Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismi Celal Alpaydın sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Celal Alpaydın'nın moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Celal Alpaydın'nın moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Category
📺
TV ve DiziDöküm
00:00:00Efendim Ülke TV ekranlarına hoş geldiniz. Saatlerimiz 21'i gösteriyor. Yaklaşık 3 saat boyunca gündemi dünyanın ve Türkiye'nin gündemini konuşacağız.
00:00:11Elbette çok değerli konuklarımla.
00:00:13Evvela dipan başkanı Doktor Tolga Sakman. Hocam hoş geldiniz yayınımıza.
00:00:18Sağ olun teşekkür ederim.
00:00:20Akademisyen Ankara Stüdyosu'ndan Profesör Doktor Zakir Avşar. Hocam sizler de hoş geldiniz Ankara Stüdyosu'ndan.
00:00:26Hoş bulduk. İyi yayınlar dilerim.
00:00:29Gaziantep Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor Ali Fuat Gökçe Skype hattımızda. Hocam hoş geldiniz sizler de.
00:00:36Merhabalar Celal Bey. Hoş bulduk. İyi yayınlar.
00:00:38Sağ olun çok teşekkür ederim.
00:00:40Ümit ediyorum ki keyifli bir yayın olsun.
00:00:42Hocam evvela Tolga Hocam sizinle başlamak istiyorum.
00:00:45Hizbullah haftalardır İsrail yönelik bir saldırı planlamaktaydı.
00:00:49MİS'iyle bir karşılık bekleniyordu fakat saldırı yaklaşık 320 füzeyle sınırlı kaldı.
00:00:54İran'da en son Hamas lideri şehit edildikten sonra kendi topraklarında MİS'iyle karşılık vereceğini söyledi.
00:01:03Bunun belki de büyük bir oranda saldırının büyük bir çaplı olacağını düşünüyorduk.
00:01:07Henüz bir saldırı gerçekleşmedi.
00:01:09Neler söylersiniz evvela Hizbullah'ın, Lübnan Hizbullah'ın İsrail saldırısına ilişkin?
00:01:15Şimdi Celal Bey şuradan başlayalım.
00:01:17Biz bu dünkü saldırı yani geçen günkü saldırının Haniye suikastinin misillemesi değil Fuat Şükrü'nün misillemesi olduğunu hatırlatalım.
00:01:29Yani Hizbullah'ın iki numarasının Beyrut'ta öldürülmesinin karşılığı olarak Hizbullah bu eylemi gerçekleştirdi.
00:01:38Şimdi bu 320, Nasrallah 340 diyor bu saldırı ilk aşama yine Nasrallah'ın söylediğine göre.
00:01:49Bu misillemelerin ilki ve eğer şey olursa kabul görürse uluslararası anlamda bunun bir misilleme olduğu kabul görürse artık ikinciyi üçüncüyü yapmayacağını söylüyor.
00:02:03Yani sayı az gibi görünmekle birlikte burada ben sayıdan ziyade bu eylemi gerçekleştirmiş olmasına dikkat çekmek istiyorum.
00:02:14Çünkü şu anda gerçekleştirdiği eylemde İsrail'in söylediği şey şu.
00:02:20Tesislerimizi hedef aldı.
00:02:23Mossad tesisini hedef aldı ama vuramadı dedi.
00:02:26Şimdi vuramadı kısmı tamam ama Mossad tesisini hedef almış bir Hizbullah sıfatı kazandı artık.
00:02:32Yani bu Hizbullah için önemli bir kazanım.
00:02:35Bugüne kadar bekledi doğal olarak bu kadar bekledikten sonra daha büyük bir eylem gerçekleştirilmesi bekleniyordu.
00:02:44Ama bu bekleme sürecini biz İran'ın hala beklediği sürecinde Hizbullah'ın bekleme sürecinde aslında bu psikolojik harekat unsuru olarak değerlendiriyoruz.
00:02:55Yani aslında misillemenin bir parçası bu kadar bekleme.
00:02:59Çünkü karşı taraf İsrail devleti, İsrail toplumu bu bekleme sürecinde oldukça sıkıntılı süreçler yaşadı.
00:03:07Yani her gün acaba bu gece misilleme yapılacak mı, bu gece bombalama yapılacak mı vesaire diye endişeyle beklediğinden toplum psikolojisi de özellikle askerlerin psikolojisi de artık tepki vermeye başladı.
00:03:25Devlet de aslında mekanizma olarak baktığınızda tepki veriyor artık.
00:03:30Yani bu eylemleri 48 saatlik olağanüstü hal ilan etti mesela.
00:03:34Nasrallah bitti dediği halde.
00:03:37Bu gerginlik Netanyahu yönetimini de geriyor.
00:03:43O yüzden hala bekleme, hala o olasılıkları ön plana koyma bu misillemenin parçası.
00:03:52İran'ın içinde kesinlikle aynı şeyi söyleyebiliriz.
00:03:55Yani illa yüzlerce binlerce füze görmemiz gerekmiyor.
00:03:59Şunu da söyleyeyim.
00:04:01Hizbullah'ın gerçekleştirdiği o 340-320 füzenin Nasrallah belli hedefleri vurduğunu söylüyor.
00:04:09İsrail'de hiçbirinin vurulmadığını söylüyor.
00:04:11Biz artık bu iletişim kanalları üzerinden bu psikolojik harekatı uluslararası toplum artık pek de yemiyor tabiri caizse.
00:04:22O yüzden görüntü bekliyoruz.
00:04:25Yani bu vurduysa da vuramadıysa da bunun görüntülerinin olması gerekiyor.
00:04:29Ki bunu İsrail maalesef ki bu sefer iyi kullandı.
00:04:33Onu da kenara not edelim.
00:04:37Baktığınızda ilk aşamada bu operasyonun genel şeklini böyle değerlendirebiliriz.
00:04:46Çok teşekkür ederim.
00:04:48Efendim akademisyen, dosyan doktor Hüseyin Alptekin'de bize sonradan iştirak etti.
00:04:52Hocam hoş geldiniz.
00:04:53Hoş bulduk, merhabalar.
00:04:54Sağ olun, teşekkür ederim.
00:04:55Size söz hakkı vereceğim ama evvela isterseniz siz de neler konuştuğumuzu zaten az çok anlıyor olacaksınız.
00:05:01Hizbullah'ın haftalardır beklenen saldırı ilişkin 320 füze saldırısına bulundu.
00:05:07İsrail'de bundan yaklaşık yarım saat önce önleyici ateş saldırıda bulunduğunu söylemişti.
00:05:14Bunun istihbari süreci nasıl gelişti neler söylersiniz?
00:05:17Sizden başlayalım bari.
00:05:19Tabi Hizbullah malumunuz olduğu üzere bir misilleme saldırısında bulunacağını zaten söylemişti.
00:05:25Neyin misillemesi?
00:05:27Geçtiğimiz temmuz ayında Hizbullah'ın askeri kumandanı olarak adlandırılan Fuat Şükrü'ye bir suikast gerçekleştirdi İsrail.
00:05:36İsrail zaten dönem dönem Lübnan topraklarında Hizbullah bölgelerini vuruyordu.
00:05:41Hizbullah'ın oradaki roket rampalarını, oradaki üslerini.
00:05:46Çünkü Güney Lübnan'da aslında biliyoruz ki Lübnan devleti değil, o devletin aslında en formal olarak bir uzantısı olan
00:05:54yarı devlet, yarı devlet dışı bir aktör olarak görebileceğimiz bir ayağı Lübnan devletinin içerisinde bir ayağı dışı arasında Hizbullah örgütü var.
00:06:01Ve Hizbullah örgütü PKK, özür dilerim, İsrail ile çok uzun bir zamandır aslında çatışma içerisinde.
00:06:07Şimdi Fuat Şükrü'nün hayatını kaybetmesi o suikast sonucunda ister istemez Hizbullah'tan bir beklenti oluşturdu.
00:06:14Çünkü sadece Hizbullah değil, Hizbullah'ın yine organik ilişkiler içerisinde olduğu İran'ın da benzer bir problemi var İsrail ile.
00:06:20Çünkü İsrail zaman zaman İran'ın da hem İran'da hem İran'ın dışındaki önemli aktörlerini etkisiz hale getirdi, öldürdü.
00:06:29Geri geldi Suriye'de İran konsolosluğunu bile vurabildi, İranlı generalleri öldürdü.
00:06:34Ve hatta yine üç hafta kadar önce İran'da Hamas'ın başkanı İsmail Haniye'yi bir suikast sonucu şehit etmişti.
00:06:42Şimdi hal böyle olunca hem İran'dan hem de Hizbullah'tan giderek artan bir misleme beklentisi var.
00:06:48İran halen daha o misilleme hakkını saklı tuttuğunu, saldıracağını söylüyor.
00:06:53Ama Hizbullah, Fuat Şükrü'nün misillemesini bu geçtiğimiz gün yapmış olduğu saldırıyla aslında gerçekleştirmiş olduğunu ilan etmiş oldu.
00:07:01Hizbullah'ı dinlersek işte 300'ün üzerinde farklı platform üzerinden drone'lar, füzeler, roketler İsrail'i hedef aldı ve amacına ulaştığını söyledi Hizbullah.
00:07:12Ama Azmi Efendi Hocam da bahsettiği üzere artık bu iletişim çağında gerçekten de bir görüntü görmeden olduğunu inanmıyoruz.
00:07:19İran, Hizbullah, İran'ın bölgedeki farklı uzantıları bu görüntüleri sağlayamadığı için zaman zaman animasyonlarla, zaman zaman farklı oluşturulmuş videolarla öyle bir etki oluşturmaya çalışıyor.
00:07:31Ama görünen o ki İsrail'in açıklamasıyla da örtüşen bir şekilde ciddi bir zarar vermedi.
00:07:37Tam tayesinde İsrail de buna karşı hatta muhtemelen o roketler ateşlenmeden öncesinden bir önleyici saldırıyla bazı Hizbullah füze ve roket rampalarını hedef almıştı.
00:07:49Şimdi çatışmanın geleceğine baktığımızda hem küresel hem de bölgesel ülkelerin çekindiği temel konu şu.
00:07:57Acaba tekrar Hizbullah ve İsrail arasında kontrolden çıkan bir tırmanma görür müyüz?
00:08:04Çünkü zaman zaman Hizbullah ve İsrail bu şekilde bu kontrollü gerginliği zaman zaman kontrolsüz bir noktaya doğru savurabiliyorlar.
00:08:14Bunları geçmişte de gördük.
00:08:15Hatta Hizbullah'ın kurulduğu günlere bile baktığımızda 82-83 yıllarına baktığımızda o günlerde de yine bir İran-İsrail-Lübnan karmaşası görüyoruz.
00:08:28İsrail'in Lübnan'a bir saldırısı söz konusu Lübnan'a devam eden bir savaş vardı.
00:08:32Ve Hizbullah'ın daha köklerinden bugüne kadar pek çok seferler İsrail'le çatışmaların kontrolden çıktığını gördük.
00:08:39En son 2006 yılında yine üzerinden baya bir zaman geçti.
00:08:43Bir topyekun savaşa neredeyse bu erişmişti.
00:08:46Tabii topyekun savaş diyoruz ama Hizbullah da günün sonunda devlet dışı aktör olarak bir ayağı devletin içerisinde bir aktör olarak etkinliği sınırlı.
00:08:54Ama hocam o zaman 3000'in üzeri füze saldırısı gerçekleştirilmemiş miydi?
00:08:58Bugüne baktığımızda misilleme saldırısı 320'lerde kaldı.
00:09:02Şöyle aslında Hizbullah'ın iddia ettiği hem füze, roket envanteri hem de militan sayısı çok fazla gözüküyor.
00:09:10Bunlar ne kadar doğru tartışılıyor.
00:09:12Hem bu bahsettiğiniz elindeki füze ve roketlerin sayısının abartılı olduğu söyleniyor.
00:09:17Hem de Hizbullah'ın yine dünyaya deklar ettiği 100 bin silahlı militanın var iddiası çok gerçekçi bulunmuyor.
00:09:23Hizbullah'ın daha bağımsız gözlemcilerle tahmin edilen militan sayısı 20 bin civarında olduğu söyleniyor.
00:09:29Elinde silahlı.
00:09:30Ama şöyle bir avantajı var.
00:09:31Bu 20 bin militanın savaş tecrübesi var.
00:09:34Bu militanlar Suriye sahasında Esert'le iş birliği içerisinde zaman zaman savaştılar muhaliflere karşı.
00:09:42Hatta zaman zaman Türkiye'nin operasyonlarında da karşımızda biz Hizbullah'ı gördük.
00:09:45Afrin gibi bölgelerde.
00:09:47Bir diğer avantaj Hizbullah'ın şu.
00:09:49Hizbullah İsrail sahasında savaşı yayamıyor.
00:09:52İsrail'e gönderdiği roketler bunlar çok etkisiz kalıyor.
00:09:56İsrail'in hava savunma sistemleri demir kubbe olsun işte Davut Sapan'a olsun bunlar alçak iltifadan gelse bile Hizbullah'ın roketleri yine de büyük oranda bunları etkisiz hale getirebiliyor.
00:10:06Hizbullah'ın avantajı şu.
00:10:08Duyduğumuz Katyusha mı gerçekten hala yoksa başka sofistik silahları var mı Hizbullah'ın?
00:10:14Kaktusya dışında halen daha çok sofistik silahlar olduğu söylenmiyor.
00:10:17Tamam Rus yapımı bazı silahlar var Kaktusya gibi.
00:10:20İran'ın da aktardığı bazı silahlar var.
00:10:22Ama İran teknolojisi de Rusya'dan ve Çin'den meselen bir teknolojisi.
00:10:25Çok otantik bir teknoloji değil.
00:10:27Ama Hizbullah'ın asıl avantajı şuydu.
00:10:292006 yılında bunu görmüştük.
00:10:31Ben İsrail sahasında zarar veremiyorum.
00:10:33Tamam gönderdiğim roketler etkisiz hale geliyor.
00:10:36Boş sahalara düşüyor.
00:10:38Ama İsrail'i üzerime çektiğimde İsrail'e kayıp verdirebiliyorum.
00:10:412006 yılında o zamanlar Kaktusyalar çok başarılı olmadı.
00:10:46Ama Kornet, omuz üstünden atılan güdümlü tank savar füzeleri var Hizbullah'ın.
00:10:522006 yılında çok sayıda İsrail tankını Lübnan sahasında etkisiz hale getirdi.
00:10:57O zaman hatırlarsanız İsrail'in sınırı aşan Lübnan içerisinde bir karar harekatı vardı.
00:11:02Hava saldırılarını mütakiben ama Hizbullah bunu savuşturabildi.
00:11:06Çok sayıda militan kaybetti belki ama toprak vermedi bu sefer.
00:11:10Bu sefer İsrail işgal edemedi.
00:11:12Şimdi yine benzer bir senaryoyu bekliyor olabilir.
00:11:14Bence Hizbullah elindeki o malzemeyi de beklediği bu savaşa belki de erteliyor.
00:11:21Hepsini kullanmak, eritmek istemiyor.
00:11:23Bir diğer yaptığı şey de şu.
00:11:25Kaktusya gibi roketler tamam belki bunlar çok etkili olmuyorlar.
00:11:28Hem ateş gücü anlamında çok etkili değiller.
00:11:30Hem menzilleri çok yukarıya gitmiyor, çok öteye gitmiyor.
00:11:33Bu anlamda yok edilebilen, düştüğü yerlerde çok fazla hasar vermeyen silahlar.
00:11:38Ama bu silahlar öte yandan da İsrail'in hava savunma sistemlerini çalıştırıyor.
00:11:43Ve İsrail'e maddi kayba yol açtırıyor.
00:11:46Yani işte lafın gelişi birkaç bin dolarlık bir füzeyi düşürmek için
00:11:50İsrail on binlerce dolarlık harcama yapıyor.
00:11:53Bu anlamda bir asimetrik avantaja sahip olduğunu düşünüyor Hizbullah.
00:11:57Ama yanıldığı nokta belki şurası.
00:11:59Hizbullah'ın maddi gelirleri, İran desteği, kendisinin bulabildiği destek,
00:12:04kendisinin oluşturduğu maddi büyüklük küçük bir büyüklük.
00:12:07İsrail gibi neredeyse sınırsız Amerikan desteğini arkasına alan bir devletin
00:12:12bırakın on binlerce, yüz binlerce, milyonlarca doları, milyarlarca doları yakabilecek lüksü var.
00:12:18Çünkü her sene İsrail Amerika'dan koşulsuz şartsız 3.3 milyar dolarlık destek alıyor.
00:12:25Savunma bütçesinin %15'ini Amerika'dan doğrudan HİBE ile alıyor.
00:12:29Amerika'dan F-35, bizim paramızla alamadığımız uçakları parasını vermeden alabiliyor bu yardım sayesinde.
00:12:36O yüzden Hizbullah belki de bu imkansızlıklar içerisinde İsrail ile onun asimetrisini,
00:12:41bir, İsrail hava savunma sistemlerini yorarak, iki, İsrail'i Lübnan sahasından çekip,
00:12:47Lübnan sahasında İsrail'i asker ve tank kaybettirerek telafi etmeye çalışan bir örgüt.
00:12:52Çok teşekkür ederim, çok sağ olun.
00:12:54Şimdi Prof. Dr. Zaki Ravşar, hocam sizlere sormak istiyorum.
00:12:58Lübnan-Hizbullah'ın bu beklenen ölçüde saldırı gerçekleşmediğini konuşuyorduk.
00:13:04Sizce bunun devamı gelir mi?
00:13:06Ve İran'ın yok edici intikam diye lanse ettiği saldırılar gerçekleşir mi?
00:13:13Şimdi tabii bu beklentiyi kim yarattı, nasıl oluştu, beklenti düzeyini kim büyüttü buna bakmak lazım.
00:13:20Burada tabii bir sözel beklenti büyütme çabası var.
00:13:25Bu bir psikolojik harekat kuşkus ki biraz evvel kıymetli konuşmacılar da ifade ettiler.
00:13:30Ama FİPO'nun icrasına gelince bunun icrası her zaman söylendiği gibi olmayabilir.
00:13:35Ama şu da var ki tabii günlerce İsrail kamuoyunu meşgul eden bir süreç de yaşadı.
00:13:40Ama aynı zamanda bunun karşılığında bir misilleme harekatına girişmeden evvel
00:13:46pek çok önleyici saldırıyla da karşı karşıya kaldı Lübnan.
00:13:51Şimdi bu önleyici saldırıların etkisini de tabii ölçmek lazım.
00:13:56Aynı zamanda bunları mukayese etmek lazım.
00:13:59Diğer taraftan da misilleme olarak tırnak içerisinde yaptıklarını ifade etmiş oldukları harekatın
00:14:05ne kadar misilleme olduğunu da yine değerlendirmek lazım.
00:14:10Bunlar biraz da asker kişilerin yapacağı işler tabii.
00:14:13Biz sivil olarak sadece şu değerlendirmeyi yapmak durumundayız.
00:14:18İsrail'de, Lübnan'da bunu karşılıklı olarak birbirlerine karşı kullanıyorlar.
00:14:22İsrail daha fazla kullanıyor bu atmosferi şu şekilde kullanıyor.
00:14:26Bir kere Gazze'de bugün 326. gününde başarı elde edememiş, hiçbir başarı elde edememiş.
00:14:32Yaptığı şeyler nedir?
00:14:33Bazı suikastlerdir.
00:14:34İşte Haniye suikastidir.
00:14:36Peşinden daha evvelinde Fuat Şükrü suikasttir.
00:14:40Bu suikastlerle elde etmiş olduğu bir psikolojik üstünlük vardır.
00:14:45Bunun dışında tabii çok büyük bir soykırım uyguluyor.
00:14:49Bu uluslararası kamuoyunda büyük tepkiler topluyor.
00:14:53Arkasındaki destek gittikçe eriyor.
00:14:55Ama bu tür suikastlerden sonra ortaya çıkan misilleme yapacağız, öyle yapacağız, böyle yapacağız gibi hususlarla ilgili söylem yoğunlaşmasıyla birlikte ne yapıyor?
00:15:08Tekrar Amerika'nın, Avrupa'nın desteğini arkasında hissediyor.
00:15:12Yani aslına bakarsanız İsrail bunu artık bir metoda dönüştürmüş vaziyette.
00:15:17İran'ın Şam Konsolosluğu'nu vurdu.
00:15:20Bir İran misilleme yapacağız diye günlerce biliyorsunuz propaganda yaptı.
00:15:24Sonra yine haber vermek suretiyle bir misilleme çabası gerçekleşti.
00:15:29Elbette ki kıymetli Tolga Bey'in de ifade etmiş olduğu gibi bu İsrail kamuoyunda muazzam bir sıkıntı da yarattı.
00:15:38Yani şimdi insanları endişeye de sevketti.
00:15:40Bu misillemenin boyutu ne olacak?
00:15:42Bir zarar verecek mi, vermeyecek mi diye.
00:15:45Bunu küçümsemiyorum ama ortaya çıkan netice şu oldu.
00:15:49Yani Amerika ve bölge ülkeleri ve Avrupa ne yaptı?
00:15:52İsrail'in yanında yer alacağını tekrar açıklamış oldu.
00:15:55Ne zaman?
00:15:56İsrail'in tamamıyla işte soykırımla suçlandığı bir süreç içerisinde tekrar onları bir araya getirdi, birleştirdi.
00:16:04Amerikan Kongresi'nden epeyce bir yardım hem silah hem parasal yardım desteğini koparmış oldu.
00:16:12Şimdi bu süreçte de aynı şey gerçekleşiyor.
00:16:15Amerika açıklama yapıyor, İsrail'i savunacağız diye.
00:16:18Avrupa ülkeleri açıklama yapıyor, İsrail'i savunacağız diye.
00:16:22Bölge ülkeleri açıklama yapıyor, hava sahamızı kimseye kullandırmayacağız diye.
00:16:27Yani şimdi doğal olarak da ne oluyor?
00:16:29Süreç bir yerde İsrail'in istediği gibi gidiyor.
00:16:32Yani bu suikastlerin hemen sonrasında ne gerçekleşiyor?
00:16:36Çünkü İsrail bu ekonomik sıkışıklığını giderecek ekonomik kaynağı, silah, mühimmat, cephane vesaire gibi ihtiyaçlarını giderecek kaynaklara
00:16:45çok daha rahatlıkla bu suikastlerin sonrasındaki psikolojik harekat süreçlerinde diyelim bu propaganda süreçlerinde daha hızlı bir şekilde erişebiliyor.
00:16:55Çünkü niye? Şundan dolayı.
00:16:57İsrail de biliyor yani bu bir kapasite imkan meselesidir.
00:17:01Bu kapasite kullanım meselesini de Hizbullah'ın kapasitesinde az çok tahmin ediyor.
00:17:07İran'ın kendisine neler yapabileceği konusunda az çok tahmin ediyor.
00:17:11Yani bütün hem Hizbullah hem de İran elbette ki şu hesapları da yapıyorlar.
00:17:16Yani dedikleri gibi bir caydırıcılık unsurunu kullansalar veyahut da dedikleri gibi bir saldırı boyutunda İsrail'e yönelik bir harekat gerçekleştirseler
00:17:27başlarına daha sonra neler gelirin hesabını da elbette ki yapıyorlar, yapacaklar.
00:17:32Onun üzerine de bunu daha sınırlı tutmak gibi bir ihtiyaç içerisinde girebilirler.
00:17:37Ama Hüseyin Hoca'nın ifade ettiği husus çok doğru.
00:17:40Yani sonuçta bu İsrail'e büyük bir zarar veriyor.
00:17:43Çünkü siz daha düşük bütçeli bir saldırı misilleme gerçekleştiriyorsunuz.
00:17:53Ama sizin düşük bütçeli misillemenizin önlenmesi için İsrail ciddi bir maliyette ödüyor.
00:17:59Yani bunu da tabii asla küçümsememek lazım.
00:18:02Diğer taraftan şu da bir gerçek.
00:18:04Ne kadar böyle suikastler gerçekleşmişse bu İsrail toplumunda daha büyük bir panik de yaratıyor.
00:18:12İsrail'den çok ciddi anlamda bir nüfus hareketliğini dışarıya doğru görüyorsunuz.
00:18:17Her şeyden sonra.
00:18:19Çünkü niye?
00:18:20Onlar da korkuyorlar.
00:18:21Bunun misillemenin etkisi ne olur diye.
00:18:24İsrail'de gazze hadisesi başladıktan bu tarafa aşağı yukarı gidip dönmeyen insan sayesinde
00:18:31neredeyse işte çeşitli rivayetler var ama yansıyan rakamlar bir milyon civarında.
