• geçen ay
Tohumdan hasada, tarladan tezgâha Türkiye tarımının gücü ‘Topraktan Sofraya’ ile Ülke TV ekranlarında izleyicisiyle buluşuyor.

Geçmişten geleceğe her dönemde önemini koruyan tarımı geliştirmek için yapılan yenilikler, zengin tarım ürünlerinin üretimi ve hasat zamanı Zeynep Tor’un sunumuyla Topraktan Sofraya ile ekrandaki yerini alıyor. Zeynep Tor ‘Topraktan Sofraya’ ile sofralara gelen besinlerin yolculuğunu Ülke TV ekranlarına taşıyor. Türkiye’nin yedi bölgesinden üreticiler, çiftçiler, toprak ve ürün için emek verenler, bereketli topraklarda yetiştirdikleri ürünleri Ülke TV ekranlarında tanıtıyor. Zeynep Tor besinlerin tohumdan sofraya kadar olan yolculuğunu hem kendisi öğreniyor hem de izleyicilerle paylaşıyor.
Döküm
00:00Ziraat Bankası sunar.
00:21Gıdalarımızın topraktan sofraya olan serüvenini izlemek üzere çıktığımız yolculukta,
00:27İç Anadolu Bölgesi'nde Orta Kızılırmak Havzası'nda Yozgat Aydıncık topraklarındayız.
00:33Bakalım üreticilerimiz bu bölgede neleri nasıl üretiyorlar?
00:37Gelin birlikte öğrenelim.
00:47Zaten kavunun yapısı da eti de böyle kumlu gibi sanki değil mi?
00:52Unlu gibi, kumlu gibi geliyor elime.
00:56Sık, çıkar.
00:58Parçalayayım bakalım. Geliri iyi mi yani?
01:01Vallahi iyi, sene sene uzatmıyor. Çok süper geliri.
01:04İyi kazanıyorsun?
01:05İyi kazanıyorum.
01:06Peki üretmek zor mu bu soğanı?
01:08Ancak üreten bilir bunun zorluğunu.
01:11Bunu televizyondaki kadar kolay üremiyor bu.
01:14Biz üç ay evimize gitmedik. Gece bu marsülü bekledik.
01:17Şimdi bu meyveleri...
01:18Şu anda biraz daha yaş. Eylül'ün 15'inde biraz daha olgunlaşacak.
01:21Daha tam kızarmamış değil mi?
01:23Evet, şu şekilde biraz daha morlaşması lazım. Olgunlaşması lazım.
01:26Peki aranızda bir iş bölümü var mı bu 10 üye?
01:29Yani biri pazarlamadan, biri delmeden, biri cilalamadan sorumlu mu?
01:34Herkes her işi yapıyor mu?
01:36Tabii, iş bölümü yapıyoruz. Ne yapmak istiyoruz atölyede? Karar veriyoruz.
01:40Arkadaşımın birisi kolyeyle devam ediyor, öbürü farklı bir tasarım yapıyor.
01:44O şekilde devam ediyoruz.
01:54Yozgat'ın Aydıncık ilçesinin coğrafi işaretli ürünü, bağrı bütün kavunu nasıl üretiliyor?
02:01Onu tanımaya, öğrenmeye geldik.
02:03Şimdi üretici Ahmet Bey ile görüşeceğiz.
02:06Bakalım bu kavunlar hangi şartlarda nasıl üretiliyor?
02:10Kolay gelsin, bereketli olsun.
02:12Sağolun, hoş geldiniz.
02:13Elimde iki tane bağrı bütün var.
02:15Evet.
02:16Buna şimdi neden bağrı bütün deniliyor? Önce oradan başlayalım.
02:20Biz buna şimdi yerli muz diyorlar, sonradan da çıkarttılar.
02:24Yerli muz ya da bağrı bütün.
02:26Evet.
02:27Neden bağrı bütün? Hadi yerli muz tadıyla mı alakalı?
02:30Tadı çok güzel. Kokulu bir kavundur. Çok güzeldir kokusu.
02:35Böyle bile mis gibi kokuyor. Kesilince nasıl? Merak ediyorum.
02:38Keselim o zaman.
02:40Kesmeden önce hangi ayda ekildi bu kavunlar?
02:43Nisan'ın 20'sinde ektim.
02:45Temmuz sonunda hasada başladın, doğru mu?
02:48Evet, doğru.
02:49Ne kadar devam eder bu hasat?
02:50Bu bir buçuk iki ay devam eder.
02:52Yani eylül ortalarına kadar devam edebilir.
02:55Şimdi şu elimde görmüş olduğunuz sararmış bu olmuş mu oluyor?
03:00Oldu.
03:01Peki ne kadar dayanır bu olduktan sonra?
03:03Olduktan sonra bir hafta.
03:05Herhangi bir zorlukla karşılaşıyor musunuz bu kavun üretirken?
03:08Tabii, çapası, gübresi, şunu bunu bir sürü zahmeti var.
03:13Yani normal kavun üretirken nelerle karşılaşıyorsanız, bari bütün kavunu üretirken de onlarla karşılaşıyorsunuz.
03:20Farklı bir şey var mı? Daha mı dirençli diğer kavun çişlerine göre, daha mı zayıf?
03:26Tabii, dirençli.
03:28Bu toprağın ürünü ya bu, bu toprağa alışık bir ürün.
03:32Yani bir tür yabani kavun değil mi aynı zamanda?
03:36Dolayısıyla bitki olarak dayanıklı bir meyve.
03:40Meyve ama koparıldıktan sonra raf ömrü az.
03:45Az, bir hafta.
03:46Peki satışta herhangi bir sorun yaşıyor musun?
03:48Hiçbir sorun yaşamıyorum.
03:50Geliyorlar, patır patır geliyorlar.
03:52Vallahi geliyorlar yani öyle bir şeydir ki ne bileyim oldukça geliyor.
03:55Nereden geliyorlar peki, nereden duyuyorlar?
03:57Ankara, İstanbul, Mersin, Adana mesela öyle yerlerde Yozgat.
04:02Çevreden hep geliyorlar?
04:03Çevreden hep geliyorlar.
04:04Meşhur yani bari bütün kavunun meşhur bir kavunumuz.
04:07Ve üretirken de çok özel bir hastalığı yok.
04:10Yok.
04:11Doğru mu?
04:12Evet.
