Tarihi sevdiren ve merak uyandıran program Tarihte Yürüyen Adam geçmişten günümüze kadar ayakta kalmayı başaran tarihi yapıları ve hikâyelerini izleyicilerle buluşturuyor.
Mekanların tarihçesi, gündelik hayatta sıkça kullanılan deyişlerin kökeni ve tarihe farklı bir bakış Ülke TV’de… Kimi zaman mimari yapıları ile ilk olma özelliğine sahip yerleri ekrana taşıyor.
“Dünü bilmeyen bugünü anlayamaz; bugünü anlamayan yarını göremez, yarını inşâ edemez; hattâ dünden gelen hamlelerin nedenlerini bile düşünemez.” diyen Abdulbaki Gölpınarlı’nın sözünden ilhamla ‘Tarihte Yürüyen Adam’ dünü anlatıyor, bugünü gösteriyor ve yarının rotası için ışık tutuyor.
Tarihi camiler, kervansaraylar, üstünde birçok medeniyetin yaşadığı Mezopotamya ve Anadolu şehirlerinin bilinmeyen hikâyeleri Tarihte Yürüyen Adam ile her Cumartesi Ülke TV’de…
Mekanların tarihçesi, gündelik hayatta sıkça kullanılan deyişlerin kökeni ve tarihe farklı bir bakış Ülke TV’de… Kimi zaman mimari yapıları ile ilk olma özelliğine sahip yerleri ekrana taşıyor.
“Dünü bilmeyen bugünü anlayamaz; bugünü anlamayan yarını göremez, yarını inşâ edemez; hattâ dünden gelen hamlelerin nedenlerini bile düşünemez.” diyen Abdulbaki Gölpınarlı’nın sözünden ilhamla ‘Tarihte Yürüyen Adam’ dünü anlatıyor, bugünü gösteriyor ve yarının rotası için ışık tutuyor.
Tarihi camiler, kervansaraylar, üstünde birçok medeniyetin yaşadığı Mezopotamya ve Anadolu şehirlerinin bilinmeyen hikâyeleri Tarihte Yürüyen Adam ile her Cumartesi Ülke TV’de…
Category
📺
TV ve DiziDöküm
00:00Vakıf Katılım tarihte yürüyen adamla vakıf eserlerimizi sunar.
00:30Vakıf Katılım tarihte yürüyen adamla vakıf eserlerimizi sunar.
01:01Vakıf eserlerimizi sizinle beraber gezmeye devam ediyoruz.
01:05Şu an Teşvikiye Camii'ndeyiz.
01:0719. yüzyıla damgasını vuran önemli mabetlerimizden bir tanesi.
01:12Efendim Teşvikiye Camii esasında semtiyle beraber bir bütünlük oluşturan bir camimiz.
01:19Biliyorsunuz Osmanlı şehirciliğinde bir bölge yani o bölgenin yeni bir yerleşime açılmasına şenlendirme denir.
01:26Şenlendirme yapılabilmesi için merkezde bir cami ya da mescit inşa edilir.
01:31Onun akabinde de etrafında kamu binaları ve iskan alanları oluşturulur.
01:37Teşvikiye Camii'de 18. yüzyıldan itibaren bölgenin iskanla beraber tanışması ve yoğunlaşmasının temelini Teşvikiye Camii oluşturur.
01:46Efendim Teşvikiye Camii bölgenin gelişimi ve değişimi gibi kendisi de ilk mabetten bugüne kadar değişimi yaşamıştır.
01:55Ve mimari değişimi sizlere şimdi aktarmaya başlıyoruz.
01:58Osmanlı kültür tarihi üzerine çalışanlar şunu bilir ki hiçbir Osmanlı padişahı babası gibi yaşamamıştır.
02:27Babası gibi giyinmemiştir.
02:29Babasının inşa ettirdiği dönemi mimarisini devam ettirmemiştir.
02:35Osmanlı toplumu Osmanlı yönetimi devamlı bir dinamizm bir değişim ve gelişim içerisindedir.
02:41Bu yüzden Osmanlı mimarisi hiçbir zaman birbirine tekrara düşmemiştir.
