• 4 ay önce
Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismi Deniz Çelikoğlu Bulut sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.

Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Deniz Çelikoğlu Bulut'un moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00İyi akşamlar değerli izleyenler, Ülke TV ekranlarına hoş geldiniz.
00:00:06Bugün 29 Ağustos Perşembe saatler ise 21'i gösteriyor.
00:00:103 saat boyunca gündem programı ile karşınızda olacağız.
00:00:13Peki neleri konuşacağız hemen onlardan bahsedelim.
00:00:15Öncelikle Irak ordusu Kerkük üzerinde Türkiye'ye ait bir insansız hava aracını düşürdüklerini duyurdu.
00:00:21Ve gelişme iki ülke arasında son dönemde gerçekleştirilen yoğun ve üst düzeyli temasların ardından yaşandı.
00:00:29Detaylarını konuşacağız.
00:00:31Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşme çabaları karşılıklı açıklamalarla devam ediyor.
00:00:36Ve Cumhurbaşkanı Erdoğan da geçtiğimiz ay Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme çağrısında bulunmuştu.
00:00:45Son durumu yine değerlendireceğiz.
00:00:47Türkiye Kalkınma Yolu Zirvesi için Irak, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri yetkililerini İstanbul'da ağırladı bugün.
00:00:54Ve bu projesinden bahsediyoruz.
00:00:56Bu projenin önemi nedir? Neler getirecek? Tüm bunları konuklarımızla konuşacağız.
00:01:02Peki kimler konuklarımız? Değerli konuklarımı da takdim etmek istiyorum.
00:01:06Ülke TV Genel Yayın Yönetmeni Hasan Öztürk yayın konuğumuz. Hoş geldiniz.
00:01:10Eyvallah. Kolay gelsin.
00:01:11Bir diğer konuğumuzsa Emekli Tuğ General Prof. Dr. Esat Arslan. Hoş geldiniz.
00:01:16Teşekkür ediyorum efendim.
00:01:18Ve diğer konuğumuzsa Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Kemal Olçar. Hoş geldiniz.
00:01:23Hoş bulduk efendim. Yayınlar diliyorum.
00:01:25Teşekkür ederiz. Hemen bugünkü gelişmeyle başlamak istiyorum aslında.
00:01:29Türkiye ve Irak arasında güvenlik işbirliği ve terörle mücadeleye dair bir güvenlik zaptı, mutabakat zaptı imzalanmıştı.
00:01:37Ve bugün de Türkiye'de İstanbul'da kalkınma yolu zirvesi gerçekleşti.
00:01:41Ve bunun öncesinde sabah saatlerinde ise Irak ordusu tarafından bir açıklama geldi.
00:01:46Kerkük üzerinde Türkiye'ye ait bir insansız hava aracının düşürüldüğü duyuruldu.
00:01:52Ve buna ilişkinde Iraklı komutanın da yine bir açıklaması da var.
00:01:56Onun videosu da var aslında. Onu da getirelim öncelikle ekranlarınıza.
00:02:22Bu seyyirci, bu araba, bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:27Bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:29Bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:31Bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:33Bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:35Bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:37Bu araba, bu araba, bu araba.
00:02:40Şimdi Esat Bey sizinle başlamak istiyorum.
00:02:42Estağfurullah, buyurun efendim.
00:02:43Komutanın açıklamalarını gördük.
00:02:46Irak hava sahasına giren bir Türk İHA'sı düşürüldü diyor.
00:02:48ve hava aracının Süleymaniye gününden geldiği bilgisini paylaştı.
00:02:54İlk yapılan açıklamada izinsiz uçuş gerçekleştirilen kimliği belirsiz hava aracı ifadesi kullanıldı.
00:03:01Bu şekilde de baya celalli bir şekilde, hararetli bir şekilde bir açıklamada görüyoruz.
00:03:07Kim bu adam?
00:03:09Heyecanlı.
00:03:11Şimdi böyle baktığınız zaman aslında Süleymaniye, CET Süleymaniye deyince orada tabii çok önemli bir bölgeyi ortaya koymamız lazım.
00:03:20Kim? KYB.
00:03:22Çünkü bakın 1990'lardaki o KDP-KYB olgusu ve Irak'ın özellikle Esudani'nin normalize edilecek bir duruma karşılık işte böyle heyecanlı,
00:03:35bir de diyor ki ben koruma general, öyle dedi, yapıyor.
00:03:39Ama burada CET Süleymaniye deyince yani bafıl talabani, KYB, yani bu son seçimleri bir türlü içine sindiremeyen,
00:03:48Kerkük seçimlerini içine sindiremeyen bir Türkiye olgusundan bahsediyor aslında.
00:03:54Yani bu doğrudan doğrayan, hani vardır bu çok önemlidir, Arnold Josef Toynbee'nin Challenge and Respond.
00:04:03Yani şimdi Esudani'yle, Başbakan Esudani'yi diyorum, peki 15 Ağustos mutabakat muhtırası, mutabakat zaptı, değil mi efendim?
00:04:13Bu Memorandum of Understanding dediğimiz çok önemli bir şeydir.
00:04:18Ve biz oraya da şeyle gelmedik yani.
00:04:21Yani 23 Aralık'ta geldik, ondan sonra 14 Mart, 14 Mart'tan sonra PKK'nın Partiya Kerkemel Kürdistan'ı dedi, yani böyle geldi.
00:04:32Şimdi burada çok ilginç bir şey söylüyor, o kadar ilginçlikler üzerinde var ki, yani Türkiye'ye olan neredeyse nefretini ortaya koyacak.
00:04:42Peki bu adam kim?
00:04:43Kim?
00:04:44Yani şimdi bu adam, işte bu...
00:04:45Yani Irak ordusunda böyle...
00:04:47Hayır, bir şeyde komutanımız dedi, bakın komutanımız, Çimen bölgesine, işte bu bölge sorumlusu ve de...
00:04:54Ben Kurmay Tuğgeneral'dim.
00:04:55Kurmay Tuğgeneral değil, Kuzey bölgesi hava soğuma komutan yardımcısı.
00:05:00Yani Kuzey, Irak merkezi hükümetine bağlı sıralı kuvvetlerinin adamı mı?
00:05:06Ama tabii, şimdi elbiselerle, efendim, yan tarafta hepsinin koydukları gibi görüyorsunuz, Irak şeyleri, beçleri, beç diye ifade ediyoruz ama...
00:05:17Şimdi ne diyeceğiz, ona ablemleri koyarak, Irak merkezi hükümetine bağlı güçler.
00:05:24Ama hala, hala Bafıltalabani bölgesinden emir alan, yani buna göre alışmış, yani Süleymaniye'ye karşı...
00:05:35Süleymaniye'nin kimdir? Süleymaniye, KYB'nin merkezi.
00:05:39Biz oraya KYB'nin merkezi olarak gidip orayı bombalamadık mı? Süleymaniye Havaalanı'nı bombaladık.
00:05:44Niye? Çünkü Türkiye'ye terör etkisi yapıyor.
00:05:47Bu terör yapıyor.
00:05:50Şimdi bu, burada çok önemli. Şimdi bakın, hemen hatırlayalım.
00:05:5415 Ağustos, bu önemli olduğu için Ankara'da imzalanan mutabakat zaptının iki tane maddesi çok önemli.
00:06:05Nedir o?
00:06:06Birincisi, birincisi neydi?
00:06:08Öncelikle ilk Irak'ta atılan üç tane roketin, üç tane güdümlü füzenin, iki tanesinin düştüğü Beşika.
00:06:17Beşika nerede? Beşika, bizim sınırımızdan 75 kilometre ileride, Musul'a, Musul şehrine 12 kilometre mesafede olan Türküsü.
00:06:32Bu Türküsü de 2003'teki harekattan, yani 2003'ün Amerika Birleşik Devletleri'nin bölgeye yapmış olduğu harekattan sonra,
00:06:40biliyorsunuz Türkiye'yle birlikte ortak, konsantrik bir harekat yapacaktık.
00:06:44Türkiye, biliyorsunuz, Türkiye Büyük Millet Meclisi yeterli oyu vermediği için, İskenderun limanında bekleyen Amerikan dolanması ne oldu?
00:06:51Rrrrr gitti.
00:06:53Ben şimdi Amerika'da yapmış olduğum görüşmelerde, hayatımız boyunca unutamayacağımız bir şey yaşattı Türkiye diyor.
00:06:593 Mart tezkeresinde mi?
00:07:01Özellikle 1 Mart 2003 tezkeresinde neydi?
00:07:13Irak'a ortak müdahale ve de Amerika Birleşik Devletleri'nin İskenderun'a kadar gelmiş olan askerlerinin çıkarak tam Irak'ın kuzeyinde bu harekat yapılırken,
00:07:27bizim askerlerde çok da önemli bir laf vardı, konsantrik bir taarruz, yani iki taraflı kuşatma.
00:07:33Amerikalılar da çok severler bunu, dual containment diye, onun askeri şeyi.
00:07:38Şimdi bir bakın, bu Beşiktay Üssü'nde ne oldu?
00:07:42Beşiktay Üssü, ortak, bakın, Türkiye, Irak, ortak eğitim merkezi haline geldi.
00:07:50Bu 15 Ağustos'ta yapılan müteahhitler.
00:07:5215 Ağustos'ta, daha şimdi yapılan 15 Ağustos'ta.
00:07:55Şimdi bunun çok önemli bir özelliği var, onu ifade etmeye çalışıyorum.
00:08:00Neydi bu? Bu da çok önemliydi.
00:08:04Ortak eğitim, sadece ve sadece terör ve sınır güvenliği için değil.
00:08:10Ne için?
00:08:11Bir, uyuşturucu kaçakçılığı.
00:08:14İki, insan kaçakçılığı.
00:08:16Üç, silah, araç, geliş, donanım kaçakçılığı.
00:08:20Çünkü PKK'yı siz artık, sayın müdürümüz de bunu çok güzel bir şekilde ifade edecek,
00:08:28siz artık PKK'yı terör örgütünün listesine alabileceğini ihsas ettirdiniz değil.
00:08:34Memorandumun içerisine bunu koydunuz.
00:08:37İkincisi neydi? İkincisi çok önemliydi.
00:08:40Bağdat'ta, Bağdat'ta, efendim, ortak bir izleme merkezi değil,
00:08:47yani ortak bir komuta kontrol merkezi yapıyorsun.
00:08:50Türkiye ve Irak.
00:08:53Şimdi, kuzey bölgesi hava savunma komutanlığı diye ifade ettiği,
00:08:59yani kuzey bölgesinde, efendim, Türkiye bir türlü içine sindiremediğini zımnen ifade ediyor.
00:09:06İçine sindiremediği, özellikle Kerkük, bakın bunları hep altını sizerek söylüyorum.
00:09:14Çünkü İran etkisinden bahsedeceğim.
00:09:17Çok önemli, ama vaktimiz var mı? Birkaç cümle söyleyeyim.
00:09:20Diğer değerli dostlarım da mutlaka katkıda bulunacaklardır.
00:09:24Efendim, bir otelin içerisine 16 tane değil, bakın 16 tane durursa tamam diyeceğim.
00:09:33Biliyorsunuz, Haziran ayında bir türlü yapılamayan il genel meclisi,
00:09:39yani Kerkük'te il genel meclisi, 16 kişi seçildi.
00:09:43Bakın, bu 16 kişinin açılımını söyleyeceğim, bakın çok önemli.
00:09:48Kürdistan Yurtseverler Birliği, hasdur selamdur dedikleri, bakın Kürdistan Yurtseverler Birliği,
00:09:545 tane aza seçildi.
00:09:59KDP kaç tane? Mesut Barzani onun için burada şey yapıyor,
00:10:04özellikle Erbil tarafı, yani Mesut Barzani, yani Mesrur Barzani, yani Neçirvan Barzani bunlar.
00:10:13Mesut böyle kuartet gibi.
00:10:16Ne oldu? Dedi ki bu olamaz, itiraz ediyor.
00:10:21Araplar bir ittifak yaptılar.
00:10:246 tane il genel meclisi azası seçtiler.
00:10:29Burada, efendim, tekraren söyleyeyim, Kerkük-Arap İttifakı, Arapçasını tercüme ederek söylüyorum,
00:10:373, liderlik dedim, İttifakı, 2, Kerkük-Arapçılığı, dedi, o da 1.
00:10:50Bunların 5'in yanına 4 tane adam aldılar buradan, geldiler,
00:10:55dediler ki biz Kerkük il genel meclisini seçiyoruz, bir de valiyi seçiyoruz.
00:11:02Şimdi buradan hassur selamdır, valiye hesap veriyor ya şimdi.
00:11:06Kuzey bölgenin nereye ait? Kerkük'e ait.
00:11:09Yani orada Kerkük'ten, biz validen emir aldık diyor. Validen emir aldık dediğimiz kişi kim?
00:11:14Kayyabeli. Kayyabeli kim? Kayyabeli, İran'ın arkasında olduğu,
00:11:21Bafıl Talabani'nin adamı. Anlaşılıyor mu?
00:11:25Haritada göstermek ister misiniz?
00:11:27Tabii ki. Görünüyor. Bu çok büyük bir harita. Bunu daha sonra kullanabiliriz.
00:11:34Yani neticede kullandığımız Irak meselesinde ifade ediyorum.
00:11:38Ve de diğerleri gitmedi. Peki bunları, otelin ismini vermeyeceğim.
00:11:44Yani herkese şey olmasın diye.
00:11:46Bu oteli içine dolduran kim? İran.
00:11:50Yani bakın çok önemlidir. İran burada gemisini yürütüyor.
00:11:57Hani diyorsun ya işte sen misilleme yapacaksın, bilmem ne yapacaksın.
00:12:02Türkiye'ye karşı kuşatma konseptinden hiçbir şekilde sarfı nazar etmedi.
00:12:10Bundan sonra konuşacağız. Zannediyorum kalkınma yolu dediğimiz bu ortak bir olgu olarak
00:12:17bugün özellikle Türkiye'den yükselen bir sese karşı olumsuz davranıyor.
00:12:24Fav Limanı inşaatını istemiyor. Ova Köyü hiç istemiyor.
00:12:29Yani Ova Köy nedir? Yeni bir kapı. Hiç istemiyor.
00:12:33Ben şöyle söyleyeyim. Çünkü MİT Başkanı İbrahim Kalın,
00:12:41tabii bu arada Dışişleri Bakanı biliyorsunuz.
00:12:44Özellikle 13 Mart 2024 tarihinde, bakın bunlar ne pahasına olursa olsun.
00:12:52Yapılan dört oy, bakın Dışişleri Bakanı gitti, MİT Başkanı gitti.
00:12:59Bunların karşısında Haçlı Şabi'yi bile etkileştirdiler.
00:13:03Yani Haçlı Şabi bizim Türkiye Cumhuriyeti'nin neden?
00:13:08Şimdi bir de o soruyu sormamız lazım. Neden?
00:13:11Çünkü Irak'ta istikrar sağlamadığınız müddetçe Suriye'de harekat yapamazsınız.
00:13:18Suriye'de başka bir olay var. Şam-Ankara bütünleşikliği.
00:13:24Biraz sonra konuşacağız. Nedir?
00:13:27Bakın burada Beşer Esat'ın hiçbir şekilde ön koşulsuz olarak birlikte olabileceğinizi,
00:13:34yani şu ana kadar yapılanlar nedir?
00:13:36Efendim Dışişleri Bakan Yardımcıları, şimdi bakanlar bir araya gelir sonra onlar.
00:13:41Ben tam tersini olacağını düşünüyorum.
00:13:43Yani ikinci modeli düşünüyorum.
00:13:45Özellikle Putin bu iş için çalışıyor.
00:13:50Yani belki de değil çok büyük bir şekilde.
00:13:53Çünkü efendim İran bu suikastlerden kimi sorumlu tutuyor biliyor musunuz?
00:14:00Kimi?
00:14:01Beşer Esat'ı.
00:14:03Beşer Esat'ı karşı koyma suikastlarının bir numaralı hedefi kim?
00:14:08Çok önemli Beşer Esat.
00:14:10Hangisi?
00:14:11Hangisi? İran tarafından yapılacak karşı koyma şey demiyorum.
00:14:16Yani diyor ki bunları yapan aslında biliyorsunuz tamamıyla yolsuzluğa bulaşmış olan ne var?
00:14:23Orada sipahi, pastaran, inkılabilislem.
00:14:29Bir de bizde millet diyor ki İran devrim muhafızı. İran devrim muhafızı yok.
00:14:34İslam devrimi muhafızları sipahi ocağı var.
00:14:39Sipahi ocağını tarihte öğrettiler değil mi?
00:14:41Sipahi ocağı kapı kulu askerleri mutlaka size de öğretmişlerdi Osmanlı tarihinde.
00:14:47Burada sipahlar denir.
00:14:49Onlar boşuna ama ne yaptılar?
00:14:51Ellerini sallayarak.
00:14:53Beşer Esat ne yaptı?
00:14:55Beşer Esat baktı ki bu işin içinden çıkamıyor.
00:14:57Eşi kanser.
00:14:59Yani bunu da söylememiz lazım.
00:15:01Esma Hanım'la beraber Sempet Aşkok'ta uzun müddetçe yaptı ve geri geldi.
00:15:06İlk biliyorsunuz parlamentoda bir konuşma yaptı.
00:15:09Biraz sonra onu da konuşuruz.
00:15:11Yani Orta Doğu'da çok önemli bir şeyin altını çizmemiz lazım.
00:15:16Ben yıllarımı bu bölgelere vermiş, içerisinde bulunmuş,
00:15:20yani her türlü vücudumun altı parçasında burada da gömmüş bir insan olarak söyleyeyim.
00:15:26Hiçbir şey karşılıksız kalmaz.
00:15:30Ama kervan yolda dizilir diyerek sözünü size bırakıyorum.
00:15:34Peki teşekkür ederiz.
00:15:36İlhan Bey siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:15:38Esat Hoca'nın söylediklerine katılıyor musunuz?
00:15:40Aslında bu yapılan bugünkü açıklama ve İHA'nın,
00:15:44Türk İHA'sının düşürülmesi kalkınma yolu projesini baltalama amacıyla mı yapılmış bir hareket?
00:15:50Şimdi bu tabii İran biraz siyasetini de konuşmak lazım burada.
00:15:57Biraz oraya değinmek lazım.
00:15:592003'ten alırsak.
00:16:01Benim adıma Irak Cumhurbaşkanı'nın yardımcısı, kimdi o?
00:16:12Sünni bir Arap gelmişti.
00:16:15Türkiye'ye sığınmıştı.
00:16:17İsmini şimdi hatırlayacağım.
00:16:19Bana şöyle dedi.
00:16:21Hiç unutmuyorum 2008-2009 olabilir.
00:16:26Hasan Bey dedi.
00:16:28Korkarım ki Irak artık bir bütün olarak bir devlet değildir.
00:16:35Ve ağlamıştı.
00:16:37Hiç unutmuyorum.
00:16:39İsmi de gelir aklıma.
00:16:42Haşim'i.
00:16:44Haşim'i.
00:16:46Şimdi Irak 2003'ten sonra Amerika'nın demokrasi getirmek üzerine ikinci harekat yaptıktan sonra
00:16:53bir anayasası var.
00:16:56Federasyon olarak kurulmuş.
00:16:59Ve parçalanmış bir devlet.
00:17:01Ve şimdi o parçalanmış devleti çok önemli bir isim.
00:17:05Şu anki başbakan Sudan'ı.
00:17:07Tekrardan o Irak'ı bütünleştirebilir mi?
00:17:12Diye bir çaba içerisinde.
00:17:14O biraz önceki Irak üniforması giymiş ama Kuzey Hava Savunma Birliği komutan yardımcısı
00:17:22Ben Kurmay Tuğgeneral falan filan diyen askerin haleti ruhiyesi.
00:17:29Aslında Irak'ın parçalanmışlığının da göstergesi siyasete.
00:17:33Şimdi Irak'ta hadi iki başkent diyelim.
00:17:37Bana göre üç tane var da iki başkent diyelim.
00:17:40Birisi Bağdat.
00:17:43Merkez hükümetinde olduğu Bağdat.
00:17:45Bir de Erbil var.
00:17:47Şimdi Erbil.
00:17:49Yasal olarak.
00:17:52Özel bir bölge orası çünkü.
00:17:54Evet. Erbil var.
00:17:56Dolayısıyla Erbil'de Kuzey Irak Kürt yönetimi.
00:18:00Mesut Barzani ve ailesinin olduğu.
00:18:03Irak Kürtistan bölgesel yönetimi.
00:18:05Evet.
00:18:06Ama hemen yanı başında İran sınırında.
00:18:09Kandil'in hemen alt tarafında.
00:18:11Süleymaniye var.
00:18:13Burası da Amerika'nın Irak'a girdikten sonra
00:18:17Amerikalıların Süleymaniye'den alıp götürüp de Bağdat'a Cumhurbaşkanı'nın yaptıkları
00:18:22Celal Talabani'nin
00:18:24ve Hayat Rekabeti'den sonra da
00:18:27onun çocukları üzerinden böyle bir kabile yapısı var.
00:18:31Ve o kabile yapısı son dönemdir, son iki yıldır özellikle
00:18:35Türkiye'nin her platformda altını çizdiği
00:18:39Amerika'yla ve İsrail'e girdiği
00:18:43organik bağ.
00:18:44Yani doğrudan yapıyorlar.
00:18:46Mesela Süleymaniye'ye uçuşları durdurdu.
00:18:48Hava sahasını kapattı.
00:18:50Dolayısıyla, bakın şimdi bir organizma var orada.
00:18:54Süleymaniye'de yapılan bir şey var.
00:18:56Bu da bir ayrılıkçı bir şey.
00:18:58Süleymaniye'ye biraz önce Esat Hocam anlattı da oranın altını ben çizmek istiyorum.
00:19:02Musul-Kelkük meselesi Türkiye'nin misaki milli meselesiyle başlar.
00:19:08Ve bizim
00:19:11100 yıl öncesinin ana problemlerinden biri olarak karşımızda durur her zaman.
00:19:17Ve işte orada
00:19:19Kerkük'te
00:19:23ahlakı olmayan,
00:19:25hukuki olmayan
00:19:27bir yöntemle
00:19:29Bağdat'ta bir otelde toplanıp
00:19:32sonra da gidip
00:19:34Cumhurbaşkanlığındaki oradaki anayasa gereği Cumhurbaşkanı Kürt'tür.
00:19:39Başbakan Şii'dir.
00:19:41Öyle bir
00:19:45maalesef ki mezhep ve milliyet üzerinden bir ayrışmayı
00:19:49anayasaları
00:19:53teminat altına almıştır.
00:19:55Birden Kerkük valisi Süleymaniye'ye bağlı bir vali olarak göreve başladı.
00:20:00Ve şimdi bu olay orada yaşanıyor.
00:20:02Yani Kerkük'te yaşanıyor.
00:20:04Dolayısıyla bütüncül bir ırakın olmadığı karşısına çıkıyor.
00:20:08Ve bu hareket, yani bizim
00:20:10ihlamızın vurulmuş olması orada
00:20:14doğrudan biraz sonra uzun uzun konuşacağımız
00:20:16o kalkınma yolu projesine
00:20:18ve Türkiye-Irak yakınlaşma
00:20:20merkezi açısından, merkez hükümet açısından
00:20:22yakınlaşmasına yapılmış bir sabotajdır.
00:20:24Yani bunu ben söyleyeyim.
00:20:26Belki bizim Dışişleri Bakanı'nın açıklamasında yok,
00:20:28Milli Savunma Bakanı'nın açıklamasında
00:20:30bu yok ama ben bunu söylemiş olayım.
00:20:32Doğrudan bu bir
00:20:34o Türkiye-Irak yakınlaşmasının
00:20:36sabotajdır. Onu da söyledim.
00:20:38Birkaç şey daha söyleyeyim bitsin.
00:20:40Biliyorsunuz Türkiye,
00:20:42hem Suriye'de hem Irak'ta nokta operasyonlar yapıyor.
00:20:44Yani bunu
00:20:46siyahlarıyla yapıyor.
00:20:48Bazen uzun menzilli
00:20:50başka araçlarla yapıyor.
00:20:52En son iki gün önce
00:20:54Süleymaniye'de
00:20:56propaganda sorumlularından birisi
00:20:58Karayilan'ın özel seçtiği
00:21:00adamlarından birisi
00:21:02Süleymaniye'de
00:21:04bertaraf edildi.
00:21:06Etkisiz hale getirildi.
00:21:08O olaydan sonra bu olayın olması
00:21:10ve çok ilginçtir.
00:21:12Tam da
00:21:14İstanbul'da 20 milyar
00:21:16dolarlık
00:21:18bütçeli ya da
00:21:20projelendirilmiş olan kalkınma yolu
00:21:22projesinin hayata
00:21:24geçme ihtimalinin olduğu gün yaşandı.
00:21:26Bu bir provokasyon.
00:21:28Demek ki şöyle bir şey.
00:21:30Anlaşma beraber ortak
00:21:32bir mekanizma
00:21:34işletmeye ve bizim
00:21:36Başika'ya atıf yaptığı
00:21:38Başika'da
00:21:40Irak merkezi hükümetinin
00:21:42ordusununla beraber
00:21:44bir şeyler yapmak, onları da eğitme konusundaki
00:21:46bir çabağımıza rağmen
00:21:48bu iş öyle kolay olmayacak.
00:21:50Demek ki biraz daha orada çalışmamız gerekiyor.
00:21:52Sözü şimdi bırakayım.
00:21:54Ben Türkiye'den gelen
00:21:56açıklamayı da okuyayım.
00:21:58Türkiye'nin terörle mücadelede
00:22:00kararlılığı tamdır.
00:22:02Türkiye, Irak topraklarında yuvalanmış terör örgütüyle
00:22:04mücadelesini
00:22:06Birleşmiş Milletlerin 51. maddesinde
00:22:08yer alan Meşru Müdafaa İlkesi
00:22:10uyarınca sürdürmektedir.
00:22:12Türkiye ve Irak arasında terörle mücadele
00:22:14alanında giderek kuvvetlenen
00:22:16güçlü ve ortak bir irade bulunmaktadır.
00:22:18Ve son dönemde
00:22:20PKK'nın Irak'ta yasaklı
00:22:22örgüt ilan edilmesi ve 15
00:22:24Ağustos tarihinde
00:22:26Ankara'da imzalanan Askeri Güvenlik
00:22:28İşbirliği ve terörle mücadeleye dair
00:22:30mutabakat zaptı
00:22:32bu yaklaşımın ürünleridir.
00:22:34Söz konusu işbirliğin sahada somut
00:22:36sonuçlar vermesi ve bu amaçla
00:22:38yetkili makamlar arasındaki
00:22:40eş güdümün
00:22:42arttırılması hususunda her iki ülkede
00:22:44kararlıdır ifadesini kullandı.
00:22:46Türkiye'den bu yönde bir açıklama geldi.
00:22:48Peki Kemal Bey siz neler söylersiniz?
00:22:50Hasan Bey'de Irak'ın bölünmüş bir
00:22:52devlet olduğunun göstergesidir bu dedi.