04:13Bu kavunu kaç yıldır tanırsın?
04:14Ben 60 yaşındayım, 60 senedir ekiyorum.
04:16Çocukluğunuzdan beri var yani.
04:18Çocukluğumuzdan beri var bu.
04:19Diğer ürettiğiniz kavunları sonradan mı tanıdınız?
04:22En eski tanıdığınız kavun bu mu?
04:24Evet.
04:25En eski.
04:26O kavunlar iş değil.
04:27Biz bu bari bütün, bari bütün çok güzel tanıyoruz.
04:30Yani öteki tohumlar sonradan geldi bu topraklara doğru mu?
04:33Evet.
04:34Peki bir keselim mi?
04:35Keselim.
04:36Nasıl bari bütün oluyormuş öğrenelim.
04:38Hangisini keseceğiz?
04:39Hangisini kesersen kes.
04:40Bunu keselim o zaman.
04:41Tamam.
04:45Atıyorum değil mi tarlaya?
04:46At.
04:47Gübre olsun.
04:48Gübre olur.
04:49Dilimlerinden kesiyorsun.
04:51Evet.
04:54Şimdi güneş gören yeri sararmış.
04:56Diğer tarafı yeşil.
04:57Diğer tarafı da yeşil.
04:58Toprağa gelen yer.
04:59Ama bu tadını etkilemez değil mi?
05:01Bakacaksın şimdi etkilendiği, etkilenmediği.
05:04Aynı tat.
05:05Her tarafa aynı tat diyorsun.
05:07Fazla güneşi sevmiyor galiba değil mi?
05:10Ben alayım sana.
05:11Yok.
05:14Buyurun.
05:18Şimdi bağrı şurası oluyor değil mi?
05:20Evet.
05:21Şu kalan kısım.
05:22Şurası çok süper tadı.
05:23O zaman ben şunları sana vereyim.
05:25Çıkarabilir miyim?
05:26Evet.
05:27Aa düştü.
05:29Bağrı bütün ismi şu görüntüden meydana geliyor.
05:33Evet.
05:34Bir kısmı ya da çekirdek gibi böyle ortada kalıyor.
05:38Evet.
05:39Bunu parçalayabilir miyim şimdi?
05:40Parçala.
05:41Çekirdekleri bunun içinde.
05:43Evet çekirdekleri bunun içinden alıp ekliyoruz.
05:45Normal bir kavun olsa hemen keser kesmez.
05:48Keser kesmez o kendi ayrılıyor, çıkıyor.
05:51Ve zaten kavunun yapısı da eti de böyle kumlu gibi sanki değil mi?
05:56Evet.
05:57Unlu gibi, kumlu gibi geliyor elime.
06:00Şöyle.
06:01Sık, o çıkar.
06:03Parçalayayım bakalım.
06:04Evet.
06:06Keşke kesseydik bunu.
06:07Benim gücüm yetmeyecek galiba.
06:09Yeter.
06:10Aa çekirdekleri az.
06:12Değil mi?
06:13Evet.
06:14Az mı olur çekirdeği genelde?
06:15Yok bu kadar hepsi.
06:17Yani bu kadar olur hepsi.
06:19Evet.
06:20İçinde bir tane siyah çekirdek görmüştüm düştü mü bilmiyorum.
06:25Babaannem derdi ki bir kavunun içinde siyah çekirdek varsa lezzetli olur.
06:29Sizde de var mıdır böyle bir şey?
06:31Evet.
06:32Çok fazla bir çekirdek yok.
06:34Evet.
06:35İçinde.
06:36Bu çekirdekleri kurutuyorsunuz.
06:37Kurutuyorum.
06:38İlaçlıyorum.
06:39Ha ilaçlıyorsunuz tekrar dayanıklı olması için.
06:42Hastalanmasın diyerekten.
06:44Sonra önümüzdeki nisanda ekeceksiniz.
06:47Evet nisanda ekiyoruz.
06:48Ne kadar dönüm araziniz var kavun ekili ya da bağrı bütün ekili?
06:53Burası 5 dönüm 500 metre.
06:55Sizinle birlikte.
06:56Bağla beraber.
06:57Evet.
06:58Başka yerde var mı bağrı bütün ekiniz?
07:00Ekim başka yere yapmadım.
07:02Sizin bu kadar üretimi.
07:03Evet ben bu kadar ürettim yani.
07:05Peki kaç ton alırsın?
07:072 ton.
07:082 ton çıkar diyorsun.
07:09Evet.
07:10Geliri iyi mi yani?
07:11Vallahi iyi sene sene uzatmıyor çok süper geliri.
07:13İyi kazanıyorsun.
07:14İyi kazanıyorum.
07:15Şimdi başka cins kavunlar da üretiyorsun değil mi?
07:18Evet.
07:19Hangisinden daha çok para kazanıyorsun?
07:21Bu bambaşka.
07:22Öyle mi?
07:23Evet.
07:24Aydıncı'nın coğrafi işaretli bağrı bütün kavunu bu bölgede 80 dekar arazide ekiliyor.
07:30Bakalım lezzeti nasıl şimdi?
07:32Bir tadına bakmak istiyorum.
07:34Böyle görüntü olarak umlu gibi kumlu gibi bir görüntüsü var.
07:39Ve dış kokusu çok güzel.
07:41Kesilince koku daha da artıyor.
07:43Şimdi de tadına bakalım.
07:49Çok güzel.
07:50Afiyet olsun.
07:51Kavun çok faydalı bir yiyecek aynı zamanda değil mi?
07:54Peki senin deneyimlerine göre nelere iyi geliyor?
07:58Satıyorsun üretiyorsun bu işin içindesin.
08:00İtiraz oralarına çok güzel faydalı bir yiyecek.
08:03Şeker hastalarının beslenebilmelerinde, kalp damar sağlığında, diyet yapanlarda lifli bir gıda olduğu için çok faydalı.
08:12Ve içinde pek çok mineral ve vitamin barındırıyor.
08:15Şimdi görüyorum tarlada bazılarının üstünü örtmüşsün sen.
08:19Neden örttün?
08:21Bunu güneş yakıyor.
08:22Güneş yakmasın için bunu kapatıyorum üzerine.
08:25Geliyorum bakıyorum orada böyle aynı kızarmış ağda şeyden açıyorum bakıyorum alıp gidiyorum yanına.
08:31Yanmasın diye.
