Büşra Arslantaş günü şekillendiren, geleceği yönlendiren her gelişmeyi canlı yayında Günlük'e not düşüyor. Gerçekleri değiştirmeden, çarpıtmadan içtenlikle aktarıp sorguluyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Efendim merhabalar CNN TÜRK ekranlarına günlük haber kuşağına hoşgeldiniz ben Büşra Arslantaş önümüzdeki 2 saat boyunca birlikte olacağız ve gündemdeki sıcak gelişmeleri sizlere bir bir aktaracağız terörle mücadele gündemiyle başlayalım Irak'ın ve Suriye'nin kuzeyinde tespit edilen 15 PKK'lı terörist daha düzenlenen başarılı operasyonla etkisi hale getirildi.
00:00:26Açıklama Milli Savunma Bakanlığı'ndan geldi.
00:00:28Kahraman Türk Silahlı Kuvvetlerimiz Irak'ın kuzeyindeki Kandil, Asos, Gara, Hakuk bölgelerinde tespit ettiği 11 PKK'lı teröristle Suriye'nin kuzeyindeki Fırat Kalkanı bölgesinde belirlediği 4 PKK-YPG'li teröristi etkisiz hale getirdi denildi.
00:00:44Açıklamada sınır ötesinde düzenlenen operasyonlara atıfta bulunarak öngörülemez, alışılmadık, süratli ve sürekli vurgusunda bulundu.
00:00:56Bu arada terörle mücadele demişken elbette Türkiye Suriye normalleşme süreci hızlanıyor mu diye günlerdir konuşuyoruz ki böyle bir durumun gerçekleşmesi kuşkusuz terörle mücadeleyde olumlu katkılarda bulunacaktır diyor uzmanlar.
00:01:09Dolayısıyla kritik bir görüşme var.
00:01:11Şimdi tam da Moskova'da Esad Putin görüşmesinden saatler sonra kritik bir görüşme daha yaşandı.
00:01:16Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Asyan Dışişleri Bakanları 57. toplantısı için Laos'tayken Rusya mevkidaşı Sergei Lavrov'la bir araya geldi bugün.
00:01:26İki bakan Yalus'un başkenti Vientiane'da düzenlenen Asyan toplantısı marjında görüşme gerçekleştirdi ve görüşmede ikili ilişkiler, ekonomik konular ve enerji alanındaki işbirliği ele alındı diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre.
00:01:40Aynı zamanda Ukrayna'daki savaş, gazletek gelişmeler ve aktardığımız üzere Suriye'deki durum ve diğer bölgesel meseleler de gündemdeydi ki aktardığımız üzere Esad Putin görüşmesinden saatler sonra gerçekleşmesi
00:01:53Fidan Lavrov görüşmesinin çok daha kritik kılıyor bu görüşmeyi.
00:02:02Ve dünden bu yana konuştuğumuz konu Amerikan Kongresi'nde konuşmak için Washington'a giden İsrail Başbakanı Netanyahu Biden'la konuşma sırasında protesto edildi.
00:02:10Ellerini gazete dökülen kanı ifade etmek için kırmızıya boyayan protestocular.
00:02:15Netanyahu'nun burada olması midemizi bulandırdı ifadelerini kullandı.
00:02:24Ellerini kırmızıya boyadıkları Netanyahu maketinin önüne geçtiler. Gazete dökülen kanları temsilen yere kırmızı boya döktüler.
00:02:34Ellerindeki Filistin bayraklarını sallayarak Filistin özgür olacak sloganları attılar.
00:02:42Amerika Birleşik Devletleri Kongresi'nde konuşmak için Washington'a giden İsrail Başbakanı Netanyahu Biden'la konuşması sırasında protesto edildi.
00:02:58Beyaz Sarayı'nın önünde toplanan onlarca kişi Netanyahu'nun Amerika Birleşik Devletleri'ne gelmesine tepki gösterdi.
00:03:05Kesinlikle midem bulanıyor. Herkes savaş suçlarını biliyor. Herkes gördü. Görüntüler her gün Gazze'den ve tüm Filistin'den geliyor.
00:03:17Ve onun burada olmasından kesinlikle tiksindim. Aslında fiziksel olarak benim olduğum yere bu kadar yakın olması bile midemi bulandırıyor.
00:03:24Özgür Filistin sloganları atan Filistin yanlısı protestocular iki ülkenin Gazze politikasını ve Gazze'deki katliamı protesto etti.
00:03:34Kongre Netanyahu'yu kendilerine hitap etmeye davet etti ve ziyarete sırasında bu savaş suçlusunun biliyorsunuz onun tutuklanması için emir bekliyoruz.
00:03:43Savaş suçları ve sürdürdüğü soykırımın ve ABD hükümetinin suç ortağı olduğu için ve onun burada olması iğrenç.
00:03:50Bu yüzden buna itiraz etmek ve ona burada hoş karşılanmadığını bildirmek için buradayız.
00:03:56Gazze'deki bu dokuz aydır devam eden katliamı artık soykırıma varan katliamın başındaki isim İsrail Başbakanı Netanyahu.
00:04:05Aslında bugün Trump'la görüşecek Florida'da ama dün de Washington'da Joe Biden'la mevcut başkan Joe Biden ve başkan yardımcısı
00:04:13şimdi de demokratların adayı olması beklenen isim Kamala Harris ile Beyaz Saray'da bir araya geldi.
00:04:19Biden'la görüşmenin gündeminde Gazze'de ateşkes ve esir takası varken Harris de Netanyahu'ya Gazze'deki savaşın sonu erme zamanının geldiğini söyledi.
00:04:35Amerika Birleşik Devletleri ziyareti için Washington'a giden İsrail Başbakanı Netanyahu, ABD Başkanı Joe Biden'la buluştu.
00:04:43İkili Beyaz Saray'da bir araya geldi.
00:04:46Netanyahu, ABD Başkanı Biden'ın siyasi kariyeri boyunca Amerikan Kongresi ve Amerikan Senatosu'nda İsrail söz konusu olduğunda desteğini açıkça dile getiren ilk kişilerden biri olduğunu hatırlattı.
00:04:58Biden'sa bir an önce ateşkes sağlanmasının hem İsrail'in güvenliği hem de Filistin'deki sivillerin ihtiyaçlarının karşılanması bakımından önemli olduğuna dikkat çekti.
00:05:08Biden'ın yarıştan çekilmesiyle Demokratların Başkan Adayı konumuna gelen Başkan Yardımcısı Kamala Harris de Netanyahu'yla görüştü.
00:05:16Netanyahu'ya karşı Başkan Biden'dan daha mesafeli bir tutum takınan Harris, Gazze'deki kayıplarla ilgili ciddi kaygılarını net bir şekilde ilettiğini belirtti.
00:05:25Gazze'de son 9 ayda yaşananlar yıkıcı, ölü çocukların ve bazen ikinci, üçüncü veya dördüncü kez yerinden edilen, güvenlik için kaçan, çaresiz, aç insanların görüntüleri.
00:05:38Bu trajedilerin yüzüne bakamayız, acılara duyarsızlaşmamıza izin veremeyiz ve ben sessiz kalmayacağım.
00:05:48Harris, ateşkesin zamanının geldiğini de vurguladı.
00:05:52Savaşı sona erdirmek için ateşkes sağlayabilmemiz için anlaşmayı yapalım, rehineleri eve getirelim ve Filistin halkına çok ihtiyaç duyulan yardımı sağlayalım ve nihayetinde iki devletli bir çözüme yol açabilecek bir yolda ilerlemeye kararlıyım.
00:06:09Hoşgeldiniz, Müslüman Hükümet Hükümeti.
00:06:39İngiltere'de Hudeyde'yi hedef almıştı ki bu nokta Hudeyde Limanı yani Yemen'in dünyaya açılan kapısı olarak nitelendiriliyor.
00:06:46Peki ne anlama geliyor bölgede tansiyonun yeniden yükselmiş olması, riskler neler, kim neyin peşinde hepsini konuşacağız.
00:06:53Akademisyen Dr. Barın Kayaoğlu bizlerle birlikte İstanbul stüdyomuzda.
00:06:57Sayın Kayaoğlu hoşgeldiniz.
00:06:59Teşekkür ederim Hüsra Hanım, ev sahipliğiniz için, davet ettiğiniz için.
00:07:02Çok teşekkürler, ayaklarınıza sağlık.
00:07:04Sayın Kayaoğlu şimdi tansiyonu neden yükseldi yeniden ve nelere mal olabilir?
00:07:08Özellikle bölgenin önemi nedir? Hangi aktör, hangi hesapla hareket ediyor bölgede?
00:07:13Şu şekilde izah edeyim.
00:07:15Biliyorsunuz İsrail'in Gazze'ye olan saldırısı bir nebze azaldı.
00:07:21Saldırıların yoğunluğu insan hayatı açısından ve Filistinli sivillerin gördüğü zarar açısından tabii sonuç değişmedi.
00:07:28Ama askeri olarak İsrail Gazze'ye de az bomba atıyor daha şey yapıyor.
00:07:32Bunun da bir sebebi var, başka yerlerle savaşa hazırlanma ihtimalinden bahsediliyor.
00:07:38Özellikle Lübnan'da, Lübnan-Hizbullah'ın İsrail'in saldırma ihtimali olduğundan bahsediliyor.
00:07:44Bu süreçte de Husiler gerek Yemen içine gerekse genel Ortadoğu bölgesi içinde kendi prestijlerini arttırmak için
00:07:51aslında 7 Ekim'de Gazze Savaşı başladığından beri kendilerinin de biraz daha profillerini ön plana çıkaran hareketler içindeler.
00:08:01İnsansız hava aracı gönderme, bombalı insansız İHA gönderme, balistik füze atma İsrail'e gibi çeşitli faaliyetler içindeler.
00:08:11Bunu da tıpkı kendileri gibi Ortadoğu içinde meşru kabul edilmeyen Filistinlilere destek için yaptıklarını söylüyorlar Husiler.
00:08:21En son geçtiğimiz hafta bir Husi saldırısında Tel Aviv'de bir İsrail'le öldü.
00:08:26İsrail de bunun üzerine Hudeyde Limanı'na ki Husiler'in dünyaya açılan kapısı buraya saldırdı.
00:08:336 kişi öldü, 6 Yemen'de öldü. Sivil bunlar ve 40'tan fazla da insan yaralandı ve yeniden tansiyon yükselmeye başladı.
00:08:42Farklı farklı haritalarımız var. Yine haritalar üzerinden de anlatmak istersiniz.
00:08:45Özellikle değindiğiniz o kısmı biraz daha açalım mı?
00:08:47Bu Yemen'deki İran destekli Husiler'in elindeki imkan ve kabiliyetler nelerdir?
00:08:52Kendilerini göstermek istediler bu süreçte daha fazla mesajını verdiğiniz. Nasıl bir yanıt vermeleri beklenir şimdi?
00:08:58Şu ana kadar yaptığı şeyleri yapmaya devam edecekler.
00:09:01Şimdi şöyle çok kısa bir tarihe arka plan vereyim.
00:09:052011'de Arap Bağrı'nda o zamanki Cumhurbaşkanı Salel iktidardan düşmüştü.
00:09:13Bir süre karışıklık oldu Yemen'de ve Husi hareketi kendilerine Ensarullah derler.
00:09:19Başken sanayiye girdi bir anlamda tabiri caizse racon kesmek için, farklı fraksiyonları bir araya getirmek için.
00:09:25Ancak Yemen'in iç savaşı daha da kötü bir hale geldi ve Husiler kendilerini bir anda ülkenin batı kısmının kontrolünde buldular.
00:09:32Arkalarında önemli bir İran desteği var ve İran bir anlamda Husiler'i İsrail'le tıpkı Lübnan-Hizbullah'a,
00:09:40Hamas ve İslami cihadla, Filistin-İslami cihadıyla yaptığı gibi bir anlamda bir vekalet savaşını bir aygıt olarak görüyor.
00:09:47Husiler açısından da dediğim gibi gerek Yemen içinde Filistinleri savunan bir hareket ve genel olarak da bölge içinde Filistinlerle dayanışma içinde olan bir hareket olarak gösterip,
00:09:59kendisine rakip Suudi Arabistan yönetimi, Birleşik Arap Emirlikleri yönetimi ve Yemen içindeki rakip unsurlar nezdinde de kendisini biraz daha ön planı çıkarmak için İsrail'le karşılaşıyor.
00:10:12Şimdi orada ABD ve İngiltere bayrakları var diliyorsanız ona da devam edeyim anlatmayacağım.
00:10:19Şimdi 7 Ekim...
00:10:20Kızıl Deniz küresel ticaret açısından da çok kritik bir bölge değil mi?
00:10:23Aynen.
00:10:24Dünya ticaretinin üçte birinden fazlası bazı nasıl hangi emtiğe, hangi mal ve hizmetlere baktığınıza göre bazen yarısı hatta yarısından fazlası bu bölgeden geçiyor.
00:10:35Avrupa'ya giden, uzak doğudan giden mallar, Avrupa'dan Asya'ya giden, Türkiye'nin de Güney Asya'ya, Afrika'nın birçok noktasını uzak Asya'ya gönderdiği mal ve ürünler,
00:10:46Süveyş Kanalı'dan, Mısır'dan ve oradan tam şurada daraldığı nokta Bab-el-Mendeb boğazından geçiyor.
00:10:53Husiler 7 Ekim'den beri bu bölgeden geçen gemilere özellikle şirketin İsrail'le ticareti varsa, o gemilerin sahibi şirketlerin İsrail'le ticari faaliyeti varsa özellikle o gemileri hedefliyorlar
00:11:08ve ellerindeki aygıtlar, işte bunlar İHA'lar olsun, balistik füzeler olsun, seyir füzeleri olsun İran'dan aldıkları için bu saldırıların gerek niceliği, sayısı gerekse niteliği, kalitesi bir anlamda artmaya başladı.
00:11:24Çok daha isabetli vuruşlar kaydetmeye başladılar. Birkaç hafta önce bir Amerikan muhribini vurmak üzerelerdi. Son saniyelerde devreye girdi.
00:11:33İngiltere ve Amerika'da bir anlamda İsrail'i savunmak için ama bu söylediğim biraz garip gelebilir ama savaşı da biraz çevrelemek ve daha fazla yayılmasını engellemek için aslında Husiler'e bizzat saldırıyorlar.
00:11:46Çünkü şöyle bir risk görüyor Amerika ve İngiltere, eğer İsrail'le Husiler'in arasındaki bu çatışma ortamı daha da artarsa ya Suriye Arabistanı, ya Mısır'ı veya doğrudan aynen 13-14 Nisan'da İran'ın doğrudan İsrail'e yaptığı saldırı gibi ve akabinde İsrail'in İran'a yaptığı hava saldırısı gibi İran'la İsrail'i doğrudan karşı karşıya getirmesinden korkuyorlar.
00:12:11Bu bir anlamda ihalenin Amerika ve İngiltere'ye kalıp bu çatışmayı biraz daha çevreleyip daha sınırlı bir seviyede tutma çabaları.
00:12:20Hocam şimdi bu hafta kritik birkaç gelişme de yaşandı onlara da değinelim dilerseniz.
00:12:24Salı günü Yemen'de hükümetle Husiler arasında bankacılık ve havayolları sektörlerinde bazı önlemlerin alınması yönünde anlaşmaya varıldığı bildirildi ki Türkiye'den de hemen açıklama geldi dışişleri bakanlığından memnuniyetle karşılıyoruz bu mütabakatı diye.
00:12:36Dolayısıyla bu mütabakatın etkileri, yansımaları ne olabilir sürece?
00:12:41Açıkçası böyle bir çatışma ortamında mutabakat haliyle kalır ama eğer ki bu mutabakat sayesinde farklı fraksiyonlar ki bu haritada aslında tam olarak görmüyoruz ama 4 ayrı fraksiyon var ki aslında 5.
00:12:56El-Kaide'nin hala küçük elinde bulunan bir takım bölgeler var.
00:13:00Belki de Yemen'deki bu farklı grupları bir araya getirip işte bakın dünyada farklı bir şey var hani biz de biraz birbirimizle çatışmayalım ve dünyayla ticaretimizi arttıralım, ülkemizi yeniden inşa edelim gibi bir düşünceye güdüleyebilir Yemen içindeki farklı tarafları.
00:13:23Türkiye zaten uzun zamandan beri aslında Yemen'deki bu siyasi karışıklık 2013-14'te iç çatışmaya ve daha sonra iç savaşa dönmeden önce zaten aslında tarafların bu şekilde bir araya gelmesi için çağrılarda bulunmuştu.
00:13:36Sana'a'dan, Büyükelçisi'ne en son geri çeken ülkelerden biriydik iç savaşı iyice çığırından çıkmadan önce.
00:13:44Dolayısıyla Türkiye açısından da bunun da oldukça kıymetli ve önemli bir tarafı var çünkü biz de artık dünyayla çok ciddi ticareti olan bir ülkeyiz.
00:13:52400 milyar dolardan neredeyse yarım trilyon dolar bir ticaretimiz var dünyayla ve bunun önemli bir kısmı tam bu bölgeden geçiyor.
00:14:00Türkiye'nin pozisyonunu ayrıca soracağım ama bu haftaki kritik gelişmelerden biri de şimdi baktığımızda özellikle son aylarda Çin'in Orta Doğu'daki aktif tutumu dikkat çekiyor.
00:14:08İşte her ne kadar Amerika Birleşik Devletleri İsrail'in katliamına alkışlasa da Çin bir yandan Filistinlileri birleştirmeye çalışıyor en azından böyle bir görüntü veriyor.
00:14:16Dolayısıyla şimdi bu hafta da dün hatta Çin'in Yemen Büyükelçi vekilinden bir açıklaman vardı.
