• geçen hafta
Türkiye’nin coğrafi işaretlerle patentlenerek uluslararası koruma altına alınan ve tescillenen yerel değerlerinin tanıtımına ve ulusal birliğine katkı sağlayan Değerlerin Daveti programı hafta sonu 09:45’de Ülke TV ekranlarında… Ülkenin tarım ürünlerinden, endemik türlerine, geleneksel el sanatlarından yöresel lezzetlerine varıncaya kadar tüm yerel değerleri izleyicisiyle buluşuyor. Değerlerin Daveti programı, yerel değerleri tanıtarak, yurt içi ve yurt dışı pazarlarında markalaşma çalışmalarına destek olmayı amaçlıyor. ‘Değerlerin Daveti’ ile tüm üreticiler, sanatçılar, henüz patentlenmemiş veya az bilinirliğe sahip yerel değerleri üreten kişi ve kurumlar, ihtiyaç duydukları destek ve teşviklerden haberdar edip bilinçlendiriliyor. Edirne’nin ciğerinden, Konya’nın etli ekmeğine, Erzurum’un Oltu taşına kadar birbirinden güzel yerel renklerin tanıtıldığı, bizden olan değerlere sahip çıkan program ‘Değerlerin Daveti’ hafta sonu Ülke TV’de…
Döküm
00:00Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:30Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:32Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:34Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:36Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:38Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:40Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:42Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:44Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:46Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:48Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:50Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:52Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:54Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:56Halk Bank'ın katkılarıyla.
00:58Her şehrin kendine özgü bir geleneği, güzelliği, geçmişten getirdiği adetleri, yemekleri, tatlıları, şerbetleri var.
01:10Ve bunların ortaya çıkarılması, bunların coğrafi işaret alması bence çok çok değerli.
01:16Ama gelişen dünyada bu tek başına yeterli mi? Değil.
01:20Coğrafi işaretle birlikte aynı zamanda bunların marka tescilinin de alınması gerekiyor.
01:26Eğer siz bu coğrafi işaretlerin marka tescilini almazsanız bir tarafı eksik kalmış olur.
01:32Şimdi baktığınız zaman Avrupa'daki bazı ülkelerde Kaysi üretimi yok.
01:38Ama sizden Kaysi'yi alıyor.
01:40Siz üretiyorsunuz.
01:42Bütün meşakatini, sıkıntısını siz çekiyorsunuz.
01:44Alıyor onu, kendi marka tescilini üzerine vuruyor.
01:48Tekrar onu piyasaya sürüp sizden aldığı fiyatın 4 katına, 5 katına bütün dünyaya onu ihraç ediyor.
01:56Onun için coğrafi işaret çok çok değerli.
01:59Gittikçe de Türkiye'de bir farkındalık oluştu.
02:02Artık herkes, ya bu benim geleneğimden gelen, atarımdan, ecdadımdan gelen bir ürün.
02:09Gelecek nesillere taşımam lazım.
02:11Nasıl yapmam lazım? O zaman bunun bir coğrafi işaretini alalım.
02:15Gelecek nesillere taşınsın.
02:17Bu Türkiye genelinde, bütün şehirlerde bir farkındalık, bir uyanış ortaya çıkardı.
02:23Umarım bundan sonra da bu ürünlerin marka tescilleri alınarak bunları da böylece taçlandırmış oluruz.
02:41Sizin de gördüğünüz gibi hiçbir müdahale olmadan ortaya çıkan bir tuz.
02:46Çok ilginç.
02:47Hiçbir katkı maddesi olmayan bir tuz.
02:50Ve bütün araştırmalara göre insan sağlığına da en iyi gelen tuzlardan birisi,
02:56Munzur dağlarındaki kaya tuzu yataklarından geçen ve yeraltı sularında dağın doğal yapısıyla buluşan
03:03ve eritilip tuzlu su şeklinde ortaya çıkan bir tuz.
03:08Hiçbir müdahale yok.