08:32Yanmasını engellemesi için örtüyorsun.
08:35Ama hani daha büyük üretimler olsa böyle yeşil örtüler de örtebilirsiniz bunun üzerine değil mi?
08:40Evet örtebiliriz.
08:41Hani biraz bari bütün kavun üzerine çalışılsa daha iyi şartlarda üretimi yapılsa
08:47bu ulaşım şartları da satış şartları da sağlansa Aydıncık için ciddi bir gelir kaynağı olur değil mi?
08:54Tabii ciddi bir gelir kaynağı olur.
08:55Şimdi burada hangisini koparabilirim ben?
08:58Hangisini istiyorsanız bakabiliriz.
09:00Hangisi olmuştur yani?
09:01O da oldu bu da oldu.
09:02Şu da oldu bu da oldu öyle mi?
09:04Evet.
09:05Ben küçüğü alayım.
09:06Aa bu kopmuş.
09:07Tamam.
09:08Şunun da kopmuş değil.
09:09Aa kendiliğinden koptu.
09:11Evet evet.
09:12Olduğundan koptu.
09:13Ben sana diyecektim ki bunun olduğunu anlamak için neye bakmamız lazım ama o kendiliğinden ayrıldı.
09:20Kendiliğinden ayrıldı.
09:21Bir de bunun içine bakalım mı?
09:22Tabii.
09:35Şimdi bari bütün kavununu kestik.
09:37Çekirdeğini bütün olarak görmek için kestik.
09:40Evet.
09:41Açalım mı bir?
09:44Şöyle yeterli bu yeterli herhalde.
09:47Tutabiliyorum.
09:48Peki sen çekirdeğini al istersen içinden alabilecek misin?
09:53Biz bu işi beceremedik.
09:56Tamam kes şimdi.
10:02Evet bunun da çekirdekleri bu şekilde.
10:05Bize bari bütün kavununu tanıtmış oldun.
10:07Çok teşekkür ederim.
10:08Bereketli olsun.
10:09Kolay gelsin.
10:10Hoşça kal.
10:13Hoşça kal.
10:14Hoşça kal.
10:38Yozgat Aydıncık'ta kazankaya moru soğanın hasıtındayız.
10:43Topraktan sökülmüş olan soğanlar şimdi arkadaki makinede ayıklanıyor.
10:48Değil mi?
10:49Evet.
10:50Sizi tanıyabilir miyim?
10:51Ben İbrahim Tufan.
10:52Yozgat Aydıncık Kösteri Köyü'nde çiftçilikle uğraşıyorum.
10:55Soğan üreticiliğiyle yapıyorsunuz.
10:57Soğan, patates, pancar, donday, nohut.
11:00Bu bölgede yetişen her şeyi üretiyorsunuz.
11:02Her şeyi üretiyoruz.
11:03Bizim topraklarımız çok verimli.
11:05Sularımız çok iyi.
11:06Ama işte sıkıntımız bunları pazarlamak, satmak ya da işte bunların sıkıntıları çok.
11:13Bu kazankaya morunun özellikleri nelerdir?
11:17Çorum moru olarak geçer bu soğan.
11:19Ben çorum moru olarak biliyorum.
11:21Öyle mi?
11:22Evet.
11:23Bunlar çorum moru olarak bilinir.
11:24Biz de ekeriz.
11:25Bizim topraklarımızda yaklaşık 50-100 yıldır bunlar yetişir yani.
11:30Zaten çok yakın topraklar birbirine değil mi?
11:33Evet.
11:34Zaten hep aynı bölgenin olduğu için herkes ekebiliyor burada.
11:37Bizim buraya has bu soğandır.
11:39Her tarafta olmaz böyle soğanlar.
11:41Bunun özellikleri nelerdir?
11:42Bunun özelliği lahmacun da pide de falan erinmez kolay kolay.
11:46Bu kışlık soğandır.
11:48Sarı soğan gibi yazın yani sadece yetmiyor.
11:52Bu kışlık soğandır.
11:53Yani bu sebze olarak dayanıklı bir sebze.
11:56Evet.
11:57Bu çok dayanıklıdır.
11:58Bu ikinci, üçüncü aya kadar depolarımızda bekletebiliyoruz.
12:02Peki satışta ne sorunu yaşıyorsunuz?
12:04Satışta biz bunda para kazanamıyoruz.
12:07Sadece aradakiler para kazanmıyor.
12:09Biz şu anda bunu yedi, sekiz liraya veriyoruz.
12:12Adam on yedi, on sekiz liraya satıyor şu soğanı.
12:15O kadar fark var.
12:17Çok fark var.
12:18Aradaki fark komisyoncu bizden çok para kazanıyor.
12:21Bizim şu anda şu soğanı satıp gübeyler borcu ödememiz lazım.
12:26Ama komisyoncu geliyor bizim borçlu olduğumuzu bildiği için
12:30şu anda yedi, sekiz liraya, dokuz liraya bu soğanı alıyorlar.
12:33Dokuz liraya satıyorsunuz.
12:35Şu anda arkadaşlar var.
12:37İstanbul'da soruyoruz.
12:38On yedi, on sekiz liraya satıldığını söylüyor bize.
12:41Maliyeti ne kadar sizin?
12:43Bunun bize bu sene maliyeti en az beş liradır.
12:47En az beş liradır.
12:49Çünkü bu sene gübre, mazot, ilaç.
12:52Bir de işçilik çok aşırı bindi.
12:54Önce kendimiz iyi kötü yapabiliyorduk.
12:57İlaç falan maliyeti yoktu.
12:59Hava şartlarından dolayı çok büyük farklar etti bu sene.
13:03Peki kaç dönüm ektin sen?
13:06Ben kendim yetmiş dönüm ektim bundan.
13:08Kazankaya morundan ya da Çorum morundan.
13:11Çorum morunda yetmiş dönüm ektim.
13:13On beş, yirmi dönüm patates ektim.
13:15On beş dönüm pancar ektim.
13:17Elli dönüm buğday ektim.
13:19Peki depon var mı? Bunları saklayabiliyor musunuz?
13:21Valla depoyu da yapamıyoruz bu şekilde.
13:23Kazanamadık ki depo yapalım.
13:25İyi kötü babadan kalan depolara koyuyoruz yani.
13:28Peki üretmek zor mu bu soğanı?
13:30Ancak üreten bilir bunun zorluğunu.