00:18:36Bu da az bir nüfus hareketi falan değil.
00:18:38Yani baktığınız zaman İsrail'in genel nüfusuyla bu şeye baktığınız zaman.
00:18:43Bugün İsrail tabii asker bulmakta da çok güçlük çekiyor.
00:18:47Temininde de çok güçlük çekiyor.
00:18:49Yani doğal olarak da burada sürecin uzamasının İsrail'e maliyeti çok daha da fazla.
00:18:57Bunu da görmek lazım.
00:18:58Süreç ne kadar uzarsa İsrail o kadar büyük de bir maliyet ödüyor.
00:19:02Ama İsrail bu maliyeti kendi açısından azaltmak için bir politik propaganda süreci gerçekleştiriyor.
00:19:08Yani bu politik propaganda sürecinde misillemenin gerçekleşmesi İsrail'e istemiş olduğu zemini de veriyor.
00:19:14Yani İsrail o kontakları kurabilecek bir tekrar imkan ve kabiliyete de ulaşıyor.
00:19:22Demek istiyorum ki eğer İran veyahut da Hizbullah misilleme yapacağız demek yerine hemen misilleme yapsalar
00:19:30yani misliyle mukabele gibi bir şeye girişmiş olsalar muhtemeldir ki İsrail'e daha fazla zarar verecekler.
00:19:37Daha caydırıcı olacaklar.
00:19:39İsrail'in de böyle bir politik psikolojik harekat gerçekleştirmek için dünya yüzünde çok da fazla vakti de olmayacak.
00:19:46Ve hiç kimse de İsrail'i haklı görmeyecek.
00:19:49Çünkü şöyle diyecekler ya işte bak bu da gitti orada şu suikasti gerçekleştirdi şu zararı verdi bunu yaptı.
00:19:56Bir anlayış da belki belirginleşecek ama geçen zaman içerisinde İsrail bunu ne yapıyor?
00:20:02Muazzam medya gücüyle birlikte de unutturuyor.
00:20:05Yani farklı dengeleri devreye sokuyor.
00:20:08Kendi rehine bir atmosferi de yaratıyor.
00:20:10Yani tıpkı şu anda olmuş olduğu gibi yani İsrail hiçbir zaman haklı mıdır?
00:20:15Asla haklı falan diyemeyiz.
00:20:17İsrail her zaman haksızdır.
00:20:19Batının gözünde baktığınız zaman sürekli tehdit altındaki bir ülke kendisini savunmasına ne yapsın noktasına geliyor süreç uzadıkça.
00:20:28Yani İsrail'e batı kamuoyunun gözünden baktığınız zaman nedir?
00:20:32Böyle bir manzara da ortaya çıkıyor.
00:20:35Elbette ki İsrail'in soykırımını bunların hiçbirisi hafifletmez.
00:20:39Bu gerçeği ortadan kaldırmaz.
00:20:41İnsanlar karşı suçlarını savaş suçlarını ortadan kaldırmaz.
00:20:45Ama hafif burada işte dediğim gibi İran'ın ve Hizbullah'ın süreç yönetme çabaları içerisinde bu gecikmeler belki kendileri açısından bir politik tercih ise de gerçekte yansıması ne oluyor?
00:21:02İsrail'in tekrar yeni imkan ve kabiliyetlere kavuşması biçiminde gerçekleşiyor.
00:21:07Amerikan kongresinden yirmi milyar doları kaptı mı kaptı.
00:21:10Silahları kaptı mı kaptı bakıyorsunuz.
00:21:12Şimdi Gazze'ye atmış olduğu bomba miktarı Hiroşime'ye düşen bomba miktarının altı katı tam neredeyse.
00:21:21Şimdi yani yaratmış olduğu tahribata bakıyorsunuz.
00:21:25İnsanlık artık bununla ilgilenmiyor bakın dikkat ederseniz.
00:21:29Başka bir şey söylem geliştiriyorlar.
00:21:31İsrail'in kendisini savunma hakkı vardır.
00:21:33Kime karşı İsrail kendisini savunacak?
00:21:35Mazlum mağdur ettiği insanlara karşı mı savunacak?
00:21:39Yerlerinden ettiği toprakların işgal ettiği insanlara karşı mı kendisini savunacak?
00:21:44Ama işte bu tür hadiselerin neticesinde İsrail'e yönelik olarak ciddi bir caydırıcılık uygulanmaması
00:21:52İsrail'i bir süre sonra neye dönüştürüyor biliyor musunuz?
00:21:55Yani tehdit altındaki bir ülke haline dönüştürüyor.
00:21:58Şu anda İsrail'le ilgili hususlar bunlar.
00:22:02İsrail de bu süreçleri çok iyi kullanıyor ve bu dönüşümü sağlıyor İsrail.
00:22:07Yani İsrail İran'ın ve Hizbullah'ın bisilleme tınak içerisinde tarzını çok iyi okuduğu için artık
00:22:15bu aradan geçen süreyi kendi lehine kullanıyor.
00:22:19Yani hocam şu mu oluyor aslında günün sonunda?
00:22:21Kusura bakmayın bal da bölüyorum.
00:22:23İran yürüttüğünü sandığı stratejiyle İsrail'e fayda mı sağlamış oluyor?
00:22:27Tabii tabii.
00:22:30Şimdi önleyici saldırı diyor gidiyor.
00:22:32Hizbullah'a karşı önleyici saldırı diyor gidiyor.
00:22:35Lübnan'ı keyfince bombalayabiliyor farkındaysanız.
00:22:38Ve uluslararası toplum buna gıkını bile çıkarmıyor.
00:22:42Yani sesini çıkaramıyor.
00:22:44Diğer taraftan istediğini vuruyor, istediğini öldürüyor, istediğini yok ediyor.
00:22:48Saldırganlığın dozunu her gün artırıyor.
00:22:50Şimdi gazzeyi bıraktı Batı şer'iyle de uğraşıyor bakıyorsunuz yani şimdi saldırganlıkta barışa yanaşmıyor.
00:22:58Ama bu konuda artık zorlayacak bir güç de yok.
00:23:02Niye?
00:23:03Çünkü şöyle bir argümentasyon var.
00:23:05Ya işte ne yapsın onların da karşısında İran var.
00:23:07Ne yapsın işte onların da düşmanı Hizbullah.
00:23:09Ne yapsın işte onlar da Husi'lerle uğraşıyorlar vesaire filan gibi.
00:23:13İsrail'i mütemadiyen haklılaştıracak bir atmosferin doğmasına izin veriyorlar bu tercih etmiş oldukları yöntemle.
00:23:21Yani halbuki bu yöntem yerine şunu yapmış olsalardı.
00:23:25Devletsiniz buna hakkınız var.
00:23:27Yani Birleşmiş Milletler Sözleşmesi de size bu hakkı veriyor.
00:23:30Çeşitli uluslararası hukuk normları da yine size bu hakkı veriyor.
00:23:34Hemen misilleme yaparsınız.
00:23:37Misliyle mukabele diyoruz buna.
00:23:40Misliyle mukabele edersiniz daha fazlasıyla.
00:23:43Ve hiç kimse de sizi niye misliyle mukabele ettiniz diye haksız da görmez.
00:23:48Ulusal onurunuzu da kurtarmış olursunuz.
00:23:50Caydırıcılığınızı da sağlamış olursunuz.
00:23:53Size karşı herhangi bir şey yapılamayacağını da bir daha ifade etmiş olursunuz.
00:23:58Mağafi İsrail'in işte o kuduz köpek doktrinini fena bir şekilde uygulamasına alan açıyorlar.
00:24:05Nedir derseniz İsrail'in o kuduz köpek doktrini şudur.
00:24:08Boşa dayan diye biliyorsunuz bir savunma bakanları vardı geçmişte.
00:24:12Bu savunma bakanı şöyle tarif ediyordu İsrail'in pozisyonunu.
00:24:16İsrail diyordu bir kuduz köpek gibi olmalıdır.
00:24:19Kendisine karşı yan bakanları öyle bir ısırmalıdır ki kimse İsrail'e karşı herhangi bir şeye cesaret edemesin.
00:24:26Şimdi İsrail'in yaptığını tam da bu işte.
00:24:29Yani saldırgan bir kuduz köpek gibi bir doktrin uyguluyor yıllardır.
00:24:34Ve bunu da gazze sonrasında zirveye ayyuka çıkarmış vaziyette.
00:24:39Bugün kırk binin üzerinde insan hayatını kaybetmiş.
00:24:43Dün TRT'ye çalışan gazeteciler biliyorsunuz yaralandı.
00:24:47Yüz yetmiş bir gazeteci öldürülmüş.
00:24:49Bakın yani şu insanlığa karşı suça bakın.
00:24:53İnsanların haber alma hakkını dahi kısıtlayacak bir noktaya taşıyor olayı.
00:24:58Hiçbir şekilde insanlar gerçekleri öğrenmesin diye elinden geleni yapıyor İsrail.
00:25:03Ma mafip buna da ne yapıyoruz bakıyoruz bu olaylara.
00:25:08Burada esas meseleyi gölgelen bir takım şeyler oluyor çabalar oluyor.
00:25:13İsrail ne zaman sıkışsa ya İran'a karşı bir hareket yapıyor ya da Hizbullah'a karşı bir hareket yapıyor.
00:25:20O sıkışıklıktan bunun üzerine tekrar çıkıyor.
00:25:24Tartışmaları oralara teksif ediyor.
00:25:26Bakın bunun altını çizmek lazım.
00:25:28Yani İsrail'in bütün sıkışıklıklardan çıkışı bu süreç içerisinde süreç yönetiminde.
00:25:34Hep tartışmaları olayları yaklaşımları bakış açılarını İran'ın üzerine çekmekle
00:25:40Hizbullah'ın üzerine çekmekle olmuştur gerçekleşmiştir.
00:25:44Yoksa uluslararası toplum ne zaman gazze duyarlılığını artırsa
00:25:48ne zaman işte orada bir soykırım var diye olaya yaklaşsa hemen böyle bir şey patlak veriyor.
00:25:54Yani barış görüşmelerinin öncüsü olan Haniye gibi barış adamı bir devlet adamı öldürülürse
00:26:00elbette ki bu kimin işine yarar?
00:26:03Bu elbette ki İsrail'in işine yarar.
00:26:05Çünkü barış istiyor mu İsrail? Barışı istemiyor.
00:26:08Yani barışı istemiş olsaydı Haniye'yi öldürür müydü?
00:26:11Öldürmezdi ama nerede öldürmeyi tercih ediyor Haniye'yi?
00:26:14İran'da öldürmeyi tercih ediyor.
00:26:16Bütün bakış açısı bu sefer neye yöneliyor?
00:26:19İran'ın istilleme hakkı nasıl gerçekleşeceği yöneliyor.
00:26:22Gazze meselesi unutuluyor.
00:26:24İşte mesela Hizbullah saldırısıyla birlikte Beyrut saldırısıyla birlikte yine gazze meselesi ötelendi.
00:26:31Peki gazze saldırıları durdu mu?
00:26:33Gazze'deki vahşet durdu mu o arada?
00:26:35Fazla verdiler mi? Hiç ara verdiler mi?
00:26:37Yani mani olundu mu orada?
00:26:40Hiçbir şekilde bir mani olacak bir durum da gerçekleşmedi.
00:26:44Yani işin özünden uzaklaşıldı.
00:26:47Farklı bir yere gidildi.
00:26:48Bakın bizim bile burada gündemimizde Orta Doğu'da tansiyon nasıl düşecek diyoruz.
00:26:53Buradaki tansiyon nasıl yükseldi?
00:26:55Ona bakmamız lazım.
00:26:57Tansiyon şu şekilde düşecek.
00:26:59Gazze'de bir barışa ulaşılacak.
00:27:02Ancak öyle.
00:27:03Burada işin merkezi aslında nedir? Gazze'dir.
00:27:06Yani yoksa Hizbullah da burada teferruattır.
00:27:11İran'ın tutumu da teferruattır.
00:27:13Yani herhangi bir şekilde burada o teferruatın şeyine takılıyoruz.
00:27:18Kısas psikolojik harekat şu anda.
00:27:21Kime? Dünyaya çekiliyor.
00:27:23Yani kim tarafından?
00:27:24İsrail tarafından çekiliyor.
00:27:27Bunların misillemesine, uluslararası hukuktan kaynaklı haklı misillemelerine,
00:27:33onu da yine tırnak içerisinde ifade etmek zorundayım.
00:27:37Fakat bu haklı misillemeler ne kadar gecikirse,
00:27:40İsrail o süreç içerisinde o kadar önemli bir psikolojik harekat ortamını da buluyor.
00:27:46Yani Amerikan gemileri Akdeniz'e ulaşıyor.
00:27:49Uçak gemisi, en büyük uçak gemisi Akdeniz'e ulaşıyor.
00:27:52Ne için bu kadar tahkimat yapıyor Akdeniz'de?
00:27:55Yani baktığınız zaman işte Amerika bu meşruiyeti başka nasıl bulacak?
00:28:01Eğer İsrail bombalamış olsaydı,
00:28:03işte misilleme hakkımı kullanıyorum deseydi, bir şeyler yapmış olsaydı,
00:28:07bence tansiyon şimdiye çoktan düşmüş olacaktı.
00:28:11Ama tekrar insanlık neye yönelecekti?
00:28:14Gazze meselesine yönelecekti.
00:28:16Yani gazze meselesini biraz paraliz eden bir duruma düştü benim kanaatimce bu misilleme meselesi.
00:28:22Çok teşekkür ederim.
00:28:23Sayın Ali Fuat Gökçe size de bu hususu sormak istiyorum.
00:28:25Biraz daha açacağım elbet bu konuyu ama.
00:28:27Şimdi İsrail'e ABD ve Batı tarafından gayet sürekli her istediği durumda karşılıksız destekler geliyor.
00:28:35Bu desteğin bir karşılığı olmayacak mı?
00:28:37Sürekli bu destekler belki Orta Doğu'da İsrail kendi dayatmacı güdümüyle elde etmek istediği yeri alana kadar devam mı edecek?
00:28:44Bunun bir karşılığı yok mu abi? Olmayacak mı?
00:28:47Bir de Celal Bey şükran başlayalım müsaadenizle.
00:28:50Lütfen.
00:28:51İran'ın sanırım 13 Nisan'da vermiş olduğunun cevabı.
00:28:59Sonrasında şunu konuştuk.
00:29:03Burada 3 sene fazla füze fırlatıldı ve bu füzelerin çoğunluğunu düşürürdü.
00:29:11Kimler düşürdü? Kimler vardı düşürenler arasında?
00:29:14İşte İsrail havası alma sistemi, ABD'nin Basra Körfezi ve Doğu Akdeniz'deki askeri gücü, rakip kuşakları alanları, bir de İngiltere'nin oradaki gücü.
00:29:27Yani bu 300 tane füze gönderilirken karşısında 3 tane ülkenin havası alma sistemi var.
00:29:34Dolayısıyla bu füze fırlatmayla cevap verilemeyeceği yöntemi bir kere kabul edilmektedir.
00:29:43Siz İsrail'e kendi desteklerini ABD ve İngiltere'nin olduğu bir yerde füzelerle çok da etkili olamazsınız.
00:29:52Özellikle de uzak mesafeden gönderiyor sağlıklı füzeleri.
00:29:55Çünkü bunun bir seyir süresi var.
00:29:58Önceden tespit edilebilme imkanı oldukça yüksek ve tedbir alma imkanı var.
00:30:04Ama Hizbullah'ın atmış olduğu füzeler oldukça önemliydi.
00:30:09Kat füze bir kilometre yükseğe kadar çıkabiliyor menzilini.
00:30:14Ve kısa mesafeden atılabilen genellikle paramiliter grupların kullandığı, terör örgütlerinin kullandığı bir silah olarak bizim önümüze giriyor.
00:30:26Hatta bunu Deaştiyar Örgütü ve PKK, 2015'li yıllarda Suriye'nin kuzeyinden bizim sınır ileride,
00:30:3560'lık ben de o zaman Kilis Üniversitesi'nde çalışırken hemen yanı başımıza da düşmüş kat füze füzeleri.
00:30:42Şimdi bunun bir özelliği şu.
00:30:44Yani mesela Nasrallah yapmıştı, onu açıklamada şunu söyledi.
00:30:48Kat füze füzeleriyle İsrail Demir Kupesi'ni meşgul ederken,
00:30:54drone'larla, ki daha önceden drone'larla İsrail'in bazı kritik tesislerini, fotoğraflarını çekerek yayınlamışlardı.
00:31:01Drone'larla da bazı askeri noktaları hedef aldıklarını belirtmişti.
00:31:08Şimdi bununla ilgili fotoğraf yayınlanamıyor.
00:31:10Alan açıklamalar var.
00:31:12Tabii bu bir bilgi savaşı.
00:31:15Yani İsrail de buna pek müsaade etmiyor.
00:31:18Ki İsrail şu an mesela, dünya sınırındaki askeri yığınağına baktığımızda,
00:31:26bu yığınağın ne bir kara harekatı için yeterli olduğunu söylemek mümkün değil.
00:31:33Yani mümkün değil. Böyle bir yığınakla kara harekatı yapamazsın.
00:31:37O zaman niçin yapıyor bunu?
00:31:39İşte Hizbullah militanlarının, Hizbullah'ın İsrail güçlerine sınırmasına yönelik,
00:31:46adeta sınır kontrolü nitelikteki bir yığınaklanmadan bahsetmek mümkün.
00:31:51Şu andaki askeri yığınağı kara kuvvetleri anlamında söylüyorum.
00:31:54İsrail ve Hizbullah üzerinde kara harekat yapacak seviyede değil.
00:31:58Dolayısıyla bu da sadece önleyici bir yığınaktan bahsetmek lazım ki,
00:32:03amaçları farklı bir yöntemi kullanmasını önlemek.
00:32:07Çünkü, işte dedim ya, füzelerle bir saldırı yapsanız,
00:32:11yine Hizbullah'ın füzelerle de bir çoğu düşürüldü.
00:32:15Ama o zaman farklı bir yöntem, biz de farklı bir yöntem bekliyorduk.
00:32:20Yani İsrail ve İran'ın vereceği cevabın, muhtemelen cevabın füzelerle olmayacağı,
00:32:25füzelerle olursa ya, bununla bir sonuç elde edilemeyeceği açıklık bir şekilde belliydi.
00:32:31O zaman farklı bir yöntem, acaba bir sürpriz mi olacak?
00:32:34Acaba bir sabotaj mı olacak kritik tesislere, ekonomik tesislere?
00:32:39Bunun gibi işte bazı ustalar aklımıza geldi.
00:32:44Ya da yurt dışındaki İsrail temsilciliklerine saldırılar mı olacak?
00:32:48Bundan ilgili örnekler var.
00:32:49Geçmişteki Filistin'de eylemçileri yapmış olduk.
00:32:53Çeşitli eylemleri görebiliyoruz.
00:32:55Dolayısıyla burada hareket ettiğimizde bugüne kadar yapılan saldırıların,
00:32:59şu anda, bana göre tabi bu, Fuat Şükür'ün intikamını alacak seviyede etkili değil.
00:33:08Hem Nasrallah da başkapayı yaptı.
00:33:11Devam edecek birinci aşamadaydı.
00:33:13İran hala daha, İran yapmış olan açıklamada, bu intikam saklı tutulduğunu söylüyor.
00:33:20Ve böyle bir gerginlik yaratıyor.
00:33:23Şimdi bu gerginlikten tabi ki İsrail faydalanıyor.
00:33:27Nasıl faydalanıyor?
00:33:28Batılı ülkeler üstünü sürüyor.
00:33:30Tamam bir psikolojik hareket, İsrail kamuoyu oldukça sıkıntılı.
00:33:34İşte 48 saat olan sual ilan edildi.
00:33:37İnsanlar sığınaklara davet edildi.
00:33:40Bu büyük bir gerginlik.
00:33:41Psikolojik bir yıkıntı.
00:33:43Ama bu İsrail ordusunu İsrail siyasetine devam ediyor.
00:33:48Buradan oldukça fazla Batı'dan yardım alabilme imkanını elde ediyor.
00:33:54Çünkü Batı, İsrail ne yaparsa yapsın desteğini veriyor.
00:34:01Gazze'de zulmediyor.
00:34:03Gazze'de her türlü soy kırımı, kent kırımı orada icra ediyor.
00:34:09Ama hiç kimse konuşmuyor.
00:34:13Tam aksine ABD kongresinde Netanyahu'nun 3 tane ölen ya da 5 tanesinin rakamı önemli değil.
00:34:20İsrail çocuklar için, onlar için yapmış olduğu söyleme, kalkıp ayakta alkışlıyorlar ve destekliyorlar.
00:34:29Bütün bu tarafa baktığımızda ortada bir psikolojik harp var, psikolojik harekat var.
00:34:35Ama bir de İran'ın eğer bir farklı yöntem dışında füzelerle başa bir saldırı,
00:34:42yani intikamını füzelerle alması durumunda gerçekleşmeyecek bir saldırı tekniği var.
00:34:48Bu da tamamen İsrail'e yarayacak bir durum.
00:34:51Yani şu andaki psikolojik harekatın da ötesinde, işte bakın saldırdı, tamam biz bunu önledik ama,
00:34:56bizim daha fazla Demirbe'ye ihtiyacımız var, Batı'ya ihtiyacımız var,
00:35:00daha fazla savunmaya ihtiyacımız var şeklindeki bir propaganda ile bu desteği alacak.
00:35:05Yani İsrail, Gazze'de yapmış olduğu soy kırımda,
00:35:09buradaki zulmü yapan ülkeden 2. Dünya Savaşı'ndaki bağlı ülke rolünü üstlenmek için çabasını indiriyor.
00:35:17Bunu göz ardı etmemek lazım.
00:35:19Yani 2. Dünya Savaşı'nın mazlum ülkesine tekrar dönmek için büyük bir çaba sahip ediyor.
00:35:25O da İsrail'in bekasının bu bölgede sağlanması gerektiği iddiasıyla
00:35:31ve düşman olarak da İran ve onun vekil müşterileri gösteriyor.
00:35:35Çok önemli. İran ve vekil müşterileri gösteriyor. Başka kimseyi göstermiyor.
00:35:39Aslında bu da çok ilginç bir durum.
00:35:41Burada oturup saatlerce tartışabiliriz.
00:35:44Neden diğer ülkeler yapıyor? Bunu daha önceki programlarda da konuştuk, şimdiki konumuz değil.
00:35:50Ama sonuç itibariyle bugün hedefte olan Hizbullah var.
00:35:54Hedefte olan hala zulmün devam ettiği Gazze var.
00:36:00Ama Hizbullah'ın da aslında şöyle bir taktiği de var.
00:36:04Yani İsrail'in kendi topraklarına kara harekatı yapmaya çekme niyeti de var.
00:36:12Bunu da istiyor aslında Hizbullah.
00:36:16Çünkü 2006'taki örnekle olduğu gibi,
00:36:19İsrail'in Hizbullah'a saldırması durumunda,
00:36:23bu bölgede kara kuvvetleri bağlamında yapacağı başkalarına göre bir harekatta başarı şansı sıfır.
00:36:30Açık bir şekilde söylüyorum, bir asker olarak.
00:36:33Çünkü Gazze gibi tercih edilmiş bir yerde,
00:36:37Gazze'deki Hamas'ın hiçbir yerden yardım alamadığı bir coğrafyada,
00:36:43siz askere hedefinize ulaşamıyorsunuz.
00:36:47Rehineleri kurtaramıyorsunuz, bölgeyi kontrol altına alamıyorsunuz.
00:36:51Siyasi hedefiniz olan Hamas'ı yok edemediniz.
00:36:54Ama Hizbullah'a saldırdığında cephe gerisine istediği yardımı alabilecek bir Hizbullah'a karşı
00:37:01ve daha kesin, daha farklı bir coğrafyada,
00:37:06yani güneydeki gibi çöldeği olarak daha farklı bir yapısı var.
00:37:12Böyle bir yerde cephe gerisinden çok rahatlıkla destek alabilecek Hizbullah'a karşı
00:37:18İsrail kara kuvvetlerinin bir başarısı yok.
00:37:21Yani imkansız.
00:37:23O zaman farklı şeyler konuşabiliriz böyle bir durum olduğunda.
00:37:27Amerika devriyeye girer mi, girmez mi?
00:37:30Kendisi bizzat girer mi, başkasını mı?
00:37:33Burada vekil gücü PKK'yı mı sokar?
00:37:35Ki bunun örneği oldu.
00:37:37Amerika Beşik Devletleri Irak'ta bir askerin üstüne yapılan hava saldırısı sonrasında
00:37:42700 tane PKK'lıyı Fırat'ın doğusuna gönderdi.
