Büşra Arslantaş günü şekillendiren, geleceği yönlendiren her gelişmeyi canlı yayında Günlük'e not düşüyor. Gerçekleri değiştirmeden, çarpıtmadan içtenlikle aktarıp sorguluyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Efendim merhabalar CNN Türk ekranlarına günlük haber kuşağına hoş geldiniz.
00:00:09Ben Büşra Arslantaş önümüzdeki 2 saat boyunca birlikte olacağız ve gündemdeki sıcak gelişmelerin her gün olduğu gibi bugün de sizlere bir bir aktaracağız.
00:00:17Dış politika gündemini, dünya gündemini uzun uzun konuşacağız 16 Bülten'de ama öncesinde terörle mücadele gündemiyle başlayalım.
00:00:23Türkiye'nin terörle mücadelesi hız kesmeden devam ediyor.
00:00:27Irak ve Suriye'nin kuzeyinde son olarak 10 PKK-YPG'li terörist daha etkisiz hale getirildi.
00:00:32Açıklamayı Milli Savunma Bakanlığı sosyal medya hesabından yaptı.
00:00:36Irak'ın kuzeyindeki Hakurk, Gara ve Pençekirit operasyonu bölgelerinde 8 PKK'lı teröristin etkisiz hale getirildiği belirtildi açıklamada.
00:00:44Bir operasyonda Suriye'nin kuzeyindeki Barışpınarı bölgesine yapıldı.
00:00:482 PKK-YPG'li terörist etkisiz hale getirildi orada da.
00:00:51Bakanlık açıklamaya her nerede olursa olsunlar Mehmetçiğin nefesi teröristlerin ensesinde olmaya devam edecek notunda düştü.
00:01:04Efendim bir yandan da Türkiye'nin Afrika açılımı hız kesmeden devam ediyor.
00:01:08Bu çerçevede kritik bir ziyaret gerçekleşiyor bugün kısaya.
00:01:11Dışişleri Bakanı Hakan Fidan öncülüğünde 3 bakan ve MİT başkanı kalabalık bir heyette geçen yıl ordunun yönetime el koyduğu
00:01:18Fransa ile ilişkileri kesen ve zengin maden yataklarıyla dikkat çeken her ne kadar dünyanın en fakir ülkelerinden dense de
00:01:26Nijerya çıkarma yapıyor Türkiye'yet.
00:01:28Hedef ikili ilişkilerin geliştirilmesi.
00:01:30Şimdi hem bu ziyaretin öneminin hem de Türkiye'nin Afrika açılımının kodlarını birazdan konuklarımıza değerlendireceğiz.
00:01:35Ama öncesinde görüşme trafiğindeki son durumu aktaralım sizlere.
00:01:38Dediğimiz gibi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar
00:01:45ve MİT Başkanı İbrahim Kalın resmi temaslarda bulunmak üzere Afrika ülkesi Nijerya'da.
00:01:50Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da başkent Niamey'de dakikalar önce Nijerya Başbakanı ile ortak çalışma toplantısına katıldı.
00:01:57Diplomatik kaynaklar bu ziyarette ikili siyasi ve ekonomik ilişkilerle bu kapsamda işbirliğini güçlendirme ve çeşitlendirme yönünde
00:02:05asılabilecek adımların görüşüleceğini bildirmişti.
00:02:08Bunlara ilk olarak Sahel bölgesindeki güncel gelişmeler ve İsrail-Filistin meselesi başta olmak üzere bölgesel konuların ele alınacağı da yine belirtilmişti.
00:02:17Heyette Savunma Sanayi Başkanı Haluk Görgün ve Ticaret Bakan Yardımcısı Sayın Arda bulunuyor.
00:02:23Bunu da noktalarımıza ekleyelim.
00:02:29Dediğimiz gibi hem bu ziyaretin önemini hem de Türkiye'nin Afrika açılımının ki 2005 yılında yeniden hız verilmişti.
00:02:351998'lere dayansa da geçmişi 2005 yılında Türkiye Afrika yılı ilan edilmişti.
00:02:40O yıldan sonra da temsilcilik sayısı arttı.
00:02:42Bir dizi adım atıldı.
00:02:43Bu kodları da değerlendirelim bu açılımın.
00:02:45Konuklarımıza hemen takdim edeyim sizlere.
00:02:47Emekli Büyükelçi Ahmet Kavas uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor.
00:02:51Sayın Kavas hoş geldiniz yayınımıza.
00:02:54Hoş bulduk teşekkür ediyorum.
00:02:56Çok teşekkürler.
00:02:57Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğlu İstanbul stüdyomuzda bizlerle birlikte.
00:03:00Sayın Başbuğlu siz de hoş geldiniz.
00:03:02Hoş bulduk.
00:03:02İyi yayınlar.
00:03:03Sayın Kavas sizinle başlamak isterim.
00:03:05Özellikle Nijer neden önemli bir ülke?
00:03:07Lütfen siz aktarın bizlere ve bu ziyaretin zamanlama, içerik ve sembolik açıdan önemi nedir?
00:03:15Zor bir zamanda gerçekten önemli bir ziyaret gerçekleştiriliyor.
00:03:19Bölge için çok önemli.
00:03:21Çünkü burada biz aslında bir yüzyıl öncesinde Nijer adı belki o zamanlar çok kullanılmıyor.
00:03:31Yerel sultanlıklar vardı.
00:03:33Onlarla yakın temasları olan asırlarca geriye giden ilişkilerimiz hani şöyle veya böyle.
00:03:39Sonuçta birbirinden haberdar olan bir bölge burası.
00:03:43Fakat Fransa 1890'lardan itibaren bölgeye sömürmek üzere geldiğinde karşısında Osmanlıları buldu.
00:03:51Hatta Osmanlı Devleti Nijer'in kuzeyinde Kavar diye bir kaza merkezi kurarak buraya bir kaymakam tayin etti.
00:03:59Nijerler bizi aslında bölge halkı en az 100 yıl önce çok yakı inen idareciler noktasında tanımış.
00:04:07O tanışıklığım, ben kendim 2012 yılında bu bölgelere giderek bizzat bulundum.
00:04:12İzlerinin hala devam ettiğini biliyorum.
00:04:16Tabi bölge çok sıkıntılı bir dönem geçirdi.
00:04:19Geçen senede 26 Temmuz günü Cumhurbaşkanı Muhammed Bozum sarayda hapsedildi.
00:04:28Ve hala da kendisi orada.
00:04:30Ancak Nijer 1 yıl içerisinde özellikle Fransa'nın ki giderek azalan bir etkinliği vardı zaten bölgede ve özellikle Nijer'de.
00:04:39Ancak bu biten bir özellik değil, devam ediyordu.
00:04:44Ancak yeni yönetimle birlikte bölgede hemen hemen tüm ülkelerin Fransa'ya karşı bir özel siyaset gütmeye başladılar.
00:04:53Bu çerçevede Türkiye'de zaten Nijer'de daha önceki dönemlerde de 2010'lu yıllardan itibaren Nijer bizim için gittikçe artan öneme sahip olmuştu.
00:05:05Hem buradaki Türk Hava Yolları hatlarının açılması hem de Nijer'in bizim için ekonomik anlamda iki ülke ilişkileri açısından önemliydi.
00:05:19Ve biz şu anda bunu biteğiyden bu heyetle birlikte Nijer'in yanında olduğumuzu zor zamanda her zaman biz birlikte hareket edeceğimizi göstermiş oluyoruz.
00:05:30Peki çok teşekkürler. Yine sorularım olacak size Sayın Başbuğuz siz ne dersiniz?
00:05:34Özellikle şimdi harita üzerinden de bakalım.
00:05:36Nijer'in önemi nedir? Bu ziyaretin dediğimiz gibi zamanlama içerik sembolik açıdan önemi nedir?
00:05:41Ne dersiniz?
00:05:43Değerli elçimin ifade ettiği gibi Afrika kıtası bizim için ciddi öneme ait bir kıta.
00:05:49Çünkü Afrika'nın tarihine baktığın takdirde aslında yeraltı kaynaklarıyla, coğrafyasıyla dünyanın en stratejik yerlerinden biri olan bu kıta.
00:05:58Maalesef özellikle Osmanlı'nın da bu bölgede coğrafyada nüfus kaybetmesi ve etkinliğinin azalmasıyla bir sömürü kıtası haline dönüştü.
00:06:07Burada her ülkede inanılmaz hikayeler var.
00:06:10İşte Batı'nın köle ticaretleri, sömürü mantıklı yapmış olduğu işgaller hep Afrika kıtasının kaderi haline geldi.
00:06:18Ve o yüz yıllık süre özellikle şu son yüz yıllık süre bana göre Afrika için bir kara dönemdi.
00:06:25Hatta Afrika'nın ileri gelen liderlerinin Batı'nın yaptığı sömürüye yönelik kurduğu cümleler hala hafızalarda.
00:06:35Mesela Kenya'ydı, yanlış hatırlamıyorsam.
00:06:39Kenya isimli lider, işte Batılılar kıtamıza geldiler, bize incil uzattılar, gözlerinizi kapayın dua edin dediler.
00:06:47Biz de gözlerimizi kapattık ve dua ettik.
00:06:49Gözümüzü açtığımızda kıta topraklarımız onların incil bizim olmuştu şeklindeki söylemi hala aslında Afrika kıtası genelinde ne döndüğünü gösteren çok net örnekler.
00:07:02Ancak bu kara talih, Büşra abi bence artık kırıldı.
00:07:06Afrika çok ciddi bir yeniden yapılanmanın ve yeniden ayağa kalkmanın arifesini yaşayan bir kıta konumunda.
00:07:14Peki ne oldu da süreç bir anda bu noktaya geldi?
00:07:16Bana göre bizim hani Libya konusunda yapmış olduğumuz o tarihi hamle askeri anlamda.
00:07:25Aynı zamanda Sayın Erdoğan'la birlikte özellikle 2005 yılından itibaren başlayan Afrika açılımı kıtaya başka bir havaya büründürdü.
00:07:36Biz Afrika Birliği'ne 2005 yılında işte gözlemci statüsü ile girdik.
00:07:412008 yılında ise Afrika Birliği Türkiye'yi stratejik ortaklık seviyesine taşıyacak bir noktaya getirdi.
00:07:50Biz o günden sonra Afrika kıtası ile ilişkileri sürekli artıran, sürekli geliştiren ve Afrikalıların deyimiyle de ilk defa bir şey istemeden kıtaya gelen bir ülke konumunda yer aldık.
00:08:01Bak 2000 yıllarında hatırladığım kadarıyla 12 ülkede büyükelçilik var.
00:08:06Sayın Erdoğan'ın bu kıtaya özel ilgi göstermesi ve dışlarında bu kıtayı mercek altına almasıyla bu sayı 44'lere geldi.
00:08:14Ki 54 ülke tamamı Afrika'nın.
00:08:17Dolayısıyla neredeyse gidilmedik, ulaşılmadı, ülke kalmadı.
00:08:21Sayın Erdoğan'ın yine benim hatırladığım rakamı hafızamda kalan 33 ülkeye fiilen birebir yapmış olduğu ziyaretler var.
00:08:30Aynı şekilde kıtadaki diğer ülkelerin de Ankara'da açmış olduğu konsolosluklar ve büyükelçilikler var.
00:08:36Bu neyi gösteriyor?
00:08:37Afrika ile olan Türkiye'nin ilgi alakası ve ilişkilerinin artacağını, gelişeceğini gösteriyor.
00:08:43Ki bunu zaten biz meyvelerini almaya başladık.
00:08:45Yani yine 2000 hep oradan örnek veriyorum.
00:08:47Yıllık ticaret harcımı 4,5 milyar dolarken şu an 15,5 milyar 20 milyar dolarlara dayanma noktasına geldi.
00:08:54Çok ciddi bir potansiyel ve artış.
00:08:56Ve burada da her ülkede önemli ticari, askeri ve ekonomik ilişkiler içindeyiz.
00:09:04Nijer'de bunlardan biri.
00:09:06Nijer'i şimdi değerli Sayın Elçin ifade ettiği gibi yakın zamanda biz bir darbe girişimi diye adlandırılıyor.
00:09:13Ki Cumhurbaşkanı Bozom'un işte alıkonulması ve bir anda ECOVAX dediğimiz Afrika'nın o ekonomik birlik olarak sunduğu yapının Nijer'e olan tavrı.
00:09:26ECOVAX'ın adeta akşam kesercesine şu tarihe kadar tekrar serbest bırakmazsanız Bozom'u askeri anlamda müdahale edeceğiz demesi.
00:09:38Ardından Nijer'in bunu da yok sayarak hiç bu durumda geri adım atlaması.
00:09:44Bilediğini sonlandırmıştı.
00:09:4628 Ocak 2024'te Mali, Burkina Faso ve Nijer devlet başkanları ECOVAX verdiklerini.
00:09:51Zaten Mali, Burkina Faso ve Nijer bir üçlü birliktelik gösterdi.
00:09:57Ve o dönemde de ECOVAX'ın bu çıkışına gerekirse biz de askeri bir müdahaleyle böyle bir müdahaleniz olursa karşılık veririz dediler.
00:10:06Aynı zamanda yetmedi.
00:10:08Dediğim gibi 28 Ocak 2024, Nijer aynen dediği ülkelerle Mali ve Burkina Faso ile birleşerek ECOVAX'dan ayrıldık dedi.
00:10:20Bir siyasi tavır ortaya koydu.
00:10:22Ondan sonra da Nijer'in Fransa ile ilişkileri inanılmaz soğudu.
00:10:27Hatta yine burada birlikte değerlendirdikleriyi hatırlıyorum.
00:10:31Şöyle bir tablo yaşandı yanlış hatırlamıyorsam.
00:10:34Fransa bu darbeyi yok saydığını ve duruma karşı siyasi anlamda tepki vereceğini ifade etti.
00:10:43Hemen Nijer Fransız Büyükelçi'ye terk et ülkemizi, istenilen personel ilan etti.
00:10:48Fransa'da biz eski yönetimi tanırız.
00:10:50Böyle bir talebin olamaz diye ahkam kesmeye kalktı.
00:10:54Fransız konsolosluğu büyükelçiliği ablukaya alındı.
00:10:57Elektriği kesildi, suyu kesildi.
00:10:59Ondan sonra Avrupa'da bu infial yarattı.
00:11:02Tarihlerle hatırlatalım.
00:11:0326 Temmuz 2023'de ordu yönetimi el koymuştu ve sonra Ticani yönetimi 4 Ağustos 2023'de Fransa ile askeri işbirliğini sonlandırdı.
00:11:1125 Ağustos'ta da Fransa'nın büyükelçisi istenmeyen kişi ilan edildi.
00:11:1625 Ağustos'ta ülkeyi terk etmesi için 48 saat süre verilmişti büyükelçiye.
00:11:2127 Eylül'de ülkeden ayrıldı.
00:11:23Fransa 22 Aralık 2023'de hem büyükelçiliği kapattı hem de ülkede konuştu 1500 askerini geri çekti.
00:11:30Bunlar çok önemli adımlar Afrika adına.
00:11:32Bana göre Nijer domino taşı etkisi yaratacak başat ülkeydi.
00:11:37Zaten ondan sonra artık her ülke Fransa'ya karşı özellikle tavır almaya başladı.
00:11:42Nijer Fransa için kritikti. Niye?
00:11:44Yeraltı kaynakları ile, doğal gazı ile Fransa için ciddi bir gelir kapısıydı.
00:11:49Bundan böyle bu kapı kapandı.
00:11:52Diğer yerlerde de benzer tablolar şu an Fransa için yaşanıyor.
00:11:55Dolayısıyla sahel dediğimiz bölgede bu yeni gelişmelerin ben önümüzdeki süreçte çok daha ciddi boyutlara geleceğini
00:12:02ve Nijer'in rol model belirleyen ülkelerin benzer tavrı o sömürgeci yapılara ben karşı göstereceğini düşünüyorum.
00:12:11Zaten aslında Afrika kıtasının uyanışı da burada başlıyor.
00:12:14Çok net görüyorlar.
00:12:15Yani Fransa'nın, Avrupa'nın, diğer ülkelerin ne maksatta geldiğini, amaçların ne olduğunu çok iyi anlıyorlar.
00:12:21Ve bu nedenle Türkiye'ye de şu cümle aslında ülkemiz adına gurur verici bir cümle.
00:12:26Kıtaya ilk defa bir şey istemeden gelen tek milletsiniz diye bir sıfat yakıştırıyorlar ki yakışıyor o sıfat bize.
00:12:33Gerçekten biz burada her ülkenin mevcut şartları doğrultusunda ne ise yapılması gereken
00:12:38askeri, siyasi veya ticari o ilişkileri kurmak arzusundayız ve üstelik eşit kazan kazan ilkesiyle.
00:12:44Bunu birçok ülkede başardık.
00:12:45Nijer'de de ben gene benzer bir girişimin olacağı kanaatindeyim çünkü heyet kuvvetli.
00:12:50Zannediyorum burada esas ticari anlamda birçok kazanımla veya ilişkiyle veya anlaşmalarla geri döneceğiz gibi görünüyor.
00:12:58Tamam o zaman bıraktığınız yerden Sayın Kavas'a sorumlu yönelteyim.
00:13:01Heyet kuvvetli dedi Sayın Başbuğ.
00:13:03Sayın Kavas siz ne dersiniz?
00:13:04Şimdi ziyareti gerçekleştiren HHTV görevlerine bakıldığında ne çıkarmak gerekir?
00:13:09Ne anlam çıkarmak?
00:13:10Ne beklemek gerekir?
