Başkent Kulisi - Selçuk Bayraktar | 2 Ekim 2024
Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in hazırlayıp sunduğu, siyaset dünyasındaki önemli gelişmelerin yer aldığı Başkent Kulisi programının bu bölümdeki konuğu Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan oluyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın konuk olduğu Başkent Kulisi programında; "Erken Seçim Tartışmaları, Enflasyon Düşmeye Başladı Mı ?, Sanayicinin Kurda Artış Talebi,
İsrail Saldırılarının Ekonomiye Etkileri, Orta Vadeli Programda Hedefe Ulaşılabildi mi ? Yabancı Yatırımcıların Türkiye'ye İlgisi Nasıl ?" ve siyaset dünyasındaki öne çıkan başlıklar masaya yatırıldı.
Siyasi gelişmelerin, toplumsal olayların ve ülkede olup bitenin masaya yatırıldığı Başkent Kulisi her Pazar Kanal 7 ekranlarında…
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın konuk olduğu Başkent Kulisi programında; "Erken Seçim Tartışmaları, Enflasyon Düşmeye Başladı Mı ?, Sanayicinin Kurda Artış Talebi,
İsrail Saldırılarının Ekonomiye Etkileri, Orta Vadeli Programda Hedefe Ulaşılabildi mi ? Yabancı Yatırımcıların Türkiye'ye İlgisi Nasıl ?" ve siyaset dünyasındaki öne çıkan başlıklar masaya yatırıldı.
Siyasi gelişmelerin, toplumsal olayların ve ülkede olup bitenin masaya yatırıldığı Başkent Kulisi her Pazar Kanal 7 ekranlarında…
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Hepinize iyi akşamlar diliyoruz Adana Şakirpaşa Havalimanı'ndan huzurlarınızdayız.
00:00:14Özel bir konuğumuz var bugün Türkiye'de savunma sanayi devriminin öncü isimlerinden
00:00:20biri Baykar Teknoloji Yönetici Kurulu Başkanı Sayın Selçuk Bayraktar bugün bizlerle
00:00:26birlikte.
00:00:27Çok teşekkür ediyoruz.
00:00:29Hoşbulduk.
00:00:30Bizler teşekkür ediyoruz.
00:00:31Sağolunuz.
00:00:32Teknofest'in paydaşı olduğunuz için yol arkadaşımız olduğunuz için.
00:00:36Çok teşekkür ediyoruz.
00:00:37Büyük bir memnuniyetle.
00:00:38İlk yılından itibaren ayrıca.
00:00:402018'den bu yana.
00:00:41Doğru.
00:00:42Evet.
00:00:43Kanal 7 ve Ülke TV ortak yayınında efendim Hasan Öztürk ile birlikte Ülke TV genel
00:00:48yayın yönetmeni Sayın Bayraktar'a sorularımızı yönelteceğiz.
00:00:52Teknofest ile başlayalım.
00:00:55Sayın Cumhurbaşkanı Teknofest gençliği tabirini kullandı.
00:00:58Yani bu X, Y, Z gençliği gibi tabirler.
00:01:01Teknofest kuşağı.
00:01:02Kuşağı evet.
00:01:03Bugün açıklamalarınızı gördüm ben.
00:01:06Yani 1.6 milyon başvuru var dediniz.
00:01:10Yarışmaları olan başvuru bu.
00:01:12Ziyaretçi değil.
00:01:13Ziyaretçilerde de 10 milyonu aştık dediniz.
00:01:15Toplamda.
00:01:16Toplamda.
00:01:172018'den.
00:01:182018'den bu yana 10 milyonu aştı.
00:01:21Çok büyük bir rakam bu.
00:01:23Bu inanılmaz bir rakam.
00:01:25Bir dip dalga diyordunuz mesela.
00:01:27Dip dalga mıdır bu nedir?
00:01:29Bu artık evet bu tsunami ama daha iyi anlamda bir tsunami.
00:01:34İnşallah hem ülkemizi tam bağımsızlığa kavuşturacak.
00:01:38Her anlamda teknolojik kuşatmaya maruz kaldığımız her anlamda.
00:01:43Bunun yanında bütün dost ve kardeş coğrafyalarımıza da ilham verecek bir dip dalga.
00:01:49Evet teknolojinin festivali olur mu?
00:01:53Sorusunu sormak mümkün.
00:01:55Kirazın festivali var.
00:01:57Karpuz festivali var.
00:01:59Müzik festivalleri var.
00:02:01Sinema festivalleri var.
00:02:03Ve evet ülkemizde futbol bir festival edasıyla büyük bir coşkuyla takip ediliyor.
00:02:09Bizler için de bu festivali tasarlarken aynı soru geçerliydi.
00:02:14Acaba milletimiz rahmet edecek mi?
00:02:16Bizim beklediğimizden çok çok daha fazla rahmet gösterdi.
00:02:20Adeta yitik bir sevdasına kavuşurcasına destek verdi milletimiz bu dalgaya, bu dip dalgaya.
00:02:28O anlamda da elbette ülkemiz adına, medeniyetimiz adına bizlerin umutlarını her yıl Teknofest yeşertiyor.
00:02:37Ve binlerce gönüllüsü, onun yanında 140'dan fazla paydaşıyla her birinin yöneticilerine kadar burada inanılmaz bir motivasyon görüyorsunuz.
00:02:49Hatta Türk Silahlı Kuvvetlerimizde de benzer motivasyonunu, güvenlik güçlerimizde de.
00:02:56Adeta insanlar bir anlamda bizler çektik, bizden sonraki nesiller çekmesin, hak ettiği yere gelsin.
00:03:06Ay Yıldızlı Bayrağımız, milletimiz medeniyetler yarışında ülkemiz hak ettiği kulvarda olsun anlayışıyla yaklaştılar.
00:03:17Bir çocuk gelsin bir uçağa dokunsun belki ülkemizin uzay programını inşa edecek.
00:03:23O çocuğu bulmak için adeta yarıştırılar, seferber oldular ve bunun tüm milletimize de yansıdığını değerlendiriyorum.
00:03:31Sizler de sağ olun ilk yıldan itibaren paydaşımız oldunuz ve Teknofest'in misyonunu, vizyonunu uzandığı tüm coğrafyalarla paylaşılmasına vesile oldunuz.
00:03:40O anlamda sizlere de yürekten şükranlarımı iletiyorum.
00:03:42İnsan kaynağı anlamında da buradan herhalde çok yararlanıyorsunuz.
00:03:46Elbette.
00:03:47Baykal olarak.
00:03:48Açıkçası ben sadece baykal olarak değil de diğer bütün paydaş kurumlarımıza da bu soruyu sanki böyle eleştirel bir gözle sordum.
00:03:58Yani roket yarışmamız var mesela.
00:04:00Çok böyle ileri düzeyin niş bir yarışma.
00:04:02Ne demek bu?
00:04:03Dünyada sadece bir başka yerde düzenleniyor sadece.
00:04:06Neredeyse Amerika Birleşik Devletleri'nde.
00:04:08Elbette Türkiye'de uzayda yani havacılıkta hak ettiği yerde değilken Allah'a şükür bugün itibariyle dünyaya damgasını vuracak markaları var ülkemizin.
00:04:19Siyahlarda dünya pazarının büyük çoğunluğu ülkemizde.
00:04:22Baykal dünyanın en büyük insansız hava aracı şirketi.
00:04:25Hem marka olarak hem üretim anlamında hem de ihracat olarak.
00:04:30Uzayda da bir iddia yükseltiyor ülkemiz.
00:04:33Acaba roket yarışmalarında başvuran gençlerimizin ne kadarı?
00:04:39Binlerce öğrenci çünkü bugüne kadar 2018'den bu yana bu yarışmalara katıldı.
00:04:47Ne kadarı roket sana, ülkemizin ihtiyaç duyduğu hava savunma silahlarını ve uzayda ihtiyaç duyduğu hem uydu araçlarından tutun da fırlatma araçlarına teknolojileri bu alanlarda istihdam oldular mı diye.
00:05:04Ben şu cevabı aldım.
00:05:08Bir kere başvuru kalitesinin çok arttığında.
00:05:11Çünkü biraz diğer mesleklerle de böyle.
00:05:14Bir müzisyen 20 yaşından sonra konservatuvara gittiğinde ufacık yaştan başlayan müzisyenle yanında su olup o enstrümanı çalan arasında fark olacaktır.
00:05:26Sizin mesleğinizde de elbette böyle.
00:05:28Adeta daha erken yaştan bu alanlara motive etmiş oluyoruz.
00:05:33Bir anlamda güdümlenmiş oluyor.
00:05:35Benim serüvenimde kendi hikayemde de benzer bir şey var.
00:05:39Ben ufacık yaştan havacılığa babam sayesinde merak saldım.
00:05:428 yaşından itibaren.
00:05:43Bir daha hiç kanımdan çıkmadı adeta.
00:05:46Adeta iyi bir virüs gibi.
00:05:49Dolayısıyla biz benzer hikayeleri inşa etmek istedik.
00:05:53Ve bunu tümüyle medeniyetimizin o sosyal anlayışıyla yani en imkanı olmayan çocuk bile gelsin bir uçağa dokunsun.
00:06:01Belki ülkemizin uzay programını inşa edecek diye köylerden binlerce çocuğumuzu teknofest alanına getiriyoruz.
00:06:09Bütün buraya olan geliş varışlarına kadar ayarlayarak, gidiş gelişlerine ulaşımını ayarlayarak,
00:06:20gün içinde ihtiyaç duydukları yemeği içmeye kadar on binlerce çocuğumuz buraya da geliyor.
00:06:26Yani belki kendi ailelerinin imkanlarıyla gelemezlerdi.
00:06:31Bunu da tümüyle Baykar olarak, T3 vakfı olarak üstleniyoruz.
00:06:36Teknofest yani adeta bir sosyal dönüşüm rüzgarı.
00:06:45Toplumun tüm kesimlerine ulaşan en gencinden en yaşlısına bir rüzgar.
00:06:52Bu arada Özdemir Bey'i de rahmetli alınacak.
00:06:56Allah razı olsun.
00:06:58Size biraz Hasan Öztürk'ün sözünü bırakacağım.
00:07:01Biraz güncel konularla alakalı sorular yöneltmek istiyoruz.
00:07:05Elbette bu arkamızda duran Akıncı, Kızıl Elma, yürüttüğünüz Uzay Çalışmaları, Fergan'ın projesi hepsini soracağız.
00:07:12Ama önce bir güncel alakalı sorularımız olacak.
00:07:15Hasan Öztürk başlayalım.
00:07:17Şuradan başlamakta fayda görüyorum.
00:07:19Şimdi çok yakıcı bir gerçeklikle karşı karşıyayız Orta Doğu'da.
