Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismi Arzu Yıldırım Şenlik sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00TV ekranlarına hoş geldiniz efendim saatlerimiz 21'i gösteriyor şu gün programıyla karşınızdayız.
00:00:063 saatlik dilimde sizlerle birlikte ekonominin öne çıkan başlıklarını paylaşacağız.
00:00:11Tabii ki değerli konuklarımla birlikte hemen kendilerini size
00:00:14Fatih Sultan Mehmet vakıf üniversitesi öğretimi üyesi doçent doktor Biral Bağış bizlerle birlikte hoş geldiniz.
00:00:22Ekonomist Muhammed Bayram bizlerle hoş geldiniz efendim.
00:00:26Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretimi üyesi profesör doktor Şulkadir Develi de Ankara stüdyolarından bizlerle birlikte olacak.
00:00:33Hoş geldiniz efendim yayınımıza.
00:00:37Hoş bulduk efendim teşekkür ediyorum.
00:00:39Şimdi başlayalım tabii Türkiye 13 yıl sonra Arap Ligi toplantısındaydı Fidan'dan birlik açıklamaları geldi.
00:00:45Aslında ekonomiye yönelik başlıklarını ben konuşmak isterim bir kere her şeyden önce İsrail'e ticaret yapmayacağız.
00:00:52İfadeleri kullanıldı ve ortak stratejik vizyon ifadeleri de yine bu toplantıda
00:00:57Geçenler arasındaydı yani Ekim ayında aslında İstanbul'da gerçekleştirilecek
00:01:02Türk-Arap ekonomik formuna işaret etti Fidan resmi olarak ortak bir stratejik vizyon formülü
00:01:08Etmemiz gerek kullandı.
00:01:10Şimdi ekonomiye katkıları nasıl olur Biral Bağış sizinle başlamak isterim.
00:01:13Neler söylersiniz?
00:01:15Arzu Hanım tabii Türkiye İsrail ile
00:01:18Ticaretini
00:01:19Kesmişti.
00:01:20Ancak bununla yetinmedi.
00:01:21Toprakları üzerinden
00:01:23İsrail'e tüm mal
00:01:26Ticaretini
00:01:27Yani ihracatı ya da
00:01:29İsrail açısından ithalatı
00:01:31Yasaklamıştı. Bunun
00:01:33Atım medyasında
00:01:35Yansıyan haberlere göre
00:01:37İsrail ettiği yansımaları var.
00:01:39Artışları açısından
00:01:40İsrail'de tabii
00:01:42Uzun bir süredir sorun idi.
00:01:44Ancak son Türkiye üzerinden
00:01:47Ticareti yapılan ürünlerin fiyatlarında
00:01:50Artışlar var. Diğer taraftan bazı kritik ürünlerin
00:01:53Elde edilmesi
00:01:55İsrail'e ulaştırılması açısından da sıkıntılar yaşanıyor.
00:01:58Tabi meselenin bir boyutu Türkiye'nin aslında
00:02:01Bölgedeki
00:02:02Bütün ekonomilerin İsrail dahil
00:02:04Ticari ilişkilerinde ne kadar
00:02:06Kritik bir ülke olduğunu ortaya koyuyor bu veriler.
00:02:10Diğer taraftan
00:02:11Orta Doğu ile
00:02:13Ekonomik ilişkiler
00:02:14Siyasi
00:02:16Normalleşme ve yumuşama ile birlikte
00:02:19Ticarette de ekonomi
00:02:20Tabii bunun finansal yansımalarda olacak.
00:02:23O açıdan da Türkiye ekonomisini pozitif etkileyebilecek
00:02:29Ya da yeni bir sürece doğru
00:02:30Adım atmış durumdayız.
00:02:32Geçen yıl seçimin hemen sonrasını
00:02:35Cumhurbaşkanımız ve bakanların
00:02:37Birlikte kalabalık bir heyetle
00:02:40Bileşik Arap Emirlikleri'ne, Suudi Arabistan'a yaptıkları ziyaretler
00:02:44Tabii Katar ile ilişkiler
00:02:46İyi seyrediyor.
00:02:48Ha keza Kuveyt'le
00:02:49İlişkiler
00:02:51Bölgedeki diğer ülkelerle karşılaştırıldığı zaman aslında çok çok iyi durumda.
00:02:56Bu yol ise yakın zamanda
00:02:58Mısır ilişkilerine başlandı. Bütün bu bahsettiğimiz
00:03:02Ülkelerin hem
00:03:04Enerji ilişkileri
00:03:06Doğrudan ve dolaylı
00:03:08Türkiye ekonomisini etkileyen
00:03:10Türkiye ekonomisi için önem arz eden
00:03:12Farklı yönleri var. Örneğin Mısır'ı göz önüne alırsak son yaptığımız örnek
00:03:17Doğu Akdeniz'deki enerji dengeleri için
00:03:20Yine Süveyş kanalı üzerine
00:03:22Ticaretin akışı açısından
00:03:25Ki bu İsrail açısından da bölgedeki tüm ülkeler açısından da çok çok kritik bir ticari koridor
00:03:31Mısır çok önemli bir ülke ve Türkiye
00:03:34Yeni bir normalleşme sürecine
00:03:36Hem Türkiye'nin ticari denklemler açısından
00:03:39Elini güçlendirecek bir faktör olacak. Öte yanda vesayet ticaretin
00:03:43Arz zincirindeki
00:03:44Son birkaç yıldaki piyano başlayan özellikle kırılmaların
00:03:48Oradaki olumsuz gidişatın
00:03:50Belki sonlandırılması biraz
00:03:53Küresel ekonomi de tabi bu ilgilendiriyor. Hem arz zincir fiyat hareketlerinin tekrar kontrol altına alınması
00:03:59Belki bir anlamda birkaç yıl önce yaşadığımız
00:04:02Enflasyonist sürecine bir daha girin
00:04:06Hem Türkiye ekonomisini hem küresel ekonomiyi pozitif
00:04:08Etkileyecek
00:04:09Süreçlerden bahsediyoruz bu normalleşme süreci ile birlikte
00:04:13Diğer taraftan
00:04:15Türkiye'nin ticaretinde hiç şüphe yok üzerinde Avrupa Birliği'nin
00:04:19Avrupa ülkelerinin ağırlığı var ancak
00:04:21Avrupa'nın dışında
00:04:23Özellikle Ortadoğu'daki
00:04:24Ortadoğu coğrafyasındaki ekonomilerin
00:04:27Ortadoğu üzerinden tabi
00:04:29Dünya ilerine de Kuzey Afrika'ya
00:04:31Oradaki serbest ticaret bölgeleri üzerinden dünyanın
00:04:34Güneydeki özellikle
00:04:36Ülkelerinin çoğuna akan düşünürsek
00:04:38Ortadoğu ile
00:04:40İlişkilerin normalleşmesi ticari ilişkilerin güçlendirilmesi Türkiye için çok çok önemli hatta
00:04:46Yeni süreçte
00:04:47Türkiye'nin tabi ticari rotaları pazarlarını çeşitlendirme
00:04:51Hedefi var malum
00:04:53Özellikle uzak ülkeler yeniden Asya gibi
00:04:55Ticaret bakanlığının işleri bakanlığı uzun süredir üzerinde çalıştığı
00:05:00Projeleri tekrar hatırlayacak
00:05:02Bu yeni strateji ve yeni yaklaşım
00:05:05Açısından aslında dünyanın güneyi
00:05:07Çok çok önem arz ediyor
00:05:09Ve tabi Ortadoğu'daki
00:05:12Ülkeler ile ilişki
00:05:13Türkiye'nin o yeni pazarla çok çok önemli rol oynayacak dolayısıyla
00:05:18Bu bahsettiğimiz Dışişleri Bakanımızın uzun bir aradan sonra katıldığı toplantı
00:05:24Genel anlamda son bir yılda
00:05:26Bu normalleşme süreci
00:05:28Aslında Türkiye'nin uzun vadeli
00:05:30İktisadi
00:05:31Biraz da finansal
00:05:33Açılım stratejisi ile de uyumlu
00:05:35Ve orta ve uzun vadede Türkiye ekonomisini bununla birlikte küresel ekonomiye de
00:05:40Pozitif yansımaları olacak bundan şüphe etmemek gerekiyor
00:05:44Devam edelim tabi bu aslında hem toplantıyı hemde sizde hatırlattınız aslında Mısır'la gerçekleştirilen o anlaşmaları
00:05:51Konuşmaya devam edelim
00:05:52Sayın Abdülkadir Develi size de sormak isterim hem söylediğim gibi aslına bakarsanız
00:05:57Tabi bunun siyasi anlamda da çok büyük bir önemi var özellikle çağrılmamızın
00:06:0313 yıl aranın ardından Arap Ligi toplantısını ama şimdi biz ekonomik başlıklarını değerlendireceğiz
00:06:09Siz neler söylersiniz?
00:06:13Tabi özellikle toplantının gelişmesi ve Türkiye'nin de oraya katılacak olması oldukça önemli
00:06:19Hocam ifade ettiği gibi Türkiye bu noktayı tamamıyla kesti
00:06:24Aslında burada o ekonominin getirdiği bir güç ve bir baskı da var bu çok
00:06:29Kullanılabilir bu İsrail'in yapmış olduğu zalimliğe karşı
00:06:33Burada İslam ülkelerinde enstrüman var yani bu noktada İsrail üzerine baskı kullanabilecek
00:06:39Ticaretin bu noktada ticaret yapılmaması
00:06:42Enerji kozu
00:06:44Hava sahası
00:06:46Deniz sahası yani birçok alanda
00:06:49Aslında burada İslam ülkeleri bir araya gelip
00:06:52Arap ülkeleri bir araya gelip
00:06:53Ne yapabilir? İsrail'e karşı en azından iktisadi bir adım atarak
00:06:59Bunun karşıdır diye düşünüyorum zaten Sayın Cumhurbaşkanımız da
00:07:03Bunu da ifade etti bu oldukça önemli
00:07:06Tabi bölge ülkeleri ile olan ilişkiler açısından toplantı oldukça önemli yani bu İsrail
00:07:12Zorbalığının dışında aynı zamanda
00:07:15Çünkü bilindiği üzere Türkiye yaklaşık ticaretinin %50'sini Avrupa ile yapıyor
00:07:21Ama
00:07:22Kalan kısım dünyanın yeri kalanı ile
00:07:25Avrupa'da artık resessiyon eşiğinde yani iktidar aktivitenin çok güçlü olmadığı bir
00:07:31Pozisyonda
00:07:32Enerji ABD'ye mukayese edildiği zaman 4-5 kat daha yüksek maliyet ile
00:07:37Enerjiyi alıyor dolayısıyla bazı sektörler enerji yoğun sektöre durma noktasında
00:07:42Dolayısıyla bizim halen 5 tane en çok ihracat yapışı olduğumuz 5 ülkenin 3 tanesi
00:07:48Avrupa ülkesi bir diğer ABD ve Irak var sadece Orta Doğu'dan
00:07:54Burada pazarın çeşitlendirilmesi noktasında da bir paya sahip olmalı
00:07:59Noktada
00:08:00Avrupa'ya
00:08:01Ortada Orta Doğu ülkeleri
00:08:03Kuzey Afrika Afrika
00:08:06Ülkelerin bu noktada oldukça önemli
00:08:08Bakın son süreçte biz şunu gördük uluslararasında
00:08:11Gravity modeli vardır yani ekim modeli vardır
00:08:16Bir ülkenin iktisadi kadar yüksek ise ve size ne kadar yakın ise ticaretiniz o kadar yüksek olur
00:08:22Şimdi Körfez bölgesine biz olması yaptık Körfez'de ciddi anlamda bir sermaye var
00:08:27Bu sermayede yatırım yapılıyor çünkü bu noktada özellikle Körfez ülkelerinin olsun
00:08:33Kuzey Afrika ülkelerinin olsun bu bu coğrafyanın ülkeleri
00:08:37Ticaret yapma noktasında
00:08:40Elverişli
00:08:41Ülkeleri arama durumunda
00:08:43Bunların başına özellikle son teknolojik yönetim yapan
00:08:47Türkiye başta geçiyor. Dolayısıyla buradaki sermaye yeri arıyor
00:08:51Kendine yani nereye gidebilirim neredeyken nereye yatırım yapmalıyım
00:08:54Noktasında çünkü batı ile olan ilişkiler son derece kırılgan Orta Doğu'nun
00:08:59Bu noktada da Türkiye ilişkiler daha da fazla ticari noktada
00:09:03Bakın geçtiğimiz yıl 1. yüzyıla yapılan temaslar sonucu Körfez ülkeleri işte Birleşik Arap Emirlikleri olsun
00:09:10Katar olsun Suudi Arabistan olsun
00:09:12Bu bölge ile birdenbire bir ticari oluşabilirdik
00:09:15Noktasında
00:09:16İlerleme kaydedildi
00:09:18Yatırım anlaşmaları imzalandı savunma sanayi olsun teknoloji yoğun üretimde olsun
00:09:23Bir bir noktaya geri gelindi çünkü bu bölgenin de
00:09:26Enerji dışındaki alanlarda ticari işbirliğine ihtiyacı var
00:09:30Bakın şu anda petrol fiyatları
00:09:3370 doların
00:09:34Altına düştü gibi
00:09:36Neden çünkü dünyada bir durgunluk bir resessiyon ihtimali var
00:09:39Dolayısıyla petrol fiyatları düşmesi ne anlama geliyor biliyor musunuz?
00:09:42Bu bölgenin ticari ekonomik olarak
00:09:45Hacimlerin daralması anlamına geliyor
00:09:48Yani biz bir taraftan mesela
00:09:49Petrol fiyatlarının düşmesini sevindirici olarak
00:09:52Görüyoruz ama diğer taraftan da
00:09:54Düştüğü zaman bölgede bölgedeki tüm ülkeler
00:09:57Petrol zengini doğal gaz zengini ülkeler bunların da
00:10:00Bu noktada kalkınması sekteye uğruyor
00:10:03Ve yine bundan dolayı da farklı ticari
00:10:07İşbirlikler
00:10:08Dolayısıyla burada Türkiye'nin 13 yıl sonra tekrar Arap liginde olması
00:10:12Aslında Türkiye'nin bu noktada ne kadar önemli bir role sahip oldu
00:10:16Çünkü burada
00:10:18ABD var Avrupa var da Çin var
00:10:21Bu ülke bu ülke bak durumunda
00:10:23Fakat da
00:10:24Stratejik konum gereği ve sahip olduğunuz teknolojiden dolayı
00:10:27Teknoloji yoğunluk ve kapasitesine sahip
00:10:29Çünkü
00:10:30Bölge aynı zamanda dinamik bir nüfusa da sahip
00:10:32Bakın Avrupa
00:10:33Yok yani yaşlanıyor gitgide
00:10:35Göreceli olarak daha genç bir nüfusa sahip
00:10:39Ortadoğu ülkeleri geniş nüfusa sahip yani çok nüfus olması nüfusun artması
00:10:44Aynı zamanda ticaret anlamına geliyor daha fazla ülkeler arasındaki ticaret işbirliğine bu noktada zararı kılıyor
00:10:50Avrupa Birliği kurulduğu zaman
00:10:52Asıl amaç neydi burada özellikle Fransa ve Almanya arasındaki o demir çelik
00:10:56Alandaki ticaretin işbirliğinin gelişmesinin amacı
00:11:00Bir daha biz savaş yaşamıyorum ticaret işbirlikleriyle ülkelerin öncelendiği bir sistem oluşturalım yeni bir Avrupa oluştuğunda
00:11:06Dolayısıyla
00:11:07Bu bölgede de ticarete ihtiyaç var
00:11:10Ne kadar yüksek düzeyli ticaret yapılır ise burada Türkiye ve Arap ülkeler arasında bu kadar daha fazla iktisadi açıdan
00:11:16İlerleme fırsatı olacak
00:11:18Burada kalkıma yolu projesi
00:11:20Yani orada körfezden gelen
00:11:23Ticari nakliyatların
00:11:25Türkiye'ye Türkiye üzerine Avrupa'ya geçme durumu söz konusu bu aynı zamanda Irak ve diğer körfez ülkelerini de
00:11:31Geliştirecek olan bir proje
00:11:33Projelerinde daha da fazla olması da aslında biz bekliyoruz böyleliği çünkü
00:11:38Ciddi bir potansiyel durum var fakat buradaki sorun şu
00:11:41Ülkelerdeki siyasi olarak
00:11:43Siyasi istikrarsızlıklar
00:11:45Dan kaynaklı problemlerden dolayı ülkeler bir türlü bu ticari alanda
00:11:50Bir noktaya gidemiyorlar fakat şu an
00:11:53Bu ticari işbirliğini
00:11:55Destekleyici yönde iki yönde destekleyici yönde birinci yön
00:11:58İsrail'e karşı otak tavır
00:12:00Oluşmasında belki
00:12:03Metin çıkabilir buradan
00:12:05Bu oldukça önemli zaten
00:12:07ipuçlarını gördük biz
00:12:10Belki ticari olarak buradaki bu etraftaki ülkeler
00:12:13İsrail'e karşı ticari
00:12:14Önleyen engelleyen
00:12:16Bir takım adımlar atabilirler diğer taraftan ise az önce söylemiş olduğum gibi
00:12:21Bölgenin genel olarak 70 dolar gelir düştü
00:12:24Yatırma ihtiyaç var ticarete ihtiyaç var farklılarda
00:12:27O zaman burada burada Türkiye'nin o stratejik daha fazla önem taşıyor buradaki
00:12:33Arap ülkeleri açısından ve bu da
00:12:35Ben bu
00:12:36Toplantının
00:12:37Türkiye ve Arap Birliği arasındaki ticaret acıminin kıyada sahip olduğunu düşünüyorum ve sonuçlarında bu noktada
00:12:43Ben aynı zamanda meraklı bekliyorum
00:12:46Sayın Muhammed Bayram sizinle devam edelim sizden de rica edeceğim tabii bu toplantının önemini aynı zamanda tabi
00:12:53Mısır'ı da konuşacağız çünkü Mısır aslına bakarsanız Mısır'da gerçekleştirilen o anlaşmalar
00:12:58Tabi ki bugün de de yine aslında gündemdeydi
00:13:01Hem Mısır'la gerçekleştirilen anlaşmalar hem de sayın hocamda da etkisini konuşmak isterim neler söylersiniz
00:13:07Türkiye'nin içinde
00:13:09İşleyemez
00:13:10Hareket kabiliyeti Arap Birliği'den 13 yıldır sonra
00:13:13Burada
00:13:14Bir işbirliği hem de ekonomik anlamda kendilerini daha ifade edebilmek çok önemli
00:13:18Öncelikle konusunda
00:13:20Arap dünyasının sessiz kalması tırnak içerisinde gerekli önlemi almaması ekonomik açısından
00:13:25Burada çok
00:13:27Dikkat çekici bir nokta
00:13:28Çünkü Türkiye
00:13:29Net iğrenç bir ülkeye
00:13:31İğrenç kıstaması yaptı
00:13:33Hem ithalat hem iğrenç
00:13:34Burada İsrail'in
00:13:35Alabileceği kısa yoldan alabileceği termin yoluyla alabileceği
00:13:38Ürünlerin Türkiye üzerinden geçmemesi
00:13:40Geç ulaşması demek
00:13:42İsrail'in
00:13:43Evet bizden almasalar başka bir ülkeden alacaklar ama
00:13:45İsrail'in ticarette sekte uğraması demek
00:13:48Ki nitekim
00:13:49İsrail'de
00:13:50Bu dönemde 4 tane derece meyve kuruluşlarından
00:13:53Notu arttırma alan bir ülkeyiz
00:13:55İsrail özellikle bankalar özelliğinde
00:13:57Not azaltına gidilen bir ülke
00:13:59İsrail tabi
00:14:00Ekonomik olarak köşeye sıkıştırılması
00:14:02Pek mümkün de olmayabilir çünkü
00:14:04İnanılmaz bir şekilde özellikle Amerika tarafından fondlanıyor İsrail
00:14:08Ve
00:14:08Bölgedeki savaşın aslında kaynağı
00:14:11Başka noktara varıyor tabi İsrail'in
00:14:12Zorbaca
00:14:13Hukuk tanımayacak
00:14:15Bu işleri yapması soykırımı
00:14:17Hala sürdürebilmesi bu ortaya koyması
00:14:20Aslında İsrail'in ekonomik nedenler olmaksızın
00:14:22Bunları sürdürmesi nedeni
00:14:23Şimdi biz tabi
00:14:24İsrail net iğrenççi konumundaydık
00:14:27Ama biz buna rağmen
00:14:28Dedik ki
00:14:29İsrail'e tüm ticaret
00:14:30Ve İsrail'e herhangi bir mal gönderilmiyor ve İsrail'e herhangi bir mal alınmıyor
00:14:34Ama bura tabi
00:14:35Filistinli kardeşlerimizin
00:14:37İsrail üzerinden bu malları alabildiğini göz önünde bulunacak olursak da
00:14:41Anlaşma yapmamız çok önemliydi
00:14:43Şöyle açıklayalım
00:14:44Bir Filistinli
00:14:45Kişi
00:14:46Eğer bir mal alacaksa
00:14:48Tabi öncelikle Türkiye'yi seçiyor
00:14:49Türk malını almak istiyor
00:14:51Ve
00:14:52Doğrudan bir ihracat yapmadığımız için
00:14:54İsrail üzerine resmi ihracat yapıyoruz
00:14:56Ve İsrail'deki Filistin asıllı vatandaşlar bunu alıp
00:14:59Filistin'e sokuyor
00:15:00Buradaki biz kilidi nasıl çözecektik
00:15:03Mısır üzerinden
00:15:04Tabi Mısır'da
00:15:05Burada
00:15:06Refah kapısı üzerinden
00:15:08Tabi orada
00:15:08Sınırlı bir şekilde destek vermeye devam ediyordu
00:15:10Mısır'la bir anlaşma burada önemli
00:15:12Tabi İsrail'in bu savaşı sürdürebilecek
00:15:14Deresi aslında
00:15:16Her ne zaman
00:15:17Ekonomik olarak oradaki doğal gaz kısa sağlığına ulaşabilirse İsrail
00:15:21Ki hedefleri o
00:15:22Tabi arzı mevzusuna ulaşmak
00:15:24Topraktan işgal etmek
00:15:25Soykırıngan etmek amaçları da var ama
00:15:27Önemli etkeni zaten ekonomik demek
00:15:29İsrail'in buradaki bölgedeki savaşı sürdürmesi
00:15:31Arap Ligi ile birlikte
00:15:32Bölgeyi
00:15:33Bir tehdit altına sokuyor
00:15:34Lübnan'a sıçraması İran'a sıçraması
00:15:36Irak'la bu savaşın dahil olması
00:15:38Tabi hepsini etkileyecek bir denklem
00:15:40Ancak burada Mısır çok kilit bir önem
00:15:42Yıllar sonra
00:15:43Tabi
00:15:44Sayın Cumhurbaşkanı
00:15:45Bu temasla birlikte
00:15:46Mısır'la bir temasa
00:15:48Mısır Cumhurbaşkanı ülkemizde ağırlandı
00:15:50Burada çok önemli bir şekilde
00:15:52Ticaret anlaşmaları tabi
00:15:53Zamanında hatırlarsanız Mısır'la
00:15:55İskenderi Limanı üzerinden Türkiye'nin malları
00:15:58Ve Avrupa'nın malları
00:15:59İskenderi Limanı üzerinden Roro gemileri taşınıyordu
00:16:02İskenderi Limanı üzerinden Afrika boyunca
00:16:04Ve eğer bu yolu kullanmazsa
00:16:06Özellikle Avrupa
00:16:07Yine
00:16:08Avrupa ülkeleri
00:16:09Ve Afrika boyunca ülkelerden fazla bir terminle daha fazla zamanla karşılaşıyordu
00:16:13Ve bu malları
00:16:14Daha ucuz bir yola gönderemiyordu o yüzden
00:16:16Türkiye şu anda yıllardır
00:16:18Yürütmüş olduğu diplomasi aslında devam ettiriyor
00:16:21Tabi ülkelerin burada
00:16:22Çıkarları söz konusudur menfaatleri söz konusudur
00:16:25Burada siyasi
00:16:26Polemiklere alet edilemeyecek önemli siyasi çıkarlarımız ekonomi çıkarları burada Mısır'ın
00:16:30Anlaşmak dedikleri özellikle
00:16:32Filistin'deki kardeşlerimize
00:16:34Yardım açısından önemli anlaşmalar yapıldı
00:16:37Bir diğeri
00:16:38Mısır'ın kıta sahanlığı olan
00:16:39Doğalgaz arama faaliyetini Türkiye'nin yapması söz konusu
00:16:42Bununla birlikte de
00:16:44Türkiye bundan payını alacak
00:16:45Yine aynı şekilde
00:16:48Sayın Cumhurbaşkanı geçtiğimiz günlerde bir açıklama yaptı
00:16:51Biz ne Şangay 5'sine döneceğiz yönümüzü
00:16:53Ne Avrupa Birliği'ne döneceğiz yönümüzü
00:16:56Bizim yönümüz
00:16:57Kendi siyasili
00:16:58Bu açıklamanın ertesi de Arap Ligi'ne davet edildik
00:17:01Arap ülkeleri ile beraber o işbirliğimizi
00:17:03Devam edeceğimizi düşünüyorum
00:17:05Tabi Arap ülkeleri bir çıkış arıyor aslında kendilerine dolar
00:17:08Faaliyetlerin sona ermesi
00:17:10Yani petrolü dolar üzerine satılma
00:17:12Zorunlu dolar fiyatının düşmesi
00:17:14Arap ülkelerin gelirini düşürecek
00:17:16Burada kendi biriken o fonları da
00:17:19Belli bazı ülkelerde kullanmak zorunluluğu var
00:17:21Japon ekonomi baktığımız günlerde
00:17:25Gitti Katar'da anlaşma yaptı geldi yani
00:17:27Japonlar giderken
00:17:28Yanı başımızda olan Türkiye'nin
00:17:30Buralara gitmemesi tarihsel ve dini
00:17:32Bağlılığımız olan ziyaret etmemesi ekonomik
00:17:34Anlaşma yapmaması kaçınılmaz
00:17:36Aynı şekilde
00:17:37Projesi ile beraber
00:17:38Hem Çin'in malları
00:17:39Hem de
00:17:40Orta Asya'nın malları
00:17:42Bizim
00:17:43Kalkınma projesine
00:17:44Devasa limanla birlikte
00:17:45Türkiye üzerine Avrupa Birliği'ne ulaştırılacak
00:17:47O yüzden
00:17:48Avrupa Birliği'ndeki denklem hem ekonomik hem siyasi
00:17:51Türkiye olmadan düşünülemez
00:17:52Bu denklem Türkiye'nin
00:17:54Mutlaka dahil edilmesi gerekir
00:17:55Tabi her ne kadar
00:17:56Zaman zaman anlaşma savaşı olsa da
00:17:58Ülkelerin
00:17:59Çıkarlarını siyasi ve ekonomi çıkarları bağdaştırması gerekiyor
00:18:04O yüzden komşularımızla birlikte sıfır sorun
00:18:06Politikası güdülerek
00:18:07Özellikle Filistin davasında
00:18:09Özellikle
00:18:10İsrail'in soykırımı bitirme noktasında
00:18:13Anlaşmalar çok önemli
00:18:14Bununla birlikte ekonomik anlaşmalar
00:18:16Bize güç katacaktır diyebiliriz
00:18:18Şimdi tabi aslına bakarsanız bu biraz daha konuşmak isterim bu ticaretlerin elbette ki amacını ve Türkiye'ye katılmayı
00:18:24Sizinle devam edeceğim şimdi tabi
00:18:27Aslında İsrail'e ticaret yapılmayacağının altını çizerken bir de şu başlığı da söyleyeyim Dışişleri Bakanı Hakan Fidan
00:18:33Kahire'deki toplantıya davet edilen ABD
00:18:36İlişkiler ve güvenlik
00:18:37Politikası yüksek temsilcisi Joseph Borer'le de bir araya geldi
00:18:41Yine konuşulan tırların refah sınır katındaki asleni yardımların konusu da masaya atırıldı
00:18:48Bunu da konuşmak isterim Sayın Bağış
00:18:51Neler söylersiniz? Yani aslına bakarsanız şu şekilde sormuş olayım size
00:18:55Giden aslında gönderen otlar artık içeriye girin ekonomiye yansımalarında konuşmak isterim
00:19:01Neler söylersiniz?