00:22:54Ve Türkiye Irak arasındaki yakınlaşmanı
00:22:56yakınlaşmaya yönelik bir
00:22:58sabotaj olarak nitelendirdi.
00:23:00Bu durumu buyurun.
00:23:02Şimdi şöyle
00:23:04ben ifade edeyim. Burada ne var?
00:23:06Irak Ortak Operasyonlar
00:23:08Komutanlığı var.
00:23:10Kimdir bu operasyon komutanlığı?
00:23:12Amerika'nın Suriye'de kurmuş olduğu
00:23:14Suriye Demokratik Güçlerinin
00:23:16paralelindeki ordu.
00:23:18Bak çok net söylüyorum.
00:23:20Yani çok önceden
00:23:22kurulan bir ordu Irak Ortak Operasyonlar
00:23:24Komutanlığı. Bu biraz önceki
00:23:26Tuğ General o Ortak Operasyonlar
00:23:28Komutanlığı içerisinde görev alan
00:23:30o orduya bağlı hava soğunma
00:23:32komutan yardımcısı.
00:23:34Bu Irak Ortak Operasyonlar
00:23:36Komutanlığı dediniz.
00:23:38Irak'ın içerisinde birkaç ordu var demek ki hocam değil mi?
00:23:40Çok paralel ordular var.
00:23:42Şimdi birkaç tarihi hatırlatma yapayım isterseniz.
00:23:44Erbil ile Bağdat arasında
00:23:46bir Sincan Anlaşması yapıldı 2017'de.
00:23:48Bu anlaşma
00:23:50gereği. Sözde şunu söylediler.
00:23:52Dediler ki PKK gibi bir takım
00:23:54terör örgütleri
00:23:56topraklarımızda olmayacaktır.
00:23:58Ama bir sene sonra Sincar'ı boşalttılar.
00:24:00Sincar'ı bir sene sonra Ortak Operasyonlar
00:24:02Komutanlığı boşalttı.
00:24:04Kim için boşalttınız?
00:24:06Çünkü Sincar
00:24:08Suriye'den gelen bir takım
00:24:10ikbal maddelerinin
00:24:12konuşlandığı, biriktirildiği,
00:24:14tekrar dağıtıma tabi tutulduğu noktalardan
00:24:16bir tanesi. İki PKK'nın
00:24:18ikinci kandil olabilme ihtimali
00:24:20yüksek olan potansiyeli sahip bir yer.
00:24:22Ki başladılar o zamanlar hemen yerleşmeye.
00:24:24Komutanım hatırlayacaklardır.
00:24:26Şimdi Sincar'da bir tane var.
00:24:28Sincar'da tersine yani karşılıklı
00:24:30akışlar var.
00:24:32Şeydeki Suriye topraklarına
00:24:34gelen tüm Amerikan desteği yardımları
00:24:36Sincar üzerinden Irak topraklarına
00:24:38aktarılıyor. Oradan Türkiye topraklarına
00:24:40geçiyor. Ve PKK'nın elindeki
00:24:42bu silahlar
00:24:44Türkiye topraklarındaki terör
00:24:46eylemlerine kullanılıyor.
00:24:48Yardım edip yapıyor Amerika dediği şey
00:24:50o tırların geçiştiği yer orası.
00:24:52Evet Sincar. Bir de bu tarafa
00:24:54geçiş var. Yani Irak'tan Suriye
00:24:56topraklarına geçiş için son düğüm noktası
00:24:58orası. Toplama
00:25:00merkezi diyorlar değil mi komutanım?
00:25:02KTM gibi. Benzemesin ama
00:25:04sözde. Orada örgüt mensupları
00:25:06birikiyor. Oradan hem
00:25:08Suriye hem Irak'a aktarım sağlanıyor. Orada bir
00:25:10teşkilatlanma var. Niye boşalttınız siz orayı?
00:25:12Irak Ortak
00:25:14Operasyonlar Komutanlığı DAESH'e karşı
00:25:16kuruldu. Tamam.
00:25:18Bir takım şeyler yapar. İçinde KDP'de var.
00:25:20KYP'de var. Irak'da var.
00:25:22Bağdat Ordusu'da var.
00:25:24Irak Türkmen Cephesi'nden de var. Yani karma bir ordu
00:25:26DAESH'e karşı. Bakın
00:25:28oradaki SDG dediğimiz Suriye'deki
00:25:30SDG neyse
00:25:32içinde bazı
00:25:34personel, komutanım ifade ettiler az önce,
00:25:36o reaksiyonla hareket ediyorlar. Yani
00:25:38eski Amerikan güdümündeki reaksiyonla
00:25:40hareket eden bir grup var.
00:25:42Çok yatsımayalım
00:25:44Türk sihasının düşürülmesi konusunu.
00:25:46Şimdi tabii başka ne var?
00:25:48Mesela 2020'de biz hareket yaptık
00:25:50Irak'ta. Pençe harekatlarına başladık
00:25:52orada. Bu harekatlarda
00:25:54bu Ortak
00:25:56Operasyonlar Komutanlığı sözcüsü
00:25:58bu Irak'a tehdittir dedi.
00:26:00Irak toprak bütünlüğüne
00:26:02ihlaldir dedi.
00:26:04Bakın 2023'e gelelim.
00:26:062023'de Kerkük'te
00:26:08bir bina tartışması oldu.
00:26:10Hatırlar mısınız?
00:26:12Ortak Operasyonlar Komutanlığı'na bağlı
00:26:14bir binayı Irak Merkezi Hükümeti
00:26:16boşalttı. Burası petrol
00:26:18bakanlığına ait binadır dedi. Kime verecekti?
00:26:20KDB'ye verecekti.
00:26:22Türkmenler yolu falan kapattılar. Araplar ayaklandı.
00:26:24Yani bakın burada düşmanca
00:26:26tutum hala devam ediyor. Kimin kontrolünde?
00:26:28Bu işte ABD'nin kontrolünde.
00:26:30Çok uzağa gitmemize gerek yok.
00:26:32Onun için söylüyoruz.
00:26:34Türkiye ile Irak'ın birbirine yaklaşması
00:26:36başkalarını rahatsız etmiş olduğunu
00:26:38görüyoruz. Siz zannediyorsunuz
00:26:40İrak Başbakanı bütün Irak'a hakim.
00:26:42Federal bir yapı var zaten.
00:26:44Amerika'daki gibi federal yapı değil
00:26:46Almanya'daki gibi değil.
00:26:48Irak bölünmüş.
00:26:50Az önce Hasan Bey ifade etti.
00:26:52Hakikaten bölünmüş. De facto bölünmüş.
00:26:54De jure sadece
00:26:56Brett McGurk'un kurduğu bir
00:26:58anayasa var. O da kağıt üstünde.
00:27:00Aynı formülü şimdi
00:27:02Suriye'de uygulamaya çalışıyorlar.
00:27:04Yine Brett McGurk sahnede.
00:27:06Yani Gazze'de de
00:27:08sahnede bu adam. Karanlık bir tip.
00:27:10Dolayısıyla Irak'taki bu
00:27:12ortak operasyonlar komutanları bir
00:27:14kenara koyalım. Bunun içerisindeki
00:27:16fraksiyonlar çok farklı.
00:27:18Merkezi hükümeti her şeye hakim değil.
00:27:20Burada farklı fraksiyonlar var.
00:27:22Ama Amerikan ürünü tipler
00:27:24tipolojiler hala o
00:27:26ordu yapılanması içerisinde aktivitesini
00:27:28sürdürüyor. En son örneğini
00:27:30KYB'de gördük değil mi?
00:27:32Yani Taliban'in orada ortaya koymuş
00:27:34olduğu politika
00:27:36Türkiye'nin karşısında ve düşmanca
00:27:38bir tutum içerisinde ve PKK ile
00:27:40organik bağları var şu anda.
00:27:42Bunun mimarı kim? Amerika Birleşik
00:27:44Devletleri. Hala orada Amerikan
00:27:46jonjonları geziyor. Amerikan subayları
00:27:48orada gizli veya örtülü veya açık
00:27:50geziyorlar. CIA ajanları
00:27:52geziyorlar. Bu irtibatı sıkılaştırmaya çalışıyorlar.
00:27:54Ama Türkiye ne yaptı biliyor musun
00:27:56bunun üzerine? Hemen gitti
00:27:58bakın biraz sonra aynı
00:28:00formülü Suriye için de kullanacağım müsaade ederseniz
00:28:02yeri gelirse eğer. Irak'ta
00:28:04Türkiye bu yapılanmaya karşı
00:28:06bakın bu yapılanmaya
00:28:08Amerikan ürünü olan bu yapılanmaya
00:28:10karşı yeni bir yapılanmayla
00:28:12ortaya çıktı ve yeni bir formül sundu.
00:28:14Kime sundu? Bağdat'a
00:28:16sundu. Kime sundu? Erbil'e sundu.
00:28:18Ne var bu planda? Bir.
00:28:20Dedi ki gelin
00:28:22Erbil'i merkez yapalım.
00:28:24Erbil'deki merkezde masalar
00:28:26kuralım. Kurduk bu
00:28:28kurduk. Ne var masaların içerisinde? İstihbarat
00:28:30var. Bağdat hükümeti dedi ki
00:28:32ben PKK'yı terör örgütü olarak ilan
00:28:34edemem şu anda. Ama hiç olmazsa
00:28:36yasakta örgüt diye bir formül bulalım.
00:28:38Biz de eyvallah dedik. Çünkü
00:28:40bir sonraki aşamada
00:28:42terör örgütü olarak ilanına yönelik
00:28:44açılımlar var. İşaretler var.
00:28:46Tamam dedik. Ben
00:28:48sadece istihbarat sağlayayım size dedi Bağdat.
00:28:50Buna da eyvallah dedik. İstihbarat masasına
00:28:52Bağdat'ı oturttuk.
00:28:54Şimdi oradan bize sahadan
00:28:56direkt Milli İstihbarat Teşkilatı'nın
00:28:58komutasını unutmayın bakın
00:29:00İstihbarat öyle darmadağın gelmez.
00:29:02Tek tek böyle gelir. Onu bir
00:29:04çark içerisinde MİT bizim birleştirir.
00:29:06Yani komuta yine MİT'te.
00:29:08İstihbarat Teşkilatımızda. Erbil'deki
00:29:10masada. Evet Erbil'deki masada Milli İstihbarat
00:29:12gittik bir oraya diplomatik
00:29:14masa kurduk. Hani misyon masası kurduk.
00:29:16Bu diplomatik masada
00:29:18uluslararası ilişkilerle ilgili
00:29:20bir takım çıkacak sorunları çözmeye
00:29:22çalışıyoruz. İçinde kim var? İşte
00:29:24içinde yine Erbil var. Yine
00:29:26Bağdat var. Lütfen cephesinden sorunlar
00:29:28var. Türkiye var. Baş diplomat
00:29:30sefir Türkiye Cumhuriyeti
00:29:32Devleti'nden. Yine komuta bizde.
00:29:34Bir masa daha kurduk. Operatif
00:29:36bir masa. Askeri bir masa.
00:29:38Burada saydığım tüm aktörler orada.
00:29:40Yine masanın
00:29:42kumandanı Türk kumandanı.
00:29:44Bütün hepsinin başında Türkiye Cumhuriyeti Devleti var.
00:29:46Yani Dışişleri Bakanlığı üzerinden.
00:29:48Erbil'deki. Sayın Cumhurbaşkanı. Erbil'deki
00:29:50masada. Bu Bağdat'ta çünkü başka bir şey.
00:29:52Bağdat'ta iki tane genel var. Şimdi onu da söyleyeyim.
00:29:54O ayrı. Ben sadece
00:29:56genel yapılanmasını söylüyorum.
00:29:58Bağdat'ta bambaşka bir tablo var.
00:30:00Onu komutanım ifade ederler.
00:30:02Şimdi bu yapı üzerinden biz
00:30:04PKK'yı ayrıştırdık. Oradaki aktörlerle.
00:30:06Bir tek KAB kaldı. O da risk
00:30:08olarak devam ediyor. Onunla ilgili de çalışmalar
00:30:10yapıyor. Hem silahlı kuvvetler
00:30:12yapıyor. Hep diplomatik çalışmalar.
00:30:14İstihbarat çalışmaları devam ediyor. Açık kaynaklarından da bunu
00:30:16ilan ediyorsunuz Türkiye'ye. Tabi tabi tabi.
00:30:18Ayağı denk alıyor. Hatta hatırlar mısınız?
00:30:20KAB'nin Dışişleri Bakanı PKK
00:30:22bizim için de büyük bir risktir dedi.
00:30:24Bir şeyler söylemeye çalışıyorlar ama
00:30:26bir korku var. Bir endişe var.
00:30:28Arada kalmışlar. Arada İran da var.
00:30:30Maalesef. Şimdi dolayısıyla aktörler
00:30:32üzerinden burada biz terör ve mücadele
00:30:34konseptimize uygun.
00:30:36BM'nin 51 maddesine uygun.
00:30:38Harekatlarımıza her
00:30:40sektörde devam ediyoruz. Oyun
00:30:42bozuldu burada. Oyun şöyle
00:30:44bozuldu. Irak'taki formül
00:30:46McGörk'ün ortaya koyduğu
00:30:48plan tutmadı burada.
00:30:50Kırıldı. Ve dolayısıyla biz
00:30:52Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak
00:30:54orada artık Amerika'nın
00:30:56oyunlarıyla baş başayız. Çünkü
00:30:58diğer teferruat cepte.
00:31:00Tabirlerimi lütfen maruz görün.
00:31:02Yani anlaşılsın için ifade ediyorum. O yüzden
00:31:04buradaki plan bu. Aksungur'un
00:31:06düşürülmesi elbette ki Türkiye
00:31:08Cumhuriyeti Devleti'nin bir karşılık
00:31:10vereceği bir düşmanca
00:31:12tutumdur, tavırdır. Zaten
00:31:14Tuğgener'in biraz korku,
00:31:16biraz endişe, biraz böyle
00:31:18ne diyelim
00:31:20sanki üzülmüş gibi de duruyor.
00:31:22O heyecanı da aktarmaya çalışıyor falan ama ne yapacağını da
00:31:24bilemiyor. Böyle bir psikolojik
00:31:26hal içerisinde bunu deklare etmesi
00:31:28yüksek sesle bunun da
00:31:30en büyük işareti zaten. Bir şey daha
00:31:32söyleyeyim hemen bırakacağım. Nereden geldi
00:31:34dedi Aksungur bizim
00:31:36Süleymaniye'de değil mi? Evet Süleymaniye
00:31:38tarafından geldi. Süleymaniye
00:31:40nerede bakın? Nerede Süleymaniye?
00:31:42Yani o bir tane Irak
00:31:44haritası gösterir misiniz?
00:31:46230 km
00:31:48Derinlikte yani.
00:31:50Asos'un altında.
00:31:52230 km
00:31:54Bakın İran topraklarından
00:31:56geldi diyor.
00:31:58Buradan da giremezsiniz.
00:32:02Şöyle yapalım.
00:32:04Şöyle bir yerde.
00:32:06Şurada bir yerde.
00:32:08Buradan geldi diyor.
00:32:10Nerede düşünüyorsunuz?
00:32:12Kerkük'te.
00:32:14Yani
00:32:16düşünebiliyor musunuz?
00:32:18Bu taraftan bir Aksungur geliyor ve
00:32:20Kerkük üzerine düşürüyorsunuz siz.
00:32:22Hadi çözün bakalım
00:32:24bunu şimdi. Keşke direkt bu
00:32:26harita üzerinde anlatsaydık.
00:32:28Dolayısıyla bakın böyle bir
00:32:30ya yanlış biliyorlar
00:32:32bir de ne yapmışlar?
00:32:344 tane uçak savarla
00:32:364 saatte zor düşürmüşler.
00:32:38Yani Aksungur
00:32:40yani 24
00:32:42kanat genişliği var.
00:32:44Uçak kadar
00:32:46neredeyse
00:32:484 uçak savarla
00:32:504 saatte ancak düşürebiliyorlar.
00:32:524 uçak savar füzeyle
00:32:54düşürüldüğü iddia edilmiş.
00:32:5660 saat havada kalabilecek kapasiteye sahip.
00:32:58Aksungur belki başka bir şey arıyordu orada.
00:33:00Belki kendini feda etti.
00:33:02Bilmiyoruz.
00:33:04Belki bir şey buldu tamam dedik.
00:33:08Bu kadar söyleyeyim ben.
00:33:10Ben birkaç ilave yapacağım.
00:33:12Bakın yasaklı örgüt sıfatını
00:33:14almakla beraber
00:33:16tabi Türkiye'nin bastırması da
00:33:18çok önemli.
00:33:203 tane siyasi parti kapatıldı.
00:33:22Irak merkezi hükümeti tarafından.
00:33:24Bunlardan bir tanesi
00:33:26Ezidiler
00:33:28Demokratik Özgürlük Partisi.
00:33:30İkincisi
00:33:32Demokratik Özgürlük Hareketi
00:33:34dediğimiz
00:33:36tavgara azel değil.
00:33:38Kürt olarak ifade ediyorum.
00:33:40Ve mallarına el konuldu.
00:33:42Yani düşünün.
00:33:44Biz bundan sonra bu yasaklı örgütün
00:33:46bir kere
00:33:48Kemal Bey'i kutlarım.
00:33:50Çünkü tamamıyla
00:33:52şeye göre söyledi.
00:33:54Yani Sincar bölgesi.
00:33:56Şimdi bizim değişik yerlerde yapılan.
00:33:58Yerlerde Şengal diyor.
00:34:00Şengal bunun
00:34:02idari taksimat haritasında
00:34:04Sincar yazar.
00:34:06Tam bir uluslararası ilişkiler
00:34:08jargonuyla ifade etti.
00:34:10Bunlara çok dikkat etmemiz lazım.
00:34:12Yani kalkıp
00:34:14efendim
00:34:16oradaki
00:34:18isimleri
00:34:20idari taksimat haritasında olmayan
00:34:22isimleri koymamak lazım.
00:34:24Doğrudan doğru başka şeylere getirilir.
00:34:26Şengal, Şengal,
00:34:28Haya.
00:34:30Der adam bundan sonra.
00:34:32Ne der? Şengal'i biliyoruz.
00:34:34Bizimdir.
00:34:36Ama da bizim başbuğumuzdur.
00:34:38Yani
00:34:40bu çok önemli.
00:34:42Yani bunları söylemek
00:34:44yani Sincar
00:34:46bakın burada
00:34:48söylenmesi çok önemli
00:34:50olduğu için söylüyorum. Başka bir şey daha
00:34:52söyleyeceğim. Tabii ki
00:34:54burada
00:34:56biliyorsunuz bugünlerde
00:34:581 Eylül'den sonra başlayacak olan
00:35:00biliyorsunuz çok da önemli
00:35:02Irak'la mutabakat zaptının
00:35:04içerisinde 15 yaş
00:35:06altı, 50 yaş üstü
00:35:08vize serbestlisi verildi Irak'la.
00:35:10Şimdi ben değişik bakıyorum.
00:35:12Medyanın yayıncılık
00:35:141 Eylül'den itibaren de uygulanacak.
00:35:16Şimdi şöyle söylüyorlar.
00:35:18Kaçak iPhone piyasasını
00:35:20canlandırmak için iyi bir haber.
00:35:22Yazanlara bak şimdi.
00:35:24Sınıra
00:35:26yaklaşanı kolundan tutup
00:35:28içeri sokuyorlar.
00:35:30Şimdi bakın bu
00:35:32özellikle de
00:35:34Türkiye'nin
00:35:36nelerin pahasına tekrar söylüyorum.
00:35:38Yani siz
00:35:40Irak'ta istikrar sağlamanız
00:35:42için ortaya çıkmışsınız.
00:35:44Normalleşmeyi tahayyüt ediyorsunuz.
00:35:46Ama
00:35:48ondan sonra nüfus
00:35:50tekrar bir şekilde
00:35:52kimin nerede olduğunu
00:35:54çünkü çok inanılmaz bir şekilde
00:35:56oradan oraya aktarmalar var.
00:35:58Yani çok değişik.
00:36:00Ben şey için söylerim.
00:36:02Bu da Ayn-ül-Arap
00:36:04için bakın sizi de kutluyorum.
00:36:06Mesela bu Ayn-ül-Arap yazışı.
00:36:08Kobani demiyoruz.
00:36:10Bu çok önemli.
00:36:12Çünkü Arap diyor ki
00:36:14o şairi var.
00:36:16Diyor ki
00:36:22Aynen
00:36:24Ne diyor biliyor musunuz?
00:36:26Arap artık böyle buraya gelmiş.
00:36:28Burası bir Arap şehri.
00:36:30Arap'ın pınarı demektir.
00:36:32Ben diyor şeye gittim diyor.
00:36:34Ayn-ül-Arap'a gittim.
00:36:36Ama ne pınar kalmış.
00:36:38Yani ne pınar buldum diyor.
00:36:42Ne pınar buldum ne de Arap buldum diyor.
00:36:46Bu tamamıyla bu bölgedeki
00:36:48nüfus sayımını alt üst eden
00:36:50bu çok bir
00:36:52yani buradaki bölgedeki
00:36:54yani biliyorsunuz
00:36:56iki tane olduğu için söyleyeceğiz.
00:36:58Bu haritanın büyüğüyle söylediniz.
00:37:00Bütün bu Amerika Birleşik Devletleri'nin
00:37:02yapmak istediği
00:37:04Irak'taki gibi biraz evvel
00:37:06değerli dostum çok güzel söyledi.
00:37:08Külistan bölgesel yönetimi gibi
00:37:10bir özel bölge yapıp
00:37:12yani Suriye'nin hemen görüyorsunuz.
00:37:14Burada bunu Şam'a bağlayarak
00:37:16aynı durumu burada da yapmak.
00:37:18Yani parçalı yapı. Parçalı yapı
00:37:20kime ait? Parçalı yapı yapınca
00:37:22Amerika Birleşik Devletleri'nin işine geliyor.
00:37:24Peki burada bizim bir konu daha
00:37:26ortaya koymuşuzdur. Gene uluslararası
00:37:28ilişkiler jargonuna göre.
00:37:30Yani o bir önceki haritada
00:37:32evet. Yani burada
00:37:34aynen bakın bir önceki haritada
00:37:36tabi buradaki Irak Kürtistan bölgesi
00:37:38bölgesel yönetimi
00:37:40gibi
00:37:42bakın görüyorsunuz Resulü Ayn
00:37:44yani Haseki'den
00:37:46Rakka orada da şöyle
00:37:48hocam burada Erbil bulmuşlar
00:37:50orada da Rakka'yı başkent yapacaklar
00:37:52yani aynen. Ya da Haseki'yi
00:37:54Şam'a bağlayacaklar. Şam'a bağlayacaklar ama
00:37:56Şam'ın bilgisi de olmayacak yani orada.
00:37:58Yani burada Rakka işte görüyorsunuz böyle çizilmiş
00:38:00zaten. O nehrin bu tarafı
00:38:02hani Mavera'yı nehir gibi
00:38:04Hasan yani o öteki tarafı
00:38:06Fırat'ın kuzey doğusu. En güzel
00:38:08yerlerini almışlar. Petrol olarakları
00:38:10su olarakları işte görüyorsunuz
00:38:12Tapka Barajı ve bütününü öyle gördüğünüz
00:38:14gibi. Ve ondan sonra
00:38:16aynen yapacakları
00:38:18Irak, Kürdistan bölgesel yöneti
00:38:20gibi bir özerk
00:38:22bölgeyi Şam'a bağlamak
00:38:24bunun bozulması için nedir?
00:38:26Hiç istemedikleri nedir?
00:38:28Ankara ile Şam bir araya gelmesi. Kim bozuyor
00:38:30bunu? İki tarafta da
00:38:32Amerika bozuyor.
00:38:34İki tarafta da büyük bozuyor.
00:38:36Ben ona diyorum ki büyük karıştıran diyorum.
00:38:38Mikser. Mikser yani
00:38:40hakikaten büyük karıştıran. Öyle
00:38:42iki tarafta da bunu bozuyor
00:38:44bunun olmamasını istiyor.
00:38:46Bu bence çok önemli.
00:38:48Bir şeyin altını çizeceğim.
00:38:50Ama burada çok önemli
00:38:52bir jargon. Uluslararası işgal
00:38:54jargonu kullanıyoruz.
00:38:56Kompartıman diplomasisi diyoruz.
00:38:58Yani ne demek?
00:39:00Kompartıman
00:39:02diplomasisi şu. Şimdi
00:39:04oturuyoruz biz burada. Biraz daha yanaşırsak
00:39:06hani var ya
00:39:08kime ne diye çıkacağız yani
00:39:10yan yana diz dize
00:39:12kime ne diye çıkacağız böyle yan yana
00:39:14orada birbirinize kucaklaşıyorsunuz.
00:39:16Ama ikinci kompartıman giriyorsunuz.
00:39:18Birbirinizi yiyorsunuz. Bakın
00:39:20Amerika'da
00:39:22tekraren söyleyeyim. Biraz evvel
00:39:24değerli dostumun söylediği gibi. SDG
00:39:26ben demiyorum. Suriye PKK'sıyla
00:39:28Amerika Birleşik Devletleri
00:39:30örtüşüyorlar. Zaten o kadar.
00:39:3250 binin üzerinde malzeme göndermesinin
00:39:34sebebi bu. Burada da
00:39:36Süleymaniye ile
00:39:38Bafıl Talabani ile sayısız
00:39:40programlar anlattık, yaptık. Bunlar işte
00:39:42böyledir onlar. Amerika Birleşik
00:39:44Devletleri ile çok önemli.
00:39:46Bu parçalı yapı
00:39:48İran'ın işine geliyor.
00:39:50Amerika'nın da işine geliyor.
00:39:52İşte burada bu kompartımanın
00:39:54içerisinde burada
00:39:56İran ve
00:39:58ABD birlikteliği
00:40:00var. Hatta ben ona daha
00:40:02güzel bir sözcük bulacağım. Bütünleşikliği
00:40:04var.
00:40:06Her iki tarafında. Bütünleşikliği var
00:40:08ve bu bütünleşiklik
00:40:10üzerinden gidiyorlar.
00:40:12Onun için yani
00:40:14burada bunu çözümleyecek
00:40:16olan şey nedir? Ankara
00:40:18biraz evvel
00:40:20anlatıldığı gibi Bağdat
00:40:22bütünleşikliği.
00:40:24Ne için bu? Tabi ki
00:40:26normalleşme
00:40:28süreci için çok önemli.
00:40:30Burada da tekraren söylüyorum.
00:40:32Ön koşulsuz görüşmeye
00:40:34razı olduğunu ifade
00:40:36eden nedir?
00:40:38Ayşar Esat'la Ankara-Şam'ın
00:40:40bütünleşikliği. Çünkü
00:40:42Türkiye'nin hiçbir şekilde
00:40:44bakın şu çok yanlış
00:40:46bir şekilde. Türkiye bu
00:40:48iki devletinde bir
00:40:50sınır bütünlüğünü sağlıyor.
00:40:52Belki diyeceksiniz bana nedir
00:40:54bu? Yani buraya
00:40:56bu bizim almış olduğumuz
00:40:58bu 20 mil kararı
00:41:00bu M4 dediğimiz
00:41:02Suriye için söylüyorum.
