene geçmiş şu an gördüğünüz fotoğrafta.
03:38116 takvimler, 1909'u göstermekte.
03:43Tam şurada bir çocuk oturuyor.
03:46Çocuğun üstüne doğru gitmem gerekiyor buradan geçersem.
03:50O yüzden buradan geleyim.
03:52Şurada bir çocuk var.
03:54Zemin ıslak olmasın.
03:56Zemin ıslak olmasın.
03:58O yüzden buradan geleyim.
04:00Şurada bir çocuk var.
04:02Zemin ıslak olmasa, belediye az evvel yıkadı buraları.
04:06Zemin ıslak olmasa oturur, elimi de çocuğun omzuna atar.
04:10Size öyle hitap ederim.
04:12116 sene önce.
04:14Eminönü Yeni Camii'nin önü.
04:17Bir alışveriş merkezi, bir ticaret merkezi.
04:21Ve o zamanlar burada güvercinler varmış.
04:25Bugün de güvercinler var.
04:27Şöyle yürüyeyim diyorum.
04:29Yürüyemem.
04:30Çünkü burada bir tezgah var.
04:32Şemsiyeli bir tezgah.
04:34Ne sattığı muamma.
04:36Satmış olduğu ürün bilinmiyor.
04:38Bu tarafa geleyim diyorum.
04:40Burada da bir şemsiyeli bir tezgah var.
04:44Burası bir pazar.
04:46Ve insanlar cıvıl cıvıl.
04:481909, ikinci meşrutiyet tarihi.
04:52Bilmiyoruz ki Abdülhamid tahttan indirildi mi, indirilmedi mi.
04:57Muhtemelen indirildi.
04:59Zira Abdülhamid tahttan indirilme tarihi 27 Nisan 1909.
05:05Yani Nisan'dan sonraki aylarda çekilmiş olma ihtimali çok fazla.
05:11Şu an benim arkamda 1597 yılında 3. Mehmed'in annesi Safiye Sultan tarafından başlatılan
05:211663 tarihinde Sultan İbrahim'in hanımı 19. Osmanlı Padişahı Sultan 4. Mehmed'in annesi Hatice Turhan Sultan tarafından bitirilen bir cami var.
05:35Dalgıç Mustafa Ağa'dır bunun mimarı.
05:39Pandemide öldü.
05:41Evet yanlış duymadınız.
05:431597 yılında inşasına başlanan bu caminin 1600'lü yıllarda mimarı pandemide öldü.
05:55O günkü pandemi Covid değildi belki.
05:59Ama o günkü pandemi kara veba idi.
06:03Ve kara vebadan buranın mimarı vefat etti.
06:07Altı bakın hemen şurası hatta otobüsün şu an bir otobüs geçiyor.
06:13Otobüsün geçtiği yer suydu.
06:17Kara doldurula doldurula büyütüldü.
06:21Denize toprak atıla atıla boğaz ileriye doğru götürüldü.
06:25Burası şu an üzerine basmış olduğumuz zemin altında su ihtiva etmektedir.
06:33Şimdi açmışlar gitmişler sabah gelmişler su var.
06:37Suyu boşaltmışlar su var.
06:41Suyu boşaltmışlar su var.
06:43Mümkün değil.
06:45Suyu kesmek mümkün değil.
06:47Zira orada bir deniz var ve denizden su geliyor.
06:51Dalgıç Mustafa Ağa'nın bir fikri gelmiş.
06:5518 tane demir kazık üzerine etrafına özel alışım sudan etkilenmeyen rutubet ve çürüme yaşamayan özel alışımla kapalı.
07:0718 tane direğin üzerine bu külliyeyi oturtmuşlar.
07:1118 tane dev kazığın üzerine oturtturulan bir külliye.
07:17Maddi sıkıntılar, problemler ve en nihayetinde 66 yıl.
07:231597'de başlayan inşaat 1663 tarihinde bitirildi.
07:3166 yıl.
07:33İnsanlar 66 yılda bitirilme hikayesini tabii ki de bitirilmez.
07:40Çünkü burada insanlar memnun edilmediler.
07:44Olsa olsa bu caminin adı Zulmiye Camisi'dir dediler.
07:50Peki bir dakika kim kime neden zulmetti ki bu cami yapılırken?
07:55Efendim zulüm falan yok.
07:57Sadece o günkü halk bu kadar fazla inşanın sürmesinden dolayı bir yakıştırma yapmışlar.
08:05Burası böyle bulunduğumuz her yer Eminönü Meydanı aslında bir Yahudi yerleşim merkezi.
08:15Burası aslında Taht el Kala.
08:23Kale değil Kala.
08:25Kalenin altı Taht el Kala.
08:28Peki kale neresi?
08:30Kale 18 kilometre çapında bulunan Konstantinopol.