00:19:04İsrail tabi
00:19:05Onlarca yıldır
00:19:07Filistin'i
00:19:08Kontrol altına almış durumda
00:19:11Biraz önce diğer misafirlerimizin de altını çizdiği gibi
00:19:15Siyasi anlamda veya askeri anlamda güvenlik boyutlarıyla
00:19:20Filistin'in hem Batı şeriatı gazete tarafını
00:19:24Tam konakla birlikte iktisadi açıdan da
00:19:27Vergilerin toplanmasından tutun
00:19:30Sınırlardan mal ve hizmet noktasında da İsrail'in yasal ve kontrolü söz konusu
00:19:37Bugün aslında medyaya çok barış görüşmeleri ya da ateşkent görüşmeleri sırasında da
00:19:43En fazla gündeme gelen konulardan biri malum
00:19:47Gazze'nin sınırı ve İsrail buradaki
00:19:51Kontrolünün de devamına mutlaka şart koşuyor
00:19:55Bunun arka
00:19:57Tarafındaki gerekçe tabi hiç şüphe yok geçmişte olduğu gibi
00:20:01Filistin'e akacak olan bütün
00:20:04Ticareti
00:20:05Güvenlik boyutuyla bakıyor tabi
00:20:07Bir açıdan da insani açıdan da
00:20:10Sosyolojik psikolojik tüm açılarıyla
00:20:13Aslında Filistin'i bırakan
00:20:15Hem Filistin'le
00:20:18Ticaret yapan bütün ülkelerin elini kolunu bağlayan
00:20:21Hem insani açıdan da geçmiş birkaç on yıllık
00:20:24Oradaki insanlık dramının
00:20:27Trajedi devam etmesini istiyor açıkçası
00:20:29Bugün
00:20:30Türkiye başta olmak üzere
00:20:33Biraz sağduyu sahibi
00:20:34Ortadoğu'daki ülkeler
00:20:36Batı'da da
00:20:37Filistin'e destek veren malum birçok ülke var
00:20:41Biraz sağduyular bu düzenin aynı şekilde
00:20:44Devam etmeyeceğini devam etmemesi gerektiğini sürekli hatırlatıyorlar
00:20:49Bizim de açıkçası umudumuz
00:20:51Özellikle belki ilk başta
00:20:54Daha rahat olacağı için
00:20:55İktisadi ticari tarafını aldırmış olalım
00:20:58Sınırı başta olmak üzere özellikle
00:21:01Gazze'nin
00:21:02Olan sınırında
00:21:03Devam eden onlarca yıldır bugün de devam eden
00:21:06Kontrolünün buna aslında engel demek gerekiyor
00:21:11Her tür insani
00:21:13Gıda
00:21:13Açısından geçişleri sınırlayan
00:21:16Mevcut durumdaki
00:21:18Engellerinin
00:21:19Ve kontrollerinin son bulması gerekiyor
00:21:23Bu tabii sizin de altını çizdiğiniz gibi
00:21:25Orada bekleyen
00:21:27Mevcut tırların geçişine engel olduğu gibi bundan sonra da
00:21:30Hem yani
00:21:33Geçişi açısından sıkıntı yaratacak hem
00:21:36Ateşkes ve barış görüşmelerinden sonra bir yeniden inşaat faaliyeti başlayacaksa
00:21:41Onu da zor
00:21:42Yansız hale getirecek
00:21:43Bunlarla nasıl baş edilecek
00:21:46İsrail'in hiç şüphe yok devreden çıkarılıyor
00:21:49Ve Filistin'in bir hedeflenen
00:21:52Amerika açısından da Avrupa açısından da Türkiye ve
00:21:55Bütün İslam dünyası açısından da hedeflenen
00:21:57Bağımsız bir Filistin devletidir
00:21:59Bunun tabii temel şeyler
00:22:02Kendi bağımsız iradesiyle dünyanın geri kalanıyla ticaret yapabilmesi gerekiyor
00:22:07Yani Filistinlilerin hem Batı şer'i hem Gazze'deki vergilerini
00:22:12Niye İsrail topluyor ki
00:22:13Hatta bu artık öyle bir notmuş durumda ki
00:22:17İsrail topladı vergileri
00:22:20Canı İslam
00:22:21Filistinli memurların maaşını
00:22:23Örneğin 7 Ekim olaylarından sonra
00:22:26Ödememeye başlamıştı
00:22:28Bakanların maaşlarını devlet başkanının maaşını
00:22:32Düşman olarak gören ülke
00:22:35Ödemek isterse ödüyor
00:22:37Böyle tuhaf bir durum var
00:22:39Filistin'de ve İsrail'de
00:22:42Tabii bunların
00:22:43İlk açıdan başta olmak üzere finansal boyutlarıyla siyasi boyutlarıyla
00:22:48Uzun vadeli bir çözüm pratikasına oturtulması gerekiyor
00:22:51Bunun ötesinde de tabii Orta Doğu'daki gerginliklere
00:22:55Sadece işte Mısır'daki sınır ve
00:22:58Gözüyle bağımsız bir şüphe yok ki
00:23:00Türkiye'nin
00:23:02Benim geçmişte
00:23:04Kafama takıldı şimdi İsrail'in içerisinde yaşayan Filistin topraklarında değil İsrail içerisinde yaşayan Filistinlilerden de
00:23:10Aynı şekilde vergi alıyor ve
00:23:13Ödeme konusunda Mitka'yı izliyor İsrail yani orada çalışan İsrail içerisinde çalışan Filistinlilere de mi
00:23:19Zaman maaşı vermiyor ya da veriyor
00:23:22Yani tabii şirketlerinde çalışan İsrail içindeki
00:23:26Filistinli bir tabii nüfus mevcut
00:23:28Özel şirketleri mutlaka maaş ödüyorlardır
00:23:32Ancak oradan da Filistin'in payına düşen
00:23:35Vergi ödemesi varsa şüphesiz
00:23:37Etkileniyordur
00:23:39Filistin'in sorunları yaşanıyorsa
00:23:41İsrail'in yasal sınırları içerisinde toplanan vergilerde hiç şüphe yok ki
00:23:45Sorunlar yaşanıyordur
00:23:47Bunun ötesinde
00:23:49Aslında önemli bir noktanın altını çizdiniz genel anlamda da
00:23:52Filistin ekonomisi
00:23:54Sadece toplanan vergiler ithalat ihracat açısından bak gerekiyor
00:23:58Bir bütün olarak
00:23:59Filistin ekonomisi
00:24:01Artık tamamen İsrail'e bağımlı hale gelmiş durumda
00:24:04İktisadi bağımsızlığın da
00:24:07Adım adım aslında sağlanması gerekiyor bu
00:24:09Tekrar hatırlatmış olayım
00:24:11Avrupa Birliği'nin de duruşudur
00:24:13Amerika'nın da duruşudur bağımsız birisinin devleti
00:24:16Türkiye ve İslam dünyası hiç şüphe yok zamanında dile getiriyor
00:24:20Dolanın adımı artık
00:24:22Bir sürece doğru bir patikaya doğru
00:24:26Sürdürülmesi yönlendirilmesi gerekiyor
00:24:28Diğer taraftan tabi
00:24:30Orta Doğu coğrafyasının geneli
00:24:32Aslında o kadar karışık ki
00:24:34Oradaki denklemler sürekli
00:24:36Değişiyor ancak Türkiye'nin
00:24:38Biraz önce hocalarımızın da altını çizdiği gibi Türkiye'nin önemi
00:24:42O denklemlerin en kritik
00:24:44Bilerinden biri olduğu gerçeği hiç değil
00:24:47Bu siyasi politik gelişmelerde de böyledir
00:24:50Ticari finansal ilişkilerde de böyledir biraz önce hocalarımızın
00:24:53Çok çizdiği gibi
00:24:55Süveyyan bahsetti bakıma yolu projesi
00:24:58Türkiye'nin dahil olduğu denklemlere alternatif olarak sürülen
00:25:02Sürülmeye çalışılan
00:25:04Aslında yine İsrail merkezli
00:25:05Hindistan
00:25:07Orta Doğu Avrupa koridoru gibi yeni planlamalar da var
00:25:10Tüm bu denklemleri ticari herhangi birine baktığınız zaman
00:25:14Türkiye'siz
00:25:15Sürdürülebilirlik ve uzun vadeli
00:25:18Bu denklemlerin ilerletilmesi başarıya ulaşmasının zaman içinde mümkün olmadığı gerçeğe
00:25:25Karşılaşıyor
00:25:26Burada tabi
00:25:27Türkiye'nin
00:25:28Kritik konumunun
00:25:29Altını çizerken diğer taraftan da
00:25:32Burada
00:25:33Fayda karşılıklı faydaya dayalı bir
00:25:36İlişkinin de olması gerektiğinde altını çizmiş olalım
00:25:39Türkiye tabi çok dinamik bir ekonomi hocalarımızın da
00:25:42Altını çizdiği gibi
00:25:44Bölgesel
00:25:45Bir ekonomik güç ancak küresel bir aktör
00:25:49Rolü de var Türkiye'nin
00:25:51Birçok küresel sorun da mavi Ukrayna'daki savaştan tutun
00:25:55Asya'daki Afrika'daki
00:25:58Sorunlara kadar her noktada Türkiye'de
00:26:02Ya ara bu ya da çözümün bir parçası olmak için çaba gösteriyor
00:26:06Dolayısıyla
00:26:07Ortadoğu'daki herhangi bir meseleyi konuştuğumuz zaman
00:26:11Türkiye'nin
00:26:12Orada kilit bir oyuncu
00:26:14Olarak kalacağı gerçeği ile birlikte
00:26:18Karşılıklı faydamız nasıl sağlanacağı da tabi
00:26:21Önümüzdeki dönemler için ayrı bir başka önemli konu
00:26:25Türkiye tabi
00:26:26Türkiye'nin realitesine baktığımız zaman geçen özellikle birkaç
00:26:2910 yılda ortaya çıkan gerçek
00:26:31Biz tabi
00:26:32Tasarruf
00:26:33Çok yapamayan
00:26:34Bir ülkeyiz dolayısıyla finansman ihtiyacı
00:26:37Sürekli
00:26:38Var olan bir ülkeyiz
00:26:40Dış finansman
00:26:41İhtiyacı ki buna
00:26:43İktisadi
00:26:44Terimlerle
00:26:46Diğer taraftan içe birikmiş sermayesi az olan bir
00:26:50Tüketim toplumu haline getirildik ne yazık ki
00:26:53Bu tasarruf açığı da tabi finansman ihtiyacı ortaya çıkarırken
00:26:58Bu finansmanın
00:26:59En kritik belki
00:27:00Kaynağı olarak karşımıza bugün çıkan realite
00:27:04İşte Orta Doğu'da
00:27:05Birikmiş olan özellikle
00:27:06Fosil yakıt zengini ülkelerin
00:27:10Yani doğalgaz ve petrol zengini ülkelerin
00:27:12Geçen birkaç 10 yılda biriktirdiği ciddi sermaye bu da
00:27:17Biraz önce yine misafir hocalarımızın altını çizdiği gibi
00:27:21Aslında yatırmayacak
00:27:23İyi pazarlar
00:27:25İyi yerler
00:27:27Ve Türkiye dinamik ekonomisi ile aslında bunu
00:27:30Önümüzdeki yıllar birkaç 10 yılda
00:27:33En iyi opsiyonlardan ya da
00:27:35Oradaki
00:27:36Ülkelerin bakış açısıyla bakarsak
00:27:38Yatırım için en cazip
00:27:40Yerlerden biri konu
00:27:42Çok yüksek büyüme hızı var
00:27:44Çok genç bir nüfusu var
00:27:46Beşeri sermayesi yani insan kalitesi
00:27:49Üreten insan kalitesi görece yüksek en azından Orta Doğu'daki ya da İslam Kalkınma
00:27:55Örgütündeki ülkelerle karşılaştırıldığı zaman
00:27:57Diğer taraftan tabi stratejik önemi
00:28:00Hem doğu batı ticareti açısından hem kuzey güneyi
00:28:04Ticareti
00:28:05Açısından çok kritik bir bölgede öte yandan tabi
00:28:09Konuşmanın ilk
00:28:10Yarısında da altını çizdiğimiz gibi
00:28:12Enerji denklemlerinde Türkiye'nin
00:28:14Kritik konumu
00:28:16Ki bu noktada
00:28:18İsrail için de
00:28:19Çok çok kritik
00:28:20Türkiye çünkü İsrail'in bugün izi çıkarmaya başladı ve önümüzdeki dönemler muhtemelen miktara artacak
00:28:27Hatta isim tabi
00:28:28Gazze kıyılarındaki
00:28:30Kaynaklarda da gözünün olduğu
00:28:32O bölgede çıkarılacak olan
00:28:34Bütün gazım
00:28:35Avrupa pazarlarına gelişmiş batı ekonomilerinin çıkması sürecinde Türkiye çok kritik bir ülke olacak dolayısıyla
00:28:42Bu karşılıklı faydaya dayanan
00:28:44İlişkilerin
00:28:46Önümüzdeki dönemler daha da geliştirilmesi gerekiyor
00:28:49Benim şahsi kararlarım tabi Türkiye hep bunun farkında
00:28:52Orta Doğu'daki ülkeler de adım adım
00:28:55Bunu daha iyi anlamaya başladılar ve bu da
00:28:58İlişkilerde normalleşmeyi beraber getiriyor
00:29:01Sayın Abdülkadir izine devam etmek isterim şimdi tabi aslında gazze meselesini konuşurken
00:29:06Hakan Fidan'ın işte İsrail'e yönelik ticaret
00:29:09Altın çizmesi önemli
00:29:10Durdurulması gerektiğini konuşuyoruz
00:29:12Artık bir yıla yaklaşıyor
00:29:14Artık akıllarda tabi bu ticaretin durdurulması yani ekonomik yıpratmaktan başka bir
00:29:21Şey gelmiyor akıllara
00:29:22Tabi bu aslında İsrail'i durdurabilir mi tabi arkasında Amerika Birleşik Devletleri gibi bir güç varken o da yine sorulanlar arasında
00:29:29Bir de tabi şu
00:29:30İnsani yardımlar meselesi yani aslında sürecin başında biz bu insani yardımları görüyorduk ama
00:29:36Daha da zorlaştırdı İsrail o tırların içeri girmesine izin vermiyor işte
00:29:40Ne demişler içeri 1400 tırın en iyi ihtimalle 50 tırın içeri girebildiği de
00:29:47Yine söylenenler arasında AB güvenlik konsey başkanından geldi bu açıklama
00:29:51Josep Boral'den geldi bunu da altın çizmiş olalım nasıl durdurulur İsrail ekonomik anlamda yıpratmakta
00:29:58Durur mu sizce
00:30:01Tabi şöyle İsrail'e karşı atılacak adımlar siyasi adımlar ekonomik adımlar
00:30:07Askeri adımlar yani
00:30:09Konuyu konuşuyoruz
00:30:11İlk olarak Türkiye'nin bilati olarak bütün ticareti kesmesi 2.5 milyar dolar
00:30:17Bu ciddi bir rakam
00:30:18Bir anda da etkisini gördüm çok konuşuldu Türkiye'den almış ürünlerin
00:30:23İkamelerini zordu özellikle Avrupa'dan
00:30:27Zor toparladı fakat yan beldi maliyet
00:30:29Acaba istirahat kadar umurunda
00:30:32Yani
00:30:32Bunu da alışmak gerekiyor çünkü sürekli olarak milyarlarca dolarlık yardımlar geliyor AB'den İsrail'e
00:30:38Bu gelecek gibi de duruyor şu an için
00:30:41Fakat diğer taraftan da işte birçok gençlerin genç nüfusu da askerlik yani
00:30:48Bundan dolayı özellikle güneyde tarımda çalışan
00:30:52Tarım üretimi içerideki fiyatlarının artmasına yol açtı
00:30:56Savaşın getirmiş olduğu
00:30:59Enflasyonla beraber belirsizlikle beraber aynı zamanda
00:31:05Bir
00:31:06Olumsuz hava oluştu
00:31:08İsrail'e bu da bir devamında protestoları getirdi zaten
00:31:12Dediğim gibi yani bu ne kadar etkili olur bilirim fakat burada İsrail'in canın yanması lazım iyice ya bu noktada
00:31:18Özellikle
00:31:19Geri kalan almış oldu ticareti ürünlerin o tedavinin
00:31:23Enerji bu noktada oldukça önemli bakın hani
00:31:26Konuşuluyordu
00:31:28Bu bölgedeki enerji kaynaklarını İsrail Avrupa'ya ve dünya pazarına
00:31:32Nasıl sunacak hani burada birçok alternatif var idi birisi Suriye üzerinden
00:31:36Bir boru attı
00:31:38Bir diğeri işte denizden direk işte Yunanistan'a İtalya'ya denizin altında boru attı
00:31:43Kıbrıs'a gelip Kıbrıs'tan gitmesi fakat burada
00:31:46Türkiye olmadan diğer proje işbirliği feasible değil
00:31:50Yani burada İsrail'in Hocam gibi bu noktada enerjiyi satma noktasında Türkiye ile işbirliği var
00:31:56Fakat şu andaki konuşmamız
00:31:58Söz konusu dahi bile değil
00:32:00Dolayısıyla birçok etkenin bir aynı anda iktisadi olarak
00:32:04Baskı oluşturması gerekiyor İsrail üzerinde bakın bu
00:32:07Arap ülkelerin ne yapması gerekiyor yani onların da
00:32:10Ciharetteki o tedavilerinin
00:32:12Bunların
00:32:13Kısıtlanması gerekiyor
00:32:14Ki
00:32:15İsrail
00:32:16Yine bir şekilde
00:32:18Gerek duymuş olduğu ihtiyaç duymuş olduğu ürünleri dünyanın geri kalan farklı yollarla
00:32:22Getirecektir fakat daha meşakkatli olacaktır aletli olacaktır o yüzden
00:32:27Burada ortak bir vizyona ihtiyaç var yani
00:32:30Etrafında
00:32:31Arap ülkeleri ile Müslüman ülkeleri ile çevreli
00:32:33Küçücük bir coğrafya ve orada
00:32:35Zalimlik yapıyor zorbalık yapıyor dolayısıyla burada aslında
00:32:39Masada iktisadi olarak İsrail'e karşı
00:32:42Kullanılacak o kadar çok malzeme var ki enerjiden tutun tedarik zincirlerinden tutun
00:32:47Ticaretten tutun ihracattan ithalattan birçok alana kadar canı yakacak o kadar fazla
00:32:54Araç var olan burada iradenin ortaya konabilmesi
00:32:57Burada Arap ülkelerin Müslüman ülkelerin bir araya gelip
00:33:01Bu zorbalığa karşı
00:33:03Bu insanlık dışı
00:33:05Orada her gün yüzlerce binlerce insan
00:33:09Katlediliyor buna karşı
00:33:11Bir adım atmaları gerekiyor
00:33:13Ve bu da nüfus olarak avantaja sahip olan
00:33:15Bir Arap ligi var burada
00:33:18Müslüman ülkeler var burada
00:33:20Ve bunların yürütüldüğü, ticaret var, ekonomi var, enerji var
00:33:26Tedarik zinciri var o kadar çok alan var ki
00:33:29Bir adım atmak gerekiyor Türkiye yine bu noktada
00:33:31Tarihi rolü de
00:33:34Çok net ortaya konmuş vaziyette ve gelin bu işe
00:33:37Ortak bir vizyon ile ortak bir yaklaşım ile
00:33:41Bu zorbalığın üzerine gidelim noktası mesaj verdi
00:33:44Sayın Bakan da aynı şekilde bu birlik çağrısını yeniledi
00:33:49Buna ihtiyaç var bu noktada
00:33:51Diğer taraftar ise
00:33:53Yine ticari olarak da bakıldığı zaman bakın bölge
00:33:56Dünya enerji kaynaklarının 3'te 2'si bu bölgede
00:33:59Dünya konteyner ticaretinin %30'u
00:34:03Süveyş kanalından geçiyor
00:34:05Yine dünya petrol ticaretinin yarısından fazlası Yırmız Boğazı'ndan
00:34:09Aynı şekilde geçiyor
00:34:10Yani o kadar muazzam bir potansiyel var ki burada
00:34:14Ticari olarak ve
00:34:16Fonlar birikiyor Körfez'de ciddi anlamda artık bu fon bu sermaye
00:34:20Artık batıya yetenince güvenmiyor
00:34:23Dolayısıyla burada
00:34:24Teknoloji üreten bir Türkiye var artık
00:34:27Bunun dışında sermaye birikimine sahip bir Körfez
00:34:30Var
00:34:32İslam ülkeleri var
00:34:33Ve büyüyen ekonomiler bunlar
00:34:35Bakın nüfus projeksiyonlarına bakın bir Mısır'ın nüfus projeksiyonuna bakın
00:34:40Bir de Avrupa'daki herhangi bir ülkenin nüfus projeksiyonuna
00:34:4350 yıl 100 yıl içerisinde yani bu bölge ticaret batıdan doğuya doğru kayıyor coğrafi keşiflerle beraber
00:34:49Bizim
00:34:50Geleneksel okumalarımız ile