00:41:04M4 diye ifade ettiğimiz
00:41:06bu yol. Ben kalkayım
00:41:08değil mi? Tabi buyurun.
00:41:10Uzakta uzağa anlatmaya çalışıyoruz.
00:41:12Bir saniye bir saniye.
00:41:14Tamam böyle bir sorun olacak.
00:41:16Dur alırım ben onu tamam.
00:41:18Şöyle şunu
00:41:20söylememiz lazım. Şimdi burası
00:41:22şöyle baktığımız zaman
00:41:24tabi
00:41:26çok da önemli biliyorsunuz.
00:41:28Fırat Kalkan'ın harekatı
00:41:308. yılına girdi.
00:41:32Yani 8. yılını
00:41:34kurdu. Yani ne zamandı? 24 olsun.
00:41:36Hadi dur size şey vermeyeyim.
00:41:38Şimdi bu
00:41:40şu sınır
00:41:42şu sınır
00:41:44Türkiye Cumhuriyeti
00:41:4672 yıldır NATO'nun
00:41:48sadık bir müttefiki olduğuna
00:41:50göre. Burası kimin sınırı?
00:41:52NATO'nun sınırı.
00:41:54Öyle değil mi? Benim sınırım NATO'nun sınırı.
00:41:56Peki bu güvenlik
00:41:58olgusu 2011'de
00:42:00nerede
00:42:02kararlaştırıldı?
00:42:04Nerede kararlaştırıldı?
00:42:06Brüksel'de.
00:42:08Brüksel'de kararlaştırıldı.
00:42:10Ve Brüksel'de ne yapıldı?
00:42:12Ne denildi? Denildi ki
00:42:14yani biz, bizde çok meşhurdur
00:42:16Eğit Donat projesi.
00:42:18Eğit Donat diye
00:42:20bu partnership
00:42:22of peace diye.
00:42:24Ve bunun için kimler
00:42:26talip oldular? Bakın söylüyorum.
00:42:28Agit'in Rusya dışındaki
00:42:30iki tane üyesi. Kim o?
00:42:32Amerika,
00:42:34Fransa ve Türkiye.
00:42:36Hadi kardeş gel yapalım bu işi.
00:42:38Eğit Donat'ı yapacağız ya.
00:42:40Bir de şeyde
00:42:42Beşar Esat'ın da karşıda bir karşı şey var.
00:42:44Ne yapalım?
00:42:46NATO'nun güney kanadını
00:42:48ne yapalım?
00:42:50Güvenlikli bir bölge
00:42:52haline getirelim. Şimdi bu söylediğiniz projenin
00:42:54amacını da belirtelim bir kez daha.
00:42:56NATO'nun yani
00:42:58güney kanadını
00:43:00güvenlikli bir hale getirmek.
00:43:02Proje bizim değil.
00:43:04Üç tane. Amerika, Fransa
00:43:06ve Türkiye.
00:43:08Hadi o ismi de çıktık.
00:43:10Eğit Donat projesi. Herkes söylüyor Eğit Donat.
00:43:12Eğit Donat NATO'da ortaya konulan
00:43:14tekrar söylüyorum
00:43:16yani
00:43:18partnership of peace dediğimiz
00:43:20Eğit Donat'ın aynısı şey.
00:43:22Barış için ortaklık projesinin
00:43:24bir alana
00:43:26uygulanmasıdır. Eğit Donat dediğimiz.
00:43:28Yani tren yapacaksınız, ordun yapacaksınız.
00:43:30Yani orada askerleri eğiteceksiniz.
00:43:32Onları donatacaksınız.
00:43:34Küçüldüreceksiniz. Ne yapmanız
00:43:36lazım? Tamam muhalif olanları ne yapacaksınız?
00:43:38O zamanki ismiyle
00:43:40Free Syrian Army.
00:43:42NATO'da bunlar bu tabirleri
00:43:44biz bilmiyorduk yani.
00:43:46Özgür Suriye ordusu.
00:43:48Çok özür diliyorum. Şimdi orada tamam da
00:43:50Irak'ta ne oldu?
00:43:52Irak'taki sınır NATO sınırı değil mi?
00:43:54Aynı şey.
00:43:562003'de ne oldu biliyor musunuz?
00:43:58Biraz evvel değerli kardeşim söyledi.
00:44:00Sinjar Bölgesi. Dur Sinjar'ın nerede?
00:44:02Aşağıda.
00:44:04Sinjar Bölgesi biliyorsunuz.
00:44:06Ezilgilerin. Ondan sonra Şebak.
00:44:08Şebak diye duydunuz. Mutlaka
00:44:10bu bölgeye gidin ki Şebak'lar var.
00:44:12Ninova Hristiyanları.
00:44:14Bunları korumak için
00:44:16özellikle Ninova Hristiyanları
00:44:18diyebilirsin onları.
00:44:20Bunları korumak için bizim bu Beşika'ya
00:44:22Beşika bunun tabi musulda
00:44:24şurası. Tam şurası.
00:44:26Buraya bunları korumak için
00:44:28bizi seçtiler. Biraz evvel
00:44:30bütün o şeyleri işte
00:44:32monitoring dediğimiz sistemi
00:44:34anlattı. Bunlar da bize ait projeler
00:44:36değil. Bizim uydurduğumuz
00:44:38projeler değil. Yani burası...
00:44:40Beşika'yı adamlar Amerikalılar uydurdu.
00:44:42Veya NATO.
00:44:44Esas bu. Buradaki ezilgilerin.
00:44:46Şebakların.
00:44:48Eğitim. Hatta onlar ne diyorlar?
00:44:50Ferman diyorlar. Hatta bende bir
00:44:52şey daha var. Ferman dedikleri
00:44:5472 tane ferman bizim için
00:44:56yapıldı. Ne demektir ferman?
00:44:58Genocide. Yani
00:45:00soykırım diyorlar. Ferman. Eşittir
00:45:02soykırım. Yani bunun için
00:45:04Türk Silahlı Kuvvetleri bunun için
00:45:06görevlendirildi.
00:45:08Yoksa anlatabildim mi?
00:45:10Ama korumadı. NATO sınırlarını korumamış
00:45:12oldu. Bunları yaptı ama korumadı.
00:45:14Onun için biz yaptık barış haritası.
00:45:16Adios los maçikambos deyince biz kaldık.
00:45:18O zaman ne yaptık biz?
00:45:20Burayı koyuyoruz. İşte buradan
00:45:22kaynaklanıyor. Bütün olay burada.
00:45:24Gidince ne yaptık? Dedik ki arkadaş
00:45:26siz beltliyorsunuz bize özgür
00:45:28Suriye ordusu yaptık. Biz işte ondan sonra
00:45:30ismini değiştirdik. Ne yaptık?
00:45:32Suriye Milli Ordusu yaptık.
00:45:34Ama biraz evvel
00:45:36değerli kardeşim ifade ettiği gibi
00:45:38burada bir hercümerslik
00:45:40değil mi? Çok
00:45:42bölünme. İşte bunları
00:45:44tamamıyla hatırlayacaksınız.
00:45:46Hep yaptık. Özellikle
00:45:48Kürdistan yönetiminin
00:45:50özellikle Mesut Barzani'nin
00:45:52bu
00:45:54işte bu bölgeyi özellikten de
00:45:56öte hatırlayacaksınız.
00:45:58Doğrudan doğruya işte bir Irak
00:46:00Kürdistan yönetimi
00:46:02yani dört parçada Kürdistan'ın
00:46:04Irak bölümünü
00:46:06bağımsızlık ve özgürlük hareketine
00:46:08karşılık. Orada İran'la aynı
00:46:10düzlemde gelmedik mi ama?
00:46:12İran'da karşılıktı. Biz de karşılıktı.
00:46:14Amerika'da karşılık. Orada örtüşüyor.
00:46:16Yani burada her şeyin
00:46:18birebir yani tek başına değil.
00:46:20Ama Türkiye'nin en güzel yaptığı
00:46:22şey yani buradaki
00:46:24illegaliteyi ortaya koyan
00:46:26bu örgütsel yapılanmaya
00:46:28ki siz adını bile koymadınız değil mi?
00:46:30Beş tane
00:46:32aza veriyor Kerkük
00:46:34Meclisi'ne değil mi? Ama burada
00:46:36sadece
00:46:38Irak Anayasası'nın
00:46:40147. maddeleri
00:46:42bir tek Irak Kürdistan bölgesel yönetimi
00:46:44veriyor. Ama ne oldu? Bu parçalı yapılar
00:46:46çırpan
00:46:48barzane sağa sola gidiyor. Aybaşı
00:46:50geldiği zaman maaş veremiyor.
00:46:52Maaş veremiyor. İşte petrol
00:46:54şey yapılması vesaire gibi
00:46:56olgulardan yani
00:46:58sevgili izleyicilerle ben şunu ortaya koymaya
00:47:00çalışıyorum. Burası
00:47:02tamamıyla bu iki sınır
00:47:04NATO'nun güney
00:47:06kanadıdır. Yani
00:47:08bizim Ankara'dan yükselen
00:47:10bilgisayar vardı biliyorsunuz.
00:47:12Yunanistan buna karşı kalıyordu.
00:47:14Efendim bizim NATO'nun
00:47:16Avrupa Birliği'ne dahil olmak
00:47:18NATO'nun kanadı diyecek
00:47:20neredeyse ama Avrupa Birliği'nin
00:47:22sınırı Ergene
00:47:24ve Meriç Nehri'nden geçiyordu.
00:47:26Sayın Cumhurbaşkanı
00:47:28NATO'nun güney kanadı burası.
00:47:30Southern Flank dedikleri
00:47:32bizim şeyler de var. Bütün belgelerde
00:47:34da var. Ve burası
00:47:3620 mildir. Bakın
00:47:38bu biz mil falan bilmeyiz biz.
00:47:40Biz kilometre biliriz.
00:47:4220 mil eşittir 32 kilometredir.
00:47:441609
00:47:46çarpı 20
00:47:48eşittir 32 kilometredir.
00:47:50Aslında bu M4 diye
00:47:52isimlendirdiğimiz bu yol
00:47:54bu yolun aslında
00:47:56uzatılabileceği yerler
00:47:58yine NATO'da alınmış olan
00:48:00bir karar içindir.
00:48:0232 kilometredir.
00:48:04Yani bize ait bir şey değil.
00:48:06Ama şimdi artık
00:48:08NATO'nun güney kanadının
00:48:10sınırları diriltecek olduğu için
00:48:12iş başa düşmüştür.
00:48:14Tabii ki siz kalkıp burada yine
00:48:16buradaki şu nehrin öte yakasında
00:48:18buradaki
00:48:20YPG falan demeyeceğim.
00:48:22Suriye PKK'sını hükümran kılacak
00:48:24bir olguya doğru giderseniz buradan alıştığınız ya
00:48:26buradan alıştığınız için
00:48:28o zaman tabii ki
00:48:30böyle bir şey. Pardon Kemal bir şey söyleyeyim.
00:48:32Çok kısa bir müsaade ederseniz.
00:48:34Bakın NATO'yla ilgili burada
00:48:36Irak'ta daha doğrusu Türkiye
00:48:38Suriye, Türkiye Irak
00:48:40arasındaki bu askeri işbirliği
00:48:42güvenlik meselesi birkaç
00:48:44dayana dayanır.
00:48:46NATO bunlardan bir tanesi komutanım ifade ettiler.
00:48:48Bunun dışında bir de
00:48:50ikili ilişkiler, ikili
00:48:52işbirliği anlaşmaları vardır. Savunma işbirliği
00:48:54anlaşmaları vardır. Bir pakette
00:48:56hukuki pakette terörle mücadele
00:48:58kapsamında biraz önce söylediğim gibi
00:49:00Birleşmiş Milletler madde 51 gereği
00:49:02sıcak takip hakkımız vardır.
00:49:04Yani burada sadece elbette ki
00:49:06NATO çok etkin doğru söylüyor komutanım.
00:49:08Bütün Güney kanadını Türkiye'nin
00:49:10üzerine yıkmış durmaları neredeyse.
00:49:12Alınan kararlar da var çok detaylı ama
00:49:14bakın NATO'nun resmi olarak
00:49:16Suriye'de sadece bir tane harekatı
00:49:18oldu. O da istihbarat harekatı.
00:49:20O da ne zaman oldu?
00:49:22DAEŞ'te mücadele kapsamında koalisyon
00:49:24güçleri 65 ülke
00:49:26ABD komutasında buraya geldiğinde
00:49:28NATO'da bir karar aldı. Sadece istihbarat
00:49:30bilimlerini görevlendirdi. Sonra çekti.
00:49:32Irak'ta ne var?
00:49:34Irak'ta NMI dediğimiz NATO'nun resmi
00:49:36bir gücü var.
00:49:38NATO-Iraq Mission dediğimiz
00:49:40NATO-Iraq Misyon adı altında.
00:49:42Kanadalılar komutaya başladı 2018'de.
00:49:442024'de şu anda bildiğim kadarıyla
00:49:46Hollandalı bir korp general komuta ediyor.
00:49:48İçinde de bizim
00:49:50bir birimimiz var.
00:49:52Eyd Donak dediği komutanımın ifade ettiği
00:49:54mesele tam da NATO'nun yaptığı
00:49:56resmi faaliyet Bağdat'ta yeşil bölgede
00:49:58bu.
00:50:00Dolayısıyla Türkiye'de bunun içerisinde.
00:50:02Türkiye'de Eyd Donak yani
00:50:04özellikle Irak askerlerinin
00:50:06DAEŞ'te mücadele kapsamında
00:50:08kapasite inşasını geliştirmek için
00:50:10kurgulanmış, bakın kurgulanmış
00:50:12diyorum, kurulmuş bir NATO
00:50:14misyonu. Koalisyon güçlerinin dışında.
00:50:16Onun için burada
00:50:18diğer yerler, işte
00:50:20bizim bazı üst bölgelerimiz
00:50:22şunlar bunlar genellikle Irak'ta
00:50:24bizim ikili yaptığımız anlaşmalar
00:50:26onların gereği faaliyetlerdir.
00:50:28Onu da ifade etmemde
00:50:30fayda var diye düşünüyorum.
00:50:32Süremizin de sonuna gelmişiz. Detaylı bir şekilde
00:50:34konuşmuş olduk bugün yaşanan olayın ardından.
00:50:36Irak ve arkasındaki
00:50:38bütün planları aslında eklemek
00:50:40istediğiniz başka bir şey mi vardı? Yok hayır.
00:50:42Reklama gideceğimizi düşündüm.
00:50:44Araya girelim sonra devam edeceğiz.
00:50:46Şimdi ise bir başka
00:50:48konuya geçmek istiyorum. Türkiye ve
00:50:50Suriye arasındaki normalleşme çabaları
00:50:52karşılıklı açıklamalarla devam ediyor.
00:50:54Geçtiğimiz ay Cumhurbaşkanı
00:50:56Erdoğan önce bir yeşil ışık yakmıştı
00:50:58Beşer Esad için. Normalleşmememiz
00:51:00için, önceki
00:51:02ilişkilere dönmemek için hiçbir neden yok
00:51:04şeklinde bir açıklaması vardı ve
00:51:06Beşer Esad tarafından da
00:51:08şöyle bir iddia atılmıştı
00:51:10koşul olduğu iddia atılmıştı aslında
00:51:12Türkiye askerlerini geri çekmezse
00:51:14Türklerle görüşmeyiz
00:51:16şeklinde bir iddiası olduğu söylenmişti ve
00:51:18Beşer Esad tarafından bu açıklamanın
00:51:20doğru olmadığı yönünde bir
00:51:22açıklama geldi. Kemal Bey
00:51:24ne düşünüyorsunuz bu konuda? Sizce
00:51:26Beşer Esad tavrını mı değiştirdi bu
00:51:28anlamda?
00:51:30Bakın Suriye
00:51:32Irak topraklarını
00:51:34Amerika Birleşik Devletleri yetbare görüyor.
00:51:36Dolayısıyla iki tarafta da
00:51:38tasarruf kullanmaya çalışıyor.
00:51:40Ama tabi Suriye bizim için ayrı özel bir yer.
00:51:42O yüzden Suriye ile ilgili
00:51:44gelişmelerine şöyle bir bakarsak biliyorsunuz
00:51:462011'den itibaren Arap Baharı ile
00:51:48beraber orada bir takım şeyler karıştı.
00:51:50Karışan şey şu
00:51:52bir kere DAEŞ ile mücadele
00:51:54kapsamında o bölgede
00:51:56birçok koalisyon gücünden mürekkep
00:51:58bir ordu kuruldu ve
00:52:00oraya yerleşti. Ondan sonra
00:52:02işler zaten hiç de beklemediğimiz gibi
00:52:04devam etti. Ama ondan sonra hemen
00:52:06şöyle bir gelişme oldu. Türkiye'nin gayretleriyle
00:52:08bir Cenevra'ya gidildi. Cenevra'da
00:52:10görüşmeler yapıldı. O çok
00:52:12çalışmadı, yürümedi o sistem.
00:52:14Hemen arkasından biz Astana diye bir
00:52:16kapı açtık ve hep bak
00:52:18Astana kapısı açıldı.
00:52:20Orada bir ayak eksik kaldı.
00:52:22O da İran'dı. Soçi'ye
00:52:24bir kapı açtık. Soçi'de toplantılar
00:52:26yaptık. Ondan sonra
00:52:28biz tabii bu arada dört tane
00:52:30temel harekat icra ettik.
00:52:32Bakın bu diplomatik çabalar devam ederken
00:52:34uluslararası hukuka uygun olarak biz dört tane
00:52:36temel harekat icra ettik ve o bölgede
00:52:38kuzey tarafta özellikle Suriye'nin
00:52:40kuzey bölgesinde bir takım kritik
00:52:42noktaları kontrol altına
00:52:44aldık. Bu da komutanımda söylediler
00:52:46M4 karayolunun kuzey bölgesi.
00:52:48Ondan sonra
00:52:50tabii bir şekilde
00:52:52aktörler iyice orada arttı.
00:52:54Yani İran, Suriye rejimi,
00:52:56Amerika Birleşik Devletleri,
00:52:58onun koalisyon güçleri, İngiltere, Fransa
00:53:00temelde burada.
00:53:02Yine bakıyorsunuz
00:53:04birkaç, 17 fraksiyon var mesela
00:53:06İdlib'de sadece. Bazıları
00:53:08terör örgütü, bazıları yapısal bir
00:53:10özellik arz ediyor. Tam tanımı yok.
00:53:12Demek ki çok fazla aktörlü,
00:53:14devlet dışı aktörlü bir yapı
00:53:16haline geldi. Şimdi
00:53:18Suriye rejimiyle
00:53:20Türkiye Cumhuriyeti arasında
00:53:22bir şekilde
00:53:24bir mutabakat olması gerekiyor.
00:53:26Sorunları da söyleyeceğim şimdi. Neden böyle bir
00:53:28mutabakat ihtiyaç var? Burada
00:53:30en temel konulardan bir tanesi
00:53:32terörle mücadele konusu.
00:53:34Ama sadece o değil. Başka şeyler de var
00:53:36işin içerisinde. Şimdi burada
00:53:38biz önce
00:53:40bir müzakere kurulu
00:53:42kurduk. Bakın bütün bu sürecin dışında
00:53:44müzakere kurulunda şu var.
00:53:46Dedik ki, muhalif
00:53:48güçlerle, muhalif
00:53:50kesimlerle Esad rejiminin
00:53:52bir şekilde mutabakat sağlaması
00:53:54gerekiyor. Mutabakat sağlaması için
00:53:56bir platform gerekiyor. İşte o
00:53:58platformu kurduk. Aslında biz
00:54:00şu anda gelişmelerin tamamını
00:54:02o müzakere kurulunda alınan
00:54:04bazı kararlara bağlayabiliriz. Bu çok
00:54:06önemli. Bakın hep Türkiye merkezi bu.
00:54:08Yani Suriye topraklarında
00:54:10devlet aktörleri içerisinde en
00:54:12etkin aktör Türkiye.
00:54:14Net söylüyorum. Çünkü Amerika taraflı.
00:54:16PKK ile işbirliği yapıyor.
00:54:18Suriye orada kendi çıkarlarını
00:54:20koruyor. İki tane libanı var.
00:54:22Tartus ve Laskiye'de onu koruyor.
00:54:24Suriye rejimi bir şekilde
00:54:26toprak bütünlüğünü korumaktan aciz durumda
00:54:28ve bir çare olarak
00:54:30Rusya'nın güdümüne girmiş, vekalet güç
00:54:32haline gelmiş durumda. İran
00:54:34Haçlı Şabi güçlerini,
00:54:36hakim güçler onlarla 150 bin kişilik
00:54:38devletini çekti. Irak ordusunu
00:54:40içerisinde monte etti. Daha sonra
00:54:42birkaç minis de oraları doldurmaya çalışıyor.
00:54:44Hizbullah vs. dahil. Demek ki
00:54:46burada temel aktör ve işini en iyi yapan aktör
00:54:48Türkiye. Hem kendi çıkarları
00:54:50hem Suriye'nin toprak bütünlüğü ve
00:54:52egemenlik hakkının saklık alması konusunu
00:54:54defaaten savunuyor. Hala onu
00:54:56savunuyor. Hemen arkasından
00:54:58ne oldu? Arada daha doğrusu
00:55:00Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bir karar aldı.
00:55:022254 sayılı karar.
00:55:04Bu kararın içerisinde şu var.
00:55:06Bunda da Türkiye'nin rolü çok büyük.
00:55:08Bir,
00:55:10ilk aşama anayasa yapımı süreci.
00:55:12İkinci aşama
00:55:14bir şekilde
00:55:16seçimler. Serbest seçimler.
00:55:18Üçüncü aşama terörle
00:55:20mücadele. Dördüncü aşama
00:55:22göçmenler konusu.
00:55:24Bakın bu dört madde
00:55:26Güvenlik Konseyi'nden çıktı ve şu anda uluslararası
00:55:28bir harita var burada. Uluslararası bir
00:55:30yol haritası var. Türkiye'nin
00:55:32savunduğu tam da bu yol haritası.
00:55:34Dört madde değil mi?
00:55:36Yeni açıklandı bu dört madde.
00:55:38Yok. 2015-2016.
00:55:40En son bizimkilerin yolunda.
00:55:42Suriye'yle normalleşme şartları da açıklandı.
00:55:44Orayı atıfta bulunuyorlar.
00:55:46Şimdi bakın tek tek bakalım. Anayasa
00:55:48yapımı süreçleri problemli.
00:55:50Deneminde etkiliyor.
00:55:52İşin içerisinde yine ABD'nin
00:55:54karanlık tipleri var.
00:55:56Yani
00:55:58CIA direktörü var. İşte
00:56:00Holstein denen bir arkadaş var.
00:56:02Orada Orta Doğu sorumlusu bir taraftan
00:56:04biraz önce söylediğim McGurk var.
00:56:06Yani hep karanlık aktörler şu anda
00:56:08sahada Suriye'de.
00:56:10PKK, PED, YPG'nin
00:56:12oluşum süreçlerinde de McGurk var.
00:56:14Bu adam 1900'lü yılların
00:56:16başında Bir Dünya Savaşı esnasında
00:56:18Orta Doğu'yu şekillendiren
00:56:20dönemin Lawrence'ı.
00:56:22Bu adamın yaptıklarına bakın,
00:56:24otobiyografisine bakın. Tam da
00:56:26Lawrence tarzı bir hikaye anlatıyor bize burada.
00:56:28Çağımızın Lawrence.
00:56:30Dolayısıyla Suriye topraklarında
00:56:32böyle planlanmış,
00:56:34ortaya konmuş, kurgulanmış bir sistematiği
00:56:36Türkiye, Irak'ta yaptığı gibi tıpkı
00:56:38yeni bir atakla
00:56:40ortadan kaldırmaya çalışıyor.
00:56:42Bunun da dinamiği, başlangıcı
00:56:44Esad rejimine yani
00:56:46uluslararası ortamla tanınan rejimle
00:56:48iş birliği yapmaktan geçtiğini
00:56:50şu anda Türkiye deklare etti.
00:56:52Onun için şunu yapması gerekiyor
00:56:54Türkiye'nin ve başladılar buna.
00:56:56Bir, aynen Irak'ta
00:56:58olduğu gibi önce teknik heyetler
00:57:00daha doğrusu önce
00:57:02devlet başkanları düzeyinde bir iyi niyet anlaşması
00:57:04samimiyet dostluk anlaşması gibi
00:57:06bir anlaşmaya ihtiyaç var gibi gözüküyor.
00:57:08Galiba bunun üzerinde çalışıyorlar.
00:57:10Formül. Evet, ben o formülü söylüyorum işte.
00:57:12Samimiyet anlaşması genellikle
00:57:143-4 maddeliktir.
00:57:16Biz bunu Atatürk döneminden de hatırlıyoruz.
00:57:18Sayın Cumhurbaşkanımız son
00:57:20Mithatakis görüşmesine gittiğinde Yunanistan'la da
00:57:22aynı anlaşma yaptılar.
00:57:24İyi niyet ve samimiyet anlaşması yapıldı.
00:57:263-4 maddelik. Olası bir problemde
00:57:28masa kurulacak, diplomasi çalışacak
00:57:30Konuşacağız diyorlar.
00:57:32Konuşacağız. İstikşafi
00:57:34davranış geliştireceğiz diyorlar.
00:57:36Demek ki önce bir Suriye'ye
00:57:38kim imzalayacak bunları?
00:57:40Bunları imzalayacak olan
00:57:42İki Cumhurbaşkanı. İki tane
00:57:44devlet başkanı imzalayacak. İyi niyet ve
00:57:46samimiyet anlaşması. Arkasından
00:57:48kurullar kurulacak. Teknik kurullar.
00:57:50Bu kurulların içerisinde ne olacak?
00:57:52Göçmenlerle ilgili kurullar.
00:57:54Terörle mücadeleyle ilgili kurullar.
00:57:56Ticaret, ekonomi, iktisadi konularla
00:57:58ilgili kurullar.
00:58:00Dolayısıyla buna benzer
00:58:02iş devam ettirin siz. İşbirliği,
00:58:04ticaret, enerji vs. gibi
00:58:06kurullar kurulacak.
00:58:08İyi niyet anlaşması bir ilk adım olacak.
00:58:10Ardından devamı gelecek.
00:58:12Bu sistematiği şu anda Dışişleri Bakanlığımız
00:58:14çok büyük ihtimalle başlattı.
00:58:16Üçüncü aşamada bir miktar
00:58:18bakanlıklar düzeyine çıkıp
00:58:20biraz yüksek istişare
00:58:22kongreleri ya da toplantıları
00:58:24yapılacak. Bakanlar düzeyine çıkılacak.
00:58:26Dolayısıyla bakanların,
00:58:28ilgili bakanların ya da topluca
00:58:30bir araya gelerek bir istişare
00:58:32görüşmeleri, olgunlaşmış görüşmeler
00:58:34ortaya çıkması gerekiyor. En nihayetinde
00:58:36yüksek,
00:58:38stratejik noktada
00:58:40anlaşmayı sağlamak için devlet başkanlar
00:58:42düzeyinde bütün bu yapılan
00:58:44çalışmaların hepsinin taşlandırıldığı
00:58:46tıpkı yine söylüyorum
00:58:48Irak'ta olduğu gibi 25, 26
00:58:5030, kaç tane ise
00:58:52bir mutabakat paketi, bir sözleşme
00:58:54bloğu hazırlanması gerekiyor.
