Doğanın sesine kulak veren Güven İslamoğlu ile Yeşil Doğa, bu hafta siyah çayın yanı sıra yeşil çay üretiminde de aktif durumda olan Rize'de bir çay bahçesine konuk oldu. İslamoğlu; motor ve makas değmeden elle toplanan, bebek gibi bakılan çayları ekranlara getirdi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Merhaba ben Güneş İstanbul Yeşilova programı ile yine karşınızdayız.
00:26Bugün güzel bir hikaye ekrana götüreceğiz, çay bahçesindeyiz.
00:29Eskiden elle toplanırdı çay, çok kaliteliydi.
00:32Makas dediler, sonra motor devreye girdi ve çayın kalitesi biraz düşmeye başladı.
00:36Ama son zamanlarda butik işletmelerle artık kaliteli çaya ulaşmak mümkün.
00:42Elle topluyorlar, taşımalarına ona göre özen gösteriyorlar, çaya bebek gibi bakıyorlar.
00:47Ve tabi haliyle çok kaliteli bir çay elde ediliyor.
00:50Biz siyah çaya düşkündük ama yeşil çay da üretilmeye başladı.
00:54Son zamanlarda kahve kültürü de çay üretilen bölgeleri zorlama aşamasında.
01:00İşte bu hafta bu hikayeyi ekrana getireceğiz.
01:03Güzel bir hikaye.
01:04Nasıl çay demleniyor, kaliteli çay nasıl üretiliyor görmek istiyorsanız bu programı kaçırmayın.
01:09Yeşilova başlıyor.
01:25Bütün siyah çay, yeşil çaylar taze yapraktan güzel oluyor.
01:29Taze çay eskiden babaannelerimiz...
01:31Elle toplardı.
01:32Tabi ki elle toplardı.
01:34Onun lezzeti tadından içilmezdi.
01:37Şimdi kart çaylar toplanıyor.
01:40Taze çay toplayalım, çayımızı toplayalım.
01:43Çayımızı toplayalım, çayımızı toplayalım, çayımızı toplayalım, çayımızı toplayalım.
01:49Şimdi kart çaylar toplanıyor.
01:52Taze çay toplayalım, çayımızın kalitesini nasıl daha güzel yapabiliriz diye uğraştık.
01:58Farkında olan müstahsillerimiz var, 50'ye yakın.
02:01Onlardan taze çay alıyoruz, üretiyoruz ve çok memnunuz.
02:20Şu anda gelen çay var, onu denetliyorlar.
02:22Daha sonra buraya geliyor.
02:24Burada aşağıdan hava veriyor.
02:27Nemini atıyor çay.
02:28Yavaş yavaş ondan sonra işlenmeye doğru gidiyor.
02:31Ben çocukken çay alım evleri vardı.
02:33Bunları böyle dökerlerdi.
02:35Üstünde zıplardı ki evleri.
02:37Çay fırtınası.
02:38Çay fırtına.
02:39Çay fırtınası.
02:41Dökerlerdi.
02:42Çay fırtınası.
02:43Çay fırtınası.
02:44Çay fırtınası.
02:45Çay fırtınası.
02:46Çay fırtınası.
02:47Üstünde zıplardık ki ezilsin daha fazla yer alsın diye tabi o zaman çayın kalitesi kaçıyor ama şimdi öyle değil.
02:54Bakın gayet refah çay ezilmeden yolculuğuna başlıyoruz. Yani kalite için bunlara ihtiyaç var.
03:07Gelen çaylarımız siyah çay için. Siyah yaprak siyah çay için.
03:11Yani normal toz değil de yaprak siyah çay işliyoruz. Seylon çayını Türk çayını üretiyoruz.
03:17Ünitede gördüğünüz siyah çay içindir. İçinde iki buçuk yaprak var, üç buçuk yaprak var.
03:23Şu an dinlenmez. Yirmi dört saat dinlenecek siyah çay olacak.
03:28Elimdeki çay, çay bitkisi biliyorsunuz ağaç familyasındandır.
03:32Yani toplamazsan ağaç haline gelir. Çay bitkisinden birçok çay elde edilebiliyor.
03:39En yukarıda şu gördüğünüz beyaz çaydır. Belki bilmiyorsunuz, görmüş olursunuz.