00:14:22Şöyle söyledi, Kızıl Deniz'de ticari gemilere yönelik ve nakliye maliyetlerinin iki katına çıkmasına neden olan saldırıları duydurmak için HUSİ'ler dahil olmak üzere çeşitli taraflarla iletişim halindeyiz dedi.
00:14:33Çin'in hesabı nedir bölgede ve işe yarar mı bu çabaları ne dersiniz?
00:14:39İkinci sorunuzla başlayayım göreceğiz diyeyim.
00:14:41Çin'in bu attığı adımların uzun vadede belli getireleri olacak hem bölge için hem kendisi için ama şu an bu konuda kesin şu şekilde olur veya olmaz demek için biraz erken.
00:14:52Hafızamızı kısaca tazeleyelim.
00:14:55Geçen sene hatırlarsanız Çin, Suudi Arabistan ile İran'ın arasını da yaptı.
00:15:00İki ülke arasında diplomatik ilişkileri yeniden tesisini sağladı.
00:15:04Az önce bahsettiğiniz Filistin'de farklı grupları Hamas ve Filistin Kurtuluş Örgütü dahil bir araya getirdi ve en azından önümüzdeki kısa vadede FKO yani Cumhurbaşkanı Mahmut Abbas ve Hamas,
00:15:19İsrail'e karşı bir ortak cephe yürütecek ve belki de iki devletli çözüm sürecine giden adımların atılmasına vesile oldu Çin.
00:15:29Şimdi bu çok çok olumlu bir şey ve Çin'in uzun zamandan beri bir anlamda Amerika'nın, İngiltere'nin genel olarak Batı'nın Orta Doğu'ya tam olarak bir vizyon öne sürememeleri karşısında
00:15:43gerçekten barışı, ticareti, refahı ve daha adilane ilişkilerin Orta Doğu içinde de daha barışçıl ilişkileri yeşermesini sağlayan bir süper güç imajı çizmeye başladı
00:15:56ve bu belki kısa vadede olmaz ama orta vadede ve uzun vadede bunun Çin açısından çok büyük faydaları olacağından ben eminim.
00:16:04Çünkü Amerika bile İran'la Suudi Arabistan'ı bir araya getiremiyordu.
00:16:08Türkiye'yi bir araya getirmekte zorlandı. İki ülke ile bile ikili ilişkileri çok iyi gittiği halde hem masaya hem farklı ülkelerde görüşmelerini sağladı.
00:16:18Sonunda bir protokol imzalattı ve bütün problemlere rağmen İran-Suudi Arabistan ilişkileri belli bir seviyenin altına düşmedi bir buçuk seneden beri.
00:16:27Bunlar basit şeyler değil, gerçekten büyük başarılar siyasi açıdan.
00:16:31Çin'in bu adımlarını en yakından takip eden Amerika Birleşik Devletleri'dir.
00:16:34Orada da bir seçim süreci var ki işte bir yandan adayların en yükseltmeye çalıştığını da görüyoruz.
00:16:39Her ne kadar Herst'ün en azından Gazelek Savaşı artık son ermeni mesajını vermiş olması biraz umut verici olarak nitelendirilebilir mi?
00:16:45Seçim sonuçları, bölgedeki bu tansiyonu neden etkiler değiştirir mi Amerikan politikasına?
00:16:50Yoksa kim gelirse gelsin o seçimin sonucunda çok da bir şey değişmez mi?
00:16:54Her insan hayatı çok değerli Büşra Hanım ama Amerika'nın bu tür şeyler söylemesi 38-39 bin insan önce çok daha kıymetli olurdu.
00:17:05Bu kadar insanın ölmesine gerek yoktu.
00:17:07Türkiye mesela 7 Ekim'den beri aslında olması gereken şeyin çatışma değil, iki taraf arasında müzakere ve rehinelerin mübadelesi noktasına olması gerekiyordu.
00:17:19Amerikan seçimleri, şimdilik Trump önde gözüküyor.
00:17:23Eğer Kamala Harris, ben bundan pek emin değilim ama Demokrat Parti tabanını biraz hareketlendirebilirse,
00:17:29çünkü Joe Biden'ın Donald Trump'a karşı 27 Haziran'daki münazarada gösterdiği performans gerçekten bir ölü toprağa sermişti parti üzerine.
00:17:41Kamala Harris bakalım bunu şey yapabilecek mi ama Trump'ın da eli çok çok kuvvetli.
00:17:46Gazze konusunda da çok ilginç açıklamaları var.
00:17:50İşte özellikle Mahmut Abbas'ın kendisine yapılan suikast saldırısı sonucuna yazdığı geçmiş olsun mektubunu,
00:17:56böyle çok büyük bir şeyle puntoyla teşekkür notu yazıp bunu Twitter'a koyması var.
00:18:02Bu tür şeyler devam ediyor ve Amerika nasıl burada şey yapacak?
00:18:07Öncelikle şunu söyleyeyim, Amerika pek bir şey yapamaz.
00:18:10Seçimlerden önce özellikle Harris çok kendisini zor durumda bırakacak hareketlerde bulunamaz ama şu da var,
00:18:19özellikle Amerikan seçimleri için Michigan eyaleti çok önemli, orada Arap ve Müslüman kökenli Amerikalıların nüfusu oranı çok çok yüksek
00:18:27ve 2008 seçimlerinden beri Michigan'ı kaybeden hiç kimse başkanlığı kazanamadı Amerika'da.
00:18:33Dolayısıyla Harris'in bu konuda biraz daha böyle belki Biden'dan biraz daha cesur adımlar atmasını bekleyebiliriz ama
00:18:39devrimsel nitelikte adımlar bazen az önce şey yaptığınız atıfta bulunduğunuz sözler gibi bir takım şeyler çıkabilir ama
00:18:47adımlar atarlar mı emin değilim.
00:18:49Burada Netanyahu faktörü de var.
00:18:51Dün ve evvelsi gününde gördük kongrede yaptığı konuşma ve Amerika ziyaretinde kendisine hala destek veren ciddi bir aşırı siyonist bir damar var Amerika'da maalesef.
00:19:01Bakalım bugün Netanyahu Trump'la görüşecek, oradan hangi mesajlar çıkacak elbette takip edeceğiz.
00:19:05Bu arada Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da dakikalar önce İstanbul'da bir programı vardı ve orada önemli mesajlar verdi.
00:19:12Bir dizi başlığa değindi ve dikkat çeken mesajlarından biri de tespitlerinden biri de şu.
00:19:17İkinci Dünya Savaşı'nın galiplerinin ekonomik, siyasi, askeri ve diplomatik çıkarlarını korumak amacıyla kurulan küresel sistem artık niyadını doldurmaya başlamıştır ifadesini kullandı.
00:19:27Dolayısıyla bu tespitten de yola çıkarsak Türkiye bunca karmaşanın arasında hem mevcut tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:19:33Sende nasıl pozisyon almanız size göre?
00:19:35Bence açıkçası kendimizi bazı günler dünyaya anlatırken fazla alçakgönüllü olduğumuzu düşünüyorum.
00:19:41Sayın Cumhurbaşkanı yıllardan beri dünya beşten büyüktür diyor.
00:19:44Birleşmiş Milletler'in beş daimi üyesi, İkinci Dünya Savaşı'nın galibi ülkeler.
00:19:49Yüzde yüz haklı. Şu tıkanan Suriye iç savaşı da böyle biliyorsunuz.
00:19:55Ne zaman biraz anlamlı bir çatışmaları durdurun karar tasarısı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin önüne gelse taraflardan biri mutlaka bunu hasır altı ediyordu.
00:20:07Ukrayna'da belli bir şeyler görüyoruz zaten zira Ukrayna'da savaşı başlatan Rusya.
00:20:12Bunlar bile fiyatta hayata geçmedi işte İsrail konusunda.
00:20:16Aynen öyle. İsrail zaten malum Amerika her birine red verdi. En sonunda son derece sulandırılmış bir tasarı ortaya çıktı.
00:20:24Ama hala Amerika'nın zaten İsrail'e verdiği neredeyse koşulsuz destek ortada.
00:20:30Yüzde yüz haklı Türkiye ve bu konuda kendisiyle denk orta güç ama dünya gücü, büyük güç olmaya çalışan farklı ülkelerle de belli bir istişare, bir eşgüdüm içinde olduğunu da görüyoruz ülkemizin.
00:20:44Hangi ülkeler? Hindistan. Hangileri? Meksika, Brezilya.
00:20:47Aklımıza hemen gelmeyecek bir takım ülkeler var şu anki bu küresel sistemden ciddi şekilde şikayetçi.
00:20:53Bu ülkelerle eğer bir eşgüdüm içinde olup Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin bu beş daimi üyesinden belli talepler de bulunup Birleşmiş Milletler sisteminin reforme edilmesine ön ayak olursak bu gerçekten insanlık için çok hayırlı olacak.
00:21:07Çünkü şöyle diyeyim yani İsrail, daha doğrusu bunlar çok korkunç şeyler ama insanlığı bekleyen çok çok daha zor süreçler var.
00:21:13İklim değişikliği, bununla mücadele ederken çevresel faktörler, kitlesel göç yani bir anlamda daha yeni başlıyoruz ve gerçekten Cumhurbaşkanı yüzde yüz haklı bu konuda.
00:21:23Çok çok teşekkürler Sayın Kayol yayınıza katıldığınız için, değerli katkılarınız için.
00:21:26İyi yayınlar.
00:21:37Efendim yine bir orman yangına haberi var sırada. İzmir'in Dikili ilçesinde ormanlık alanda yangın çıktı. Yerleşim yerlerine yaklaşan yangına havadan ve karadan müdahale devam ediyor.
00:21:48Dikili ilçesi Çandarlı mahallesindeki ormanlık alanda saat on beş sularında henüz belirlenemeyen bir nedenle yangın çıktı.
00:21:55İhbar üzerine olay yerine İzmir Orman Bölge Müdürlüğü'ne bağlı dört uçak, beş helikopter ve arasöz ve iş makineleri sevk edildi.
00:22:02Rüzgarın da etkisiyle yayılan yangında Alevlerin yaklaştığı Mavi Kent sitesi tahliye edildi.
00:22:08Çandarlı Denizköy Karayolu'da yangın nedeniyle trafiğe kapatıldı.
00:22:18Ve gidelim dünyanın gözünü çevirdiği adrese Fransa'ya.
00:22:22Fransa'nın başkenti Paris'te yapılacak olimpiyat açılışı törenine artık saatler kaldı.
00:22:26Türkiye saatiyle 20.30'da başlaması bekleniyor.
00:22:29Saatler önce de o törene yüksek hızlı demiryolu ağı sabotaj saldırılarıyla hedef alındığı deniyor.
00:22:35Hemen Paris'e gidiyoruz. Olayın ayrıntıları ve son gelişmeleri CNN Türk Paris temsilcimiz Arzu Çakırmorin bize aktaracak bir kez daha.
00:22:43Arzu kolaylıklar diliyorum. Bu saldırı nasıl olmuş? Sorunları bulundu mu?
00:22:49Kendi sorunları bulunmadı ancak İçişleri Bakanlığı sorunların bulunması için hareket halinde olduklarını söyledi.
00:22:55Bütün istihbarat birimlerini ve bütün polis birimlerini, güvenlik birimlerini birazdan göreceksiniz.
00:23:00Bir polis ordusu geliyor Paris'ten. Birazdan göreceksiniz, yanından geçecekler.
00:23:04Şu anda bütün dağlar çok büyük bir güvenlik önlemini ile kuşatılmış durumda.
00:23:11Şöyle herkesi çevireceğim, göstermek için size.
00:23:17Şu anda arkamdan bir ordu geçecek, göreceksiniz. Burası da bu şekilde kontrol altında, görüyorsunuz.
00:23:24Biraz önce içerideki görevlerle de sohbet ettik.
00:23:27Bize söyledikleri her dört trenden bir tanesi, yani bir saat içerisinde hareket eden her dört uzun trenden bir tanesi,
00:23:34şu anda biraz daha giriş kontrolü için yoğun bir şekilde polis girişi var, güvenlik girişi var.
00:23:44Her dört trenden bir tanesini hareket ettirebildiler bu birkaç saat içerisinde yapılan onarımlar çerçevesinde.
00:23:52Bütün demiryolu müdürlüğü, bütün demiryolu şirketi ile çalışanları çok büyük üzüntü içinde olduklarına,
00:23:58bu olayın kendilerine çok dokunuluğunu ve bir an evvel ellerinden geleni yapıp ülkenin bayram havasına yeniden kavuşmasını arzu ettiklerini bile getirdiler.
00:24:07Bir açıklama yapıldı demiryolları genel müdürlüğünden.
00:24:10Buna göre bugün pek çok bilet iptal edildi, yüz binlerce bilet iptal edildi.
00:24:16Gidebilenler bekleyip, umutla bekleyip kalanlar, onlara yol gösteriliyor şu anda.
00:24:23Onlar gidip gidebiliyorlar açılan yollarda.
00:24:26Tamir edildi ancak bütün hatların tamiri pazartesinde olacak.
00:24:30Pazartesi günü de yoğun bir çalışma devam edecek.
00:24:33Sekiz yüz bin yolcu bilet açısı sonrası demiryolları bütün yanan biletlerin ödeneceğini, karşılığının verileceğini yolculara duyurdu.
00:24:42Burada durum böyle şu anda.
00:24:44Yavaş yavaş tekrar bir hareketlilik var ama yarından itibaren bütün biletler iptal edilmiş durumda.
00:24:52Haber verelim artık.
00:24:54Özellikle kuzey ve doğu bölümüne gidişlerde hızlı trenler kullanılamayacak ve paraları da iade edilecek.
00:25:02Diğer taraftan havaalanındaki boşaltma işlemini de ilgili bir takım açıklamalar oldu.
00:25:07Bununla ilgili de yanlış itibar olduğundan daha çok bir intiba var.
00:25:14Bunu da belirtselim.
00:25:15Kim yaptı bu savuntajları?
00:25:18Fransız polisi hala resmi bir açıklama yapmadı.
00:25:22Ancak Fransız medyasından edildiğimiz bilgiler bir takım küçük radikal sol grupların bu işi yapmış olabileceğini
00:25:30eylem taktiğiyle, tekniğine bakarak yorumluyorlar.
00:25:33Hala bunun ötesinde bir açıklama da gelmedi.
00:25:36Paris 2024 organizatörleri korkunç üzgünler.
00:25:40Çünkü biraz önce Fransız Meteoroloji Müdürlüğü bu akşam yağmur yağacağını açıkladı.
00:25:46Selin o çok zeki sorun, hava almasın olacak sorunun karşılığı.
00:25:50Belki de bugün, sana bildiğim bir değişiklik olarak yanıtı verebileceğiniz şu anda.
00:25:56Yağmur yağacak akşam.
00:25:58Fakat çok hafif bir yağmur, hava da sıcak.
00:26:00Dolayısıyla Anne Hidalgo, Paris Belediye Başkanı, törenlerin iptal edilebileceğini,
00:26:05bunun törenleri etkilemeyeceğini söyledi.
00:26:08Tony Estanger, olimpiyat madalyanı Fransız sporcu, olimpiyat hazırlık komitesine başkanlık ediyor.
00:26:13O da bu yaşananların son derece küçük olaylar olduğunu, yağmurun çok hafif olduğunu,
00:26:19dolayısıyla bütün bu olayların Paris dışında olduğunu ve gösteriyi etkilemeyeceğini,
00:26:24gösteriyi devam edeceklerini açıkladı.
00:26:27Peki Arzu, o gösteriden de bahsedelim mi? Akşam neler göreceğiz, neler bekliyor bizi?
00:26:31Aslında çok coşkulu bir metin hazırlamıştık.
00:26:35Bugün çok keyifli olayları aktaracaktık size.
00:26:38Aslında haklısın, bunu da hatırlatmakta, bu konuda detaylar vermekte de fayda var.
00:26:44Sanıyorum yavaş yavaş oraya doğru gidiyoruz.
00:26:47Bu olay, bu sabotaj olayı giderek küçülüyor diyelim.
00:26:51Gösterilerde neler var? Çok iddialı bir gösteri.
00:26:54100 yıl önce Paris olimpiyatlara ev sahipliği yapmıştı, 1924 yılında.
00:26:59Her olimpiyatlara ev sahipliği yaptığında bir takım yenilikler Paris'in genel alışkanlığı.
00:27:03Bu sefer de ilk kez gösterileri dışarıda yapma riskini göze aldı
00:27:07ve biraz yağmur yiyecekler, sporcular diyorlar ki.
00:27:10Sen Nehri üzerinde 6 kilometrelik alan tümüyle kapatıldı.
00:27:14İlk bölümlere sıralar yerleştirildi.
00:27:17Hemen arkasına da yüz, binlerce kişinin izleyebileceği götü törenli yerler hazırlandı.
00:27:23Bu yerler tek tek rezerve edildi, bedava yerler olsa bile.
00:27:26Yani bu bölgeye giren herkesin QR kodu, kimliği, bütün bilgileri poliste mevcut ve kayıtlı.
00:27:33Herkesin gireceği yer numara belli, bizlerin izleyeceği yerler.
00:27:37Çok net 6 bin gazeteci izliyoruz uluslararası ve ulusal medyadan.
00:27:43Akşam çok büyük törenler, çok büyük sürprizler hazırlanıyor.
00:27:46Dünyanın en önemli yönetmenlerinden, sanat yönetmenlerinden birisi hazırlıyor şu anda bu gösterileri.
00:27:54Dolayısıyla bu dünyanın ve güldürücü yüzünün en büyük gösterisi olacak iddiasındalar.
00:27:58Lady Gaga var, Lady Gaga Fransızca şarkı söyleyecek.
00:28:01Sızan bilgiler sır gibi saklıyorlar gösterileri ama Celine Dion'la açılışı Lady Gaga bir metro durağından çıkarak yapacak.
00:28:08Belki de Fransızca şarkı söylerek. Böyle bir detay var bizde.