13:33Bunu televizyondaki kadar kolay üremiyor bu.
13:36Biz üç ay evimize gitmedik. Gece bu maksimi bekledik.
13:39Hangi ayda ektiniz?
13:41Biz bunu ikinci, üçüncü ayda ekeriz.
13:43Sekizinci, dokuzuncu ayda hasadı başladı.
13:45Teşekkür ederim. Sağ olun.
13:47Bu da bizim Aydıncık Yöresi'nin bari bütünü.
13:50Bu tescillendi Aydıncık olarak.
13:53Bizim buralarda da yetişiyor işte.
13:55Misafirlere hediye ediyoruz.
13:57Teşekkür ederim. Sağ olun.
13:59Mart ayında ektiniz siz bu soğanı.
14:01Evet. Mart ayında tarlaları hatırladık ektik.
14:04Şu anda hasadını yapıyoruz.
14:06Tek umudumuz para etmesi. Başka bir şey yok bunun.
14:09İnşallah bereketli kazançlarınız olur.
14:11Bizim başka bir gelirimiz yok. Her şey buna bakıyor şu anda.
14:14Kazankaya moru ya da Çorum moru ne gibi hastalıkları oluyor?
14:19Bunun bu sene havaların sıcak gitmesinden dolayı san.
14:22Bir de böcükle çok mücadele ettik. Fırt ilacıyla.
14:25Ne böcüğü?
14:26Havalar ısınınca dal kurdu yapıyor. Sinek.
14:29Yapraklarında mı?
14:30Hastalık fazlalaşıyor. Evet. Böyle benek benek oluyor.
14:33Sonra kurumaya geçiyor.
14:34Onun için bu soğanlar bu sene bu kadar büyüyebildi ancak.
14:37Normalde daha büyük olur.
14:39Normalde daha büyük olması lazım bu soğanların.
14:41Peki bu soğanları söktünüz diyelim.
14:43Depolamada da ayrı bir bakım gerekiyor değil mi?
14:46Sağlıklı kalabilmesi için.
14:48Zaten sağlıklı soğanı depoya koyuyoruz.
14:50Sağlıklı olmayan soğanı depoya koyma şansın yok.
14:52Ama depoda sağlıklı tutmak için de oranın nem oranının...
14:56Deponun iyi olması lazım onun için.
14:58Depon iyi değilse işte bir iki ay daha anca durdurabilirsin.
15:02Fazla durduramazsın.
15:03Ne kadar erken elden çıkarsan o kadar iyi ama...
15:06Sanırım para olarak kışa saklayınca daha...
15:09Şimdi biraz daha şu anda borç ayı olduğu için...
15:12Bunları satıp borcumuzu ödememiz lazım ya.
15:15Bunu da aradaki fırsatçılar fırsat biliyor.
15:18Tamam mı? Onun için bunu ucuz alıyorlar.
15:20Ama şu anda mesela buraya gelen işçi Urfa'dan, Mardin'den,
15:25diğer bakımdan onlar da ortak ekiyor.
15:27Onların deposu olmadığı için bunu satmak zorunda.
15:30Bir şey soracağım. Doğu Anadolu'dan gelen işçiler...
15:34Sizlerle ortak mı ekiyor?
15:36Büyük tüccarlarla ortak ekmeği tercih ediyorlar.
15:39Büyük tüccar işine geldiği için onunla ekiyor.
15:42Zengin olan bunu depoya koyuyor.
15:43Bizim gibi karibanlar bunu şu anda satmak zorunda.
15:46Başka hiç yolu yok.
15:47Çünkü tarım kredinin borcu yanaşıyor.
15:49Daha bu odayı verdiğimiz ofiste parayı alamadık zaten.
15:53Onun için şu anda ya tarım krediye para ödeyeceksin
15:57ya da acizlik olacaksın. Başka yolumuz kalmadı.
15:59Geçen sene 75 beygir gücünde bir motorum vardı.
16:03Güçsüzlükten bu hale düştük.
16:06Motoru küçülttün yani.
16:08Mecbur küçültüyoruz. Yok. Satıp işçiye ödememiz lazım.
16:11Şu anda işçi 80 bin lira alacağı var.
16:1420 dönüm tarla işlemiş.
16:16Her gün telefon ediyor. Vermek zorundasın.
16:18Yoksa seneye bulamazsın işçiyi.
16:20Bu soğanın diğer beyaz soğandan ya da sarı soğandan ne farkı var?
16:24Sarı soğan yazlık yenidir.
16:26Bu da kışın depoda bekleme amaçlıdır.
16:29Bu soğanın içi nasıl peki?
16:31Bunun dışı nasılsa içi de aynısıdır.
16:34Aroması çok farklıdır bunun.
16:38Mor içi de mi?
16:40Evet. Bunun özelliği budur.
16:42Bu soğanın özelliği nelerdir?
16:44Bu soğanın işte kışın depoda daha çok beklemesi
16:47bir de aroması çok farklıdır bunun.
16:49Yani dayanıklı bir soğan.
16:51Evet. Bunu genelde lahmacunda kullanırlar.
16:54Antioksidan özelliği yüksek.
16:56Şeker oranı yüksek.
16:58Bir tür antibiyotiktir ya soğan.
17:00Sarmışsak gibi antibiyotiktir.
17:02Biraz acı mıdır bu?
17:04Biraz acıdır.
17:06Sarı soğana rağmen biraz acıdır bu.
17:08Soğanın şifası saymakla bitmez değil mi?
17:11Bitmez. Soğan başka bir şey.
17:13Yemekte olmayacak tek şey soğandır.
17:15Kurusu, yeşi, pembesi, moru, sarısı, beyazı.
17:19Her türlüsü şifa.
17:21Kalp sağlığı için, sindirim sistemi için, güçlenmek için,
17:26saç ve cilt bakımı için, kadın hastalıkları için
17:29çok şifalı bir bitki.
17:31Yani sofralarımızdan eksik olmayacak bir sebze.
17:34Bereketli olsun.
17:36Bol kazançlar diliyorum.
17:38İnşallah borçları çabuk kapatırsınız.
17:40Teşekkür ederim. Sağ olun.
17:46Yozgat, Aydıncık'ta Malbelen Dağı ile Alan Dağı arasındaki kazan kaya kanyonundayız.
17:52Bu kanyonda ne işimiz var?