02:46Bugün maalesef 16. yüzyıl klasik döneminin mimarisini aynen devam ettirme
02:52Osmanlı mimarisini öykülenmeden çok daha öte mimarik tarihimize mimari gelişimize vurulmuş bir ketten başka bir şey değildir.
03:00Osmanlı şehirciliği işte bu yüzden çok daha önemlidir.
03:04Teşvikiye Camii ve Teşvikiye semtine doğru gelecek olursak 2. Mahmut'tan itibaren yoğun bir değişimin içerisine doğru girildiği görülüyor ki.
03:13Bunun ilk temellerini Sultan 3. Selim atmıştır.
03:17Tarih yaramadı İstanbul'daki mimari yapının İstanbul yangınlarına ve depremlerinde büyük bir rol oynamasından dolayı artık yeni bir şehircilik nizamına geçilmesine inanılmaya başlandı.
03:31Ve bu konuda da ilk eylemler Sultan 3. Selim döneminde başlandı.
03:35İstanbul'un bu mevkilere yani Beyoğlu platafonu doğru nüfusu kaydırma burada yeni isken alanları aşma ve bu yeni isken alanlarında da ızgara planlı bir plan şeması devam ettirme isteği vardı.
03:48Sultan Abdülmecid döneminde bütün Osmanlı coğrafyasında bunu sağlanmaya çalışıldı.
03:53Hatta bugün Romanya'daki Mecidiye semti de aynen bu şekilde inşa ettirilmiş semtlerden yerleşim alanlarından bir tanesidir.
04:02İşte Teşkiye Camii'nde temeli Sultan 3. Selim ile beraber başlayan ve bugüne kadar uzanan bir mimari süreci ifade eder.
04:11Bunu da Teşkiye Camii üzerinden size aktarmaya çalışacağım.
04:32Bugünkü Teşkiye semtinin temellerine esasında iki tane nişan taşı oluşturur.
04:43Nereden diyeceksiniz?
04:45Çünkü 3. Selim döneminde burada bir nişan taşı dikiliyor.
04:51Yani ok meydanı bölgesi nasıl okçular belli bir mesafeden oklarının şampiyonluk noktasında veya bir rekor kırdıklarında bir nişan taşı dikiliyorsa
05:02aynı şekilde de Sultan 3. Selim tüfekle yani çakmaklı tüfekle yapmış olduğu atıştaki başarısından dolayı buraya bir nişan taşı dikiliyor.
05:13Ve bu nişan taşıyla beraber burada yavaş yavaş bir iskan teşvik ediliyor.
05:19Ve ilk defa bugünkü Teşkiye Camii'nin olduğu bu arazi içerisinde bir mescit inşa ediliyor.
05:24Bu mescidi nasıl olduğu bugün için bilinmiyor.
05:271791-1794-1795 yılları arasında bu mescidin varlığı bilinmektedir.
05:33Daha sonraki tarihlerde Sultan Abdülmecit döneminde bugünkü Teşkiye Camii yaptırıyor.
05:40Ve küçük Yorgi Kalfa'dan başlayan Baylen Ailesi'ne kadar uzanan bir mimarlar tarihi de başlangıcını oluşturuyor.
05:49Teşkiye Camii'nin 1794-1795'teki o son halinin akabinde Sultan Abdülmecit 1854 yılında bugünkü Teşkiye Camii'ni inşa ettiriyor.
06:01Ve mimarlarda Baylen Ailesi.
06:03Bu tarihten itibaren Sultan 2. Abdülhamid'e kadar cami pek çok onarımlar, değişiklikler yaşıyor.
06:10Bilhassa Sultan 2. Abdülhamid döneminde Hünkar Mahfili dediğimiz alanda bir değişiklik oluyor.
06:17Ve büyüyor caminin biraz ana mekanı hafif de gölgede kalmış oluyor.
06:22Şu an arkamda gördüğünüz bu cephe esasında caminin cephesi değildir.
06:27Hünkar Mahfili'nin cephesidir.
