Gündem – Deniz Çelikoğlu Bulut | 29 Ağustos 2024 - Dailymotion Video

Ülke TV

Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismi Deniz Çelikoğlu Bulut sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.  Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Deniz Çelikoğlu Bulut'un moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.

Transcript

00:00:00İyi akşamlar değerli izleyenler, Ülke TV ekranlarına hoş geldiniz.

00:00:06Bugün 29 Ağustos Perşembe saatler ise 21'i gösteriyor.

00:00:103 saat boyunca gündem programı ile karşınızda olacağız.

00:00:13Peki neleri konuşacağız hemen onlardan bahsedelim.

00:00:15Öncelikle Irak ordusu Kerkük üzerinde Türkiye'ye ait bir insansız hava aracını düşürdüklerini duyurdu.

00:00:21Ve gelişme iki ülke arasında son dönemde gerçekleştirilen yoğun ve üst düzeyli temasların ardından yaşandı.

00:00:29Detaylarını konuşacağız.

00:00:31Türkiye ile Suriye arasındaki normalleşme çabaları karşılıklı açıklamalarla devam ediyor.

00:00:36Ve Cumhurbaşkanı Erdoğan da geçtiğimiz ay Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a iki ülke arasındaki ilişkileri normalleştirme çağrısında bulunmuştu.

00:00:45Son durumu yine değerlendireceğiz.

00:00:47Türkiye Kalkınma Yolu Zirvesi için Irak, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri yetkililerini İstanbul'da ağırladı bugün.

00:00:54Ve bu projesinden bahsediyoruz.

00:00:56Bu projenin önemi nedir? Neler getirecek? Tüm bunları konuklarımızla konuşacağız.

00:01:02Peki kimler konuklarımız? Değerli konuklarımı da takdim etmek istiyorum.

00:01:06Ülke TV Genel Yayın Yönetmeni Hasan Öztürk yayın konuğumuz. Hoş geldiniz.

00:01:10Eyvallah. Kolay gelsin.

00:01:11Bir diğer konuğumuzsa Emekli Tuğ General Prof. Dr. Esat Arslan. Hoş geldiniz.

00:01:16Teşekkür ediyorum efendim.

00:01:18Ve diğer konuğumuzsa Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Kemal Olçar. Hoş geldiniz.

00:01:23Hoş bulduk efendim. Yayınlar diliyorum.

00:01:25Teşekkür ederiz. Hemen bugünkü gelişmeyle başlamak istiyorum aslında.

00:01:29Türkiye ve Irak arasında güvenlik işbirliği ve terörle mücadeleye dair bir güvenlik zaptı, mutabakat zaptı imzalanmıştı.

00:01:37Ve bugün de Türkiye'de İstanbul'da kalkınma yolu zirvesi gerçekleşti.

00:01:41Ve bunun öncesinde sabah saatlerinde ise Irak ordusu tarafından bir açıklama geldi.

00:01:46Kerkük üzerinde Türkiye'ye ait bir insansız hava aracının düşürüldüğü duyuruldu.

00:01:52Ve buna ilişkinde Iraklı komutanın da yine bir açıklaması da var.

00:01:56Onun videosu da var aslında. Onu da getirelim öncelikle ekranlarınıza.

00:02:22Bu seyyirci, bu araba, bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:27Bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:29Bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:31Bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:33Bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:35Bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:37Bu araba, bu araba, bu araba.

00:02:40Şimdi Esat Bey sizinle başlamak istiyorum.

00:02:42Estağfurullah, buyurun efendim.

00:02:43Komutanın açıklamalarını gördük.

00:02:46Irak hava sahasına giren bir Türk İHA'sı düşürüldü diyor.

00:02:48ve hava aracının Süleymaniye gününden geldiği bilgisini paylaştı.

00:02:54İlk yapılan açıklamada izinsiz uçuş gerçekleştirilen kimliği belirsiz hava aracı ifadesi kullanıldı.

00:03:01Bu şekilde de baya celalli bir şekilde, hararetli bir şekilde bir açıklamada görüyoruz.

00:03:07Kim bu adam?

00:03:09Heyecanlı.

00:03:11Şimdi böyle baktığınız zaman aslında Süleymaniye, CET Süleymaniye deyince orada tabii çok önemli bir bölgeyi ortaya koymamız lazım.

00:03:20Kim? KYB.

00:03:22Çünkü bakın 1990'lardaki o KDP-KYB olgusu ve Irak'ın özellikle Esudani'nin normalize edilecek bir duruma karşılık işte böyle heyecanlı,

00:03:35bir de diyor ki ben koruma general, öyle dedi, yapıyor.

00:03:39Ama burada CET Süleymaniye deyince yani bafıl talabani, KYB, yani bu son seçimleri bir türlü içine sindiremeyen,

00:03:48Kerkük seçimlerini içine sindiremeyen bir Türkiye olgusundan bahsediyor aslında.

00:03:54Yani bu doğrudan doğrayan, hani vardır bu çok önemlidir, Arnold Josef Toynbee'nin Challenge and Respond.

00:04:03Yani şimdi Esudani'yle, Başbakan Esudani'yi diyorum, peki 15 Ağustos mutabakat muhtırası, mutabakat zaptı, değil mi efendim?

00:04:13Bu Memorandum of Understanding dediğimiz çok önemli bir şeydir.

00:04:18Ve biz oraya da şeyle gelmedik yani.

00:04:21Yani 23 Aralık'ta geldik, ondan sonra 14 Mart, 14 Mart'tan sonra PKK'nın Partiya Kerkemel Kürdistan'ı dedi, yani böyle geldi.

00:04:32Şimdi burada çok ilginç bir şey söylüyor, o kadar ilginçlikler üzerinde var ki, yani Türkiye'ye olan neredeyse nefretini ortaya koyacak.

00:04:42Peki bu adam kim?

00:04:43Kim?

00:04:44Yani şimdi bu adam, işte bu...

00:04:45Yani Irak ordusunda böyle...

00:04:47Hayır, bir şeyde komutanımız dedi, bakın komutanımız, Çimen bölgesine, işte bu bölge sorumlusu ve de...

00:04:54Ben Kurmay Tuğgeneral'dim.

00:04:55Kurmay Tuğgeneral değil, Kuzey bölgesi hava soğuma komutan yardımcısı.

00:05:00Yani Kuzey, Irak merkezi hükümetine bağlı sıralı kuvvetlerinin adamı mı?

00:05:06Ama tabii, şimdi elbiselerle, efendim, yan tarafta hepsinin koydukları gibi görüyorsunuz, Irak şeyleri, beçleri, beç diye ifade ediyoruz ama...

00:05:17Şimdi ne diyeceğiz, ona ablemleri koyarak, Irak merkezi hükümetine bağlı güçler.

00:05:24Ama hala, hala Bafıltalabani bölgesinden emir alan, yani buna göre alışmış, yani Süleymaniye'ye karşı...

00:05:35Süleymaniye'nin kimdir? Süleymaniye, KYB'nin merkezi.

00:05:39Biz oraya KYB'nin merkezi olarak gidip orayı bombalamadık mı? Süleymaniye Havaalanı'nı bombaladık.

00:05:44Niye? Çünkü Türkiye'ye terör etkisi yapıyor.

00:05:47Bu terör yapıyor.

00:05:50Şimdi bu, burada çok önemli. Şimdi bakın, hemen hatırlayalım.

00:05:5415 Ağustos, bu önemli olduğu için Ankara'da imzalanan mutabakat zaptının iki tane maddesi çok önemli.

00:06:05Nedir o?

00:06:06Birincisi, birincisi neydi?

00:06:08Öncelikle ilk Irak'ta atılan üç tane roketin, üç tane güdümlü füzenin, iki tanesinin düştüğü Beşika.

00:06:17Beşika nerede? Beşika, bizim sınırımızdan 75 kilometre ileride, Musul'a, Musul şehrine 12 kilometre mesafede olan Türküsü.

00:06:32Bu Türküsü de 2003'teki harekattan, yani 2003'ün Amerika Birleşik Devletleri'nin bölgeye yapmış olduğu harekattan sonra,

00:06:40biliyorsunuz Türkiye'yle birlikte ortak, konsantrik bir harekat yapacaktık.

00:06:44Türkiye, biliyorsunuz, Türkiye Büyük Millet Meclisi yeterli oyu vermediği için, İskenderun limanında bekleyen Amerikan dolanması ne oldu?

00:06:51Rrrrr gitti.

00:06:53Ben şimdi Amerika'da yapmış olduğum görüşmelerde, hayatımız boyunca unutamayacağımız bir şey yaşattı Türkiye diyor.

00:06:593 Mart tezkeresinde mi?

00:07:01Özellikle 1 Mart 2003 tezkeresinde neydi?

00:07:13Irak'a ortak müdahale ve de Amerika Birleşik Devletleri'nin İskenderun'a kadar gelmiş olan askerlerinin çıkarak tam Irak'ın kuzeyinde bu harekat yapılırken,

00:07:27bizim askerlerde çok da önemli bir laf vardı, konsantrik bir taarruz, yani iki taraflı kuşatma.

00:07:33Amerikalılar da çok severler bunu, dual containment diye, onun askeri şeyi.

00:07:38Şimdi bir bakın, bu Beşiktay Üssü'nde ne oldu?

00:07:42Beşiktay Üssü, ortak, bakın, Türkiye, Irak, ortak eğitim merkezi haline geldi.

00:07:50Bu 15 Ağustos'ta yapılan müteahhitler.

00:07:5215 Ağustos'ta, daha şimdi yapılan 15 Ağustos'ta.

00:07:55Şimdi bunun çok önemli bir özelliği var, onu ifade etmeye çalışıyorum.

00:08:00Neydi bu? Bu da çok önemliydi.

00:08:04Ortak eğitim, sadece ve sadece terör ve sınır güvenliği için değil.

00:08:10Ne için?

00:08:11Bir, uyuşturucu kaçakçılığı.

00:08:14İki, insan kaçakçılığı.

00:08:16Üç, silah, araç, geliş, donanım kaçakçılığı.

00:08:20Çünkü PKK'yı siz artık, sayın müdürümüz de bunu çok güzel bir şekilde ifade edecek,

00:08:28siz artık PKK'yı terör örgütünün listesine alabileceğini ihsas ettirdiniz değil.

00:08:34Memorandumun içerisine bunu koydunuz.

00:08:37İkincisi neydi? İkincisi çok önemliydi.

00:08:40Bağdat'ta, Bağdat'ta, efendim, ortak bir izleme merkezi değil,

00:08:47yani ortak bir komuta kontrol merkezi yapıyorsun.

00:08:50Türkiye ve Irak.

00:08:53Şimdi, kuzey bölgesi hava savunma komutanlığı diye ifade ettiği,

00:08:59yani kuzey bölgesinde, efendim, Türkiye bir türlü içine sindiremediğini zımnen ifade ediyor.

00:09:06İçine sindiremediği, özellikle Kerkük, bakın bunları hep altını sizerek söylüyorum.

00:09:14Çünkü İran etkisinden bahsedeceğim.

00:09:17Çok önemli, ama vaktimiz var mı? Birkaç cümle söyleyeyim.

00:09:20Diğer değerli dostlarım da mutlaka katkıda bulunacaklardır.

00:09:24Efendim, bir otelin içerisine 16 tane değil, bakın 16 tane durursa tamam diyeceğim.

00:09:33Biliyorsunuz, Haziran ayında bir türlü yapılamayan il genel meclisi,

00:09:39yani Kerkük'te il genel meclisi, 16 kişi seçildi.

00:09:43Bakın, bu 16 kişinin açılımını söyleyeceğim, bakın çok önemli.

00:09:48Kürdistan Yurtseverler Birliği, hasdur selamdur dedikleri, bakın Kürdistan Yurtseverler Birliği,

00:09:545 tane aza seçildi.

00:09:59KDP kaç tane? Mesut Barzani onun için burada şey yapıyor,

00:10:04özellikle Erbil tarafı, yani Mesut Barzani, yani Mesrur Barzani, yani Neçirvan Barzani bunlar.

00:10:13Mesut böyle kuartet gibi.

00:10:16Ne oldu? Dedi ki bu olamaz, itiraz ediyor.

00:10:21Araplar bir ittifak yaptılar.

00:10:246 tane il genel meclisi azası seçtiler.

00:10:29Burada, efendim, tekraren söyleyeyim, Kerkük-Arap İttifakı, Arapçasını tercüme ederek söylüyorum,

00:10:373, liderlik dedim, İttifakı, 2, Kerkük-Arapçılığı, dedi, o da 1.

00:10:50Bunların 5'in yanına 4 tane adam aldılar buradan, geldiler,

00:10:55dediler ki biz Kerkük il genel meclisini seçiyoruz, bir de valiyi seçiyoruz.

00:11:02Şimdi buradan hassur selamdır, valiye hesap veriyor ya şimdi.

00:11:06Kuzey bölgenin nereye ait? Kerkük'e ait.

00:11:09Yani orada Kerkük'ten, biz validen emir aldık diyor. Validen emir aldık dediğimiz kişi kim?

00:11:14Kayyabeli. Kayyabeli kim? Kayyabeli, İran'ın arkasında olduğu,

00:11:21Bafıl Talabani'nin adamı. Anlaşılıyor mu?

00:11:25Haritada göstermek ister misiniz?

00:11:27Tabii ki. Görünüyor. Bu çok büyük bir harita. Bunu daha sonra kullanabiliriz.

00:11:34Yani neticede kullandığımız Irak meselesinde ifade ediyorum.

00:11:38Ve de diğerleri gitmedi. Peki bunları, otelin ismini vermeyeceğim.

00:11:44Yani herkese şey olmasın diye.

00:11:46Bu oteli içine dolduran kim? İran.

00:11:50Yani bakın çok önemlidir. İran burada gemisini yürütüyor.

00:11:57Hani diyorsun ya işte sen misilleme yapacaksın, bilmem ne yapacaksın.

00:12:02Türkiye'ye karşı kuşatma konseptinden hiçbir şekilde sarfı nazar etmedi.

00:12:10Bundan sonra konuşacağız. Zannediyorum kalkınma yolu dediğimiz bu ortak bir olgu olarak

00:12:17bugün özellikle Türkiye'den yükselen bir sese karşı olumsuz davranıyor.

00:12:24Fav Limanı inşaatını istemiyor. Ova Köyü hiç istemiyor.

00:12:29Yani Ova Köy nedir? Yeni bir kapı. Hiç istemiyor.

00:12:33Ben şöyle söyleyeyim. Çünkü MİT Başkanı İbrahim Kalın,

00:12:41tabii bu arada Dışişleri Bakanı biliyorsunuz.

00:12:44Özellikle 13 Mart 2024 tarihinde, bakın bunlar ne pahasına olursa olsun.

00:12:52Yapılan dört oy, bakın Dışişleri Bakanı gitti, MİT Başkanı gitti.

00:12:59Bunların karşısında Haçlı Şabi'yi bile etkileştirdiler.

00:13:03Yani Haçlı Şabi bizim Türkiye Cumhuriyeti'nin neden?

00:13:08Şimdi bir de o soruyu sormamız lazım. Neden?

00:13:11Çünkü Irak'ta istikrar sağlamadığınız müddetçe Suriye'de harekat yapamazsınız.

00:13:18Suriye'de başka bir olay var. Şam-Ankara bütünleşikliği.

00:13:24Biraz sonra konuşacağız. Nedir?

00:13:27Bakın burada Beşer Esat'ın hiçbir şekilde ön koşulsuz olarak birlikte olabileceğinizi,

00:13:34yani şu ana kadar yapılanlar nedir?

00:13:36Efendim Dışişleri Bakan Yardımcıları, şimdi bakanlar bir araya gelir sonra onlar.

00:13:41Ben tam tersini olacağını düşünüyorum.

00:13:43Yani ikinci modeli düşünüyorum.

00:13:45Özellikle Putin bu iş için çalışıyor.

00:13:50Yani belki de değil çok büyük bir şekilde.

00:13:53Çünkü efendim İran bu suikastlerden kimi sorumlu tutuyor biliyor musunuz?

00:14:00Kimi?

00:14:01Beşer Esat'ı.

00:14:03Beşer Esat'ı karşı koyma suikastlarının bir numaralı hedefi kim?

00:14:08Çok önemli Beşer Esat.

00:14:10Hangisi?

00:14:11Hangisi? İran tarafından yapılacak karşı koyma şey demiyorum.

00:14:16Yani diyor ki bunları yapan aslında biliyorsunuz tamamıyla yolsuzluğa bulaşmış olan ne var?

00:14:23Orada sipahi, pastaran, inkılabilislem.

00:14:29Bir de bizde millet diyor ki İran devrim muhafızı. İran devrim muhafızı yok.

00:14:34İslam devrimi muhafızları sipahi ocağı var.

00:14:39Sipahi ocağını tarihte öğrettiler değil mi?

00:14:41Sipahi ocağı kapı kulu askerleri mutlaka size de öğretmişlerdi Osmanlı tarihinde.

00:14:47Burada sipahlar denir.

00:14:49Onlar boşuna ama ne yaptılar?

00:14:51Ellerini sallayarak.

00:14:53Beşer Esat ne yaptı?

00:14:55Beşer Esat baktı ki bu işin içinden çıkamıyor.

00:14:57Eşi kanser.

00:14:59Yani bunu da söylememiz lazım.

00:15:01Esma Hanım'la beraber Sempet Aşkok'ta uzun müddetçe yaptı ve geri geldi.

00:15:06İlk biliyorsunuz parlamentoda bir konuşma yaptı.

00:15:09Biraz sonra onu da konuşuruz.

00:15:11Yani Orta Doğu'da çok önemli bir şeyin altını çizmemiz lazım.

00:15:16Ben yıllarımı bu bölgelere vermiş, içerisinde bulunmuş,

00:15:20yani her türlü vücudumun altı parçasında burada da gömmüş bir insan olarak söyleyeyim.

00:15:26Hiçbir şey karşılıksız kalmaz.

00:15:30Ama kervan yolda dizilir diyerek sözünü size bırakıyorum.

00:15:34Peki teşekkür ederiz.

00:15:36İlhan Bey siz nasıl değerlendiriyorsunuz?

00:15:38Esat Hoca'nın söylediklerine katılıyor musunuz?

00:15:40Aslında bu yapılan bugünkü açıklama ve İHA'nın,

00:15:44Türk İHA'sının düşürülmesi kalkınma yolu projesini baltalama amacıyla mı yapılmış bir hareket?

00:15:50Şimdi bu tabii İran biraz siyasetini de konuşmak lazım burada.

00:15:57Biraz oraya değinmek lazım.

00:15:592003'ten alırsak.

00:16:01Benim adıma Irak Cumhurbaşkanı'nın yardımcısı, kimdi o?

00:16:12Sünni bir Arap gelmişti.

00:16:15Türkiye'ye sığınmıştı.

00:16:17İsmini şimdi hatırlayacağım.

00:16:19Bana şöyle dedi.

00:16:21Hiç unutmuyorum 2008-2009 olabilir.

00:16:26Hasan Bey dedi.

00:16:28Korkarım ki Irak artık bir bütün olarak bir devlet değildir.

00:16:35Ve ağlamıştı.

00:16:37Hiç unutmuyorum.

00:16:39İsmi de gelir aklıma.

00:16:42Haşim'i.

00:16:44Haşim'i.

00:16:46Şimdi Irak 2003'ten sonra Amerika'nın demokrasi getirmek üzerine ikinci harekat yaptıktan sonra

00:16:53bir anayasası var.

00:16:56Federasyon olarak kurulmuş.

00:16:59Ve parçalanmış bir devlet.

00:17:01Ve şimdi o parçalanmış devleti çok önemli bir isim.

00:17:05Şu anki başbakan Sudan'ı.

00:17:07Tekrardan o Irak'ı bütünleştirebilir mi?

00:17:12Diye bir çaba içerisinde.

00:17:14O biraz önceki Irak üniforması giymiş ama Kuzey Hava Savunma Birliği komutan yardımcısı

00:17:22Ben Kurmay Tuğgeneral falan filan diyen askerin haleti ruhiyesi.

00:17:29Aslında Irak'ın parçalanmışlığının da göstergesi siyasete.

00:17:33Şimdi Irak'ta hadi iki başkent diyelim.

00:17:37Bana göre üç tane var da iki başkent diyelim.

00:17:40Birisi Bağdat.

00:17:43Merkez hükümetinde olduğu Bağdat.

00:17:45Bir de Erbil var.

00:17:47Şimdi Erbil.

00:17:49Yasal olarak.

00:17:52Özel bir bölge orası çünkü.

00:17:54Evet. Erbil var.

00:17:56Dolayısıyla Erbil'de Kuzey Irak Kürt yönetimi.

00:18:00Mesut Barzani ve ailesinin olduğu.

00:18:03Irak Kürtistan bölgesel yönetimi.

00:18:05Evet.

00:18:06Ama hemen yanı başında İran sınırında.

00:18:09Kandil'in hemen alt tarafında.

00:18:11Süleymaniye var.

00:18:13Burası da Amerika'nın Irak'a girdikten sonra

00:18:17Amerikalıların Süleymaniye'den alıp götürüp de Bağdat'a Cumhurbaşkanı'nın yaptıkları

00:18:22Celal Talabani'nin

00:18:24ve Hayat Rekabeti'den sonra da

00:18:27onun çocukları üzerinden böyle bir kabile yapısı var.

00:18:31Ve o kabile yapısı son dönemdir, son iki yıldır özellikle

00:18:35Türkiye'nin her platformda altını çizdiği

00:18:39Amerika'yla ve İsrail'e girdiği

00:18:43organik bağ.

00:18:44Yani doğrudan yapıyorlar.

00:18:46Mesela Süleymaniye'ye uçuşları durdurdu.

00:18:48Hava sahasını kapattı.

00:18:50Dolayısıyla, bakın şimdi bir organizma var orada.

00:18:54Süleymaniye'de yapılan bir şey var.

00:18:56Bu da bir ayrılıkçı bir şey.

00:18:58Süleymaniye'ye biraz önce Esat Hocam anlattı da oranın altını ben çizmek istiyorum.

00:19:02Musul-Kelkük meselesi Türkiye'nin misaki milli meselesiyle başlar.

00:19:08Ve bizim

00:19:11100 yıl öncesinin ana problemlerinden biri olarak karşımızda durur her zaman.

00:19:17Ve işte orada

00:19:19Kerkük'te

00:19:23ahlakı olmayan,

00:19:25hukuki olmayan

00:19:27bir yöntemle

00:19:29Bağdat'ta bir otelde toplanıp

00:19:32sonra da gidip

00:19:34Cumhurbaşkanlığındaki oradaki anayasa gereği Cumhurbaşkanı Kürt'tür.

00:19:39Başbakan Şii'dir.

00:19:41Öyle bir

00:19:45maalesef ki mezhep ve milliyet üzerinden bir ayrışmayı

00:19:49anayasaları

00:19:53teminat altına almıştır.

00:19:55Birden Kerkük valisi Süleymaniye'ye bağlı bir vali olarak göreve başladı.

00:20:00Ve şimdi bu olay orada yaşanıyor.

00:20:02Yani Kerkük'te yaşanıyor.

00:20:04Dolayısıyla bütüncül bir ırakın olmadığı karşısına çıkıyor.

00:20:08Ve bu hareket, yani bizim

00:20:10ihlamızın vurulmuş olması orada

00:20:14doğrudan biraz sonra uzun uzun konuşacağımız

00:20:16o kalkınma yolu projesine

00:20:18ve Türkiye-Irak yakınlaşma

00:20:20merkezi açısından, merkez hükümet açısından

00:20:22yakınlaşmasına yapılmış bir sabotajdır.

00:20:24Yani bunu ben söyleyeyim.

00:20:26Belki bizim Dışişleri Bakanı'nın açıklamasında yok,

00:20:28Milli Savunma Bakanı'nın açıklamasında

00:20:30bu yok ama ben bunu söylemiş olayım.

00:20:32Doğrudan bu bir

00:20:34o Türkiye-Irak yakınlaşmasının

00:20:36sabotajdır. Onu da söyledim.

00:20:38Birkaç şey daha söyleyeyim bitsin.

00:20:40Biliyorsunuz Türkiye,

00:20:42hem Suriye'de hem Irak'ta nokta operasyonlar yapıyor.

00:20:44Yani bunu

00:20:46siyahlarıyla yapıyor.

00:20:48Bazen uzun menzilli

00:20:50başka araçlarla yapıyor.

00:20:52En son iki gün önce

00:20:54Süleymaniye'de

00:20:56propaganda sorumlularından birisi

00:20:58Karayilan'ın özel seçtiği

00:21:00adamlarından birisi

00:21:02Süleymaniye'de

00:21:04bertaraf edildi.

00:21:06Etkisiz hale getirildi.

00:21:08O olaydan sonra bu olayın olması

00:21:10ve çok ilginçtir.

00:21:12Tam da

00:21:14İstanbul'da 20 milyar

00:21:16dolarlık

00:21:18bütçeli ya da

00:21:20projelendirilmiş olan kalkınma yolu

00:21:22projesinin hayata

00:21:24geçme ihtimalinin olduğu gün yaşandı.

00:21:26Bu bir provokasyon.

00:21:28Demek ki şöyle bir şey.

00:21:30Anlaşma beraber ortak

00:21:32bir mekanizma

00:21:34işletmeye ve bizim

00:21:36Başika'ya atıf yaptığı

00:21:38Başika'da

00:21:40Irak merkezi hükümetinin

00:21:42ordusununla beraber

00:21:44bir şeyler yapmak, onları da eğitme konusundaki

00:21:46bir çabağımıza rağmen

00:21:48bu iş öyle kolay olmayacak.

00:21:50Demek ki biraz daha orada çalışmamız gerekiyor.

00:21:52Sözü şimdi bırakayım.

00:21:54Ben Türkiye'den gelen

00:21:56açıklamayı da okuyayım.

00:21:58Türkiye'nin terörle mücadelede

00:22:00kararlılığı tamdır.

00:22:02Türkiye, Irak topraklarında yuvalanmış terör örgütüyle

00:22:04mücadelesini

00:22:06Birleşmiş Milletlerin 51. maddesinde

00:22:08yer alan Meşru Müdafaa İlkesi

00:22:10uyarınca sürdürmektedir.

00:22:12Türkiye ve Irak arasında terörle mücadele

00:22:14alanında giderek kuvvetlenen

00:22:16güçlü ve ortak bir irade bulunmaktadır.

00:22:18Ve son dönemde

00:22:20PKK'nın Irak'ta yasaklı

00:22:22örgüt ilan edilmesi ve 15

00:22:24Ağustos tarihinde

00:22:26Ankara'da imzalanan Askeri Güvenlik

00:22:28İşbirliği ve terörle mücadeleye dair

00:22:30mutabakat zaptı

00:22:32bu yaklaşımın ürünleridir.

00:22:34Söz konusu işbirliğin sahada somut

00:22:36sonuçlar vermesi ve bu amaçla

00:22:38yetkili makamlar arasındaki

00:22:40eş güdümün

00:22:42arttırılması hususunda her iki ülkede

00:22:44kararlıdır ifadesini kullandı.

00:22:46Türkiye'den bu yönde bir açıklama geldi.

00:22:48Peki Kemal Bey siz neler söylersiniz?