00:58:56Yani adım adım bu yollar izlenecek
00:58:58değil mi şu an?
00:59:00İşte buna benzer işaretleri görüyoruz.
00:59:02Hocam takvim olarak bu ne kadar suya yani?
00:59:04Çünkü sıkıştırılan
00:59:06bir şey de var yani bizi dayatan
00:59:08bir şey de var. Ama bu arada bakın biz
00:59:10bu planları uygularken
00:59:12en azından bu öngörülen
00:59:14planı uygularken eş zamanlı
00:59:16harekatlarımızı da icra etmemiz gerekiyor.
00:59:18Benim kendi kanaatim elbette şu anda.
00:59:20Bu arada bizim kapatamadığımız
00:59:22kapatmak istemediğimiz
00:59:24Tel Rifat kıymetli hocam
00:59:26hemen Minbiç dediğiniz gibi
00:59:28aynen Arap bölgesi ki bu bakın
00:59:30bu bölgeler Fırat'ın doğusu ve batısında
00:59:32isterseniz gösterebiliriz.
00:59:34Fırat'ın doğusu ve batısında
00:59:36yer alan bu bölgeler, bu paketler
00:59:38devam ederken aynı çünkü
00:59:40bu paketle terörle mücadele biraz
00:59:42birbirinden ayırmak gerekiyor.
00:59:44Dolayısıyla hep biz terörle mücadele
00:59:46gözüyle bakamayız. Irak'ta yaptığımız gibi.
00:59:48Yani bakın şurada hemen
00:59:50Tel Rifat'a el atmamız
00:59:52bana göre biraz... Ki orada Ruslar var değil mi şimdi hocam?
00:59:54Tabi tabi Rusları da söyleyeceğim şimdi nerede var.
00:59:56Tel Rifat'ta mutlaka
00:59:58bir operasyon gerekiyor. Bütün bu
01:00:00çalışmalar yapılırken. Minbiç. Minbiç'te bir
01:00:02ilerleme gerekiyor ya da operasyon.
01:00:04İlerlemeden kastettim. Bakın yeşil bölgeler
01:00:06bize ait. İlerlersiniz böyle değil mi?
01:00:08Güvenliğin sağlandığı noktalar. İlerlersiniz.
01:00:10Mevcut kuvvetlerinizle burayı kapatırsınız.
01:00:12Koşulları oluşturursanız yani. Aynen
01:00:14Arap bölgesi. Ki bu iki
01:00:16Fırat Doğu ve Batı bölgelerindeki
01:00:18harekatlar başarılı bitecektir.
01:00:20Biterse Kamışlı
01:00:22dediğimiz ve hemen Malikiye
01:00:24dediğimiz o PKK
01:00:26bölgetine ait olan sözde bölgeler
01:00:28derhal boşalır. Harekata
01:00:30bile ihtiyaç kalmaz. Ama
01:00:32bu arada bakın ne var?
01:00:34Buradan tek tek söylemelim istersen. Minbiç'te
01:00:36var. Rus birlikleri.
01:00:38Az. Ama var.
01:00:40Tel Rifat'ta var. Aynı
01:00:42sağda var. Aşağıda kaldı biraz.
01:00:44Dolayısıyla Tel
01:00:46Temur'da var. Ondan
01:00:48sonra Darbasiye
01:00:50bölgesinde var. Amuda'da var.
01:00:52Kamışlı dedikleri bölgede var.
01:00:54Baydar bölgesinde Rus birlikleri
01:00:56var. Saydığım bölgeler şu bölgeler.
01:00:58Yani hem bir yandan
01:01:00görüşmeler yürütülmeli.
01:01:02Diplomasi anlamında öte
01:01:04yandan da bölgedeki güvenlik sağlanacak.
01:01:06Terörden arındırılacak. Aynen öyle.
01:01:08Ve bir de bakın biliyorsunuz son bir
01:01:10gelişme. Biz Ruslarla bir
01:01:12ne yapıyorduk?
01:01:14Birleşik bir kara
01:01:16devriyesi yapıyorduk. O 5 Ekim
01:01:182023'te kapanmıştı. Şimdi tekrar
01:01:20açıldı. Ne güzel
01:01:22gelişmeler değil mi?
01:01:24Bakın çok önemli gelişmeler.
01:01:26Biz Ruslarla birlikte
01:01:28M4'te tekrar devriye atıyoruz.
01:01:304 tane zırhlı araç
01:01:32toplam. 4 oradan, 4 bizden.
01:01:34Dolayısıyla bakın bunlar
01:01:36önemli gelişmeler. Yani
01:01:38Esad'ın halk meclisinde
01:01:40Türkiye'nin
01:01:42Türkiye'yle yakınlaşma konusunda biraz
01:01:44komutanımızla ifade ettiler.
01:01:46Koşulsuz görüşebiliriz ifadesi.
01:01:48Ruslarla yapılan devrenin
01:01:50tekrar hayata geçmesi.
01:01:52Birbiriyle bağlantılı.
01:01:54Çok bağlantılı. Bu bizim diplomatik
01:01:56başarılarımızdan bir tanesidir. Bir soru sorabilir miyim?
01:01:58Buyurun. Şimdi bu
01:02:00tabii Esad'la
01:02:02ya da Şam rejimiyle
01:02:04Türkiye'nin bir mekanizma
01:02:06çalıştırmaya başlaması. Ankara'nın
01:02:08mekanizma çalıştırmaya başlaması.
01:02:10Bugüne kadar
01:02:12biz sizin ordunuz olduk.
01:02:14Biz sizin kara gücünüz olduk.
01:02:16ÖSÖ biraz önce ya da
01:02:18Özgür Suriye Ordusu değil de
01:02:20ismi değişti. Milli Ordusu değil mi?
01:02:22Milli Ordusu'nun unsurları.
01:02:24Sonra Türkiye'ye gelenler.
01:02:26Bundan ne kadar memnun
01:02:28ya da ne kadar rahatsızsın?
01:02:30Şimdi demografiyi
01:02:32anladığım kadarıyla soruyorsunuz değil mi Hasan Bey?
01:02:34Burada bir de ikinci ayak
01:02:36demografik mücadele ve savaş var.
01:02:38Asıl meselemiz bence.
01:02:40Bence biraz da ona kayıyor işler.
01:02:42Dedim ya masalar kurulması gerekiyor.
01:02:44Temel masalardan bir tanesi de
01:02:46bu geri dönüşler olacaktır tahmin ediyorum.
01:02:48Burada bu normalleşme, tırnak içindeki
01:02:50faaliyetleri Amerika şiddetleri
01:02:52reddediyor biliyorsunuz. En son
01:02:54açıklamasında yine sözcüsü
01:02:56böyle bir normalleşme asla olmayacak.
01:02:58Türkiye ile normalleşmeyi de çok
01:03:00istemiyoruz dedi açık açık söylediler.
01:03:02Bunun içerisinde şu var.
01:03:04Bakın burada yine
01:03:06sözcülerin ifadesi hatta
01:03:08Merkez Kuvvetler Komutanlığı geçen sene
01:03:10bu bölgede bir
01:03:12sözde teröristten kurulması için
01:03:14ihtiyaç duyduğumuz nüfus oranı yüzde 20 dedi.
01:03:16Neden bunu söyledi?
01:03:18Çünkü ne dedik az önce?
01:03:20Anayasa yapım süreçleri parçalı
01:03:22bir federatif anayasa öngörüyor Amerika.
01:03:24Irak gibi.
01:03:26Ve bir de seçimler
01:03:28olduğunda doğal seçimler istiyor.
01:03:30Bunun içinde nüfusa ihtiyaç var.
01:03:32Yani aslında Amerika'nın
01:03:34karanlık tipleri buna pek önem vermiyor ama
01:03:36bazı diplomatik
01:03:38şahıslar bunun böyle olamayacağını
01:03:40da biliyorlar. En azından sandık kurulduğu
01:03:42zaman bir şekilde oradan bir şey çıksın.
01:03:44PKK daha doğrusu
01:03:46PYD'nin, PKK'nın, YPG'nin
01:03:48unsurları bu Ağustos'ta yapacaklardı
01:03:50güya hatırlar mısınız?
01:03:52Ertelenmiş söz seçimler. Bu sözlü
01:03:54seçimleri dediler ki seçen de
01:03:56seçilen de PYD üyesi olacak.
01:03:58Yani onun dışında kalan
01:04:00hiç kimse seçimlere katılamaz. Ne seçilir
01:04:02ne seçilebilir. Dolayısıyla bakın
01:04:04hep oldu bittilerle bu karanlık tipler
01:04:06sürekli böyle bir seçim yapalım
01:04:08hemen ondan sonra şu bölgede teröristten
01:04:10ilan edelim. Arkasından BM'ye
01:04:12taşırız. Amerika güçlü zaten.
01:04:14Orada bir tanıma çıkartırız. Arkamızdan
01:04:16da en az 50 ülke gelir falan gibi
01:04:18böyle bir projeleri vardı. Ama o da olmadı.
01:04:20Çünkü Türkiye dedi ki
01:04:22sandık kurulduğunda sandığın
01:04:24üzerinde bizim uçaklarımızı
01:04:26kurtarırsınız dedi. Çok açık.
01:04:28Bakın üçüncü kez erteliyorlar ve Amerika en son
01:04:30ne dedi? Biz böyle bir seçim öngörmüyoruz.
01:04:32Koşullar uygun değildi dedi.
01:04:34Çünkü aklı selim tipler buradaki
01:04:36nüfus oranının bir teröristten kurulmasını
01:04:38engelliyor. Onun için
01:04:40demografik mücadelenin temelinde
01:04:42işte bizim topraklarımızda
01:04:44Ürdün ve diğer komşu
01:04:46ülkelerdeki yaklaşık 10 milyonluk
01:04:48bir mülteci grubunun
01:04:50yeniden geriye döndüğünde
01:04:52o tablo tamamen değişecek. Yani
01:04:547-8 oranındaki Kürt nüfus
01:04:56belki de
01:04:58değil mi? Yani
01:05:00muhalifler döndüğünde daha düşük bir orana
01:05:02ulaşmış olacak. Hocam PKK'nın
01:05:04dışındaki Kürtler de dönünce
01:05:06iş değişecek. Bravo.
01:05:08Kuzey Irak'taki, Türkiye'deki
01:05:10PKK'nın dışındaki
01:05:12o bölgelerden terk etmiş Kürtler de
01:05:14geldiği zaman kendi topraklarına
01:05:16oradaki demografik yapı
01:05:18sağlıklı bir zevine oturacak. Aynen öyle.
01:05:20Hala var aslında PKKP'lerin dışında
01:05:22bir muhalif Kürt grup var. Ulusal
01:05:24cephe diyorlar kendilerine. Ve seçimleri
01:05:26onlar da reddetti biliyorsunuz.
01:05:28Dolayısıyla bakın burada Türkiye'nin
01:05:30attığı adımlar biraz önce ifade
01:05:32ettiğim zaman sordunuz ya
01:05:34bir zaman söylemek mümkün olmayabilir ama
01:05:36ilk tetikleme bir görüşme
01:05:38ve bu görüşmede atılacak olan
01:05:40iyi niyet adımları olacaktır. Ondan sonra
01:05:42arkası çorap söküğü gibi bana göre geliyor.
01:05:44Çünkü hani biraz Gazze sıkıştırmıyor mu hocam?
01:05:46Yani Gazze'deki durum biraz hani
01:05:48savaşın bölgeye yayılma ihtimali
01:05:50gündeme getirince
01:05:52o zaman hani
01:05:54Suriye'nin bence biraz acele etmesi
01:05:56gerekiyor. Çünkü
01:05:58Golan'a ilhak etmiş adam
01:06:00kendi topraklarına kalktım demiş. Şam'da
01:06:02operasyon yapıyor. Türkiye'nin de
01:06:04bir takım şeyleri var. Çünkü
01:06:06eğer Suriye'ye
01:06:08başlarsa bu iş Lübnan'a yayılırsa
01:06:10bu süre bizim sınırımıza gelecek.
01:06:12Ya da NATO sınırına gelecek. Yani
01:06:14burada bence acelesi olan tek grup Amerikayla
01:06:16PKK. Bir an evvel
01:06:18işi bitirmek istiyorlar seçimlere kadar. En azından
01:06:20Kasım ayına kadar. O yüzden telaşla
01:06:22bir seçim biçim. Türkiye'nin
01:06:24o kadar acelesi yok.
01:06:26Sağlıklı, uluslararası hukuka uygun
01:06:28karşılıklı anlaşmalarla
01:06:30ya da ulusüstü yapıların öngördüğü hususlarla
01:06:32esaslarla, teamillerle
01:06:34sağlıklı bir zeminde yapmak istiyor.
01:06:36Burada Suriye'nin bir acelesi olabilir mi?
01:06:38Hani İsrail tarafından saldırılar
01:06:40devam ediyor, yaymaya çalışıyor.
01:06:42Esad rejimi şunu anladı en sonunda.
01:06:44Benim topraklarımı bölen Türkiye değil.
01:06:46Benim topraklarımı bölen PKK ve Amerika.
01:06:48Tavrını bu yüzden mi
01:06:50değiştirdiniz? Çünkü bir ön koşul vardı aslında.
01:06:52Mehmetçik çıkacak şartı vardı.
01:06:54Rusya'nın da bu arada
01:06:56kuzeyde bir takım sorunları var.
01:06:58Yani Tartus ve Laske'yi elimde
01:07:00tutsam yeter diyor. Onun dışında
01:07:02kalan emellerini öteledi.
01:07:04Rusya o yüzden Türkiye ile
01:07:06arasını çok iyi tutmak zorunda.
01:07:08Türkiye değil. Rusya,
01:07:10Türkiye Cumhuriyet Devleti ile arasını
01:07:12çok iyi tutmak zorunda.
01:07:14Her şeye rağmen.
01:07:16Neden sayın hocam? Biliyorsunuz bu bölgedeki
01:07:18birliklerini
01:07:20Wagner grubunun hepsini kuzeye kaydırdı.
01:07:22Burada,
01:07:24Kuzey Ukrayna'ya kaydırdık.
01:07:26Burada gücü zayıfladı.
01:07:28Kursk'dan sonra daha da,
01:07:30Kursk olayından sonra açıklama yapıldı.
01:07:32Evet geliniz biz.
01:07:34Aynen öyle. Hatta ve ilk açıklama
01:07:36zaten Rusya'nın
01:07:38Suriye
01:07:40özel temsilcisi üzerinden.
01:07:42Dolayısıyla gelişmeler
01:07:44Ukrayna, Gazze,
01:07:46Suriye ve Irak bir bütün.
01:07:48Bu bütün içerisinde
01:07:50Türkiye Cumhuriyet Devleti her sektörde
01:07:52çok ciddi ve sağlıklı hareket ediyor.
01:07:54Ukrayna konusunda da aynı şey yapılıyor biliyorsunuz.
01:07:56İşte Boris Johnson gidip
01:07:58bu anlaşmayı yırtmasaydı,
01:08:00Ukrayna ve Rusya şu anda
01:08:02barış görüşmelerine başlamışlardı.
01:08:04Bırakın ateşkesi.
01:08:06Dolayısıyla biraz da Avrupa devletleri ve Amerikanın
01:08:08bu işi bozucu bir takım
01:08:10soruları var. Her yerde. Gazze'de de öyle,
01:08:12burada da öyle, Irak'ta da öyle.
01:08:14Avrupa Birliği'nin
01:08:16bir açıklamasını ben yazmıştım.
01:08:18Birkaç yıl oluyor.
01:08:20Şöyle olmuştu.
01:08:22Suriyelilerin geri dönüp dönmemesi tartışılırken
01:08:24Suriyelilerin
01:08:26Suriye'ye dönmemesi gerekiyor.
01:08:28Bize de gelmemesi gerekiyor. Onlar için en
01:08:30uygun yer Türkiye'de kalmalarıdır.
01:08:32Türkiye'de kalmaları için
01:08:34entegrasyon için proje geliştirelim
01:08:36ve para verelim diye bir açıklamaları vardı.
01:08:38Tam da o demografik yapı
01:08:40hikayesini de işaretlenmiş.
01:08:42Amerika istemiyor muhalifleri.
01:08:46Suriye rejimi de istemiyordu. Çünkü seçimler
01:08:48olursa onun aleyhinde çok
01:08:50oy çıkacağını biliyordu ama ondan da vazgeçti.
01:08:52Bu bir geri adımdır rejim açısından söylüyorum.
01:08:54Şu an vazgeçti.
01:08:56Dolayısıyla Amerika'nın istemediğini
01:08:58elbette ki Avrupa Birliği'nin istemesi çok
01:09:00normal değil. Burada sadece
01:09:02geri dönüşlerle ilgili masanın
01:09:04taktiğini ben size müsaade ederseniz arz edeyim.
01:09:06Bakın geri dönüşlerle
01:09:08ilgili bir Ürdün
01:09:10projesi vardır. Belki biliyorsunuzdur.
01:09:12Ürdün ve Lübnan'da yaptı bunu.
01:09:14Şöyle yaptılar. Yaklaşık
01:09:16700 bin, son söyleyeceğim ilk söyleyeyim.
01:09:18700 bin Suriye vatandaşını
01:09:20hiçbir kan dökmeden
01:09:22bir yıl içerisinde geriye gönderdiler.
01:09:24Nasıl yaptılar? Şöyle yaptılar.
01:09:26İkili masa kurdular karşılıklı.
01:09:28O zamanlar anlaşabiliyorlardı.
01:09:30Ve bu masada
01:09:32dediler ki simsarlar test edelim.
01:09:34Simsar dediğim karşılayan
01:09:36kişiler. Normal serbest göçlerde de vardır
01:09:38biliyorsunuz bu. Atıyorum
01:09:40Almanya'da simsarlar vardır.
01:09:42Yozgat'tan, Anadolu'dan
01:09:44gelecek olan, bazı illerden gelecek olan
01:09:46kişileri karşılarlar.
01:09:48Yerleştirirler. Onlar
01:09:50orada intibak ettirirler. İmkan
01:09:52sağlarlar. Bu simsarlar tehlikeli
01:09:54da olabilir. Sağlıklı da yürütülebilir
01:09:56eğer kontrol edersiniz. Simsarlar
01:09:58test ettiler. Gönderdiler.
01:10:00Suriye'deki muadillerle
01:10:02anlaştılar ve aileleri toplu olarak
01:10:04günlük bazda
01:10:06aktarıp yerlerini hazırladıktan sonra
01:10:08çektiler. Toplamda.
01:10:10Ürdün'den Suriye topraklarına,
01:10:12Lübnan'dan Suriye topraklarına.
01:10:14Bu bir proje olabilir.
01:10:16İkincisi altyapı yani
01:10:18iten faktörlerin içerisinde en kritik faktör
01:10:20altyapı sorunu. Çünkü güvenlik artık
01:10:22risk olmaktan çıkmış gibi duruyor.
01:10:24Bir şey atlıyorsunuz da ben hatırlatacağım hocam.
01:10:26Buyurun hocam.
01:10:28Burada
01:10:30altyapıyla ilgili, üst yapıyla ilgili çalışmaları
01:10:32yapması için maddi kaynak gerekiyor.
01:10:34Bunda da işte Amerika ve Avrupa'ya
01:10:36ihtiyaç var. Amerika olmasa bile Avrupa'ya
01:10:38ihtiyaç var. Avrupa Birliği dediğinizde
01:10:40tek tek ülkeler değil, Avrupa Birliği kurumsal olarak
01:10:42buradaki
01:10:44geri dönüşleri destekliği olsaydı
01:10:46altyapıyla ilgili çalışmalara
01:10:48başlatmıştı şimdi. Hocam
01:10:50Cenevredeki BM toplantısında
01:10:52Cumhurbaşkanı Erdoğan
01:10:54bu
01:10:56biriket evler meselesini
01:10:58çok uzun anlattı.
01:11:00Bakın bizim sivil toplum kuruluşlarımız
01:11:02bu işe gönüllü olarak
01:11:04var. Biz devlet olarak
01:11:06varız. Siz de bir
01:11:08birikette siz koyun dedi. O zaman
01:11:10merkez vardı. Hiç kimseden ses çıkmadı.
01:11:12Hiç kimseden bir ses çıkmadı. Çıkmaz. Şimdi hocam
01:11:14atlanan bir şey var. Bütün bu tartışmaların içerisinde
01:11:16bu haritada görülüyor. Tam da sınırda
01:11:18Bahar Balkanı.
01:11:20Oraya sırayla geliyoruz hocam.
01:11:22Bahar Balkanı. Hocam İdlib çözülmeden
01:11:24İdlib düğümü çözülmeden
01:11:26burada hiçbir şey yapılamaz diye düşünüyorum.
01:11:28İdlib düğümü nedir?
01:11:30Dedim ya az önce. Burayı ayrı bir başlık
01:11:32olarak ben değerlendirecektim. Bitseydi
01:11:34mevzusu. Hakikaten dediğiniz gibi
01:11:36şu bölgede. Ama
01:11:38şunu söyleyeyim.
01:11:40Hocam oradaki vatansızlar ne olacak?
01:11:42Nasıl buharlaşacak?
01:11:44Yani Suriyeli de değil
01:11:46vatansız bunlar.
01:11:48Yani Fransız vatandaşları var.
01:11:50Çin vatandaşları var.
01:11:52Çok farklı etnik
01:11:54grupları var. Rus vatandaşı var.
01:11:56Yani anlatabiliyor muyum?
01:11:58Daha etnik kimliğine vurgu yapmıyorum.
01:12:00Ve onların bir şekilde
01:12:02buharlaşması lazım. Yoksa oraya barış
01:12:04falan gelmez yani. Sonra doğrudan
01:12:06Amerika'ya müzahir
01:12:08işte o karşılıklı
01:12:10üzerine
01:12:12Şiir-Sünni çatışmasında da körükleyecek
01:12:14yapılar var. Ve oranın
01:12:16kontrolü bizim elimizde şu anda. Doğru.
01:12:18Yalnız tabii burada çalışan
01:12:20arkadaşlarla yaptığımız görüşmelerde
01:12:22şu anda Suriye bölgesindeki en
01:12:24güvenli alanı İdlib olduğunu söylüyorlar.
01:12:26Neden acaba? Niye? Biz varız.
01:12:28Biz varız. Tabii canım biz varız.
01:12:3012 tane gözyaşı var. Yani Afganistan'da
01:12:32bayrağımızı çekip
01:12:34arabasına binip devam edebilen
01:12:36tek birlik
01:12:38bizim birliğimizdi yani. Yani İdlib'de
01:12:40şöyle bir proje gerçekleşebilir.
01:12:42Burada kamplar var biliyorsunuz. Biliyorum. Çok miktarda.
01:12:44Ve kapasitenin neredeyse 5-6 katı
01:12:46bir nüfus var. Bu nüfus
01:12:48bir kısmını biriket evleri
01:12:50eğer yeklerse
01:12:52yani yerinden edilmiş kişilerse
01:12:54Suriye vatandaşı ise onları kolay
01:12:56aktarabilirsiniz. Kendi topraklarından oraya.
01:12:58Yeri kalan vatandaşları
01:13:00tercih yapma
01:13:02imkanı sağlarsınız. Yani derseniz ki
01:13:04Suriye vatandaşı olma imkanı. Çünkü o
01:13:06anayasa seçimler, o süreç içerisinde
01:13:08bu kişiler de
01:13:10görüşülebilir diye değerlendiriyorum.
01:13:12Ama Türkiye'nin bir sorunu olacak mı
01:13:14bu? Gelecekte şöyle olabilir.
01:13:16Şu sınırdan içeriye doğru
01:13:18eğer buraya bir basınç yapılırsa
01:13:20illaki bir yığılma olacaktır. Özellikle şu
01:13:22Reyhanlı tarafında. Şu kıyılar.
01:13:24Duvar çektik ama ne kadar etkili olur?
01:13:26Duvar çekseniz de bizim milletimiz biliyorsunuz
01:13:28yani mazluma
01:13:30kapılarını açar.
01:13:32Yani açar ama
01:13:34mutlaka şöyle yapacaktır.
01:13:36Ya Suriye topraklarında bir kamplaşma
01:13:38o da maliyet demektir elbette. İçeri
01:13:40almasak bile bu bölgede bir kamp
01:13:42kurmak zorunda kalabiliriz. O yüzden
01:13:44bu bölgenin dediğiniz gibi kilit rol
01:13:46olduğunu söyleyelim ama içindeki
01:13:48vatandaşların Suriye'ye tekrar
01:13:50dağıtılması ve isteğe bağlı olarak
01:13:52başka ülkelere transferi bir
01:13:54çözüm gibi gözüküyor. Artı
01:13:56burada çok fazla fraksiyon var dediğiniz gibi
01:13:58onlarca değişik değişik yapılar var.
01:14:00Niye bu kadar çok yapı var orada bilinçli
01:14:02olarak? Çünkü
01:14:04muhalefetin sıkışıp kaldığı. En güvenli alan
01:14:06burasıydı o zamanlar. Muhalif grupların
01:14:08yığıldığı noktalardan bir tanesi.
01:14:10Buna ayrı bir başlık ve masa kurmak
01:14:12ihtiyacı var dediğiniz çok doğru.
01:14:14Sağ olun.
01:14:16Çok detaylı bir şekilde
01:14:18anlattınız. Peki boşa dönecek
01:14:20olursak eğer. Hasan Bey
01:14:22siz neler söylersiniz bu Beşar Asad'ın
01:14:24tavır değiştirmesinden yana
01:14:26yeşil ışık yaktı kendisi de
01:14:28Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu çağrısına.
01:14:30Şimdi ben tabi bu anlatılanlara
01:14:32tekrara düşmeme
01:14:34adına bir kaşe söyleyeyim. Öncelikle şunu söyleyeyim.
01:14:36Türkiye'nin
01:14:382016'ya kadar
01:14:40Suriye perspektifi Amerika'yla
01:14:42ve Avrupa Birliği'yle
01:14:44aynı düzden biriydi.
01:14:46Dolayısıyla
01:14:48Suriye'nin bu hale
01:14:50gelmesinde Amerika'nın sorumluluğu
01:14:52kadar bizim de sorumluluklarımız vardı.
01:14:54Önce bir altın çizeyim.
01:14:56İkinci husus
01:14:58İdlib'i tabi özellikle
01:15:00hatırlattım ben. Bizim
01:15:022016'dan sonra
01:15:04bu Astana Sözü
01:15:06oraya vurgu yapıldı. Çok önemli, çok değerli.
01:15:08Bizim
01:15:10Suriye'nin toprak
01:15:12bütünlüğü, birliği
01:15:14merkezli
01:15:18İran, Rusya ve
01:15:20Türkiye'nin ortaklaştığı
01:15:22bir mekanizmada
01:15:24yer alması
01:15:26Türkiye'nin tavrını da değiştirdi.