17:54Bir bitkiyi tanıtmak için buradayız.
17:56Bu bitkinin adı Sumak.
17:58İşte elimde görmüş olduğunuz Sumak bitkisi.
18:01Şunlar meyveleri, baharat olan meyveler.
18:05Meyvelerin içindeki su, suyun içindeki su,
18:09ve toz olarak salatalara çok hoş bir tat veriyor.
18:12Bu yaprakları dericilikte kullanılıyormuş.
18:16Gövde kabukları da hekimlikte kullanılıyormuş.
18:19Ama nasıl kullanılıyor bilmiyorum.
18:21Bunu öğrenmek lazım.
18:23Bu Sumak bitkisi, bu kanyon boyunca çeşitli yerlerde varmış.
18:28Ama kanyon boyunca birçok yerlerde varmış.
18:30Bu kanyon boyunca birçok yerlerde varmış.
18:33Ama kanyon boyunca birçok yerlerde varmış.
18:36Kanyon boyunca çeşitli yerlerde varmış.
18:38Ama kanyon 10 kilometre uzadığı için bu 10 kilometreyi yürümek lazım.
18:43Biz şimdi 3 kilometre falan yürüdük.
18:45Burada rastladık ve size göstermek istedik.
18:48Şimdi ben yöre halkından Sumak hakkında daha detaylı bilgiler öğreneceğim.
18:53Kazankaya Köyü'nden öğretmen Osman Bozkurt Bey ile birlikteyiz.
18:57Osman Bey siz bu bölgedeki Sumak bitkilerini biliyorsunuz.
19:01Kullanıyorsunuz değil mi?
19:03Evet kullanıyoruz.
19:04Nasıl kullanıyorsunuz?
19:05Sumakları Eylül ayının 15'inden itibaren daha da olgunlaşıyor, morlaşıyor.
19:09Bunları toplayıp suyla...
19:11Haşlıyorsunuz.
19:12Suyla kaynatıp ekşi olarak salatalarda kullanıyoruz.
19:15Toz olarak da değirmende tozunu kullanıyoruz.
19:18Tozunun içine tuz mu katılıyor?
19:21Yok tozunu direkt öğütüp değirmende öğütüp kurutup daha da kurutup değirmende toz olarak salatalara kullanabiliyoruz.
19:27Tutabilir misiniz?
19:28Şimdi bu meyveleri...
19:30Şu anda biraz daha yaş.
19:31Eylül'ün 15'inde biraz daha olgunlaşacak.
19:33Daha tam kızarmamış değil mi?
19:34Evet şu şekilde biraz daha morlaşması lazım.
19:37Olgunlaşması lazım yani.
19:38Böyle bunları ayıklıyorsunuz.
19:40Evet.
19:41Sonra bunları kurutuyorsunuz.
19:42Bunlar kuruyor evet.
19:43Kuruttuktan sonra kaynatıyorsunuz.
19:45Kaynatırken kurutmaya çok fazla gerek yok zaten.
19:47Kaynattığın zaman...
19:48Ha yaş olarak da kaynatabiliyorsunuz.
19:50Ya da direkt haşlıyorsunuz ya da kurutup eziyorsunuz.
19:56Toz haline getiriyorsunuz.
19:57Değirmenden geçiriyorsunuz yani.
19:58İki şekilde toz halinde ya da sıvı olarak kullanabiliyoruz.
20:01Salatalara özellikle soğanla biliyorsunuz.
20:03Sumağı bu bölgede toplamak çok da kolay değil değil mi?
20:07Evet yamaç.
20:08Yamaç, taşlar kayıyor.
20:10Evet.
20:11Zor ve değerli bir ürün yani bu bölgede.
20:14Çok değerli.
20:15Peki faydalarını biliyor musunuz?
20:17Çok bildiğim yok ama biz sadece salatalara ekşi olarak kullanıyoruz.
20:21Bunun içinde insan sağlığı için değerli yağlar varmış, asitler varmış.
20:27Aynı zamanda lifli bir gıda olduğu için zayıflamak isteyenlere de faydası varmış.
20:33Kalp sağlığı için...
20:34Kalp sağlığına ve zayıflamak isteyenlere doğru.
20:36Faydalıymış.
20:37Cilt içinde faydalı bir ekşi ya da baharat diyelim.
20:44Peki siz ne kadar toplayabiliyorsunuz bir sezonda burada?
20:473 kilo, 5 kilo kadar toplayabiliyoruz.
20:49Çok zor toplaması çünkü yani.
20:51Kendiniz için, aile tüketim için.
20:52Evet kendimiz için, tüketebilmemiz için kendimiz.
20:55Ne kadar dayanıyor topladığınız sumaklar?
20:57Ya bunlar mesela geçen seneki topladığımız sumaklar hala evimizde var.
21:00Bir yılı tamamlıyorsun.
21:01Bir yıl tamamlayabiliyor.
21:02Kurutmaya devam ediyorlar yani.
21:04Evet.
21:05İhtiyacımız olduğu kadar.
21:06Bu antep fıstığı gillerden bir ağaç.
21:10Bu bitki ülkemizde özellikle Kahramanmaraş, Mersin, Adana, Urfa, Antalya ve İzmir'de yetişen.
21:19Güneydoğu ve Doğu Anadolu.
21:21Bu iklimlerde yetişen.
21:22Tabii kanyon da deniz seviyesinden yüksek.
21:25Şu anda rakım 500-550 civarlarındayız.
21:28Sıcağı seven bir bitki.
21:30Sıcağı seven bir bitki, evet.
21:31Siz de bu sağlıklı baharatı sofralarınızdan eksik etmeyin.
21:35Afiyet olsun.
21:52Yozgat Aydıncık Kadın Girişimi ve Üretimi Kooperatifine geldik.
21:57Burada kadınlar birleşmişler, toplanmışlar.
22:00El işi, göz nuru ürünler üretiyorlar.
22:03Bakalım neyle uğraşıyorlar?
22:04Gelin birlikte öğrenelim.
22:06Aydıncık Kadın Girişimi İşletme ve Üretimi Kooperatifi,
22:10Kurucu Başkanı Nimet Türker Hanım ve üyelerle birlikteyiz.
22:14Üyemiz Hatun ve üyemiz Halime.
22:17Halime.
22:18Daha başka üyelerimiz de var tabii.
22:20Tabii ki.
22:21Üyemiz Nimet Türker Hanım.