00:13:11Ve özellikle de bu bölgede sadece Nijer değil aslında Afrika kıtasında batıya olan bu karşıtlığın artışı Türkiye için nasıl bir fırsat yaratıyor?
00:13:22Ben tabii şunu ifade edeyim.
00:13:26Türkiye'nin Afrika'daki 2005 yılı itibariyle başlayan açılım eylem planı çerçevesinde 2009 yılına kadar 12 olan elçilik sayımız en son 2022'de 44'e çıktı.
00:13:42Doğru.
00:13:43Bölgede Nijer Afrika'nın kalbinde yer alan bir ülke ve kalbi gibi algılanıyor.
00:13:49Aslında ülke bugün havalanıyla ve çok otelleriyle, kamu binalarıyla Türk iş adamlarının sadece Nijer'e değil ama Nijer çok zor bir ülkeydi.
00:14:02İçeride kalan bir ülke.
00:14:03Burada herhangi bir iş yapmak çok zordu ve Türkiye Nijer'in kalkınmasına ciddi anlamda destek verdi ve iş adamlarımızı tebrik etmek lazım.
00:14:12Bu anlamda diplomatlarımız bölgede ve diğer kamu kurumlularımız adına Marif Vakfı okullarımız, TİKA, çok güzel bir hastane, okul binası inşa ettiler.
00:14:24Ve bizim geldiğimiz noktada bu heyetin oraya bu şekilde gitmesi Nijer için şu ana kadar belki en güçlü bir heyet, ilk heyet olarak gelmesi.
00:14:37Nijer'de yıkılan hayalleri hangi anlamda acaba dünyada biz bir tecrid edilmiş ülkem olacağız hayallerini bir tarafa bırakarak geleceğe daha umutla bakacaklar.
00:14:48Ve biz Nijer'in kaynakları petrol özellikle son yıllarda yapılan çok büyük yatırımlar vardı ve geçen sene itibariyle de petrol Benin üzerinden Atlas Okyanusu'na akacaktı.
00:15:01Nijer'deki uranyuma gelince dünyanın sayılı ülkeler arasında 6. sırada ifade ediliyorsa da kullanılma bakımından özellikle Fransa'nın 40'a yakın belki daha fazla nükleer tesisinin neredeyse tüm uranyumunu temin ettiği bir ülkeydi.
00:15:16Belki Fransa kendi için yakın gelecekte ihtiyacı olan uranyumu aldı hatta 2014 ve sonrasında ikinci bir maden işletme alacaktı.
00:15:25Onu da durdurdu Fransa geçtiğimiz yıllarda darbeden önce ama sanki böyle bir tek ülkeye bağlı gibi bir durumu söz konusu idi.
00:15:35Şimdi daha rahat ve daha geniş kapsamlı bir ilişkiler ağını kurmaya başladı.
00:15:41Burada da Türkiye çok önemli bir role sahip.
00:15:43Rusya ile ilişkileri çok sınırlıydı.
00:15:47Hangi anlamda en azından Büyükelçiliği bile neredeyse herhalde Nijer'de büyükelçisi yoktu darbe öncesinde belki bir müddet.
00:15:57Fakat Rusya bölgeye Sovyetler Birliği zamanındaki gibi bir dönüş yapmaya heveslendi ve bununla ilgili de bir takım adımlar atıyor.
00:16:06Ancak Türkiye Afrika konusunda hem geçmişte hem de gelecek için bugünkü yaptıklarıyla tarihte olduğu gibi gelecek için de önemli hamlelerin bir anlamda adımlarını attı.
00:16:21Nijer kalkınmaya çok müsait bir ülke.
00:16:24Ziraat bakımından bizim haritalarımızda buralar çöl gibi gösteriliyor.
00:16:29Tabi ki o izlenimi veren coğrafi özellikleri var.
00:16:32Ancak Nijer Nehri bu ülkenin ortasından akan ve o nehir vasıtasıyla aslında bugün 22 milyon olan nüfusunu 1 milyon 267 bin km² yüz ölçümü bu yüz ölçüm çoksa da bunun kuzeyi özellikle Agadez bölgesi 800 bin km² yüz ölçüm yani Türkiye'ye kadar bir bölge.
00:16:53Bu bölge halkı kendilerini Osmanlı Devleti ile tarihin yakın zamanlarına kadar özdeşleştirmiş ve işbirliği kurmuş bir bölge.
00:17:01Haliyle bizim Nijer'de bir başka bir ülke gibi bir Çin gibi bir Rusya gibi algılanmayıp tam tersine bir kardeş bize daha güçlü bir şekilde geldi anlamına geliyor.
00:17:16Bizim biraz önce sayın başbuğ ifade ederken aslında bizim Afrika'daki ticaretimiz 2022 itibariyle 33 milyar dolardı.
00:17:25Bu bizim ticaret bakanlığımızın ve Türkiye ihracatçılar meclisinin açıkladığı rakam 2023'te bu rakamı 2,5-3 milyar kadar düştüğünü görüyoruz dünyadaki bir takım gelişmelerle de alakalı olmak üzere.
00:17:41Fakat biz şu anda hem Nijer'de varız hem de Nijer Türkiye'de okuyan öğrencileri ve Türkiye'de ticaret yapan iş adamlarıyla diplomatlarımız bu ülkeyle Türkiye arasında çok samimi ve güvenilir bir dostluk inşa ettiler.
00:17:57Ne kadar zamanda? Aslında çok kısa bir zaman 14 yıl 2010 yılında ilk açılan büyükelçiliklerimizden birisi oldu.
00:18:042009 hemen sonrasında çünkü o dönemde Nijer'de büyükelçilik açılmasının belki temelinde yatan sebeplerden birisi bizler bu konularda şuna önem verdik Osmanlı'yla yakınlığı olan ülkeler önceliklendi Nijer'de bunlardan birisiydi.
00:18:21Evet sayın başbuğ size dönmek isterim şimdi siz de dikkat çektiğiniz az önce sadece Fransa değil bir de Amerika Birleşik Devletleri var.
00:18:27Aslında bu Türkiye'nin pozitif imajının kıtadaki ve Nijer özelindeki güvenlik boyutuna yansımaların ne olur onu da konuşalım dilerseniz çünkü hep de siz kuvvetli olduğuna da dikkat çektiniz.
00:18:37Milli Savunma Bakanı da var, Savunma Sanayi Başkanı da var.
00:18:40Dolayısıyla şimdi baktığımızda özellikle Amerikan yönetimi askeri yönetimi daha doğrusu orada el koyduktan sonra Nijer'de Amerika Birleşik Devletleri'yle 2012'de imzalanan askeri iş birliği anlaşmasını 17 Mart'ta fesh etmişti.
00:18:52Konuştuğu yaklaşık 1000 askerin ülkeden ayrılması istermişti ki Amerika Birleşik Devletleri'nin 15 Eylül'e kadar ülkeden tamamen ayrılması bekleniyor.
00:19:00Şimdi bununla birlikte geçmişte tırnak içinde Amerika Birleşik Devletleri ve Fransa'nın terörle mücadele eden Nijer'e verdiği o destek konuşuluyordu ya.
00:19:08Şimdi o borçlu terör örgütleri doldurmak ister mi diye bazı yorumlar var bölgede.
00:19:13Dolayısıyla herhalde Türkiye'nin hem kıtadaki pozitif imajı hem de savunma sanayindeki gücü askeri kabiliyetleri orada nasıl bir etki eder nasıl bir çarpma yaratır?
00:19:22Şimdi biz burada kıtaya yaklaşırken az önce ifade ettim ya Büşra yani bir batı mantığıyla değil bir sömürge mantığıyla değil gerçekten dost iki ülkenin yapması gereken ne varsa bunları yapmak üzere bir hamle halindeyiz.
00:19:37Şimdi mesela az önce Sayın Kavas Büyükelçinin ifade ettiği husus Nijer'de 3 tane büyük kampüs kurduk Muharrik Vakfı ve burada 13 tane okul var 2 tane yurt var.
00:19:51Ki 650 yakın öğrenci yatılı okuyor ve bu 13 okul içerisinde de ilk öğretim öncesinden tut lise çağına kadar birçok okullarda öğrenim görüyor.
00:20:03Kim Afrikalılar.
00:20:04Şimdi biz Afrikalılara vermiş olduğumuz eğitimle kıtanın yıllardır mahrum kaldığı eğitim seviyesinde yükselmesine büyük öncülük ediyoruz.
00:20:12Bu sadece Nijer için değil bütün o diğer ülkeler için de geçerli ama aynı zamanda bir de o ülkeleri ayakta tutacak askeri yapılanmasına da öncülük etmek istiyoruz.
00:20:22Bununla ilgili hem hani savunma sanayindeki ürettiğimiz teknolojinin transferi veya işte satışı ama aynı zamanda da askeri anlamda bir yapılanmayı da beraber paket halinde kıtaya sunuyoruz.
00:20:36Mesela Somali bizim en büyük asker üstümüzün olduğu yer orada Somali'de biz biliyorsun haberlerde de sen zaman zaman sunuyorsun.
00:20:46Orada kurmuş olduğumuz askeri okullarda mezun olan subay astsubaylar Somali'nin artık bir ordu yapısına geçecek teşkilatlanması.
00:20:53Etiyopya ile normalleşme için mi Türkiye devredi?
00:20:56Bravo yani bunlarla ilgili yapmış olduğumuz hamleleri artık o ülkeler meyvelerini almaya başladı.
00:21:01Ben hep o Somali konusunda bir başlık açardım sadece Somali olarak görmemek lazım diğer civar ülkelerden de gelen yetişen askerler var.
00:21:09Bunlar gelecekte yakın zamanda kendi ülkesine büyük kazanım getirecek dolayısıyla o ülkelere de bunun bir katkısı bir katma değeri olduğunu bilmekte fayda var derdim.
00:21:20Şimdi aynı denklem tabii anlaşmaların içeriğini imzalandıktan sonra veya konuşma görüşmelerden sonra biliyor olacağız ama
00:21:27Benim tahminim milis sonra bakanlığımızın orada olması şimdi Nijer'in ihtiyaç duyduğu o askeri yapılanma buna teşkilatlarına dahil bir altyapı anlaşması çıkar mı ben onu bekliyorum.
00:21:42Çünkü burada dikkat et Amerika'nın Fransa'nın at koşturduğu bir coğrafya var ve şimdi o coğrafya bir anda bu milli refleksle boşaltıldı doğrusunu yaptılar onu söyleyeyim hiç lafı bükmeye gerek yok.
00:21:53Afrika zaten fabrikaya dönerek bunu yapmalıydı orada senin asker diye gördüğün Fransız olsun Amerika olsun aslında çoğu istihbarat elemanı ve kıtanın altını oymak üzere orada kirli yapılanmalarında beşiği haline gelmiş odaklardı.
00:22:10Şimdi bunların artık bölgede barınma şansı yok o halde Nijer'in kendi güvenliğini kim sağlayacak başına geldiği takdirde elbette kendi milli ordusu.
00:22:18Peki öyle bir ordu var mı yok peki neye ihtiyaç var kurulmasına teşkilatlanmasına ve donatılmasına bunların hepsi Türkiye'de var.
00:22:26Benzer bir anlaşma gelirse ki saatler sonra öğreneceğiz inşallah nelerde nasıl bir anlaşma yapıldığı ben şaşırmam çünkü Somali örneği var diğer ülkelerin de mercek altına aldığı yakından takip ettiği bir süreç aynı ilişkiyi herhalde onlar da kurmak ister diye düşünüyorum.
00:22:40Peki bakalım hangi anlaşmalar imzalanacak dikkatle takip edeceğiz Sayın Kavas çok çok teşekkür ediyoruz yanımıza katıldığınız değerli katkılarınız için.
00:22:49Ben çok kısaca şunu söylemek istedim aslında burası bizim yabancı olduğumuz bir yer değildi fakat biraz ilişkilerimizin durduğu bir yerdi.
00:22:57Nijer şu anda tüm madenleriyle savunmasıyla güvenliğiyle Türkiye gibi önemli bir müttefikini yeniden kavuşmuş oldu müttefikine.
00:23:11Biz 2012 yılında başkent Niamey'den kuzeydeki Agadeze akşam saat 6'da çıkıp sabah 9'a kadar yolculuk yaptık gece boyu güvenlik yok denilen bir ülkede.
00:23:222011 yılında aslında ülkede bir barış sağlanmıştı fakat bu barışın hiçbir zaman devam etmesi ve uzun süreli olması istenmiyordu.
00:23:31Nijer artık Afrika'da bu sıkıntılı dönemleri Türkiye sayesinde Sayın Başbuğ'un dediği gibi Somali'de olduğu gibi diğer ülkelerde olduğu gibi tamamlayacak.
00:23:42Bizler de bu süreci takip ediyoruz anlaşmalar da sabırla bekliyoruz.
00:23:48Çok çok teşekkürler yayınımıza katıldığınız için.
00:23:50Sağ olun.
00:23:52Bir diğer kritik başlıkla devam edeceğiz Sayın Başbuğ bizlerle birlikte yine değerlendireceğiz özellikle de şimdi Suriye ile normalleşme süreci.
00:23:58Suriye Devlet Başkanı Beşşehzad Cumhurbaşkanı Erdoğan'la görüşmenin içeriğine bağlı olduğunu söyledi.
00:24:04İçeriğe bağlı olduğunu söyledi.
00:24:06Irak Dışişleri Bakanı da hatırlayacaksınız Fuat Hüseyin de Ankara Şam görüşmesi için Bağdat'ın ev sahipliğini önermişti.
00:24:11Cumhurbaşkanı Erdoğan yaklaşık 2 hafta önce o her an yapabilirim dediği daveti yaptığını aktarmıştı ki Temmuz başında bu davetin Dışişleri Bakanı Hakan Fidan aracılığıyla iletildiğini anlıyoruz.
00:24:22Dolayısıyla bu süreci konuşalım istiyoruz.
00:24:24Türkiye'nin şimdi en uzun sınır komşusu ve özellikle güvenlik alanında da çok çok kritik bir ülke Suriye.
00:24:30Dolayısıyla terör ve güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ'la değerlendirmeye devam edeceğiz.
00:24:34Esad'ın mesajları ortada son açıklamalar Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarının sonrasında.
00:24:38Ne düşündürdü size gelen açıklamalar ton farkı var mı bir istek görüyor musunuz ve bu arada istek varsa elindeki güç ne kadar bunu yapabilecek güç var mı?
00:24:49Güçler şimdi Suriye'yle gelmiş olduğumuz bir hafta önceki konuma baktığımızda biz ümitliydik.
00:24:55Geçmiş zamanında cümle kurduğum ümidi yitirdiğim anlamına gelmesin birazdan açmaya başlayacağım.
00:25:03Ben en azından o şeyde şu cümleyi beklemiyordum.
00:25:08Ama şöyle bir başlık açıyorduk amalı lakinli cümlelerle üçüncü bir ülkenin dahliyle müdahalesiyle böyle bir çatlak ses bir çatlak cümle çıkmazsa diyorduk.
00:25:19Esad bunu başarırsa şimdi bir önceki sürece göre Suriye'yle olmadığı kadar iyi noktadayız.
00:25:27İlişkiler anlamında yani Sayın Erdoğan'ın cümlelerini hatırlayalım düşman değiliz dedi ya biz sizle çok rahat ilişki kurarız.
00:25:34Zaten iki komşu coğrafyayız tarihi bağlarımız birlikteliğimiz var ve ailece görüştüğümüz bir yapı aynı daveti tekrar yine alırız aynı ilişkiler tekrar kurulur dedi.
00:25:44Neye karşılık Esad'ın ilk o çıkış cümlesine yani Türkiye'yle işte normalleşebiliriz ve Türkiye'yle ilişkileri iyi bir noktaya getirebiliriz çıkışına karşılık.
00:25:53Yani aslında satranç gibi düşünürsen atılan bir olumlu adıma biz belki 4-5 adım birden atarak geldik.
00:26:01Türkiye bunu yıllardır söylüyordu Esad ne oldu da pozisyon değiştirdi bu açıklamaları yaptı bu isteği ortaya koydu?
00:26:08Güzel soru işte o şimdi yani benim şahsi fikrim şu burada sadece salt Suriye sadece salt Türkiye üzerinden bölgeyi okumak eksik olur.
00:26:18Amerika var İran var Rusya var diğer aktörler var hepsini bir değerlendirerek meseleye bakmak değerlendirmek daha doğru.
00:26:28Şimdi bu mantıkla baktığında Büşra Filistin'e kadar bu işin ucu dayanıyor.
00:26:33Gazze'de yaşananlar oradaki o katliam, soykırım ve orada halen devam eden bu alçakça saldırılar bir şekilde unutturularak yeni bir döneme doğru evrilmek isteniyor.
00:26:46Kim tarafından? İsrail tarafından. Nerede? Lübnan kazanı kaynatılarak.
00:26:52Şimdi Amerika düne kadar bu konuda aslında bir çizgi ortaya koydu.
00:26:57Biz doğru bulmuyoruz başka yerlere savaşın sıçramasını dolayısıyla yapılan yanlıştır dedi.
00:27:02Fakat netanevi dizginlemek öyle bir katili durdurmak gözünü kan bürümüş bir kişiyi bir anda devre dışı bırakmak mümkün değil Amerika açısından söylüyorum bunu.
00:27:11Ve bunun üzerine Amerika bana göre bir makas değişikliğine giderek belki de menfaatler örtüştü gelişen bir durum değerlendirmesiyle birlikte.