03:44İki buçuk yaprak halinde taze toplanmıştan yeşil çay elde edilir.
03:49Üç buçuk yapraktan, yani biraz daha bu tazedir, biraz daha sert çaydan siyah çay elde edilir.
03:57Aşamaları farklı olur. Aşamaları farklı olunca, yani ilk yeşil çay işlenir taze iken.
04:02Biraz daha olgunlaşınca siyah çay işlenir. Biraz daha olgunlaşınca toz siyah çay işlenir.
04:09O zaman ilk ürün yeşil çaya mı gidiyor?
04:11Yeşil çay, yeşil çay.
04:13En kalitesi yeşil çaya gidiyor o zaman.
04:15Evet, tabii. Yani kaliteli sürgün, mayıs sürgünü, yani ilk hasa çayı, kıştan gelen ilk hasa çay çok iyi bir çaydır.
04:23Yani elek altı çay dedikleri çayın en özü.
04:33Şokluyoruz. Bunlar şoklama makineleri.
04:35Şoklamadan çıktıktan sonra da kıvırmaya gidiyor.
04:37Bütün çay böyle mi oluyor normalde?
04:39Kıvırma aşaması bu. Ama büyük endüstriyel fabrikalarda bu iki tonluk kıvırmalar var.
04:42Bir tonluk kıvırma var. Bu yirmi kiloluk.
04:44Ben butik testlerde bu sanki elle yapılıyor sanmıştım.
04:47Elle yapıyoruz, elle de yapıyoruz.
04:49Ne yapıyor şimdi bu bunu?
04:51Kıvırıyor. Kıvırma işlemi şu.
04:53Yani şu an presliyor gibi.
04:55Evet, onu yapıyor ve değişik bir aktif madde salgılanmasını sağlıyor.
04:59Yani bu yeşil çayda yaklaşık işte on beş, yirmi dakika, siyah çayda iki saat.
05:14Kuruduktan sonra tüketime mi gidiyorsun?
05:16Tüketime mi gidiyorsun?
05:18Evet.
05:20Kuruduktan sonra tüketime mi gideceksin?
05:23Fırından sonra arkadaşlarım kontrol edecekler.
05:25Kalite kontrolü yapıldıktan sonra, tadıldıktan sonra çuvallanacak.
05:28Ürünün nereden geldiği yazılacak, tarihi yazılacak ve dinlendirilecek.
05:33Peki yıllarca bu bölgede yaşayan insanlar, ben dahil olmak üzere biz yeşil çay içmedik.
05:38Evet.
05:39El çayı da görmedik, yapma ihtiyacımız da olmadı.
05:42Niye şimdi, niye olmamış?
05:44Ya da yeşil çay içilmez bir denmiş o zaman.
05:47Sanıyorum Türkiye hep tek tip çayla gitmiş ve endüstriyel, büyük büyük tek tip çay üreten fabrikalar kurulmuş.
05:52Ve siyah çay kültürü bizde oturmuş.
05:54Aslında dünyada da öyle.
05:55Yani dünyada da çayın yüzde doksan beşi siyah çay tüketiliyor.
05:58Ama bizde şimdi yavaş yavaş, şimdi yeşil çayın sağlıksal faydaları daha farklı.
06:02Yani işte anti aging, o için kullanılıyor, işte anti oksidan şeyler içeriyor.
06:07Yani içerisindeki aktif maddeler farklı.
06:09Yani siyah çay da aslında faydalı bir bitki ama, üretimde yani siyah çay fermante ve okside,
06:14yeşil çay ise fermante ve okside değil.
06:17Dolayısıyla aktif maddeler farklı.
06:19Biraz daha sağlıklı şey var ve insana sanıyorum geliştikçe biz öğrendikçe insanoğlu biraz daha sağlıklı şeyler tüketmek istiyor.
06:25Yeşil çay, yeşil biraz o tarafında gibi.
06:27Bu şimdi elle mi yoğrulacak?
06:29Bu yoğruldu, bu kırıldı.
06:31Kırıldı.
06:32Kırıldığına girmeyi bekliyor.
06:33Burada önemli olan ne?
06:35Kalitesiz çay içiyorsak ne olmuş kalitesiz çay içiyoruz?
