Sosyal Medya Hesaplarımız...
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00Gördüğünüz üzere Türkiye'de nüfus artış hızı alarm veriyor kıymetli izleyiciler.
00:04Şimdi bu önemli konuyu Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Barış Erdoğan ile konuşacağız.
00:12Sayın Erdoğan hoş geldiniz yayınımıza.
00:15Hoş bulduk, iyi yayınlar diliyorum.
00:16Teşekkür ediyorum, ben de size iyi yayınlar diliyorum kıymetli hocam.
00:20Genç nüfus azalıyor, yaşlı nüfus artıyor haberimizde de detaylara değindik ama
00:25şimdi bir cümle var ki orada yani dikkat çekiyor ehemmiyet bakımından.
00:32Nüfus hızının azalması savaşlardan niçin daha tehlikelidir kıymetli hocam?
00:37Ya şimdi şöyle düşünelim hani bir beka sorunu diye biz bunu daha çok gündeme alıyoruz.
00:43Şimdi en basit hani bir devlet düşünün.
00:47Bir devletin olması için bir siyasi otoritenin işte bir coğrafyanın olması gerekiyor.
00:52Ama olmazsa olmaz çok daha önemli bir şey var.
00:55Bir halka ihtiyacı var.
00:57Eğer ve bir devletin, bir milletin en büyük hazinesi sosyal sermaye, şey beşeri sermayesidir, insan sermayesidir, insanıdır.
01:07Eğer bu insan sayısı gitgide azalırsa bir savaşın vereceği yıkıntıdan çok daha fazlasıyla karşılaşma imkanımız var.
01:17İhtimalimiz var daha doğrusu.
01:18Bu nedenle nüfusun azalması bir ülke için, bir millet için tehlikeli noktalara doğru gidebilir.
01:28Bunun üzerinde öncelikle durmamız gerekiyor.
01:31Tabii sayısallık önemli ama tabii diğer taraftan niteliği de önemli.
01:36Yani bizim nüfusumuzun sadece sayısal olarak azalması değil, nasıl bir eğitim alıyor, nasıl insanlar yetiştiriyoruz?
01:42O da ayrıca düşünülmesi gereken, konuşulması gereken bir nokta.
01:47Ama şimdilik esas önümüzdeki büyük sorun çok hızlı, çok keskin bir şekilde ülkemizde nüfus azalıyor, doğurganlık azalıyor.
01:57Bunun nedenlerini ilk önce iyi teşhis etmemiz gerekiyor.
02:00Daha sonra da buna uygun tabii ki reçetelerin uygulanması gerekiyor.
02:04Ama teşhis tabii ki çok önemli başta.
02:06Peki sizin bu konudaki teşhisiniz nedir hocam?
02:11Şimdi iki tane temel neden üzerinden bakmak gerekir diye düşünüyorum ben.
02:17Bir tanesi kültürel nedenler, toplumun hızlı kültürel olarak değişmesi.
02:24Diğer tarafta ise ekonomik nedenler var.
02:26Bunları Türkiye'nin durumu aslında dünyadan da çok bağımsız olarak düşünmemiz gerekiyor.
02:33Yani dünyada ülkeler gelişmeye başladıkça, kentleşmeye başladıkça bir kere kültürel olarak değişmeye başlıyorlar.
02:42Çocuğa bakışımız değişiyor, aileye bakışımız değişiyor, kendimize bakışımız değişmeye başladı.
02:48Bakınız, geçmiş zamanlarda yani geleneksel toplumun içinde aile kurmak bir başarı unsuru olarak görülürdü.
02:58Yani insanlar aile kursunlar, çocuk sahibi olsunlar, çoğalsınlar, büyüsünler.
03:02Hem çevreleri tarafından hem toplum tarafından bu tip kişiler başarılı insan olarak görülürdü.
03:09Halbuki günümüz dünyasında aile kurmak, çocuk sahibi olmak o kadar da büyük bir başarı unsuru olarak görülmediği gibi
03:16daha farklı şeylere bakıyorsun.
03:17Mesela maddiyata bakıyoruz.
03:19Ne kadar zenginleşmiş ya da işte bu kişi ne kadar hayatın işte o zevklerini tatmaya başlamış,
03:26dünyayı gezmiş, yemiş, içmiş, eğlenmiş.
03:30Bizim başarı unsurlarımız buna doğru gitti.
