• geçen ay
Döküm
00:00Kıymetli izleyenler, herkese mutlu ve güzel bir cumartesi diliyorum.
00:04Ülkemizde yaşanan üzücü olaylar nedeniyle hepimiz çok çok üzgünüz ama çalışmaya ve üretmeye her zamankinden çok daha fazla devam edeceğiz.
00:12Zira bu hafta 29 Ekim Cumhuriyetimizin 101. yılı.
00:16Atatürk ve silah arkadaşlarını saygı ve özlemle anıyoruz efendim.
00:20Bugün konuğum Prof. Dr. Mehmet Mahir Atasoy bizlerle olacak.
00:24Biliyorsunuz meme kanseri erken tanıda çok çok önemli.
00:27Kendisi girişimsel radyoloji uzmanı ve fonksiyonel tıp ile ilgili de yakından ilgileniyor.
00:32Bugün kendisine hoş geldiniz demek istiyorum.
00:35Hoş buldum teşekkür ederim.
00:36Nasılsınız kıymetli hocam?
00:37Çok teşekkür ederim. Sizler?
00:39Bizler de çok iyiyiz.
00:40Biliyoruz ki bakanlık da çok fazla uyarı yapıyor.
00:43Şu konuda hani elle teşhis efendim erken tanı ve elle muayenenin önemini biliyoruz.
00:48Dolayısıyla meme kanserinde korunma erken teşhis etme bizim için çok çok önemli.
00:54Burada erken tanının önemini işte meme kanserinden korunmanın yollarını sizlerden dinlemek isteriz efendim.
01:00Evet şimdi evet Ekim ayı genellikle meme ile ilgili meme kanserinden korunma ile ilgili birçok farkındalık için toplantılarla geçiyor.
01:08Şimdi bizim de her zaman söylediğimiz şey özellikle erken tanı için farkındalık önemli.
01:13Memenin elle muayenesi bir farkındalık açısından kadınlar açısından önerilen bir şey ama dünya genelinde iki sebepten dolayı sadece elle muayene ile bırakılmaması gerektiği öneriliyor.
01:23Birincisi kadınların ellerine fibrokistik değişiklik gibi ufak böyle bezeler süt bezeleri gelir ve çok evham yapıp çok korkabilirler.
01:31İkincisi benim elime nasıl olsa çok ciddi bir şey gelmiyor diye rahat olur ve kontrollerini mesela 40 yaşından sonra düzenli yaptırması gereken mamografi gibi meme ultrasonu gibi kontrollerini ihmal edebilirler.
01:43Burada en önemli konu şu eğer ki siz kontrolünüzü ihmal etmiyorsanız elle muayene de buna destek olarak sizin farkındalığınız açısından güzel bir şey.
01:52Ama bizim aslında erken tanı için normal şartlar altında istediğimiz şey bir santimin altındayken bir şeyi yakalamak.
02:02Bir santimin altında yakalamak istediğimiz şeyleri özellikle biz elle muayene ile yakalayamayacağımızı bilmemiz lazım.
02:09Elle muayene ettiğimizde bir santimin altında bir şeyi yakalamamız mümkün değil.
02:13Bunu cerrah da muayene etse yakalayamaz.
02:15Netice itibariyle elle muayene veya cerrahın muayenesi bir yerde kalır.
02:19Bizim istediğimiz şey çok küçük yerden yakalamak, erken yakalamak.
02:22Bunun yolu da mutlaka mamografi gibi meme ultrasonu gibi yöntemleri kullanmaktır.
02:27Elle muayenenin önemini kabul ediyorum ama elle muayenenin kesinlikle tarama ya da ultrason muayenesi ya da mamografi ile birlikte değerlendirme açısından bir ihmale söz konusu olmaması lazım.
02:38Neden biz erken yakalamak istiyoruz?
02:40Şimdi biz bir santimin altında yakalamak istiyoruz çünkü bir santimin altında bir şeyi yakalarsak henüz koltuk altında yayılmadan ciddi bir büyük tedavi olmadan evre sıfır evre bir dediğimiz aşamada yakalamış oluyoruz.
02:52Bu bizim için şu demek bu hastalığı biz 5 yıl sonra bu hastamızın hayatta kalma oranı %100.
02:58%99 %100 yani tamamen biz kurtaracağız demektir.
03:02Şimdi bizim elle muayenenin bizim bu aşamada özellikle memedeki kitleleri çok erken yakalama aşamasında çok destek olması bu konuda mümkün değil.
03:12Bizim bir santimin altında yakalayabileceğimiz en küçük meme kanserinin boyutu da 4 milim civarında.
03:184 milim civarından daha küçükleri de yakalayamıyoruz.
03:20Burada şunun altını çizmem lazım.
03:22Bize ultrason için kontrol geldi.
03:24Kontrole geldiğinde dediler ki biz dedik ki şu an hiçbir şey görmüyoruz.
03:29Meme ultrasonunuz temiz mamografiniz temiz.
03:31O sırada sizi 2 milimetrelik bir kanserle 2 milimetrelik bir kanserle evinize uğurlayabiliriz.
03:37Çünkü görmemiz mümkün değil.
03:39Sizin elle muayenediniz zaten mümkün değil.
03:41Ve 2 milimetrelik 1 milimetrelik kanser 5 yıl içerisinde oluşmuş bir kanserdir.
03:461 milyar hücreden oluşuyordur.
03:48Bunu niye söylüyorum?
03:49Biz sonrasında size diyoruz ki biz sizi seneye görelim kontrolde.
03:53Seneye dememizin sebebi şu.
03:552 milimetrelik bir kanser 6 ay sonra 4 milim oluyor.
03:584 milimetrelik bir kanser 6 ay sonra 8 milimetre oluyor.
04:01Biz gene dediğimiz takip aralığında gelip gidebiliyorsanız gene sizi 1 santimden küçükken yakalayabiliyoruz.
04:08Gene erken tanı yapabiliyoruz.
04:10Erken tanın dediğim gibi en önemli şey koltuk altında yayılmadan %100'e yakın tedavi yapabiliyoruz.
04:15Ve bazen kemoterapi ve radyoterapi gibi o çok istemediğimiz yöntemlere de mecbur bırakmıyoruz hastamız.
04:22Şunu söyleyelim ama erken yakalayamadık.
04:24Evre 2, evre 3'lerde yakaladık ya da evre 4'te yakaladık.
04:27Bazen hastalarımız eline bir şey geliyor ve korkudan doktora gelmiyor ya bir şeyse diye.
04:32En büyük sıkıntı bu.
04:33Yani eline bir şey geliyor bekliyor, bekliyor, bekliyor çünkü korkuyor bir şey çıkarsa.
04:38Ve evre 4'e ulaşıyor.
04:40Evre 4'te 5 yıl sonra o hastamızın hayatta olma oranı %22.
04:44Dolayısıyla da biz bunu erken yani yakaladığımız anda çok erken tanı yapmamız gerekiyor.
04:49Evet hocam maalesef birçok toplumdaki kadından bunu duyuyoruz.
04:52Mesela bazı farklı belirtiler olmasına ve görmelerine rağmen doktora danışmaktan veya doktorla çalışmaktan korkup kaderini bırakıyorlar kendi sağlıklarını.
05:03Bu da oldukça yanlış.
05:04Eğer herhangi bir belirti varsa muhakkak bir uzmana bir doktora danışmaları gerekiyor.
05:09Burada az önce bazı milimetrik ölçülerden bahsettiniz.
05:13O zaman anlıyorum ki elle muayene bazı şeyler için yine geç kalmış gibi bizi bırakabilir.
05:20Yani elle muayene de evet önemli ama öncesinde mesela belli bir yaş üstü kadınların daha çok örneğin 6 ayda bir mamografi çektirmesi gerekiyor gibi bir şey söyleyebilir miyiz?
05:30Şöyle söylememiz lazım.
05:32Dünyadaki ne yazık ki Amerika istatistiklerine ve Avrupa istatistiklerine göre bizim Türkiye'de kadınlarımızın meme kanseri olma yaşı daha genç.
05:43Çok üzücü bir şey.
05:44Oradaki tarama yöntemlerinden aslında daha erken başlamamız lazım ama çok ciddi büyük çalışmalar yapmadığımız için bunu ortaya koymadığımız için Amerika'daki ya da Avrupa'daki standartlara uyuyoruz.
05:55Oradaki standartlar üzerinden konuşursak mamografide biraz x ışın olduğu için 40 yaşından sonra düzenli her yıl mamografi çekilmesini şikayeti olsun olmasın her kadına öneriyoruz.
06:06Yılda bir kez 40 yaş üstü kadınlar mamografi çekiliyor.