00:28:11Akşamda Celine Dion'la Büyük Diva Fransızca şarkı söyleyecekler.
00:28:16Belki de Ayana Kamora gibi Afrikalı bir sanatçı Lady Gaga ve Celine Dion,
00:28:21belki de 3'ü 1'den Edith Piaf'ın Limna la bour şarkısını hep birlikte 3'ü 1'den farklı bir yorumla dile getirecekler.
00:28:29Ama garanti veremiyorum. Bunlar sadece sızan bilgiler.
00:28:33James LeBron'dan, LeBron James'den, Federer'e kadar, Djokovic'e kadar pek çok yıldız sporcu var.
00:28:42Türkiye'den yıldız sporcularımız var.
00:28:44Mete Gazoz ve okçulukta altın madalya kazanan Mete Gazoz ve boksta altın madalya kazanan kızlarımız bugün Türkiye bayrağını taşıyacaklar.
00:28:55Türkiye heykelinin başında yer alacaklar.
00:28:57Türkiye'de madalyalarla son derece iddialı bir şekilde bu sefer yer alıyor.
00:29:02Altın madalyayı hedefleyen çok düşük tabi sporcularımızla konuştuk dünden önceki gün.
00:29:08Onlar çok iddialılar. Bakalım inşallah hayaletikleri bile gerçekleşecek.
00:29:13Liderler ve Cumhurbaşkanı da Eyfel Kulesi'nin ayağındaki locada yer alacaklar.
00:29:19Cumhurbaşkanı'nın locası hazırlandı.
00:29:21Orası da bir locası olarak bütün yürüyüşün gösterisi bitti.
00:29:27Geçit töreni bitti.
00:29:28Yer alacak.
00:29:29Yarın gerçek günlere spora dönecek.
00:29:33Bütün sporcular gösterildi.
00:29:35O günü bekliyor.
00:29:36Hepsi birden yıldız sporcularımıza dahil.
00:29:38Arzu çok çok teşekkürler.
00:29:40Bilgileri inanmayan senden alacağız.
00:29:42Olimpiyat coşkusuna dair hazırlıklara ve programa dair.
00:29:45Teşekkür ederiz.
00:29:46Devam edelim bir diğer dikkat çeken başlıkla.
00:29:48Günlerdir konuştuğumuz bir diğer başlık aslında.
00:29:50Türk Havacılık ve Uzay Sanayi tarafından geliştirilen ve Türkiye'nin ilk özgün helikopteri olan Gökbey.
00:29:56Dünyadaki en prestijli etkinliklerden.
00:29:58Farnborough Uluslararası Havacılık Fuarı'nda boy gösterdi.
00:30:0122 Temmuz'da başlamıştı hatırlayacaksınız.
00:30:03Hafta başında başlamıştı İngiltere'de o fuar.
00:30:064 uçuş yapacaktı.
00:30:071-1 uçuşları gerçekleştirdi.
00:30:09Böylece Gökbey ilk kez yurtdışında uçuş gösterisi yapmış oldu.
00:30:13Dünyada ritimine çıkmış oldu.
00:30:15Gökbey, fuarda sergilediği performanssa Türkiye'nin havacılık teknolojisindeki ilerleyişini
00:30:21ve uluslararası rekabet gücünü de aslında bir anlamda gözler önüne sermiş oldu pek çok uzmana göre.
00:30:26Şimdi bir diğer uzman isimle konuşacağız.
00:30:28Yedidepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mesut Hakkı Caş'ın.
00:30:31Uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor.
00:30:33Sayın Caş'ın hoş geldiniz yayınımıza.
00:30:36Merhaba Güçlü Hanım.
00:30:38Şimdi Arzu Hanım'ın bir şekilde aldığı istihbarata göre olimpiyatlar başlıyor.
00:30:44Gençlerimizin hepsinin altını bol olsun.
00:30:47Paris'te yağan yağmur gibi bizimkilerin de altınları bol olsun inşallah.
00:30:51Hepimizin dileği o yönde hocam.
00:30:53Çok teşekkür ederiz.
00:30:54Şimdi hocam Gökbey'e dönecek olursak yine altın değerinde bir teknolojiden bahsediyoruz.
00:30:59Türkiye'nin milli tılımı bu ürünlerinden biri.
00:31:02Çok çok önemli.
00:31:03Dolayısıyla çok da dikkat çekiyor.
00:31:04Gökbey'in bu fuarla birlikte ilk defa yurtdışında vitrine çıkmış olmasının önemi sizce nedir?
00:31:10Bu Gökbey'i diğer helikopterlerden ayıran en önemli özellik nedir?
00:31:14Siz teknik özelliklere hakimsiniz kusursuz.
00:31:16Ve Türkiye'nin eline nasıl güçler gidiyor Gökbey?
00:31:20Şimdi gördüğünüz gibi uçak ferdi vites harekatı yapıyor.
00:31:24Ve oradan çıkacak, emerjansizden çıkıyor.
00:31:28Muazzam bir hava gösterisi yapıyor.
00:31:30Nasıl ki Arzu Hanım'ın az önce Paris'ten ifade ettiği gibi dünyadaki bütün devletler o olimpiyatlarda başarılarını gösterirken
00:31:39Thornbrown İngiltere'deki hava gösterisi de avacılık ve pilotların, uçakların ve helikopterlerin olimpiyatları.
00:31:47Bu çok önemli.
00:31:48Gökbey neden önemli?
00:31:50Gökbey adı da üzerinde Göklerin Bey'i.
00:31:53Nasıl bizim kalan göklerin hakkı anlatsa helikopterin beyi de Gökbey.
00:31:58Gökbey 12 kişilik 6 tonluk bir hafif ulaştırma uçağı helikopteri.
00:32:04Aslında hepsi hava sefinesi diye geçiyor.
00:32:06Gördüğünüz gibi 12 kişi taşıyabiliyor.
00:32:0916 metre ve 5 rotorlu, 5 tane pari var.
00:32:13Çift motor ve motorları da TF 1400 beygirlik.
00:32:17Çok mükemmel motorlar.
00:32:19Ve bu motorların en büyük özelliği de türk motorlu olması.
00:32:23Helikopterimizin bir özelliği kullandığı gövde malzemesi olarak en ileri malzeme materyallerinden meydana gelmesi.
00:32:31İniş takımları son derece dayanıklı.
00:32:33Avionikleri tamamen AVSAN ve ASELSAN tarafından tasarlanmış.
00:32:37Mükemmel bir görüş kapasitesi olabilen.
00:32:40Ve dünyada, bakın şöyle göstereyim.
00:32:43Biraz evimde Gökbey yok ama onun kardeşi var Atak gördüğünüz gibi.
00:32:47Birkaç yıl önce Atak helikopteri oralarda bu gösteride çıkmıştı.
00:32:52Ve şu anda dünyada pek çok devlete satıldı bu.
00:32:56Ve silahlı kuvvetlerimize yaklaşık 86 tanesi teslim edildi.
00:33:00Burada da şunu söyleyelim.
00:33:03Bu bakım onarım ve arızak tespitinde de Türk mühendislerinin başarılı bakım desteğini ortaya koyduğumuzda.
00:33:10Yaklaşık 300 km sürat yapabilen.
00:33:13Servis tavanı yukarı çıkmaya menzili 20 bin fil olabilen.
00:33:17Havada 7,5 saat kalabilen.
00:33:20750 km menzili olan mükemmel bir helikopter.
00:33:23Genel maksat helikopteri.
00:33:25İleri yakıt tankı taktığımız zaman da tam 5 saat havada kalıyor.
00:33:29Bu mükemmel bir zamanlama.
00:33:31Peki burada benim söylediğim bu olimpiyatların içerisinde
00:33:38acaba yarıştıkları kimler diye baktığımızda dünyanın en ilerileri.
00:33:43Yani ne demek istiyorum?
00:33:45İşte Airbus, Skorsky gibi, dünyanın Eurocopter gibi, Leonardo gibi, Augusta gibi, Bell gibi.
00:33:53Dünyanın en iyi helikopterlerin içerisinde Türk bayrağını taşıyan bir helikopterin İngiltere'de uçması.
00:34:02Sanayi devrimini yapan ve havacılıkta dünyanın en iyi ülkesi olan İngiltere'de bu gösteri.
00:34:09Tabi hem pilotlarımızın hem de bizlerin göğsünü kabarttığı gibi.
00:34:13Tusaş'ın başarı hanesine çok büyük bir hane dahil.
00:34:17Şu anda benim sınıfımda 4 tane daha genç mühendis var.
00:34:20Onlar da beni dikkatle dinliyorlar.
00:34:22Demek ki dijital kokpit ve kabininin geniş yapısına baktığımızda
00:34:27gelecekte Türk uçak mühendisleri için, yazılım mühendisleri için, malzeme mühendisleri için de
00:34:32mükemmel bir tane helikopter prototipi.
00:34:35Şöyle söyleyeyim, bu helikopter Türk ordusuna 100 tane verilecek.
00:34:41Kara Deniz Hava Kuvvetlerimiz, Jandarma ve Emniyet Teşkilatı'nın olduğu gibi
00:34:45Ulaştırma Bakanlığımıza, Sağlık Bakanlığımıza sizin de bildiğiniz gibi
00:34:50emerjansi bir şekilde ambulans helikopteri olarak da görev yapacaklar.
00:34:56Ayrıca SAR diyebiliriz. Arama Kurtarma Helikopteri olarak Ege Karadeniz'de
00:35:01pilotlarımızı, havacılarımızı, denizcilerimizi kurtaracaklar.
00:35:05Onun bir üst versiyonu da 12 tonluk T925 helikopteri de şu anda prototip aşamasında.
00:35:12Yine Sayın Etusas Genel Müdürümüz, yeni müdür Mehmet Demiroğlu'nda ifade ettiğine göre
00:35:183 tanesi de çok yakında teslim edilecek.
00:35:21Yine baktığımızda kıymetli test pilotumuz Arif Ateş hocamızın da bize verdiği genel feedback'te
00:35:29dönüşün çok olumlu oldu. Yani dönüşten uçağın helikopterden dönmesi değil,
00:35:34bu attığı yerindeki spin değil. Burayı bir şekilde izleyen bu hava gösterisini
00:35:40olası bu helikopteri alacak sivil veya askeri istihbarat askerler,
00:35:46sivil sektör uzmanlarının helikopteri çok beğendiğini,
00:35:49ATAK ile katıldıktan sonra bu teslimata artık hazır hale gelmesi
00:35:54çok yakında prototip olarak ki ben TUSAŞ'ta sevgili mühendislerimiz bizi gezdirilen
00:36:00iftar edebileceğiniz bir görüntü var.
00:36:03Yani baktığımızda jiplerle geziyorsunuz uçak fabrikasının içerisine
00:36:08sıra sıra helikopterler, sıra sıra uçaklar müşteri bekliyor.
00:36:12İşte hür kuştan tutalım, hür jete kadar. Bu Türk havacılığının sayın Cumhurbaşkanı koyduğu
00:36:20yerli, milli ve orijinal yani özgün havacılık muamelerimiz
00:36:27belki hava sıcak ama Hacı Bekir Dokun'un gibi herkes sıraya girecek.
00:36:32Bu bakımdan hava olimpiyatlarında bir altın madali aldık gibi geliyor bana.
00:36:37Sayın Caş'ın tam da dikkat çektiğiniz noktadan devam edelim mi?
00:36:40Sıra sıra uçaklar müşteri bekliyor dediniz ve ilginin çok olduğunu söylediniz.
00:36:43Şimdi Gökbey de bu fuarda çok ilgi gördü.
00:36:45Kuşkusuz almak isteyenler olacaktır değil mi? Beklentiniz nedir?
00:36:49Türk savunma sanayi ürünlerine dünyada artan ilgiye dair değerlendirmeleriniz
00:36:53biraz daha açmak isterseniz ve bu ürünlerin özellikle ülke ekonomisine katkısına dair
00:36:57neler söylemek istersiniz?
00:36:59Çok güzel belirttiniz.
00:37:01Türkiye geçen yıl itibariyle 5,5 milyar dolarlık silah sattı ve dünyada 11'e girdi.
00:37:06Bu sene ilk ona girmesi ve 10 milyar dolara çıkması tahmin ediliyor.
00:37:12Şu anda mesela bir ülkeye 100 tane atmacı gemi savar füzesi sattık.
00:37:19Türkiye Pakistan'dan sonra pek çok uzak doğu ülkesine gemi sattığı gibi Ukrayna'ya da sattı.
00:37:25Deniz altıları için sıradalar, helikopterler için sıradalar.
00:37:29Gökbey'in olduğu helikopter pazarının size sayısını verelim.
00:37:35Yaklaşık 6 milyar dolarlık yılda bir pazar.
00:37:38Ve bu pazar %1, 16 ile 2 büyüyor.
00:37:41Yani Gökbey bu pazardan girdiği takdirde diğer Airbus gibi, Agusta gibi, Skorsky gibi
00:37:48dünya pazarından en az 1 milyar dolarlık yılda gelir alabilecek.
00:37:53Bu da hem milli gelirimize hem de Türkiye'nin ihracat kapasitesine ve en önemlisi
00:37:59genç Türk mühendislerimizin Atatürk'ün söylediği istikbal göklerdir lafının
00:38:05artık göklere atılan Türk imzasının büyük başarısıdır.
00:38:09Ben burada bütün mühendislerimizin, teknisyenlerimizin, pilotlarımızı,
00:38:13Türk Hava Kuvvetlerimizin ve savunma sanayi müşterilerimizle beraber
00:38:18Türk Silahlı Kuvvetleri'ni ve Sayın Cumhurbaşkanı'nı kutluyorum, Savunma Bakanımızı da.
00:38:23Bu artık 100 yılda, 101. yılda geçtiğimiz bir şekilde Türkiye Cumhuriyeti'nin yükselişidir.
00:38:30Ve bu yükseliş bütün dünya devletlerinde, endüstriyel devletlerde olduğu gibi
00:38:35avacılıktaki bizim büyük başarılarımızın yavaş yavaş SMRL'lerin toplanmasıdır.
00:38:41Pazarda biz varız, lokumlar fındıklı, fıstıklı hepsi sırada geliyor Müşir Hanım.
00:38:46Peki çok çok teşekkürler Sayın Coş'un yayınımıza katıldığınız için.
00:38:49Bir şey daha ilave ederim.
00:38:50Buyurun.
00:38:51Çok üzülmesin, Yunanistan'da ambulans, helikopter iki tane bedava verebiliriz.
00:38:55Nereye?
00:38:56Türk Havacılık sektöründe yokmuş.
00:38:59Biz onlara bedava veririz yani, komşu hakkıdır.
00:39:02Yalnız bize bulaşmasınlar, yerlerinde otursunlar.
00:39:05Peki, çok teşekkürler yayınımıza katıldığınız için.
00:39:08Saygılar, sevgiler.
00:39:10Sağ olun.
00:39:11Efendim devam edelim.
00:39:12Yazın en çok tüketilen meyvelerden biri olan karpuzun hasata devam ediyor.
00:39:16İstanbul Çatalca'da bulunan bir tarlada yetişen yerli karpuzlar da vatandaşın sofrasına gidiyor.
00:39:22CNN Türk ekibinden İlayda Karaca ve Caner Emre Kınacı yerli karpuzun yetiştiği noktadan aktaracak.
00:39:28Yazın vazgeçilmez meyvelerinden biri olan karpuz özellikle serinlemek isteyenlerin bir numaralı tercihi oluyor.
00:39:36Biz de şu anda Caner Emre Kınacı ile birlikte bir karpuz tarlasındayız.
00:39:41İstanbul Çatalca'da bulunan bir karpuz tarlasındayız ve yayın konuğum Çiftçi Murat Çelik var.
00:39:47Murat Bey, şimdi de bir karpuz tarlasındayız. Selamlar.
00:39:51Hoş geldiniz.
00:39:52Şimdi karpuz hasatı başladı değil mi?
00:39:55Başladı, evet başladı.
00:39:56Böyle görüyorum karpuzlar da büyümüş. Ne zaman başladı?
00:39:59İki hafta oldu başlayalı.
00:40:01Topluyoruz işte yavaş yavaş. Satıyoruz yani.
00:40:04Üretim süreci bitti, artık toplama süreci başladı.
00:40:08Topluyoruz artık, tezgahlara veriyoruz. İstanbul'dan gelip varanlar oluyor, evlerinden götürenler oluyor yani.
00:40:15Peki bu sene hasat nasıl geçen seneye göre?
00:40:18Geçen seneye göre dekolte düşük biraz, yağmurla kurak gitti biraz havalar.
00:40:23Su sıkıntımız var, dere kurudu. Biraz yağmur yağsaydı daha da güzel olurdu.
00:40:30Biraz kuraklık var. Aslında biz sanki İran karpuzunu bu yaz biraz fazla mı yedik?
00:40:36Aynen öyle, İran karpuzu.
00:40:38Yerli karpuzu bekledik.
00:40:39Adana yiyemedik, yandı orası. Antalya, Birecik şu anda araya başla.
00:40:45Şimdi de yerliler çıktı, buranın yerlisi çıktı. Biraz da fiyat daha düştü tabii.
00:40:49Sebebi ise kuraklık. Peki fiyatlar nasıl?
00:40:52Siz burada şimdi hasatla topladığınız karpuzları marketlere mi gönderiyorsunuz?
00:40:58Orada bir fiyat durumu nasıl? Aradaki fark nasıl?
00:41:01Marketler biraz daha yüksek ve bizden ucuz alıyorlar. Yüksek fiyatlara satıyorlar.
00:41:08İstediğimiz fiyatlar yok şu anda.
00:41:12Aslında tarladan böyle doğal, gördüğümüz gibi alıp koparttığımız karpuz marketten daha ucuz ama satışı daha düşük.
00:41:21Aynen öyle.