00:34:52Batıya kayan ticaretin tekrar doğuya doğru
00:34:55Biz döndüğünü görüyoruz
00:34:56Ve yine bu dönemde
00:34:59Olusüstü kuruluşların
00:35:01Sorgulandığı bir dönem
00:35:02Dünya Bankası'na tutun
00:35:04IMF'ten tutun
00:35:05Bütün bu kuruluşların
00:35:09Tekrar gözden geçirildiği ve
00:35:11Brezilya'nın
00:35:12Çin'in Türkiye'nin
00:35:14Daha fazla söz hakkının olduğu kuruluşların
00:35:17Artık gereksinim şiddetle arzulandığı bir sürece de giriyoruz
00:35:21Ya bu çok fazla aynı zamanda dillendiriliyor
00:35:24Çünkü ticaret
00:35:25Doğuya doğru kayıyor ve burada
00:35:27Oldukça stratejik bir konum asayi bakın şu anda
00:35:31Avrupa Rusya'dan
00:35:33Gaz almıyor
00:35:33Enerji almıyor
00:35:34Ve %70 oranında tedarili kıstı
00:35:39Bu noktada Türkiye'den daha fazla enerji
00:35:42Bekliyor aynı zamanda özellikle Türkmen gazı olsun
00:35:45Kafkaslar olsun Irak vesaire bu bölgeden daha fazla
00:35:50Ve aynı şekilde
00:35:52Rusya'da
00:35:53Enerjisini satmak için Türkiye şunu teklif ediyor
00:35:56Ticaret merkezi olun diyor
00:35:59Ticaret merkezi olmak ne demek
00:36:01Ticaret enerjinin gelmesi
00:36:03Depolanması
00:36:05Ve yeniden fiyattanarak dünyaya arz edilmesi anlamına geliyor bakın burada
00:36:09Hem Avrupa'nın böyle bir beklentisi var
00:36:11Hem de Rusya'nın böyle bir beklentisi var diğer taraftar ise körfez ülkeler olsun
00:36:16Arap ülkeleri olsun bunlar da
00:36:18Enerji enerji noktasında işbirliği yapma noktası Türkiye'ye muhtaçlar
00:36:22Türkiye Türkiye'siz hiçbir şekilde
00:36:24Çok iyi bir noktaya gelmesi mümkün değil çünkü çok ciddi bir
00:36:28Tedarik noktasında stratejik bir önleme sahip Türkiye bu noktada
00:36:32Vakilde
00:36:33Bu bölgelerin ihtiyaç duymuş olduğu ürünler
00:36:36Yani biz bu noktada artık
00:36:39Orta Doğu'nun
00:36:41Batıya teknoloji bağımlılığının da
00:36:44Artık uygulandığı ve yavaşladığı bir sürece doğru da gidiyoruz
00:36:47Çünkü Türkiye artık bunu üretmeye başladı özellikle soğuma sanayi
00:36:506 milyar dolar 20 milyar dolarlar düzeyine geldi
00:36:54%97'si savunma sanayi tamamen ihracat kaynaklı
00:36:58Yani bu pozisyona gelen artık bir Türkiye var
00:37:00Dolayısıyla burada ikili ilişkilerin çok daha önem arz ettiği özellikle Arap ülkeleri Türkiye'nin
00:37:06Bir sürece doğru da gidiyoruz daha fazla işbirliği imkanları da girecek
00:37:09Fakat önemli nokta burada önce
00:37:12Öne gelmesi
00:37:14Ve ticareti önceleyen politikaların oluşması çünkü
00:37:17Ticaret olduğu zaman kazan kazan olduğu zaman bu bölge
00:37:20Topyekun kalkınacaktır ki kalkınmak için bölge
00:37:23Nüfusa sahiptir artan bir Avrupa yaşlanıyor şu anda
00:37:26Almanya'yla biz aynı nüfustayız biz geçtik Almanya'yı
00:37:29Fakat
00:37:31Nüfusun iki katı
00:37:32Dolayısıyla buradaki ülkelerin nüfusları da oldukça genç yani nüfus var burada
00:37:36Diğer ihtiyacı olan ne var sermaye sermaye birikimi körfeza var ciddi miktarda var
00:37:41Diğer taraftan bizim bu noktada neye ihtiyacımız var
00:37:45Üretime ihtiyacımız var
00:37:47Teknolojiye ihtiyacımız var bununla Türkiye
00:37:49Bölgede öncü pozisyonda ki Türk ürünlerine olan talep gitgide artıyor
00:37:54Dolayısıyla bu imkanları bir göz önüne bulunduğumuz zaman
00:37:57Orta
00:37:58Doğu
00:38:00Kadim
00:38:01Tarihine bakarak ki
00:38:031100 1200 yıllardan 1300 yıllara baktığımız zaman
00:38:07Yani birik birik
00:38:08Aslında
00:38:09Modern bilimin de zaman beklentinin oluştuğu oluştuğu bir bölge tekrar bu rolü
00:38:14Kapma potansiyeli sahip fakat uyanık olmak gerekiyor
00:38:17Orta vizyon feraset sahibi olmak gerekiyor
00:38:20Sorumluluk sahibi olmak gerekiyor özellikle İsrail'e karşı ve
00:38:24Ortak bir vizyonla ticaretli ticaret ile topyekun kalkınma noktasında da
00:38:29Daha fazla motivasyonu ihtiyacı bu zeminde bunu
00:38:32Biz neden FED'in vereceği kararı bu kadar çok konuşuyoruz
00:38:37Neden biz Avrupa'nın
00:38:38Merkez Bankası'nın atacağı adımı biz bu kadar çok konuşuyoruz
00:38:41Dünyanın en zengin enerji kaynakları bu bölgede
00:38:45Nüfuslu bölgede diğer taraftan büyüyor
00:38:48Dünyanın 1940'lı yıllardan sonra oluşan
00:38:52Geleneksel yapısının değiştiği bir süreçte var şu anda
00:38:56Dolayısıyla bu noktada birik olsun
00:38:59Bu da önemli bir durum çünkü artık bu konuşulmaya başlan artık
00:39:03Ödeme sistemli biriliği konuşuluyor şu an
00:39:05Burada tamamen batının kurmuş olduğu o finansal sistemi
00:39:09İkame finansal sistemler nasıl oluşturulabilir bunu konuşuluyor
00:39:13Doların manyasının yavaş yavaş azaldığı bir süreç altına talep artması bundan kaynaklanıyor
00:39:19Çünkü dolar görürdük enflasyon karşısında değer kaybediyor
00:39:22Çin olsun Hindistan olsun hane halkı merkez bankaları
00:39:26Altın depolamaya başladılar yani artık
00:39:28Yeni bir sisteme geçiş sürecinin arifesindeyiz biz
00:39:31Çünkü burada
00:39:33Kaybı olacak bakın burada
00:39:35Özel
00:39:36Trump dönemine dönecek olursak liberal olarak savunmuş olduğumuz
00:39:41ABD veya konuşmuş olduğumuz ABD
00:39:44Finansal yapılar ile donatılmış o ulusüstü kuruluşları
00:39:48İzah edip gözlem
00:39:49ABD'ye baktığımız zaman işte gelmediği noktada bir bakıyoruz ki liberal ekonomik sistemden çıkmış
00:39:54Çin'e karşı bir vergi artışları
00:39:57Tarifelerde artışlar kotalarda artışlar
00:40:00Vesaire bunları görebiliyoruz yani işimize işine geldiği kadar liberal bir batı
00:40:05İşine geldiği kadar demokratik bir
00:40:08Dolayısıyla artık dünyanın geri kalanı bu noktadır
00:40:10Dediğim gibi artık yeni yeni sistem bakın Çin İmar Bankası
00:40:14Özellikle Orta Asya'ya inanılmaz düzeyli yatırımlar yapıyor Afrika inanılmaz düzeyde
00:40:19Yatırımlar yapıyor hatta Çin şu şekilde suçluyor ABD'yi
00:40:22Burada Dünya Bankası'nın
00:40:24ABD'nin
00:40:25Çıkarları doğrultusunda Afrika'da yardımlarda desteklerde yatırımlarda bulunduğunu söylüyor
00:40:31Yani bu sistemin sorguları buradan anlıyoruz yani burada
00:40:34Çin güçlendikçe
00:40:35Arap ülkeleri güçlendikçe finansal
00:40:38Birikimleri arttıkça
00:40:40Artık yeni sistemlerin oluşması da zararlı hale gelecektir daha hızlı hale gelecektir
00:40:44Çok teşekkür ediyorum efendim bu başlıklarla birlikte araya gideceğiz aranın ardından
00:40:49Amerika Birleşik Devleti
00:40:50Durumuna yönelik başlıkları konuşacağız kısa bir ara diyoruz saat başında buradayız
00:40:54Ekranlarına hoş geldiniz efendim saatlerimiz 22'yi gösteriyor ekonomi başlıklarını konuşmaya devam
00:41:01Gündem programında önemli bir başlıkla devam edeceğiz Amerika Birleşik Devletleri'nde
00:41:06Yıllık enflasyon 3,5 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti
00:41:11Şimdi şöyle bir bakalım bilgileri aktarayım ardından konuşmaya devam edeceğiz değerli konuklarımla birlikte
00:41:16Amerika Birleşik Devletleri'nde Türk dosta yıllık bazda beklentileri herhalde %2,5 artış gösterdi
00:41:22Böylelikle 3,5 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti
00:41:26Tabii aslına bakarsanız tüketici fiyatlarına da şöyle bir bakalım Ağustos'ta bir önceki aya kıyasla
00:41:31Beklenti aslında % 0,2 artış olmuş yaşanmış oldu
00:41:38Konuşmaya başlayın Muhammed Bayram sizinle değerlendirmek isterim ilk olarak nasıl değerlendirirsiniz Amerika'daki bu enflasyon yüzdesini
00:41:44Gözün aydınlığına bakarsanız çünkü
00:41:47Fed'in faiz toplantısının önce bu öneriler çok
00:41:50Amerika'nın hedeflemiş olduğu enflasyon oranına yetişip yetişmeyeceği
00:41:54Ya da ne zaman ilk faiz indirim başlanacağı ilişkin
00:41:57Başlamış aslında
00:41:5950 bas puanlık bir artış yapılacağı
00:42:02Yıl boyunca bu yıl sonu itibariyle 125 bas puanlık bir
00:42:05Azalış yapılacağı ilişkin
00:42:07Söylemler mevcut
00:42:08Burada genel olarak enflasyon oranı
00:42:10Beklenenlerle örtüştü ancak çekirdek enflasyon bir miktar yüksek çıktı
00:42:14Çekirdek enflasyonu da tabii bir sonlarında
00:42:16Enflasyonu gösterge olacağı için
00:42:18Acaba faiz indiriminde
00:42:20Acele etmesek mi
00:42:22Söylemleri ortaya çıkmaya başladı
00:42:23Tabii
00:42:24Jack Snow toplantısında Jerome Powell'da bir açıklama yapmıştı
00:42:27Evet artık bu azalış dönüşüne girmemiz gerekiyor
00:42:30Açıklamalar vardı burada
00:42:32Tabii faizin
00:42:35Daha sonra 50 bas puan olacak 125 bas puan ulaşacak mı
00:42:38Bunlar çok önemli
00:42:40Tabi burada
00:42:41Fed'in faiz indirimi başlaması
00:42:43Seçimlerle de çok odaklı
00:42:45Ben gelmeden faiz indirimi yapma açıklamasına bunu Fed eğer işler doğru giderse
00:42:50Sen kendi koltuğuna kalabilirsin açıklaması yapmıştı yani
00:42:52Amerika Merkez Bankası'nın
00:42:54Bağımsızlığını içe sayarak
00:42:55Bu açılamayı yapmıştı
00:42:57Bununla birlikte işte Fed'in de
00:42:59Burada karar çok önemli
00:43:01Geçtiğimiz haftalarda
00:43:03Kara bir pazartesi yaşandı biliyorsunuz
00:43:05Bu kara pazartesi
00:43:06Japon Merkez Bankası'nın faizi artık
00:43:08Oradaki aslında fonları yani dünya borsanındaki
00:43:11Fonların
00:43:12Çıkmasına ulaştı ve Fed acil toplantı yapıp da
00:43:15Amerika ve devlet birliği ülkeleri ve devamlı diğer ülkeler
00:43:18Rezession'a girmesi endişesi ile birlikte
00:43:20Fed acil toplantı yapsın mı yapmasın mı tartışması olmuştu
00:43:23Bunu tabi geride bıraktık
00:43:25Ama tabi enflasyon verisi ile birlikte
00:43:27Fed'in şu anda neredeyse
00:43:29Faiz indirimi yapacağı kesinleşti
00:43:30Bunun
00:43:31Miktar olacağı daha belli değil
00:43:3350 bas puanlık değil de bir 25 bas puanlık bir faiz indirimi ile birlikte
00:43:37Tüm dünya ülkelerinde aslında bir
00:43:39Gevşeme
00:43:40Burada ihtimali doğacak
00:43:41Bu gevşeme ile birlikte işte altın fiyatlarına yükseliş devam eder
00:43:44Yine bir gelişmekte olan ülkelerde fon akışı devam eder diyebiliriz
00:43:47Peki bu sırada tabii kripto para uzmanı Helin Çelik de bizlerle birlikte Skype bağlantısını
00:43:52Kararızdan hoş bulduk iyi yayınlar dilerim herkese
00:43:55Yanınızda olamadım bugün bir dahaki sefere diyelim inşallah
00:43:59Olsun oradan da yine sizden değerli bilgilerinizi almaya devam edeceğiz efendim şimdi sizinle devam etmek isterim tabi
00:44:05Aslına bakarsanız Amerika Birleşik Devletleri'ndeki enflasyon durumunu konuşuyorduk tabi bunun aslında etkisini soracağım
00:44:10Kripto para piyasasına etkisini de hem değerlendirmiş olanı isterim neler söylersiniz
00:44:15Evet yaklaşık bir hafta var faiz kararına FED'in
00:44:19FED'in faiz inci kritik veriyi de almış olduk
00:44:22Bir ay içerisinde Eylül'ün ilk haftasında açıklanan tarım dışı istihdam verisiydi ve burada
00:44:27İş gücü piyasasında sert bir soğuma olduğunu tezahürat görmüş olduk ve böylelikle
00:44:31Tabi o açıklanan verinin ardından acaba 50 bat puanlık faiz indirimi
00:44:36Gelir mi sorusu vardı akıllarda
00:44:39Bugünkü veri beklentiye paralel açıklandı
00:44:42Yine enflasyonda güzel bir yol kat edildiğini ve
00:44:45ABD fıkıh para politikasının
00:44:47Ürünlerinin meyvelerinin toplandığını şahit olduk ancak şöyle kritik bir durum var
00:44:52İş gücü piyasasındaki
00:44:54Gerileme buradaki zayıflama devam ediyor ve
00:44:57FED faiz indirimine giderken bu veriye
00:44:59Baş ucunu çekiyor
00:45:01Bu veriyle birlikte
00:45:02Şimdiki bugünkü açıklanan enflasyon verisini
00:45:05İkisini bir değerlendirecek olursak artık %90 ihtimalle
00:45:1018 Eylül'de
00:45:1225 bat puanlık
00:45:13Faiz indirimi yapacak bu
00:45:15Kesinleşti ilk başta veriye negatif bir tepki veri kısmı bir gerileme görüldü
00:45:20Bitcoin dolara baktığımız zaman 57 bin seviyesinde
00:45:24Satış baskısıyla karşılaştı ancak buradaki dinası içerisinde biraz daha farklılaşıyor
00:45:29Burada kısa vadeli yatırımcının daha fazla satış yapmayı istekli olduğunu ve
00:45:33Bu kısa vadeli örüntüden daha doğrusu minimum diskle nasıl çıkabileceğine
00:45:39Gözeterek kaçış noktası yarattığını biz gözlemliyoruz ama
00:45:43Orta uzun vade yatırımcısı alışlarına devam ediyor
00:45:46Burada da bir hızlanma söz konusu var
00:45:48Piyasa içerisindeki hakimiyete baktığımız zaman
00:45:51Bitcoin ve
00:45:52Tether hakimiyetinin arttığını
00:45:55Hacmen zayıf olan kripto para birimlerine de bir miktar
00:45:59Fon kaydığını gözlemliyoruz ama
00:46:00Ethereum'un özelinde konuşacak olursak
00:46:04Ethereum'daki kan kaybının hala devamını söylememiz mümkün
00:46:07Aslında yatırımcı şunu gözetiyor
00:46:09Faiz kararından önce özellikle bugünkü veri ile birlikte
00:46:13Ya biraz daha riskini azaltarak Tether'e yani Stablecoin'e kripto para birimine
00:46:18Geçiyor burada da işlem açmaya hazır vaziyette bekliyor
00:46:22Ya güçlü gördüğü Bitcoin'e geçiş yapıyor
00:46:24ETF'lere baktığımız zaman son iki gündür ETF'le de güzel girişler
00:46:29Yaşandığını gözlemliyoruz ve piyasanın
00:46:3157.000-58.000 bandına giderken
00:46:33Desteklendiğini ETF'lerle en azından söylememiz mümkün
00:46:37Günkü verinin ardından geri çekilmesinin sebebi de
00:46:40Artık 50 bas puanlık faiz indiriminin biraz daha rafa kalkacak olması
00:46:465 bas puanlık faiz indiriminin daha keskin fiyatlanmasından kaynaklandığını söylemiş
00:46:51Diğer taraftan tabi bana kalırsa yani FED Watch Tool'a göre yani FED izleme aracına göre de
00:46:5718 Eylül'de 25 bas puanlık faiz indirimi %89'a yükselmiş vaziyette
00:47:03Ve FED yumuşak iniş öngörecektir ama
00:47:06Bundan sonraki süreç için şimdi 2 tane kritik
00:47:09Çok kritik
00:47:09Takip etmemiz gereken konu var
00:47:111- 2 faiz indirimi
00:47:13Gözlememiz ve
00:47:16İzlememiz gereken bir politik olarak Japonya Merkez Bankası'nın
00:47:20Faiz artırım sürecini
00:47:22İzlememiz gerektiğini düşünüyorum çünkü
00:47:24Geçtiğimiz süreçte
00:47:26Burada
00:47:27Bir tartışıda yaşadığımız gibi
00:47:30Sert bir gerilemeye finansal piyasalarda yaşanabilecek bir
00:47:34Çöküşe karşı
00:47:35Korunaklı bölgede kalabilmemiz adına
00:47:37Yani bu durumu da incelememiz gerekiyor ancak bana soracak olursanız yine
00:47:43Japonya Merkez Bankası'nın hamleleri çok olacaktır ama
00:47:47Özellikle kripto para piyasasında
00:47:49Son yapılan araştırmalara göre tırım kuruluşlarının
00:47:52Yaptığı incelemeler var
00:47:54Kamala
00:47:55Trump mu gelecek
00:47:57Her iki case de de yelpazemiz çok genişliyor
00:48:00Fiyat fırından
00:48:01Trump'la Harris'in bir düellosu vardı ve burada da
00:48:05Kripto para birimlerinin adı geçmedi
00:48:07Topluluk açıkçası biraz
00:48:09Feedback verilmesini bekliyordu Trump'ın ağzından bitcoin kelimesini duymak istiyordu
00:48:14Ya da Kamala Harris'i bu yönde sıkıştırmasını bekliyordu ancak
00:48:18Bu beklenti gerçekleşmedi ve
00:48:19Çoğalmadığı düşünüldü eleştirilere maruza Trump'ın seçilme ihtimali
00:48:24%51'den 49'a geriledi
00:48:26Diye bir anket sonucu okudum ne kadar doğru ne kadar manükületik
00:48:31Tartışmaya açık bir konu ama
00:48:33Burada Kamala Harris'in henüz bir kripto para programı
00:48:37Açıklamamış olması ve
00:48:39FTC'nin şimdiki başkanının kripto para birimlerine karşı
00:48:42Savaş halinde olması ve demokratlarla da arasının
00:48:45Çok iyi olduğunu söyleyebilirim ve yaklaşık olarak 2018'den 2024'e kadar
00:48:517 milyonların üzerinde
00:48:52Kripto piyasasına karşı ceza dava
00:48:55Vaziyette etrafında
00:48:56Olası bir
00:48:58Para piyasasındaki
00:49:00Beklenmeyen hareketlere maruz kalabilir yatırımcı
00:49:03Burada dediğim gibi yer fazla çok geniş o yüzden
00:49:06Dikkat etmemiz gereken bir sürece geliyoruz
00:49:08Faiz kararının ardından
00:49:11ABD seçimleri
00:49:12Piyasa içerisindeki fiyatlanmaya devam edecektir