06:09Meme ultrasonu dediğiniz zaman benim pratiğimde ben 30 yaşından itibaren her hanımefendinin yılda bir meme ultrasonu yaptırmasını gerektiğini düşünüyorum.
06:17Çünkü bizim ülkemizde 40 yaşından önce meme kanseri çok fazla ve bunun için düzenli mamografide yapmadığımız için ele gelmeyle bize başvurduğunda en az 2 cm oluyor ve istediğimiz noktada olmuyor.
06:29Ve genellikle de şu rahatlama da var bizim ailemizde birazdan belki konuşuruz ama bizim ailemizde yok gibi bir rahatlama oldu.
06:35Yani nasıl olsa annem de yok teyzem de yok bizim ailemizde yok.
06:38Şunu söylemem lazım tarama yöntemleriyle meme kanseri teşhisi koyduğumuz kadınların %88'inde ailesinde bir hikaye yok.
06:47Meme kanseri teşhisi koyduğumuz insanların çoğunluğunda ailesinde hikaye yok.
06:52Lütfen buna güvenmeyelim.
06:53Bu bizim için çok büyük bir rahatlama ölçüsü olmasın.
06:56Aynı zamanda tabii bu ailede meme kanseri ölçüsünün olması gelecek nesillerde sıklıkla görünme ihtimali ne kadar artırır?
07:04Yeni bir oranı var mı?
07:06Tabii ki şöyle söyleyeyim bunun hesaplama böyle şeyleri var.
07:09Tek başına annesinde olması bir yandan annesiyle birlikte annesinin kız kardeşi yani teyzesinde olması kızında olması ya da kendi kız kardeşinde olması hepsi böyle birim birim mutlaka çarpanları artırıyor.
07:21Ama burada özellikle bizim için riskli grup ailesinde hikaye olması bir, kendisinin daha önce meme kanseri geçirmesi de öbür memesi açısından bir risk faktörü bunları bileceğiz.
07:31Ama şunu söyleyelim kadın olmak başlı başına şurada listeler çekim ekibi ile birlikte kaç kadın var diyelim 8 kadın var.
07:38Bir taneniz meme kanseri yaşayacaksınız ömrünüz boyunca bu kadar sık.
07:41Evet her 12 kadından birinde.
07:438 kadından biri.
07:448 kadından birine düştü.
07:468 kadından biri hatta Avrupa'da 7 kadından biri.
07:49Yaşam boyu yani bu yıl değil ama yaşamınız boyunca bir tanesi bir kadın 7 kadından biri meme kanseriyle mutlaka yolu kesişiyor.
07:57Evet bunun yaşanmaması için de belli tarama yöntemleri var bildiğimiz kadarıyla bunların detayları neler hocam?
08:02Şimdi tarama dediğim gibi tarama yöntemleri aslında bizim çok çok üzerinde durduğumuz deminden beri bahsettiğimiz erken tanı için önemli.
08:09Erken tanı meme de bizim için 1 cm'den küçük koltuk altına yayılmamış kendisi sınırlı henüz ele gelmeyen sadece görüntüleme ile görülen küçücük kanser.
08:18Bunu yakaladıysak işin açıkçası gripten de hızlı bu işi tedavi edebiliriz.
08:22Küçük bir operasyon yapılabilir ya da birazdan ileride konuşuruz kriya ablasyon gibi ameliyatsız tedavilerle bile özellikle yapılabiliyor bunlar.
08:30Şimdi bizim bu erken tanıdan da önce aslında hastalarımızla da paylaştığımız bir şey var.
08:36Erken tanı aslında parantez içerisinde şu demek siz kanser olduğunuzda ben size erkenden söyleyeceğim.
08:42Ama şu demek değil ben sizin kanser olmanızı engelleyeceğim demek değil.
08:46Biz aslında artık erken tanı çok önemli ama yetmez diyoruz.
08:50Erken tanı çok önemli ama yetmez.
08:52Ne yapmak gerekiyor?
08:54Meme kanseri riskini azaltmak gerekiyor.
08:56Meme kanseri ile ilgili insanların kimler meme kanserine doğru gidiyor?
09:00Onun farkına varmak ve o farkına vardıktan sonra da o riskleri ortadan kaldırmak gerekiyor.
09:04Siz de biliyorsunuz bizim bu fonksiyonel tıpla ilgili bir bakış açımız var.
09:08Bu bizim koruyucu hekimlik ve fonksiyonel tıp aslında derneğimizin adı da bu.
09:13Koruyucu hekimlik ve fonksiyonel tıp dememizin sebebi şu.
09:16Genellikle bir 4P'si vardır bu işin bir tanesi kimin özellikle hayatında hangi konularda risk var?
09:23Şimdi bir kadın devamlı bir östrojen fazlalığı halini yaşıyorsa bu östrojen fazlalığı halini nasıl yaşar bir kadın?
09:30Adetleri çok sancalı ve yoğun geçiyordur.
09:32Kanamaları çok fazladır.
09:33Lekelenmeleri uzun sürüyordur.
09:35Adet öncesi sendromu çok belirgin yaşıyordur.
09:37Hem krizleri oluyordur hem duygu durum değişiklikleri oluyordur.
09:41Aynı zamanda da memelerinde aşırı hassasiyet vardır.
09:44Bu kadın biraz östrojen dominant bir kadın.
09:46Dengelenmesi gereken bir durum.
09:48Artı ultrason yaptırdığında da fibrokistik değişiklikler görüyordur.
09:52Ultrasonda fibrokistik değişiklikleri olan bu bahsettiği bir hikayesi olan östrojen dominant dediğimiz bulgun olan bir kadın kesinlikle meme kanseri açısından daha riskli.
10:02Çok daha riskli.
10:03Hatta 6 kata kadar daha fazla riski var.
10:05Özellikle fibrokistik yoğun meme dokusu da varsa.
10:08Şimdi biz bu kadına daha riskini anlayıp ve o riski çevirmemiz gerekiyor geriye doğru.
10:13Yaptığımız şeylerden bir tanesi fonksiyonel tıpta.
10:16Bu kadınların özellikle idrarlarında atılan östrojen metabolitlerine bakıyoruz.
10:22Çünkü östrojenin vücuttan atılabilme yöntemleri 3 tane yolaktan atılabilir.
10:26Bunlardan bir tanesi kanser açısından çok riskli.
10:30Onu gördüğümüzde ona gerçekten bazı takviyelerle ve besin değişiklikleriyle brokoli ya da benzeri şeylerden elde edilen ürünlerle o yola değiştirip o kadının meme kanseri riskini düşürebiliyoruz ve bunu ölçümleyebiliyoruz.
10:42Bu çok büyük bir başarı.
10:43Dünyada 3-5 yıldır artık bu uygulanıyor.
10:46Özellikle hem meme ile uğraşan cereya arkadaşlarımızın meme ile uğraşan radyolog arkadaşlarımızın bu konuda birazcık daha kendini geliştirmesi ve hastaları yönlendirmesi lazım.
10:54Kimler için riskli kadınlar?
10:56Kimler riskli?
10:57En riskli kadınlar.
10:58Östrojenik demin bahsettiğim bulguları olan ve memeleri fibrokistik olanlar.
11:02Şimdi biz bunu yaptığımızda aslına bakarsanız kadınlarımıza şunu söylemiş oluyoruz.
11:06Erken tanı yetmez dediğim gibi.
11:09Erken tanı demek aslına bakarsanız siz meme kanseri olduktan sonra sizi erken yakalamak çok değerli ama onun yerine hiç olmamanız için çaba sarf etmek de önemli.
11:18Tabii ki bu işte daha sonra belki konuşuruz.
11:20Hani kanserden genel olarak korunmayla ilgili beslenme ve diğer şeyleri de mutlaka düzene sokmak gerekiyor.
11:26Evet aynı zamanda tabii ki bunların yapıldığı sıklık yaş grubu da önemli.
11:31Zaten şunu da görüyoruz sevgili hocam.
11:33Tabii toplumda obeste çok hızlı arttığı için vücut yağ oranının yükselmesiyle beraber ergenlik döneminde mesela çeşitli menstrual bozukluklar da genç kızlarımızda görülüyor.
11:43Ve çoğu ilerleyen yaşlarda infartilite tedavisine başlıyor veya ilk etapta bahsettiğiniz üzere genel görünümde de hassasiyetler veya dikkat edilecek noktalar olabiliyor.
11:53Aslında bazı hasta grupları da sanki erkenden sinyal veriyor gibi düşünebiliriz ve fonksiyonel tıpla fonksiyonel beslenmeyle bir nebze olsun ihtimalleri azaltabiliriz gibi görünüyor.