01:15:28Yani Suriye'ye bakışındaki tavrını da değiştirdi.
01:15:30Böyle olunca da
01:15:34o andan itibaren
01:15:36önce
01:15:38Rusya ve İran üzerinden
01:15:40sonradan doğrudan
01:15:42İstihbarat üzerinden
01:15:44Şam'la Ankara'ya görüşmeye başladı.
01:15:46O görüşmelerin
01:15:48ilerleyen safhasında biliyorsun
01:15:50savunma bakanları görüştü
01:15:52ve dışişleri bakanları
01:15:54görüştü ki Rusya'da görüşmüştü.
01:15:56Bu hani ne zaman
01:15:58iki lider görüşecek
01:16:00meselesine kadar geldiği zaman
01:16:02çok net hatırlıyorum
01:16:04çok önemli
01:16:06çok üst düzey
01:16:08güvenlik bürokratlarımızdan
01:16:10birinden duyduğum bir şey vardı
01:16:12o da şu
01:16:14Suriye istihbaratıyla
01:16:16görüşülürken
01:16:18hani
01:16:20siz işgalcisiniz topraklarımızdan
01:16:22biz de sizinle görüşelim derdiğiniz zaman
01:16:24bunu yazdığım için söyleyebilirim
01:16:26İdlib'de 5 milyon
01:16:284 milyona yakın
01:16:30Türkiye'de 3 milyon
01:16:329 milyona
01:16:34biz bakıyoruz Türkiye olarak
01:16:36nüfusunuz
01:16:3821 milyondu
01:16:40kim işgalci?
01:16:429 milyonuna biz bakıyoruz
01:16:44kim işgalci diye sorulduğu yönde
01:16:46bir bilgi vardı bende
01:16:48şimdi
01:16:50rasyonaliteyi
01:16:52belirtmek için bunu kullandığını
01:16:54düşünüyorum.
01:16:56Evet öyle oldu
01:16:58böyle oldu ve
01:17:00Amerika'nın
01:17:02uzun vadeli Ortadoğu'daki stratejik
01:17:04planlarından biri olan
01:17:06Türkiye'nin
01:17:08güney sınırlarının hemen altında
01:17:10bir
01:17:12PKK terör koridoru
01:17:14veya kendi tabirleriyle
01:17:16Kürt devleti projesi
01:17:18İsrail'in güvenini açısından
01:17:20kaçınılmaz diye
01:17:22planladıkları bir plandı ve bu
01:17:24planı geriletebilen
01:17:26bölge ülkesi olarak söylüyorum
01:17:28geriletebilen
01:17:30neredeyse yegane devlet olarak Türkiye
01:17:32var. Belli bir süre
01:17:34Amerika ile beraber hareket etmesine rağmen
01:17:36bundan sonra şunu söylememiz lazım
01:17:38burada
01:17:42terörle mücadele
01:17:44konusunda Suriye ile
01:17:46geçmişe dair
01:17:48geçmişten kalan bir
01:17:50mekanizmamız var
01:17:52Adana mutabakatı
01:17:54Putin'in hatırlattığı Adana mutabakatı
01:17:56ki Adana mutabakatından
01:17:58sonra ki burada
01:18:00tam da o uzmanları var
01:18:02Apo'nun, Abdullah Öcalan'ın
01:18:04Suriye'yi terk etme süreci
01:18:06vardır. Türkiye'nin
01:18:08terörle mücadele
01:18:10konusunda
01:18:12en azından Suriye bağlamında
01:18:14daha rahat hale geldiği
01:18:16Irak'a daha çok yöneldiği meseleleri
01:18:18vardır. Ama bu aslında bize
01:18:20Putin'in Adana mutabakatı
01:18:22var ya kardeşim dediği
01:18:24nokta
01:18:26önemli bir süreç
01:18:28ama tabi
01:18:30onu da bilinçli olarak sormuştum Kemal Hocama
01:18:32bu demografiyle ilgili
01:18:34bir şey söylememiz lazım
01:18:36birincisi Suriye'nin
01:18:38kuzeyinde
01:18:40DAEŞ aparatı
01:18:42üzerinden PKK'nın
01:18:44ilerlemesi devam ederken
01:18:46hatırlarsanız
01:18:48YPG
01:18:50Fırat'ın batısına
01:18:52sen de mal mal bakacaksın
01:18:54demişti Selahattin Demirtaş
01:18:56Türkiye Cumhuriyeti'nin Başbakanı'na
01:18:58Ahmet Davutoğlu'na
01:19:00yani o dönemleri hatırlatıyorum. O dönemlerde
01:19:04önden DAEŞ yürüyor
01:19:06DAEŞ'i bertaraf etmek istiyormuş gibi olup
01:19:08PKK'da arkasından işgal ediyordu
01:19:10Suriye'nin o bölgesini ve o dönemde
01:19:12biz mesela Aynel Arap'tan
01:19:14ya da Kobani işte
01:19:16PKK'nın veya diğerlerinin
01:19:18Amerikalıların tercih ettiği
01:19:20oradan bir gecede
01:19:22170 bin
01:19:24insanı
01:19:26sivili Türkiye'ye
01:19:28geçirdik biz. Ve onların içerisindekilerin
01:19:30çoğu Arap'tı.
01:19:32Çok özür dilerim. Kürttü. Ben Aynel Arap'a
01:19:34gittim. Aynel Arap'ta
01:19:36Mürşitpınar sınır kapısından
01:19:38geçmiş bir adamım. Kapalı olan sınır kapısından
01:19:40yürüyerek geçtim evde. Açılsın diye
01:19:42de orada eylem yaptım ben.
01:19:442011'den önce. Çünkü
01:19:46Suriye ile Türkiye arasında
01:19:48artık bakanlar kurulu ortak
01:19:50toplantılar yapılıyordu. Ve biz
01:19:52hani birbirimizle olan
01:19:54ilişki biçimimizi çok üst seviyeye çıkarttığımız
01:19:56zamanlarda oraların açılmasından
01:19:58yana da tavır koyuyorduk. Şimdi
01:20:00170 bin
01:20:02kişiden
01:20:04PKK'nın eline geçtikten sonra
01:20:06orası yani o zaman
01:20:08DAEŞ saldırısı vardı.
01:20:10Ne kadar geri döndü diye baktığımız zaman
01:20:12yok biliyor musunuz? 170 binden
01:20:1420 bin kişi dönememiş. Kimse geri dönmemiş.
01:20:16Çünkü
01:20:18onların çoğu PKK'ya
01:20:20karşı Kürtler.
01:20:22Yine şimdi Kamış'ta
01:20:24biz
01:20:26Suriye iç savaşı çıkmadan önce
01:20:28Haseke'de
01:20:32Kürtlerin olduğunu biliyoruz.
01:20:34Yani Suriye'nin Kürtleri var.
01:20:36Tıpkı İran Kürtleri olduğu gibi
01:20:38Tıpkı Türkiye'nin Kürtleri
01:20:40İran'ın Kürtleri olduğu gibi.
01:20:42Kürtler var burada.
01:20:44Ama PKK
01:20:46o Kürtleri ilk savaş
01:20:48iç savaş başladığı zaman
01:20:50Haseke'den, Kamış'ta
01:20:52ve diğer bölgelerden
01:20:54300 binini
01:20:56Irak Kürt bölgesine sürdü.
01:20:58Niye?
01:21:00Kendileri gibi düşünmüyor diye.
01:21:02Bu şeyi bir noktaya getireceğim.
01:21:04Ve diğerlerini de
01:21:06Türkiye'ye sürdüler ve bizim vicdanımıza
01:21:08bıraktıkları o insanlar
01:21:10tamam biz insani görevimizi yaptık.
01:21:12Türkiye olarak.
01:21:14Ama şu lokmayı yuttuk.
01:21:16Şu bizim için büyük bir zokaydı.
01:21:18Yuttuk onu.
01:21:20Boşaltıldı orası.
01:21:22Boşaltılan bir alana bir şey doldurur.
01:21:24Dolduran ne?
01:21:26Geldi PKK
01:21:28Amerika'nın eliyle
01:21:30o bölgeye yerleştirdi.
01:21:32Şimdi bir şey daha hatırlatacağım.
01:21:342016
01:21:36Fırat Kalkanı Harekatı
01:21:38zamanından da biliyoruz.
01:21:40Şehir, bir Arap şehridir.
01:21:42Çok güzel bir şehirdir.
01:21:44Rakka valiliğini
01:21:46keşfetmiştim bilmiyorum.
01:21:48Ben gezmiştim.
01:21:50Rakka valiliği
01:21:52o ahşap süslemeleriyle
01:21:54ahşap süslemeleriyle
01:21:56harikulade bir
01:21:58mimariye sahipti.
01:22:00Rakka bir Arap şehriydi.
01:22:02Ama Deaş istilası oldu.
01:22:04Deaş'ın başkenti orası.
01:22:06Deaş girdi oraya.
01:22:08Rakka kullanılan
01:22:10ortak dil Fransızcaydı arkadaşlar.
01:22:12Bunu ben söylemiyorum.
01:22:14CNN International haber yaptı.
01:22:16Rakka'da haber yaptı.
01:22:18Ve kullanılan dil
01:22:20Fransızcaydı. Dünyanın
01:22:22değişik coğrafyalarından topladılar adamları.
01:22:24Toplamışlar.
01:22:26Vatansızlar diye bir tabir kullandım ya.
01:22:28Gelmişler orada.
01:22:30Sözüm ona Suriye devrimi
01:22:32yapıyorlar. Şimdi Suriye muhaliflerini
01:22:34buradan tenzih ederek söylüyorum.
01:22:36Deaş'ın muhaliflerini
01:22:38tanıdığımız insanlar da var içlerinde.
01:22:40Onları tenzih ediyor.
01:22:42Sonra da oraya şu anda da PKK girdi.
01:22:44Rakka şu anda PKK'nın
01:22:46başkenti gibi.
01:22:48Burası Deirizor'da.
01:22:50Zaten petrol bölgesi.
01:22:52Deirizor'da var.
01:22:54Orada bir otonom bölge.
01:22:56Demografi üzerinden
01:22:58otonom bölge oluşturdu.
01:23:00Bunu söyledikten sonra iki şey daha söyleyeceğim.
01:23:02Bakın o
01:23:04Erdoğan Esad görüşmesine doğru
01:23:06gidilen süreçte bir şey oldu.
01:23:08Türkiye Cumhuriyeti dedi ki bir gün
01:23:10Dışişleri Bakanlığı aracıyla
01:23:12yapıldı sanırım.
01:23:18Suriye rejimi, ey Şam
01:23:20ey Esad rejimi
01:23:22senin petrolünü
01:23:24bu PKK'lılar çalıyorlar.
01:23:26Hatta çaldıklarını da sana satıyorlar.
01:23:28Amerikalılara beraber.
01:23:30Sen defet bunu, defetemezsen
01:23:32bırak biz defetelim dedi. Hatırlıyor musunuz?
01:23:34Yani beraber yapalım.
01:23:36Terörle mücadeleyi
01:23:38yapamıyorsan bırak biz yapalım.
01:23:40Dedi. Sonra bir süre sonra
01:23:42Türkiye F-16'ları
01:23:44gitti Deirizor'da
01:23:46petrol
01:23:48Ömer sahasını değil mi?
01:23:50Burdu. Aslında bu
01:23:52Suriye rejimine yapılmış
01:23:54en büyük jestlerden biriydi.
01:23:56Bak ben senin
01:23:58petrolünü çalan
01:24:00terör örgütüne karşı
01:24:02mücadelede varım demek.
01:24:04Ama ne oldu? Burada
01:24:06İran ve
01:24:08Rusya'nın faktörü devreye girdi.
01:24:10Şu bilgi bizde var, hepimizde de var o bilgi.
01:24:12Şunu biliyoruz.
01:24:14Biz Şam'la görüşmek istediğimiz zaman
01:24:16hep iki taraftan da şöyle dönüyordu.
01:24:18Ya biz varız ya.
01:24:20Biz onun hamisiyiz, bizimle görüşün.
01:24:22Hastaneye gidiyorduk.
01:24:24Soçi'ye gidiyorduk.
01:24:26Tahran'a gidiyorduk.
01:24:29Şimdi
01:24:31bu görüşmeler
01:24:33ne zaman çözüldü?
01:24:35Hocam oradan altını çiziyorum ve bitiriyorum.
01:24:37Yukarıda bir şey oldu kuzeyde.
01:24:39Yani Rusya
01:24:41Ukrayna Savaşı'nda başka bir
01:24:43pozisyonda.
01:24:45Aşağıda Gazze meselesi
01:24:47başka bir pozisyonda ve şimdi
01:24:49Esa'da
01:24:51Esa'da
01:24:53Ruslar dediler önce.
01:24:55Ruslar dediler.
01:24:58Onun için Cumhurbaşkanı Erdoğan çıktı.
01:25:00Biz eskisi gibi yapabiliriz.
01:25:02Cumhur namazı çıkışında
01:25:04bu açıklamayı yaptık.
01:25:06Ama işte bu seferde İran girdi.
01:25:08İran'da bir şeyler oldu.
01:25:10Cumhurbaşkanı
01:25:12suikastte mi gitti, kaza kurbanı mı oldu?
01:25:14Hayatını kaybetti.
01:25:16Yeniden seçim oldu.
01:25:18Orada yeni bir hükümet daha yeni kuruluyor.
01:25:20Dolayısıyla artık
01:25:22şöyle bir şey var.
01:25:24Suriye rejimi
01:25:26Şam, Esad
01:25:28şunu da biz biliyoruz.
01:25:30BM'nin resmi olarak kabul ettiği
01:25:32değil mi?
01:25:34Devlet Başkanı ve
01:25:36Şam rejimi. Dolayısıyla
01:25:38burada bir mekanizma çalışması lazım.
01:25:40Ben çok kolay olacağını hiç sanmıyorum.
01:25:42Herkes bu konuda hakim.
01:25:44Başa biraz dönüldüğünü
01:25:46düşünüyorum ama tersten yürüyecek.
01:25:48Buradaki öneri çok önemli.
01:25:50İki devlet başkanının
01:25:52yapacağı iyi niyet anlaşması
01:25:54açabilir dedi. Hocam çok değerli
01:25:56bir bilgi. Çok değerli bir şey.
01:25:58Ama ona gelmeden önce
01:26:00hani bu istihbarat ve bakanlar
01:26:02üzerindeki görüşmelerden
01:26:04biraz daha kart açılmasını
01:26:06bekleyeceğiz. Anlaşılan o. Ama ben
01:26:08son cümle İdlib'de
01:26:10buharlaşması gerekenlerin mutlaka
01:26:12buharlaşması gerektiğini düşünüyorum. Yoksa
01:26:14barış falan gelmeyecek.
01:26:16Çünkü orası son noktada
01:26:18büyük bir savaşında
01:26:20tekrardan iç savaşı
01:26:22tabii tabii
01:26:24kilit noktalarından biri olarak
01:26:26duruyor. Fakat ben
01:26:28başından beri
01:26:302016'dan bu yana
01:26:322016'dan bu yana
01:26:34Türkiye ile
01:26:36Suriye'nin, Ankara ile Şam'ın
01:26:38Cumhurbaşkanı Erdoğan ile
01:26:40Esad'ın
01:26:42bir şekliyle bir mekanizma geliştirmesi
01:26:44gerektiğini ve Suriye'nin
01:26:46toprak bütünlüğü nezdinde bu işin
01:26:48çözülmesi gerektiğini de savunan biri olarak
01:26:50bunu tekrar
01:26:52altına çizmek istiyorum.
01:26:54Yani bir görüşme olsa bile bu süreç
01:26:56çok ağır ilerleyecek diyorsunuz. Önemli
01:26:58nokta olarak da İdlib'i
01:27:00işaret ettiniz. İdlib'in bir an önce
01:27:02çözülmesi gerektiğini söylediniz.
01:27:04Cumhurbaşkanı Erdoğan da zaten her fırsatta
01:27:06Suriye'nin toprak bütünlüğünün önemine de
01:27:08değiniyor. Öte yandan Türkiye
01:27:10Suriye ile normalleşme sürecine ilişkin
01:27:12dört şartını açıkladı. Önce bundan bahsetmek
01:27:14istiyorum. Suriye'nin toprak bütünlüğünü
01:27:16muhafaza etmek üzere
01:27:18terör unsurlarından arındırılması
01:27:20şartı var ve Suriye
01:27:22halkının beklentileri temelinde
01:27:24ulusal uzlaşı sağlanması
01:27:26güvenli ve onurlu geri dönüş
01:27:28koşullarının oluşturulması
01:27:30son olarak da insani yardımın
01:27:32kesintisi sürmesi.
01:27:34Şimdi Türkiye'nin şartları bunlar Esat
01:27:36hocam. Öte yandan
01:27:38bu görüşmeler gerçekleşir mi
01:27:40ve Türkiye Suriye ilişkileri
01:27:422011 yılına
01:27:44geri döner mi? 2011 yılındaki
01:27:46ne güzeldi
01:27:48arabamızla Akçakale'den geçiyorduk
01:27:50ta Şam'a kadar gidiyorduk.
01:27:52Hem de o kadar güzel ki
01:27:54yani bizim şimdi
01:27:56Suriye ve Ankara
01:27:58ve Şam'la bütün leşikliğimiz
01:28:00ben orada asker ateşelik yaptım
01:28:02ve Turgut Özal
01:28:04Mesut Yılmaz Dışişleri Bakanı'yken
01:28:06sonra biliyorsunuz önce Kültür
01:28:08Bakanı'ydı sonra Dışişleri Bakanlığı
01:28:10refahatle gelmiştir
01:28:12karşıladık konuştuk falan tabi
01:28:14oradaki kabile
01:28:16mantelitesini de anlamak lazım
01:28:18bakın bir tek
01:28:20lafı üzerine
01:28:22Sayın Özal 500
01:28:24metre bölü saniyeyi Türkiye
01:28:26aynen bir Osmanlı Devleti'nin
01:28:28devamı Türkiye Cumhuriyeti
01:28:30yaklaşımıyla
01:28:32500 metre bölü saniye verdim demiştir
01:28:34geçmiştir. Yani o biraz evvel söylemiş
01:28:36olduğumuz o şey bizim
01:28:38DNA moleküllerimizde
01:28:40hatta RNA moleküllerimizde
01:28:42olan bir şey onu söyleyelim
01:28:44bakın bu
01:28:46Arap Baharı trenine
01:28:48binilmeden önce
01:28:50biliyorsunuz Türkiye-Suriye'nin
01:28:52ilişkilerinin normalleşmesinin
01:28:54en önemli nişanesi ne olmuştur
01:28:56biliyor musunuz? Ne olmuştur? En önemli
01:28:58nişanesi sınırdaki mayınların
01:29:00temizlenmesi olmuştur. İşte
01:29:02biraz evvel onu söylüyor yani mayınlar
01:29:04böyle elini kolunu sallaya sallaya
01:29:06hatta ve hatta biliyorsunuz
01:29:08bir İsrail şirketi onun içerisine
01:29:10yapmıştır. Yarı yolda bırakmışlardır.
01:29:12Türk Silahlı Kuvvetleri
01:29:14yine bunu aslanlar gibi bu projeyi
01:29:16de üzerine almıştır ve
01:29:18çok da yani olmasa bile
01:29:20ama şehidimiz var. Bu mayınların
01:29:22temizlemesi çok önemli
01:29:24bir olgudur ve de
01:29:26yani hakikaten iki devlet
01:29:28bir millet gibi Osmanlı Devleti'nin
01:29:30devamı diye iki tane
01:29:32bakın Diyarbakır
01:29:34ve Gaziantep'te iki tane
01:29:36ortak bakanlar
01:29:38kurul toplantısı yapılmıştı hatırlar mısın?
01:29:40Evet. Ortak bakanlar
01:29:42kurul toplantısı. Bir tarafta
01:29:44Suriye yani şimdi söylüyoruz ya
01:29:46işte 21 yıl aradan
01:29:48sonra değil mi? Şimdi ortaya
01:29:50koyduk efendim bakanlar
01:29:52kurul toplantısını efendim
01:29:54özellikle Ahlat'ta
01:29:56ortaya koymamızın topladığımızın
01:29:58çok öncesini söylüyorum.
01:30:00Yani biraz evvel söylediğimiz
01:30:02ne kadar önemli. Yani
01:30:04mayınları temizliyorsunuz
01:30:06ve o zaman ben de içinde
01:30:08bulundum bir proje yaptık. Yani o zaman
01:30:10yani hocayım ben Levant 4
01:30:12diye bir proje yaptık.
01:30:14Odalar ve Borsalar Birliği'nin
01:30:16şeyinde
01:30:18ve de bu da çok
01:30:20önemli. Levant 4 dediğimiz
01:30:22Levant sözcüğü çok kullanılan
01:30:24bir söz. Doğu Akdenizi demektir.
01:30:26Efendim
01:30:28Türkiye, Suriye
01:30:30Irak,
01:30:32Ürdün ve Lübnan
01:30:34yani bu bunun sonra
01:30:36genişletilerek efendim
01:30:38bu bölgenin yapımı müthiş bir projeydi.
01:30:40Yani hakikaten müthiş bir projeydi.
01:30:42Buradan bu projede çalışan
01:30:44bu projeyi önüne koyan ben
01:30:46Levant 4 projesinin içerisine koyan
01:30:48bütün başta Odalar ve Borsalar
01:30:50Birliği'nin bunun
01:30:52şekillendirmenin düşüncesinin için
01:30:54bile ben şükranlarımı
01:30:56arz ediyorum. Hakikaten bir milletin
01:30:58ferdi olarak söylüyorum. Yani ne
01:31:00kadar iyi olduğunu biraz evvel Hasan
01:31:02İbrahim şey yaptı. Yani bunlar
01:31:04bilinsin diye ifade ediyorum. Yani
01:31:06yoksa yani denildiği gibi
01:31:08işte efendim buradan çıkacağız biz
01:31:10efendim öğle namazını
01:31:12kalkıp şeyde Emevi Camii'nde
01:31:14kırılacağız. Mantelitesi egemen değil.
01:31:16Yani onu söylemeye çalışıyorum.
01:31:18Yani mantıklı yaklaşımı
01:31:20çok önemli bir şeydi.
01:31:22Şimdi maalesef
01:31:24Suriye'nin
01:31:26iç işlerine
01:31:28karışmak gibi asla
01:31:30ve kat'a hiçbir şekilde
01:31:32bizim bir
01:31:34şeyimiz yok. Ama bu özellikle
01:31:36de
01:31:38efendim
01:31:40bu Arap Baharı olgusundan sonra
01:31:42biraz evvel İdlib
01:31:44olgusunu tabi çok böyle
01:31:46açık yeşil olarak yapmışsınız.
01:31:48Ama İdlib burada
01:31:50bütün o halının
01:31:52altına halı diye ifade ediyorum.
01:31:54Süpürülen
01:31:56nerede ki kişiler onu da söyleyeyim
01:31:58bakın bu Hamada
01:32:00Humusla ondan sonra
01:32:02Şam'da Kuneytra'da
01:32:04biliyorsunuz ilk önce Kuneytra'dan çıkmıştır.
01:32:06Efendim bunlar
01:32:08hepsi oraya gelmiştir.
01:32:10Şimdi bizim buradaki
01:32:12muhatabımızı söyleyeyim. Çok uzun
01:32:14böyle hikayelerini anlatmayayım ama
01:32:16benim çünkü hiç ilgim ben devamlı
01:32:18işte biraz yarın
01:32:20yine gidiyorum ben o bölgelere.
01:32:22Yani ben giderim. Hiç şeyim yoktur.
01:32:24Yani kendime böyle
01:32:26bir misyonik görev vermişimdir.
01:32:28Yani oranın ekmeğini suyunu yemiş bir kişi
01:32:30olarak ifade ediyorum.
01:32:32Şimdi
01:32:34Suriye Milli Ordusu içinde
01:32:36biz Gazantep'te o zaman
01:32:38ENKSA diye bir örgütümüz var.
01:32:40Konseydir bu.
01:32:42Yani bu biraz evvel Kürtleri
01:32:44ifade ettik ama bütün Arap
01:32:46aşiretleri de dahil olmak üzere
01:32:48bu bölgeden terk edilen.
01:32:50Bakın Bağır Kalkanı Harekatı'nın
01:32:52hemen güneyinde
01:32:54Yani baktığım zaman yüreklerim
01:32:56böyle şey yapıyor.
01:32:58Orada Bayır Bucak denize
01:33:00açılan yerde
01:33:02Bayır Bucak Türkmenleri vardı.
01:33:04Ben giderdim. Hayatımın
01:33:06en güzel yani o kadar
01:33:08güzel bir yerdir ki
01:33:10gökyüzünü göremezsiniz. Dersiniz ki
01:33:12Ekvator ormanlarına mı geldim ben.
01:33:14Neredeyim dersiniz. O kadar
01:33:16güzel bir yerdir. Bayır Bucak
01:33:18Türkmen ve Türkmen Dağı Türkmenleri.
01:33:20Bakın bu Türkmen Dağı
01:33:22Türkmenleri de
01:33:24geçenlerde beni de toplantıya çağırdılar.
01:33:26Bu arada hepsine de
01:33:28şimdi evet
01:33:30onları da teker teker
01:33:32isimlerini de almak
01:33:34istiyorum. Hakikaten
01:33:36yani bir kere
01:33:38Hamza Tümen'i var.
01:33:40Süleyman Şah
01:33:42Tugay'ı var.
01:33:44Muntasır
01:33:46Billah Tugay'ı var.
01:33:48Ceyşül İslam var. Sultan Murat Tümen'i
01:33:50var. Melik Şah Tümen'i var.
01:33:52Yani bunlar hakikaten
01:33:56bu bölgenin eğer
01:33:58burası bize karşı
01:34:00dayatılan bir terör
01:34:02koridorunu bitirmek
01:34:04için Fırat Kalkanı
01:34:06Harekatı Bölgesi
01:34:088 yıl önce 24
01:34:10Ağustos 2016
01:34:12tarihinde yapılmıştır.
01:34:14Bakın bu tarih çok önemli.
01:34:16Niye biliyor musunuz?
01:34:1815 Temmuz
01:34:202016'dan 5 hafta sonra
01:34:22yapılmıştır. Yani temizlenmiş
01:34:24arınmış bir Türk silahlı
01:34:26kuvvetleriyle. Nedir orası?
01:34:28Bir kama gibi girmiştir. Hocam bir dakika.
01:34:30Lütfen yapın.
01:34:32Ne zaman başlamışlar? 26 Ağustos'ta.
01:34:34Evet evet 24 Ağustos.
01:34:36Tamam.
01:34:3826 Ağustos 1071.
01:34:4026 Ağustos bir tarzı başlangıcı.
01:34:42Ağustos'ları sevmiyorsunuz.
01:34:44Şimdi bu bilinç
01:34:46değil mi ya?
01:34:48Merci Davut'ta.
01:34:50Aynısı yani.
01:34:52Tabii canım.
01:34:54Çamur Kudüs'ün kapısının açıldığı.