00:49:16Sayın Abdülkadir Develi sizinle devam etmek isterim tabi aslına bakarsanız konuşuyoruz Amerika'daki enflasyon
00:49:22Konusunu ama
00:49:24Helin önemli bir başlığı açmış oldu aslına bakarsanız Harris ve Trump'ın
00:49:28O bir araya geldiği görüşme çokça da konuşuluyor şimdi
00:49:32Hocamın da söylediği gibi aslına bakarsanız önde görünüyordu Trump ama o gerçekleştirilen programın ardından
00:49:38Aslında Trump'ın 4 puan gerisinde olarak görülen Harris artık 8 puan öne geçti diyebiliriz
00:49:45Anketlerin gösterdiği sonuçlar bunlar
00:49:46Tabi birçok başlığı da gördük yani yeni kurulan şirketler için vergi indirimini gördük aynı zamanda işte çocukları olan
00:49:536 bin dolara kadar vergi indirimi vaatlerini gördük
00:49:58Enflasyonist sürecin
00:50:01Olmuş olduğu o yaşam maliyetine getirmiş olduğu olumsuz etkiyi
00:50:06Aynı zamanda ekopolitik bir söyleme dönüştüğü bir ABD seçimlerinde aynı zamanda konuşuyoruz
00:50:12Artık taraflar aynı zamanda söylemler ile
00:50:16Daha çok birbirlerine karşı gelmeye başladılar
00:50:20Bir taraftan enflasyon ABD'de geride kaldırıyor tabi
00:50:25Bu süreci de iyi okumak lazım çünkü ABD
00:50:28Bu yumuşak inişi iyi planladığını düşünüyor fakat buna rağmen yaşam miktarı
00:50:34Enflasyon %8'lere %9'lara kadar çıkmıştı ve burada özellikle
00:50:38Abet gelirliler ne kadar bu seviyeyi ve refah düzeyini koruyabilirler
00:50:43Bu soru işareti
00:50:44Dolayısıyla belli ki
00:50:46Bu enflasyonu geçmişte getirmiş olduğu
00:50:51Burada Kamala Harris tarafından bir iktisadi söylem haline getirilmiş yani
00:50:56Bir taraftan liberal ve sermaye taraftarı gözüken Trump var ama diğer tarafta da aynı zamanda
00:51:02Daha çok sosyal politikalar ile
00:51:05Kendini söylemlerini geliştirmeye çalışan
00:51:08Kamala Harris var burada
00:51:10Dolayısıyla bu iki taraf arasındaki söylem bu düelloyla piyasalar şekilleniyor gibi duruyor
00:51:17Tabi ben şunu söylemek istiyorum
00:51:19ABD bu süreci artık enflasyonla mücadele noktasında belli bir noktaya geldiğini düşünüyor yani bu
00:51:25Faiz indirimi zaten o yüzden bekliyorduk biz
00:51:27Süreci yönetirken de gözü kulağı sürekli iş gücü piyasalarında oldu ve şaşırtıcı bir şekilde
00:51:34ABD'nin uygulamış olduğu bu yüksek politika faizi sıkı para politikasından karşı
00:51:38İş gücü piyasaları oldukça dirençli çıktı yüzde
00:51:41Altında
00:51:42Baya bir devam etti bir seyretti
00:51:45Son aylarda yüzde 4'ün üzerine çıktı ki bu bile
00:51:48Uyguladığı politikalara bakılırsa yani çok da
00:51:51Piyasadan aynı zamanda güçlü olduğunu gösteriyor bize
00:51:55Tabi diğer taraftan ise bir kaygı ortaya çıktı son süreçte
00:51:59Başlamasıyla bu faizi yükseltmeye başladığı dönemdeki ilk birinci ve ikinci çeyrekte de biz bunu gördük
00:52:07Bu kaygı işte pazartesi birden piyasa yansıdı
00:52:10Ekonomik aktivite büyüme
00:52:12Yani temel kaygı bu şu anda ABD'de değil
00:52:16Küresel ekonomik aktivitede de temel kaygı bu büyüme
00:52:19Yani artık denilen şu
00:52:21Küresel enflasyonda bir düşüş
00:52:24Oluştu
00:52:25Fakat ekonomik aktiviteyi noktalandırmak durumundayız peki bu süreç
00:52:29Nasıl yönetilecek
00:52:30Aslında temas soru bu çünkü
00:52:32Burada küresel ekonomik aktiviteyi çok hızlı bir şekilde düşük
00:52:36Böyle Şahin faiz indirimleri ile
00:52:39Biz desteklediğimiz zaman bu defa enerji enterında
00:52:42Birden artış meydana gelebilir yani bu hassas bilgi
00:52:47Yani burada eğer faiz indirme süreci çok hızlı bir şekilde gerçekleşir ise
00:52:51Enerji ve emtiyada %15'lik bir yıllık fazla bir artış olabilir
00:52:56Enflasyonist süreci devamında bitirebilir
00:52:59Şu an ABD'de bakın iş gücü piyasaları giren iş devam ediyor
00:53:02Fakat diğer taraftan ekonomik aktivite gerekiyor artık yani
00:53:05Dünyadaki endeksler de buna bakıyor
00:53:07Yani endeksler olsun altın olsun
00:53:09Az önce Elin Anlı ifade ettik kripto piyasalar olsun
00:53:13Bu faiz indirme sürecinin önünde ne şiddetle şekilleneceğini
00:53:16Bakıyor şu an piyasa buna bakıyor bu nasıl yönetilecek bu bir yönetim sorunu
00:53:21Şimdi bir taraftan siz bunu yaptığınız zaman küresel ekonomik aktivite hızlı arttığı zaman
00:53:26Enerji emtiyadaki artış enflasyon geri dönme ihtimali var
00:53:29Dolayısıyla burada daha ihtiyatlı bir adım atılacaktır değil ben düşünüyorum
00:53:33Buradan ve burada ABD Merkez Bankası belki sembolik bir düşünce 25 basmanlık bir
00:53:38Düşüş ile süreci belki yönetecektir diğer taraftan da dediğim gibi
00:53:42İktisadi söylemlerin çok ön planlı olduğu seçim süreci var bir tarafta sermaye iyi
00:53:47Temsil eden
00:53:50Trump var diğer tarafta ise işte hane halkını daha çok önceleyen
00:53:54Yaşam maliyetlerini destekleyen sermaye türlü sosyal politika aracıyla
00:53:58Hane halkının vergi indirimlerini firmaların
00:54:01Gelişmesini girişimciliği destekleyen
00:54:03Daha çok devletin böyle destekleyici ve düzenleyici rolde olduğunu
00:54:07Sosyal politika bağlamında ifade eden
00:54:11Kamala Harris var
00:54:12İki söylem şu anda bunu doğal düzenlere dönüşmüşte
00:54:17Fakat şunu söylemek ABD'deki hane halkı daha çok desteklenmek istiyor çünkü
00:54:22Enflasyoni süreç geride kaldı
00:54:25Satın alma yüce refah düzeyleri
00:54:27Bir
00:54:28Tahribata uğradı enflasyon süresi içerisinde
00:54:31Burada Trump sermaye yönlü sermaye önceleyen
00:54:35Kripto piyasalarını destekleyen yönde söylemleri de vardı az önceden elinin halını ifade etti burada
00:54:40O çok duyulmadı bakın
00:54:42Piyasalar
00:54:43İki tane başkan adayının söylemlerine göre şekillenmeye başladı yani kimin sesi
00:54:48Daha çok çıkıyor ise çirkin
00:54:50Hane halkı tarafından anketler ile beraber
00:54:53Destekleniyor ise
00:54:55Bir bakıyoruz ki o diğer taraftaki ekonomik
00:54:59Alt birimleri olumlu veya olumsuz yöne etkilenmeye başlıyor böyle bir süreci ile karşı karşıyayız
00:55:05Ama nihayet olarak da bu ABD seçim sürecinin
00:55:09Etkisinin olduğu
00:55:11Bir fana süreci olacaktır ki burada ben Şahin bir indirim beklemiyor 25 bağlılık bazı indirim bekliyor
00:55:17Metin bekliyorum ben burada aynı zamanda çünkü
00:55:19Söylemiş olduğum riskler de var geri dönme
00:55:22Durumu söz konusu
00:55:24Dolayısıyla burada bu sürecin yönetilmesi noktasında da
00:55:28Bir haklı ihtiyaç var işte burada biliyorsunuz
00:55:30Bu merkez ülkelerin merkez bankaları geçtiğimiz haftalarda bir araya geldiler
00:55:35Kanada Avustralya Avrupa Merkez Bankası ABD Merkez Bankası ve konuştukları nokta şu
00:55:40Biz bu faiz indirimi sürecini beraber nasıl yönetebiliriz
00:55:44Bunu getirmiş olduğu talimatı nasıl önleyebiliriz
00:55:48Artık
00:55:50Küresel akıl burada
00:55:52Yine söylediğim gibi merkez bankasının
00:55:54Bu noktada atacağı adımlar
00:55:57Oldukça önemli
00:55:59Daha temkinli daha ihtiyatlı
00:56:02Seçimi getireceği riski göz önünde tutan da enflasyon iş gücü piyasalarına dikkate alan
00:56:08Burada beklentilerle düzeyde geldi enflasyon hakkında biraz az önce de
00:56:13Muhammed hocamın bir burada
00:56:15Çekirdek enflasyon normal enflasyondan manşet enflasyonu
00:56:19Yani gıda bu noktada
00:56:21Gıdayı ve enerji fiyatları çıktığım zaman çekirdek enflasyon hali bir noktada diri kaldığını görüyoruz
00:56:26Burada bir dirilik var enflasyon yani enflasyondaki
00:56:29Yangın söndü fakat köz orada güçlü duruyor
00:56:32Dolayısıyla bir daha temkinli bir inişe ihtiyaç var
00:56:36Söylemler farklı seçimin getirmiş olduğu risk durumu söz konusu
00:56:40Ben ihtiyat bir indirim bir fetten bekliyorum
00:56:44ABD Avrupa Merkez Bankası da faiz indirimine devam edecekti fakat
00:56:48Söyle
00:56:49Yani bunu bundan zamanda ifade etmek istiyorum
00:56:52Sayın Bilal hocam sizinle devam etmek isterim şimdi aslına bakarsanız piyasalara etkisi nasıl olur onu da konuşmak
00:56:59Amerika Birleşik Devleti enflasyonu siz neler söylersiniz
00:57:05Amerika tabii hem küresel
00:57:07Finansal sistemin sermayenin merkezi olduğu için ama
00:57:11Onunla birlikte tabii
00:57:13Özellikle Türkiye gibi ülkeler
00:57:15Açısından bakacak olursak mesele
00:57:18Bir açıdan bir tüketim toplumu haline geldiğimiz için de
00:57:22Yurt dışındaki özellikle
00:57:24Faiz kararlarını
00:57:26Yakından takip etmek zoruna kalıyoruz
00:57:29Çünkü
00:57:31Dışarıdan finansman ihtiyacınız varsa gelişmeler sizi ilgilendiriyor bunun için de tabii
00:57:36Avrupa Merkez Bankası'nın kararlar
00:57:39Japon Merkez Bankası özellikle son dönemde
00:57:42Borçlanmanın temelde kaynağı olduğu için
00:57:45Hatırlayalım önceki programlarda
00:57:47Ben bahsetmiştik oradan borçlanılan para pazarlarında değerlendiriliyor demiştik
00:57:52Diğer taraftan tabi Amerika
00:57:55Başta da bahsettiğim gibi küresel finansal sistemin sermayenin için
00:57:59Orada alınan kararlar bütün dünyayı
00:58:02İlgilendiriyor çünkü
00:58:04Oradaki faizler
00:58:05Paranın Amerika'da mı kalacağı yoksa dünyanın geri kalanına
00:58:08Yayılacağı konusunda
00:58:11Tamamen
00:58:12Faizi faiz kararını takip ediyor
00:58:15Amerika'da Fed'in
00:58:17Nasıl karar alacağı ile ilgili
00:58:20Süreçte temelde iki veriye dayanıyor
00:58:24Biraz önce konuşmacılarımızın da altını çizdiği gibi hem enflasyon verisi yakından takip ediliyor
00:58:31Hem işsizlik verisi
00:58:32Bunlar da bir Amerikan anayasasının
00:58:35Fed'in
00:58:36Uygulamak zorunda olduğu ya da takip etmek zorunda olduğu
00:58:39Parametre olarak belirlediği temel unsurlar
00:58:42Enflasyon tarafında şimdi altını çizdiğiniz gibi %2'lik
00:58:47Hedefe yakınlama son dönemde
00:58:50Her ne kadar tabi çekirdekte henüz arzu edilen
00:58:54Düşüş seviyesine yaklaşılmamış olsa
00:58:57Ki bunun arka planında da
00:58:59Temelde hizmet sektörü var hizmet sektörü enflasyonu bütün dünya ekonomilerini
00:59:04Olumsuz etkilemeye devam ediyor Türkiye'de de
00:59:07Bu böyledir
00:59:08Malumunuz sık sık konuşuluyor
00:59:11Diğer taraftan eğitim enflasyonu
00:59:13Türkiye'de bile %120'li seviyeleri bulmuş durumda
00:59:19Bunun dışında tabi enflasyon
00:59:21Eğrini Amerika'da
00:59:22Devam ettirirken
00:59:24Son dönemde
00:59:25Endişe kaynağı haline gelen veri ise
00:59:28İstihdam tarafı
00:59:30Yani işsizlik
00:59:31%400 seviyelerin üzerine çıkan
00:59:34Karşımızda her ne kadar
00:59:36Son açıklanan veri
00:59:37Tabi önceki haftalara oranla
00:59:40Biraz daha düşük seyrediyordu. Orada da bir pozitife doğru
00:59:43Gidiş var açıkçası
00:59:45Yeni
00:59:46İşsizlik başvurularını göz önüne aldığımız zaman
00:59:49Diğer taraftan tarım dışı istihdam verileri de
00:59:51Çok kötü değil
00:59:53Dolayısıyla Amerika'da henüz arzu edilen
00:59:56Seviye gelmemiş olsa da
00:59:58İstihdam tarafında da
01:00:00Pozitife doğru
01:00:02Olumluyorlar. Bu denklemlere
01:00:05Jackson Hole sonrası Amerikan merkezi başlığı numarada eklersek
01:00:09Önümüzdeki hafta
01:00:11Bir sonraki
01:00:12FETÖ açıklandığı zaman bir
01:00:15Faiz indirimi patikasına ulaşılacak
01:00:17Bundan şu an
01:00:20Şüphe yok
01:00:21Fakat işte miktarı ne olacak
01:00:23Muhtemelen
01:00:2625 bas puanlık bir
01:00:27İndirim gelecek. Bas puanlık faiz indirimi biraz daha
01:00:30İhtimal açıkçası
01:00:32Diğer taraftan tabi
01:00:34Konuşmanın başında bahsettiğim dünyanın geri kalanında bizi de artık ilgilendiren
01:00:39Merkez Bankası kararlarından örneğin Avrupa Merkez Bankası tarafında
01:00:44Faiz indirimine
01:00:45Devam edecek gibi görünüyor
01:00:47Yine de Kanada'da
01:00:48Japonya tabi nasıl bir
01:00:51Tavır takınacak
01:00:52Son dönemde negatif
01:00:54Faiz politikasını terk etmişti
01:00:57Faizler yukarı doğru
01:00:59Bir eğilme
01:01:00Bir sürece girmişti
01:01:02Japonya'nın çok fazla faiz arttırmaması
01:01:05Hiç şüphe yok ki önemli
01:01:07Çünkü orada da alınan kararlar
01:01:09Faiz kararlarının borsaları
01:01:11Riskli piyasalara
01:01:13Borsalarla birlikte tabi kripto para piyasalarını hatta altın piyasalarını
01:01:18Nasıl
01:01:19Hızlı bir şekilde etkileyebildiğini
01:01:21Geçen haftalar özellikle Ağustos ayı içinde yakından gözlemlemiştik
01:01:26Kripto
01:01:27Para tarafında
01:01:29Regülasyonu dileden
01:01:30Hükümetlerine pozisyon takınacakları
01:01:33Şüphesiz o da önemli olacak
01:01:35Ki Trump artık
01:01:36Son dönemde biraz daha
01:01:38O
01:01:39Taraftarı bir tutum takıyor
01:01:41Dolayısıyla
01:01:42Kripto piyasalarda Trump'ın seçilmesi şüphesiz
01:01:46Pozitif bir hava
01:01:47Yaratacaktır
01:01:49Görüşmede herhangi bir şey söylemediğinde altını çizdi elin hocam
01:01:53Evet
01:01:54Yani orada altını çizmedi ancak
01:01:58Trump'ın nevi şahsına münasır bir durumlarda sert çıkışları olabiliyor ancak
01:02:03Cumhuriyet
01:02:05Demokratların özellikle iktisat politikaları noktasındaki duruşları
01:02:09Cumhuriyetçiler daha liberal
01:02:11Hatta Merkez Bankası gibi kurumların çok
01:02:14Etkin olmaması gerektiğini savundular
01:02:16Tamamen piyasanın
01:02:19İşçisi ve vergi yüksek vergilerin olmaması ve çok düşük vergilerle
01:02:24Tamamen şirketlerin kontrolünde bir ekonomiyi
01:02:27Hayal ederler
01:02:28Demokratların biraz daha müdahaleci sosyal politikaları vesaire
01:02:32Orada o çizgi
01:02:34Bakış açısı önümüzdeki dönemlerde devam edecek sadece birkaç tane küçük noktada belki
01:02:40Kriptolar konusunda örneğin
01:02:41Trump geçmiş dönemleri duruşunu değiştirmiş durumda
01:02:44Belki bir iki tane regulasyon tarafında değişiklik olacak ancak
01:02:48Hangi çizginin
01:02:50Yani demokratların mı
01:02:51Cumhuriyetçilerin mi kazanacağına bağlı olarak
01:02:55İktisadi tarafta tabi yansımalar olacak ancak
01:02:58Amerika tabi
01:03:00Küresel paranın merkezi olduğu için bunu yakından biz takip ederken dünyanın diğer taraflarına da
01:03:05Hiç bir bakımımız yok
01:03:06Jeopolitik gelişmeler de
01:03:08Dahil
01:03:09Orta Doğu'daki gelişmeler
01:03:11Bunlar da tabi
01:03:12Paranın yönünü belirleyecek
01:03:14Onsurlar arasında
01:03:16Piyasalarını
01:03:17Uluslararası ticareti
01:03:19Doğrudan
01:03:19Şimdi tabi bu faiz kararlarının bir diğer
01:03:23Tarafı da gözden kaçmaması gereken
01:03:262022'de
01:03:28Amerika'da başlayan faiz artışlarının
01:03:31Piyasalar da yarattı
01:03:32Bu açıdan da
01:03:34Birçok piyasa sorumlusu FED'in aslında
01:03:37Geç kalmış olabileceği ile ilgili eleştiriler de yöne atıyor
01:03:41Bunun real ekonomiye bankacılık sistemine olumsuz etkileri
01:03:45Bu derken kastım tabi yüksek faizler Amerika'daki yüksek
01:03:48Bunların da
01:03:49Tabi
01:03:50Kasada yaratmış olduğu etkilerin
01:03:52Önümüzdeki dönemi
01:03:54Yol haritasının
01:03:55Belirlenmesi gerekiyor diğer taraftan
01:03:58Meselenin en önemli tarafı
01:04:00Konuşmanın başında
01:04:01İki açıdan ölmüştüm faiz kararları
01:04:03Hem paranın merkezi dışarıda olduğu için hem
01:04:07Bizim de tabi yapmış olduğumuz yanlışlar tüketim toplumu haline gelmiş olmamız
01:04:12Herkesin elinde
01:04:13Iphone'un Samsung'ların olması
01:04:16Bunun cari açı artırıcı
01:04:18Etkileri ve dış finansman ihtiyacı
01:04:21Ne yazık ki sürekli
01:04:23Amerikan Merkez Bankası'nın ne
01:04:25Alacağı ya da Avrupa Merkez Bankası'nın veya Japonya'nın
01:04:29Nasıl bir tavır takınanı
01:04:30Yakından takip etmeyi zorunlu hale getiriyor
01:04:33Diğer taraftan tabi bu alınacak kararların
01:04:37Türkiye'deki
01:04:40Kurumlara politika yapıcılara
01:04:42Ne ifade edeceği de şüphesiz önemli olacak
01:04:44Benim gördüğüm kadarıyla Türkiye büyük oranda
01:04:47Bu saydığımız nedenlerden dolayı
01:04:49Bu alınacak kararları
01:04:52Tabi yakından
01:04:54Bu faiz indirimi