12:03Evet evet özellikle genç kadınların böyle bir adet döngülerinin bozulmasıyla başlayan külü almaları, tüylenmeleri, hormon bozuklukları, işte polikistlik over dediğimiz durumlar falan.
12:15Bunların hepsi işin açıkçası hem hormon metabolizmalarını bozuyor hem daha sonraki çocuk sahibi olmalarıyla ilgili bir miktar özellikle şeyler riski düşürebilir, ne diyelim tüp bebeğe ihtiyaç duyacak ya da doğum kontrolü kullanmaya ihtiyaç duyacak noktalara doğru götürüyor.
12:29Bunların hepsinin kökeninde bizim için bir beslenme, iki hayat tarzının hareketli olması, iyi uyku alma, sosyal çevresinin özellikle zihinsel anlamda ve ruhsal anlamda iyi gelmesi kendisi.
12:41Bunların hepsinin ayarlanması gerekiyor tabii ki.
12:43Tabii bir de tedavinin bazı süreçleri var. Erken evrede fark ettik meme kanserini. Bu tedavi süreci hangi evrelerden oluşmakta, neler yapılmakta?
12:53Şimdi çok erken evre ise yani dediğim gibi hiçbir yere ulaşmamış, bir santimetreden küçükse gerçekten tamamen ameliyatsız kriyo ablasyonla bile bir tedavi edilebiliyor.
13:02Bununla ilgili çalışmalar yürüyor. Kılavuzlara da yavaş yavaş girecek bir tedavi.
13:06Ama temel anlamda şunu söyleyelim, çok erken ya da işte evre 2 ya da evre 3 durumlarında operasyon.
13:12Operasyonun sonrasında yapılabilecek işte ihtiyaca göre, operasyonla elde edilen verilere göre bir radyoterapi dediğimiz yani koltuk altının ya da o bölgenin ışınlanması tedavisi.
13:22Bazen de kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler ya da hormon tedavileri bunlara ekleniyor.
13:27Bunların hepsi özellikle cerrahiden sonra alınan parçanın içindeki genetik yapılar, östrojen reseptörü, progesterone reseptörü gibi durumlara bakılarak karar veriliyor.
13:37Ama meme kanserinde dediğim gibi erken yakalanıyorsa hastalığımızda çok umutlu konuşuyoruz, çok rahat konuşuyoruz.
13:42Benim burada en büyük şeylere, bizi dinleyen kadınlara uyarım şu, bir ellerine bir şey geldiğinde sakın korkmasınlar, korkup gelmeyi geciktirmesinler.
13:54En büyük hata bu olur.
13:55İki, bazen duyuyorum, bana da meme için, biyopsi için gelen hastalarımız da, hocam biyopsi yapacağız ama acaba dağıtır mıyız, yayılır mı, iğne sokmasak mı?
14:03Böyle korkulardan biri.
14:05Şimdi meme de gerçekten, biz buna ekilme diyoruz.
14:08Yani iğneyi soktuğumuzda bazen bir yerlere ekilme olabiliyor, doğru.
14:11Ama bu karın bölgesindeki kanserlerde sık, yani karaciğerden alıp bir biyopsi aldığımızda gerçekten ekilmeye neden olabiliyor.
14:18Yani tedavi ederken, ameliyatsız tedavilerde karaciğer gibi tümörleri tedavi ederken, girdiğimiz güzergahı da yakarak çıkarız ki ekilme olmasın diye.
14:26Ama meme de ya da tiroitte ekilmeyle ilgili, yani alıp da bir yerden bir yere yayılması, biyopsinin zarar vermesi gibi bir şey söz konusu olmaz.
14:35Biyopsiden korkmasınlar, özellikle buradan bunu çizerim, bazen de biyopsi deniyor ve kayboluyor hasta, biyopsiden korktuğu için.
14:43Halbuki şöyle düşünmek lazım, iki ihtimal var. İyiyse biyopside iyi çıkacak, zaten iğnenin yayılması diye bir şey söz konusu değil.
14:50Kötüyse tanı konmuş olacak ve hemen hızlıca tedavi olacaksınız.
14:54O yüzden bunlardan çekinmemek lazım.
14:56Burada çekince en önemli şey şu, tedavilerin çok böyle dramatik sonuçlarını gördükleri olabiliyor.
15:03Yani onkoloji hastalarında mükemmel her ilerlemiş bakıyı çok iyi tedavi edemeyebiliyoruz ama meme de ilerlememişse, dediğim gibi ilerlememişse çok başarılı bu yöntemler.
15:13O yüzden tedirgin olmalarına gerek yok.
15:15Evet peki hocam, evreleri atlattık, herhangi bir tedavi yöntemi uygulandı.
15:20Sonrasında tekrardan nüksedebilir mi meme kanseri veya bundan korunmak için hastalar ne yapmalıdır?
15:26Şimdi yaklaşık 5 yıl sonra hormon tedavisi de bittikten sonra hastalarımız tamamen hayattana dönüyor.
15:32En önemli yapmaları gereken şey kilo almamaları.
15:36Yani meme kanserinin kiloyla çok net alakası var.
15:39Hele ki menopoz sonrası dönemde o yağ dokusu aromataz enzimiyle birlikte östrojen miktarını çok artırıyor.
15:45Östrojen miktarının artışı özellikle %80 meme kanserlerinde östrojen reseptör pozitifliği vardır.
15:52Onları uyarabiliyor.
15:53Birincisi bu kilo kontrolünü yapmaları lazım.
15:55Egzersiz yapmaları lazım.
15:57Ve ben şu anda kanser hücrelerini bir yerde beslemek istiyorsanız tatlı yemeniz gerekiyor.
16:02Kanser hücrelerini beslemenin yolu şeker vermektir.
16:06Çünkü kanser hücreleri sadece iki tane besinde hayatta kalır ve çoğalırlar.
16:10Biri glukoz, biri glutamin dediğimiz aminasit.
16:13Bu glutamin aminasitini kesmek çok kolay bir şey değil.
16:15Yani her hücremizin ihtiyacı olan bir şey.
16:18Ama glukoz özellikle sıfır.
16:20Mesela ben kanser tedavi ettiğim hastalarda ketozize sokacak kadar glukozu tamamen kesmek istiyorum.
16:26Çünkü ketozize soktuğumuzda glukoz almasa bile beyin hücreleri glukozsuz ketoncu simdikçileri çok iyi bilirsiniz çalışıyor.
16:33Vücudun her hücresi ketonla çalışabiliyor.
16:35Yağ asidiyle çalışabiliyor.
16:36Ama kanser hücreleri ketonla ve yağ asidiyle çalışamadığı için onları ciddi anlamda sarsıyoruz.
16:41Tedaviye de çok büyük destek oluyoruz.
16:44Ben özellikle bunu buradan söyleyeyim.
16:45Yani bir tatlı ile aramızı bozmamız lazım.
16:48Ne yazık ki şu an ülkemizde ve dünyada bir salgın halinde herkes inanılmaz derecede damak tatları bozulmuş şekilde tatlı daha fazla tatlı daha fazla tatlı tüketme eğilimde.
16:58Şekersiz olarak üretilen ürünler bile çok ciddi tatlandırıcı kullanılıyor.
17:02Tatlı tadımız tatmin olsun diye.
17:05Bir kül almayacak iki tatlıdan uzak duracak.
17:07Üç hareketini çok fazla yapacak.
17:09Riski çok yüksek çünkü şunu söyleyelim.
17:11Nasıl annesinde meme kanseri olan kişinin riski yüksekse bir memesinde kanser olan kadının öbür memesinde çıkma riski çok çok daha fazla.
17:18Çok çok daha fazla.
17:20O yüzden yani ben kanseri atlattım.
17:22Bu sefer ben sıramı geçtim veya pas yaptım.
17:24İşte benden artık değil.
17:26Yani siz bu konuda uyarıldınız.
17:28Daha da fazla dikkat etmelisiniz.
17:30Başka başka kanserler de olabilir.
17:32Maalesef tabi hocam metastaz da istenmeyen bir durum meme kanserinde.
17:36Girişimsel radyoloji sonrası meme kanseri metastazlarının tedavisi nasıl olmakta?
17:41Şimdi metastaz tabi ki bir kanser hastası için hiç istemediğimiz bir durum.
17:46Olduğu zaman yaşam kalitesi de çok düşüyor.
17:49Beklediğimiz ömür beklentisi düşüyor.
17:51Ve artık kullandığımız bütün tedavi unsurları bir sınırlı kalıyor bir yerde kalıyor.