00:41:22O zaman şimdi ben bir karpuzu görüyorum. Onu alalım bir keselim.
00:41:26Bakalım bu sene karpuz nasıl? Caner Emre Kınacı da görüntülesin.
00:41:30Böyle sesine mi bakıyoruz? İyi karpuz nasıl anlaşılır?
00:41:34Aynen öyle.
00:41:36Tok mu çıkması gerekiyor sesin?
00:41:39Aynen öyle. Tok çıkması lazım.
00:41:42Şimdi karpuzu kesiyoruz. Dediğimiz gibi karpuz hasadı başladı. Yaklaşık iki hafta oldu.
00:41:49Ve şu an tarladan sofraya bir yolculuk aslında bu da.
00:41:54Tarlada satılan karpuz markette satılan karpuzdan daha ucuz ama satışı, rekolitesi daha düşük. Değil mi Murat Bey?
00:42:02Aynen.
00:42:04Evet Murat Bey de karpuzu bir yandan kesti. Gördüğünüz gibi pes pembe, sulu bir karpuz.
00:42:10Aynen öyle.
00:42:11Gerçekten çok güzel duruyor bu arada.
00:42:17Tadına bakıyorsunuz.
00:42:18Şöyle hemen gösterelim. Caner Emre de görüntülesin. Oldukça güzel ve lezzetli duruyor.
00:42:26Çok soğudur. Çok sulu, çok tatlıdır.
00:42:31Faydaları nedir karpuzun?
00:42:33Yazın serinlemek için çok faydası var karpuzun.
00:42:38Bir numaralı tercih.
00:42:40Mideyi temizler. Midenin birebir dolusu çekirdeklerini de yemek lazım tabii ki. Faydalıdır.
00:42:46Peki hasat ne zaman bitiyor?
00:42:48Ekim ayına kadar ilk tırmandalar bitti. Bitti mi ikinci tırmandalar başlar.
00:42:54Ekim ayına kadar bakarsan olur.
00:42:57Ekim ayından sonra toplarız ikinci tırmandalarda. O zaman da gelebilirsiniz.
00:43:04O zaman da yine üretim süreci, filizlenme sürecini izleriz beraber.
00:43:09Evet. Bekleriz yine o gün de bekleriz.
00:43:12Çok teşekkür ederiz Murat Bey. Çok sağ olun.
00:43:14Teşekkür ederim. Teşekkür ederim geldiğiniz için.
00:43:17Çok sağ olun. Evet Murat Bey'le birlikte karpuz tarlasından karpuz hasadını görüntüledik sizler için.
00:43:24Ve yaklaşık iki hafta önce başladığını söyledik.
00:43:27Rekoriteyi konuştuk. Hasadı geçen seneye göre kıyasladık.
00:43:31Ve işte karpuz gördüğünüz gibi oldukça lezzetli ve güzel duruyor.
00:43:35Yerli bir karpuz tabii ki.
00:43:37İstanbul Çatalca'da bulunan bir karpuz tarlasından size yayınımızı yapmış olalım.
00:43:42Karpuzu tekrar merkeze bırakalım.
00:43:46Efendim son zamanlarda şehirler kalabalık.
00:43:48Hanelerse yalnızlaşmaya başladı bu yönde yorumlar.
00:43:50Özellikle gençler arasında bir artı bir evlerde yalnız yaşamayı tercih edenler artıştı.
00:43:55Bireysel yaşam her geçen gün artıyor.
00:43:57Durum böyleyken aile bağlı sorgulanır hale geldi deniyor.
00:44:00Peki bu durumu tetikleyen unsurlar nedir?
00:44:03Neden giderek yalnızlaşıyoruz?
00:44:05CNN Türk muhabiri Serdar Ervek, kameraman Dolkan Yıldırım'ın haberi geliyor ekrana.
00:44:13İntro
00:44:35Bireysel yaşam başlandı.
00:44:37Bireysel yaşamın başlamış olması neye götürüyor bizi?
00:44:39O geniş ailelerden, geniş evlerden, avluları olan evlerden tek odalı, bir artı bir veya tek odalı.
00:44:46Evlere dönüşüm başladı ve artık biz yalnız yaşıyoruz.
00:44:49Bazıları yalnızlığı seviyor, selam bile vermiyor gençler adama.
00:44:53Yani her ne kadar sosyal medyayla beraber kalabalıklaştığımızı düşünsek de çünkü bir çoğumuzun arkadaş listesinde 600-700 hatta binlere varan arkadaş sayımız var.
00:45:01Ne sıklıkla görüşebiliyorsunuz?
00:45:03Ya diyorum ya bayramdan bayram.
00:45:06Cep telefonu veya internet bu etkilenmeyi uzaklaştırdı.
00:45:09Bu da bizi toplumdan soyutlar hale getirdi.
00:45:12Ve bizler ne yazık ki yalnız yaşayan bireylere doğru dönüşmeye başladık.
00:45:17Değişmiş, her şey değişmiş.
00:45:19Kalabalık aileler, sıkı akraba bağları.
00:45:21Birlikte geçirilen vakitler yerini bireyselliğe bıraktı.
00:45:25Özellikle gençler yalnız yaşamaya başladı.
00:45:27Aileden uzaklaştı.
00:45:29Ama çok mutluyduk.
00:45:31Keşke o günlerim geri gelse bana.
00:45:34Önceleri koskocaman kalabalık bir aileydik.
00:45:37Hatta bir evin içinde birkaç aile beraber yaşıyorduk.
00:45:41Anadolu'da özellikle bu çok yaygındır.
00:45:43Birkaç ailenin bir arada oturmuş olduğu geniş evler söz konusudur.
00:45:46Birkaç aile birlikte yaşıyordu.
00:45:47Çünkü bu hata erkeğiyle aynı.
00:45:49Baba, ana, çocuklar hep birlikte yaşıyor.
00:45:51Şimdilerde ise durum bambaşka gibi.
00:45:54Yalnızız.
00:45:55Tamamen yalnızız.
00:45:56Ama baktığımızda bu kalabalıkların içerisinde yalnızlaşıyoruz.
00:45:59Yani kafamızı çevirdiğimiz yer bir noktada aslında yanlış bir yer.
00:46:02Giderek yalnızlaşıyoruz.
00:46:04Özellikle gençler bir artı bir evlerde yalnız yaşamayı tercih ediyorlar.
00:46:09Daha önce böyle değildi.
00:46:10Herkesin kendi rahat olduğu bir nokta var.
00:46:12Ve kimse o noktayı şey yapmak istemiyor, soyutlamak istemiyor kendinden.
00:46:16Süreç bizi daha bireyselleşmeye ve daha küçük çekirdek ailelere doğru itmeye başladı.
00:46:21Peki bu durum neden kaynaklanıyor?
00:46:24Kimse ki seni görüşmüyor.
00:46:25İstemiyor.
00:46:26Görüşmek de istemiyor.
00:46:27Sosyal medya kullanımıyla beraber aslında biz tek bir tıkla bütün ihtiyaçlarımızı o sosyal medya aracılığıyla karşılayabiliyoruz.
00:46:34Nasıl karşılıyoruz?
00:46:35Mesela sevilmeye ihtiyacın mı var?
00:46:37Bir post at.
00:46:38Görülmeye ihtiyacın mı var?
00:46:39Birinin postunu beğen.
00:46:40O postun altına bir yorum at.
00:46:41Ya da işte mesela hani bir sıkıntın bir derdin mi var?
00:46:44Kafanı bozan bir durum mu var?
00:46:45Ruhsal bir bozukluğun mu var?
00:46:46İlk olarak Reelslerde paylaş bunu.
00:46:48Sosyal medyada paylaş bunu.
00:46:50O yalnızlığına ortak sosyal medyada ara gibi kavramlar çok artmaya başladı.
00:46:53Önceden ne yapıyorduk bunu?
00:46:55Kafamıza çevirdiğimiz yer geniş ailemizdi.
00:46:57Biz onlardan alıyorduk bu sevilme, görülme, şefkat ihtiyacımızı kafamıza döndürdüğümüz ilk yer geniş ailemizdi.
00:47:03Evlilikler kısa sürmeye başladı.
00:47:05Doğum oranları da düştü.
00:47:07Memleketin gidişatı iyi değil bu bakımda.
00:47:10E istemez.
00:47:11Nasıl bakacak abi o çocuğa?
00:47:13Yeni nesillerin sorumluluk alması daha zor oluyor.
00:47:16Çünkü şu anki yaşadığımız dünyada çok farklı koşullar var.
00:47:19Çocuklar örneğin hemen işe gönderiyorlar.
00:47:21Çalışıyorlar ve çocuklar tabiri caizse eve ekmek getiriyorlar.
00:47:25Ama günümüzde 14 yaşındaki çocuktan eve ekmek getirmesini bekliyor muyuz?
00:47:29Hayır beklemiyoruz.
00:47:30Neyi bekliyoruz o çocuktan?
00:47:31Okumasını.
00:47:32Kaç yaşına kadar?
00:47:33Üniversitesi, yüksek lisansı veya doktorası dersek 25-30 yaşına kadar okumasını bekliyoruz.
00:47:39Bu da bizi ekonomik anlamda zorlamaya başladı.
00:47:43Bütün bunları yan yana getirdiğimizde o eski bir araya gelip beraber yaşadığımız geniş ailelerden
00:47:50biz küçük çekirdek ailelere doğru dönüşmeye başladık.
00:47:53Ben olduk biz yerine.
00:47:55Dolayısıyla bu noktada bir aileden kopma mevcut.
00:47:57Hani benim isteklerim, benim ihtiyaçlarım, ben tatilime gitmek istiyorum okey gidebilirim o zaman.
00:48:02Ben hangi ihtiyacım varsa onu karşılamak istiyorum.
00:48:05O zaman diğerlerinin ne düşündüğü, benim hakkımda ne yordadığı benim için çok da önemli değil.
00:48:10Bu noktada işte bir yalnızlaşma mevcut.
00:48:122015 yılında %14,4 olan tek kişilik hane halkı oranı 2023 yılına gelindiğinde %19,7'ye yükseldi.
00:48:21Yani yalnız yaşayanların sayısı arttı.
00:48:24Ferdi yaşam tarzları zorlaştı. Ferdi yaşam tarzları zorlaşınca ne oldu?
00:48:28İnsanlar kendilerini kaybetti.
00:48:30Bireyselleşmenin ve yalnızlaşmanın topluma etkisi ne?
00:48:34Geniş ailenin de aslında psikolojik olarak bir takım sorunlara yol açtığı bilinen bir gerçek.
00:48:39Çünkü diğerlerine çok odaklısın orada.
00:48:42Ama tabii ki nesiller arası değişmeyle yalnızlığa gidiyoruz ya,
00:48:45o yalnızlığın da aslında psikolojik bir takım sorunları ortaya çıkardığı çok bir gerçek.
00:48:50Şimdi depresyon kriterlerinin en önemlisi aslında yalnızlaşma.
00:48:53Sosyal ilişkilerden kendini çekme, aileden uzaklaşmadır.
00:48:56Biz kişinin depresyonda olup olmadığını bu kriterler sayesinde anlarız, değerlendiririz.
00:49:01Ortaya çıkan tabloda yalnız yaşamlar, yalnız ölümleri de beraberinde getirdi.
00:49:06Etrafımıza manevi olarak yardım edecek veyahut da destek verecek kimselerin olmadığı
00:49:11yalnız bir hastalık süreçlerine, yaşam süreçlerine girdik.
00:49:14Ve derken biz yalnız ölmeye başladık.
00:49:17Bundan 30 sene sonra, 50 sene sonra pişmanlıklarını yaşamamamız adına
00:49:20baktığımızda evlilik müessesesi çok ciddi bir müessese.
00:49:24Çocuk yapmak dediğimiz kavram, evet hayatının bir noktada özgürlüğünü bir başkasının eline vermiş oluyorsun.
00:49:29Ama aslında bunun bir takım getirileri de var.
00:49:32Seni koşulsuz seven birini de dünyaya getirmiş oluyorsun aynı zamanda.
00:49:36Bizden sonraki nasip bitti. Allah size yardım etsin.
00:49:38Müzik
00:50:01Efendim, biz beraberimizden noktadalarız bu dilimi.
00:50:03Şimdi kısa bir ara, saat başında tekrar karşınızdayız.
00:50:07Müzik
00:50:18CNN Türk Haber Merkezi'nden yeniden merhaba.
00:50:20Gelişmeleri aktarmaya kaldığımız yerden devam ediyoruz.
00:50:23Efendim, Cumhurbaşkanı Erdoğan İstanbul'da programı vardı.
00:50:25Bugün orada açıklamalarda bulundu.
00:50:27Gündeminde İsrail Başbakanı Netanyahu'nun Amerikan temsilciler meclisinde konuşması vardı.
00:50:32Erdoğan, çağımızın hitlerine baş tacı ettiler dedi.
00:50:35Sert tepki gösterdi.
00:50:37Amerika'nın kongresinde soykırımcı bir katilin nasıl alkışlandığını tüm dünya izledi.
00:50:49Gördük.
00:50:51Kırk bine yakın çocuk, kadın, yaşlı bu insanları katledenleri düşünün.
00:51:00Temsilciler meclisi alkışlıyor.
00:51:04Bırakın katliamı durdurmayı, elinde yüz elli bin gazzelinin kanı olan bir kasabı kongresinde ağırlayan,
00:51:13bu caniye kürsü veren, bununla yetinmeyip hezeyanlarla dolu konuşmasını,
00:51:19büyük bir şevkle elli yedi kez ayakta alkışlayan bir akıl ve vicdan tutulmasıyla karşı karşıyayız.
00:51:28Lafa gelince tüm dünyaya demokrasi ve insan hakları dersi verenler,
00:51:33çağımızın hitlerini baş tacı ederken zerre miskal utanmıyor.
00:51:40Mazlumun hakkının yok sayıldığı bir cinnet haliyle hep birlikte şahitlik ediyoruz.
00:51:48Hani demokrasi, hani özgürlük, hani insan hakları,
00:51:53hani insan hakları beyannamesindeki o alt alta yazılmış maddeler?
00:52:03Efendim İzmir'in konak ilçesinde sağanaktan korunmaya çalışırken,
00:52:06elektrik akımına kapılan iki kişinin ölümle ilişkin soruşturmada,
00:52:10İSTU Genel Müdürü ile GDZ Elektrik Dağıtım Genel Müdürünün de aralarında bulunduğu on bir şüpheli gözaltına alındı.
00:52:17Olayın hukuki sürecini konuşacağız, olayı da hatırlatarak elbette.
00:52:20Ekim'den Ümit Uzun İstanbul Stüdyomuz'da bizlerle birlikte neler yaşandığını,
00:52:25o birikiş raporundaki detayları bizlere aktaracak.
00:52:28Avukat Zafer İşeri de yine yayınımıza katılıyor İstanbul Stüdyomuz'da.
00:52:31Ama önce İzmir'e gidelim.
00:52:33Demirören Haber Ajansı Muhabiri Halil İbrahim Karabayık bize son durumu aktaracak.
00:52:37Halil İbrahim kolaylıklar diliyorum.
00:52:39Adli süreçteki gelişme nedir, ne noktaya geldi, neler aktaracaktın bizlere?
00:52:48Evet, İnaç Öktemay ve Özge Ceren Deniz'in ölümüne ilişkin başlatılan geniş çaplı soruşturma devam ediyor.
00:52:55Soruşturma kapsamında dün yeni 11 gözaltı vardı.
00:52:58Bunlardan ikisi il dışı olmak üzere, dokuzu İzmir'de olmak üzere toplamda 11 kişi gözaltına alınmıştı.
00:53:05Şüphelilerin emniyetteki sorguları sabah saatlerinde bitti.
00:53:1111 şüpheliden 10'u İzmir Adliyesi'ne sevk edilirken,
00:53:16bir şüpheli de sesli ve görüntülü bileşim sistemleri üzerinden ifadeye katıldığını söyleyebiliriz.
00:53:23Şu an İzmir Adliyesi'ndeyiz, şüphelilerin hala ifade alımları devam ediyor.
00:53:28Gelişmeler oldukça tekrardan sizlere aktaracağımızı söyleyerek sözü tekrar stüdyoya bırakalım.
00:53:34Halil İbrahim çok teşekkür ediyoruz, aktardığın bilgiler için.
00:53:37Demirören Haberi şanslı muhabiri Halil İbrahim Karabayık bize neler olduğunu adli süreçte, hukuki süreçte aktardı.
00:53:43Şimdi tekrar Ümit'e dönmek isterim.
00:53:45Ümit öncelikle tekrar hoş geldin yayınımıza.
00:53:47Olayı bir kez daha hatırlatır mısın bize, ne yaşanmıştı?
00:53:50Bu şöyle çok vahim bir olay, can acıtıcı.
00:53:53İnsanın içi böyle yanar ya, öyle bir ölümden söz ediyoruz.
00:53:57İzmir'de yolda yürüyorsunuz ve bir anda hayatınız elinizden alınıyor, kopuyor, ölüyorsunuz.
00:54:04Yani yolda yürürken başınıza gelen bir ölüm ve habersizce.
00:54:08Yani bir elektrik akımına kapılarak ölmek ve ona yardım, o çaresiz kişiye yardım etmek isteyen bir kişinin daha yine hayattan kopması.
00:54:18Facia denilebilecek bir olay.
00:54:20Zaten görüntüler herkeste, toplumda da infial yaratmış bir görüntüden söz ediyoruz.
00:54:26Özge Ceren Deniz, 23 yaşında tıp fakültesi, 5. sınıf öğrencisi.
00:54:31İşte bu akıma kapılarak hayatını kaybediyor.
00:54:34Tek amacı yolda yürürken su birikintisini aşarak yoluna devam etmekti.
00:54:39Ama işte o kaçak nedeniyle, o elektrik kaçağı nedeniyle o suya bastığı anda hayattan kopuyor, ölüyor.
