• evvelsi gün
Tohumdan hasada, tarladan tezgâha Türkiye tarımının gücü ‘Topraktan Sofraya’ ile Ülke TV ekranlarında izleyicisiyle buluşuyor.

Geçmişten geleceğe her dönemde önemini koruyan tarımı geliştirmek için yapılan yenilikler, zengin tarım ürünlerinin üretimi ve hasat zamanı Zeynep Tor’un sunumuyla Topraktan Sofraya ile ekrandaki yerini alıyor. Zeynep Tor ‘Topraktan Sofraya’ ile sofralara gelen besinlerin yolculuğunu Ülke TV ekranlarına taşıyor. Türkiye’nin yedi bölgesinden üreticiler, çiftçiler, toprak ve ürün için emek verenler, bereketli topraklarda yetiştirdikleri ürünleri Ülke TV ekranlarında tanıtıyor. Zeynep Tor besinlerin tohumdan sofraya kadar olan yolculuğunu hem kendisi öğreniyor hem de izleyicilerle paylaşıyor.
Döküm
00:00Ziraat Bankası sunar.
00:05Kayser, Sarıkaya, Bülbül Dağı gibi dağların, Küçük Menderes Irmağı'nın ve Ege Denizi'nin mikroklimasını oluşturduğu Selçuk topraklarındayız.
00:31Meyveciliğiyle ünlü bu bölgede. Bakalım bu mevsimde üreticilerimiz neler üretiyor, nasıl üretiyor? Gelin birlikte öğrenelim.
00:39Şimdi zeytinimiz çeşitli aşamalardan geçtikten sonra utlusuna ulaştık. Zeytinyağının içine damlayan solüsyon buradaki yağı kızarttığı an şurada eksilen derece zeytinyağının asit oranının kalitesini veriyor.
01:05Yağımız suyla çarpıştırı olarak ham şekilde sadece zeytinyağı olarak buraya dökülüyor.
01:1105 asit kaliteli bir yağ mı?
01:13Tabii en kaliteli yağlardan biri. Şimdi mesela burada yapraklar var. Bunlar bildiğimiz sigma aletiyle toplanan yapraklar.
01:19Ama 01 elde etmek için böyle çok özel fabrikalar var. Kendi zeytinlerini elde etmek için tek tek elle topluyorlar.
01:24Tabi elle toplananlar.
01:26Tek tek elle topluyorlar, hiç darbe görmüyor. Tabi bulunduğu konum da önemli.
01:30Ve hemen sıkıma gönderiliyor.
01:32Peki şu gördüğümüz zeytinlerin bir farkı var mı birbirinden?
01:36Yok. Bunların yok. Ama mesela bu iki zeytin arasındaki fark gözle de görülüyor zaten arasındaki fark.
01:42Bu zeytin ağaçtan toplanmış zeytin. Bu zeytin de hava şartından dolayı rüzgardan olsun yağmurdan olsun yere düşmüş ve yerden toplanmış zeytin.
01:50Dip zeytini.
01:51İzmir-Selçuk'ta Efes Tarlası Tohum Merkezi bahçesindeyiz. Bu görmüş olduğunuz traktör Ayşur marka 1953 model bir traktör.
02:01Ben tohumcuyum.
02:02Tohumcusunuz?
02:03Evet.
02:04Ne yapıyorsunuz yani?
02:05Ben bu merkeze gelen tohumların susuzluğa karşı hastalığa karşı dayanıklarını test ediyorum.
02:10Verimlerine bakarak bunların üretici tarafından ekilip dikilmesi halinde üreticinin faydası alayıp sağlayamayacağını değerlendiriyoruz.
02:17Daha sonra da bu tohumların yok olmayı tuttuğu köylerde tekrar tohum ve fide dağıtımları yapıyoruz.
02:23Böylece bu tohumlar daha ileriki kuşaklara ulaşmış olacak.
02:26Size almaz diye bir kavanozumuz var. Bunun hikayesi çok güzel.
02:29Niye almıyormuşuz onu?
02:30Böyle görüntüsü böyle kabak kavun arası çok hoş görüntüsü olmayan ama lezzeti o kadar muazzam olan bir kavun ki eskiler adına hırsız almaz.
02:39Yani hırsız görse bile almaz ama beğenmez ama çok lezzetli bir kavun.
02:44Bu sakız baklası.
02:45Evet. İyi bir bakla. Lezzetli bir bakladır. Bizim buradaki ablalarımız, teyzelerimiz pek bir çeşitten vazgeçmezler lezzetinden ötürü.
02:53Bu böyle ege pişiridi boyunca üretilen bir bakla sanırım.
02:56Evet. Yani baklanın bizde 4-5 tane çeşidi hakim. Yani Çanakkale'ye kadar.
03:01Bir sakız baklası deriz. Bir pin bakla vardır. Daha küçük olur. Daneleri daha küçüktür. Yeşil aksamı daha lezzetlidir.
03:08İşte bir sakız baklası vardı. Bir girit baklası vardı.
03:11Efes Tavrası Yaşam Köyü'nde şimdi bahçeye çıktık. Ve bu bahçede çocukların ekmiş olduğu kışlık sebzeler bunlar.
03:18Kışlıklar.
03:19Neler ektiniz Feray Bey?
03:21Şimdi ilk gelen sınıfımızda başta Moğol lahana yaptık. Sonrasında brokoli yaptık.
03:26Bu brokoli mi?
03:27Evet. Bu brokoli. Pazı yaptık. Karnabahar yaptık. Marul yaptık. Lahana yaptık. Hızımızı alamadık. Tekrar Moğol lahana yaptık.
03:35Çok sevdi çocuklar. Daha sonrasında da ıspanak, pırasa diye devam etti.
03:39Her bir uygulama alanımızı bir sınıf yaptı. Onlardan sadece dikmelerini istemedik. Sonra şimdi gelip artık ürünleri yetiştikçe toplamaya da başladılar.
03:48Yemeklerini de yapmaya başladık.
03:49Bu sultaniye bamyamız. Bu da aslında eski yaşlıların çivis dediği.
03:54Ne diyorlar?
03:55Çivis diyordu Ege'deki insanlar. Ay çiçeği.
03:58Çekirdek diyebiliriz.
04:00Çekirdek deriz. Ege'liler çiğdem der.
04:02Çiğdem dediler.
04:03Güne bakan deriz. Ama çok eskiler çivis diye kullanmışlar.
04:06Şimdi yazlık tohumlar Şubat ayı itibariyle atılmaya başlanacak.
04:10Biz onların tohumun çimlenme süresine göre tohumları en önce biberlerden başlıyoruz.
04:16Biberin çimlenme süresi çok uzun.
04:18Burada aslında çocuklara yedikleri sebzenin orijinal formunu da göstermeye çalışıyoruz.
04:23Çünkü hiçbiri aslında Moğol lahanayı böyle kocaman bir şeyin içinde olduğunu tahmin etmiyorlardı.
04:28Veya çocuklarımıza biz sebzenin gerçekteki yetişme süresini gösteriyoruz.