00:07:23Bir Ocak'ta herkes uyurken sizin Galata Köprüsü'nün üzerindeki Filistin'e verdiğiniz destekten başlatarak
00:07:33bugün itibariyle Hizbullah lideri Nasrallah'ı da İsrail vurdu ve şimdi Lübnan'a yürüyor.
00:07:40Bunun karşısında İran bir misilleme yaptı.
00:07:43Bu misilleme İran açısından çok büyük bir başarı olarak İsrail açısından da başarısız olarak nitelendiriliyor.
00:07:49Bilmiyoruz. Daha çapını görmedik.
00:07:51Bu tablo size neyi anlatıyor? Önce oradan başlamak lazım.
00:07:56Orta Doğu'da ne oluyor? Bu ateş bize kadar gelir mi?
00:08:00Şimdi tabii bunun öncesinde de şunu gördük.
00:08:05Adeta bebeğini öldüreceğim, süt emiyorsa annesini öldüreceğim, varsa hayvanlarını da öldüreceğim diyen bir anlayışla,
00:08:18bunu dine çeviren bir inançla, bize tanrımızın emri bu diyen bir anlayışla karşı karşıya olduğumuzu gördük.
00:08:28Bunu böyle açıktan gururla söyleyen devlet yetkilileri gördük, İsrail Devleti'nin yetkilileri.
00:08:34Şimdi herhalde ben insanoğlunun tarihine baktığında, 200 bin yıllık müktesebatına baktığımızda
00:08:42böylesine vahim bir tablo çok az.
00:08:45Hele böylesine modern bir çağda, bu kadar bilgiye ulaştığımız bir çağda,
00:08:52bütün dünyanın küresel ölçekle birbirine bağlı olduğu bir çağda, bunun çok vahim bir tablo olduğunu değerlendirdim.
00:09:00İnsanlık, insanlığın korkunç bir karanlığa doğru sürüklendiğini,
00:09:08özellikle bu bakış açısının ve bu inancın sürüklediğini değerlendirmiş.
00:09:14Sonrasında yaşanan olaylar da açıkçası ve gitgide büyüyerek gelişen kriz,
00:09:23bunun devamı ancak bir anlamda doğal sonucu.
00:09:28Çünkü insanoğlunun bugüne kadar inşa ettiği bütün müesseseler,
00:09:33düşünün ki barışı, huzuru, insicamı koruyacak bütün müesseseler, yazılı kurallar, değerler,
00:09:41hepsinin içe sayıldığını görüyoruz.
00:09:44Yani bebeği öldürün diyen bir din anlayışı olabilir mi? Böyle bir tanrı olabilir mi?
00:09:49Bir kere bunu sorgulamak gerekiyor, yani varoluşsal sorular artık.
00:09:53İlk insan olduğunuzu düşünün yeryüzünde, insanoğlu 200 bin yıldır var gibi gözüküyor.
00:09:58Böyle bir dünya olabilmesi mümkün mü?
00:10:02İnsanoğlunun yaşayabilmesi, emniyet içinde yaşayabilmesi, yani ihtiyaçları yer açısına baktığınızda,
00:10:09ilk sırada emniyet gelir değil mi?
00:10:11Güvenlik de olmalı.
00:10:12Güvenlik gelir.
00:10:13Şimdi insanoğlunun soyunun devam etmesi mümkün değil.
00:10:15Hele böyle faşist bir, faşizan bir yaklaşımla, yani biz herkesten üstünüz, diğerleri insan bile değil.
00:10:23Yaklaşımı…
00:10:24Üstün ırk, inancı var.
00:10:25Evet, buna dayanan bir inanış, dünyada hüküm sürmeye başlayacaksa dünyanın sonu çok karanlık demektir.
00:10:33Şimdi bu, bugüne geldiğimizde, sizlerin de ifade ettiği gibi, İsrail'in saldırılana mukabil İran'ın füzelerle saldırdığını görüyoruz.
00:10:48Bunu da hava savunma silahlarının tam bir başarıyla angaja edemediğini görüyoruz.
00:10:54Bu da gayet, bu arada hava savunma silahlarının böylesine yüksek hızla giden ve bir anlamda sürü halinde gelen, salvalar halinde gelen bir taarruza dünyada karşı koyabilmesi pek mümkün değil.
00:11:12Askeri olarak değerlendirmemi istiyorsanız…
00:11:14Demir kubbenin zaafı açısından söylüyorsunuz.
00:11:17Yani elbette, bu kadar yoğun bir füze saldırısına ve bu kadar yüksek hızla gelen, en az 1500 kilometrelik füzelerden bahsediyoruz.
00:11:28Dünyada kolay kolay herhangi bir hava savunma silahının baş edebilmesi mümkün değil.
00:11:35Bir silah gerekmiyor bu arada, her bir füzeye birkaç silahla mukabele etmeniz gerekiyor.
00:11:42Ve bunların istatistik olarak başarıları ölçülüyor.
00:11:46Hele manevra yapacak olursa, bu füzelerin manevra kabiliyeti var olduğu söyleniyor, İran'ın kullandığı füzelerin.
00:11:54Neredeyse imkansıza yakın oluyor, angaja etmesi, hava savunma silahlarının.
00:11:59Dolayısıyla o anlamda…
00:12:01İran amacına ulaştı denebilir mi o zaman?
00:12:04Teknik anlamda ben başarılı olduğunu düşünüyorum.
00:12:07Peki ama bir maliyet üretmedi, bu da sorgulanıyor.
00:12:11O tarafını bilmiyorum tabii, o kadar derinlemesine nasıl bir zarar verdi onu bilemiyorum.
00:12:19Ama teknik olarak 1500 kilometre öteden o füzelerin fırlatılıp…
00:12:24Aynı anda yüzlercesinin fırlatılması…
00:12:26Yüzlercesinin sürü halinde gönderilmesi ve bir kısmın hedefine ulaşması bir başarıdır diyorsunuz siz.
00:12:32Benim anladığım büyük kısmı ulaşmış.
00:12:34Büyük kısmı?
00:12:36Benim anladığım büyük kısmı ulaşmış.
00:12:39Peki ben dün Sayın Cumhurbaşkanı meclis konuşmasında çok önemli bir konuşma yaptı.
00:12:45Yani dedi ki Filistin ve Lübnan'dan sonra İsrail yönetiminin gözünü dikeceği yer vatan topraklarımızdır dedi.
00:12:53Siz bu anlamda bir tehdit algısını kendi baktığınız yerden nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:13:00Ben insanlık için büyük bir tehdit olduğunu düşünüyorum.
00:13:03Ben bebeğini öldüreceğim, süt emiyorsa annesini de öldürebileceğim.
00:13:08Bazı hayvanlarını da öldüreceğim diyen bir anlayışın…
00:13:13Herkes için tehdit ediyorsunuz.
00:13:15Ve bunu din olarak benimseyen bir anlayışın bütün insanlık için büyük bir tehdit olduğunu değerlendiriyorum.
00:13:20Ve insanlığın da varoluşsal bir tehdit olduğunu değerlendiriyorum.
00:13:24İsrail yönetilmek için mi?
00:13:26Dolayısıyla sadece bir Müslüman olarak değil, sadece İslam dünyası açısından değil, insanlık açısından.
00:13:31200 bin yıllık müktesebat açısından baktığınızda insanoğlunun birikimine hepsine aykırı olduğunu değerlendiriyorum.
00:13:38Ve makul herhangi bir insan da yeryüzünde yaşayan 8,5 milyar insan varsa böyle bir şeyin olamayacağını söyler.
00:13:45Çünkü ne oluyorsa bitiyorsa dünya üzerinde hepimizin bütün bu sosyal oluşumda bir katkısı varsa bir kere bebeklerin yok.
00:13:54Çünkü oyunun dışındalar.
00:13:57Herhangi bir etkileri yok, herhangi bir farkındalıkları yok ve insanoğlunun en masum bir anlamda yeryüzündeki en masum varlıklar.
00:14:05İnsanoğlunun soyunu devam ettirecek en masum varlıklar.
00:14:08Bir kere asla onları suçlu tutacak bir şekilde onlara bir fatura üretecek bir anlayış insanoğlu için büyük tehdittir diye değerlendiriyorum.
00:14:19Elbette ülkemizi de bu yönden ciddi anlamda ilgilendiriyor.
00:14:24Ve elbette biz şunları da yaşadık.
00:14:26Milli Teknoloji Hamlesi diyoruz, tam bağımsız Türkiye diyoruz.
00:14:30Tam bağımsız, güçlü ve müreffeh Türkiye diyoruz.
00:14:32Niye bunu söylüyoruz?
00:14:34Çünkü taşıma suyla değirmenin dönmeyeceğini biliyoruz.
00:14:37Biz bu silahları savunma sanayi kapasitesini dışarıdan alacak olsaydık ne olduğunu yaşayarak öğrendik.
00:14:45Kıymeti daha iyi anlaşılıyor şimdi diye mi?
00:14:47Elbette. Dolayısıyla bütün bu Milli Teknoloji Hamlesi dalgasını da tek nefesi de bundan dolayı düzenliyoruz.
00:14:55Bütün bu emek, bütün bu gayret, bütün bu çaba sen geleceksin diye diyoruz.
00:15:00O gelecek olan çocuk ne yapacak?
00:15:03Ülkemizi bütün bu alanlarda sadece savunma sanayiinde değil, teknolojinin tüm diğer sivil alanlarında da,
00:15:09teknoloji dünyadaki en büyük dönüşüm rüzgarıysa hepsini de bağımsız kılacak diye.
00:15:14O bağımsızlıktan kastımız ne? Elbette kendini savunma kapasitesi ilk başta.
00:15:20Sonrasında bunun yanında kendi medeniyetini, gönül coğrafyasını savunma kapasitesi.
00:15:27Bunun yanında insanlığın faydasına ve medeniyetimizin, gönül coğrafyamızın faydasına bir kolaylık ve zenginlik üretme kapasitesi elbette.
00:15:39Şurasını biraz açmakta fayda var diye düşünüyorum.
00:15:43Siz dediniz ki böyle bir taarruza, bu kadar hızlı hareket eden füzelere karşı bir savunma sisteminin mücadele etmesi zor dediniz.
00:15:56Her karşı koyabilmesi çok zor. Herhangi bir savunma sisteminin karşı koyabilmesi çok zor.
00:16:02Peki bu çelik kubbe meselesini biraz konuşabilir miyiz?
00:16:06Biz bir çelik kubbe inşa etmek istiyoruz, Türkiye'ye bir hava savunma sistemi kurmak istiyoruz.
00:16:11Bu sistem o sistemden farklı olacak mı?
00:16:16Benim bilgim dahilinde daha yenidesi modern bir sistem olacak.
00:16:21Ama bir yandan şöyle bakarsak, Türkiye'nin hava savunma kapasitesi ne durumdadır diye bakarsak,
00:16:27biz milli silahlarımızı geliştirdik ve kademe kademe geliştirmeye devam ediyoruz.