06:29Peki niye Hünkar Mahfili burada bu kadar büyük ve camiden daha geniş inşa ettirilmiştir?
06:37Şunu söyleyelim bugün Topkapı Sarayı'na giderseniz Topkapı Sarayı'nda Padişah'ın bir yatak odasını göremezsiniz.
06:44Esasında Padişah öyle hiçbir zaman saraylarda değildi.
06:48Padişah her zaman şehir içinde gezinti bir noktadaydı.
06:53Kontrol ediyordu ve durmadan dolaşıyordu.
06:55Vezirlerin, sadrazamların konaklarına kalıyor bilhassa caminin Hünkar Mahfili'nde konaklıyordu.
07:02Perşembeden gelip cuma akşamı ya da cumartesi gününe kadar Hünkar Mahfili'nde vaktini geçiriyor.
07:09Burada halkla iştigal ediyor.
07:11Devlet nizamları kanunlarının üzerine burada görüşülüyor.
07:14Ve halkın her zaman içerisindeydi.
07:17Bu genellikle Hünkar Mahfili'lere Padişah'ın cuma günü gelip namaz kıldığı yer olarak gelir.
07:22Hayır, yaklaşık haftanın iki ya da üç gününü Hünkar Mahfili'nde geçirmekteydiler.
07:28Bu da halkla iç içe olmanın göstergesidir.
07:31Bu bölge Teşvikiye Camii, Teşvikiye adı üstünde teşvik edilen, oluşturulan bir semt olması nedeniyle
07:38buradaki Hünkar Mahfili de genişletilmiştir.
07:41Çünkü burada devlet erkanı ve Padişah'ın mümkün olunca
07:46burada gelip geçtiği, ikamet ettiği, teşvik edildiğinin anlamını verilmeye çalışılmıştır.
07:53O yüzden de burada Hünkar Mahfili genişletilir.
08:16Teşvikiye Camii'nin avlusuna geldiğinizde vakıf eserlerimizin gündelik hayatımızdaki önemli rolünü burada hissedebiliyorsunuz.
08:25Ağaçların gölgesinde dinlenen yaşlarımız ve caminin avlusunda kaykaylarla dolaşan çocuklarımız.
08:32Esasında vakıf eserlerimizin güzel bir yansıması bu.
08:36Sosyal hayatımızdan ayrılmayan bir parça olan vakıf eserlerimiz yaşadığı müddetçe
08:42bizim adet duygumuzu ve bizim bu şeyle olan bağlarımızı kuvvetlendiren önemli bir rol model.
08:48Teşvikiye Camii'ne doğru geldiğimizde
08:52Teşvikiye Camii'nin bu Hünkar Mahfili'nin olduğu alan ana cepheden itibaren içeri girdiğinizde
08:59son cemaat kısmı ve oradan sonra da harim bölgesi yani iç mekana doğru geçersiniz.
09:04Etkileyici Hünkar Mahfili'nin o mimari tarzı Osmanlı mimarisinde nasıl bir gelişim ve değişim yaşadığının göstergesi.
09:15İç mekana girdiğinizde sadece Teşvikiye Camii'ne ait bir mimari formunda da karşılaşırsınız.
09:21Kara bir altyapı üzerine yükselen beden duvarlarının üzerine direkt olarak oturan kubbesiyle bu özelliğini taşıyan tek Osmanlı camisidir.
09:32Burada görebileceğiniz bir şey vardır.
09:34Osmanlı mimarisi esasında bir imparatorluk mimarisi.
09:38O yüzden mimarların kökeni, biçimi, ırkı hiçbir şekilde ifade etmek önemli olan, vırılan amaçtır.
09:46Baylen ailesi gibi 19. yüzyıla damgasını vurmuş, 20. yüzyılın başlarında da bu devam etmiş.
09:52Bu ekolde esasında sadece Baylen ailesine dayandırmak bir hata olur.
09:57Bugün Prof. Dr. Selman Can'ın çalışmalarıyla beraber şu görülüyor ki Osmanlı mimarisi ta kuruluşundan itibaren Cumhuriyet'e değin tamamlı bir organizasyon içerisindeydi.