00:37:45Oraya destek almak.
00:37:48Tekrar burada da Hizbullah'ın üzerine göndermeyeceği şeklinde bir düşünce de söz konusu olamaz.
00:37:54Muhtemelen de bunu kullanacaktır.
00:37:56Farklı mecralara gidecek.
00:37:58Savaşın belki de bölgesel bir boyuta ulaşmasını sağlayacak gelişmeler olabilir.
00:38:04Bu da tabi ki Hizbullah'ın işleriyle İsrail'i yıpratır.
00:38:08Ki hatırlayalım, bu ilk İsmail Hadiye'nin öldürülmesinden sonra
00:38:14Netanyahu ABD'deydi.
00:38:18Oradan acilen İsrail'e döndü ve şu açıklama yaptı.
00:38:22Topyekûn savaşacağız, mücadele yaparız, saldırırız İran demişti.
00:38:27Hizbullah için aynısını söylemişti.
00:38:29Ama İsrail Savunma Bakanı'nın yetkileri bu konuda çok temkirli davrandı.
00:38:34Çünkü İsrail Savunma Bakanı kendi imkan ve kabiliyetlerini biliyor.
00:38:38Özellikle kara kuvvetleri ama.
00:38:40Asker bulamıyor.
00:38:41Bakın en son geçtiğimiz hafta isyan etti.
00:38:45Harediler isyan etti.
00:38:46Asker alınmak istemediler.
00:38:48Demografik yapısı sıkıntılı.
00:38:50Dışarıdan yabancı savaşı getiriyor, paralı asker getiriyor.
00:38:54Bunları beslemek için paralı askerle yabancı savaşıyla nereye kadar savaş açacaksınız?
00:39:00Nerede onları bırakacak belli değil.
00:39:03Bunlar bugün milli orduların dışında bu gibi güçlere dayanarak
00:39:08böyle küresel ya da bölgesel politikalar belirlemek
00:39:13askeri açıda oldukça
00:39:17vahim sonuçları ortaya çıkarabilir muhalebe sahası.
00:39:20Dolayısıyla askeri toplayamayan ama hava kuvvetleri bakımından,
00:39:24hava taarruz sistemleri bakımından, hava savunma sistemleri bakımından güçlü olan İsrail'in
00:39:31kara kuvvetleri bakımından zayıf olduğunu, askerlerini toparlayamadığını,
00:39:37konuda askerlerin yeterli eğitime sahip olmadığını, muhalebe imkan ve kabiliyetlerin kısıtlı olduğunu
00:39:45hatta ve hatta bir çoğunun da milli duygulardan da yokluğun olduğunu düşündüğümüzde
00:39:52ki biraz savaş burada gerektirir yani, biraz fedakarlık ister.
00:39:57Bunlar İsrail ordusunda zaman içerisinde kaybolacağını düşündüğümüzde
00:40:01o zaman İsrail ordusunu kendisine çekmek istemeyiz.
00:40:05Hatta aslında buradaki takdini de eğer bunu başarırsa,
00:40:09İsrail'i bir bataklığa sürüklemesi açısından da çok da ağır ilerlediğini
00:40:14ama dikkatli bir şekilde ilerlediğini belirtmek gerekiyor.
00:40:17Tabi ki hedef hizmine.
00:40:19Bu arada Yemen'de hususileri de unutmamak lazım.
00:40:22Bugünlerde sessiz duruyorlar.
00:40:24En son 3 gün önce, 3 gün önceydi sanırım, bir Yunan gemisine saldırıcı bir işlemi kurmuşlardı.
00:40:32Şimdi bölgede İsrail'in ulaşabildiği bir tek yani kara kuvvetleri bağlamında,
00:40:39yakın savaşta yani cephe savaşı bağlamında bir hamas var.
00:40:44Halen de onlarla çatışma içerisinde ikincisi de ispat.
00:40:48Yemen ve İsrail'e bu şekilde bir itibatı yok.
00:40:51Ama yani hususilerle ama onlara da farklı yöntemlerle ulaşabiliyor.
00:40:56Kendisinin desteği, destek veren ülkelerin yardımına ulaşabiliyor.
00:41:01Dolayısıyla böyle bir coğrafyada Amerika Birleşik Devletleri, şu soru da var.
00:41:06Amerika Birleşik Devletleri, İsrail'in bu saldırganlığını ne zamana kadar destekleyecek?
00:41:12Ne zamana kadar finanse edecek?
00:41:15İsrail'e bu savaşı çıkarmasını söyleyen, destekleyen küresel sermaye
00:41:22ne zamana kadar bunun devam etmesine göz yumacak?
00:41:26Hatırlayalım 2023 yılında, yani 7 Ekim'de başladıktan sonra,
00:41:31en son Kasım'ın sonunda ABD yönetimi Biden, Netanyahu da
00:41:36Gazze işini 2024'ün başına kadar bitirmesini istemişti.
00:41:41O haberlerde çıkıp konuşuyor.
00:41:44O dönem Biden bu istekte bulundu.
00:41:46Çünkü 2024 yılı seçim yılıydı.
00:41:49Amerika Birleşik Devletleri için kritik bir yılıydı.
00:41:51Özellikle Biden yönetim için.
00:41:53Bunu bir an önce bitirip Gazze sorumluluğunun kalmasını istemiyordu.
00:41:58Dünya kamuoyunun gündeminde.
00:42:01Ama İsrail ordusu bunu başaramadı.
00:42:03İsrail ordusu hala bunu başarmayıp, şu an Dünya gündeminde tutuyor.
00:42:08Ama bu arada taktik ve stratejik değişimine giderek,
00:42:11kendisinin Gazze'deki işlemiş olduğu insanlık suçlarını
00:42:16örtbas ettirecek bir politika isteyerek tekrar mazlum duruma düşebilmek için
00:42:21etrafı provoke ediyor.
00:42:23Bunu da göz ardı etmemek lazım.
00:42:26Bunu da mutlaka belirtmek gerekiyor diye düşünüyorum.
00:42:29Peki, çok teşekkür ederim.
00:42:30Efendim, böylelikle bir konuya daha girip yarım bırakmak istemiyorum.
00:42:33Kısa bir ara diyelim, saat başına yine buradayız.
00:42:35Efendim, Ülke TV ekranlarına tekrar hoş geldiniz.
00:42:38Saatlerimiz onu gösteriyor.
00:42:39Bu saat diliminde de, bu gündem diliminde de
00:42:41İsrail'i konuşacağız.
00:42:42İsrail'in bölgede yaydığı, yaymaya çalıştığı savaşı konuşacağız.
00:42:45Lübnan hattına gideceğiz.
00:42:47Lübnan hattında İsrail, bütün askeri varlığının büyük oranda
00:42:51Lübnan sınırına yığmış durumda.
00:42:53Bunu konuşacağız.
00:42:54Sayın Sakman'la, hocam neler söylersiniz?
00:42:57İsrail büyük oranda askeri kara harekatı gücünü Lübnan sınırına yığdı.
00:43:02Olası bir kara operasyonu mümkün mü?
00:43:04Lübnan, Hizbullah ve Lübnan buna mukavemet etme gücüne sahip mi?
00:43:08Neler söylersiniz?
00:43:10Şimdi, şuradan başlayalım.
00:43:13Aslında Hizbullah'ın gerçekleştirdiği operasyon hakkında şu detay vererek başlayayım.
00:43:22Şimdi, biz hep bu bisilleme için bekledi vs. dedik.
00:43:26Ondan sonra Nasrallah'ın hemen bu saldırıdan sonraki açıklamalarında
00:43:31özellikle sivil hedefler vurulmadı, askeri hedefler özellikle seçildi,
00:43:37oralar hedef alındı vs. diye açıklamaları oldu.
00:43:40Şimdi bunlara baktığınızda tabii şunu da söyleyeyim.
00:43:43Kullanılan mühimmat kat yüş ya, az önce hocalarım da söyledi.
00:43:47Bunlar akılsız mühimmat ve o kadar da hedefi vurma olasılığı zaten çok yok.
00:43:54Doğrudan bir hedefi koordinatlarına girerek oraya yönlendirilmesi çok zor.
00:44:02Evet, Hizbullah bölgeyi iyi tanıyor.
00:44:04Sürekli orada varlık gösteriyor.
00:44:06O yüzden burada eli biraz kuvvetli ama sonuçta burada bütün mühimmatın,
00:44:13bütün füzelerin de böyle doğrudan hedefe gitmesi zaten çok mümkün değil.
00:44:17Ama yapılan açıklama vs. baktığınızda aslında Hizbullah'ın
00:44:23Lübnan Devleti yerine konuşuyormuş gibi açıklama yaptığını gördük.
00:44:29Yani işte açık açık bütün operasyonu anlattı.
00:44:33Ne kullandı, nasıl yaptı, nerelerden saldırdı.
00:44:37Sanki bir devletin bir operasyon arkasından bir briefing veriyormuş gibi.
00:44:43Ondan sonra işte sivil hedefler gözetildi.
00:44:47Otorite borçundan dolayı mı bu Lübnan'daki?
00:44:49Bundan dolayı mı böyle bir alan bulup mu açıklamasını bu şekilde gerçekleştirdi?
00:44:53Şimdi burada birincisi zaten İsrail'in bu devlet gibi davranmama durumuna karşın
00:45:00devlet gibi davranma refleksi göstermesi bölgede aslında biraz da kendine alan açmak için de önemliydi.
00:45:07Ama daha da önemlisi Lübnan'ın içinde de buna biraz bakmak lazım.
00:45:12Yani şimdi Hizbullah bölgede evet etkin ama son dönemde Lübnan'ın içerisinde
00:45:19biraz fazla etkin olduğuna dair yorum yapan Lübnan vatandaşları var.
00:45:25Biliyorsunuz siyasi yapısı zaten karışık.
00:45:28Şii, Sünni, Maruni eşit şekilde pay edildi diyelim devletin yönetimi.
00:45:34Ama burada Hizbullah'ın bu kadar etkin olması yine şunu da hatırlatalım.
00:45:39Lübnan'da hala cumhurbaşkanlığı seçilemedi ve bu seçilememesinin nedeni
00:45:43hala Hizbullah'ın kendine uygun bir cumhurbaşkanı adayının ortaya çıkmamasından dolayı.
00:45:48Yani o kadar etkin siyasi yapının içerisinde.
00:45:52Ve artık Lübnan'a karıştığı bir noktada
00:45:56Hizbullah artık kendini biraz da Lübnan ordusu yerine koyarak hareket ediyor.
00:46:02Açıklamalarını ona göre yapıyor.
00:46:04Tabii ki bundan rahatsız olan kesimler var Lübnan'ın içinde.
00:46:07Ve burada belki de İsrail kara harekatı yapacak mı sorusundan önce
00:46:14buna ihtiyacı kalacak mı sorusunu sormak lazım.
00:46:17Evet bu biraz uzun vadeli ve tartışmalı bir konu.
00:46:23Ama bölgede evet hava saldırıları yapıyor Hizbullah'a ki yeni değil.
00:46:29Bu evet bu binlerce hedefi daha doğrusu binlerce füzeyi vurduk vs. dedi.
00:46:36Ama zaten Liten Nehri'nin güneyini devamlı olarak bombalıyor İsrail.
00:46:43Ve üstelik bir süredir Suriye topraklarında da
00:46:47Lübnan Hizbullahına destek olabilecek kanalları da kapatacak operasyonlar yapıyor.
00:46:52Yani burayı Hizbullah'ı boğmak için bir süredir bir çaba sarf ediyor.
00:46:58Ama bu bir yandan da Lübnan devletine zarar veriyor.
00:47:02Ve bu Lübnan devleti içerisinde Hizbullah'ın bu varlığından
00:47:07rahatsız olanlarla Hizbullah'a destek olanlar arasında gerilim artıyor.
00:47:11Bu gerilimi destekleyecek olan İsrail'in istihbarat örgütünü göz ardı etmemek lazım.
00:47:18Yani Mosad'ın evet eskisi kadar avantajlı eskisi kadar güçlü olmadığını gördük.
00:47:24Ama hala istihbarat bilgi alımından ziyade
00:47:30bölgede belli odakları harekete geçirecek kabiliyetinin olduğunu unutmamak lazım.
00:47:36Ve Lübnan içerisinde de bu şekilde grupları birbirine karşı kışkırtacak
00:47:41zaten halihazırda böyle bir zemin varken birbirine karşı kışkırtacak operasyonlar yapabilir.
00:47:47İşte o zaman da az önce söylediğim zaten karadan girmeye gerek duymayabilir.
00:47:51Çünkü Lübnan hızlı şekilde kendi iç karışıklığına yönelir.
00:47:55Şimdi karadan girme niyeti evet bölgeye asker daha doğrusu mühimmat sevkiyatı yaptı.
00:48:04Ama pek asker sevkiyatı yapamıyor.
00:48:06Çünkü şimdi Gazze'deki operasyonda az önce Ali Fuat Hoca da söyledi.
00:48:12Hedeflerine Gazze'de bile ulaşamadı.
00:48:15Ve burada askerler moralleri çok bozuldu.
00:48:20Yani artık savaşmak istemeyen vesaire çok sayıda asker var.
00:48:24Şimdi burada bir de ikinci cepheyi açıp İsrail'in kuzeyine asker göndermek çok kolay değil.
00:48:32İsrail ordusu için.
00:48:34O yüzden de burada böyle bir sıkıntı yaşıyor.
00:48:38Evet teknolojik anlamda hava savunma sistemleri veya havadan saldırı sistemleri olabildiğince iyi olduğunu biliyoruz İsrail'in.
00:48:48Ama kara harekatı yapacak yani piyade postalığı değmeden herhangi bir başarı kazanma ihtimali yok Lübnan'da.
00:48:56Bunu o da biliyor.
00:48:58Ama bunu yapacak kapasitede şu anda yok.
00:49:01Zaten Amerika'nın gönderdiği son filo da bunu destekleyecek şekilde geldi.
00:49:07Yani her zaman gönderdiği yardımlar, gönderdiği gemiler teknoloji taşırdı, mühimmat taşırdı veya hava savunmasına destek olacak operatif malzemeler taşırdı.
00:49:22Ama bu sefer personel yüklü olarak geldiğini açık şekilde söyledi Amerika.
00:49:27İşte İsrail'in en çok sıkıştığı piyade kısmını destekleyeceğini aslında ima etti.
00:49:34Bu önemli bir konuydu.
00:49:36Bir de şuna bakmak lazım.
00:49:39Şimdi kara harekatına girişirse Gazze gibi bir yerle karşılaşmayacak.
00:49:47Gazze dümdüz bir alan.
00:49:51Ve zaten içeride ne olduğunu biliyor.
00:49:54Çünkü zaten içeri giren çıkanı kendi kontrol ediyor.
00:49:57Teorik olarak söylüyorum.
00:50:01Ki buna rağmen içeride nelerle karşılaştı.
00:50:04Zaten orası İsrail için büyük bir problem teşkil etti.
00:50:10Ama Lübnan öyle değil.
00:50:12Litani Nehri'nin güneyi çok dağlık bir bölge.
00:50:15Üstelik siz de az önce söylediniz.
00:50:18Elindeki gücü, silahı acaba sadece saldırmak için mi tutuyor?
00:50:25Yoksa böyle bir operasyon halinde karadan girebilecek birlikler için mi tutuyor?
00:50:31Şimdi elinde kısa menzilli füzeler vesaire olduğunu biliyoruz.
00:50:34Bu füzeleri gelen, karadan giren birliklere karşı kullanma ihtimali de var tabii ki.
00:50:42Bu dağlık bölge ve daha önce 2006 yılında İsrail ordusunu yenmiş bir organizasyon.
00:50:51Bu sefer de karadan giren birlikler üzerinde etkin varlık gösterecektir.
00:50:56İsrail tüm bunları biliyor.
00:50:58O yüzden zaten dikkat ederseniz hava gücü olarak baskın şekilde yatırımını oraya yapıyor.
00:51:07Amerika'dan desteği oraya yapılıyor.
00:51:10Kendisi de tüm planını...
00:51:12100 uçak kaldırdık dedi mesela Hizbullah'a karşı.
00:51:16100 uçak İsrail için çok büyük bir şey değil zaten.
00:51:19Çünkü zaten bunun için o askerler tetikte bekliyor.
00:51:24Kara ordusu ne yapabildiğini gördük.
00:51:28O yüzden havadan saldırmak üzere varlar.
00:51:31100 uçak kaldırmak...
00:51:33Bunlarla hala ilk bölümde konuştuğumuz o algı oluşturma, psikolojik harekat parçaları haline getiriyor bunları.
00:51:41Hocam peki orada şimdi Hizbullah'ın Lübnan karadığı saldırı gerçekleştirmeden yarım saat önce İsrail önleyici saldırı gerçekleştirdi.
00:51:50Burada Hizbullah'ın isipari anlamında bir aziyetim ya da sızma gibi duruşma durumu var mı?
00:51:56Yani bunu keşfediyor olması, biliyor olmasını da çok yadırgamamak lazım.
00:52:02Çünkü İsrail de burayı sürekli kontrol ediyor, takip ediyor.
00:52:06Bunu biliyoruz.
00:52:08Tabii ne kadarını vurdu?
00:52:10Bunu kabul etmedi Nasrallah.
00:52:13Yani böyle bir şey olmadı.
00:52:14Vurduysa da zaten az bir şey falan diye küçümseyerek bahsetti.
00:52:18O yüzden önleyici şiddet, önleyici operasyon zaten bunun da başlı başına tartışılması gereken bir şey olduğunu söyleyeyim.
00:52:29Bunu daha çok Amerika'nın literatüre soktuğunu yani bizim bu teröre karşı savaş ortamını oluşturduğunda Bush doktrini bunu yönlendirdi.
00:52:39Önleyici saldırının kapsamını genişleterek ihtimalleri vesaire ön planı alan başka bir dünya oluşturdu.
00:52:47İsrail de yine bunun üzerinden gerçekleştiriyor.
00:52:50Yani İsrail'in kullandığı tabirlerde, İsrail hiçbir zaman saldırmadı zaten.
00:52:54Gazze'ye de saldırmadı İsrail.
00:52:56İsrail orada da önleyici tedbirler aldı.
00:52:58Orada da kendini savunmak için işte tırnak içinde söylüyorum temizlik faaliyetleri yaptı.
00:53:04Bölgede düzeni oturtmak için girdi.
00:53:06Yani bu tabirleri İsrail'in bilerek kullandığını bilelim ve doğal olarak bu tabirlerden kurtularak belki de yorumları yapmamız lazım.
00:53:18Bu önleyici saldırı dediği şey neydi?
00:53:24İşte kendisi başka bir şey söylüyor.
00:53:26Hizbullah başka bir şey söylüyor.
00:53:28Yine ilk bölümde söylediğimiz.
00:53:30Gördüğümüz bir şey var mı?
00:53:32Yani vurulan bir Hizbullah karargahı, vurulan bir Hizbullah mühimmatı vesaire var mı?
00:53:38Bunun görüntüsü var mı? Yok.
00:53:40O yüzden iki tarafında tüm bu söylemlerini hep soru işaretiyle karşılamak lazım.
00:53:46Ve kara harekatında Amerika'nın da bölgeye çekilmesiyle bu operasyonların yine söylüyorum bir kara harekatı başlatacağını düşünmüyorum İsrail'in.
00:53:59Ama bu tehdidin daha çok üzerine bindirilmesi Hizbullah'a karşı bölgede başka şekilde hızlandırır.
00:54:09Lübnan'ın gerginliğini, Lübnan'ın içindeki gerginliği, Lübnan'ın dışarıya olan Hizbullah'la olan veya Hizbullah'ın dışında olan organizasyonla gerginliğini hızlandırır.
00:54:20Hocam Lübnan ve Lübnan vatandaşları şimdi otorite boşluğu var.
00:54:26Burada daha ziyade Hizbullah'tan ülkeyi savaşa sürüklüyor korkusu mu yaşıyor?
00:54:30Yani şöyle bir şey var.
00:54:31Şimdi iç savaş zamanını hatırlayalım.
00:54:34Tüm bu gruplar birbirleriyle çok yoğun bir iç savaş yaşamışlardı.
00:54:41Bugün de özellikle Maruni'lerin Hizbullah'a dediğiniz gibi ülkeyi savaşa sürüklediğine dair söylemlerle çok yüksek seste, yüksek tonda yorumları var.
00:54:53Zaten hatırlayalım Lübnan Başbakanı tüm bu gerginlikler başlarken Hizbullah üzerinden bazı telefonlar açtı bazı liderlere.
00:55:03İsrail'i ikna edin saldıracaksa sadece Hizbullah'a karşı saldırsın.
00:55:07Hatta biz de yardımcı olalım vesaire gibi noktalarda yardım istedi.
00:55:13Yani Hizbullah'ın devlet içerisinde bu kadar yoğun şekilde var olması ama aynı zamanda istemeyen tarafında yoğun şekilde baskı yapıyor olması bu adım adım daha kötüye gidecek.
00:55:25Bunu görmemiz lazım.
00:55:27Ekonomisi bu kadar kötü olan Lübnan'da siyasi olarak bu kadar karmaşaya içerisinde olan Lübnan'da bir de bu kadar savaş baskısı oluşursa ki parantez içinde şunu söyleyeyim.
00:55:40Bir süredir Lübnan'da turizmin öldüğü, ticaretin öldüğü noktasında bu savaşla birlikte yorumlar da arttı.
00:55:48Bu yorumlar durduk yere artmıyor.
00:55:50Bu uluslararası medyada da bunun üstünde çok duruluyor.
00:55:53Bunların hepsi üst üste geldiğinde içeride hızlı şekilde oluşacak çatışma Lübnan Devleti'ni çökme noktasına getirir ve bence çok hızlı şekilde çöker Lübnan Devleti, Beyrut.
00:56:08Ve arkasından da bu iç savaş bölgede kara delik haline getirir ve bu istikrarsızlığı bölgeye yayacak çok hızlı enstrümanları elinde tutuyor hem Lübnan genel olarak hem de Hizbullah.
00:56:24Peki çok teşekkür ederim.
00:56:26Sayın Hüseyin Alptekin sizler neler söylersiniz?
00:56:29Şimdi Lübnan bu savaşa müdahil olur mu yoksa Hizbullah'la sınırlı kalır mı?
00:56:34Hizbullah bu savaşa sürdürülse belki İsrail'in kışkırtmasıyla, saldırılarıyla Lübnan'a nasıl bir tavır takınır neler söylersiniz?
00:56:41Tabii şimdi biz biraz Türkiye gözüyle baktığımız için olaylara devletleri devletin resmi adıyla anabiliyoruz.
00:56:49Lübnan diyoruz, Irak diyoruz böyle devlet olarak görüyoruz.
00:56:53Ama Orta Doğu'nun gerçekliği biraz daha farklı.
00:56:56Bugün Orta Doğu'da Lübnan, Irak, Yemen dediğimizde bunların çok somut karşılığı olmayabiliyor.
00:57:03Yani bizdeki gibi böyle üniter, tek sesin çıktığı, blok halinde karar alabilen, hareket edebilen devletlerin sayısı giderek azalmakta.
00:57:13Ki bu anlamda belki de bu devletler arasında devlet kapasitesini kaybeden, aciz devlet durumuna düşen, o entegre özelliğini yitiren ilk devlet Lübnan olmuştu.
00:57:2575-90 yılları arasında çok kanlı bir iç savaş yaşadılar ve hem savaşın öncesinden sonrasında bir düzensizlik hakim.
00:57:34Ve Lübnan dediğimiz aslında çok farklı, çatışan aktörün kendi etki sahaları üzerinde rol sahibi oldukları
00:57:43ve merkezde de bazen istişare ederek, pazarlık ederek, bazen de kirli oyunlarla birbirlerini oyunun dışına iterek direksiyonun başından geçmeye çalıştıkları çok başlı bir aktör.
00:57:55Şöyle söyleyelim mesela, Lübnan bu oydaşmacı demokrasi diyoruz, konsosyasyonal demokrasi dedikleri bir sisteme sahip.
00:58:03Bu sisteme göre de aslında Lübnan milleti yok, böyle bir ulusu yok.
00:58:08Lübnan içerisinde etnik gruplar var ve bu grupların gettoları var.
00:58:13Bu gruplar arasında entegreasyon son derece düşük.
00:58:16Yani polis gücünden ordusuna kadar, parlamentosuna kadar siz oy verirken, memuriyete başvururken aslında etnik kökeniniz,
00:58:25mezhepsel adiyetiniz doğrultusunda o tarafa doğru angaj ediliyorsunuz.
00:58:29Parçalı bir yapı.