00:16:33Ama henüz bunların epey bir kısmını özellikle uzun menzilli olanları henüz envanterde, sahada kullanıma başlamadı.
00:16:43Türkiye havacılıkta olduğu gibi, havacılığında bir uzantısı olan hava savunma sistemlerinde de adeta akamete uğratılmış bir serüvenin hikayesini yaşıyordu.
00:16:55Şimdi havacılıkta, özellikle insansız havacılıkta dünyaya damgasını vuracak işler başardı.
00:17:01Ama bir yandan bunun yanında bu hava araçlarının kullandığı silahları da geliştirdi.
00:17:07Hatta çok geniş bir yelpazede ama daha karmaşık olan hava savunma sistemleri adım adım gelmeye başlıyor.
00:17:13Biz 20 sene öncesine döndüğümüzde %85 oranın da yurtdışına muhtaç olan bir ülkeydik.
00:17:21Bütün kaynaklarımız, yani kısıtlı olan kaynaklarımız yurtdışına gidiyordu.
00:17:26Bugün kendi projelerimizi geliştirip dünyaya milyarlarca dolar ihracat yapan bir Türkiye'den bahsediyoruz.
00:17:33Dolayısıyla bunlar da zaman içinde gelecektir.
00:17:37Şu an itibariyle hava savunma kapasitemiz yeterli mi diye soracak olsanız bir teknik uzman gözüyle,
00:17:46bugünkü tehdit açısından bakarsak ben yeterince, yeterli düzeyde olduğunu düşünmüyorum.
00:17:52Ama ilmemiz ve bu alandaki çalışmalarımız, gayretimiz Roketsan çalışıyor.
00:17:59Bunun yanında Aselsan ciddi bir teknolojiyle olmuyor.
00:18:03Sadece füze teknolojisi değil bu.
00:18:05Çok karmaşık bir sistemden bahsediyoruz.
00:18:07Aselsan ve TÜBİTAN da bildiğim kadarıyla katkısı var.
00:18:13Bu alanda da ciddi çalışmalar yürütülüyor.
00:18:17Bunların üretilmesi de gerekecektir.
00:18:19Doğru yoldayız ama biraz daha zamana ihtiyacımız var diyorsunuz ona da.
00:18:24Dünyanın bu haline baktığımızda elbette.
00:18:27Ne kadar bir süre?
00:18:29Bu hikaye tam bir caydırıcılık elde etmesi,
00:18:32Türkiye'nin sizin baktığınız perspektifte dışarıdan yan gözle bakılamayacak bir hikayene gelmesi.
00:18:41Tek başına hava savunma sistemi üreterek bu olmaz.
00:18:44Çünkü hava savunma silahları şöyle çalışıyor.
00:18:49Düşünün ki karşıdan size bir mermi geliyor, başka bir mermiyle onu vurmaya çalışıyorsunuz.
00:18:54Şimdi mermiyi atmak kolay ama onu havada vurmak çok daha zor.
00:18:57Hele manevra yapan bir mermi ise işiniz çok daha zor.
00:19:01Hem istatistik olarak daha zor hem de baskın basanındır bir anlamda.
00:19:06O vecih sözü itibariyle daha zor.
00:19:09Bir mermi de atmayabilir, bir füze de atmayabilir.
00:19:11Onlarcasını atabilir.
00:19:13Dolayısıyla sadece hava savunma silahları açısından değil.
00:19:17Bunun yanında uzun menzilli balistik füzeler de asıl caydırıcı unsurlar.
00:19:23Aslında bakarsanız.
00:19:25Yani bir anlamda uzaktan atma, atabilme kabiliyeti, uzaktan vurabilme kabiliyeti caydırıcı unsurlar.
00:19:32Çünkü karşı taraf bildiğinde siz ona mukabele edecek silahlarınız var.
00:19:36Bu kadar kolay atmayacaktır.
00:19:37Caydırıcılık da budur zaten.
00:19:39Yani hava savunma silahları ile gelen füzeleri vurmaya durdurmaya çalışayım.
00:19:45%100 başarı asla mümkün değil.
00:19:47Saldırının tipine bağlı bu elbette.
00:19:55Ama dünkü tarzda bir saldırıya çok yayılı bir şekilde kurulmuş bir hava savunma silah sistemi birbirine entegre olmuş ancak durdurabilir.
00:20:06Burada bir şey sormak istiyorum.
00:20:08Hatta bazılarını da durduramaz.
00:20:09Yeni geldi.
00:20:10Şimdi bu evet biz bir teknolojiden de bahsediyoruz.
00:20:13Savaş teknolojisinden bahsediyoruz ama.
00:20:15İşi bir de Türkiye ölçüsünde.
00:20:17İçeride bir psikolojik eşiği de var.
00:20:21Yani bir psikolojik harp da yaşanıyor.
00:20:24S-400'ler niye alındı.
00:20:25Hangarda kalsın kalmasın.
00:20:28Baykar'ın başarısı.
00:20:30İhalar sihalar toroslar örneği üzerinden sürekli hedefe konan bir çerçeve.
00:20:37Bu teknolojiye sahip olma konusundaki karşısındaki engel bu anlamda nedir?
00:20:44En büyüğü öğrenilmiş çaresizlikti.
00:20:47Bunun hatta popüler bir alay konusu haline getirmesiydi.
00:20:52Şimdi uzaydan bahsediyoruz.
00:20:54Uzaydan bahsettiğimizde bizim neslimiz açısından baktığınızda meşhur bir komedyen
00:20:59ben astronot olacağım diyen çocuğa zıpla zıpla şimdiden zıplamaya başladı.
00:21:05Ancak gidersin.
00:21:06Türkler uzaya gidersin.
00:21:07Birinci husus budur diye.
00:21:08Bunun olduğunu düşünüyorum.
00:21:10Elbette bir örneği de olmadığından bu açıkçası bir öğrenilmiş çaresizlik hali olarak devam etmiş.
00:21:20Ve alay konusu olmuş bunları düşünenler de.
00:21:23Bizden bir şey olmaz duygusu.
00:21:27Uzaya astronot gönderdiğinde de uzay turisti dendi.
00:21:31Burada inşa etmek istediği, devletimizin inşa etmek istediği husus şu.
00:21:38Gençlerin bir anlamda hayallerinin içine sadece popçu, topçu değil de astronotlar da girsin.
00:21:47Nasıl ki teknolojist olmak varsa veya sanat alanında çalışıyorsa iddialı bir sanatçı olmak da elbette olmasını istiyorsak
00:21:57aynı şekilde astronot da olmak istesinler.
00:22:01Genç kızlarımız, genç erkeklerimiz, gençlerimiz.
00:22:06Bunun için yapıldı.
00:22:08Onun bile zaman zaman alaya alındığını gördük.
00:22:13Bunların önemli bir engel olduğunu değerlendiriyorum.
00:22:17Çünkü böyle bir çabayı bu şekilde yaraladığınızda ister istemez belki o alanda tekamül edecek gençlerin duyguları sönmüş oluyor.
00:22:30Çünkü inanç olmadan asla, düşünün ki bir takım maçı kazanamam zaten diye sahaya çıkacak olsa kazanması mümkün mü?
00:22:40Asla değil değil mi?
00:22:42Dolayısıyla bu da öyle.
00:22:44Bir kere öğrenilmiş çaresizliğin birinci husus olduğunu düşünüyorum.
00:22:48Onun büyük oranda ayıktığımızı değerlendiriyorum.
00:22:51Çünkü artık bizim neslimizde pek öyle değildi ama şimdiki gençler için dünyaya damgasını vurmuş yüksek teknoloji nişleri
00:23:02Kızıl Elma, Baykar dünyanın en büyük insan savarıcı şirketi.
00:23:06Bu bahsettiğimiz teknoloji binlerce bileşenden oluşan, milyonlarca satır yazılımdan oluşan.
00:23:12İlk değil mi bu savaş uçağı konseptinde?
00:23:15Dünyada benzer prototipler var.
00:23:17Hatta 10-12-13 sene öncesinden yapılmış prototipler var.
00:23:21Ama Kızıl Elma üretime en yakın olanı.
00:23:25Baykar dünyanın en büyük insan savarıcı markası.
00:23:28En fazla ülkeye ihraç eden insan savarıcı marka.
00:23:32Bütün gelirlerinin %97'si 90'ından fazla ihraç hattı olan bir marka.
00:23:38Düşünün böyle bir savunma sanayi şirketi olmadığı gibi çok az sayıda teknoloji şirketi vardır.
00:23:43Bütün savunma sanayi şirketlerinin asıl geliri kendi ülkelerindendir.
00:23:46Ve biz bütün bu geliştirdiğimiz teknolojileri kendi kaynaklarımızla, öz kaynaklarımızla yapıyoruz.
00:23:52Nereden geliyor bu kaynaklar diye sorsanız.
00:23:55Türk dışından yaptığımız yüksek katma değerli ihracattan geliyor.
00:23:58Ve o sayede uzay teknolojilerini de geliştirebiliyoruz.
00:24:01O sayede kendi imkanlarımızla Kızıl Elma'yı geliştirebiliyoruz.
00:24:05Kaç ülkeye ihraç var?
00:24:0734.
00:24:09Akıncı 10 ülke, Bayraktar T12 34 ülke.
00:24:14İkisi beraber olduğunda 35 ediyor.
00:24:17İnşallah Kızıl Elma daha da fazla.
00:24:19Kızıl Elma'dan seri üretimi başlıyor mu?
00:24:21Başladı şu anda.
00:24:22Başladı.
00:24:23Evet ama daha bir araç ürettik.
00:24:25Nedir takviminiz?
00:24:27Yani 2026'da daha yüksek adet T üretmeyi hedefliyoruz.
00:24:31Yani 10 üzerinde.
00:24:34Yerli kararı nedir?
00:24:35Bir dakika buradan bir haber var.
00:24:372026'da 10'dan fazla Kızıl Elma havada olacak.
00:24:43Şimdi tabii biz rakamları söylerken hep mesela Kızıl Elma'yı ilk uçuracağımızı biz Cumhuriyet'in 100. yılına milletimize söz verdik.
00:24:52Ondan bir yıl önce uçurduk.
00:24:54Bir ay kadar.
00:24:56Tutamadık dediniz değil mi öyle bir şey?
00:24:58Evet.
00:24:59Uçak artık yerde tutamadı.
00:25:01Uçmak istiyordu.
00:25:02Uçmak istiyordu.
00:25:04Yerliliği sordunuz.
00:25:06Kızıl Elma'nın bütün kritik bileşenleri, elektronikleri, avionikleri, lastiğine kadar Türkiye'de yapılıyor.
00:25:13Sadece jet motoru yurt dışından geliyor.
00:25:16Ukrayna'dan geliyor.
00:25:18O teknolojiyle alakalı da bizlerin çalışması var.