03:32Gitgide artık biz bu sistemin içinde, özellikle bu kapitalist, liberal sistemin içinde
03:39anne babalarımızın bizler için yaptıkları fedakarlıkları aynı şekilde bizden sonrakiler için,
03:49kendi çocuklarımız için çok da fazla yapmayı düşünmüyoruz ya da yapmak istemiyoruz.
03:55Çünkü sistem sürekli olarak işte bakınız televizyon dizilerine bakın, filmlere bakın,
04:00o popüler kültür ögelerine falan bakın.
04:03Hep birey kendine odaklanmış, kişisel olarak kendini geliştir, kendi şey yap, dünyayı gez.
04:11Bunların üzerindeki bireylerin başka bir insan için, aile için, çocuk için çok da fazla harcama yapacak,
04:17çok da fazla zaman harcayacak, çok da fazla kendini sıkıntıya sokacak halleri gitgide kalmıyor.
04:24İkincisi çocukla ilgili ilişkilerimiz de değişmeye başladı.
04:28Yani geleneksel toplumun içinde çocuk, ekonomik açıdan da baktığımızda bir güç unsuruydu,
04:35güvenlik unsuruydu, diğer taraftan işte aileye ileride de yardım edecek, para getirecek
04:40ya da bakımımızı sağlayacak biz yaşlandığımızı biriydi.
04:44Şimdi bu görevlerin çoğunu devlet kuruma aldı.
04:47Yani devlet artık sosyal hizmet sağlıyor, güvenliğimizi sağlıyor.
04:51Eskisi kadar çocuğa olan ihtiyaç o açıdan yok.
04:54Artık tarım alanında değiliz, çocukları tarlada ya da başka alanlarda çalıştırmıyoruz.
05:01Çocuk şehirleştikçe aslında ekonomik olarak da maliyetleri insanlar için artan bir unsur haline geldi.
05:07Ve çocuktan alacağı manevi zevkleri bir kenara bırakıyorum ama
05:12dünyevi olarak bakımınızı ya da maddi olarak ileride size yardım edecek birisinin görevlerine artık devlet gibi kurumlar üstlenmeye başladı.
05:20O yüzden de insanlar eskisi kadar çok fazla çocuk yapmaya bir yanıyla yönelmiyorlar.
05:25Bir başka unsur daha var.
05:27Eskiden işte çocuğu baktığımızda bir geniş aile, hatta eskiden ifadesi bir köy bakardı.
05:34Yani bir toplumun arasında o sahiplenirdi ona.
05:38E şimdi insanlar çocuklarıyla tek başınalar.
05:41Öyle büyük anneler, büyük babalar da çok işin içinde değiller, yardım edemiyorlar.
05:45Hayatın akışı, şehirleşmeyle beraber.
05:48Ve çocuklar gitgide proje çocuklar haline gelmeye başladı.
05:52İşte benim çocuğum işte en iyi okullarda okusun, yok piyano çalsın, yok ata binsin, şu olsun.
05:57Bunlar hepsi çok büyük masraflar.
05:59Ve insanlar bunu yapmak istiyorlar.
06:01Çünkü bütün sistem bize diyor ki işte şöyle çocuk yetiştirin, böyle çocuk yetiştirin.
06:06Bir takım rol modeller işte sosyal medya üzerinden, işte popüler kültür ürünleri üzerinden sürekli bu baskının altındayız.
06:13E bunun da bu masrafın altından da insanlar kalkamıyorlar.
06:17E diğer taraftan bence çok daha önemli.
06:20Yani teşvikler açısından da yapılması gereken bence en önemli şey çok daha yapısal.
06:25Hani kısa vadeli para yardımları ya da işte iş sektöründe işte bir yıl, bir buçuk yıl izin vermek bunlar çok önemli, çok iyi.
06:33Ama daha da ötesi bence çünkü çocuğun masrafı bir yıl, iki yıl, üç yılla biten bir şey değil.
06:40Bugün büyük kentlerimize birçok aile çocuklarına işte bir nedenden dolayı özel okullara vermek istiyor.
06:48Biliyorsunuz işte bunların ücretleri 400-500'den başlayıp bir milyonlara kadar uzanıyor.
06:54Kaç kişi bunları karşılayabilir?
06:57Ya da sağlık hizmetleri bunların büyük bir çoğunluğu artık gitgide böyle özel sektöre verilmiş vaziyette.
07:04Ya da insanlar o tarafa gitmek istiyorlar.