00:22:50Hasan Bey'de Irak'ın bölünmüş bir

00:22:52devlet olduğunun göstergesidir bu dedi.

00:22:54Ve Türkiye Irak arasındaki yakınlaşmanı

00:22:56yakınlaşmaya yönelik bir

00:22:58sabotaj olarak nitelendirdi.

00:23:00Bu durumu buyurun.

00:23:02Şimdi şöyle

00:23:04ben ifade edeyim. Burada ne var?

00:23:06Irak Ortak Operasyonlar

00:23:08Komutanlığı var.

00:23:10Kimdir bu operasyon komutanlığı?

00:23:12Amerika'nın Suriye'de kurmuş olduğu

00:23:14Suriye Demokratik Güçlerinin

00:23:16paralelindeki ordu.

00:23:18Bak çok net söylüyorum.

00:23:20Yani çok önceden

00:23:22kurulan bir ordu Irak Ortak Operasyonlar

00:23:24Komutanlığı. Bu biraz önceki

00:23:26Tuğ General o Ortak Operasyonlar

00:23:28Komutanlığı içerisinde görev alan

00:23:30o orduya bağlı hava soğunma

00:23:32komutan yardımcısı.

00:23:34Bu Irak Ortak Operasyonlar

00:23:36Komutanlığı dediniz.

00:23:38Irak'ın içerisinde birkaç ordu var demek ki hocam değil mi?

00:23:40Çok paralel ordular var.

00:23:42Şimdi birkaç tarihi hatırlatma yapayım isterseniz.

00:23:44Erbil ile Bağdat arasında

00:23:46bir Sincan Anlaşması yapıldı 2017'de.

00:23:48Bu anlaşma

00:23:50gereği. Sözde şunu söylediler.

00:23:52Dediler ki PKK gibi bir takım

00:23:54terör örgütleri

00:23:56topraklarımızda olmayacaktır.

00:23:58Ama bir sene sonra Sincar'ı boşalttılar.

00:24:00Sincar'ı bir sene sonra Ortak Operasyonlar

00:24:02Komutanlığı boşalttı.

00:24:04Kim için boşalttınız?

00:24:06Çünkü Sincar

00:24:08Suriye'den gelen bir takım

00:24:10ikbal maddelerinin

00:24:12konuşlandığı, biriktirildiği,

00:24:14tekrar dağıtıma tabi tutulduğu noktalardan

00:24:16bir tanesi. İki PKK'nın

00:24:18ikinci kandil olabilme ihtimali

00:24:20yüksek olan potansiyeli sahip bir yer.

00:24:22Ki başladılar o zamanlar hemen yerleşmeye.

00:24:24Komutanım hatırlayacaklardır.

00:24:26Şimdi Sincar'da bir tane var.

00:24:28Sincar'da tersine yani karşılıklı

00:24:30akışlar var.

00:24:32Şeydeki Suriye topraklarına

00:24:34gelen tüm Amerikan desteği yardımları

00:24:36Sincar üzerinden Irak topraklarına

00:24:38aktarılıyor. Oradan Türkiye topraklarına

00:24:40geçiyor. Ve PKK'nın elindeki

00:24:42bu silahlar

00:24:44Türkiye topraklarındaki terör

00:24:46eylemlerine kullanılıyor.

00:24:48Yardım edip yapıyor Amerika dediği şey

00:24:50o tırların geçiştiği yer orası.

00:24:52Evet Sincar. Bir de bu tarafa

00:24:54geçiş var. Yani Irak'tan Suriye

00:24:56topraklarına geçiş için son düğüm noktası

00:24:58orası. Toplama

00:25:00merkezi diyorlar değil mi komutanım?

00:25:02KTM gibi. Benzemesin ama

00:25:04sözde. Orada örgüt mensupları

00:25:06birikiyor. Oradan hem

00:25:08Suriye hem Irak'a aktarım sağlanıyor. Orada bir

00:25:10teşkilatlanma var. Niye boşalttınız siz orayı?

00:25:12Irak Ortak

00:25:14Operasyonlar Komutanlığı DAESH'e karşı

00:25:16kuruldu. Tamam.

00:25:18Bir takım şeyler yapar. İçinde KDP'de var.

00:25:20KYP'de var. Irak'da var.

00:25:22Bağdat Ordusu'da var.

00:25:24Irak Türkmen Cephesi'nden de var. Yani karma bir ordu

00:25:26DAESH'e karşı. Bakın

00:25:28oradaki SDG dediğimiz Suriye'deki

00:25:30SDG neyse

00:25:32içinde bazı

00:25:34personel, komutanım ifade ettiler az önce,

00:25:36o reaksiyonla hareket ediyorlar. Yani

00:25:38eski Amerikan güdümündeki reaksiyonla

00:25:40hareket eden bir grup var.

00:25:42Çok yatsımayalım

00:25:44Türk sihasının düşürülmesi konusunu.

00:25:46Şimdi tabii başka ne var?

00:25:48Mesela 2020'de biz hareket yaptık

00:25:50Irak'ta. Pençe harekatlarına başladık

00:25:52orada. Bu harekatlarda

00:25:54bu Ortak

00:25:56Operasyonlar Komutanlığı sözcüsü

00:25:58bu Irak'a tehdittir dedi.

00:26:00Irak toprak bütünlüğüne

00:26:02ihlaldir dedi.

00:26:04Bakın 2023'e gelelim.

00:26:062023'de Kerkük'te

00:26:08bir bina tartışması oldu.

00:26:10Hatırlar mısınız?

00:26:12Ortak Operasyonlar Komutanlığı'na bağlı

00:26:14bir binayı Irak Merkezi Hükümeti

00:26:16boşalttı. Burası petrol

00:26:18bakanlığına ait binadır dedi. Kime verecekti?

00:26:20KDB'ye verecekti.

00:26:22Türkmenler yolu falan kapattılar. Araplar ayaklandı.

00:26:24Yani bakın burada düşmanca

00:26:26tutum hala devam ediyor. Kimin kontrolünde?

00:26:28Bu işte ABD'nin kontrolünde.

00:26:30Çok uzağa gitmemize gerek yok.

00:26:32Onun için söylüyoruz.

00:26:34Türkiye ile Irak'ın birbirine yaklaşması

00:26:36başkalarını rahatsız etmiş olduğunu

00:26:38görüyoruz. Siz zannediyorsunuz

00:26:40İrak Başbakanı bütün Irak'a hakim.

00:26:42Federal bir yapı var zaten.

00:26:44Amerika'daki gibi federal yapı değil

00:26:46Almanya'daki gibi değil.

00:26:48Irak bölünmüş.

00:26:50Az önce Hasan Bey ifade etti.

00:26:52Hakikaten bölünmüş. De facto bölünmüş.

00:26:54De jure sadece

00:26:56Brett McGurk'un kurduğu bir

00:26:58anayasa var. O da kağıt üstünde.

00:27:00Aynı formülü şimdi

00:27:02Suriye'de uygulamaya çalışıyorlar.

00:27:04Yine Brett McGurk sahnede.

00:27:06Yani Gazze'de de

00:27:08sahnede bu adam. Karanlık bir tip.

00:27:10Dolayısıyla Irak'taki bu

00:27:12ortak operasyonlar komutanları bir

00:27:14kenara koyalım. Bunun içerisindeki

00:27:16fraksiyonlar çok farklı.

00:27:18Merkezi hükümeti her şeye hakim değil.

00:27:20Burada farklı fraksiyonlar var.

00:27:22Ama Amerikan ürünü tipler

00:27:24tipolojiler hala o

00:27:26ordu yapılanması içerisinde aktivitesini

00:27:28sürdürüyor. En son örneğini

00:27:30KYB'de gördük değil mi?

00:27:32Yani Taliban'in orada ortaya koymuş

00:27:34olduğu politika

00:27:36Türkiye'nin karşısında ve düşmanca

00:27:38bir tutum içerisinde ve PKK ile

00:27:40organik bağları var şu anda.

00:27:42Bunun mimarı kim? Amerika Birleşik

00:27:44Devletleri. Hala orada Amerikan

00:27:46jonjonları geziyor. Amerikan subayları

00:27:48orada gizli veya örtülü veya açık

00:27:50geziyorlar. CIA ajanları

00:27:52geziyorlar. Bu irtibatı sıkılaştırmaya çalışıyorlar.

00:27:54Ama Türkiye ne yaptı biliyor musun

00:27:56bunun üzerine? Hemen gitti

00:27:58bakın biraz sonra aynı

00:28:00formülü Suriye için de kullanacağım müsaade ederseniz

00:28:02yeri gelirse eğer. Irak'ta

00:28:04Türkiye bu yapılanmaya karşı

00:28:06bakın bu yapılanmaya

00:28:08Amerikan ürünü olan bu yapılanmaya

00:28:10karşı yeni bir yapılanmayla

00:28:12ortaya çıktı ve yeni bir formül sundu.

00:28:14Kime sundu? Bağdat'a

00:28:16sundu. Kime sundu? Erbil'e sundu.

00:28:18Ne var bu planda? Bir.

00:28:20Dedi ki gelin

00:28:22Erbil'i merkez yapalım.

00:28:24Erbil'deki merkezde masalar

00:28:26kuralım. Kurduk bu

00:28:28kurduk. Ne var masaların içerisinde? İstihbarat

00:28:30var. Bağdat hükümeti dedi ki

00:28:32ben PKK'yı terör örgütü olarak ilan

00:28:34edemem şu anda. Ama hiç olmazsa

00:28:36yasakta örgüt diye bir formül bulalım.

00:28:38Biz de eyvallah dedik. Çünkü

00:28:40bir sonraki aşamada

00:28:42terör örgütü olarak ilanına yönelik

00:28:44açılımlar var. İşaretler var.

00:28:46Tamam dedik. Ben

00:28:48sadece istihbarat sağlayayım size dedi Bağdat.

00:28:50Buna da eyvallah dedik. İstihbarat masasına

00:28:52Bağdat'ı oturttuk.

00:28:54Şimdi oradan bize sahadan

00:28:56direkt Milli İstihbarat Teşkilatı'nın

00:28:58komutasını unutmayın bakın

00:29:00İstihbarat öyle darmadağın gelmez.

00:29:02Tek tek böyle gelir. Onu bir

00:29:04çark içerisinde MİT bizim birleştirir.

00:29:06Yani komuta yine MİT'te.

00:29:08İstihbarat Teşkilatımızda. Erbil'deki

00:29:10masada. Evet Erbil'deki masada Milli İstihbarat

00:29:12gittik bir oraya diplomatik

00:29:14masa kurduk. Hani misyon masası kurduk.

00:29:16Bu diplomatik masada

00:29:18uluslararası ilişkilerle ilgili

00:29:20bir takım çıkacak sorunları çözmeye

00:29:22çalışıyoruz. İçinde kim var? İşte

00:29:24içinde yine Erbil var. Yine

00:29:26Bağdat var. Lütfen cephesinden sorunlar

00:29:28var. Türkiye var. Baş diplomat

00:29:30sefir Türkiye Cumhuriyeti

00:29:32Devleti'nden. Yine komuta bizde.

00:29:34Bir masa daha kurduk. Operatif

00:29:36bir masa. Askeri bir masa.

00:29:38Burada saydığım tüm aktörler orada.

00:29:40Yine masanın

00:29:42kumandanı Türk kumandanı.

00:29:44Bütün hepsinin başında Türkiye Cumhuriyeti Devleti var.

00:29:46Yani Dışişleri Bakanlığı üzerinden.

00:29:48Erbil'deki. Sayın Cumhurbaşkanı. Erbil'deki

00:29:50masada. Bu Bağdat'ta çünkü başka bir şey.

00:29:52Bağdat'ta iki tane genel var. Şimdi onu da söyleyeyim.

00:29:54O ayrı. Ben sadece

00:29:56genel yapılanmasını söylüyorum.

00:29:58Bağdat'ta bambaşka bir tablo var.

00:30:00Onu komutanım ifade ederler.

00:30:02Şimdi bu yapı üzerinden biz

00:30:04PKK'yı ayrıştırdık. Oradaki aktörlerle.

00:30:06Bir tek KAB kaldı. O da risk

00:30:08olarak devam ediyor. Onunla ilgili de çalışmalar

00:30:10yapıyor. Hem silahlı kuvvetler

00:30:12yapıyor. Hep diplomatik çalışmalar.

00:30:14İstihbarat çalışmaları devam ediyor. Açık kaynaklarından da bunu

00:30:16ilan ediyorsunuz Türkiye'ye. Tabi tabi tabi.

00:30:18Ayağı denk alıyor. Hatta hatırlar mısınız?

00:30:20KAB'nin Dışişleri Bakanı PKK

00:30:22bizim için de büyük bir risktir dedi.

00:30:24Bir şeyler söylemeye çalışıyorlar ama

00:30:26bir korku var. Bir endişe var.

00:30:28Arada kalmışlar. Arada İran da var.

00:30:30Maalesef. Şimdi dolayısıyla aktörler

00:30:32üzerinden burada biz terör ve mücadele

00:30:34konseptimize uygun.

00:30:36BM'nin 51 maddesine uygun.

00:30:38Harekatlarımıza her

00:30:40sektörde devam ediyoruz. Oyun

00:30:42bozuldu burada. Oyun şöyle

00:30:44bozuldu. Irak'taki formül

00:30:46McGörk'ün ortaya koyduğu

00:30:48plan tutmadı burada.

00:30:50Kırıldı. Ve dolayısıyla biz

00:30:52Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak

00:30:54orada artık Amerika'nın

00:30:56oyunlarıyla baş başayız. Çünkü

00:30:58diğer teferruat cepte.

00:31:00Tabirlerimi lütfen maruz görün.

00:31:02Yani anlaşılsın için ifade ediyorum. O yüzden

00:31:04buradaki plan bu. Aksungur'un

00:31:06düşürülmesi elbette ki Türkiye

00:31:08Cumhuriyeti Devleti'nin bir karşılık

00:31:10vereceği bir düşmanca

00:31:12tutumdur, tavırdır. Zaten

00:31:14Tuğgener'in biraz korku,

00:31:16biraz endişe, biraz böyle

00:31:18ne diyelim

00:31:20sanki üzülmüş gibi de duruyor.

00:31:22O heyecanı da aktarmaya çalışıyor falan ama ne yapacağını da

00:31:24bilemiyor. Böyle bir psikolojik

00:31:26hal içerisinde bunu deklare etmesi

00:31:28yüksek sesle bunun da

00:31:30en büyük işareti zaten. Bir şey daha

00:31:32söyleyeyim hemen bırakacağım. Nereden geldi

00:31:34dedi Aksungur bizim

00:31:36Süleymaniye'de değil mi? Evet Süleymaniye

00:31:38tarafından geldi. Süleymaniye

00:31:40nerede bakın? Nerede Süleymaniye?

00:31:42Yani o bir tane Irak

00:31:44haritası gösterir misiniz?

00:31:46230 km

00:31:48Derinlikte yani.

00:31:50Asos'un altında.

00:31:52230 km

00:31:54Bakın İran topraklarından

00:31:56geldi diyor.

00:31:58Buradan da giremezsiniz.

00:32:02Şöyle yapalım.

00:32:04Şöyle bir yerde.

00:32:06Şurada bir yerde.

00:32:08Buradan geldi diyor.

00:32:10Nerede düşünüyorsunuz?

00:32:12Kerkük'te.

00:32:14Yani

00:32:16düşünebiliyor musunuz?

00:32:18Bu taraftan bir Aksungur geliyor ve

00:32:20Kerkük üzerine düşürüyorsunuz siz.

00:32:22Hadi çözün bakalım

00:32:24bunu şimdi. Keşke direkt bu

00:32:26harita üzerinde anlatsaydık.

00:32:28Dolayısıyla bakın böyle bir

00:32:30ya yanlış biliyorlar

00:32:32bir de ne yapmışlar?

00:32:344 tane uçak savarla

00:32:364 saatte zor düşürmüşler.

00:32:38Yani Aksungur

00:32:40yani 24

00:32:42kanat genişliği var.

00:32:44Uçak kadar

00:32:46neredeyse

00:32:484 uçak savarla

00:32:504 saatte ancak düşürebiliyorlar.

00:32:524 uçak savar füzeyle

00:32:54düşürüldüğü iddia edilmiş.

00:32:5660 saat havada kalabilecek kapasiteye sahip.

00:32:58Aksungur belki başka bir şey arıyordu orada.

00:33:00Belki kendini feda etti.

00:33:02Bilmiyoruz.

00:33:04Belki bir şey buldu tamam dedik.

00:33:08Bu kadar söyleyeyim ben.

00:33:10Ben birkaç ilave yapacağım.

00:33:12Bakın yasaklı örgüt sıfatını

00:33:14almakla beraber

00:33:16tabi Türkiye'nin bastırması da

00:33:18çok önemli.

00:33:203 tane siyasi parti kapatıldı.

00:33:22Irak merkezi hükümeti tarafından.

00:33:24Bunlardan bir tanesi

00:33:26Ezidiler

00:33:28Demokratik Özgürlük Partisi.

00:33:30İkincisi

00:33:32Demokratik Özgürlük Hareketi

00:33:34dediğimiz

00:33:36tavgara azel değil.

00:33:38Kürt olarak ifade ediyorum.

00:33:40Ve mallarına el konuldu.

00:33:42Yani düşünün.

00:33:44Biz bundan sonra bu yasaklı örgütün

00:33:46bir kere

00:33:48Kemal Bey'i kutlarım.

00:33:50Çünkü tamamıyla

00:33:52şeye göre söyledi.

00:33:54Yani Sincar bölgesi.

00:33:56Şimdi bizim değişik yerlerde yapılan.

00:33:58Yerlerde Şengal diyor.

00:34:00Şengal bunun

00:34:02idari taksimat haritasında

00:34:04Sincar yazar.

00:34:06Tam bir uluslararası ilişkiler

00:34:08jargonuyla ifade etti.

00:34:10Bunlara çok dikkat etmemiz lazım.

00:34:12Yani kalkıp

00:34:14efendim

00:34:16oradaki

00:34:18isimleri

00:34:20idari taksimat haritasında olmayan

00:34:22isimleri koymamak lazım.

00:34:24Doğrudan doğru başka şeylere getirilir.

00:34:26Şengal, Şengal,

00:34:28Haya.

00:34:30Der adam bundan sonra.

00:34:32Ne der? Şengal'i biliyoruz.

00:34:34Bizimdir.

00:34:36Ama da bizim başbuğumuzdur.

00:34:38Yani

00:34:40bu çok önemli.

00:34:42Yani bunları söylemek

00:34:44yani Sincar

00:34:46bakın burada

00:34:48söylenmesi çok önemli

00:34:50olduğu için söylüyorum. Başka bir şey daha

00:34:52söyleyeceğim. Tabii ki

00:34:54burada

00:34:56biliyorsunuz bugünlerde

00:34:581 Eylül'den sonra başlayacak olan

00:35:00biliyorsunuz çok da önemli

00:35:02Irak'la mutabakat zaptının

00:35:04içerisinde 15 yaş

00:35:06altı, 50 yaş üstü

00:35:08vize serbestlisi verildi Irak'la.

00:35:10Şimdi ben değişik bakıyorum.

00:35:12Medyanın yayıncılık

00:35:141 Eylül'den itibaren de uygulanacak.

00:35:16Şimdi şöyle söylüyorlar.

00:35:18Kaçak iPhone piyasasını

00:35:20canlandırmak için iyi bir haber.

00:35:22Yazanlara bak şimdi.

00:35:24Sınıra

00:35:26yaklaşanı kolundan tutup

00:35:28içeri sokuyorlar.

00:35:30Şimdi bakın bu

00:35:32özellikle de

00:35:34Türkiye'nin

00:35:36nelerin pahasına tekrar söylüyorum.

00:35:38Yani siz

00:35:40Irak'ta istikrar sağlamanız

00:35:42için ortaya çıkmışsınız.

00:35:44Normalleşmeyi tahayyüt ediyorsunuz.

00:35:46Ama

00:35:48ondan sonra nüfus

00:35:50tekrar bir şekilde

00:35:52kimin nerede olduğunu

00:35:54çünkü çok inanılmaz bir şekilde

00:35:56oradan oraya aktarmalar var.

00:35:58Yani çok değişik.

00:36:00Ben şey için söylerim.

00:36:02Bu da Ayn-ül-Arap

00:36:04için bakın sizi de kutluyorum.

00:36:06Mesela bu Ayn-ül-Arap yazışı.

00:36:08Kobani demiyoruz.

00:36:10Bu çok önemli.

00:36:12Çünkü Arap diyor ki

00:36:14o şairi var.

00:36:16Diyor ki

00:36:22Aynen

00:36:24Ne diyor biliyor musunuz?

00:36:26Arap artık böyle buraya gelmiş.

00:36:28Burası bir Arap şehri.

00:36:30Arap'ın pınarı demektir.

00:36:32Ben diyor şeye gittim diyor.

00:36:34Ayn-ül-Arap'a gittim.

00:36:36Ama ne pınar kalmış.

00:36:38Yani ne pınar buldum diyor.

00:36:42Ne pınar buldum ne de Arap buldum diyor.

00:36:46Bu tamamıyla bu bölgedeki

00:36:48nüfus sayımını alt üst eden

00:36:50bu çok bir

00:36:52yani buradaki bölgedeki

00:36:54yani biliyorsunuz

00:36:56iki tane olduğu için söyleyeceğiz.

00:36:58Bu haritanın büyüğüyle söylediniz.

00:37:00Bütün bu Amerika Birleşik Devletleri'nin

00:37:02yapmak istediği

00:37:04Irak'taki gibi biraz evvel

00:37:06değerli dostum çok güzel söyledi.

00:37:08Külistan bölgesel yönetimi gibi

00:37:10bir özel bölge yapıp

00:37:12yani Suriye'nin hemen görüyorsunuz.

00:37:14Burada bunu Şam'a bağlayarak

00:37:16aynı durumu burada da yapmak.

00:37:18Yani parçalı yapı. Parçalı yapı

00:37:20kime ait? Parçalı yapı yapınca

00:37:22Amerika Birleşik Devletleri'nin işine geliyor.

00:37:24Peki burada bizim bir konu daha

00:37:26ortaya koymuşuzdur. Gene uluslararası

00:37:28ilişkiler jargonuna göre.

00:37:30Yani o bir önceki haritada

00:37:32evet. Yani burada

00:37:34aynen bakın bir önceki haritada

00:37:36tabi buradaki Irak Kürtistan bölgesi

00:37:38bölgesel yönetimi

00:37:40gibi

00:37:42bakın görüyorsunuz Resulü Ayn

00:37:44yani Haseki'den

00:37:46Rakka orada da şöyle

00:37:48hocam burada Erbil bulmuşlar

00:37:50orada da Rakka'yı başkent yapacaklar

00:37:52yani aynen. Ya da Haseki'yi

00:37:54Şam'a bağlayacaklar. Şam'a bağlayacaklar ama

00:37:56Şam'ın bilgisi de olmayacak yani orada.

00:37:58Yani burada Rakka işte görüyorsunuz böyle çizilmiş

00:38:00zaten. O nehrin bu tarafı

00:38:02hani Mavera'yı nehir gibi

00:38:04Hasan yani o öteki tarafı

00:38:06Fırat'ın kuzey doğusu. En güzel

00:38:08yerlerini almışlar. Petrol olarakları

00:38:10su olarakları işte görüyorsunuz

00:38:12Tapka Barajı ve bütününü öyle gördüğünüz

00:38:14gibi. Ve ondan sonra

00:38:16aynen yapacakları

00:38:18Irak, Kürdistan bölgesel yöneti

00:38:20gibi bir özerk

00:38:22bölgeyi Şam'a bağlamak

00:38:24bunun bozulması için nedir?

00:38:26Hiç istemedikleri nedir?

00:38:28Ankara ile Şam bir araya gelmesi. Kim bozuyor

00:38:30bunu? İki tarafta da

00:38:32Amerika bozuyor.

00:38:34İki tarafta da büyük bozuyor.

00:38:36Ben ona diyorum ki büyük karıştıran diyorum.

00:38:38Mikser. Mikser yani

00:38:40hakikaten büyük karıştıran. Öyle

00:38:42iki tarafta da bunu bozuyor

00:38:44bunun olmamasını istiyor.

00:38:46Bu bence çok önemli.

00:38:48Bir şeyin altını çizeceğim.

00:38:50Ama burada çok önemli

00:38:52bir jargon. Uluslararası işgal

00:38:54jargonu kullanıyoruz.

00:38:56Kompartıman diplomasisi diyoruz.

00:38:58Yani ne demek?

00:39:00Kompartıman

00:39:02diplomasisi şu. Şimdi

00:39:04oturuyoruz biz burada. Biraz daha yanaşırsak

00:39:06hani var ya

00:39:08kime ne diye çıkacağız yani

00:39:10yan yana diz dize

00:39:12kime ne diye çıkacağız böyle yan yana

00:39:14orada birbirinize kucaklaşıyorsunuz.

00:39:16Ama ikinci kompartıman giriyorsunuz.

00:39:18Birbirinizi yiyorsunuz. Bakın

00:39:20Amerika'da

00:39:22tekraren söyleyeyim. Biraz evvel

00:39:24değerli dostumun söylediği gibi. SDG

00:39:26ben demiyorum. Suriye PKK'sıyla

00:39:28Amerika Birleşik Devletleri

00:39:30örtüşüyorlar. Zaten o kadar.

00:39:3250 binin üzerinde malzeme göndermesinin

00:39:34sebebi bu. Burada da

00:39:36Süleymaniye ile

00:39:38Bafıl Talabani ile sayısız

00:39:40programlar anlattık, yaptık. Bunlar işte

00:39:42böyledir onlar. Amerika Birleşik

00:39:44Devletleri ile çok önemli.

00:39:46Bu parçalı yapı

00:39:48İran'ın işine geliyor.

00:39:50Amerika'nın da işine geliyor.

00:39:52İşte burada bu kompartımanın

00:39:54içerisinde burada

00:39:56İran ve

00:39:58ABD birlikteliği

00:40:00var. Hatta ben ona daha

00:40:02güzel bir sözcük bulacağım. Bütünleşikliği

00:40:04var.

00:40:06Her iki tarafında. Bütünleşikliği var

00:40:08ve bu bütünleşiklik

00:40:10üzerinden gidiyorlar.

00:40:12Onun için yani

00:40:14burada bunu çözümleyecek

00:40:16olan şey nedir? Ankara

00:40:18biraz evvel

00:40:20anlatıldığı gibi Bağdat

00:40:22bütünleşikliği.

00:40:24Ne için bu? Tabi ki

00:40:26normalleşme

00:40:28süreci için çok önemli.

00:40:30Burada da tekraren söylüyorum.

00:40:32Ön koşulsuz görüşmeye

00:40:34razı olduğunu ifade

00:40:36eden nedir?

00:40:38Ayşar Esat'la Ankara-Şam'ın

00:40:40bütünleşikliği. Çünkü

00:40:42Türkiye'nin hiçbir şekilde

00:40:44bakın şu çok yanlış

00:40:46bir şekilde. Türkiye bu

00:40:48iki devletinde bir

00:40:50sınır bütünlüğünü sağlıyor.