01:34:56Bakın en kötü olduğumuz
01:34:58Türk silahlı kuvvetlerinin
01:35:00darbe teşebbüsü
01:35:025 hafta temizlenmesi
01:35:04temizlenmeden hala
01:35:06biliyorsunuz.
01:35:08Bugün İstanbul'a
01:35:10koruma ile gelen
01:35:12Sayın Cumhurbaşkanı'nın
01:35:14koruma uçağını
01:35:16kullanan
01:35:18FETÖ'cü çıktı.
01:35:20Müebbet aldı.
01:35:22İstanbul'a geliyorsunuz.
01:35:24Böyle bir durumda
01:35:26ama Türkiye
01:35:28Cumhuriyeti'nin ordusu
01:35:30Türk Silahlı Kuvvetleri
01:35:325 hafta sonra
01:35:3427 Ağustos'ta
01:35:362016
01:35:38tarihinde bu beceriyi
01:35:40yapmıştır.
01:35:42Bir kama gibi duruyor.
01:35:44Çok kısa süre içinde.
01:35:46Elbap,
01:35:48Elbap merkez biraz
01:35:50kritik.
01:35:52Tabii ki o zeytin dalı.
01:35:54Daha sonra.
01:35:56Fırat Kalkanı ben oralarda
01:35:58bir sürü televizyon programı yaptık.
01:36:00Bu arada Hilal'in de
01:36:02Özdemir'in de bu arada
01:36:04onunla beraber
01:36:06çok bayağı ciddi programlar yaptık.
01:36:08Ben şunu söyleyeceğim.
01:36:10Sığınmacı meselesi
01:36:12hakikaten değerli
01:36:14Kemal kardeşimin söylediği gibi
01:36:16artık Türkiye için bir yakıcı
01:36:18hale almıştır.
01:36:20Bu yakıcı hali bir şekilde
01:36:22ama bakın
01:36:24şöyle o zamanları
01:36:26bu olgu düşündürürken
01:36:28biraz evvel özellikle biriket evleri
01:36:30ifade ederken
01:36:32nasıl düşünülüyor?
01:36:34Çok ekonomik şeyi var.
01:36:36Türkiye Cumhuriyeti'nin
01:36:38Türkiye'deki Gaziantep'e gittiğiniz zaman
01:36:40nasıl bir sanayi kenti olduğunu görürsünüz.
01:36:42Şanlıurfa
01:36:44olsun, diğerleri olsun
01:36:46oranın ekonomik çıktılarını
01:36:48girdi olarak
01:36:50kabul edecek
01:36:52girdi olarak kabul edecek
01:36:54böyle küçük işletmelerle
01:36:56kendi kendine ayakta durabilecek
01:36:58çok da güzel bir şekilde ifade ettiniz.
01:37:00Yani ne yapıyorsunuz?
01:37:02Kendi sınırlarımız içerisinde değil.
01:37:04Yani şöyle düşünüldü.
01:37:06Demin saymış olduğum Tugaylar, Tümenler
01:37:08geçici hükümet var.
01:37:10Çok da sevgili birisi bizim
01:37:12Abdurrahman Mustafa
01:37:14Başbakanlık yapıyor.
01:37:16Burası sanki
01:37:18Kuzey Kıbrıs, Türk Cumhuriyeti'ne
01:37:20benzer bir yapılanma.
01:37:22Şimdi millete, ben söyleyeyim
01:37:24yemek dağıtma şirketi bile var orada.
01:37:26Açıyorsun telefonu
01:37:28bir Uber yok yani.
01:37:30Uber Türkiye'de yok yani.
01:37:32Yani şunu söyleyeceğim
01:37:34biraz espri olarak
01:37:36bakıyorum. Her şey var.
01:37:38Banka var, getirmişiz.
01:37:40Efendim işte Türk Silahlı Kuvvetleri
01:37:42geldi işte geldi Türk parasını
01:37:44tedavüle soktu. Hayır kardeşim.
01:37:46Yani öyle ki...
01:37:48Onlar rahatsız oluyorlar ama biraz.
01:37:50Onlar rahatsız oluyorlar ama
01:37:52bugün Kuzey Kıbrıs, Türk Cumhuriyeti'nde
01:37:54tedavüldeki Türk parası.
01:37:56Yani bu kendiliğinden oluşmuş.
01:37:58Yani banka materya kadar
01:38:00oraya gittiğiniz zaman
01:38:02yani Türkiye Cumhuriyeti'nde ne gördüyseniz
01:38:04dispanseri var.
01:38:06Devlet götürmüş oraya.
01:38:08Yani her şeyiyle.
01:38:10Yani oradaki insanların
01:38:12memnuniyetine baktığınız zaman
01:38:14o eski yapılanma sistematiğinde
01:38:16gördüğünüz zaman
01:38:18iyi ki geldi diyoruz.
01:38:20Bu biriket evlerin kurulduğu yerler.
01:38:22Yani işte bu yeşil var ya
01:38:24bu koyu yeşiller.
01:38:26Koyu yeşilleri ifade ediyoruz.
01:38:28Bizim harekat alanlarımız.
01:38:30Okullar var, hastaneler var,
01:38:32dispanserler var.
01:38:34Ya diyorum yemek dağıtım şirketi
01:38:36tırır çeviriyorsun ismini söylemiyorum.
01:38:38Reklam olacak.
01:38:40Getiriyor. Adam cephedeki
01:38:42arkadaşlar diyor ya bu akşam
01:38:44işte ondan yiyeceğim falan.
01:38:46Yani bu kadar şey.
01:38:48Yani burada zannediyorlar ki
01:38:50böyle işte insanlar böyle
01:38:52ellerini almışlar.
01:38:54Garp cephesinde yeni bir şey yok.
01:38:56Ya yok hayat devam ediyor ya.
01:38:58Bir gidin görün yani.
01:39:00Allah rızası için bir gidin de görün yani.
01:39:02İnsanlar yani lokantasıyla
01:39:04bilmem nesiyle. Bak ben gidiyorum yani.
01:39:06Bana eşlik edecek olan gelen varsa götüreyim yani.
01:39:08Gidin görün.
01:39:10Komutanım bölgeye de dönüşler oluşturuluyor.
01:39:121 milyonun yakın dönüşü.
01:39:14Evet ben bir şey söyleyeyim.
01:39:16Devam edelim mi? Evet edelim.
01:39:18Hadi sözünüzü unutmayın.
01:39:20Tamam yok ben unutmam hiç merak etmeyin.
01:39:22Değerli izleyenler
01:39:24Aranın ardından gündemin son dilimiyle
01:39:26karşınızdayız. En son Türkiye-Suriye
01:39:28ilişkilerini konuşuyorduk.
01:39:30Ortadoğu'daki gelişmeleri değerlendiriyorduk.
01:39:32Esat hocam cümleniz bitmemişti.
01:39:34Biriketli not aldım.
01:39:36Biriket diye.
01:39:38Biriket evlerinin yapıldığı bölgelerdi.
01:39:40Türkiye'nin harekat yaptığı noktalarda
01:39:42Suriyeliler için oluşturduğu
01:39:44yaşam koşullarından bahsediyordunuz.
01:39:46Tabii özellikle burada İdlib
01:39:48bölgesi üzerinde İdlib bölgesinin
01:39:50ehlileştirilmesi.
01:39:52Orada gerçekten örgütlerin
01:39:54Heyeti Tahrir-i Şam
01:39:56diye
01:39:58bunun örgütlenme sistematiğinin
01:40:00şemsiyesi altına gelmesi
01:40:02tamamıyla
01:40:04Türkiye Cumhuriyeti'nin başarısıdır.
01:40:06Yani aynen
01:40:08biraz evvel söylediğim
01:40:10dikkatle izlediğiniz için söylüyorum.
01:40:12Bizim Bağdat'ta
01:40:14karşımıza Haçlı Şabi'yi
01:40:16aldığımız gibidir.
01:40:18Bakın ikisi de
01:40:20Irak'ın içerisinde Haçlı Şabi
01:40:22ve Heyeti Tahrir-i Şam
01:40:24diye ifade ettiğimiz gibi
01:40:26Hama'da, Humus'da, Kuneytra'da
01:40:28Derea'da
01:40:30Şam'da
01:40:32mesela
01:40:34Doğu Guta bölgesinde
01:40:36Doğu Guta bölgesindeki
01:40:38bunların altına süre süre
01:40:40yani aslında
01:40:42Beşer Esad'ın bunlardan
01:40:44kurtularak çünkü Bağız Partisi'nin
01:40:46hükümran olabilmesi
01:40:48için bunların mutlaka
01:40:50tasfiye edilmesiydi ve bunun için
01:40:52biliyorsunuz muhaberat
01:40:54örgütünün bir başka
01:40:56şey vardır örgütlenme sistematiği
01:40:58şebbiha. Şebbiha
01:41:00demek hortlak demektir.
01:41:02Bunlar aklınıza gelen
01:41:04bir insanın insana
01:41:06yapamayacağı kadar bütün
01:41:08her şeyi yapmışlardı. Bakın ben
01:41:10size söyleyeyim. Bu çok
01:41:12hala söylemekten imtina ediyorum.
01:41:14O zamanları tabi ki
01:41:16millet ortamına girdiğiniz zaman
01:41:18işte nasıl gerek dayışın
01:41:20gerek diğerlerinin ama bunlar
01:41:22hızlardan adam geçirmişlerdir.
01:41:24Var ya büyük kalasları
01:41:26yapan böyle kanların etrafına
01:41:28ve büyük korkunçlar için.
01:41:30Bakın bir şey söyleyeyim.
01:41:32Ben bu Barış Pınarı Harekatı'nın
01:41:34iki bölgesine gidip
01:41:36orada program için davet etmiş
01:41:38oldukları sevgili
01:41:40medya arkadaşlarımıza giderken
01:41:42tam Barış Pınarı Harekatı
01:41:44başladı. Yıl
01:41:462019.
01:41:48Ben de şoföre dedim ki dur.
01:41:50Şoför durdu.
01:41:52Tam da şeye doğru gidiyoruz.
01:41:54Bu Ceylan Pınar değil de Akçakale.
01:41:56Akçakale.
01:41:58Akçakale'ye doğru giderken
01:42:00ondan sonra dur dedim.
01:42:02Buradan kaçan
01:42:04arabaları say dedim. Böyle
01:42:06bir iki dakika araba. Yani şimdi hocalık da
01:42:08var ya yani bunun şeyini yapalım nedir diye.
01:42:10Analizini yapalım diye.
01:42:12Hakikaten saydık.
01:42:14Ben şimdi rakam söylemeyeceğim ama
01:42:1650 tane arabanın 38
01:42:18tanesi. 50'ye kadar saydım ben.
01:42:2038 tanesi
01:42:22Suriyeliydi. Hemen kaç.
01:42:24Yani öylesine bir
01:42:26korku, öylesine bir
01:42:28teddiş yaratılmış ki. Bizimkiler
01:42:30hani orada kalan Akçakaleliler
01:42:32ya olmaz. Atın ölümü
01:42:34arpadan olsun. Yani onun gibi
01:42:36bir şekilde kendileri
01:42:38bir aksilomel göstermeden
01:42:40yani aksilomel derken
01:42:42onu da Türkçesini söyleyeyim. Karşı koyma refleksi
01:42:44olarak kendilerini
01:42:46bu ateşin dışına atmaya çalışırken
01:42:48değil. Tabi biz gittik orada. Programlarımızı
01:42:50falan yaptık. İçeriye girdik.
01:42:52Karşı tarafa da gitmiştim.
01:42:54Yani bunu görmüştüm. Yani nasıl bir
01:42:56korku, nasıl bir teddiş
01:42:58yaratıldığı. Yani bütün sevgili
01:43:00izleyicilere bunu özellikle
01:43:02değerlendirmelerini ifade ediyorum.
01:43:04Yani şimdi burada kalkıp da
01:43:06efendim bakın işte bir görüyorum
01:43:08ben. Bütün deniz
01:43:10kıyısında efendim oturuyorlar.
01:43:12Nargileleri de çekmişler. Nargile
01:43:14şey yapıyorlar. Gidin savaş edin. Var işte
01:43:16demin saydım ya. Nargile, Sara, Zara.
01:43:18Ne kadar Tugay saydım. Değil mi
01:43:20İsa Süleyman? Yani Süleyman Şah
01:43:22'tan Meşeşehir'e kadar hepsine saydım.
01:43:24Var bu. Bu insanlar
01:43:26burada kendilerine tevdi
01:43:28eden görüyorum. Ama bir bakın
01:43:30orada gördüğünüz gibi Bayır Bucak'ta
01:43:32kimse kalmadı.
01:43:34Türkmen Dağı'nda kimse kalmadı. Bu bizim
01:43:36hakikaten yumuşak
01:43:38karnımızdı. Denize
01:43:40açılan çok önemli
01:43:42yerimizde.
01:43:44Maalesef onlar yani burada
01:43:46yeis içerisinde olduklarını da
01:43:48ifade ediyorum. Ben bu arada
01:43:50onlar bana tevcih ettiler.
01:43:52Bir vakıf kurmak için Esat
01:43:54Hocam bizimle ilgili. Tabii ki başımla
01:43:56beraber eski şey olarak.
01:43:58Bir vakıfla onların şeyini geleceğe
01:44:00taşımak için bir altyapı
01:44:02oluşturmak için. Sağ olsun
01:44:04Cihat Yaycıpaşa'da
01:44:06bize bana söylediklerini
01:44:08bu arada söylemiş olayım.
01:44:10Şimdi Ankara İsrar'la
01:44:12Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin
01:44:142254
01:44:16sayılı kararını
01:44:18bakın o 2254 sayılı kararı
01:44:20çok önemli bir karardır.
01:44:22Efendim ne diyor?
01:44:24Anayasa. Bakın anayasa
01:44:26bahsedilmediği için ifade ediyorum.
01:44:28Yani efendim içerisine muhalifleri
01:44:30de alacak. Muhaliflerin
01:44:32gücünü içerisine koyacak tarzda bir
01:44:34anayasa yapılsın. Ve bu anayasa
01:44:36kabul edildikten sonra
01:44:38serbest ama bu çok önemli
01:44:40Birleşmiş Milletler gözetiminde
01:44:42bir seçime gidilsin.
01:44:44Yani bu önemli. 2254
01:44:46sayılı
01:44:48efendim Birleşmiş Milletler
01:44:50Güvenlik Konseyi kararı.
01:44:52Tabii ki
01:44:54yani şöyle bakıldığı zaman
01:44:56işte Ennisuray'la
01:44:58Dayış'la efendim çok daha ileri
01:45:00El-Kaide. El-Kaide
01:45:02Database'in Arapçasıdır.
01:45:04Data dediğimiz olayın
01:45:06El-Kaide. Kaide dediğiniz
01:45:08datanın tam anlamıdır.
01:45:10Yani neden çıkmıştır? Tabii
01:45:12El-Kaide örgütünü koyan
01:45:14Usame Bin Ladin kendisi
01:45:16tekniktir, mühendistir.
01:45:18Data yaparak bu karşı koyma
01:45:20refleksini örgütleyen
01:45:22ve de bilgisayar ortamına
01:45:24koyduğu için de buna El-Kaide
01:45:26denmiştir. El-Kaide deyince
01:45:28oturma yeri falan değildir.
01:45:30Database'in tam Arapçasıdır.
01:45:32Onu da bu arada yeri gelmişken
01:45:34söyleyeyim. Buradaki cihadi
01:45:36selefi yapılar da
01:45:38dahil olmak üzere İdlib için
01:45:40tekraren söylüyorum. Ehlileştirilmiştir.
01:45:42Aynen Haçlı
01:45:44Şahabi'nin karşımıza alıp
01:45:46ehlileştirildiği gibi. Çünkü
01:45:48Haçlı Şahabi çok önemliydi.
01:45:50Biraz evvel Beşikay üstüne
01:45:52en çok roket atan
01:45:54bir yapıydı.
01:45:56Bu yapıydı. Bakın çok önemli.
01:45:58Ehlileştirildi mi Haçlı Şahabi?
01:46:00Ben Haçlı Şahabi'nin özellikle
01:46:02bakın eğer siz Irak'ta
01:46:04istikrarı sağlayamazsanız Hasan
01:46:06burada bizim
01:46:08yani yapacağımız
01:46:10bakın hala bekliyor.
01:46:12Biraz evvel ben söyleyeyim bari.
01:46:14Bakın orada gördüğünüz
01:46:16Kerrifat.
01:46:18Ve oradaki Mimbiç bölgesini
01:46:20mutlaka efendim
01:46:22o yeşilleri birleştirmeniz lazım.
01:46:24Bu çok önemli.
01:46:26Evet hemen bu
01:46:28Azizli'ye yazmışsınız ya. Onun altında
01:46:30Terrifat var. Biz dilimizde
01:46:32tüy bitti. Orayı yapmamız
01:46:34lazım. Yani onu
01:46:36birleştirmemiz lazım. Tabi
01:46:38gönül arzu eder ki
01:46:40herkesin söylemiş olduğu Rojava
01:46:42diye ifade ediyorlar. Tabi Rojava
01:46:44demek yanlış bir şey.
01:46:46Aynı Arap bölgesi. Bu
01:46:48Tel Abyad bölgesi dahil olmak üzere.
01:46:50Bakın tekrar
01:46:52ifade ediyorum. NATO'nun
01:46:54güney kanadı
01:46:56güvenlik altına alınmak. Böyle her
01:46:58seferinde. Ben buradan sizin kanalınızdan
01:47:00söylüyorum. Yani yapılan
01:47:02Birleşmiş Milletler 51. maddesi
01:47:04bu değil. NATO'nun güney kanadını
01:47:06emniyeti almak maksadıyla
01:47:08harekatın
01:47:10konsept olarak o bütün
01:47:12dünyaya açıklanmasında
01:47:14çok yarar olduğunu düşünüyorum.
01:47:16Çünkü Türkiye bir NATO
01:47:18ülkesi. Bir terör
01:47:20üretilen bir yere NATO'nun güney
01:47:22kanadını güvenlik altına almak için.
01:47:24Hocam NATO ülkesiyiz de. Çok özür
01:47:26diyorum. NATO ülkesiyiz ama diğer
01:47:28NATO ülkesi o bölgedeki
01:47:30patriotları alıp
01:47:32gitti. Biz de gittik. Bir NATO
01:47:34üyesi olarak gittik. S-400 alıp
01:47:36kendimizi korumaya çalıştık.
01:47:38S-400'ün alınması bile
01:47:40yani bu nedir? Batıdan
01:47:42gelecek olan tehdide karşı
01:47:44Doğu
01:47:46kavrama dayalı
01:47:48ihtiyaçlar sistemiyle karşı koymak
01:47:50demek. Yani
01:47:52patriota karşı bizde öyledir.
01:47:54Patriota karşı patriotla
01:47:56kendinizi koruyamazsınız. Yani
01:47:58bir Doğu sistematiğiyle
01:48:00karşı koyarsanız çok doğrudur.
01:48:02Yerinde bir harekettir. Bu
01:48:04tehdidi ortaya koyarsanız. Siz de
01:48:06biraz evvel söylediğim gibi patriotları alıp
01:48:08giderseniz. Ben de sizden
01:48:10gelecek tehdidi özellikle Yunanistan
01:48:12için söylüyorum. S-400'leri
01:48:14almak mecburiyetinde
01:48:16olmuştur. Öyle olmuştur. Bakın
01:48:18Isfahan bölgesinde de biliyorsunuz
01:48:20İran
01:48:22birlikte birkaç defa çalıştırdılar.
01:48:24İsrail'in yurt içindeki
01:48:26yani İran ana karasındaki
01:48:28ve kendi ajanları
01:48:30vasıtasıyla yapmış oldukları
01:48:32NATANS dediğimiz
01:48:34nükleer reaktörlerinin bulunmuş olduğu
01:48:36Uranium-238'i
01:48:38zenginleştirilen bölgede
01:48:40neyi çalıştırmışlardır? S-300
01:48:42sütüleri. S-300
01:48:44neyi çalıştırmışlardır? Demek ki bizim aldığımız
01:48:46S-400 doğru bir hareket.
01:48:48Yani S-400'ün...
01:48:50Kapattım mı diyor. Tamam.
01:48:52Ben çift taraflı
01:48:54böyle şey yapıyorum.
01:48:56Şimdi söylememiz lazım.
01:48:58İşte Babülhava sınır kapısı
01:49:00gene biraz evvelde
01:49:02ehlileştirilmiş diyorum. Yani şu andaki
01:49:04ehlileştirilmiş olduğu için
01:49:06bunlara, burada
01:49:08bir faktör daha var.
01:49:10Orta Doğu'nun
01:49:12Rusya'nın biraz evvel
01:49:14değerli kardeşim ifade etti.
01:49:16Amerika Birleşik Devleti'nin Orta Doğu temsilcisi
01:49:18Kirby ve diğerleri.
01:49:20Ama burada başka bir faktör var.
01:49:22Rusya'nın Alexander
01:49:24Lavrentiev.
01:49:26Alexander Lavrentiev'in
01:49:28özellikle 26 Haziran'da
01:49:30Esad'la görüştükten sonraki
01:49:32bu işin
01:49:34çabuklaştırılması bu.
01:49:36Dediğim gibi. Sonra biraz evvel
01:49:38bu çok önemli. Bu adam
01:49:40hakikaten Türkiye'nin
01:49:42yararına. Biraz evvel söyledik. Öteki
01:49:44Melun şeyi söyledik.
01:49:46İki tane model üzerinde
01:49:48duruluyor. Yani
01:49:50Recep Tayyip Erdoğan'la
01:49:52Esad görüşmesini nasıl yapılabilir?
01:49:54Şu anda takip eden
01:49:56bakan yardımcıları
01:49:58düzeyinde devam ediyor.
01:50:00Önce bakanlar görüşür. Ondan
01:50:02sonra da ve
01:50:04Sayın Cumhurbaşkanları
01:50:06görüşürler. Ve
01:50:08benim anladığım kadarıyla
01:50:10özellikle St. Petersburg'tan
01:50:12dönüşünde biraz evvel çok
01:50:14güzel gösterdiniz. O meclise
01:50:16dönüşündeki konuşmadan evvel
01:50:18Bağız Partisi'ni nasıl böyle
01:50:20etrafına alarak. Çünkü başka
01:50:22parti yok yani. Orada bir muhalefet
01:50:24dediğimiz bir şey yok.
01:50:26Nasıl etrafında Beşer Esad'ın?
01:50:28Benim bir arada
01:50:30öyle kararlarım var ki
01:50:32tabii bunun en güzeli
01:50:34Soçi görüşmesi.
01:50:36Yani Soçi'de
01:50:38Putin'in başkanlığında iki tane
01:50:40başkanım bir araya gelmek suretiyle
01:50:42yani aynı Putin'in
01:50:44bu Azerbaycan'daki
01:50:46Kursk bölgesine karanlık bulutlar
01:50:48gezerken nasıl gitti
01:50:50orada bembeyaz bir sayfa
01:50:52açtı. Onun gibi
01:50:54Soçi bence uygun bir yer
01:50:56olabilir. Ben Adana'yı
01:50:58öneriyorum. Adana mutabakatı
01:51:00yapıldığı için belki söylüyor.
01:51:02Ama bana kalırsa
01:51:04yani Ankara'da
01:51:06karşı taraftaki İsmet Paşa'nın
01:51:08çok önemli bir
01:51:10lafı vardır. Yani karşı tarafa
01:51:12şeye benzer, bu lastiğe
01:51:14benzer. Çekersiniz, her iki
01:51:16tarafta aynı
01:51:18yüklükte bırakacaksınız.
01:51:20Yani onun için ben Soçi dediğim
01:51:22zaman yani karşı tarafı da küçük
01:51:24düşürmeyeceksiniz. Belki
01:51:26karşı taraf kabul etmeyecek zaten.
01:51:28Türkiye'de bir yer olmasın.
01:51:30Ankara'ya gelsen ki o hepsinden
01:51:32daha iyi olur. O da olmaz.
01:51:34Şam'a gelsen
01:51:36istemez. O da onu söyler.
01:51:38Olmaz. Böyle ön koşulsuz yer.
01:51:40En makulü.
01:51:42Hazır
01:51:44Kafkasya'yı
01:51:46kendisine mesken edinen bir
01:51:48Putin varken Soçi bence
01:51:50çok makul. Bu dönemde de
01:51:52çok iyi. Azerbaycan, Çinistan
01:51:54ziyaretinden sonra.
01:51:56Onu özellikle söylüyorum.
01:51:58Yani bir de
01:52:00yani bunlara hiç gerek yok.
01:52:02Dışişleri Bakanları falan yapmadan
01:52:04doğrudan görüşme yapılacak.
01:52:06Doğrudan, direkt olarak. Bu da ikinci
01:52:08model. İkinci model dediğim bu.
01:52:10Doğrudan görüşme yapacaksınız.
01:52:12Bence bu daha yakın. Yani bunları
01:52:14beklerken işte bakan yardımcıları,
01:52:16bakanlar hemen. Bu
01:52:18şok şok yani hemen yapılacak.
01:52:20Çünkü. Peki bu mümkün mü size?
01:52:22Bu bu konu. Sisi'yle olduğuna göre.
01:52:24Tabii Sisi 4 Eylül'de
01:52:26geliyor. Yani 5 gün sonra o geliyor.
01:52:28Bu şekilde.
01:52:30Bundan sonra da
01:52:32bence Sayın Cumhurbaşkanımızın
01:52:34Soçi'ye
01:52:36ya da Moskova'ya olabilir ama
01:52:38Moskova biraz uzak olması. Yani
01:52:40iki tarafı dediğim gibi bu lastik
01:52:42çekmeye benzetilir. Eşit mesafede.
01:52:44İki tarafta böyle bir gerginlik
01:52:46çünkü tek tarafta gerginlik
01:52:48olmaz. Esma Esat'ın
01:52:50tedavisi neredeyse sürüyor.
01:52:52Saint Petersburg'da.
01:52:54Saint Petersburg'da.
01:52:56Orada. Yani Beyaz Geceler
01:52:58var ya işte onun üstünde. Evet evet.
01:53:00Beyaz Geceler dedi. Ama Haziran'daydı o
01:53:02Beyaz Geceler. Olsun. Sen çok
01:53:04geriden gidiyorsun. Olsun. Hayır ben
01:53:06Saint Petersburg'ı özellikle altın çizmek istiyorum.
01:53:08Kanser olması ve
01:53:10Rusya'nın sahibiyetlik göstermesi.
01:53:12Hocam. Yani şimdi
01:53:14biraz bana çok kızacaklar da.
01:53:16Kışkırtmak için soruyorum.
01:53:18Ben kışkırtmam.
01:53:20Siz. Yo yo.
01:53:22İzleyicinin bir kısmını ben
01:53:24izleyeceğini biliyorum. Şimdi siz örnek
01:53:26verdiniz ya. Ya bu görüşme
01:53:28doğrudan olsa. Kemal Hocam da dedi. Doğrudan
01:53:30olsa daha çabuk mesafe alınır.
01:53:32Ve siz önerdiniz. Soçi olsun
01:53:34dedi. Ben Adana mutabakatına
01:53:36vurmak için Adana dedim.
01:53:38Sonra Ankara.
01:53:40Sonra Ankara dedik.