00:27:19İsrail'le birlikte hareket etme kararı alarak enteresan bir cümle kurdu Amerika.
00:27:23Lübnan'a yapılacak saldırıda İsrail'in yanındayız ve destekleriz dedi.
00:27:28Bu sözün çok üzerinden geçmeden de donanmanın önemli gemilerini Doğu Akdeniz'e gönderme kararı aldı.
00:27:34Daha yüzden uçak gemisi dahil.
00:27:36Şimdi eğer bunlar oraya geliyorsa ve Lübnan'a yapılacak bir savaş her an konuşuluyorsa bunun Lübnan'da kalıp kalmayacağı konusunda bir muhasebe bir muhakeme yapmak gerekiyor.
00:27:48Bunu yaptığın takdirde işin ucu Lübnan'a sıçrayacak diye düzeltiyorum.
00:27:53Lübnan'dan başka yere sıçrayacak diye bir noktaya geliyorsun.
00:27:56Benim görüşüm de o.
00:27:56Biraz okumayı bilen zaten bu süreci öngörür.
00:28:00Peki o nokta nere?
00:28:01Hemen yanı başı Suriye.
00:28:03Şimdi Suriye'ye geldiği an, savaş sıçradığı an Rusya'nın pozisyonunu bir düşünelim.
00:28:08Ya Amerika ile yüzle gelerek ilk defa Fırat'ın doğusu batısı algılım vergülüm döneminin bittiği artık resseşmenin meydana geldiği bir süreç yaşayacak Rusya.
00:28:19Bunu eğer göğüslemeye cesaret ediyorsa tek başına karşılayacak ya da o süreçten çok önce ön alarak burada bir blok oluşmasını sağlayacak.
00:28:31Yani Suriye, Türkiye ve Rusya'nın içinde olduğu bir bütün yapı göstermek isteyecek.
00:28:39Kimi Amerika'ya.
00:28:40Bana göre Rusya bunu hedefledi ve bir anda apar topar Lavrentiyev Şam'a geldi.
00:28:45İçerini bilmiyorduk o görüşmenin sonradan anlamlandırdık.
00:28:49O görüşmenin hemen arkasından bir anda Esat hiç beklemedik bir anda bir çıkış yaptı.
00:28:54Türkiye'ye dedi işte zeytin dalı beraber görüşebiliriz.
00:28:58Tabi öncesinde Putin'in sayın Firdava'nın kabulü de var.
00:29:02Bir önceki şeyde o yani orada muhtemelen bu konuyla ilgili bir görüşme geçmiştir.
00:29:06Çünkü bizim zaten burada Rusya'nın Esat üzerindeki hakimiyetiyle ilgili bir sıkıntımız yok biliyoruz.
00:29:11Rusya ağırlığını koyduğu takdirde işin nereye gideceğini de kestirebiliyoruz.
00:29:15Daha önceki yayınlarda biz de çok söylemiştik yani Rusya bu konuda maalesef ikiyüzlü davranıyor ağırlığını koyarsa iş başka yere gelir demiştik.
00:29:24Rusya bizim bu söylemlerimizden değil ama menfaati bunu gerektirdiği için böyle bir adım attı.
00:29:29Şimdi bu adım bizde sevinçle karşılandı.
00:29:32Çünkü bizim derdimiz üzülmemek.
00:29:34İçeride göç konusu sıkışan bir politika.
00:29:38Yine dışarıda terör aynı şekilde bir an önce bertaraf ettiğimiz gereken bir tehlike ve tehdit.
00:29:45Dolayısıyla biz dedik ki ülke olarak hemen hazırız.
00:29:48Beklediğimizde bu hemen bu yaklaşıma karşılık verelim dedik.
00:29:52Sayın Erdoğan'ın cuma namazı sonrası çıkışta yaptığı görüş ve fikir bunu içeriyor.
00:29:58Şimdi buradan sonra ne beklerdik biz?
00:30:00Ya bir üçüncü aktörün ya da Esad'ın doğrudan bu çağrıya her an olabilir her şey olabilir gibi bir yaklaşımını beklerdik.
00:30:08İşte o esnada benim en çok korktuğum hatta o cümle kurduğunda bile Esad'ın inşallah sonunu getirir.
00:30:16Muhakkak Amerika başta en çok sorulan soru hani kim istemez böyle bir durumu.
00:30:22Amerika başta bu durumu muhakkak çomaklayan olacaktır.
00:30:26Esad inşallah bunlara dayanır dediğimiz noktada şimdi böylesi bir çıkış geldi.
00:30:31Şimdi bu çıkış özellikle şu cümle Büşra'ya bizim daha önce aşina olduğumuz bir cümle.
00:30:36Moskova'da çok iyi hatırlıyorum süreci.
00:30:38Moskova'da Esad'ın da geldiği bir toplantı gerçekleştirilecek idi Aslan'a çerçevesinde.
00:30:45Orada da yine böyle bir ümit bir hava doğdu.
00:30:47Acaba Suriye'nin kuzeyinde hatta Suriye'nin genelinde olumlu bir hava yaşanır mı diye.
00:30:55Fakat çok ilginç aklı nereden aldı bilinmez.
00:30:58Moskova'ya ayak bastıran Esad bir anda Türk askeri çekilmeden konuşacak bir şey yok gibi bir cümle kurdu.
00:31:04Daha masayı kurulmadan dağıttı.
00:31:07Biz de o esnada dedik ki sen böyle bir mantıkla gelirsen hiç oturup konuşmaya gerek yok.
00:31:14Çünkü sen bu cümleyi kasıtlı ve maksatlı kuruyorsun.
00:31:18Bu cümleyi esas kuracağın yer Amerika.
00:31:21Onu bırakıp doğrudan Türk askerini hedef alırsan bu işin arka planında başka bir iş var demektir.
00:31:26Biz de bu şartlarda zaten masaya oturmayı doğru bulmayız diyerek görüşmeyi hiç yapmadan olay bitti.
00:31:32Biz o gün bugündür hiç mesafe kat edemedik.
00:31:36Ama ilk defa geçtiğimiz az önce özetlediğim olaylar yaşandı ve iş bir noktaya geldi.
00:31:41Şimdi bir önceki cümleyle bunu kıyaslarsam dedin ya böyle bir kademeli yumuşama.
00:31:46Öncekiyle kıyaslanmayacak derecede bu bir çıkış Esad'dan gördüğümüz ama bizim beklemediğimiz bir çıkış.
00:31:56Ne diyor? Türkiye'nin Suriye topraklarından çekilmesi tartışılmayacaksa bu görüşmenin anlama gelir.
00:32:04Burada belki Esad'ın kurma heyetinde mi bir sıkıntı var bilinmez ama buradan biz duyuralım yanlış yolda olduklarını.
00:32:12Burada bak Türkiye'nin Suriye topraklarından çekilmesi yerine şu cümlenin öznesi Amerika olmalıydı.
00:32:20Amerika Suriye topraklarından çekilmesi tartışılmayacaksa bu görüşmenin anlama gelir doğru.
00:32:25Türkiye yıllardır Suriye'nin toprak bütünlüğüne saygı duyduğuna, egemenliğine saygı duyduğuna,
00:32:30iç işlerine karışmak gibi bir niyeti olmadığını son açıklamalarda tekrar tekrar altın çizdi.
00:32:35Dışişleri Bakanı Hakan Fidan bu açıklama sonrasında işte hafta sonu İstanbul'daki toplantıda önemli mesajlar verdi.
00:32:41Özellikle zamanın ruhu bizi barışı aramaya, istikrarı aramaya zorluyor.
00:32:45Bu herhangi bir çaresizliğin herhangi bir zayıflığın durduğu yer değildir.
00:32:49Bu çağrı önemli bir çağrı bizim tavsiyemiz bu çağrının dikkate alınması dedi.
00:32:53Özellikle muhaliflerle ilgili de verdiği mesajlarda yine dikkat çekeceği de değil mi?
00:32:56Kesinlikle yani biz şimdi defalarca Suriye'yi Suriye'den fazla düşündüğümüzü,
00:33:01onların toprak bütünlüğünü ondan fazla istediğimizi,
00:33:04onlar kendi içinden bir ihanet yaşasa dahi buna ilk önce bizim karşı çıkacağımızı hep söyler dururuz.
00:33:10Bu söylemin bizim sadece Suriye için de geçerli değil.
00:33:13Irak için de aynısını söyledik.
00:33:14Irak'ın toprak bütünlüğü, Suriye'nin toprak bütünlüğü neredeyse her diplomatik temasta,
00:33:19her böylesi bir konuda ilk ana gündem maddemiz ana cümlemiz oldu.
00:33:24Ama ısrarla bunu görmek istemeyen, anlamak istemeyen bir yapı var.
00:33:27Ama aslında işin vicdanen değerlendirme noktasına gelirsen,
00:33:32Esad ve bütün Suriye bizden daha iyi biliyorlar ne niyetle geldiğimizi.
00:33:36O kadar temiz, o kadar saf niyetle geliyoruz ki ben hep söylüyorum,
00:33:40Allah bize Türkiye gibi bir komşu nasip etsin.
00:33:42Şimdi burada sen ülkede hakimiyeti yitirmişsin.
00:33:45Kendi yeraltı kaynaklarını petrol başta para vererek alıyorsun.
00:33:50Ülkede hakimiyetin hele ki Fırat'ın doğusunda yok denecek kadar az
00:33:55ve bunun esas failini görmek gerekirken,
00:33:59sana bu toprakları teslim etmek üzere ciddi bir mücadelenin içinde olan Türk ordusuna,
00:34:04Türk askerine dil uzatmak neyin nesi?
00:34:06Bunu Esad'a ve Süreyye sormak gerekir.
00:34:09Şimdi ne diyor?
00:34:10Tartışılmayacaksa.
00:34:12Tartış benle.
00:34:13Neyi tartışacaksın?
00:34:15Gidecek misin bu topraklarda?
00:34:17Zaten söylüyoruz biz gideceğimizi.
00:34:19Biz niye burada varlık göstermeye çalışıyoruz?
00:34:22Çünkü senin hakimiyet kuramadığın topraklarda terör kol geziyor.
00:34:25Kan kol geziyor.
00:34:27Gözyaşı kol geziyor.
00:34:28İnsanların zorunlu göçe maruz kaldı.
00:34:32Ülkenin yarısı sürgünde.
00:34:33Ve biz o toprakları normale çevirip,
00:34:38şu an ülkemizde 3,5-4 milyon civarındaki Suriyelinin geri onurlu bir şekilde,
00:34:44gönüllü bir şekilde topraklarına geri dönmesi için ortam yaratmaya çalışıyoruz.
00:34:48Ama aynı zamanda,
00:34:50nihai hedefin ben olduğu terör tehditini ortadan kaldırmak istiyoruz.
00:34:53Biz bu iki niyetle buradayız.
00:34:55Senin burada Türkiye'ye böyle koşarak yaklaşman gerekirken,
00:34:59Türkiye'yle birlikte bölgede ne yapabilirim, nasıl yardımcı olabilirim demen gerekirken,
00:35:04tutup da böyle haddi aşan bir cümleyle ortaya çıkman,
00:35:08ne siyasete, ne komşuluğa, ne dosta hiçbir şey sığmıyor.
00:35:12Dolayısıyla daha biz soğukkanlıyız, herhangi bir tepki vermedik.
00:35:17Çünkü bizim derdimiz dediğim gibi tekrar üzüm yemek ve Suriye'yle bu konuda mesafe kat etmek.
00:35:22Eğer Esad'ın derdi buysa, yani tartışmaysa zaten tartışıyoruz.
00:35:26Ve biz tartışmada fikrimizi her kademede, her ortamda ve her farklı unsurlarda dillendiriyoruz.
00:35:34Diyoruz ki biz kardeşim buraya sana anlatıldığı gibi,
00:35:38öyle emperyalistlerin geldiği gibi,
00:35:40Amerika'nın o topraklarına çöreklendiği gibi konmaya değil,
00:35:45korumaya, yeşertmeye ve doğru olduktan sonra gerçekten sonra geri dönüp
00:35:50ülkemde seninle komşul ilişkilerini yürütmeye odaklanmışım, niyetim bu diyoruz.
00:35:55Ama maalesef bu niyet görülmek istenmiyor.
00:35:59Ama şimdi sizin sözlerinizden anlıyorum ki Esad'ın cümlelerinden çok bizim Rusya'nın tutumuna bakmamız lazım.
00:36:04Çünkü Rusya'nın hızlandırdığı bir trafikten söz ediyoruz.
00:36:07Dolayısıyla şimdi siz dediniz ya, Rusya aslında biz yıllardır itiraz ettiğimiz için değil,
00:36:11şu an kendi çıkarları bunu gerektirdiği için, ön almak istediği için bu adımları attı
00:36:15ve bu süreci yeniden hızlandırması için aslında destek veriyor arkadan dediniz.
00:36:19Dolayısıyla Rusya bu sürecin nedenli ilerlemesini ister kendi çıkarları doğrultusunda
00:36:25ve nedenli ilerlemesini istemez. Nerede durdurur?
00:36:28En azından çalışır buna.
00:36:29Tam da böyle hani meselenin şah damarı dediğim noktaya soruyu sordum.
00:36:33Bir örnek vereyim, aslında dediğin doğru.
00:36:36Yani Esad'ın cümleyi kurduğu bu cümle bir seslendirene bakmak lazım, bir de söyletene.
00:36:42Şimdi söyletene baktığın takdirde ben Esad'ın şu cümleyi kendi iradesiyle kurduğu kanatına değilim.
00:36:48Esad'ın üzerindeki hakimiyet Rusya başta olmak üzere zaten herkes dillendiriyor.
00:36:54Hani zaman zaman hatta coğrafyaya göre de değişiyor.
00:36:57Bazı yerde İran'ın hükmü geçiyor, bazı yerde Rusya'nın, bazı yerde Amerika'nın
00:37:01ve bu bölgesel yapılanmaya göre de biz olaylara yorum getirmeye çalışıyoruz.
00:37:06Şimdi şu olayda doğrudan Rusya'nın dahli var, bir kere bu net.
00:37:08Rusya isterse bir noktaya gelir, bu da çok net.
00:37:12O halde Esad böyle bir cümleyi kurduğu an benim hemen bakış açım Moskova'ya dönüyor.
00:37:16Ve aynı Rusya Moskova'da PYD ofisinin hala durduğunu biliyoruz terör örgütü PYD'nin
00:37:21ve diğer taraftan müçhabakatlarda da aynı Amerika Birleşik Devletleri gibi sözünü tutmamış bir Rusya'dan söz ediyoruz.
00:37:27Maalesef.
00:37:27Düşünsene ben bunu şöyle yoruyorum.
00:37:30FETÖ, yani hep daha yeni kutladığımız 15 Temmuz ve benzeri yapı.
00:37:35Hep söylerim, sadece bizde değil her devlet için geçerli bir tehdittir derim.
00:37:40Bizdeki adı FETÖ, Rusya'da ismi farklıdır, Irak'ta ismi kesnizhanedir vesaire.
00:37:45Şimdi Rusya'daki bu yapı şöyle bir anlaşmayı istemez.
00:37:52Kimin adına?
00:37:53Küresel çetenin adına, küresel çetenin Rusya'daki kolu adına.
00:37:58Ama burada Moskova yani esas ulusalcı kanat ne der?
00:38:02Bana göre şu an Rusya'nın menfaati Suriye'nin bölgede Türkiye'li iş birliğinin yürütmesinden yana.
00:38:08Bu Rusya'nın menfaati için geçerli.
00:38:11Peki öyle olduğu halde ilk o Rusya'yken şimdi nasıl bu iş Rusya'ya döndü?
00:38:15İşte acaba Rusya'nın kendi içine de o gruplar arası veya o yapı arası bir savaş, bir çatışman var.
00:38:21Bunu aslında Putin'in cevaplaması, değerlendirmesi lazım.
00:38:25Ben 34 şehit verdiğimizde bu saldırının failinin Rusya olduğunu çok net dille ifade etmiştim o gün.
00:38:31Ve sonunu da şöyle bağlamıştım.
00:38:33Putin kendi içindeki bu paralel yapıyı temizlemediği sürece kendi iktidarı, kendi geleceği de risk altında.
00:38:41Dolayısıyla bir an önce Türkiye modeli bir tarzla bu yapıyı temizlemesi lazım dedim.
00:38:47Ben o günden bugüne bir gelişme gördüm mü o konuda görmedim.
00:38:50Peki o güç hala hakim mi Rusya'da? Bana göre hakim.
00:38:53Güç oranları tartışılır ama neticede ben öyle bir aklın devreye girdiğini ve bir anda o Rusya'dan bu Rusya'ya geldiğimizi düşünüyorum.
00:39:02Burada yine Putin'in acilen devreye girmesi lazım.
00:39:05Ve bir Moskova çağrısıyla çok rahatlıkla bu sürecin aşılabileceğini ben düşünüyorum.
00:39:11Böyle bir çağrı yapması lazım.
00:39:12Ben o zaman da dedim ilk daha Esad bu açıklama yaptığında, Sayın Cumhurbaşkanı hemen buna riaf verdiğinde
00:39:18Bu süreç fazla sulandırmaya gelmez.
00:39:20Bir an önce o fotoğrafın verilmesi lazım.
00:39:23Üçlü, ikili, Bağdat, Şam, Ankara, Şam, Moskova, Ankara ne olacaksa bir an önce fotoğrafın verilmesi lazım.
00:39:32Çünkü muhakkak bunu birileri sulandırmaya çalışacak.
00:39:35İşte o zaman da tekrar başa dönmüş olacağız dedim.