00:40:52Belki diyeceksiniz bana nedir

00:40:54bu? Yani buraya

00:40:56bu bizim almış olduğumuz

00:40:58bu 20 mil kararı

00:41:00bu M4 dediğimiz

00:41:02Suriye için söylüyorum.

00:41:04M4 diye ifade ettiğimiz

00:41:06bu yol. Ben kalkayım

00:41:08değil mi? Tabi buyurun.

00:41:10Uzakta uzağa anlatmaya çalışıyoruz.

00:41:12Bir saniye bir saniye.

00:41:14Tamam böyle bir sorun olacak.

00:41:16Dur alırım ben onu tamam.

00:41:18Şöyle şunu

00:41:20söylememiz lazım. Şimdi burası

00:41:22şöyle baktığımız zaman

00:41:24tabi

00:41:26çok da önemli biliyorsunuz.

00:41:28Fırat Kalkan'ın harekatı

00:41:308. yılına girdi.

00:41:32Yani 8. yılını

00:41:34kurdu. Yani ne zamandı? 24 olsun.

00:41:36Hadi dur size şey vermeyeyim.

00:41:38Şimdi bu

00:41:40şu sınır

00:41:42şu sınır

00:41:44Türkiye Cumhuriyeti

00:41:4672 yıldır NATO'nun

00:41:48sadık bir müttefiki olduğuna

00:41:50göre. Burası kimin sınırı?

00:41:52NATO'nun sınırı.

00:41:54Öyle değil mi? Benim sınırım NATO'nun sınırı.

00:41:56Peki bu güvenlik

00:41:58olgusu 2011'de

00:42:00nerede

00:42:02kararlaştırıldı?

00:42:04Nerede kararlaştırıldı?

00:42:06Brüksel'de.

00:42:08Brüksel'de kararlaştırıldı.

00:42:10Ve Brüksel'de ne yapıldı?

00:42:12Ne denildi? Denildi ki

00:42:14yani biz, bizde çok meşhurdur

00:42:16Eğit Donat projesi.

00:42:18Eğit Donat diye

00:42:20bu partnership

00:42:22of peace diye.

00:42:24Ve bunun için kimler

00:42:26talip oldular? Bakın söylüyorum.

00:42:28Agit'in Rusya dışındaki

00:42:30iki tane üyesi. Kim o?

00:42:32Amerika,

00:42:34Fransa ve Türkiye.

00:42:36Hadi kardeş gel yapalım bu işi.

00:42:38Eğit Donat'ı yapacağız ya.

00:42:40Bir de şeyde

00:42:42Beşar Esat'ın da karşıda bir karşı şey var.

00:42:44Ne yapalım?

00:42:46NATO'nun güney kanadını

00:42:48ne yapalım?

00:42:50Güvenlikli bir bölge

00:42:52haline getirelim. Şimdi bu söylediğiniz projenin

00:42:54amacını da belirtelim bir kez daha.

00:42:56NATO'nun yani

00:42:58güney kanadını

00:43:00güvenlikli bir hale getirmek.

00:43:02Proje bizim değil.

00:43:04Üç tane. Amerika, Fransa

00:43:06ve Türkiye.

00:43:08Hadi o ismi de çıktık.

00:43:10Eğit Donat projesi. Herkes söylüyor Eğit Donat.

00:43:12Eğit Donat NATO'da ortaya konulan

00:43:14tekrar söylüyorum

00:43:16yani

00:43:18partnership of peace dediğimiz

00:43:20Eğit Donat'ın aynısı şey.

00:43:22Barış için ortaklık projesinin

00:43:24bir alana

00:43:26uygulanmasıdır. Eğit Donat dediğimiz.

00:43:28Yani tren yapacaksınız, ordun yapacaksınız.

00:43:30Yani orada askerleri eğiteceksiniz.

00:43:32Onları donatacaksınız.

00:43:34Küçüldüreceksiniz. Ne yapmanız

00:43:36lazım? Tamam muhalif olanları ne yapacaksınız?

00:43:38O zamanki ismiyle

00:43:40Free Syrian Army.

00:43:42NATO'da bunlar bu tabirleri

00:43:44biz bilmiyorduk yani.

00:43:46Özgür Suriye ordusu.

00:43:48Çok özür diliyorum. Şimdi orada tamam da

00:43:50Irak'ta ne oldu?

00:43:52Irak'taki sınır NATO sınırı değil mi?

00:43:54Aynı şey.

00:43:562003'de ne oldu biliyor musunuz?

00:43:58Biraz evvel değerli kardeşim söyledi.

00:44:00Sinjar Bölgesi. Dur Sinjar'ın nerede?

00:44:02Aşağıda.

00:44:04Sinjar Bölgesi biliyorsunuz.

00:44:06Ezilgilerin. Ondan sonra Şebak.

00:44:08Şebak diye duydunuz. Mutlaka

00:44:10bu bölgeye gidin ki Şebak'lar var.

00:44:12Ninova Hristiyanları.

00:44:14Bunları korumak için

00:44:16özellikle Ninova Hristiyanları

00:44:18diyebilirsin onları.

00:44:20Bunları korumak için bizim bu Beşika'ya

00:44:22Beşika bunun tabi musulda

00:44:24şurası. Tam şurası.

00:44:26Buraya bunları korumak için

00:44:28bizi seçtiler. Biraz evvel

00:44:30bütün o şeyleri işte

00:44:32monitoring dediğimiz sistemi

00:44:34anlattı. Bunlar da bize ait projeler

00:44:36değil. Bizim uydurduğumuz

00:44:38projeler değil. Yani burası...

00:44:40Beşika'yı adamlar Amerikalılar uydurdu.

00:44:42Veya NATO.

00:44:44Esas bu. Buradaki ezilgilerin.

00:44:46Şebakların.

00:44:48Eğitim. Hatta onlar ne diyorlar?

00:44:50Ferman diyorlar. Hatta bende bir

00:44:52şey daha var. Ferman dedikleri

00:44:5472 tane ferman bizim için

00:44:56yapıldı. Ne demektir ferman?

00:44:58Genocide. Yani

00:45:00soykırım diyorlar. Ferman. Eşittir

00:45:02soykırım. Yani bunun için

00:45:04Türk Silahlı Kuvvetleri bunun için

00:45:06görevlendirildi.

00:45:08Yoksa anlatabildim mi?

00:45:10Ama korumadı. NATO sınırlarını korumamış

00:45:12oldu. Bunları yaptı ama korumadı.

00:45:14Onun için biz yaptık barış haritası.

00:45:16Adios los maçikambos deyince biz kaldık.

00:45:18O zaman ne yaptık biz?

00:45:20Burayı koyuyoruz. İşte buradan

00:45:22kaynaklanıyor. Bütün olay burada.

00:45:24Gidince ne yaptık? Dedik ki arkadaş

00:45:26siz beltliyorsunuz bize özgür

00:45:28Suriye ordusu yaptık. Biz işte ondan sonra

00:45:30ismini değiştirdik. Ne yaptık?

00:45:32Suriye Milli Ordusu yaptık.

00:45:34Ama biraz evvel

00:45:36değerli kardeşim ifade ettiği gibi

00:45:38burada bir hercümerslik

00:45:40değil mi? Çok

00:45:42bölünme. İşte bunları

00:45:44tamamıyla hatırlayacaksınız.

00:45:46Hep yaptık. Özellikle

00:45:48Kürdistan yönetiminin

00:45:50özellikle Mesut Barzani'nin

00:45:52bu

00:45:54işte bu bölgeyi özellikten de

00:45:56öte hatırlayacaksınız.

00:45:58Doğrudan doğruya işte bir Irak

00:46:00Kürdistan yönetimi

00:46:02yani dört parçada Kürdistan'ın

00:46:04Irak bölümünü

00:46:06bağımsızlık ve özgürlük hareketine

00:46:08karşılık. Orada İran'la aynı

00:46:10düzlemde gelmedik mi ama?

00:46:12İran'da karşılıktı. Biz de karşılıktı.

00:46:14Amerika'da karşılık. Orada örtüşüyor.

00:46:16Yani burada her şeyin

00:46:18birebir yani tek başına değil.

00:46:20Ama Türkiye'nin en güzel yaptığı

00:46:22şey yani buradaki

00:46:24illegaliteyi ortaya koyan

00:46:26bu örgütsel yapılanmaya

00:46:28ki siz adını bile koymadınız değil mi?

00:46:30Beş tane

00:46:32aza veriyor Kerkük

00:46:34Meclisi'ne değil mi? Ama burada

00:46:36sadece

00:46:38Irak Anayasası'nın

00:46:40147. maddeleri

00:46:42bir tek Irak Kürdistan bölgesel yönetimi

00:46:44veriyor. Ama ne oldu? Bu parçalı yapılar

00:46:46çırpan

00:46:48barzane sağa sola gidiyor. Aybaşı

00:46:50geldiği zaman maaş veremiyor.

00:46:52Maaş veremiyor. İşte petrol

00:46:54şey yapılması vesaire gibi

00:46:56olgulardan yani

00:46:58sevgili izleyicilerle ben şunu ortaya koymaya

00:47:00çalışıyorum. Burası

00:47:02tamamıyla bu iki sınır

00:47:04NATO'nun güney

00:47:06kanadıdır. Yani

00:47:08bizim Ankara'dan yükselen

00:47:10bilgisayar vardı biliyorsunuz.

00:47:12Yunanistan buna karşı kalıyordu.

00:47:14Efendim bizim NATO'nun

00:47:16Avrupa Birliği'ne dahil olmak

00:47:18NATO'nun kanadı diyecek

00:47:20neredeyse ama Avrupa Birliği'nin

00:47:22sınırı Ergene

00:47:24ve Meriç Nehri'nden geçiyordu.

00:47:26Sayın Cumhurbaşkanı

00:47:28NATO'nun güney kanadı burası.

00:47:30Southern Flank dedikleri

00:47:32bizim şeyler de var. Bütün belgelerde

00:47:34da var. Ve burası

00:47:3620 mildir. Bakın

00:47:38bu biz mil falan bilmeyiz biz.

00:47:40Biz kilometre biliriz.

00:47:4220 mil eşittir 32 kilometredir.

00:47:441609

00:47:46çarpı 20

00:47:48eşittir 32 kilometredir.

00:47:50Aslında bu M4 diye

00:47:52isimlendirdiğimiz bu yol

00:47:54bu yolun aslında

00:47:56uzatılabileceği yerler

00:47:58yine NATO'da alınmış olan

00:48:00bir karar içindir.

00:48:0232 kilometredir.

00:48:04Yani bize ait bir şey değil.

00:48:06Ama şimdi artık

00:48:08NATO'nun güney kanadının

00:48:10sınırları diriltecek olduğu için

00:48:12iş başa düşmüştür.

00:48:14Tabii ki siz kalkıp burada yine

00:48:16buradaki şu nehrin öte yakasında

00:48:18buradaki

00:48:20YPG falan demeyeceğim.

00:48:22Suriye PKK'sını hükümran kılacak

00:48:24bir olguya doğru giderseniz buradan alıştığınız ya

00:48:26buradan alıştığınız için

00:48:28o zaman tabii ki

00:48:30böyle bir şey. Pardon Kemal bir şey söyleyeyim.

00:48:32Çok kısa bir müsaade ederseniz.

00:48:34Bakın NATO'yla ilgili burada

00:48:36Irak'ta daha doğrusu Türkiye

00:48:38Suriye, Türkiye Irak

00:48:40arasındaki bu askeri işbirliği

00:48:42güvenlik meselesi birkaç

00:48:44dayana dayanır.

00:48:46NATO bunlardan bir tanesi komutanım ifade ettiler.

00:48:48Bunun dışında bir de

00:48:50ikili ilişkiler, ikili

00:48:52işbirliği anlaşmaları vardır. Savunma işbirliği

00:48:54anlaşmaları vardır. Bir pakette

00:48:56hukuki pakette terörle mücadele

00:48:58kapsamında biraz önce söylediğim gibi

00:49:00Birleşmiş Milletler madde 51 gereği

00:49:02sıcak takip hakkımız vardır.

00:49:04Yani burada sadece elbette ki

00:49:06NATO çok etkin doğru söylüyor komutanım.

00:49:08Bütün Güney kanadını Türkiye'nin

00:49:10üzerine yıkmış durmaları neredeyse.

00:49:12Alınan kararlar da var çok detaylı ama

00:49:14bakın NATO'nun resmi olarak

00:49:16Suriye'de sadece bir tane harekatı

00:49:18oldu. O da istihbarat harekatı.

00:49:20O da ne zaman oldu?

00:49:22DAEŞ'te mücadele kapsamında koalisyon

00:49:24güçleri 65 ülke

00:49:26ABD komutasında buraya geldiğinde

00:49:28NATO'da bir karar aldı. Sadece istihbarat

00:49:30bilimlerini görevlendirdi. Sonra çekti.

00:49:32Irak'ta ne var?

00:49:34Irak'ta NMI dediğimiz NATO'nun resmi

00:49:36bir gücü var.

00:49:38NATO-Iraq Mission dediğimiz

00:49:40NATO-Iraq Misyon adı altında.

00:49:42Kanadalılar komutaya başladı 2018'de.

00:49:442024'de şu anda bildiğim kadarıyla

00:49:46Hollandalı bir korp general komuta ediyor.

00:49:48İçinde de bizim

00:49:50bir birimimiz var.

00:49:52Eyd Donak dediği komutanımın ifade ettiği

00:49:54mesele tam da NATO'nun yaptığı

00:49:56resmi faaliyet Bağdat'ta yeşil bölgede

00:49:58bu.

00:50:00Dolayısıyla Türkiye'de bunun içerisinde.

00:50:02Türkiye'de Eyd Donak yani

00:50:04özellikle Irak askerlerinin

00:50:06DAEŞ'te mücadele kapsamında

00:50:08kapasite inşasını geliştirmek için

00:50:10kurgulanmış, bakın kurgulanmış

00:50:12diyorum, kurulmuş bir NATO

00:50:14misyonu. Koalisyon güçlerinin dışında.

00:50:16Onun için burada

00:50:18diğer yerler, işte

00:50:20bizim bazı üst bölgelerimiz

00:50:22şunlar bunlar genellikle Irak'ta

00:50:24bizim ikili yaptığımız anlaşmalar

00:50:26onların gereği faaliyetlerdir.

00:50:28Onu da ifade etmemde

00:50:30fayda var diye düşünüyorum.

00:50:32Süremizin de sonuna gelmişiz. Detaylı bir şekilde

00:50:34konuşmuş olduk bugün yaşanan olayın ardından.

00:50:36Irak ve arkasındaki

00:50:38bütün planları aslında eklemek

00:50:40istediğiniz başka bir şey mi vardı? Yok hayır.

00:50:42Reklama gideceğimizi düşündüm.

00:50:44Araya girelim sonra devam edeceğiz.

00:50:46Şimdi ise bir başka

00:50:48konuya geçmek istiyorum. Türkiye ve

00:50:50Suriye arasındaki normalleşme çabaları

00:50:52karşılıklı açıklamalarla devam ediyor.

00:50:54Geçtiğimiz ay Cumhurbaşkanı

00:50:56Erdoğan önce bir yeşil ışık yakmıştı

00:50:58Beşer Esad için. Normalleşmememiz

00:51:00için, önceki

00:51:02ilişkilere dönmemek için hiçbir neden yok

00:51:04şeklinde bir açıklaması vardı ve

00:51:06Beşer Esad tarafından da

00:51:08şöyle bir iddia atılmıştı

00:51:10koşul olduğu iddia atılmıştı aslında

00:51:12Türkiye askerlerini geri çekmezse

00:51:14Türklerle görüşmeyiz

00:51:16şeklinde bir iddiası olduğu söylenmişti ve

00:51:18Beşer Esad tarafından bu açıklamanın

00:51:20doğru olmadığı yönünde bir

00:51:22açıklama geldi. Kemal Bey

00:51:24ne düşünüyorsunuz bu konuda? Sizce

00:51:26Beşer Esad tavrını mı değiştirdi bu

00:51:28anlamda?

00:51:30Bakın Suriye

00:51:32Irak topraklarını

00:51:34Amerika Birleşik Devletleri yetbare görüyor.

00:51:36Dolayısıyla iki tarafta da

00:51:38tasarruf kullanmaya çalışıyor.

00:51:40Ama tabi Suriye bizim için ayrı özel bir yer.

00:51:42O yüzden Suriye ile ilgili

00:51:44gelişmelerine şöyle bir bakarsak biliyorsunuz

00:51:462011'den itibaren Arap Baharı ile

00:51:48beraber orada bir takım şeyler karıştı.

00:51:50Karışan şey şu

00:51:52bir kere DAEŞ ile mücadele

00:51:54kapsamında o bölgede

00:51:56birçok koalisyon gücünden mürekkep

00:51:58bir ordu kuruldu ve

00:52:00oraya yerleşti. Ondan sonra

00:52:02işler zaten hiç de beklemediğimiz gibi

00:52:04devam etti. Ama ondan sonra hemen

00:52:06şöyle bir gelişme oldu. Türkiye'nin gayretleriyle

00:52:08bir Cenevra'ya gidildi. Cenevra'da

00:52:10görüşmeler yapıldı. O çok

00:52:12çalışmadı, yürümedi o sistem.

00:52:14Hemen arkasından biz Astana diye bir

00:52:16kapı açtık ve hep bak

00:52:18Astana kapısı açıldı.

00:52:20Orada bir ayak eksik kaldı.

00:52:22O da İran'dı. Soçi'ye

00:52:24bir kapı açtık. Soçi'de toplantılar

00:52:26yaptık. Ondan sonra

00:52:28biz tabii bu arada dört tane

00:52:30temel harekat icra ettik.

00:52:32Bakın bu diplomatik çabalar devam ederken

00:52:34uluslararası hukuka uygun olarak biz dört tane

00:52:36temel harekat icra ettik ve o bölgede

00:52:38kuzey tarafta özellikle Suriye'nin

00:52:40kuzey bölgesinde bir takım kritik

00:52:42noktaları kontrol altına

00:52:44aldık. Bu da komutanımda söylediler

00:52:46M4 karayolunun kuzey bölgesi.

00:52:48Ondan sonra

00:52:50tabii bir şekilde

00:52:52aktörler iyice orada arttı.

00:52:54Yani İran, Suriye rejimi,

00:52:56Amerika Birleşik Devletleri,

00:52:58onun koalisyon güçleri, İngiltere, Fransa

00:53:00temelde burada.

00:53:02Yine bakıyorsunuz

00:53:04birkaç, 17 fraksiyon var mesela

00:53:06İdlib'de sadece. Bazıları

00:53:08terör örgütü, bazıları yapısal bir

00:53:10özellik arz ediyor. Tam tanımı yok.

00:53:12Demek ki çok fazla aktörlü,

00:53:14devlet dışı aktörlü bir yapı

00:53:16haline geldi. Şimdi

00:53:18Suriye rejimiyle

00:53:20Türkiye Cumhuriyeti arasında

00:53:22bir şekilde

00:53:24bir mutabakat olması gerekiyor.

00:53:26Sorunları da söyleyeceğim şimdi. Neden böyle bir

00:53:28mutabakat ihtiyaç var? Burada

00:53:30en temel konulardan bir tanesi

00:53:32terörle mücadele konusu.

00:53:34Ama sadece o değil. Başka şeyler de var

00:53:36işin içerisinde. Şimdi burada

00:53:38biz önce

00:53:40bir müzakere kurulu

00:53:42kurduk. Bakın bütün bu sürecin dışında

00:53:44müzakere kurulunda şu var.

00:53:46Dedik ki, muhalif

00:53:48güçlerle, muhalif

00:53:50kesimlerle Esad rejiminin

00:53:52bir şekilde mutabakat sağlaması

00:53:54gerekiyor. Mutabakat sağlaması için

00:53:56bir platform gerekiyor. İşte o

00:53:58platformu kurduk. Aslında biz

00:54:00şu anda gelişmelerin tamamını

00:54:02o müzakere kurulunda alınan

00:54:04bazı kararlara bağlayabiliriz. Bu çok

00:54:06önemli. Bakın hep Türkiye merkezi bu.

00:54:08Yani Suriye topraklarında

00:54:10devlet aktörleri içerisinde en

00:54:12etkin aktör Türkiye.

00:54:14Net söylüyorum. Çünkü Amerika taraflı.

00:54:16PKK ile işbirliği yapıyor.

00:54:18Suriye orada kendi çıkarlarını

00:54:20koruyor. İki tane libanı var.

00:54:22Tartus ve Laskiye'de onu koruyor.

00:54:24Suriye rejimi bir şekilde

00:54:26toprak bütünlüğünü korumaktan aciz durumda

00:54:28ve bir çare olarak

00:54:30Rusya'nın güdümüne girmiş, vekalet güç

00:54:32haline gelmiş durumda. İran

00:54:34Haçlı Şabi güçlerini,

00:54:36hakim güçler onlarla 150 bin kişilik

00:54:38devletini çekti. Irak ordusunu

00:54:40içerisinde monte etti. Daha sonra

00:54:42birkaç minis de oraları doldurmaya çalışıyor.

00:54:44Hizbullah vs. dahil. Demek ki

00:54:46burada temel aktör ve işini en iyi yapan aktör

00:54:48Türkiye. Hem kendi çıkarları

00:54:50hem Suriye'nin toprak bütünlüğü ve

00:54:52egemenlik hakkının saklık alması konusunu

00:54:54defaaten savunuyor. Hala onu

00:54:56savunuyor. Hemen arkasından

00:54:58ne oldu? Arada daha doğrusu

00:55:00Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi bir karar aldı.

00:55:022254 sayılı karar.

00:55:04Bu kararın içerisinde şu var.

00:55:06Bunda da Türkiye'nin rolü çok büyük.

00:55:08Bir,

00:55:10ilk aşama anayasa yapımı süreci.

00:55:12İkinci aşama

00:55:14bir şekilde

00:55:16seçimler. Serbest seçimler.

00:55:18Üçüncü aşama terörle

00:55:20mücadele. Dördüncü aşama

00:55:22göçmenler konusu.

00:55:24Bakın bu dört madde

00:55:26Güvenlik Konseyi'nden çıktı ve şu anda uluslararası

00:55:28bir harita var burada. Uluslararası bir

00:55:30yol haritası var. Türkiye'nin

00:55:32savunduğu tam da bu yol haritası.

00:55:34Dört madde değil mi?

00:55:36Yeni açıklandı bu dört madde.

00:55:38Yok. 2015-2016.

00:55:40En son bizimkilerin yolunda.

00:55:42Suriye'yle normalleşme şartları da açıklandı.

00:55:44Orayı atıfta bulunuyorlar.

00:55:46Şimdi bakın tek tek bakalım. Anayasa

00:55:48yapımı süreçleri problemli.

00:55:50Deneminde etkiliyor.

00:55:52İşin içerisinde yine ABD'nin

00:55:54karanlık tipleri var.

00:55:56Yani

00:55:58CIA direktörü var. İşte

00:56:00Holstein denen bir arkadaş var.

00:56:02Orada Orta Doğu sorumlusu bir taraftan

00:56:04biraz önce söylediğim McGurk var.

00:56:06Yani hep karanlık aktörler şu anda

00:56:08sahada Suriye'de.

00:56:10PKK, PED, YPG'nin

00:56:12oluşum süreçlerinde de McGurk var.

00:56:14Bu adam 1900'lü yılların

00:56:16başında Bir Dünya Savaşı esnasında

00:56:18Orta Doğu'yu şekillendiren

00:56:20dönemin Lawrence'ı.

00:56:22Bu adamın yaptıklarına bakın,

00:56:24otobiyografisine bakın. Tam da

00:56:26Lawrence tarzı bir hikaye anlatıyor bize burada.

00:56:28Çağımızın Lawrence.

00:56:30Dolayısıyla Suriye topraklarında

00:56:32böyle planlanmış,

00:56:34ortaya konmuş, kurgulanmış bir sistematiği

00:56:36Türkiye, Irak'ta yaptığı gibi tıpkı

00:56:38yeni bir atakla

00:56:40ortadan kaldırmaya çalışıyor.

00:56:42Bunun da dinamiği, başlangıcı

00:56:44Esad rejimine yani

00:56:46uluslararası ortamla tanınan rejimle

00:56:48iş birliği yapmaktan geçtiğini

00:56:50şu anda Türkiye deklare etti.

00:56:52Onun için şunu yapması gerekiyor

00:56:54Türkiye'nin ve başladılar buna.

00:56:56Bir, aynen Irak'ta

00:56:58olduğu gibi önce teknik heyetler

00:57:00daha doğrusu önce

00:57:02devlet başkanları düzeyinde bir iyi niyet anlaşması

00:57:04samimiyet dostluk anlaşması gibi

00:57:06bir anlaşmaya ihtiyaç var gibi gözüküyor.

00:57:08Galiba bunun üzerinde çalışıyorlar.

00:57:10Formül. Evet, ben o formülü söylüyorum işte.

00:57:12Samimiyet anlaşması genellikle

00:57:143-4 maddeliktir.

00:57:16Biz bunu Atatürk döneminden de hatırlıyoruz.

00:57:18Sayın Cumhurbaşkanımız son

00:57:20Mithatakis görüşmesine gittiğinde Yunanistan'la da

00:57:22aynı anlaşma yaptılar.

00:57:24İyi niyet ve samimiyet anlaşması yapıldı.

00:57:263-4 maddelik. Olası bir problemde

00:57:28masa kurulacak, diplomasi çalışacak

00:57:30Konuşacağız diyorlar.

00:57:32Konuşacağız. İstikşafi

00:57:34davranış geliştireceğiz diyorlar.

00:57:36Demek ki önce bir Suriye'ye

00:57:38kim imzalayacak bunları?

00:57:40Bunları imzalayacak olan

00:57:42İki Cumhurbaşkanı. İki tane

00:57:44devlet başkanı imzalayacak. İyi niyet ve

00:57:46samimiyet anlaşması. Arkasından

00:57:48kurullar kurulacak. Teknik kurullar.

00:57:50Bu kurulların içerisinde ne olacak?

00:57:52Göçmenlerle ilgili kurullar.

00:57:54Terörle mücadeleyle ilgili kurullar.

00:57:56Ticaret, ekonomi, iktisadi konularla

00:57:58ilgili kurullar.

00:58:00Dolayısıyla buna benzer

00:58:02iş devam ettirin siz. İşbirliği,

00:58:04ticaret, enerji vs. gibi

00:58:06kurullar kurulacak.

00:58:08İyi niyet anlaşması bir ilk adım olacak.

00:58:10Ardından devamı gelecek.

00:58:12Bu sistematiği şu anda Dışişleri Bakanlığımız

00:58:14çok büyük ihtimalle başlattı.

00:58:16Üçüncü aşamada bir miktar

00:58:18bakanlıklar düzeyine çıkıp

00:58:20biraz yüksek istişare

00:58:22kongreleri ya da toplantıları

00:58:24yapılacak. Bakanlar düzeyine çıkılacak.