01:53:42Olur mu filan. Şam dedik.
01:53:44Şimdi ben de Petersburg'u
01:53:46bilerek. Hani Esma Hanım'a da
01:53:48şey yapsın. Şöyle. Ebine Hanım'ı da
01:53:50yanına alsın gitsin. Şimdi şöyle.
01:53:52Biliyorsunuz
01:53:54bir futbol maçında
01:53:56bir futbol maçında
01:53:58Katar'daki Dünya Kupası'nda
01:54:00maçı izlemek üzerine Cumhurbaşkanı
01:54:02Erdoğan gitmişti.
01:54:04Mısır Cumhurbaşkanı
01:54:06Sisi'de oradaydı.
01:54:08Maç esnasındaki
01:54:10o temastan sonra
01:54:12Sayın Cumhurbaşkanı'nın
01:54:14Şubat ayındaki Kaire ziyareti geldi.
01:54:16Yani onursa bir gelişmiş. Şimdi de
01:54:18Sisi Türkiye'ye geliyor. Ki
01:54:20oradaki
01:54:22süreçte
01:54:24belki doğrudan işte efendim
01:54:26burada biz evet mecburen
01:54:28terörlü mücadele operasyonu var ama
01:54:30Kaire ile Ankara'nın
01:54:32siyasi mücadelesi
01:54:34durduğu nokta. İlkesi olarak
01:54:36Erdoğan'ın darbeye karşı duruşu
01:54:38ortadayken bu mekanizma.
01:54:40Şimdi Petersburg vurgusunu
01:54:42onun için yaptık. Olmaz mı?
01:54:44Petersburg bir insani görüşme
01:54:46bağlamında gibi.
01:54:48Demokolonyasına
01:54:50alsın gitsin.
01:54:52Hocamın bir itirazı
01:54:54daha doğrusu bir katkısı var.
01:54:56Çünkü Rusya sıradan bir ülke değil.
01:54:58Suriye'de çok aktif bir rolü var.
01:55:00Dolayısıyla biz eğer doğrudan
01:55:02aracısız görüşmek istiyorsak bana göre
01:55:04bunun Ankara'da hatta
01:55:06Sayın Hanımefendi'nin de tedavisinin
01:55:08kalan kısmına Ankara'da olmak üzere bir
01:55:10teklif de yapılabilir. Eğer
01:55:12imkanlarımız çok fazla. İkincisi olabilir
01:55:14ama Kemal.
01:55:16İkincisi olabilir ama bu da
01:55:18fena değil ama hakikaten güzel bir teklif.
01:55:20Güzel bir yaklaşım ama orada Rus ağırlığı
01:55:22çünkü kamuoyuna şöyle aktarılacaktır.
01:55:24Rusya'nın kontrolünde,
01:55:26moderatörlüğünde iki tarafmışız gibi
01:55:28ara buluşluk yapan
01:55:30Rusya'mış gibi algılama imkanı
01:55:32olanağı çok yüksek olur kamuoyunda özellikle.
01:55:34Biz böyle olmadığını bilsek bile.
01:55:36Ben yine Ankara'da bir devlet başkanı
01:55:38statüsünde normal bir
01:55:40devlet başkanı A protokolüyle
01:55:42iddiam o.
01:55:44İlk noktada o olacak. Bu ara model olabilir.
01:55:46Sen Cumhurbaşkanı'nın
01:55:48her an davetimiz olabilir cümlesinin
01:55:50arkasındaki.
01:55:52Katar'daki futbol maçı modeli olabilir.
01:55:54Hiçbir doğru düzgün görüşme
01:55:56olmayabilir ama gerçek görüşme
01:55:58aracısız görüşme
01:56:00Ankara'dır ya da Şam'dır.
01:56:02Ben Ankara'nın olma ihtimalini
01:56:04daha doğrusu olma isteğimi tekrar söylüyorum.
01:56:06O yüzden bir devlet başkanı gibi.
01:56:08O istek çok güzel ama St. Petersburg
01:56:10baya bir şey oldu.
01:56:12İlk temas.
01:56:16Emine Erdoğan hanımefendiyi de
01:56:18alıp aile görüşmesi
01:56:20gibi ciddi bir şey
01:56:22yapılabilir.
01:56:24Cumhurbaşkanı ile ailece görüşmüşlüğümüz var demişti zaten.
01:56:26Hasta ziyareti gibi olur.
01:56:28Hasta ziyareti gibi.
01:56:30İlk temas kurulabilir.
01:56:32O kısa olur zaten hasta ziyaretleri biliyorsunuz.
01:56:34Ama şeyi açar.
01:56:36Ondan sonra Ankara'da olur, Şam'da olur.
01:56:38Gidilir yani.
01:56:40İmzalamak yok.
01:56:42İlk temas Katar'da oldu.
01:56:44Sayın Cumhurbaşkanı gitti.
01:56:46Tam da
01:56:48biz gerekirse
01:56:50Camp David'i askıya alırız
01:56:52dendiği dönemde.
01:56:54İsrail'e karşı
01:56:56Mısır'ın
01:56:58gerekse biz Camp David'i askıya alırız
01:57:00dediği günlerde
01:57:02Cumhurbaşkanı Erdoğan
01:57:04Kayre'ye gitti ve
01:57:06siz ile fotoğraf verdi.
01:57:08Onun gibi
01:57:10Önce bir temas aç.
01:57:12Plandır mıdır tartışılır.
01:57:14Bir zaman plansız olmaz bu işler.
01:57:16Bu karşılıklıktır.
01:57:18Komutanım çok iyi bileceklerdir
01:57:20NATO'da
01:57:22Birleşmiş Milletler'deki resmi
01:57:24toplantılarının sonucu ve girişi bellidir.
01:57:26Yazılıdır. Elde okunur, çıkar gider.
01:57:28Asıl temaslar ikili görüşmek.
01:57:30Bu en son
01:57:32Washington meselesinde biliniyordu.
01:57:34Terörle mücadele meselesinin
01:57:36kısmen gireceğini ama
01:57:38Ukrayna'ya verilecek desteğin
01:57:40artacağı filan. Ama Cumhurbaşkanı'nın
01:57:42oradaki ikili temasları, basın toplantısı
01:57:44bize yaptığı açıklama, uçakta yaptığı açıklama
01:57:46bakıyorsunuz ki aslında
01:57:48NATO konseptinin dışında Türkiye'nin de bir duruşu
01:57:50olduğunu gösteren bir şey dönüştü.
01:57:52Putin'den çok güzel
01:57:54açıklamalar var biliyorsunuz.
01:57:56Türkiye'yi gösterdi. Özellikle
01:57:58doğalgaz anlaşmalarında.
01:58:00Azerbaycan ile yapılan anlaşmalarda
01:58:02İstanbul'u göstermesi
01:58:04Ukrayna hikayesinde.
01:58:06Bu Türkiye'yi gösteriyor.
01:58:08Bence bu
01:58:10Türkiye'de çok güzel bir sırcık var.
01:58:12Cemile gösterebilir.
01:58:14Bizim özellikle Sayın Cumhurbaşkanı
01:58:16güzellik ya da
01:58:18Cemile gösterebilir. Bu da
01:58:20hayırlı bir iş olur diye düşünüyorum.
01:58:22Peki teşekkür ederiz. Şimdi bu Suriye konusunu
01:58:24kapatalım. Süremiz bitmeden
01:58:26Kalkınma Yolu Projesi'ne de
01:58:28değinmek istiyordum. Bugün önemli bir
01:58:30toplantı zirve gerçekleşti İstanbul'da.
01:58:32Kalkınma Yolu Projesi
01:58:34Türkiye, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri,
01:58:36Katar, Birinci Balkanlar
01:58:38Konseyi, İstanbul Dolmabahçe
01:58:40Sarayı'nda gerçekleşti. Öncelikle
01:58:42bu Kalkınma Yolu Projesi
01:58:44nedir Hasan Bey?
01:58:46Önemli nedir? Neler getirecek?
01:58:48Kalkınma Yolu
01:58:50Projesi
01:58:54açıkçası Körfez'in
01:58:56Türkiye,
01:58:58Körfez'in
01:59:00Irak üzerinden
01:59:02Türkiye'ye,
01:59:04Türkiye üzerinden de Avrupa'ya
01:59:06bağlanması
01:59:08projesidir.
01:59:10Çok net değiller.
01:59:12Bu bir sürü koridorlar var.
01:59:14Şimdi biliyorsunuz
01:59:16bir orta koridor ki aslında
01:59:18Kemal Hocam bu konunun uzmanları da
01:59:20ben
01:59:22şahit olduğum birkaç şeyi
01:59:24daha anlatmak istiyorum burada.
01:59:26Hatırlatmak da istiyorum. Şimdi biz
01:59:28geçen sene Temmuz ayında
01:59:30Cumhurbaşkanı Erdoğan'la
01:59:34üç gün içerisinde
01:59:36önce Cidde'ye,
01:59:38Suudi Arabistan'a
01:59:40orada bir gece kalktıktan sonra
01:59:42ertesi günü Katar'a
01:59:44orada gece yatmadan devam edip
01:59:46ertesi günü Birleşik Arap Emirlikleri'nin
01:59:48başkenti Abu Dabi'ye gittik.
01:59:50Orada bir gece kaldık.
01:59:52Sonrasında Kıbrıs
01:59:54Uluslararası Havaalanına
01:59:56Ercan Havaalanına açılışı çıkmıştı.
01:59:58Orada da Türkiye'ye geldik.
02:00:00Bu seyahat sırasında
02:00:02kalkınma yoluna dair
02:00:04birkaç şey yaşandı.
02:00:06Mesela uçakta
02:00:08şöyle bir şey oldu.
02:00:10Biz Sayın Cumhurbaşkanı'na birçok soru sorduk.
02:00:12Bu bağlamda
02:00:14Birleşik Arap Emirlikleri'yle
02:00:16Türkiye'nin ticari ilişkileri
02:00:18ve stratejik ortaklık
02:00:20düzeyine kadar gelebilecek
02:00:22noktaları tartışırken
02:00:24kalkınma yol projesiyle ilgili
02:00:26ne düşünüyor
02:00:28Birleşik Arap Emirlikleri'yle diye sormuştuk.
02:00:30Hatırlıyorum. Çok net. Çünkü
02:00:32Birleşik Arap Emirlikleri'nin çok hevesli olduğunu
02:00:34daha önce de yansımıştı.
02:00:36Cumhurbaşkanı'nın sözü şuydu.
02:00:42Baye Devlet Başkanı Bin Zayed
02:00:44Muhammed Bin Zayed
02:00:46Doğru söyledim.
02:00:48Bin Zayed o kadar
02:00:50bu işi önemsiyor ki
02:00:52bir an önce
02:00:54hani projelendirelim
02:00:56birkaç ay içerisinde projelendirelim istiyor.
02:00:58Çok istekli
02:01:00cümlesini duymuş.
02:01:02Şimdi bu burada dursun. Bu önemli bir şey.
02:01:04Şimdi bu kalkınma yolu
02:01:06projesi Sudan'ı için
02:01:08ya da Irak, Bağdat,
02:01:10merkezi hükümeti için o kadar
02:01:12değerli olmalı ki, bence öyle
02:01:14değerli olmalı ki
02:01:16yıllardır terör örgütü PKK'ya
02:01:18dair hiçbir aksiyon
02:01:20almamış.
02:01:22Terör örgütü ilan etmemiş.
02:01:24Hiçbir şey söylememiş bir Bağdat
02:01:26merkezi hükümeti. Şimdi
02:01:28onu yasaklama noktasına
02:01:30adım adım ilerliyor.
02:01:32Bu proje Türkiye için
02:01:34o kadar önemli ki, biz
02:01:36pençe kilit
02:01:38operasyonlarında terörle mücadelede
02:01:40o kilidi vurmak üzereyken
02:01:42tutup Bağdat'a
02:01:44ardından
02:01:46Erbil'e ziyaretler yapıyoruz.
02:01:48Hem terör bağlamında, terörle mücadele
02:01:50bağlamında işbirliği, hem de
02:01:52koridonun
02:01:54hayata geçmesi için
02:01:56ekonomik
02:01:58anlaşmalara imza atıyoruz.
02:02:00Şimdi bu proje
02:02:02birçok koridordan
02:02:04bir tanesi olarak karşısına çıkıyor.
02:02:06Biliyorsunuz en son
02:02:08Gazze meselesinin
02:02:10başlangıcı olarak da atfedilen
02:02:12son G20 zirvesinden
02:02:14sonra
02:02:16Hindistan'daki
02:02:20Birleşik Arap Emirlikleri değil bu sefer
02:02:22Arabistan'dan İsrail'e çıkan
02:02:24Gazze'nin kuzeyinden
02:02:26Akdenizlerinden
02:02:28Yunanistan'a uzanan
02:02:30oradan da Avrupa'ya giden
02:02:32Hayfa Limanı üzerinden yeni bir
02:02:34aks vardı. O da bir şeydi.
02:02:36Ama onun destekçisi daha azdı.
02:02:38Ve zaten de
02:02:40Gazze Savaşı ya da
02:02:42Gazze'nin soykırım
02:02:44neticesinde o biraz
02:02:46akamete uğradı.
02:02:48Bu proje
02:02:52bir de
02:02:54Putin'le ilgili bir şey söyleyeyim.
02:02:58Rusya lideri Putin
02:03:00Azerbaycan Bakü ziyareti
02:03:02ve sonrasında Çeçenistan Grozny
02:03:04ziyareti olmuştu.
02:03:06Ve o ziyaretler sırasında
02:03:08İran'ın
02:03:10Babül Mendes miydi?
02:03:12Babül Mende
02:03:14Mendep Boğazı
02:03:16O boğaz ve orada bir limanı var.
02:03:18Ve oradan
02:03:20İran
02:03:22Hazar
02:03:24hatta
02:03:26şey de var
02:03:28tren yolu da var.
02:03:30Oradan Rusya'ya uzanan bir
02:03:32hat var. O hat çalışıyor şu anda.
02:03:34Orayı biraz daha
02:03:36modernize edelim diye de
02:03:38Azerbaycan'a
02:03:40bir anlaşma yaptı. Yani iki buçuk milyar
02:03:42dolarlık bir kredide açma
02:03:44yönünde bir anlaşma. O da bir yol.
02:03:46Şimdi bu yolların tamamı
02:03:48şu. Tedarik yolları
02:03:50Çin'den
02:03:52Hindistan'dan yani Uzakdoğu'dan
02:03:54ürünlerin
02:03:56tüketim
02:03:58merkezleri olan Batı'ya taşınması
02:04:00yolları. Bu
02:04:02Birleşik Arabiye
02:04:04konuştuğumuz kalkınma yolu
02:04:06projesinde ki buna bir yönüyle de
02:04:08İpek yolu
02:04:10bir de şöyle bir şey diyorlar. Kuru kanal
02:04:12diyorlar. Kuru kanal. Eski adı oydu.
02:04:14Kuru kanal projesi.
02:04:162010 yılında kuru kanal
02:04:18projesi o zamanki
02:04:20Nuri El Maliki tarafından
02:04:22bizim başımızın
02:04:24fiziğe problemli olduğumuz bir adam.
02:04:26Şimdi bu proje
02:04:28Nuri El Maliki. Körfez'in
02:04:30Körfez'in
02:04:32Katar'ını
02:04:34Birleşik Arabiye'nin
02:04:36Suudi Arabistan'ı
02:04:38doğrudan
02:04:40ilgilendiren bir proje olarak geliyormuş.
02:04:42Irak zaten başlı başına
02:04:44Körfez'in ana aktörü.
02:04:46Basra Körfez'in. Zaten Basra'dan
02:04:48o neydi
02:04:50Faul.
02:04:52Sonra
02:04:54tren yolu ve kara yoluyla
02:04:56hem tren yolu var hem kara yoluyla
02:04:58Avrupa'ya
02:05:00Avrupa'ya açılma.
02:05:02Faul adası tabii şey değil.
02:05:04Irak'da değil tabii ki.
02:05:06Ama Faul limanı
02:05:08Irak.
02:05:10Böyle bir proje ve bu tamamen ekonomik
02:05:12proje. Ama bu ekonomik proje zaten
02:05:14o ülkelerin refahı. Zaten
02:05:16diyelim ki Birleşik Arabiye'nin var.
02:05:18Ama Irak 30 yıldır
02:05:20bana göre hala işgal altında.
02:05:22Yani 2003'den
02:05:24bu yana işgal altında ve
02:05:26iç birliğine
02:05:28sağlayabilmesinin
02:05:30ekonomik bir kalkılmaya da ihtiyacı var.
02:05:32Büyük destek verecek bir şey.
02:05:34Türkiye zaten enerji koridorları açısından
02:05:36bir merkez ülke haline geliyor.
02:05:38Aynı zamanda tedarik zincirlerinin
02:05:40kesiştiği nokta olarak da yani tren yoluyla
02:05:42kara yoluyla
02:05:44hava yoluyla
02:05:46ve deniz yoluyla bir kesişme noktası oluyor.
02:05:48Böyle bir proje.
02:05:50Bugün ilk defa enerji çok özür dilerim.
02:05:52Ulaştırma Bakanı'nın
02:05:54olduğu toplantıda
02:05:56ilk adım atılmış oldu.
02:05:58Zor
02:06:00ama gerçekleşirse
02:06:02çok etkileri
02:06:04olacak bir proje.
02:06:06Hatta ulaşım da 15 gün
02:06:08kadar kısaltacak diye biliyorum.
02:06:10Hatta bazıları 25 güne kadar da
02:06:12çıkartıyorlar. Şimdi geliyor
02:06:14değil mi? Giriyor Kızıldeniz'e
02:06:16ki orada
02:06:18işte efendim Husiler bombam
02:06:20atacak öbür tarafta başka bir şey mi olacak
02:06:22diye bir şey gelirken oradan geliyor
02:06:24Suveyş kanalından yukarı çıkıyor.
02:06:26Burada da direkt Basra'dan
02:06:28gelecek Türkiye üzerinden
02:06:30devam edecek. Türkiye'nin içerisindeki
02:06:32üst yapı sorunu yok.
02:06:34Yani otoyollar
02:06:36ve tren yollar açısından. Dolayısıyla
02:06:38böyle bir proje. Peki Kemal Hocam
02:06:40siz böyle göstererek anlatmak ister misiniz
02:06:42bir de?
02:06:44Hadi buyurun.
02:06:46Müsaade ederseniz hemen şöyle
02:06:48bakın bu proje
02:06:50temelde 3 safhalı bir proje.
02:06:52Bunlardan safhanın bir tanesi
02:06:542028. İkinci safha 33.
02:06:56En son safha 2050.
02:06:58Yani çok yakın tarihler
02:07:00aslında bunlar. Bu iki tane
02:07:02safha içerisinde ilk proje
02:07:04Hasan Bey'in de ifade ettiği
02:07:06Fav Limanı var. Bakın tam şurada
02:07:08Irak'ın
02:07:10Basra Körfezi'ne açılan
02:07:12çok dar bir boğaz.
02:07:14Yaklaşık 54 km karelik bir
02:07:16dev liman.
02:07:18İşte bitirişi ilk safha bu.
02:07:20Yani 2028 tarihine kadar
02:07:22liman bitecek.
02:07:24Çalışma devam ediyor.
02:07:26En son okumalarımıza göre %80'e kadar
02:07:28ulaştıklarını öğrendik.
02:07:303-4 yıl içerisinde
02:07:32açılış yapılacak ve
02:07:34çok büyük dev bir liman olacak.
02:07:36Bu Fav Limanı bir şekilde
02:07:38tamamlandıktan sonra
02:07:40işletmesi kime verilecek? İşte o çok
02:07:42önemli. Bizim de
02:07:44liman işletmeciliği konusunda
02:07:46Türkiye'nin çok önemli tecrübeleri,
02:07:48onu bir soru işareti olarak koyalım ortaya.
02:07:50Şimdi buradan çıkan
02:07:52bakın mal ve hizmetler
02:07:54diyelim doğrudan
02:07:56Irak topraklarından birkaç kritik
02:07:58kentten geçerek mesela Kerbela,
02:08:00Musul, Bağdat, Divaniye,
02:08:02Necef, Nasıriye gibi.
02:08:04Şu hattı takip ederek
02:08:06şuradan okudum da o yüzden atlamayayım diye.
02:08:08Şu bölgeden geçerek bizim Ovaköye
02:08:10gelecek. Tabi harita gözüküyor mu bilmiyorum.
02:08:12Çok küçük şu an burada göremiyoruz.
02:08:14Ovaköye gelecek.
02:08:16Urfa sınırı yani.
02:08:18Ovaköy'den de giriş yapıp
02:08:20doğrudan Kapıkule'den Avrupa'ya
02:08:22çıkış yapacak. Ovaköy'ü
02:08:24tekrar söyleyelim ve Şırnak'ın
02:08:26Silopi ilçesine bağlı
02:08:28bugün bayağı Kürdistan
02:08:30Demokrat Partisi de
02:08:32buradan gitmesine de pek rahatsız.
02:08:34Çünkü ne yapıyor? Haburu
02:08:36devre dışında bırakacaksınız demiyor.
02:08:38Tabi o birçok
02:08:40formüllerden bir tanesi de
02:08:42karşı koymalardan. Kürdistan
02:08:44Demokrat Partisi de Haburu'nun
02:08:46devre dışında kalması için de
02:08:48bunu söylemek istedim.
02:08:501176 km
02:08:52dedi
02:08:54ben ona ilave edeceğim
02:08:56başka bir şey var mı?
02:08:58Şanlıurfa'ya doğruyor.
02:09:00Hem demir hem karayolu.
02:09:02Çünkü Şanlıurfa'dan itibaren 1176 km.
02:09:04Evet.
02:09:06Dolayısıyla bu rakamlar böyle.
02:09:08Yani hemen hemen eş değer
02:09:10uzunlukta öyle söyleyelim 1200
02:09:12km ortalama. Hem demir yolu
02:09:14hem de karayolu. Burada
02:09:16kritik olan şey Favliman'ın
02:09:18inşası ve buradaki Irak topraklarındaki
02:09:20alt yapının ve üst yapının inşası.
02:09:22Çünkü her bir noktada saydığım kentlerde
02:09:24Irak'ta bir ticaret merkezi
02:09:26açılacak. Bu ne demektir?
02:09:28Konaklama merkezleri olacak.
02:09:30Belki borsa olacak. Yani düşünün o kadar
02:09:32finans merkezleri olacak.
02:09:34Ve burada Türkiye
02:09:36ayağı bitmiş neredeyse durumda.
02:09:38Çok en önemli kritik konu.
02:09:40Kışkızıcı bir şey geldi aklıma. Bunu söylemem lazım.
02:09:42Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün
02:09:44ortasında boş bir yer duruyor.
02:09:46İşte aha bu proje için duruyor.
02:09:48Orası da demir yol diyor.
02:09:50Yavuz Sultan Selim Köprüsü
02:09:52Kuzey Marmara Otoyolu niye yapıldı?
02:09:54Sorusunun cevabı o kırmızı çizgi işte.
02:09:56Avrasya Tüneli'nin için yapıldı.
02:09:58Hep alternatifler bundan. Dolayısıyla
02:10:00toplamda bizim 7 tane gümrük
02:10:02tren gümrüğü
02:10:04limanı yapıldı.
02:10:063 tanesi Edirne'de. Yani gümrük
02:10:08çok nadirdir ülkelerde tren yolu
02:10:10gümrüğü. Ve bizim tren
02:10:12yollarımız Avrupa ile
02:10:14uyumludur. Yani Ukrayna'dan
02:10:16çıkan biliyorsunuz tren Katarları
02:10:18Polonya sınırında durdu.
02:10:20Niye? Ray genişlikleri
02:10:22daha dar. Sovyet modeli.
02:10:24Biz ama buradan trenle gidiyoruz
02:10:26hala. Kapıkula'dan
02:10:28çıkan bu
02:10:30Fav'dan gelen kalkınma yolu
02:10:32rotası
02:10:34son nokta Londra.
02:10:36Orada Balkanları da çok ilgilendiren
02:10:38hat. O çok önemli bence.
02:10:40Çırpıda geçtim ama. Orayı da istiklara
02:10:42kaldıracak. Arada Kapıkule'den sonra Hasan Bey'in
02:10:44de ifade ettiği gibi. Bakın kaç noktada.
02:10:46Sofia, Belgrad, Budapest'te.
02:10:484, 5, 6 çok
02:10:50fazla noktadan geçiyor.
02:10:52Londra'ya gidiyoruz ya.
02:10:54Bu güzergah
02:10:56fizibilite yapılmış.
02:10:58Büyük bir kısmı tamamlanmış.
02:11:00Ve Avrupa standartlarına
02:11:02yani altyapı olarak da uyumlu.
02:11:04Irak ayağıyla liman ayağı kalmış durumda.
02:11:06Hocam zaten o orta koridorda
02:11:08şu anda çalışıyor. Yani Çin'den,
02:11:10Pekin'den çıkan tren
02:11:12Londra'ya gidiyor. Bizim Avrasya Tüneli'nden geçerek.
02:11:14Şimdi burada iki tane daha
02:11:16söyleyeceğim. Bunlardan bir tanesi
02:11:18IMEC dediğimiz.
02:11:20Hindistan, Orta Doğu ve Avrupa
02:11:22hattı. Biz bu projeyi
02:11:24hayata geçirmekle ilgili deklarasyon yaptığımızda
02:11:26hemen IMEC
02:11:28diye geçen sene G20 zirvesinde
02:11:30Biden atladı bu projeyi.
02:11:32Dedi ki, tek dünya,
02:11:34tek gelecek,
02:11:36tek çıkarlar.
02:11:38IMEC projesi nedir? Hemen alternatif
02:11:40olduğu için söylüyorum. Bu projeyi de kıran
02:11:42bir proje bu. Yani IMEC dediğimiz
02:11:44Hindistan'ın Mumbai
02:11:46kentinden çıkıyor, liman kentinden.
02:11:48Bakın şu
02:11:50orada kırmızı olan
02:11:52yer orada.
02:11:54Aşağıdan devam ediyor.
02:11:56Geliyor Suudi Arabistan.
02:11:58Evet şuraya geliyor.
02:12:00Bakın yine aynı. Birleşik Arap Emirlikleri'nde
02:12:02indi. Bakın burada bindi.
02:12:04Burada indi.
02:12:06Bakın şurada
02:12:08indikten sonra tekrar
02:12:10trenlere yüklendi ya da tırlara.
02:12:12Geldi buraya Hayfa'ya.
02:12:14İndi.
02:12:16İndi burada
02:12:18mallar. Sonra tekrar
02:12:20vapurlara ya da işte
02:12:22gemilere bindi.
02:12:24Bir proje
02:12:26Güney Kıbrıs Rum yönetimine uğruyor.
02:12:28Bir tanesi hiç uğramadan direkt
02:12:30Girit'in kuzeyinden İtalya'ya.
02:12:32Pire'ye gidiyor hocam aslında.
02:12:34Pire'ye gidiyor. Pire Limanı.
02:12:36Yunanistan'ın olduğu Pire Limanı'na gidiyor.
02:12:38Pire Limanı'nın işletmesi kimde?