17:57Biz genellikle metastazlar eğer akciğere ise ya da karaciğere ise bunlarla ilgili lokal tedavilerimiz var.
18:05Akciğerde en çok kullandığımız yöntem kemiklerde de akciğerde kullandığımız yöntem kırıyor ablasyon yöntemi.
18:11Özellikle akciğerde kullanmamızın sebebi şu.
18:13Alternatif olarak akciğerin ışınlanması ya da akciğerin ameliyatla çıkartılması 4-5 tane eğer bir dağınık yerleşimli bir metastaz varsa çok zor oluyor.
18:24Ama kırıyor ablasyon dediğimiz yöntem şu.
18:26Eksi 180 dereceye kadar buz haline getiren bir teknoloji bu.
18:30İğne ile biyopsi yapar gibi o metastazın içine giriyorsunuz.
18:345 dakika içinde orası eksi 180 derecelik bir buz oluyor.
18:37İçinde ne varsa hepsini öldürmüş oluyor ve çıkıyorsunuz.
18:40Soğuk etkisiyle yaptığı için ağrı olmuyor.
18:42Sonrasında da ağrı sıkıntı olmuyor.
18:44Oranın iyileşmesi de çok güzel oluyor ve en önemlisi vücudun bağışıklık sisteminin o kanserin parçalarına karşı biz buna immun destekliyoruz immunoterapi diyoruz.
18:54O kanserin parçalarına karşı bir immun cevap oluşturmasını sağlıyor.
18:57Şöyle bir örnek vereyim mesela çok sayıda kanser metastazına biz bu tedavi yaptığımızda bıraktığımız çok damar komşuluğu olan dokunamadığımız bazı metastazların da vücudun bağışıklık sistemi tarafından hemen yok edildiğini görebiliyoruz.
19:11Çünkü aynı cins tümörler.
19:12Çok sevindirici.
19:13Çok güzel bir şey.
19:14Kırıyor ablasyon tedavisini akciğer metastazlarında her türlü kanser başta da meme kanseri olmak üzere mutlaka hem onkologlarımızın değerlendirmeye alması lazım hem hastalarımızın bunu bilmesi lazım.
19:25Onun dışında karaciğerde ya da başka yerlerdeki tümörlerde kırıyor ablasyon dışında ısı etkisiyle de bu tümörleri yok etmek mümkün oluyor.
19:33Genellikle ileri evre kanserlerde bizim böyle hayati organlar akciğer gibi karaciğer gibi organları da var olan tümörleri kendi haline bırakmayı istemiyoruz.
19:44Onları hemen küçükken kurutmak istiyoruz ve o kurutmamızın çok uzun bize katkıları oluyor hayat anlamında.
19:51Evet az önce mesela biopsiden bahsetmiştiniz sevgili hocam biopsi denince hastalar kaçıyor bir daha bulamıyoruz diye biopsi nasıl yapılır?
19:59Buradan hastaların hem içini rahatlatmak için hem de aydınlatmak için neler önerirsiniz?
20:04Biopsi genellikle meme ultrason eşliğinde yapıyoruz.
20:07Eğer ultrason da görülebiliyorsa ultrason eşliğinde ufak bir lokal anestezi ile cilde uyuşturuyoruz.
20:12Memenin zaten iç kısmı acımaz sadece cilde acır.
20:15Cildi uyuşturduktan sonra iğne içeri giriyor bir ses duyacaksın diyoruz genelde ağrısı olmaz.
20:20O ses duyma dediğimiz pat diye içinde bir ufak küçücük bir solucan şeklinde bir şey kopartmış oluyoruz ve çıkıyoruz.
20:26Aslına bakarsanız genelde 3-4 tane alırız o farklı yerlerinden emin olmak açısından.
20:31Toplamda 5 dakika süren ağrısız rahat bir işlemdir.
20:35Bazen çok sert çok yoğun meme dokusu olanlarda bir tık biraz zorlayıcı olabiliyor meme dokusunun sertliğinden dolayı.
20:41Ama onun dışında %80-90 çok rahat çok konforlu bir işlemdir.
20:46Gecikmemesi gereken bir işlemdir.
20:48Burada şunu yapabiliriz gerek var mı noktasında güven mesela size bir biyopsi önerildi.
20:53Güvenebildiğiniz bir meme radyoluğundan daha görüş alabilirsiniz.
20:56Çünkü herkes bu konuda çok deneyimli olmayabilir.
20:58Şimdi meme radyoluğu dediğimiz kişinin her yıl belli bir sayıda meme görüyor olması lazım.
21:03Meme ultrasonu yapıyor mamografi görüyor olması lazım.
21:06Meme MR yazıyor olması lazım.
21:08Onları beraber değerlendiriyor olması lazım.
21:09Bu bilgi birikimini kaybetmemiş düzenli olarak meme hastasıyı kabul eden radyoloji uzmanlarına biz meme radyoluğu diyoruz.
21:16Meme radyoluklarından bir tanesini zaten her kadının 40 yaşında kendisini bulması gereken hekimlerden bir tanesi bir meme radyolojisi uzmanıdır.
21:24Çünkü onu her seferinde gittiğinde eski mamografisiyle yenisini yan yana koyarak ufacık farklılıkları bile çok daha kolay tanıyacaktır.
21:31Ve hemen çok erken yönlendirmeler yapacaktır.
21:34Burada tabii ki radyoloğunuzun çok pimpirikli olmaması sizi gereksiz biyopsileri çekmemesi lazım.
21:40Ve sizin onunla güven ilişkisini iyi kurmuş olmanız lazım.
21:43Bunu bir ayarlamanız lazım.
21:45Ondan sonrasında çok güvenle devam edebilirsiniz.
21:47Evet burada çok önemli bir şey söylediniz.
21:4940 yaşından sonra artık farklı rahatsızlıkları geliştirebileceğimiz için bir meme radyoloji uzmanıyla mutlaka çalışmak veya görüşmek sık sık önemli yılda en az bir kere.
21:59Yılda bir kere evet.
22:00Peki hocam mamografi biyopsisi nedir ve nasıl gerçekleşebilir?
22:04Şimdi biz dediğim gibi genellikle ultrason eşliğinde biyopsi yapmamız çok kolay ve külfet olarak da çok rahat.
22:10Ama bazı şeyleri özellikle mikrokalsifikasyon dediğimiz böyle tuz taneleri gibi meme kanseri görüntüleri vardır.
22:17Bunları ultrasonda her zaman göremezsiniz ama mamografide görürsünüz.
22:21Zaten biz genellikle mamografiyi önce yapıp oradaki görüntüye bakarak meme ultrasonu yapmayı isteriz.
22:26Bu ikisini birlikte yaptığımızda bir kadında 5-6 mm'lik bir kanseri bile %85 ihtimalle tanırız ama %100 değil bakın %85.
22:36Meme MR'ı da buna eklenirse yani meme ultrasonu mamografi ve meme MR'ı da eklenirse buna %95'lere %96'lara çıkar bu oran.
22:44Ama herkese meme MR'ı tabii ki yapamıyoruz.
22:46Riskli olan biraz memesi yoğun olan ya da bizim için farklı değerlendirmeye ihtiyaç duyulan durumlarda yapıyoruz.
22:52Şimdi mamografide gördüğümüz bir mikrokalsifikasyon kümesi var diyelim.
22:56Yani meme ile ilgili bir şüpheli durum ama ultrasonda orayı kestiremiyoruz emin olamıyoruz neresi olduğunu.
23:01O zaman o da mamografi eşliğinde biyopsi yapmamız lazım.
23:04Buna stereotaktik biyopsi de deniyor.
23:06İşte o biyopsi birazcık da hep külfetli hem zahmetli.
23:09Hem aslanın da birazcık pozisyon olarak durma.
23:12Öbürü dediğim gibi 3-5 dakika içinde uzandığı yerden ağrısız yapılıyor.
23:15Bunda biraz pozisyona girmesi gerekiyor.
23:16Film çekiliyor, içine giriliyor, bir daha çekiliyor.
23:19Doğru yerdemiz parça alınıyor, parçanın mamografisi çekiliyor falan böyle birazcık daha zor.
23:24Ama mamografi cihazının içerisinde işte belli bir düzeneğin içerisinde sabitleştirilerek aslında bazıları yatar vaziyette bazıları oturur vaziyette yapılan bir işlem bu.
23:33Birazcık daha zor.
23:35Bir de bunun MR eşliğinde yapılanı var.
23:37Yani düşünün hem mamografide hem ultrasonda görülmüyor.
23:40Ama orada MR'da bir şey var.
23:42O MR'da görülen için MR eşliğinde de biyopsi yapılabiliyor.
23:45Ama buradaki mesele şu.