00:54:47Ve ona yardım etmek isteyen 44 yaşındaki müzisyen İnanç Öktemay da yine o akıma kapılarak hayatını kaybediyor.
00:54:55İşte bununla ilgili soruşturma başlatıldı, yürütülüyor ve çok sayıda gözaltı var.
00:55:00Gözaltılarda hala devam ediyor.
00:55:02Bilirkişi raporu son olarak çıktı ki bu soruşturma derinleştik.
00:55:07Çünkü Türkiye'nin aslında bu bir örnek.
00:55:09Yani bunun gibi pek çok noktada böyle kaçaklar vardır, yaşanabilir.
00:55:14İşte bununla ilgili de denetimlerde sıklaştığını da belirtelim.
00:55:17Çünkü hakikaten çok vahim bir ölüm.
00:55:20Yolda yürürken ölmek çok korkutucu.
00:55:23Önemli bir noktaya değindin Ümit, onu ayrıca konuşuruz.
00:55:26Çünkü bu olay sonrasında da Türkiye'nin pek çok noktasından işte kablolar ortada diye ihbarlar geldi.
00:55:31Yine haberleştirdik, biz ekranlara taşıdık.
00:55:33Yetkililerin daha hızlı harekete geçmesi için.
00:55:35Dolayısıyla o denetimler çok çok önemli.
00:55:37O boyutu ayrıca konuşalım.
00:55:38Sayın Şerif siz de tekrar hoş geldiniz yayınımıza.
00:55:41Maalesef çok üzücü bir olaydan bahsediyoruz ki hukuki süreç devam ediyor.
00:55:45Şimdi gözaltı sayısı arttı.
00:55:46Bundan sonra nasıl bir süreç işleyecek?
00:55:48Siz anlatın bize lütfen.
00:55:50Ne yazık ki efendim maalesef bu talihsiz olay neticesinde iki vatandaşımızın, iki kıymetli vatandaşımızın ölümünü konuşuyoruz.
00:55:59Şüphesiz ki adli makamlar bunun soruşturmasına derhal başladı.
00:56:03Ve bunların sorumlularının, şüphelisinin sadece o kabloyu oraya döşeyen kişi olmadığı
00:56:09ve tabii ki bu noktada kurum müdürlerinin, kurum amirlerinin, yöneticilerinin de
00:56:15gerekli, tedbirli, dikkatli yönetim faaliyetlerini yürütmek noktasında sorumlulukları olduğunun bilincinde.
00:56:22Cumhuriyet Savcısı kolluk görevlisine, polise verdiği talimatlar doğrultusunda işte bu sorumluların
00:56:28sorumlu olduğu düşünülen şüphelilerin her birini öncelikle polis merkezine getirtti.
00:56:34Polis merkezinde ifadeler alındıktan sonra da tüm bu şüpheliler polis nezaretinde Cumhuriyet Savcılığı'na götürüldü.
00:56:42Ve hali hazırda Cumhuriyet Savcılığı bünyesinde bu şüphelilerin tek tek ifadesi alınmaya devam ediliyor.
00:56:48Bu ifadelerde tedbirsiz ve dikkatsiz davranışın ne şekilde gerçekleştiği,
00:56:54gerekli kontrollerin nasıl yapılmadığı, vazifenin nasıl ihmal edildiği ve daha da vahimi
00:57:00acaba burada bilinçli olarak bir taksirden bahsedebilecek miyiz?
00:57:05Yani basit bir tedbirsiz, dikkatsiz davranmanın daha ötesinde büyük bir sorumluluk olduğundan bahsedebilecek miyiz?
00:57:12İşte bunun cevabını arıyor soruşturma makamı.
00:57:15Soruşturma makamı Cumhuriyet Savcısı bu ifadelerin tamamlanmasından sonra
00:57:20kuvvetle muhtemel bu iki cana mal olan ihmaller zincirinde sorumlu olduğu düşündüğü,
00:57:27ciddi suç şüphesi altında bulunan kimseler hakkında suç ceza mahkemesinden tedbir niteliğinde bir kısım adli kontrol sistemlerinde bulunacaktır.
00:57:36Bunlar tutuklama olabilir ya da ev hapsi olabilir
00:57:40veyahut da imza şartıyla her gün gidip polis merkezine imza şartı atmak suretiyle serbest bırakılma olabilir.
00:57:47Ama bu kadar vahim bir hadisede suçun vasıf ve mahiyeti de gözetildiğinde
00:57:52muhtemelen pek çok şüpheli hakkında tutuklama istemiyle suç ceza mahkemesine talepte bulunacaktır sorumlu Cumhuriyet Savcısı.
00:58:01Soruşturma bu şekilde ilerleyecek ve tabii ki tutuklamalar bekleniyor.
00:58:06Bunun nihayetinde hemen konu kapanmayacak ya da hemen dava açılmayacak.
00:58:11Yine de savcının araştırma ve incelemeleri devam edecek ki bunlardan bir tanesi de sizin de ifade ettiğiniz bilirkiş raporu.
00:58:19Bilirkiş raporu dosyaya sunuldu ve bu raporda en dikkat çekici husus şu.
00:58:25Normalde bu yüklü akım geçen kabloların neredeyse bir metrelik derinliğe gömülmesi gerekiyor.
00:58:32Oysa ki bu metallere yakın şekilde sadece bir karış derinlikte bunların konumlandırıldığı ifade ediliyor.
00:58:40Dolayısıyla bu kazanın kaçınılmaz ve neredeyse bilinçli bir tedbirsiz davranış neticesinde meydana geldiği ortaya çıkıyor.
00:58:49İşte bu sorumluluk ya da bu sorumsuzluk soruşturma sürecinde irdeleniyor olacak.
00:58:55Ve tabii ki bu bilirkişi raporları doğrultusunda da Cumhuriyet Savcısı bilinçli taksirle ölüme sebebiyet vermek suçundan sorumlular hakkında bir kamu davası açacak.
00:59:06Yargılama devam edecek mahkeme neticesinde ve nihayetinde de pek çok mahkumiyet kararı verilmesi hukuki açıdan bekleniyor efendim.
00:59:16Peki. Ümit tekrar sana dönmek istiyorum. Sorularımı da hatta birleştiğim sözünü bölmemek adına.
00:59:20Şimdi olay sonrası bölgede önlemler alındı mı? Nasıl haberler geldi? Bölgedeki yetkililerle de konuşulsun çünkü sen.
00:59:26Bir de bununla birlikte bilirkişi raporu sayın şehirde dikkat çekti. O bilirkişi raporunda ne gibi ayrıntılar dikkatini çekti?
00:59:32Bölgede direkt tedbirler alındı zaten. Onunla ilgili çalışmalar da yapıldı. Zaten bu tarz durumlarda hızlıca müdahale ediliyor.
00:59:39Ama olay olduktan sonra edilen bir müdahaleden söz ediyoruz.
00:59:44İşeri Bey bahsetti ön rapordan o bilirkişi raporundan ki bu çok önemli. Ben ona ek yapayım. Birkaç tane çok mühim cümleler var raporda.
00:59:53Şöyle diyor, iç suya gelen yol su ihbarlarına rağmen herhangi bir koruyucu ve önleyici bir iyileştirme, tadilat yapılmadı.
01:00:02Rogar kapak çevresinde basit kapak yükseltme benzeri tadilatlar yapılıyor ve kablolarda hasar oluşuyor.
01:00:09İşte o bahsettiği az önce yerin yaklaşık bir metre altında olması gereken kablo aslında 36 ila 45 metre santimetre arasındaydı.
01:00:19Ama o sıcakla birlikte zamanla bu kablolar 15 santimetreye kadar geriledi.
01:00:24Ve aynı zamanda bu yüzeysel olan kablolar derine indirilmek ve rogarla teması kesilmek yerine, yani bu yapılmıyor.
01:00:32Bunun yerine önleyici tedbirler dahi alınmayarak öyle basit tadilat işlemleri yapılıyor.
01:00:38Aslında tam olarak göz göre göre bir ölümden söz ediyoruz.
01:00:44Rogarlarda bakım temizlik yapılmıyor ki bölgedeki o esnaf çok sayıda ihbarda bulunuyor.
01:00:50Ondan da bahsediyor bilirkişi raporunda.
01:00:52Çok sayıda ihbara rağmen hiçbir şekilde önlem alınmadığı, bakım temizlik çalışması yapılmadığı,
01:00:57işte o mazgalıların arasındaki mesafenin daraldığı ve artık rogarın işlevini kaybettiğinden söz ediyor.
01:01:04İşte o birikinti de o yüzden oluyor.
01:01:06Yani orada gerekli bakımlar yapılmadığı için işlevini yitiriyor, su birikintisi oluyor
01:01:11ve akabinde de rogarlarda çökme meydana geliyor.
01:01:14O çökmeyle birlikte elektrik kabloları zedeleniyor ve akım başlıyor.
01:01:18Ve o güçlü akım suyla birleştiğinde de iki canın hayattan kopmasına neden oluyor.
01:01:24Ve bununla ilgili bilirkişi raporu zincirleme kusurlar silsilesi diyor.
01:01:29İhmaller ve teknik kusurlar ve olay, burası çok önemli, olay öngörülebilir ve önlenebilir.
01:01:38Yani iki kişi bu kusurlar giderilseydi hayatta olabilirdi diyor.
01:01:45Kaçınılmaz bir unsur yok burada.
01:01:48İfadesine yer veriliyor.
01:01:50Her iki kurumun ihmalleri olduğunun kanaatine yer veriyor bilirkişi raporunda.
01:01:56Zafer Bey tekrar size dönmek isterim. Ümit şimdi dikkat çekti.
01:01:58Siz de öncesinde dikkat çekmiştiniz.
01:02:00Bilirkişi raporundaki o ifadeler gerçekten insanın yüreğine oturuyor.
01:02:04Zincirleme kusurlar silsilesi, olay önlenebilirdi, öngörülebilirdi.
01:02:07İhbarlar olmasına rağmen, çokça ihbar olmasına rağmen tadilat yapılmadı.
01:02:11Önleyici tedbirler yerine geçici bir takım adımlar atıldı deniliyor.
01:02:15Değindiğiniz zaman o kısmı açalım.
01:02:16Şimdi bu facianın sorunları hangi suçtan yargılanması daha çok ceza almalarına neden olur?
01:02:21Çünkü farklı farklı olaylarda biz sizinle konuşuyoruz ki işte alt sınırdan cezalar verilebiliyor.
01:02:26Kimi zaman diğer aşamalarda belki daha fazla ceza verilir diye bırakılabiliyor.
01:02:31Dolayısıyla böyle bir şey yaşanmaması için sizce ne olabilir?
01:02:35Nasıl olmalı, süreç nasıl işlemeni ve rapor daha ağır ceza için yeterli mi sizce?
01:02:40Hemen izah edeyim.
01:02:41Öncelikle kaza göz göre göre geliyorum demiştir.
01:02:44Çünkü olaydan birkaç gün önce o mazgaldan bir dumanın geldiği çevre esnaf tarafından fark ediliyor.
01:02:51Ve bir durum yetkililere ihbar ediliyor.
01:02:54Yetkililer ise evet burada tekrardan bir bakım çalışması yapıyor.
01:02:58Ama bu bakım çalışmasında da yine gereken önlem alınmıyor.
01:03:02Ve mevzuata uygun şekilde bir kablolama gerçekleştirilmiyor.
01:03:06Normal şartlarda işte bu dumanın geldiği hadisede metale çok yakın olan kablolardaki erime, soyulma ve elektrik akımının metale temas etmesi hadiseleri ortaya çıkıyor.
01:03:19Ne yazık ki gerekli düzenleme yapılmıyor.
01:03:22Şimdi burada ifade ettiğiniz gibi bir ölüm, iki ayrı ölüm hadisesi meydana gelmiş vaziyette.
01:03:29Normalde bir insanı kasten öldürürseniz şüphesiz ki müebbet hapis cezası ile yargılanırsınız.
01:03:34Taksirle bir kişinin ölümüne sebebiyet verirseniz tedbirsiz, dikkatsiz davranıp bu takdirde de iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası öngörülür ki
01:03:44malumunuz eğer alt sınırdan ceza verilirse, iki yıl gibi bir hapis cezası söz konusu olursa bir ölüm hadisesi için
01:03:51şüphesiz ki bir hürriyeti bağlayıcı cezadan bahsedemeyiz, cezaevine girmek olmaz.
01:03:56Ama burada basit bir tedbirsiz davranışın ötesinde gerekli kontrolleri yapmadan,
01:04:02ihbara rağmen sorumluların gerekli denetimi yapmaması ve onarım yapıldığı hususunda da
01:04:09geri bildirim almaması ve bunu kontrol etmemesi sebebiyle sonuçları öngörebilecekleri şekilde bilerek, isteyerek tedbirsiz davranmadan bahsedilebilecektir.
01:04:19Bu durumda öngörülen cezayı yarı oranında arttırır.
01:04:23Yani 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezası ile yargılanacaktır bu noktadaki sanıklar.
01:04:30Ve eğer burada alt sınırdan uzaklaşılması yoluna gidilirse ki mahkemenin yapması gereken budur.
01:04:36Çünkü çok güzide insanlar, henüz çiçeği burnunda bir doktor adayı hanımefendi ve bir sanatçının yitip gitmesinden bahsediyoruz.
01:04:45Ve toplumdaki vatandaşlarımızın yağmur yağdığında özgürce suyun içerisinde yürüyebilme haklarının elinden alınmasından bahsediyoruz.
01:04:54Dolayısıyla mutlaka alt sınırdan uzaklaşıp gerekse burada tadilat yapan kimseler,
01:05:01gerekse onları kontrol sorumluluğu altındaki idareciler açısından mahkemenin kamuoyunu rahatlatacak vicdani bir karar vermesi gerekir ki
01:05:10bu da alt sınırdan uzaklaşıp yani 3 yıldan daha yukarı çıkıp 9 yıla varacak neticede bir hürriyeti bağlayıcı ceza öngörmesi şeklinde olur.
01:05:20İnfaz kanunumuzla verilecek cezanın da bir kısım indirimlere tabi tutulacağı düşünüldüğünde
01:05:26şüphesiz ki 9 yıl hapis cezası verilmesi ancak kamuoyunun vicdanını serinletecek
01:05:32ve ceza hukuku açısından da tatmin edici bir yaptırım haline dönüşecektir.
01:05:39Bundan sonra sorumlular nasıl davranmaları gerektiği noktasında yine gereken özeni göstermeyebilirler,
01:05:46caydırıcı etki yaratmayabilir ve suçu işleyenler açısından da rehabilite edici, onları pişman edici bir durum ortaya çıkmayabilir.
01:05:54Bu noktada hukuka büyük bir görev düşüyor.
01:05:57Yargılamayı yapacak mahkeme heyetinin ellerini vicdanına koyup,
01:06:01şüphesiz ki bu hadiselerin kamuoyu üzerindeki etkisini de gözeterek,
01:06:06vicdanen alt sınırdan uzaklaşmak suretiyle ciddi bir hapis cezası kararı vermeleri gerekiyor.
01:06:12Sayın İşer'i olur da mahkeme heyeti alt sınırdan uzaklaşmazsa,
01:06:162 yıl söz konusu olursa, geçmişte başka suç yok diye bir gün bile hapis yatmadan bu insanlar çıkabilir mi,
01:06:23serbest kalabilir mi ve özellikle de buna bir itiraf süreci var mı hukuki olarak?
01:06:28Ne yazık ki böyle bir ihtimal de şüphesiz masada.
01:06:31Sorumlular hakkında dava açıldığında eğer bilinçli taksir iddiasında bulunmazsa Cumhuriyet Savcısı,
01:06:38sadece bir taksir yani tedbirsiz, dikkatsiz davranmışlardan ibaret olursa iddianame,
01:06:44mahkeme heyetinde bu kişilerin gerek duruşma sırasındaki iyi hallerini,
01:06:48gerekse geçmişte suç işlemedikleri bildirimlerini değerlendirirse maalesef alt sınırdan hapis cezası öngörebilir.
01:06:562 yıl gibi hiçbir sonuç doğurmayacak ve cezaevinde yatmayı gerektirmeyecek bir hükümden söz edebiliriz.
01:07:03Bu durumda hükmü beğenmeyen taraflar evvela yitip giden edenlerin yakınları katılan sıfatıyla
01:07:10veya Cumhuriyet Savcısı vazifesi gereği bu kararı beğenmediğini ifade edip,
01:07:16cezanın çok az olduğunu ileri sürerek bölge adliye mahkemesinde itiraz yoluna gidebilecektir.
01:07:22Bu durumda ilk derece mahkemesi yargıçları yerine geçecek olan bölge adliye mahkemesi hakimleri
01:07:28yine vicdani değerlendirme yapıp kamuoyunun, toplumun beklentilerini
01:07:33tabi ki yasalar çerçevesinde karşılayacak, alt sınırdan uzaklaşacak bir mahkumiyet kararı yeniden belirleyebileceklerdir.
01:07:41Peki, çok çok teşekkürler Sayın İşleri, ümit uzun aktardığınız tüm bilgiler için, değerli katkılarınız için.
01:07:47Efendim devam edelim, şarj edilebilir hibrit otomobiller için özel tüketim vergisi indirimi yapıldı.
01:07:53İndirimden faydalanmak için bazı şartlar var.
01:07:55Tüm ayrıntıları CNN Türk ekibinden İlayda Karaca ve Alper Öztürk uzman konuyla aktarıyor.
01:08:04Uzun zamandır şarj edilebilir hibrit araçlara gelmesi beklenen ÖTV indirimi yürürlüğe girdi.
01:08:10Peki bu oranlar neler ve hangi özellikteki araçları kapsayacak?
01:08:14Yayın konuğum Berkan Bayram bizimle, hoş geldin.