00:58:30Sistem böyle olunca, kurumsal çerçeve böyle olunca buradan bir ulus inşası da ortaya çıkmıyor,
00:58:35buradan devlet kapasitesi de ortaya çıkmıyor, buradan İsrail ilişkilerinde de tek bir ses çıkması mümkün değil.
00:58:43Şimdi baktığımızda aynı Irak'ta kiyle benzer bir durum.
00:58:46Irak'ta da 2003'ten sonra böyle bir sistem kuruldu.
00:58:48Oydaşmaca demokrasi dediğimiz.
00:58:50Hem tepedeki kadroların hem de tüm aşağıdaki kadroların farklı cemiyetlere, cemaatlere, mezhep gruplarına, etnik gruplarına paylaştırıldığı bir pazarlık sahasından bahsediyoruz.
00:59:03Şimdi baktığımızda Hizbullah, Lübnan'daki Şii güç olarak ortaya çıkıyor.
00:59:09Lübnan'ın işte üçte birinin Şii olduğu söyleniyor ama nüfus sayımı bile yapamıyorlar.
00:59:14O kadar hassas.
00:59:15Deseniz ki yarın biz nüfusu sayacağız iç savaş çıkar.
00:59:17Sayamıyorlar nüfuslarını.
00:59:19Tahminler üzerinden bunu gidiyorlar.
00:59:20Çünkü Şii nüfus yükseliyor, artıyor.
00:59:22Hristiyan nüfus azalıyor.
00:59:24Sünniler de arada.
00:59:25Şimdi hal böyle olunca da her şeyi dondurmaya, sorunları ötelemeye, ertelemeye çalışan bir sistem var.
00:59:32Şimdi iç savaş tekrar çıkar mı Lübnan'da?
00:59:35Böyle bir tehlike var mı?
00:59:36Bu kurumsal çerçeve içerisinde hocamın bahsettiği gibi bir anlaşmadık zaten belki.
00:59:41Cumhurbaşkanı dediğimiz adam Maroni Hristiyan olmak zorunda.
00:59:45Yani bir Sünni, bir Şii o pozisyona gelemiyor.
00:59:48Yahut da işte Başbakan dediğimiz kişi Sünni olmak zorunda.
00:59:52Nasıl mesela Irak'ı düşünelim.
00:59:53Irak'ta da Başbakan Şii, Cumhurbaşkanı Irak ve Kürt olmak zorunda değil mi?
00:59:59Bunu bu şekilde yazmadılar ama teamüllerini böyle oluşturdular.
01:00:02Lübnan'da da durum böyle.
01:00:03Meclis başkanı şuradan olacak, genelkurmay başkanı şuradan ama kuvvet komutanları şuradan olacak.
01:00:08Hepsini bazı cemaatlere, cemiyetlere, etnik gruplarına yazıyorsunuz.
01:00:12Böyle olunca da Hizbullah güneyde kendisine bir alan oluşturmuş oldu.
01:00:17Şiilerin yoğun yaşadığı bölgede dedi ki ben burayı kontrol edeceğim.
01:00:20Beyrut'ta da tabii ki Şii nüfus var.
01:00:22Beyrut'ta da başkentte de yine Şiilerin iktidarı ortaklığı var.
01:00:26Hizbullah sadece bir militer oluşum değil, bir siyasi parti.
01:00:30Hizip dediğimiz kelime, Arapça'da da bu şekilde zaten parti anlamına geliyor.
01:00:34Bir parti Hizbullah. Bürokraside çok önemli ağırlığı var.
01:00:38Her kadro, posta teşkilatından tutun da silahlı silahsız.
01:00:41Devlet kademesinin her aşamasında o kota sisteminden dolayı bir ağırlığı var.
01:00:46Dahası bir veto oyuncusu.
01:00:49Yani Hizbullah'ın olurunu almadan Lübnan devlet olarak hiçbir şey yapamıyor.
01:00:53Sünnilerden de olur alacak, Şiilerden de olur alacak, Maronilerden de olur alacak.
01:00:58O kadar farklı veto oyuncusu olunca karar almak mümkün değil.
01:01:01Haliyle hiçbir konuda karar alamayan, yeri geldiğinde tamam başbakan sünni olacak ama
01:01:06işte Hariri mi olsun, Mikati mi olsun.
01:01:09Bunun için bile aylarca kapı kapı, cemaat cemaat, etnik grup etnik grup dolaşıldığı
01:01:15böyle bir kör Lübnan.
01:01:17Haliyle iç savaş kararı da onu da alamaz.
01:01:20Savaşmayı da kararını alabilecek bir ülke değil.
01:01:23Bir kıvılcım üzerinden, dışarıdan gelen müdahaleler üzerinden birbirine girebilecek.
01:01:27Tabii ben büyük grupları saydım ama daha küçük bir sürü grup var.
01:01:30Yani Ermeniler de var, Dürüzüler de var, karmakarışık.
01:01:33Filistinliler de var, karmakarışık bir toplum.
01:01:36Hizbullah bu karmaşayı gördüğü için dedi ki Lübnan devletinden ben bir şey beklemiyorum.
01:01:40Ben güneyde kendi aslında bir yarı devletimi kurdum.
01:01:44Yani İsrail'in kuzey sınırı yani Güney Lübnan aslında bir Hizbullah devletçiyi diyebileceğimiz bir alan.
01:01:51Sınırın oradaki sınır muhafazasını da Hizbullah yapıyor.
01:01:54İşte oralarda tünel mağaları var.
01:01:57Oralarda bu roket launcher dedikleri bu roket rampaları var.
01:02:01İşte Katyusha'dan bahsediyoruz değil mi?
01:02:03Böyle mobil roketleri de var.
01:02:05Çok namlulu roket atarları var.
01:02:07Koyuyor onu böyle hafif bir kamyonetin arkasına.
01:02:10Bugün buradan atar, öbür gün gider dağın öte yakasından atar.
01:02:14Böyle bir mobil savunma sistemi de var.
01:02:16Şimdi ne olur bu senaryoda?
01:02:19İsrail bir Lübnan karşılığı beklemiyor.
01:02:23Lübnan hiçbir şey yapamaz.
01:02:24İsrail neyine de yapamaz, aleyhine de.
01:02:26Lübnan aciz bir devlet haline geldi.
01:02:28Umarım bir gün daha entegre bir sistem kurabilirler ama
01:02:31işte 70'lerden bugüne kadar resim bu ve bu değişmiyor.
01:02:34Hizbullah şu an oradaki İsrail'in hasmı.
01:02:38Hizbullah da işte arkasında İran olduğunu biliyoruz.
01:02:41Rusya'dan aldığı silahları ve kendi ürettiği silahları Hizbullah'a aktaran bir aktör.
01:02:46Ama Hizbullah bu açıdan Hamas'tan da çok farklı.
01:02:50Çünkü bir kısmına az önce değindik.
01:02:53Hamas Batı şeridi artık yok.
01:02:55Sempati duyanlar var, destekçileri var.
01:02:57Ama Hamas 2005'den beri, 2006'dan beri sadece Gazze'de kurumsal olarak varlık gösterebiliyor.
01:03:04Ve Hamas bu çok küçük bir alanda, Gazze'de.
01:03:07Gazze ne kadar küçük?
01:03:08Şöyle söyleyelim.
01:03:09Yani 5-6 kilometre genişliği olan yeri de var.
01:03:12En geniş yeri 12 kilometre.
01:03:14Yani çıkayım bir sabah spor yapayım deseniz
01:03:16Doğudan batıya, Gazze'ye geçebiliyorsunuz yürüye yürüye.
01:03:19Öyle bir yer.
01:03:20Bu uzunluğu da 40 kilometre falan bir şey.
01:03:22Çok küçük bir yer.
01:03:23Yani İstanbul'un işte ortalama bir ilçesi kadar.
01:03:27Belki daha da küçük diyebileceğimiz bir bölge.
01:03:29Şimdi bu kadar küçük bir alanda ve ikinci de zabantaşı Hamas'ın dışarıdan hiçbir bağlantısı yok.
01:03:36Zaten kuzeyi ve doğusu İsrail toprağı.
01:03:40Güney batısından Mısır'a, Sina Yarımadası'na doğru bir geçişi var.
01:03:44Ama o geçişte bu refah sınırı kapısı da İsrail'in kontrolünde.
01:03:49Öte yakada Mısır'ı var ama aradaki o Fedelfia kurulunu bugün İsrail kontrol ediyor.
01:03:54Hani Hizbullah'ın farkı şu.
01:03:55Hizbullah'ın işte Suriye üzerinden, denizden, başka sınırlar üzerinden İran girdisine.
01:04:03İran'dan gelecek işte militanlara ki çok militanın ihtiyacı yok.
01:04:07Yeterince insanı var ama silaha erişimi var.
01:04:10Hamas'ın böyle bir erişimi yok.
01:04:11Hamas'ın İran'la organik bir ilişkisi de yok.
01:04:14Hamas daha otantik, daha bağımsız, daha otonom bir örgüt.
01:04:17Hizbullah gibi bir İran uydusu değil.
01:04:20Şimdi buna rağmen Hamas'la aylardır, 11 aydır savaşan, ki bunu savaş diyemeyiz,
01:04:26üzerine bomba yağdıran, işte bir kişiyi öldürmek için etrafındaki 200 kişiyi de öldürmekten çekinmeyen bir İsrail saldırısı var.
01:04:33Ve burada İsrail kendi rakamlarına göre, 7-2'mi saymıyorum, sonrasındaki karar hekatında 350 civarında asker kaybetti.
01:04:41Rehineleri kurtaramadı.
01:04:43Halen daha 100 civarında, sanırım 102 rehine, bulamıyor.
01:04:47700'e çıktı hocam, asker sayısı 700'e çıktı.
01:04:50İsrail açıklama yaptı.
01:04:52Hocam ona şey de ekliyorlar.
01:04:547 Ekim'deki saldırıda hayatını kaybeden İsrail askerlerini de ekleyince 700'ü buluyorlar.
01:05:00Ama kara harekatında, 350, 340 diye açıkladılar ama 350 falan oldu galiba o.
01:05:06Ama bazı günler, bir günde mesela 22 asker kaybettiği de oldu.
01:05:11Tabi 7 Ekim'de sadece askerler ölmedi.
01:05:14Polislerden de, Şimbet'ten de, Mosat'tan da ölenler oldu.
01:05:17Sivillerden de hayatını kaybedenler oldu, onu da söyleyelim.
01:05:20Şimdi Hizbullah daha geniş bir sahaya sahip.
01:05:23İran'la kara bağlantısı var.
01:05:25Şöyle kara bağlantısı var.
01:05:27Şimdi aracınıza bindiğinizde, işte Lübnan'dan çıktınız Suriye'ye.
01:05:32Devam ettiniz, Deir Ezzor üzerinden Irak'a girdiniz.
01:05:35Oradan İran'a kadar kesintisi bir hat üzerinde karayolda var.
01:05:39Havadan, denizden de zaten yardım alabilecek bir aktör.
01:05:43Daha geniş bir arazide.
01:05:45Dahası dağlık bir bölge Lübnan.
01:05:48Arkasından koktuğu bir şey yok.
01:05:50Hamas öyle değil.
01:05:51Hamas, Gazze'de bir tarafı deniz, bir tarafı İsrail.
01:05:53Her tarafı İsrail aslında.
01:05:55Mısır tarafı da İsrail.
01:05:56Çünkü aradaki Philadelphia koridorunu İsrail tutuyor.
01:05:59Dahası çok küçük bir şey olduğu için, bunu biz çok konuşmuyoruz ama
01:06:02bugün Gazze'de iki ayrı şeride bölünmüş durumda.
01:06:05Tam ortasından İsrail yardı.
01:06:07Bu net zalim koridoruyla.
01:06:09Oradaki Türk hastanesini de yıktılar, onu da söyleyelim.
01:06:11Ne var ne yok.
01:06:12Konutlar, hastaneler her şeyi yıktı ve ortasından, yani İsrail'den Akdeniz'e kadar
01:06:17o net zalim koridorunu açtı.
01:06:19Ve Gazze'yi ikiye böldü.
01:06:21Artık Hamas, Kuzey-Güney arasında kontrolü de, yani iletişimi de kaybetmiş durumda.
01:06:26Ama her şeye rağmen bakın neredeyse bir yıl olacak.
01:06:29Hala bir zafer elde etmiş değil.
01:06:31Ne Hamas'ı silme noktasında, orada ortadan kaldırma noktasında, ne rehineleri kurtarma noktasında
01:06:37stratejik hedeflerini gerçekleştiremedi.
01:06:39Şunu yaptı, işte 40 bin diyoruz ama aslında enkaz altındakilerle beraber 50 bin Gazze'yi katletti.
01:06:46Nüfusunu biraz azalttı oranın.
01:06:48Şehri paramparça etti.
01:06:50Sağlık altyapısı, gıdasızlık, ilaçsızlık, dolaylı ölümlerden dolayı daha da fazla insan hayatını kaybediyor.
01:06:58Hastalıklar ortaya çıkacak ve çıkıyor.
01:07:00Şimdi bundan dolayı oradaki bir stratejik amacı İsrail'in söylemediği şey nüfusu azaltmak.
01:07:05Nüfusu azaltıyor.
01:07:06Ama diğer söylediği amaçtan erişemedi.
01:07:08Rehinelerin kurtarılması ve Hamas'ın silinmesi.
01:07:11Şimdi Hizbullah'la ne yapabilir?
01:07:13Hizbullah'la daha da zor.
01:07:14Hizbullah daha kalabalık, daha büyük, daha açık.
01:07:17Arkasında doğrudan İran var.
01:07:19Haliyle de şunu yapabilir ki zaman zaman yapıyor.
01:07:22Hava saldırısıyla döver.
01:07:24Oradaki belli hedefleri ortadan kaldırır.
01:07:27Militanları ortadan kaldırır.
01:07:29Ama Hizbullah'ın insan sıkıntısı yok.
01:07:31Gelecek bunlar.
01:07:33Böyle çok sofistik bir silah sistemleri de yok.
01:07:36Yerine koyamayacağı bir şey de yok Hizbullah'ın.
01:07:38Katlia 3'e dediğiniz nedir?
01:07:392. Dünya Savaşı'ndan beri bunlar envanterde.
01:07:41Sovyetlerden beri var.
01:07:43Bütün bu devlet dışı aktörler de aşağı yukarı bulunur.
01:07:45PKK'da da bulunurdu.
01:07:47Her şeyin bu arada erişilebildiği bu anlamda bir pazarda.
01:07:51Böyle olunca da şunu muhtemelen görüyoruz.
01:07:55Katlia 3 kontrolden çıkarsa,
01:07:57İsrail istemediği halde Gazze'yi kapatamadan 2. Cehpe'yi kuzeyde açarsa,
01:08:02bir kara harekatıyla,
01:08:04o zaman farklı problemler ortaya çıkacak.
01:08:07Bugün de yer yerde indiğimiz.
01:08:09Zaten bugün Gazze'nin İsrail tarafında artık yerleşim yok.
01:08:13İnsanlar korkuyorlar, yaşayamıyorlar orada.
01:08:16Katlia 3'e roketleri etkisiz,
01:08:18ama şimdi eviniz burada ve diyorsunuz ki
01:08:203 sokak ötede boş bir araziye Katlia 3'e roketi düştü.
01:08:23Kimse ölmedi, kimse yaralanmadı.
01:08:25Ama tedirgin oluyorsunuz.
01:08:27O yüzden Kuzey'de Dübnan sınırında,
01:08:29Güney'de Gazze sınırında,
01:08:31İsrail'in oralarda yerleşimci bulması,
01:08:33tamam bulur, radikal fanatikleri yerleştirir belki ama,
01:08:37normal bir aileyi oraya koymanız da zor bir şey.
01:08:40Zakir Hoca bahsetmişti,
01:08:4210 binler belki 100 binleri bulan bir kaçış söz konusu.
01:08:46Böyle bir problem var İsrail'in elinde.
01:08:48O yüzden 2. Cehpe'yi açmak istemeyecektir.
01:08:51Bir yandan da şöyle bir artısı oluyor,
01:08:54Hizbullah'la mücadele etmesin,
01:08:56kontrollü kalırsa şahiyet,
01:08:58oraya karar hikayeti gerçekleştirmezse,
01:09:00dikkatleri Gazze'den alıyor ve oraya götürüyor.
01:09:03Gazze'ye baktığımızda ne diyoruz?
01:09:05Haklı olarak soykırım, katliam diyoruz.
01:09:07Çünkü silahı falan da yok aslında,
01:09:09bir şey de kalmadı.
01:09:10Görüyorsunuz bu sosyal medyada,
01:09:12Telegram kanallarında paylaşılıyor.
01:09:14İnsanlar bir tankı imha etmek adına
01:09:16koşa koşa tanka yaklaşıyor,
01:09:18hiçbir şey yok, hiçbir koruması yok.
01:09:20Yapıştırıp kaçıyor ve yapıştırdığı bombada
01:09:22bir duman çıkartıyor ama tankı imha ediyor,
01:09:24etmiyor onu da Allah bilir.
01:09:26Çok etkisi silahlarla buna rağmen
01:09:28onlarca tank imha edildi,
01:09:30buna rağmen halen daha hamas
01:09:32varlığını sürdürebiliyor Gazze'de.
01:09:34O yüzden de kontrolü tutacak.
01:09:36Ama Hizbullah'la da çatışma senaryosu
01:09:38iyi bir senaryo İsrail için.
01:09:40Gazze'ye bakmayacağız, oradaki yıkılan hastanelere,
01:09:42öldürülen gazetecilere, sağlık personeline, çocuklara,
01:09:45ki çocuklara da 10 binlerden bahsediyoruz artık,
01:09:47hayatını kaybedenlere,
01:09:49ki bak Hizbullah ve İran,
01:09:51bunlar İsrail'i haritadan silmek istiyorlar ve
01:09:53İsrail bir hayatta kalma mücadelesi içerisinde,
01:09:55bu hikayeyi satabilecek dünyaya.
01:09:57O yüzden bu katluş roketlerinin
01:09:59böyle bir artısı da var İsrail adına.
01:10:01Artılır, eksilir olan bir senaryo yani,
01:10:03hepsini açabiliriz.
01:10:05Sayın Zakiri Hocam sizden neler söylersiniz?
01:10:07Lübnan sınırında yeni bir cephe açılır mı?
01:10:09Gazze'deki son durumu
01:10:11nasıl etkiler bu?
01:10:13Tabii kıymetli hocalarım
01:10:15çok önemli hususlara değindiler.
01:10:17Burada bir evvelki turada
01:10:19yine
01:10:21izah eden bir şey söylemek istiyorum.
01:10:23İnsanları ne yaptılar?
01:10:25Sığınaklara götürdüler biliyorsunuz İsrail'de.
01:10:27İnsanları sığınaklara götürürken
01:10:29aslında kendi halkına da bir psikolojik
01:10:31harekat da uygulamış oldu.
01:10:33Çünkü insanların
01:10:35süre giden bu
01:10:37soykırımı, sorgulamalarını da kendi içinde
01:10:39yine istemiyorlar.
01:10:41Bak ne kadar büyük bir tehdit altındayız.
01:10:43Görüyorsunuz işte siz de böyle güvensiz
01:10:45ortamda yaşıyorsunuz. Bizim bütün
01:10:47derdimiz burada bu güvenli
01:10:49ortamı temin etmek diye bir
01:10:51psikolojik harekatı kendi halkına
01:10:53da uyguluyor İsrail. Yani bunu
01:10:55bilinçli bir şekilde yapıyor.
01:10:57Yani aldığı istihbarat
01:10:59efendime söyleyeyim yaptığı ölçüme
01:11:01değerlendirmeler kuşkusuz ki
01:11:03karşıdakinin kapasitesinin
01:11:05kendisine
01:11:07o ölçüde bir zarar vermeyeceğini
01:11:09elbette ki tespit etmeye
01:11:11müsait. Bunu görüyorlar.
01:11:13Bunu görmüyorlar falan değil ama
01:11:15bu abartılı tehdit algısı
01:11:17işte bu güvenlikleştirme
01:11:19operasyonlarını bir yerde ne yapıyor?
01:11:21Haklı hale getiriyor.
01:11:23Yani benim gördüğüm kadarıyla
01:11:25Hizbullah meselesi
01:11:27de yine İsrail'in bu güvenlikleştirme
01:11:29çabalarının bir parçası
01:11:31bir aleti. Bunu
01:11:33bu şekilde de değerlendirmek lazım.
01:11:35Hizbullah'ın varlığı,
01:11:37İran'ın varlığı
01:11:39İsrail'in pervasızlığını çok rahatlatıyor.
01:11:41İsrail'i bir şekilde
01:11:43ne yapıyor? Böyle davranışlar
01:11:45noktasında elini kolunu
01:11:47sallaya sallaya yapmasına
01:11:49imkan veriyor. Bunu
01:11:51çok iyi görmek lazım.
01:11:53Burada ben sureti
01:11:55katiyede Hizbullah haksızdır
01:11:57İran haksızdır falan gibi bir şey
01:11:59söylemiyorum. Elbette ki onlar
01:12:01kendi bulundukları pozisyon içerisine
01:12:03çok haklı zemindeler.
01:12:05Çünkü onlar da elbette ki
01:12:07İsrail'in tehditi altında
01:12:09olan unsurlar arasında sayılır.
01:12:11İsrail de tehdit eden
01:12:13unsurlar olarak yine tabii
01:12:15İsrail bunu ne yapıyor? Bütün dünyaya bir
01:12:17şekilde vermeye de uğraşıyor.
01:12:19İsrail Hizbullah'a
01:12:21saldırır mı? Lübnan ne
01:12:23yapar diyorsunuz?
01:12:25Şimdi tabii Lübnan'ın
01:12:27Hüseyin Hoca'nın da izah ettiği gibi yapacağı
01:12:29devlet olarak çok fazla bir şey yok.
01:12:31Çünkü çökmüş devlet statüsünde
01:12:33yani uluslararası hukukta
01:12:35çökmüş devletler dediğimiz devletlerden
01:12:37birisi de artık
01:12:39karşımızda duran nedir?
01:12:41Lübnan'dır. Yani kendisini bir türlü
01:12:43toparlayamadı. Orada
01:12:45devletin gücünü, rolünü, fonksiyonunu
01:12:47büyük ölçüde ifade eden bir
01:12:49askeri güç olarak karşımıza çıkan ne var?
01:12:51Hizbullah var. Fakat
01:12:53tabii kara
01:12:55saldırısına hazır
01:12:57bir İsrail var mı derseniz yok.
01:12:59Niye? Çünkü İsrail'in de şöyle bir
01:13:01sıkıntısı var artık. Çok ciddi bir insan
01:13:03kaynağı sıkıntısı var.
01:13:05Silahı buluyor, mühimmatı buluyor.
01:13:07Parayı buluyor. Bunlar da hiçbir sıkıntı
01:13:09hissetmiyor. Yani bunları bir şekilde
01:13:11temin ediyor. Onları yerine
01:13:13koyuyor filan ama insanı yerine koyması
01:13:15çok mümkün olmuyor.
01:13:17Nüfusu da zaten kısıtlı. Savaşı
01:13:19çok geniş bir alana yayması ve
01:13:21karasal harekatlara girmesi demek
01:13:23kuşkusuz ki aynı zamanda insan
01:13:25kaynağına daha fazla
01:13:27müracaat etmesi anlamına da gelir.
01:13:29Karada savaştıracak o kadar insanı
01:13:31nerede bulacak? Bu bakımdan da
01:13:33İsrail de tabii ki bunu ne yapıyor?
01:13:35Hava saldırıları üzerinden
01:13:37daha çok yoğunlaşarak
01:13:39savaşı
01:13:41sürdürmeye uğraşıyor. Yani
01:13:43İsrail'in Hizbullah'a
01:13:45saldırıları bana göre daha çok
01:13:47nasıl gidecek? Hava saldırıları
01:13:49biçiminde gidecek. Çünkü daha
01:13:51evvel denedi
01:13:53Hizbullah'la
01:13:55karadan bir müsaade
01:13:57çarpışmayı. Orada başarısız
01:13:59oldu. Yani onu sürdüremedi.
01:14:01Yani sürdüremediği bir şeyi
01:14:03bir kez daha denemesi
01:14:05çok da fazla kendisi açısından
01:14:07anlamlı neticeler doğurmaz.
01:14:09Çünkü geçmişte de Hizbullah'a
01:14:11karşı silah mühimmat üstünlüğü vardı.
01:14:13Yine silah
01:14:15mühimmat temininde de parasal
01:14:17kaynaklar temininde de bir güçlüğü
01:14:19yoktu. Aynı şartlar
01:14:21devam ediyor falan ama burada
01:14:23esas temin etmesi gereken ne? İnsan.