08:36Konstantinopol'ün altı ise kalenin, şehrin varoşları.
08:42Şehrin banlüyeleri.
08:44Ve burada Yahudiler yaşıyorlar.
08:47Taht el Kala.
08:49Kalenin altı yani unutulmuşların, terk edilmişlerin, mahrumların memleketiydi.
08:56Roma İmparatorluğu zamanında burası bir Yahudi yerleşim merkezi.
09:01Sultan II. Beyazıt döneminde İspanya'dan Yahudiler getirildi.
09:07Ve onlar da Karaköy bölgesine yerleştirildi.
09:11Karayim köy, Karayim Türkleri, Karayim Yahudileri de orada yaşıyordu.
09:17Yani Abdülmecit Han'ın annesi, Bezmi Alem Valide Sultan Galata Köprüsü'nü yaptı.
09:25Galata Köprüsü bir Yahudi yerleşim merkezini başka bir Yahudi yerleşim merkezine bağlayan,
09:32iki Yahudi köyünü birbirine bağlayan köprüydü.
09:37Burası Yahudi bölgesi.
09:40Sultanlar, padişahların hanımları, Safiye Sultanlar, Handan Sultanlar, Kösem Sultanlar, Hatice Turhan Sultanlar
09:50bu bölgeye, burayı yapmak için ne var burada?
09:54L biçiminde Mısır Çarşısı.
09:56Roma İmparatorluğu zamanında burada Via Egnetia vardı.
10:01Yerine yapılan yer Mısır Çarşısı.
10:04Konuşmayacağız, fotoğraflar var o zaman konuşacağız.
10:08Burada bir cami, bir Sıbyan Mektebi, bir şifahane, bir tabhane, bir Darül Kur'a, bir türbe vs.
10:16iki adet çeşme.
10:18Zor bitirildi.
10:2066 yılda maddi imkansızlıklardan dolayı bitirildi.
10:25Fakat halk Yahudileri buradan alıp Hasköy'e gönderdiniz.
10:30Allah'ın rızası burada yoktur.
10:33Zerafet, letafet budur sanırım.
10:36İnsanlık düşüncesi budur sanırım.
10:39Yahudi köyüne bir cami yapıldı diye
10:43buraya Zulmiye Camisi dediler.
10:4866 yılda bitirilen bir caminin önündeyiz.
10:52Gelelim mi 1909'a, 116 yıl önceye?
10:58Hadi ben buradaki pazar yerine giriyorum.
11:01Siz de gelin lütfen.
11:02Bakın burada insanlar bulunmakta.
11:05Şurada şemsiyeli bir satıcı.
11:08Burada şemsiyeli bir satıcı.
11:11Merdivende oturan çocuk.
11:14Buralarda insanlar.
11:16Takvimler 1909.
11:19Beşrutiyet oldu mu bilinmez.
11:21Ama bu insanlar 116 sene öncesini anlattığım ve fotoğrafta gördüğünüz bu insanlar neler gördüler?
11:31Bu gördükleri iyi günler.
11:33Balkan Savaşları'nı görecekler.
11:35Trablusgarp'ın kaybı, Balkan Savaşları, Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı.
11:42Yani 1909'dan.
11:44Şuradaki insanların görüldüğü, yaşadıkları andan itibaren 14 yıl sürekli bu topraklarda savaş olacak.
11:562025'in başındayız.
11:59Günlerden Perşembe.
12:012025'inin İstanbul'un yeni camisinde görüntü tam olarak budur.
12:07Fakat 116 sene önce, 1909'daki görüntüde fotoğrafta görüldüğü gibidir.
12:16Sizi 116 yıl arayla aynı açıdan çekilen iki farklı fotoğrafla baş başa bırakıyorum.
12:31Takvimler 1900'ü göstermekte.
12:42Yani günümüzden tam 125 sene önce.
12:46Eminönü'nü Mahmut Paşa Bölgesi'ne bağlayan Mısır Çarşısı'ndan çok güzel bir görüntü görülmekte.
12:541663 tarihinde cami, 1664 tarihinde çarşı bitirildi.
13:01Hatice Turhan Sultan'ın emri ile yapılan bu han ya da çarşı ya da Fransızca ki adı ile pasaj.
13:11Çünkü birden fazla kapısı olduğu için pasaj deniyor.
13:16Böyle görünüyor.
13:18Bugün böyle görünüyor.
13:20125 sene önce burada fotoğraf, bugün herkes fotoğraf çekiyor.
13:27Bugün cep telefonu varsa bir adamın veya bir hanımefendinin cebinde fotoğraf makinesi var demektir.
13:35Ama o günlerde fotoğraf makinesi sahibi olmak bir ev almak kadar, bir daire sahibi olmak kadar zor bir şeydir ya.