00:58:26Dolayısıyla bakanların,

00:58:28ilgili bakanların ya da topluca

00:58:30bir araya gelerek bir istişare

00:58:32görüşmeleri, olgunlaşmış görüşmeler

00:58:34ortaya çıkması gerekiyor. En nihayetinde

00:58:36yüksek,

00:58:38stratejik noktada

00:58:40anlaşmayı sağlamak için devlet başkanlar

00:58:42düzeyinde bütün bu yapılan

00:58:44çalışmaların hepsinin taşlandırıldığı

00:58:46tıpkı yine söylüyorum

00:58:48Irak'ta olduğu gibi 25, 26

00:58:5030, kaç tane ise

00:58:52bir mutabakat paketi, bir sözleşme

00:58:54bloğu hazırlanması gerekiyor.

00:58:56Yani adım adım bu yollar izlenecek

00:58:58değil mi şu an?

00:59:00İşte buna benzer işaretleri görüyoruz.

00:59:02Hocam takvim olarak bu ne kadar suya yani?

00:59:04Çünkü sıkıştırılan

00:59:06bir şey de var yani bizi dayatan

00:59:08bir şey de var. Ama bu arada bakın biz

00:59:10bu planları uygularken

00:59:12en azından bu öngörülen

00:59:14planı uygularken eş zamanlı

00:59:16harekatlarımızı da icra etmemiz gerekiyor.

00:59:18Benim kendi kanaatim elbette şu anda.

00:59:20Bu arada bizim kapatamadığımız

00:59:22kapatmak istemediğimiz

00:59:24Tel Rifat kıymetli hocam

00:59:26hemen Minbiç dediğiniz gibi

00:59:28aynen Arap bölgesi ki bu bakın

00:59:30bu bölgeler Fırat'ın doğusu ve batısında

00:59:32isterseniz gösterebiliriz.

00:59:34Fırat'ın doğusu ve batısında

00:59:36yer alan bu bölgeler, bu paketler

00:59:38devam ederken aynı çünkü

00:59:40bu paketle terörle mücadele biraz

00:59:42birbirinden ayırmak gerekiyor.

00:59:44Dolayısıyla hep biz terörle mücadele

00:59:46gözüyle bakamayız. Irak'ta yaptığımız gibi.

00:59:48Yani bakın şurada hemen

00:59:50Tel Rifat'a el atmamız

00:59:52bana göre biraz... Ki orada Ruslar var değil mi şimdi hocam?

00:59:54Tabi tabi Rusları da söyleyeceğim şimdi nerede var.

00:59:56Tel Rifat'ta mutlaka

00:59:58bir operasyon gerekiyor. Bütün bu

01:00:00çalışmalar yapılırken. Minbiç. Minbiç'te bir

01:00:02ilerleme gerekiyor ya da operasyon.

01:00:04İlerlemeden kastettim. Bakın yeşil bölgeler

01:00:06bize ait. İlerlersiniz böyle değil mi?

01:00:08Güvenliğin sağlandığı noktalar. İlerlersiniz.

01:00:10Mevcut kuvvetlerinizle burayı kapatırsınız.

01:00:12Koşulları oluşturursanız yani. Aynen

01:00:14Arap bölgesi. Ki bu iki

01:00:16Fırat Doğu ve Batı bölgelerindeki

01:00:18harekatlar başarılı bitecektir.

01:00:20Biterse Kamışlı

01:00:22dediğimiz ve hemen Malikiye

01:00:24dediğimiz o PKK

01:00:26bölgetine ait olan sözde bölgeler

01:00:28derhal boşalır. Harekata

01:00:30bile ihtiyaç kalmaz. Ama

01:00:32bu arada bakın ne var?

01:00:34Buradan tek tek söylemelim istersen. Minbiç'te

01:00:36var. Rus birlikleri.

01:00:38Az. Ama var.

01:00:40Tel Rifat'ta var. Aynı

01:00:42sağda var. Aşağıda kaldı biraz.

01:00:44Dolayısıyla Tel

01:00:46Temur'da var. Ondan

01:00:48sonra Darbasiye

01:00:50bölgesinde var. Amuda'da var.

01:00:52Kamışlı dedikleri bölgede var.

01:00:54Baydar bölgesinde Rus birlikleri

01:00:56var. Saydığım bölgeler şu bölgeler.

01:00:58Yani hem bir yandan

01:01:00görüşmeler yürütülmeli.

01:01:02Diplomasi anlamında öte

01:01:04yandan da bölgedeki güvenlik sağlanacak.

01:01:06Terörden arındırılacak. Aynen öyle.

01:01:08Ve bir de bakın biliyorsunuz son bir

01:01:10gelişme. Biz Ruslarla bir

01:01:12ne yapıyorduk?

01:01:14Birleşik bir kara

01:01:16devriyesi yapıyorduk. O 5 Ekim

01:01:182023'te kapanmıştı. Şimdi tekrar

01:01:20açıldı. Ne güzel

01:01:22gelişmeler değil mi?

01:01:24Bakın çok önemli gelişmeler.

01:01:26Biz Ruslarla birlikte

01:01:28M4'te tekrar devriye atıyoruz.

01:01:304 tane zırhlı araç

01:01:32toplam. 4 oradan, 4 bizden.

01:01:34Dolayısıyla bakın bunlar

01:01:36önemli gelişmeler. Yani

01:01:38Esad'ın halk meclisinde

01:01:40Türkiye'nin

01:01:42Türkiye'yle yakınlaşma konusunda biraz

01:01:44komutanımızla ifade ettiler.

01:01:46Koşulsuz görüşebiliriz ifadesi.

01:01:48Ruslarla yapılan devrenin

01:01:50tekrar hayata geçmesi.

01:01:52Birbiriyle bağlantılı.

01:01:54Çok bağlantılı. Bu bizim diplomatik

01:01:56başarılarımızdan bir tanesidir. Bir soru sorabilir miyim?

01:01:58Buyurun. Şimdi bu

01:02:00tabii Esad'la

01:02:02ya da Şam rejimiyle

01:02:04Türkiye'nin bir mekanizma

01:02:06çalıştırmaya başlaması. Ankara'nın

01:02:08mekanizma çalıştırmaya başlaması.

01:02:10Bugüne kadar

01:02:12biz sizin ordunuz olduk.

01:02:14Biz sizin kara gücünüz olduk.

01:02:16ÖSÖ biraz önce ya da

01:02:18Özgür Suriye Ordusu değil de

01:02:20ismi değişti. Milli Ordusu değil mi?

01:02:22Milli Ordusu'nun unsurları.

01:02:24Sonra Türkiye'ye gelenler.

01:02:26Bundan ne kadar memnun

01:02:28ya da ne kadar rahatsızsın?

01:02:30Şimdi demografiyi

01:02:32anladığım kadarıyla soruyorsunuz değil mi Hasan Bey?

01:02:34Burada bir de ikinci ayak

01:02:36demografik mücadele ve savaş var.

01:02:38Asıl meselemiz bence.

01:02:40Bence biraz da ona kayıyor işler.

01:02:42Dedim ya masalar kurulması gerekiyor.

01:02:44Temel masalardan bir tanesi de

01:02:46bu geri dönüşler olacaktır tahmin ediyorum.

01:02:48Burada bu normalleşme, tırnak içindeki

01:02:50faaliyetleri Amerika şiddetleri

01:02:52reddediyor biliyorsunuz. En son

01:02:54açıklamasında yine sözcüsü

01:02:56böyle bir normalleşme asla olmayacak.

01:02:58Türkiye ile normalleşmeyi de çok

01:03:00istemiyoruz dedi açık açık söylediler.

01:03:02Bunun içerisinde şu var.

01:03:04Bakın burada yine

01:03:06sözcülerin ifadesi hatta

01:03:08Merkez Kuvvetler Komutanlığı geçen sene

01:03:10bu bölgede bir

01:03:12sözde teröristten kurulması için

01:03:14ihtiyaç duyduğumuz nüfus oranı yüzde 20 dedi.

01:03:16Neden bunu söyledi?

01:03:18Çünkü ne dedik az önce?

01:03:20Anayasa yapım süreçleri parçalı

01:03:22bir federatif anayasa öngörüyor Amerika.

01:03:24Irak gibi.

01:03:26Ve bir de seçimler

01:03:28olduğunda doğal seçimler istiyor.

01:03:30Bunun içinde nüfusa ihtiyaç var.

01:03:32Yani aslında Amerika'nın

01:03:34karanlık tipleri buna pek önem vermiyor ama

01:03:36bazı diplomatik

01:03:38şahıslar bunun böyle olamayacağını

01:03:40da biliyorlar. En azından sandık kurulduğu

01:03:42zaman bir şekilde oradan bir şey çıksın.

01:03:44PKK daha doğrusu

01:03:46PYD'nin, PKK'nın, YPG'nin

01:03:48unsurları bu Ağustos'ta yapacaklardı

01:03:50güya hatırlar mısınız?

01:03:52Ertelenmiş söz seçimler. Bu sözlü

01:03:54seçimleri dediler ki seçen de

01:03:56seçilen de PYD üyesi olacak.

01:03:58Yani onun dışında kalan

01:04:00hiç kimse seçimlere katılamaz. Ne seçilir

01:04:02ne seçilebilir. Dolayısıyla bakın

01:04:04hep oldu bittilerle bu karanlık tipler

01:04:06sürekli böyle bir seçim yapalım

01:04:08hemen ondan sonra şu bölgede teröristten

01:04:10ilan edelim. Arkasından BM'ye

01:04:12taşırız. Amerika güçlü zaten.

01:04:14Orada bir tanıma çıkartırız. Arkamızdan

01:04:16da en az 50 ülke gelir falan gibi

01:04:18böyle bir projeleri vardı. Ama o da olmadı.

01:04:20Çünkü Türkiye dedi ki

01:04:22sandık kurulduğunda sandığın

01:04:24üzerinde bizim uçaklarımızı

01:04:26kurtarırsınız dedi. Çok açık.

01:04:28Bakın üçüncü kez erteliyorlar ve Amerika en son

01:04:30ne dedi? Biz böyle bir seçim öngörmüyoruz.

01:04:32Koşullar uygun değildi dedi.

01:04:34Çünkü aklı selim tipler buradaki

01:04:36nüfus oranının bir teröristten kurulmasını

01:04:38engelliyor. Onun için

01:04:40demografik mücadelenin temelinde

01:04:42işte bizim topraklarımızda

01:04:44Ürdün ve diğer komşu

01:04:46ülkelerdeki yaklaşık 10 milyonluk

01:04:48bir mülteci grubunun

01:04:50yeniden geriye döndüğünde

01:04:52o tablo tamamen değişecek. Yani

01:04:547-8 oranındaki Kürt nüfus

01:04:56belki de

01:04:58değil mi? Yani

01:05:00muhalifler döndüğünde daha düşük bir orana

01:05:02ulaşmış olacak. Hocam PKK'nın

01:05:04dışındaki Kürtler de dönünce

01:05:06iş değişecek. Bravo.

01:05:08Kuzey Irak'taki, Türkiye'deki

01:05:10PKK'nın dışındaki

01:05:12o bölgelerden terk etmiş Kürtler de

01:05:14geldiği zaman kendi topraklarına

01:05:16oradaki demografik yapı

01:05:18sağlıklı bir zevine oturacak. Aynen öyle.

01:05:20Hala var aslında PKKP'lerin dışında

01:05:22bir muhalif Kürt grup var. Ulusal

01:05:24cephe diyorlar kendilerine. Ve seçimleri

01:05:26onlar da reddetti biliyorsunuz.

01:05:28Dolayısıyla bakın burada Türkiye'nin

01:05:30attığı adımlar biraz önce ifade

01:05:32ettiğim zaman sordunuz ya

01:05:34bir zaman söylemek mümkün olmayabilir ama

01:05:36ilk tetikleme bir görüşme

01:05:38ve bu görüşmede atılacak olan

01:05:40iyi niyet adımları olacaktır. Ondan sonra

01:05:42arkası çorap söküğü gibi bana göre geliyor.

01:05:44Çünkü hani biraz Gazze sıkıştırmıyor mu hocam?

01:05:46Yani Gazze'deki durum biraz hani

01:05:48savaşın bölgeye yayılma ihtimali

01:05:50gündeme getirince

01:05:52o zaman hani

01:05:54Suriye'nin bence biraz acele etmesi

01:05:56gerekiyor. Çünkü

01:05:58Golan'a ilhak etmiş adam

01:06:00kendi topraklarına kalktım demiş. Şam'da

01:06:02operasyon yapıyor. Türkiye'nin de

01:06:04bir takım şeyleri var. Çünkü

01:06:06eğer Suriye'ye

01:06:08başlarsa bu iş Lübnan'a yayılırsa

01:06:10bu süre bizim sınırımıza gelecek.

01:06:12Ya da NATO sınırına gelecek. Yani

01:06:14burada bence acelesi olan tek grup Amerikayla

01:06:16PKK. Bir an evvel

01:06:18işi bitirmek istiyorlar seçimlere kadar. En azından

01:06:20Kasım ayına kadar. O yüzden telaşla

01:06:22bir seçim biçim. Türkiye'nin

01:06:24o kadar acelesi yok.

01:06:26Sağlıklı, uluslararası hukuka uygun

01:06:28karşılıklı anlaşmalarla

01:06:30ya da ulusüstü yapıların öngördüğü hususlarla

01:06:32esaslarla, teamillerle

01:06:34sağlıklı bir zeminde yapmak istiyor.

01:06:36Burada Suriye'nin bir acelesi olabilir mi?

01:06:38Hani İsrail tarafından saldırılar

01:06:40devam ediyor, yaymaya çalışıyor.

01:06:42Esad rejimi şunu anladı en sonunda.

01:06:44Benim topraklarımı bölen Türkiye değil.

01:06:46Benim topraklarımı bölen PKK ve Amerika.

01:06:48Tavrını bu yüzden mi

01:06:50değiştirdiniz? Çünkü bir ön koşul vardı aslında.

01:06:52Mehmetçik çıkacak şartı vardı.

01:06:54Rusya'nın da bu arada

01:06:56kuzeyde bir takım sorunları var.

01:06:58Yani Tartus ve Laske'yi elimde

01:07:00tutsam yeter diyor. Onun dışında

01:07:02kalan emellerini öteledi.

01:07:04Rusya o yüzden Türkiye ile

01:07:06arasını çok iyi tutmak zorunda.

01:07:08Türkiye değil. Rusya,

01:07:10Türkiye Cumhuriyet Devleti ile arasını

01:07:12çok iyi tutmak zorunda.

01:07:14Her şeye rağmen.

01:07:16Neden sayın hocam? Biliyorsunuz bu bölgedeki

01:07:18birliklerini

01:07:20Wagner grubunun hepsini kuzeye kaydırdı.

01:07:22Burada,

01:07:24Kuzey Ukrayna'ya kaydırdık.

01:07:26Burada gücü zayıfladı.

01:07:28Kursk'dan sonra daha da,

01:07:30Kursk olayından sonra açıklama yapıldı.

01:07:32Evet geliniz biz.

01:07:34Aynen öyle. Hatta ve ilk açıklama

01:07:36zaten Rusya'nın

01:07:38Suriye

01:07:40özel temsilcisi üzerinden.

01:07:42Dolayısıyla gelişmeler

01:07:44Ukrayna, Gazze,

01:07:46Suriye ve Irak bir bütün.

01:07:48Bu bütün içerisinde

01:07:50Türkiye Cumhuriyet Devleti her sektörde

01:07:52çok ciddi ve sağlıklı hareket ediyor.

01:07:54Ukrayna konusunda da aynı şey yapılıyor biliyorsunuz.

01:07:56İşte Boris Johnson gidip

01:07:58bu anlaşmayı yırtmasaydı,

01:08:00Ukrayna ve Rusya şu anda

01:08:02barış görüşmelerine başlamışlardı.

01:08:04Bırakın ateşkesi.

01:08:06Dolayısıyla biraz da Avrupa devletleri ve Amerikanın

01:08:08bu işi bozucu bir takım

01:08:10soruları var. Her yerde. Gazze'de de öyle,

01:08:12burada da öyle, Irak'ta da öyle.

01:08:14Avrupa Birliği'nin

01:08:16bir açıklamasını ben yazmıştım.

01:08:18Birkaç yıl oluyor.

01:08:20Şöyle olmuştu.

01:08:22Suriyelilerin geri dönüp dönmemesi tartışılırken

01:08:24Suriyelilerin

01:08:26Suriye'ye dönmemesi gerekiyor.

01:08:28Bize de gelmemesi gerekiyor. Onlar için en

01:08:30uygun yer Türkiye'de kalmalarıdır.

01:08:32Türkiye'de kalmaları için

01:08:34entegrasyon için proje geliştirelim

01:08:36ve para verelim diye bir açıklamaları vardı.

01:08:38Tam da o demografik yapı

01:08:40hikayesini de işaretlenmiş.

01:08:42Amerika istemiyor muhalifleri.

01:08:46Suriye rejimi de istemiyordu. Çünkü seçimler

01:08:48olursa onun aleyhinde çok

01:08:50oy çıkacağını biliyordu ama ondan da vazgeçti.

01:08:52Bu bir geri adımdır rejim açısından söylüyorum.

01:08:54Şu an vazgeçti.

01:08:56Dolayısıyla Amerika'nın istemediğini

01:08:58elbette ki Avrupa Birliği'nin istemesi çok

01:09:00normal değil. Burada sadece

01:09:02geri dönüşlerle ilgili masanın

01:09:04taktiğini ben size müsaade ederseniz arz edeyim.

01:09:06Bakın geri dönüşlerle

01:09:08ilgili bir Ürdün

01:09:10projesi vardır. Belki biliyorsunuzdur.

01:09:12Ürdün ve Lübnan'da yaptı bunu.

01:09:14Şöyle yaptılar. Yaklaşık

01:09:16700 bin, son söyleyeceğim ilk söyleyeyim.

01:09:18700 bin Suriye vatandaşını

01:09:20hiçbir kan dökmeden

01:09:22bir yıl içerisinde geriye gönderdiler.

01:09:24Nasıl yaptılar? Şöyle yaptılar.

01:09:26İkili masa kurdular karşılıklı.

01:09:28O zamanlar anlaşabiliyorlardı.

01:09:30Ve bu masada

01:09:32dediler ki simsarlar test edelim.

01:09:34Simsar dediğim karşılayan

01:09:36kişiler. Normal serbest göçlerde de vardır

01:09:38biliyorsunuz bu. Atıyorum

01:09:40Almanya'da simsarlar vardır.

01:09:42Yozgat'tan, Anadolu'dan

01:09:44gelecek olan, bazı illerden gelecek olan

01:09:46kişileri karşılarlar.

01:09:48Yerleştirirler. Onlar

01:09:50orada intibak ettirirler. İmkan

01:09:52sağlarlar. Bu simsarlar tehlikeli

01:09:54da olabilir. Sağlıklı da yürütülebilir

01:09:56eğer kontrol edersiniz. Simsarlar

01:09:58test ettiler. Gönderdiler.

01:10:00Suriye'deki muadillerle

01:10:02anlaştılar ve aileleri toplu olarak

01:10:04günlük bazda

01:10:06aktarıp yerlerini hazırladıktan sonra

01:10:08çektiler. Toplamda.

01:10:10Ürdün'den Suriye topraklarına,

01:10:12Lübnan'dan Suriye topraklarına.

01:10:14Bu bir proje olabilir.

01:10:16İkincisi altyapı yani

01:10:18iten faktörlerin içerisinde en kritik faktör

01:10:20altyapı sorunu. Çünkü güvenlik artık

01:10:22risk olmaktan çıkmış gibi duruyor.

01:10:24Bir şey atlıyorsunuz da ben hatırlatacağım hocam.

01:10:26Buyurun hocam.

01:10:28Burada

01:10:30altyapıyla ilgili, üst yapıyla ilgili çalışmaları

01:10:32yapması için maddi kaynak gerekiyor.

01:10:34Bunda da işte Amerika ve Avrupa'ya

01:10:36ihtiyaç var. Amerika olmasa bile Avrupa'ya

01:10:38ihtiyaç var. Avrupa Birliği dediğinizde

01:10:40tek tek ülkeler değil, Avrupa Birliği kurumsal olarak

01:10:42buradaki

01:10:44geri dönüşleri destekliği olsaydı

01:10:46altyapıyla ilgili çalışmalara

01:10:48başlatmıştı şimdi. Hocam

01:10:50Cenevredeki BM toplantısında

01:10:52Cumhurbaşkanı Erdoğan

01:10:54bu

01:10:56biriket evler meselesini

01:10:58çok uzun anlattı.

01:11:00Bakın bizim sivil toplum kuruluşlarımız

01:11:02bu işe gönüllü olarak

01:11:04var. Biz devlet olarak

01:11:06varız. Siz de bir

01:11:08birikette siz koyun dedi. O zaman

01:11:10merkez vardı. Hiç kimseden ses çıkmadı.

01:11:12Hiç kimseden bir ses çıkmadı. Çıkmaz. Şimdi hocam

01:11:14atlanan bir şey var. Bütün bu tartışmaların içerisinde

01:11:16bu haritada görülüyor. Tam da sınırda

01:11:18Bahar Balkanı.

01:11:20Oraya sırayla geliyoruz hocam.

01:11:22Bahar Balkanı. Hocam İdlib çözülmeden

01:11:24İdlib düğümü çözülmeden

01:11:26burada hiçbir şey yapılamaz diye düşünüyorum.

01:11:28İdlib düğümü nedir?

01:11:30Dedim ya az önce. Burayı ayrı bir başlık

01:11:32olarak ben değerlendirecektim. Bitseydi

01:11:34mevzusu. Hakikaten dediğiniz gibi

01:11:36şu bölgede. Ama

01:11:38şunu söyleyeyim.

01:11:40Hocam oradaki vatansızlar ne olacak?

01:11:42Nasıl buharlaşacak?

01:11:44Yani Suriyeli de değil

01:11:46vatansız bunlar.

01:11:48Yani Fransız vatandaşları var.

01:11:50Çin vatandaşları var.

01:11:52Çok farklı etnik

01:11:54grupları var. Rus vatandaşı var.

01:11:56Yani anlatabiliyor muyum?

01:11:58Daha etnik kimliğine vurgu yapmıyorum.

01:12:00Ve onların bir şekilde

01:12:02buharlaşması lazım. Yoksa oraya barış

01:12:04falan gelmez yani. Sonra doğrudan

01:12:06Amerika'ya müzahir

01:12:08işte o karşılıklı

01:12:10üzerine

01:12:12Şiir-Sünni çatışmasında da körükleyecek

01:12:14yapılar var. Ve oranın

01:12:16kontrolü bizim elimizde şu anda. Doğru.

01:12:18Yalnız tabii burada çalışan

01:12:20arkadaşlarla yaptığımız görüşmelerde

01:12:22şu anda Suriye bölgesindeki en

01:12:24güvenli alanı İdlib olduğunu söylüyorlar.

01:12:26Neden acaba? Niye? Biz varız.

01:12:28Biz varız. Tabii canım biz varız.

01:12:3012 tane gözyaşı var. Yani Afganistan'da

01:12:32bayrağımızı çekip

01:12:34arabasına binip devam edebilen

01:12:36tek birlik

01:12:38bizim birliğimizdi yani. Yani İdlib'de

01:12:40şöyle bir proje gerçekleşebilir.

01:12:42Burada kamplar var biliyorsunuz. Biliyorum. Çok miktarda.

01:12:44Ve kapasitenin neredeyse 5-6 katı

01:12:46bir nüfus var. Bu nüfus

01:12:48bir kısmını biriket evleri

01:12:50eğer yeklerse

01:12:52yani yerinden edilmiş kişilerse

01:12:54Suriye vatandaşı ise onları kolay

01:12:56aktarabilirsiniz. Kendi topraklarından oraya.

01:12:58Yeri kalan vatandaşları

01:13:00tercih yapma

01:13:02imkanı sağlarsınız. Yani derseniz ki

01:13:04Suriye vatandaşı olma imkanı. Çünkü o

01:13:06anayasa seçimler, o süreç içerisinde

01:13:08bu kişiler de

01:13:10görüşülebilir diye değerlendiriyorum.

01:13:12Ama Türkiye'nin bir sorunu olacak mı

01:13:14bu? Gelecekte şöyle olabilir.

01:13:16Şu sınırdan içeriye doğru

01:13:18eğer buraya bir basınç yapılırsa

01:13:20illaki bir yığılma olacaktır. Özellikle şu

01:13:22Reyhanlı tarafında. Şu kıyılar.

01:13:24Duvar çektik ama ne kadar etkili olur?

01:13:26Duvar çekseniz de bizim milletimiz biliyorsunuz

01:13:28yani mazluma

01:13:30kapılarını açar.

01:13:32Yani açar ama

01:13:34mutlaka şöyle yapacaktır.

01:13:36Ya Suriye topraklarında bir kamplaşma

01:13:38o da maliyet demektir elbette. İçeri

01:13:40almasak bile bu bölgede bir kamp

01:13:42kurmak zorunda kalabiliriz. O yüzden

01:13:44bu bölgenin dediğiniz gibi kilit rol

01:13:46olduğunu söyleyelim ama içindeki

01:13:48vatandaşların Suriye'ye tekrar

01:13:50dağıtılması ve isteğe bağlı olarak

01:13:52başka ülkelere transferi bir

01:13:54çözüm gibi gözüküyor. Artı

01:13:56burada çok fazla fraksiyon var dediğiniz gibi

01:13:58onlarca değişik değişik yapılar var.

01:14:00Niye bu kadar çok yapı var orada bilinçli

01:14:02olarak? Çünkü

01:14:04muhalefetin sıkışıp kaldığı. En güvenli alan

01:14:06burasıydı o zamanlar. Muhalif grupların

01:14:08yığıldığı noktalardan bir tanesi.

01:14:10Buna ayrı bir başlık ve masa kurmak

01:14:12ihtiyacı var dediğiniz çok doğru.

01:14:14Sağ olun.

01:14:16Çok detaylı bir şekilde

01:14:18anlattınız. Peki boşa dönecek

01:14:20olursak eğer. Hasan Bey

01:14:22siz neler söylersiniz bu Beşar Asad'ın

01:14:24tavır değiştirmesinden yana

01:14:26yeşil ışık yaktı kendisi de

01:14:28Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu çağrısına.

01:14:30Şimdi ben tabi bu anlatılanlara

01:14:32tekrara düşmeme

01:14:34adına bir kaşe söyleyeyim. Öncelikle şunu söyleyeyim.

01:14:36Türkiye'nin

01:14:382016'ya kadar

01:14:40Suriye perspektifi Amerika'yla

01:14:42ve Avrupa Birliği'yle

01:14:44aynı düzden biriydi.

01:14:46Dolayısıyla

01:14:48Suriye'nin bu hale

01:14:50gelmesinde Amerika'nın sorumluluğu

01:14:52kadar bizim de sorumluluklarımız vardı.

01:14:54Önce bir altın çizeyim.

01:14:56İkinci husus

01:14:58İdlib'i tabi özellikle

01:15:00hatırlattım ben. Bizim

01:15:022016'dan sonra

01:15:04bu Astana Sözü

01:15:06oraya vurgu yapıldı. Çok önemli, çok değerli.

01:15:08Bizim

01:15:10Suriye'nin toprak

01:15:12bütünlüğü, birliği

01:15:14merkezli

01:15:18İran, Rusya ve

01:15:20Türkiye'nin ortaklaştığı

01:15:22bir mekanizmada

01:15:24yer alması

01:15:26Türkiye'nin tavrını da değiştirdi.