01:04:56Patikasına girildiği andan itibaren
01:04:59Miktar ikinci önemlidir tekrar altını çizmiş oluyor artık
01:05:02Yavaş yavaş
01:05:04Faiz indirimleri belki konuşulmaya başlayacak bu birçok açıdan
01:05:07Önemli
01:05:09Üretim finansmanıyla ilgili
01:05:12Benim gördüğüm kadarıyla
01:05:13Çok ciddi sorun yok
01:05:15En azından seçici kredi uygulaması ile stratejik sektörler hala destekleniyor özellikle ihracat yapan şirketlerin
01:05:21Çok düşük
01:05:23Maliyetlerle finansmanla devam ediliyor
01:05:27Büyük ölçüde
01:05:28İç talebin
01:05:29Tüketimin
01:05:30Kısıtlanmasına yönelik bir sıkılaştırıcı politika var
01:05:34Hem para bu tarafında
01:05:36Genel anlamda içerideki talebin düşürülmesi için bir süreç yürütülüyor son dönemde önümüzdeki dönemler yurtdışından
01:05:43Gelecek haberlerle birlikte içeride
01:05:47Üretimin seçici
01:05:48Kredi tarafının ötesinde yeni genişleyici adımlar olacak mı
01:05:52Ya da önümüzdeki aylara ilişkin
01:05:55Faiz indirimi ile ilgili
01:05:56Herhangi bir sinyal paylaşılacak mı
01:05:59Çünkü
01:06:00Açıkçası verilecek sinyaller
01:06:02Paylaşılacak mesajlar da önemli olacaktır dolayısıyla
01:06:06Bu politikaya girildikten sonra içeride de
01:06:09Konut sektörü başta olmak üzere ben pozitif
01:06:11Yansımaların adım adım geleceğini
01:06:15Hocam sizinle devam edelim şimdi şöyle bir yanda aslında o yaşanan görüşmedeki
01:06:20Diyaloğu diyoruz
01:06:21Diyaloda ki cümleleri böyle bakıyorum konuşalım
01:06:24İsterim şimdi tabi aslına bakarsanız özellikle
01:06:28Biden ve Harris arasında ikilisinin kısa sürede
01:06:31Ekonomiyi bozduğunu aslında söyledi bakalım
01:06:35Son iki yıldır halkın bölümüne mücadele etmek zorunda kaldığını belirtti Trump
01:06:40Bu yana da aslında Harris cevap verdi bu sözlere de Donald Trump bize büyük bir depresyondan
01:06:46Bu yana
01:06:47En kötü işsizliği bıraktı dedi Donald Trump bize son 100 yıldaki en kötü kamu sağlığı
01:06:52Epidemisini
01:06:53Geride bıraktı dedi tabi aslına bakarsanız bir de pandemi süreci yaşandı o pandemi sürecinde
01:06:59Çok iyi idare ettiğini ifadenin iyi bir şekilde kendilerine bırakıldığını da söyledi Trump
01:07:03Nasıl değerlendirirsiniz bu başlıkları
01:07:06Tabi çok renkli görüntülere şahit oluyoruz
01:07:10Diyaloğuyla da konuşulma mevzusu neredeyse kalmadı
01:07:13Amerika'daki kürtaj olaylarından vergi olaylarına milyarderlerin
01:07:17Vergetirilmesinin gezintilerine yine
01:07:19Kriptovalıklara değinilmemesi
01:07:21Hatta Harris'in
01:07:22Kimliği yani ilk kadın eğer seçilirse
01:07:26Kadın ve ilk siyahi bir başkan olacak
01:07:28Kadın olup da
01:07:29Yine aynı şekilde Trump'ın
01:07:31Burada haklı olduğu nokta şu
01:07:33Harris'in yönetiminin devamı değil
01:07:35Yani orada
01:07:36Demokratların adayı değil gibi
01:07:38Biden burada suçlu buluyor buradan açıldı bakarsanız
01:07:41Tabi
01:07:42Trump'la aslında çekişmesi çok farklı
01:07:45Burada Trump
01:07:46Amerikan derin devletine savaş açmış durumda
01:07:48Çünkü açıklamalarında görüyor bütün o alt Amerika'daki dolar açıklamalarda bulunuyor
01:07:52Diyor ki ben seçilirsem eğer
01:07:54Kripto paraları
01:07:55Merkez Bankası rezervine koyacağım
01:07:57Ve kripto para cennet haline getireceğim ülkeyi diyor
01:08:00Bunların kullanılması kripto varlıklarının kullanılması
01:08:02Biraz sonlanması demek
01:08:04Dolar
01:08:05Amerikan doları
01:08:06Convertible bir para
01:08:07Tüm dünyada
01:08:09Burada geçer bir akçe tüm dünyada
01:08:11Alışveriş yapabildiğiniz
01:08:13Burada çevirilebilen bir para
01:08:15Ama kripto varlıkları o şekilde değil
01:08:17Yine Trump bir başka noktadan
01:08:19Rus-Ukrayna krizinin
01:08:21Kendi seçilirse eğer hemen biteceğini savunuyor
01:08:23Tabi burada
01:08:24Kendi zamanında özellikle
01:08:26Ekonomi üzerinden de bir zat etkisi var
01:08:28Yani Putin'e
01:08:29Karşı savaş açması
01:08:30Açılamalarda
01:08:32Hatırlarsanız
01:08:33Rahip Brunson davada Türkiye'yi ekonomi olarak teyit etmişti
01:08:37Aslında Trump'ın
01:08:38Kendi seçmenini tırnak içerisinde
01:08:40O çılgın seçmenini domini etmesi
01:08:42Buradan kaynaklanıyor
01:08:43Alışılmışın dışında söylemlerle
01:08:45Amerikan derin devletine savaş açmasıyla aslında
01:08:47Ünlü bir başkan
01:08:49Tabi
01:08:50Putin'in
01:08:50Biraz yaşından dolayı sağlık sorunlarının dolayı
01:08:53Biraz saf dışı kalması
01:08:54Trump'ın
01:08:56Suikast ile birlikte
01:08:58Öne geçmesi
01:08:59Daha sonra Harris'in
01:09:00Burada başkan adayı olarak seçilmesi
01:09:02Burada gerçekten ekonomiden ziyade
01:09:05Üçün Dünya Savaşı'ndaki
01:09:07Amerika'daki hangi devlet başkanına gireceği de söz konusu
01:09:10Yani burada
01:09:11İsrail'deki savaşın
01:09:13Devamı
01:09:13Soykırımın devamı burada
01:09:16Rus-Ukrayna krizinin devamı
01:09:17Yine aynı şekilde Çin'le olacak o ticari anlaşma ticari
01:09:20Savaşa devam etmemesi konusu
01:09:22Trump mu seçilecek? Harris mi seçilecek? Buna bağlı
01:09:24Ama burada tabi
01:09:26Söylemler de var. Harris'in
01:09:27Daha çok orta sınıfa dokunucu
01:09:29Dokunan
01:09:30İşte ben de sizin sınıfınızdan geldim
01:09:32Ben de size daha fazla sosyal destekte bulunacağım. Söylemezler. Dominetti diyemedi.
01:09:36Ama Trump'ın tabi kendi
01:09:37Şahsi serveti
01:09:39Şahsi işlerden dolayı da
01:09:40Milyarderlerinin safında olduğu
01:09:42Kendi servetine servet katmaya çalıştığı da
01:09:44Burada gözlenebiliyor. Harris'i de buradan yakaladı.
01:09:47Yine bir şekilde
01:09:48Geleceğe ilişkinde Harris bir
01:09:50Burada suçlamada da bulundu Trump'a
01:09:51O yüzden
01:09:52Amerikan seçimleri
01:09:54Bizle birlikte tüm dünyayı etkileyen bir seçim
01:09:57Yani kelebesi diyelim ki
01:09:58En ufak bir etki
01:09:59Diğer dünya ülkelerinde
01:10:01Dev dalgaları sebep açan
01:10:02Bir etki
01:10:03Bizde maalesef tabi burada
01:10:05Hangi
01:10:06Ocağımızı
01:10:07Ya da
01:10:08Saraf seçmeden
01:10:10Amerikan
01:10:10Ne yönde değişmeyeceğini
01:10:12Akılamak ve bilmek zorundayız
01:10:14Sadece devletler olarak değil de
01:10:16Halk olarak da bizde vatandaşlar olarak da
01:10:18Yatırımlarımızı
01:10:19Ne yönde yapabileceğimizi burada çekilendireceğiz
01:10:22Tabi
01:10:22Kriptovalıktan ilişkin de Helen Hanım da açıklamada bulunacaktır
01:10:25Benim kriptovalıktan ilişkin de söylemlerim
01:10:28İlk baştan beri hiç değişmedi
01:10:30Ben kriptovalıklara inanmayan birisiyim
01:10:32Burada
01:10:33Bir gecede soğukluğun sıfırlanabileceği bir
01:10:35Sisteme bahsediliyor
01:10:37En son kara pazartesi de
01:10:39Özellikle
01:10:40Ana o kriptovalıklarda
01:10:42Ciddi düşlere sahne oldu
01:10:43Bir borsada teknik aranıza dayanarak bir analiz yapabilirsiniz
01:10:47Şirketlerin kalanına göre
01:10:48Orada yatırım yapabilirsiniz ama kriptovalıklar
01:10:50Belli bazı sözler Trump'ın
01:10:52Merkez Bankası'na
01:10:53Kriptovalık koyacağım söylemiyle fırlayan
01:10:55Ya da
01:10:55Elon Musk'ın
01:10:57Burada kendi yapmak için bulunup
01:10:59O Dogecoin'i yükseltip
01:11:00Tekrar başka açıdan düşürmesi
01:11:02Tamamen manipülatif
01:11:03Söylenme olarak geliyor
01:11:05Ama
01:11:05Dünya ticaretinin geleceği noktada tabi
01:11:08Milli
01:11:09Para birimlerinin
01:11:10Bir yerde son bulacağı
01:11:12Dolar hegemonyasını son bulacağı bir döneme gireceğiz
01:11:15Ama bu kriptovalıklarla mı olur
01:11:17Abdülkadir Coğuz'un söylediği gibi
01:11:18Atında Amerikan dolarının
01:11:19Bir yerde hegemonyasını son bulacağını
01:11:22Göreceğiz diyebiliriz
01:11:23O yüzden seçimler çok önemli
01:11:25Tabi buraya çevirecek Sayın Cumhurbaşkanı zaten bu net bir şekilde söyledi
01:11:28Biz Şangay Besli'ne
01:11:30Yönümüz dönmeyeceğiz
01:11:31Çünkü biz
01:11:32Jeopolitik olarak çok stratejik bir konumdayız
01:11:34Ve sağlamış
01:11:36Ve altyapı yatırımları tamamlamış bir ülkeyiz
01:11:38Burada özellikle enerji noktasında
01:11:40Amerika'nın
01:11:41Rus-Ukrayna savaşıyla yapmış olduğu bir
01:11:43Burada
01:11:45Durum var
01:11:46Yani buradaki
01:11:47Aksiyon var
01:11:48Rus-Ukrayna savaşını aslında körükledi
01:11:50Altı bir ülkeden dedi ki
01:11:52Rusya'dan
01:11:53Almayın doğalgazı
01:11:54Kendisi üç katına sıktı
01:11:56Bu savaş aslında derin devlete karşı savaş açtı dedik ya Amerika'nın derin devletine
01:12:00Amerika'nın derin devleti istiyor ki
01:12:01Buradaki cepheleri genişletelim
01:12:03Biliyorsun sınırlarımızda da yığınak yapıldı
01:12:05Ama Trump diyor ki yok biz bunu yapmayalım
01:12:08Neden aslında
01:12:09Amerika'nın derin devleti ve diğer güçler aslında
01:12:12Burada 3. Dünya Savaşı'nın bir provasını
01:12:14Rusya
01:12:15Eğer 3. Dünya Savaşı olursa
01:12:17Gaz satmadan
01:12:19Ve savaş
01:12:20Bitebilir mi?
01:12:20Ayakta kalabilir mi?
01:12:22Amerika
01:12:23Diğer
01:12:24Bölgelerdeki savaşları destekleyerek ekonomi tutabilir
01:12:26Ve diğer hangi aslında seçim
01:12:28Vakfına yaramayacak
01:12:30Bunun aslında bir ayrımına
01:12:31Gidiyoruz
01:12:32O yüzden
01:12:33Bu 3. Dünya Savaşı çanlarını çaldığı dönemlerde biliyorsunuz Sayın Hakan filan da
01:12:36Zaten bunu bahsetti
01:12:37Arafesinde
01:12:38Türkiye burada
01:12:40Bu savaşın içine girmeyecek
01:12:41Türkiye'nin
01:12:42Enerji noktasında
01:12:43Alt yapısını tamamlaması noktasında
01:12:45Tüm ülkelerin Türkiye'ye ihtiyacı var
01:12:47Hem özellikle Arap Bilginin Konuşma Programı ilk başında
01:12:50İlk bölümünde
01:12:51Neden
01:12:52Türkiye'ye ihtiyaçları var
01:12:54Olası bir savaş ortamında
01:12:56Eğer olursa Türkiye'ye
01:12:57Ne Hakeza Orta Asya'yı ne Hakeza Çin
01:12:59Yani buradaki ticaret ortalarının geçtiği
01:13:02Enerji arzularının sağlandığı bir ülkeye
01:13:04Karşı
01:13:05Seçim İttifakı söz olamaz
01:13:06O yüzden
01:13:07Amerikan seçimleri ülkede çok önemli
01:13:09Vatandaş açısından bakacak olursak tabi ülkelerin
01:13:12Siyasi
01:13:13Tercihleri günlük değişmez zaten bir programın önünde gider
01:13:16Ama biz vatandaş olarak da
01:13:18Kısa vadeli planlar yapmak zorundayız
01:13:19Yani burada
01:13:20Fed'in faiz arttırma ya da indirimi
01:13:23Ya da ne kadar bir
01:13:24Aynıca
01:13:25Ne kadar güvercin bir politika takılınca yani ne kadar
01:13:27Burası sade ve yaş gideceği
01:13:30Vatandaşları etkileyecek
01:13:31Burada yılbaşından beri aslında Amerika Fed özellikle
01:13:35Bu süreci çok güzel yönetti
01:13:37Ha bugün faiz indireceğim yarın faiz indireceğim derken
01:13:39Vatandaş olarak biz de
01:13:41Yatırıma gideceğimizi çok tartıştık
01:13:42Özellikle bu yıl
01:13:44Altın içtik
01:13:44Bu yıl altın yılı olacak
01:13:46Ve gelinen noktada
01:13:47Altın ve gümüş
01:13:48Bu yılın en çok kazandıranı 8 aylık durumda
01:13:51Tabi borsada kısbir bir şu an düzeltme var
01:13:54Önümüzdeki dönemlere biraz daha
01:13:55Ancak bu yıl altın yılı olacak
01:13:57Neden
01:13:58Artan
01:13:59Stratejik durumlar var tabi
01:14:01Bununla birlikte
01:14:02Amerika'nın işte o Fed'in
01:14:04Çok iyi yönetmediğimiz süreç var ya
01:14:06Sürecin sonuna gelindi
01:14:07Artık burada
01:14:08Bir sonraki toplantı gelecek
01:14:10Neredeyse 25 bas puanına faiz indirip gideceğim
01:14:12Eğer bu yapılmazsa
01:14:14Acaba resessön endişeleri
01:14:16Olacak mı yani resessön
01:14:18Burada dalgası yayılacak mı
01:14:20Endişeli de bize hakim olunu istemeyecektir
01:14:22Zaten Avrupa Merkez Bankları bir miktar bu faiz indirimine
01:14:25Başladı
01:14:26O yüzden
01:14:28Altın
01:14:28Artış noktasında
01:14:30Fed'in faizlerinin başlaması ile birlikte
01:14:32Altında yön yukarı yönde olacaktır
01:14:342005 dolarlar seviyesi olan altın 10'su
01:14:372700 dolarlar seviyesini mutlaka görecektir yıl sonuna kadar
01:14:41Altın meselesinde konuşmuş olduk efendim bu başlıklarla birlikte
01:14:44Helen hocam sizinle şimdi devam etmek isterim aslında bu kripto konusunu biraz daha değerlendirelim
01:14:49Hem önemli bir görüşmeydi Trump ve Harris arasında yaşanan aslına bakarsanız
01:14:53Sizin de vardır elbette ki böyle bir beklentiniz kripto Trump'ın bir açıklama yapması bekleniyordu
01:15:00Neden yapmadığı biraz konuşmak isterim neden böyle bir açıklama yapmadı ki bakarsanız kripto para konusunda
01:15:06Birçok destekçi de var özellikle
01:15:08Trump'ın da bir açıklama yapmasını bekleyen bir taraf var
01:15:11Neden bir açıklama yapma gereksinimi duymalı sizce
01:15:15Bana kalırsa bu belloyu bir hitap etmek için değerlendirmiş ve kullanmış olabilir
01:15:21Kripto para birimleriyle alakalı
01:15:22Şahsi adreslerinden ya da katıldığı diğer programlarda zaten yeterince yapabiliyor bunun sebebi bu olabilir ama yine de
01:15:29O bekledi böyle bir açıklama
01:15:30En azından bir kelime 1-2 Kamala Harris'i sıkıştırmasını bekliyordu
01:15:34Bu arada Kamala Harris'in de hamle gelebilir ama Demokrasi ne kadar çizginin dışına çıkıp kripto adına
01:15:40Yapabileceği soru işareti bana kalırsa
01:15:44Diğer taraftan şöyle bir ABD'nin tabanına ve buradaki finansal sisteme
01:15:49Bakmamız gerekiyor. Kripto para piyasasını sadece memecoinlerden görmemiz
01:15:54Ya da sadece memecoinlerin manipülatif hareketlerini
01:15:58Göz önünde bulundurarak kullanmamız bana kalırsa çok doğru değil
01:16:01Şimdi burada hem blockchain teknolojisinin tabanında bulunan tabii blockchain teknolojisinin
01:16:07Kullanımı hem de bilinen
01:16:09Beş başlı kripto para birimleri ile birlikte
01:16:12Çıkartılan stablecoin dediğimiz yani bu dolara euroya ya da herhangi bir itibari para birimine
01:16:18Endeksli bir şekilde üretilen kripto parklı amaçları için
01:16:21Dolayısıyla bugün kripto para piyasasında sadece yatırımcının alışveriş yaptığı bir çok dışına çıkmış vaziyette
01:16:28Bugün merkez bankaları bildiğimiz kripto para birimlerinin tabanlarına
01:16:32Kendi dijital paralarını çıkart vaziyette
01:16:35Diğer taraftan uluslararası ticarette transfer edilebilir olması
01:16:40Ya da finansal otoritenin güdümünde olmadan
01:16:43Kendi finansal özgürlükleri kapmanın
01:16:46Kripto para birimleri ile birlikte biraz tercihlerini
01:16:50Kendilerinin yönetebiliyor konumda olması
01:16:54Kılıyor aslında kriptoları ve bundan sonra
01:16:57Hayatımızda yer almaya devam edecek ve
01:16:59Geleneksel yapıları yeniliğe zorlayan bir mekanizma olduğunu düşünüyorum
01:17:03Şimdi ABD'ye tekrar dönecek olursam ABD para birimiyle yani dolarla
01:17:09Bütün ülkeleri yönetebilir vaziyette ve dilediği an
01:17:12İstediği kadar para basarak mal ve hizmet satın alabilir ölçüde
01:17:17Dolayısıyla gelişmekte olan ülkelerden biraz sık
01:17:20Özellikle ambargo uygulanıyorsa kendine bunu denmenin bir yolunu arıyor
01:17:25Dolayısıyla uluslararası ticaretleri de fazlaca kullanmak istiyor
01:17:29Bu biraz önce bahsettiğim hızlı transfer gibi
01:17:31Konulardan dolayı
01:17:33Yada sadece dolar baskınlığına boyun eğmek istemedikleri için kriptoları yeşil ışık yakıyorlar ve
01:17:38Gelişmekte olan
01:17:40Hem kullan yani gelişmekte olan ülkelerdeki
01:17:44Hane halklarının
01:17:45Kripto para birimlerine karşı
01:17:47Biraz daha hassasiyetinin yüksek olduğu yapılan araştırmalar
01:17:51Doğru öğrenmiş oluyoruz ve benimseme oranı da
01:17:54Gittikçe artıyor
01:17:55Dolayısıyla ABD ve
01:17:57Tabii Kamala Harris'in
01:17:59Olacaksa eğer bu iş
01:18:01Ben kripto para birimlerine karşı çok havanın
01:18:04İsteyeceğini
01:18:05Düşünmüyorum
01:18:06Baydın yönetiminin yumuşatılmış
01:18:08Kişilerin sakinleştirildiği ya da mekanizmaların ufak tefek
01:18:12Entegre edilerek yatırımcıyı da çok üzmeden
01:18:15Belli başlar kurallar getirilebileceğini düşünüyorum ki bu da aslında kripto para piyasasından ihtiyacı olan bir şey