03:09Orada gördüğünüz gibi havuzlar var.
03:11Tuz geliyor orada, suyla beraber birikiyor.
03:15Sonra arkadaşlarımız o suyun içerisinden tuzu alıyor, kurutmaya götürüyor.
03:20Sonra onları paketleyip hiçbir katkı olmadan piyasaya sürüyoruz.
03:26Kemah tuzu diyoruz ama buna tuz demek, sadece tuz olarak ifade etmek biraz yalın kalıyor.
03:33Evliya Çelebi Seyahatname'sinde övdüğü, Osmanlı sarayında kullanılan çok kıymetli bir ürünümüz aslında.
03:40Yaklaşık bin yıllık mağazaya sahip.
03:42Bu mağazanın içerisinde çok kıymetli bir ürünümüz var.
03:45Bu mağazanın içerisinde çok kıymetli bir ürünümüz var.
03:48Evliya Çelebi Seyahatname'sinde övdüğü, Osmanlı sarayında kullanılan çok kıymetli bir ürünümüz aslında.
03:53Yaklaşık bin yıllık mağazaya sahip.
03:55Sofralarımıza lezzet katan bir ürün.
03:58Malumunuz paranın icadından önce de tuz, bartırda yani takas ekonomisinde kullanılan çok kıymetli bir MTI'di.
04:06İşte günümüzde de hem sofralarımıza lezzet katan, hem ürünlerimizin raf ömrlerini uzatan kıymetli bir ürünümüz.
04:122021 yılında Erzincan Valiliğimizin talimatları doğrultusunda yine Kemah İlçe Tarım Müdürlüğümüzün katkılarıyla
04:19Türk Patent ve Marka Kurumuna başvurusu yapıldı.
04:22Ve yaklaşık 3 yıldır coğrafi işareti bir ürünümüz.
04:25Gurur duyduğumuz Erzincan'ı temsil eden bir ürünümüzdür.
04:29Yaklaşık bin yıla dayanan bir tarihi var Kemah Tuzu'nun.
04:32Hatta tuzların içerisinde, tabii ki ülkemizdeki tüm tuzlar çok değerli.
04:38Ama en eski işletme Kemah'taki.
04:41Bu kuyu yaklaşık 50 metre uzunluğunda, çok eskiden, yaklaşık bin yıl önce insanlar kendilerine
04:47borularla, derme çatma malzemelerle bir kuyu gibi yapmışlar burayı.
04:51Buradan gelen su buhar havuzlarında buharlaşıyor.
04:55Devamında tuz oluşuyor.
04:57Kemah Tuzu dağlarda biriken yer altı suları geliyor.
05:01Tamamen organik olarak bir kuyudur.
05:05Bu kuyudan gelen su, buhar havuzlarında buharlaşıyor.
05:08Devamında tuz oluşuyor.
05:10Kemah Tuzu dağlarda biriken yer altı suları geliyor.
05:14Tamamen organik olarak bizim kuyuya doluyor.
05:18Dolduktan sonra burası yaklaşık 3-3,5 ay, yazın dönemine göre maksimum 4 ay tuz üretebilen bir işletme.
05:27Çünkü normalde bunları kurutmak için bir makineye herhangi bir şey kullanılmadığından
05:33güneş enerjisine ihtiyaç duyuyorlar.
05:35Aşağıda göletlerde, havuzlarda bekleyerek tamamen doğal bir şekilde üretime hazır oluyor.
05:44Müzik
05:54Bizim tuzumuz güneş buharlaştırmasıyla oluşuyor.
05:57Göl gölleri aktararak.
05:59Ama işin temelinde bulunduğumuz yerin dağın içinde kaya tuzu var.
06:02Bu kaya tuzu, kışın, yağın, kar, yağmurun kaya tuzuna çarparak suyun altta tuzlu su şeklinde birikmesiyle
06:09tuzlu su deposu oluşuyor.