01:15:28Yani Suriye'ye bakışındaki tavrını da değiştirdi.

01:15:30Böyle olunca da

01:15:34o andan itibaren

01:15:36önce

01:15:38Rusya ve İran üzerinden

01:15:40sonradan doğrudan

01:15:42İstihbarat üzerinden

01:15:44Şam'la Ankara'ya görüşmeye başladı.

01:15:46O görüşmelerin

01:15:48ilerleyen safhasında biliyorsun

01:15:50savunma bakanları görüştü

01:15:52ve dışişleri bakanları

01:15:54görüştü ki Rusya'da görüşmüştü.

01:15:56Bu hani ne zaman

01:15:58iki lider görüşecek

01:16:00meselesine kadar geldiği zaman

01:16:02çok net hatırlıyorum

01:16:04çok önemli

01:16:06çok üst düzey

01:16:08güvenlik bürokratlarımızdan

01:16:10birinden duyduğum bir şey vardı

01:16:12o da şu

01:16:14Suriye istihbaratıyla

01:16:16görüşülürken

01:16:18hani

01:16:20siz işgalcisiniz topraklarımızdan

01:16:22biz de sizinle görüşelim derdiğiniz zaman

01:16:24bunu yazdığım için söyleyebilirim

01:16:26İdlib'de 5 milyon

01:16:284 milyona yakın

01:16:30Türkiye'de 3 milyon

01:16:329 milyona

01:16:34biz bakıyoruz Türkiye olarak

01:16:36nüfusunuz

01:16:3821 milyondu

01:16:40kim işgalci?

01:16:429 milyonuna biz bakıyoruz

01:16:44kim işgalci diye sorulduğu yönde

01:16:46bir bilgi vardı bende

01:16:48şimdi

01:16:50rasyonaliteyi

01:16:52belirtmek için bunu kullandığını

01:16:54düşünüyorum.

01:16:56Evet öyle oldu

01:16:58böyle oldu ve

01:17:00Amerika'nın

01:17:02uzun vadeli Ortadoğu'daki stratejik

01:17:04planlarından biri olan

01:17:06Türkiye'nin

01:17:08güney sınırlarının hemen altında

01:17:10bir

01:17:12PKK terör koridoru

01:17:14veya kendi tabirleriyle

01:17:16Kürt devleti projesi

01:17:18İsrail'in güvenini açısından

01:17:20kaçınılmaz diye

01:17:22planladıkları bir plandı ve bu

01:17:24planı geriletebilen

01:17:26bölge ülkesi olarak söylüyorum

01:17:28geriletebilen

01:17:30neredeyse yegane devlet olarak Türkiye

01:17:32var. Belli bir süre

01:17:34Amerika ile beraber hareket etmesine rağmen

01:17:36bundan sonra şunu söylememiz lazım

01:17:38burada

01:17:42terörle mücadele

01:17:44konusunda Suriye ile

01:17:46geçmişe dair

01:17:48geçmişten kalan bir

01:17:50mekanizmamız var

01:17:52Adana mutabakatı

01:17:54Putin'in hatırlattığı Adana mutabakatı

01:17:56ki Adana mutabakatından

01:17:58sonra ki burada

01:18:00tam da o uzmanları var

01:18:02Apo'nun, Abdullah Öcalan'ın

01:18:04Suriye'yi terk etme süreci

01:18:06vardır. Türkiye'nin

01:18:08terörle mücadele

01:18:10konusunda

01:18:12en azından Suriye bağlamında

01:18:14daha rahat hale geldiği

01:18:16Irak'a daha çok yöneldiği meseleleri

01:18:18vardır. Ama bu aslında bize

01:18:20Putin'in Adana mutabakatı

01:18:22var ya kardeşim dediği

01:18:24nokta

01:18:26önemli bir süreç

01:18:28ama tabi

01:18:30onu da bilinçli olarak sormuştum Kemal Hocama

01:18:32bu demografiyle ilgili

01:18:34bir şey söylememiz lazım

01:18:36birincisi Suriye'nin

01:18:38kuzeyinde

01:18:40DAEŞ aparatı

01:18:42üzerinden PKK'nın

01:18:44ilerlemesi devam ederken

01:18:46hatırlarsanız

01:18:48YPG

01:18:50Fırat'ın batısına

01:18:52sen de mal mal bakacaksın

01:18:54demişti Selahattin Demirtaş

01:18:56Türkiye Cumhuriyeti'nin Başbakanı'na

01:18:58Ahmet Davutoğlu'na

01:19:00yani o dönemleri hatırlatıyorum. O dönemlerde

01:19:04önden DAEŞ yürüyor

01:19:06DAEŞ'i bertaraf etmek istiyormuş gibi olup

01:19:08PKK'da arkasından işgal ediyordu

01:19:10Suriye'nin o bölgesini ve o dönemde

01:19:12biz mesela Aynel Arap'tan

01:19:14ya da Kobani işte

01:19:16PKK'nın veya diğerlerinin

01:19:18Amerikalıların tercih ettiği

01:19:20oradan bir gecede

01:19:22170 bin

01:19:24insanı

01:19:26sivili Türkiye'ye

01:19:28geçirdik biz. Ve onların içerisindekilerin

01:19:30çoğu Arap'tı.

01:19:32Çok özür dilerim. Kürttü. Ben Aynel Arap'a

01:19:34gittim. Aynel Arap'ta

01:19:36Mürşitpınar sınır kapısından

01:19:38geçmiş bir adamım. Kapalı olan sınır kapısından

01:19:40yürüyerek geçtim evde. Açılsın diye

01:19:42de orada eylem yaptım ben.

01:19:442011'den önce. Çünkü

01:19:46Suriye ile Türkiye arasında

01:19:48artık bakanlar kurulu ortak

01:19:50toplantılar yapılıyordu. Ve biz

01:19:52hani birbirimizle olan

01:19:54ilişki biçimimizi çok üst seviyeye çıkarttığımız

01:19:56zamanlarda oraların açılmasından

01:19:58yana da tavır koyuyorduk. Şimdi

01:20:00170 bin

01:20:02kişiden

01:20:04PKK'nın eline geçtikten sonra

01:20:06orası yani o zaman

01:20:08DAEŞ saldırısı vardı.

01:20:10Ne kadar geri döndü diye baktığımız zaman

01:20:12yok biliyor musunuz? 170 binden

01:20:1420 bin kişi dönememiş. Kimse geri dönmemiş.

01:20:16Çünkü

01:20:18onların çoğu PKK'ya

01:20:20karşı Kürtler.

01:20:22Yine şimdi Kamış'ta

01:20:24biz

01:20:26Suriye iç savaşı çıkmadan önce

01:20:28Haseke'de

01:20:32Kürtlerin olduğunu biliyoruz.

01:20:34Yani Suriye'nin Kürtleri var.

01:20:36Tıpkı İran Kürtleri olduğu gibi

01:20:38Tıpkı Türkiye'nin Kürtleri

01:20:40İran'ın Kürtleri olduğu gibi.

01:20:42Kürtler var burada.

01:20:44Ama PKK

01:20:46o Kürtleri ilk savaş

01:20:48iç savaş başladığı zaman

01:20:50Haseke'den, Kamış'ta

01:20:52ve diğer bölgelerden

01:20:54300 binini

01:20:56Irak Kürt bölgesine sürdü.

01:20:58Niye?

01:21:00Kendileri gibi düşünmüyor diye.

01:21:02Bu şeyi bir noktaya getireceğim.

01:21:04Ve diğerlerini de

01:21:06Türkiye'ye sürdüler ve bizim vicdanımıza

01:21:08bıraktıkları o insanlar

01:21:10tamam biz insani görevimizi yaptık.

01:21:12Türkiye olarak.

01:21:14Ama şu lokmayı yuttuk.

01:21:16Şu bizim için büyük bir zokaydı.

01:21:18Yuttuk onu.

01:21:20Boşaltıldı orası.

01:21:22Boşaltılan bir alana bir şey doldurur.

01:21:24Dolduran ne?

01:21:26Geldi PKK

01:21:28Amerika'nın eliyle

01:21:30o bölgeye yerleştirdi.

01:21:32Şimdi bir şey daha hatırlatacağım.

01:21:342016

01:21:36Fırat Kalkanı Harekatı

01:21:38zamanından da biliyoruz.

01:21:40Şehir, bir Arap şehridir.

01:21:42Çok güzel bir şehirdir.

01:21:44Rakka valiliğini

01:21:46keşfetmiştim bilmiyorum.

01:21:48Ben gezmiştim.

01:21:50Rakka valiliği

01:21:52o ahşap süslemeleriyle

01:21:54ahşap süslemeleriyle

01:21:56harikulade bir

01:21:58mimariye sahipti.

01:22:00Rakka bir Arap şehriydi.

01:22:02Ama Deaş istilası oldu.

01:22:04Deaş'ın başkenti orası.

01:22:06Deaş girdi oraya.

01:22:08Rakka kullanılan

01:22:10ortak dil Fransızcaydı arkadaşlar.

01:22:12Bunu ben söylemiyorum.

01:22:14CNN International haber yaptı.

01:22:16Rakka'da haber yaptı.

01:22:18Ve kullanılan dil

01:22:20Fransızcaydı. Dünyanın

01:22:22değişik coğrafyalarından topladılar adamları.

01:22:24Toplamışlar.

01:22:26Vatansızlar diye bir tabir kullandım ya.

01:22:28Gelmişler orada.

01:22:30Sözüm ona Suriye devrimi

01:22:32yapıyorlar. Şimdi Suriye muhaliflerini

01:22:34buradan tenzih ederek söylüyorum.

01:22:36Deaş'ın muhaliflerini

01:22:38tanıdığımız insanlar da var içlerinde.

01:22:40Onları tenzih ediyor.

01:22:42Sonra da oraya şu anda da PKK girdi.

01:22:44Rakka şu anda PKK'nın

01:22:46başkenti gibi.

01:22:48Burası Deirizor'da.

01:22:50Zaten petrol bölgesi.

01:22:52Deirizor'da var.

01:22:54Orada bir otonom bölge.

01:22:56Demografi üzerinden

01:22:58otonom bölge oluşturdu.

01:23:00Bunu söyledikten sonra iki şey daha söyleyeceğim.

01:23:02Bakın o

01:23:04Erdoğan Esad görüşmesine doğru

01:23:06gidilen süreçte bir şey oldu.

01:23:08Türkiye Cumhuriyeti dedi ki bir gün

01:23:10Dışişleri Bakanlığı aracıyla

01:23:12yapıldı sanırım.

01:23:18Suriye rejimi, ey Şam

01:23:20ey Esad rejimi

01:23:22senin petrolünü

01:23:24bu PKK'lılar çalıyorlar.

01:23:26Hatta çaldıklarını da sana satıyorlar.

01:23:28Amerikalılara beraber.

01:23:30Sen defet bunu, defetemezsen

01:23:32bırak biz defetelim dedi. Hatırlıyor musunuz?

01:23:34Yani beraber yapalım.

01:23:36Terörle mücadeleyi

01:23:38yapamıyorsan bırak biz yapalım.

01:23:40Dedi. Sonra bir süre sonra

01:23:42Türkiye F-16'ları

01:23:44gitti Deirizor'da

01:23:46petrol

01:23:48Ömer sahasını değil mi?

01:23:50Burdu. Aslında bu

01:23:52Suriye rejimine yapılmış

01:23:54en büyük jestlerden biriydi.

01:23:56Bak ben senin

01:23:58petrolünü çalan

01:24:00terör örgütüne karşı

01:24:02mücadelede varım demek.

01:24:04Ama ne oldu? Burada

01:24:06İran ve

01:24:08Rusya'nın faktörü devreye girdi.

01:24:10Şu bilgi bizde var, hepimizde de var o bilgi.

01:24:12Şunu biliyoruz.

01:24:14Biz Şam'la görüşmek istediğimiz zaman

01:24:16hep iki taraftan da şöyle dönüyordu.

01:24:18Ya biz varız ya.

01:24:20Biz onun hamisiyiz, bizimle görüşün.

01:24:22Hastaneye gidiyorduk.

01:24:24Soçi'ye gidiyorduk.

01:24:26Tahran'a gidiyorduk.

01:24:29Şimdi

01:24:31bu görüşmeler

01:24:33ne zaman çözüldü?

01:24:35Hocam oradan altını çiziyorum ve bitiriyorum.

01:24:37Yukarıda bir şey oldu kuzeyde.

01:24:39Yani Rusya

01:24:41Ukrayna Savaşı'nda başka bir

01:24:43pozisyonda.

01:24:45Aşağıda Gazze meselesi

01:24:47başka bir pozisyonda ve şimdi

01:24:49Esa'da

01:24:51Esa'da

01:24:53Ruslar dediler önce.

01:24:55Ruslar dediler.

01:24:58Onun için Cumhurbaşkanı Erdoğan çıktı.

01:25:00Biz eskisi gibi yapabiliriz.

01:25:02Cumhur namazı çıkışında

01:25:04bu açıklamayı yaptık.

01:25:06Ama işte bu seferde İran girdi.

01:25:08İran'da bir şeyler oldu.

01:25:10Cumhurbaşkanı

01:25:12suikastte mi gitti, kaza kurbanı mı oldu?

01:25:14Hayatını kaybetti.

01:25:16Yeniden seçim oldu.

01:25:18Orada yeni bir hükümet daha yeni kuruluyor.

01:25:20Dolayısıyla artık

01:25:22şöyle bir şey var.

01:25:24Suriye rejimi

01:25:26Şam, Esad

01:25:28şunu da biz biliyoruz.

01:25:30BM'nin resmi olarak kabul ettiği

01:25:32değil mi?

01:25:34Devlet Başkanı ve

01:25:36Şam rejimi. Dolayısıyla

01:25:38burada bir mekanizma çalışması lazım.

01:25:40Ben çok kolay olacağını hiç sanmıyorum.

01:25:42Herkes bu konuda hakim.

01:25:44Başa biraz dönüldüğünü

01:25:46düşünüyorum ama tersten yürüyecek.

01:25:48Buradaki öneri çok önemli.

01:25:50İki devlet başkanının

01:25:52yapacağı iyi niyet anlaşması

01:25:54açabilir dedi. Hocam çok değerli

01:25:56bir bilgi. Çok değerli bir şey.

01:25:58Ama ona gelmeden önce

01:26:00hani bu istihbarat ve bakanlar

01:26:02üzerindeki görüşmelerden

01:26:04biraz daha kart açılmasını

01:26:06bekleyeceğiz. Anlaşılan o. Ama ben

01:26:08son cümle İdlib'de

01:26:10buharlaşması gerekenlerin mutlaka

01:26:12buharlaşması gerektiğini düşünüyorum. Yoksa

01:26:14barış falan gelmeyecek.

01:26:16Çünkü orası son noktada

01:26:18büyük bir savaşında

01:26:20tekrardan iç savaşı

01:26:22tabii tabii

01:26:24kilit noktalarından biri olarak

01:26:26duruyor. Fakat ben

01:26:28başından beri

01:26:302016'dan bu yana

01:26:322016'dan bu yana

01:26:34Türkiye ile

01:26:36Suriye'nin, Ankara ile Şam'ın

01:26:38Cumhurbaşkanı Erdoğan ile

01:26:40Esad'ın

01:26:42bir şekliyle bir mekanizma geliştirmesi

01:26:44gerektiğini ve Suriye'nin

01:26:46toprak bütünlüğü nezdinde bu işin

01:26:48çözülmesi gerektiğini de savunan biri olarak

01:26:50bunu tekrar

01:26:52altına çizmek istiyorum.

01:26:54Yani bir görüşme olsa bile bu süreç

01:26:56çok ağır ilerleyecek diyorsunuz. Önemli

01:26:58nokta olarak da İdlib'i

01:27:00işaret ettiniz. İdlib'in bir an önce

01:27:02çözülmesi gerektiğini söylediniz.

01:27:04Cumhurbaşkanı Erdoğan da zaten her fırsatta

01:27:06Suriye'nin toprak bütünlüğünün önemine de

01:27:08değiniyor. Öte yandan Türkiye

01:27:10Suriye ile normalleşme sürecine ilişkin

01:27:12dört şartını açıkladı. Önce bundan bahsetmek

01:27:14istiyorum. Suriye'nin toprak bütünlüğünü

01:27:16muhafaza etmek üzere

01:27:18terör unsurlarından arındırılması

01:27:20şartı var ve Suriye

01:27:22halkının beklentileri temelinde

01:27:24ulusal uzlaşı sağlanması

01:27:26güvenli ve onurlu geri dönüş

01:27:28koşullarının oluşturulması

01:27:30son olarak da insani yardımın

01:27:32kesintisi sürmesi.

01:27:34Şimdi Türkiye'nin şartları bunlar Esat

01:27:36hocam. Öte yandan

01:27:38bu görüşmeler gerçekleşir mi

01:27:40ve Türkiye Suriye ilişkileri

01:27:422011 yılına

01:27:44geri döner mi? 2011 yılındaki

01:27:46ne güzeldi

01:27:48arabamızla Akçakale'den geçiyorduk

01:27:50ta Şam'a kadar gidiyorduk.

01:27:52Hem de o kadar güzel ki

01:27:54yani bizim şimdi

01:27:56Suriye ve Ankara

01:27:58ve Şam'la bütün leşikliğimiz

01:28:00ben orada asker ateşelik yaptım

01:28:02ve Turgut Özal

01:28:04Mesut Yılmaz Dışişleri Bakanı'yken

01:28:06sonra biliyorsunuz önce Kültür

01:28:08Bakanı'ydı sonra Dışişleri Bakanlığı

01:28:10refahatle gelmiştir

01:28:12karşıladık konuştuk falan tabi

01:28:14oradaki kabile

01:28:16mantelitesini de anlamak lazım

01:28:18bakın bir tek

01:28:20lafı üzerine

01:28:22Sayın Özal 500

01:28:24metre bölü saniyeyi Türkiye

01:28:26aynen bir Osmanlı Devleti'nin

01:28:28devamı Türkiye Cumhuriyeti

01:28:30yaklaşımıyla

01:28:32500 metre bölü saniye verdim demiştir

01:28:34geçmiştir. Yani o biraz evvel söylemiş

01:28:36olduğumuz o şey bizim

01:28:38DNA moleküllerimizde

01:28:40hatta RNA moleküllerimizde

01:28:42olan bir şey onu söyleyelim

01:28:44bakın bu

01:28:46Arap Baharı trenine

01:28:48binilmeden önce

01:28:50biliyorsunuz Türkiye-Suriye'nin

01:28:52ilişkilerinin normalleşmesinin

01:28:54en önemli nişanesi ne olmuştur

01:28:56biliyor musunuz? Ne olmuştur? En önemli

01:28:58nişanesi sınırdaki mayınların

01:29:00temizlenmesi olmuştur. İşte

01:29:02biraz evvel onu söylüyor yani mayınlar

01:29:04böyle elini kolunu sallaya sallaya

01:29:06hatta ve hatta biliyorsunuz

01:29:08bir İsrail şirketi onun içerisine

01:29:10yapmıştır. Yarı yolda bırakmışlardır.

01:29:12Türk Silahlı Kuvvetleri

01:29:14yine bunu aslanlar gibi bu projeyi

01:29:16de üzerine almıştır ve

01:29:18çok da yani olmasa bile

01:29:20ama şehidimiz var. Bu mayınların

01:29:22temizlemesi çok önemli

01:29:24bir olgudur ve de

01:29:26yani hakikaten iki devlet

01:29:28bir millet gibi Osmanlı Devleti'nin

01:29:30devamı diye iki tane

01:29:32bakın Diyarbakır

01:29:34ve Gaziantep'te iki tane

01:29:36ortak bakanlar

01:29:38kurul toplantısı yapılmıştı hatırlar mısın?

01:29:40Evet. Ortak bakanlar

01:29:42kurul toplantısı. Bir tarafta

01:29:44Suriye yani şimdi söylüyoruz ya

01:29:46işte 21 yıl aradan

01:29:48sonra değil mi? Şimdi ortaya

01:29:50koyduk efendim bakanlar

01:29:52kurul toplantısını efendim

01:29:54özellikle Ahlat'ta

01:29:56ortaya koymamızın topladığımızın

01:29:58çok öncesini söylüyorum.

01:30:00Yani biraz evvel söylediğimiz

01:30:02ne kadar önemli. Yani

01:30:04mayınları temizliyorsunuz

01:30:06ve o zaman ben de içinde

01:30:08bulundum bir proje yaptık. Yani o zaman

01:30:10yani hocayım ben Levant 4

01:30:12diye bir proje yaptık.

01:30:14Odalar ve Borsalar Birliği'nin

01:30:16şeyinde

01:30:18ve de bu da çok

01:30:20önemli. Levant 4 dediğimiz

01:30:22Levant sözcüğü çok kullanılan

01:30:24bir söz. Doğu Akdenizi demektir.

01:30:26Efendim

01:30:28Türkiye, Suriye

01:30:30Irak,

01:30:32Ürdün ve Lübnan

01:30:34yani bu bunun sonra

01:30:36genişletilerek efendim

01:30:38bu bölgenin yapımı müthiş bir projeydi.

01:30:40Yani hakikaten müthiş bir projeydi.

01:30:42Buradan bu projede çalışan

01:30:44bu projeyi önüne koyan ben

01:30:46Levant 4 projesinin içerisine koyan

01:30:48bütün başta Odalar ve Borsalar

01:30:50Birliği'nin bunun

01:30:52şekillendirmenin düşüncesinin için

01:30:54bile ben şükranlarımı

01:30:56arz ediyorum. Hakikaten bir milletin

01:30:58ferdi olarak söylüyorum. Yani ne

01:31:00kadar iyi olduğunu biraz evvel Hasan

01:31:02İbrahim şey yaptı. Yani bunlar

01:31:04bilinsin diye ifade ediyorum. Yani

01:31:06yoksa yani denildiği gibi

01:31:08işte efendim buradan çıkacağız biz

01:31:10efendim öğle namazını

01:31:12kalkıp şeyde Emevi Camii'nde

01:31:14kırılacağız. Mantelitesi egemen değil.

01:31:16Yani onu söylemeye çalışıyorum.

01:31:18Yani mantıklı yaklaşımı

01:31:20çok önemli bir şeydi.

01:31:22Şimdi maalesef

01:31:24Suriye'nin

01:31:26iç işlerine

01:31:28karışmak gibi asla

01:31:30ve kat'a hiçbir şekilde

01:31:32bizim bir

01:31:34şeyimiz yok. Ama bu özellikle

01:31:36de

01:31:38efendim

01:31:40bu Arap Baharı olgusundan sonra

01:31:42biraz evvel İdlib

01:31:44olgusunu tabi çok böyle

01:31:46açık yeşil olarak yapmışsınız.

01:31:48Ama İdlib burada

01:31:50bütün o halının

01:31:52altına halı diye ifade ediyorum.

01:31:54Süpürülen

01:31:56nerede ki kişiler onu da söyleyeyim

01:31:58bakın bu Hamada

01:32:00Humusla ondan sonra

01:32:02Şam'da Kuneytra'da

01:32:04biliyorsunuz ilk önce Kuneytra'dan çıkmıştır.

01:32:06Efendim bunlar

01:32:08hepsi oraya gelmiştir.

01:32:10Şimdi bizim buradaki

01:32:12muhatabımızı söyleyeyim. Çok uzun

01:32:14böyle hikayelerini anlatmayayım ama

01:32:16benim çünkü hiç ilgim ben devamlı

01:32:18işte biraz yarın

01:32:20yine gidiyorum ben o bölgelere.

01:32:22Yani ben giderim. Hiç şeyim yoktur.

01:32:24Yani kendime böyle

01:32:26bir misyonik görev vermişimdir.

01:32:28Yani oranın ekmeğini suyunu yemiş bir kişi

01:32:30olarak ifade ediyorum.

01:32:32Şimdi

01:32:34Suriye Milli Ordusu içinde

01:32:36biz Gazantep'te o zaman

01:32:38ENKSA diye bir örgütümüz var.

01:32:40Konseydir bu.

01:32:42Yani bu biraz evvel Kürtleri

01:32:44ifade ettik ama bütün Arap

01:32:46aşiretleri de dahil olmak üzere

01:32:48bu bölgeden terk edilen.

01:32:50Bakın Bağır Kalkanı Harekatı'nın

01:32:52hemen güneyinde

01:32:54Yani baktığım zaman yüreklerim

01:32:56böyle şey yapıyor.

01:32:58Orada Bayır Bucak denize

01:33:00açılan yerde

01:33:02Bayır Bucak Türkmenleri vardı.

01:33:04Ben giderdim. Hayatımın

01:33:06en güzel yani o kadar

01:33:08güzel bir yerdir ki

01:33:10gökyüzünü göremezsiniz. Dersiniz ki

01:33:12Ekvator ormanlarına mı geldim ben.

01:33:14Neredeyim dersiniz. O kadar

01:33:16güzel bir yerdir. Bayır Bucak

01:33:18Türkmen ve Türkmen Dağı Türkmenleri.

01:33:20Bakın bu Türkmen Dağı

01:33:22Türkmenleri de

01:33:24geçenlerde beni de toplantıya çağırdılar.

01:33:26Bu arada hepsine de

01:33:28şimdi evet

01:33:30onları da teker teker

01:33:32isimlerini de almak

01:33:34istiyorum. Hakikaten

01:33:36yani bir kere

01:33:38Hamza Tümen'i var.

01:33:40Süleyman Şah

01:33:42Tugay'ı var.

01:33:44Muntasır

01:33:46Billah Tugay'ı var.

01:33:48Ceyşül İslam var. Sultan Murat Tümen'i

01:33:50var. Melik Şah Tümen'i var.

01:33:52Yani bunlar hakikaten

01:33:56bu bölgenin eğer

01:33:58burası bize karşı

01:34:00dayatılan bir terör

01:34:02koridorunu bitirmek

01:34:04için Fırat Kalkanı

01:34:06Harekatı Bölgesi

01:34:088 yıl önce 24

01:34:10Ağustos 2016

01:34:12tarihinde yapılmıştır.

01:34:14Bakın bu tarih çok önemli.

01:34:16Niye biliyor musunuz?

01:34:1815 Temmuz

01:34:202016'dan 5 hafta sonra

01:34:22yapılmıştır. Yani temizlenmiş

01:34:24arınmış bir Türk silahlı

01:34:26kuvvetleriyle. Nedir orası?

01:34:28Bir kama gibi girmiştir. Hocam bir dakika.

01:34:30Lütfen yapın.

01:34:32Ne zaman başlamışlar? 26 Ağustos'ta.

01:34:34Evet evet 24 Ağustos.

01:34:36Tamam.

01:34:3826 Ağustos 1071.

01:34:4026 Ağustos bir tarzı başlangıcı.

01:34:42Ağustos'ları sevmiyorsunuz.

01:34:44Şimdi bu bilinç

01:34:46değil mi ya?

01:34:48Merci Davut'ta.

01:34:50Aynısı yani.

01:34:52Tabii canım.

01:34:54Çamur Kudüs'ün kapısının açıldığı.