13:45İşte her zamanda görülmediği için bir insan hayatı boyunca eğer İstanbul'da yaşıyorsa hayatı boyunca 4-5 sefer fotoğraf makinesi görüyor.
13:55Eğer köyde yaşıyorsa fotoğraf makinesi görmeden ölünür o tarihlerde.
14:01Tam olarak burada iki tane kameraman abim ve kardeşim var.
14:08Halil abinin ve Kadir kardeşimin durduğu yerde bir fotoğrafçı gelmiş.
14:14Tripotunu yerleştirmiş ve buradan fotoğraf çekerken fotoğraf çekildiğini fark eden insanlar bugünkü gibi kayıtsız değiller.
14:25Farkındasınız değil mi?
14:27Program çekmemizi göre göre, program çektiğimizi bile bile kameranın 5 santim önünden insanlar geçiyor, umursamıyorlar.
14:39Artık çok normal bir şey kamera, çekim, fotoğraf çok kolay.
14:44Ama o gün insanlar orada bekliyorlar, kapının dibinde bekliyorlar.
14:49Mısır çarşısı yazan sarı pirinç tabelanın yanında bir çocuk arkasını duvara dayamış.
14:57Size bakıyor, 125 yıldır oradan size bakıyor.
15:03Şurada yerde tezgahta insanlar oturuyorlar, onlar da fotoğrafa bakıyorlar.
15:10Çarşının içinde de insanlar var, onlar da bakıyorlar.
15:15O gün bir yere bir fotoğraf makinesi kurulsa herkes pür dikkat kesilip makineye bakardı.
15:23Bugün ise kimsenin hiç kimsenin umurunda değil ne yapıldığı, nasıl yapıldığı görüyorsunuz önümüzden geçen insanları.
15:34Aradan geçen 125 yıllık zaman dilimi içerisinde neler değişmiş neler.
15:40Mısır çarşısı peki ne bu?
15:44İki tane, üç tane hatta dört tane yol var.
15:48Bunlardan biri bizi ilgilendirmiyor.
15:50Sok yolu ya da kürk yolu o bizden geçmez.
15:54İpek yolu, baharat yolu veya et yolu adı verilen bazı kervanlar bulunmakta.
16:03Hindistan'dan ve Mısır'dan çıkan Avrupa'ya giden Mısır ya da diğer adıyla baharat yolu tam olarak Üsküdar'da biterdi.
16:14Mısır'dan Üsküdar'a kadar gelen baharatlar, Hindistan ve Mısır baharatları gemilerle, teknelerle, sandallarla evin önüne getirilir ve burada satılırdı.
16:28Bu alışkanlık devam ediyor.
16:30Mısır'dan ve Hindistan'dan getirilen baharatlar burada hala satılıyor.
16:37Tabi o günlerde baharat anlamında sadece oralara mahkumlardı.
16:42Bugün her yerden getirilen bizim de ürettiğimiz baharatlar içeride bulunmaktadır efendim.
16:501597, 1664, 67 yılda bitirilen ve L biçiminde böyle ve şöyle.
17:02L biçiminde olan çarşı sizi bekliyor.
17:06Takvimler 1900, günümüzden 125 sene önce.
17:11Şurada Mısır çarşısı yazan yerde hatta durun ben insan kalabalığına karışayım ve o size bakan çocuk gibi sırtımı duvara dayayıp size bakayım.
17:25Takvimler 1900, iki tane dükkan var ve ben burada 125 sene önce o çocuk gibi sırtımı duvara dayayarak size bakıyorum.
17:40O çocuğun dayadığı gibi ya da şuralarda insanlar yere oturmuşlar yine o tarafa doğru bakıyorlar.
17:48İçerisi ise kalabalık.
17:50Bugün 2025 görüntü budur.
17:54Fakat 125 sene önce görüntü odur.
17:59125 yıl arayla aynı açıdan çekilen iki fotoğraf şu an karşınızda.
18:10Az evvel 125 yıl öndeydik ya yani 125 yıllık bir fotoğraftan bahsediyorduk.
18:28Hadi gelin 40 yıl daha ileriye gidelim.
18:3286 yıl olsun bu sefer de 86 sene önce buralarda yaşayanların, buralarda iş yapanların, İstanbul'da yaşayanların bile çok fazla bilmediği bir fotoğraf.
18:46Belki de İstanbul'dan bizi seyredenler şu an hadi çok dikkatli seyredin ama en önemli fotoğraf çok farklı bir fotoğraf.
18:5686 sene önce burada bambaşka bir görüntü varmış.
19:01Bir kere Mısır çarşısının önünde olabildiğince başka bir bina varmış.
19:08O bina çarşının önünü kapatıyormuş.
19:11Daha önemlisi daha ilginci şu direğin olduğu yerde burada bir çeşme arkası görülüyor.