00:39:39Ben şu an o süreci yaşadığınız kanaatindeyim.
00:39:41Dönüş var mı? Var.
00:39:43Yani şu an acilen Rusya devreye girse, dese ki Sayın Putin Erdoğan ve Esad'la birlikte Moskova'da bir üçlü zirve düşünüyoruz.
00:39:52Dese bir anda dünyada bölgede gündem değişir.
00:39:54Ve çok da rahat süreç akar gider.
00:39:56Bunu inşallah Rusya yapar.
00:39:58Yani bir samimi Rusya'dan ben bunu beklerim.
00:40:00Veya çünkü Sayın Erdoğan yaptı artık yapacağını.
00:40:04Yani gerekirse Ankara'da gerekirse başka yerde görüşmeye hazırız dedi.
00:40:07Esad'dan biz hamle beklerken böyle bir çıkış geldi.
00:40:10Şimdi burada iş üçüncü aktöre döndü.
00:40:12Bu Bağdat olmayacağına göre.
00:40:14Bağdat olmaz mı diyorsunuz?
00:40:16Yani Sudan'ın böyle bir çağrıda karşılığı olur mu?
00:40:19Elbette samimiyetle yapar.
00:40:20Rusya varken olmaz mı diyorsunuz?
00:40:21Rusya bana göre daha öne çıkıyor.
00:40:22Bu işi eğer toparlarsa Moskova toparlar.
00:40:25Ve Moskova'nın bir çağrısı da şu günlerde fazla uzanmadan ve bu iş daha fazla sulandırılmadan çok anlam kazanır.
00:40:33İnşallah böyle bir çağrıyı alırız.
00:40:35Biz de otururuz seninle onu tartışır oluruz.
00:40:38Hepimizin umudu tabi böyle bir durumda Amerika Birleşik Devletleri ve İran sık sık karşı karşıya görsek de ne yaparlar onu da ayrıca konuşuruz.
00:40:44El ele verirler.
00:40:45Peki şimdi Rusya demişken efendim Rusya-Ukrayna savaşı da bölgede büyük bir çatışma tehditini artırıyor.
00:40:50Akitaş Yaşarı Bakanı Hakan Fidan da her fırsatta bu riske dikkat çekiyor.
00:40:54Şimdi baktığımızda özellikle DİPAM Başkanı Doktor Tolga Sakman da yayınımıza katılıyor bu dilimde şimdi konuyu değiştirmişken.
00:41:02Çünkü önemli gelişmeler var.
00:41:04Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Baş bu İstanbul stüdyomuzda bizlerle birlikte.
00:41:07Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi Başkanı Sayın Sakman uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor.
00:41:13Sayın Sakman hoş geldiniz yayınımıza.
00:41:15Hoş bulduk Fişre Hanım sağ olun iyi yayınlar.
00:41:17Şimdi grafimizde de aktaracağız.
00:41:19Savaşın başlamasından bu yana Ukrayna'ya yardım eden Atina yönetimi şimdi de Kiyev'le 10 yıllık bir yardım anlaşması imzalamaya hazırlanıyor.
00:41:27Yunanistan'ın bu hamlesi Moskova'yı kızdırmış olacak ki bölgede savaşacaklarının başına ödül konuldu.
00:41:33Rusya'da bir şirket Ukrayna'da vurulacak ilk F-15 ve F-16 savaş uçakları için yaklaşık 170 bin dolar para ödülü vereceğini duyurdu.
00:41:41Bu ne anlamı geliyor konuşalım Tolga Bey sizinle başlamak isterim.
00:41:44Siz ne dersiniz savaşın seyrini nasıl değiştirir böyle bir adım?
00:41:49Şimdi Fişre Hanım aslında bu durum NATO zirvesiyle bu noktaya geldi diyebiliriz.
00:41:55Çünkü NATO zirvesinden hemen önce önce BRICS zirvesi yapıldı sonra ŞANGA İşbirliği Örgütü zirveleri yapıldı.
00:42:03Yani Rusya aslında kendi tarafını konsolide etti.
00:42:07Bunun arkasından bir NATO zirvesi yapıldı.
00:42:10NATO'da belli ki Rusya'ya karşı bir cephe oluştu.
00:42:14Burada Doğu Avrupa ülkelerinin savunulması noktasında çok önemli kararlar alındı.
00:42:20Transatlantik güvenlik açısından Rusya yeniden en önemli ve ilk sırada tehdit olarak kabul edildi.
00:42:27Yani iki taraf birbirini artık temel seviyede düşman olarak gördüğünü vesmi olarak da aslında ilan etti diyebiliriz.
00:42:36Şimdi bu saatten sonra her adım birbirinin gücünü sınama ve gücünü aşağı çekme yönünde adımlar olacak.
00:42:42Rusya'nın bu gücünü aşağı çekmek adına NATO birçok önlem aldı alıyor.
00:42:50Ama Rusya'nın bu adımlara karşı tedbirleri de çok güçlü gelmeye başladı.
00:42:56Yani beklenen etkileri görmüyor Batı tarafı, NATO tarafı.
00:43:01Ve savaşın da devam edeceğini anlıyoruz bu saatten sonra.
00:43:06Putin bitirmek gibi bir karar almaz.
00:43:11Şimdi bu noktada Batı'nın bu kadar tedbirleri arttırdığı ve hatta bu da çok stratejikdir ve belki de Rusya için çok kırılma noktasıdır.
00:43:19Rusya'nın Batı bankalarında bulunan parasının Ukrayna'ya yardım olarak verilmesi.
00:43:23Artık Rusya burada Batı'ya karşı tedbirlerini üst seviyeye çıkaracak.
00:43:28Şimdi F-16 noktası önemli çünkü NATO zirvesinden çıkan bir karardı bu.
00:43:34Amerika Birleşik Devletleri ile birlikte Hollanda ve Danimarka'ydı yanlış hatırlamıyorsam üç ülke F-16 yardımını, Ukrayna'ya yardımlarını sözünü verdi.
00:43:45Bununla birlikte tabi yine çok önemli bir savunma noktasında hava savunma sistemi olan Patriot sözü verildi.
00:43:52Ukrayna'ya Patriotlar verilecek.
00:43:54Şimdi bu Rusya'nın bölgedeki hava üstünlüğünü kırmak adına atılan adımlar.
00:44:01Rusya'da halihazırda elinde var olan bu hava üstünlüğünün kırılmasını istemiyor tabi.
00:44:07Zaten bugün biliyorsunuz Donetsk bölgesinde yine bir hava saldırısı gerçekleştirdi.
00:44:14NATO zirvesinden hemen önce Kiev'e hava saldırıları gerçekleştirdi.
00:44:19Bunlar çok önemli noktalardı.
00:44:21Şimdi F-16'ların düşürülmesi için bu tip başına para koyulması, F-16 başına para konulması da
00:44:31F-16'ların Ukrayna savunma sistemi içerisinde sağlam şekilde yer edilmeden sistem dışına çıkarılma niyeti.
00:44:40Üstelik bir de burada Ukrayna hala, NATO ve Rusya birbirini düşmanlaştırsa da
00:44:52cephe olarak karşı karşıya gelmemek için, bunun da altını çizelim,
00:44:58Rusya burada bir F-16'yı kendisinin düşürmesindense, birinin düşürmesini tercih ediyor.
00:45:06Sayın Başbuğ, siz ne dersiniz? Ne anlama geliyor kısaca alayım değerlendirmeniz?
00:45:10Rüştühan şöyle ifade edeyim.
00:45:12Şimdi biz Rusya ile Ukrayna'yı askeri anlamda bir nispi mukayeseye tabi tuttuk.
00:45:18Kimde ne kadar ne silah var vs.
00:45:20Şu an cephede iki ülkenin savaşındaki denge havada bozuluyor.
00:45:27Rusya'nın burada ağır hakimiyeti var.
00:45:29Ukrayna ise burada yok denecek kadar az bir gücü var.
00:45:33Bu eksikliği aşmak için Ukrayna sürekli hava desteği istedi, uçak istedi.
00:45:38Ancak benim merak ettiğim husus şuydu, hadi verdi 40 tane F-16'yı getirdi, koydu, Kiye'ye gitti.
00:45:45Kim uçuracak bunları?
00:45:47Madem bu Ukrayna-Rusya arasındaki bir savaş, bunu da eğitimle bu açığı kapatacağız dediler.
00:45:54İngiltere'de hatta Londra'da bunun eğitim kampları kuruldu.
00:45:57Hatta Belçika gibi farklı ülkelerde de eğitimlerin alındığı ifade edildi.
00:46:00Ama bu böyle hemen bir anda olacak bir iş değil.
00:46:03Mesela Rusya diyor ya, vurana ödül var veya düşürene diye.
00:46:09Ben şimdi merak ederim, Ukraynalı pilot, o işi başaracak zaten, merak etmeyin, kısa eğitimle bu işler olmaz.
00:46:15Her şey eğer açıklandığı gibi giderse, yani uçakların yardımı yapıldı, bunu da Ukraynalı yetişen pilotlar uçuracaksa,
00:46:23zaten bu iş öyle hemen kısa sürede olacak bir eğitim değil.
00:46:27Belki de Ukraynalı pilotlar tarafından o kazalar yaşanacak, onu söyleyeyim.
00:46:32O durumda Ukraynalı pilot Rusya'nın kapısına dayanırsa, ver para mı derse, verir mi Rusya, tartışma konusu.
00:46:38Ama neticede burada Rusya'nın bu söylemi aslında Rusya'nın attığı bir geri adımı da gösteriyor.
00:46:45Niye? Çünkü Rusya şunu söyledi.
00:46:46Bazı konuları kırmızı çizgisi ilan etti ve dedi ki, böyle bir destek olursa ben bunu savaş sebebi sayarım NATO'yla.
00:46:53Ve dedi buna da çok çıkışlarım olur.
00:46:55Bunlardan biri de uçaklardı ve işte Patriot gibi hava savunma sistemleriydi.
00:47:00Şimdi NATO Rusya'yı gücünü gördükçe el yükseltiyor Amerika, özür diliyorum.
00:47:05Ve o kırmızı çizgiler birer birer beyaza dönüşüyor, farklı renklere bürünüyor.
00:47:11Şimdi burada Rusya bana göre bir azizliğinden dolayı düşürene ödül koymuş ki bu Rusya'nın kırmızı çizgisiydi.
00:47:18Buradan bir şey çıkar mı yani bu uçaklar gelir bunlar savaş meydanında kaderi değiştirir mi ben değiştirecek kanaatinde değilim.
00:47:25Ama ona rağmen Rusya'nın almış olduğu bir tedbir var.
00:47:29Bu tedbir ben hani gülerek karşıladım çünkü sahadaki yaşanan hadise bunun karşılığı değil.
00:47:35Körtüşmeyecek diyorsunuz peki çok teşekkürler Sayın Başbuğ yayınımıza katıldığınız için.
00:47:38Sayın Sakman size de çok çok teşekkürler değerli katkılarınız için.
00:47:41Efendim gidelim Amerika Birleşik Devletleri'ne çokça konuşuyoruz.
00:47:45Sosyal medyada hazırlanan yeni videoda Donald Trump'a hedef alan merminin rotası ve Trump'ın son anda kafasının çevirmesiyle nasıl kurtulduğu gözler önüne serildi.
00:47:54Yenen Türk Amerika Birleşik Devletleri temsilcimiz Yunus Paksoy bizimle birlikte Yunus kolaylıklar diliyorum sana günaydınlar biz akşam ettik günü.
00:48:00Şimdi Amerika Birleşik Devletleri'nde bu konuyla ilgili o animasyon üzerinden konuşulanlar nedir?
00:48:06Şans eseri bir kurtuluş olduğu görünüyor çünkü son anda herhalde bir monitöre bakmış değil mi Trump nedir izlenimlerin?
00:48:13Kesinlikle orayı tabii 3 gün boyunca CNN Türk ekranlarında da canlı getirdik olayın yaşandığı yeri Pensilvanya'da Butler şehrinde.
00:48:23Gerçekten de bunun bir mucize olduğu bir tanrının lütfu olduğu konuşuluyor Trump'ın destekçileri arasında.
00:48:30Çünkü o belki de milisaniyelik yani o saniyelik olay kafasını çevirmese gerçekten de bütün dünya canlı yayında 2024 yılında bir Amerikan eski başkanının ve önde gelen başkan adayının belki de beyninin sahneden toplandığı bir ortama şahitlik edecekti.
00:48:50Gerçekten de tüyler ürpertici bir olay çünkü bu noktada acaba Trump mu yaptırdı acaba mizansen mi tiyatro mu diye sadece Türkiye'de değil Amerika Birleşik Devletleri'nde de konuşuldu.
00:49:00Ama tabii ortaya çıktıkça bu görüntüler ve detaylar olayın ne kadar ciddi olduğunu tekrardan görüyoruz.
00:49:07Bir de olayın gizli servisin ne kadar parmağı vardı ya da böyle bir ihmal nasıl yaşanabildi soruları hala sorulmaya devam ediliyor.
00:49:16Dün gelen bir skandal bilgi daha oldu çünkü artık birbiri ardına biz bu kadar da olamaz nasıl böyle bir şey yaşandı dediğimiz bilgilere şahit oluyoruz.
00:49:26Dün gelen bu bilgi de aslında o saldırganın çıktığı binanın çatısının içinde yani binanın içinde 3 adet keskin nişancı bulunduğu söylendi.
00:49:38Peki o keskin nişancılar neden görevlerini yapmaları gereken yer olan çatıda değil de binanın içindelerdi.
00:49:45Normalde bunların binanın tepesinde olması lazım.
00:49:47İşte bu soru işareti de aslında en büyük sorulardan biri haline geldi.
00:49:53Gizli servis orada neden yoktu ya da bir polis memuru neden yoktu ki bir polis memurunun saldırıdan 26 dakika önce orada şüpheli bir şahsı gördüğü söyleniyordu.
00:50:02Ki Donald Trump'ın yakınında bulunduğu 3 binanın ikisinde biri güney biri kuzey olarak orada da sniper'lar vardı.
00:50:11Bunların hiçbiri nasıl 20 yaşında yani lisede bile çok kötü bir atışçı olduğu için o kulüpten kovulan biri
00:50:2020 yaşında hiçbir askeri eğitimi yok hiçbir özel operasyon deneyimi yok.
00:50:24Bu kişiye nasıl izin verilebildi hala bu soruların cevabı veriliyor.
00:50:27Bir de şunu söyleyeyim son olarak gizli servis rektörü Çiğtıl pazartesi kongreye çıkıp soruları cevaplandıracak ama
00:50:34dün CNN'e verdiği mülakatta oranın güvenliğinin kontrolü tamamen bizim sorumluluğumuzdaydı dedi ama hala istifa etmeyi reddediyor.
00:50:42Süremiz daraldı ama iki sorum daha var birer cümleyle yanıt verirsen çok sevinirim.
00:50:46Özellikle Trump'ın kulağının duyup duymayacağını merak ediyor ve inden başkan olursa bu onu nasıl etkileyecek sağlığını nasıl etkileyecek doktorlar ne diyor.
00:50:53Bir de dün yine bir olay yaşandı değil mi? Polisin bir kişiyi vurarak öldürdüğü bildirildi.
00:50:58Bu konuda yeni bir suikast girişimi mi nedir bu?
00:51:01Doktorlar herhangi bir bu yönde açıklama yapmadı ancak Donald Trump pazartesi günü kongrede gördüğümüz gibi bandajla dolaşıyor.
00:51:10Bilmiyoruz artık bu gerçekten ciddi bir durum mu var yoksa Donald Trump biraz bunu aslında stile yani bir nişaneye mi çevirmeye çalışıyor.
00:51:17Onun hala netliği ortada değil.
00:51:20Diğer konuya gelirsek de dün kongrenin yani Milwaukee şehrinde Cumhuriyetçi Parti kongresinin yapıldığı yerin hemen bir buçuk kilometre yakınında
00:51:28bir siyahi evsiz erkek olarak belirtilen bir kişi elinde iki tane bıçakla görüldüğü için beş polis memuru birden ateş ediyor ve mermiye boğuyor bu kişiyi.
00:51:38Öldürüyor o noktada. Bunun ikinci bir suikast girişimi olup olmadığı da ciddi anlamda tartışıldı.
00:51:44Ancak şu anki bilgilere göre bu yönde de sayık yok ve bunun aslında bireysel bir olay olduğu konuşuluyor.
00:51:51Ama siyahi gruplarda polisin bu aşırı müdahalesinden ötürü sokağa inip açıklamalar yapmış durumda.
00:51:57Yunus çok çok teşekkürler aktardığın bilgiler için yeni gelişmeleri yine senden almaya devam edeceğiz.
00:52:02Amerika Birleşik Devletleri'nden bu dilimi bu bilgilerle noktalıyoruz.
00:52:05Şimdi kısa bir ara saat başında tekrar yeni konularla karşınızdayız.
00:52:21CNN Türk Haber Merkezi'nden yeniden merhaba.
00:52:23Gelişmeleri aktarmaya kaldığımız yerden devam ediyoruz.
00:52:25Başkent Ankara'ya çevireceğiz kameralarımız Ankara'da sanak sonrası su baskınları meydana geldi bir kez daha.
00:52:32Hemen son durum nedir alacağız ekibimizden bilgileri.
00:52:34CNN Türk muhabiri Murat Bekmezci o noktada.
00:52:37Murat kolaylıklar diliyorum. Nedir selim boyutu bir kez daha geçmiş olsun Ankara'lılara.