01:08:17Hoş bulduk, merhaba.
01:08:18Artık o çok beklenen indirim resmi gazetede yayınlandı.
01:08:22Peki özellikler ve şartlar neler?
01:08:24Evet aslında üst başlık olarak elektrikli araçları konuşuyoruz.
01:08:29Peki hangi araç tiplerine vergi indirimi, ÖTV indirimi düzenlemesi geldi?
01:08:34Onu önce bir bahsetmemiz gerekiyor.
01:08:36Elektrikli araçlar başlığı altında araç tipleri hibrit ve plug-in hibrit olarak ayrılıyor.
01:08:42Türkiye'de her iki gruptan da araç pazarında yer alabiliyorlar.
01:08:47Bu gelen ÖTV düzenlemesi plug-in hibrit dediğimiz elektrikli otomobil içerisinde bir işten yanmalı motora sahip olan ama dışarıdan da şarj edilebilen araç tiplerini kapsıyor.
01:09:00Öncelikle bunu bir çizmemiz gerekiyor.
01:09:02Diğer hibrit dediğimiz araç tipleri ise dışarıdan şarj edilemeyen tam hibrit ve yarı hibrit olarak adlandırılan diğer araç tipleridir.
01:09:11Bunların ÖTV düzenlemesi zaten 4 yıl önce yapılmıştı.
01:09:18Dolayısıyla yeni gelen düzenleme tamamen elektrikli otomobiller içerisindeki işten yanmalı motora sahip ve dışarıdan da şarj edilebilen araç tiplerini kapsıyor.
01:09:29Peki nasıl bir formül geldi?
01:09:32Şimdi biz kısaltma olarak plug-in hibrit diyoruz bu tip araçlara.
01:09:36İngilizce kısaltması plug-in hibrit, elektrik ve ekal.
01:09:39Dışarıdan şarj edilebilen elektrikli otomobil.
01:09:42Fakat bu tipler arasında iki tane bir kıstasımız var.
01:09:47Yani iki baremimiz var.
01:09:48Öncelikle bu araç tipinin 100 kilometredeki karbon dioksit emisyon oranının 25 gramın altında olması gerekiyor.
01:09:56Birinci şartımız bu.
01:09:58İkinci şartımız da yine aynı araç tiplerinin sadece elektrikli motorla alabileceği elektrik menzili 70 kilometre üzerinde olması gerekiyor.
01:10:08Dolayısıyla bu iki şartı kapsayan ve bunu destekleyebilen araç tipleri için bu ÖTV düzenlemesi geçerli.
01:10:17Peki bu ÖTV düzenlemesi bu iki şartı da karşılıyorsa ne gibi bir düzenleme gelmiş ona bakıyoruz.
01:10:24Şimdi burada yine matrah devreye giriyor.
01:10:26Yani 1.350.000 TL'lik bir matrah belirlenmiş.
01:10:30Ve buradaki ilk şartımız eğer araç içerisindeki işten yalmanın motor hacmi 1600 cc geçmiyorsa, 1600 cm3'ü geçmiyorsa ve 1.350.000 TL matrah değerinin altındaysa bu aracımızın ÖTV oranı %30.
01:10:48Eğer bu aracımız 1600 cc'yi geçmiyor, 1.350 TL'lik yani 1.350.000 TL'lik matrahın da üzerinde çıkıyorsa %60'lık bir ÖTV oranına sahip.
01:11:00Yine aynı şekilde bu araç tipimiz 1600 cc ve 1800 cc arasında kalıp 1.350.000 TL'nin altındaysa matrah değeri bu sefer de %70'lik bir ÖTV oranıyla karşımıza çıkacak.
01:11:14Bu şekilde düzenleme ilk defa aslında hibrit araçların içerisindeki plug-in hibritleri kapsayan ilk düzenleme.
01:11:22Onun da altını vurgulamamız lazım.
01:11:24Çünkü Türkiye'de aslında plug-in hibrit tam hibrit altındaki bir kapsamda değerlendiriliyordu.
01:11:31Fakat şu anki düzenlemeyle plug-in hibrit dediğimiz elektrikli araçlar artık kendine ait kendine özel bir ÖTV düzenlemesine sahip olmuş oldu.
01:11:42Peki bu yapılan ÖTV indirimi piyasayı nasıl etkileyecek elektrikli araçlar üzerinden konuşacak olursak?
01:11:48Evet aslında burada bir çeşitlendirme bir daha fazla alternatif yani tüketici için aslında farklı araçlara gidebilme noktasında da bir çözüm olacak.
01:11:59Türkiye pazarı aslında hibrit araçlara alıştı.
01:12:02Fakat tam hibrit dediğimiz yarı hibrit dediğimiz dışarıdan şarj edilmeyen kendi kendini şarj edebilen yolda araç tiplerini benimsemiştik zaten.
01:12:11Satış rakamlarından da bunu gösteriyor zaten bu yılın ilk altı ayında 65 bin adetlik bir hibrit otomobil pazarı satıldı.
01:12:18Ve bu %46.2'lik bir orana denk geliyor ki bu inanılmaz bir rakam aslında Türkiye için.
01:12:24Çünkü 5 yıl önce böyle rakamlardan bahsetmiyorduk.
01:12:28Peki şimdi ne olacak?
01:12:29Bu sefer tüketici şunu diyecek ya evet kendi kendini şarj eden bir hibrit otomobilim var.
01:12:34Fakat ben bunu bir de dışarıdan şarj etmek istiyorum.
01:12:37Dışarıdan aracı şarj ettiğiniz zaman ve 70 kilometrenin üzerinde de elektrik menzili alabildiğiniz zaman siz bu kullanıcıyı şehir içerisindeki ortalama sürüş menzilini tam elektrikli yapabilir hale getiriyorsunuz.
01:12:51En büyük avantajı aslında bu.
01:12:53Bugün günümüzde tüketici şehir içerisinde yaptığı mesafesi ortalama 60 kilometre.
01:13:00Yani siz gün boyunca yaptığınız mesafeyi bir oturup hesapladığınızda ortalama 60 kilometre bir yolculuk yaptığınız karşınıza çıkıyor.
01:13:09Şimdi siz bunu plug-in hibrit dediğimiz elektrikle şarj edilebilen araç tipiyle desteklerseniz zaten tüm gün boyunca 60 kilometre fazla 70 kilometre üzerinde bir menzili elektrikli yapabiliyor olacaksınız.
01:13:23Bu tüketici için gerçekten avantajlı.
01:13:26Rakamların muhtemelen yıl sonuna kadar plug-in hibrit özelinde artacağını tahmin ediyorum.
01:13:31Çünkü bu ÖTV düzenlemesi şu an 3 markayı kapsıyor.
01:13:37Çok çeşitlendirilmiş bir marka pazarı da yok maalesef.
01:13:41Şu an Türkiye'de bu tipi destekleyen araç modelleri şu an Türkiye'de mevcut değil.
01:13:463 modelimiz var.
01:13:48Bu 3 modelimizin de satış rakamları aslında çok yüksek değildi.
01:13:53Fakat bu ÖTV düzenlemesiyle birlikte bütün markaların aslında bu ÖTV düzenlemesi içerisinde denk gelen araç tiplerini Türkiye'ye getireceklerini tahmin ediyorum.
01:14:03Dolayısıyla bir seçenek kavuzu artmış olacak.
01:14:06Tüketici için de gerçekten de bir ulaşım noktasında evet ben bu arasında karar vermek istiyorum deyip rakamları da doğal olarak arttıracaktır.
01:14:15Bu kaçınılmaz bir durum.
01:14:17Bence rakamlar güzel bir oranda artacak.
01:14:19Peki çok teşekkürler Berkan Bey.
01:14:21Berkan Bayram'la birlikte elektrikli araçlara gelen ÖTV indirimini değerlendirdik.
01:14:26Sözü tekrar size bırakalım.
01:14:28Efendim çokça tartıştığımız bir meseleyle devam edeceğiz.
01:14:31Uzun uzun konuşacağız çünkü önemli.
01:14:33Şimdi tatil planları, il seyahatleri, Erasmus programları Avrupa'ya seyahat etmek isteyenler plan yapıyor, biletlerini alıyor, tüm belgelerini tamamlayıp vizeye başvuruyor.
01:14:42Ancak o süreçte işte bir türlü sonuç alamıyor pek çok.
01:14:45Avrupa komisyonunun son açıkladığı verilere göre Türkiye'nin Schengen vize başvurularındaki red oranı 2022 yılında %15,6 iken bu oran geçen yıl %21,7'ye çıkmış durumda.
01:14:57Bu da 169.514 başvurunun kabul edilmediği anlamına geliyor ki daha 2024 verileri yok elimizde.
01:15:04Aynı verilere göre Ukrayna savaşı nedeniyle yaptırımlara maruz kalan Rusya vatandaşları bile Türkiye'den daha az reddediliyor.
01:15:12Peki bu ne demek? Avrupa'dan Türkiye'ye yönelik bir Schengen ayrımcılığı olabilir mi?
01:15:17Avukat Doktor Taykan Erdal'la konuşacağız. İstanbul stüdyomuzda konuğumuz kendisi.
01:15:22Taykan Bey hoş geldiniz elimizden.
01:15:24Hoş bulduk yayınlar.
01:15:25Çok teşekkürler. Bu veriler bize ne anlatıyor? Bir ayrımcılık söz konusu olabilir mi Türk vatandaşlarına yönelik?
01:15:30Bence şöyle başlayalım. Hani tarihsel bir durumuna bakalım.
01:15:33Schengen nedir? Schengen niye çıkmış? Neden gelmiş ve neden şu anda farklı uygulamalar varsa neden farklı uygulama olabilir diye belki konuşmak daha doğru olabilir.
01:15:41Şimdi Schengen yani o insanların serbest dolaşmasına ilişkin gelinen süreçte 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa ülkeleri demiş ki biz Avrupalıları Avrupalı olarak kabul edelim,
01:15:53birbirimize yaklaştıralım, seyahatleri işleri daha rahat olsun diye böyle bir vize muafiyeti tanıyabilir miyiz?
01:16:00Aslında olay oradan başlıyor. Daha sonra hepimizin bildiği üzere bu Avrupa Birliği'nin kuruluş anlaşmaları, Avrupa Kömür Toplulukları, Avrupa Ekonomik Birlik Anlaşmaları
01:16:10buradan beraber bu vize ile beraber Avrupalılarda vize serbestlisi diyebileceğimiz özellikle emeğin veya insanın serbest dolaşımına ilişkin bir süreç başlamış.
01:16:21Biz bu sürece tabii 50'li yıllarda dahil olmuşuz. Biz o zaman aslında baktığımız zaman onlardan vize istediğimiz durumlarda onlar bizden istemeyeceği bir noktadayken
01:16:32gelinen noktada bırakın vize istemeyi, vize alamıyoruz yani artık bize vermiyorlar.
01:16:37Vermemelerinin sebeplerinin başında da nüfusumuzu gösteriyorlar ve bizim en büyük sorunumuz, hep nimet külfet dengesi diyoruz ya biz,
01:16:44şimdi bulunduğumuz evet jeopolitik konum olarak çok iyi bir yerdeyiz.
01:16:48Türkiye Cumhuriyeti bu alanlarda gerçekten çok iyi ancak tabii de külfet var. Neden?
01:16:54İşte bu göç yollarında olmuş olmamız ve özellikle Avrupa'nın bu konularda tedirgin oluyor olması işte bu vize verme konusunda birazcık ayrımcılığa varan boyutlarda
01:17:04veya en azından düşünebilecek acaba ya gerçekten böyle bir durum var mı diye insanları bu düşünceye sevk eden durumlar yaşanıyor.
01:17:13Ve sadece şunun altını çizmek lazım bence Büşra Hanım. Vermek vermemek olayı da aslında geçti.
01:17:18Zaten vermedikleri sizin verdiğiniz rakamlarda da ortada vermiyorlar.
01:17:22Ama bir de şu var, daha önce alınanlar almışsınızdır, eşiniz, dostunuz, arkadaşınız da alıyordur.
01:17:27Vermedikleri evet şu anda oluyor. Bir de verdikleri de eskiden 2 yıl, 3 yıl, 5 yıl iken şu anda 6 ay, 3 ay işte niye gideceksiniz?
01:17:35Maça gideceksiniz. Onun bile maç ne zaman işte şu ayda 2 ay verdik, 3 ay verdik, 6 ay verdik.
01:17:40Sadece hani bu verilen, verilmeyenden dışında gerçekten çok zor oluyor. Bu ayrımcılık mı?
01:17:46Bize sorarsanız öyle, hukuk anlamında söylüyorum. Biz derken kimi kastediyorum?
01:17:50Bu da tabii hukukçu olduğum için.
01:17:51Şimdi siz insanların hem kendi bünyenizde oluşturduğunuz yapıda serbest dolaşımı,
01:17:57özellikle turistlerin bu seyahat edecekleri daha rahat seyahat etmesi için bir şey çıkartıyorsunuz.
01:18:03Ama bunu Türkiye Cumhuriyeti Devleti vatandaşlarından bir şekilde ayırıyorsunuz.
01:18:09Bu zaten ayrımcılıktır. Peki nasıl oluyor?
01:18:12Dediğimiz gibi kendi takdir etkilerini kullanıyorlar aslında bir şekilde.
01:18:15Diyorlar ki hani biz böyle uygun görüyoruz.
01:18:17Şöyle geçtiğimiz yayınlarda da bazı konuklarımız özellikle danışman olanlar şuna dikkat çekenler oldu.
01:18:22Siz katılır mısınız? Böyle bir tespitiniz, izininiz var mı bilmiyorum. Özellikle sormak istiyorum size.
01:18:2710. maddeye takılıyor başvurular. Başvurunuz inandırıcı değil diye bir gerekçe sunuyor diyenler olmuştur. Doğru mu bu?
01:18:33Ben buna katılmıyorum. Neden Büşra Hanım? Bizde şöyle bir şey vardı hukukta.
01:18:37Bir işi yapmak istiyorsanız tabii hukuk kısmını bir kenara bırakıyorum irade olarak.
01:18:41Yapmak istiyorsanız hani böyle 10 tane gerekçe size yeter.
01:18:45Yapmak istemiyorsanız 100 tane gerekçe bulursunuz buna.
01:18:48Ben kesinlikle bunların bir şekilde hani kılıfa uyduruyorlar bunu yani.
01:18:53Yoksa onun dışında inandırıcı ya zaten çoğu turist olarak gidiyor.
01:18:57Öğrenci olarak gidiyor verdiğiniz örnekler.
01:18:59Zaten Türkiye Cumhuriyeti'nden yurt dışına çıkan insanlara baktığınız zaman
01:19:02hani ekonomik durumu da düşündüğünüzde inandırıcı bulunup bulunmamayla ilgili ne durumu olabilir ki?
01:19:07Ya insanlar seyahate gidecektir, tatile gidecektir.
01:19:10İşte öğrencidir, Erasmus eğitimine girecektir söylediğiniz gibi.
01:19:13Hangi evraklar işte inandırıcı bulunuyor bulunuyor.
01:19:16Ben bunun birazcık daha aslında kılıf hazırladıklarını düşünüyorum.
01:19:19Evet maddede böyle bir durum var ama ben bu maddenin gerçekten uygulanabilecek kısımda
01:19:24evet biz inandırıcı bulmadık o yüzden veriyoruzdan ziyade vermiyoruz.
01:19:28Hangi maddeyi dayandıralım buna dayandıralım dediklerini düşünüyorum.
01:19:32Yoksa inandırıcı neye göre inandırıcı zaten tatil turist gidiyoruz.
01:19:35Gidiyoruz 3 gün kalacağız 5 gün kalacağız ve geri döneceğiz.
01:19:38Bunun dışında bir sorun yok ya.
01:19:39Ha şöyle bir korkuları var mıdır? Mutlaka oluyordur.
01:19:42Biliyorsunuz bazen olur bunu hani ben haklı bulduğum için değil de
01:19:45hani korku olarak gerekçi olarak olabilir.
01:19:47Ya giden dönmezse ama o da zaten o makamların sorunu.
01:19:50Kaçak kalanlara ihtiyacınız var.
01:19:51O makamların sorunu onlar kendileri bir şekilde müdahale etmesi lazım.
01:19:55Ben bunlara çok katılmıyorum ve gerçekten burada bize karşı inanılmaz bir
01:19:59işte red oranları da belli olduğu üzere bir sorun var.
01:20:02Bu sorun bence artık bizim bu şekilde çözülebilecek bir nokta olmaktan da çıktı.
01:20:07Hem para harcıyorsunuz biliyorsunuz başvuruları yapıyorsunuz.
01:20:10Para harcıyorsunuz kısa zamanda veriyorlar.
01:20:12Hani 6 ay veriyorlar 3 ay veriyorlar.
01:20:14Daha önce daha fazla vermeleri gerekiyordu.
01:20:16Bu bir şekilde gerçekten bir sorun ve gerçekten ben ayrımcılık olduğunu
01:20:20en azından işte bir yere dayandırıyorlar ama bir şekilde daha hassas davranmaları
01:20:25gerektiği kanaatindeyim.
01:20:26Peki o zaman hukuken yapılabilecek bir şey var mı?
01:20:28Şimdi Ticaret Bakanı Ömer Bolat bize konusuyla ilgili gerekli görüşmeleri yaptık.
01:20:31Türkiye'ye karşı haksızlık yapılıyor demişti.
01:20:33Hangi adımlar atılabilir hukuken var mı atılabilecek adımlar?
01:20:36Şimdi şöyle şimdi düşünün bir karar verdiniz.
01:20:38Sonuçta bir idari işlem bu.
01:20:39İşte red ya da kabul işte ne verdilerse ilgili hangi ülkenin vizesini almak istiyorsanız
01:20:44vermediler.
01:20:45Ne yapacaksınız?