04:35Birçok çocuğumuz bu kadar uzun sürede yetişen bir şeyi israf etmekten de kaçırmaya başladı.
04:40Ne güzel bir şey öğretiyorsunuz.
04:47İzmir Selçuk Gökçealan Köyü'nde bir zeytinyağı fabrikasındayız.
04:52Bahçelerden toplanıp gelmiş olan zeytinler buradan koklitlerle dökülüyor.
04:58Ve ayıklama işlemi başlanıyor.
05:01Gördüğünüz gibi burada zeytinler yapraklarıyla karışık durumda.
05:06Şu bölümde ayıklanıyor.
05:08Bu borulardan birçok zeytinyağı var.
05:11Karışık durumda.
05:12Şu bölümde ayıklanıyor.
05:14Bu borulardan yapraklar atılıyor, gönderiliyor.
05:19Sadece geriye zeytinler kalıyor.
05:21Kalan zeytinler şu görmüş olduğunuz bölümde yıkanıyor.
05:26Yıkanmış olan zeytinler buradan temiz bir şekilde içerideki makinelere gönderiliyor.
05:34Merhaba Anıl Bey.
05:35Merhaba, hoş geldiniz.
05:36İşletme sorumlusu Anıl Zırab Bey ile birlikteyiz.
05:39Anıl Bey şimdi dışarıda yıklandı, ayıklandı.
05:44Buraya geldi zeytinler.
05:46Evet.
05:47Burada ne yapılıyor?
05:48Zeytinler buraya kırıcı yardımıyla içeriye giriyor.
05:51Bu kazanda 43 ve 45 derece arasında ısı derecesiyle çevrilerek zeytinin yağının çıkması sağlanıyor.
05:59Biraz haşlanıyor mu yani zeytin?
06:01Çok fazla değil tabii.
06:0245'in üstüne çıkarsanız yağı yakarsınız.
06:05Yağı yakmadan bir süre 10-15 dakika burada döndükten sonra bu sıkım aşamasına gidiyor.
06:11Görebilir miyiz yağın oluşma aşamasını?
06:13Tabii.
06:14Mesela bu artık ısınmış bir vaziyette.
06:17Yağın çıkmış zaten zeytinin üstüne.
06:20Yani burada posayla yağ ayrılmış değil mi?
06:23Burada hayır.
06:24Burada posayla yağ birlikte geliyor.
06:26Bu hamuru diyoruz biz buna.
06:28Zeytin kırıldıktan sonra hamur şeklinde yoğruluyor.
06:31Bu makine dekantör dediğimiz makine.
06:33Bu makine de posayla yağ burada ayrılıyor.
06:37Yani biz posa diyoruz o zeytinin kendisine.
06:39Çekirdeği de diyeyim daha doğrusu.
06:41Şu yağ mı oluyor?
06:43Evet bu yağ.
06:44Buradan yağ akıyor.
06:45Bu arka taraftan da posası arkaya çukura gidiyor.
06:49Yağ ve su karışımı.
06:51Tam yağ değil bu.
06:52Peki.
06:53Burası?
06:54Orası da aynı şekilde.
06:55Buradan aşağı geçiyor.
06:57Bu buradan buraya geliyor.
06:58Şuradan posası mı?
06:59Buradan posası gidiyor.
07:00Oradaki yağ nasıl gidiyor şimdi?
07:02Oradaki yağ pompa yardımıyla yukarıdan kanallardan separatör dediğimiz makineye gidiyor.
07:09Evet şimdi zeytinimiz çeşitli aşamalardan geçtikten sonra utlusuna ulaştık.
07:15Evet.
07:16Yağımız çıktı.
07:17Yağımız suyla çarpıştırı olarak ham şekilde sadece zeytinyağı olarak buraya dökülüyor.
07:22Buraya geldikten sonra separatör dediğimiz makine yardımıyla burada kazandan direkt bu tarafa alıyoruz.
07:29Bu tarafta kilosunu alıyoruz.
07:32Bu genellik zeytini.
07:34Bizim bu bölgede Trilya zeytini de mevcut.
07:36Genellikle Trilya'yı düşünüyorum.
07:38Trilya var.
07:39Ömercik de var.
07:40Domates zeytini de var.
07:41Ama genel olarak Trilya ve genellik zeytini mevcut.
07:43Yağ alabilir miyiz biraz?
07:45Tabii.
07:46Şuradan şöyle.
07:53Bu sıcak hava hali şu anda.
07:55Bu biraz buranızı yakar.
07:57Çünkü bu dizem yağdır.
07:59Bu yakan yağdır.
08:00Bu şu an posalı biraz değil mi?
08:02Tabii.
08:03Bu biraz posalı şu anda.
08:04Ne kadar temizlense de ister istemez çok az posa kalıyor.
08:07Yani içmeye uygun mu şu an?
08:09Bu fitrelenmeniş yağ.
08:11Marketlerde satılan fitreleme ayrı bir fitrelemeden geçiriliyor.
08:15Fitrelemeden geçerek toplamaya geliyor.
08:17Ama fitresiz de satıyorlar.
08:19Fitresiz satılan yağ bu yağ.
08:21İçeyim mi?
08:22Tabii içebilirsin.
08:27Yaktı biraz.
08:28Çiğ.
08:29Daha olmadı.
08:30Tabii.
08:31Daha çiğ.
08:32Yani yeni çıkıyormuş.
08:33Sıcak ve çiğdir.
08:34Bu biraz bekledikten sonra yani bir ay kadar bekledikten sonra çok rahat bir şekilde
08:39güzel bir şekilde yiyebileceğiniz yağ oluyor.
08:42Buradan sonraki aşama neresi oluyor?
08:44Buradan sonra şimdi hem müstasilin ayrı yağı var kilosu var.
08:49Çıkan yağın kilosunu buradan alıyoruz biz.
08:52Teslim edeceğiz müstasile.
08:54Burada kilosu verildikten sonra gelen müstasile teslim etmek üzere burada kendi
08:59bidonlarımıza onlara emanet olarak veriyoruz.
09:02Yağı onlara teslim etmek için bidonlara dolduruyoruz.
09:05Tabii bu işlemi yaparken bu yağın asidini de ölçüyoruz.
09:08Şimdi bu içtiğim yağın asidini öğrenebilir miyiz?
09:11Tabii hemen öğrenebiliriz bu yağın asidini.
09:14Orada mı ölçülüyor?
09:15Evet burada ölçülüyor.
09:16Şimdi Anıl Bey biraz önce içmiş olduğum zeytinyağının asidini ölçecek.
09:21Evet.
09:22Nasıl ölçüyoruz anlatabilir misiniz?
09:23Şimdi 100ml yağının şöyle asit ölçeği dediğimiz bir tüpümüz var.
09:27Bunu alıyoruz.
09:28Böyle bir tüpe aldık.
09:29Evet bu çizgiyi geçmeyecek şekilde bunun içine döküyoruz.
09:34Buna alkol ile.
09:37Aynı ölçüde mi alkol koyuyorsunuz?
09:39Alkolü yok aynı ölçüde değil iki tüp alkol koyuyorum.