00:52:47Evet Ankara'da kısa sürede etkili olan yağış nedeniyle arkamda görmüş olduğunuz yolun iki şeridi trafiğe kapatıldı.
00:52:54Sizler kameraman arkadaşım Güney Çardaközü ile o noktaya doğru ilerleyelim.
00:52:58Burası Ankara-Konya yolu trafiğe kapatılan şeritte Ankara girişi şu anda.
00:53:03Tabii yağış saat 14 sıralarında başladı.
00:53:05Ankara'nın birçok ilçesinde etkili oldu.
00:53:09Ancak en çok bulunduğumuz noktayı etkiledi.
00:53:11Biraz önce de söylediğim gibi burası Ankara-Konya yolu bayrağı kavşağındayız.
00:53:16Yolun iki şeridi de şu anda trafiğe kapatıldı.
00:53:20Tabii akşam saatleri iş çıkış saati biraz da trafik arkamda oluşuyor.
00:53:25Şu anda da belediye ekiplerinin çalışmaları devam ediyor.
00:53:29Tabii bulunduğumuz noktaya geldiğimizde yağış durmuştu.
00:53:32Ancak şu anda yağış da tekrar başladı.
00:53:35Yavaş yavaş diseliyor yağış.
00:53:36Tabii bir taraftan Karayolları Genel Müdürlüğü'nün bir diğer taraftan da Büyükşehir Belediyesi ekipleri şu anda yoldaki suyu tahliye etmeye çalışıyorlar.
00:53:46Hummalı bir çalışma var.
00:53:47Biraz önce de söylediğimiz gibi tabii bölgede yağış şu sıralar durma noktasına geldi.
00:53:53Yavaş yavaş diseliyor.
00:53:55Aslında Metrologi Genel Müdürlüğü de bir açıklama yapmıştı yağışlar için.
00:53:59Ankara'daki vatandaşları uyarmıştı akşam saatlerine kadar aralıklı ve yerel olmak üzere kuvvetli gök gürültülü sağanak yağış bekleniyor.
00:54:08Ani sel, su baskını, yıldırım, yerel dolu yağışı ve fırtına gibi ulaşımda aksamalar, olumsuzluklar, olumsuzluklara karşı dikkatli ve tedbirli olunmalı çağrısında bulunmuştum.
00:54:21Tabii hemen şöyle suyun seviyesini de göstermek istiyorum.
00:54:24Bakın burada belediye ekipleri çalışmalarına devam ediyor.
00:54:29Saatlerdir burada çalışıyorlar.
00:54:30Su bir nefse azalmış olsa da hala tamamıyla tahliye edilebilmiş değil.
00:54:35Hemen şurada da yine bir ekibi görüyoruz elinde.
00:54:38Bir tane plaka var muhtemelen burada kalan araçlardan birisinden düşmüş.
00:54:44O plaka şu anda da çalışan sayesinde burada araçların trafiğe güvenli bir şekilde akış sağlanıyor.
00:54:53Tabii yine çalışmalar devam ediyor.
00:54:55Burada yine elinde bir çalışanı görüyorum.
00:54:58Elindeki kürekle buradaki mazgalları temizlemeye çalışıyor.
00:55:01Bir taraftan da biraz önce söylediğim gibi iş çıkış saati yaklaştığı için bulunduğumuz bu bölgede trafik oluşmaya başladı.
00:55:09Hemen bakın burası yine Haymana'ya giden bir kavşak.
00:55:12Bu kavşaklara şu an çalışmalar devam ediyor.
00:55:15Burası da trafiğe kapatılmış durumda.
00:55:17Burası Ankara-Konya yolu.
00:55:19Yaş saatler 14'ü gösterdiğinde başladı.
00:55:22Ankara'nın birçok ilçesinde başladı ama en çok bu kısım yani Ankara-Konya yolunu vurdum.
00:55:29Burada yine görüyorsunuz çalışmalar devam ediyor.
00:55:33Bir taraftan da yağmur tekrar selemeye başladı.
00:55:36Toparlayacak olursak.
00:55:39Burası Ankara-Konya yolu.
00:55:41Şu anda da Ankara'ya girişlerdi.
00:55:43Yolun iki şeridi sel nedeniyle kapanmış durumda.
00:55:47Ekiplerin çalışmaları devam ediyor.
00:55:49Bizler gelişmeler oldukça aktarmaya devam edeceğiz diyelim.
00:55:52Sözü yeniden İstanbul'a bırakalım Büşra.
00:55:55Hepinize çok teşekkür ediyoruz aktardıkları bilgiler için.
00:55:59Ankara'dan şimdi İstanbul'a dönelim tekrar.
00:56:01İstanbul Beşiktaş'ta bir gece kulübünde çıkan ve 29 kişinin yaşamı yitirdiği yangını hatırlayacaksınız.
00:56:06O yangınla ilgili davanın ilk duruşması bugün görülüyor.
00:56:09İddianame'de 9 sanık işin ayrı ayrı 22,5 yıla kadar hapis cezası isteniyor.
00:56:14Davadaki hemen son durumu olacağız ekibimizden bilgileri.
00:56:17CNN Türk muhabiri Merve Tokas karşımızda.
00:56:19Merve kolaylıklar diliyorum.
00:56:21Nedir detaylar?
00:56:28Evet Büşra duruşmada artık 6 saat geride kaldı diyebiliriz.
00:56:32Saatler 11'i gösterdiğinde başlanmıştı ilk duruşmaya.
00:56:36Ve hala sanıkların dinlenmesine devam ediliyor.
00:56:39Şu anda toplamda 5 sanık dinlendi.
00:56:425. sanık savunmasını yapıyor.
00:56:44İlk kez haklarında iddianame kapsamında toplamda 22 yıl 6 aya kadar hapis cezası talep edilen sanıklar savunmalarını yapıyor.
00:56:53Tabi savunma duruşma salonunda özellikle zaman zaman tansiyon yükseliyormuş saatler geçtikçe.
00:56:59Hatta son gerilim ben tam çıkarken yaşandı yayın için.
00:57:04Sanık avukatlarından bir tanesi şöyle bir ifade kullandı.
00:57:09Yani dedi ki içeridekiler muhtemelen zamanı kestiremediler.
00:57:13Yani çıkış için o durumun vehametini anlayamadılar.
00:57:17Çıkış için zamanları vardı ama olayın vehametini anlayamadıkları için muhtemelen çıkamadılar dedi.
00:57:23Söz konusu sanığın sanıkta bunu doğrular şekilde evet dedi aynen böyleydi içerisi zifiri dumanla kaplıydı.
00:57:32Bence bizimkiler dumanın o kadar hızlı bir şekilde tesir edeceğini anlamadılar diye destekleyince müşteki mağdur avukatlarından biri ayağa kalktı.
00:57:42Ve dedi ki böyle bir şey kabul edilemez resmen şu an sanki ölenler ölen 29 işçi kendi ölümlerinden sorumluymuş gibi bir tablo çiziliyor.
00:57:52Böyle bir hikaye çizilmeye çalışılıyor diye ayağa kalkıp sesini yükseltince mahkeme başkanı hızlı bir şekilde müdahale etti.
00:58:01Ve mağdur avukatı duruşma kurallarına uymadığı gerekçesiyle salondan dışarıya çıkarıldığı mahkeme başkanı tarafından böyle gerilimler de yaşanıyor yani Büşra onu da ifade edelim.
00:58:12Peki şimdi sanıklar ifadelerinde ne söylüyorlar aslında şöyle bir tablo ortaya çıkıyor.
00:58:17Söz konusu sanıklar iş yerinin gece kulübünün mesul müdürleri, muhasebecileri ve yine karşılamasını yapan kişilerden oluşuyor.
00:58:27Bakıldığı zaman her biri kendilerine sorulan ya siz bundan sorumlu muydunuz sizin sorumluluğunuz neydi sorularına biz sadece kağıt üzerinde sorumluyduk.
00:58:37Biz sadece ben sadece kağıt üzerinde mesul müdürüm gibi söz konusu iş tanımlarının gerçeği karşılamadığını ve kağıt üzerinde kendilerinin böyle bir yetkilerinin bulunduğunu ifade ediyorlar.
00:58:49Yani özellikle savunmalarında da biz masumuz hiçbir şekilde benim bu olayda görev ve sorumluluk durumum söz konusu değildir gibi savunmalar yapıyorlar.
00:58:58Özellikle duruşmanın ilk başında bunu diğer yayınlarımda da aktardım bir takdir ilahi savunması vardı mesela onu bir kez daha söylemek istiyorum.
00:59:07Mahkeme başkanı olayı anlatmak istedikten sonra sanıklardan bir tanesi söz konusu tadilat işini yapan firmaların sahiplerinden bir tanesi dedi ki ben de öyle bilirdim.
00:59:18Bu iş bu olay bir takdir ilahidir bu yangında ben de öyle bilirdim masumum hiçbir suçum yok söz konusu yaşanan olayda gibi bir savunma yaptı.
00:59:26Savunmaların geneline baktığımızda her biri aslında bir kez daha notlarıma da bir yandan bakıyorum eklemek istediğim bir şey var mı diye.
00:59:34Savunmaları genel itibariyle baktığımızda her birinin aslında söz konusu olayda herhangi bir sorumluluk noktasında herhangi bir sorumluluklarının olmadığını beyan eden şekilde savunmalar yaptıklarını söyleyebiliriz.
00:59:49Sık sık yine orada ölenler bizim de arkadaşlarımızdı biz de çok üzgünüz başsağlığı diliyoruz tahliyemizi talep ediyoruz diyenler var.
00:59:57Yine şöyle talepler de var Büşra biz mağdur aileye işçilerden bir tanesi ölenlerden bir tanesi benim iş şimdi biz mağdur aileye tazminatı gerekli tazminatı ödeyerek tahliyesini talep ediyoruz müvekkilimin gibi bir takım savunmalar da söz konusu.
01:00:13Şimdi yavaş yavaş toparlayacağım sözlerimi 29 işçi ne yazık ki feci şekilde hayatını kaybetti ve bizler de günlerce oradan yayın yaptık.
01:00:21Hakikaten bir facia ve ihmaller zinciri bu noktada çok önemli.
01:00:25Mahkeme başkanı özellikle şu noktaya odaklanmış durumda çıkış kapıları Büşra çünkü şu an sanıkların savunmalarından anlaşılan o an işçilerin çıkacağı tek bir çıkış kapısı vardı.
01:00:34Onu da o zihiri karanlıkta bulamadıkları için o iş yerinden o yangından bir türlü çıkmanın yolunu bulamadıkları yönünde şu an ortaya çözülen en azından tablo.
01:00:43Bu yönde yine bilir kişi heyetinin hazırlamış olduğu rapor ve iddianamedeki detaylarda çıkış kapılarıyla ilgili bir ihmalin olduğunu gözler önüne seriyor.
01:00:52Duruşma devam ediyor sanıklar dinlenecek bugün gelişmeler neler olacak ilerleyen dakikalarda mahkeme nasıl bir ara karar verecek duruşma sonunda bunu da aktarıyor olacağız diyelim Büşra ve sözü bir kez daha sana devrederim.
01:01:04Merve çok çok teşekkürler aktardığın bilgiler için bakalım dediğin gibi ara karar ne yönde olacak elbette dikkatle takipteyiz anlayan ekranlara taşıyacağız senin vesilenle.
01:01:13Devam edelim efendim kahramanmaraş merkezi depremlerde 69 kişiye mezar olan güneşli kocabaş evlerinin 7. blok'un yıkılması davasında yeni bir gelişme yaşandı.
01:01:23Kahramanmaraş'ta deprem davalarında ilk kez kamu görevlileri hakkında soruşturma izni verildi.
01:01:28Böylelikle 7. blok davasının bilir kişi raporunda kusurlu bulunan 3 kamu görevlisinin yargılanmasının önü açılmış oldu.
01:01:37Biraz da olsa içimiz rahatladı bu haberi almaktan inşallah herkes cezasını çekecek adalet yerini bulacak.
01:01:46Yapımı tamamlandıktan 3 yıl sonra yerle bir olmuş 69 kişi hayatını kaybetmişti.
01:01:539 sanığın yargılandığı davada kamu görevlilerine ilk kez soruşturma izni çıktı.
01:01:59Kamu görevlilerine soruşturma açılması çok güzel oldu çok memnun etti bizi.
01:02:046 Şubat depremlerinin merkez üssü Kahramanmaraş'ın Dulkadiroğlu ilçesinde bulunan güneşli kocabaş konutları depremde yıkıldı.
01:02:13Sadece o blok 69 kişiye mezar oldu 16 kişi yaralandı.
01:02:18Elazığ depreminde bizim binamız çok kötü sallandı ve binamızın her yeri çatladı.
01:02:23Belediye geldi her tarafa baktı bütün bloklara baktı sadece bizim blokta çatlama olduğunu söyledi.
01:02:28Binamızın yerine oturduğunu söyledi ama gördük ki bu depremde ilk saniyede giden bizim binamız oldu.
01:02:37Başlatılan soruşturmada Karadeniz Teknik Üniversitesi bilirkişi raporu hazırladı.
01:02:42Raporda binanın yapımında malzeme kalitesinin yetersizliğine yer verildi.
01:02:46Binayı yapan şirketin ortaklarından biri şantiye şefi ve yapı denetim firması denetçisi tutuklandı.
01:02:54Üçü tutuklu 9 sanık hakkında 22 yıl 5'er ay hapis sistemiyle dava açıldı.
01:03:02Bilirkişi raporunda binanın yıkılmasında kusuru bulunduğu belirtilen kamu görevlilerine yönelik soruşturma dosyası ayrıldı.
01:03:10Dulkadiroğlu kaymakamlığının izniyle 3 belediye görevlisinin taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmayla görevi kötüye kullanma suçlarından soruşturma başlatıldı.
01:03:22Bu soruşturmayla birlikte Kahramanmaraş'taki deprem davalarında ilk kez kamu görevlileri hakkında soruşturma izni verilmiş oldu.
01:03:30Eşim ve kızım vefat etti. Kızım 13 yaşındaydı. Yani şu anda içimiz soğumadı hiçbir şekilde soğumuyor. Çünkü adalet yerini bulmasını istiyoruz.
01:03:40DemParti'li Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan İpek Yolu Belediye Eş Başkanı Canan Uzunay ile birlikte Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
01:03:51İstanbul Büyükşehir Belediye Binası'nda yapılan görüşmede eş başkanlar kendilerine verdiği destekten dolayı İmamoğlu'na teşekkür etti.
01:03:58DemParti'li Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
01:04:08DemParti'li Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
01:04:15DemParti'li Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
01:04:22DemParti'li Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
01:04:29DemParti'li Van Büyükşehir Belediye Eş Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
01:04:37Görüşmeye Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer de katıldı.
01:04:40Eş başkanlar 31 Mart'ta yeniden belediye başkanı seçilmesi ve Türkiye Belediyeler Birliği kongresinde elde ettiği başarıdan dolayı Ekrem İmamoğlu'nu tebrik etti.
01:04:51Basına kapalı gerçekleştirilen görüşmede DemParti'li Zeydan ve Uzunay İmamoğlu'nu Van'a davet etti.
01:04:56Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirdi. İmamoğlu ilk fırsatla Van'ı ziyaret etmek istediğini söyledi.
01:05:03Milli Savunma Bakanlığı Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias'ın Kıbrıs Türkleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri hakkındaki sözlerine sert tepki gösterdi.
01:05:13Bakanlıktan yapılan açıklamada Dendias'ın Türk ve Yunan halkları arasına fitne sokmak suretiyle siyasi kariyer çabaları sonuç vermeyecektir denildi.
01:05:23Milli Savunma Bakanlığı Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias'ın Kıbrıs Türkleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri hakkındaki sözlerine sert tepki gösterdi.
01:05:33Yunanistan Savunma Bakanı Dendias, Güney Kıbrıs'a yönelik gerçekleştirdiği resmi ziyarette Türk ordusunu işgalci güç olarak tanımlamış,
01:05:41Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yılı ölümünde ise Kıbrıslı Türklerin utanç şenlikleri olarak nitelendirmişti.
01:05:48Bu açıklamaya Milli Savunma Bakanlığı yazılı açıklamayla yanıt verdi.
01:05:54Yunanistan Savunma Bakanı Dendias'ın Kıbrıs Türklerini ve Kahraman Türk ordusunu hedef alan düzeysiz yalan ve iftira dolu açıklamasını şiddetle kınıyoruz denildi.
01:06:04Sayın Dendias'ın Türk ve Yunan halkları arasına fitne sokmak suretiyle siyasi kariyer yapma çabaları sonuç vermeyecektir vurgusu yapıldı.
01:06:13Açıklamada Türkiye'nin uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan garantörlük hakkını kullandığı vurgulandı.
01:06:19Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 1963-1974 yılları arasında Rum tarafından zulme maruz bırakılan Kıbrıs Türk halkını bir soykırım girişiminden kurtardığı kaydedildi.
01:06:32Mehmetçiğin dün ve bugün olduğu gibi yarın da Kıbrıs'ta barış ve huzurun teminatı olacağının altı çizilen açıklamada Yunanistan Savunma Bakanı Dendias'ın Türkiye ile Yunanistan arasında devam eden yapıcı ilişkileri baltalamaktan vazgeçmesi gerektiği belirtildi.
01:06:49Amerikan Gezi Servisinin haftalar öncesinde İran'ın Donald Trump'a suikast girişiminde bulunacağı istihbaratını aldığı iddia edildi.
01:06:59Bu gelişme üzerinin eski başkanın etrafında güvenliğin arttırıldığı da öne sürüldü.