22:23Üyemiz Halime.
22:24Üyemiz Halime.
22:25Üyemiz Halime.
22:26Üyemiz Halime.
22:27Üyemiz Halime.
22:28Üyemiz Halime.
22:29Üyemiz Halime.
22:30Üyemiz Halime.
22:31Üyemiz Halime.
22:32Halime.
22:33Daha başka üyelerimiz de var tabii değil mi?
22:35Kaç üyeniz var kooperatifimizde?
22:37Şu an 10 üyemiz var ama dışarıdan da üye olmayan arkadaşlarımızla çalıştırıyoruz.
22:41O şekilde devam ediyoruz.
22:43Aydıncık kadınları ekmeklerini işte bu taşlardan çıkarıyorlar.
22:48Sokakta gördüğünüz zaman herhangi bir taş olan bu görüntü,
22:52döndüğü zaman aydıncıklı kadınların elinde işte bu hale geliyor.
22:56Ve aşağıda biraz önce bu taşları kestiler.
23:00Cilaladılar şu taş biraz önce aşağıdaki işlemlerden getirmiş olduğumuz taşlar.
23:06Nasıl oldu da bir araya geldiniz böyle bir kooperatif kurdunuz?
23:10Yaklaşık biz 13-14 yıldır bu işi yapıyoruz.
23:13Önce dernekle başladık.
23:14Arkasından Kadın Girişim Kooperatifi kurma kararı aldık.
23:17Kooperatifle bu işimizi daha güzel yürüteceğimizi düşündük.
23:20Daha aktif olacağımızı.
23:222017 yılında Aydıncık Kadın Girişim İşletme Üretim Kooperatifi kurmak için yola çıktım.
23:27Buradaki kadın arkadaşlarımla, burada taş işleyen, ekmeğini taştan çıkaran arkadaşlarımla bir araya gelerek kooperatifimizi kurduk.
23:34İnanılması çok zor.
23:36Çünkü bu kadınlar, bu kooperatifin üyeleri dağlardan bu taşları makinelerle çıkartıyorlar.
23:42Oradaki o çıkartma anı daha heyecanlı.
23:44Daha geçen günler beraber gittik arkadaşlarımızla biraz taş çıkarttık.
23:48Çıkarttığımızda o ilk heyecan, o taşın sıcacık doğadan yerin altından çıkması çok heyecan verici.
23:55Ve oluşumlarını çok merak ediyoruz.
23:57Her biri ayrı bir dünya, hepsi farklı bir şekilde çıkıyor.
24:00O yüzden çok heyecanlı oluyor.
24:02Nimet, bu taşları elde ettiğiniz belli bölgeleriniz var mı?
24:05Tabii, burada Aydıncık'ta belirli bölgelerde taşlar çıkıyor.
24:08Oradan çıkarttığımız, getirdiğimiz taşları atölyemize ayrıştırıyoruz.
24:12Ve ondan sonra da işleme aşamalarına geçiyoruz.
24:15Peki şimdi bu bölgeler hazine değerinde çok önemli yerler değil mi?
24:19Saklıyor musunuz buraları?
24:21Şimdi ruhsatlama girişiminde bulundu vs. derken o şekilde devam ediliyor.
24:26Yani ruhsatlı bir alan mı bu? Size mi ait ruhsatı?
24:29Yok, şu an bize ait değil ama ruhsatlı bölgeleri de var.
24:33Siz faydalanabiliyor musunuz bu ruhsatlı bölgelerden?
24:35Tabii, tabii.
24:36Yani belli bir denetimle çıkarılıyor, öyle mi?
24:38Tabii, aynen.
24:39Doğru anlıyorum.
24:40Peki taşları çıkardınız.
24:41Gerçekten bunları işlemek çok zor, çok büyük emek istiyor.
24:45Ama siz sadece bu emekle kalmıyorsunuz.
24:49Aynı zamanda dizaynlar yapıyorsunuz, mücevher tasarımı yapıyorsunuz ve de satıyorsunuz.
24:55Yani birkaç işi bir arada yapıyorsunuz.
24:57Zor olmuyor mu?
24:58Yo, severek yaptığımız için heyecanla yapıyoruz.
25:01Önce taşlarımızı ayrıştırıyoruz.
25:03İşte ne yapmaya karar verdiğimizi, hangi tasarımı.
25:05Onları atölyemizde biraz önceki gördüğünüz gibi kesim aşamaları var.
25:09Zımpara, işte delme, parlatma her aşamasını ayrı ayrı ince ince yapıyoruz.
25:14Yaptıktan sonra kuyumculuk atölyemizi çıkartıp burada gümüşle mi buluşturacağız,
25:19yoksa farklı bir şey mi yapacağız?
25:21Ne yapacaksak ona göre devamını getiriyoruz ve tamamlıyoruz.
25:24Ondan sonra kutularına zincirini takıp yerleştirip kültür evinde, showroomumuzda
25:29hem satış hem tanıtım yerimizde satışını yapıyoruz.
25:32Pazarlamayı da kendiniz yapıyorsunuz.
25:34Pazarlamayı da kendimiz yapıyoruz.
25:35Ayrıca ulusal ve uluslararası birçok fuara katılıyoruz, festivale katılıyoruz.
25:39Birçoğunu valilik ve kaymakamlık belediyemiz vasıtasıyla bizi gönderiyorlar.
25:44Hem yöremizi, ilimizi, ilçemizi tanıtmak için.
25:47Fuar ve festivallere katılıyoruz.
25:49Orada da birçok insana ulaşıyoruz.
25:51Peki aranızda bir iş bölümü var mı bu 10 üye?
25:54Yani biri pazarlamadan, biri delmeden, biri cilalamadan sorumlu mu?
25:59Herkes her işi yapıyor mu?
26:01Tabii, iş bölümü yapıyoruz.
26:02Ne yapmak istiyoruz atölyede karar veriyoruz.
26:05Arkadaşımın birisi kolyeyle devam ediyor.
26:07Öbürü farklı bir tasarım yapıyor.
26:09O şekilde devam ediyoruz.
26:11Sen ne yapıyorsun hatun?
26:13Ben delme işlemi de yaptım.
26:16Hepsini yapıyorsun.
26:17Ersin Hanım delme işleminde çok profesyonel artık.
26:20Ama zor olduğu için en son biraz...
26:22Buyurun siz biraz da...