01:14:25İnsan kaynağı. İşte
01:14:27bu operasyonlardan bir kısmını
01:14:29da bu insanları
01:14:31savaşa, sürdürmeye ikna
01:14:33etmek için aslında nedir? Psikolojik
01:14:35harekatı kendi ülkesinin içerisinde
01:14:37kendi insanlarına da uygulamasıdır
01:14:39İsrail'in. Onu da yapıyor
01:14:41kendi insanlarına. Sığınaklara
01:14:43götürmesi, efendime söyleyeyim
01:14:4548 saat olağanüstü hal ilan etmesi
01:14:47vesaire gibi hususlar. Bir
01:14:49teyakkuz hali. Aslında nedir?
01:14:51İşte bu kendi
01:14:53insanlarının savaşın
01:14:55sürdürmesine ikna çabasının bir
01:14:57görünümüdür. Bunu böyle de
01:14:59değerlendirmek, yorumlamak lazım
01:15:01benim kanaatimce. Çünkü
01:15:03esasında
01:15:05baktığınız zaman
01:15:07yani göç biraz evvel
01:15:09Hüseyin Hoca'nın tekrar hatırlattığı
01:15:11göç meselesi çok ciddi bir
01:15:13mesele. Yeni yerleşimciler getirme
01:15:15çabası içerisinde iken
01:15:17ne yapıyor işte? Hani
01:15:19derler ya dimyata pirince giderken
01:15:21evdeki bulgurdan olmak
01:15:23çok ciddi anlamda
01:15:25kendi içindeki insanları
01:15:27da kaçırıyor. Bu gidenlerin önemli
01:15:29bir kısmı dönmemek üzere gidenler.
01:15:31Belki bir kısmı geri gelecektir
01:15:33bir barış ortamı
01:15:35oluştuğu zaman ama bir kısmı da
01:15:37artık orayı çok güvensiz bulduğu için
01:15:39geri dönmemek üzere gidenler.
01:15:41Yani o hususta
01:15:43gözden uzak tutmamak lazım.
01:15:45O yüzden savaşı
01:15:47yaygınlaştırmayı istiyor mu?
01:15:49Netenyahu istiyor kuşkusuz ki.
01:15:51Niye? Oylarına yansımış bu.
01:15:53Yani bakıyorsunuz Netenyahu'ya
01:15:55savaş ortamı yaramış.
01:15:57Oyları yükselmiş. Yapılan kamu yoklamaları
01:15:59biraz onu da gösteriyor.
01:16:01İnsanlar korkuyorlar.
01:16:03Bu şiddeti yaygınlaştıran
01:16:05terörist yönetime
01:16:07karşı işte bizi
01:16:09kurtarırsa bu kurtarır diye bu psikolojik
01:16:11harekatların da etkisiyle
01:16:13bir destek yoluna doğru gidiyorlar.
01:16:15Bu ayrı bir mesele. Bunu da
01:16:17tabii ki çok arzu ediyorlar.
01:16:19Esas arzu ettikleri neticelerden
01:16:21birisi neydi burada? İsrail siyasetinin
01:16:23kendileri açısından bu toparlayıcı
01:16:25etkiydi. Bunu başardılar.
01:16:27Onu görüyorlar. Ama diğer taraftan da
01:16:29bütün
01:16:31muhterem konuşmacılarında işaret
01:16:33ettiği gibi Gazze'de
01:16:35hata saplantılar bir türlü çıkamıyorlar.
01:16:37Yani tankla, topla,
01:16:39bombayla insan katletmekle
01:16:41bu işin üstesinden
01:16:43gelemiyorlar. Ne dünya yüzünde
01:16:45kendilerini meşrulaştıracakları bir
01:16:47argümentasyon üretebiliyorlar
01:16:49artık. Çünkü 7 Ekim'e
01:16:51saplanıp kalsın
01:16:53istemişlerdi dünya gündemi. Dünya gündemi
01:16:55oraya saplanıp kalmadı.
01:16:57Bakıyorsunuz
01:16:59Uluslararası Adalet Divanı'nda
01:17:01süren bir dava var.
01:17:03Soykırım davası var haklarında açılan.
01:17:05Dünyanın dört bir tarafında
01:17:07gösteriler var.
01:17:09Amerika'da üniversiteler açılıyor ve
01:17:11üniversitelerdeki gösterileri önlemek
01:17:13için ne yapıyorlar? Yasalar çıkarmaya
01:17:15uğraşıyorlar. Kongreden kararlar aldırmaya
01:17:17uğraşıyorlar. Bu gösterileri
01:17:19antisemit bir
01:17:21yaklaşım diye bir
01:17:23çerçeveye yine oturtmak istiyorlar.
01:17:25Tabii o yüzden de
01:17:27işleri hiç de o kadar kolay
01:17:29değil İsrail'in. İsrail
01:17:31bu güçlüyü yaşarken
01:17:33diğer taraftan da gerçekten böyle bir
01:17:35fiili savaşa girebileceği
01:17:37bir atmosfer
01:17:39yaygınlaştıracağı bir atmosferde
01:17:41kendi gücüyle, kendi askeri
01:17:43kapasitesiyle sürdürebilir mi?
01:17:45Bunu sürdürebileceklerini
01:17:47düşünseler elbette ki yayarlar.
01:17:49Ama bunu karasal bir
01:17:51harekatta Ali Fuat Bey bu konuyu
01:17:53daha iyi değerlendirir eski asker olarak.
01:17:55Yani ben kanaatimce
01:17:57o değerlendirmeleri yaparlarken
01:17:59herhalde bir zafiyet unsurunu
01:18:01görüyorlar ki orada biraz daha
01:18:03müteredditler, hava saldırılarını tercih ediyorlar.
01:18:05Ama tabii
01:18:07yani esas dertlerine
01:18:09Amerika'yı da bu işe bulaştırmak.
01:18:11Amerikan hazır
01:18:13yığınak yapmışken Amerika
01:18:15üzerinden bütün herkese bir
01:18:17caydırıcı etki
01:18:19bulaştırmak. Bütün amaçları
01:18:21da bu. Yani şu anki şey
01:18:23Amerika'da bundan biraz kaçınma
01:18:25uğraşıyor dikkat ederseniz.
01:18:27Yani Amerika böyle bir
01:18:29yaygınlaşmış savaşı
01:18:31çok da işine geleceğini benim
01:18:33düşüncem. Amerika'nın
01:18:35çok da işine geleceğini
01:18:37düşünmüyorum. Benim kanaatim bu yönde.
01:18:39Yani Amerika'da
01:18:41bildiği kadar böyle bir savaşın
01:18:43yaygınlaşmaması için
01:18:45ama yine de
01:18:47İsrail lehine bir caydırıcılıkta
01:18:49bulunmayı da kendisine vazife
01:18:51atlederek bu süreci yönetmeye uğraşıyor.
01:18:53Amerika'da süreci yönetemiyor
01:18:55yalnız bakın onu da ifade edeyim.
01:18:57Amerika'da ikide bir açığa düşüyor.
01:18:59Barışa çok yaklaştık diyor.
01:19:01Barış görüşmeleri sürüyor diyor.
01:19:03Fakat bir bakıyorsunuz ki
01:19:05ya Hamas barışa
01:19:07yaklaşılmadığını ifade ediyor
01:19:09yahut da İsrail
01:19:11barış oluşmasında yeni koşullar
01:19:13ileri sürüyor. Yani dolayısıyla da
01:19:15şimdi Amerika'da
01:19:17bir çıkmaza girdi bölgeye
01:19:19müdahil olmak suretiyle.
01:19:21Amerika'nın da büyük problemleri var.
01:19:23Bu nereye kadar devam edecek?
01:19:25Amerikan seçimlerine kadar biraz daha bu
01:19:27belirsizlik devam edecek. Ben
01:19:29Amerikan seçimlerinin nihayetine
01:19:31kadar çok öyle bir
01:19:33savaş ihtimalini de görmüyorum yaygınlaşan
01:19:35bir savaş ihtimalini.
01:19:37Barış ihtimalini de görmüyorum aynı zamanda.
01:19:39Yani bu gerginlik
01:19:41süreci bir şekilde burada
01:19:43devam edecek. Nereye kadar?
01:19:45Dediğim gibi Amerikan seçimlerine kadar.
01:19:47Trump gelirse barış gelir mi?
01:19:49Trump gelirse büyük bir olasılıkla
01:19:51Trump, İsrail'i
01:19:53barışa biraz daha zorlayabilir diye
01:19:55düşünüyorum yani. Çünkü
01:19:57Trump olaya biraz daha ekonomik bakıyor.
01:19:59Ekonomik bakış açısı
01:20:01itibariyle de kaynakları
01:20:03bu şekilde sarf etmek yerine
01:20:05Arap topluluklarını
01:20:07biraz daha sömürmek gibi bir
01:20:09stratejiyi yine öncekinde
01:20:11olduğu gibi benimseyecek.
01:20:13Trump, Netanyahu ilişkilerde
01:20:15biliyorsunuz çok iyi
01:20:17ilişkiler değildi. Yani Trump
01:20:19her ne kadar
01:20:21İsrail'in tarihinde
01:20:23en önemli kazanımları
01:20:25sağlayan Amerikan
01:20:27başkanı olsa da Netanyahu ile
01:20:29ilişkileri noktasında çok ciddi
01:20:31problemler vardı. Fakat
01:20:33diyeceksiniz ki Netanyahu ile
01:20:35barıştılar. Yani o
01:20:37barışmalar da benim kanaatimce
01:20:39seçim sürecine kadar
01:20:41devam edecek bir durum
01:20:43diye düşünüyorum. Bu bakımdan
01:20:45da tansiyon
01:20:47bu şekilde devam eder
01:20:49seçime kadar. Peki
01:20:51teşekkür ederim. Sayın
01:20:53Ali Fuat Gökçe, peki bu seçimde Trump'ın
01:20:55kazanması durumunda Sayın
01:20:57Zahir Hocam'ın da bahsettiği üzere Trump
01:20:59belki biraz da ekonomi politikasına
01:21:01bakacaktır. Savaş durulacaktır
01:21:03diyor.
01:21:05Trump seçilse bile Trump'ın
01:21:07devir teslim törenine kadarki süreci
01:21:09biraz daha İsrail
01:21:11lehine, İsrail bölgede kendi lehine
01:21:13yürütme çabasına girmez mi? Neler söylersiniz?
01:21:15Şimdi Celal Bey
01:21:17şunu da belirtmek lazım sorunuza
01:21:19geçmeden önce.
01:21:21İsrail'in 100 uçağını kaldırdı denildi.
01:21:23Yapmış oldu açıklamada.
01:21:25Şimdi o çok dar
01:21:27bir alanda, o coğrafyada
01:21:29100 uçağın önleyici
01:21:31harekat yaptığını
01:21:33düşünelim ve her birinin
01:21:35birer bomba bıraktığını düşünürsek
01:21:37o bölgede
01:21:39hedef alınan yerlerin
01:21:41yerleri yeksan olduğunu da kabul etmek gerekiyor.
01:21:43Ama bununla ilgili
01:21:45büyük bir propaganda
01:21:47aygıtı olan İsrail
01:21:49onu çok iyi kullanan İsrail
01:21:51net bir şekilde de
01:21:53bir fotoğrafta sergilemediğini görüyoruz.
01:21:55Bundan yana medyaya
01:21:57takip ettik. Dolayısıyla
01:21:59taraflar birbirleriyle bu konuda da
01:22:01bir algı
01:22:03yaratmak için de büyük bir
01:22:05çaba içerisindeler. Kendi
01:22:07halkına, kendi
01:22:09askerlerine, kendi savaşçılarına
01:22:11psikolojik üstünlüğü
01:22:13kazandırmaya yönelik
01:22:15rahat otomatik sağlamaya yönelik
01:22:17çeşitli faaliyetlerle yürütüyorlar.
01:22:19Dediğim gibi 100 uçak
01:22:21bugün havasını ya da
01:22:23dünyanın güneyi için
01:22:25bayağı fazla
01:22:27bir uçak. Dört filo ediyor
01:22:29yaklaşık olarak ve bunlar her birini
01:22:31birer bomba bıraktığını düşünürsek de bayağı
01:22:33büyük bir yıkımın olması
01:22:35gerekiyordu. Şimdi sizin sorunuza
01:22:37gelecek olursak, bugün
01:22:39Trump'ın
01:22:41Harris'a göre,
01:22:43demokratlara göre Trump'ın
01:22:45yaklaşımı
01:22:47özellikle Amerika Birleşik
01:22:49Devletleri'ne biraz daha
01:22:51kendi içine
01:22:53çekmeye yönelik
01:22:55bugün ya da dün yapmıştı
01:22:57açıklamayı. Bize orada
01:22:59saygı duyuyorlardı demişti, şimdi duymuyorlar.
01:23:01Yani saygı duyulan bir ülke
01:23:03durumuna tekrar getirmeyi
01:23:05ya da şöyle diyelim, onu nasıl
01:23:07sağlayacak? Politikalarını
01:23:09kabul ettirebilen bir ülke
01:23:11durumuna tekrar gelmek için
01:23:13yapıyoruz,
01:23:15yapmak zorundayız şeklinde bir açıklaması
01:23:17var. Bu ne anlama geliyor? Biden
01:23:19yönetimini, Netanyahu'ya
01:23:21gücünü
01:23:23geçiremediğini, yetmediğini gösteriyor
01:23:25Biden yönetimini. Şimdi Biden yönetimi
01:23:27tamam destekliyor,
01:23:29silah uyumatı veriyor, 20 milyon
01:23:31dolar para veriyor, milyar dolar para
01:23:33verdi. Bütün bunlar tamam kabul
01:23:35ediyoruz ama sanki bunu
01:23:37zorla ki yapıyormuş gibi bir durum
01:23:39da var. Yani ben şöyle derim,
01:23:41Amerikan siyasetinin
01:23:43yürütülen politikalardaki etkisinin
01:23:45ne kadar güçlü
01:23:47olduğu tartışılır. Farklı
01:23:49dinamikler var orada. Farklı
01:23:51dinamikler devreye girdiğinde
01:23:53o zaman bu savaşın devam etmesi
01:23:55isteyen Amerikan siyasetçiler dışında da
01:23:57farklı kesimlerde olduğunu belirtmek
01:23:59gerekiyor. Dolayısıyla buradan
01:24:01hareket ettiğimizde gücü
01:24:03yetmediğini mevcut
01:24:05yönetimin ama
01:24:07kendisinin geldiğinde, Trump'ın geldiğinde
01:24:09kendisinin daha farklı
01:24:11bir politikadan izleyeceğini
01:24:13belirtiyor. Ama
01:24:15bu politikalar acaba
01:24:17tamamen savaşı kesecek
01:24:19ya da İsrail aleyhine
01:24:21ulaşacak politikalar bu tartışmalar.
01:24:23Çünkü bugün
01:24:25İsrail'in Trump
01:24:27döneminde körfez ülkeleriyle
01:24:29yapmış olduğu anlaşmalara baktığımızda
01:24:31bunları izlediğimizde,
01:24:33incelediğimizde İsrail'in
01:24:35bekasına yönelik tedbirleri aldığını
01:24:37görüyoruz. Tabi bunlar çatışmasız
01:24:39oldu. Yani o şekilde düşünüyoruz.
01:24:41Ama
01:24:43Trump da bunu iddia ediyor.
01:24:45Çatışmasız bir ortamda
01:24:47ABD'nin gücünü gösterecek
01:24:49bir politika
01:24:51benimseyeceğini açıklıyor.
01:24:53Satır aralarında bunu anlıyor.
01:24:55Ama bu ne kadar etkili olacak?
01:24:57Bunun etkisi
01:24:59eğer Netanyahu
01:25:01hükümetinde karşılık
01:25:03bulmazsa ne olacak? Çünkü
01:25:05Netanyahu hükümetinin de sırtını dayadığı
01:25:07başka mecralar var.
01:25:09Başka mecralar var ki bu
01:25:11mecraların da Trump'ı istemediğini
01:25:13Trump'ın en son
01:25:15Trump'a yapılan
01:25:17suikast girişimlerini anlıyoruz.
01:25:19Trump'ın söylemlerine hareket
01:25:21edildiğinde belirli
01:25:23kesimlerin daha çok
01:25:25Demokratları desteklediğini,
01:25:27Harris'i desteklediğini,
01:25:29Trump'dan da pek haz etmediklerini
01:25:31anlayabiliyoruz. Ki bunu bir
01:25:33diğer bir örneği de
01:25:35Harris'in ismi açıklandığında
01:25:37ilk başlarda ilk iki
01:25:39saatte 82 milyon dolar
01:25:41bağış yapıldı. Bu az bir
01:25:43rakam değil. Amerikan
01:25:45halkının her birinin birer dolar, onlar
01:25:47dolar, yüzer dolar para vermesiyle
01:25:49birikecek bir para değil.
01:25:51Dolayısıyla belirli bir
01:25:53sermaye grubunun ki bu
01:25:55silah sanayi olması muhtemel
01:25:57ya da diğer Yahudi gruplarını
01:25:59desteklediği küresel sermayenin
01:26:01buradaki İsrail politikalarını
01:26:03Netanyahu politikalarını desteklediğini
01:26:05Netanyahu'nun
01:26:07izlediği politikaları
01:26:09desteklediklerini
01:26:11adayını desteklediklerini
01:26:13açık bir şekilde gösteriyor.
01:26:15Trump'a yapılan suikast girişimi
01:26:17yine
01:26:19bahsettiği bu husus
01:26:2182 milyon dolarlık bağış
01:26:23ki oldukça iki saat içerisinde
01:26:25toplandı. Bu şu anda da rakam
01:26:27daha da eksik olabilir. Bütün
01:26:29bunlara baktığımızda büyük bir
01:26:31desteğin olduğunu, desteğin verildiğini
01:26:33ve bu desteğin de
01:26:35devam ettiğini görüyoruz.
01:26:37Ersin öne geçtiği açıklanıyor.
01:26:39Bu büyük bir
01:26:41çaba sonucunda ortaya
01:26:43çıkan büyük bir mücadele
01:26:45tarafların iyice
01:26:47resleştiği bir ortamda
01:26:49gerçekleşiyor. Bunun da sebebi
01:26:51Trump'ın
01:26:53farklı bir politika isteyeceği
01:26:55Amerika Birleşik Devletleri'ni
01:26:57biraz daha içe dönüp
01:26:59çatışmalardan uzak
01:27:01bir politikaya yönelebileceğini
01:27:03işaret olarak
01:27:05görmek mümkündür diye düşünüyorum ben.
01:27:07Peki çok teşekkür ederim.
01:27:09Sayın Tolga Sakman peki
01:27:11bu ABD'nin verilecek olan
01:27:13ya da karşılıksız verilen
01:27:15destekler sonucunda ya da
01:27:17Amerika seçimlerinin
01:27:19Gazze ve Lübnan'daki savaşı
01:27:21cepheyi genişletir mi yoksa
01:27:23ateşkesi mi götürür süreci?
01:27:25Şimdi Amerika'nın
01:27:27verdiği destek
01:27:29hatırı sayılır destekten bahsediyoruz ve
01:27:31herhangi bir iki devlet arasındaki
01:27:33ilişkiye benzemeyen bir ilişki var
01:27:35Amerika ile İsrail arasında.
01:27:37Sadece
01:27:397 Ekim'den sonra değil her yıl
01:27:41sayın hocam söyledi zaten
01:27:43hiçbir çatışma olmasa hiçbir şey olmasa dahi
01:27:453.3 milyar dolarlık
01:27:47askeri yardımı yapıyor.
01:27:49Üstüne bir de
01:27:51orada askeri olarak başka türlü varlıkları
01:27:53da var. Şimdi detaylandırıp
01:27:55konuyu dağıtmayayım.
01:27:57Akdeniz'de 3 tane uçak
01:27:59gemisi olduğu söyleniyor.
01:28:01Şu anda gelen donanmanın
01:28:033'te birinin bu tarafa doğru geldiği söyleniyor.
01:28:05Ama tabi bunların biz
01:28:07izlemesini yapamıyoruz ve bildiğim
01:28:09kadarıyla da görünür bir noktada değil
01:28:11zaten yani böyle bir geldiğine dair
01:28:13bir bilgi yok ama
01:28:15bu destek
01:28:17veriliyor. Bölgede
01:28:19Amerika'nın kendi askeri depolarının
01:28:21olması başlı başına bir problem
01:28:23zaten yani İsrail toprakları üzerinde
01:28:25Amerika'nın kendi kullanımına
01:28:27ait
01:28:29askeri mühimmat depolarının olduğu
01:28:31biliniyor. Şimdi bu
01:28:33bir askerinin
01:28:35Amerikan askerinin İsrail'de
01:28:37olmadığı şartlarda bu deponun ne işe
01:28:39yarayacağı mesela başlı başına soru işareti.
01:28:41Dolayısıyla Amerika'nın da dahil olduğu bir savaş
01:28:43fakat İsrail üzerinden yürüttüğümüz.
01:28:45Burada askeri olarak desteğini
01:28:47kesmek veya işte herhangi bir
01:28:49yönetim değişikliğiyle buradaki
01:28:51politikaların değişmesi vs.
01:28:53mümkün değil.
01:28:55Yapılan anlaşmalar var çok
01:28:57yeni yapılan anlaşmalar var.
01:28:59İşte komşu
01:29:01ülkelere sattığı silahın her zaman
01:29:03bir teknoloji
01:29:05üstünlüğünü İsrail'e satma zorunluluğu
01:29:07var. Yani bunların hepsi aslında
01:29:09aradaki o ilişkinin o girift ilişkinin
01:29:11parçaları. Şimdi
01:29:13iki tarafta
01:29:15işte dediğim gibi kim gelirse gelsin
01:29:17ilişki bu İsrail'i
01:29:19destekleme noktasında herhangi bir
01:29:21geri adım atamayacağı
01:29:23noktayı kabul etmemiz lazım.
01:29:25Ama tabi
01:29:27cumhuriyetçilerle yani Trump ve
01:29:29Kamala Harris arasında belli
01:29:31farklar var bu desteği
01:29:33sürdürme potansiyeli üzerinde.
01:29:35Evet Trump
01:29:37ekonomik olarak bakıyor ve
01:29:39böyle bir savaşın
01:29:41yaygınlaşmasının Amerikan
01:29:43ekonomisine iyi gelmeyeceğini
01:29:45biliyor.
01:29:47Yine şunu parantez içinde söyleyelim.
01:29:49Amerika zaten bölgede yani Amerikan
01:29:51devleti şu anda da
01:29:53bir savaş istemiyor
01:29:55bölgede. Çünkü
01:29:57somut bir savaş
01:29:59Amerika'nın işine gelmiyor
01:30:01bugünkü şartlarda. Yani söylemeye çalıştığım
01:30:03bölgede barış huzuru olsun insanlar mutlu
01:30:05yaşasın değil. Amerika'nın alim menfaatleri
01:30:07şu anda bölgede somut savaşı
01:30:09istemiyor. Onun
01:30:11yerine o gerginliği
01:30:13tercih ediyor. Yani herkesin... Hocam o zaman
01:30:15anladığımız Amerikan bölgesel bir savaş
01:30:17istemiyor.
01:30:19Fakat böyle küçük gruplar halindeki
01:30:21Gazze'deki kıyılma falan da ses çıkarmıyor.
01:30:23Yani küçük gruplar halinde
01:30:25yok edilmesine de ses çıkarmıyor ve destekliyor.
01:30:27Bunu mu anlamalıyız? Küçük gruplar
01:30:29evet hatta şöyle söyleyelim
01:30:31İsrail'in
01:30:33bu Gazze'ye yönelik
01:30:35saldırılarının oranını da belli
01:30:37seviyede tutmaya çalışmıştı hatırlarsanız.
01:30:39Çünkü o seviye yükseldikçe
01:30:41karşısındaki grupların
01:30:43birleşme ihtimalini
01:30:45düşünüyordu Amerika. Yani
01:30:47bu meselenin Müslüman
01:30:49coğrafyayı bir araya getirme veya
01:30:51daha küçük düşünelim
01:30:53sadece Hamas-Gazze olayından çıkıp
01:30:55Filistin meselesi haline getirme
01:30:57ve onun üzerinden başka
01:30:59problemli alanlar oluşturma riskini
01:31:01bu derim için toparlayalım hocam
01:31:03göz önüne alıyordu. O yüzden
01:31:05o zaman şöyle söyleyeyim bölgede
01:31:07çatışmayı somut çatışmayı
01:31:09istemediği için gerilimi istiyor.