09:43Ne kadar?
09:44Bu tüpü iki kere dolduruyorum.
09:46İki ölçek.
09:47Evet.
09:48Bir ölçek zeytinyağına iki ölçek alkol koyuyoruz.
09:51Evet.
09:52Ne deniyor bu alkole?
09:54Etil alkol.
09:55Evet.
09:58Bir daha koyuyorum.
10:08Hiç alkol ile zeytinyağını düşünemiyorum.
10:11Nasıl bir şey bu?
10:12Asidini ölçmek için.
10:13Tabi bunu daha sonra çalkalıyorum hiç içinde yağ kalmaması lazım.
10:16Alkol temizliyor çünkü onu.
10:18Daha sonra burada solüsyon var.
10:20Burada da dereceleri mevcut.
10:22Bunu salladıkça solüsyonla içine dalmadıkça bakın kızarmaya başladı.
10:29Giderek zeytinyağı kızaracakmış bu kızarıklık da zeytinyağının asit oranları.
10:36Evet asit oranları.
10:37Şimdi bu renk aldı bizim zeytinyağı yani şu renk zeytinyağı bu renk aldı.
10:45Hani bu zeytinin sap suyu gibi hani zeytini sıktığınız zaman kırmızı çıkar ya suyun.
10:51Onun gibi oldu değil mi?
10:52Bunun içine alkol ve solüsyon karıştı ve zeytinyağı.
10:56Bu solüsyon damladıkça zeytinyağı alkolle zeytinyağı karışımına damladıkça onun asidini veriyor.
11:03Yani asidi yükseldikçe aslında kalitesi düşüyor.
11:06Bu mesela 0,5 asit.
11:08Bu 0,5 asit öyle mi?
11:10Evet siz de içtiğiniz ya 0,5 asit yani bu damladıkça asidini veriyor.
11:13Yani burada derece veriyor.
11:15Bu derece mesela bu açtıkça bu akıyor ya.
11:18Bakın burada görebilirsiniz.
11:20Mesela 5,6,7 böyle gidiyor.
11:23Tabi bu 0'dan başlıyor.
11:25Bizim oranlarımız 0,5,1 tabi arada kalırsa çizgiler var.
11:296,7,0,7,0,6 diyoruz.
11:32Şimdi tekrardan yapalım istiyorsanız.
11:36Bakın solüsyon şu anda 0'da.
11:38Evet.
11:39Bunun içine dolduruyorum.
11:44Şu anda şu çizgide.
11:47Tamam.
11:48Bu yağı içine koyuyorum.
11:50Sonra alkolü alıyorum.
11:52Bir ölçek zeytinyağına iki ölçek alkol koyacağız.
11:56Evet.
12:03Bu birincisi oldu.
12:05Bu da birincisi oldu.
12:10O da ikincisi olacak.
12:13Evet.
12:15Bunu ben ölçebilir miyim?
12:18Tabi.
12:19Yer değiştirelim.
12:21Öyle buyurun.
12:23Çalkalayacaksınız sürekli öyle değil.
12:25Buradan ucundan tutarsanız şu şekilde.
12:27Ve bu ağız burada kalacak.
12:29Çalkalarken burada mı kalıyor?
12:31Evet.
12:33Ben buradan açıyordum sizi.
12:35Bu damladıkça kızaracak.
12:37Ama iyi çalkalamamız gerekiyor.
12:40Ve kızardı.
12:42Bitti.
12:43Kapattım ben buradan ve bakıyorum.
12:45Solüsyon 0Z'de 05'e gelmiş.
12:49Yani bu öl asidi 05.
12:52Yani bunun kızardığı ölçü önemli öyle mi?
12:56Tabi.
12:57Kızardığı anda solüsyonu kapatıyorsunuz.
12:59Asidi oradan alıyorsunuz.
13:00Zeytinyağının içine damlayan solüsyon.
13:03Buradaki yağı kızarttığı an şurada eksilen derece zeytinyağının asit oranı.
13:10Asit olanının kalitesini veriyor.
13:12MÜZİK
13:36Şimdi Anıl Kırar Bey'den
13:38Zeytinyağının kalitesini ve kaliteli zeytinyağının hangi tür zeytinden elde edildiğini öğreneceğiz.
13:45Zeytinyağında kaliteyi asidi belirliyor değil mi Anıl Bey?
13:49Evet asidi belirler.
13:50Asidini de biraz önce?
13:52Ölçtüğümüzde kaliteli bir yağ elde ettik aslında baktığımız zaman.
13:5605 asit kaliteli bir yağ mı?
13:58Tabi en kaliteli yağlardan biri.
14:00Şimdi bu 01 ile başlar ama 01'i görmemiz biraz imkansız gibi bir şey oluyor.
14:05Daha önce 02 gördük, 03 gördük.
14:07Ben hiç şahsen 01 görmedim açıkçası.
14:0901 olması için ne olması gerekiyor peki?
14:12Yani 01 olması için şöyle söyleyeyim bu hava şartlarıyla da ilgili olabilir tabi.
14:17Bir de şimdi mesela burada yapraklar var.
14:19Bunlar bildiğimiz sigma aletiyle toplanan yapraklar.
14:22Ama 01 elde etmek için böyle çok özel fabrikalar var.
14:25Kendi zeytinlerini elde etmek için tek tek elle topluyorlar.
14:28Tek tek elle topluyorlar hiç darbe görmüyor.
14:31Tabi bulunduğu konum da önemli.
14:33Ve hemen sıkıma gönderiliyor değil mi?
14:35Toplandığı zaman önemli vesaire hiç beklemiyor.
14:38Toplandığı zaman bile önemli bunun için.
14:40Ama 01 asit ben hiç görmedim yani açıkçası.
14:43Yani biraz imkansıza yakın bir kalite.
14:46Ama eğer 50 zedelemeden toplarsak, bekletmeden fabrikaya gönderirsek 01'e yakın bir ihtimal olabilir.
14:55Yani 05'imiz garanti olur diyeyim size ama 01'i kimse 02'yi garanti veremez.
15:00Bu hava şartlarıyla da ilgili olan bir şey tabi ki doğal olarak.
15:03Yani genelde sofralık olan zeytinyağının asiti 05 ile 1 arası mı olmalıdır?
15:09Tabi yani 1-1,5 arasına kadar hatta 2 aside kadar çok rahatlıkla yiyebileceğiniz yağlardır.
15:15Ama 05 dediğimiz bu yağ nasıl söyleyeyim salatanın üstüne döküp rahatlıkla yiyebileceğiniz en güzel yağlardır.
15:22Çiğ yemeği?
15:23Çiğ demeyelim de yani beklemiş böyle bir hafta beklese bile şimdi mesela size bu baya çiğ geldi.
15:29Bir hafta beklese bu yağın çiğliği gider.
15:31Çünkü şu an sıcak.
15:32Çiğ derken ben hani ısıtılmadan yemeğe uygun hani kahvaltıda.
15:37Salatada vesaire tabi o 05 işte sızma zeytinyağı dediğimiz yağlar zaten 08 asideye kadar olanlar sızma zeytinyağı diye geçer.