10:11Yani Baylen ailesi bu mimariliği yaparken bu bir bina emini olarak onları yönlendiren, bu şekilde bir mimari formu ortaya çıkmasına teşvik eden,
10:22Altunzade Semti'nin ismini veren İsmail Zühtü Paşa'ydı.
10:26İsmail Zühtü Paşa Osmanlı döneminin en büyük gemi tüccarlarından bir tanesiydi.
10:31Altın toptancısıydı ve artı vara konusunda ve güzel sanatlar konusunda tecrübeli ve yetenekli birisiydi.
10:38Osmanlı dönemi bütün yapılarının bina eminliği kendisine verilmişti.
10:44Onun zevki ve arayışı içerisinde Baylen ailesi yönlendirilmişti.
10:49Ve Baylen ailesinin imzalar attığı bu eserlerin altında İsmail Zühtü Paşa yer almaktadır.
10:55Bu Osmanlı mantığının, imparatorluk mantığının bir göstergesidir.
11:01Osmanlı denemiklerden beslenen ve küçük kültürel bazılardan yer almayıp medeniyet mefhumu içerisinde değerlendiren bir medeniyetti.
11:12Ve Osmanlı bu yüzden dünyada son medeniyettir.
11:25Teşvikiye Camii, Teşvikiye semtindeki kagir pek çok binanın ilham kaynağı olmuştur.
11:42Bugün Teşvikiye semtinde yer alan Azize karakolu gibi yani halkın ifadesiyle süslü karakol gibi binalar,
11:50kamu binalarının bölgedeki teşviki, kagir binalarında ön cephelerinde gayet etkileyici, süsleyici unsurların gelişimine vesile olmuştur.
12:01Mimari olarak Teşvikiye Camii'nin bir değerlendirmesinin ötesinde bugün Gazze'de yaşanan vahşetin,
12:10oradaki Müslümanlara yapılan zulmün dünyada daha 1800 yıldan itibaren, 1900 yıldan itibaren bir cevap verildiğini Teşvikiye Camii'nin de üzerinden söyleyebiliriz.
12:25Teşvikiye Camii eğimli bir arazide oluşturulduğu için bodrum kaptır yani eskilerin ifadesiyle fevkane bir mimariye haizdir.
12:33Bu bodrum kat Osmanlı döneminin bir arada yaşamanın bir cevabıydı.
12:39Bugün nasıl Gazze'de insanların inançlarından dolayı, ırkından dolayı büyük bir katliama uğruyorsa,
12:47işte 1800 yıldan itibaren Teşvikiye Camii üzerinden bunun cevabı verilmiş.
12:53Teşvikiye Camii'nin alt katı bu binanın mabet olarak inşa edildiği tarihten itibaren sinagog olarak kullanıldığını biliyor muydunuz?
13:01Bölgedeki Yahudiler Sultan Abdülmecid'e geliyorlar ve diyorlar ki bizim bu bölgede bir sinagog yaptırma gücümüz yok.
13:10Bize bir mabet sağlayabilir misiniz?
13:13İşte Sultan Abdülmecid döneminde bodrum kat Yahudilere, Ortodoks Yahudilere mabet olarak gösteriliyor.
13:20Uzun bir yüzyıl kullanılıyor. Daha sonra Şişli'deki sinagoglar inşa edilmesiyle beraber buradaki Ortodoks Yahudiler gidiyorlar.
13:28Peki kimler geliyor?
13:29Bugün Senanlik Yahudilere dediğimiz Yahudiler yaklaşık 1960'lara kadar burayı alt modrum katı mabetleri olarak kullanıyorlar.
13:38Ve bu dünyada emsali olmayan bir örnek.
13:41Yani bugün Gazze'de Müslümanlara yapılan katliamın insanlık boyutu Teşvikiye Camii'nde cevabı verilmiştir.
13:50Teşvikiye Camii'ne gelirseniz harikulade düzenlenmiş restorasyonuyla beraber kamuya kazandırılmış bu bahçesinde oturup Mihrap Duvarı'nın itibaren tarihi bir düşünmenizi isterim.