19:21Bir çeşme ya da bir su deposu bulunuyormuş.
19:25Burada fotoğraf bize böyle söylüyor.
19:28Valla fotoğraflar yalan söylemez.
19:3186 sene önce çarşının önünde bir bina ve şu direğin orada da bir çeşme varmış.
19:41Çeşmenin su deposunu görüyorsunuz.
19:45Etraf hafriyat.
19:47Her tarafta taşlar ve tuğlalar bulunmakta.
19:51Demek ki burada bir restorasyon çalışması o günlerde yapılıyormuş.
19:56Takvimler 1939 veya 1940'ı göstermekte.
20:03Mısır çarşısının önünde insanlar duruyor, ticaret yapıyorlar.
20:092000 sene önce de burada insanlar ticaret yapıyorlardı.
20:14Likos köyüydü ve buralardan balık ticareti yapılıyordu.
20:20Bugün de ticaret yapılıyor, dün de yapılıyordu.
20:23İşte şuralarda o dükkanların bulunduğu yerlerde insanlar var.
20:29Bugün de var.
20:30Su deposu.
20:32Su, çeşme mi? Hani nerede?
20:35Yok öyle bir şey.
20:36Kim bilir ne zaman yıkıldı, kim bilir değil.
20:39Ben biliyorum ama söylemeyeceğim.
20:42Fotoğraflar bize yıkılma anını da yıkıldıktan sonrayı da tarih verecek.
20:49Oradaki çeşmenin ne zaman yıkıldığını.
20:52Takvimler 1939'u gösterdiğinde Eminönü Meydanı cıvıl cıvıl ve binaların çok farklı olduğunu görüyoruz.
21:02Bugün de cıvıl cıvıl.
21:041939-2025 üstünden geçen koskoca 86 yıl ve 86 yıl arayıyla aynı açıdan çekilen iki fotoğraf şu an karşınızda.
21:351900'lerin başı diye anlatılıyor.
21:38Bilmiyorum ki tarih kaç.
21:401900'lerin başı yani 120-125 sene önce bir süvari alayı buradan Abara tarzı geçitten Sirkeci bölgesine doğru geçiyor.
21:54İnsanlar şuralarda seyrediyorlar.
21:58Ben şimdi o insanlardan biri olayım ve buradan böyle süvari alayının geçişini seyredenlerden biri olayım.
22:08Buralar bütün merdivenler boyunca fotoğrafta görüldüğü üzere 120 sene önce buralardaymış.
22:17Şimdi fotoğrafın bana göre sol ama size göre sağında ne olduğunu söyledim.
22:25İnanılmaz ve şok edici bir bilgi.
22:28İstanbul'da yaşayan, bu bölgeleri bilen ama bu bölgeleri gezmekten keyif alan insanların,
22:35ben açıkçası 12 yıl üniversitelerde, Türk üniversitelerinde İstanbul tarihi dersini veren,
22:44ben bu fotoğrafı görene kadar burada evler bloğunun olduğunu görmemiştim.
22:52Ben şu an bir eve doğru geri geri gidiyorum ve çarptım.
22:57Burası evlerin bulunduğu yer.
23:00Burada evler varmış.
23:02Hanımefendi çocuğunu bir evin içinden götürüyor.
23:06Burada evler bulunuyor veya dükkanlar bulunuyor.
23:11Üst katı ev, alt katı dükkan diyelim buna.
23:15Evler ve dükkanlar arasında bir sokak ve Osmanlı süvari alayı buradan geçit merasimi biçiminde halkı selamlaya selamlaya geçiyor.
23:27Ben şuralarda şu an böyle görülen buralarda ev olduğunu bilmiyordum.
23:38Bilmiyorum ki İstanbul'da yaşayıp da burada ev olduğunu bilen insan var mıydı.
23:45İtiraf ediyorum ben yeni gördüm.
23:48Fotoğrafla beraber gördüm burada evlerin ve dükkanların olduğunu.
23:53Şimdi fotoğraf 1900'lerin başı diyor, süvari alayı diyor.
23:58Şimdi Osmanlı adlı askerlerinin geçtiği yerden bir Mısır arabası geçiyor ve insanların önünden geçiyor.
24:101900'lerin başında süvari alayı 2025'in başında bir Mısır arabası içeriye doğru aynı yoldan gidiyor.
24:211912 yılında yani bu fotoğrafın çekildiği tarihten 12 sene sonra İstanbul Belediye Başkanı Cemil Topuzluğu
24:33İstanbul'da meydanlar oluşturmak, meydanlar yapmak için pek çok binayı yıktı.
24:40Sultanahmet'i yıktı, Beyazıt'ı yıktı, Fatih'i yıktı, Eminönü'nü yıktı.