26:24Neye geçtin, neye atladın oradan?
26:26Gördüğünüz gibi aşağıda önce taşı kesiyoruz.
26:29En son zaten parlatmadan sonra delme işlemini yapıyoruz.
26:34Güzel aslında yani insan severek yaparsa...
26:36Keyifli bir iş.
26:37Halime sen ne iş yapıyorsun?
26:39Ben de öyle hem taş işleme şeyini yapıyorum, parlatma yapıyorum.
26:43Ondan sonra delmeyi yapmadım.
26:45Hiç hiç yapmadım delmeyi.
26:47Çünkü cesareti onda şey demedim.
26:49Daha kritik bir iş parçalarım diye korktun mu?
26:51Aynen öyle parçalarım diye korktum.
26:53Yani onu yapamadım.
26:54Ama her türlü işte yaptım yani parlatma olsun.
26:56Çok güzel taş işleme yapıyor arkadaşlarım.
26:59Öyle mi?
27:00Yani delmeyi yapmasa da taşları gördüğünüz gibi çok güzel işliyorlar.
27:04Öncesinde burada kurslar açılıyor.
27:06Kurslarda eğitim gördükten sonra devam ediyorlar zaten.
27:09İşlediğimiz taşları sayacak olursak...
27:11Ametist işliyorsunuz.
27:14Jasper işliyorsunuz.
27:16Akik işliyorsunuz.
27:18Kalsedon.
27:19Kalsedon.
27:20Dört tür taş işçiliği yapılıyor orada.
27:22Dört tür yapıyoruz ama farklı taşları da işliyoruz yine.
27:24Öyle mi?
27:25Mesela en bilineni ametist, akik, kalsedon, jasper...
27:29Bunlardır.
27:30Yanı sıra opal ve kuvars taşlarımız da var.
27:32Ekstra bazen farklı taşlar da bulunuyor elimizde.
27:35Onları da işliyoruz.
27:36Aydıncık bölgesinde genelde bu dört taş çıkıyor.
27:39Ama siz başka yerlerden bulduğunuz taşları da işliyorsunuz.
27:43Biz kendi yöremizin taşına öncelik veriyoruz.
27:45Sizin bu atölyede çok güzel bir koku var.
27:48Taşlar kokuyor mu yoksa?
27:50Yok size şimdi bir sürprizimiz var.
27:52Yine bizim bu yöreye özgü.
27:54Hemen getireyim şöyle.
27:58Coğrafiye işaretli kavunumuz, bağrı bütünümüzdür.
28:02Tek Aydıncık'ta yetişiyor.
28:04Yermuz olarak da biliniyor.
28:06Kokusu ve aromasıyla hem muz hem kavun arası bir lezzet.
28:11Evet çok güzel bir lezzet.
28:13Bu yörede yetişiyor.
28:15Yaz döneminde birkaç ay bunun mahsulü çıktığı zaman
28:18yoğun ilgi var dışarıdan, başka illerden de gelip alıyorlar.
28:22Mis gibi kokusuyla böyle bizim yöremize özgü yine.
28:25Başka tarafa tohumunu, çekirdeğini götürüp yetiştirmek isteyenler oluyor ama yetişmiyor.
28:30Vermiyoruz diyeceksin sandım.
28:31Yok veriyoruz.
28:32Çekirdeğini veriyoruz ama farklı kavuna döndürüyor, farklı oluyor.
28:36Değişiyor.
28:37Değişiyor.
28:38O yüzden yöremizde de en otantik kahve bu.
28:42Evet kesim ve sunumuyla da bu şekilde ikramda bulunuyoruz.
28:45Evet Aydıncıklı kadınlar böyle ekmeklerini taştan çıkararak mücadelelerine devam ediyorlar.
28:52Bereketli olsun ürünleriniz.
28:54Hayırlı uğurlu olsun.
28:55Ayağınıza sağlık.
29:17Nevşehir Ürgüp Yeşiloz Köyü Argaçlar mevkiindeyiz.
29:21İsmail Şimşek'in kiraz bahçesindeyiz.
29:23İç Anadolu'da tarım yapmak çok zor.
29:26İşte bu kirazları üretmek ve pazara çıkarmak da o kadar zor.
29:30Çünkü İsmail Şimşek 15 yıl önce heveslenerek bu bölgede ilk kiraz bahçesini kurmuş.
29:37Gelin bakalım İsmail Bey'in sorunları neler birlikte öğrenelim.
29:41İsmail Bey kolay gelsin.
29:42Merhaba.
29:43Hoş geldiniz merhabalar.
29:44Şimdi ziraat 900 kiraz ağaçlarının içindeyiz.
29:4815 yıllık ağaçlar.
29:50Bunları biliyoruz.
29:51Ama bu 15 yıl içinde neler yaşadınız?
29:54Kirazlardan beklediğiniz verimi alabildiniz mi?
29:57İlk yıllarda ağaçlar küçüktü.
29:59Çocuklar yanımızdaydı.
30:01O zaman verimi alıyorduk.
30:02Ama daha sonraki yıllarda ağaçlar büyüdü.
30:05Verim arttı.
30:07Çocuklar gitti.
30:08Yalnız kaldınız.
30:10Biz yalnız kaldık.
30:11Ağaçlar meyveye çok verince yetişemedik.
30:13Bölgede az olduğumuz için de tüccar bulamadık.
30:15Yani siz hem iş gücü ve destek anlamında yalnız kaldınız.
30:20Hem de çevrede üretici anlamında.
30:24Yani pek çok kiraz üreticisi olacak ki tüccarlar buraya gelemeyesin.
30:29Sizin sadece bölgede 15 dönüm sizin var.
30:33Bir de komşunuzun vardı.
30:35Birkaç arkadaşım daha var ama onlar işte şu anda sökmeye başladılar.
30:39Onlar da benim gibi kaderini terk etmeye başladılar.
30:42İnşallah dururlar.
30:43Bundan sonra tüccarlar gelir.
30:46Belki yurt dışına gönderirsiniz.
30:48Şimdi burası soğuk bir bölge olduğu için herhalde hedefiniz önce geç kiraz.
30:53Aynen.
30:54Bölge için en ideal olanı ama ona rağmen görüyorsunuz soğuk almış.
30:57Yani bu sene yine almış.
30:58Önceki yıllarda soğuk almıyordu.
31:00Geç uyandığı için, geç açtığı için.