00:25:21Farklı kategoride olan biraz daha güçlü bir motorla alakalı da TEİ'nin çalışması var.
00:25:30Birkaç yıl yurt dışına bağımlı olacağız.
00:25:345-6 yıl içinde.
00:25:37Motor da.
00:25:38Hatta birkaç tip motor olacak Kızıl Elma'da.
00:25:41Yerli ve milli motor.
00:25:43Tümüyle tasarımı da yerli ve milli Türkiye'de yapılmış.
00:25:45Çünkü bu çok yeni bir teknoloji değil, eski bir teknoloji.
00:25:48Jet motor teknolojisi ama titizlikle takip edilmesi gereken ve kararlılıkla yürütülmesi gereken bir teknoloji.
00:25:57Ve şöyle dünyadaki programlara baktığınızda daha çok ekonomik anlamda sıkıntıya girebiliyorlar.
00:26:07Ama biz insansız avaricimiz dünyaya bir anlamda mark olarak nam saldığından,
00:26:13Kızıl Elma'da emsali bulunmaz bir insansız savaşacağı platformu olarak teknolojisiyle ve kabiliyetlere gireceğinden
00:26:24öyle bir problem yaşayacağımızı düşünmüyoruz.
00:26:26Kendi motorumuzu da geliştiriyoruz.
00:26:28Biraz yetenekleri Kızıl Elma'dan ne yapabiliyor?
00:26:32Birkaç varyantı var.
00:26:35Bir kere insansız.
00:26:37En büyük yeteneği o.
00:26:39Yani muharebe meydanına pilotu, en değerli unsur olan pilotu yaklaştırmamış oluyorsunuz.
00:26:47Bu çok kıymetli bir şey.
00:26:48Çünkü taarruzların bir kısmında, savaş uçaklarının yaptığı,
00:26:53düşünün ki pilot hedefe 5-10 kilometre kadar yaklaşmak zorunda kalıyor.
00:26:57Hatta daha bile yakın olabilir.
00:27:00Bazen evet, üzerindeki füzeye göre 100 kilometre geriden de taarruz edebilir ama
00:27:06o bile tehlikeli bir menzil günümüzün silahlarını düşündüğünüzde.
00:27:11Özellikle gökyüzünde üretilebilecek şu anda böyle teknolojiler var dünyada.
00:27:18Kamikaze dronları düşündüğünüzde insanlı savaş uçaklarının uçabilmesi gitgide zorlaşıyor.
00:27:26Ve insan çok zor yetiştirilen bir değer olduğundan ve en kıymetli unsur olduğundan bir savaş uçağı sistemindeki...
00:27:34Riske edemiyorsunuz.
00:27:36Dolayısıyla insanı o risklere, o tehlikeye sokmak, görevi de iyice riske atmış oluyorsunuz.
00:27:44Dolayısıyla insansız savaş uçaklarının bir anlamda çok yakın gelecekte havacılık muharebesinin domine edileceğini öngörüyoruz.
00:27:55Onun dışında yani insanda hava uçaklarında bir savaş uçağı olacağı için manevra kabiliyeti bakımından vesaire...
00:28:05Yani insanın fizyolojik limitlerinden gelen hususlardan dolayı savaş uçaklarının daha fazla limitleri var.
00:28:14Çünkü insanın dayanabileceği manevralar.
00:28:16Bir kere insanı sürekli eğitimden geçirmeniz lazım.
00:28:19Bir insanın harbe hazır bir şekilde pilot olarak devam edebilmesi için sürekli eğitim yapması lazım.
00:28:27İnsansız savaş uçağı öyle değil.
00:28:29Bilgisayarı bir defa akıllı hale getirdiğinizde ki dünyada da bunun örneği yapıldı.
00:28:34Şuna benziyor.
00:28:36Satrançta dünyanın en iyi oyuncusunu bilgisayar 20 sene önce yendi.
00:28:44Ve kocaman bir bilgisayardı bu.
00:28:46Yani o adamı 40 yılda yetiştirdiniz.
00:28:48Düşünün ki Kasparov'u.
00:28:51O makine haberhanesler çalıştığı bir defa yaptı ama bir sonraki Kasparov'u elde etmek şimdi ufacık bilgisayar bile yener.
00:28:59Öyle bir işlemci güne sahip bilgisayarlar.
00:29:02Yani o yazılımı kopyalama süresi kadar.
00:29:05Düşünün ki Kasparov'u yetiştirmek 40 yıl sürüyorsa o yazılımı kopyalamak saniyeler sürüyor.
00:29:14Şunu söylüyorum.
00:29:15Yani bir pilotu yetiştirmek.
00:29:17Düşünün ki pilotun satranç oynadığı gibi bir insansız savaşın satranç oynar gibi pilotun muharebe yaptığını düşünün.
00:29:27O kuralları belirleyin.
00:29:29Onu da bilgisayara öğretin.
00:29:31Öğrendiği andan itibaren bir sonraki pilotu yetiştirmeniz diye bir zaman yok.
00:29:36İstediğiniz kadar pilotunuz oluyor.
00:29:38Tam yapay zekayla beraber.
00:29:40Bu yapay zekayı biraz konuşalım mı?
00:29:42Çünkü bu yapay zekanın insanlığın yeni bir aşamaya geçmesi olarak da düşünülüyor.
00:29:51Ama aynı zamanda insanlığın sorunu da getirecek bir şey olarak da.
00:29:55Yani insanlığın yapay zeka konusunda nasıl düşünülüyor?
00:30:00Ben bugün konuşmamda da bahsettim.
00:30:02İnsanoğlu kaleme kavuştuğunda hatta enancımız bize kaleme yazıp okumayın.
00:30:11Yaradan'ın öğrettiğini aktarıyor.
00:30:15İlk ayet.
00:30:16Evet.
00:30:19Şimdi insanlık kalemi keşfetmeden önce kaleme sahip olmadan önce sözle iletişim kuruyordu.
00:30:26Düşüncelerini o şekilde aktarıyordu ve bir sonraki nesne de öyle aktarıyordu.
00:30:30Dolayısıyla araya bir sürü hurafe giriyordu.
00:30:34Yani ben şimdi 100 kişi geldi buraya diyordum.
00:30:37Siz başkasına söylerken 200 kişi diyordunuz.
00:30:41Sonra en üçten en üçe gittiğinde düşünün ki 10 bin kişi oluyordu.
00:30:47Kulaktan kulağa.
00:30:48Evet kulaktan kulağa.
00:30:49Belki öyle oluyordu.
00:30:50Dolayısıyla insanoğlu çok daha sistematik bir şekilde müktesebat bilgi biriktirme kabiliyetine kavuştu.
00:30:57Kalemle beraber.
00:30:58Yapay zekada öyle bir teknoloji.
00:31:00Yeni bir kalem bu.
00:31:01Yani bir anlamda insanoğlunun bilgiyi çok daha hızlı ve sistematik bir şekilde üretmesine vesile olacak bir araç.
00:31:13Elbette bu aynı zamanda büyük bir güç.
00:31:16İmkansız.
00:31:17Dolayısıyla bunun insanlık zararına kullanımları da elbette insanlık için büyük tehlike arz ediyor.
00:31:25Ama insanlık faydasına...
00:31:26Gazete olduğu gibi değil mi?
00:31:28Evet gazete olduğu gibi en fazla sayıda sivili en etkin biçimde yok etmek için kullanırsanız korkunç bir şey bu yapay zeka.
00:31:38Bütün teknolojiler için aynı şeyi söyleyebiliriz.
00:31:41Niyete göre...
00:31:44Ama bunun yanında insanlığı şifaya kavuşturacak yaygın bir şekilde hiç hayatında doktora gidememiş bir insana da yardımcı olabilir yapay zeka.
00:31:53Şu anda yapay zekadayla geliştirilen büyük dil modelleri tıp sınavlarını geçiyor rahatlıkla.
00:32:01Ve düşünün ki bütün doktorluk uzmanlarını bilebiliyor.
00:32:06Bir bilgisayar.
00:32:08Bir bilgisayar derken...
00:32:10Yapay zeka.
00:32:11Yazılım.
00:32:12Bir doktoru yetiştirmek ne kadar zaman alıyor?
00:32:15Ömrü boyunca eğitim veriyor.
00:32:19Ve bütün uzmanlık alanlarında.
00:32:22Dolayısıyla eğitim açısından da öyle büyük imkanlar sunabilecek bir teknoloji.
00:32:28Dünyanın her bir köşesine özel bir anlamda eğitmen üretebilecek bir teknoloji.
00:32:35Siz nasıl çalışıyorsunuz? Yapay zeka ile çok alakadar olduğunuzu biliyorum.
00:32:41Tabii bizim insansız av araçlarımız için geliştirdiğimiz teknolojiler var.
00:32:46Bir o tarafı var.
00:32:47Yani robotik de çok biliyorsunuz kullanılıyor.
00:32:49Çünkü uçakları olabildiğince akıllı yapmaya çalışıyoruz.
00:32:52Akıllı yapmaya çalışıyoruz derken silah sistemlerinin otomatik bir şekilde hedefleri bulup imha etmesi anlamında değil.
00:33:00Uçağın emniyetli bir şekilde uçması anlamında.
00:33:02Havadaki nesneleri tanıması anlamında.
00:33:05Yerdeki nesneleri, pisti, engelleri tanıması anlamında.
00:33:10Çok daha düşük bir istatistikle bir anlamda.
00:33:15Çünkü biz bütün bu hava araçlarımızı tasarlarken düşünün ki kaç milyon saatte bir kaza yapacak ve hata yapacak olasılıkları üzerinden tasarlarız.
00:33:27O olasılıkları da yok etmeye çalışırız.
00:33:29Dolayısıyla bunun için ileri düzey yapay zeka dediğimiz eskiden bunlara ileri düzey algoritma deniyordu.
00:33:36Algoritmalar tasarlayarak yapıyoruz.
00:33:38Bir, uçuş emniyeti açısından derinlemesine yapay zeka çalışmalarımız var.
00:33:45Yıllardır var.
00:33:46İki, çevresel farkındalık dediğimiz uçağın etrafında sensörleriyle etrafını algılaması, meteorolojiyi algılaması, pisti tanıması ve yeryüzü şekillerinden konumunu bulması gibi çalışmalarımız var.
00:34:02Bir de rotalarını otomatik bir şekilde düşünün ki motoru sustuğunda dahi otomatik bir şekilde ya bir araziye ya da piste dönüp inebilecek algoritmalar üzerinde yıllardır süren hatta uyguladığımız sahada da kullanılan çalışmalarımız var.
00:34:18Bunun yanında bir de Türkiye Teknoloji Takımı Vakfı olarak bu söylediklerim Baykal'la alakalıydı.
00:34:25Açık kaynaklı olacak şekilde Türkçe temelli T3 AI dediğimiz büyük dil modeli üzerine çalışıyoruz.