24:47Demek ki buradaki binalar da o yıkılan binalar arasında kaldı ve ortaya kocaman bir meydan çıkartıldı.
24:591900'lerin başı, 125 sene önce süvari alayı, merdivenlerde insanlar, arkamda binalar ve Eminönü geçidi.
25:13Hünkar mahfiyeli, hünkar kasrı geçidi.
25:172025'te ise hiçbir şey yok.
25:21Sesi duyuyorsunuz muhtemelen, belediye personeli çalışmalar yapıyor.
25:26O belediye personelinin yeri kazma makinelerinin sesleri bunlar.
25:321900-2025 ardından geçen, üstünden geçen 125 yıl.
25:40İki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
25:57Bir çocuk var burada, farkında mısınız?
26:01Tezgaha bakıyor, bir şeyler yapıyor.
26:04Burada bir çocuk.
26:05Takvimler 1955'i göstermekte.
26:08Yani günümüzden 70 sene önce burası bir pazar yeriymiş.
26:15Aslında kameranın bulunduğu yer de bir pazar yeri ve buralar da bir pazar yeri.
26:22Ben size 1950'lerin, 60'ların ve hatta 70'lerin pazarını göstereyim mi?
26:30İşte buralar pazar.
26:32Sizle ilerleyen fotoğraflarda buraların pazar yerini de göstereceğim.
26:37Eğer bu fotoğraf, yani adı sanı bilinmeyen, bölgesi bilinmeyen, nereli olduğunu bilmediğimiz bu fotoğrafta,
26:47eğer arka tarafta görüntü olarak Galata Kulesi olmasa, şu güzergah ve bu açı olduğunu anlayamayacağız.
26:57Bu Galata Kulesi, bize bu fotoğrafın çekildiği yerin burası olduğunu
27:03ve buralarda Yeraltı Çarşısı'nın olduğu yerde bir düzlem biçiminde pazar olduğunu görüyoruz.
27:14Bu pazar 1970'li yıllara kadar varlığını sürdürdü.
27:191970'lerden sonra, 75'li yıllarda buradan pazar kaldırıldı ve yerine otobüs durakları yapıldı.
27:28Ben 90'lı yıllarda, 89-90'lı yıllarda ve sonraki dönemlerde buraların otobüs durağı olduğunu,
27:37yani örnek veriyorum, şurası 70PE Feriköy-Eminönü, evet hatırladım,
27:4570PE Feriköy-Eminönü otobüsünün durağının olduğu günleri biliyorum.
27:52Önce halk pazarı, sonra daimi pazar, ardından belediye otobüs durağı.
27:58Şimdi ise olabildiğince ve alabildiğince meydan, Eminönü Meydanı olarak bilinmektedir.
28:06Arkada Galata Kulesi var ve Galata Kulesi bize bu bölgenin o bölge olduğunu,
28:16fotoğrafın bu bölgeyle alakalı bir yer olduğunu gösteriyor.
28:20Bu arada Galata Kulesi tam 1500 yaşında,
28:24Roma İmparatoru Justinianus'tan önce yapılan bir yapı.
28:29Altında beyaz bir yapı var, yuvarlak yuvarlak pencereleri var.
28:35Alexander Valori tarafından Abdülhamit Han döneminde
28:39Bank-ı Dersaadet, Bank-ı Osmani ve Osmanlı Bankası binası olarak yapılan bir bina.
28:47Avrupai tarzda bir bina, bir banka binası.
28:52Mimarı ise İstanbul doğumlu bir yabancı Alexander Valori.
28:5770 yıl önce bir pazar yeri, şimdi ise bir meydan.
29:0370 yıl ara ile aynı açıdan çekilen iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
29:11Bir Charles Sams imzası, bir 1971 imzası, bir Eminönü klasiği.
29:35Ben hatırlıyorum, ben 74'lüyüm, Cerrahpaşa Fatihliyim.
29:40Buraları çok iyi hatırlıyorum.
29:4280'li yılların ortalarında bu vardı, bu köprü.
29:46Benim yaşımda ve bu kadar İstanbullu olanlar ve benden büyük olanlar bu fotoğrafı hatırlayacaklar.
29:53Buradan Eminönü Yeni Camii'nin bahçesinden doğrudan doğruya Galata Köprüsü'nün önüne, ayağına uzanan bir köprü vardı.
30:05Hatta 1988 sanırım yapımı Kemal Sunal filmi var.
30:12Adı Yoksul.
30:14Yoksul filmini hatırlayanlar filmin bu köprüde başladığını hatırlayacaklar.
30:20Demek ki 1988'de de o köprü varmış.
30:23Ben 80'li yılların ortasından beri burada bir köprü olduğunu biliyorum.
30:28Ardından bu cadde genişledi.
30:31Normalde şuralarda 3-4 şerit ileride Galata Köprüsü'nün yolu, dönüş yolu başlıyordu.