01:07:05İran saham iddiaların asılsız ve kötü niyetli olduğunu belirtti.
01:07:10İran'ın eski Amerikan başkanı Donald Trump'a suikast planladığı iddia edildi.
01:07:22Amerikan Gezi Servisinin gelen bilginin ardından Cumhuriyetçi başkan adayının çevresinde güvenliği artırdığı öne sürüldü.
01:07:31CNN International, İran'dan gelebileceği söylenen tehditle 13 Temmuz'da gerçekleştirilen suikast girişiminin bir ilgisinin olmadığını yazdı.
01:07:43Trump'a 13 Temmuz'daki miting sırasında suikast girişiminde bulunan ve olay mahallinde öldürülen 20 yaşındaki Thomas Matthew Crax'ın İran saldırısıyla bağlantılı olduğuna dair bir bilgi olmadığı ifade edildi.
01:07:58Amerikan Gezi Servisi ve Trump'ın seçim kampanyasından sorumlu yetkililerin suikast girişimi öncesinde İran tehdidi hakkında bilgilendirildiği kaydedildi.
01:08:09Bunun ardından Amerikan Gezi Servisinin son haftalarda Trump'ı korumaya yönelik ilave tedbir aldığı ileri sürüldü.
01:08:18İddialara cevaben İran, Trump'ın İranlı General Kasım Süleymani'nin suikast talimatını veren bir suçlu olduğu açıklamasını yaptı.
01:08:28Trump'ın mahkemeler tarafından yargılanıp cezalandırılması gerektiğini ve İran'ın adaletin tecellisi için yasal yolu tercih ettiği ifade edildi.
01:08:39İddiaların asılsız ve kötü niyetli olduğu vurgulandı.
01:08:48İstanbul başta olmak üzere ülke genelinde artış gösteren gıda zehirlenmeleri endişe yaratıyor.
01:08:58Artan vakaların hijyen eksikliği ve gıdaların yanlış saklanmasından kaynaklandığına dikkat çekiliyor.
01:09:04Peki şefler bu duruma ne diyorlar? Yeme içme mekanlarının denetimi arttırılmalı mı?
01:09:09Sözsüz yenilen Türk Hava Birliği Serdar Aşk ve konu Şef Ramazan Bingöl'e bırakıyoruz.
01:09:14Havalar ısındığı beraberinde birçok sorunla karşılaşmaya başladık.
01:09:20O sorunlardan bir tanesi de gıda zehirlenmesi.
01:09:24İşte bu konuda özellikle son zamanlarda vakaların da arttığını gözlemleyebiliyoruz.
01:09:30Nelere dikkat edilmeli bunu konuşacağız.
01:09:32Yanımızda ustamız Ramazan Bingöl var ve bir de soframızı kurduk.
01:09:36Çeşitli ürünler var.
01:09:38Tabi gıda zehirlenmesi denince akla birden tavuk geliyor benim örnek vermek gerekirse.
01:09:43Ama değişik püf noktaları var.
01:09:45Nelere dikkat etmeli insanlar?
01:09:47Burada şimdi en önemli gıda zehirlenmesi yazın daha da kat büket artıyor biliyorsunuz.
01:09:52100 kişi zehirlendi 200 kişi zehirlendi.
01:09:54Evde ailece zehirlendi.
01:09:56Bunun 3-4 tane temel kuralı var.
01:09:58Tavuk, kıyma ve balık çok çabuk bozulan ürünler.
01:10:03Bir, nasıl saklama koşulu çok önemli.
01:10:07Eğer biz difrizlerimizde tavuk, balık, kıyma her ne olursa olsun bekletiyorsak onu yemek yapacaksak aldık.
01:10:17Onu çözülürme tekniği artı dörde koyacaksın sabaha kadar o çözülecek.
01:10:22Ama diyelim ki çözüldü.
01:10:25Artık onu kesinlikle tüketeceksin.
01:10:28Eğer çözülmüş bir şeyi bir daha dolaba atarsan dondursan bu kesinlikle zehirler.
01:10:33Bir yemeklik donduracaksın evde.
01:10:36Peki bu tavuğu aldım yiyeceğim yarısını yedim yarısı kaldı.
01:10:40Yarın yerim dedim.
01:10:42Dolaba atmalı mıyım ne yapalım?
01:10:44Dolaba attın ama çok sağlıklı olmuyor.
01:10:46Yani zehirlemeyebilir ama senin vücudunu eğer çok hassasla seni biraz etkileyebilir.
01:10:51Ama donmuş çözüldü bir daha attın bir daha ısıttın kesin zehirler.
01:10:58O zaman tavuk defterini kapattık.
01:11:01Tavuk defteri bu kadardı.
01:11:03Kıymada nelere dikkat etmeliyiz?
01:11:04Saklama koşulu ne?
01:11:06Şöyle aslında insanların birçoğunun hastalığının ihtiyarlamasının yüzünün çökmesinin temel sebebi bayat yemek.
01:11:15Temel sebebi.
01:11:17Eğer bir insan bayat yemek yiyorsa o ihtiyarlar ve bütün hastalıklara kapı açar.
01:11:21Onun için saklama koşulu çok basit.
01:11:24Biz evde bayat ekmekleri falan hep babama yediririz.
01:11:28Ama benden size çok bilimsel ve teknik bir şey.
01:11:34Bayat yemek yiyen çok çabuk hastalanır.
01:11:37Genelde babalar yer evde bayat ekmekleri.
01:11:39Onun için de maalesef öyle oluyor.
01:11:41Temel kural bunu özellikle ev hanımlarına söylüyorum.
01:11:44Bunu çoğu uymuyor.
01:11:46Onun için de aile zehirleniyor.
01:11:48Bütün difrize atacağı, yeme atacağı her şey bir yemeklik olacak.
01:11:52Diyelim tavuk aldı, bir yemeklik paketleyecek, koyacak, çözündürdü, yedi ve bitti.
01:12:00Peki kıymaya geçelim.
01:12:02Kıymada saklama koşulu ne?
01:12:04Piştikten sonraki durumda benzer mi tavukta?
01:12:07Bir de saklama koşulu ne?
01:12:09Saklama koşulu eğer ki artı dörtte bekletiyorsa 3-5 gün.
01:12:12Dolabının içindeki duruma göre 3 günden fazla olmayacak.
01:12:15Bir de evlerde ve lokantalarda en büyük sorun şu.
01:12:20Kırmızı et, beyaz et, balık hepsinin tahtası ve bıçağı ayrı olmalı.
01:12:27Bakın özellikle ev hanımlarına ve catering firmalarına söylüyorum.
01:12:31Eğer siz kırmızı etle beyaz etin tahtası ve bıçağı aynı olursa, aynı tezgahta kesersen zehirlenme başlıyor.
01:12:39Bakteri birbirine geçiyor, onu yiyen insan zehirleniyor.
01:12:42Yoksa bakıyorsun ya 300 kişi nasıl zehirlenir ya, değil mi?
01:12:46200 kişi nasıl zehirlenir?
01:12:47İşte bundan sebep zehirleniyor.
01:12:49Ve bir de piknik döneminde çok oluyor.
01:12:52Son zamanlarda vakaların artmasının bir başka nedeni de o.
01:12:56Pif noktası şu.
01:12:58Şimdi pikniğe gidecek vatandaş etini, tavuğunu, beyaz etini, kırmızı etini, beyaz etini alıyor bir şeye koyuyor, bir kaba kapatıyor.
01:13:08Gidin pikniklerde görün mangal.
01:13:10O sıcakta saatlerce kırmızı et, beyaz et birbirine geçiyor bakteriler ve bozulmaya başlıyor.
01:13:17Bunun için mutlaka dondurucu, soğutucuda durması lazım o etler.
01:13:23Bir de ayrı ayrı olacak.
01:13:25Ayrı ayrı olacak, kesin.
01:13:27Diğer bir püf noktası kömür yakıyor ya, biz çok mangalcı bir milletiz ondan sonra.
01:13:32Kömürü iyi yakması lazım.
01:13:34Eğer kömürü iyi yakamazsa, yani o gazını almazsa, o kömürdeki çıkan gazlar yanmamış kömürden,
01:13:41bir de zaten saatlerce bu güneşin altında, sıcakta duruyor.
01:13:46O gazla et birleşince yiyen herkes zehirleniyor.
01:13:49Dikkat edin, birçok insan piknikten sonra bir garip olur.
01:13:52Hastaneye gitmese bile acayip şeyler yaşar.
01:13:56İşte orada zehirleniyor aslında.
01:13:58Bu mangal işi çok önemli.
01:14:00Bunlara dikkat ettiğinde, soğutma kurallarına, saklama kurallarına dikkat ettiğinde zehirlenme olmaz.
01:14:06Ama özellikle yazın kıyma, balık ve tavuk çok tehlikeli.
01:14:12Çok teşekkür ediyoruz verdiğiniz bilgiler için.
01:14:15Bir sofrada hazırlamıştık bu konuyla alakalı çeşit çeşit ürünler var.
01:14:19Böyle bilecik patlıcanı.
01:14:21Bilecik patlıcanı oldukça meşhur, oldukça da görsel olarak da hitap ediyor gözlere de.
01:14:25Ramazan Bingöl'le zehirlenmemek için, gıda zehirlenmesinden uzak kalmamız için nelere dikkat etmemiz gerektiğini konuştuk.
01:14:33Özellikle tavuk ve kıymadaki o ayrı ayrı saklama ve ayrı ayrı işlem yapma konusu da oldukça önemli bir detaydı.
01:14:42Aktarmış olduk efendim.
01:14:44Söz tekrar size bırakalım buradan.
01:14:46Efendim turizm sektöründeki hararetli tartışmayla devam edeceğiz.
01:14:49Şimdi uzun süredir devam eden bir söylenti var.
01:14:52Bodrum çok pahalı söylentisi.
01:14:54İşte bir lahmacun bin Türk lirası gibi söylentiler var.
01:14:57Şimdi de pahalılık nedeniyle Bodrum'daki otellerin Concordato ilan ettiği paylaşımları yapılıyor bir bir.
01:15:04Peki Bodrum'da neler oluyor? İşini aslında öğrenmek istiyoruz.
01:15:07Türk turizmine yönelik yapılan sistematik bir saldırı mı var?
01:15:10Soruları da akıllarda çünkü bir yandan.
01:15:12Bodrum gerçekten çok mu pahalı?
01:15:14Konuyu uzman konuklarımızla değerlendireceğiz.
01:15:16CNN Türk İstanbul Haber Müdürü Nihat Ulu da bizimle birlikte stüdyomuzda.
01:15:20Nihat Bey hoş geldiniz.
01:15:21Ve özellikle de Bodrum Otelciler Derneği Başkanı Ömer Faruk Dengiz de yayınımıza katılıyor ki görüşlerini merak ediyoruz.
01:15:27Uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor Sayın Dengiz.
01:15:30Hoş geldiniz yayınımıza.
01:15:33Merhabalar herkese.
01:15:35Bodrum'dan sevgiler saygılar.
01:15:37Çok teşekkürler Sayın Dengiz.
01:15:39Size soracağım ama öncelikle Nihat Bey'le başlamak isterim.
01:15:41Şimdi özellikle tüm bu iddiaların ayrıntılarını Sayın Dengiz'den alacağız birinci ağızdan ama sizce ne yapılmak isteniyor?
01:15:48Bu konudaki kanaatiniz nedir?
01:15:50Büşra Ömer Faruk Bey'e soracağımız çok sorular var.
01:15:54Yani çünkü uzun süredir Bodrum'la ilgili ciddi bir dezenformasyon çalışması yapılıyor.
01:15:59Yani hiç gün geçmiyor ki bir bakıyorsunuz Bodrum'da işte bin liraya bir lahmacun tüketildi.
01:16:06Lahmacun Bodrum'da bin lira.
01:16:08Yok işte bir özel bir plaja girmek için fiyatlar elli bin lira, kırk bin lira, otuz bin lira.
01:16:14Onu soracağız.
01:16:16Ve Bodrum'un aşırı pahalılığıyla ilgili sistematik ve hem sosyal medyadan hem medya kanalından müthiş haberler yayılıyor.
01:16:26Yani bir lahmacunu bin liraya iki bin lira satıyorlar mı onu bilmiyorum.
01:16:30Onu soralım kendisine.
01:16:32Ben de çok merak ediyorum ama ben tabii bu işlerin biraz daha sistematik yapıldığında da kanaatindeyim.
01:16:36Çünkü uzun süredir pahalılıkla ilgili, Türk Turizmi'nin pahalılığıyla ilgili bir çalışma var.
01:16:39Sonraki hamle şöyle bir gelişme oldu.
01:16:42Sonra da devreye ikinci bir plana geçildi.
01:16:45Mesela İtalya'ya gittim.
01:16:47İtalya'da Türkiye'nin yarı fiyatına da tatil yaptım.
01:16:50Ya da Avrupa'daki tatil bile Türkiye'den daha ucuz.
01:16:53Ya da Yunanistan'a gittim.
01:16:55Türkiye'den kat kat kat ucuza tatil yaptım.
01:16:57Yani şöyle bir algı oluşuyor Türk Turizmi'nde de.
01:17:00Yani Türkiye'de tatil yapmayın.
01:17:02Avrupa'ya gidin, Yunanistan'a gidin, İtalya'ya gidin, İspanya'ya gidin.
01:17:05Ama Türkiye'deki turizm noktalarına gitmeyin.
01:17:06Türkiye'deki turizm noktalarına gitmeyin.
01:17:08Bir lahmacun bin lira imajı çiziliyor.
01:17:11Bunun gerçekliği var mı yok mu bilmiyorum.
01:17:13Ama ben genel olarak istihbaratçıdan baktığım zaman sistematik bir manipülasyon yapıldığı kanaatindeyim.
01:17:19Sistematik bir manipülasyon.
01:17:21Çünkü bir bölgenin, Bodrum'un, Bodrum'un üzerini alırsak eğer, Bodrum'un pahalı restoranları da vardır.
01:17:27Çünkü niye? O bir pazarlama stratejisi olabilir.
01:17:30Mesela bir işletme ne yapar?
01:17:33Der ki benim lahmacunun tanesi bin lira der.
01:17:34Niye der bunu biliyor musun?
01:17:36Bu bir pazarlama stratejisidir.
01:17:38Der ki bir lahmacuna bin lira veren kişiler benim restoranıma gelsin.
01:17:42Ve o kişiler bir arada gelip yemek yesin.
01:17:45Stratejisiyle hareket ediyor olabilir.
01:17:47Ama bu olay öyle dozajını arttırdı ki, öyle dozajını kaçırdı ki.
01:17:52Büşra, Bodrum'da lahmacun bin lira.
01:17:56Mesela yine bir haberler çıkıyor.
01:17:58Haberlerde de çok görüyoruz.
01:17:59Ünlü sanatçı Bodrum'un pahalılığından şikayet etti.
01:18:03Ya da ünlü bilmem kim, şöyle oldu böyle oldu.
01:18:05Ya da yabancı bir aktör geldi Bodrum'a.
01:18:09İşte bir milyon lira bir öğlen yemek parası vardı şeklinde.
01:18:13Haberler o kadar çok sistematik şekilde gidiyor ki.
01:18:16Ama öbür yandan bakıyorsunuz Yunanistan.
01:18:19Yunanistan'da her şey çok güzel.
01:18:21Yunanistan'da oteller ucuz, yeme içme çok ucuz.
01:18:24Hem ucuz hem konforlu tatil var algısı çok yapılıyor.
01:18:28Sadece Yunanistan'da değil.
01:18:30İtalya için de söylüyorlar.
01:18:32Avrupa ölgeleri için de söylüyorlar ama.
01:18:34Yani ben doğru mudur değil midir?
01:18:36Ömer Bey bize bunu koruyor, aydınlatsın lütfen.
01:18:38Çünkü ben böyle olabileceğini tahmin etmiyorum.
01:18:42Çünkü her Bodrumlu bin liraya lahmacun yiyebilir mi?
01:18:45Çok merak ediyorum.
01:18:47Sayın Dengiz soruyu ben size yönetmiş olayım o zaman.
01:18:49Nihat Bey'in sorusunu.
01:18:51Pahalı mı Bodrum? Alt üst sınır nedir?
01:18:52Yeme içmede sizin gözlemleriniz nedir?
01:18:54Nasıl bir sezon geçiriyorsunuz?
01:18:56Otellerin ki 238 otelin Concordato ilan ettiği iddiası doğru mu?
01:19:01Doğru değilse yapılmak istenen ne?
01:19:06Şimdi Sayın Nihat Bey gerçekten de yapmış olduğu değerlendirmeye
01:19:13kesinlikle her kelimesine kadar katılıyoruz.
01:19:16Planlı bir şekilde bu Bodrum'la ilgili bir algı yönetilmekte.
01:19:24Biz aslında bu ilk defa olmuyor.
01:19:27Her sene olduğu gibi yani yıllardır hep aynı konular konuşuluyor.
01:19:33Bodrum aslında Türk turizmin en önemli yeridir.
01:19:39Türk turizmi eleştirmek için Bodrum'dan başlanıyor.
01:19:43Belki farkında mısınız bilmiyorum.
01:19:46Bir taraftan İstanbul, ondan sonrası Antalya.
01:19:50Demek ki Bodrum Türk turizmin en önemli yeri çok büyük.
01:19:56Biz bu durumdan farkındayız.
01:20:00Pahalılıkla ilgili konuyu da şöyle özetleyeyim.
01:20:041980'li yıllarda kasaba idi.
01:20:07Bir tane barlar sokağı vardı.
01:20:10Bir tane de şehir merkezi vardı.