23:47Ben hala duyuyorum bazen.
23:49Cevri arkadaşlarımızın bazıları eline geldiği için görüntüleme rehberliği olmadan körlemesine biyopsi yapıp içinden bir şeyler almaya çalışıyor.
23:57O 50 yıl önce de kaldı.
23:59Görüntüleme rehberliği olmadan bir biyopsi söz konusu olmaması lazım.
24:03Evet hocam.
24:05Tabii burada ultrason eşliğinde yapılan bazı biyopsiler de var.
24:08Bu hangi durumlarda tercih edilmekte?
24:10İşte ilk tercihimiz ultrason biyopsi.
24:11Genellikle bizim kis dediğimiz durumlar vardır.
24:15İçi sıvı dolu.
24:17Bunlar 3-3,5 cm bulduğunda içine kanama ihtimali olur, ağrı olur, şişlik olur.
24:21Hastamız kanser zanneder, korkar.
24:23Onlar da çok basit.
24:25Enjektörle içeri girer, boşaltırız.
24:27Birkaç da delik açarız.
24:29Bazen de içine azıcık alkol verip yakarız ki tekrarlamasın diye.
24:31Neticede bu kis tedavisidir.
24:33Bazen de kitledir bu ama kitle iyi huylu gibi gözüküyordur.
24:36Biyopsi yaparız.
24:38Fibro adenom dediğimiz iyi huylu kitleler gelir.
24:39Şimdi o zaman da bu fibro adenom için genellikle bizim vakumlu iğnelerimiz var ameliyatsız tedavi etmek için.
24:45O vakumlu iğneyi fibro adenomun içine sokarız.
24:47O vakumlu iğne bir yandan keser, vakumla dışarı alır.
24:50Keser, dışarı alır.
24:52Böyle bir mandalina kadar bir kitleyi ya da ceviz kadar bir kitleyi sadece bir iğne deliğinden vakumlu biyopsiyle tamamen dışarı almak mümkün oluyor ameliyatsız olarak.
25:01Dolayısıyla da özellikle ultrason eşliğinde yapmayı sevdiğimiz işlemlerden biri de bu.
25:06Bizim vakumlu biyopsiyi uyguladığımız durumların en yaygın grubu fibro adenom dediğimiz şeyler, iyi huylu kitleler.
25:15Meme kanseri ise meme kanserinde teşhis için biyopsi yaparız.
25:19Ama biyopsiyi böyle çok ortalığı karıştırır şekilde, tanı koyacak şekilde yapar.
25:23Ardından da ameliyatsız tedaviye uygunsa onu öneririz.
25:26Yoksa ameliyat olacaksa da ameliyatı öneririz.
25:28Evet peki.
25:30Meme tümörü ablasyonundan bahsetmiştiniz sevgili hocam.
25:32Biraz daha detay verebilir misiniz?
25:33Şimdi bizim kriyo ablasyon dediğimiz yöntem özellikle belli bir yaşın üzerinde çok küçük meme kanserleri, koltuk altında yayılmamış, PET sitisi temiz.
25:44Her şey küçücük, en başında yakalanmış şeylerde uygulanabiliyor.
25:47Buradaki uygulama şu, gene ultrason eşliğinde hastamız uzanıyor.
25:51Biyopsi yapar gibi kitlenin ortasına doğru iğnemizi uzatıyoruz.
25:55O iğnenin bulunduğu yer yaklaşık olarak yine eksi 180 derece, 140 derece aralığında buz haline geliyor.
26:01Biz bu ultrasonları izleyebiliyoruz o buzu.
26:03Ultrasondan yaklaşık bir santimetrelik o buz küresini görüyoruz.
26:07Ardından da bunu bir eritiyoruz, tekrar bir kere daha yapıyoruz.
26:10Toplamda bir beş dakikada bu ikinci iş, yani emin olalım diye iki kere burnunu dondurduktan sonra çıkıyoruz.
26:16Yani şöyle söyleyebilirim, meme kanseri tedavisini bu şekilde yaptığımız hasta 20 dakika sonra aşağıda kliniğin dışındaki kafede oturup kahvesini yudumlayıp hayatına devam edebiliyor.
26:27Bu kadar erken yakalama şansımız olursa.
26:29Yaşam kalitesini herhangi bir şekilde olumsuz etkileyen bir durum yok.
26:33Bu yüzden yeni ve modern teknolojilerin bize sunduğu en büyük kolaylıklar sanırım bunlar.
26:38Hem herhangi bir aksama yaşamıyoruz hayatımızda.
26:42Sadece doğru bir teşhis, doğru bir tedavi yöntemi ve tabii tanı alabilmek için de doğru yöntemlerin kullanılması önemli.
26:50Burada da sevgili Prof. Dr. Mehmet Mahir Atasoy'un da ifade ettiği gibi 40 yaşından itibaren değil mi?
26:56Yılda en az bir kere bir meme radyolojisi uzmanıyla çalışmak büyük önem taşıyor.
27:00Efendim, şimdi siz suyunuzu lütfen için çok yorduk sizi bugün.
27:05Stüdyoda biraz sıcak.
27:07Girişimsel radyolojide radyo frekans ablasyonun nasıl çalıştığını bize ifade eder misiniz?
27:12Şimdi hem meme kanserinin kendisi için hem de meme kanserin metastazları için.
27:17Yani karaciğerdeki bir kitle, kemikteki bir kitle.
27:20Bunlar da ısı etkisiyle ablasyon yöntemi yapılabiliyor.
27:24Yani ameliyat olarak iğneyi kitlerin içerisine soktuktan sonra orayı 180 derecede kriyoda yapıyoruz ama RF'de ya da mikrodalga ablasyonunda ısı etkisiyle yok etmeyi seçiyoruz.
27:37Şuradaki amacımız şu, cerrahiyle bir şeyi çıkartmak yerine cerrahi gibi etrafındaki 1 cm'yi de içecek şekilde yakmak durumu var.
27:45Özellikle metastazlarda, ciddi anlamda çok sayıda metastazı olan hastalarda bu RF ablasyonu ya da mikrodalga ablasyonu kullanıyoruz.
27:53Buradaki genel olarak kanser tedavileri de çok tercih edilen bir yöntem.
27:58Neden tercih ediliyor? Mesela karaciğer kanserlerde ve diğer kanserlerde özellikle cerrahiyle eş sonuçları olan yöntemler bunlar.
28:05İnsanlar genelde ameliyatsız tedavileri seviyorlar.
28:08Ameliyat olmak yerine ameliyatsız tedavi varsa neden olmasını tercih ediyorlar.
28:12Bu girişimsel radyolojinin uyguladığı yöntemler özellikle bu RF ablasyonlar işte birçok konularda da, meme dışındaki birçok konularda da çok bilgi birikimi olan 30-40 yıldır kullanılan yeni yöntemler değil aslında.
28:26Ama memede tedavi etmek açısından mesela kriyo ablasyon 3-5 yıldır çalışmaları yapılan yeni bir yöntem ya da tiroide de çok daha yeni, tiroid kanserlerinde çok daha yeni ama bilinen yöntemler.
28:36Şimdi girişimsel radyolojiyi de şöyle belki bilmeyenler olur şimdi radyolojiyi biliyorlar.
28:41Film çekiliyor, ultrasonlar, tomografiler, MR'lar.
28:44Girişimsel radyoloji de aslına bakarsanız bu yöntemlerle şey yapılması, tedavi yapılması.
28:51Ultrason eşliğinde biyopsi yapılıyor ya biyopsi yapıldığı gibi o iğne bir de oradaki kitleyi hazır ulaşmışken tedavi de edip çıkıyor.
28:57Yani netice itibariyle ameliyata göndermiyor da girmişken ben yakayım bitsin şeklinde ya da işte dondurayım bitsin şeklinde işte buna girişimsel radyoloji diyoruz.
29:07Aslında hem çok pratik hem de tabii ki hastanın da doktorun da sürecini kolaylaştıran bir uygulama diyebiliriz.
29:13Kriyo ablasyonu duyduğum için aslında hem çok mutlu oldum hem sizler adına hem hastalar adına.
29:19Genelde kriyoterapi olarak biliyoruz bunu değil mi?
29:22Dondurarak bir işte hücreyi efektini azaltabilmek veya...
29:25Yani soğuk etkisiyle yapılan estetik uygulamalardaki cilt altı yağ doksuna yapılan şey kriyoterapi diyebiliriz ama kriyo ablasyon da gerçekten eksi 180 derece çok çok daha kuvvetli başka türlü cihazlar tümörü öldürecek kadar ve etrafını da kapsayacak şekilde öldürecek kadar güçlü bir dondurma yöntemi bu.