15:4608'e kadar olanlar?
15:47Tabi 08'in üstü sızma zeytinyağından çıkıyor.
15:501. zeytinyağı olarak geçiyor.
15:52Marketlerde satılanlar bu şekilde ayrılıyor.
15:54Şimdi zeytinyağı konuşulurken soğuk sıkkım, sıcak sıkkım deniliyor.
16:00Evet sıcak sıkkım diye bir şey yok.
16:02Yok mu?
16:03Yok sadece soğuk sıkkım diye bir şey var aslında.
16:05Bunun altında mesela bu 43 dereceye de işte dediğim gibi 45 derece aslında sıktığımız zeytin.
16:10Ben o dereceyi makineden 25 derece yaptığımda bu soğuk sıkkım oluyor.
16:14Soğuk sıkkım oluyor.
16:15Veya 20 derece yaptığımda bu soğuk sıkkım oluyor.
16:16O zaman o yağın kalitesini belirliyor mu oradaki derece?
16:19Kalite değil.
16:20Asit olarak aynı yakalayabilirsiniz yani onda da 05 çıkabilir ama onda bazı içindeki nasıl söyleyeyim mineraller daha az uyduyor.
16:29Soğuk sıkkım da.
16:30Evet soğuk sıkkım da daha az uyduyor ama bu sefer yağdan daha az alıyorsunuz.
16:33Yani atıyorum bu zeytinden çıkan zeytinden oran alıyorsunuz.
16:37Mesela bir ton zeytin gelmiş 200 kilo yağ gelmiş.
16:41Bu nedir?
16:42Oranı budur.
16:43Yani 1'i 200'e beliriyorsunuz oranı buluyorsunuz oradan da şey ama bu soğuk sıkkımda 200 kilo alamazsınız o yağı.
16:50150 kilo alırsınız veya 100 kilo alırsınız.
16:53O zeytine bağlı tabii.
16:54Kazanmak için sıcak sıkkımı o zaman.
16:57Tabii yağ fazla çıkarmak istiyorsanız sıcak sıkkım ama soğuk sıkkımızı günümüzde daha pahalıya satıyorlar vesaire.
17:03Erken asad ayrı bir şey soğuk sıkkım ayrı bir şey.
17:06Ben bir tüketici olarak alacağım yağın soğuk sıkkım ya da sıcak sıkkım ya da normal sıkkım dediğiniz türden olduğunu nasıl anlayabilirim?
17:15Yani soğuk sıkkım ve sıcak sıkkımı anlamanız çok zor.
17:18Yani üstüne soğuk sıkkım yapıyorlar ama bunun bir üniversiteye vesaireye gidip analizi yapılması lazım.
17:23Ancak tahlille ortaya çıkacak.
17:26Onu da siz bireysel olarak yapmanız mümkün değil çünkü aldığınız yağdan daha pahalı tahlil ücreti ödersiniz.
17:32Yani biz ister istemez üreticilerin insafına.
17:35İnsaf demeyelim yani tabii bunu sızma yazmak zorunda üstüne soğuk sıkkım yazmak zorunda.
17:40Tabii bu para kendi olarak şişe olarak satılanlar analizini yapmadan satamazlar.
17:44Kontrollü satanlar analizini yapmadan satamazlar.
17:48Ama böyle elden alınırsa.
17:50Elden alırsa onun soğuk sıkkım veya sıcak sıkkım olduğunu bilemezsiniz.
17:53Peki yağın kalitesini belirleyen şeylerden birisi de zeytinin cinsiyle toplandıktan sonraki bekleme süresi değil mi?
18:02Biz burada mesela görüyorsunuz kasa sistemi var.
18:04Bu kasa yapmamızın sebebi aslında eskiden çuvallarda bekliyorduk zeytini.
18:08Çuvalda bekleyince işte yaprak zeytin birbiriyle çuvalda sıkışık bekleyelim kızışıyor diyoruz.
18:14O da asit yapıyor.
18:16Bu şekilde beklediğinde asit oranı delikli kasalar olduğu için asit oranı düşüyor.
18:20Yani neyse o oluyor aslında.
18:22Beklemesi zarar etmiyor.
18:24Bu kaliteyi arttıran bir şey oluyor bu sistem.
18:26Beklemesi kaliteyi düşürmüyor diyebilirim.
18:29Çuvalda beklese kalitesi düşecek.
18:31Ama böyle bekleyince kalitesinin düşme olasılığı azalıyor.
18:34Düşmeyi engelliyor.
18:36Engelliyor diyemem çünkü 10 gün beklerse engellemezsin.
18:39Yine de bir süresi var tabi.
18:41Engelleyici yöntemlerden.
18:43Toplandıkça en kısa sürede sıkılması lazım zeytinlerin.
18:45Peki şu gördüğümüz zeytinlerin bir farkı var mı birbirinden?
18:49Yok bunların yok.
18:51Ama mesela bu iki zeytin arasındaki fark Gözde'de görülüyor zaten arasındaki fark.
18:55Bu zeytin ağaçtan toplanmış zeytin.
18:57Bu zeytin de hava şartından dolayı rüzgardan olsun yağmurdan olsun yere düşmüş ve yerden toplanmış zeytin.
19:03Dip zeytini.
19:04Dip zeytini dediğimiz zeytin.
19:06Peki bir şey soracağım.
19:07Bu bayağı kurumuş yani bunda yağ var mı şu an?
19:10Bunda yağ var.
19:11Öyle mi?
19:12Tabi.
19:13Bunun arasında yağ aynıdır aslında.
19:14Hatta bunda daha çok yağ çıkar.
19:16Neden daha çok yağ çıkar?
19:17Çünkü içinde su yok.
19:18Kalmamış.
19:19Kurumuş.
19:20Bunun içinde su da var ister istemez.
19:21Suyu gitmiş yağı kalmış.
19:22Suyu gitmiş sadece yağı kalmış.
19:23Ama bunun tabi asit oranı yanına yaklaşabileceğiniz bir asit oranı değil.
19:2710 asit çıkıyor.
19:2812 asit çıkıyor.
19:29Öyle mi?
19:30Tabi.
19:31Bunlar tamamen işte genelde müstahsil bazısı gelir sabun yapar.
19:34Daha farklı fabrikalar inceltip de satabiliyorlar.
19:36Hile değil mi o?
19:37Hile değil.
19:38Onu belirtiyor zaten.
19:39Öyle mi?
19:40Tabi.
19:41İnceltilmiş yağ.
19:42Rafinelik yağ.
19:43İnceltip satılıyor.
19:44Hile değil o.
19:45İnceltiliyor.
19:46İçindeki oran o mineraller ölmüş oluyor.
19:49Kalitesi düşük.
19:50Ancak bu zeytin de topluyorlar.
19:53Yani sonuçta bu da bir nimet.
19:56Bu da toplamıyor.
19:58Bu da toplandıktan sonra farklı makinede biz bunu tekrar sıkıyoruz.
20:03Peki çok teşekkür ediyorum.