01:34:56Bakın en kötü olduğumuz

01:34:58Türk silahlı kuvvetlerinin

01:35:00darbe teşebbüsü

01:35:025 hafta temizlenmesi

01:35:04temizlenmeden hala

01:35:06biliyorsunuz.

01:35:08Bugün İstanbul'a

01:35:10koruma ile gelen

01:35:12Sayın Cumhurbaşkanı'nın

01:35:14koruma uçağını

01:35:16kullanan

01:35:18FETÖ'cü çıktı.

01:35:20Müebbet aldı.

01:35:22İstanbul'a geliyorsunuz.

01:35:24Böyle bir durumda

01:35:26ama Türkiye

01:35:28Cumhuriyeti'nin ordusu

01:35:30Türk Silahlı Kuvvetleri

01:35:325 hafta sonra

01:35:3427 Ağustos'ta

01:35:362016

01:35:38tarihinde bu beceriyi

01:35:40yapmıştır.

01:35:42Bir kama gibi duruyor.

01:35:44Çok kısa süre içinde.

01:35:46Elbap,

01:35:48Elbap merkez biraz

01:35:50kritik.

01:35:52Tabii ki o zeytin dalı.

01:35:54Daha sonra.

01:35:56Fırat Kalkanı ben oralarda

01:35:58bir sürü televizyon programı yaptık.

01:36:00Bu arada Hilal'in de

01:36:02Özdemir'in de bu arada

01:36:04onunla beraber

01:36:06çok bayağı ciddi programlar yaptık.

01:36:08Ben şunu söyleyeceğim.

01:36:10Sığınmacı meselesi

01:36:12hakikaten değerli

01:36:14Kemal kardeşimin söylediği gibi

01:36:16artık Türkiye için bir yakıcı

01:36:18hale almıştır.

01:36:20Bu yakıcı hali bir şekilde

01:36:22ama bakın

01:36:24şöyle o zamanları

01:36:26bu olgu düşündürürken

01:36:28biraz evvel özellikle biriket evleri

01:36:30ifade ederken

01:36:32nasıl düşünülüyor?

01:36:34Çok ekonomik şeyi var.

01:36:36Türkiye Cumhuriyeti'nin

01:36:38Türkiye'deki Gaziantep'e gittiğiniz zaman

01:36:40nasıl bir sanayi kenti olduğunu görürsünüz.

01:36:42Şanlıurfa

01:36:44olsun, diğerleri olsun

01:36:46oranın ekonomik çıktılarını

01:36:48girdi olarak

01:36:50kabul edecek

01:36:52girdi olarak kabul edecek

01:36:54böyle küçük işletmelerle

01:36:56kendi kendine ayakta durabilecek

01:36:58çok da güzel bir şekilde ifade ettiniz.

01:37:00Yani ne yapıyorsunuz?

01:37:02Kendi sınırlarımız içerisinde değil.

01:37:04Yani şöyle düşünüldü.

01:37:06Demin saymış olduğum Tugaylar, Tümenler

01:37:08geçici hükümet var.

01:37:10Çok da sevgili birisi bizim

01:37:12Abdurrahman Mustafa

01:37:14Başbakanlık yapıyor.

01:37:16Burası sanki

01:37:18Kuzey Kıbrıs, Türk Cumhuriyeti'ne

01:37:20benzer bir yapılanma.

01:37:22Şimdi millete, ben söyleyeyim

01:37:24yemek dağıtma şirketi bile var orada.

01:37:26Açıyorsun telefonu

01:37:28bir Uber yok yani.

01:37:30Uber Türkiye'de yok yani.

01:37:32Yani şunu söyleyeceğim

01:37:34biraz espri olarak

01:37:36bakıyorum. Her şey var.

01:37:38Banka var, getirmişiz.

01:37:40Efendim işte Türk Silahlı Kuvvetleri

01:37:42geldi işte geldi Türk parasını

01:37:44tedavüle soktu. Hayır kardeşim.

01:37:46Yani öyle ki...

01:37:48Onlar rahatsız oluyorlar ama biraz.

01:37:50Onlar rahatsız oluyorlar ama

01:37:52bugün Kuzey Kıbrıs, Türk Cumhuriyeti'nde

01:37:54tedavüldeki Türk parası.

01:37:56Yani bu kendiliğinden oluşmuş.

01:37:58Yani banka materya kadar

01:38:00oraya gittiğiniz zaman

01:38:02yani Türkiye Cumhuriyeti'nde ne gördüyseniz

01:38:04dispanseri var.

01:38:06Devlet götürmüş oraya.

01:38:08Yani her şeyiyle.

01:38:10Yani oradaki insanların

01:38:12memnuniyetine baktığınız zaman

01:38:14o eski yapılanma sistematiğinde

01:38:16gördüğünüz zaman

01:38:18iyi ki geldi diyoruz.

01:38:20Bu biriket evlerin kurulduğu yerler.

01:38:22Yani işte bu yeşil var ya

01:38:24bu koyu yeşiller.

01:38:26Koyu yeşilleri ifade ediyoruz.

01:38:28Bizim harekat alanlarımız.

01:38:30Okullar var, hastaneler var,

01:38:32dispanserler var.

01:38:34Ya diyorum yemek dağıtım şirketi

01:38:36tırır çeviriyorsun ismini söylemiyorum.

01:38:38Reklam olacak.

01:38:40Getiriyor. Adam cephedeki

01:38:42arkadaşlar diyor ya bu akşam

01:38:44işte ondan yiyeceğim falan.

01:38:46Yani bu kadar şey.

01:38:48Yani burada zannediyorlar ki

01:38:50böyle işte insanlar böyle

01:38:52ellerini almışlar.

01:38:54Garp cephesinde yeni bir şey yok.

01:38:56Ya yok hayat devam ediyor ya.

01:38:58Bir gidin görün yani.

01:39:00Allah rızası için bir gidin de görün yani.

01:39:02İnsanlar yani lokantasıyla

01:39:04bilmem nesiyle. Bak ben gidiyorum yani.

01:39:06Bana eşlik edecek olan gelen varsa götüreyim yani.

01:39:08Gidin görün.

01:39:10Komutanım bölgeye de dönüşler oluşturuluyor.

01:39:121 milyonun yakın dönüşü.

01:39:14Evet ben bir şey söyleyeyim.

01:39:16Devam edelim mi? Evet edelim.

01:39:18Hadi sözünüzü unutmayın.

01:39:20Tamam yok ben unutmam hiç merak etmeyin.

01:39:22Değerli izleyenler

01:39:24Aranın ardından gündemin son dilimiyle

01:39:26karşınızdayız. En son Türkiye-Suriye

01:39:28ilişkilerini konuşuyorduk.

01:39:30Ortadoğu'daki gelişmeleri değerlendiriyorduk.

01:39:32Esat hocam cümleniz bitmemişti.

01:39:34Biriketli not aldım.

01:39:36Biriket diye.

01:39:38Biriket evlerinin yapıldığı bölgelerdi.

01:39:40Türkiye'nin harekat yaptığı noktalarda

01:39:42Suriyeliler için oluşturduğu

01:39:44yaşam koşullarından bahsediyordunuz.

01:39:46Tabii özellikle burada İdlib

01:39:48bölgesi üzerinde İdlib bölgesinin

01:39:50ehlileştirilmesi.

01:39:52Orada gerçekten örgütlerin

01:39:54Heyeti Tahrir-i Şam

01:39:56diye

01:39:58bunun örgütlenme sistematiğinin

01:40:00şemsiyesi altına gelmesi

01:40:02tamamıyla

01:40:04Türkiye Cumhuriyeti'nin başarısıdır.

01:40:06Yani aynen

01:40:08biraz evvel söylediğim

01:40:10dikkatle izlediğiniz için söylüyorum.

01:40:12Bizim Bağdat'ta

01:40:14karşımıza Haçlı Şabi'yi

01:40:16aldığımız gibidir.

01:40:18Bakın ikisi de

01:40:20Irak'ın içerisinde Haçlı Şabi

01:40:22ve Heyeti Tahrir-i Şam

01:40:24diye ifade ettiğimiz gibi

01:40:26Hama'da, Humus'da, Kuneytra'da

01:40:28Derea'da

01:40:30Şam'da

01:40:32mesela

01:40:34Doğu Guta bölgesinde

01:40:36Doğu Guta bölgesindeki

01:40:38bunların altına süre süre

01:40:40yani aslında

01:40:42Beşer Esad'ın bunlardan

01:40:44kurtularak çünkü Bağız Partisi'nin

01:40:46hükümran olabilmesi

01:40:48için bunların mutlaka

01:40:50tasfiye edilmesiydi ve bunun için

01:40:52biliyorsunuz muhaberat

01:40:54örgütünün bir başka

01:40:56şey vardır örgütlenme sistematiği

01:40:58şebbiha. Şebbiha

01:41:00demek hortlak demektir.

01:41:02Bunlar aklınıza gelen

01:41:04bir insanın insana

01:41:06yapamayacağı kadar bütün

01:41:08her şeyi yapmışlardı. Bakın ben

01:41:10size söyleyeyim. Bu çok

01:41:12hala söylemekten imtina ediyorum.

01:41:14O zamanları tabi ki

01:41:16millet ortamına girdiğiniz zaman

01:41:18işte nasıl gerek dayışın

01:41:20gerek diğerlerinin ama bunlar

01:41:22hızlardan adam geçirmişlerdir.

01:41:24Var ya büyük kalasları

01:41:26yapan böyle kanların etrafına

01:41:28ve büyük korkunçlar için.

01:41:30Bakın bir şey söyleyeyim.

01:41:32Ben bu Barış Pınarı Harekatı'nın

01:41:34iki bölgesine gidip

01:41:36orada program için davet etmiş

01:41:38oldukları sevgili

01:41:40medya arkadaşlarımıza giderken

01:41:42tam Barış Pınarı Harekatı

01:41:44başladı. Yıl

01:41:462019.

01:41:48Ben de şoföre dedim ki dur.

01:41:50Şoför durdu.

01:41:52Tam da şeye doğru gidiyoruz.

01:41:54Bu Ceylan Pınar değil de Akçakale.

01:41:56Akçakale.

01:41:58Akçakale'ye doğru giderken

01:42:00ondan sonra dur dedim.

01:42:02Buradan kaçan

01:42:04arabaları say dedim. Böyle

01:42:06bir iki dakika araba. Yani şimdi hocalık da

01:42:08var ya yani bunun şeyini yapalım nedir diye.

01:42:10Analizini yapalım diye.

01:42:12Hakikaten saydık.

01:42:14Ben şimdi rakam söylemeyeceğim ama

01:42:1650 tane arabanın 38

01:42:18tanesi. 50'ye kadar saydım ben.

01:42:2038 tanesi

01:42:22Suriyeliydi. Hemen kaç.

01:42:24Yani öylesine bir

01:42:26korku, öylesine bir

01:42:28teddiş yaratılmış ki. Bizimkiler

01:42:30hani orada kalan Akçakaleliler

01:42:32ya olmaz. Atın ölümü

01:42:34arpadan olsun. Yani onun gibi

01:42:36bir şekilde kendileri

01:42:38bir aksilomel göstermeden

01:42:40yani aksilomel derken

01:42:42onu da Türkçesini söyleyeyim. Karşı koyma refleksi

01:42:44olarak kendilerini

01:42:46bu ateşin dışına atmaya çalışırken

01:42:48değil. Tabi biz gittik orada. Programlarımızı

01:42:50falan yaptık. İçeriye girdik.

01:42:52Karşı tarafa da gitmiştim.

01:42:54Yani bunu görmüştüm. Yani nasıl bir

01:42:56korku, nasıl bir teddiş

01:42:58yaratıldığı. Yani bütün sevgili

01:43:00izleyicilere bunu özellikle

01:43:02değerlendirmelerini ifade ediyorum.

01:43:04Yani şimdi burada kalkıp da

01:43:06efendim bakın işte bir görüyorum

01:43:08ben. Bütün deniz

01:43:10kıyısında efendim oturuyorlar.

01:43:12Nargileleri de çekmişler. Nargile

01:43:14şey yapıyorlar. Gidin savaş edin. Var işte

01:43:16demin saydım ya. Nargile, Sara, Zara.

01:43:18Ne kadar Tugay saydım. Değil mi

01:43:20İsa Süleyman? Yani Süleyman Şah

01:43:22'tan Meşeşehir'e kadar hepsine saydım.

01:43:24Var bu. Bu insanlar

01:43:26burada kendilerine tevdi

01:43:28eden görüyorum. Ama bir bakın

01:43:30orada gördüğünüz gibi Bayır Bucak'ta

01:43:32kimse kalmadı.

01:43:34Türkmen Dağı'nda kimse kalmadı. Bu bizim

01:43:36hakikaten yumuşak

01:43:38karnımızdı. Denize

01:43:40açılan çok önemli

01:43:42yerimizde.

01:43:44Maalesef onlar yani burada

01:43:46yeis içerisinde olduklarını da

01:43:48ifade ediyorum. Ben bu arada

01:43:50onlar bana tevcih ettiler.

01:43:52Bir vakıf kurmak için Esat

01:43:54Hocam bizimle ilgili. Tabii ki başımla

01:43:56beraber eski şey olarak.

01:43:58Bir vakıfla onların şeyini geleceğe

01:44:00taşımak için bir altyapı

01:44:02oluşturmak için. Sağ olsun

01:44:04Cihat Yaycıpaşa'da

01:44:06bize bana söylediklerini

01:44:08bu arada söylemiş olayım.

01:44:10Şimdi Ankara İsrar'la

01:44:12Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin

01:44:142254

01:44:16sayılı kararını

01:44:18bakın o 2254 sayılı kararı

01:44:20çok önemli bir karardır.

01:44:22Efendim ne diyor?

01:44:24Anayasa. Bakın anayasa

01:44:26bahsedilmediği için ifade ediyorum.

01:44:28Yani efendim içerisine muhalifleri

01:44:30de alacak. Muhaliflerin

01:44:32gücünü içerisine koyacak tarzda bir

01:44:34anayasa yapılsın. Ve bu anayasa

01:44:36kabul edildikten sonra

01:44:38serbest ama bu çok önemli

01:44:40Birleşmiş Milletler gözetiminde

01:44:42bir seçime gidilsin.

01:44:44Yani bu önemli. 2254

01:44:46sayılı

01:44:48efendim Birleşmiş Milletler

01:44:50Güvenlik Konseyi kararı.

01:44:52Tabii ki

01:44:54yani şöyle bakıldığı zaman

01:44:56işte Ennisuray'la

01:44:58Dayış'la efendim çok daha ileri

01:45:00El-Kaide. El-Kaide

01:45:02Database'in Arapçasıdır.

01:45:04Data dediğimiz olayın

01:45:06El-Kaide. Kaide dediğiniz

01:45:08datanın tam anlamıdır.

01:45:10Yani neden çıkmıştır? Tabii

01:45:12El-Kaide örgütünü koyan

01:45:14Usame Bin Ladin kendisi

01:45:16tekniktir, mühendistir.

01:45:18Data yaparak bu karşı koyma

01:45:20refleksini örgütleyen

01:45:22ve de bilgisayar ortamına

01:45:24koyduğu için de buna El-Kaide

01:45:26denmiştir. El-Kaide deyince

01:45:28oturma yeri falan değildir.

01:45:30Database'in tam Arapçasıdır.

01:45:32Onu da bu arada yeri gelmişken

01:45:34söyleyeyim. Buradaki cihadi

01:45:36selefi yapılar da

01:45:38dahil olmak üzere İdlib için

01:45:40tekraren söylüyorum. Ehlileştirilmiştir.

01:45:42Aynen Haçlı

01:45:44Şahabi'nin karşımıza alıp

01:45:46ehlileştirildiği gibi. Çünkü

01:45:48Haçlı Şahabi çok önemliydi.

01:45:50Biraz evvel Beşikay üstüne

01:45:52en çok roket atan

01:45:54bir yapıydı.

01:45:56Bu yapıydı. Bakın çok önemli.

01:45:58Ehlileştirildi mi Haçlı Şahabi?

01:46:00Ben Haçlı Şahabi'nin özellikle

01:46:02bakın eğer siz Irak'ta

01:46:04istikrarı sağlayamazsanız Hasan

01:46:06burada bizim

01:46:08yani yapacağımız

01:46:10bakın hala bekliyor.

01:46:12Biraz evvel ben söyleyeyim bari.

01:46:14Bakın orada gördüğünüz

01:46:16Kerrifat.

01:46:18Ve oradaki Mimbiç bölgesini

01:46:20mutlaka efendim

01:46:22o yeşilleri birleştirmeniz lazım.

01:46:24Bu çok önemli.

01:46:26Evet hemen bu

01:46:28Azizli'ye yazmışsınız ya. Onun altında

01:46:30Terrifat var. Biz dilimizde

01:46:32tüy bitti. Orayı yapmamız

01:46:34lazım. Yani onu

01:46:36birleştirmemiz lazım. Tabi

01:46:38gönül arzu eder ki

01:46:40herkesin söylemiş olduğu Rojava

01:46:42diye ifade ediyorlar. Tabi Rojava

01:46:44demek yanlış bir şey.

01:46:46Aynı Arap bölgesi. Bu

01:46:48Tel Abyad bölgesi dahil olmak üzere.

01:46:50Bakın tekrar

01:46:52ifade ediyorum. NATO'nun

01:46:54güney kanadı

01:46:56güvenlik altına alınmak. Böyle her

01:46:58seferinde. Ben buradan sizin kanalınızdan

01:47:00söylüyorum. Yani yapılan

01:47:02Birleşmiş Milletler 51. maddesi

01:47:04bu değil. NATO'nun güney kanadını

01:47:06emniyeti almak maksadıyla

01:47:08harekatın

01:47:10konsept olarak o bütün

01:47:12dünyaya açıklanmasında

01:47:14çok yarar olduğunu düşünüyorum.

01:47:16Çünkü Türkiye bir NATO

01:47:18ülkesi. Bir terör

01:47:20üretilen bir yere NATO'nun güney

01:47:22kanadını güvenlik altına almak için.

01:47:24Hocam NATO ülkesiyiz de. Çok özür

01:47:26diyorum. NATO ülkesiyiz ama diğer

01:47:28NATO ülkesi o bölgedeki

01:47:30patriotları alıp

01:47:32gitti. Biz de gittik. Bir NATO

01:47:34üyesi olarak gittik. S-400 alıp

01:47:36kendimizi korumaya çalıştık.

01:47:38S-400'ün alınması bile

01:47:40yani bu nedir? Batıdan

01:47:42gelecek olan tehdide karşı

01:47:44Doğu

01:47:46kavrama dayalı

01:47:48ihtiyaçlar sistemiyle karşı koymak

01:47:50demek. Yani

01:47:52patriota karşı bizde öyledir.

01:47:54Patriota karşı patriotla

01:47:56kendinizi koruyamazsınız. Yani

01:47:58bir Doğu sistematiğiyle

01:48:00karşı koyarsanız çok doğrudur.

01:48:02Yerinde bir harekettir. Bu

01:48:04tehdidi ortaya koyarsanız. Siz de

01:48:06biraz evvel söylediğim gibi patriotları alıp

01:48:08giderseniz. Ben de sizden

01:48:10gelecek tehdidi özellikle Yunanistan

01:48:12için söylüyorum. S-400'leri

01:48:14almak mecburiyetinde

01:48:16olmuştur. Öyle olmuştur. Bakın

01:48:18Isfahan bölgesinde de biliyorsunuz

01:48:20İran

01:48:22birlikte birkaç defa çalıştırdılar.

01:48:24İsrail'in yurt içindeki

01:48:26yani İran ana karasındaki

01:48:28ve kendi ajanları

01:48:30vasıtasıyla yapmış oldukları

01:48:32NATANS dediğimiz

01:48:34nükleer reaktörlerinin bulunmuş olduğu

01:48:36Uranium-238'i

01:48:38zenginleştirilen bölgede

01:48:40neyi çalıştırmışlardır? S-300

01:48:42sütüleri. S-300

01:48:44neyi çalıştırmışlardır? Demek ki bizim aldığımız

01:48:46S-400 doğru bir hareket.

01:48:48Yani S-400'ün...

01:48:50Kapattım mı diyor. Tamam.

01:48:52Ben çift taraflı

01:48:54böyle şey yapıyorum.

01:48:56Şimdi söylememiz lazım.

01:48:58İşte Babülhava sınır kapısı

01:49:00gene biraz evvelde

01:49:02ehlileştirilmiş diyorum. Yani şu andaki

01:49:04ehlileştirilmiş olduğu için

01:49:06bunlara, burada

01:49:08bir faktör daha var.

01:49:10Orta Doğu'nun

01:49:12Rusya'nın biraz evvel

01:49:14değerli kardeşim ifade etti.

01:49:16Amerika Birleşik Devleti'nin Orta Doğu temsilcisi

01:49:18Kirby ve diğerleri.

01:49:20Ama burada başka bir faktör var.

01:49:22Rusya'nın Alexander

01:49:24Lavrentiev.

01:49:26Alexander Lavrentiev'in

01:49:28özellikle 26 Haziran'da

01:49:30Esad'la görüştükten sonraki

01:49:32bu işin

01:49:34çabuklaştırılması bu.

01:49:36Dediğim gibi. Sonra biraz evvel

01:49:38bu çok önemli. Bu adam

01:49:40hakikaten Türkiye'nin

01:49:42yararına. Biraz evvel söyledik. Öteki

01:49:44Melun şeyi söyledik.

01:49:46İki tane model üzerinde

01:49:48duruluyor. Yani

01:49:50Recep Tayyip Erdoğan'la

01:49:52Esad görüşmesini nasıl yapılabilir?

01:49:54Şu anda takip eden

01:49:56bakan yardımcıları

01:49:58düzeyinde devam ediyor.

01:50:00Önce bakanlar görüşür. Ondan

01:50:02sonra da ve

01:50:04Sayın Cumhurbaşkanları

01:50:06görüşürler. Ve

01:50:08benim anladığım kadarıyla

01:50:10özellikle St. Petersburg'tan

01:50:12dönüşünde biraz evvel çok

01:50:14güzel gösterdiniz. O meclise

01:50:16dönüşündeki konuşmadan evvel

01:50:18Bağız Partisi'ni nasıl böyle

01:50:20etrafına alarak. Çünkü başka

01:50:22parti yok yani. Orada bir muhalefet

01:50:24dediğimiz bir şey yok.

01:50:26Nasıl etrafında Beşer Esad'ın?

01:50:28Benim bir arada

01:50:30öyle kararlarım var ki

01:50:32tabii bunun en güzeli

01:50:34Soçi görüşmesi.

01:50:36Yani Soçi'de

01:50:38Putin'in başkanlığında iki tane

01:50:40başkanım bir araya gelmek suretiyle

01:50:42yani aynı Putin'in

01:50:44bu Azerbaycan'daki

01:50:46Kursk bölgesine karanlık bulutlar

01:50:48gezerken nasıl gitti

01:50:50orada bembeyaz bir sayfa

01:50:52açtı. Onun gibi

01:50:54Soçi bence uygun bir yer

01:50:56olabilir. Ben Adana'yı

01:50:58öneriyorum. Adana mutabakatı

01:51:00yapıldığı için belki söylüyor.

01:51:02Ama bana kalırsa

01:51:04yani Ankara'da

01:51:06karşı taraftaki İsmet Paşa'nın

01:51:08çok önemli bir

01:51:10lafı vardır. Yani karşı tarafa

01:51:12şeye benzer, bu lastiğe

01:51:14benzer. Çekersiniz, her iki

01:51:16tarafta aynı

01:51:18yüklükte bırakacaksınız.

01:51:20Yani onun için ben Soçi dediğim

01:51:22zaman yani karşı tarafı da küçük

01:51:24düşürmeyeceksiniz. Belki

01:51:26karşı taraf kabul etmeyecek zaten.

01:51:28Türkiye'de bir yer olmasın.

01:51:30Ankara'ya gelsen ki o hepsinden

01:51:32daha iyi olur. O da olmaz.

01:51:34Şam'a gelsen

01:51:36istemez. O da onu söyler.

01:51:38Olmaz. Böyle ön koşulsuz yer.

01:51:40En makulü.

01:51:42Hazır

01:51:44Kafkasya'yı

01:51:46kendisine mesken edinen bir

01:51:48Putin varken Soçi bence

01:51:50çok makul. Bu dönemde de

01:51:52çok iyi. Azerbaycan, Çinistan

01:51:54ziyaretinden sonra.

01:51:56Onu özellikle söylüyorum.

01:51:58Yani bir de

01:52:00yani bunlara hiç gerek yok.

01:52:02Dışişleri Bakanları falan yapmadan

01:52:04doğrudan görüşme yapılacak.

01:52:06Doğrudan, direkt olarak. Bu da ikinci

01:52:08model. İkinci model dediğim bu.

01:52:10Doğrudan görüşme yapacaksınız.

01:52:12Bence bu daha yakın. Yani bunları

01:52:14beklerken işte bakan yardımcıları,

01:52:16bakanlar hemen. Bu

01:52:18şok şok yani hemen yapılacak.

01:52:20Çünkü. Peki bu mümkün mü size?

01:52:22Bu bu konu. Sisi'yle olduğuna göre.

01:52:24Tabii Sisi 4 Eylül'de

01:52:26geliyor. Yani 5 gün sonra o geliyor.

01:52:28Bu şekilde.

01:52:30Bundan sonra da

01:52:32bence Sayın Cumhurbaşkanımızın

01:52:34Soçi'ye

01:52:36ya da Moskova'ya olabilir ama

01:52:38Moskova biraz uzak olması. Yani

01:52:40iki tarafı dediğim gibi bu lastik

01:52:42çekmeye benzetilir. Eşit mesafede.

01:52:44İki tarafta böyle bir gerginlik

01:52:46çünkü tek tarafta gerginlik

01:52:48olmaz. Esma Esat'ın

01:52:50tedavisi neredeyse sürüyor.

01:52:52Saint Petersburg'da.

01:52:54Saint Petersburg'da.

01:52:56Orada. Yani Beyaz Geceler

01:52:58var ya işte onun üstünde. Evet evet.

01:53:00Beyaz Geceler dedi. Ama Haziran'daydı o

01:53:02Beyaz Geceler. Olsun. Sen çok

01:53:04geriden gidiyorsun. Olsun. Hayır ben

01:53:06Saint Petersburg'ı özellikle altın çizmek istiyorum.

01:53:08Kanser olması ve

01:53:10Rusya'nın sahibiyetlik göstermesi.

01:53:12Hocam. Yani şimdi

01:53:14biraz bana çok kızacaklar da.

01:53:16Kışkırtmak için soruyorum.

01:53:18Ben kışkırtmam.

01:53:20Siz. Yo yo.

01:53:22İzleyicinin bir kısmını ben

01:53:24izleyeceğini biliyorum. Şimdi siz örnek

01:53:26verdiniz ya. Ya bu görüşme

01:53:28doğrudan olsa. Kemal Hocam da dedi. Doğrudan

01:53:30olsa daha çabuk mesafe alınır.

01:53:32Ve siz önerdiniz. Soçi olsun

01:53:34dedi. Ben Adana mutabakatına

01:53:36vurmak için Adana dedim.

01:53:38Sonra Ankara.

01:53:40Sonra Ankara dedik.