01:31:11Gerilimin hangi şartlarda
01:31:13oluşturulabileceği adayların
01:31:15farklı vizyonlarıyla
01:31:17zaten çok hızlı şekilde göreceğiz.
01:31:19Belki yine tartışırız. Kontrol altındaki
01:31:21bir gerilim ve kontrol altındaki
01:31:23saldırıyı istiyor. Diyelim efendim
01:31:25bu dilim için kısa bir ara diyelim
01:31:27saat başında yine burada olacağız.
01:31:29Efendim gündem programıyla bu saat diliminde de
01:31:31karşınızdayız. Önceki
01:31:33dilimde de konuştuğumuz ABD seçimleri
01:31:35ve Orta Doğu'daki süreç
01:31:37nasıl ilerler seçimlerden sonra
01:31:39bunu konuşacağız.
01:31:41Sayın Tolga Sakman ABD seçimleri
01:31:43neler getirir diyorduk Orta Doğu için
01:31:45ve bunu da eklemek istiyorum
01:31:47bunu da açalım istiyorum sizinle.
01:31:49Hamas ateşkesten çekildiğini
01:31:51duyurmuştu. ABD gündeminde
01:31:53bir ateşkes bekleniyordu.
01:31:55Daha çok ABD dayatması
01:31:57Kayre'de yürütülüyordu. Hamas buradan çekildiğini
01:31:59duyurdu. Seçimleri ve
01:32:01ateşkesi dinleyelim sizden.
01:32:03Şimdi
01:32:05Netanyahu'nun bu seçim sürecini
01:32:07kullandığını bir kere ortaya
01:32:09koyalım. Yani bu seçim sürecinde
01:32:11Amerika'nın
01:32:13arasını bozmak istememesi her iki
01:32:15grubunda yani Cumhuriyetçilerinde, Demokratlarında
01:32:17ve genel olarak Amerikan yönetimininde
01:32:19bu süreci
01:32:21hatırlarsak
01:32:23Biden yönetimi bir paket
01:32:25mühimmatın gönderilmesini
01:32:27durdurduğu için arası açılmıştı.
01:32:29Ve aslında
01:32:31Washington ziyareti, Netanyahu'nun
01:32:33Washington ziyareti de Biden'ı
01:32:35zor duruma düşürerek bir şekilde
01:32:37Cumhuriyetçilere fayda sağlayacak bir
01:32:39konuşma yapmak, bir ziyarette
01:32:41bulunması üzerine
01:32:43planlanmıştı.
01:32:45Keza
01:32:47gelmeden, Netanyahu gelmeden de Biden'ın
01:32:49zaten adaylığı
01:32:51değişti.
01:32:53Kamala Harris
01:32:55aday oldu. Şimdi
01:32:57bu süreci kullanırken
01:32:59iki tarafında
01:33:01kendine has gerekçeler
01:33:03oluşturdu. İsrail'e
01:33:05destek için. Şimdi Amerikan
01:33:07yönetimi İsrail'e destek verecek. Onu az önce
01:33:09zaten konuştuk. Bu
01:33:11artık iki devletin
01:33:13temelinde var olan bir ilişki.
01:33:15Ama siyaseten de bu
01:33:17desteğin çerçevesini
01:33:19çizmek ve desteği sürdürmek açısından
01:33:21iki tarafta belli şeyler
01:33:23oluşturdu, nedenler oluşturdu.
01:33:25Şimdi Trump baktığınızda
01:33:27böyle bir savaşı ekonomik
01:33:29görmüyor. O yüzden böyle bir savaşı
01:33:31istemediğini ve
01:33:33durduracağını söylüyor.
01:33:35Ama gerginliğin
01:33:37Amerikan ekonomisine
01:33:39bölgedeki gerginliğin Amerikan ekonomisine
01:33:41sağladığı faydanı da farkında.
01:33:43O yüzden bölgede
01:33:45İsrail'e daha fazla
01:33:47destek verme olasılığı, ne kadar bu
01:33:49savaşı bitirme olasılığı konuşulsa da
01:33:51daha fazla destek verme olasılığı
01:33:53da var. Netanyahu'yla
01:33:55arasındaki ilişkinin
01:33:57gittiği yöne göre değişir bu.
01:33:59Yani eğer Netanyahu
01:34:01Trump
01:34:03yönetiminin sözünü dinleyecekse
01:34:05Biden'ın sözünü dinlemedi çünkü
01:34:07Trump yönetiminin sözünü dinleyecekse
01:34:09bu gerilimi bir şekilde devam
01:34:11ettirme olasılığı var.
01:34:13Demokratlara baktığınızda işler biraz daha karışık.
01:34:15Çünkü demokratlar genel olarak
01:34:17baktığınızda içeride
01:34:19Müslümanlardan, Araplardan oy
01:34:21alması beklenen
01:34:23taraf demokratlar.
01:34:25Ama bu süreçte gittikçe
01:34:27İsrail'e verdiği destek nedeniyle
01:34:29bu oyu kaybetti.
01:34:31Özellikle salıncak eyaletlerde
01:34:33önemli olan bu
01:34:35oy oranının
01:34:37cumhuriyetçilere gitmese de demokratlara da
01:34:39gitmeyeceği yönünde
01:34:41söylemler var.
01:34:43Bunu nasıl yönetiyor?
01:34:45Şimdi
01:34:47Netanyahu geldiğinde şunu söylemişti.
01:34:49Ben, İsrail
01:34:51İran'a ve İran'ın
01:34:53kollarına karşı bir savaş yürütüyoruz.
01:34:55Bu sadece bölge için
01:34:57değil, İsrail için değil.
01:34:59Batı tipi demokrasinin,
01:35:01batının savunulması için de ben
01:35:03öncelikle yer alıyorum dedi.
01:35:05Bu demokratlar için çok önemli
01:35:07bir şeydi, bir adımdı.
01:35:09Ve bunu doğrudan satın aldılar.
01:35:11Demokratlar şu anda İsrail'e destek verme
01:35:13noktasını kendi
01:35:15kurdukları,
01:35:17Amerika'nın kurduğu ve
01:35:19hamisi olduğu sistemin
01:35:21devamlılığı için gerekli
01:35:23ve özgürlükler için, demokrasi için
01:35:25gerekli olduğu imajını
01:35:27kafalarında oturttu ve şu anda
01:35:29Amerikan toplumuna da
01:35:31bunu empoze ediyor.
01:35:33O yüzden iki taraf da şu anda
01:35:35zaten var olan
01:35:37desteği artırabilecek
01:35:39nedenlerini, temellerini oluşturdular.
01:35:41Şimdi
01:35:43bu süreç
01:35:45bir de şöyle bir şey var
01:35:47Amerika ateşkes içinde
01:35:49talepkar, baştan beri
01:35:51daha doğrusu şöyle söyleyelim
01:35:53Gazze'de operasyonun
01:35:55kısıtlı kalması için
01:35:57Biden yönetiminin buraya
01:35:59gönderdiği bazı isimler vardı.
01:36:01Bunların her biri
01:36:03başarısız olarak geri döndüler.
01:36:05Onu hatırlayalım.
01:36:07Hem daha başlarda
01:36:09bakanlarını gönderdi, hem üst düzey
01:36:11komutanları gönderdi.
01:36:13Belli çerçeveler çizmesi için
01:36:15Ama hocam onlar daha ziyade müzakere
01:36:17için, barış için değil de savaşı ve
01:36:19İsrail yanlısı tutumlar sergiledi bölgede.
01:36:21Orada Gazze'deki
01:36:23operasyonun limitlerini
01:36:25ortaya koymak için geldiler.
01:36:27Yani operasyonu durdurmak değil,
01:36:29operasyon sırasında belli limitlerin
01:36:31aşılmaması. Burada da önemli olan kıstat
01:36:33şuydu.
01:36:35Eğer Netanyahu
01:36:37bu operasyonu, bu saldırıları
01:36:39belli bir noktanın üzerine taşırsa
01:36:41mevzu
01:36:43Hamas'tan, Gazze'den
01:36:45başka bir yere
01:36:47yükselir. Filistin
01:36:49mevzusu gündeme gelir ve belki de
01:36:51İslam'a karşı veya Araplara karşı
01:36:53veya bölgede
01:36:55İsrail'in varlığını
01:36:57istemeyenlere karşı bir
01:36:59alan açılır.
01:37:01Endişesiyle
01:37:03limitli kalsın istedi.
01:37:05Ve ayrıca bu gerginlik de
01:37:07ancak o şartlarda
01:37:09stabil olabilirdi.
01:37:11Ama hocam çok stabil
01:37:13olabilmiş ve bir limitte de
01:37:15kalmış değil ki. Nitekim Aytemur
01:37:17Ben-Gürüv'de
01:37:19Mescid-i Aksa'da
01:37:21sinagog açıklamasında bulundu.
01:37:23İşte İsrail bu önerileri
01:37:25bu çizilmeye
01:37:27çalışılan çerçeveyi kabul etmedi.
01:37:29Zaten problem oydu iki taraf arasında.
01:37:31Ve Biden'la
01:37:33Netanyahu'nun arasını gittikçe açan
01:37:35konu da buydu. Amerikanın çizdiği
01:37:37çerçeveyi İsrail hiçbir zaman
01:37:39kabul etmedi.
01:37:41Ve işte bahsettiğiniz açıklama
01:37:43mesela doğrudan
01:37:45tüm Müslümanları İsrail'in karşısına
01:37:47karşısında konsolide
01:37:49edecek bir açıklamaydı.
01:37:51Bunu keza hızlı şekilde
01:37:53zaten Netanyahu
01:37:55düzeltmeye çalıştı vs.
01:37:57Şimdi bu durumda
01:37:59bugünkü görüşmelere
01:38:01kadar geçen
01:38:03işte 11 ay sanırım
01:38:05süreden bahsediyoruz.
01:38:07Şimdi bu görüşmeler önce barış görüşmeleri
01:38:09diye başladı.
01:38:11Sonra kalıcı ateşkes, geçici ateşkes
01:38:13ve en son köprü
01:38:15anlaşma vs. gibi bir isim verildi.
01:38:17Yani aslında
01:38:19beklentinin de ne kadar düştüğünü
01:38:21Amerikanın da beklentisinin ne kadar düştüğünü
01:38:23görüyoruz.
01:38:25Netanyahu'nun barış istemediğini
01:38:27Amerika da biliyor.
01:38:29Zaten Washington'dan döner dönmez
01:38:31bu suikastleri gerçekleştirerek
01:38:33ve bu suikastlerin
01:38:35daha konu
01:38:37çok sıcakken, daha konuda
01:38:39ne olduğu anlaşılmamışken
01:38:41hemen arkasından da masayı
01:38:43işaret etmesi zaten
01:38:45biraz trajikomikti.
01:38:47Ve Amerika da
01:38:49durumun farkında ama işte bu
01:38:51bahsettiğim ikili ilişkiler neticesinde
01:38:53ve ne olursa olsun
01:38:55bir düzeni oturtmaya
01:38:57çabası nedeniyle bu
01:38:59masanın kurulmasını istedi.
01:39:01Ama bu masada
01:39:03şöyle bir sıkıntı var.
01:39:05Şimdi Netanyahu'nun
01:39:07ilk bu masada
01:39:09ilk kurulduğunda önceliğinin
01:39:11rehineleri geri almak olduğunu
01:39:13biliyoruz. İlk madde buydu tüm rehineleri
01:39:15geri vereceksiniz ondan sonra
01:39:17masaya oturacağız. Bugün aslında
01:39:19rehine konusunun ne kadar
01:39:21geri plana düştüğünü görüyoruz.
01:39:23Özellikle bu iki koridoru
01:39:25İsrail yönetimini alma yani
01:39:27Netzerim koridoru ve
01:39:29Philadelphia koridorunu İsrail'in
01:39:31yönetimine tamamen alma
01:39:33girişiminin o ilk madde haline getirilmesi
01:39:35Netanyahu'nun niyetinin
01:39:37tamamen başka yöne evrildiğini gösterdi.
01:39:39Bunu İsrail
01:39:41çabasında söyledi.
01:39:43Bunu manşetten verdi zaten.
01:39:45Bunun akabinde de
01:39:47İsrail yönetimi
01:39:49bunun
01:39:51aleyhinde de bir açıklamada bulunmadı.
01:39:53Yani bu evet
01:39:55ilk hedef bu
01:39:57olduğunu onlar da kabul etti.
01:39:59Şimdi
01:40:01bu
01:40:03görüşmeler bu kadar
01:40:05şey olmuşken yani Hamas'ın
01:40:07baş müzakerecisini
01:40:09şehit
01:40:11edip ondan sonra masaya oturup da
01:40:13Hamas'la görüşme yapmaya
01:40:15çalışmak zaten çok eşyanın
01:40:17tabiatında yok böyle bir şey.
01:40:19Peki Hamas ne için bu şekilde hocam?
01:40:21Çünkü böyle bir masada
01:40:23önceliklerini de bu kadar İsrail ortaya koymuşken
01:40:25Hamas bu masaya oturup
01:40:27ondan sonra da İsrail'in
01:40:29hem taleplerini
01:40:31almış hem de bu masadan kalkmış
01:40:33pozisyonuna girmek istemedi.
01:40:35Hamas'ın söylediği şey şuydu
01:40:37bu talepler zaten mümkün olan
01:40:39talepler değil. Böyle bir barış görüşmesi olmaz.
01:40:41O yüzden böyle bir
01:40:43toplantıya böyle bir görüşmeye de gerek yok.
01:40:45İsrail oldu bittiye getirmeye çalışıyorlar.
01:40:47Burada İsrail ile bir kere
01:40:49Hamas tarafının Gazze tarafının
01:40:51veya Filistin tarafının
01:40:53ateşkes barıştan anladığı şeyler
01:40:55farklı. Yani
01:40:57İsrail diyor ki biz ateşkes yapalım
01:40:59ama biz orada kalalım.
01:41:01Rehinelerimizi alalım ama
01:41:03işte istediğimiz kadar
01:41:05rehine verelim vesaire gibi
01:41:07tamamen kendi çerçevesinden
01:41:09bir dünya çiziyor. Ama
01:41:11Filistin tarafı
01:41:13ateşkesten anladığı şu. İsrail askerlerinin
01:41:15topraklarından tamamen çekilmesi
01:41:17Gazze'den en azından çekilmesi
01:41:19rehinelerin verilmesi
01:41:21ve barışa giden yolun düzenlenmesi
01:41:23yani uluslararası anlamdaki
01:41:25ateşkesin anlamı
01:41:27üzerinden gidiyor.
01:41:29Doğal olarak da masaya bu
01:41:31şartlarda oturmasının çok bir anlamı yoktu.
01:41:33Ama
01:41:35şunu da söyleyelim. Zaten
01:41:37bu ateşkes görüşmelerinin
01:41:39Katar'da
01:41:41ve Mısır'da olması da
01:41:43biraz
01:41:45yine İsrail'in
01:41:47işine yarayan
01:41:49bir konuydu.
01:41:51Bir kolaylaştırıcı ülkeyseniz
01:41:53veya işte bir ara bulucu
01:41:55ülkeyseniz iki tarafa da
01:41:57sözünüzün ya da nazınızın
01:41:59geçiyor olması lazım.
01:42:01Mısır'ın da İsrail'e
01:42:03sözünün geçmeyeceğini biliyoruz.
01:42:05Yani burada asıl
01:42:07kolaylaştırıcı ara bulucu devletin
01:42:09Amerika olduğunu görüyoruz.
01:42:11Amerika bu kadar tarafken
01:42:13böyle bir kolaylaştırıcı
01:42:15unsur haline getirmenin
01:42:17mümkün olmadığını biliyoruz.
01:42:19Yani bu masa bir barışa
01:42:21gitmeyecek bir masaydı.
01:42:23Hamas
01:42:25buna rağmen şunu da hatırlatalım.
01:42:27Amerikan yönetiminin önceki
01:42:29birisini Hamas kabul etmişti.
01:42:31İsrail kabul etmediği için o
01:42:33masadan kalkılmıştı.
01:42:35Bugün yine aynı
01:42:37maddeler olsa Hamas oturacaktı ama
01:42:39İsrail o maddelerin üstüne
01:42:41talepleri oldu.
01:42:43O maddelerde de önemli olan nokta şuydu.
01:42:45Amerika üç safhalı
01:42:47bir barış planı yapmıştı.
01:42:49İlk safhasında
01:42:51zaten rehinelerin
01:42:53karşılıklı iadesi vardı.
01:42:55Yani aslında bu o gün
01:42:57güya rehineleri ön planda
01:42:59tutan Netanyahu yönetiminin o günde
01:43:01aslında rehineleri çok
01:43:03önemsemediğini gösterdi.
01:43:05Tüm şeye baktığımızda
01:43:07sürecin 8 Ekim'den itibaren
01:43:09Netanyahu'nun burada
01:43:11herhangi bir barışa giden
01:43:13adım atmayacağını görüyoruz
01:43:15zaten. En azından
01:43:175 Kasım
01:43:19ve 20 Ocak yani 5 Kasım
01:43:21Amerikan seçimleri ve 20 Ocak
01:43:23devir teslim töreni
01:43:25arasındaki sürece
01:43:27bakmamız lazım.
01:43:29Bu süreç içerisinde biraz daha
01:43:31ayağı yere basar
01:43:33politikalar uygulanması
01:43:35için bir baskı gerçekleşme
01:43:37ihtimali var. Bunu
01:43:39iyimser bir yorumla
01:43:41yapıyorum.
01:43:43Bu süreç içerisindeki baskılar
01:43:45eğer daha barışa doğru
01:43:47götürürse Netanyahu şartlar
01:43:49değişir. Ama bugünkü şartlar
01:43:51devam edecekse
01:43:53bu sadece seçimle
01:43:55bitebilecek bir süreç değil.
01:43:57Peki çok teşekkür ederim.
01:43:59Sayın Hüseyin Alptekin sizden neler söylersiniz?
01:44:01Hamas ateşkes müzakerelerinden çekildiğini duyurdu.
01:44:03Fakat 2 Temmuz'daki
01:44:05taslağa da uyabileceğini söylemişti.
01:44:07Bir yandan da şunu da açalım
01:44:09istiyorum. Aytemur Bengir
01:44:11biliyorsunuz Ulusal Güvenlik Bakanı
01:44:13İsrail'in
01:44:15Mescid-i Aksa'da sinagog yapılmasının hususunda
01:44:17açıklamada bulundu.
01:44:19Bu fecaat açıklama ilişkin neler söylersiniz?
01:44:21Tabii isterseniz
01:44:23ilk sorudan başlayalım.
01:44:25Hamas'ın ateşkes sürecinden
01:44:27çekilmesi aslında İsrail'in
01:44:29öngördüğü, belki de
01:44:31bunu öngördüğü için şartlarını
01:44:33bu şekilde şekillendirdiği bir
01:44:35süreç. Neden
01:44:37çekilmiş olabilir Hamas bu süreçten?
01:44:39Hamas'ın, Azraban hocamız
01:44:41da bahsetti. Rehinelerin
01:44:43iade edilmesinden bir çekincesi
01:44:45yok. Bunu zaten yapabileceğini
01:44:47daha önce söylemişti. Önceki
01:44:49süreçlerde de bu yüzden yer almaya
01:44:51hevesliydi, istekliydi.
01:44:53Ama İsrail'in
01:44:55halihazırdaki süreçte bir ısrarı
01:44:57var. O da şu. Diyor ki ben
01:44:59hem Mısır sınırını kontrol
01:45:01edeceğim. Gazze'nin Mısır'a çıkışını
01:45:03o Philadelphia koridoru
01:45:05kontrolü bende olacak ki bugün de filan
01:45:07aslında İsrail'de. Hem de
01:45:09Gazze'nin tam ortasından
01:45:11geçireceğim o net zarim koridorunu da
01:45:13sadece bu yıkmakla bırakmayacağım.
01:45:15Sağına soluna yüksek duvarlar yapacağım
01:45:17ve kuzey güney arasındaki
01:45:19iletişimi, ulaşımı tamamen
01:45:21engelleyeceğim. Benim istediğim yerlerde
01:45:23benim istediğim zaman, benim istediğim kişiler
01:45:25geçiş yapabilecek.
01:45:27Bu kabul edilebilir bir şey değil.
01:45:29Hamas değil. Bunu herhalde El Fethi
01:45:31de kabul etmezdi. Başka bir
01:45:33Filistinli aktör de kabul etmezdi burada olsaydı.
01:45:35Şunu görme ihtimalimiz var mı?
01:45:37Şimdi İsrail kendi dayatmacı
01:45:39ateşkes sürecine götürmeye çalışıyor.
01:45:41Bu süre zarfında istediği Philadelphia
01:45:43koridoru ve net zarim
01:45:45hattını kurmak istiyor. Bunu da söylediğiniz gibi
01:45:47duvarlarla örmeye
01:45:49giden bir süreç var önümüzde.
01:45:51Şimdi ateşkes süreci uzadıkça
01:45:53bunu da yapma durumu
01:45:55yok mu? Hani bir sonraki
01:45:57ateşkes görüşmeleri olacaktıysa
01:45:59Philadelphia koridoruna iyice hakim
01:46:01olmuş bir İsrail ve net zarim koridorunun hattını
01:46:03belirlemiş bir İsrail masada olmayacak mı?
01:46:05Tabi zaman bu
01:46:07anlamda İsrail'e farklı baskılar
01:46:09ortaya çıkarsa bile ekonomik
01:46:11anlamda, iç komoyu anlamında
01:46:13sahada lehine gelişen
01:46:15bir şey varsa o da budur. Çünkü
01:46:17hem Philadelphia'yı zaten kontrol altına
01:46:19aldı. O artık geçişi
01:46:21kontrol ediyor. Hem de
01:46:23Gazze'nin tam ortasındaki
01:46:25o net zarim koridoru hattı boyunca
01:46:27İsrail sınırından Akdeniz'e
01:46:29kadar ne varsa yıktı.
01:46:31Zaten Gazze komple yıkıldığı için
01:46:33o kuşak da yıkılmış durumda.
01:46:35Oranın da duvarlarla inşası,
01:46:37çevresinin belki meskul mahallelerden
01:46:39sınırlandırılması ki oraya yukarıdan da
01:46:41hakim bir mevzi, hakim
01:46:43bir nokta kalmasın. Bu anlamda
01:46:45orayı şekillendiriyordur diye düşünüyorum.
01:46:47Öte yandan da belki de
01:46:49her şeye rağmen olur da
01:46:51Hamas masada kalırsa
01:46:53endişesinden dolayı muhtemelen
01:46:55İsmail Haniye'ye düzenlediği suikast
01:46:57da bununla ilgiliydi. Çünkü eğer
01:46:59Hamas'la bir gün anlaşma yapacaksanız
01:47:01oturup anlaşabileceğiniz
01:47:03bir devlet adamı tecrübesine
01:47:05sahip, ulusal
01:47:07ilişkilerde aktif, diplomatik ilişkileri
01:47:09olan, tecrübesi olan bir isim.
01:47:11İsmail Haniye'ydi. Masada hem
01:47:13bu tecrübeye sahip olan
01:47:15hem de bunu dönüp
01:47:17Gazze'ye ve tüm Filistin'e
01:47:19kabul ettirebilecek bir repertuarı,
01:47:21bir geçmişte olan bir isimdi.
01:47:23Ama İsrail ne yaptı?
01:47:25Onu şehit etti suikaste
01:47:27ve bugün Hamas'ın başında
01:47:29İsrail'in 7 Ekim saldırılarını
01:47:31mimari olarak gösterdiği
01:47:33Yahya Sinvar var.
01:47:35Yahya Sinvar, İsmail Haniye'ye göre
01:47:37diplomatik ağından
01:47:39uzakta, daha silahlı
01:47:41mücadele kısmında şu ana kadar
01:47:43geçmiş olan bir isim.
01:47:45Bu anlamda ben İsrail'in bir ateşkes
01:47:47düşündüğünü sanmıyorum.
01:47:49Hem sahadaki net zarim koridorunu
01:47:51inşa etmeye devam etmesi,
01:47:53hem İsmail Haniye'yi
01:47:55suikastle şehit etmesi, bunun göstergeleri.
01:47:57Bu anlamda da ateşkes süreci
01:47:59her ne kadar Katar ve
01:48:01Mısır ve bir yandan da Türkiye
01:48:03bastırıyor olsa da, Amerika
01:48:05seçim arefesindeyken çok gerçekçi
01:48:07bir senaryo değil. Muhtemelen
01:48:09İsrail'de önce bir 5 Kasım'ı
01:48:11bekleyecek. Bakalım ne oluyor?