20:04Ben teşekkür ederim.
20:05Sizler de umarım en sağlıklı zeytinyağına en sağlıklı gıdalara ulaşabilirsiniz.
20:17İzmir, Selçuklu'da Efes Tarlası Tohum Merkezi Bahçesi'ndeyiz.
20:28Bu görmüş olduğunuz traktör Ayşur marka 1953 model bir traktör.
20:33Bir zamanlar bu topraklarda kullanılmış İbrahim Tabak isimli bir üretici.
20:39Kullandıktan sonra bunu merkeze bağışlamış.
20:42Bu merkezde neler yapılıyor?
20:44Bu merkezde atalık tohumlar toplanıyor, arşivleniyor,
20:48bakımları yapılıyor ve tekrar yeniden üretim için köylülere dağıtılıyor.
21:09Efes Tarlası Yaşamköyü'nde Feray Karakınar Bey ile birlikteyiz.
21:13Feray Bey mesleğiniz nedir?
21:15Ben tohumcuyum.
21:16Tohumcusunuz.
21:17Evet.
21:18Ne yapıyorsunuz yani?
21:19Ben bu merkeze gelen tohumların susuzluğa karşı, hastalığa karşı dayanıklarını test ediyorum.
21:24Verimlerine bakarak bunların üretici tarafından ekilip dikilmesi halinde
21:28üreticinin faydası alayıp sağlayamayacağını değerlendiriyoruz.
21:31Daha sonra da bu tohumların yok olmayı tuttuğu köylerde tekrar tohum ve fide dağıtımları yapıyoruz.
21:37Böylece bu tohumlar daha ileriki kuşaklara ulaşmış olacak. Bizim hedefimiz bu.
21:41Tohumları tekrar asıl batanlarıyla buluşturuyorsunuz.
21:44Evet. Zaten tohumların birçoğu da bu bölgeden, eskiden nelerde nelerden kalmış tohumlar.
21:50Onların tekrar çoğaltılıp tekrar dağıtılmasını burada hedefliyoruz.
21:53Selçuklu'nun yerel tohumları nelerdir?
21:55Pamuk üretiminin bitmesinden sonra burada bizim ovamız oldukça bir meyve varlığına sahip.
22:01Ovamızın %75'i neredeyse meyve ağaçlarından oluşuyor.
22:04Geri kalan bölümde ilçe halkımız kendi yemesi için yemeklik üretim yapıyor.
22:09Efes'te çok uzun zamanda yetiştirilen biber cinslerimiz var.
22:13Ama buraya has diye sayabileceğimiz özellikle Selçuk karpuzumuz burada çok uzun yıllarda yetiştiriliyor.
22:19Onun özel bir adı var değil mi? Neydi Selçuk karpuzunun adı?
22:22Kara karpuz mu?
22:24Selçuk kara karpuzu olarak diyoruz. Biz zaten o kadar uzatmadığımız için biz kara karpuz deyip geçiyoruz.
22:29Direkt kara karpuz.
22:30Çünkü çok uzun zaman burada ekilmiş, dikilmiş. Ticari olarak da bir dönem üretici tarafından ekilip dikilmiş bir çeşidimiz.
22:38Buraya has olduğu için en bilinen çeşitlerimizden biri o.
22:41Aynı şekilde kavunlarımız var, domates cinslerimiz var, biberlerimiz var.
22:45Bir biberden mesela sadece bizde 200 farklı biber tipimiz var.
22:49200 farklı biber tohumu var.
22:52Evet.
22:53Farklı her biri.
22:54Evet.
22:55Yani tatlı, acı, iri.
22:57Uzun, dolmalık, süs biberleri, farklı renkli biberler.
23:02Aklınıza ne geliyorsa mor biberler, siyah biberler.
23:05Bunların hepsi Selçuklu'dan bulunmamakla birlikte yine yakın illerden, ilçelerden, Aydın'dan, Muğla'dan, İzmir'den bulunmuş çeşitler.
23:11Masadaki tohumlar üzerinden başlayalım isterseniz.
23:14Bunların bir özelliği var mı?
23:16Şöyle, bu bakla bizim burada çok uzun zamandır yetiştirilen bir bakla. Sakız bakla dediğimiz bakla cinsi.
23:22O geçen seneki üretimden tohumlarını aldık.
23:24Bu sene tekrar denemeye başlayacağız.
23:27Bu sakız baklası.
23:28Evet. İyi bir bakla. Lezzetli bir bakladır.
23:31Bizim buradaki ablalarımız, teyzelerimiz pek bir çeşitten vazgeçmezler lezzetinden ötürü.
23:36Bu böyle Ege pişiridi boyunca üretilen bir bakla sanırım.
23:39Evet. Yani baklanın bizde 4-5 tane çeşidi hakim.
23:43Yani Çanakkale'ye kadar.
23:44Bir sakız baklası deriz. Bir pin bakla vardır. Daha küçük olur. Daneleri daha küçüktür. Yeşil aksamı daha lezzetlidir.
23:51İşte bir sakız baklası vardır. Bir girit baklası vardır.
23:54Burada muhacir aileler de çok olduğu için eskiden böyle.
23:57Onların da kendi Makadonya'dan, Yugoslavia'dan getirdiği çeşitler de burada var bu merkezde.
24:02Bu ne baklası?
24:03O da bir bakla. Onları tohumluk ekip almak üzere daha kahverengi olanlar tohumluk olarak daha ideal olarak seçildiler.
24:11Böyle çok ince bir de biber var. Bunlar nedir?
24:15O şöyle. Merkezimiz aynı zamanda buradaki ilk öğretim öğrencilerine eğitimler de veriyor.
24:22Biz burada çocukların sebzenin her halini görmeleri için onları dilimledik.
24:26Mesela bamyaların bu halini çocuklar hiç görmüyor. Çok küçük olarak gördükleri için.
24:30İşte mısırı koçanında görmedikleri için bu şekilde.
24:34Hem tohumunu gösterip hem yetiştirilmesini gösterip hem de aslında o bitkilerin bu formlarını görsünler diye burada sergiliyoruz.
24:41Tabak dışındaki görünümlerini gösteriyorsunuz.
24:43Evet.
24:44Şöyle açsam dökülüyor mu? Tohum var mı içinde?
24:47Tohumları dökülüyor. İçinde mutlaka tohumları vardır.
24:49Çok az kalmış galiba.
24:50Çocuklarımız oynuyor oynuyor azaltıyorlar. Ama şuradaki çeşitlerin birçoğunun içinde tohumları var.
24:54Evet. Bu bamyanın bir özelliği var mı?
24:57O sultaniye bir bamya. Ege bölgesinde 5-6 farklı tipte bamya var.
25:01Bir Bornova bamya, Urla bamya dediğimiz kırmızı daha çok bilinen bir bamya çeşidi.
25:05Yine küçük tombul, küçük sivrisi var aynı Bornova bamyanın.
25:09Sultaniye dediğimiz bir bamya var. 5 ve 6 köşeli olarak biliniyor.
25:14Bir daha yeşil aksamı, yeşil bir oluşan aksam var.