01:53:42Olur mu filan. Şam dedik.

01:53:44Şimdi ben de Petersburg'u

01:53:46bilerek. Hani Esma Hanım'a da

01:53:48şey yapsın. Şöyle. Ebine Hanım'ı da

01:53:50yanına alsın gitsin. Şimdi şöyle.

01:53:52Biliyorsunuz

01:53:54bir futbol maçında

01:53:56bir futbol maçında

01:53:58Katar'daki Dünya Kupası'nda

01:54:00maçı izlemek üzerine Cumhurbaşkanı

01:54:02Erdoğan gitmişti.

01:54:04Mısır Cumhurbaşkanı

01:54:06Sisi'de oradaydı.

01:54:08Maç esnasındaki

01:54:10o temastan sonra

01:54:12Sayın Cumhurbaşkanı'nın

01:54:14Şubat ayındaki Kaire ziyareti geldi.

01:54:16Yani onursa bir gelişmiş. Şimdi de

01:54:18Sisi Türkiye'ye geliyor. Ki

01:54:20oradaki

01:54:22süreçte

01:54:24belki doğrudan işte efendim

01:54:26burada biz evet mecburen

01:54:28terörlü mücadele operasyonu var ama

01:54:30Kaire ile Ankara'nın

01:54:32siyasi mücadelesi

01:54:34durduğu nokta. İlkesi olarak

01:54:36Erdoğan'ın darbeye karşı duruşu

01:54:38ortadayken bu mekanizma.

01:54:40Şimdi Petersburg vurgusunu

01:54:42onun için yaptık. Olmaz mı?

01:54:44Petersburg bir insani görüşme

01:54:46bağlamında gibi.

01:54:48Demokolonyasına

01:54:50alsın gitsin.

01:54:52Hocamın bir itirazı

01:54:54daha doğrusu bir katkısı var.

01:54:56Çünkü Rusya sıradan bir ülke değil.

01:54:58Suriye'de çok aktif bir rolü var.

01:55:00Dolayısıyla biz eğer doğrudan

01:55:02aracısız görüşmek istiyorsak bana göre

01:55:04bunun Ankara'da hatta

01:55:06Sayın Hanımefendi'nin de tedavisinin

01:55:08kalan kısmına Ankara'da olmak üzere bir

01:55:10teklif de yapılabilir. Eğer

01:55:12imkanlarımız çok fazla. İkincisi olabilir

01:55:14ama Kemal.

01:55:16İkincisi olabilir ama bu da

01:55:18fena değil ama hakikaten güzel bir teklif.

01:55:20Güzel bir yaklaşım ama orada Rus ağırlığı

01:55:22çünkü kamuoyuna şöyle aktarılacaktır.

01:55:24Rusya'nın kontrolünde,

01:55:26moderatörlüğünde iki tarafmışız gibi

01:55:28ara buluşluk yapan

01:55:30Rusya'mış gibi algılama imkanı

01:55:32olanağı çok yüksek olur kamuoyunda özellikle.

01:55:34Biz böyle olmadığını bilsek bile.

01:55:36Ben yine Ankara'da bir devlet başkanı

01:55:38statüsünde normal bir

01:55:40devlet başkanı A protokolüyle

01:55:42iddiam o.

01:55:44İlk noktada o olacak. Bu ara model olabilir.

01:55:46Sen Cumhurbaşkanı'nın

01:55:48her an davetimiz olabilir cümlesinin

01:55:50arkasındaki.

01:55:52Katar'daki futbol maçı modeli olabilir.

01:55:54Hiçbir doğru düzgün görüşme

01:55:56olmayabilir ama gerçek görüşme

01:55:58aracısız görüşme

01:56:00Ankara'dır ya da Şam'dır.

01:56:02Ben Ankara'nın olma ihtimalini

01:56:04daha doğrusu olma isteğimi tekrar söylüyorum.

01:56:06O yüzden bir devlet başkanı gibi.

01:56:08O istek çok güzel ama St. Petersburg

01:56:10baya bir şey oldu.

01:56:12İlk temas.

01:56:16Emine Erdoğan hanımefendiyi de

01:56:18alıp aile görüşmesi

01:56:20gibi ciddi bir şey

01:56:22yapılabilir.

01:56:24Cumhurbaşkanı ile ailece görüşmüşlüğümüz var demişti zaten.

01:56:26Hasta ziyareti gibi olur.

01:56:28Hasta ziyareti gibi.

01:56:30İlk temas kurulabilir.

01:56:32O kısa olur zaten hasta ziyaretleri biliyorsunuz.

01:56:34Ama şeyi açar.

01:56:36Ondan sonra Ankara'da olur, Şam'da olur.

01:56:38Gidilir yani.

01:56:40İmzalamak yok.

01:56:42İlk temas Katar'da oldu.

01:56:44Sayın Cumhurbaşkanı gitti.

01:56:46Tam da

01:56:48biz gerekirse

01:56:50Camp David'i askıya alırız

01:56:52dendiği dönemde.

01:56:54İsrail'e karşı

01:56:56Mısır'ın

01:56:58gerekse biz Camp David'i askıya alırız

01:57:00dediği günlerde

01:57:02Cumhurbaşkanı Erdoğan

01:57:04Kayre'ye gitti ve

01:57:06siz ile fotoğraf verdi.

01:57:08Onun gibi

01:57:10Önce bir temas aç.

01:57:12Plandır mıdır tartışılır.

01:57:14Bir zaman plansız olmaz bu işler.

01:57:16Bu karşılıklıktır.

01:57:18Komutanım çok iyi bileceklerdir

01:57:20NATO'da

01:57:22Birleşmiş Milletler'deki resmi

01:57:24toplantılarının sonucu ve girişi bellidir.

01:57:26Yazılıdır. Elde okunur, çıkar gider.

01:57:28Asıl temaslar ikili görüşmek.

01:57:30Bu en son

01:57:32Washington meselesinde biliniyordu.

01:57:34Terörle mücadele meselesinin

01:57:36kısmen gireceğini ama

01:57:38Ukrayna'ya verilecek desteğin

01:57:40artacağı filan. Ama Cumhurbaşkanı'nın

01:57:42oradaki ikili temasları, basın toplantısı

01:57:44bize yaptığı açıklama, uçakta yaptığı açıklama

01:57:46bakıyorsunuz ki aslında

01:57:48NATO konseptinin dışında Türkiye'nin de bir duruşu

01:57:50olduğunu gösteren bir şey dönüştü.

01:57:52Putin'den çok güzel

01:57:54açıklamalar var biliyorsunuz.

01:57:56Türkiye'yi gösterdi. Özellikle

01:57:58doğalgaz anlaşmalarında.

01:58:00Azerbaycan ile yapılan anlaşmalarda

01:58:02İstanbul'u göstermesi

01:58:04Ukrayna hikayesinde.

01:58:06Bu Türkiye'yi gösteriyor.

01:58:08Bence bu

01:58:10Türkiye'de çok güzel bir sırcık var.

01:58:12Cemile gösterebilir.

01:58:14Bizim özellikle Sayın Cumhurbaşkanı

01:58:16güzellik ya da

01:58:18Cemile gösterebilir. Bu da

01:58:20hayırlı bir iş olur diye düşünüyorum.

01:58:22Peki teşekkür ederiz. Şimdi bu Suriye konusunu

01:58:24kapatalım. Süremiz bitmeden

01:58:26Kalkınma Yolu Projesi'ne de

01:58:28değinmek istiyordum. Bugün önemli bir

01:58:30toplantı zirve gerçekleşti İstanbul'da.

01:58:32Kalkınma Yolu Projesi

01:58:34Türkiye, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri,

01:58:36Katar, Birinci Balkanlar

01:58:38Konseyi, İstanbul Dolmabahçe

01:58:40Sarayı'nda gerçekleşti. Öncelikle

01:58:42bu Kalkınma Yolu Projesi

01:58:44nedir Hasan Bey?

01:58:46Önemli nedir? Neler getirecek?

01:58:48Kalkınma Yolu

01:58:50Projesi

01:58:54açıkçası Körfez'in

01:58:56Türkiye,

01:58:58Körfez'in

01:59:00Irak üzerinden

01:59:02Türkiye'ye,

01:59:04Türkiye üzerinden de Avrupa'ya

01:59:06bağlanması

01:59:08projesidir.

01:59:10Çok net değiller.

01:59:12Bu bir sürü koridorlar var.

01:59:14Şimdi biliyorsunuz

01:59:16bir orta koridor ki aslında

01:59:18Kemal Hocam bu konunun uzmanları da

01:59:20ben

01:59:22şahit olduğum birkaç şeyi

01:59:24daha anlatmak istiyorum burada.

01:59:26Hatırlatmak da istiyorum. Şimdi biz

01:59:28geçen sene Temmuz ayında

01:59:30Cumhurbaşkanı Erdoğan'la

01:59:34üç gün içerisinde

01:59:36önce Cidde'ye,

01:59:38Suudi Arabistan'a

01:59:40orada bir gece kalktıktan sonra

01:59:42ertesi günü Katar'a

01:59:44orada gece yatmadan devam edip

01:59:46ertesi günü Birleşik Arap Emirlikleri'nin

01:59:48başkenti Abu Dabi'ye gittik.

01:59:50Orada bir gece kaldık.

01:59:52Sonrasında Kıbrıs

01:59:54Uluslararası Havaalanına

01:59:56Ercan Havaalanına açılışı çıkmıştı.

01:59:58Orada da Türkiye'ye geldik.

02:00:00Bu seyahat sırasında

02:00:02kalkınma yoluna dair

02:00:04birkaç şey yaşandı.

02:00:06Mesela uçakta

02:00:08şöyle bir şey oldu.

02:00:10Biz Sayın Cumhurbaşkanı'na birçok soru sorduk.

02:00:12Bu bağlamda

02:00:14Birleşik Arap Emirlikleri'yle

02:00:16Türkiye'nin ticari ilişkileri

02:00:18ve stratejik ortaklık

02:00:20düzeyine kadar gelebilecek

02:00:22noktaları tartışırken

02:00:24kalkınma yol projesiyle ilgili

02:00:26ne düşünüyor

02:00:28Birleşik Arap Emirlikleri'yle diye sormuştuk.

02:00:30Hatırlıyorum. Çok net. Çünkü

02:00:32Birleşik Arap Emirlikleri'nin çok hevesli olduğunu

02:00:34daha önce de yansımıştı.

02:00:36Cumhurbaşkanı'nın sözü şuydu.

02:00:42Baye Devlet Başkanı Bin Zayed

02:00:44Muhammed Bin Zayed

02:00:46Doğru söyledim.

02:00:48Bin Zayed o kadar

02:00:50bu işi önemsiyor ki

02:00:52bir an önce

02:00:54hani projelendirelim

02:00:56birkaç ay içerisinde projelendirelim istiyor.

02:00:58Çok istekli

02:01:00cümlesini duymuş.

02:01:02Şimdi bu burada dursun. Bu önemli bir şey.

02:01:04Şimdi bu kalkınma yolu

02:01:06projesi Sudan'ı için

02:01:08ya da Irak, Bağdat,

02:01:10merkezi hükümeti için o kadar

02:01:12değerli olmalı ki, bence öyle

02:01:14değerli olmalı ki

02:01:16yıllardır terör örgütü PKK'ya

02:01:18dair hiçbir aksiyon

02:01:20almamış.

02:01:22Terör örgütü ilan etmemiş.

02:01:24Hiçbir şey söylememiş bir Bağdat

02:01:26merkezi hükümeti. Şimdi

02:01:28onu yasaklama noktasına

02:01:30adım adım ilerliyor.

02:01:32Bu proje Türkiye için

02:01:34o kadar önemli ki, biz

02:01:36pençe kilit

02:01:38operasyonlarında terörle mücadelede

02:01:40o kilidi vurmak üzereyken

02:01:42tutup Bağdat'a

02:01:44ardından

02:01:46Erbil'e ziyaretler yapıyoruz.

02:01:48Hem terör bağlamında, terörle mücadele

02:01:50bağlamında işbirliği, hem de

02:01:52koridonun

02:01:54hayata geçmesi için

02:01:56ekonomik

02:01:58anlaşmalara imza atıyoruz.

02:02:00Şimdi bu proje

02:02:02birçok koridordan

02:02:04bir tanesi olarak karşısına çıkıyor.

02:02:06Biliyorsunuz en son

02:02:08Gazze meselesinin

02:02:10başlangıcı olarak da atfedilen

02:02:12son G20 zirvesinden

02:02:14sonra

02:02:16Hindistan'daki

02:02:20Birleşik Arap Emirlikleri değil bu sefer

02:02:22Arabistan'dan İsrail'e çıkan

02:02:24Gazze'nin kuzeyinden

02:02:26Akdenizlerinden

02:02:28Yunanistan'a uzanan

02:02:30oradan da Avrupa'ya giden

02:02:32Hayfa Limanı üzerinden yeni bir

02:02:34aks vardı. O da bir şeydi.

02:02:36Ama onun destekçisi daha azdı.

02:02:38Ve zaten de

02:02:40Gazze Savaşı ya da

02:02:42Gazze'nin soykırım

02:02:44neticesinde o biraz

02:02:46akamete uğradı.

02:02:48Bu proje

02:02:52bir de

02:02:54Putin'le ilgili bir şey söyleyeyim.

02:02:58Rusya lideri Putin

02:03:00Azerbaycan Bakü ziyareti

02:03:02ve sonrasında Çeçenistan Grozny

02:03:04ziyareti olmuştu.

02:03:06Ve o ziyaretler sırasında

02:03:08İran'ın

02:03:10Babül Mendes miydi?

02:03:12Babül Mende

02:03:14Mendep Boğazı

02:03:16O boğaz ve orada bir limanı var.

02:03:18Ve oradan

02:03:20İran

02:03:22Hazar

02:03:24hatta

02:03:26şey de var

02:03:28tren yolu da var.

02:03:30Oradan Rusya'ya uzanan bir

02:03:32hat var. O hat çalışıyor şu anda.

02:03:34Orayı biraz daha

02:03:36modernize edelim diye de

02:03:38Azerbaycan'a

02:03:40bir anlaşma yaptı. Yani iki buçuk milyar

02:03:42dolarlık bir kredide açma

02:03:44yönünde bir anlaşma. O da bir yol.

02:03:46Şimdi bu yolların tamamı

02:03:48şu. Tedarik yolları

02:03:50Çin'den

02:03:52Hindistan'dan yani Uzakdoğu'dan

02:03:54ürünlerin

02:03:56tüketim

02:03:58merkezleri olan Batı'ya taşınması

02:04:00yolları. Bu

02:04:02Birleşik Arabiye

02:04:04konuştuğumuz kalkınma yolu

02:04:06projesinde ki buna bir yönüyle de

02:04:08İpek yolu

02:04:10bir de şöyle bir şey diyorlar. Kuru kanal

02:04:12diyorlar. Kuru kanal. Eski adı oydu.

02:04:14Kuru kanal projesi.

02:04:162010 yılında kuru kanal

02:04:18projesi o zamanki

02:04:20Nuri El Maliki tarafından

02:04:22bizim başımızın

02:04:24fiziğe problemli olduğumuz bir adam.

02:04:26Şimdi bu proje

02:04:28Nuri El Maliki. Körfez'in

02:04:30Körfez'in

02:04:32Katar'ını

02:04:34Birleşik Arabiye'nin

02:04:36Suudi Arabistan'ı

02:04:38doğrudan

02:04:40ilgilendiren bir proje olarak geliyormuş.

02:04:42Irak zaten başlı başına

02:04:44Körfez'in ana aktörü.

02:04:46Basra Körfez'in. Zaten Basra'dan

02:04:48o neydi

02:04:50Faul.

02:04:52Sonra

02:04:54tren yolu ve kara yoluyla

02:04:56hem tren yolu var hem kara yoluyla

02:04:58Avrupa'ya

02:05:00Avrupa'ya açılma.

02:05:02Faul adası tabii şey değil.

02:05:04Irak'da değil tabii ki.

02:05:06Ama Faul limanı

02:05:08Irak.

02:05:10Böyle bir proje ve bu tamamen ekonomik

02:05:12proje. Ama bu ekonomik proje zaten

02:05:14o ülkelerin refahı. Zaten

02:05:16diyelim ki Birleşik Arabiye'nin var.

02:05:18Ama Irak 30 yıldır

02:05:20bana göre hala işgal altında.

02:05:22Yani 2003'den

02:05:24bu yana işgal altında ve

02:05:26iç birliğine

02:05:28sağlayabilmesinin

02:05:30ekonomik bir kalkılmaya da ihtiyacı var.

02:05:32Büyük destek verecek bir şey.

02:05:34Türkiye zaten enerji koridorları açısından

02:05:36bir merkez ülke haline geliyor.

02:05:38Aynı zamanda tedarik zincirlerinin

02:05:40kesiştiği nokta olarak da yani tren yoluyla

02:05:42kara yoluyla

02:05:44hava yoluyla

02:05:46ve deniz yoluyla bir kesişme noktası oluyor.

02:05:48Böyle bir proje.

02:05:50Bugün ilk defa enerji çok özür dilerim.

02:05:52Ulaştırma Bakanı'nın

02:05:54olduğu toplantıda

02:05:56ilk adım atılmış oldu.

02:05:58Zor

02:06:00ama gerçekleşirse

02:06:02çok etkileri

02:06:04olacak bir proje.

02:06:06Hatta ulaşım da 15 gün

02:06:08kadar kısaltacak diye biliyorum.

02:06:10Hatta bazıları 25 güne kadar da

02:06:12çıkartıyorlar. Şimdi geliyor

02:06:14değil mi? Giriyor Kızıldeniz'e

02:06:16ki orada

02:06:18işte efendim Husiler bombam

02:06:20atacak öbür tarafta başka bir şey mi olacak

02:06:22diye bir şey gelirken oradan geliyor

02:06:24Suveyş kanalından yukarı çıkıyor.

02:06:26Burada da direkt Basra'dan

02:06:28gelecek Türkiye üzerinden

02:06:30devam edecek. Türkiye'nin içerisindeki

02:06:32üst yapı sorunu yok.

02:06:34Yani otoyollar

02:06:36ve tren yollar açısından. Dolayısıyla

02:06:38böyle bir proje. Peki Kemal Hocam

02:06:40siz böyle göstererek anlatmak ister misiniz

02:06:42bir de?

02:06:44Hadi buyurun.

02:06:46Müsaade ederseniz hemen şöyle

02:06:48bakın bu proje

02:06:50temelde 3 safhalı bir proje.

02:06:52Bunlardan safhanın bir tanesi

02:06:542028. İkinci safha 33.

02:06:56En son safha 2050.

02:06:58Yani çok yakın tarihler

02:07:00aslında bunlar. Bu iki tane

02:07:02safha içerisinde ilk proje

02:07:04Hasan Bey'in de ifade ettiği

02:07:06Fav Limanı var. Bakın tam şurada

02:07:08Irak'ın

02:07:10Basra Körfezi'ne açılan

02:07:12çok dar bir boğaz.

02:07:14Yaklaşık 54 km karelik bir

02:07:16dev liman.

02:07:18İşte bitirişi ilk safha bu.

02:07:20Yani 2028 tarihine kadar

02:07:22liman bitecek.

02:07:24Çalışma devam ediyor.

02:07:26En son okumalarımıza göre %80'e kadar

02:07:28ulaştıklarını öğrendik.

02:07:303-4 yıl içerisinde

02:07:32açılış yapılacak ve

02:07:34çok büyük dev bir liman olacak.

02:07:36Bu Fav Limanı bir şekilde

02:07:38tamamlandıktan sonra

02:07:40işletmesi kime verilecek? İşte o çok

02:07:42önemli. Bizim de

02:07:44liman işletmeciliği konusunda

02:07:46Türkiye'nin çok önemli tecrübeleri,

02:07:48onu bir soru işareti olarak koyalım ortaya.

02:07:50Şimdi buradan çıkan

02:07:52bakın mal ve hizmetler

02:07:54diyelim doğrudan

02:07:56Irak topraklarından birkaç kritik

02:07:58kentten geçerek mesela Kerbela,

02:08:00Musul, Bağdat, Divaniye,

02:08:02Necef, Nasıriye gibi.

02:08:04Şu hattı takip ederek

02:08:06şuradan okudum da o yüzden atlamayayım diye.

02:08:08Şu bölgeden geçerek bizim Ovaköye

02:08:10gelecek. Tabi harita gözüküyor mu bilmiyorum.

02:08:12Çok küçük şu an burada göremiyoruz.

02:08:14Ovaköye gelecek.

02:08:16Urfa sınırı yani.

02:08:18Ovaköy'den de giriş yapıp

02:08:20doğrudan Kapıkule'den Avrupa'ya

02:08:22çıkış yapacak. Ovaköy'ü

02:08:24tekrar söyleyelim ve Şırnak'ın

02:08:26Silopi ilçesine bağlı

02:08:28bugün bayağı Kürdistan

02:08:30Demokrat Partisi de

02:08:32buradan gitmesine de pek rahatsız.

02:08:34Çünkü ne yapıyor? Haburu

02:08:36devre dışında bırakacaksınız demiyor.

02:08:38Tabi o birçok

02:08:40formüllerden bir tanesi de

02:08:42karşı koymalardan. Kürdistan

02:08:44Demokrat Partisi de Haburu'nun

02:08:46devre dışında kalması için de

02:08:48bunu söylemek istedim.

02:08:501176 km

02:08:52dedi

02:08:54ben ona ilave edeceğim

02:08:56başka bir şey var mı?

02:08:58Şanlıurfa'ya doğruyor.

02:09:00Hem demir hem karayolu.

02:09:02Çünkü Şanlıurfa'dan itibaren 1176 km.

02:09:04Evet.

02:09:06Dolayısıyla bu rakamlar böyle.

02:09:08Yani hemen hemen eş değer

02:09:10uzunlukta öyle söyleyelim 1200

02:09:12km ortalama. Hem demir yolu

02:09:14hem de karayolu. Burada

02:09:16kritik olan şey Favliman'ın

02:09:18inşası ve buradaki Irak topraklarındaki

02:09:20alt yapının ve üst yapının inşası.

02:09:22Çünkü her bir noktada saydığım kentlerde

02:09:24Irak'ta bir ticaret merkezi

02:09:26açılacak. Bu ne demektir?

02:09:28Konaklama merkezleri olacak.

02:09:30Belki borsa olacak. Yani düşünün o kadar

02:09:32finans merkezleri olacak.

02:09:34Ve burada Türkiye

02:09:36ayağı bitmiş neredeyse durumda.

02:09:38Çok en önemli kritik konu.

02:09:40Kışkızıcı bir şey geldi aklıma. Bunu söylemem lazım.

02:09:42Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün

02:09:44ortasında boş bir yer duruyor.

02:09:46İşte aha bu proje için duruyor.

02:09:48Orası da demir yol diyor.

02:09:50Yavuz Sultan Selim Köprüsü

02:09:52Kuzey Marmara Otoyolu niye yapıldı?

02:09:54Sorusunun cevabı o kırmızı çizgi işte.

02:09:56Avrasya Tüneli'nin için yapıldı.

02:09:58Hep alternatifler bundan. Dolayısıyla

02:10:00toplamda bizim 7 tane gümrük

02:10:02tren gümrüğü

02:10:04limanı yapıldı.

02:10:063 tanesi Edirne'de. Yani gümrük

02:10:08çok nadirdir ülkelerde tren yolu

02:10:10gümrüğü. Ve bizim tren

02:10:12yollarımız Avrupa ile

02:10:14uyumludur. Yani Ukrayna'dan

02:10:16çıkan biliyorsunuz tren Katarları

02:10:18Polonya sınırında durdu.

02:10:20Niye? Ray genişlikleri

02:10:22daha dar. Sovyet modeli.

02:10:24Biz ama buradan trenle gidiyoruz

02:10:26hala. Kapıkula'dan

02:10:28çıkan bu

02:10:30Fav'dan gelen kalkınma yolu

02:10:32rotası

02:10:34son nokta Londra.

02:10:36Orada Balkanları da çok ilgilendiren

02:10:38hat. O çok önemli bence.

02:10:40Çırpıda geçtim ama. Orayı da istiklara

02:10:42kaldıracak. Arada Kapıkule'den sonra Hasan Bey'in

02:10:44de ifade ettiği gibi. Bakın kaç noktada.

02:10:46Sofia, Belgrad, Budapest'te.

02:10:484, 5, 6 çok

02:10:50fazla noktadan geçiyor.

02:10:52Londra'ya gidiyoruz ya.

02:10:54Bu güzergah

02:10:56fizibilite yapılmış.

02:10:58Büyük bir kısmı tamamlanmış.

02:11:00Ve Avrupa standartlarına

02:11:02yani altyapı olarak da uyumlu.

02:11:04Irak ayağıyla liman ayağı kalmış durumda.

02:11:06Hocam zaten o orta koridorda

02:11:08şu anda çalışıyor. Yani Çin'den,

02:11:10Pekin'den çıkan tren

02:11:12Londra'ya gidiyor. Bizim Avrasya Tüneli'nden geçerek.

02:11:14Şimdi burada iki tane daha

02:11:16söyleyeceğim. Bunlardan bir tanesi

02:11:18IMEC dediğimiz.

02:11:20Hindistan, Orta Doğu ve Avrupa

02:11:22hattı. Biz bu projeyi

02:11:24hayata geçirmekle ilgili deklarasyon yaptığımızda

02:11:26hemen IMEC

02:11:28diye geçen sene G20 zirvesinde

02:11:30Biden atladı bu projeyi.

02:11:32Dedi ki, tek dünya,

02:11:34tek gelecek,

02:11:36tek çıkarlar.

02:11:38IMEC projesi nedir? Hemen alternatif

02:11:40olduğu için söylüyorum. Bu projeyi de kıran

02:11:42bir proje bu. Yani IMEC dediğimiz

02:11:44Hindistan'ın Mumbai

02:11:46kentinden çıkıyor, liman kentinden.

02:11:48Bakın şu

02:11:50orada kırmızı olan

02:11:52yer orada.

02:11:54Aşağıdan devam ediyor.

02:11:56Geliyor Suudi Arabistan.

02:11:58Evet şuraya geliyor.

02:12:00Bakın yine aynı. Birleşik Arap Emirlikleri'nde

02:12:02indi. Bakın burada bindi.

02:12:04Burada indi.

02:12:06Bakın şurada

02:12:08indikten sonra tekrar

02:12:10trenlere yüklendi ya da tırlara.

02:12:12Geldi buraya Hayfa'ya.

02:12:14İndi.

02:12:16İndi burada

02:12:18mallar. Sonra tekrar

02:12:20vapurlara ya da işte

02:12:22gemilere bindi.

02:12:24Bir proje

02:12:26Güney Kıbrıs Rum yönetimine uğruyor.

02:12:28Bir tanesi hiç uğramadan direkt

02:12:30Girit'in kuzeyinden İtalya'ya.

02:12:32Pire'ye gidiyor hocam aslında.

02:12:34Pire'ye gidiyor. Pire Limanı.

02:12:36Yunanistan'ın olduğu Pire Limanı'na gidiyor.

02:12:38Pire Limanı'nın işletmesi kimde?

02:12:40Çin'de. Çin.