07:06Buralardaki kaliteyi arttırabilirsek insanları daha devlet kurumlarının okullarına işte devlet hastanelerinin daha iyi hizmetler verdiğine işte bir şekilde ikna edersek çocuk yapma konusunda da daha teşvik edici olur diye düşünüyorum.
07:25Yani daha yapısal çözümlerin verilmesi ya da İstanbul'da işte anneler de artık eskisi kadar evde değiller.
07:31Onlar da çalışma hayatın içindeler, emek piyasasının içindeler.
07:35Çocuklar da iki üç yaşından itibaren kreşlere verildiğini düşünün.
07:40Onların da ücretleri çok çok yüksek.
07:41Yani maaşların üstünde bu sistemin içinde insanlar gitgide o zaman küçülmeye çalışıyorlar.
07:49Yani ekonomik olarak küçüldükleri gibi ailelerin de şekillerini şemallerini küçültüyorlar.
07:54Yani bizim o geniş ailelerden nasıl çekirdek aileye doğru biz küçüldüysek bunun birçok nedeni var.
08:01Hani insanları yargılamak için söyleyemiyor.
08:03Maddim de değil zaten ama sistem bizi gitgide buna doğru itiyor.
08:08İtiyorsa buna uyum sağlayacak bir takım yapısal faktörlerin geliştirilmesi, politikaların uygulanması gerekiyor.
08:16Yoksa çok tehlikeli bir yana doğru gidiyoruz.
08:18Yani bakın Avrupa Birliği ülkelerinin bir çoğundan neredeyse Fransa'dan daha az çocuk doğuyor ülkemizde şu anda.
08:25Bu tehlikeli bir unsur.
08:28Konuşmamızın öncesinde yayın bandında da izlettiniz.
08:31Yani bu ekonomik açıdan da çok tehlikeli olmaya başlayacak.
08:35Emeklilik sistemimiz açısından da yani ideal olanı dört insanın çalışması, bir emekliye bakmasıdır.
08:44Ama gitgide çalışan sayısı diyerek 3, 2'nin altına indiği zaman bu şu anlama geliyor.
08:50Emeklilerimize de yaşlılarımıza da bakamayacağız.
08:52Çünkü piramidin bir de diğer tarafı var.
08:55Yaşlı sayısı da artıyor.
08:57Çünkü insanlar daha iyi sağlık hizmetleri almaya başladıkça, hastanelere erişimleri artmaya başladıkça,
09:03bütün gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yaşlı nüfusun oranı artıyor.
09:08Çünkü beklenen yaşam süremiz artmaya başlıyor.
09:11Yani bunun yönetilebilmesi için piramidin alt tarafını güçlendirmemiz gerekiyor.
09:17Bunda ekonomik teşvikler ama ekonomik teşvikler tek başına yeterli değil.
09:23Bir şekilde bizim kafamızı mantığımızda değiştirmemiz gerekiyor.
09:26Yani bu sistemin içinde hep kendimize odaklanarak, hep kendimizi düşünerek bir sistem yaratılıyor, yaratıldı.
09:33Bütün dünyada işte televizyon dizilerinde hep söylüyorum, platformlarda, şurada, burada.
09:38Bundan çıkıp alternatif bir bakış hayata kazanırsak, hayatın anlamını farklı olarak artık algılarsak,
09:46algılarsak belki buralarda da arzu ettiğimiz tam olmasa bile yakınlarını elde edebiliriz diye ben düşünüyorum.
09:54Peki Kıymetli Hocam, verilere baktığımız zaman az gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelerdeki doğum oranlarının,
10:02yani daha az eğitimli olan yerlerdeki doğum oranlarının daha yüksek olduğunu görmekteyiz.
10:07Eğitim yükseldikçe eğitim seviyesi ve gelişmişlik düzeyi yükseldikçe çocuk doğurganlık oranı düşüyor.
10:14Yani bu, ne diyeyim, bu düşünceyi biz yıllardır neden veya dünya neden yıllardır kıramadı?
10:22Yani çok çocuk sahibi olunca eğitim olarak veya kültürel olarak veya kabulleniş olarak daha mı toplumda kötü bakılıyor?
10:31Veya eğitime, gelişmeye engel mi sağlıyor bu çocuklar?
10:37Yani hem gelişmiş hem de eğitim seviyesi yüksek hem de doğurganlık oranı yüksek ülkeler veya noktalar var mıdır biz örnek olabilecek?