30:40Artık bir sürü yol gitmek lazım köprüye gitmek için.
30:45Burası devasa bir büyüklükte en az 10-12 şeritli gidenler, gelenler, sağa dönenler, sola dönenler tam bir trafik keşmekeşliğinin yaşandığı bölge oldu.
31:00İstanbul'un yabancısı olan ve araba kullanırken tabelaları da okuyamayanların vay geldi haline Eminönü Karaköy'e gidiyorum diyerek kendini Fatih'te Aksaray'da bulabilmen işten bile değil.
31:16Aksaray'a doğru çıkmış olduğun yolda kendini Beşiktaş'a doğru giderken görürsen şaşırma buralar çok karışık.
31:251980'li yılların sadeliği, saflığı, samimiyeti 1990'ların sonları, 2000-2010'larda tamamen bir keşmekeşliğe bıraktı.
31:37O yüzden biz bugün bu trafikte, bu curcuna da o samimiyeti ve saflığı arıyoruz.
31:47Takvimler 1971, 55 sene önce bir Charles Sams imzası, bir fotoğrafı.
31:56Şurada meyan kökü diyesim var da demeyeyim, şu arabanın olduğu yerlerde böyle meyve suyu şerbet, Osmanlı şerbeti gibi şerbetler satan bir adam ve ondan alışveriş yapan biri var gördünüz mü?
32:13Tam olarak şurada onlar şimdi kim bilir neredeler.
32:18Günümüzden 55 sene önce genç adam gibi görülenler eğer şu an yaşıyorsa 80'li yaşlarda Allah uzun ömür versin diyelim.
32:29Eminönü Meydanı her 20-30 yılda bir kimlik, hüviyet ve ruhsat değiştiren bir meydandır.
32:37Burası sizi bekliyor.
32:39Bakın ne yapın söyleyeyim mi?
32:41Program 12'de başlıyor.
32:431'e 10 kala bitiyor.
32:45Saat 1'de bizimle işiniz bitiyor.
32:48Sonra çoluk çocuk kalkın.
32:51Kahvaltı bitmiş oluyor zaten.
32:53Atlayın arabalarınıza veya toplu taşıma araçlarına gelin buraya.
32:58Benim fotoğraflarım eşliğinde bir Eminönü, bir Hatice Turhan Sultan Külliyesi, bir Galata, bir Sirkeci tur yapın.
33:09Buralar ailecek gezildiğinde ancak güzeldir.
33:13Acıktı mı çocuklar? Çok basit.
33:16Pahalı restoranlara girmeye gerek yok.
33:18Hemen karşıya geçin.
33:20Yarım ekmek arası balık 50 lira.
33:23Bir de yanına bir su, bir meyve suyu.
33:2670 liraya bir öğlen yemeği de halloldu.
33:2950 liralık balıklar var.
33:31Balıklar taze bu arada bayat değil.
33:34Çıkartılıyor ve hemen hazırlanıyor.
33:37Bir fotoğraf, bir mekan, bir program.
33:42Bakın bizi nerelere alıp götürüyor.
33:45Benim solumda sizin sağınızda Yeni Cami.
33:49Benim sağımda sizin solunuzda köprü.
33:54Her ne kadar bugün yoksa da 1988 yılında Kemal Sunal'ın yaptığı yoksul filminde var olduğunu gördüğümüz köprü.
34:062025 hiçbir şey yok.
34:091971-2025.
34:13Aynı açıdan çekilen iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
34:20Takvimler 1930'u göstersin mi?
34:23Yani 95 sene önceye gidelim mi?
34:27E hadi gidelim.
34:292025 yılında böyle görülen Mısır Çarşısı.
34:35Takvimler 1930'u göstersin mi?
34:38Yani 95 sene önceye gidelim mi?
34:42E hadi gidelim.
34:432025 yılında böyle görülen Mısır Çarşısı.
34:481930 yılında yani günümüzden 95 sene önce tam olarak fotoğrafta görüldüğü gibi görülüyormuş.
34:58Ben buranın daha değişik açısını göstermiştim hatırlayın.
35:0230'lu yılların sonu diye.
35:04O zaman şurada bir çeşme vardı.
35:08Birkaç fotoğraf öncesinden bahsediyorum.
35:11Bir çeşme.
35:12O çeşmenin arkasındayız şimdi.
35:15O çeşme artık deklanşörün, monitörün görüntüsünden çıktı.
35:20Biraz geriye geldik.
35:22Arkamızda alabildiğince o ve olabildiğince Mısır Çarşısı.
35:293 tane kubbesiyle, 3 tane revaklı girişiyle Mısır Çarşısı.
35:35Peki bizi bu fotoğrafta şaşırtan şey ne?