29:45Bunu alternatifi cerey gibi düşünüyorum cerey alternatif olarak bir şey biraz kriyoterapi deyince daha böyle soft küçük estetik uygulamalarda kullanılan küçük soğutma yani eksi 180 değil de eksiz 4 eksiz 8 gibi olan uygulamalar olabilir onlar.
30:00Evet bazen de şunu duyuyoruz işte memekanseri var biraz geç fark edilmiş ve lamflere sıçramış veya farklı bölgelere sıçramış bu durumda gidişimsel radyolojide yine kullanılan yöntemler tabii ki farklıdır.
30:13Ama kriyo ablasyon sanki daha mı uygun gibi?
30:16Eğer ki koltuk altındaki bir lamf moduna tedavi yapılacaksa kriyo ablasyon yine denenmesi lazım yani cerrahinin alternatif bir yöntem arandığı zaman çünkü o bölgelerde damarlar sinirler var kriyo ablasyondaki buz damarlara ve sinirlere çok saygılı ve oralara rahatsızlık vermeden yapılan bir şey ama genelde koltuk altında bir tutulum varsa burada önceliğimiz cerrahi oluyor ve cerrahın oradaki koltuk altlarından örnekleme çıkartarak hastanın bundan sonraki sürecinin değerlendirmesine katkı sağlar.
30:43Orada ancak bizim ameliyat olamayacak bir durum varsa orada kullanacağımız bir yöntem olarak kriyo ablasyonu söyleyebiliriz.
30:50Evet hocam tabii bu yöntemlerle beraber bazı komplikasyonlar da bekleniyor haliyle her işlem sonrası olduğu gibi.
30:57Meme kanseri biyopsisi sonrasında az önce biraz bahsetmiştiniz ama genel olarak karşılaşılabilecek komplikasyonlar nelerdir?
31:05Meme biyopsisinde en fazla olacak şey cildin altına biraz karama ve borarma olur.
31:10Bunun dışında ciddi bir komplikasyonu olmaz.
31:13Meme biyopsisi çok rahat bir çünkü biz biyopside bir iğneyle girip parça alıyoruz.
31:17Şimdi bu işte şah damarının hemen kenarındaki tiroid nodülünden biyopsi almanın bazı riskleri olabilir ya da aort damarının hemen yanındaki bir pankreas kanserinden biyopsi almanın riskleri oluyor ama dışarıda yağ dokusu içerisinde olan bir dokunun içinden biyopsi almak herkes için çok basit çok kolay çok risksiz bir iş.
31:35Ben pek bir riski olan bir şey görmüyorum sadece cildin borarması ufak kanamaların olması dışında bir riski olmaz hiç korkmalarına gerek yok o yüzden.
31:42Evet bu konuda önemli özellikle sorular sormaya çalışıyorum çünkü kişilerin tanı alabilmesi için ve dolayısıyla tedavi olabilmeleri için ilk önerileri yerine getirmeleri gerekiyor.
31:52Eğer hasta doktoruyla bir iş birliği içinde olmazsa tabii ki olumsuz sonuçlarla karşılaşmak çok çok doğaldır.
31:59Hocam diğer bir biyopsi türü stereotaktik biyopsi bu nedir?
32:03Meme kanserinde nasıl uygulanır?
32:05Şimdi stereotaktik biyopsi demin bahsettiğim mamografi rehberliğinde yapılan bir biyopsi türü.
32:11Ultrasonda göremediğimiz durumlarda mamografiyle sadece gözüküyorsa yaptığımız bir biyopsi isim hem mamografi rehberliğindeki biyopsi hem stereotaktik biyopsi deniliyor.
32:22Bunu özellikle dediğim gibi ultrasonda göremediğimiz bir şekilde mutlaka mamografide sadece görüyorsak yapabileceğimiz tedavilerden önce yapacağımız biyopsi.
32:31Bir miktar bizi dediğim gibi ultrason eşindeki biyopsiye göre biraz daha zor birazcık da hastayı da yoran bir yöntem ama gerekliyse mecburen yapıyoruz.
32:41Evet buradan da görüyoruz ki girişimsel radyoloji ile birlikte özellikle meme kanserinde birçok tedavi yöntemi var ve hastaların bu noktada aslında tedavi konusunda içlerinin rahat olması lazım.
32:53Önemle sıralayabileceğimiz şeylerden bir tanesi hastalığın erken evrede bir tanı alabilmesi ve tabi bizim son yıllarda sizler daha çok iyi bilirsiniz hocam en çok önem verdiğimiz şey koruyucu hekimlik.
33:07Meme kanserinde de birçok çalışma birçok Sağlık Bakanlığı'nın uygulamaları ve siz değerli hekimlerimizin çalışmalarıyla neyi özellikle vurguluyoruz?
33:16Koruyucu hekimliği. Burada yapılan uygulamalar ve kıymetli izleyicilerimize düşen görevler nelerdir? Biraz da bunu konuşalım isterseniz.
33:24Şimdi koruyucu hekimlik dediğimiz zaman mutlaka meme ile ilgili konu ya da diğer konular aslında hepsi birlikte gidiyor.
33:31Bir insanın kanserden korunması için, yaşlanmaması için, enflamatör bir hastalığı varsa bunun sıkıntılarının çözülmesi için ya da romatolojik bir hastalığı varsa bunun sıkıntılarının çözülmesi için aslında yapacağı şeyler ortak.
33:45Yani her şey birbiriyle beraber gidiyor. Bir numaraya mutlaka kilo kontrolünü koymamız gerekiyor.
33:51Yani kilo fazlası olan, çok yemeği seven, geç saatlerde yiyen, insanların kesinlikle bütün vücuduyla ilgili yaptığı şeyler metabolizmasına çok büyük zarar veriyor.
34:01İkincisi karbonhidrat, rafine karbonhidrat miktarını çok azaltmamız lazım. Rafine karbonhidratın içerisinde özellikle bu ambalajlı ürünler ve içerisine katkı maddesi giren ürünlerden biraz daha sakınmamız gerekiyor.
34:15Bunun dışında akşam yediden sekizden sonra çok fazla ağır yemekler yemememiz gerekiyor ve günlük beslenme rutinimizde özellikle sık sık devamlı atıştırmak değil de sağlıklı öğünleri iki öğün ya da iki buçuk öğün şeklinde yiyebilmemiz gerekiyor.
34:30Bizim bir numaraya beslenmeyi koyuyoruz. Bir numaraya beslenmeyi koyarken en önemli şey miktar. Çok fazla yiyoruz. Şimdi genel olarak halkımız çok yiyor. Kadınlarda da ben genellikle meme kanserinde ikinci sıraya mutlaka şey koyuyorum, duygu durumları.
34:46Çok büyük bir uzun üzüntü, çok büyük bir sıkıntı, çok büyük bir stres döneminden geçen kadınlarda biz daha sık görüyoruz bunları. Duygu durumları ile ilgili süreci yönetmek konusunda bazen kendileri eğer yeterli olamıyorlarsa mutlaka bu konuda bir uzmandan bir psikiyatriden ya da bir psikologdan ciddi anlamda destek alarak kendilerini iyi hissedecekleri bir duruma gitmeleri lazım.
35:07Bu toksik bir ilişkileri olabilir, toksik işleri olabilir. Bir şekilde kendilerini rahatlatmaları lazım. Çünkü olayın özünde mutlaka psikolojik faktörler de var. Üçüncü sırada hormon içerikli ürünler, hormon içerikli ilaçlar, tüp bebek tedavileri gibi şeyler. Bunlar da biraz meme kanseri riskini arttırabiliyor. Özellikle sentetik hormonlar ve özellikle sentetik olarak üretilmiş doğum kontrol hapları gibi şeyler.
35:31Bunlara uzun süre maruz kalan arkadaşlarımızın, hanımların bunun için daha erkenden tedavilerini, ultrasonlarını yaptırması lazım. Bu işi ihmal etmemesi lazım. Son olarak da uykuyu söyleyeceğim. Gerçekten düzenli gece uykusu almayanlarda kanser sık oluyor. Biz bugün kanser tedavilerinde tamamlayıcı tedavilerin başında yaparken melatonin de veriyoruz.
35:52Melatonin vermemizin sebebi, melatonin inanılmaz kanser beslenmesini bozan, kanserin özellikle o glukozu alıp da harcamasını zorlaştıran mekanizmalar yapan bir şey. Özellikle biz insanların uykusunda bu melatonini çok yoğun salgılamasını istiyoruz ama eğer uykularındaki melatonin yeterli değilse de yukarıdan dışarıdan melatonin de verebiliyoruz.