10:46Bunu başarabilecek miyiz yani?
10:48Şöyle bir şey var yani çocuk bir şekilde bir ihtiyaçtan insanları üretiyorlar diye.
10:54Tarım toplumundayken ya da az gelişmiş toplumlarda çocukları daha çok biraz önce söylediğim gibi ya bir güvence unsuru çünkü bu tip az gelişmiş ülkelerde devlet daha az güçlü olduğu için sosyal hizmetler sunması açısından siz ne kadar kalabalıksanız kendinizi o kadar güvende hissedersiniz ya da işte çocuklarınızı çalıştırırsınız.
11:17Ama devletler güçlenmeye başladıkça insanlar birinci olarak bu ihtiyaç kalmıyor.
11:24Zaten güçlü devletlerde de çoğu zaman eğitim seviyesi yüksek oluyor.
11:28Yani bunlar bir döngü halinde gidiyor.
11:31Genelde gelişmiş olan ülkelerde şu da var işte mesela kadınların da eğitim düzeyi yüksek oluyor.
11:38Eğitim demek aynı zamanda evlenme yaşınızın ileriki yaşlara doğru itilmesi demek.
11:43Eğitim demek diğer yanıyla hayattan beklentilerinizin farklılaşması demek.
11:49Yani bir lokma bir hırkadan daha çok işte daha çok para kazanayım daha çok kazanayım işte tüketim bu zihniyeti de geliştiriyor beraberinde.
11:58Çünkü sistemin mantığı hep bunun üzerine kuruluyor.
12:00Öyle olduğu zaman da evlenme yaşınızı ileriye doğru ittiğiniz zaman zaten o doğurganlık yılları gitgide daralmaya başlıyor.
12:08İkincisi bir çocuk ya da iki çocuğu şöyle düşünüyor insanlar işte proje çocuklar geliştirmek.
12:14Eskiden çocuk bir proje değil bir güvence ya da bir zenginlik unsuru iken o proje çocukları harcayabileceğiniz gelirler sınırlanmaya başlıyor.
12:25Şimdi şöyle bir şey var yani tarım toplumundaki herkes beş çocuğu olsa zaten bu sefer de bu büyük şehirler için bu konutlarda nasıl yaşayacağız?
12:32Hani sistemde bir şey var sorun var ama hani diğer taraftan da çok da karamsar olmayalım.
12:40Yani bu oranlar kötü evet yani biz aslında ikiyi yakalasak iki biri nüfusumuzu tazeleyeceğiz.
12:47O yeterli çünkü diğer taraftan da baktığımızda dünyada ekonomik sistem yani üretim sistemleri de gitgide bu işte hani robot teknolojileri,
12:57yapay zekalar bunlar gelişmeye başladıkça da birçok insanın işini elinden almaya başlayacak.
13:03Eğer biz yeni nüfusumuza tazelediğimiz genç nüfusumuza iş sağlayamazsak da bu da çok büyük bir soru.
13:11Yani o yüzden başta söyledim ya nüfusun niceliği kadar niteliği de çok önemli.
13:15Yani eğer biz bu çocuklarımıza gelecekteki çocuklarımıza iş, aş sağlayamazsak işte onlara eğitim sağlayamazsak,
13:23sağlık hizmetleri sağlayamazsak çünkü işsiz kalırlarsa diye düşünün o da bir saatli bomba gibi olur.
13:29O yüzden bunun orta yolunu ayarını bulmamız gerekiyor.
13:33Bunun en sağlıksız yani günümüz teknolojisi zamanında bu doğurganlık hızını hani iki nokta bir yani her birimiz bir kadın bir erkek
13:42kendimizden geriye iki çocuk bırakırsak en azından olduğumuz durumu koruruz.
13:48İlerideki robotik teknolojiler vesairelerde bu devam eder.
13:51Çünkü diğer taraftan yaşlılıkla ilgili algımız da değiştirdiğimiz.
13:55Şimdi 65 yaşlı gibi konuşuyoruz ama hani annelerimizin dedelerimizin zamanındaki 65 yaşındaki insanlarla
14:02şimdiki 65'ler de aynı türler.
14:04Çok daha dinamikler çünkü daha iyi besleniyorlar, daha iyi sağlık hizmetlerine kavuştular, daha dinçler.
14:11Onların da çalışma hayatının içinde çok daha uzun yıllar kalacağını da öngörebiliriz.