14:19Efendim İnsan Hakları Beyan Namesi'nin tarihteki ilk imza atanı Fatih Sultan Mehmet'tir.
14:26Bosna'da Fransizkan papazlara bir ahitname veriyor.
14:30Dini inancının özgürlüğünden dolayı ve hiçbir şekilde onların dini inancından dolayı yargılanamayacağına, eziyet göremeyeceğine dair dünyadaki ilk ahitnamedir.
14:39İnsan Hakları Beyan Namesi'dir.
14:41Sultan İkici Mahmut dönemine geldiğimizde dünyada ilk Katolik Ermeni Patriğin kurucusu Sultan İkici Mahmut olduğunu görüyoruz.
14:48Bugün dünyada Katolik Ermeni Kilisesinden bahsediyorsak İkici Mahmut'u es geçmemek gerekiyor.
14:54Sultan İkici Mahmut tarafından Ermeni cemaatlilerin içerisindeki dini kavgaların sonucu Sultan İkici Mahmut Katolik Ermeni Patrikliliği kurarak dünyada Katolik Ermenileri bir çatı altında toplamıştır.
15:09Efendim biraz daha devam ediyoruz.
15:12Sultan Abdülmecid dönemine geldiğimizde Teşvike Camii'nin banisi olan Sultan Abdülmecid Beyoğlu'nda 16. yüzyıldaki Hacı Mimi Camii'nin bahçesine Kırım'ı Anma Kilisesi bir Latin Kilisesi inşasını veriyor.
15:27Yani buradaki bir caminin bahçesinin yanında bir Katolik Kilisesi'ne izin verilmesi dünyada emseli yoktur.
15:34Sultan Abdülmecid Teşvike Camii'ni yaptırdığında bölgede yaşayan Yahudiler Sultan Abdülmecid'e geliyorlar ve diyorlar ki bizim bir mabet yaptırma gücümüz yok.
15:44Ve bunun üzerine Sultan Abdülmecid Yahudilerin bölgede bir sinagog inşa ettirene kadar buradaki Teşvike Camii'nin bodrum katını sinagog olarak kullanmalarına izin veriyor.
15:56Aynı şekilde sinagog vazifesi 1960'lara kadar devam ediyor.
16:03O da nasıl biliyor musunuz?
16:05Ortodoks Yahudileri kendilerine bir sinagog yaptırdıktan sonra burası Selanik Yahudilerin mabeti olarak kullanılmaya başlıyor.
16:14Yani 1960'lı yıllara kadar resmi olarak kullanıldığını biliyoruz.
16:18Daha sonra da gayri resmi olarak devam etmiştir.
16:34Teşvike Camii'ne gelirseniz vakıflar idaresi tarafından yaptırılmış bu güzel bahçesinde oturduğunuzda şunu düşünmenizi isterim.
16:43Teşvike Camii'nin bahanesini Sultan Abdülmecid üzerinden düşünmeye başlamanızı isterim.
16:48İnsan hakları beyannamesinin dünyada ilk imzayı atan, insan hakları beyannamesi vesikasını ortaya koyan Fatih Sultan Mehmet'tir.
16:571463 Bosna'daki Fransizkan papazlara inançlarından dolayı hiçbir şekilde zulüm göremeyeceklerini ve ayrımcılık yaşamayacaklarını dahi verdiği ahitname, insan hakları beyannamesinin ilk vesikasıdır.
17:09Devamında Sultan İkici Mahmud'a doğru geldiğimizde bugün Katolik Ermeni Patrikliğinden bahsediyorsak
17:16Hristiyanların bilhassa Ermeni, Gregoriyan ve Katoliklerin arasındaki dini ve mezhebi kavgaların cinayet boyutlarına varması sonucu Sultan İkinci Mahmud buna bir müdahale ediyor.
17:28Ve Katolik Ermeni Patrikliğini kuruyor.
17:30Bugün dünyada Katolik Ermeni Patrikliği diye bir şeyden bahsedebiliyorsak bunun müesseseleşmesini sağlayan Sultan İkinci Mahmud'tur.