36:13En güzeli insanların 11.30-12.00 ile saat 4 arasını net bir şekilde uykuda geçirmesi. Bu kendileri için yapabilecekleri en güzel antikanserojen davranışı oluyor. Bunun sonuna bir de egzersiz ekleyeceğiz. Hareket, kasların çalışması. Kaslar artık bizim için bir endokrin organ gibi, ciddi anlamda böyle nöromediatörler ve başka şeylerle ilişkili ve biz bu kasları düzgün çalıştırırsak antikanserojen birçok mekanizma da çalışıyor.
36:41Metabolizmamız daha iyiye doğru gidiyor. Bir bütün beslenme, psikoloji, uyku, hareket bunların hepsine birlikte dikkat ettiğimizde kansersiz bir yaşam bizim için mümkün.
36:53Evet hocam çok güzel aktardınız. Biz de böyle kilo vermeye gelen veya yaşam tarzını değiştirmeye gelen danışanlarımızda bu bahsettiğiniz her şeyi uygulamaya çalışıyoruz. Fakat danışanımız şöyle diyor. Ya ben işte diyette olduğum için bunları sınırlı bir süre 2-3 ay yapacağım ama sonra yine eski düzenime geri döneceğim.
37:11Ben erken yatamıyorum, geç kalkıyorum veya yemekleri yağsız pişiremiyorum veya işte vücut yağ oranından ziyade sadece tartıda gördüğü rakama odaklanabiliyor. Dolayısıyla bu da ciddi bir sıkıntı. Mesela kişi 1.60 boyunda 55 kilo olabilir bir kadından bahsediyorum ama vücut yağ oranı %30'un üzerindeyse yine bir risk faktörü.
37:31Dolayısıyla vücut yağını azaltıp kas kütlesini veya yağsız kütleyi artırmamız gerekiyor. Dolayısıyla sadece kilo bazı düşünmek de yetmiyor artık çağımızda. Hastaları böyle daha detaylı daha teferruatlı inceliyoruz. Artı bir de hep geçmişten örnek veriyorlar ya.
37:47İşte eskiden atalarımız tereyağında çok yermiş eti de tereyağında yaparmış ekmek deseniz öyle. Bazı hastalar da buna inanıyor. Ama şimdi o dönemin beslenme ve yaşam tarzıyla şu döneminki çok farklı. Bu dönemin gereklilikleri sizin aktardığınız bizlerin sürekli vurguladığı şekilde. Dolayısıyla bazı hastalıklardan korunabilmek için artık kendimizi değiştirmemiz şart oldu diyebiliriz.
38:11O örneği verenlere ben özellikle onların kaç kilometre günde yürüdüğüne toprakta ne kadar enerji harcadığına bakmalarını söylüyorum. Yani toprakla uğraşan insanlar gerçekten çok ciddi efor harcıyorlar. Onların o yediklerini harcadıklarını biliyoruz. Ama bizim şu an masa başı oturan insanların onların yemelerine örnek almamız mümkün değil.
38:29Bazı şeyleri de mutlaka hayvansal ürünleri ne kadar azaltırsak bitkisel beslenmeyi ne kadar artırırsak bunun sağlığımıza katkısı olacağını da bilmemiz lazım.
38:37Kesinlikle öyle. Bir de fonksiyonel beslenmenin aslında birçok nutresotik bileşeni de barındırdığını biliyoruz. Mesela diyoruz ki işte nar tüketimi antikansölojin özellik gösterir. Zerdeçal keza öyle.
38:49Efendim işte zerdeçalı neredeyse her besine pişirirken çorbalara, etlere, pilavlara ki pilav önermiyoruz ama kara buğday pilavı artık değiştirdik onu pirinç pilavı değil veya basmati pirinç gibi.
39:01Bunlara ağırlık veriyoruz fakat yine dediğim gibi döngü çok kısa kalıyor. Bunları yaşamımıza entegre edebilmek için artık yeni bir kavram da var.
39:12Yani yaş alırken evet uzun ömürlü olduk ama sağlıklı olamadık. Böyle bir problem var. Bu uzun ömürde yaş alırken sağlıklı bir şekilde ilerlemek için neler yapmalıyız hocam?
39:23Şimdi longevity dediğiniz çok doğru. Biz burada artık lifespan değil de healthspan yani sağlıklı uzun ömürden hep bahsetmek istiyoruz.
39:29Genellikle bizim için sebzeyi artırmaları önemli. Biz burada brokoli ve brokoliden elde edilen bazı nutresotikler var.
39:36Özellikle içinde dim dediğimiz bazı ürünler olan şeyleri meme kanserinden koruyucu o ilk başta riski yönetmek için demiştim ya idrarında bazı bir hormon metabolitlerine bakıyoruz.
39:46Sonra bazı takviyelerle bunu değiştiriyoruz. İşte orada brokoli devreye giriyor. Ben meme ile ilgili sorun yaşamış her kadının hayatında haftada en azından 2 gün 3 gün brokolinin olmasını öneriyorum.
39:56Ve doğru pişirilmiş. Onu şu an ayrıntısına giremeyeceğim ama siz de biliyorsunuz onun etkin ve diri kalması gerekiyor ve pişmeden önce parçalanması gerekiyor.
40:03Başka faktörler var istifade etmek için ama biz takviye olarak da brokoliden elde edilmiş dimi ve birkaç kombinasyonla birlikte böyle kalsiyumde gülü karat gibi bazı minerallerle zenginleştirilmiş dim formülasyonlarını çok severek kullandırıyoruz.
40:17En önemli ben hiçbir şey yapmasam ne yapacağım diyorsa lifli beslenmesini artırması lazım. Özellikle lifli beslenmesini artırması lazım. Bunu her zaman söylüyoruz zaten.
40:27Ve tabi bunlara ek olarak tütün ve mamüllerinden işte zararlı alışkanlıklardan olabildiğince uzak durmamız gerekiyor. Kıymetli hocam buradan hastalarımıza son olarak böyle altını çizerek vurgulayarak aktarmak istediğiniz bir şey var mıdır? Eminim ki çok şey var sonrasında da reklama geçmem gerekiyor.
40:45Şöyle söyleyeyim yani evet diyet gözüyle bakmamaları lazım. Biz zaten diyet dediği bir şey kısa sürede yapılır orada o kişinin doğru beslenme planını keşfetmek için yaparız. Asıl mesele doğru bir beslenme planı ve doğru bir yaşam tarzıdır ve bunun sürdürülebilir olması lazım. Elbette istisnalar olacak ama düzenli olarak her gün yaptığımız alışkanlıklarımızın sağlıklı olması lazım. İstisnai günler olabilir.
41:10Evet hocam bugün yoğun programınızı bırakıp bizimle bu programa katıldınız. Çok çok mutlu olduk. İyi ki geldiniz. Yeni programlarda yeniden görüşmeyi çok çok isteriz.
41:20Teşekkür ederim sağ olun.
41:21Biz teşekkür ederiz. Efendim konuğum girişimsel radyoloji uzmanı Mehmet Mahir Atasoy bizlerleydi. Kendisini aynı zamanda sosyal medya hesaplarından da takip edebilirsiniz. Önerilerini oradan da ulaşabilirsiniz. Efendim kısa bir reklam arasına gidiyoruz sonrasında yine beraberiz.
41:37Efendim kısa bir reklam arasının ardından şimdi skype bağlantısıyla genel cerrahi uzmanı operatör doktor Seda Bozkurt Kırım bizlerle olacak. Kıymetli hocam merhabalar.
41:46Herkese merhaba. İyi akşamlar.
41:49Sizleri görmek çok güzel kıymetli hocam. Hemen meme kanserinin toplumda görülme sıklığını sizlere sormak isterim.
41:58Evet maalesef meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanserlerden ve ölüm nedenleri arasında da ikinci sırada yer almakta.
42:05Günümüzde her 8 kadından biri hayatının bir döneminde maalesef meme kanseri ile karşılaşıyor.
42:11Bu oran eskiden 10 kadından biriydi ama günümüzde çevresel faktörler dünyamızın etkisiyle maalesef her 8 kadından birine kadar düştü.
42:20Her 8 kadından biri hayatının bir döneminde meme kanseri ile karşılaşıyor.
42:24Erkeklerdeki oranda kadının %1'i bunu da unutmadan söyleyelim.
42:28Erkeklerde meme kanseri görülmez diye bir şey yok.
42:31Onlarda da %1 oranında görülebilmekte.
42:34Evet erkeklerde de meme kanserinin görüldüğünü vurgulamakta fayda var tabii ki.
42:38Meme kanserinin belirtileri neler kıymetli Seda hocam?