01:48:135 Kasım'a kadar kendisini bağlayacak
01:48:15bir anlaşma metnini
01:48:17imza atmayı istemeyecektir.
01:48:19Çünkü 5 Kasım'dan sonra İsrail
01:48:21açıkçak da verilebilir. Öyle bir senaryo da var.
01:48:23Bu yüzden Amerikan seçimleri
01:48:25son derece önemli. Ortalığı
01:48:27açısından ve özellikle de İsrail açısından
01:48:29yakından takip ediyorlar.
01:48:31Hali hazırda da
01:48:33az evvel konuşuyorduk da biz reklamlara falan
01:48:35gidiyoruz, haberlere geçiyoruz ama biz burada siyaset
01:48:37konuşmaya devam ediyoruz.
01:48:39Son anketlerde Harris
01:48:41öne de geçmiş. Trump'ın gerisindeydi.
01:48:43İşte bu da İsrail'in
01:48:45beklentilerini değiştirebilecek bir şey.
01:48:47Orayı okumasını değiştirebilecek
01:48:49bir şey. O yüzden Kasım'a kadar
01:48:51Amerika
01:48:53buradaki çatışmanın
01:48:55devam edeceğini ama
01:48:57çok da böyle insanın kriz boyutuyla öne çıkmamasını
01:48:59bence isteyecek. İşte
01:49:01Allah'tan 3-5 roket gelir.
01:49:03İsrail buna savaş uçaklarıyla misilleme
01:49:05yapar. Böyle kalsın. Gazze'yi
01:49:07çok fazla konuşmayalım. Ateşkes
01:49:09içinde bir şeyler yapıyoruz diye düşünelim
01:49:11diye düşünebilir. Ama tabii ki
01:49:13bir ateşkes gerçekleşirse
01:49:15aslında Kamala Harris'in
01:49:17buradan kazancı da olacak. Amerikan
01:49:19başkan adayı olarak. Hali hazırda da zaten
01:49:21kendisi fiilen başkan yardımcısı.
01:49:23Çünkü Kamala Harris'in
01:49:25Filistin'den dolayı kaybedeceği
01:49:27oylar var. Bir kere
01:49:29Amerika'daki Filistinliler ve genel olarak
01:49:31Araplar hatta Müslümanlar
01:49:33bu konuya önem veriyorlar.
01:49:35Harris'e oy vermeyebilirler.
01:49:37Normalde doğal olarak Demokrat Parti seçmenleri
01:49:39bunlar. Trump oy vermeyecek.
01:49:41Normalde Harris'e oy verecek seçmenler.
01:49:43Dahası üniversite öğrencileri.
01:49:45İşte liberal intelligentsia
01:49:47diyeceğimiz. Biraz daha da liberal
01:49:49sollu diyebileceğimiz kesimler de
01:49:51doğal olarak Demokrat Parti
01:49:53seçmenleri. Onlar da sandığa
01:49:55gitmeyebilirler. Bir diğer
01:49:57konu Trump ve
01:49:59Harris diyoruz ama aslında
01:50:01başka başkan adayları da vardı.
01:50:03Daha küçük. Başkan olamayacağını
01:50:05bildiğimiz ama sonucu şekillendirebilecek.
01:50:07İki isim öne çıkıyordu.
01:50:09Bir tanesi Robert Kennedy Junior'du.
01:50:11Robert Kennedy'nin oğlu.
01:50:13Eskiden başkan Kennedy'nin
01:50:15kardeşinin oğlu diyelim. İkisi de suikastte
01:50:17öldürülmüşlerdi. Robert Kennedy Junior
01:50:19o da
01:50:21Trump'a destek verdi.
01:50:23Biliyorsun Trump yalnız bir adam.
01:50:25Harris'in arkasında bir sürü eski Amerikan
01:50:27başkanı var. Obama'sı, Clinton'ları,
01:50:29Biden'ı. Trump dönüyor
01:50:31bakıyor. Kimse yok arkasında. Cumhuriyetçiler bile
01:50:33Trump'ı desteklemiyorlar. Cumhuriyetçi
01:50:35Parti'nin elitleri diyelim. Ama
01:50:37Robert Kennedy Junior'ın Trump'a desteği bu anlamda
01:50:39Trump'a yeni bir enerji verebilir.
01:50:41Çünkü etkili bir isimdi Robert Kennedy Junior.
01:50:43Oy alamasa da söylem belirleyebilen
01:50:45bir isimdi. Bir de bir Kennedy.
01:50:47Soy ismi var sonuçta. Bir diğer
01:50:49önemli, şu açıdan önemli
01:50:51seçimin sonucunu belirleyebilecek.
01:50:53Oy bile alsa belirleyebilecek bir aday daha
01:50:55vardı. Jill Stein. Jill Stein de
01:50:57Filistin konusunda en net olan
01:50:59adaydı. İşte İsrail'e yardımı
01:51:01keselim. Filistin'e destek çıkalım.
01:51:03Ve onun
01:51:05seçmenleri de normalde stratejik oyu
01:51:07kullanıp Kamala Harris'e oy verecek seçmenlerdir.
01:51:09Ama onun Filistin'in söylemini diri
01:51:11tutması ve Kamala Harris'i buradan
01:51:13eleştirmesi ve ne olursa olsun
01:51:15Kennedy oraya gitti ama ben
01:51:17hiçbir zaman Harris'e gitmeyeceğim desteğe.
01:51:19Bu kırmızı çizgiyi çekmesi de
01:51:21bu anlamda sonucu belirleyebilir.
01:51:23Önemli. Çünkü
01:51:25biliyorsunuz Amerikan seçimleri
01:51:27en çok oy olanın kazandığı seçimler değil.
01:51:29Daha farklı bir sistemi
01:51:31var. Salınacak eyaletler
01:51:33belirliyor. Yeri geliyor. Bir eyalet
01:51:35sebebiyle başkan
01:51:37değişebiliyor. George Bush'la
01:51:39Al Gore seçimlerinde filörü de
01:51:41belirlemişti Amerikan başkanı.
01:51:43O yüzde birlik oyu bile, Jill Stein'in
01:51:45şahidi alırsa, yüzde birlik oyu
01:51:47bir de seçimi başka bir tarafa kaydırabilir.
01:51:49İşte o yüzden Harris'in aslında
01:51:51bir ateşkese ihtiyacı var.
01:51:53En azından denedim ama
01:51:55işte olmadı diyeceği bir
01:51:57gerçekçiye, samimi bir çabaya ihtiyacı
01:51:59var. Amerika biraz bunun makyajını
01:52:01şu an sürdürmeye götürüyor ama ben
01:52:03Netanyahu'nun çok ciddi bir baskı
01:52:05altında kalmadan hiçbir belgeyi
01:52:07imza atacağını düşünmüyorum. Bekleyecek.
01:52:09Bakalım ne olacak diye. Çünkü
01:52:11seçimden sonra zaten kamuoyu baskısı
01:52:134 yıl daha yok Amerika'da
01:52:15ve Netanyahu'nun çok daha önünde açık
01:52:17bir çek olacak her yerde. Peki çok
01:52:19teşekkür ederim. Sayın Zakir
01:52:21Avcılar sizden neler söylersiniz?
01:52:23Evvela ateşkes masasından
01:52:25hamasın çekilmesi
01:52:27dayatmacı bir ateşkes
01:52:29masasıydı ve aynı zamanda
01:52:31Ben Giver'in
01:52:33Mescidi Aksa'da bir
01:52:35sinagog yapılması açıklamasına ilişkin.
01:52:41Zakir hocam.
01:52:43Sürekli tansiyonu, sesim geliyor mu
01:52:45efendim? Evet geliyor hocam.
01:52:49Sürekli tansiyonu yükseltmek ve barıştan
01:52:51uzaklaştırmak aslında yani
01:52:53İsrail kesinlikle barış istemiyor.
01:52:55Yani Ben Giver'in
01:52:57açıklamasının bir başka anlamı da yok.
01:52:59Yani bu açıklamayı
01:53:01yaparken elbette ki o da
01:53:03sürekli el yükseltiyor. Bu el
01:53:05yükseltmenin sebebine kendi işlerinde de
01:53:07bir rekabet var. Manyaklıkta
01:53:09yarışıyorlar. Ruh hastalığında yarışıyorlar.
01:53:11Sapıklıkta yarışıyorlar. Yani işin
01:53:13gerçeği bu. Baktığınız zaman
01:53:15burada ne demek
01:53:17yani şimdi El Aksa'nın yerine
01:53:19şey yapacağız, işte bir
01:53:21sinagog yapacağız. Gayet
01:53:23tabi ki bu İsrail içerisinde bile destek
01:53:25bulmadı. Hemen onlar da
01:53:27yani Kudüs'ün ve El Aksa'nın
01:53:29statüsünü değişmediğini açıklamak
01:53:31durumunda kaldılar. Yani çünkü
01:53:33bu topyekûn İslam dünyasını karşılarına
01:53:35almak gibi bir başka
01:53:37sapıklıktır. Yani
01:53:39ha İsrail bundan çekiniyor mu? Hayır
01:53:41İsrail bundan çekinmiyor. Fırsatını
01:53:43bulsa bunu da yapacak yani. Aslına bakarsanız
01:53:45zihin haritalarını ne yapıyorlar?
01:53:47Bu vesileyle ortaya da koyuyorlar.
01:53:49Mamafip böyle bir şeyi
01:53:51başarabilirler mi? Hayır. Böyle bir şeyi
01:53:53şu an için başarmaları mümkün gözükmüyor.
01:53:55Yani böyle
01:53:57bir şeye teşebbüs ettikleri takdirde
01:53:59belki gazze meselesiyle bir araya
01:54:01gelmeyen İslam dünyasında bir araya
01:54:03getirebilirler ki onu hesaplamışlardır.
01:54:05Biraz acil
01:54:07şekilde
01:54:09tıpkı göstermelerinin nedeni arasında
01:54:11bunu da saymak lazım diye düşünüyorum.
01:54:13Yoksa diğer türlü
01:54:15İslam dünyası ne yazık ki gazze meselesinde
01:54:17Sayın Cumhurbaşkanımızın
01:54:19İslam İşbirliği Teşkilatı
01:54:21ve Arap Zirvesi'ndeki çağrısına rağmen
01:54:23bir araya gelemedi bir türlü.
01:54:25Yani bir araya gelmiş olsalardı
01:54:27bu saldırganlık
01:54:29bugün üç yüz yirmi altıncı gününe
01:54:31girmezdi. Yani bu boyutlara da
01:54:33ulaşmazdı. Bu kadar insan hayatını kaybetmezdi.
01:54:35Gazze yerli eksanı
01:54:37olamazdı. İsrail'in
01:54:39yöneticiler de her gün barışı
01:54:41torpilleyecek yeni yeni adımlar atma cesaretini
01:54:43kendilerinde bulamazlardı.
01:54:45En azından ne Amerika ne Batı
01:54:47onlara o cesareti verirdi.
01:54:49Daha evvel müdahil
01:54:51olurlardı ve barışı
01:54:53temin etmek için İsrail'i zorlarlardı.
01:54:55Ama ne yazık ki
01:54:57bu birliği sağlayamamak
01:54:59İslam aleminde
01:55:01en birinci sebeplerden birisi.
01:55:03Yani barışa bugün ulaşamıyorsak
01:55:05barışa ulaşamamanın
01:55:07nedenleri arasında İslam dünyasının duruşunu
01:55:09tutumunu da değerlendirmek
01:55:11görmek lazım diye düşünüyorum. Çünkü
01:55:13burada meseleyi
01:55:15şu şekilde görmemek
01:55:17lazım. Yani İsrail Gazze'lere
01:55:19tırnak içerisinde düşman.
01:55:21İsrail Müslümanlara düşman.
01:55:23Ya da işte nasıl söyleyeyim
01:55:25sonuçta bu İsrail'i
01:55:27yöneten sapık anlayış. Yani
01:55:29bakıyorsunuz ki kendilerini
01:55:31nereye refer ediyorlar yaptıkları
01:55:33bu sapıklıkları dinsel
01:55:35kitaplarına, inançlarına refer ediyorlar.
01:55:37Doğal olarak da işi bu noktaya
01:55:39taşıdıklarına göre yani
01:55:41sadece hedefleri Gazze'yle
01:55:43sınırlı değil, Batı Şeria'yla sınırlı
01:55:45değil, Filistin'le sınırlı değil,
01:55:47Lübnan'la sınırlı değil, İran'la
01:55:49sınırlı değil. Doğal olarak da şu anda
01:55:51barış içerisinde, tırnak içerisinde
01:55:53yaşadıkları İslam ülkelerine dahil
01:55:55hepsi hedeflerinde yer alan
01:55:57yapılar, varlıklar
01:55:59ve insanlar topluluğu.
01:56:01Bu bakımdan da
01:56:03yani bunu ne yapmış bu
01:56:05sapık bakan? Açık
01:56:07etmiş durumda. Yani
01:56:09Mescid-i Aksa üzerinden bir
01:56:11şey yapıyorsanız eğer siz
01:56:13açıklama yapıyorsanız
01:56:15aslında burada kime hedef alıyorsunuz
01:56:17demektir? Topyekün İslam
01:56:19dinine hedef alıyorsunuz, Müslümanlara
01:56:21hedef alıyorsunuz. Başka bunun
01:56:23bir anlamı olabilir mi? Yani
01:56:25bütün Müslümanların ortak kutsal
01:56:27mekanı olan bir yapıdan
01:56:29bahsediyoruz ve
01:56:31bu yapının
01:56:33yıkılmasından orada bir başka
01:56:35dinsel
01:56:37sinagog inşasından
01:56:39bahsediyorsa birisi demek ki
01:56:41burada aslında neyi
01:56:43söylüyor? Düşüncesinin en
01:56:45uç noktasını ifade etmiş oluyor.
01:56:47Bu bakımdan tabii
01:56:49İsrail hızlı bir şekilde buna refleks
01:56:51verdi. Çünkü bu şu ana
01:56:53kadar hiç istemedikleri bir
01:56:55neticeyi doğurabilir. Şu ana kadarki
01:56:57manzara İsrail'in en
01:56:59memnun olduğu manzara.
01:57:011972'deki
01:57:03tepkiyi görürse dünya
01:57:05işte bir ambargoyu
01:57:07efendime söyleyeyim Topyekün
01:57:09Birleşme'yi vesaireyi filan
01:57:11o zaman İsrail'in işi gittikçe zorlaşacak.
01:57:13Yani şu ana kadar bunun önüne
01:57:15geçti. Böyle
01:57:17bir sapık açıklamayla birlikte
01:57:19bunun temin edilmesini
01:57:21istemez. O yüzden de hemen
01:57:23ne yaptılar? Bir pozisyon aldılar. Hayır
01:57:25dediler. Ne Kudüs'ün statüsü
01:57:27değişti ne Mescid-i Aksa'nın
01:57:29statüsü değişti diye bir
01:57:31açıklamayı da yaptılar. Ama
01:57:33tabii ilk sert
01:57:35açıklamayı bizim dışişleri bakanlarımız yaptı.
01:57:37Bunu da kayıtlara geçsin, belirtelim.
01:57:39Yani çünkü niye?
01:57:41İslam dünyasının
01:57:43her kutsalına, her değerine
01:57:45en hassas yer neresidir?
01:57:47Her zaman Türkiye olmuştur. Yine Türkiye
01:57:49olacaktır. Bunun da bilinmesi lazım.
01:57:51Yani bizim
01:57:53kutsalımızdır ve bu kutsalada hiçbir
01:57:55kimse el uzatmaya da dil uzatmaya
01:57:57da cesaret etmemelidir, edemez de.
01:57:59Yani bu noktada
01:58:01biz gereğini elbette ki
01:58:03yaparız, yapıyoruz da.
01:58:05Ama hafif burada
01:58:07bir mesele var. Bu barış meselesi.
01:58:09Bu barış meselesi dediğim gibi
01:58:11arzulanan bir şey değil. Bu
01:58:13barışa ulaşamamayı da dikkat ederseniz
01:58:15bir dezenformatif
01:58:17yapı içerisinde yine hamasa mal ediyorlar.
01:58:19İşte hamas masadan
01:58:21kalktı. Hamas masaya oturmuyor.
01:58:23Hamas şartları kabul etmiyor falan.
01:58:25Yani şimdi haberi
01:58:27çerçeveliyorlar, veriyorlar
01:58:29ama barış şartları
01:58:31üzerine hiçbir şekilde durmuyorlar.
01:58:33Yani İsrail istediği barış
01:58:35şartları nedir? Hamasın kabul etmediği
01:58:37nedir? Bunun üzerinde
01:58:39durmuyorlar. Dünya kamuoyuna
01:58:41sürekli şunu
01:58:43empoze ediyorlar.
01:58:45İşte Yahya Simvar diye birisi var. Bu çok
01:58:47keskin. Zaten
01:58:497 Ekim hadiselerinde çıkaran buydu.
01:58:51Ondan sonra bu adam barışı
01:58:53hiçbir şekilde istemiyor, arzulamıyor.
01:58:55Eğer istiyor olsalardı
01:58:57işte Doha'da, Kahire'de bu
01:58:59barışa şimdiye kadar ulaşılırdı falan.
01:59:01Halbuki her günlidir
01:59:03barış masasındaki İsrail
01:59:05tarafından şartlar
01:59:07yenileniyor. Yani
01:59:09eğer hamas bir noktaya yakınlaşıyorsa
01:59:11oradan uzaklaştıracak tekrar
01:59:13yeni bir şey daha ortaya atılıyor.
01:59:15Sürekli hamas test ediliyor.
01:59:17Yani hangi noktalara
01:59:19daha gelebilir diye.
01:59:21Gayet tabii ki böyle bir ortam içerisinde
01:59:23barış inşa etmek mümkün değil.
01:59:25Biraz evvel kıymetli konuşmacaların
01:59:27işaret etmiş olduğu gibi, sizin de belirtmiş olduğunuz
01:59:29gibi o iki koridor
01:59:31meselesi elbette ki kabul edilemez.
01:59:33Bunun anlamı nedir? Biz Gazze'yi işgal
01:59:35ettik. Gazze'de kalacağız.
01:59:37Buradan çıkmayacağız anlamına gelir.
01:59:39Yani sizin o koridor ısrarlarınız
01:59:41başka anlama gelebilir mi?
01:59:43Budur yani. Yani sonuçta
01:59:45şu ana kadar elde edemediğiniz
01:59:47başarıyı barış tırnak
01:59:49içerisinde
01:59:51oluştururken, barış yaparken
01:59:53kendinize sağlamış olacaksınız. Elbette ki
01:59:55hamasın bu şartları kabul
01:59:57etmesi mümkün değil.
01:59:59Çünkü hamas zaten bir
02:00:01ablukayı kırmaya uğraşıyordu.
02:00:03Yani 7 Ekim dediğimiz şey nedir?
02:00:056 Ekim'de
02:00:07yaşanan bir abluka vardır.
02:00:09Abluka ortamı vardır çok uzun yıllara
02:00:11dayanan. O abluka ortamından
02:00:13çıkma mücadelesiydi.
02:00:15Şimdi siz ne yapmış oluyorsunuz? Çok daha
02:00:17ağır şartlarda ablukayı
02:00:19sürdürecek bir barışa
02:00:21imza atacaksınız.
02:00:23Hamas o zaman kendini inkar etmiş olur.
02:00:25Böyle bir barışı kabul ederse
02:00:27yani 6 Ekim'in
02:00:29şartlarından daha ağır bir şekilde
02:00:31Gazze'lilerin hayatı devam
02:00:33edecekse, daha kötü şartlar
02:00:35içerisinde yaşayacaklarsa, özgür
02:00:37olmayacaklarsa, elbette ki bu
02:00:39kabul edilebilir bir barış değildir.
02:00:41Yani Hamas'ın
02:00:437 Ekim çıkışının amacı neydi?
02:00:45Dertleri neydi orada?
02:00:47O ablukayı kırmaktı.
02:00:49Yani statikoyu
02:00:51değiştirmekti, özgürlüğü sağlamaktı.
02:00:53Yani Gazze'yi tekrar
02:00:55özgür bir şehir haline getirmekti.
02:00:57Bütün amaç buydu.
02:00:59Yani bunun için uğraşırlarken
02:01:01Gazze'yi yeniden
02:01:03çok daha kötü bir şekilde
02:01:05herkes için
02:01:07adeta bir toplama kampına
02:01:09çevirmek kabul edilebilir
02:01:11bir şey mi yani? Şimdi
02:01:13Gazze'yi eskiden şöyle vasf ediyorduk.
02:01:15Açık hava cezaevi diyorduk değil mi?
02:01:17Şimdi bu barış şartları
02:01:19aslında nedir? Toplama kampı.
02:01:21Yani Gazze toplama kampı olsun.
02:01:23Cezaevi falan da değil, bir açık
02:01:25cezaevi olmaktan da çıksın.
02:01:27Bir toplama kampına dönüşsün.
02:01:29Bu bakımdan da elbette böyle bir barış
02:01:31tesisi mümkün değil.
02:01:33Bu İsrail açısından sürdürülebilir
02:01:35bir şey mi? İsrail açısından da
02:01:37sürdürülemez. Yani şimdi iktisatta bir
02:01:39pareto optimum diye
02:01:41kavram vardır. Bu optimal
02:01:43nokta artık bana göre İsrail
02:01:45için de geçmiştir ama İsrail
02:01:47bunu şunun için sürdürmek istiyor.
02:01:49Diyor ki olabildiği kadar
02:01:51haması yıpratayım. Olabildiği kadar
02:01:53Filistinlileri soykırma
02:01:55tabi tutayım. Orada
02:01:57insan varlığını azaltayım.
02:01:59Ekonomik olarak olabildiği kadar çökerteyim.
02:02:01Moral motivasyon olarak bitireyim.
02:02:03Ondan sonrasına yine bakarız. Ben nasıl
02:02:05olsa daha güçlüyüm diye düşünüyor.
02:02:07Kendisinin tahkimatını daha
02:02:09mümkün görüyor.
02:02:11Ama gaziyelilerin aynı şekilde,
02:02:13aynı hızda yaralarını saramayacağını,
02:02:15kendilerini onaramayacağını
02:02:17hesap ederek bu saldırganlığı
02:02:19düşünüyor. Yani kendisinin
02:02:21aldığı yaradan
02:02:23çok daha fazlasını karşı tarafa
02:02:25verdiği hesabıyla bu
02:02:27saldırganlığı sürdürüyor ama
02:02:29son talihde baktığımız
02:02:31zaman İsrail bu işten
02:02:33karlı çıktı.
02:02:35Hiç zararı olmadı falan demek gibi bir şey
02:02:37de mümkün değil. İsrail bir
02:02:39ciddi anlamda
02:02:41uluslararası meşruiyetini
02:02:43kaybetmiş bir ülke şu anda.
02:02:45Dünyanın gözünde haydut
02:02:47ülkelerden birisi. Son talihde
02:02:49baktığınız zaman yani şimdi İsrail
02:02:51doğudan batıya, kuzeyden güneye
02:02:53birçok ülkeyle artık ciddi
02:02:55sorunları yaşayan bir ülke. Yani bu
02:02:57İsrail açısından
02:02:59azımsanmayacak bir kayıptır.
02:03:01Diğer taraftan İsrail
02:03:03İkinci Dünya Savaşı
02:03:05esnasında kazanmış olduğu
02:03:07tırnak içerisinde o masum
02:03:09mazlum imajını büyük bir
02:03:11ölçüde zaten
02:03:13kaybetmiş vaziyette. Yani bütün Yahudilere
02:03:15en büyük kötülüğü yaptıkları bir
02:03:17süreç içerisinde yaşıyor.
02:03:19Şu anda İsrail yöneticileri
02:03:21yani bunu da görmek lazım. Çünkü
02:03:23insanların
02:03:25antisemit tırnak içerisinde
02:03:27duygulara doğru evrilmesine
02:03:29neden olacak bir saldırganlığı
02:03:31soykırımı ne yapıyorlar? Sürdürüyorlar
02:03:33şimdi. Doğal olarak da
02:03:35şimdi bu tahribatı aslında yine
02:03:37İsrail kime yapıyor? Kendi
02:03:39toplumuna yapıyor. Kendi insanlarına yapıyor.
02:03:41Dünyada yaşayan Yahudileri de yapıyor.
02:03:43Çok büyük bir kötülük yapıyor. İyilik de
02:03:45yapmıyor. Yani bunu da
02:03:47yine iyi değerlendirmek ve
02:03:49görmek lazım.
02:03:51Diğer taraftan İsrail ekonomisi çok ciddi
02:03:53anlamda zarar görmüş vaziyette bu
02:03:55süreç içerisinde.
02:03:57Niye? Çünkü herkesi
02:03:59askere almışsınız.