00:34:32Türkçeyi dünyadaki muadillerinden en iyi şekilde çalışacak bir teknoloji geliştirmeye.
00:34:39Bayağı ilerlediniz o zaman.
00:34:413 bin kişilik bir gönüllü ekibi var.
00:34:43Bir dakika bu nedir? Bu çok ilginç bir şey söylüyorsunuz.
00:34:46Türkçeyi dünyada...
00:34:48Tüm bilgisayarlar konuşmaya başladı biliyorsunuz.
00:34:50Bunlara büyük dil modeli deniyor.
00:34:52Adeta bir papağan gibi ama çok akıllı bir papağan gibi düşünün.
00:34:56Daha doğrusu insanı çok etkileyen bir papağan gibi.
00:34:59Çünkü bilgisayar bizim gibi düşünmüyor.
00:35:01Onu kesin biliyoruz.
00:35:02Kesin olarak biliyoruz.
00:35:03Yani insan gibi akletmiyor bilgisayar.
00:35:06Ama çok iyi taklit ediyor.
00:35:08Çok fazla bilgiyi yükleyebiliyorsunuz.
00:35:10Ve istatistiksel bir makine kullanarak size sanki o konuyu çok iyi biliyormuş gibi cevaplar veriyor.
00:35:18Ama içeride çarklar dönüyor bir anlamda onu düşünün.
00:35:21Saat çarkları vardır.
00:35:23Bizim gibi akletmiyor kesinlikle.
00:35:25Yani onun ötesinde asla bir şey hissetmiyor.
00:35:28Bilinç yok ama çalışıyor.
00:35:30Bilinç ve his yok.
00:35:31Bilinç yok ama çalışıyor.
00:35:32Akıllı yok tam anlamıyla.
00:35:33Ama çalışıyor.
00:35:34Çünkü insanoğlunun biz nasıl düşündüğünü tam olarak pozitif bilimciler keşfedebilmiş değil.
00:35:41Doğru.
00:35:42Yani bir kere konuşarak düşünüyoruz.
00:35:47Düşüncelerimizi konuşarak ifade ediyoruz ama bu sadece konuşuyor.
00:35:51Ama çok iyi konuşuyor.
00:35:53Ve bütün insanoğlunun bildiği bütün dillerde de konuşuyor.
00:35:57Bu işleri de hatta şöyle bir internette şöyle bir tabir gördüm sosyal medyada.
00:36:06Çok doğru bir tespit bence.
00:36:09Yapay zeka felsefemi ve sanatı bana bıraksın.
00:36:13Gitsin çamaşırlarımı yıkasın.
00:36:15Yerleri süpürsün.
00:36:17Ben de onu diyeceğim.
00:36:18Felsefe ve sanata geldiğinde hakikaten fikir vermedi.
00:36:21Hayır çok iyi.
00:36:22Orada çok iyi ama git evi yıka desen.
00:36:25Yani çamaşırları ütüle desen.
00:36:28Git çimleri biç desen.
00:36:29Ben de robotikçiyim.
00:36:32Yıllardır robotik üzerine çalışıyorum.
00:36:35Robotların hepsi isyan bayrağı kaldırır.
00:36:41Yapmazlar işi yani.
00:36:43Evet robotik çok kullanılıyor.
00:36:45Otomotivde fabrikayı robot gibi tasarladığınızda arabaların üretiminde bu gibi yerlerde kullanılıyor.
00:36:53Ama düşünün ki insanoğlunun en temel ameli işlevlerini yapın deseniz robot o kadar kolay değil.
00:37:00Tekstle gel benim gömleğimi dik veya ütüle.
00:37:03Dediğinizde robotlar gerçekten de bir anlamda hali hazırda çuvallıyorlar.
00:37:09Daha basit gibi gözüken işleri beceremiyorlar.
00:37:12Akıl vermeye gelince.
00:37:14Akıl vermeye gelince muhteşem sonuçlar görebiliyoruz şu anda.
00:37:18Evet bu önemli bir teknoloji ve git gide de ilerliyor.
00:37:21Biz de bu alanda büyük bir mühürlü ekibiyle beraber epey bir yol aldık.
00:37:263000 kişi dediniz.
00:37:27Küçücük bir soru.
00:37:28Bu konuda küçücük bir soru.
00:37:29Şimdi bu ne düşünüyorsunuz?
00:37:31Yani sınırlandırılması anlamında.
00:37:34Şimdi bunun hukuku dediğinizde.
00:37:36Çünkü ahlakı da yok hukuku da yok şu anda.
00:37:38Hiçbir şey yok bu anlamda.
00:37:39Elbette ama düşünün ki onu geliştirenlerin sorumluluğunda ve kullananların sorumluluğunda olan bir teknoloji.
00:37:49Yeni yeni hukuki ve ahlaki sorunlar ortaya çıkartabilir mi?
00:37:54Elbette çıkartabilir.
00:37:55İnsanoğlunun teknolojik devinimi.
00:37:57Mesela şunu düşünün bugün yapay zekayla üretilen videolar var ve insanın kendisine çok benziyor.
00:38:04Bir mağduru da benim.
00:38:05Evet.
00:38:06Hatta çevremizden duyuyoruz birileri karakola kadar gidip şikayet etmişler.
00:38:14Çünkü dolandırıcılar benim sesimi taklit ederek, görüntümü taklit ederek yatırım istediğimizi karşılığında da.
00:38:22Bir kere asla böyle bir şey yapmadık.
00:38:24Defalarca da sosyal medyadan uyardık.
00:38:26Ama sosyal medya mecralarına da şikayet ettiğimizde onların da bu işten para kazandığından bir anlamda kaldırmakta büyük zorluk çıkardığını görüyoruz.
00:38:36Yani şikayet etseniz de kaldırmıyorlar.
00:38:38Çünkü burada yasal bir boşluk var.
00:38:40Yani yasal boşluk olmasa bile aslında kanaatimce yasal boşluk da yok.
00:38:44Uygulama boşluğu var sadece.
00:38:47Çünkü bu dolandırıcılığa, nitelikli dolandırıcılığa ortaklık yapıyorlar.
00:38:52Sizin kanalınız böyle bir yayın yapsa hemen ceza gelir diye düşünüyorum.
00:38:56Hukuku var.
00:38:58İnsanlar buradan güvenip gerçek görüntülüdür diye güvenip yapay zeka ile konuşturulmuş bir şahsa bir tanınır kişiye.
00:39:08Bir tek ben de değilim.
00:39:10Onlarca ülkemizin tanınır kişisiyle böyle reklamlar verilmiş.
00:39:16Sosyal medya bir yandan parasını kazanıyor.
00:39:18Bir yandan da dolandırıcılar insanların duygularını suistimal ediyorlar.
00:39:22Evet hızla gelişen teknoloji insanoğlunun sosyal müesseselerinin ayak uydurmasından daha hızlı bir şekilde deminiyor şu anda.
00:39:35Bu da insanoğlu için elbette bir problem.
00:39:38Bunun bir benzerini yeryüzünde yaygın bir şekilde sosyal medyanın oluşturduğu kutuplaşmada da görüyoruz.
00:39:45Dünyanın her tarafında kutuplaşma problemi var.
00:39:47Normal şartlarda dünyanın bir ucundaki insanı yakınlaştırması gerekiyor.
00:39:51Çok güzel bir teknoloji aslında.
00:39:53En ucuya köşedeki insanla iletişim kurabiliyorsunuz bu vesileyle.
00:39:57Ama en yakınınızdaki ikiyle kavgalı hale gelmişsiniz.
00:40:00Niye? Çünkü ikimiz de fikri sabit olmuşuz.
00:40:03Düşüncelerimizi adeta körkütük bir şekilde inanır hale gelmişiz.
00:40:09Niye? Sosyal medya hep aynı içerikleri.
00:40:11Boca ittiği için silinmeli.
00:40:14Bir anlamda yöneldiğin düşünceleri önüne getirmiş hep o içerikleri ve artık kritik düşünmeyi bırakıp eleştirel düşünmeyi.
00:40:25Bir anlamda robotlaşmış, mankurtlaşmış.
00:40:29İnsanlar görmeye başlıyorsunuz.
00:40:31İki insan yan yana oturuyor.
00:40:33Belki rahatlıkla konuşabilecekken birbirlerine düşman olmuşlar.
00:40:36Bu dünyanın her yerinde bir problem.
00:40:38İnsanoğlunun teknolojinin bu kadar hızlı debinimine ayak uyduramadığı bir anlamda,
00:40:45sosyal evriminin bir anlamda ayak uyduramadığı anlamına geliyor bu.
00:40:50Elbette bununla alakalı da şimdi adım adım dünyada toplumlar, devletler tedbir almaya çalışıyorlar.
00:40:58Herkes bunu dertleniyor.
00:41:00Dünyanın her yerinde devletlerin tedbir almaya çalıştığını görüyoruz.
00:41:07Selçuk Bey, uzayla alakalı ciddi çalışmalar yürütüyorsunuz.
00:41:12Hatta bir uydu fırlatacaktık, son anda vazgeçtik dediniz.
00:41:17O uyduları ne zaman...
00:41:19Fırlatma takvimi ertelendi.
00:41:21Biz şu anda fırlatma aracı da yapıyoruz ama onun tabii gelmesi yıllar sürecektir.
00:41:26Çünkü o anlamda da bağımlı olalım istemiyoruz.
00:41:29Biz takım uydu inşa ediyoruz kendi kaynaklarımızda.
00:41:34Yani 100 kadar uydudan bahsediyoruz.
00:41:36Bunların ilkini, prototip uyduyu, test uydusunu bu yıl fırlatmaya hedefliyorduk.
00:41:42Fırlatma takvimi ertelendi.
00:41:44Bir sonraki yıla kaldı, 2025'e kaldı.
00:41:46Peşinden diğer uydularımızı da üreteceğiz.
00:41:49Bunlar uydu dediğimiz bir hava aracından daha karmaşık cihazlar değil.
00:41:53Bu arada ülkemizin geliştirdiği çok daha gelişmiş uydular da var.
00:41:57TÜBİTAK tarafından geliştirilen TürkSat'ın haberleşme uyduları var.
00:42:03Siz ne yapıyorsunuz?
00:42:06Bizimkiler biraz daha ufak.
00:42:08GPS sistemine uyarlı bir çalışma bu.
00:42:13GPS derken kendi küresel kurulumlama sistemimizi inşa ediyoruz.
00:42:17Ne demek bu?
00:42:18Halkımızın anlayacağı şekilde.
00:42:21Elon Musk modeli.
00:42:22Öyle anlatıyorsunuz da ben şey yapmak için.
00:42:24Onlar birazdan internet, uydu üzerinden internet inşa etmeye çalışıyorlar.
00:42:28Küçük küçük ya onun için bir sürü.
00:42:30Şimdi bir kere dünyayı şöyle bir kameraya gösterebilir miyim?
00:42:36Yuvarlak gibi düşünseniz.