17:38Teşvike Camii'nin banisi Sultan Abdülmecid'e geldiğimizde iki tane olayla karşılaşıyoruz.
17:45Birincisi 16. yüzyıl İstanbul'undaki ilk kurucu mescitlerden Hacı Mimin'in caminin avlusu, büyük avlusu üzerinde bir Latin kilisesine izin verilmesiydi.
17:58Ve sonuçta da burada iki dinin mabedi aynı bahçe içerisine yer alıyordu.
18:05Bu dünyada emseli olmayan bir unsurdu.
18:08Teşvike Camii'yle beraber bölgede Teşvike adı altında semt oluşmaya başladığında bölgede yaşayan Yahudiler Sultan Abdülmecid'e geliyorlar.
18:18Diyorlar ki bizim şu an için bir mabet inşa ettirme imkanımız yok.
18:23Bize yardımcı olur musunuz?
18:25Ve Sultan Abdülmecid'in izniyle bugünkü Teşvike Camii'nin fevkani yani bodrum katının olduğu alan sinagog olarak kullanılmaya başlanıyor.
18:34Daha sonra Yahudilerin Şişli'de kendi sinagogları inşa etmesiyle beraber burayı Teşvike Camii'nin bodrum katını Selanikli Yahudiler kullanmaya başlıyorlar.
18:441960'lara kadar resmi olarak kullanıyorlar.
18:4660'dan sonra gayri resmi olarak devam ediyor.
18:49Teşvike Camii Osmanlı şehirciliğindeki yeni oluşturan mahallerden bir tanesi.
18:54Eskilerin ifadesiyle şenlendirme.
18:56Bugün nasıl Piyalepaşa Camii, bugün Beşiktaş'taki Sinanpaşa Camii bir şenlendirme adı altında yeni yerleşimleri açmanın nüvesini temelini oluşturuyorsa
19:06bugünkü Teşvike Camii'nde buradaki semtin temelini oluşturuyor.
19:11Bu yüzden de teşvik edilen semt anlamında Teşvike Semti teşekkül ettiriliyor.
19:26Teşvike Camii'nin kurulumunun altında spor yatar. Atıcılık.
19:45Bugün cami avlusuna geldiğinizde iki tane nişan taşıyla karşılaşırsınız.
19:50Birincisi Sultan 3. Selim'e ait olan, ikincisi Sultan 2. Mahmud'a ait olan.
19:55Ve bu iki nişan taşından dolayı burada bir mescit teşekkül ettiriliyor.
19:59Esasında Osmanlı sporculuğunun anıtlarıdır bunlar.
20:03Osmanlı dönemi spor gündelik hayatın bir parçasıydı.
20:07Güreş gibi, atıcılık da bu şekildeydi.
20:10Önce okçulukla başlayan bugün ok meydanına ismini veren o spor dalı tekkesiyle beraber Osmanlı döneminin gündelik hayatındaki bir heyecandı.
20:21Bir spor müsabakaları yaşandığı bir noktaydı.
20:23İkinci olarak da artık tüfekle atıcılık başlamıştı.
20:26Sultan 3. Selim döneminde kendisi çakmaklı tüfekle, genellikle kalelerde kullanılan gayet de zor olan bu tüfek sistemiyle beraber burada bulunan bir su testisine işaret olarak kullanılıyor ve o su testisini vuruyor.
20:44Sultan 3. Selim döneminde burada bir atıcılık müsabakası yapılıyor.
20:48Ve Sultan 3. Selim kalelerde kullanılan çakmaklı tüfekle beraber bir atış gerçekleştiriyor.
20:55Yaklaşık bir kilometre öteden buradaki içi su dolu testiyi vuruyor ve buradaki anıt dikiliyor.
21:03Buranın da ilk defa iskana başlamasında atışı oluyor bu.
21:08Yani temelinde spor müsabakası yatıyor.
21:11Bu spor müsabakaları öyle rastgele yapılan bir şey değildir.
21:14Okçular için şu şekilde gerçekleştiriyordu.
21:17Okçular teknesine aldığınız bir izin ile hakemler nezdinde önce bir ayak taşı yapılıyordu.