06:39Bir kere malzeme çok önemli.
06:41Bu çayın malzemesi de yaprak.
06:42İyi bir yaprak kullanmak gerekiyor.
06:44Yani iyi toplanmış, iyi bir bahçeden.
06:46Biz ekip olarak bütün arkadaşların, biz yaprak hakikaten böyle prenses muamelesi yapıyoruz.
06:50Pamuklara sarıyoruz, öyle diyeyim yani buraya gelene kadar.
06:53Dolayısıyla aldığımız çaylar hep böyle müstesniden 30 kilo, 40 kilo, 50 kilo çaylar alıyoruz.
06:58Asıl yani iyi çayın hikayesi iyi yaprakla başlıyor.
07:01Yani tarladan iyi yaprağın gelmiş.
07:03İyi toplanmış.
07:04İyi toplanmış, bahçenin bakımlı, çayın taze olması gerekiyor.
07:13Tezene, papatya, varut ağacı içine ekleyerek çok müthiş bir yeşil çay elde ediyoruz.
07:21Sindirimi kolaylaştırıcı ve...
07:24Peki bunları eklerken siz mi karar veriyorsunuz?
07:28Tabii ki ben.
07:29Öyle mi?
07:30Evet.
07:31Sesim yok.
07:32Yok sorun değil.
07:34Bütün aşamalarını biz patronumuzla birlikte karar veriyoruz.
07:37Önce hiç böyle alıp koyuyorsunuz, papatya deneyip güzel oldu mu diyorsun.
07:40Tabii ki.
07:41Argeç çalışması.
07:42Hiçbir çayımızı denemeden müşterilerimize, misafirlerimize hiçbir şey ikram etmeyiz.
07:48Önce biz tadını, önce biz beğeniriz.
07:51Ondan sonra misafirlerimize veririz dışarıya gider.
07:54İlk yeşil çayı ne zaman içtin?
07:56İlk yeşil çayı 7 sene önce.
07:597 sene önce.
08:00Daha önce o kadar çay ürettiniz, hiç yeşil çay içmediniz.
08:03Hiç yeşil çay içmedim.
08:04Yeşil çayın tadını da bilmiyordum.
08:05Bütün yeşil çay serilerini içtik.
08:06Ve herkes içmedi.
08:07Siyah mı, yeşil mi?
08:08Yeşil.
08:09Yeşil.
08:10Aa ciddi misin?
08:11Yeşil.
08:12Ciddiyim.
08:13Onca sene mahrum kaldım.
08:14Üretme onca sene sonra karar ver.
08:15Hakikaten çok iyiyim.
08:16Ya biz.
08:17Onca sene ben de Rize'yle burada olduğum için çay çok toplamıştım ama yeşil çayı
08:18sonra da öğrendik.
08:19Hatta yani üretildiğini bile bilmiyorduk da.
08:20Üretilince bakarız.
08:21Çayın tadını da bilmiyorduk.
08:22Çayın tadını da bilmiyorduk.
08:23Biraz geç kaldık ama dünya tüketiyor.
08:54Niye bunu yapıyoruz?
09:00Şimdi acı suyunu çıkarıyoruz.
09:03Kim insan yeşil çayı acıdır diye içmeyenler oluyor.
09:07Yeşil çayı acıdır.
09:08Ben içmeyeyim.
09:09Aslında acı suyu çıkarıldığı yeşil çay mükemmel hafif tadı olur.
09:15Bu çanak sıcak.
09:16Evet.
09:17Niye?
09:18Çıktığı su, acı sular burada kurur.
09:20Bir yandan işlem yapıyorsun.
09:22Bir yandan acı suyu, şu gördüğünüz çay lekeleri acı suyu bir yandan kurutuyor.
09:29Direkt olmuyor.
09:30Bunlar hep elle mi yapılıyor?
09:31Tabii.
09:32Şöyle arada havalandırıyorsunuz.
09:53Çay konsepti nasıl başladı?
09:54Yıllardır çay toplanıyor.
09:55Ama hiç böyle bir şey yoktu.
09:57Hep fabrikalara veriliyordu.
09:58Yabancı firmalar buralara girdi.
10:00Ama bu konsept yeni başladı.
10:02Nasıl başladı bu iş?