01:20:46O ülkenin vermiş olduğu karara karşı örnek veriyorum.
01:20:49Eğer ücret ödediyseniz Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisindeyseniz
01:20:52ücretin iadesini isteyeceksiniz.
01:20:54Ha bu hukuken mümkün mü?
01:20:56O da diyecek ki biz evrak baktık işte çalıştık.
01:20:59Biz size verme garantisini de yapmadık.
01:21:01Bu zaten her ülkenin doğal hakkı.
01:21:03O yüzden vermiyoruz diyebilirler.
01:21:05Ve kendilerine göre bir şekilde bunun da yolunu açıp
01:21:09hani biz bundan dolayı alınan ücretleri tekrar iade almak bence zor gözüküyor.
01:21:14Bu işin bizim açımızdan kolay kısmı.
01:21:16Zor kısmı hayır o vizeyi siz bana vereceksiniz.
01:21:19Sorununu yapabilir miyiz herhangi bir makama ya da bir yere gittiğimiz zaman?
01:21:24İşte asıl sorun bence bu.
01:21:26Bunu bana sorarsanız bir şekilde geriye almak ya da o vizeyi vermelerine yönelik bir karar alınabilmek çok güç.
01:21:35Ancak ve ancak hani İnsan Hakları Sözleşmesi hepimizin genelde Avrupa'nın ve bizim dahil olduğumuz bir sözleşme.
01:21:42Seyahat, seyahat özgürlüğü.
01:21:44Hem anayasada hem de sözleşmede korunmuş en önemli haklardan bir tanesi.
01:21:49Benim seyahatin özgürlüğümü kısıtladınız diye Ahim'de hani bu noktalarda kişi hak ve özgürlüklerine bir müdahale diye
01:21:57ilgili ülkeyi işte biliyorsunuz siz de zaten haberlerde de hep geçer konuşuruz.
01:22:01Burada bir mahkum etme ile ilgili bir dava açılabilir ama biliyorsunuz o davalarda tekrar hadi sana vize verdik değil.
01:22:09Evet mahkum olduk bir para çıkacak.
01:22:11Aynen öyle o parayı vereceğiz ama uyumaları gerekir ama uyarlar mı?
01:22:15Açıkçası ben bu ekosistemde çok ümitli değilim ama tabii enseyi de karartmamak lazım.
01:22:20Bir şekilde başvuru özellikle hani diplomatik alanlarda bunu ilerleyip gerçekten hak edenler,
01:22:25işte gitmek isteyenler, ayrımcılığa tabi kılmayanlar, belli insanların zaten gittiği hatırlayın sporcular vize alamadı.
01:22:32Sanatçılar alamadı.
01:22:34Esek ayrımı artık kalmadı zaten öyle bir şey değil.
01:22:36Kalmadı hiç kimseye vermiyorlar biliyorsunuz gidemiyor.
01:22:38Sporcular gidemedi vizeler yetişmedi diye.
01:22:40O yüzden birazcık daha bu noktada belki hani bazı hassas dengeler olabilir ama onları konuşarak çözülebilecek noktalardır.
01:22:48Hani kurunun yanında yaş yanmasın en azından o noktalarda birazcık daha ikili iletişimde neye takılıyorlarsa,
01:22:55neyi istemiyorlarsa onları biz giderebileceksek eğer biz giderip en azından gidecek insanların gerçekten gitmesi gerekenlerin de önünü açmak lazım.
01:23:03Hakan Bey şu iddialar da var onu da size sormak istiyorum.
01:23:06Şimdi bu hafta uluslararası basınada yansıdı, dikkat çekiyor.
01:23:08Schengen vizesinin kara borsaya düştü.
01:23:10Yani sadece aslında Türkiye için değil bu ayrımcılık deniliyor.
01:23:13Yani başka ülkelerden de şikayetler artmış.
01:23:15Randevuların bot hesaplarca başkaları adına örneğin İngiltere'de 100 pound karşılığında alındığı iddiaları var.
01:23:22Bu mümkün mü? Ve şayet böyle bir durum varsa böylesine denetimsizlik olabilir mi?
01:23:26Bunlar şöyle olabilir bence Müşir Hanım.
01:23:29Hepimiz çünkü bunlarla uğraşıyoruz, ilgileniyoruz, görüyoruz.
01:23:32Şimdi tabii ki insanlar gitmek istiyorlar.
01:23:35Süreler de kısaldığı için, başvurular da çok fazla olduğu için mutlaka bir randevu almak lazım.
01:23:41Bu randevuları da alabilmek için bu işi daha para kazanan, meslek edinen insanlar var, aracı diyebileceğimiz.
01:23:48Onlar mutlaka bu ilişkilerde daha rahat oldukları için, sistemi tanıdıkları için, insanları tanıdıkları için mutlaka ve mutlaka bu gibi bazı olaylar olabilir.
01:23:59Ama bunu genele teşmih etmenin ben çok doğru olduğunu düşünmüyorum.
01:24:02Dediğiniz doğru, siz benden daha iyi alabilirsiniz.
01:24:05E aracıyım, bu işten de para kazanıyorum.
01:24:07O yüzden de size bunları söylüyor olabilirler.
01:24:09Ama bunlar bence kendi o ilgili makamlarla beraber sanki organize bir hareketmiş gibi algılanmaması gerektiğini düşünüyorum.
01:24:16Mutlaka vardır çünkü çok başvuru var.
01:24:18Hiç kimsenin bundan haberi yok.
01:24:19Yapanlar var.
01:24:20Yapanlar da bu konuda işte biz size daha önce alalım, erken alalım, şu kadar para verin diyorlardır.
01:24:25Ama dediğim gibi bence bunun böyle bir sistematikle beraber ilgili makamlarla yapıldığı kanaatinde değilim.
01:24:31Son olarak yine uluslararası basına yansıyan haberlerde yabancı yetkililerin ifadeleri.
01:24:36Özellikle pandemi sürecinin bunu çok etkilediği işte o zaman aslında o araca firmalardaki eleman sayısının azaltıldığı,
01:24:42sonra pandemiden sonra birden seyahat isteği talebi arttığında bunu karşılayamadıkları
01:24:47ve aslında sıkıntının buradan da kaynaklandığı yönünde bir savunmaya geçmişler.
01:24:50Sizin izleniminiz nedir?
01:24:52Bunu şöyle bakabilir miyiz Müşir Hanım?
01:24:53Ben şöyle düşünüyorum.
01:24:54Şimdi pandemi bizim için gerçekten hani hepimiz için çok biliyorsunuz böyle hatırlanmaması gereken bir durum ama
01:24:59tarımı soruyorsunuz ya fiyatlar niye arttı?
01:25:02Diyorlar ki pandemi oldu.
01:25:04Ya diyorsunuz ki işte bizde de ne problem var?
01:25:07Pandemi oldu.
01:25:08Araçlarda niye problem yok?
01:25:09Herkes ona sığınıyor.
01:25:10Herkes ona.
01:25:11Ben yani burada bir sorun olduğunu her şeyi de buraya bağlayabilmek yani insan baktığınız zaman
01:25:17daha az alması gerekirken hani biliyorsunuz istemediğimiz kayıplarımız da oldu.
01:25:21Ama bir şekilde her şeyin arttığını görüyoruz.
01:25:23Burada bence hani bu pandemiye herkesin bir şekilde kılıf bulduğunu düşünüyorum.
01:25:28Yoksa ben pandeminin her şeyi de etkilediğini her noktada da bir şekilde pandemiye bağlamanın
01:25:34ben çok doğru olmadığını düşünüyorum.
01:25:36Etkisi olmuş mudur? Mutlaka.
01:25:38Ama vizeye nasıl bir etkisi olacak insanlar?
01:25:40İnsan kaynağa devam ediyor.
01:25:42İlave alırlar ve çalışmaya devam ederler.
01:25:44Ben bunun hep dediğim gibi kılıf olduğunu düşünüyorum bu işten.
01:25:47Çok çok teşekkür ederiz Tarkan Bey.
01:25:48Yerimize katıldığınız ve değerli katkılarınız için.
01:25:50Ben teşekkür ederim.
01:25:51Avukat Doktor Tarkan Erdal yayın konuğumuzdu.
01:25:53Devam edelim.
01:25:54Yıllarca para biriktirip ev alma hayali kuran çok sayıda kişi dolandırıcıların tuzağına düştü.
01:25:58Kütahya'da proje üzerinden ev satıp 150 milyon liralık vurgun yapan şüpheliler yakalandı.
01:26:04Peki ev satın alırken nelere dikkat etmek gerekiyor?
01:26:07CNN Türk ekibinden Ceren Meriç uzmanına sordu.
01:26:11Evet Kütahya'da inşaat şirketi kuran dolandırıcılar 154 milyonluk satış yaptı ve 34 kişiyi mağdur etti.
01:26:19Tabii yaşanan olay oldukça tedirgin edici.
01:26:21Peki ev ve arsa almak isteyenler nelere dikkat etmeli?
01:26:24Şimdi yayın konuğum gayrimenkul uzmanı Haluk Çetin bizlerle birlikte efendim.
01:26:28Hoş geldiniz.
01:26:29Hoş bulduk teşekkürler.
01:26:30Hemen sormak isterim.
01:26:31Tabii pek çok kişi yıllarca para biriktiriyor, ev alma hayali kuruyor ve kafasına uyduğunu düşündüğü
01:26:37ya da beğendiği bir ev almak istediğinde ise bu gibi durumlarla karşılaşabiliyor.
01:26:41Öncelikle neye dikkat etmeliler?
01:26:43Buradaki açık sizce ne?
01:26:45Kolaylıkla anlayabilirler midir?
01:26:47Neler söylersiniz?
01:26:48Tabii şu anda ev alman oldukça zor olduğu dönemlerden geçiyoruz.
01:26:51Bu noktada açıkçası topraktan alımlar çok daha değerli noktaya geldi.
01:26:55Çünkü konut projelerinin özellikle başlangıç aşaması olduğu noktalarda fiyattan uygun olması anlamında
01:27:00insanlarımız hep topraktan alıma yönlendirdi.
01:27:03Tabi bu noktada fiyatın çok cazip olması diğer özelliklere çok bakmamaları, göz ardı etmeleri anlamına geldiği için
01:27:10çok fazla suistimal açık hale geldi.
01:27:12Öncelikle bu konuda muhakkak inşaatı yapacak müteahhit minimal hayatta proje sahiplerinin çok detaylı bir şekilde araştırılması lazım.
01:27:18Hatta bu konuda muhakkak bir uzman görüşüyle birlikte ilerlenirse kendileri için çok daha sağlıklı olur.
01:27:23Daha önceden yaptıkları işlere bakılması lazım.
01:27:25Verdikleri talihleri yerinde getirilmiş mi?
01:27:27Doğru zamanda yapılmış mı?
01:27:29Doğru şekilde yapılmış mı?
01:27:31Verilen sözler nasıl?
01:27:32Veyahut da önceden bitirdiği projelerin gerçekten olması buradaki en değerli şeylerden biri konumda açıkçası.
01:27:37İnsanları kandırmak için şöyle bir yöntem de denemişler.
01:27:41Bazı temeli atılan ve yarım halde bırakılan inşaatlar da var.
01:27:46Yani başlandığı zaman kazanmak için belki de bilmiyorum.
01:27:49Bu gibi yöntemler de deneniyor.
01:27:51Aslında onlar için de oldukça zor.
01:27:53Çok doğru.
01:27:54Bu konuda firmanın daha önce yaptığı işlemlerde referanslar alması çok daha değerli.
01:27:58Onunla birlikte yapılan projeye bakmak da çok değerli aslında.
01:28:02Size sunulan projelerle birlikte bunun çeşitli değerlendirme,
01:28:05işte tapuya giderek bu tapudaki bilgilerin sorgulanması,
01:28:08üzerine şerh ipotek gibi durumların olup olmaması.
01:28:10Acele karar vermemek.
01:28:12Kesinlikle doğru.
01:28:13Hiç acele karar vermeden bütün süreçlerin ayrıntılı bir şekilde bakılması lazım.
01:28:17Bir kere muhakkak çok ciddi bir sözleşme yapılması lazım.
01:28:20Sözleşme bu işin en değerli noktalarından biri konumda.
01:28:22Ki bunun da noter huzurunda yapması yatırımcıları koruyan bir özelliktir.
01:28:26Dolayısıyla burada yatırımcılara çok değerli görevler düşüyor.
01:28:31Yapılan sözleşmeyle birlikte ki noter huzurunda yapılan sözleşmeyle birlikte
01:28:34daha sonra müteahhitin verdiği bilgilerle bunları reelde karşılaştırması gerekiyor.
01:28:38Tapuya giderek tapunun üzerinde bir şerh var mı?
01:28:41Bir ipotek var mı?
01:28:42Bir haciz var mı?
01:28:43Bunun kontrol edilmesi gerekir.
01:28:44Buradaki yaşanacak olan bir olumsuzluk uzun yıllar süren bir mahkeme sürecinin başlangıcı olabilir.
01:28:49Daha sonra size sunulan bir mimari projeyle belediyeye gittiğinizde kontrol ettiğinizde
01:28:54aynı proje mevcut mu?
01:28:55Biri bir anlatılanla bir yere sahip misiniz?
01:28:58Bu da çok değerli.
01:28:59Onun dışında özellikle hisseli ars alımlarında ki topraktan alımda bu çok değerlidir.
01:29:04Hisseli ars alımlarında diğer hissedarlar da işin içerisinde olduğu için
01:29:08muhakkak ki onlardan bir feragat nam alınması lazım.
01:29:11Aksi takdirde işte ön alım hakkıyla birlikte sizin aldığınız daireye belki daha uygun bedelle birlikte
01:29:17diğer kişiler sahip olabilirler ve orada da gerçekten çok ciddi bir dolandırılma yoluna gidebilirsiniz.
01:29:23Şöyle örnek verelim.
01:29:24İşte bugün diyelim ki 500 bin lira bir değere sahip olduğunuz yere
01:29:27sırf tapu ağaçlarını daha uygun yatırmak anlamında 150 bin liralık bir tapu bedeliyle devrettiniz düşünelim.
01:29:32Buradaki eğer feragat nam alınmadığı takdirde diğer hissedarın bunu 150 bin liraya alması söz konusu.
01:29:39Dolayısıyla anında bir eksi 350 bin liralık gibi bir zarardan bahsediyoruz.
01:29:43Bunun gibi çok teknik detaylar mevcut.
01:29:45Bunların iyi şekilde araştırılması ve incelenmesi gerekiyor.
01:29:49Şöyle bir şey de oluyor genellikle.
01:29:51Hani bu bir fırsat biraz daha uygun diye bir an önce alabilmek için, kaçırmamak için kapora veriyorlar.
01:29:57Kapora dolandırıcılığı da çok fazla oluyor.
01:29:59Çok doğru.
01:30:00Açıkçası hiç kimse değerinin altında bir ürünü satmak istemez.
01:30:03Sizde düşük fiyatlı ürünleri gerçekten de çok aldanmamak gerekiyor.
01:30:07Bu noktada özel bir araştırma yapmak gerekiyor.
01:30:09Gerek projeden bir alım kısmında gerekse de normal bir daire konut alım kısmında
01:30:13muhakkak bir inşaat yapacak firma, iki tapu müdürlüğü, üç belediye.
01:30:18Bütün hepsinin aynı şekilde bir organize edilmesi ve eşdeğer bir şekilde araştırma yapması
01:30:22yatırımcılığı için en değerli olacak şeyler açıkçası.
01:30:24Çok teşekkür ediyoruz.
01:30:26Evet dediğimiz gibi Kütahya'da yaşanan dolandırıcılık olayını hatırlattık.
01:30:30154 milyon liralık satış yapmıştı inşaat dolandırıcıları.
01:30:33Ve bunun üzerinden de aslında ev almak isteyenler neler yapmalı?
01:30:36Gayrimayın kul uzmanı Haluk Çetin bizlerle birlikteydi.
01:30:39Tüm detayları aktardık diyelim ve sözü yeniden stüdyoya bırakalım.
01:30:44Efendim Teşerhati Bakanlığı Gümrük Muhafaza Ekiplerince İstanbul ve Edirne'de
01:30:49kaçak araç ve elektronik sigara şüphelerine yönelik operasyon düzenlendi.
01:30:53Yapılan operasyonlar sonucu toplam 81 milyon 146 bin liralık kaçakçılığın önüne geçildi.
01:30:58Ayrıca yurt genelinde oto yedek parçalarına yönelik düzenlenen kaçaklık operasyonlarında
01:31:03yurt genelinde toplamda 135 liralık zarar engellendi.
01:31:09Kaçak araç ve oto yedek parçalarını yurda sokmak istediler.
01:31:16Elektronik sigaraları piyasaya sürmeye çalıştılar.
01:31:19Ticaret Bakanlığı Gümrük Muhafaza Ekipleri engelledi.
01:31:22Ekipler kaçakçılıkla mücadele çalışmaları kapsamında İstanbul Beylikdüzü'nde bulunan
01:31:27Ambarlı Limanı'nda riskli olduğu değerlendirilen şüpheli konteyner üzerinde incelemede bulundu.
01:31:32Konteynerde yapılan kontroller ve aramalar sonucunda etrafı siyah streçle sarılmış
01:31:3711 palet eşyanın yer aldığı tespit edildi.
01:31:40Operasyonda piyasa değeri 30 milyon lira olan 1000 plastik şeffaf su şişelerine gizlenmiş
01:31:4523.575 elektronik sigara yakalandı.
01:31:49Operasyonların bir diğer adresi ise Edirne oldu.
01:31:52Edirne Gümrük Muhafaza Kaçakçılık ve İstihbarat Müdürlüğü Ekipleri
01:31:56yürüttüğü risk analizi sonucunda Kapikule Gümrük kapısından Türkiye'ye giriş yapan şüpheli bir aracı takip aldı.