01:18:20Çünkü burada yasaklayıcı tutumlar FCC'nin kripto para borsalarına
01:18:25Kripto para öncüleri karşı
01:18:27Açtığı bir savaş söz konusu ve
01:18:28Konuşmamın başında da söylediğim gibi milyarlar dolarlık
01:18:31Karşı karşıya kaldı burada topluluk ve
01:18:34Kazandırmayacaktır ve burada asıl konu aslında şu
01:18:38Zaman içerisinde belki bir şey dönüşebilir pozitif yansıyabilir
01:18:41Ama
01:18:41Önemli olan kriptoyu destekleyen bir liderin seçiminden kaynaklı
01:18:45Gelebilecek satış baskısı
01:18:47Olur ki bir
01:18:48Buna çok
01:18:49Diğer tarafta Trump
01:18:51Burada
01:18:51Söylediklerini de yapabilirse ki burada da ben biraz gelmek gerektiğini düşünüyorum
01:18:56Burada kapitalist sistemin öncüsü olan bir ülkeden bahsediyoruz ve
01:19:01Yapılabilecekler sınırla
01:19:03Bunu tek başına bir liderin göğüsleyerek bütün sistemi
01:19:07Değiştirircesine
01:19:08Ya da bu sistemi tersine döndürebilecek ya da farklı bir alternatif
01:19:13Ortaya çıkmasına neden olabilecek bir hamlede ne kadar bulunulabilir
01:19:18Bu da bir soru işareti ancak bir
01:19:19Sevinçle ya da
01:19:22Güzel bir gevşeme ile kripto para piyasasının
01:19:25Belki de biraz parlatılması ve buradaki kontrol edilmesi
01:19:29Kapsamında daha
01:19:30Fiyatları pozitif yönden etkileyebilecek
01:19:33Hamlelerin geleceğini düşünüyorum
01:19:35Dolayısıyla çıkabilecek bütün haber akışlarına manipülatif söylemlere
01:19:40Ya da tehdit edilmemiş haber akışı
01:19:42Yatırımcının dikkatli olmasında fayda var
01:19:44Yine piyasa üzerinde konuşulacak
01:19:46Her haber akışı belli finansal enstrümanları
01:19:50Etkileri gibi kripto para piyasasına da etkileyebilen
01:19:53Zaman zaman çok da
01:19:54Aslında
01:19:56Etkilememesi gerektiğini düşündüğümüz haber akışları mesela
01:20:00Biraz önce örnek verildiği gibi inanılmaz
01:20:02Bu tarz
01:20:04Likid isenin az olmasından kaynaklı ve
01:20:07Bazı lobby faaliyetlerinin yürütülmesinden kaynaklı
01:20:10Negatif etkiler ya da yatırımcıyı mağdur edebilecek durumlarla
01:20:14Karşılaşıldığını görüyoruz ama bu
01:20:16Her finansal piyasada her finansal enstrümana neredeyse
01:20:19Yapılabiliyor borsalarda da biz
01:20:22Geçtiğimiz süreçte hatta bu geçtiğimiz birkaç ay içerisinde
01:20:25Savaşmıştık biz bu tarz haberlerle
01:20:28O yüzden yatırımcı her akışa karşı
01:20:30Aslında kendini korunaklı bölgeye çektim
01:20:33Çünkü bu ay çok
01:20:34Özellikle bizim bu arada ülke TV için geçen programda çizdiğim
01:20:39Altın grafiği vardı burada da
01:20:41Yine altının yükselen kanal içerisinde fiyatlanmaya devam ettiğini ve
01:20:4510 saatinin 2530 direncinde
01:20:48Direncini zorladığını ve bu
01:20:51Görüşümü hala destekliyorum
01:20:53Bilal hocanın da sanırım eklemek istediği bir şey var kısaca alayım hocam araya gideceğim
01:20:58Aslında
01:20:58Konuştuğumuz konular tabi özellikle kripto paralar bitcoin
01:21:03Bunlar yatırımcının ya da ortalama vatandaşın çok ilgisini çekiyor ancak
01:21:07Konuşma arasında geçen Eylül hocanın da bahsetti
01:21:10Block zinciri teknolojisi dijitalleşmenin
01:21:13Bu kripto teknolojinin en kritik parçası olduğu kanaatimin tekrar altını çizme gereği duydum
01:21:18Bu birçok piyasada ve hatta ulusal ekonomi boyutta
01:21:23Ulusal ekonomiyi de ilgilendiren çok çok önemli bir konu
01:21:25Ben son iki gündür bir konferansa katılıyorum önümüzdeki günler de devam edecek
01:21:30Bütün dünyada bu dijitalleşme ve block zincir teknolojilerini etkin kullanına doğru
01:21:35İlerliyor bu
01:21:37Tabi girişin üreticiler için özellikle yeni nesil finansman araçlarının
01:21:41Daha etkin değerlendirilmesi örneğin o
01:21:44Bahsedilen ICO gibi ya da
01:21:47Işte bu
01:21:50Türkçesini hatırlayamadım ama
01:21:53Birçok kişinin bir araya gelerek
01:21:56Finansman sağlayabildiği belli projelere ya da belli
01:22:00Girişimlere
01:22:01Farklı dijital kanallar ya da block zincir teknolojisi kullanarak
01:22:05Hatta merkez bankalarında tabi bu sürecin içinden bahsetti Eylül hanım
01:22:10Merkez bankalarında bu CBDS
01:22:12Dijital paraları da düşünün aslında
01:22:15En kritik ayağının
01:22:17Block zincir teknolojisi ve dijitalleşme uzunluğu gösteriyor bize
01:22:21Kripto paraları çok
01:22:22Konuşmak istiyoruz yatırımcının çok fazla ilgisi var ancak
01:22:26Tartışmalar sanki biraz daha
01:22:29Trendin hem makro hem mikro boyutta
01:22:31İlerlediği yöne
01:22:33Çekmek sanki
01:22:34Daha faydalı olacak gibime geliyor yani bu block zincir teknolojisini
01:22:38Ve dijitalleşmeyi belki daha fazla yüklüyor
01:22:41Geri kalan Bitcoin gibi dijital paraların geleceği olmayacak açıkçası
01:22:45Diğer konuşmacı arkadaşlarımıza katılıyorum
01:22:48Çok teşekkür ediyorum
01:22:50Bu arada kripto para uzmanı Helin Çelik bu dilim için bizlerle birlikteydi çok teşekkür ediyoruz uzaklardan da olsa
01:22:56Ben teşekkür ederim iyi yayınlar dilerim
01:22:59Çok teşekkür ediyoruz iyi akşamlar diliyoruz biz de bu başlıklarla birlikte araya gidiyoruz efendim saat başı buradayız
01:23:04Ekranlarına hoş geldiniz hepimiz 23'ü gösteriyor şu gündem programının son diliminde gündemi konuşuyoruz ekonomi
01:23:10Başmaya devam ediyoruz şimdi sırada
01:23:12Elden kira ödemeye ceza yolda haberiyle devam edeceğiz değerli başlıklarıyla
01:23:17Şöyle baş o tablodan da bu elden kira ödemeye bir ceza vardı ama o cezanın kapsamı genişletildi
01:23:24Diyebiliriz oradan da incelemelerimizi eski uygulamaları ve yeni uygulamaları araya getirdik kira ödemelerini banka
01:23:30PTT aracılığıyla yapmayıp
01:23:32Elden yapar bir tespit için kira tutarının %10'u oranında ceza kesilecek
01:23:37Şimdi eski uygulamada ne vardı yeni uygulamada aslında nasıl bir başlık var onu da şöyle bir ekranlara getirdim
01:23:42Gördüğünüz gibi eski uygulamada konut kira ödemeleri
01:23:46Banka veya PTT aracılığıyla ödemek zorundaydılar
01:23:50Yeni uygulamada ise konut kira ödemelerinde tutarına bakılmaksızın artık banka veya PTT aracılığıyla
01:23:57Ödeme zorunlu olacak
01:23:58Sadece ev sahibine bağlayana ceza kesiliyordu kiracıya ceza yoktu şimdi aynı zamanda kiracıya da ayrı ayrı
01:24:05Hem ev sahibine hem kiracıya
01:24:07Ceza yazılacak ev sahibine aylık kira tutarının %5 oranında asgari 3 bin liraydı
01:24:12Şimdi o oran genişletildi söylediğimiz gibi %10 oranında asgari 5 bin lira
01:24:18İş yerleri kiralamalarında hem kiralayana hem kiracıya ceza kesiliyordu
01:24:23Şimdi devam edecek ama kesilen ceza tutarı da arttırıldı
01:24:28Bir takvim yılı içerisinde kesilecek özel usulsüzlük cezası üst sınırı 8.700.000 liraydı
01:24:35Şimdi ise 20.000.000'e kadar çıkartıldı bu başlıkları değerlendireceğiz
01:24:40İngiliz Hocalarımızla birlikte ilk olarak Ankara'ya uzalanım
01:24:43Abdülkadir Develi bu yeni uygulama sizce nasıl nasıl değerlendirirsiniz?
01:24:50Tabii Sayın Bakan'ın ifade ettiği gibi kayıt dışında şu anda
01:24:56Kayıt dışını burada
01:24:58Ölçmek gerekiyor yani kayda geçmesi gerekiyor ki ölçelim
01:25:02Böylelikle buradan vergi elde etsin
01:25:06Bu uygulamayla beraber özellikle
01:25:09Daha fazla kayda alınma süreci kazanacak gibi duruyor
01:25:14Cezalar arttıkta da
01:25:16Özellikle kayıt dışında mücadele noktası denetiminde kararlarını gösteriyor
01:25:21Burada miktar da arttı kapsamla gelişiyor
01:25:24Ve artık biliyorsunuz ya bu noktada tespitler son derece kolay oluyor
01:25:29Çünkü buradaki kira sözleşmesi var
01:25:33İş yeriyle ilgili aynı zamanda sözleşme var
01:25:35Bunlar sistemi ilgili
01:25:38Bunların tespitleri
01:25:39Aynı zamanda bu bir daha fazla
01:25:41Sağlayacaktır daha fazla devlete
01:25:44Vergi
01:25:45Gelirdi diğer taraftan da
01:25:47Burada rekabeti de destekleyecektir çünkü iki tane burada iş yeri var bir tanesi
01:25:54Nizami olarak kayda
01:25:56Kayıttan geçtik ise
01:25:58Elden alıyor ve az ödüyor kısmı bu şekilde
01:26:02Kayıt dışı
01:26:03Atıyor buradan da
01:26:05Bir gelir elde ederek rekabetteki
01:26:09Adaleti aynı zamanda bozmuş oluyor
01:26:12Dolayısıyla bu biz vergi olayına daha doğrusu kayıt dışılıklı olayına iki noktadan bakıyoruz
01:26:17Birinci nokta burada devlet vergi bulunuyor
01:26:20Bu kaybın gerekiyor vergi adaleti açısından bu oldukça önemli
01:26:24Diğer taraftan ise rekabetin sağlıklı işleyiş açısından da bu önemli
01:26:29İkisiyle ben iki noktadan okuduğumuz zaman oldukça
01:26:32Doğru bir
01:26:33Adım bunda ben söylemek istiyorum
01:26:36Kayıt dışı ile mücadele bu şekilde olur zaten caydırıcılıkla olur
01:26:40Daha fazla kontrol ile olur daha fazla denetim ile olur ve böylelikle
01:26:44Daha fazla daha sağlıklı bir vergi
01:26:47Sistemine sahip oluruz
01:26:48Aynı zamanda piyasada
01:26:50Rekabet açan destek
01:26:52Sayın Bilal Bayç siz nasıl değerlendirirsiniz bu yeni uygulamalarla birlikte
01:26:56Tabii önüne geçilebilir mi anısına bakarsınız bu sonuçta fırsatçılık diyebiliriz fırsatçılığın
01:27:02Evet tabii
01:27:03Hocamın yapay zekayla tespit edilebiliyor kolaylıkla dedi ama nasıl olur
01:27:09Tespit edilebilir mi net bir şekilde onu da size de sonra neler söylersiniz
01:27:13Yapay zekayı etkin olarak kullanabilmek için
01:27:16Öncelikle
01:27:17Kayıtların
01:27:18Düzgün tutulması gerekiyor sağlam tutulması gerekiyor
01:27:22Dijitalleşme bunun bir ayağı
01:27:25Diğer taraftan Regülasyon
01:27:27Bunun gibi
01:27:28Yeni getirilecek kurallar bunun temelini oluşturacak
01:27:33Dolayısıyla
01:27:35Kayıtların sağlam tutulması
01:27:37Burada birinci
01:27:38Temel ayağı oluştururken
01:27:40İkincisi
01:27:42Biraz önce hocamızın da yerinde ifadesiyle
01:27:45Türkiye'de tabi
01:27:47Tasarruf adımlarıyla birlikte
01:27:50Vergi yerlerinin artışına da odaklanılan bu yeni süreçte
01:27:54Vergilerin
01:27:55Düzgün toplanabilmesi için
01:27:58Adaletin sağlanabilmesi için
01:28:01Hem çok kazanandan çok vergi almak
01:28:06Herkesten adil
01:28:08Oranda vergi alabilmesi için
01:28:10Bu
01:28:11Kayıtların düzgün tutulmuş olması ve hiç vergi vermeyenlerin yani
01:28:16Kayıt dışı ekonomi ile
01:28:17Mücadele de
01:28:19Bu açıdan bu noktada
01:28:22Özel önem
01:28:23Kazanıyor
01:28:24Tabi kayıt dışı ekonomi
01:28:26Öylesine üzerinden geçilecek bir konu değil
01:28:29Türkiye'nin hakikaten kanayan yaralarından biri
01:28:33Ben sık sık tabi
01:28:34Ekonomi programlarında cari açıktan
01:28:37Bahsederim bu Türkiye'nin yumuşak karnı
01:28:39En temel sıkıntılarından biri
01:28:421980'li yıllardaki liberalleşme adımlarından sonra
01:28:46Türkiye'nin onlarca yıldır mücadele ettiği
01:28:50Temel konulardan biri ancak
01:28:52Kayıt dışı belki de ondan daha önemli
01:28:54Daha da geriye giden
01:28:57Türkiye'nin ne yazık
01:28:59Çok fazla başarı sağlayamadığı konulardan
01:29:02Bir diğeri
01:29:04Tabi Türkiye'deki kayıt dışı çalışan
01:29:07Göçmenler
01:29:08Yasa dışı
01:29:09Ülke sınırlarına girip burada iş yapan insanlarla birlikte
01:29:13İçerideki
01:29:15Kayıtlı
01:29:16Seçmen
01:29:17Ya da çalışanların da aslında yaptığı aktivitelerini
01:29:20Ya da işletmelerini yaptığı bazı işlerin de
01:29:23Kayıt dışı olduğundan ya da kayıt dışı yapıldığının
01:29:26Altını çizmek gerekiyor
01:29:28Dolayısıyla tüm bu süreçlerin
01:29:30Genel anlamda vergi adaleti sağlanırken
01:29:33Kamunun gerilerinin
01:29:35Arttırılması
01:29:36Ki bu sağlandığı takdirde
01:29:38Daha fazla belki tasarruf adımlarına ihtiyaç olmayacak daha fazla mali sıklaşmaya
01:29:43İhtiyaç duyulmayacak
01:29:45Hatta belki
01:29:46Vergi adaleti ile
01:29:48Kayıt altına alınan
01:29:50Ekonomiyle
01:29:51Arttırılan vergi artışları
01:29:53Tekrar ekonomiye kazandırılacak
01:29:55Kaynakları olarak
01:29:57Üretimin belki yeni girişimlerinin finansmanında
01:30:00Ülke ekonomisinin potansiyelini yakalaması
01:30:04Türkiye'nin hem
01:30:05Makro ölçekte
01:30:07Ekonomik büyüklüğünü hem
01:30:09Genele yayılacak şekilde
01:30:11Kişi başı gelirinin büyümenin de kapsayıcı hale getirilmesi için
01:30:16Sürdürülecek ya da yürütülecek bütün süreçlerde
01:30:19Finansmanın bir parçası olarak bu yeni kaynaklar kullanılacak
01:30:22Ancak mevcut durumda tabii
01:30:25Onlarca yıldır birazcık altına çizdiğim gibi bu noktada
01:30:28Çok büyük sıkıntılar yaşanıyordu
01:30:30Tabii Türkiye'de
01:30:32Özellikle E-Devlet uygulamalarıyla
01:30:34Kayıt altına alınması süreci uzun bir süredir sürdürülüyor
01:30:39Ancak
01:30:40Bir tarafında ya da işletmeler tarafında
01:30:44İş hayatı
01:30:46Tarafında henüz bu kayıtların
01:30:49Tam olarak sağlanabildiğinden tutulabildiğinden bahsetmek mümkün değil
01:30:54Burada da
01:30:55Altı çizildiği gibi
01:30:56Burada tabii bir örnekten bahsediyoruz kira ödeme
01:30:59Bunların bankalar üzerinden sağlanması
01:31:02Buradaki
01:31:03Para akışı
01:31:04İşlemlerin tamamen aslında
01:31:07Kayıt altına alınması anlamına geliyor
01:31:09Diğer taraftan bunun bir parçası da
01:31:13Burada tabii
01:31:15Kiraya verilen
01:31:16Konutlar
01:31:18Bir anlamda aslında yastık altı ne gibidir
01:31:22Tamamen kayıdın dışında
01:31:24Resmi işleyişin dışında işleyen başka bir ekonomik aktivite var
01:31:28Bunların miktarı az da olsa işte düşük kiradan malum
01:31:34Vergi alınmıyor
01:31:36Mevcut durumda doğrudan
01:31:38Vergi alınmasa dahi önümüzdeki dönemler
01:31:41Burada bir ekonomik aktivitenin var olduğu
01:31:44Ve belki
01:31:45Kira miktarı arttığı takdirde önümüzdeki dönemler
01:31:48Belki vergiye tabi olacak
01:31:51Yeni gelir olarak
01:31:52Kayıtların altında kontrol altında olmuş olacak dolayısıyla
01:31:56Bir bütün olarak
01:31:58Dijitalleşme sürecinin sağlıklı işlemesi
01:32:01Ülkedeki bütün ekonomik aktivitelerin kayıt altına alınması ve onlarca yıldır
01:32:07Cihazı açıktan çok süredir
01:32:09Bu ülkenin kanayan haline gelmiş olan
01:32:12Kayıt dışı ekonominin de adım adım
01:32:14Kayıt altına alınması
01:32:16Ve ülkede her işin
01:32:18Rayında
01:32:20Kurallarına uygun bir şekilde
01:32:22Belli kural ve kanunlar çerçevesinde yürümesi sağlanıyor olacak ve bu da
01:32:28Tabi ki olması gereken ve her anlamda da
01:32:31Adaletin sağlandığı bir düzene doğru gidişin parçası olacak dolayısıyla bu
01:32:36Gerektiği kadar
01:32:38Geçmişte yapılabilenler
01:32:41Ölçüsünden
01:32:42Bahsetmiş olan bazı noktalarda biraz geç kalmış uygulamalar gözüne de
01:32:47Bakılabilir
01:32:48Örneğin tüm işlemlerin bankacılık sistemi üzerinden yürütülmesi veya kira sözleşmesi
01:32:55E-Devlet gibi dijital ortamlar üzerinden kayıt altına alınması gibi
01:33:00İşte gündemde de çok konuşulan birçok konu
01:33:04Biraz uygulama noktasında
01:33:07Gecikmiş izlenimi de veriyor açıkçası ancak
01:33:10Benim izlenimim
01:33:11Son dönemde
01:33:13Artık bu mevzuların özellikle pandemiden sonra bu dijitalleşme dalgasıyla birlikte
01:33:18Daha fazla üzerine gidiliyor
01:33:20Bir parçası da
01:33:21Bir önceki bölümün sonunda bahsettiğimiz
01:33:24Blok zincir teknolojileri
01:33:27Bunun işte hızlandırdığı daha sağlam hale getirdiği daha güvenli hale getirdiği
01:33:33Dijitalleşme
01:33:36Tabi dijitalleşmenin negatif tarafları özellikle geçmişte insanları çok korkutuyordu ancak
01:33:41Biz
01:33:42Özellikle blok zincir gibi
01:33:43Teknoloji ile güvenliğinden emin olduktan sonra vatandaş da
01:33:47Bunu daha kolay kabul ediyor
01:33:49Kabulleniyor ve önümüzdeki süreçler
01:33:52Bu tip
01:33:52Regülasyon kayıda yönelik alınan adımlar
01:33:55Genel anlamda pozitif etkileyecektir
01:33:59Muhammed Bayram sizinle devam edelim. Tabi yeni uygulamayı konuşurken aslında girmiş olduk onu da aslında konuşmak isterim.