00:42:38Şöyle yapayım.
00:42:40Şimdi bu dünyanın kendisi olsun.
00:42:466000 km yarı çapı var.
00:42:48Haberleşme uyduları var.
00:42:50Haberleşme uydularından kastım şu.
00:42:52Mesela televizyon yayını yapan uydular.
00:42:55Bunlar dünyayla beraber dönüyor.
00:42:57Bunlar 36000 km'de geostationer uydu deniyor.
00:43:00Yani dünyayla beraber dönen uydular.
00:43:03Uzak daha uzakta.
00:43:04Çok uzakta.
00:43:05Bunlar mesela televizyon yayınları böyle geliyor evimize.
00:43:08Yani çanak antenler var ya evlerde.
00:43:10Şimdi buradan yayın uyduya çıkıyor.
00:43:1336000 km öteye gidiyor.
00:43:15Sonra yere iniyor.
00:43:17Yerdeki anten de o evin tepesindeki çanaktan da siz rahatlıkla izliyorsunuz bir yayını.
00:43:22Ve dünyayı bir küre gibi düşünün.
00:43:25Çok büyük bir alanı kaplıyor.
00:43:27Bunlar uzak uydular.
00:43:29Bunlar daha pahalı.
00:43:30Ama bunlardan çok sayıda koyamıyorsunuz.
00:43:32Bir de yakın yörüngede uydular var.
00:43:35Bu 36000 km.
00:43:37Mevcut küresel konumlama uyduları 24000 km.
00:43:40Aşağı yukarı ölçekli gösteriyorum.
00:43:42Dünyanın yarı çapı buysa, 12000 km çapı varsa 36000 km aşağı yukarı buralarda olur.
00:43:4924000 km küresel konumlama uyduları.
00:43:51Bunlar biraz daha hızlı dönüyorlar dünyanın hızında.
00:43:54Bir de buradaki uydular var.
00:43:56Mesela bu Starlink'in yaptığı uydular çok yakın.
00:44:00Dünya 6000 km ise 500 km'de.
00:44:03Neredeyse şu elimi gösterdiğim yerde.
00:44:05Hemen dibinde bir anlamda.
00:44:07Gözle görülebiliyor.
00:44:09Gözle bile görülüyor.
00:44:10Bunlar çok hızlı dönüyorlar.
00:44:12Ama bir anlamda bu dünya üzerinde görebileceği yer, kapsayabileceği alan daha doğrudan bunlardan çok atmanız gerekiyor.
00:44:19Çok atabilmek için ucuz olması gerekiyor.
00:44:22Çünkü uzağa gitmek de pahalı.
00:44:24Anladım.
00:44:25Dolayısıyla 500 km yörünge, dünyanın yarı çapı 6000 km.
00:44:31Düşünün ki kabuğunun hemen bittiği yerden birazcık öteye gidiyorlar.
00:44:34Oraya binlerce, on binlerce uydu atıyorlar.
00:44:37Onunla da internet haberleşmesi sağlıyorlar.
00:44:40Biz küresel konumlama uydularımızı 2500 km'ye atacağız.
00:44:44Daha öteye bir yere.
00:44:46Öyle bir optimizasyon yaptık.
00:44:48Benzer bir şey yapmıyoruz o anlamda.
00:44:50Takipçi gibi değiliz.
00:44:52Biz zaten bütün geliştirdiğimiz teknolojilerde kimsenin takipçisi olmadık.
00:44:56Benzerini de yapmadık.
00:44:57Ya daha iyisini yaptık ya da çok farklı bir şey yaptık.
00:45:01Bütün platformlarımız da öyledir.
00:45:03Açıkçası gençlerimize de bunu tavsiye ediyoruz.
00:45:06Kimseye benzemeye çalışmayın, özgün olun.
00:45:08Ne yapacak bu atacağınız 2500 km'ye giden uydular?
00:45:11Bunlar küresel konumlama sistemi olacaklar.
00:45:14Küresel konumlama sistemi ne demek?
00:45:16Buraya gelirken, aracınızı kullanırken telefonunuzu kullandığınız zaman nerede olduğunuzu gösteriyor.
00:45:22Akıllı arabalar da geliyor.
00:45:24Onlar da navigasyon sistemi kullanıyorlar.
00:45:26Bizim hava araçlarımızda da var.
00:45:29Yerli ve milli olacak.
00:45:31Evet, şöyle bir şey oluyor.
00:45:33Hem yerli milli olacak, hem daha hassas olacak, hem yeni nesil olacak.
00:45:36Hem çok daha ucuza mal edeceğiz.
00:45:38Kendi kaynaklarımızla yapıyoruz zaten bunu.
00:45:40Dost ve kardeş coğrafyalarla beraber bunu kullanıyor olacağız.
00:45:45Dediğim gibi, şu husus önemli.
00:45:49Biz bunu kendi kaynaklarımızla geliştiriyoruz.
00:45:52Bir anlamda özel bir şirket olarak geliştiriyoruz.
00:45:56Küresel konumlama sistemini.
00:45:58Ve ülkemiz dahil, ülkemizin dost ve kardeşleriyle bu teknolojiyi açmak istiyoruz.
00:46:04Çünkü akıllı arabaların da bu teknolojiye çok ihtiyacı olacak.
00:46:08Çünkü yeni nesil bir konumlama sisteminden bahsediyorsunuz.
00:46:12Çok daha hassas.
00:46:14Pozisyonlama yapmak mümkün.
00:46:16Bunun yanında bağımsız bir şekilde kullanmanız da mümkün.
00:46:24Mesela küresel konumlama sistemini yolcu uçakları da kullanıyor.
00:46:28Deniz araçları da kullanıyor.
00:46:30En son krizde mesela şu çok yaşandı.
00:46:34Gökyüzündeki uçaklarımız kendini bir anda Beyrut'ta gördüler.
00:46:38Özellikle sivil uçaklarda, askeri uçaklarda bunlara karşı tedbir var.
00:46:44Bizim kendi uçaklarımızda böyle aldatmalara karşı tedbirler var.
00:46:49Ama sivil uçaklarda çok yok.
00:46:51Ve hatta karıştırmaya karşı da yok.
00:46:53Karıştırmada çok yaygın.
00:46:55Yani elektronik halve karşı da yok.
00:46:57Mesela rotası mı şaşıyor?
00:46:59Evet, rotası şaşıyor bildiğiniz.
00:47:01Uçak kendini başka bir yerde zannediyor.
00:47:03Gemiler de başka yerde zannediyor.
00:47:05Konum bulamıyorlar.
00:47:07Eski sistemleri kullanmak zorunda kalıyorlar.
00:47:09Eski sistemler de çok hassas değil.
00:47:11Bazen onlar da yanıltılabiliyor.
00:47:13Zaten manuele dönüyor analog.
00:47:15Neredeyse ona dönüyor diyebileceğimiz bazen uçaklar
00:47:20mecburen başka havalimanlarına dönüyorlar.
00:47:22Siz ama bütün bu Akıncı'dan falan hep TB2'den kazandıklarımızı buraya harcıyoruz dediniz.
00:47:27Aynen, uzaya bir an önce.
00:47:29Bayağı çok önemli bir şey demek ki bu yatırım.
00:47:31Bunun ben çok stratejik olduğunu değerlendirdiğimden böyle bir yöne.
00:47:36Ve böyle bir yöne yöneldim.
00:47:40Ve hızlıca inşa edilmesi gerekiyor.
00:47:44Niye?
00:47:46Bağımsızlığımız ve egemenliğimiz açısından çok kritik.
00:47:49Bütün cihazların içine giriyor küresel konumlama sistemi.
00:47:53Dünyada hangi ülkelerin küresel konumlama sistemleri var?
00:47:57Amerika Birleşik Devletleri'nin, Rusya'nın, Çin'in, Avrupa Birliği'nin,
00:48:03bunun yanında Hindistan'ın belli oranda Japonya'nın.
00:48:07Ve onlar tümüyle bağımsız ve egemen bir şekilde bu sistemleri kullanabiliyorlar.
00:48:13Şimdi biz buna...
00:48:15Yani düşünün ki egemen olmak ne demek?
00:48:17Kimse sizi yanıltamaz demek.
00:48:19Aldatamaz demek bu sistemlerde.
00:48:21Birer kim bilse aldatabilir.
00:48:23Ne zaman devreye girer?
00:48:25Ne zaman devreye girecek?
00:48:27Takvimi var mı?
00:48:297-8 yıl. Bunların hepsi stratejik projeler.
00:48:31Daha da uzayabilir.
00:48:33Akıllı arabalar, otomobillerden söz ettiniz birkaç kez de.
00:48:37Tam da bu yeri geldi.
00:48:39Peki bu jetkillere ne oldu?
00:48:41Uçan taksiler.
00:48:43Evet, evet. Uçan otomobil.
00:48:45Yani ben orayla ilgileniyorum biraz.
00:48:47Çocukluğuma da dönmüş oluyorum.
00:48:49Gezi'yle ne oldu?
00:48:51Bir kere hayatımızda uçan akıllı mobiliteyi çok daha fazla göreceğiz.
00:48:55Görmeye başladık da.
00:48:57Mesela bundan 10 yıl öncesine dönseniz tarım,
00:49:01tarımda zirai drone'ların kullanılması pek feasible değildi.
00:49:05Artık feasible.
00:49:07Bunun yanında düşünün ki kargo drone'lar adım adım girmeye başladı.
00:49:11Dünyanın büyük perakende firmaları kargo drone'larıyla nakliye yapmaya başladılar.
00:49:19Elbette taksi drone'lar da gelecek.
00:49:23Ama otomobili yerin tümüyle alacak anlamına gelmiyor bu.
00:49:27Askeri anlamda kullanım alanları var.
00:49:31Cepheden askerleri alıp getirmek için hızlı bir şekilde
00:49:35kargo drone'larını tarzında araçların tümüyle dediğim gibi otomobilin yerini almayacaktır.
00:49:45Ama öncelikle sportif maksatlarla kullanılmaya başlanacak.
00:49:51Burada bizim çalıştığımız konu bu drone'ların yani uçan araba dediğimiz araçların
00:50:01çok emniyetli ve çok yüksek bir otonomiye sahip olması gerekiyor.
00:50:05Çok akıllı olması gerekiyor çünkü kolaylıkla kullanılabilmesi gerekiyor.
00:50:09Ve güvenli olması gerekiyor.
00:50:11Evet ve çok güvenli olması gerekiyor.
00:50:13Asıl çalıştığımız konu o ileri düzey otonomiyi çalıştırmak.
00:50:17Biz bunu kavramsal prototipine uçurduğumuzda 10 yıl kadar bir süre içinde gelecek demiştik.
00:50:25Ama bugünden çalışıyoruz ki o gün geldiğinde geri kalmayalım.
00:50:29Anı oyunculardan biri olalım.