42:41Evet hastalarımız bize daha çok memede kitle, koltuk altında şişlik, memede cildinde bir değişiklik, kızarıklık, ısı artışı, kaşıntı gibi nedenlerle gelebilir.
42:53Memede ağrıyla gelebilir hastalarımız bize.
42:56Meme başında bir çekilme hissi, önceden yokken meme başında bir çekilme fark etmesi bu gibi bulgularla gelmektedir.
43:03Ama daha çok hastalarımız ele gelen kitle ile bize başvururlar poliklinimize.
43:09Evet hocam peki meme kanseri nasıl saptanır ve tarama yöntemleri nelerdir?
43:14Evet her kanserde olduğu gibi meme kanserinde de erken tanı çok çok önemli.
43:19Erken tanı konuduğunda günümüzde, günümüz cerrahisinde, tedavilerinde meme kanseri tedavisini çok başarılıyız.
43:27Ama geç tanı konuduğunda maalesef başarı oranımız düşmekte.
43:30O yüzden bütün kanserlerde olduğu gibi meme kanserinde de tarama çok çok önemli.
43:35Dünya Sağlık Örgütü de buna çok önem veriyor.
43:37Dünyada bunu yaymaya çalışıyor.
43:39Biz de ülkemiz genelinde bu taramaları, bu bilgilendirmelerle mümkün olduğunca yaymaya çalışıyoruz.
43:44Meme kanseri kontrolleri aslında 20 yaşındaki bir kadında başlamalı.
43:5020'li yaşlarda kadınlar kendi kendine meme muayenesi yaparak memelerini tanımaları gerekmektedir.
43:58Daha sonra bu yaştan itibaren 2 yılda bir meme konusunda uzman bir doktorla iletişime geçmeli.
44:04Kontrollerini yaptırmalı.
44:06Esas mamografi taramalarımız ise 40 yaşından sonra gündeme gelmekte.
44:11Mamografiyi 40 yaşından önce çok elzem değilse yapmamaktayız.
44:15Dediğim gibi 20 yaşından itibaren herkes kendi kendine meme kontrolünü yapmalı.
44:1930'lu yaşlarda rutin yıllık meme kontrollerine gitmeli.
44:2440 yaşından itibaren de mamografi taramalarını yaptırmalı.
44:28Bu taramalar ailesinde meme kanseri olan risk faktörü içeren hastalarımıza daha erken yaşlara çekilmekte.
44:34O hastalarımızın daha dikkatli olmasını ısrarla vurgulamaktayız.
44:39Belli yaşlardan sonra taramalar sıklıkla artmak durumunda diye söyleyebiliriz.
44:44Peki hocam mesela bunun yaş grubunu ayıracak olursak,
44:47örneğin kadınlarda meme kanseri görülme yaşı ülkemizde kaç ve kaç yaşından itibaren artık farkındalığın olması gerekli?
44:55Evet maalesef bu da meme kanseri yaşı biz 50'li yaşlardan sonra görülmekte diye söylerken,
45:02günümüzde daha erken yaşlara çekilmekte.
45:04Yine çevresel faktörlerle 20'li yaşlara kadar biz meme kanserini görmekteyiz toplumda.
45:11Ama esas hani kanserlerin hep arttığı yaşlar 40'lı 50'li yaşlardan sonra diye,
45:15vücudunda yaşlanmasıyla birlikte 50 yaşından sonra daha sık görülüyor diye genel bir bilgi söyleyebiliriz.
45:21Ama tekrar vurguluyorum, yıllar geçtikçe günümüze daha çok erken yaşlarla görülme sıklığı artmıştır maalesef.
45:29Evet tabii çeşitli faktörler de buna sebep olabiliyor.
45:33Bugün hem meme kanserinden korunmayı hem de koruyucu hekimliği sıklıkla vurguladık sevgili Seda hocam.
45:38Peki meme kanserinden korunabilir mi? Korunmak için neler yapılmalı? Sizden dinleyelim.
45:44Evet meme kanserinden korunmak için bir kere memenizi tanıyın.
45:48Az önce de altını çizmiştim.
45:50Mememizi tanıyalım.
45:52Özellikle menstruasyondan sonraki haftalarda kendi kendinize muayeneyi,
45:57memenizin her yerini tarayacak şekilde elinizi gezdirerek bunu bir öğrenip belli periyotlarla bunu yapalım diyoruz.
46:03Menopozdan sonraki kadınlarda da aylık olarak kendileri düzenli olarak bunu yapmasını öneriyoruz.
46:08Bu şekilde hastalarımız mememizi tanıdıktan sonra ellerine herhangi bir kendilerini rahatsız eden herhangi bir bulgu geldiğinde,
46:16cildinde bir değişiklik hissettiğinde, eline bir şüpheli lezyon geldiğinde hemen doktora başvurmalarını öneriyoruz hızlı bir şekilde.
46:22Onun dışında tabii ki sağlıklı beslenmek, bütün kanserleri önlediği gibi meme kanserini de önlemekte.
46:28Rafine gıdalar, paketlenmiş gıdalardan oldukça uzak durmamız gerekiyor.
46:32Meme kanserinde de bunların kesinlikle artırıcı etkisi var.
46:35Fazla kilonun, özellikle menopozdan sonra alınan kiloların meme kanserinin artırdığı bilinmekte.
46:41Sigara ve alkol yine bildiğimiz gibi bütün kanserleri önlediği gibi meme kanserini de tetiklemekte.
46:47Memede iyi huylu kitle varsa bunu kötüye döndürmekte.
46:50O yüzden kilo almayalım, sigara ve alkolden uzak duralım.
46:55Sağlıklı, rafine gıdalardan uzak, mümkün olduğunca ulaşabildiğimiz kadar doğal gıdalarla beslenelim diyoruz.
47:00Egzersiz çok önemli.
47:02Egzersizi bütün vücudumuzda olduğu gibi meme kanserine de kesinlikle pozitif etkisi olduğu ispatlanmış sporun, egzersizin.
47:10Onun dışında da taramalarımızı unutmamamızı, belli yaşlardaki taramalarımız için profesyonel muayeneye gitmeyi unutmamamızı, taramalarımızı yaptırmamızı öneriyorum.
47:19Bir de tabi hormonlardan bahsetmemiz gerekiyor.
47:24Meme kanseri ekstrajen hormon aldığınızda dışarıdan doğum kontrol hapı gibi menopoz ilaçları gibi ekstrajen ilaçları içeren ilaçlar aldığımızda da riskin arttığı belirtiliyor.
47:37Bu konu hala tartışılıyor.
47:39Tabi biz gereksiz ilaç kullanmayı hiç bir zaman önermediğimiz gibi bu tür ilaçlarda çok dikkatli davranılması, mutlaka dikkatli kontrollere gidilerek bu tür ilaçların verilmesini öneriyoruz.
47:49Tabi çocuk sahibi olmak isteyen kadınların da erken yaşta çocuk sahibi olup ısrarla emzirmelerini öneriyoruz.
47:57Evet kıymetli Seda Hanım çok çok teşekkür ederiz.
48:00Yoğun programınızdan bize de vakit ayırıp yayınımıza katıldığınız için yeni bölümlerde yeniden görüşmek üzere.
48:05Sevgiler diyorum efendim.
48:07Kolay gelsin.
48:08Sağ olun hocam.
48:09Genel cerrahi uzmanı operatör doktor Seda Bozkurtkırım bizlerleydi.
48:13Efendim 2 Mayık Meme Kanseri Farkındalık Ayı biliyorsunuz sık sık programlarımızda da bu konuya değindik.
48:19Çünkü ülkemizde artık neredeyse her 8 kadından birinde görülme sıklığı artmış durumda.
48:25Dolayısıyla yaş artışı, kilo ve hocalarımızın da az önce ifade ettiği gibi birçok çevresel ve genetik faktör buna sebep olabiliyor.
48:32Bir yandan da kadın sağlığını konuşuyoruz biliyorsunuz.
48:36Ülkemizde hem anne hem baba olmak için veya yeni ebeveyn olacak kişilerin yeni ailelerin bazı eğitimlere bazı kamplara veya çalıştaylara katıldıklarını görüyoruz.
48:46Bunlar da yine çok çok sıklıkla önemli.
48:48Yakın zamanlarda yapılacak eğitimleri de takipte kalmaları önem arz ediyor.
48:52Efendim Elif Melek ile baştan başa da bugün yine güzel konular ve konukları ağırladık.
48:57Yeniden yeni bölümlerde görüşebilmek üzere.
48:59Sağlıkla kalın.
49:00Hoşçakalın.
49:01Farkında kalın.