35:39Bakın şimdi ben buradan istediğim gibi yürürüm.
35:43Ve benim önümde herhangi bir engel yok.
35:47Size arkamı dönmemek açısından ben böyle geri geri yürüyeyim.
35:52Şu an çarptım.
35:54Vallahi çarptım.
35:56Arkaya baktığım bir şey yok.
35:58Ama 30'lu yıllarda günümüzden 95 sene önce orada bir bina vardı.
36:05Enteresan.
36:07Bu fotoğraflar ne kadar güzel fotoğraflar.
36:11Bu fotoğraflar sayesinde yaşamış olduğumuz toprakların gününü görüyoruz.
36:18Bugününü zaten yaşıyoruz.
36:20Dününün de ne olduğunu görüyoruz orada.
36:24Mısır Çarşısı'na zıt bir biçimde bir bina varmış.
36:29O bina yıkılmış.
36:31Yıkılma tarihini ve yıkılma aşamalarını ilerleyen programlarda konuşacağız.
36:38Bomboş bir meydan.
36:40Eskiden bir yer.
36:41Ne bu?
36:43El cevap.
36:44Yeni Cami'nin Sıbyan Mektebi ve Darül Kur'a bölümleri meydan yapmak için yıkıldı.
36:53Meşruta külliyatında yani caminin külliyesinde bir Darül Kur'a var.
37:00Bir Sıbyan Mektebi var.
37:02Bir tabhane var.
37:04Bir şifahane var.
37:06Bir restoran var.
37:08Yani maddi durumu iyi olmayan ve buradan gelip geçen yolcuların yemeklerini yediği tabhaneler var.
37:15Peki nerede bunlar?
37:17Bunların hiçbiri yok.
37:19Bunlar gitti.
37:20Caddeler oldu.
37:21Yollar oldu.
37:22Meydanlar oldu ve hepsi yıkıldı.
37:26Enteresan bir detay bilgi.
37:29Ben de bilmiyordum.
37:31Fotoğraflar olmasa ben de bilmez idim.
37:35Bilenlerden değil idim.
37:37Merak ettiniz değil mi?
37:39Ne bu?
37:40Bizim bilmediğimiz.
37:42Bakın şimdi.
37:43Mısır Çarşısı.
37:45Bana göre solda ama size göre bakayım şimdi.
37:49Sağ tarafta bir bina var.
37:51Ve bu bina meydanı kapatıyor.
37:53Şimdi gelelim sola.
37:55Sol tarafta yani şurada binanın bana göre sağında ama size göre solunda bir merdiven var.
38:06Ve yukarıda bir kapı var.
38:08Bir merdiven ve merdivenin sonunda bir kapı.
38:13İkinci kata çıkan bir merdiven ve ikinci kata açılan bir kapı.
38:19Bugün çarşının tek bir kapısı var.
38:23O kadar.
38:24İkinci kata ise dışarıdan ancak girilebiliyor.
38:28Ama 95 sene önce ikinci kata çıkan merdivenler varmış.
38:34İkinci katın müstakil bir kapısı varmış.
38:3895 yıl önce çekilen fotoğraf bize bunu anlatıyor.
38:42Ne çok şey değişmiş.
38:44Ne çok şey değişmiş.
38:46Her bir fotoğrafta buraların değişen olmayan yönlerini görüyor.
38:52Ve bir lego yapar gibi zihin dünyamızda bunları yerleştiriyoruz.
38:58Durun bakın.
38:59Daha buralarda neler göreceksiniz.
39:02Ben her fotoğrafı incelediğimde yok canım.
39:06Bu da mı var burada diyorum.
39:08Siz de göreceksiniz.
39:101930 önünüzde.
39:132025 benim arkamda.
39:17Evet şimdi sizin önünüzde.
39:19Ancak 1932-2025 95 yıl arayla aynı açıdan çekilen iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
39:43Sizi götürebildim mi 1970'e?
39:58Üç askerden biri olabildim mi?
40:00Evin önünde İstanbul Hatırası adı altında bir takım bezlerin, flamaların konulup önünde fotoğrafların çekildiği.
40:10Hani var ya fotoğraf makinesi böyle içine giriyorsun bir bezin.
40:14Sonra bir flaş gibi ışık yanıyor ve çıkıyorsun.
40:18Sonra içinden böyle bir metal levha çıkartıyorsun vs.
40:24O günlerin fotoğrafı.
40:26Burada üç arkadaş İstanbul Hatırası askerliğini yapmaya İstanbul'a gelmişler.
40:33Ve İstanbul'da bir hatıra bırakmak için burada bir fotoğraf çekmişler.
40:39Demek ki burası Eminönü, Kapalı Çarşı, Mısır Çarşısı, Sirkeci, Galata Köprüsü, Karaköy askerlerin pazar izninde.