06:11Biz onu gözesinden çıkartarak ilk büyük havuzlarımıza, göl havuzlarına aktarıyoruz.
06:16Ardından oradan biraz tuzluluk derecesini arttırıp, üretim göllerimiz olan arkamda gördüğünüz
06:21düşük seviyeli havuzlarımıza aktarıyoruz.
06:23Bunlar 3 gün, hava böyle güzel olursa, 2 gün içerisinde bile tatlı suyu uçuyor
06:28ve tuzlu suyu kristalize olup tuz haline alıyor.
06:30Biz bunları sonradan çekiyoruz, paketliyoruz.
06:33Tartımı, dikimi derken kaba işlemini halledildikten sonra müşterimize sunuyoruz.
06:38Şimdi buraya baktığınız zaman bu kadar doğal bir tuzun, bu kadar iyi bir standartlarının olması,
06:56gerçekten diyorum bunu neyle açıklayabiliriz bilmiyorum.
06:59Erzincan'ın topraklarında, her yer öyle olabilir ama benim burada kısa sürede gördüğüm,
07:05mesela bizim burada bir su kaynağı bulduk.
07:08Suyun pH değeri 9.7, zemzemin 10 biliyorsunuz.
07:12Bir su kaynağımız şu anda 9.7.
07:16Bizim burada bir maden suyumuz çıkıyor.
07:18İsviçre Türk İş Adamları Derneği Başkanı onu İsviçre'de anlaştılar, orada satıyor.
07:26Mesela diyor testini yaptırdım, dediler ki Avrupa'da böyle bir maden suyu yok diyorlar.
07:31Yani buranın topraklarının inanılmaz bir güzelliği var.
07:36Bizim kemah tuzunun da en önemli özelliği bu diye düşünüyorum.
07:42Muzzur Dağları'ndan altında bulunan tuz yatakları,
07:45ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde alan yağmur sularıyla, kar sularıyla birlikte
07:51dağın altındaki tuz yatakları eriyerek sıvılaşmış bir şekilde
07:56bir su kaynağı oluşturduk.
07:58Bu su kaynağı oluşturduk.
08:00Bu su kaynağı oluşturduk.
08:02Bu su kaynağı oluşturduk.
08:04Bu su kaynağı oluşturduk.
08:06Dağın altındaki tuz yatakları eriyerek sıvılaşmış bir şekilde yeryüzüne çıkıyor.
08:12Daha sonra doğal havuzlarda güneş ve rüzgar katkısı marifetiyle
08:17kristalize edilerek doğal bir şekilde üretilen bir tuz.
08:20Belki lezzetli olmasının sebebi doğal olmasından kaynaklı
08:25ve sadece tuz değil aslında bir damak tadı olduğunu düşünüyoruz.
08:28Herkesin fırsatı varsa tatmasını, yemeklerini, yiyeceklerini kullanmasını öneriyoruz.
08:37Bu tuzun çok değerli olduğunu, çevre illerin ve Kemah'ın köylerinin, Erzincan'ın kullandığını biliyordum ama
08:52vakti zamanı geldiğinde yani 2020 yılında Sayın Valimiz bize
08:58coğrafi işaret tescili istedi Kemah tuzuna.
09:02Köyün kaymakamımızla biz de tarım ve orman müdürlüğü olarak elimizden geleni yaptık,
09:07numuneleri aldık, Erzincan'a, üniversiteye gönderdik.
09:11Orada oranları çok ideal çıktı.
09:14Açıkçası coğrafi işaret tescil belgesi alabilmek için bir yerlerden atıfta bulunmamız lazım.
09:21Şöyle söyleyeyim, ben ne kadar ya da yöre insanı ne kadar
09:25yüz yıllardır, bin yıllardır bu tuz var dese de bize bir kanıt gerekiyor.
09:30Biz de o dönem makalelere baktık, Evliya Çelebi seyahatnamesinde Kemah tuzundan övgüyle bahseder.