02:12:40Çin'de. Çin.
02:12:42Çin 49 yıl
02:12:44kiralamış. Çöktü.
02:12:46Demek ki bakın şuradaki maliyet
02:12:48toplam yani kalkınma yolu maliyet toplam
02:12:5017 milyar dolarlık bir maliyet
02:12:52var. İşin içerisinde Katar var.
02:12:54Birleşik Arap Emirlikleri var.
02:12:56Çok heveslidir.
02:12:58Cumhurbaşkanımızın dilinden anlattım.
02:13:00Uçakta da anlattım.
02:13:02Aymek'te kim var?
02:13:04Fransa var.
02:13:06İtalya, Almanya, ABD, Hindistan
02:13:08Suudi Arabistan
02:13:10ve Birleşik Arap Emirlikleri var.
02:13:12Limanında sonlanan Yunanistan
02:13:14yok. Mutabakat imzalamadı.
02:13:16Yunanistan bu işte de.
02:13:18Bu güzergâhtakilerin
02:13:20içerisinde Yunanistan çok
02:13:22önemli. Varış Limanı ya. Dolayısıyla
02:13:24o limanda imzacı devlet yok.
02:13:26O mutabakat zaptında.
02:13:28Bir projeyi daha aslında
02:13:30mesela Çin burada önemli. Çünkü iki tane
02:13:32kuşak ve yol projesi yaptı.
02:13:34Kuşak ve yol projesinin orta koridoru
02:13:36bizden geçiyor. Hocanın da ifade ettiği gibi.
02:13:38Yani Hazar Koridoru.
02:13:40Doğrudan Türkmenistan, Kyrgyzistan
02:13:42ve Kazakistan yolu Çin'e bağlanıyor.
02:13:44Bizim buradan Iğdır'dan giren
02:13:46işte Karayol'dan gelen tırlar ya da
02:13:48trenlerle gelen mallar doğrudan
02:13:50aynı güzergâhtan gidiyor.
02:13:52Burada da bir atıf yapın hocam.
02:13:54Tam yerine gelsin.
02:13:56Şimdi bakın orada
02:13:58Nahçıvan'la
02:14:00Azerbaycan topraklarını
02:14:02birleştiren bir Zengezur Koridorumuz var.
02:14:04Şurada mavi olan galiba.
02:14:06Evet.
02:14:08Koridor
02:14:10kaç kilometrede hocam? 110 müydü?
02:14:12Burada yazmıyor.
02:14:1443 kilometrelik. Pardon.
02:14:1643 kilometrelik bir koridor.
02:14:18Bu koridorla, bu düğümle
02:14:20koridor değil de
02:14:22Dehliz diyorlar. Azerbaycan ben çok
02:14:24sık sık onlara soruyorum.
02:14:26Orası Ermenistan ile İran'ın
02:14:28sınır olduğu bölge.
02:14:30Bir kamadır yani aslında.
02:14:32Yani o Zengezur bir arazi
02:14:34kesiminin koridoru.
02:14:36Ama değerli kardeşimiz
02:14:38söyledi ya altından Türkiye diyor ki
02:14:40biz 43 kilometre
02:14:44tünel yaparak geçeriz.
02:14:46Onlar Dehliz diyorlar. Ben hep Dehlize alıştım.
02:14:48Yani 43 kilometrelik
02:14:50biz geçeriz diyorlar.
02:14:52Ama İran ayak sürüyor.
02:14:54Bu iki projeyde İran ayak sürüyor.
02:14:56Ne denir?
02:14:58Vakit kaldı mı? Kalmadı galiba.
02:15:00Zengezur kısmını birleştirdiğinizde
02:15:02çok daha hızlı ve
02:15:04bütün Orta Asya Cumhuriyetleri ile
02:15:06Türkiye, Anadolu yani Ege'den çıkan
02:15:08o koridoru da kullanarak ya da Dehlize
02:15:10kullanarak Asya
02:15:12kalpleri ile bir
02:15:14temas kurabilecek. Şimdi burada
02:15:16Çin ile ilgili kuşak ve yol demiştik ya
02:15:18Orta Koridor Türkiye'den çalışıyor
02:15:20şu anda. Bu koridorlar
02:15:22toplamda 100 ülkeyi kapsıyor.
02:15:242163 civarı
02:15:2635 gün 7 saat sürüyormuş.
02:15:28O güzergah.
02:15:30Toplamda bakın 100 ülkeyle
02:15:32anlaşması var Çin'in. Ama Çin'in
02:15:34ekonomik yapısı son zamanlarda biraz
02:15:36stabil hale geldiği için
02:15:38o projelerin bir kısmı sekteye
02:15:40uğramış durumda. O yüzden Çin de
02:15:42şu bizim kalkınma yolu projesini destekliyor.
02:15:44Desteklemeyenler kimler?
02:15:46Çünkü Çin'de istifade edecek burada.
02:15:48Çin'den de para alacaksınız.
02:15:50Dolayısıyla en önemli
02:15:52mal ve hizmet kaynağı Çin şu anda.
02:15:54Çin de tabii en zengin
02:15:56ülkeleri seviyor. Yani
02:15:58her yol burada Roma'ya çıkıyor
02:16:00ve Londra'ya çıkıyor. Dolayısıyla
02:16:02şu kalkınma yolu projesi
02:16:04IMEC dediğimiz Hindistan
02:16:06Avrupa koridorunu
02:16:08kadük hale getirmiş durumda. Zaten
02:16:10doğal olarak bizim değil
02:16:12çalışılabilir değil.
02:16:14Çin'in koridorları yani kuşak ve yol projesinde
02:16:16katkı sağlıyor. Bakın
02:16:18rakip değil. Katkı sağlayan
02:16:20bir rolü var. Bu çok önemli bir
02:16:22konu. Çin tarafından doğrudan
02:16:24destekleniyor. Amerika tarafından doğrudan
02:16:26köstekleniyor şu anda. Tabii bu
02:16:28çalışmaları yaparken
02:16:30bütün bunları yaparken bir takım koşullar
02:16:32gerekiyor. İşte 2050'ye kadar
02:16:34uzanan bir dev proje ya bu.
02:16:36O koşullardan bir tanesi Irak'ın toprak
02:16:38bütünlüğü. İstikrarı.
02:16:40Türkiye bu güvenlik
02:16:42altyapısını, platformunu oluşturduktan
02:16:44sonra eş zamanı devam ediyor ama
02:16:46o platform oluştuktan
02:16:48sonra yani terörden arınmış bir
02:16:50Irak, bütünleşmiş bir
02:16:52Irak, istikrarlı bir hükümet
02:16:54buradaki faaliyetleri belki
02:16:562050'den çok daha önce
02:16:58bitirebilecek. Türkiye Irak'tan başlıyor.
02:17:00Tabii yani Irak'a doğru
02:17:02ana güzergah Irak. Dolayısıyla
02:17:04bu güvenli koridor
02:17:06bir de şunu yapıyor. Burada
02:17:08El-Mandeb girişi var.
02:17:10Bakın hocam ifade etti. Hussiler
02:17:12kontrol ediyor daha ziyade burayı.
02:17:14Burada da Süveyş kanalı var.
02:17:161956 Savaşı'nı hatırlatmak isterim.
02:17:18Hocalarımız bileceklerdir. Buradaki
02:17:20kriz dünyayı
02:17:22mahvetti. 73 krizin
02:17:24Aslında gemi oturdu birkaç yıl önce
02:17:26ne oldu? Çok zararlı durum.
02:17:28O yüzden şu Süveyş
02:17:30kanalı o kadar kritik ki
02:17:32yok olduğunda Akdeniz
02:17:34artık bir kapalı deniz oluyor.
02:17:36Dolayısıyla bu Süveyş kanalının
02:17:38istikrarsızlığını da
02:17:40Kalkınma Yolu Projesi
02:17:42kapatmış oluyor. Bab el-Mandeb
02:17:44zaten problemli. O da
02:17:46bir şekilde kapanmış oluyor bu projeyle.
02:17:48Onun için bu günler önemli.
02:17:50Hız ve sürat önemli.
02:17:52Ama bir taraftan da bakın şu
02:17:54Kızıldeniz'de oluşan iki tane boğazdaki
02:17:56problemlerin hepsini burada
02:17:58rahatlıkla aşabiliyorsunuz.
02:18:00Bize olan katkılarını saymakla bitiremeyiz.
02:18:02Kontrolümüzü bırakalım.
02:18:04Anlaşma içinde olacak bütün ülkelere
02:18:06kalkınmak.
02:18:08Bölge ve çevre ülkeleri başta Irak olmak üzere.
02:18:10Bir şey daha söyleyeceğim.
02:18:12Ben bu Kalkınma Yolu
02:18:14Projesini bir kabul ediyorum.
02:18:16Kalkınma Yolu iki projesi.
02:18:18Neresi olmalı o?
02:18:20Suriye.
02:18:22Neden yapmayalım ki?
02:18:24Başkasına ben biraz sonra söyleyeceğim.
02:18:26Buraya Suudi Arabistan da
02:18:28dair edilmeli. İran da dair edilmeli.
02:18:30Yani bunları
02:18:32dair etmezseniz
02:18:34problem.
02:18:36Ben Suudi Arabistan'ın çok dair olacağını düşünüyorum.
02:18:38Suudi Arabistan özellikle.
02:18:40Suudi Arabistan sadece kuzey tarafı.
02:18:42Şöyle bir şey. O 2030
02:18:44perspektif var ya Suudi Arabistan'ın.
02:18:46Suudi Arabistan'ın sadece Kızıldeniz
02:18:48kıyısındaki Neon
02:18:50projesi üzerinden filan yürümüyor bu
02:18:522030 projesi. Aynı zamanda
02:18:54Körfez'in yani Basra Körfez'in
02:18:56önemli bir aktörü Suudi Arabistan.
02:18:58Dolayısıyla Basra Körfez'in
02:19:00üzerinden Avrupa'yı açacak
02:19:02bir hatta Suudi Arabistan
02:19:04mutlak olmak ister. Çünkü
02:19:06aynı zamanda Suudi Arabistan yani
02:19:08sadece petrolle de artık
02:19:10ekonomisini çevirmek isteyen bir ülke değil yani.
02:19:12Doğru. Bence Biden'la beraber bu
02:19:14IMEC tarafı kalkar. O zaman Suudi Arabistan
02:19:16kanat değiştirir diye tahmin ediyorum.
02:19:18Çünkü Biden'ın projesi.
02:19:20Söyleyeceğim en son şey
02:19:22Suriye'yle ilgili olsun isterseniz.
02:19:24Bira yaptığımız
02:19:26projeler. Kalkınma Yolu 2.
02:19:28Antep'ten çıkan
02:19:30biraz önce hocamızda ifade ettiler.
02:19:32Doğrudan Şam'a uzanan ticari
02:19:34koridoru ve aşağıya doğru elbette
02:19:36aslında İpek yolu işte o.
02:19:38Evet. O koridoru.
02:19:40Derhal Karayolu
02:19:42demir yoluyla beraber
02:19:44o koridor. Çünkü Suriye
02:19:46biliyorsunuz güneyinde
02:19:48kim var? Lübnan var değil mi?
02:19:50Onun altında kim var? İsrail var.
02:19:52Asla istikrarla kavuşmayacak
02:19:54bir koridor. Kuzeyden
02:19:56beslenen bir Suriye var. Türkiye'den
02:19:58beslenen. Unutmayalım bu konuyu.
02:20:00Onun için ve enerji
02:20:02elbette ki karşılıklı. Dolayısıyla
02:20:04Kuzeyden, Türkiye topraklarından
02:20:06beslenen bir birleşmiş
02:20:08Suriye daha istikrarlı
02:20:10daha belki de güvenli bir
02:20:12ülke haline gelir. Daha refah
02:20:14halinde olur. Petrol ve doğalgazın
02:20:16da başıbozuklara kaptırmaz.
02:20:18Aynen öyle. Biladi
02:20:20Şam ile
02:20:22İttifak yapınca
02:20:24dünyada biliyorsunuz acayip aktör
02:20:26olmuşlar. Biladi Şam dedi
02:20:28Filistin dahildir.
02:20:30Lübnan, Filistin.
02:20:32Şam deyince
02:20:34başkent Şam anlamasınlar.
02:20:36Onun ismi Dimash'tır.
02:20:38Son olarak birkaç şey söyleyeyim isterseniz.
02:20:40Şimdi bu kalkınma yol
02:20:42projesi biliyorsunuz dünya
02:20:44kamuoyuna çıkışı ya da
02:20:46premier kim tarafından
02:20:48yapıldı? 22 Nisan
02:20:502024 tarihinde
02:20:52efendim çok önemli bir şeyin
02:20:54altını çiziyorum. İncirlik Üssü'nün
02:20:5610. Hava
02:20:58Anajet Üskomutanlığı haline
02:21:00gelerek oradan kalkan
02:21:02efendim
02:21:04F-16'larımızla
02:21:06Sayın Cumhurbaşkanımızı
02:21:08Bağdat'a götürmekle başladı.
02:21:10Ve orada biliyorsunuz Bağdat
02:21:12ve Erbil ziyaretlerinden sonra
02:21:14Irak-Türkiye kalkınma
02:21:16yolu projesi
02:21:18dünya kamuoyuna
02:21:20yapıldı. Ama aslı
02:21:22baktığımız zaman
02:21:2427 Mayıs 2023.
02:21:26Tam bir ay. Şey bir sene
02:21:2811 sene 13 ay
02:21:30öncesi. Şimdi orada
02:21:32çok ilginç Irak Başbakanı
02:21:34yani ben çok
02:21:36ciddi bir şekilde özellikle
02:21:38Muhammed Şii, El-Sudani'yi iyi buluyorum.
02:21:40Yani niye iyi buluyorum?
02:21:42Gerçekten biraz evvel
02:21:44değerli kardeşim de söylediği gibi
02:21:46toprak bütünlüğünü sağlayacak
02:21:48Amerika Birleşik Devletleri'nin özellikle
02:21:50Irak diye bir şeyini
02:21:52telaffuz etmedikleri, aynı şekilde
02:21:54Filistin'i de telaffuz etmedikleri gibi
02:21:56tamamıyla böyle
02:21:58Filistinsiz Filistin, Iraksız gibi
02:22:00biliyorsunuz birçok şeyleri
02:22:02anlatmak istemiyorum ama
02:22:0427 Mayıs 2023'te
02:22:06El-Sudani projenin duyurusunu
02:22:08yaptı. Kimler katıldı? İran
02:22:10katıldı. Ürdün katıldı.
02:22:12Kuveyt katıldı. Uman katıldı.
02:22:14Katar katıldı. Suudi Arabistan
02:22:16katıldı. Onun için söylüyorum.
02:22:18Bu projenin içindeydi. Suudi Arabistan'ı
02:22:20kardeş sen çok zenginsin.
02:22:22Ben seni dışarıda bıraktım diyemezsiniz.
02:22:24Biraz evvel Hasan kardeşim çok
02:22:26güzel söyledi. Ya İpek
02:22:28dediğin Şam'da vardır ya.
02:22:30Yani Şam Brokarları
02:22:32bütün Avrupa'nın
02:22:34en iyi Paris'in en güzel
02:22:36Şam'dan gelir bu Brokar.
02:22:38Yani bilmiyorum bütün o gelinlerin
02:22:40o Brokar şeyleri
02:22:42yani Osmanlı Devleti zamanında
02:22:44öyle yapılırdı. Aslında böyle
02:22:46bakıldığın zaman iki tane yol var.
02:22:48Bir tanesi biraz evvel
02:22:50Aymek Koridoru ya da ben
02:22:52Türkçe söyleyeyim. İmeç ya da İmek
02:22:54Koridoru diyeyim.
02:22:56Bu koridor 23 Eylül
02:22:582023 tarihinde
02:23:00efendim Biden'ın tek olarak
02:23:02katılmış olduğu ve açıklamış olduğu
02:23:04değil mi efendim? Biden tarafından
02:23:06açıklanan. Bu
02:23:08biraz da işte
02:23:10Mumbai diyor. Herkes
02:23:12Mumbai. Eski ismi bunun
02:23:14Bombay'di. Yani çıkış
02:23:16noktası Bombay. Bombay'dan
02:23:18gidilir. Yani Baharat
02:23:20projesiyle değil mi efendim? Baharat
02:23:22projesini açıkladı. Yokarsa da
02:23:24İpek yolu projesi.
02:23:26Bir de ortaya atılan
02:23:281980'lerden beri konuşuluyor
02:23:30bu. Yani efendim
02:23:32akşam istahareye yattı da Türkiye bunu
02:23:34ortaya koydu falan değil yani. Bunun
02:23:36cemazu evveli var.
02:23:38Yani bunun içerisinde bölgesel
02:23:40şeyler var.
02:23:42Şimdi mesela İran neden ayak sürüyor?
02:23:44Ama ben şimdi bir şey söyleyeceğim
02:23:46şimdi.
02:23:48Bu 27 Mayıs
02:23:502023'teki konferansa
02:23:52İran'ın yol ve şehircilik
02:23:54bakan yardımcısı Şehriyar
02:23:56Efendizade'ye katıldı.
02:23:58Ve proje bölge
02:24:00için büyük bir fırsattır
02:24:02dedi. Demek ki büyük bir fırsattır.
02:24:04Fırsatı açabilirsiniz. Ama
02:24:06şimdi ayak sürüyen
02:24:08çok ayak sürüyen
02:24:10bir pezeşki
02:24:12anda dahil olmak üzere
02:24:14Faul limanı için yani istemediğini
02:24:16işte bu biraz evvel
02:24:18değerli kardeşimin
02:24:20göstermiş olduğu yol ve
02:24:22Türkiye'ye giriş yolu için baya
02:24:24ciddi bir şekilde
02:24:26karşı koyma yani
02:24:28İran bu konferansa
02:24:30biraz evvel söylediğim gibi 27 Mayıs
02:24:322023 tanedeki konferans katıldı ama
02:24:34Suudi Arabistan
02:24:36ve Kuveyt
02:24:38bu projeye dahil olmamıştı ama
02:24:40en azından bu olguyu
02:24:42ortaya koymuşlardı. Şimdi
02:24:44İran şu an neden istemiyor?
02:24:46İran işte onu söyleyeceğim.
02:24:48İran niye istemiyor? Burada
02:24:50İran'la Amerika Birleşik Devletleri'nin
02:24:52şeyleri çıkarları
02:24:54örtüşüyor. Niye örtüşüyor?
02:24:56Bu projenin Irak'ta
02:24:58merkezi devleti güçlendireceği
02:25:00yönü
02:25:02efendim İran'ın
02:25:04özellikle kendisine
02:25:06altın tepsi içerisinde sunulan
02:25:08tamamıyla bir gidip de
02:25:10İran'ın yani devamlı olarak
02:25:12hükümet bile kurulsa hemen şart diye giderler.
02:25:14Tahran'ın
02:25:16ne diyorsun diye. Çünkü
02:25:18İran bu şekilde
02:25:20Hümeyni vasıtasıyla
02:25:22burnunu devrim ihraç etmekle
02:25:24bir bölgesel güç
02:25:26olarak kendisini tesit etti.
02:25:28Yani bunu söylememiz
02:25:30lazım. Efendim bir silinemesi balon mu
02:25:32falan değil. Ama oradan
02:25:34kaynaklanıyor. Şimdi
02:25:36unutulmaması gereken
02:25:38nokta şu. Bu çok
02:25:40önemli. Kalkınma yolu
02:25:421991'de
02:25:44Körfez Savaşı ile başlayan
02:25:46Amerika Birleşik Devletleri'nin
02:25:482003'te Irak'ı
02:25:50işgal etmesinin ardından
02:25:52dağılan
02:25:54bu çok tartıştık.
02:25:56Burada ben onu şey yapmayacağım.
02:25:58Irak'ın
02:26:00statü köyü. Amerika
02:26:02Birleşik Devletleri'nin statü köyü
02:26:04bozmasına dayanıyor. Sesli
02:26:06düşünüyorum. Onun için ifade ediyorum.
02:26:08Irak Devleti'ni dağıtan.
02:26:10Söyledik ve bunu baya tartıştık.
02:26:12Efendim
02:26:14başka nevi ülkenin parçalanmasına
02:26:16neden olan
02:26:18bu statü köy. Bir Kurban Bayramı sabahında
02:26:20Saddam Hüseyin'i Şiilere
02:26:22astıran. Aynı
02:26:24zamanda bunu da söylememiz
02:26:26lazım. Bölge ülkelerini
02:26:28birbirleriyle
02:26:30rekabet,
02:26:32birbirleriyle gırtlaklarını sarılacak
02:26:34tarza. Çünkü bütün
02:26:36Amerika Birleşik Devletleri'nin
02:26:38özellikle girdikleri bölgelerde
02:26:40hep bu egemendir.
02:26:42Hep bu birbirlerine kırdırmak.
02:26:44Yani bu var ya bizim
02:26:46İrlanda gibi mezhep savaşı çıkartırlar ya.
02:26:48Yani evet.
02:26:50Rekabet. Yani
02:26:52Irak'ın parçalanması.
02:26:54İkincisi çok önemli.
02:26:56Devletin dağılması.
02:26:58Amerika Birleşik Devletleri'nin
02:27:00Batı Asya'daki. Bakın bu çok önemli.
02:27:02Batı Asya'daki
02:27:04ağırlığını
02:27:06devam ettirmesine imkan sağlayan
02:27:08en büyük etken.
02:27:10En büyük etken.
02:27:12Batı Asya biliyorsunuz.
02:27:14Batı Asya dediğimiz bölgeyi
02:27:16işte bu bölge olarak.
02:27:18Batı Asya olarak
02:27:20ifade ediyorum. Hatta Batı Asya'ya
02:27:22bugün iki tane de uçak gemisini göndermesinin
02:27:24sebeplerinden bir tanesi de bu.
02:27:26Yani Hürmüz Boğazı'nın bir tarafa geçiyorum.
02:27:28Şimdi dolayısıyla
02:27:30Irak'ın
02:27:32merkezi devletini
02:27:34Türkiye buna çalışıyor. Bunun için söylüyorum.
02:27:36Güçlendiren
02:27:38yani kendisini bir aktör
02:27:40haline sokan bu durum
02:27:44aslında şunu ortaya koymamız lazım.
02:27:46Hem Türkiye için hem de İran için
02:27:48menfaatine dememiz lazım.
02:27:50Hem de Suudi Arabistan'ın menfaatine dememiz
02:27:52lazım. Ancak bu şekilde
02:27:54yani hiç kimse
02:27:56birbirini eski bir tabir
02:27:58bizim bu bölgenin tabiri
02:28:00mandepsiye sokmayacaktır.
02:28:02Bütün kartların
02:28:04açık olarak oynandığı bir
02:28:06sistematik olguyu söylüyorum.
02:28:08Aslında başa dövmüş olduk. Parçalanmış Irak devletinin
02:28:10bir yol açtığı.
02:28:12Yani Suudi Arabistan'da
02:28:14Irak tarafından
02:28:16davet edilmesine karşı
02:28:18kalkınma yoluna katılan
02:28:20ülkesine başlangıçta
02:28:22dahil olmadı. Ben biraz daha ileri
02:28:24getirerek şunu söylüyorum.
02:28:26Bu yanıltıcı olmamalı.
02:28:28Irak'ın
02:28:30Suudi Arabistan ve diğer
02:28:32Körfez ülkeleriyle
02:28:34enerji başlı olmak üzere
02:28:36birçok geniş kapsamlı
02:28:38projeleri devam ediyor.
02:28:40Yani çünkü finansman
02:28:42olgusunu ortaya koyuyor. Son cümle olarak
02:28:44şunu söyleyeyim.
02:28:46Finans dediniz ya komutanım.
02:28:482 milyar dolarlık bir hacim var.
02:28:50Onu da ifade edeyim.
02:28:52En son cümle olarak şunu söyleyeyim.
02:28:54Biraz evvel Hasan Hocam çok güzel
02:28:56bir şekilde ifade etti.
02:28:58Suudi Arabistan'ın 2016
02:29:00yılında açıkladığı
02:29:02Suudi Arabistan'ın
02:29:04Suudi vizyonu 2030
02:29:06yani bütün bunları da kapsıyor.
02:29:08Bence çok
02:29:10akilane bir şekilde Ankara bunları
02:29:12düşünüyor.
02:29:14Bence herkese biliyorsunuz
02:29:16hani meşhur lafla bitireyim
02:29:18Vim Vim Projesi
02:29:20Kazan Kazan Projesi
02:29:22mutlaka ve mutlaka
02:29:24hem İran'ı bu şekilde inandırmak
02:29:26gerekiyor. Yani ben
02:29:28Şehriyar Efendi
02:29:30Zadeni'nin
02:29:322023'teki 27 Mayıs'taki
02:29:34konuşmasına ailen katılıyorum.
02:29:36Yani ne diyor?
02:29:38Bu proje bütün
02:29:40çevre ve bölge
02:29:42ülkelerinin yararınadır.
02:29:44Peki çok teşekkürler.
02:29:46Sağ olun. Değerli katkılarınız için
02:29:48süremizin de artık sonuna gelmişiz ne yazık ki.
02:29:50Buyurun Hasan Bey.
02:29:52Yok yok bir şey demiyorum.
02:29:54Tamam bir şey söyleyecek oldunuz.
02:29:56Peki tamam. Her şeyin sonucu
02:29:58Irak merkezi yönetiminin güçlenmesine bağlı
02:30:00şu anda. Bunu anlamış olduk aslında.
02:30:02O çok
02:30:04önemli yani komutanımın söylediği var mı ya
02:30:06merkezi hükümetinin güçlendirilmesi
02:30:08o tek Irak
02:30:10demektir. Batı'nın
02:30:12yapamadığı Türkiye'nin istediği
02:30:14ve Irak'ın da yararına olan
02:30:16tek Suriye demektir.
02:30:18Merkezi hükümetleri yani
02:30:20üniter devlet. Bu kavramı unutmamak
02:30:22lazım. Pederal yapılarla
02:30:24böl, parçala, yönet sistemini
02:30:26burada tatbik etmeye çalışıyorlar.
02:30:28Kondöle üzeri rise'dir bunun da mimari.
02:30:30Teşekkür ederiz. Son cümlelerinizi
02:30:32de aldık. 3 saatlik
02:30:34gündeminde sonuna gelmiş bulunmaktayız.
02:30:36Konuklarımıza da hemen kısaca teşekkür
02:30:38edelim. Ülke TV genel
02:30:40yönetmeni Hasan Öztürk. Değerli katkılarınız için
02:30:42teşekkürler. Diğer yandan
02:30:44Emekli Tuğ General Profesör Doktor
02:30:46Esat Arslan. Çok teşekkürler.
02:30:48Bir diğer konuğumuz da
02:30:50Beykent Üniversitesi öğretim üyesi
02:30:52Doktor Kemal Olçar'da.
02:30:54Ayağınıza sağlık. Teşekkür ederiz.
02:30:56Böylece gündeminde
02:30:58sonuna gelmiş bulunmaktayız. Değerli izleyenler
02:31:00bizi izlediğiniz için teşekkürler. İyi geceler.
02:31:10Altyazı M.K.

Önerilen