14:16Yani eskiden 40-50 yaşındaki insanlar artık yavaş yavaş hayatın içinden çekilirlerken çalışma hayatından da bahsediyorum.
14:22E şimdi 65 yaşında gayet dinç çalışma hayatının içinde insanlar var.
14:27Yani arkadan gelecek çocuklarımızda da iş sağlayacak imkanları, zenginliği de arttırmamız gerekiyor diğer yandan.
14:33Diğer yandan da bu teşvikleri farklı şekillerde daha yapısal şekilde geliştirmemiz gerekiyor.
14:39Yoksa yani yaşlı bir nüfus biraz önce de söylendiğim gibi dinamikliğini de kaybedecek, enerjisini de kaybedecek.
14:48O yeni buluşlar gençlikten çıkar.
14:51Çünkü yeni ihtiyaçlardan çıkar.
14:54Ve savaşlar işte bugün bakıyoruz dünya işte mesela Rusya-Ukrayna savaşında her iki tarafta cephenin tarafı da insan bulmakta, asker bulmakta çok zorluk çekiyor.
15:04Ki düşünün en iyi teknolojileri kullanmalarına rağmen işte droneler kullanılıyor, füzeler kullanılıyor ama hala sahada insana ihtiyaç var.
15:13Yani hala insana ihtiyacımız olduğu günler yaşıyoruz.
15:17Uzun sürece zaten biz olmazsak bu hayatın ne anlamı kalacak?
15:21Hani bir ülkenin ne anlamı kalacak insansız?
15:24O yüzden bizim nüfusumuzu en azından tazeleyecek ölçüde 2.1 doğurganlığı getirecek politikaları uygulamamız, teşvikleri yapmamız gerekiyor ki ileride var olabilelim.
15:37Yani bundan, bu gidişattan anlaşılıyor ki anlayacağımız üzere devlet aslında güçlendikçe kendi sonunu da hazırlıyor bir bakıma gibi oluyor geri dönüş olarak baktığımızda.
15:48Sonu demeyelim ama şunu diyelim, her zamanın kendine göre bir anlayışı var.
15:55Evet devletler güçlendikçe evlilik oranları da azalıyor.
15:58Hani o kadar çok etkisi var ki çünkü eski zamanların insanları için küçük cemaatlerimiz, köylerimiz işte bizi koruyordu, biz onlarla vardık.
16:08Devleti bilmezdik ya insanlar yani Ankara'da, İstanbul'da kim vardı önemli değil, önemli olan çevresiydi.
16:14Ama şimdi devletle birebir ilişkimiz var, işte biz ona vergi veriyoruz, o da bize bir takım hizmetler sunuyor.
16:21Ama biz de bu hizmetlerin rahatlığı için de işte çocuk üretimini, aile kurmayı biraz daha gevşettik diyelim.
16:28Hani yeni düzen belki buraya doğru gidiyor ama bunda bir ayarı elbette ki bulunacak.
16:32Yani sonuçta şöyle bir şey var, dengeler bazen bozulur ama toplumlar varlıkların devam edebilmek için, tıpkı canlılar gibi, organizmalar gibi, varlıkımızı devam ettirebilmemiz için er ya da geç bir dengeyi buluruz.
16:47Çünkü bulamazsak çöküşe doğru gideriz.
16:49Ya da yeni bir denge olur yani eski denge gibi olmaz ama yeni bir dengeyi bulmak, işte devlette de olan ilişkimiz, aileyle de, çocukla da olan ilişkimizde elbette ki bir dengesini, yeni şeklini bulacağız.
16:59Bu zamana kadar hep böyle oldu. Bundan sonra da muhtemelen böyle olacak diye tahmin ediyorum.
17:05Peki bu doğurganlık oranını yükseltmemiz için hem inanç olarak hem de kültürel olarak bunun öncesinde gerçekleştirmemiz gereken evlilik mevzusuna gelecek olursak, bu işin kaynağına gelecek olursak.
17:20Peki gençler yani benim de içinde olduğum kuşak şu anda, bizler evliliğe eskiye oranına neden daha soğuk bakıyoruz hocam?
17:29O en başta söylediğim bir sorumluluk duygusu, gitgide insanlar işte annelerinin, babalarının ya da bir başka insan için duyduğu sorumluluğu eskisi kadar başkasına duymuyor.
17:42Artık insanlar daha öncelikli olarak kendini düşünüyor.