09:37Kemah tuzu öyle lezzetli bir tuzdur ki Bingöl yaylasına kadar tüm Kemah halkı ve çevreleri
09:44bu tuzdan faydalanır, öyle lezzetlidir ki eşi benzeri bulunmaz diyor.
09:49Biz de seyahatnamede yazan, tam olarak söyleyemedim tabii ki,
09:53o sözlerden atıfta bulunarak coğrafi işareti aldık.
10:01Bizim kaynak tuzumuzun artısı şudur, ağır mineralleri daha düşük seviyededir.
10:06Bu kaya tuzuna çarparak geldiği için, şimdi kaya tuzu bütün mineralleri alır dağdaki.
10:12Ama bizimki bunu bir damıtma gibi düşünürsek, her şeyini almıyor.
10:16Tabii ki belirli standartları karşılıyor ama ağır mineral seviyesi düşük.
10:20Ve ardından bizimki, daha demin de bahsettim,
10:24Tabii bu böyle olunca böbrek gibi organlar daha rahat bu ürünü sindirebiliyor.
10:29İşletmeyi ilk aldığımız yıllardaki analizlerimizle şu anki tuz analizlerimiz aynı.
10:34Biz düzenli olarak analizlerimizi yaptırıyoruz ve hala tuzun minerallerinde bir düşüş,
10:39bir değer kaybı gibi negatif bir durumla karşılaşmadık.
10:54İzlediğiniz için teşekkür ederim.
11:07Bizim hakikaten insanımız kendi topraklarına ait.
11:11Yani çok enteresan bizim burayı işleten beyefendi diyor ki,
11:16Bu ülkenin topraklarından çıkan bu ürünü ben kendi vatandaşıma sunmadan dışarıya vermek istemiyorum.
11:23Bunu ilkesel olarak ben benimsiyorum.
11:26Fakat biz oranın potansiyelini yüzde yüze çıkardığımız zaman bu tuzu da ihraç edebiliriz.
11:33Ama şu anda iç piyasaya zaten bunu yetiştiremiyor üreten kişi.
11:37Oranın biraz daha genişletilmesi gerekiyor.
11:40Doğal bir tuz ve hakikaten Cenab-ı Allah'ın lütfu diye düşünüyorum ben.
11:46Yer altından, munzurun sularından geliyor.
11:49Orada birleşiyor ve bu tuz ortaya çıkıyor.
11:52Biz inşallah oraya destek vererek orayı yüzde yüze çıkarırsak,
11:57hem iç piyasaya hem de dış piyasaya bu tuzu sunmuş olacağız.
12:01Ama şu anda üretilen tuzların hiçbiri iç piyasaya yetiştirilemiyor.
12:06Aynı anda hemen Türkiye'nin değişik yerlerine gidiyor.
12:09İnşallah orayı o tuzu daha değerli, marka değerini daha görünür yapabilmek için
12:15elimizden gelen bütün gayret ve çabayı gösteriyoruz.
12:29Malumunuz bizler de Sanayi Teknoloji Bakanlığı muhtesinde faaliyet gösteren
12:33kalkınma ajansları olarak bölgede Erzurum, Erzincan ve Bayburt'a faaliyet göstermekteyiz.
12:38Hem 81 ilimizde hem ajans düzeyimizde, 3 ilimizde coğrafi işaretli ürünlerimizin sayısının artmasını destekliyoruz.
12:46Teknik destek programımız kapsamında da coğrafi işaretli ürünlerin tescil edilmesine yönelik destekler sağlamaktayız.
12:52A.K.E.Z'a desteklenen ya da coğrafi işareti tescil edilen ürünlerin de yine ulusal ve uluslararası fuarlarda sergilenerek
13:00farkındalıklarına, bu ürünlere yönelik farkındalığın artmasına da katkı sağlıyoruz.
13:04Yorex Fuarımız var malumunuz top muhtesinde düzenlenen.