25:18Daha böyle kırılgan. Diğeri daha beyaz bir bamya.
25:21Bu bölge bölge yeme alışkanlığına göre değişmiş çeşitlerimiz var.
25:25Şimdi tohumlara bakalım mı oradan?
25:27Olur. Buyurun.
25:29750 çeşit tohumun bulunduğu bu merkezde bir cins meyveden ya da sebzeden pek çok tohum var değil mi?
25:36Evet.
25:37Bir anlatabilir misiniz?
25:38Burada farklı bölgelerden eridilmiş tohumlar var.
25:41Mesela burada yeni pazar bibeği var. Tatlı diye yazmış.
25:44Bu bibeğin bizde daha önce çekilmiş fotoğrafları, videoları var.
25:48Bu tohumun nereden geldiği, ne zamandır aynı ilginç bir şey.
25:51Bu Aydın Yeni Pazar'a ait bir biber çeşidi.
25:53Mesela burada Eskişehir Belediyesi'nde yetiştirilmiş bir çiçek bibeği var.
25:58Bütün Türkiye'den toplanmış olan biber tohumları bu.
26:02Evet. Bunlar o bölgelerde hala üretildiği için biz bunları sadece görsel olarak saklıyoruz.
26:07Ama bizim mesela bu bölgeye ait, Torbalı'ya ait, Karalıköy'e ait bir topacı biber var.
26:12Bu artık neredeyse topacı biber.
26:14Biz bunu çoğaltmak adına burada bulunduruyoruz.
26:16Nereden buldunuz o tohumu?
26:18Bunu Karalıköy'de bir üretici kabinimizden bulmuşuz.
26:21Bulmalı herhalde bunda bir 20 yıl olmuş.
26:2420 yıldır.
26:25Üretilmiyor mu?
26:26Yok olmayacak kadar sadece biz üretiyoruz. O bölgede çok fazla insan da kalmamış.
26:30Neden üretilmiyor acaba?
26:32Şöyle, özellikle dekar verimleri,
26:37piyasadaki kabulüne bakılarak azalmış çeşitler.
26:41Bir de artık çok az çeşitle beslenmeye alışmışız.
26:44Yani şöyle düşünün burada 200 farklı tipte biber var.
26:47Ama biz artık sayabilsek marketlerde 5 tane farklı biber sayabiliyoruz.
26:51Bu 200 biber Türkiye genelinde üretilen biberlerin tohumu değil mi?
26:56Çok küçük bir kısmı.
26:58Türkiye genelinde üretilen biberlerin tohumu.
27:01Türkiye genelinde üretilen biberlerin tohumu değil mi?
27:04Çok küçük bir kısmı.
27:06Çok küçük bir kısmı.
27:07Türkiye genetik olarak çok güçlü.
27:08Yani neredeyse bütün Avrupa'nın 4-5 katı tohum varlığına sahip.
27:12Bu sadece 10-15 yıllık bir çalışmanın sonucu.
27:16Ama Türkiye'deki toplam üretilen biber çeşidine bakarsak
27:19bunun yaklaşık herhalde bir 50-60 katı vardır.
27:21200 kadar biber tohumunuz var.
27:23Evet şimdilik, şimdilik.
27:25Domatese geçiyoruz sanırım şimdi değil mi?
27:28Domates de bize her ne kadar yine Amerikan'ın keşfinden sonra gelse de
27:32Türkiye'ye adaptasyon çok iyi sağlanmış bir çeşit.
27:35Domates de oldukça fazla çeşitimiz var.
27:38Çünkü bizim kendi bölgemizde bile, sadece Selçuk, Aydın, İzmir bölgesinde bile
27:42farklı, neredeyse köylere kadar farklı domates cinslerimiz var.
27:46Burada da işte Muğla'nın pembesinden Ege'nin pembesine kadar
27:51Aydın, Düz'ünden Salihli sofralarına kadar
27:55işte Atatürk domatesinden pembe çayıya kadar
27:58Birgi domatesinden Bornova domatesine, Manisa domatesine kadar
28:03birçok bulunmuş çeşitler.
28:05Bunlardan bazıları gerçekten o köylerde artık hiçbir şekilde üretimi olmayan
28:09son üretici kadınlarımızın vefatından önce gidip bizim ulaştığımız çeşitler.
28:13Onlar da bu merkezlerde, onların isimleriyle yaşatılıyor zaten.
28:16Burada hiçbir tohum zirahi melezleme yöntemiyle elde edilen bir tohum değil.
28:22Hiçbiri kısır değil.
28:24Hiçbiri F1 yöntemiyle üretilmiş melez tohumlar değil.
28:27Bunların her birinden olgunlaşmış bir meyveyi aldığınızda
28:31bunların çekirdeklerini çıkartarak bir sonraki sene için tohumluk olarak kullanabilirsiniz.
28:35Çocuk eğitimlerinde de çocuklara soruyoruz.
28:37Kaç çeşit patlıcan biliyorsunuz diye.
28:39Şimdi biz bile yetişkinler olarak bir toplam patlıcan biliriz.
28:42Bir uzun patlıcan biliriz.
28:43Bir köşeli patlıcan biliriz.
28:44Ama burada bölgenin bir sürü yerinden gelmiş.
28:48İşte morları, yeşilleri, beyazlarına kadar
28:51çok ince uzunlarına, çok tombullarına kadar çok farklı neredeyse 70 çeşite yakın patlıcan çeşitimiz var.
28:57Boyuna göre, rengine göre değişiyor.
29:00Kavun konusunda güçlü bir bölgedeyiz aslında.
29:02Çünkü Selçuk, Torbalı, Aydın, Muğla illerinde
29:07Balıkesir'de özellikle o bölgelerin isimleriyle anılmış kavun cinsine sahibiz.
29:13Burada da hemen söyleyeyim.
29:14Burada bir kırk ağaç kavunumuz var.
29:16Ondan sonra hırsız almaz diye bir kavunumuz var.
29:18Bunun hikayesi çok güzel.
29:20Niye almıyormuş hırsızı?
29:21Şöyle, görüntüsü böyle kabak, kavun arası çok hoş görüntüsü olmayan
29:26ama lezzeti o kadar muazzam olan bir kavun ki
29:29eskiler adında hırsız almaz.
29:30Yani hırsız görse bile almaz ama beğenmez ama çok lezzetli bir kavun.
29:35Keza Aydın'a ait, Gönen'e ait, Balıkesir çok ciddi kavun çeşitlerine sahip bir.
29:41İşte burada Noandol'dan gelme Mardin'in ekşi kavunu var.
29:45Şemamme kavunlarımız var.
29:47Kırlangıç kavunlarımız var.
29:49Kavunda da dediğim gibi hem bölge olarak hem ülke olarak çok sağlamız.
29:54İşte burada mesela bir tane Bağrı Bütün kavun var.
29:57Bağrı Bütün kavunu biliyorum.
29:59Bağrı Bütün kavunumuz var.
30:01Yozgat kavunu.
30:02Yozgat kavunu.
30:03Aydıncık.