21:25Yani oku atacağınız yeri bir taş koruluyordu.
21:29Yani küçük yaklaşık iki karış yüksekliğinde bir taş koruluyor.
21:33O mevkiden rüzgara göre siz hesaplamalar yapıyor ve en yüksek atışı gerçekleştirdiğiniz takdirde,
21:41rekoru kırdığınız takdirde oraya altı ay içerisinde bir anıtınız dikiliyordu.
21:46Efendim bugün ok meydanındaki nişan taşları o gösterilen başarılının birer nişanesi olarak yer alır.
21:52Buradaki Teçhike Camii'nin bahçesindeki iki nişan taşı gibi.
21:56Bu taşlar rastgele dikilmez ve bir müsabaka üzerine yapılır.
22:01İşte Sultan 3. Selim ve Sultan 2. Mahmud o ayak taşının olduğu noktadan tüfekle bugünkü bulunan iki yere,
22:10iki testiye farklı zamanlarda yaptıkları başarıyla beraber bu anıt buraya dikiliyor.
22:17Osmanlı padişahlarıyla beraber yarışmacılar belli mesafelerden belli objeleri vurma geleneği vardı.
22:23Bunlardan bir tanesi tavuk yumurtası.
22:27Daha sonraki deve kuşu yumurtası ve daha sonraki de içi su dolu testiydi.
22:33İşte bunların mesafelerinde gez denirdi.
22:37300 gez, 700 gez şeklinde.
22:39Ve bugün buraya dikilen 3. Selim dönemindeki taş 1260 gez üzerinden vurulmuştu.
22:49Yani yaklaşık bir kilometre öteden testi vurulmuştu.
22:522. Mahmud'un diktirmiş olduğu nişan taşının ise bir deve kuşu yumurtası vurulmuştu.
23:00Yaklaşık 900 metre öteden vurulmuştu.
23:03Eski çakmaklı tüfeklerle bu başarının elde edilmesini bugünküyle mukayese ettiğimizde
23:10bugün modern silahlarla beraber o mesafeden o ölçünün dürbünsüz olarak vurulması çok zordur.
23:22Vakıf eserlerimizin her birinin restorasyonu tamamlamasıyla beraber çevresinde yeni bir hayat, yeni bir canlılık başladığını ifade etmek isterim.
23:50Efendim Teşvikiye Camii de bu hareketliliğin ve bu canlılığın merkezi oluyor.
23:56Bugün Teşvikiye semtine geldiğinizde sizi avlusundaki hareketlilikle beraber karşılayan Teşvikiye Camii bir ibadet etmenin zevkini sonuna kadar size yaşatmakta.
24:09Dış cepheden baktığınızda sizi sutunlu, ön cephesiyle beraber sanki bir devlet mimarisi karşılarken
24:18içeriye doğru girdiğinizde mabete doğru geliyorsunuz.
24:21Esasında 19. yüzyıla mimari zenginin bütün boyutlarını burada görüyorsunuz.
24:26Hünkar mahfilinin olduğu alandan iç kısmı ibadet mekanına geçtiğinizde sizi aydınlık pencereler,
24:32yani ampir uslubunda yüksek uzun pencereler karşılıyor.
24:35Bu uslubu, bu mimari tarzı Ortaköy Camii'nde de Dolbahçe Camii'nde de görüyorsunuz.
24:40Ve bu özellik o dönemin zevki, anlayışının en güzel yansıtan mimari öğelerden biriyle de karşılaşmış oluyoruz.
24:50Şu an bulunduğum yer Hünkar Mahfili.
24:53Esasında Hünkar Dairesi demek daha doğru olur.
24:56Sultan II. Abdülhamit döneminde bu son şeklini alıyor.
25:00Biraz daha asıl mabeti örten, ön cepheyi tamamlayan bu yapı bir noktada Hünkar'ın
25:08ben buradayım ifadesinden başka bir şey ifade etmiyor.
25:12İç mekana doğru geçtiğimizde tamamen 19. yüzyılın o toplumsal zevkini, devlet zevkini yansıtıyor.