00:50:31Halihazırda Kızılelma için, Akıncı için ve diğer insansız platformlarımız için geliştirdiğimiz
00:50:37bütün bu ileri düzey otonomi teknolojisi yani yapay zeka teknolojisi diyelim bir anlamda.
00:50:43Eskiden yapay zeka tabiri bu kadar kullanılmazdı.
00:50:46İleri düzey algoritmalar derdik.
00:50:48İleri algoritmalar derdik.
00:50:50Şimdi yapay zeka diyoruz hepsine.
00:50:52Bir anlamda bilgisayarın yaptığı her işe ama gelişmiş düzeyde bir yapay zeka teknolojisinden bahsediyoruz.
00:51:03Bu gelişmelerin hepsi bir anlamda o uçan arabaların gelmesine hizmet ediyor.
00:51:08Hayatımızda uçan akıllı mobilite yani şu anda bir drone işte tepeden çekim yapıyor.
00:51:14Bu 10 sene önce mümkün değildi.
00:51:16Doğru.
00:51:17Üstüne koya koya gidiyor değil mi?
00:51:19Elbette çok stabil bir şekilde çekim yapıyor.
00:51:21Mesela hiç sarsılmadan yapıyor.
00:51:23Uçan araba nihai hedef gibi bu yapay zekanın geleceği bu teknoloji açısından biraz.
00:51:28Yani bizim geliştirdiğimiz teknolojiler ona da hizmet ediyor.
00:51:31Çünkü insanı emniyetli bir şekilde taşımanız gerekiyor ve nispeten ufak bir cihazla bunu yapmanız lazım.
00:51:39Pil teknolojisiyle alakalı da gelmesi gereken kırılımlar var.
00:51:44Genelde bu dikek kalkışlı araçların hepsi çok kısa süre uçuyor.
00:51:48Ve maliyet etkinli olması lazım.
00:51:50Pil teknolojisi hala hazır da pahalı.
00:51:54Onun da ucuzlaması lazım.
00:51:56Bir anlamda ticari de olabilmesi için.
00:51:59Böyle engeller var.
00:52:00Hem teknolojik engeller var hem işin bir anlamda ekonomisinden dolayı engeller var.
00:52:06Özel uygulama yerlerinde yalnız çok ciddi sonuç alınabilir.
00:52:12Yani düşünün ki dağın başında birisi kaldı.
00:52:15Hızlı bir şekilde oraya yardım malzemesi ulaştırabiliyor şu anda durumlar.
00:52:21Çok hızlı bir şekilde.
00:52:22Bütün araçlardan daha hızlı ve çok daha emniyetli bir şekilde yapabiliyor.
00:52:25Eskiden yoktu bunlar.
00:52:27Şimdi TB3 bugün burada uçtu.
00:52:30Bayraktar TB3.
00:52:31Evet.
00:52:32Halk huzurunda ilk defa.
00:52:33İlk defa.
00:52:34Evet.
00:52:35Halkımız da şahit olmuş oldu bir nevi.
00:52:37Evet.
00:52:38Hatırladım.
00:52:39Bir ara diyordunuz ki bir yarışıyoruz.
00:52:41İsraililer uğraşıyor.
00:52:43Amerikalılar uğraşıyor.
00:52:44Gemiden dikey iniş kalkış yapar.
00:52:47Dikey iniş kalkış değil.
00:52:48Kısa pistli gemiden koşarak kendi gücüyle kalkacak.
00:52:52Bakalım kim başaracak diye hatırladım.
00:52:55İlk göreve başlayan yok.
00:52:57Amerikalılar bir demonstrasyon yaptılar.
00:52:59Ama göreve başlamadılar henüz gemiden.
00:53:02Yarış halen daha devam ediyor.
00:53:04Devam ediyor.
00:53:05Ama bir demonstrasyon yaptılar.
00:53:06Bir platformları İngilizlerin daha büyük bir gemisine.
00:53:09Bizim gemimizden birkaç kat daha büyük bir gemisine inip kalktı.
00:53:13Bizde de siyah diyebileceğimiz bir platform.
00:53:17Bir insansız savaş uçağını daha önceden indirip kaldırmışlardı gemiye.
00:53:21Geliştirdikleri.
00:53:22Onu da göreve başlatmadılar.
00:53:24Şimdi Bayraktar TB3 gemi denemelerine başlayacak.
00:53:27Sonra da hızlı bir şekilde envantöre girecek.
00:53:30O misyonu envantöre girince ne olacak?
00:53:33Envantöre girme açısından testi yapıldı.
00:53:37Amerika Birleşik Devletleri tarafından.
00:53:40Biz henüz test yapmadık gemide.
00:53:42Ama göreve kim başlayacak o yarış devam ediyor.
00:53:45İsrail'den orada bir gelişme oldu mu haberim yok.
00:53:49Misyonu ne olacak?
00:53:51TB3'ün Anadolu gemisinden kalkacak.
00:53:54Oraya inecek.
00:53:55Açık denizlerde çok şiddetli fırtınalara karşı falan da testler yapıyorsunuz değil mi?
00:54:00Yani şiddetli deniz durumlarına karşı denemeleri simülasyon ortamında şu anda yapıyoruz.
00:54:08Ve belli hava durumlarına karşı dayanıklı olacak.
00:54:13Sert hava durumlarına karşı.
00:54:15Bu olacak bir şekilde.
00:54:16Yani şimdiye kadar yaptıklarınız bu konuda da bir şey var.
00:54:20Güven var insanlarda.
00:54:21Ne yapacak?
00:54:22Misyonu ne olacak?
00:54:23Mesela TB2 terörle mücadelede özellikle çok etkin bir rol üstlendi.
00:54:28Bir kere en önemli görevi bu hava araçlarının keşif.
00:54:32Şimdi herkes tabii özellikle siyahların hassas güdümlü müammatlarına odaklanmış durumda.
00:54:39Ama en büyük yaptıkları iş aslında kesintisiz keşif ve canlı keşif.
00:54:44Ne demek bu?
00:54:45Siz oturduğunuz yerden saatlerce 20 saat bazen 30 saat kesintisiz gerçek görüntü alıyorsunuz.
00:54:52Bu evvelden mümkün değil.
00:54:55Yani düşünün ki binlerce kilometre ötesine gidiyor bu hava aracı.
00:54:59Bazen birkaç bin kilometre öteye gidip canlı görüntü aktarıyor size.
00:55:04Ve hiçbir gecikme olmadan orada ne olduğunu objektif bir şekilde gösteriyor.
00:55:09Tümüyle nesnel bir şekilde.
00:55:11En büyük görevi aslında bu.
00:55:13Bunun yanında ateş gücüne de sahip oluyor.
00:55:15Ülkemizin geliştirdiği.
00:55:17Çok geniş bir yelpazede akıllı müammatlar var.
00:55:20Hatta seyir füzeleri dahi var.
00:55:22Akıncı'dan da oldu değil mi?
00:55:24Seyir füzesi testleri.
00:55:26Evet atıldı.
00:55:27Sefalarca bir defa değil birkaç defa test edildi.
00:55:30Ateş gücü de ayrı bir yetenek.
00:55:33Ayrı bir kuvvet çarpan elde etti.
00:55:35Ama en fazla yaptığı şey nedir diye sorsanız muharebede?
00:55:38Keşif ve istihbarat görevi.
00:55:41İA platformları.
00:55:43Bu da bu çağda oluşmuş bir şey.
00:55:46Çok yakın zamanda kazanılmış bir kabiliyet.
00:55:49Canlı istihbarat kabiliyeti.
00:55:52Üzerindeki gelişmiş kameralarla ve sensörlerle anında yayın yapıyor olması.
00:55:58Bunun yanında ateş gücü ilave bir güç.
00:56:00Şimdi düşünün ki Bayraktar T-13 gemiden kalktı.
00:56:04Gemi mobil herhangi bir yere götürebiliyorsunuz.
00:56:08Dünyanın büyük bir kısmı deniz çünkü.
00:56:10Ve oradan geminin binlerce kilometre ötesine gidip canlı görüntü aktarıyor.
00:56:18Ve oraya ateş desteği sağlıyor.
00:56:21Dünyanın yuvarlaklığından dolayı gemiler çok uzun bir menzili göremiyorlar.
00:56:26Yakın bir mesafeyi ancak görebiliyorlar.
00:56:29Düşünün ki hemen dibinde bir tehdit olsa radarları algılayamayacak.
00:56:33Ama istihbarat araçlarıyla rahatlıkla...
00:56:37Bunun yerine bir helikopter kaldırabilir.
00:56:39Denizlerde gücünüze güç katıyor yani.
00:56:41Helikopter 2 saat 3 saat havada ancak kalır ve çok pahalı bir platform.
00:56:44İnsanlı bir uçak kaldırabilir ama o geminin rampasından atlayıp kalkabilmesi lazım.
00:56:48Öyle bir platform da yok.
00:56:50Dolayısıyla helikopter kaldırmak zorunda.
00:56:53İçine insan koymak durumunda.
00:56:55O da 3 saat uçacak ve çok pahalı bir platformdan bahsediyoruz.
00:56:58Keşfi böyle yapacaktık değil mi?
00:57:00Helikopterle taarruz yapma yeteneği de çok daha kısıtlı.
00:57:03Menzili de çok daha kısıtlı.
00:57:06Ufacık bir platformla çok daha maliyet etkin.
00:57:11Birkaç bin kilometreye etki eder hale geliyorsunuz.
00:57:14Ve çok daha platformun kendisi de ucuz.
00:57:17İçinde insan da yok.
00:57:18Onu da riske atmıyorsunuz.
00:57:19Çünkü okyanusun ortasında düşecek olsa, denizin ortasında bir de uçak düşecek olsa, helikopter düşecek olsa onları kurtarmakla da uğraşacaksınız.
00:57:27Dolayısıyla bunların her biri birer kuvvet çarpanı oluyor.
00:57:31Bizim TCG Anadolu da o büyük uçak gemilerinden daha maliyet etkili bir sistem.
00:57:38Bir anlamda o da büyük avantaj, kuvvet çarpanı.
00:57:41Çünkü bu işin ekonomisi her zaman çok önemli.
00:57:44Bir silah geliştirirsiniz, bir teknoloji geliştirirsiniz ama çok pahalıdır.
00:57:48Kullanamazsınız.
00:57:49Ne zaman buluşacak TCG Anadolu'yla TB3?
00:57:52Bu yıl içinde inşallah denemeye başlayacağız.
00:57:55Bu da büyük haber.
00:57:58Hedefimiz o.
00:57:59Karadan zaten rampa testlerini yapıyoruz.
00:58:03Ekim, Kasım, Aralık da olacak.
00:58:06Şimdi bunlar da tabii düzlüğünüzü net tarif vermek istemiyorum.
00:58:10Biz hiçbir zaman öyle yapmadık ama hedefimiz bu yıl.