01:20:13Şimdi ise Türkiye turizmi ne kadar çok geliştiyse Bodrum'da da gelişti.
01:20:20Yani Bodrum neredeyse 13 tane bölgeye ayrıldı.
01:20:27Bütçeye göre, çevreye göre 13 tane farklı bölgelerde tercih edilmekte.
01:20:36Yani turistlerin, misafirlerinin genellikle yer değişikliğine göre, fiyatlara göre tatil yapılmakta.
01:20:48Örnek vermek gerekirse...
01:20:54Sayın Dengiz Bey duymakta zorlanıyoruz.
01:20:57Gümbet, Oğtekent, Bites gibi yerlerde 13 tane bölgeden oluşuyor.
01:21:06Bu bölgeyle birlikte en uygun bölgelerde Gümbet, Oğtekent, Bites gibi yerler mevcut.
01:21:14Ve ona göre insanlar tercih ediyor.
01:21:17Ama bahsettiğim gibi yüksek fiyatlı olanlar, yüksek demeyelim de...
01:21:22Yani özel fiyat, pahalılık dediğin zaman aslında ekonomide pahalı demek...
01:21:28Yani bence onu doğru bulmuyorum.
01:21:31Özel fiyat demek istiyorum.
01:21:33Özel fiyatlı olanlarda da Yalıkava, Türkbükü gibi yerlerde tercih ediliyor.
01:21:38Yani 13 tane bölge var, 13 tane sokak var, 13 tane de şehir merkezi var.
01:21:43Yani burada maalesef bu şekilde kavmaşın içine girdik.
01:21:48Bizler doğru bir şekilde tanıtım yapmaya çalışıyoruz.
01:21:51Bölgeler halinde olduğunu anlatmaya çalışıyoruz.
01:21:55Herkese hitap eden bir boğdurma olduğunu anlatıyoruz.
01:22:023,5 saatte 30'a yakın ülkeye hitap ediyoruz.
01:22:07Tekrar tekrar söylüyorum, uçak ile 3,5 saat boyunca 30'a yakın ülkeye hitap ediyoruz.
01:22:15Yani uluslararası bir destinasyon.
01:22:17Bunu tekrar tekrar söylüyorum.
01:22:20Sadece iç pazar değil, yurt dışındaki 30'a yakın ülkelere hitap eden bir yer burası.
01:22:30Yakın zamanda çok asılsız bir haberle karşı karşıya kaldık.
01:22:37Aslında bu iş bana yapıştı kaldı ama...
01:22:42Asılsız, çok şaşırmadık değil.
01:22:54Oldu mu?
01:22:56Sayın Dengiz, internet bağlantısında sıkıntı dolayısıyla zaman zaman sesiniz kesiliyor.
01:23:00Arkadaşlarım yeniden deneyecekler bağlanmayı.
01:23:03Ben o arada Nihat Bey'e özellikle sormak isterim.
01:23:05Sayın Dengiz dedi ya Nihat Bey, doğru şekilde anlatmaya çalışıyoruz.
01:23:07Bölge bölge olduğunu, herkese hitap eden bölgeler olduğunu anlatmaya çalışıyoruz.
01:23:12Tanıtımı da bu şekilde yapmaya çalışıyoruz.
01:23:14Üzerimize yapıştı kaldı bu, ifadelerini kullandı.
01:23:16Siz ne dersiniz eğer bu sizin dediğiniz gibi bir sistematik manipülasyonsa?
01:23:21Sizin ifadenizde dezenformasyonsa, algı yönetimi ise?
01:23:25Ne yapılmalı bunu kırmak için?
01:23:27Yani ciddi bir karşı mücadele yapılmalı.
01:23:31Aksi halde şu an turizme yönlü ciddi bir saldırı var.
01:23:34Hani ben Faruk Bey'le daha önce hiç konuşmadım, sohbet de etmedim, bilmiyorum da.
01:23:39Kaç sezondur Bodrum'a da gitmedim işin açıkçası.
01:23:42Ama ben olayı istihbaratçıdan incelediğimde bu sonucu görebiliyorum, bu tabloyu görebiliyorum.
01:23:47Niye hedefliyor o zaman rakip ülkeler?
01:23:49Tabii ki.
01:23:51Büşra hayatta ve dünyada hiçbir şey tesadüf değildir.
01:23:54Her şey sistematiktir.
01:23:56Her şey bir plan dahilinde yürür.
01:23:58Yani Türkiye'ye yönelik son dönemde yapılan istihbarat savaşlarından başlayın.
01:24:02Türkiye'yi yıpratma yönelik hamlelerden başlayın.
01:24:05Her şey bir bütün.
01:24:07Biz bu sene en çok neyden gelir bekliyorduk?
01:24:09Turizmden değil mi?
01:24:11Dolayısıyla turizm gelir beklentisini boşa çıkarmak için yapılan müthiş bir operasyon çekiyorlar.
01:24:17Müthiş bir algı operasyonu çekiyorlar.
01:24:19Yani bu sadece turizm rekabeti değil o zaman.
01:24:21Örnek veriyorum komşu Yunanistan ben daha fazla turizm çekeyim diye değil.
01:24:25Başka siyasi nedenler de mi olabilir?
01:24:27Kesinlikle.
01:24:29Bu bir rekabet şey olamaz.
01:24:30Böyle bir planlı kurgulu psikolojik harp tekniği içeren bir sistem rekabet sınırları içinde olan bir sistemdir diyemeyiz.
01:24:37Çünkü bu bir istihbarat aklıyla yönetilen sistematik bir saldırı açıkçası.
01:24:42Yani ben Faruk Bey'le hiç konuşmadım.
01:24:44Hiç sormadım daha önce de.
01:24:46Sadece Faruk Bey'in Bodrum'daki otelciler derneğinin başkanı olduğunu biliyoruz.
01:24:50Ve arkadaşlarımıza dedik ki bağlayın soralım.
01:24:52Kendisine soralım dedik.
01:24:54Ve biz de soracaktık aslında bağlantı kopmasaydı da soracaktık.
01:24:56Bak şimdi ben uzun süredir takip ediyorum.
01:24:58Güçlü.
01:25:00Ve önce pahalılık algısı oluşturuldu.
01:25:03Yaygınlaştırıldı.
01:25:05Ve belleklere kazındı.
01:25:07Sistematik bir şekilde.
01:25:09Yani şu an Bodrum'un ince aklıma benim sadece bin liralık bir lahmacunu bin liraya yenilen, satılan bir yer olarak aklıma geliyor.
01:25:15O sahnede de devamlı fişler görüyoruz.
01:25:17Bodrum'da çekilmiş bir fatura, bir fiş.
01:25:19Bir mekanda yenilen, içilen birini topluyor.
01:25:21Daha sonra ne yaptılar?
01:25:23Yunanistan'dan fişler görüyoruz.
01:25:25Sistematik saldırı devam etti.
01:25:26Daha sonra ne yaptılar biliyor musun?
01:25:28Diğer ülkeler, Avrupa ülkeleri bile İtalya, İspanya, Yunanistan bizden kat kat ucuz ve konforlu algısı yaratıldı.
01:25:36Oysa ki dünyanın göz bebeği turizm belgesi Türkiye yani.
01:25:40Ve bunu bütün dünya kabul ediyor ama biz kendimiz kabul etmiyoruz.
01:25:43Çünkü her şey algı manipülasyonuyla gidiyor.
01:25:45Ve son hamlede altın vuruş yaptılar.
01:25:47Yani ben bugün o haberi gördüğüm zaman dedim ki altın vuruş yapıyorlar dedim yani.
01:25:51238 tane otelin Kongarto'da ilan edildi.
01:25:56Yani battığını, batmak üzere olduğunu haberini yaptılar.
01:26:00Ve ben dedim ki aha saldırıda virüs boyuta geçtiler.
01:26:03Yani doğru mudur değil midir?
01:26:05Bunu Faruk Bey'e soralım, sorarız.
01:26:07Ama ben bunu da manipülasyon olduğu değerlendirmesini yapıyorum.
01:26:11Çünkü sistematik bir saldırı var.
01:26:13Ve maalesef bunu da sosyal medya üzerinden çok müthiş bir şekilde yürütüyorlar.
01:26:18Ve maalesef ve maalesef Büşra bu paylaşımları yapanların da büyük bir çoğunluğu Türk hesaplar.
01:26:27Türk hesapları üzerinden yapılıyor.
01:26:29Şimdi şunu bir kabul edelim.
01:26:31Türkiye'de fazla kar amacı güden fahiş fiyatlandırma yapmaya çalışan şirketler olabilir.
01:26:39Zaten bunu TÜİK Başkanı da söyledi.
01:26:41Yüksek kar planı olan şirketler piyasanın alım gücünü düşürüyor dedi.
01:26:46Bu bir gerçek.
01:26:48Ama bazı gerçekler kullanılarak, bu işi daha manipüle edilerek bir saldırı gerçekleşiyor burada.
01:26:55Bunun altına bir dikkatini çekmek istiyorum.
01:26:57Sayın Gengiz Bey'imiz de tekrar katılmışken internet bağlantısı sağlanmış.
01:26:59Faruk Bey'e ben direkt bir şey sorabilir miyim?
01:27:01Direkt bir şey, özel bir şey sorayım.
01:27:03Yani Faruk Bey'in ben şu konuşmasında şunu anladım.
01:27:05Bodrum bölgeleri ayrılmış.
01:27:0713 ayrı bölge var diyor.
01:27:09Her ekonomiye uygun tatil imkanı var diyor.
01:27:11Doğru mu Faruk Bey?
01:27:13Doğru sayın efendim.
01:27:15Peki Faruk Bey ben size bir şey sormak istiyorum.
01:27:16Rahmacunu seviyor musunuz?
01:27:20Evet seviyorum.
01:27:22Peki en son rahmacuna kaç lira para ödediniz?
01:27:24Bize samimi olarak söyler misiniz?
01:27:26160 TL.
01:27:28Nasıl yani? 1000 TL ödemediniz mi?
01:27:30160 TL.
01:27:32160 TL.
01:27:34Dün yedim.
01:27:36Ama içinde maydanoz yoktu.
01:27:38Faruk Bey o zaman hukuki gelişimler başlatıldı mı?
01:27:41Başlatılacak mı?
01:27:43Nasıl sonuçlar bekliyorsunuz?
01:27:44Doğru.
01:27:46Şöyle hızlıca bir söyleyeyim.
01:27:48Kusura bakmayın bağlantıda kesikliğinden dolayı.
01:27:51Şimdi yakın zamanda 4 Temmuz'da bir ulusal bir yayında tanıdığımız bir meslektaşımız bir yorum yapıyor.
01:28:02Yorumda şöyle diyor.
01:28:03Türkiye genelinde 283 tane otellerin mis kelimesi kullanınca doğal olarak kendisi Bodrum Otel Yöneticiliği Derneği Başkanı temsiliyle katıldı programı.
01:28:18Orada bir kafa karışıklığı oldu.
01:28:20Ve tabi bu iş bana yapıştı kaldı.
01:28:23Biz zaten böyle bahsettiğiniz gibi deformasyon olacağı da belliydi.
01:28:29Biz alışkınız.
01:28:31Çünkü her sene oluyor bu.
01:28:33İlk defa olmuyor.
01:28:35Çok doğru bir örnekleme yaptınız.
01:28:37Bunu tecrübelenmiş oldu.
01:28:39Yani başka bir ekonomist fenomen.
01:28:41Yani YouTube fenomeni.
01:28:43Diyor ki Bodrum'daki 238 tane diyor.
01:28:47Halbuki 283 demiyordu Türkiye genelinde.
01:28:50Bodrum'da 238 tane otelleri Kongarko ilan edildi diyor.
01:28:55Genelde karıştırdı.
01:28:56Yine diyor ki Bodrum Otelciler Derneği diyor.
01:28:59Normalde Bodrum Otel Yöneticileri Derneği demesi gerekiyor.
01:29:03Evet o da öyle bir olumsuz bir şey oldu.
01:29:06Aslında bu sonradan Kıbrıs'taki haber siteleri bunu iyi bir şekilde analiz etmediği için, iyi bir araştırma yapmadıkları için
01:29:16Bodrum'da olmuş gibi 238 tane oteller işte böyle oldu diye böyle bir haber yapıyorlar.
01:29:23Türkiye'deki haber siteleri aynı zamanda ünlüler.
01:29:28Açıkça onu söylemek istiyorum.
01:29:30Sanatçılar bunları alete yani böyle bir olayda da dahil oldular.
01:29:38Ve popülerliğine attırdılar.
01:29:40Bu yani üzücü bir şeydi.
01:29:43Aslında ben Bodrum için üzülmüyorum.
01:29:46Ben Türk turizmi için üzülüyorum.
01:29:48Yani bana oldu diye anlamına gelmiyor.
01:29:51Belki kimsenin farkında değil.
01:29:53Antalya, Fethiye, İzmir, Çeşme, İstanbul içinde de geçerli bu.
01:29:59Ben batarsam Türkiye'de batar.
01:30:02Bunu bilmeniz gerekiyor.
01:30:04Bir daha söyleyeyim mi?
01:30:06Ben batarsam Bodrum'da Türkiye'de batar.
01:30:08Çünkü neden diye sorarsanız Türkiye'deki vergi olarak en çok vergi ödeyen ilk 30'un üstünden çıkan bir il yani ilçe.
01:30:18Yani en çok vergi ödeyen biziz.
01:30:21Biz batarsak tamam.
01:30:23Yani bunu söyleyeceğim başka bir şey yok diyorum.
01:30:26Ama şunu söylemek istiyorum.
01:30:29İç pazardaki bir daralma oldu.
01:30:31Evet kesinlikle biz kabul ediyoruz.
01:30:33Bizim hatamız mı?
01:30:35Bence değil.
01:30:37Hataların sorgulanması aslında çok yönlü bakılması gerekiyor.
01:30:41Nihat Bey çok güzel konuştu.
01:30:43Ve gerçekten üzücü şunu söylüyorum.
01:30:48Aslında sorunun kaynağı ne olduğunu kimse bilmiyor.
01:30:51Bir bakkala giderken alışveriş yapamayınca Bodrum'daki otele nasıl alışveriş yapacak?
01:30:57Nasıl tatil alacak ki?
01:30:59Yani burada bir karışıklık var.
01:31:02En sonunda şunu söylemek istiyorum.
01:31:05Yunan adaları ile ilgili iç pazardaki kolaylık sağlandı gibi.
01:31:09Evet eyvallah.
01:31:11Dünyanın her tarafına gidebilirler bizim vatandaşlarımız.
01:31:15Yani biz onu engellemeyiz ki.
01:31:17Siyahat etme özgürlüğü var.
01:31:19Herkes tatil yapabilir.
01:31:21Yani Bodrum'da da tatil yapabilirler.
01:31:23Malmais'te tatil yapabilirler.
01:31:25Çeşme'de tatil yapabilirler.
01:31:27Yeter ki Türkiye'de tatil yapsınlar istiyoruz.
01:31:29Sonra işte birazcık üzüldük ama olsun.
01:31:33Canları sağ olsun.
01:31:35Gelmeseler bile Bodrum'dan canları sağ olsun.
01:31:38Canları seviyoruz.
01:31:40Gene biz hizmete devam edeceğiz.
01:31:42Bunu söylemek istiyorum.
01:31:45Yani bu kadar.
01:31:48Bu arada elektronimizde uçan bana fiyatları atmış.
01:31:50Şimdi güvercinlik, ziyafet, pidede lahmacun 100 lira.
01:31:53Yalıkavak'ta 680 lira.
01:31:55Türk bükü'nde 1000 lira.
01:31:57Bu normal mi? Ne dersiniz?
01:31:59Siz 160 liraya neredeydiniz?
01:32:01Bence şehir merkezinde.
01:32:04Ama bu keşke güvercinlik deyseydim iyiydi ya.
01:32:09Orada 100 liraymış peki.
01:32:12Evet yarın gideyim o zaman.
01:32:15Ama şu var ki bakın olay lahmacun meselesi değil.
01:32:19Burada bir algı yönetimi.
01:32:22Bir şey söyleyeceğim.
01:32:24Çok kısa bir örnek vereceğim.
01:32:26Aklınıza sığınıyorum.
01:32:28Küba diye bir yer var değil mi?
01:32:30Yönetim şekli nedir?
01:32:32Komünistim değil mi?
01:32:34Bizden daha komünistler.
01:32:35Biz kapitalist olarak böyle bir yönetim şeklimiz var diyelim.
01:32:41Küba'daki vatandaşlar niye şikayet etmiyorlar?
01:32:44Havana'daki 10 bin dolar geceliği, otel nasıl olur?
01:32:4950 dolar da da Küba'da pansiyon var.
01:32:5310 bin dolar da da otel var Havana'da, Küba'da.
01:32:57Niye oradaki Küba vatandaşı ne oluyor?
01:33:00Bu öyle şey olur mu?
01:33:02Söyleyeceğim bir şey yok.
01:33:05Belki herkes eriştirebilir.
01:33:07Herkes söyleyebilir.
01:33:09Duygularını, düşüncelerini itaat edebilirler.
01:33:12Ya pahalı diyebilir, uygun diyebilir.
01:33:14Burada kimse engel yemeyecek.
01:33:16Ama burada biraz düşünsünler.
01:33:19Bodrum özel.
01:33:22Faruk Bey tamam bir algı manipülasyon yapıldı aşikar.
01:33:26Onu biz de görüyoruz ama
01:33:28Bodrum esnafı olarak, Bodrum otelcileri olarak sizlerin de biraz fedakarlık yapmanız gerekiyor gibi geliyor bana.