01:32:02Ekiplerce gerçekleştirilen kontroller sonucu usulsüz işlemlerle yurt içinde kullanılmak istenen
01:32:08piyasa değeri yaklaşık 51 milyon 146 bin Türk Lirası olan araca el konuldu.
01:32:13Öte yandan yurt genelinde farklı çeşitlerde oto yedek parçalarına yönelik operasyonlar sürüyor.
01:32:19Yılın ilk yarısında araçlarda kullanılan stop lambasından sis lambasına,
01:32:23kaportadan klima malzemelerine kadar çok sayıda kaçak ürün ele geçirildi.
01:32:28Haksız kazanç sağlayarak iç piyasa dengesini bozan faaliyetlere yönelik Türkiye genelinde düzenlenen operasyonlarda
01:32:34135 milyon Türk Lirası değerinde kaçakçılığa engel olundu.
01:32:42Efendim çılgın sayısal yurt oda büyük ikramiye 450 milyon Türk Lirası'nı aştı.
01:32:46Bu rakam Türkiye şans oyunları tarihindeki en büyük ikramiye tutarı,
01:32:50bir önceki rekorş büyük ikramiye 400 milyon Türk Lirası'yla 31 Aralık 2023 gecesi gerçekleşen Milli Piyango yılbaşı çekişine ait.
01:33:07Daha fazla oynamaya gayret göstersinler. Bu cumartesi şans size gelebilir.
01:33:13İşletmem büyütürüm. Çocukları yurt dışında okumasına eğitimini sağlarım.
01:33:17Ev alırım, iş kurarım, arabamı alırım.
01:33:20Kimi ev hayalini, kimi çocuklarının geleceğini düşündü.
01:33:24Hepsi bir umut diyerek bayileri akın etti.
01:33:27Çılgın sayısal lotoda büyük ikramiye 450 milyon Türk Lirası'nı aştı.
01:33:32Türkiye şans oyunları tarihindeki en büyük ikramiye tutarı rekorunu kırdı.
01:33:36Günümüzdeki en büyük ikramiyelerden bir tanesi 450 milyon TL gibi bir rakama ulaştı.
01:33:44Kimi ikramiyenin hayallerinden bile büyük olduğunu söyledi.
01:33:47Şanslarını denemek isteyen vatandaşlar bayileri akın etti.
01:33:51Şu son dönemde 450 milyon TL'ye ulaştığında katılım biraz daha arttı.
01:33:56Şahsen yetiştiremiyoruz diyebilirim.
01:33:58Çılgın sayısal lotoda 450 milyon TL'yi aşan büyük ikramiye çekilişi 27 Temmuz cumartesi günü gerçekleşecek.
01:34:07Bir önceki rekor büyük ikramiye 400 milyon TL ile 31 Aralık 2023 gecesi gerçekleşen Milli Piyango yılbaşı çekilişine aitti.
01:34:16Talihimizi bir kez daha tebrik ediyoruz.
01:34:18Bugüne kadar çılgın sayısal lotoda çıkan en yüksek ikramiye ise 17 Temmuz 2023'te gerçekleştirilen çekilişte verilmişti.
01:34:26Diyarbakır Silvan'dan bir talihli 247 milyon 659 bin 481 TL'lik ikramiye kazanmıştı.
01:34:37Efendim hava sıcaklığına sıkça konuşuyoruz.
01:34:40Sağlığımızı da etkiliyor şimdi.
01:34:41İngiliz Halk Bakanlığından da bir uyarı var.
01:34:43Bakanlık kalp damar ve hipertansiyon hastalarına sıcak hava uyarısında bulunduğu bu hastaların aşırı sıcaklarda mecbur kalmadıkça saat 10 ile 16 saatleri arasında dışarı çıkmaması gerektiğini belirtti.
01:34:5810 ile 16 saatleri arasında dışarı çıkmamalı.
01:35:02Ani başlangıçlı baş ağrısı veya tansiyonda ani yükselme düşüş yaşanması durumunda mutlaka bir uzmana başvurulmalı.
01:35:10Uyarılar Sağlık Bakanlığından.
01:35:12Kalp damar ve hipertansiyon hastaları için yapıldı.
01:35:18Aşırı sıcak hava Türkiye genelinde etkisini gösteriyor.
01:35:22Gün içerisinde damalların genişlemesine ve sıvı kaybına yol açarak tansiyonun düşmesine gece saatlerinde ise tansiyonun yükselmesine neden olabiliyor.
01:35:32Aşırı terleme ile birlikte vücutta su ve mineral kaybı yaşanırken kanın akışkanlığı da azalabiliyor.
01:35:40Peki kalp damar ve hipertansiyon hastaları ne yapmalı?
01:35:45Bu hastaların yeteri kadar su içmeleri, çay ve kahve ile şekerli içeceklerin tüketimini sınırlandırmaları öneriliyor.
01:35:55Dengeli beslenme, tavuk, balık, hindi gibi yağsız protein türleri, tam buğday veya tahıl ekmeği, meyve ve sebze gibi lif açısından zengin besinlerin tüketilmesi gerekiyor.
01:36:08Şeker oranı yüksek ve işlenmiş gıdalardan uzak durulması ve tuz kullanımının günlük bir çay kaşığını geçmemesi tavsiye ediliyor.
01:36:19Düzenli yürüyüş ve egzersiz de öneriliyor ancak yorucu fiziksel aktiviteler yapılmamalı.
01:36:25Bakanlık egzersiz için sabah erken saatleri ve akşam saatleri tercih edilmesi gerektiğini belirtiyor.
01:36:31Ayrıca açık renkli, rahat giysiler, güneşten koruyan bir şapka ve hava alabilen rahat ayakkabılar giyilmeli.
01:36:41Efendim bu aşırı sıcaklar uyku düzenimizde de ciddi bozulmaları yol açabiliyor zaman zaman.
01:36:47Sıcak havalardan dolayı uykusuzluk şikayetleri arttı. Peki yaz uykusuzluğu nasıl giderilir?
01:36:52CNN Türk ekibinden İlayda Karaca ve Alper Öztürk'ün haberi geliyor ekrana.
01:36:56Şimdiye kadar evimde klima yoktu İstanbul gibi bir yerde.
01:37:00Artık klima aldım yani eve. Çok sıcak artık klima bile kesmiyor yani.
01:37:05Peki klima açık mı uyuyorsunuz?
01:37:07Klima şöyle ilk başta açıyorum 22-24 derece arasında soğuk.
01:37:12Ondan sonra otomatiğe alıyorum uyku moduna. Kendiliğinden otomatik olarak sönüyor.
01:37:17Sabaha kadar yani yarı uyur, yarı uyanık duruyoruz.
01:37:20Nasıl uyuyorsunuz? Cam mı açıyorsunuz? Klima mı açıyorsunuz?
01:37:22Cam açıyoruz. Genelde cam açıyoruz. Çünkü mevcut Türkiye şartlarında klima kullanmak da bir masraf.
01:37:28Uyuyamıyoruz. Daha iki gün önce klima aldım.
01:37:31Klima açık mı uyuyorsun?
01:37:33Yok. Kapatıyorum klimayı uyuduğum zaman.
01:37:35Uyurken kimi klima açıyor kimi ise camları. Yaz sıcakları uyutmuyor.
01:37:40Aynı zamanda nemin artmış olması. Gece. Sıcaklıkla beraber nem de varsa bu tamamen hem uykuyu hem de nefes alma problemi ortaya çıkartıyor.
01:37:49Yaz aylarında sıcak havalar, yüksek nem oranı ve uzun günler uyku kalitesini olumsuz etkiliyor.
01:37:56Çoğu kişi yaz uykusuzluğu yaşıyor.
01:37:58Özellikle gece sıcaklık arttığı zaman insanların uyku düzenleri bozuluyor. Ne bozuluyor?
01:38:03Uykuya başlama bozuluyor, uykuyu devam ettirme bozuluyor ve uykunun derinleştirilmesi bozuluyor maalesef.
01:38:09Sıcak havalarda kimi zaman uyumak zorlu olabiliyor.
01:38:12Çoğu vatandaş ise sıcak havalarda uyuyamamaktan şikayet ediyor. Peki yaz uykusuzluğu nasıl atlatılır?
01:38:19Serinlemek gerekiyor. Ev içerisini serinletmek gerekiyor.
01:38:22Eğer apartmandaysa apartmanın ısısını bir şekilde içeriye alabilmek ve klima varsa klimayı çalıştırabilmek.
01:38:28Bunlar kesinlikle yani oda ısısını düşünmek uykuyu rahatlatacaktır.
01:38:33Oda ısısının 22 ile 25 derece arasında tutulması gerektiğini vurgulayan uzmanlar klima açıkken uyku halinin tehlikesine de dikkat çekti.
01:38:42Eğer klimanın karşısındaysanız, eğer klima direkt size vuruyorsa o bölgede lokal bir soğukluk olacağı için kaslar da bazen sinirler de ciddi problemlere neden olabiliyor.
01:38:52Yüz felçlerini görebiliyoruz, işte o bölgede kas tutulmalarını, ağrıları görebiliyoruz ve bazen de enfeksiyonları görebiliyoruz.
01:39:04Efendim Ankara'da 3 katlı binanın en üst katındaki dairede yangın çıktı.
01:39:09O sırada evde olan küçük çocuk korkuyla balkona çıktı.
01:39:12Yoğun duman evin camlarından taşarken küçük çocuksa kurtarılmayı bekledi.
01:39:16Yangın itfaiye ekipleri tarafından söndürülürken o küçük çocuk da yara almadan neyse ki kurtarıldı.
01:39:25O çocuk kendini balkona atmış, itfaiyeye çağırdılar, konuşular toplandı.
01:39:29Evde yangın çıktı, dumanlar camlardan dışarı taştı.
01:39:33O sırada evde bulunan küçük çocuk korkuyla balkona sığındı.
01:39:37Burada mahsur kalan çocuğu itfaiye ekipleri kurtardı.
01:39:46Ankara'da bir apartmanın en üst katındaki dairede sabah saatlerinde yangın çıktı.
01:39:51Alevlerin şiddetiyle dairenin camları patladı, sesleri duyan komşular itfaiyeyi aradı.
01:39:56O sırada evde bulunan anne ile oğlu yangından komşuların yardımıyla kurtarıldı.
01:40:05Ancak ailenin diğer oğlu balkona sığınmıştı.
01:40:09Onu kurtarmak için çatıya çıktılar ancak yetişemediler.
01:40:13Oradan bir arkadaş çatıya çıktı, oradan inmeye çalıştı.
01:40:17O inenmedi, oradan beceremedi.
01:40:19Tabi ki su verdi, çocuğa su verdi.
01:40:21Onu önde tutmaya çalıştık.
01:40:22Altına bir battaniye, yorgan, branda yaptık.
01:40:26Kendini atarsa diyerek.
01:40:28Şükürler olsun atmadı, orada bekledi.
01:40:30Beklediği için de şükürler olsun itfaiye geldi.
01:40:33İtfaiye ekipleri hem yangını söndürmek hem de çocuğu kurtarmak için zamanla yarıştı.
01:40:38Alevler kontrol altına alınırken balkonda mahsur kalan çocuksa itfaiye merdiveniyle kurtarıldı.
01:40:48Kadına yönelik şiddet maalesef bitmek bilmiyor ülkemizde.
01:40:50Bu kez Mersin'de boşanma aşamasındaki eşi ve eşinin ailesiyle tartışan bir kişi hem eşini hem de eşinin ailesini öldürdü.
01:40:58Muğla'da ise bir kadın, eski eşi tarafından öldürüldü.
01:41:04Şehirler farklı, maktüller yine kadın.
01:41:08İki kadın da cinayete kurban gitti.
01:41:13Mersin'in Toroslar ilçesinde yaşayan Musa Özel,
01:41:15boşanma aşamasında olduğu 21 yaşındaki eşi Fatma Özel ve ailesiyle görüşmek istedi.
01:41:22Görüşmede tartışma çıktı.
01:41:2652 yaşındaki Özel tabancayla önce Fatma Özel'i ateş etti.
01:41:31Ardından eşinin babası İbrahim Avcı ve annesi Elif Avcı'ya kurşun yağdırdı.
01:41:36Açılan ateş sonucu anne ve baba olay yerinde hayatını kaybetti.
01:41:40Ağır yaralanan Fatma Özel ise kaldırıldığı hastanede yaşamını yitirdi.
01:41:44Saldırgan eski eş, olay yerinde polis ekiplerine teslim oldu.
01:41:51Bir kadın cinayet haberi de Muğla'nın Bodrum ilçesinden geldi.
01:41:55Bodrum'da Hüsne Topal ve eski eşi arasında tartışma çıktı.
01:41:59Topal önce eşinin fiziksel şiddetine maruz kalarak darp edildi.
01:42:03Sonra tabancayla vuruldu.
01:42:0739 yaşındaki kadın hayatını kaybetti.
01:42:09O sırada yardım etmeye çalışan bir kişi ise yaralandı.
01:42:13Eski eşine saldırdıktan sonra otomobille kaçan 42 yaşındaki şüpheli polis ekipleri tarafından yakalanarak gözaltına alındı.
01:42:29Efendim yazın gelmesine aylarca iple çekenler artık tatil planlarını yaptılar ve hatta tatile çıktılar.
01:42:34Peki ya tatil valizi hazırlamanın maliyeti ne kadar onu da konuşalım.
01:42:38CNN Türk ekibinden Ceren Meriç güneş kreminden şapkaya, elbiseden gözlüğe kadar fiyatları tek tek araştırdı.
01:42:46Yıl boyunca çalışıp yorulan pek çok kişi ailesiyle, arkadaşlarıyla ya da tek başına tatil yapmanın hayalini kuruyor.
01:42:53Tatil planı yapılır yapılmaz da sıra tatil valizi hazırlamaya geliyor.
01:42:57Peki bir tatil valizi hazırlamanın maliyeti ne kadar?
01:43:00Şimdi sizlere kalem kalem aktaracağız.
01:43:02Tabii önce valizden başlayalım istiyorum.
01:43:04Kısa bir tatil yapacak olursak işte bu küçük valizi tercih edebiliriz.
01:43:07Bu valizin fiyatı 850 lira.
01:43:10Hemen yanında ise bir boy büyüğü var.
01:43:12O valizin fiyatı ise 950 lira.
01:43:14Tatil valizinde tabii öncelikle olması gereken şeylerden bir tanesi de plaj çantası.
01:43:19Hemen şimdi bir mağazaya gireceğiz ve plaj çantalarının fiyatlarını öğreneceğiz.
01:43:23Tabii pek çok çeşidi olabiliyor.
01:43:25İçerisine havlu koyuyoruz, güneş kremi koyuyoruz, gözlüğümüzü koyuyoruz.
01:43:28Peki fiyatlar neler hemen soracağız sizlere.
01:43:30Pek çok çeşidi var.
01:43:32Ne kadar en ucuzu ne kadar en pahalısı ne kadar?
01:43:34Yani her bütçe uygun elimizde şu an plaj çantamız mevcut.
01:43:37Burada gördüğünüz bu modelin fiyatı 350 lira.
01:43:40Yanındaki 850 lira ve şurada 550 lira olmak üzere değişik değişik fiyatlarımız mevcut.
01:43:45Hasırlar daha çok tercih ediliyor sanıyorum.
01:43:47Bu yıl moda olduğu için fiyatı da 850 lira.
01:43:49Doğrudur aynen öyle doğrudur.
01:43:51Şimdi çeşit çeşit elbiselerin olduğu bir mağazadayız.
01:43:54Bakalım elbise fiyatları ne kadar?
01:43:56Tatil için 3 parça elbise alacağım.
01:43:58Hemen şuradan başlamak istiyorum.
01:44:00Bu pembe elbisenin fiyatına bakalım hemen.
01:44:02870 lira.
01:44:04Hemen onun yanında bir başka elbise var.
01:44:053 parçalı bir elbise.
01:44:07Onun fiyatı ise 1850 lira.
01:44:09Bir de beyaz bir elbise almak istiyorum.
01:44:11Onun fiyatına bakalım hemen.
01:44:13Bu beyaz elbisenin fiyatı ise 1100 lira.
01:44:15Tatil valizine koymak için terlik alacak olduğumuzda ise hem kadın hem de erkek modelleri var.
01:44:20Fiyatları ise 350 liradan başlıyor.
01:44:22500 liraya kadar çıkıyor.
01:44:24Bu gördüğünüz erkek şortunun fiyatı ise 850 lira.
01:44:27Fiyatlar 1250 liraya kadar çıkıyor.
01:44:29Hemen erkek şapkalarının fiyatlarını da aktaralım.
01:44:31450 liradan başlıyor.
01:44:33750 liraya kadar çıkıyor.
01:44:35Tatilde yanımızda bulundurduğumuz eşyalar arasında olmazsa olmazımız güneş gözlükleri.
01:44:44Fiyatları ise 2000 liradan başlıyor.
01:44:46Tabii çok çeşit olduğu için markaya göre ve modellere göre fiyatlar artabiliyor.
01:44:51Tatil valizimizde plaj çantamızda bulundurduğumuz eşyalardan biri de elbette güneş kremi.
01:44:56Güneş kremi fiyatları ise 950 liradan başlıyor.
01:44:57950 liradan başlıyor.
01:45:03Güneş kreminden elbiseye plaj çantasına kadar pek çok eşya aldık ve bu tatil valizinin maliyeti şu anda 9970 lira.
01:45:10Efendim bu haberimizi noktalıyoruz bugünlük günlük haber kuşağının kısa bir aradan sonrası.
01:45:26Yeni Türk Ana Haber'de bu akşam Meltem Bozbayoğlu sizlerle birlikte olacak.
01:45:29Hoşçakalın, keyifli, sağlıklı, huzurlu bir hafta sonu diliyoruz.