02:12:42Çin 49 yıl

02:12:44kiralamış. Çöktü.

02:12:46Demek ki bakın şuradaki maliyet

02:12:48toplam yani kalkınma yolu maliyet toplam

02:12:5017 milyar dolarlık bir maliyet

02:12:52var. İşin içerisinde Katar var.

02:12:54Birleşik Arap Emirlikleri var.

02:12:56Çok heveslidir.

02:12:58Cumhurbaşkanımızın dilinden anlattım.

02:13:00Uçakta da anlattım.

02:13:02Aymek'te kim var?

02:13:04Fransa var.

02:13:06İtalya, Almanya, ABD, Hindistan

02:13:08Suudi Arabistan

02:13:10ve Birleşik Arap Emirlikleri var.

02:13:12Limanında sonlanan Yunanistan

02:13:14yok. Mutabakat imzalamadı.

02:13:16Yunanistan bu işte de.

02:13:18Bu güzergâhtakilerin

02:13:20içerisinde Yunanistan çok

02:13:22önemli. Varış Limanı ya. Dolayısıyla

02:13:24o limanda imzacı devlet yok.

02:13:26O mutabakat zaptında.

02:13:28Bir projeyi daha aslında

02:13:30mesela Çin burada önemli. Çünkü iki tane

02:13:32kuşak ve yol projesi yaptı.

02:13:34Kuşak ve yol projesinin orta koridoru

02:13:36bizden geçiyor. Hocanın da ifade ettiği gibi.

02:13:38Yani Hazar Koridoru.

02:13:40Doğrudan Türkmenistan, Kyrgyzistan

02:13:42ve Kazakistan yolu Çin'e bağlanıyor.

02:13:44Bizim buradan Iğdır'dan giren

02:13:46işte Karayol'dan gelen tırlar ya da

02:13:48trenlerle gelen mallar doğrudan

02:13:50aynı güzergâhtan gidiyor.

02:13:52Burada da bir atıf yapın hocam.

02:13:54Tam yerine gelsin.

02:13:56Şimdi bakın orada

02:13:58Nahçıvan'la

02:14:00Azerbaycan topraklarını

02:14:02birleştiren bir Zengezur Koridorumuz var.

02:14:04Şurada mavi olan galiba.

02:14:06Evet.

02:14:08Koridor

02:14:10kaç kilometrede hocam? 110 müydü?

02:14:12Burada yazmıyor.

02:14:1443 kilometrelik. Pardon.

02:14:1643 kilometrelik bir koridor.

02:14:18Bu koridorla, bu düğümle

02:14:20koridor değil de

02:14:22Dehliz diyorlar. Azerbaycan ben çok

02:14:24sık sık onlara soruyorum.

02:14:26Orası Ermenistan ile İran'ın

02:14:28sınır olduğu bölge.

02:14:30Bir kamadır yani aslında.

02:14:32Yani o Zengezur bir arazi

02:14:34kesiminin koridoru.

02:14:36Ama değerli kardeşimiz

02:14:38söyledi ya altından Türkiye diyor ki

02:14:40biz 43 kilometre

02:14:44tünel yaparak geçeriz.

02:14:46Onlar Dehliz diyorlar. Ben hep Dehlize alıştım.

02:14:48Yani 43 kilometrelik

02:14:50biz geçeriz diyorlar.

02:14:52Ama İran ayak sürüyor.

02:14:54Bu iki projeyde İran ayak sürüyor.

02:14:56Ne denir?

02:14:58Vakit kaldı mı? Kalmadı galiba.

02:15:00Zengezur kısmını birleştirdiğinizde

02:15:02çok daha hızlı ve

02:15:04bütün Orta Asya Cumhuriyetleri ile

02:15:06Türkiye, Anadolu yani Ege'den çıkan

02:15:08o koridoru da kullanarak ya da Dehlize

02:15:10kullanarak Asya

02:15:12kalpleri ile bir

02:15:14temas kurabilecek. Şimdi burada

02:15:16Çin ile ilgili kuşak ve yol demiştik ya

02:15:18Orta Koridor Türkiye'den çalışıyor

02:15:20şu anda. Bu koridorlar

02:15:22toplamda 100 ülkeyi kapsıyor.

02:15:242163 civarı

02:15:2635 gün 7 saat sürüyormuş.

02:15:28O güzergah.

02:15:30Toplamda bakın 100 ülkeyle

02:15:32anlaşması var Çin'in. Ama Çin'in

02:15:34ekonomik yapısı son zamanlarda biraz

02:15:36stabil hale geldiği için

02:15:38o projelerin bir kısmı sekteye

02:15:40uğramış durumda. O yüzden Çin de

02:15:42şu bizim kalkınma yolu projesini destekliyor.

02:15:44Desteklemeyenler kimler?

02:15:46Çünkü Çin'de istifade edecek burada.

02:15:48Çin'den de para alacaksınız.

02:15:50Dolayısıyla en önemli

02:15:52mal ve hizmet kaynağı Çin şu anda.

02:15:54Çin de tabii en zengin

02:15:56ülkeleri seviyor. Yani

02:15:58her yol burada Roma'ya çıkıyor

02:16:00ve Londra'ya çıkıyor. Dolayısıyla

02:16:02şu kalkınma yolu projesi

02:16:04IMEC dediğimiz Hindistan

02:16:06Avrupa koridorunu

02:16:08kadük hale getirmiş durumda. Zaten

02:16:10doğal olarak bizim değil

02:16:12çalışılabilir değil.

02:16:14Çin'in koridorları yani kuşak ve yol projesinde

02:16:16katkı sağlıyor. Bakın

02:16:18rakip değil. Katkı sağlayan

02:16:20bir rolü var. Bu çok önemli bir

02:16:22konu. Çin tarafından doğrudan

02:16:24destekleniyor. Amerika tarafından doğrudan

02:16:26köstekleniyor şu anda. Tabii bu

02:16:28çalışmaları yaparken

02:16:30bütün bunları yaparken bir takım koşullar

02:16:32gerekiyor. İşte 2050'ye kadar

02:16:34uzanan bir dev proje ya bu.

02:16:36O koşullardan bir tanesi Irak'ın toprak

02:16:38bütünlüğü. İstikrarı.

02:16:40Türkiye bu güvenlik

02:16:42altyapısını, platformunu oluşturduktan

02:16:44sonra eş zamanı devam ediyor ama

02:16:46o platform oluştuktan

02:16:48sonra yani terörden arınmış bir

02:16:50Irak, bütünleşmiş bir

02:16:52Irak, istikrarlı bir hükümet

02:16:54buradaki faaliyetleri belki

02:16:562050'den çok daha önce

02:16:58bitirebilecek. Türkiye Irak'tan başlıyor.

02:17:00Tabii yani Irak'a doğru

02:17:02ana güzergah Irak. Dolayısıyla

02:17:04bu güvenli koridor

02:17:06bir de şunu yapıyor. Burada

02:17:08El-Mandeb girişi var.

02:17:10Bakın hocam ifade etti. Hussiler

02:17:12kontrol ediyor daha ziyade burayı.

02:17:14Burada da Süveyş kanalı var.

02:17:161956 Savaşı'nı hatırlatmak isterim.

02:17:18Hocalarımız bileceklerdir. Buradaki

02:17:20kriz dünyayı

02:17:22mahvetti. 73 krizin

02:17:24Aslında gemi oturdu birkaç yıl önce

02:17:26ne oldu? Çok zararlı durum.

02:17:28O yüzden şu Süveyş

02:17:30kanalı o kadar kritik ki

02:17:32yok olduğunda Akdeniz

02:17:34artık bir kapalı deniz oluyor.

02:17:36Dolayısıyla bu Süveyş kanalının

02:17:38istikrarsızlığını da

02:17:40Kalkınma Yolu Projesi

02:17:42kapatmış oluyor. Bab el-Mandeb

02:17:44zaten problemli. O da

02:17:46bir şekilde kapanmış oluyor bu projeyle.

02:17:48Onun için bu günler önemli.

02:17:50Hız ve sürat önemli.

02:17:52Ama bir taraftan da bakın şu

02:17:54Kızıldeniz'de oluşan iki tane boğazdaki

02:17:56problemlerin hepsini burada

02:17:58rahatlıkla aşabiliyorsunuz.

02:18:00Bize olan katkılarını saymakla bitiremeyiz.

02:18:02Kontrolümüzü bırakalım.

02:18:04Anlaşma içinde olacak bütün ülkelere

02:18:06kalkınmak.

02:18:08Bölge ve çevre ülkeleri başta Irak olmak üzere.

02:18:10Bir şey daha söyleyeceğim.

02:18:12Ben bu Kalkınma Yolu

02:18:14Projesini bir kabul ediyorum.

02:18:16Kalkınma Yolu iki projesi.

02:18:18Neresi olmalı o?

02:18:20Suriye.

02:18:22Neden yapmayalım ki?

02:18:24Başkasına ben biraz sonra söyleyeceğim.

02:18:26Buraya Suudi Arabistan da

02:18:28dair edilmeli. İran da dair edilmeli.

02:18:30Yani bunları

02:18:32dair etmezseniz

02:18:34problem.

02:18:36Ben Suudi Arabistan'ın çok dair olacağını düşünüyorum.

02:18:38Suudi Arabistan özellikle.

02:18:40Suudi Arabistan sadece kuzey tarafı.

02:18:42Şöyle bir şey. O 2030

02:18:44perspektif var ya Suudi Arabistan'ın.

02:18:46Suudi Arabistan'ın sadece Kızıldeniz

02:18:48kıyısındaki Neon

02:18:50projesi üzerinden filan yürümüyor bu

02:18:522030 projesi. Aynı zamanda

02:18:54Körfez'in yani Basra Körfez'in

02:18:56önemli bir aktörü Suudi Arabistan.

02:18:58Dolayısıyla Basra Körfez'in

02:19:00üzerinden Avrupa'yı açacak

02:19:02bir hatta Suudi Arabistan

02:19:04mutlak olmak ister. Çünkü

02:19:06aynı zamanda Suudi Arabistan yani

02:19:08sadece petrolle de artık

02:19:10ekonomisini çevirmek isteyen bir ülke değil yani.

02:19:12Doğru. Bence Biden'la beraber bu

02:19:14IMEC tarafı kalkar. O zaman Suudi Arabistan

02:19:16kanat değiştirir diye tahmin ediyorum.

02:19:18Çünkü Biden'ın projesi.

02:19:20Söyleyeceğim en son şey

02:19:22Suriye'yle ilgili olsun isterseniz.

02:19:24Bira yaptığımız

02:19:26projeler. Kalkınma Yolu 2.

02:19:28Antep'ten çıkan

02:19:30biraz önce hocamızda ifade ettiler.

02:19:32Doğrudan Şam'a uzanan ticari

02:19:34koridoru ve aşağıya doğru elbette

02:19:36aslında İpek yolu işte o.

02:19:38Evet. O koridoru.

02:19:40Derhal Karayolu

02:19:42demir yoluyla beraber

02:19:44o koridor. Çünkü Suriye

02:19:46biliyorsunuz güneyinde

02:19:48kim var? Lübnan var değil mi?

02:19:50Onun altında kim var? İsrail var.

02:19:52Asla istikrarla kavuşmayacak

02:19:54bir koridor. Kuzeyden

02:19:56beslenen bir Suriye var. Türkiye'den

02:19:58beslenen. Unutmayalım bu konuyu.

02:20:00Onun için ve enerji

02:20:02elbette ki karşılıklı. Dolayısıyla

02:20:04Kuzeyden, Türkiye topraklarından

02:20:06beslenen bir birleşmiş

02:20:08Suriye daha istikrarlı

02:20:10daha belki de güvenli bir

02:20:12ülke haline gelir. Daha refah

02:20:14halinde olur. Petrol ve doğalgazın

02:20:16da başıbozuklara kaptırmaz.

02:20:18Aynen öyle. Biladi

02:20:20Şam ile

02:20:22İttifak yapınca

02:20:24dünyada biliyorsunuz acayip aktör

02:20:26olmuşlar. Biladi Şam dedi

02:20:28Filistin dahildir.

02:20:30Lübnan, Filistin.

02:20:32Şam deyince

02:20:34başkent Şam anlamasınlar.

02:20:36Onun ismi Dimash'tır.

02:20:38Son olarak birkaç şey söyleyeyim isterseniz.

02:20:40Şimdi bu kalkınma yol

02:20:42projesi biliyorsunuz dünya

02:20:44kamuoyuna çıkışı ya da

02:20:46premier kim tarafından

02:20:48yapıldı? 22 Nisan

02:20:502024 tarihinde

02:20:52efendim çok önemli bir şeyin

02:20:54altını çiziyorum. İncirlik Üssü'nün

02:20:5610. Hava

02:20:58Anajet Üskomutanlığı haline

02:21:00gelerek oradan kalkan

02:21:02efendim

02:21:04F-16'larımızla

02:21:06Sayın Cumhurbaşkanımızı

02:21:08Bağdat'a götürmekle başladı.

02:21:10Ve orada biliyorsunuz Bağdat

02:21:12ve Erbil ziyaretlerinden sonra

02:21:14Irak-Türkiye kalkınma

02:21:16yolu projesi

02:21:18dünya kamuoyuna

02:21:20yapıldı. Ama aslı

02:21:22baktığımız zaman

02:21:2427 Mayıs 2023.

02:21:26Tam bir ay. Şey bir sene

02:21:2811 sene 13 ay

02:21:30öncesi. Şimdi orada

02:21:32çok ilginç Irak Başbakanı

02:21:34yani ben çok

02:21:36ciddi bir şekilde özellikle

02:21:38Muhammed Şii, El-Sudani'yi iyi buluyorum.

02:21:40Yani niye iyi buluyorum?

02:21:42Gerçekten biraz evvel

02:21:44değerli kardeşim de söylediği gibi

02:21:46toprak bütünlüğünü sağlayacak

02:21:48Amerika Birleşik Devletleri'nin özellikle

02:21:50Irak diye bir şeyini

02:21:52telaffuz etmedikleri, aynı şekilde

02:21:54Filistin'i de telaffuz etmedikleri gibi

02:21:56tamamıyla böyle

02:21:58Filistinsiz Filistin, Iraksız gibi

02:22:00biliyorsunuz birçok şeyleri

02:22:02anlatmak istemiyorum ama

02:22:0427 Mayıs 2023'te

02:22:06El-Sudani projenin duyurusunu

02:22:08yaptı. Kimler katıldı? İran

02:22:10katıldı. Ürdün katıldı.

02:22:12Kuveyt katıldı. Uman katıldı.

02:22:14Katar katıldı. Suudi Arabistan

02:22:16katıldı. Onun için söylüyorum.

02:22:18Bu projenin içindeydi. Suudi Arabistan'ı

02:22:20kardeş sen çok zenginsin.

02:22:22Ben seni dışarıda bıraktım diyemezsiniz.

02:22:24Biraz evvel Hasan kardeşim çok

02:22:26güzel söyledi. Ya İpek

02:22:28dediğin Şam'da vardır ya.

02:22:30Yani Şam Brokarları

02:22:32bütün Avrupa'nın

02:22:34en iyi Paris'in en güzel

02:22:36Şam'dan gelir bu Brokar.

02:22:38Yani bilmiyorum bütün o gelinlerin

02:22:40o Brokar şeyleri

02:22:42yani Osmanlı Devleti zamanında

02:22:44öyle yapılırdı. Aslında böyle

02:22:46bakıldığın zaman iki tane yol var.

02:22:48Bir tanesi biraz evvel

02:22:50Aymek Koridoru ya da ben

02:22:52Türkçe söyleyeyim. İmeç ya da İmek

02:22:54Koridoru diyeyim.

02:22:56Bu koridor 23 Eylül

02:22:582023 tarihinde

02:23:00efendim Biden'ın tek olarak

02:23:02katılmış olduğu ve açıklamış olduğu

02:23:04değil mi efendim? Biden tarafından

02:23:06açıklanan. Bu

02:23:08biraz da işte

02:23:10Mumbai diyor. Herkes

02:23:12Mumbai. Eski ismi bunun

02:23:14Bombay'di. Yani çıkış

02:23:16noktası Bombay. Bombay'dan

02:23:18gidilir. Yani Baharat

02:23:20projesiyle değil mi efendim? Baharat

02:23:22projesini açıkladı. Yokarsa da

02:23:24İpek yolu projesi.

02:23:26Bir de ortaya atılan

02:23:281980'lerden beri konuşuluyor

02:23:30bu. Yani efendim

02:23:32akşam istahareye yattı da Türkiye bunu

02:23:34ortaya koydu falan değil yani. Bunun

02:23:36cemazu evveli var.

02:23:38Yani bunun içerisinde bölgesel

02:23:40şeyler var.

02:23:42Şimdi mesela İran neden ayak sürüyor?

02:23:44Ama ben şimdi bir şey söyleyeceğim

02:23:46şimdi.

02:23:48Bu 27 Mayıs

02:23:502023'teki konferansa

02:23:52İran'ın yol ve şehircilik

02:23:54bakan yardımcısı Şehriyar

02:23:56Efendizade'ye katıldı.

02:23:58Ve proje bölge

02:24:00için büyük bir fırsattır

02:24:02dedi. Demek ki büyük bir fırsattır.

02:24:04Fırsatı açabilirsiniz. Ama

02:24:06şimdi ayak sürüyen

02:24:08çok ayak sürüyen

02:24:10bir pezeşki

02:24:12anda dahil olmak üzere

02:24:14Faul limanı için yani istemediğini

02:24:16işte bu biraz evvel

02:24:18değerli kardeşimin

02:24:20göstermiş olduğu yol ve

02:24:22Türkiye'ye giriş yolu için baya

02:24:24ciddi bir şekilde

02:24:26karşı koyma yani

02:24:28İran bu konferansa

02:24:30biraz evvel söylediğim gibi 27 Mayıs

02:24:322023 tanedeki konferans katıldı ama

02:24:34Suudi Arabistan

02:24:36ve Kuveyt

02:24:38bu projeye dahil olmamıştı ama

02:24:40en azından bu olguyu

02:24:42ortaya koymuşlardı. Şimdi

02:24:44İran şu an neden istemiyor?

02:24:46İran işte onu söyleyeceğim.

02:24:48İran niye istemiyor? Burada

02:24:50İran'la Amerika Birleşik Devletleri'nin

02:24:52şeyleri çıkarları

02:24:54örtüşüyor. Niye örtüşüyor?

02:24:56Bu projenin Irak'ta

02:24:58merkezi devleti güçlendireceği

02:25:00yönü

02:25:02efendim İran'ın

02:25:04özellikle kendisine

02:25:06altın tepsi içerisinde sunulan

02:25:08tamamıyla bir gidip de

02:25:10İran'ın yani devamlı olarak

02:25:12hükümet bile kurulsa hemen şart diye giderler.

02:25:14Tahran'ın

02:25:16ne diyorsun diye. Çünkü

02:25:18İran bu şekilde

02:25:20Hümeyni vasıtasıyla

02:25:22burnunu devrim ihraç etmekle

02:25:24bir bölgesel güç

02:25:26olarak kendisini tesit etti.

02:25:28Yani bunu söylememiz

02:25:30lazım. Efendim bir silinemesi balon mu

02:25:32falan değil. Ama oradan

02:25:34kaynaklanıyor. Şimdi

02:25:36unutulmaması gereken

02:25:38nokta şu. Bu çok

02:25:40önemli. Kalkınma yolu

02:25:421991'de

02:25:44Körfez Savaşı ile başlayan

02:25:46Amerika Birleşik Devletleri'nin

02:25:482003'te Irak'ı

02:25:50işgal etmesinin ardından

02:25:52dağılan

02:25:54bu çok tartıştık.

02:25:56Burada ben onu şey yapmayacağım.

02:25:58Irak'ın

02:26:00statü köyü. Amerika

02:26:02Birleşik Devletleri'nin statü köyü

02:26:04bozmasına dayanıyor. Sesli

02:26:06düşünüyorum. Onun için ifade ediyorum.

02:26:08Irak Devleti'ni dağıtan.

02:26:10Söyledik ve bunu baya tartıştık.

02:26:12Efendim

02:26:14başka nevi ülkenin parçalanmasına

02:26:16neden olan

02:26:18bu statü köy. Bir Kurban Bayramı sabahında

02:26:20Saddam Hüseyin'i Şiilere

02:26:22astıran. Aynı

02:26:24zamanda bunu da söylememiz

02:26:26lazım. Bölge ülkelerini

02:26:28birbirleriyle

02:26:30rekabet,

02:26:32birbirleriyle gırtlaklarını sarılacak

02:26:34tarza. Çünkü bütün

02:26:36Amerika Birleşik Devletleri'nin

02:26:38özellikle girdikleri bölgelerde

02:26:40hep bu egemendir.

02:26:42Hep bu birbirlerine kırdırmak.

02:26:44Yani bu var ya bizim

02:26:46İrlanda gibi mezhep savaşı çıkartırlar ya.

02:26:48Yani evet.

02:26:50Rekabet. Yani

02:26:52Irak'ın parçalanması.

02:26:54İkincisi çok önemli.

02:26:56Devletin dağılması.

02:26:58Amerika Birleşik Devletleri'nin

02:27:00Batı Asya'daki. Bakın bu çok önemli.

02:27:02Batı Asya'daki

02:27:04ağırlığını

02:27:06devam ettirmesine imkan sağlayan

02:27:08en büyük etken.

02:27:10En büyük etken.

02:27:12Batı Asya biliyorsunuz.

02:27:14Batı Asya dediğimiz bölgeyi

02:27:16işte bu bölge olarak.

02:27:18Batı Asya olarak

02:27:20ifade ediyorum. Hatta Batı Asya'ya

02:27:22bugün iki tane de uçak gemisini göndermesinin

02:27:24sebeplerinden bir tanesi de bu.

02:27:26Yani Hürmüz Boğazı'nın bir tarafa geçiyorum.

02:27:28Şimdi dolayısıyla

02:27:30Irak'ın

02:27:32merkezi devletini

02:27:34Türkiye buna çalışıyor. Bunun için söylüyorum.

02:27:36Güçlendiren

02:27:38yani kendisini bir aktör

02:27:40haline sokan bu durum

02:27:44aslında şunu ortaya koymamız lazım.

02:27:46Hem Türkiye için hem de İran için

02:27:48menfaatine dememiz lazım.

02:27:50Hem de Suudi Arabistan'ın menfaatine dememiz

02:27:52lazım. Ancak bu şekilde

02:27:54yani hiç kimse

02:27:56birbirini eski bir tabir

02:27:58bizim bu bölgenin tabiri

02:28:00mandepsiye sokmayacaktır.

02:28:02Bütün kartların

02:28:04açık olarak oynandığı bir

02:28:06sistematik olguyu söylüyorum.

02:28:08Aslında başa dövmüş olduk. Parçalanmış Irak devletinin

02:28:10bir yol açtığı.

02:28:12Yani Suudi Arabistan'da

02:28:14Irak tarafından

02:28:16davet edilmesine karşı

02:28:18kalkınma yoluna katılan

02:28:20ülkesine başlangıçta

02:28:22dahil olmadı. Ben biraz daha ileri

02:28:24getirerek şunu söylüyorum.

02:28:26Bu yanıltıcı olmamalı.

02:28:28Irak'ın

02:28:30Suudi Arabistan ve diğer

02:28:32Körfez ülkeleriyle

02:28:34enerji başlı olmak üzere

02:28:36birçok geniş kapsamlı

02:28:38projeleri devam ediyor.

02:28:40Yani çünkü finansman

02:28:42olgusunu ortaya koyuyor. Son cümle olarak

02:28:44şunu söyleyeyim.

02:28:46Finans dediniz ya komutanım.

02:28:482 milyar dolarlık bir hacim var.

02:28:50Onu da ifade edeyim.

02:28:52En son cümle olarak şunu söyleyeyim.

02:28:54Biraz evvel Hasan Hocam çok güzel

02:28:56bir şekilde ifade etti.

02:28:58Suudi Arabistan'ın 2016

02:29:00yılında açıkladığı

02:29:02Suudi Arabistan'ın

02:29:04Suudi vizyonu 2030

02:29:06yani bütün bunları da kapsıyor.

02:29:08Bence çok

02:29:10akilane bir şekilde Ankara bunları

02:29:12düşünüyor.

02:29:14Bence herkese biliyorsunuz

02:29:16hani meşhur lafla bitireyim

02:29:18Vim Vim Projesi

02:29:20Kazan Kazan Projesi

02:29:22mutlaka ve mutlaka

02:29:24hem İran'ı bu şekilde inandırmak

02:29:26gerekiyor. Yani ben

02:29:28Şehriyar Efendi

02:29:30Zadeni'nin

02:29:322023'teki 27 Mayıs'taki

02:29:34konuşmasına ailen katılıyorum.

02:29:36Yani ne diyor?

02:29:38Bu proje bütün

02:29:40çevre ve bölge

02:29:42ülkelerinin yararınadır.

02:29:44Peki çok teşekkürler.

02:29:46Sağ olun. Değerli katkılarınız için

02:29:48süremizin de artık sonuna gelmişiz ne yazık ki.

02:29:50Buyurun Hasan Bey.

02:29:52Yok yok bir şey demiyorum.

02:29:54Tamam bir şey söyleyecek oldunuz.

02:29:56Peki tamam. Her şeyin sonucu

02:29:58Irak merkezi yönetiminin güçlenmesine bağlı

02:30:00şu anda. Bunu anlamış olduk aslında.

02:30:02O çok

02:30:04önemli yani komutanımın söylediği var mı ya

02:30:06merkezi hükümetinin güçlendirilmesi

02:30:08o tek Irak

02:30:10demektir. Batı'nın

02:30:12yapamadığı Türkiye'nin istediği

02:30:14ve Irak'ın da yararına olan

02:30:16tek Suriye demektir.

02:30:18Merkezi hükümetleri yani

02:30:20üniter devlet. Bu kavramı unutmamak

02:30:22lazım. Pederal yapılarla

02:30:24böl, parçala, yönet sistemini

02:30:26burada tatbik etmeye çalışıyorlar.

02:30:28Kondöle üzeri rise'dir bunun da mimari.

02:30:30Teşekkür ederiz. Son cümlelerinizi

02:30:32de aldık. 3 saatlik

02:30:34gündeminde sonuna gelmiş bulunmaktayız.

02:30:36Konuklarımıza da hemen kısaca teşekkür

02:30:38edelim. Ülke TV genel

02:30:40yönetmeni Hasan Öztürk. Değerli katkılarınız için

02:30:42teşekkürler. Diğer yandan

02:30:44Emekli Tuğ General Profesör Doktor

02:30:46Esat Arslan. Çok teşekkürler.

02:30:48Bir diğer konuğumuz da

02:30:50Beykent Üniversitesi öğretim üyesi

02:30:52Doktor Kemal Olçar'da.

02:30:54Ayağınıza sağlık. Teşekkür ederiz.

02:30:56Böylece gündeminde

02:30:58sonuna gelmiş bulunmaktayız. Değerli izleyenler

02:31:00bizi izlediğiniz için teşekkürler. İyi geceler.

02:31:10Altyazı M.K.

Gündem – Deniz Çelikoğlu Bulut | 29 Ağustos 2024

Category

Transcript

Önerilen