40:51Pazar günü izinleri var ya askerlerin geziyorlar ya.
40:55Pazar gezilerinde kullandıkları mekanlar ve burada askerler fotoğraf çekiyorlar.
41:02Yalnızca askerler değil Anadolu'dan gelen herkes burada fotoğraf çekiyor.
41:08Olsa gerek ki memleketleri farklı olan o üç kişide burada fotoğraf çekmişler.
41:15Acaba şu an bizi seyrediyorlar mı?
41:181970'te askerlik yapmışlar.
41:2055 sene önce 20'de üstüne koy 75-76 yaşında 3 tane amca, 3 tane dededen bahsediyoruz.
41:30Aslında bu fotoğrafın açısı burası değil.
41:34Aslında bu fotoğrafın açısı benim önümde sizin arkanızda bulunan dükkanların olduğu yer.
41:41Bu dükkanlar dükkan sahibi az evvel abilerden biriyle konuştum.
41:461986 yılında arkadaki tohum dükkanları, çiçekçilik, tohumculuk, hayvan yemciliği yapan bu dükkanlar 86'da yapılmaya başlanmış.
42:01Bu fotoğraf 70'te.
42:03Yani bu fotoğrafın açısı şu an bizim olduğumuz açı değil.
42:09Bu fotoğrafın açısı nereden baksanız şu an bu kameranın bulunduğu yerin 5-6 metre daha gerisinde.
42:18Teknik olarak bizim 5-6 metre daha geriye gitme imkanımız yok.
42:23Zira orası dükkan içi.
42:26Dükkan olduğu için biraz dışına aldık.
42:30Açıyı mecburen bozduk.
42:33Gelelim mi o abilere İstanbullular evinde rahat yatsınlar diye İstanbul'da askerlik yapan bu 3 abiye.
42:43Şöyle durmuşlar, biri böyle durmuş, biri ortada durmuş.
42:48Şurada bir fotoğrafçı var.
42:50Yani fotoğraf çeken kişi burada aslında böyle durarak buradan fotoğraf çekiyor.
42:57Fotoğraf çeken kişiyi çeken fotoğrafsa sizin bulunduğunuz açıdan 4-5 metre daha içeride.
43:06Yani iki tane fotoğrafçı var.
43:08Bir, gizli özne bu fotoğrafın sahibi.
43:12İki, şu 3 askerin fotoğrafını çeken şuradaki fotoğrafçı.
43:20Güzel bir enstantane, güzel bir İstanbul hatırası.
43:241970-2025 aradan geçen 55 yıl iki farklı fotoğraf şu an karşınızda.
43:33Nasıl geçti ama?
43:48Çok çabuk bir 45 dakika geçti ve bugün de sizden müsaade istemenin zamanı geldi.
43:55Beyaz TV ekranlarından aman ne olur sakın ayrılmayın.
44:00Çünkü kültür, ilim, sanat her şey burada bulunmakta.
44:04Eminönü Meydanı, Sirkeci Bölgesi öyle birkaç bölümlük değil.
44:10Buraya hakkı ile en az 10 bölüm ayırmak lazım.
44:14Sokak sokak her yerini anlatmak lazım.
44:18Burası bir medeniyetin bulunduğu yer ve bu medeniyetin bulunduğu yeri size acele etmeden haftalara yayarak anlatmak istiyoruz.
44:28Çok çabuk geldi ve geçti.
44:30Bu hafta da bize ayrılan sürenin sonuna geldik.
44:34Açılışta arkamı Mahmut Paşa ve Mısır Çarşısı'na vermiştim.
44:40Siz orayı görüyordunuz.
44:42Kapanışta ise arkamı Yeni Camii'ye verdim.
44:46Siz orayı görmemiştiniz ya hani açılırken şimdi görüyorsunuz.
44:5166 yılda bitirilen caminin birinci bölümünü bitirdik.
44:56Bunun daha 2-3 dörtleri var.
44:58Burası bitmek bilmeyen bir derya.
45:01Eminönü tarih boyunca her medeniyete ev sahipliği yapmış ve başkentlik yapmış.
45:08Allah fırsat ve ruhsat verirse haftaya tekrar Eminönü Sirkeci Bölgesi'nden başlayıp size daha çok şey göstermek istiyoruz.
45:20Buranın tarihi dokusunda simitçilik var ya bir tane çocuk muhtemelen 1900'lü yılların başı ve dede olur.
45:30Bir tane dede dedelerimizin dedesi olur.
45:33Elinde paralar, bir simit.
45:36Ticaretin olduğu yer tam olarak böyle anlatılmaktaydı ve böyle anlatılmış.
45:42Haftaya kaldığımız yerden, haftaya Eminönü'nden, haftaya Sirkeci'den devam.
45:48Bu haftalık bize müsaade.