30:04Biz dediğim gibi bazı yerlerde hiç kalmayan çeşitleri
30:07burada sadece nesli sürsün diye çoğaltıyoruz.
30:10Ama eğer o çeşit o bölgede hala ekilip dikiliyorsa
30:13sadece gelenlere bilgi vermek amacıyla çoğaltıp bu araflarda sergiliyoruz.
30:19Tohumlara bir şekilde ulaşıyorsunuz ama
30:21bu tohumların korunması ve saklanması da bir özel çaba istiyor değil mi?
30:26Her yerde korunamıyor.
30:28Nelere dikkat ediyorsunuz bu tohumları koruyabilmek için?
30:31Şimdi normalde iki farklı tipte tohum saklama yöntemi var.
30:34Biri bunu her sene toprakta tohumu çoğaltarak
30:37tekrar tekrar ekip dikerek çoğaltmak.
30:40Diğeri de yüksek teknolojiyle işte karbondioksit tanklarına
30:44veya azotlu tanklarla eksi 180'lik depolarda saklamak.
30:47Biz ama artık şunu görüyoruz ki iklim çok hızlı değişiyor.
30:51Tohum aslında bir hafıza kartı.
30:53Her sene iklimde olan değişikliği kaydediyor olması lazım.
30:56Biz ondan mümkün olduğu kadar merkezdeki tohumları
30:59her sene ekip dikip o yılki mevsim döngüsünde içine not alsın diyerek
31:03her sene çoğaltmaya çalışıyoruz.
31:05Ama yine de her sene çoğaltmamıza rağmen mümkün olduğu kadar
31:09tohumlarımızı ışıktan ısıdan ayrı tutuyoruz.
31:13Bu sergilenen tohumların dışında ekim dikimini yaptığımız ana tohumlarımız
31:17ışık görmeyen serin yerlerde muhafaza ediliyor.
31:20Kapalı dolaplarda muhafaza ediliyor.
31:22Bir de ana tohumlarınız var.
31:23Tabii bir tohum kasamız daha var.
31:25Bunlar tümüyle gelenlere çeşitlileri anlatmak,
31:28eğitimlerde kullanılmak üzere sergilediğimiz tohumlarımız.
31:31Teşhide olan başka hangi sebze ya da meyve var?
31:34Bamya galiba değil mi?
31:35Bamya hali Ege'de olunca bir bamya var.
31:38Bir resitel.
31:40Kabak tabii ki haliyle.
31:42Çünkü burası dediğim gibi muhacir yerli kültüründen oluşan bir yer.
31:47Çok fazla tüketilenler var.
31:49Ondan sonra ticarete çok hızlı olan tohumların,
31:53eskiden beri çok çabuk ticarete konu olan tohumlar çok hızlı kaybolmuş.
31:57Mesela en büyük eksik varlığımız hıyar.
32:00Yani salatalık diye bilinen hıyar çeşitleri çok azaldı.
32:03Çünkü ticari hıyar çeşitlerinin dekar verimleri çok yüksek.
32:08Çok hızlı geliştiriliyorlar.
32:10Çok fazla kimyasalara maruz kaldıkları için bunlar çok hızlı gelişiyorlar.
32:14Sözde bir verimlilik var.
32:15O yüzden ticarete yakın olan bölgelerde özellikle domates hıyar çeşitleri çok hızlı yok olmuş.
32:20Bu bölgenin asıl salatalığı acurdur değil mi?
32:24Evet aslında salatalık dediğimiz hıyar çok sonra yenmeye başlayan bir şey.
32:29Hatta çoğu yaşlımız hala cacığını falan acurdan yapar.
32:33Hiç salatalık falan sokmaz.
32:35Ben de acurculardım.
32:36Biz de acurculardımız.
32:38Burada dediğim gibi farklı bölgelerin kabakları var.
32:40Hatta hatta dediğim gibi o taşıma kültürden ötürü farklı ülkelerinde kabakları artık gelmiş böyle yerleşmiş.
32:47Dediğim gibi Makedonya'dan gelen var.
32:49Eski Yugoslavia'dan gelen var.
32:51İşte Bulgaristan'dan gelen var.
32:53Pamukların getirdikleri.
32:54Kabak biraz daha çok kültürlü burada yansıtan bir tarafımız bizim.
33:00Feray Bey bu merkezde sadece tohum toplamıyorsunuz.
33:04Çocuklara eğitimler veriyorsunuz.
33:06Seranız var.
33:07Bu tohumların yeşermesini, meyve vermesini takip ediyorsunuz değil mi?
33:12Evet bu merkezde dediğiniz gibi çocuk eğitimleri var.
33:15Çünkü biz çocukların anca alışkanlıklarımızı değiştirebileceğine inanıyoruz.
33:20Burada çocukların hem tohumların ham hallerini hem dediğiniz gibi tabaktan önceki hallerini görmelerini istiyoruz.
33:26Hatta onu bir nokta daha ileri götürüp hem burada kendilerine saksı yapıp evde yeşillik yetiştirmesini
33:31ayrıca dışarıdaki uygulama alanlarında bunları ekip dikmelerini istiyoruz.
33:35Sonra gelip toplamalarını istiyoruz.
33:37Bundan yemek yapmalarını da istiyoruz.
33:38Bir de yemek istiyorsunuz.
33:39Yemek de yapıyorlar.
33:40Böreklerini yapıyorlar.
33:41İşte geçen hafta sınıfın biri geldi diktiği pazısından aldı böreğini yaptı.
33:46Çocuk burada hem toprağa hem tohuma değiyor.
33:49Böylece ileride alışkanlığı daha böyle topraktan yanan insanlar yetişir diye umuyoruz.
33:55Umudumuz o yönde.
33:56O zaman bakalım mı çocukların ekleyip bahçelere?
33:58Tabii ki buyurun.
34:16Efes Tarlası Yaşam Köyü'nde şimdi bahçeye çıktık.
34:19Ve bu bahçede çocukların ekmiş olduğu kışlık sebzeler bunlar.
34:23Kışlıklar.
34:24Neler ektiniz Feray Bey?
34:25Şimdi ilk gelen sınıfımızda başta moğol lahana yaptık.
34:28Sonrasında brokoli yaptık.
34:30Bu brokoli mi?
34:31Evet bu brokoli.
34:32Pazı yaptık.
34:33Karnabahar yaptık.
34:34Marul yaptık.
34:35Lahana yaptık.
34:36Hızımızı alamadık.
34:37Tekrar moğol lahana yaptık.
34:39Çok sevdi çocuklar.
34:40Daha sonrasında da ıspanak, pırasa diye devam etti.
34:44Her bir uygulama alanımızı bir sınıf yaptı.
34:47Onlardan sadece dikmelerini istemedik.
34:49Sonra şimdi gelip artık öğünleri yetiştikçe toplamaya da başladılar.
34:52Yemeklerini de yapmaya başladılar.
34:54Sınıf sınıf.
34:55Evet her sınıfın bir yeri var.
34:57Geçen hafta Cumhuriyet Okulu'nun dördün sınıfı geldi.