01:34:06Ne gibi etkileri olur tabi bunlar aslında düzene girerse
01:34:08Tabi bu yeni getiren yeni getiren yeni yaptırımlar
01:34:11Caydırıcı etkisini gösterirsiniz
01:34:14Özellikle konut ve gayrimenkul sektöründe kayıt dışı ne olduğunu açılamakla başlayalım
01:34:18İki türlü durum söz konusu
01:34:20Birincisi yapılan sözleşmelerin hiçbir şekilde sisteme giriş yapılmaması
01:34:24Ev sahipliği iş yeri sahibi herhangi bir şekilde beyan etme vermemesi
01:34:28Ve kiracılarına bu ödemi elden yapması
01:34:30Yani siz eğer bir sisteme girerseniz herhangi bir sisteme dahil olursanız
01:34:34Buna takibiniz olur
01:34:35Ancak
01:34:36İlk baştan beri birisi ev sahibi oldu
01:34:39Bu ev sahibi olduğuna ilişkin
01:34:41Herhangi bir kutu
01:34:42Beyan namesi yani gayrimenkul sermaye iradı
01:34:45Elde ettiğine dair gelir eksik beyan namesi verse adına takılmayacaktır
01:34:48O yüzden
01:34:49Kayıt içine alınabilirse yani herhangi bir şekilde burada
01:34:52Beyan name verilebilirse ya da bankadan
01:34:54Konut kirası şeklinde ödeme yapılırsa
01:34:57Kayıt içine alınacaktır
01:34:58Birinci durumda
01:34:59İkili de burada
01:35:01Olmayacak
01:35:02Hatta benim
01:35:03Bir yakın o zaman
01:35:04Maliye Bakanlığı vergi müfettişiydim
01:35:06Bir ev almıştı
01:35:07Aldığı evde dedi ki ya ben Muhammed'i hiçbir şekilde
01:35:10Elden alacağım
01:35:12Bankadan almayacağım
01:35:13Ben de bunun işte
01:35:14Sonuçların ne olacağını işte eski sisteme göre ne kadar ceza kesileceğini
01:35:17Bahsetmiştim
01:35:18Bunlarla beraber tabii
01:35:19Gelir eksik beyan namesi vermediğinden dolayı da ayrı bir cadde
01:35:22Ancak
01:35:23Tabii gün geldi
01:35:25Gerçekten zaman da geçti bununla alakalı
01:35:27Hala elden almaya devam ediyordu
01:35:30Ama bu uygulamayla beraber artık
01:35:31Herhangi bir şekilde
01:35:33Birinci kısmı hiç sisteme girmeyenler kayıt dışı
01:35:36Olacak
01:35:37İkincisi
01:35:38Yine kayıt dışlık var ama burada kısmı var
01:35:41İşte belli bir kısmının burada bankadan alınıp
01:35:44Belli bir kısmının elden alınması şeklinde
01:35:46Bu yöntemle de
01:35:47İşte yüzde beşlik oranın
01:35:49%10'a çıkartılması
01:35:50Asgari tutanın
01:35:513 bin liradan 5 bin liraya çıkartılması
01:35:54Ve toplamda bir takvim yıl içinde
01:35:56Kesilecek cezalar
01:35:57En düşük 5 bin TL olacak yeni düzende
01:36:01Aile kiranın
01:36:03%10'a kadar ceza kesilecek yani aile kiranız 10 bin liraysa
01:36:06Bin lira
01:36:07Ama asgari 5 bin lira olacak
01:36:095 bin liraya yükseliyor cezanız
01:36:11Bu 5 bin liraların toplamı da
01:36:1320 mili TL'ye çıkartılması
01:36:141700 bin liraydı
01:36:15İşte burada eksik ödemelerinde önüne geçilebilecek
01:36:18Ama biz burada
01:36:19Kayıt dışı boyutu da var
01:36:21Abdülkadir Hocam da bahsetti yapay zekayı
01:36:23Biz bunu kullanmamız gerekiyor zaten
01:36:25Maliye Bakan Merkezi'nde denetimlerinde
01:36:27Bunu kullanıyor ancak
01:36:29Burada birkaç tane farklı yöntem var
01:36:31Bunun ilki
01:36:32Belediyelerin almış olduğu emlak vergisi ile
01:36:35Gelir vergisi verenlerin karşılaştırılması
01:36:38Yani siz sahibiyseniz eğer
01:36:40Emlak veriyorsunuz
01:36:41Çevre Temizlik veriyorsunuz
01:36:42Belediyelerde bir kaydınız var
01:36:44Bakalım aynı kayıt
01:36:45Maliye Bakanlığı sisteminde var mı?
01:36:46Yani bu kişi
01:36:47Bu vergileri emlak vergisi açısından
01:36:49Belediyeler bunu tespit ediyor
01:36:51Aynı şekilde Maliye Bakanlığı bu tespiti yapabiliyor mu?
01:36:54Bunu bilmek lazım
01:36:55Bir diğeri
01:36:56Biz artık
01:36:57E-Devleti hocamın da bahsetmiş olduğu gibi az önce
01:37:00E-Devleti birçok alanda
01:37:01Artık kullanmaya başladık
01:37:03Ticaret Bakanımız da bahsetti
01:37:05Yeni düzende artık
01:37:07Bir ev kiralayacaksanız
01:37:09Akreditede olan emlakçıya
01:37:10Yetki vermeniz gerekecek E-Devlet'ten
01:37:12E-Devlet'ten o emlakçıya yetki verirseniz o kişiyi kiralayabilecek
01:37:16Söyleşmelerinde şu anda
01:37:18E-Devlet düzeyinde yapılmakta
01:37:19Artık her şey olabilir
01:37:20Çünkü E-Devlet'te bir
01:37:22Söyleşme imzalandı
01:37:23Aylık bedeli
01:37:24Bunun ödemelerinin
01:37:25Yapılıp yapılıp
01:37:26Yine bu yeri
01:37:27Kiralayan
01:37:28Mülk sahibinin
01:37:29Beyaname verip verilmediği
01:37:31Net bir şekilde ortaya konulacaktır
01:37:33Yine bir diğeri
01:37:34Stopajlar
01:37:35Yani stopaj
01:37:36Konusu
01:37:37Burada gerçek kişiler eğer mülk sahibiyse
01:37:40Ödemek
01:37:40Bunu stopaj yaparak bunu ödemek yapmak zorunda
01:37:43İşte bu stopajlar bazen kiranın içinde oluyor
01:37:46Bazen stopajdan dolayı düşük göstermeler yapılabiliyor
01:37:48Ya da iki farklı
01:37:50Söyleşmeler düzenlenebiliyor konut kira sözleşmesi
01:37:53Yani
01:37:54Stopajdan kaçınmak için
01:37:56Daha düşük tutarlı bir söyleşme yapılıyor demek gerekirse aylık 10.000 lira
01:37:59Bu söyleşme
01:38:0050.000 lira
01:38:01İşte bu 10.000 TL kısım üzerinden bankadan ödeme yapılıyor
01:38:04Kısım üzerinde stopaj
01:38:06Kesiliyor
01:38:07Ama
01:38:07Geri kalan 40.000 lira
01:38:09Üzerinden
01:38:10Stopaj kesilmiyor
01:38:11Ve bankadan ödeme yapılmıyor
01:38:12Bunların önünü
01:38:13Almak
01:38:14Bazı
01:38:15Düzenlemeler şart
01:38:16Yine biliyorsun Gayrimekul sektöründe
01:38:19Ciddi bir balon vardı
01:38:20Özellikle pandemi bunu tetiklemişti
01:38:23Ancak gelen
01:38:24Taleple birlikte
01:38:25Tabi burada
01:38:26Pandemide oluşan maliyetlerin artması da söz konusu
01:38:29Yine yurt dışında
01:38:30Konut kira fiyatlarının özellikle büyük şeylere artılması söz konusu olmuştu
01:38:34Ve
01:38:34İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük şehirlerde, Bursa ve Kocaeli de koyabiliriz bunların yanına
01:38:38Büyük şehirlerde konut kiraları birden artmış oldu
01:38:41Tabi bunun önüne geçilmek için
01:38:44Ticaret Bakanımız tarafından
01:38:45Günlük kiralan evlere ilişkin önlemler alındı
01:38:48İşte bütün artmanın bütün mülk sahiplerine izin vermesi şartı getirildi
01:38:52Yine
01:38:52Turizm Bakanlığından ruhsat alması şartı getirildi
01:38:55Bunlar tabi
01:38:56Kısıtlı bir şekilde
01:38:58Bunları düzenleyebilecekti, Regülasyonlar
01:39:00Özellikle devletin bizzatı olsa eğer
01:39:03İşyer kiralarında kayıt içeriği alınabilir
01:39:06Bir diğeri
01:39:07Konusu açılmışken işte bu
01:39:09Konut kiralarının düşürülmesi
01:39:11Tabi belli bir noktaya geldi
01:39:12Belli bir
01:39:13Stabilite sağlandı bununla alakalı
01:39:15Ama önümüzdeki dönemlerde
01:39:17Maliyetlerin artması
01:39:18Arzın azalması birlikte
01:39:20Kiralanacak evlerin azalması
01:39:22Bunun sonucunda konut kiralarının fiyatlarının
01:39:25Artmasına neden olacak
01:39:26Bunların önüme alınması için
01:39:28Özellikle
01:39:29Gayrimenkul sermaye iradına iletecek gelirleri
01:39:32Rezerv alanları
01:39:33Kullanımı açarak
01:39:34Yani devletin sahip
01:39:35Hazinesinde
01:39:36Milli Emni'ye ait olan
01:39:38Rezerv alanları açarak müteahhitlere
01:39:40Yeni konutların
01:39:41Oluşturu
01:39:42Sağlamalı
01:39:43Eğer bunlar olursa
01:39:44Devletin de kontrolü tam olarak olursa
01:39:46Hem evleri üzerine alınacak vergiler düşürülebilir
01:39:49Hem düzenlemeler yapılabilir hem de
01:39:51Caydırıcı önlemlerle birlikte
01:39:53Bu kayıt için alınması durumu söz konusu olabilir
01:39:55Yeni düzenleme çok özür dilerim
01:39:57Yeni düzenlemeyi caydırıcı açısından çok önemli buluyorum
01:39:59Buradaki önceki düzenlemede
01:40:01Kiracının
01:40:02Herhangi cezası yoktu
01:40:04Eğer kiracı da bunu banka üzerinden yapmazsa
01:40:06Kiraca da bir burada cezai şart söz konusu
01:40:09O yüzden dikkat etmelerini öneririm
01:40:11Peki şimdi tabii artık programın sonlarına da yaklaşırken bir de borsaya bakalım isterim borsa yükselişte
01:40:18Borsa İstanbul'da
01:40:19Yüzende günün %0,10 değer kazanarak 9.782,32 puanı çıktı
01:40:25Bir de borsayı değerlendirelim kapatmadan önce neler söylersiniz efendim
01:40:32Borsa İstanbul tabi son dönemde
01:40:35Görece
01:40:35Satıcılı bir seyir izliyor
01:40:38Potansiyelin çok çok altında açıkçası
01:40:41Birkaç programda da altını çizdi gibi
01:40:44Bu yılın sonuna kadar açıkçası
01:40:47En azından bir 13.000 seviye 13.000 seviyelere kadar bis 100 endeksinden bahsediyorum
01:40:53Yükselebileceği yükselmesi gerektiği
01:40:56Kanaat genel beklentim var ancak
01:40:58Küresel
01:40:59Ölçekteki
01:41:00Genel
01:41:01Satıcılı seyirden
01:41:02Olumsuz etkileniyor
01:41:05Konuşmanın
01:41:06Bugünkü programın bir kısmında da bahsettik küresel
01:41:10Yüksek faizler parasızlıklaşma adımları Japonya'da bile başlamıştı bu faiz aşma adımları
01:41:16Hem içerideki
01:41:18Tabi içerideki
01:41:21Para politikasındaki sıkılaşma adımları
01:41:24Malum son dönemde tasarruf adımları da eklendi
01:41:27Maliye tarafında
01:41:29Son bir yılda tabi len bir kısmı maliyet tarafında henüz
01:41:32Çok fazla sıkılaşma olmadığı yönündeydi
01:41:36Özellikle Nisan mayıs ayından itibaren başlayan tasarruf adımlarıyla birlikte
01:41:43Piyasadaki
01:41:44Para ve likidite
01:41:45Büyük oranda ya da piyasadaki finansman genel anlamda diyelim
01:41:49Geri çekilmiş oldu dolayısıyla bu içerideki bunun gibi farklı gelişmelerinde
01:41:54Borsaya
01:41:55Riskli piyasalara
01:41:57Yansıması oluyor
01:41:59Diğer taraftan tabi genel anlamda
01:42:02Hem küresel ölçekteki para politikasıyla sıkılaşma adımları hem jeopolitik gelişmeler
01:42:08Hem bazı misafir bugün altını çizdiği gibi benim de her fırsat bulduğumda altını çizdiğim gibi
01:42:15Küresel ölçek aslında
01:42:17Dolardan kaçış dalgalarının
01:42:20Daha güvenli limanlara doğru
01:42:22Yatırımcıları
01:42:24Son dönemde itmesinin oluştuğu bu
01:42:28Altına hücum dalgası altın fiyatları da malum yükseliyor 2000 dolar serilerini aşmıştı
01:42:34Bir nebze gerileme olsa da önümüzdeki dönemler
01:42:37Yine bir hareketlik olacaktır o tarafta
01:42:41Dolayısıyla genel anlamda küresel piyasalarda da içeride de yurt içi piyasalarda da biraz daha
01:42:48Güvenli limanlara doğru güvenli araçlara doğru
01:42:52Altın başta olmak üzere
01:42:53Altınla birlikte
01:42:55Sabit getirili araçlar
01:42:57Dediğimiz tahviller
01:42:59Türkiye'de bugün politika faizi %50'li seviyelerde
01:43:03Piyasadaki faizleri
01:43:05Bu doğrultuda göz önüne bakarsanız
01:43:07Üzerindeki faizler
01:43:09Tabi 2 yıllık 5 yıllık tahviller %30-40'lı seviyelerde
01:43:14Bu görece yüksek seyreden ve tabi
01:43:19Kurdaki hareketliliğin de son dönemde çok yüksek olmadığını gözümüzün önüne getirelim
01:43:24İçerideki sabit getirili yatırım araçları
01:43:27Mevcut durumda
01:43:28Aslında
01:43:30Çekici geliyor hem
01:43:32İçeriye girmiş olan sıcak para için
01:43:35Mevcut durumda aslında tahvil piyasası
01:43:37Çekici görünüyor dolayısıyla tüm bu faktörler
01:43:40Riskli piyasalardan biraz daha güvenli
01:43:44Altın ve tahvil gibi yatırım araçlarına parayı çekmiş durumda
01:43:48Bu da tabi bizim borsamızın
01:43:51Henüz
01:43:52Arzu edilen
01:43:54O yeni
01:43:55Yükseliş trendine
01:43:57Girmesine engel oluyor dolayısıyla
01:44:0010.000 ve 11.000'li seviyeleri biz üzerinden sonra son dönemde
01:44:05Bir gerileme trendi var 1.700-1.500'lü
01:44:09Direnç seviyelerinin
01:44:11Hala tabi
01:44:12Ancak yeni bir hikaye arayışı var
01:44:16Gibi görünüyor
01:44:17Yani yeni bir gelişme bekliyor piyasa açıkçası
01:44:20Yurt dışında eklenen faiz kararı daha sonra içeriden
01:44:24Belki faizle ilgili verilecek mesajlar
01:44:28Ancak doğrudan faiz ile ilgili olmasa da
01:44:31Genişlemeye yönelik
01:44:32Paylaşılacak
01:44:34Yeni veri
01:44:35Bu yeni hikayenin bir parçası ve önümüzdeki dönemler ben o arzu edilen beklenen
01:44:41Yükseliş trendinin borsada da geleceği karantinde
01:44:45Sayın Abdülkadir Develi borsayı sizden de değerlendirmenizi rica borsayı nasıl bir seyir bekliyor başlarında görüyorsunuz
01:44:51Neler söylersiniz?