01:33:34Vatandaşı da küstürmemeniz gerekiyor.
01:33:37Evet katılıyoruz.
01:33:39Evet kesinlikle.
01:33:41Bizler de şöyle yapıyoruz.
01:33:43Yurt dışı ve yurt içinde, değişik zamanlarda
01:33:46Bodrum'a doğru bir şekilde anlatmak için çalışmalarımız devam ediyor.
01:33:50Sosyal medyada olsun, filmlerde olsun.
01:33:52Basılı metal yerlerimiz var.
01:33:54Fuarlarda da anlatıyoruz.
01:33:57Herkese kapı açık.
01:33:59Yani meşhur bir söz vardı.
01:34:00Cennet kapısı.
01:34:02Herkese açık bir cennet burası.
01:34:05Nedir planınız o zaman?
01:34:07Özellikle yerli turistin rahatça oraya seyahat edip tatil yapabilmesi için.
01:34:11İşletmelerin fırsatçılıktan uzaklaşması için.
01:34:13Bazı işletmelerin elbette hepsini kastetmiyoruz.
01:34:15Bu anlamda planınız nedir?
01:34:17Sumut adımlar nedir aklınızdaki?
01:34:19Doğru.
01:34:21Evet şimdi burada tabii devlet devreye girmesi gerekiyor.
01:34:26Buradaki fahiş fiyatları beğenilen oteller olabilir ama çok değil.
01:34:32Bunu da tekrar söylüyorum.
01:34:34Buradaki devlet devreye girmesi gerekiyor.
01:34:37Odalar devreye girmesi gerekiyor.
01:34:40Bizler Bodrum Otelciler Derneği olarak herhangi bir hukuki yaptırılması olmasa bile
01:34:45bizler de odalarla, devletle temasa geçip gerekli konuları da paylaşıyoruz.
01:34:51Her hafta belli günlerde biz ihtişarelerde bulunuyoruz.
01:34:56Pek. Çok çok teşekkür ederiz Sayın Dengesi.
01:34:59Yayınımıza katıldığınız değerli katkılarınız, bilgileri bizimle paylaştığınız için Nihat Bey size de çok çok teşekkürler.
01:35:04Hem değerli katkılarınız hem de sorularınız.
01:35:06Sağ olun. Efendim devam edelim.
01:35:08Yine bir diğer kritik tartışmalı konuymuş.
01:35:10Haziran ayında 79.313 konut satıldı.
01:35:13Satışlar bir önceki yılın aynı ayına göre %5,2 azaldı.
01:35:18En çok konut satışı İstanbul'da gerçekleşti.
01:35:21Türkiye genelinde konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,2 azaldı.
01:35:31Toplam konut satışı ise 79.313 oldu.
01:35:35Ocak-Haziran döneminde ise satışlarda azalış %3,7 oranında kaldı.
01:35:41Ve toplamda 545.074 konut satıldı.
01:35:45Rakamları TÜİK açıkladı.
01:35:46Konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 13.025 ile İstanbul, 6.866 ile Ankara ve 4.361 ile İzmir yer aldı.
01:36:00Peki konut satışının en az olduğu iller hangileri?
01:36:0534 konut satışı ile Arda Han başta geldi.
01:36:08Onu 40 satış ile Hakkari, 44 konut satışı ile ise Tunceli ve Bayburt izledi.
01:36:13İpotekli konut satışları 6.813 olarak gerçekleşti.
01:36:19İlkel konut satışındaysa sayı 25.425 oldu.
01:36:23Yabancılara yapılan konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %45,1 azalarak 1440 oldu.
01:36:32Yabancılara yapılan konut satış sayısının en fazla olduğu iller sırasıyla 593 ile Antalya, 478 ile İstanbul ve 116 ile Mersin oldu.
01:36:44En fazla konut satışı Ruslara yapılırken onu İran ve Ukrayna vatandaşları takip etti.
01:36:54Konutlar demişken yüksek faiz nedeniyle nakdiye olan vatandaşlar paralarını faizde mi değerlendiriyor?
01:36:59Bu durum emlak sektörüne nasıl yansıyor?
01:37:02Emlakçılar vatandaşların evlerini kiraya vermek yerine satmayı tercih ettiğini, faiz getirisinin kiraya göre daha yüksek olduğunu belirtiyor.
01:37:10Diğer yandan ise Türkiye genelinde konut satışları Haziran ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %5,2 azalarak az önce de aktardığımız üzere 79.313 oldu.
01:37:21Piyasada son durum nedir?
01:37:23Tüm bu soruların detaylarını yanıtlarını konuşacağız elbette gayrimenkul uzmanın.
01:37:26Evrim Kırmızıtaş uzaktan bağlantıyla yayınımıza katılıyor.
01:37:30Sayın Kırmızıtaş hoş geldiniz yayınımıza.
01:37:32Hoş bulduk Mürşat Hanımcığım.
01:37:34Montenegro'dan yurtdışından selamlar.
01:37:36Çok selamlar bizden de.
01:37:38Evrim Hanımcığım öncelikle verileri konuşalım.
01:37:40Piyasadaki durum nedir?
01:37:42Şöyle ki TÜİK verileri incelediğimiz zaman sizin de söylediğiniz gibi geçen senenin aynı ayına göre bu mevcut düşüşün sebebi biliyorsunuz hala bile insanların ipotekli satışla ve nakit alımla ilgili alım gücünün zayıflaması.
01:37:56Ve bu her geçen gün hissedilir bir şekilde gözlemlenebiliyor.
01:38:00Az önce anons ettiğiniz konuda ise insanların kiralığa değil de satılığa yönelmesinin sebebi mevduat oranların çok yüksek olmasına kaynaklanan durumda evime kiraya vermek değil satmak çok daha cazip noktasını düşünen mal sahipleri ortaya çıktı.
01:38:17Şimdi baktığınız zaman evet gayrimenkul satışı zor ama doğru fiyattan konduğu zaman mutlaka işleme geliyor.
01:38:23Fakat buradaki en büyük yanılgı evinizi sattığınız zaman almış olduğunuz mevduat oranı ne kadar yüksek olursa olsun ilerleyen zamanda TL'nin değer kaybından kaynaklanan paranızın erimesi söz konusu.
01:38:38Yani bu ne demek? Düşünün ki siz 5 milyon TL'ye bir gayrimenkulünüz var ve bunu satışa getirdiğiniz zaman aylık belirli oranlarda rakamlarınızda 150 bin lira bir kira gibi bir rakam aldığınızı düşünün.
01:38:49Şimdi diyor ki ben evimi kiraya verdiğim zaman en fazla 30-40 bin liraya veriyorum ama mevduatta 5 katını alıyorum.
01:38:56Fakat ilerleyen zamanda bir yıl sonrasında veya çok daha yakın tarihte satmış olduğu ev 7 milyona çıkarken gayrimenkulün gayrimenkulü sattığında koymuş olduğu para ve aylık parasını da kullandı.
01:39:10Her ay gelen o para çok tatlı geldi daha sonrasında erişim güçleşecek.
01:39:14Buradan ekran başından tekrar seslenelim. Gayrimenkulünüzü sattığınızda kesinlikle TL'de eridiğinin farkında olun ve bu bilinçle hareket edin.
01:39:24Çünkü bazı aracı kurumlar mal sahiplerine bu konuda yanlış yönlendirdiği noktasında bir manipüle ortaya çıktı ve bu da bir haber konusu oldu.
01:39:32Dediğiniz doğru gayrimenkulünüzü bugün sattığınızda yarın aynısını alma noktasına ciddi üzerine para eklemeniz gereken bir süreçteyiz.
01:39:39Çünkü gayrimenkulün fiyatları eğer kredi faiz oranları düştüğünde ve özellikle ödeme kolaylıkları sağlandığı takdirde piyasalar tekrar canlanacakmış.
01:39:50Eğer bizim şu anki beklentimiz mevcut bu faiz oranlarının yıl sonuna doğru düşüşe gelmesi ve bununla birlikte piyasaların canlanmasını hep öngörüyoruz buradan da seslenelim.
01:40:01Dolayısıyla şu anki TÜEK'in verilerine bir önceki seneki değişimi görüyoruz.
01:40:062023 yılında 13.463 ve 2024'te 6.813 azalma söz konusu bu çok ciddi bir rakam.
01:40:13İstanbul, Ankara ve İzmir'de özellikle çok fazla gayrimenkul satışının olduğu noktada bu sert düşüşü net bir şekilde görüyoruz ki %49.4 gibi bir orandan bahsediyoruz.
01:40:25Dolayısıyla bizim bir sonraki aylara bu değişimin durmasını sağlayacak en önemli kriterlerimizden bir tanesi gayrimenkul satışında bu doğru fiyatta doğru alıcılara yönlenme noktasında alıcıları daha bilinçli noktada hareket etmesini sağlamak ve şu anda Büşra Hanımcığım eğer nakit paranız varsa istediğiniz gayrimenkul istediğiniz rakamdan alabilirsiniz.
01:40:46Bu ne demek yine aynı şekilde 5 milyon TL satılık örneğinden bahsediyorum.
01:40:51Kredi kullanmayacaksınız çünkü kredi kullandığınız zaman çok yüksek faiz oranı var.
01:40:56Bunun üzerine siz diyorsunuz ki 3 milyon teklif verebiliyorsunuz.
01:40:594 milyon TL'ye bu satış olur mu diyorsunuz.
01:41:02Düne kadar gayrimenkulde mal sahipleri asla ben bu rakamın altına 1 TL düşmem diyen mal sahipleri şu anda bu teklifi getirin değerlendirelim diyor.
01:41:11İhtiyacı varsa gerçekten satmak istiyorsa.
01:41:15Dolayısıyla şu anda alıcıların elinin çok güçlü olduğu bir dönem ve bu verilere baktığımız zaman şunu söyleyebilirim gayrimenkul almak için doğru bir zaman.
01:41:25İşte her zaman için gayrimenkulde bu düşüşün olduğu zaman sert düşüşlerin yaşandığı noktada ihtiyaç sahibi olan ve gerçekten satmak isteyen doğru fiyatlı gayrimenkul aldığınız zaman bugün aldığınız kârdınız.
01:41:38Peki çok çok önemli bu uyarılarınız.
01:41:41Çok çok teşekkürler sayın Kırmızıtaş.
01:41:43Aktardığınız bilgiler değerlendirmeler için.
01:41:45Efendim devam edelim.
01:41:47Yeni vergi düzenlemelerini içeren teklif meclise geldi.
01:41:49Maliye asılat ve beyanı yakından takip edilecek.
01:41:52Peki bu ne anlama geliyor?
01:41:54Vergi kaçıran varsa kim nasıl takip edilecek?
01:41:56Detaylar haberimizde.
01:41:58Doktor, diş hekimi ve diğer faaliyet alanları içerisinde gibi faaliyet gösteren gelir vergisine tabi mükelleflerimizin yıl içerisinde belli zaman aralıklarında hasılat tespitine yönelik denetimler yapılacak.
01:42:16Bu denetimlerin sonucunda ortalama bir rakam ortaya çıkacak.
01:42:21Verilen beyanname ile arasında %20'den fazla bir fark çıktığında izaha davet edilecek.
01:42:31Hazine ve Maliye Bakanlığı vergi kaçıranı engellemek için yakın takipte olacak.
01:42:37Meclise gelen teklifin öne çıkan başlıklarından biri de bu amaçla düzenlenen beyan ve hasılat takibi maddesi.
01:42:44Peki süreç nasıl işleyecek?
01:42:47Maliye takibi nasıl yapacak?
01:42:48Düzenleme serbest meslek kazancı olan mükelleflerle ticari kazanç mükellefleri kapsıyor.
01:42:55Yani doktordan diş hekimine, avukattan kafe-restoran işletene kadar hepsi bu kapsamda.
01:43:01Öncelikle beyan edilen rakamla hasılata bakılacak.
01:43:04Eğer arada %20 ve üzeri fark varsa o zaman izahat istenecek.
01:43:10Eğer izahat da yeterli bulunmazsa hasılat tespitlerinden hareketle vergilendirme devrede olacak.
01:43:16İncelemeleri Hazire ve Maliye Bakanlığı ekipleri yapacak.
01:43:21Kasıya oturup hasılata bakacaklar, beyanı karşılaştıracaklar.
01:43:25Yılın belirli zamanlarında hasılat tespiti yapılacak.
01:43:28%20 farka bakılırken ayda 3, yılda 12 tespit genel ortalama olarak kabul edilecek.
01:43:35Efendim İstanbul Emniyeti kaçakçılık suçlarıyla mücadele ekipleri sahte kozmetik ürünler üreten bir imalataniye operasyonu düzenledi.
01:43:42Ele geçirilen binlerce ürün İstanbul Emniyeti'nde sergilendi.
01:43:46Operasyon detaylarını Kübra Aydın'la Doğukan Yıldırmak taradı.
01:43:51İstanbul Emniyeti kaçakçılık suçlarıyla mücadele ekipleri İstanbul'da dev bir operasyona imza attı.
01:43:57Hem güneş kremi, hem yüz temizleyici jeller, birçok güzellik malzemesi, birçok kozmetik malzemesinin olduğu 575 bin adet 40 milyon değerinde ürünler yakalandı.
01:44:09Ve o ürünler şu anda İstanbul Emniyeti'nde sergileniyor ve bu operasyon nasıl gerçekleşti?
01:44:14Öncelikle piyasaya sürülmek istenen bir şüpheli yakalandı bu operasyonda.
01:44:19Piyasaya sürülmek istenen bu ürünler formülleriyle birlikte o imalathanede hazırlandı.
01:44:26Ve şüpheli bu ürünleri hem internet üzerinden hem de bilinen kozmetik mağazaları üzerinden piyasaya sürmeyi hedefliyordu.
01:44:34Ancak İstanbul Emniyeti hemen onu fark etti, hemen bir operasyon düzenledi.
01:44:41Hızla Sultan Gazi'de yapılan, Sultan Gazi'deki imalathanede yapılan operasyonda bu ürünler ele geçirildi.
01:44:49Yaz aylarının gelmesiyle birlikte tabii ki en çok tercih edilen ürünlerden biri de güneş kremleri.
01:44:55Ve şu anda birçok güneş kremi ülkeye kaçak yollarla sokulmuş birçok güneş kremi ele geçirildi.
01:45:01Ve şu anda dediğimiz gibi İstanbul Emniyeti'nde sergileniyor.
01:45:05Başka hangi ürünler var? Birçok yüz temizleyici, jel, güneş kremleri, dediğimiz gibi saç spreyleri ve güzellik merkezlerine,
01:45:12kuaförlere verilebilecek olan tırnak bantları ve birçok saç ürünü de bu sergide şu anda yer alıyor.
01:45:20Bir şüpheli yakalandı dediğimiz gibi o şüpheli ülkeye kaçak yollarla bu ürünleri soktu.
01:45:25Ve şu anda kameraman arkadaşım da Okan Yıldırım'dan da rica edeceğim.
01:45:29İşte bu kutulara birebir piyasadaki ürünlerin birebir aynısı kutularını formülleriyle birlikte hazırlayıp dolduruyordu.
01:45:37O şüpheli o imalathanede Sultan Gazi'deki imalathanede ve İstanbul Emniyeti hemen o şüphelinin farkına vardı.
01:45:46Bir haftalık teknik takibin ardından şüphelinin ülkeye kaçak yollarla birçok kozmetik ürünü,
01:45:51kozmetik ürün malzemesi soktuğu tespit edildi.
01:45:55Ve ardından Sultan Gazi'deki o adrese operasyon düzenlendi ve operasyonda bir kişi gözaltına alındı.
01:46:03Sağlık görevlileri tarafından da o imalathanede gerçekleştirilen incelemelerde bu ürünlerin içeriğinde kanserojen maddeler olduğu tespit edildi.
01:46:13Yani bu kişi bu ürünleri üretip halkın sağlığını tehdit etmek istiyordu.
01:46:17Ancak İstanbul Emniyeti dev bir operasyona imza attı ve tam 40 milyon değerinde 575 bin kozmetik ürün ele geçirildi.
01:46:26Ve şu anda da İstanbul Emniyeti'nde sergileniyor diyelim.
01:46:29O imalathanede mühürlendi diyelim ve sözü bulunduğumuz bu noktada stüdyoya bırakalım.
01:46:34Kayseri'de geçtiğimiz gün iki şüpheli ellerindeki baltayla Atatürk anıtına provokatif bir saldırı düzenlemişti.
01:46:41Tutuklanan iki sanık için başlatılan soruşturmada 5 yıla kadar hapis cezası talep edildi.
01:46:47Eline baltasını yanına yeğenini aldı.
01:46:51Meydanın ortasındaki Atatürk anıtına saldırdı.
01:46:54Anıta zarar veren iki kişiye dava açıldı.
01:46:59Kayseri'nin Melikgazi ilçesinde iki kişi Cumhuriyet Meydanı'nda bulunan Atatürk anıtına baltayla saldırmış,
01:47:06gözaltına alınan iki şüpheli çıkarıldıkları mahkemece tutuklanmıştı.
01:47:09Saldırganlar hakkında Kayseri Cumhuriyet Başsavcılığınca Atatürk'ü temsil eden heykel büst ve abileleri kırma veya bozma suçundan birle beş yıl arasında hapis cezası talep edildi.
01:47:23Atatürk anıtına 13 darbe izi bırakan tutuklu sanıklar 22 Temmuz'da hakim karşısına çıkacak.
01:47:39Hoşçakalın.