35:00Diktikleri pazıları topladılar.
35:02Böreklerini yaptılar.
35:03Brokoli muhtemelen bir on beş bine kadar ilk brokollerini vermeye başlar.
35:07Onlar da artık brokoliden salatalığını yapacaklar.
35:09Diğer okulun diğer sınıfı.
35:11İşte Moğol lahanacıların biraz durumu kötü.
35:13Çünkü Moğol lahana 100 günde yetişen bir kış sebzesi.
35:18İşte karnabaharlar da keza 100-120 günde yetişiyorlar.
35:22Burada aslında çocuklara yedikleri sebzenin orijinal formunu da göstermeye çalışıyoruz.
35:28Çünkü hiçbiri aslında Moğol lahanayı böyle kocaman bir şeyin içinde olduğunu tahmin etmiyorlardı.
35:33Veya çocuklarımıza bir sebzenin gerçekteki yetişme süresini gösteriyoruz.
35:39Birçok çocuğumuz bu kadar uzun sürede yetişen bir şeyi israf etmekten de kaçırmaya başladı.
35:44Aa ne güzel bir şey öğretiyorsunuz değil mi?
35:46Çocuklar için gerçekten bir Moğol lahananın 100 günde oluşacağını, yenilir hale geleceğini tahmin etmek zor bir şey olsa gerek.
35:55Zor. Yani birçok aileden şöyle bir olumlu geri dönüşler alıyoruz.
35:58Diyorlar ki çocuklarımız işte maydanozu daha önce tabakta bir dal bırakabilirlerdi.
36:04Veya bir salata da dönüp bakmazlardı.
36:06Ama şimdi onlar büyüklerine uyarıyorlar.
36:08Bunları sonuna kadar yiyin, bunlar çok uzun zamanda yetişiyor diye.
36:12Bu bile bizim için çok çok ciddi bir başarı.
36:14Şimdi burada tohumlarımız var.
36:16Bu tohumlar önümüzdeki sezon ekeceğimiz tohumlardı değil mi?
36:20Evet.
36:21Bu nedir?
36:22Uzun patlıcan tohumu.
36:24Siyah mı?
36:25Siyah uzun patlıcan.
36:26Bu kavunumuz.
36:27Ne kavunu?
36:28Kara kavun, Selçuk'un kara kavunu.
36:30Hani böyle çizgiri çizgiri dışı değil mi?
36:32Evet.
36:34Bu aslında şimdi adı mısır oldu.
36:36Bizim darı dediğimiz darı.
36:38Sarı darı.
36:39Evet, sarı darılarımız.
36:40Bu Sultaniye Bamya'mız.
36:42Bu da aslında eski yaşların tivis dediği.
36:45Ne diyorlar?
36:46Tivis diyordu Ege'deki insanlar.
36:48Ay çiçeği.
36:49Çekirdek diyebiliriz.
36:50Çekirdek deriz, Ege'liler çiğdem der.
36:53Çiğdem dediler.
36:54Güne bakan deriz.
36:55Ama çok eskiler tivis diye kullanmışlar.
36:57Bu da çok uzun zamanda bu topraklarda yetişen bir ay çiçeği.
37:01Şimdi hangisini ne zaman ekeceğiz bunları?
37:03Şimdi yazlık tohumlar Şubat ayı itibariyle atılmaya başlanacak.
37:07Biz onların tohumun çimlenme süresine göre
37:10tohumları en önce biberlerden başlıyoruz.
37:13Biberin çimlenme süresi çok uzun.
37:15Kaç gün?
37:1614-16 gün eğer ideal şartlar giderse.
37:19Geçen senelerde falan çok zorlandık.
37:21Çünkü kışın hava hala sıcak gitti.
37:23Tohumlar çok hızlı çimlendi.
37:25Ondan önceki yıl kış çok sert geçti.
37:27Çok geç çimlendiler.
37:30Ama normalde biber, patlıcan, domates diye gidiyor.
37:34Domatesin çimlenme süresi çok kısa.
37:365-6 günde çıkabiliyor.
37:37İşte hıyarın, kavunların çimlenme süreleri çok kısa.
37:41Biz onların çimlenme sürelerini bildiğimiz için birbirine denk gelecek.
37:45Aynı zamanda dikilecek şekilde tohum ocaklarımızda bu tohumları
37:48Şubat ayında başlayıp Mart ayını sonuna kadar atıyoruz.
37:51Nisan ayı itibariyle de fide haline getirip
37:54fide dağıtımlarına ve dikimlerine başlıyoruz.
37:56Fide dağıtımında yapıyorsunuz.
37:58Fide dağıtımında yapıyoruz.
37:59Köylere mi yapıyorsunuz?
38:00Köylere de yapıyoruz.
38:01Hobici olanlara da yapıyoruz.
38:03Balkonda bahçesinde alanı olmayıp küçücük saksılarda yetişecek olanlara da yapıyoruz.
38:07Ne güzel.
38:08Buradan herkes yiyeceği kadar bir fideyi alıp götürebiliyor.
38:11Çok güzel.
38:12Şimdi Efes Tavrası Yaşam Köyü'nde bu alanlar var.
38:16Çocukların ektikleri.
38:17Seralar var.
38:19Seralarda da yine aynı şekilde bu tohumlar çimlendiriliyor, büyütülüyor.
38:23Bir de müze kısmımız vardı değil mi?
38:26Müze kısmında neler var?
38:27Müze kısmında da yine az önce sizin kullandığınız traktörü bağışlayan çiftçi abilerimiz,
38:34ablalarımız, nenelerimizin bağışladığı tarım aletlerimiz var.
38:37Buradaki mevcut müzeden alınan eserler var.
38:40Burası da yaklaşık 4 hafta kadar önce özel müze stratüsü kazandı.
38:44Hayırlı olsun.
38:46Şimdi artık onlara daha özenli, daha dikkatli bakmaya başlayacağız.
38:49Çünkü müze müdürlüğünden de bu konuda destek alacağız.
38:52O ürünlerin nasıl daha uzun süre burada sergilenebileceği ile ilgili.
38:56Müzemizde neredeyse 300 yıl önce kullanılmış aletler de var, el aletleri de var.
39:02200 yıl önce kullanılmış da el aletleri var.
39:05Çocuklarımızı da önce oraya gezdiriyoruz.
39:07Sonra daha modernlerini bu ilçede hala tarım yoğun içinde yapıldığı için
39:11sokakta da, kentte de görmeleri mümkün oluyor.
39:14Efes Tarlası Yaşam Merkezi çok güzel bir çalışma olmuş.
39:18Umarım hedeflerinize ulaşırsınız.
39:20Daha çok tohumlara ulaşırsınız.
39:22Bu tohumlarla çocukları buluşturursunuz.
39:25Kolay gelsin, bereketli olsun.
39:27Sağ olun, teşekkür ederiz.
39:28Görüşmek üzere, ayağınıza sağlık.
40:26Daha fazla video izlemek için kanalımıza abone olabilir,
40:29ilk izleyen olmak isterseniz bildirimleri açabilirsiniz.