00:58:14Aralık olmazsa uçak çok yakın bir tarihten bahsediyoruz.
00:58:17O önemli.
00:58:18Yani bir anlamda gemiden daha zor şartlardan, ekranda da gözüküyor.
00:58:25Daha zor şartlardan kalkışında zaten bir sıkıntı yok.
00:58:29Kendi bir motor gücüyle.
00:58:31Motoru da yerli.
00:58:32Bu arada o sınıftaki dünyadaki en gelişmiş yerli motoru.
00:58:35Tİ tarafından yapılıyor.
00:58:37Turbo dizel, pistonlu motor.
00:58:40Çünkü havacılıkta iyi motor yok açıkçası.
00:58:43Kullanıcılardan, Bayraktar TB2'nin motorları şu anda.
00:58:47TB2'den TB3 kullanılacak.
00:58:50Yani Türk Sağlık Kuvvetleri güvenlik güçlerinden size dönük geri dönüşler.
00:58:55Biz sürekli sahada olduğumuzdan.
00:58:58Ben kendim de ekip arkadaşlarımla beraber 5 senem Güneydoğu'da geçmiştir.
00:59:03Muharebe sahasında.
00:59:05Ama hala hazırda da bütün hava araçlarımızın kullanıldığı ülkelerde bir anlamda bizim teknik ekiplerimiz var.
00:59:12Çünkü bunlar yüksek teknoloji sistemler.
00:59:14Çünkü 34 ülkede ekiplerimiz var.
00:59:17Dolayısıyla hepsinden bir anlamda küresel anlamda geri dönüşlerle biz teknolojimizi geliştirdik.
00:59:24Ergin Saygun emekli orgeneral.
00:59:28Evet o da çok meslek olmuştur.
00:59:30Demişti ki şeyin mahcubiyetini yaşadım.
00:59:33Hani böyle hibelerle, yardımlarla bütün askerlik hayatım böyle geçti falan diye bir fuarda.
00:59:38Şimdi böyle birden aklıma geldi de.
00:59:41O anlamda bu yaptıklarınız kullanıcılar, yükselik kuvvetleri, asker, savaşın içinde teröre mücadele edenler size nasıl geri dönüşler iletiyorlar?
00:59:51Yani biz adeta kader birliği yapmışız.
00:59:54Kendi güvenlik güçlerimizle.
00:59:56İlk günden itibaren.
00:59:58Ve bunu bir ülkemizin güvenliği açısından da bağımsızlığı açısından da bir misyon gibi gördük açıkçası.
01:00:09Yani inancımızın bir parçası olarak gördük.
01:00:13Dolayısıyla onlarla da silah, tür silahlı kuvvetleriyle de çok yakın dostluktan öte kader birliğimiz oluştu.
01:00:25Ve o anlamda ne yaptıysak bir anlamda bütün bu gelişmelerde, bütün bu geliştirdiğimiz teknoloji de aslen kendi güvenlik güçlerimiz için oldu.
01:00:43Ama elbette düşünün ki Azerbaycan'da rahmetli babama, ağabeyime ve bana Bayraktar TB2'lerin Karabağ muharebesine katkısından dolayı Karabağ nişanı verildi.
01:01:01Oranın en yüksek nişanı.
01:01:03Elbette orayı da, can Azerbaycan'ı da vatan toprağı gibi gördü.
01:01:11Ki içimizde bir yaraydı gençliğimizde orası işgal edildiğinde haksız bir şekilde on binlerce insan göçe zorlandığında.
01:01:21Ülkemizin yeterli desteği verememiş olması o dönemde.
01:01:261993'te evet.
01:01:28Dolayısıyla biz bunu hem kendi ülkemiz hem de gönül coğrafyamız için açıkçası bu geliştirdiğimiz teknolojiyi bir hayat gayesi olarak gördük.
01:01:41Ve bunu da teknobez kuşağı dediğimiz o milyonlarca gencimizle bu misyonu paylaşmak için bu festivalleri düzenliyoruz.
01:01:51Sadece savunma sanayinde değil teknolojinin tüm diğer alanlarında da.
01:01:55Bezler şekilde düşünen.
01:01:58Ve yani insanlığın geldiği şu yaşadığı savruluş bir anlamda diyeyim.
01:02:05Karanlığa olan savruluş gösteriyor ki gerçekten de iyilikle, adaletle, hürriyetle, merhametle harmanlanmış kadim medeniyetimizin değerleriyle ve elbette teknolojiyle donanmış bir kuşak.
01:02:24Ancak insanlığın şu açmazına çare olabilir.
01:02:31Dünyaya baktığımızda şunu görüyoruz.
01:02:34İşte o meşhur söz var ya eski dünya ölüyor yenisi doğmakta zorlanıyor şimdi canavarların zamanı.
01:02:42Şu an canavarların zamanını yaşıyoruz ama eski dünyaya dediğinize baksanız tanrısı para olan bir dünya görüyorsunuz.
01:02:50Tamam tanrısı var ama para olmuş.
01:02:53Yeni doğacak dünyaya bakacak olsanız onun da tanrısı yok.
01:02:57Şimdi dünya bu ikisine mi zorlanacak?
01:03:02Böyle bir dünya olabilir mi?
01:03:04Şimdi yarın dese ki insanı kıymetli kılan ne?
01:03:10Veya bizim duygularımızı anlamlı kılan ne?
01:03:13Şimdi benim babam rahmetli oldu.
01:03:16Şimdi düşünün ki beni birebir taklit eden bir robot yaptılar yapay zekadan.
01:03:21Onun çarklar döndü ağladı diyelim ki babası öldüğünü düşündü.
01:03:25O çarkların dönüsü değil mi?
01:03:27Ama benim kederim o kadar gerçek ki o ilahi bir tarafı var.
01:03:31Öyle inanmışız çünkü.
01:03:33Şimdi insanın ilahi bir tarafı yoksa ne değeri var?
01:03:37Belki masa daha değerli değil mi daha çok işe yarıyor der.
01:03:41İlahiye dayanan şimdi biz Eşref'in mağlupatı.
01:03:46İnanıyorum o halde varım.
01:03:48Yaratılanların en şereflisi olduğumuzda bize büyük bir otorite bir anlamda.
01:03:54Söylüyor da biz buna inanıyoruz değil mi?
01:03:58Değilse ne o zaman masa daha kıymetli der yarın.
01:04:01Daha çok işe yarıyor der.
01:04:03Senin yerine robot yaptım der.
01:04:05O devam etsin der.
01:04:07Onun böyle duyguları yok der.
01:04:10Şimdi insanın böyle bir şeyi yoksa insanlığın yaşamanın anlamı ne?
01:04:18Dairesi ne?
01:04:20Veya alaki olarak değerlendirdiğinizde herhangi bir eylemin bir insanın çakmasıyla alaken
01:04:29ne bileyim başka birini silahla öldürmesi arasında ne fark var ki ilahi yoksa?
01:04:35Aynen öyle.
01:04:36Eylem sadece değil mi?
01:04:38Eylem ikisi de.
01:04:40Bir ilahi otorite diyecek ki bu biri yanlış biri doğru olsun değil mi?
01:04:46Diğerinin ne diyeceğini bilemeyiz ki.
01:04:51İnsanlık içinde dolayısıyla ben kadim medeniyet değerlerimizin adalet, hürriyet, iyilik, merhamet
01:05:05ve elbette dünyanın en büyük dönüştürücü ajanı olan teknolojik donanımın çok önemli olduğunu düşünüyorum.
01:05:13Çünkü teknolojik donanıma da sahip değilseniz maalesef ne yaparsanız yapın
01:05:18bu değerlerin rüzgarını estirmeniz mümkün değil.
01:05:22Çünkü o teknolojik donanım sanayi devriminde de böyle olmuş kendisi bir değer olmuş.
01:05:30Ne demek bu?
01:05:32Öyle bir güç ve zenginlik üretmiş ki ona hükmedene hangi değer yargısını önerirse önersin çok önemli değil.
01:05:41Adına sömürgecilik koyun adına emperyalizm deyin o değer yükselmiş.
01:05:47Makine değerlerin, erdemlerin, medeniyetin önüne geçmiş.
01:05:54Dolayısıyla makine ve teknoloji ne için?
01:06:00İnsan için.
01:06:02İnsan nedir sorularına verdiğiniz cevaplar çok önemli.
01:06:08Ve insan nedir insan?
01:06:11İnsan işte biyolojik reaksiyonlardan oluşan bir varlık mıdır?
01:06:15Yoksa kökünde ilahi bir dokunuş olan bütün varlıkların, bütün mevcut yaratılmaçların en şereflisi midir?
01:06:30Teşekkür ediyoruz.
01:06:33Çok güzel bir program oldu.
01:06:35Bu ülke için çok güzel işler yapıyorsunuz.
01:06:38Bir taraftan bu ülkenin bir vatandaşı olarak da sizlere ben şahsen ekibimiz adına, grubumuz adına teşekkürlerimizi iletmek istiyoruz.
01:06:49Sağ olun.
01:06:50Ben de sizlere ilk yıllar itibaren Milli Teknoloji Hamlesi'nin merkezi Teknofest'te, dip dalgasının ana taşıyıcı unsuru Teknofest'te yol arkadaşı olduğun için ayrıca teşekkürlerimi iletiyorum.
01:07:04Teknofest Akdeniz pazar gününe kadar devam ediyor.
01:07:08Özellikle sabah saatlerinde burası çok daha keyifli bir festival deneyimi sunuyor.
01:07:15Bugüne kadar yaptığımız en fazla deneyime sahip alan Teknofest Adana toplu taşımayı tercih ediyoruz, tavsiye ediyoruz ziyaretçilerimize.
01:07:28Ve özellikle hafta sonu çok yoğun olacaktır.
01:07:32Hafta içi biraz daha rahat.
01:07:34Hafta içi sabahın erken saatleri, en uygun saatler online çevrim içi kayıt yaptırırlarsa da ziyaretçilerimiz daha hızlı bir şekilde alana erişim sağlayacaklardır.
01:07:45Tüm milletimizi, Teknofest'in uzandığı tüm coğrafyalarımızı Teknofest Akdeniz'e, Adana'ya, Şakirpaşa Havalimanı'na bekliyoruz.
01:07:55Çok teşekkür ediyoruz.
01:07:56Sağ olun.
01:07:58İzlediğiniz Sayın Selçuk Bayraktar, en başta da söylediğim Türkiye'nin savunma sanayinde yaptığı devrimin öncü isimlerinden biri.
01:08:07Bugün Kanal 7 Ülke TV ortak yayınında Başkent Kulisi özel programında konuğumuz oldu.
01:08:13Hepinize çok teşekkür ediyoruz bizi izlediğiniz için.
01:08:16Başka bir vesileyle görüşmek ümidiyle. İyi akşamlar, hoşçakalın.
01:08:27İzlediğiniz için teşekkürler.