13:08Ajans olarak bu gibi coğrafi işaretli ürünlerimizi yöresel ürünler fuarına da götürerek
13:14ulusal ve uluslararası düzeyde farkındalık oluşturmaya katkı sağlıyoruz.
13:20Şöyle söyleyeyim kemah tuzu tamamen doğal.
13:36Neticede yeraltı sularının erimesiyle belli yollardan, aşamalardan geçerek geliyor.
13:42Ve gördüğünüz gibi normal şartlarda bu tesiste araç girişi de yasak.
13:47Toz oluyor diye araç girişi yok.
13:50Çalışanların da belli bir titizliğiyle tamamen doğal olarak rengi, kokusu, kıvamı
13:57başka tuzlarla karşılaştırdığınızda damak tadınıza da çok hitap ediyor.
14:01Mesela bazı ürünlerin coğrafi işaret alan bazı ürünlerde de kullanıldığını gördük biz.
14:08Örnek vereyim isterseniz.
14:10Bafra pidesinin de öz hani bafra pidesi hakiki olan da kemah tuzu olmazsa pide olmuyor.
14:18Direkt kemah tuzunu kullanıyorlar.
14:21Doğal ürünlere talep arttığı için tabii ki de biz de bundan etkileniyoruz.
14:25Bizim ürünümüze de fazlasıyla talep artıyor.
14:28Biz de talebi karşılamak için her sene havuzlarımızı arttırıyoruz.
14:32Havuzlarımızın üstlerini kapatıyoruz sezonlarımızın uzaması için.
14:36Doğal ürünlere talep arttığı için tabii ki de biz de bundan etkileniyoruz.
14:39Bizim ürünümüze de fazlasıyla talep artıyor.
14:42Biz de talebi karşılamak için her sene havuzlarımızı arttırıyoruz.
14:46Havuzlarımızın üstlerini kapatıyoruz sezonlarımızın uzaması için.
14:49Ve yani yetemiyoruz denebilir.
14:52Coğrafi işareti aldıktan sonra da tabii ürünümüze talep arttı.
14:55Bu yurt dışı talebi de dahil.
14:57Ama lakin yurt içi talebini bile karşılayamadığımız için yurt dışına tuz göndermiyoruz.
15:02Bu talebi karşılayamıyoruz şu an.
15:04Biz şu an burada 5 ve 10 kiloluk olarak ürünümüzü yolluyoruz.
15:08Tabii bunun içinde bir ar-ge çalışmalarımız da var.
15:11Ürünümüzü daha küçük paketlemelerde yaparak daha çok müşterimize ulaşmaya çalışmaya uğraşıyoruz.
15:29Benim buradan değerli izleyicilerimize söyleyeceğim şu
15:33yani şehirlerinizden sıkılmış olabilirsiniz.
15:36Trafikten bunalmış olabilirsiniz.
15:38Ya şöyle bir gün iki gün kendime bir zaman ayırayım, kendimi bulayım.
15:44Doğayla, tabiatla, dağla, insanlarla, kuşlarla böyle kendimi bir terapi merkezine atayım diyorsanız
15:53Erzincan bunun için gerçekten inanılmaz bir şehir.
15:57Biz bütün samimiyetimizle, bütün misafirperverliğimizle sizleri burada ağırlayacağımızdan emin olabilirsiniz.
16:06Hayat bir şekilde geçip gidiyor ve gerçekten insan mutlu olmayı da hak ediyor, sizler de hak ediyorsunuz.
16:14Onun için Erzincan'ın bu güzelliklerini, bu samimiyetini, bu coğrafi işaretli ürünlerini tatmanızı
16:22ve bir kez olsun geldiğinizde ailenizle, sevdiklerinizle tekrar tekrar geleceğinizi düşünüyorum ben.
16:29Onun için hepinizi Erzincan'a davet ediyorum.
16:52Alt yazı M.K.

Önerilen