01:44:55Tabi küresel olarak
01:44:57Bakıldığında o kara pazartesi ile beraber
01:45:02Birçok borsa
01:45:03Ciddi bir düşüş
01:45:05Seyir içerisine girdi
01:45:07Hatta ciddi düşüşler ABD'de olsun
01:45:11Asya Pasifik'te olsun
01:45:13Fakat sonrasında bu resessiyon ihtimalinin zayıf olduğundan dolayı veya
01:45:19Söylenildiği kadar şiddetli olmama riskinin
01:45:23Daha yüksek gelmesiyle beraber küresel borsalar kendisini toparlamaya başladı
01:45:28Hatta artıya da geçtiler tabi bizim borsa bu noktada
01:45:32Düştüğü seviyede kalmaya devam etti
01:45:36Bunu nasıl izah etmek gerekiyor? Geçtiğimiz haftalarda çok fazla spekülasyonlar yapıldı
01:45:42Özellikle Sayın Bakan'ın istifade edeceğine de bunu getirmiş olduğu bir
01:45:47Dezenformasyon sürecinin maliyetiyle karşı karşıya kaldık maalesef
01:45:51Bu yaklaşık 2 hafta boyunca piyasalarda konuşuldu veya bunun
01:45:55Olumsuz etkisini bizzat iyi tecrübe ettik
01:45:58Fakat sonrasındaysa az önce hocamın ifade ettiği gibi artık şu an Türkiye'de uygulanan para politikası
01:46:04Faiz ve sıkı para politikası
01:46:06Aynı zamanda da
01:46:08Sıkı maliye politikası bunu destekliyor
01:46:10Borsek oldu diye ilişim imkanlarının sadece verimli alanlar dışında kısıtlı olduğu
01:46:17Talebin rasyonelleşmesi noktasında adımların
01:46:20Bir durum söz konusu diğer taraftan da bir mali disiplin
01:46:24Kayda alma süreci kayıt dışlık mücadele
01:46:26Bunları bütün olarak baktığımız zamanda işte piyasanın
01:46:30Yani bu ekonomik aktivitenin
01:46:32Bundan dolayı daha rasyonel bir iğme içerisinde iliş içerisinde olduğunu söyleyebiliriz burada
01:46:39Yani bu şey teori de bunu söylüyor yani yüksek politika faizinin olduğu bir
01:46:43Noktada yani bu sadece tedavi için rasyonle mücadele
01:46:48Talebin rasyonelleşmesi
01:46:50Daha fazla sermaye girişi de girişi de TL'nin daha güçlü hale getirilmesi
01:46:56Bu politikada böyledir
01:46:58Ortodoks politikalarda
01:46:59Ve bunun ekonomik aktivite açısından da bir muayeti vardır
01:47:03Dolayısıyla burada
01:47:04Faiz indirimi sürecinde biz Avrupa'nın ve ABD'nin gerisindeyiz
01:47:11Şu anda yani
01:47:12Bir FED indirecek ondan sonra Avrupa Merkez Bankası'nın indirimleri bekleniyor
01:47:17Biz henüz sıkılaşmaya devam edecek durumdayız yani
01:47:21Faiz indirimi konuşmanın çok ötesindeyiz dolayısıyla
01:47:25Bu ekonomik aktivitenin
01:47:27Daha
01:47:28Daha düşük imeği de büyümesi anlamına geliyor
01:47:32Bu da açısından hani böyle
01:47:34Rally'nin yapılan büyük engel
01:47:36Fakat diğer taraftan
01:47:38Burada küresel olarak borsayı destekleyecek hususlar oluşabilir nedir bunlar
01:47:44ABD Merkez Bankası'nın politika faizini indirmesi
01:47:47Buna bağlı olarak da oradaki portföy yatırım
01:47:50Yatırımlarının
01:47:52Yükte olan ülkelere kayması ki 200-300 milyar dolarlık bir portföy yatırımından bahsediyor
01:47:58Burada tabi ABD bunu yönetecektir yani birdenbire şahin bir şekilde fark edilmeyecektir
01:48:04Çıkışını üretme yoluna da gidecek zamanda fakat
01:48:07Her halükarda politika faizinin düşecek olması
01:48:11Küresel ölçekteki Türkiye'nin sıkı duruşu ve aynı zamanda da altyapıya
01:48:16Finansal olarak altyapıya ve cds'nin düşmesi
01:48:20Kredi notunun sürekli artması
01:48:24Yabancı sermayenin gelişim noktasında gerekli
01:48:27Oluşturmasından dolayı
01:48:29Daha fazla sermaye girişini desteğebilir dolayısıyla bu
01:48:33Borsayı
01:48:34Daha fazla yabancı sermayenin daha fazla yabancı yatırımcının borsaya
01:48:39İlgi duymasına ve TL varlıkları ilgi duymasına
01:48:42Neden olabilir burada taraftan ise ekonomik aktivitenin küresel ölçekte canlanması
01:48:48Yani hani
01:48:49Biz şu an bu şunu anlamaya çalışıyoruz
01:48:51Bir hikaye ihtiyacı var ilkini izah ettim ikinci olarak ise
01:48:55Burada düşük politika faizi ile beraber dünyada borçlanma maliyetinin düşmesi
01:49:00Özellikle gelişmekte olan ülkelerin daha düşük
01:49:05Borçtan maliyetle borçlanma kabiliyeti anlamına gelecektir
01:49:08Ve bu da aynı zamanda üretim sürecini destekleyecektir
01:49:12Ekonomik aktiviteyi destekleyecektir ve küresel
01:49:15Ekonomik iğmeyi artıracak
01:49:18Jiyo politik riskler var onları bir tarafta tutuyorsa onlar etkisi
01:49:21Ne ölçüde bunu bunu açıp ölçmek gerekiyor
01:49:24Ama işin diğer tarafında ise
01:49:26Dediğim gibi burada
01:49:28Ekonomik aktivitenin canlanması küresel ekonomik aktivitenin büyümesi
01:49:32Bu noktada özellikle Avrupa'nın bizim en büyük ticaret ortağımız bu bölgedeki
01:49:36Borçlanma maliyetlerinin düşmesiyle firmanın tek yatırım sürecinde daha yüksek motivasyona sahip olmaları
01:49:42Ne anlamak daha fazla ticaret anlamına gelecek bu da aynı zamanda
01:49:46İracatın artması dövizlerle büyümenin
01:49:49Desteklenmesi anlamına gelecektir ki bu da borsayı diğer yöne etkileyecektir
01:49:53Tabi bunlar birazcık o maddedeki proje projesi
01:49:56Şimdi çok fazla borsada yatırımcı var yani dolayısıyla faaliyet bir şey olduğumuz bir finansal okuryazarla
01:50:02İhtiyaç var burada
01:50:04Borsadaki yatırımcılar yüzeysel olmamalı yani derinlemesine
01:50:08Bilgilere sahip olmak gerekiyor bu noktada ki bu aynı zamanda
01:50:12Borsanın sınav önemli Türkiye
01:50:14Gelişmekte olan bir ülke Türkiye
01:50:16Ekonomik aktivite açan bir ülke bakın geçtiğimiz 100 yıldaki
01:50:20Büyüme ortalaması % 4.8
01:50:23Son 20 yıldaki büyüme ortalaması % 5.2
01:50:26Yani büyüyen bir ülke olduğumuzdan dolayı bizim zaten buna bağlı olarak
01:50:30Bir korrelasyon yaptığında bu noktada
01:50:33Yükselişine devam edecektir fakat ara ara duraklamalar ara ara nefes almalar olacaktır
01:50:38Gereken noktası şu burada özellikle
01:50:41Küçük yatırımcının mağdur olacağı bilgi kirlilikleri vermemek gerekiyor bu noktada
01:50:47Dediğim gibi küresel örnekte
01:50:49Borsayı için iyi haberler gelecektir özellikle FED faizini dedikten sonra
01:50:54Ekonomik aktivite dair büyüme
01:50:57Yukarı doğru revize edilecekçe
01:50:59Dış kaynaklı
01:51:00Aynı zamanda da işte portföy yatırımlarıyla fazla borsayı olacaktır
01:51:03İçeride ise bakın şunu da söylemek istiyorum
01:51:06OVP'de açık biliyorsunuz
01:51:08Burada enflasyona dair yukarı doğru revizyon durumu söz konusu
01:51:13Büyümeye dair de bir daha doğru bir revize durumu
01:51:16Çok geniş bir makas durumu söz konusu değil
01:51:19Aynı zamanda
01:51:21Yapılan dezenformasyonlara rağmen
01:51:24Geçtiğimiz hafta biliyorsunuz için
01:51:27Türkiye'nin notunun kredi notunu arttırdığını görüyoruz bu noktada
01:51:30Merkez Bankası rezervlerinin arttığını
01:51:33Cari dengede iyileşmenin oluştuğunu görüyoruz bakın burası önemli bir nokta
01:51:38Geleneksel olarak rakamları ifade etti büyümeye devam edecek fakat
01:51:42Nasıl büyüme bize daha yüksek refah düzeyi sağlar
01:51:46Enflasyon oluşturmadan cari yormadan döviz talebi oluşturmadan
01:51:51Biz büyümeyi başarabilmeliyiz
01:51:53Dolayısıyla bakın en son bir rakamları geldi o yüzden geçen hafta önemli bir haftaydı
01:51:57Hem enflasyon verileri geldi hem büyüme verileri
01:51:59Daha sonra Perşembe günü de OVP açıklandı yani hepsini bir arada
01:52:03Görme şu hane halkının
01:52:05Harcamalarının büyümeye katkısı
01:52:07Normalde %4-5 civarıydı fakat
01:52:10Hane halkının büyümeye bu katkısını bir de bize maliyeti var çünkü ithalatı artırıyor ve döviz talebi de artırıyor
01:52:15Fakat uygulanan bu yeni ekonomi politikasıyla daha rasyonel hale gelen hane halkı harcaması var
01:52:22Kredi karda harcamalarına artık
01:52:24Yatay bir seyre doğru gidiyoruz önceden çok hızlı bir artış vardı çünkü
01:52:28İnsanlar fiyatlar artacak
01:52:29O dolayı daha fazla alalım dayanıklı mallardan depolayalım
01:52:34Kırılmaya başladı
01:52:37Gıda fiyatlarının gerileme durumu söz konusu bu oldukça önemli
01:52:40Hulesa
01:52:411.3'lük büyümeye katkısı var bakın hane halkı harcamalarının büyümeye katkısı düştü fakat
01:52:47İyi haber şu
01:52:48Net ihracatın büyümeye katkısı 1.2 ki bu negatifti
01:52:52Yani sağlıklı ve döviz getirici faaliyetleri ile büyüdüğümüz
01:52:56Döviz talebi oluşturmadan bunu yapmalıyız
01:52:59Aslında bu da bu noktada oldukça önemli
01:53:01Tabi bu ekopolitiği
01:53:03Özellikle enerji alanındaki gelişmelerle beraber de izah etmek gerekiyor
01:53:08Sayın Bakan'ın işte bu açıklamalarında da bunu gördük
01:53:11Özellikle Karadeniz doğalgazı olsun petrol üretimi nükleer enerji vesaire
01:53:15Buradan gelen
01:53:17Her enerji
01:53:18Katkısı
01:53:20Hane halkına
01:53:21Yasalara
01:53:22Üretime aynı zamanda döviz talebini de azaltacaktır yani
01:53:27Bu noktada iyi bir noktaya gidiyoruz tabi
01:53:29Bu mücadelenin enflasyonla mücadele sabır işi
01:53:333.4 yıla ihtiyaç var yapılanlara göre
01:53:36Çok öncesi döneme ulaşabilmek için bu yıl sıkılaşma devam edecek gibi duruyor
01:53:43Burada bunu balantı olarak söylemeye çalışıyorum tabii
01:53:47Sıkı para politikası sıkı maliyet
01:53:49Borsanın borsanın yükselişi noktasında sınırlayıcı bir etkisi olacaktır
01:53:53Fakat ekonomik veriler sıhhate geldiği sürece
01:53:56Büyüme devam ettiği sürece
01:53:59Bu borsadaki yükselişin
01:54:01Ben
01:54:02Kaçınılmaz olduğunu bu noktada
01:54:04Söylemek istiyorum artması bu noktada oldukça önemli 60 milyar biliyorsunuz
01:54:08Yine aynı şekilde burada
01:54:10Turizm turizmin bu noktada artması 60 milyarda ihracatın 260
01:54:16Milyar doların üzerine seyri bu noktada yine aynı şekilde önemli
01:54:20İhracat ithalatı karşılam oranının burada
01:54:23Artısı yine oldukça
01:54:25Nihayetinde 2025 yılında
01:54:27Genişleyici para politikalarının
01:54:31Esintisiyle beraber küresel ekonomik aktivitesi canlanmasıyla beraber
01:54:35Bizde nihayet olarak yıl sonunda %40-42
01:54:38Bağlandığında enflasyonu kapatırsak
01:54:41Artık 2025 yılında
01:54:43Faiz indirimleri konuşuldu veya faiz indirimleri konuşulmasa bile
01:54:48Kredi hacmindeki genişlemenin adım adım peyder peşine
01:54:52Artık genişleyici bir patikaya doğru geçeceğiz o zaman
01:54:55Küresel esintiyle beraber küresel genişleyici
01:54:58Esintiyle o faiz indiriminin veyahut genişleyici para politikalarının konuşulmasını getireceği
01:55:04Esintiyle
01:55:05Tekrar
01:55:06O ilmeği yakalayacağını düşünüyorum dedim şu an düzeltme var
01:55:10Bir bekleme durumu söz konusu yeni bir hikaye
01:55:13Kendiliğinden oluşacaktır
01:55:15ABD'deki seçimlerde bekleniyor olabiliyor çünkü
01:55:18Bu Trump'ın söylemleri çok farklı
01:55:20Yani Trump'ın kendi dönemindeki ekopolitiği okuyacak olursak
01:55:24Daha çok böyle güçlü doların güçlü olmasını destekleyen politikalar öngörü
01:55:29Kullandı
01:55:30Ticaret savaşlarını
01:55:33Kullandı Çin'e karşı özellikle Avrupa'ya karşı bize karşı
01:55:36Kısıtlayıcı bir ticaret politikaları uyguladı
01:55:39Dolayısıyla burada küresel esintinin pozitif olduğunu bahsediyoruz fakat
01:55:43Yine de burada paralel ticaret içinde ABD'deki seçim sürecinde
01:55:46Tamamlanması ve sonuçların iktisad olarak da
01:55:49Yorumlanmasına da ihtiyaç var gibi duruyor
01:55:52Ahmet Bayram son olarak size sormak isterim hem aslında konuştuk borsaya ama hem borsadaki durumu
01:55:58Siz nasıl değerlendirirsiniz bir de hocam değindi Bakan Şimşek'in açıklamaları vardı yine onlara da değinelim isterim
01:56:05Burada borsanın asıl 17.000'ler seviyesidir
01:56:08Dolar vazına bakacak olursak
01:56:10500 dolar seviyesindeydi borsamız ve düşük gerçekleşti
01:56:13Abdülkadir hocam da bahsetti geçtiğimiz haftalarda maalesef manipülasyon söz konusu oldu
01:56:17Özellikle
01:56:18Ne zaman ekonomide işler
01:56:20Ne zaman
01:56:21Ekonomi yöntemi
01:56:23İşleri rayına oturttuğunda
01:56:24Maalesef böyle söylemler yapılarak
01:56:26Özellikle ekonomi üzerinden
01:56:28Ekonominin kırılganı üzerinden
01:56:30Hükümeti ve devleti yıpratmaya amaçlı
01:56:31Söylemler işte bazı ikspiratorun üzerinden
01:56:34Zaten spekülasyonlar yapılıyordu
01:56:36Ama son olarak devletin
01:56:38Yani bizim ülkemizin seçmiş olduğu milletimizin seçmiş olduğu
01:56:41Bir milletvekili tarafından
01:56:42Bir manipülasyon söz konusu oldu
01:56:44İşte Mehmet Şimşek'in ispa edeceği
01:56:46Kara bir parası yaşanacağına ilişkin söylem vardı
01:56:49Son derece yanlış ve
01:56:50Talihsiz bir açıklama
01:56:51Yani burada vatandaşlarımızın
01:56:53Bu defterini
01:56:55O milletvekilimiz
01:56:56Acaba karşılayacak mı cebinden
01:56:58Yani burada
01:56:59Bu söylemle beraber kim ne kazandı ne kadar kazandı
01:57:01Bunu vatandaşların vicdanına bırakıyoruz
01:57:03Tabi onunla birlikte
01:57:04Aslında dünyadaki kara pazartesi yaşandı ve dengelendi borsalar
01:57:09Bizim borsamız hala dengeli
01:57:10Bunun birkaç nedeni olabilir
01:57:12Borsa şu anda
01:57:14Faizle rakip
01:57:15Yani kişiler borsaya mı gitmeli
01:57:16Faizle mi gitmeli
01:57:18Ama nitekim buna
01:57:19Diğer yönden bakacak olursak
01:57:21951
01:57:22Fon girişi var ülkemize yakın zamanda
01:57:24Yine bu farklı da biz 30 düzeyinde yani
01:57:27Holdinglere
01:57:28Ve banka hisselerine giriş yapmış durumda
01:57:30Daha sonra işte FED'in faiz indirimine başlaması ile birlikte yan tahtlar dediğimiz hisselerde giriş yapılacaktır
01:57:36Bahsettiğim üzere
01:57:38Beysular seviyesindeydi
01:57:39Şu anda 9400'e
01:57:4117.000'ler seviyesine kadar çıkması
01:57:44Normal düzeyine gelmesi demektir
01:57:45Ben borsanın daha yükseleceğini
01:57:4717.000'ler seviyesine kapatabileceğini
01:57:49Öngörüyorum çünkü
01:57:50FED'in faizini ciddi bir şekilde bize yansıyacaktır
01:57:53Sayın Mehmet Şimşek'in ifadeleri de tabi
01:57:56Özellikle göreve itibaren
01:57:57Rasyonel zemine dönmekten maalesef çaremiz kalmamış dedi
01:58:00Yine aynı şekilde Sayın Mehmet Şimşek
01:58:02Benim ağızdan çıkmak için
01:58:03Açılmasına bulunmuştu ki
01:58:054 kere Sayın Mehmet Şimşek'in istifa etti haberleri
01:58:08Burada yayıldı
01:58:09Maalesef burada ekonomi yöntemi vurulmaya çalışıldı
01:58:12Ama burada
01:58:13Sayın Mehmet Şimşek karar duruşuyla
01:58:15Hiç durmadan
01:58:16Dünyada hem Federation'da
01:58:18Hem de ülkenin ekonomi politikası
01:58:20Söylemine anlatma yoluna devam etti
01:58:23Çünkü burada
01:58:24Ülkelerin
01:58:25Aslına bakarsanız
01:58:26Bir reklama ihtiyacı var
01:58:28Bu reklamada
01:58:29Dış yabancı kuruluşlar
01:58:30Yani işte
01:58:31FİÇ'in not arttırmadan önemli buluyoruz biz
01:58:34Bir yerde siyasi not indirimi ama
01:58:36Şu an not arttırımı da
01:58:37Diğer ülkelerdeki kişilerin Türkiye'deki yatırım fırsatlarını
01:58:40Görmesi açısından çok önemli
01:58:42Sayın Mehmet Şimşek zaten bunu
01:58:44Görmüş ol yapmış ol açılamasında
01:58:46Girişim sermaz yatırım ortakları eğer yurt dışındaysa
01:58:49Türk yatırım yapabileceği ilişkin
01:58:51Bir açılamada bulundu
01:58:52Aslında burada
01:58:54İkiye ayırabiliriz bunu
01:58:55Türkiye'deki işte bıyıklı yabancı dediğimiz
01:58:58Aslında Türk vatandaşlarının
01:58:59Yurt dışındaki varlıklarının
01:59:01Türkiye'ye tekrar geri getirilmesi
01:59:03Ya da
01:59:04Yabancı fonların Türkiye gelişinin
01:59:06Daha da kolaylaşması açısından bir adım olarak görüyorum ve olumlu görüyorum
01:59:09Çünkü
01:59:10Bir sermaye yakışı olacak
01:59:11Türkiye'nin bu sermaye yakışına hazırlanması gerekmekte
01:59:14Nitekim burada
01:59:15Adalet sağlayacak
01:59:17Her gün taban eğilmesini sağlayacak
01:59:19Son açılamasında Sayın Mehmet Şimşek özellikle orta vadeli programda
01:59:22Bir soruya ilişkin
01:59:23Bu gelirde adalet sorusuna ilişkin
01:59:25Burada atan adımları söylemişti
01:59:27Yani yurt dışında
01:59:29Çok uluslu devletlerin
01:59:30Türkiye'de faaliyet görevlileri %15'lik asgari ücrete olarak tabi olması
01:59:34Yine yurt içindeki
01:59:35Şirketlerin
01:59:36%10'luk asgari kurulma olarak tabi olması
01:59:39Yine finans %30'a artırılması
01:59:40Vergonun
01:59:41Aslında bunların tamamının
01:59:43Gelir dağıma adaleti sağlamak
01:59:44Ve verginin tabana eğilmesi ile ilişkin
01:59:46Doğrudan hep dolaylı vergilerin
01:59:48Doğrudan vergilerden daha fazla olduğuna dem buluyor ya
01:59:50Aslında burada
01:59:52İşler doğru gittiğini söyleyebiliriz
01:59:53Sadece
01:59:54Baştan söylemiş olduğu gibi
01:59:56Zaman ve sabre ihtiyaç vardı
01:59:58Ekonomi politikasının ve orta vadeli programın
02:00:00İlk aşaması
02:00:01Dezenflasyon süreçte daha sonra dengelen
02:00:03Dezenflasyon süreci devam etmekle birlikte
02:00:06İşte
02:00:06Faiz indirimleri söz konusu olduğunda
02:00:08Ekonomi biraz da dengelenme dönemine geçecek
02:00:11Ben faiz indiriminde
02:00:12Bu sene içerisinde değil de belki aralıkta
02:00:15Küçük bir faiz indirimi ile algı yönetmek adına yapılacak
02:00:17Gelecek sene başı itibariyle
02:00:19Hızlı olmayan bir süreçte faiz indirimi yapılacağını düşünüyorum
02:00:22O yüzden ekonomi yönetimini söyleyebiliriz
02:00:24Fed'in
02:00:25Faiz indirimine başlamasa birlikte
02:00:27Bana kalırsa 17.000 TL'sine
02:00:29Yıl sonu itibariyle ulaşacak diyebiliriz
02:00:31Peki Bilal Hocam sizinle konuşmamıştık Bakan Şimşek'in açıklamalarını
02:00:34Kısaca bir de sizden değerlendirmeni rica edeceğim
02:00:37Girişim sermayesi yatırım fonlarımız yurt dışında kurulmuş olan
02:00:40Yatırımlarının yarıdan fazlası Türkiye'de bulunan
02:00:43Girişim şirketlerine artık yatırım yapabilecek dedin
02:00:46Nasıl değerlendirirsiniz?
02:00:48Tabii
02:00:49Türkiye ekonomisinin genel anlamda
02:00:51Şirketlerin de özellikle yeni girişimcilerin
02:00:54Temel sorunlarının başında
02:00:56Finansman sorunu geliyor
02:00:59Tabii bankacılık sisteminden sağlanan finansman şüphesiz önemlidir
02:01:03Ancak özellikle dijitalleşme dalgasıyla birlikte
02:01:06Bu ICO gibi
02:01:09Financer tabanlı yeni finansman enstrümanları artık
02:01:12Yanımıza girmeye başladı
02:01:14Ve burası
02:01:15Finansman araçlarının
02:01:18Yeni finansman araçlarının
02:01:20Gündeme gelmesi ortaya çıkışıyla birlikte
02:01:23Yapacak olan
02:01:24Finansman da tabii ki
02:01:26Bizim için önemli olmaya devam edecek
02:01:28Yurt dışından
02:01:30Yurt içine gelen finansmanın kompozisyonuna bakıldığı zaman
02:01:34Yatırım şeklinde gelen
02:01:36Finansman akışı var sıcak para borsaya
02:01:39Getirilen araçlara tahrip piyasasına akan
02:01:41Finansman olmakla birlikte
02:01:44Özellikle girişimcilerin
02:01:46Türkiye'de özellikle son 10 yılda daha fazla odaklanılan
02:01:50Yeni girişimler yeni fikirlerinin finansmanı konusunda da
02:01:54Dışarıdan gelecek finansman çok çok önemli olacak
02:01:58Buna tabii içeride
02:02:00Yeni kalkınma bankası gibi farklı
02:02:03Kuruluşlar ve yeni fonlarla
02:02:05Çok ciddi destek veriliyor ancak onun da bir sınırı var
02:02:09Dışarıdan özel sektörden
02:02:11Risk sermayesi şeklinde özellikle yurt dışında
02:02:15Bu işi çok iyi yapan piyasalarda Silicon Valisi'nde
02:02:19Avrupa'da dünyanın farklı taraflarında yeni fikirleri destekleyen
02:02:24Ciddi boyuttaki bu risk sermayesi
02:02:27Yatırım fonlarının
02:02:29Türkiye'ye de akması Türkiye'deki girişimcilerinden faydalanması çok çok önemli
02:02:36Malum son dönemde
02:02:37Uzay sanayinden savunma sanayine işte tarımdan dijital teknolojiler
02:02:43Blok zincir teknolojisine kadar
02:02:45Farklı alanlarda umut vaat eden
02:02:48Yeni güzel iş fikirleri girişimler ortaya çıkıyor
02:02:52Bunların yurt dışından kalıcı ve uzun vadeli yatırım
02:02:57Alabilmesi finansman çekebilmesi çok çok önemli
02:03:00Tabii buna yönelik
02:03:02Görülüyor ki regulasyon tarafında
02:03:05Bazı eksiklikler var
02:03:07Türkiye'nin son dönemde attığı
02:03:09Bu roster adımların
02:03:11Bir sonraki adımı da bu olacak
02:03:14Gibi görünüyor bakanın açıklaması buna işaret ediyor
02:03:18Buna yönelik yurt dışından finansman çekmeye yönelik herhangi bir engel varsa onların da adım adım ortadan
02:03:24Kaldırılması gerekir
02:03:25Bu adımlar tabii atıldığı takdirde
02:03:28İçerideki
02:03:29Finansmanın yetersiz olduğunun birçok kez altını çizdik bugünkü programda da
02:03:35Dışarıdan da çekilecek finansmanla birlikte içeride girişimler belki daha sağlam
02:03:41Sağlam temeller oluşturma
02:03:43Belki bazıları için
02:03:45Dışarıya açılma
02:03:47Artık sınırları da aşma
02:03:49Açısından bir engel bir sınırlı kalmamış olacak
02:03:52Dolayısıyla Türkiye'nin bu nokta
02:03:56Attığı adımlar
02:03:57Almakta olduğu yol açıkçası potansiyelini
02:04:00Yakalaması açısından da
02:04:02İleriye yönelik önümüzdeki dönemde de yönelik
02:04:06Pozitif işaretler devam ediyor
02:04:08Ben bunun da en az
02:04:10Kredi not artışları
02:04:12Ve disk primlerinin azalışı kadar
02:04:14Önemli olduğu kanaatindeyim
02:04:16Girişimcilerin desteklenmeye devam edilmesi gerekiyor
02:04:20Çok teşekkür ediyorum şimdi bu başlıklarla birlikte noktalayacağız efendim öncesinde
02:04:24Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi öğretim üyesi doçent doktor Bilal Bağış bizlerle birlikteydi çok teşekkür ediyorum
02:04:31Katkılarınız için
02:04:32Teşekkür ediyorum
02:04:33Ekonomist Muhammed Bayram bizlerle birlikteydi çok teşekkür ederim değerli katkılarınız için
02:04:38Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretim üyesi profesör doktor Abdülkadir Develi Ankara stüdyolarından bizde
02:04:44Değerli katkılarınız için
02:04:48Ben teşekkür ediyorum iyi geceler diliyorum
02:04:50Biz efendim bu başlıklarla birlikte gündemde öne çıkan ekonomi sizlerle paylaşmış olduk saat başında
02:04:57Sizlerle birlikte olacak gece bülteninde iyi geceler diliyoruz