31:02Baharım soğuk almıyor.
31:04Meyve erken olduğu için de sonbaharda soğuk almıyor.
31:07Şimdi buranın iklimi çok değişik.
31:09İklim değişince sizin planlar alt üst oldu.
31:12Aynen beraberinde onlar da alt üst oluyor.
31:14Hiç hedeflemediğimiz gibi yani beklentilerimizin çok altında kaldı.
31:17Peki ağaçlara yeterli bakımı yapıyor musunuz?
31:20Kendi haline mi bıraktınız?
31:21Şu anda kendi haline bıraktım.
31:23Önceki yıllarda hevesliydim.
31:25Çok bakıyordum.
31:26Her şeyini yapıyordum.
31:28Ama pazar bulamayınca, geri döndüsü olmayınca daha doğrusu biz de masrafları kısmaya başladık.
31:33Sulama yapıyor musunuz?
31:35Sulama yapmıyorum.
31:36O da sonuçta bir maliyet.
31:38Şu anda kuyularım çöktü.
31:40İki tane kuyu açtırmıştım sulama için.
31:42Ama kullanılmadığı için buranın zeminde biraz hareketli zemin.
31:47Öyle olunca da kuyular pert.
31:49Peki bu ağaçlar mahlep üzerine taşılı.
31:52Aynen bunların anacı mahlep.
31:54Onun özelliği de uzun yıllık dayanıklı olması.
31:58Bu kadar büyümüş ağaçlar şu an tam kapasitede değil.
32:02Değil.
32:03İklim şartlarının değişikliği biraz da sizin yorgunluğunuz mu buna neden oluyor?
32:07Aynen yorgunluk, bakımsızlık.
32:09Ama para gelse sizin yorgunluk da bitecek herhalde değil mi?
32:12Yani para gelse o zaman tekrar mesela kuyu açtırabiliriz.
32:16Daha iyi bakım yapabiliriz.
32:18Peki başka yöredeki üreticilerle ya da tüccarlarla iletişime geçmeyi denediniz mi?
32:23Geçtik.
32:24Niğde'den arkadaşlar geldik.
32:25Niğde'de sektör olmuş artık.
32:27Yurt dışına ithal ediyorlar.
32:29Tüccar geldi.
32:30Giderken inan yanıma bile uğramadı.
32:32Sizce de bir çözümü olamaz mı bu işlerin?
32:35Çözümü zor.
32:37Yani imkansız diye bir şey yok.
32:39Ama zor.
32:40Bölgede 3-5 değil de atıyorum 50 kişi olsaydık şimdi bunu çok iyi şartlarda değerlendirebilirdik.
32:47İnşallah en kısa sürede başkaları da bu bölgede kiraz üretmeye başlarlar.
32:53Ama işte bizi görünce başlamıyorlar maalesef.
32:56Niye kötü örnek mi oluyorsunuz?
32:58Kötü örnek olduk şu anda.
32:59Yani pazar bulamadığınız için başka şey, ceviz, badem şimdi onlara yöneldi köylümüz genel olarak.
33:06Ama kiraz da önemli bir meyve ya.
33:08Hem ihtiyacat için hem yerli piyasada.
33:12Şimdi kötü örnekleri gördük.
33:15Yani baharda soğuk almış ve yaprakları ve çiçekleri donmuş gördük.
33:21Ama bir kısmını da galiba kurtarmış değil mi?
33:25Bir kısmı da kurtarmış.
33:26Onlara bakalım mı?
33:28Bunlar da soğuk yok.
33:30Şu ağaçlar mı?
33:31Evet genelde bak.
33:33Şöyle.
33:38Meyvesi bol değil mi bunların?
33:40Bunlar da biraz daha yine soğuk etkilemiş ama o kadar değil.
33:43İçeri tarafı daha fazla etkilemiş.
33:46Şimdi bu iki ağaçta da bol verim var.
33:48Evet.
33:49Peki bunlar olgunlaşmaya kadar sağlam gidecekler mi peki?
33:53Allah bilir.
33:54Çünkü dolu yaralıyor.
33:56Şimdi mesela şöyle dikkatli baktığımızda onu da görebiliriz.
33:59Bak şu izler bunlar dolu yağdığı için.
34:03Dolu mu vurmuş?
34:05Evet dolu vurmuş.
34:06Lekelemiş.
34:07Aynen.
34:08Şimdi bunu yani büyüyse de olgunlaşsa da satma şansımız yok.
34:12Oralar dolunun yaraladığı yerler çürük gibi oluyor.
34:15Tam çürümüyor ama.
34:16Eve götürür kendiniz yersiniz.
34:17Aynen kendimiz yersiniz.
34:18Kendimizi afiyetle yiyoruz.
34:19Eşe dosta da ikram ediyoruz.
34:21Yani bence önce senin aileyi toplaman lazım.
34:23Torunları toplaman lazım.
34:25Böyle hep birlikte bir enerji yaratmalısınız ki.
34:28Onları topluyoruz ama piknik anlaşılıyor genelde.
34:31Para getirmiyor diyorsun.
34:33Getirmiyor.
34:34Ne yaptıysam para getirecek bir yol bulamadım diyorsunuz.
34:37Yok azınlık olunca para getirecek çözümü bulamadık.
34:40İnşallah birileri daha başlarlar üretimle.
34:42İnşallah.
34:43Güç olursunuz, birlik olursunuz.
34:45Aynen.
34:46Emekleriniz boşa gitmez.
34:47İnşallah.
34:4815 sene az bir zaman değil çünkü.
34:50Aynen.
34:51Peki herhangi bir gübre başka bir şey, bir ilaç yapıyor musun?
34:56Şu anda sürüyorum.
34:57Artık gübre falan vermiyorum işte.
34:59O kadar bıraktınız.
35:00O kadar bıraktım.
35:01İlaçlamasını yapıyorum.
35:02Sadece sürüyorum traktörle.
35:04Ondan sonra Allah ne verdiyse zaten hanımla ikimiz kaldık.
35:09Mazot ve ilaç parasını çıkarıyoruz.
35:11Kalanını kuşlar yiyor, insanlar yiyor.
35:14Bölgeyi bilen herkes gelip yiyor.
35:17Biz de gelelim o zaman.
35:18Tabii ki her zaman.
35:19Peki inşallah her şey daha güzele daha iyi döner diyelim.