10:032013 yılıydı.
10:05Çayda büyük sorun vardı.
10:07Benim gördüğüm buydu.
10:09Bir kere çok saygısızca davranılıyordu.
10:13Biraz belki kaba olacak ama gerçek buydu.
10:15Kötü davranılıyordu çay.
10:17Toplarken, üretirken, taşınırken, üretilirken her şeyi kötü.
10:21Halen öyle.
10:23Bunun düzeltilmesi gerektiğini düşündük.
10:25Birçok ürünü üretmek istiyoruz.
10:27Tek bir çeşit çayımız var.
10:29Yüzyıldır neredeyse sadece bir çeşit üretebilmişiz.
10:32Bu yetmiyor.
10:33Rekabet etme şansımız zaten yok.
10:35Bunu çeşitlendirdik öncelikle.
10:37Siyah çaya mesela yayla çiçeği kattık.
10:40Bergamot zaten vardı ama portakal çiçeği yoktu.
10:43Onu kattık.
10:44Onu biraz zenginleştirdik.
10:46Daha sonra yine 2013 yılında yeşil çay üretimine başladım.
10:50Türkiye'de bu bilgiyi alabileceğimiz hiçbir yer yoktu.
10:54Youtube'dan aldık.
10:56Bütün çay üretimini Youtube'dan öğrendim.
10:58Yeşil çayın Çin usulü üretimini yaptık.
11:0137 kilogramla başladığımızda şu anda dünyanın 12 ülkesine yeşil çay ihraç edecek kapasiteye çıktık.
11:09Çünkü oluyor.
11:11Yani isteyince oluyor.
11:13Çayın çeşitliliğini arttırdık.
11:15Hem değerini arttırdık, hem de istihdamı arttırdık.
11:18Çünkü bu insanlar bu çay iki buçuk yapraktan alıyor.
11:21Bu insanlar bunu topluyor kendi tarlalarından.
11:24Bize daha yüksek ücretlerden satıyor.
11:26Biz üretiyoruz ve onlar da bunun faydasını görüyor.
11:30Mesela bir Almana ya da bir İngiliz'e Türk siyah çay şöyle güzel, böyle güzel deyip satamıyoruz.
11:35Ama onların içtiği türü sattığımız zaman emin olun birkaç yıl sonra Türk çay kültürü,
11:41yani bu demliklerde demlediğimiz çaylar Avrupa'da yaygınlaşacak.
11:48Çay demlemenin bir şeyi var mı?
11:50Yöntemi.
11:51Yöntemi var mı?
11:52Var ama hani kolay yöntemi dersek yine klasik Türk çayı demleme yöntemi belli zaten.
11:58İki demlikli bir çaydanlık üstünde de demlik olacak.
12:02Sıcak su kaynayacak.
12:03Kaynadıktan sonra üst demliğe sıcak suyu koyuyoruz ve üstüne çayı ekliyoruz.
12:08Bunun nedeni çayın berrak olmasını sağlamış.
12:11Bir de üstüne çay koyduktan sonra alttaki suyu çok fokur fokur kaynatmamak lazım ki üstü çok kaynamasın.
12:17Yani çay yanmasın.
12:18Ve o en az 15 dakika, 15-17 dakika arası demlemek gerekiyor ki çay lezzetini iyice alsın.
12:26Ve berrak da oluyor suyun üstüne çay koyunca.
12:29Yeşil.
12:30Yeşil çay, sıcak suyun içine yeşil demliği koyuyoruz.
12:35Ama sıcak suda 100 santigrat derecelik kaynamış olmaması gerekiyor.
12:39Yani 90-80'e inmesi gerekiyor ki o içindeki lezzet kaybolmasın.
13:06Ne içerseniz için kalitesi sudan gelir.
13:11Su temizse, su berraksa, su yumuşaksa her şeyin tadı güzel olur.
13:15Çayı burada içmenizin güzelliği de o zaten.
13:17Çünkü kaynağı bu gördüğünüz sular.
13:20O yüzden önemli olan su kaynaklarımızı korursak her şeyin tadı çok güzel olur.
13:25Haftaya bir başka yerde, bir başka hikayede birlikte olacağız.
13:28Hoşçakalın.
13:35İzlediğiniz için teşekkür ederim.