25:21Biliyorsunuz mabetler, camiler devletin sahip olduğu mimari estetiği, sahip olduğu sanatsal değerlerinin yansıtıldığı bir yerdir.
25:3219. yüzyıl Osmanlı mimari algısı ve süsleme, tezinat anlayışında çok güzel sergilendiği bir yerdir.
25:39Ampir usluplu yüksek pencereler, aydınlığı tamamen içeri almaktadır.
25:43Biliyorsunuz camilerin diğer mabetlerini ayıran temel özelliği gündelik hayatı içerisinde de bilmenizdir.
25:50Yani sizi ruhani olarak koparmaz mabetler ve camilerin temel özelliği dış mekanla iç mekan arasındaki kopukluğun olmamasıdır.
26:02İşte buradaki ampir usluplu yüksek pencereyle beraber ışık tamamen içeri alınırken sizdeki o ibadet ve zevkini bir noktada teşvik ediyor.
26:12Yani öyle ruhani bir atmosfer, asur tapınaklarından bir süre gelen o gizemli atmosferin verilmediği bir mabetlerdir camiler.
26:20Çünkü cami bizim hayatımızın merkezinde alır.
26:23Caminin içerisindeki tezinatlar ise dönemin zevkine göre düzenlenmiştir.
26:27Burada da Tevfike Camii'nde 19. yüzyılın dönemin zevkine göre düzenlendiği görülüyor.
26:33Esasında Osmanlı mimarisinin dinamizmini de yansıtıyor.
26:36Biliyorsunuz 16. yüzyıldan önceki tezini anlayışlar yavaş yavaş gelişerek ve değişerek yeni boyutlara kazandırıyor.
26:44İşte bunlardan bir tanesi de Tevfike Camii'dir.
26:47İçerisindeki mermer işçiliği, o mermer işçiliği üzerindeki altın varak süslemeler ve o tezinlerle beraber tamamlayan ayeti kerimeler, hat levhaları bunların hepsi bir ahenk içerisinde verilmiştir.
27:00Sizi hiçbir şekilde rahatsız etmez, gözü hiçbir şekilde rahatsız etmez, perspektife tamamen uyumludur.
27:06İşin enteresini tabii ki iç mekana girdiğinizde daha da net görüyorsunuz.
27:10Kare beden duvarlarının üzerinde hemen oturtulan kubbeyi ve o kubbeyin geçişindeki o düzenleme bugün Osmanlı mimarisi tek örnek olarak yer almaktadır.
27:30Müzik
27:46Son 25 yıldır vakıf eserlerimiz üzerine gerçekleştirilen restorasyonların her biri bir başarı hikayesi.
27:52Bu Tevfike Camii'de bu başarı hikayelerinden bir tanesini ev sahipliği yapmaktadır.
27:58Arkamda görmüş olduğunuz minber şöyle uzaktan bakıldığına mermer zannedilir ama ahşaptır.
28:04Üzerindeki altın varaklar tezinleri harikulade başarılmış bir örnektir.
28:10Mihrabı Rumilerle beraber o zinciret motiflerinin her biri tezinciler için muhteşem bir veritabanı gibidir.
28:17Beni çok etkiler. Bilhassa Tevfike Camii'nin mihrab süslemesi kendine has tarzıyla beraber 1900 yıl tezinin güzel bir örneğidir.
28:27Bugün yine Tevfike Camii'ne geldiğinizde Hünkar Mahfili kafesleri dikkatinizi çekecektir.
28:34Tevfike Camii Hünkar Mahfili yani dairesinin de bugünkü mimar forma kavuşması Sultan 2. Abdülhamit döneminde olmuştur.
28:42Bu döneme ait Hünkar Mahfili ahşap kafesleri de o dönemde yaptırılmış olduğunu bilmekteyiz.
29:20Tevfike Camii'nin mihrab süslemesi
29:26Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
29:32Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
29:38Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
29:44Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
29:50Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
29:56Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
30:02Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
30:08Tevfike Camii'nin mihrab süslesi
30:12Vakıf Katılım tarihte yürüyen adamla vakıf eserlerimizi sundu.