02:04:01Yedekleri askere çağırmışsınız.
02:04:03Ekonominiz işlemiyor. Tahrip oluyor.
02:04:05Bu Amerika'nın takviyesiyle
02:04:07sürekli ayakta
02:04:09kalıyorsunuz. İşte güvenlik
02:04:11açıklarınızı mütemadiyen
02:04:13test ediyorsunuz ama bunun da bir
02:04:15maliyeti var. Bunların hepsine
02:04:17baktığımız zaman bu sürdürülebilir bir
02:04:19durum değil. İsrail de eninde sonunda
02:04:21bir barış ortamına gelecek.
02:04:23Bu ısrarlarından vazgeçecek ama
02:04:25burada tabi esas
02:04:27mesele şu.
02:04:29Artık
02:04:31uluslararası kararlılığın ortaya konması
02:04:33lazım. Şu anda bu
02:04:35ne yazık ki yeterince sergilenmiyor.
02:04:37Esas problem de burada.
02:04:39Teşekkür ederim. Sayın Ali Fuat Gökçe
02:04:41İsrail'i
02:04:43bakanın açıklamalarının ardından bir yönüyle
02:04:45aslında İsrail hükümetinden de
02:04:47çekingen açıklamalar
02:04:49geldi. Bu çekingenin
02:04:51sonucunda
02:04:53neler olur?
02:04:55Bu çekingenin sebebi neydi?
02:04:57Yani İslam Birliği'nin bu sinagog
02:04:59açıklamasına karşı tepkisi mi?
02:05:01Neler söylersiniz?
02:05:03Evet Celal Bey şimdi
02:05:05bu barış görüşmelerinde
02:05:07müzakerelerde neden
02:05:09yol alınamadı?
02:05:11Biraz ondan bahsedeyim müsaadenizle
02:05:13bana göre. Lütfen. Şimdi bu
02:05:15savaşın başında İsrail
02:05:17siyasi hedefi
02:05:19havası yok etmekti.
02:05:21Siyasi hedefine ulaşamadı.
02:05:23Ve savaşın ilk başında da
02:05:257 Ekim'de
02:05:27İsrail-Filistin
02:05:29çatışma tarihinde ilk kez
02:05:31İsrail psikolojik üstünlüğü
02:05:33kaybetti.
02:05:35İsrail'de
02:05:37hava limanları doldu ve
02:05:39evli insanlar ve İsrailler
02:05:41ülkeyi terk etmeye başladı.
02:05:43Daha önceki çatışmalarda
02:05:45bu görünmedi. Bu da
02:05:47psikolojik üstünlüğünün kaybettiği
02:05:49anlamına geliyor. Çok baskın
02:05:51tarzında bir
02:05:53işte hadiseden sonra
02:05:55olaydan sonra İsrailler
02:05:57ülkeyi terk etti. Şimdi hem psikolojik üstünlüğü
02:05:59kazanmak hem de siyasi
02:06:01hedefine ulaşmak isteyen İsrail'e
02:06:03buna ulaşamaması sebebiyle
02:06:05karşısında
02:06:07barış müzakerelerinde havası istemiyor.
02:06:09Temel soru
02:06:11burada. Yani
02:06:13maddeleri daha zor maddeler
02:06:15daha çetin havası
02:06:17elde edemeyeceği bazı hususların
02:06:19ileri sürmesinin temel sebebi
02:06:21karşısında havası istemiyor.
02:06:23Çünkü havasa karşı
02:06:25bir yenilgisi var. İstediği
02:06:27başarıya giremedi. Ve bundan
02:06:29dolayı da
02:06:31havasız bir çözüm istiyor.
02:06:33Daha önce de yaptıkları açıklamalarda
02:06:35Gazi İngiliz
02:06:37dinleri yönetecek demişlerdi.
02:06:39Yani hocam
02:06:41sahada savaştığı
02:06:43kimselerle
02:06:45oturmak istemiyor mu? Yani nasıl bir
02:06:47çözüm getirecek bu?
02:06:49Bu zaten işin doğasına göre
02:06:51tarihteki savaşlara aykırı bir şey.
02:06:53Şimdi buna ilgili olarak
02:06:55daha önce de ben örnek verdim.
02:06:57Yani tarihe baktığımızda
02:06:59Tunus'ta Habib Burgiba
02:07:01sahadaydı. Barış
02:07:03müzakerelerini o yaptı.
02:07:05Cezayir'de
02:07:07FLN sahadaydı. Mücadeleyi
02:07:09o yaptı. Müzakereyi de
02:07:11o yaptı. Ozanbek'te
02:07:13Portekiz söbürge yönetimine
02:07:15karşı Frelimo
02:07:17mücadeleyi yaptı. Müzakereyi
02:07:19o yaptı. Ne anlama geliyor bu?
02:07:21Sahada mücadeleyi yapar,
02:07:23müzakereyi yapar.
02:07:25Dolayısıyla bunu kabul etmeyende
02:07:27bir İsrail var.
02:07:29Neden kabul etmeyi biraz önce açıkladım.
02:07:31Yani havasız bir çözüm istiyor.
02:07:33Çünkü havasa karşı bir
02:07:35kaybettiği hususlar var.
02:07:37Özellikle hükümetin
02:07:39Netanyahu hükümeti. Dolayısıyla
02:07:41bununla ilgili olarak çeşitli
02:07:43bahaneler ileri sürüyor. Çeşitli hususlar
02:07:45ileri sürüyor. Havasız istiyor.
02:07:47Ama havas da ben nasıl kullanacağım?
02:07:49Havasız çözüm olmaz
02:07:51diyor ve o konuda da haklı. Biraz önce
02:07:53verdiğim örneklerden de hareket ettiğimizde
02:07:55tarihsel gerçeklikten de
02:07:57uzak bir yaklaşımseverliğe
02:07:59İsrail'e karşı direniyor. Peki
02:08:01ne olabilir? Şimdi bakınız
02:08:03havasız bir çözüm olabilir mi?
02:08:05Yani bana göre olmaması
02:08:07gerekiyor. Olmaz da.
02:08:09Diyelim ki oldu. Bakın oldu.
02:08:11Ateşkes masası kuruldu.
02:08:13Bir şekilde imzalar atıldı.
02:08:15Barış
02:08:17maddeleri taraflara kabul edildi.
02:08:19Gazze'de kim olacak?
02:08:21Filistinlerin dediği
02:08:23İsrail'e dediği gibi Gazze'yi Filistinler
02:08:25yönetecek de hangi Filistinli
02:08:27yönetecek? Kim yönetecek?
02:08:29Gazze'ye gitmek için
02:08:31İsrail'e izin isteyen
02:08:33Ahmet Abbas mı yönetecek?
02:08:35Yoksa
02:08:37Muhammed Fadi
02:08:39mı yönetecek?
02:08:41Muhammed Dağlan mı yönetecek?
02:08:43İsrail yanlısı bir aktör, bir isim.
02:08:45Aktörden değil mi? Siyasi aktör.
02:08:47Bir isim. Bu mu yönetecek?
02:08:49Kim yönetecek? Peki burada
02:08:51Hamas rücanini
02:08:53yapan bir siyasi
02:08:55partinin olmadığı barış masasını attan
02:08:57imza ne kadar
02:08:59uzun sürelik olacak, gerçekçi olacak?
02:09:01Bu da
02:09:03kafaların sorusu. Bununla ilgili
02:09:05siyasi tarih, dünya siyasi tarihinin
02:09:07çok örneklerle dolu.
02:09:09En basitti. Bizim yakın geleceğimizde
02:09:11işte Birinci Dünya Savaşı'nda
02:09:13taraflara imzalatan,
02:09:15mağlum taraflara imzalatan
02:09:17bu imzalar,
02:09:19anlaşmalar var. Onlar İkinci Dünya
02:09:21Savaşı'nı ortaya çıkardı.
02:09:23Buradan hareket ettiğimizde
02:09:25burada Hamas'ız bir çözüm
02:09:27olmaz. Hamas da tabii
02:09:29yapmış olduğu mücadelede elde etmiş
02:09:31olduğu kazanımlar var. Bakın Hamas'ın
02:09:33Hamas kaybetmiyor, kazanıyor aslında.
02:09:35Elde etmiş olduğu kazanımlar var. Bir kere
02:09:37Gazze'deki Filistin
02:09:39halkı
02:09:41bu kadar
02:09:43zulme rağmen, ölüme rağmen,
02:09:45soykırıma rağmen Hamas aleyhine
02:09:47herhangi bir şey söylüyor. Konuşmadı. Ben duymadım.
02:09:49Duyan var mı bilmiyorum. Buna yeni bir
02:09:51açıklama yapılmadı. Yani en azından
02:09:53yansıyan. Dolayısıyla
02:09:55böyle bir durumda
02:09:57tabandan destek almış bir Hamas'ın
02:09:59masada olması gerekiyor. O da diyor ki
02:10:01Gazze'den çekilsin
02:10:03İsrail. Evet
02:10:05İsrail çekilsin. İsrail de
02:10:07çekinmek istemiyor. Çünkü
02:10:09Gazze'yi kendi toprağı görmek istiyor.
02:10:11Kendi toprağı olarak kabul ediyor.
02:10:13Görmek istiyor ya, orayı kendi toprağı
02:10:15olarak kabul ediyor. Kendi mülki
02:10:17olarak kabul ediyor.
02:10:19İsrail Başbakanı Netanyahu, Birleşmiş
02:10:21Milletler'e yapmış olduğu
02:10:23açıklama, konuşmadaki o haritası
02:10:25her zaman söyleriz onu. Herkes söyler.
02:10:27O haritada ne Gazze vardı
02:10:29ne Filistin vardı
02:10:31ne Batı Şehriyar vardı. Hiçbir şey yoktu.
02:10:33O zaman neyi anlıyoruz?
02:10:35Buradaki tehdit.
02:10:37Hamas
02:10:39bir çözüm isteyen İsrail
02:10:41ama Hamas da masada olacak.
02:10:43Olmak istiyor. Olması gerekiyor.
02:10:45Burada iş düğümleniyor.
02:10:47Esas sorun burada. Yoksa
02:10:49Reynalenin teslim edilmesinden
02:10:51tutun ya da diğer tarafta
02:10:53işte bazı hususlar
02:10:55bunlar alt hususlar. Esas
02:10:57nokta öbür tarafta.
02:10:59Hamas görüşmeleri tamam, masada olmuyor ama
02:11:01Hamas'a bu maddeler
02:11:03gösteriliyor, belirtiliyor
02:11:05çünkü bu adam Hamas.
02:11:07Ama İsrail bunu istemiyor. O yüzden de çeşitli bahaneler
02:11:09üretiyor. Etrafa saldırıyor,
02:11:11suikastler yapıyor, bombalamalara
02:11:13devam ediyor. Dolayısıyla
02:11:15iş burada düğümleniyor.
02:11:17Mescid-i Aksa'da sinagog yapılması ise
02:11:19tamamen provokatif
02:11:21bir açıklama. Oradaki
02:11:23Müslüman halkı, dünyadaki
02:11:25Müslüman halkı ayağa kaldırabilecek bir açıklama.
02:11:27Ama yani benim
02:11:29kafamda şu soru işareti var. Bakın
02:11:31bir saniye.
02:11:33Ben halkların buna teklif vereceğini
02:11:35düşünüyorum. Böyle bir durum olmaz.
02:11:37Olursa, İslam dünyasındaki
02:11:39Müslümanların teklif
02:11:41vereceğini düşünüyorum ama
02:11:43körfez ülkeleri başta olmak üzere
02:11:45bazı batın ülkelerle
02:11:47çeşitli ilişkilere gelen, iktidar
02:11:49ilişkisine giren, ekonomi ilişkilerine
02:11:51giren iktidarların
02:11:53koltuk sahiplerinin
02:11:55nasıl bir tepki vereceği konusunda
02:11:57kafamda soru işareti var.
02:11:59Yani bunu da belirtmek istiyorum. Çünkü
02:12:01Filistin'de
02:12:03işi bu boyuta geleceğini
02:12:05düşünmeleri
02:12:07gerekiyordu. İşi bu boyuta gelecek.
02:12:09Bunu düşünmeyen
02:12:11körfez ülkelerinin yönetimleri
02:12:13acaba böyle bir durumda
02:12:15ne kadar ses çıkarabilecekler?
02:12:17Kendi koltuklarımı
02:12:19geleceğimi, İslam dünyasını
02:12:21mı düşünecekler? O da benim kafamda
02:12:23çıktığı soru işaretlerini oluşturuyor.
02:12:25Güvenemiyoruz. Onlara güvenemiyoruz.
02:12:27Filistin politikasını sevdikleri
02:12:29tutuklardan dolayı, siyasetlerden
02:12:31dolayı da güvenemiyoruz. Ama halkı
02:12:33ayrı tutuyor. Müslümanlık ayrı tutuyor.
02:12:35Belki kendi ülkelerindeki
02:12:37halkın vermiş olduğu tepkiyle
02:12:39politika değişikliğine gidebilirler ama
02:12:41bu değişiklik
02:12:43ne kadar olabilir? Hangi
02:12:45ölçüde olabilir? Onu da tam
02:12:47kestirmek oldukça güç diyebilirim.
02:12:49Teşekkür ederim. Sayın Tolga Sarkmaz
02:12:51sizden neler söylersiniz Ben-Güven'in
02:12:53bu küstah açıklamalarına ilişkin ve sonra
02:12:55geri adım atmalarına ilişkin?
02:12:57Şimdi bu
02:12:59statüsü üzerinden
02:13:01düşündüğümüzde zaten
02:13:03Mescid-i Aksa'nın
02:13:0594 yılındaki
02:13:07Ürdün'le yapılan anlaşma üzerinden
02:13:09aslında bir statü belirlendi.
02:13:11Ve o statüye göre
02:13:13buranın
02:13:15ibadete açık olması vesaire
02:13:17maddeleri var. Zaten burada
02:13:19belli şartları bir kaç yıl
02:13:21önce kendi adlarına gevşettiler.
02:13:23Yani bir
02:13:25grubun
02:13:27Mescid-i Aksa'nın hemen
02:13:29yakınında yani o tepenin
02:13:31üstünde
02:13:33bir grup Yahudi'nin ibadet
02:13:35etmesiyle aslında o konu
02:13:37biraz gevşemişti.
02:13:39Ama sonuçta buraya bir sinagog yapma
02:13:41vesaire bu bir de nerede söylediğine
02:13:43ben gelirim bunu nerede ve ne zaman söylediğine
02:13:45anlamak lazım. Yani Doğu Kudüs'ün
02:13:47işgal edildiği günün anması
02:13:49bayrak töreni
02:13:51yanlış hatırlamıyorsam söylediği
02:13:53konuşma yaptığı yer.
02:13:55Şimdi burada
02:13:57Kudüs'te bizim buralar hep bizim
02:13:59biz varız var olacağız. Buraya da sinagog
02:14:01yapacağız. Yani o cümlenin başından
02:14:03bir sorunlu bir cümle
02:14:05zaten. O yüzden
02:14:07bunu dile
02:14:09getirmesi sayın hocalarım söyledi. Aslında
02:14:11biraz da bilinçaltının ortaya
02:14:13çıkması olarak netelendiriyorum.
02:14:15Ama bu
02:14:17yapılan anlaşma bu statüyle
02:14:19ilgili sorun
02:14:21şimdi bir Müslüman
02:14:23coğrafyanın tamamını karşıya alma konusu
02:14:25evet bu önemli bir konu. Çünkü
02:14:27az önce konuştuk aslında.
02:14:29Yani Amerika
02:14:31da onu söylüyor. İsrail'in
02:14:33karşısına karşısındakileri
02:14:35konsolide etmeden
02:14:37davranması konsolide etmeden
02:14:39devam etmesi gerektiğini söylüyor.
02:14:41Bu hareket karşı tarafı konsolide
02:14:43edebilecek bir hareket. O yüzden
02:14:45zaten hızlıca buradan bir geri dönüş
02:14:47yapıldı. İkincisi şöyle bir
02:14:49durum var. Bu anlaşmada karşılıklı
02:14:51ibadetlere saygı
02:14:53iki tarafında
02:14:55birbirine dini
02:14:57anlamda özgürlük tanıma vs. gibi
02:14:59maddeleri var. Evet İsrail
02:15:01hiçbir uluslararası hukuku hiçbir
02:15:03anlaşma metnini vs. tanımayan
02:15:05bir devlet haline geldi. Ama
02:15:07batıya kendisini
02:15:09belli normlar içerisinde
02:15:11davrandığına dair algısını
02:15:13batıya satıyor ve batıda bunu almaya
02:15:15niyetli olduğu için hemen alıyor. Böyle
02:15:17bir anlaşmada kendi bir ucunu
02:15:19bir tarafı kendisi olan bir anlaşmaya
02:15:21muhalefeten bir hareket
02:15:23etmesi kendisine karşı
02:15:25oluşabilecek eylemlere de
02:15:27yol açabilir.
02:15:29Burada yine
02:15:31dediğim gibi anlaşma metinleri çok bağlamıyor
02:15:33İsrail'e ama en azından kendi elini
02:15:35güçlü tuttuğu algı
02:15:37oluşturma kısmında kendi aleyhinde
02:15:39oluşabilecek bir ortam oluşmasını
02:15:41istemiyor Netanyahu yönetimi.
02:15:43O yüzden de çok hızlı şekilde
02:15:45geri adım attılar ve zaten bunun
02:15:47farkındaysanız tartışmaya bile
02:15:49alan açılmadı.
02:15:51Konu anında kapandı.
02:15:53Umarım da böyle bir delilik
02:15:55artık yani tırnak içinde söylüyorum. Böyle bir
02:15:57deliliğe de girişebilecek bir
02:15:59ekip
02:16:01ekibi yoktur. Öyle bir
02:16:03bakanlar kurulu yoktur.
02:16:05Yoksa bu
02:16:07baştan beri konuştuğumuz bölgesel
02:16:09çatışmayı sıcak bölgesel
02:16:11çatışma yerine başka türlü
02:16:13problemlerin yaşandığı
02:16:15belki de küresel noktalara götürebilecek
02:16:17bir adım olabilir.
02:16:19Çok az bir vaktim var ama
02:16:21herkesten söz hakkı da almak istiyorum.
02:16:23Hocam biliyorsunuz daha yakın zamanda
02:16:25demin de sizden
02:16:27görüşünüzü aldım ama ben gibi
02:16:29açıklama yapmıştım. Sinekok açıklamasını.
02:16:31Bundan bir hafta önce de yürüyüşler yapılmıştı
02:16:33Mecid-i Aksa'da. Birer dakika
02:16:35bütün konuklarımdan alayım istiyorum.
02:16:37Peş peşe gelen bunlar ve nabız yoklaması mı?
02:16:39İsrail'in şöyle
02:16:41bir hastalıklı düşüncesi var.
02:16:43Geçmişte Yahudiler nerede
02:16:45yaşadılarsa, nerede devlet
02:16:47kurdularsa orası ileride
02:16:49onlara verilmiştir. Orada başka
02:16:51bir dini inanç mensupları da olamaz.
02:16:53Şimdi baktığımız zaman da
02:16:55Filistin bizim diyorlar. Niye?
02:16:572000 yıl önce biz oradan çıktık.
02:16:59Bütün bu vaad edilmiş topraklar
02:17:01hikayesi de böyle. Bugün gücü
02:17:03bu kadarına yetiyor. Gazze'ye,
02:17:05Batı Şeri'ye, nispeten
02:17:07Doğu Kudüs'e. Yarın daha çok artarsa
02:17:09daha da başka yerlerde halk talep edecek.
02:17:11Bu işte
02:17:13Mecid-i Aksa, Kubbet-i Sahra
02:17:15o alandaki talepleri de
02:17:17emelleri de bitmeyecektir.
02:17:19O hastalıklı düşünceden dolayı orayı
02:17:21kendilerinin olarak görmeye devam edecekler.
02:17:23Teşekkür ederim. Sayın Zakir hocam
02:17:25sizlerden de bir cümle alayım.
02:17:28Maalesef bu fanatiklik
02:17:30sürekli bir şekilde ne yapıyor?
02:17:32Deniyorlar. Nereye kadar
02:17:34ileri gidebiliriz diye. Ondan sonra
02:17:36onu ölçtükten sonra
02:17:38geri adım atacaklarsa atıyorlar
02:17:40ama ısrar edeceklerse de
02:17:42ediyorlar. Yani bu tabii
02:17:44son derece küstah, sapıkça bir açıklama.
02:17:46Hiçbir şekilde kabul edilebilecek
02:17:48bir şey değil. Nitekim
02:17:50yani bunu kendilerinden
02:17:52daha sapık olan, sapıklıkta yarışan
02:17:54rekabet eden ortakları
02:17:56dahi kabul etmediler.
02:17:58Yani bu uç bir noktaydı artık.
02:18:00Dolayısıyla da
02:18:02yani ama başka
02:18:04sapıklıkları uyguluyorlar. Mescid-i Aksa'ya
02:18:06girişleri zorlaştırıyorlar.
02:18:08İnsanların ibadet haklarına
02:18:10tasallut ediyorlar. Yani insan hakları
02:18:12dediğimiz kavramı her türlü
02:18:14ihlal ediyorlar. Bunları mutlaka
02:18:16her türlü yapıyorlar. Her hafta sergiliyorlar.
02:18:18Özellikle cumaları biliyorsunuz.
02:18:20Bu bakımdan yani ileri
02:18:22gidecekleri noktaları da mütemadiyen
02:18:24yeniden kurgulamaya uğraşıyorlar.
02:18:26Tayin ediyorlar. Peki çok teşekkür ederim.
02:18:28Sayın Ali Fuat Hocam sizden neler
02:18:30söylersiniz? Evet
02:18:32Celal Bey şimdi bu savaş
02:18:34şu an bitecek gibi gözüküyor.
02:18:36Tabii ki sahada
02:18:38yapılan o sert savaşın
02:18:40dışında bir de
02:18:42işin psikolojik boyutu var.
02:18:44İsrail bunu da çok iyi uygulamaya çalışıyor.
02:18:46Ve uyguluyor da. Özellikle
02:18:48enformasyon, bilgilendirme
02:18:50safhasında.
02:18:52Dolayısıyla bu şekilde gidecek
02:18:54buradan önemli olan
02:18:56bizler de burada
02:18:58hem ülke siyasetinde
02:19:00olsun bizler de konuşurken
02:19:02İslam ülkelerini bir araya
02:19:04getirecek bazı ulusları
02:19:06mutlaka değinmemiz lazım. Çünkü
02:19:08İsrail yönetimini
02:19:10durdurabilecek ne batıdır
02:19:12ne başka şeydir.
02:19:14Çünkü her türlü desteği verebiliyorlar.
02:19:16Veriyorlar net bir şekilde veriyorlar.
02:19:18Ama bir türlü İslam ülkeleri bir araya gelemiyor.
02:19:20En büyük
02:19:22antikap da bu. Dolayısıyla
02:19:24mutlaka bunu bir araya
02:19:26gelip bir tepki vermek gerekiyor.
02:19:28Bunun da boyutu ne olabilir?
02:19:30Taka bulmak gerekiyor diye düşünüyorum ben.
02:19:32Evet çok teşekkür ederim.
02:19:34Efendim böylelikle bu hafta da gündem
02:19:36programının sonuna geldik. Üç saat boyunca
02:19:38değerli konuklarımla gündemi değerlendirdik.
02:19:40Gaziantep Üniversitesi öğretim
02:19:42üyesi, doçent doktor Ali Fuat Gökçe
02:19:44Skype hattımızda bizimleydi. Hocam çok teşekkür ederim.
02:19:46Ben teşekkür ederim.
02:19:48Çok teşekkür ederim.
02:19:50Ankara stüdyosundan
02:19:52Prof. Dr. Zakir Avşar akademisyen
02:19:54hocamız bizimleydi. Hocam çok teşekkür ederim.
02:19:56Ayağınıza sağlık.
02:19:58Sağ olun. Hayırlı geceler.
02:20:00Teşekkür ederim. Akademisyen
02:20:02doçent doktor Hüseyin Alptekin hocam
02:20:04sizlerin de ayağınıza sağlık. Çok teşekkür ederim.
02:20:06Teşekkürler. İyi akşamlar. Sağ olun.
02:20:08Dipan başkanı Tolga Sakman'da
02:20:10bizimleydi. Hocam çok teşekkür ederim.
02:20:12Rica ederim. İyi akşamlar.
02:20:14Efendim böylelikle gündem programının sonuna geldik.
02:20:16Saatler 00.00'ı gösterdiğinde
02:20:18ülkede bu geceyle karşınızda olacağız.