17:46Önce eğitimim diyor işte, önce işte lisans mı yaptınız, yüksek lisans yapayım.
17:52Bir de eskisi gibi bir iş yok.
17:55Bakın eskiden insanların çok büyük çoğunluğu, Amerika Birleşik Devletleri'nde de aynı şekilde, kendilerine ait işleri devam ederlerdi.
18:03Babanızın bir dükkanı varsa orada çalışırdınız, tarlası varsa orada çalışırdınız.
18:08Şimdi ise ekmek oralarda değil, çoğumuz başka kurumların içinde çalışıyoruz ve çok büyük rekabet var.
18:14Haklı olarak da yani insanları yine yargılamıyorum.
18:17Böyle bir sistemin içinde, işte sizden sürekli diploma isteniyor, sürekli sertifika isteniyor, sürekli eğitiminizi artırmanız isteniyor ki o işleri kavuşabilirsiniz.
18:26Ya da bir yuva kurmak için önceden işte anne baba evinde işte kurulurdu zaten bir düzen içe, yani yeni bir ev açılmazdı neredeyse.
18:35Şimdi herkes kendine ait bir müstakil evinin olmasını istiyor.
18:39Ve bu eve girerken de bütün her şeyin döşen, beyaz eşyasının, şunun bulunmasını istiyor.
18:44Hepsi çok büyük masraflar.
18:46Ve ekonomide bakın enflasyon oranlarındaki değişimle evlilik oranları ya da çocuk oranları arasında çoğu zaman çok yakından ilişkiler oluyor.
18:56Ne zaman enflasyon yükselmeye başlasa, özellikle hızlı bir şekilde, evlilik sayısında düşüş, boşanma sayılarında artış olduğunu görüyoruz.
19:05Yani burada da bir stabilite yok.
19:07Yine işte gençler açısından baktığımızda başarı unsuru, en başta söylediğim gibi evlilikten çok önce kendi, kendi işini halledebiliyorsan,
19:16artık belli bir olgunluğa geldiysen bir evlilik kuruşta.
19:20Bakın erkekler de evlilikten kaçmaya başladı, kadınlarda da evlilikten kaçışlar başladı.
19:26Ya da hep böyle bir ileriki bir tarih.
19:29İşte Türkiye'de mesela şu anda, yanlış hatırlamıyorsam kadınlarda 26, erkeklerde 28 yaşa geldi.
19:35İlk evlenme yaşı.
19:38Bu çok yüksek bir rakam.
19:39Yani dünyayla eşdeğer ama geçmiş yıllara göre yüksek.
19:43Ki bu büyük şehirlerde çok da 30'lu yaşlara varmış vaziyette.
19:47Şimdi 30'lu yaşlardan sonra zaten insanlar işte yine çocukla ilişkilendirecek olursak da işte en fazla 2 ya da 3 çocuk yapabilirler hani o yaştan sonra da.
19:57Hani onu bile çoğu insan yapmıyor.
19:59Beklentiler sistemi, beklentileri arttı.
20:02Hayat zorlaşmaya başladı.
20:03İşte konut kiralıkları çok yüksek.
20:05Yani iki insanın çalışarak bir İstanbul ya da başka büyük şehirlerde bir ev kiralaması bile onun işte deposite suçlusuyla beraber büyük sorunlar oluşmaya başladı.
20:17Hani en başta söylediğim gibi yapısal bazı sorunlar var.
20:21Hani bunlar ekonomiyle ilgili ama sadece ekonomiye de indiremeyiz.
20:25Kültürel ne, kültürümüz de değişmeye başladı.
20:28Ama en hızlı değişimi biz şeyde görürüz.
20:31Ekonomik değişimlerde.
20:32Çünkü ekonominin etkisini bir anda hissedersiniz.
20:35Kültür yavaş yavaş arkadan gelir gelir.
20:37İşte bize 10 yıldır, 20 yıldır yavaş yavaş çocukluğumuzdan itibaren bizim jenerasyon, sizin jenerasyon, o dizilere vesairelere dünyayla bütünleştik ettik.
20:47İşte onun sonucunu da şu anda bu şekliyle görüyoruz.
20:50Bundan çok büyük de belki kaçış yoktu.
20:53Ama geldiğimiz nokta da bu.
20:55Dünyanın da geldiği nokta aslında.
20:59Güney Kore'ye bakın.
21:00Dünyanın en gelişmiş ülkesilerinden bir tanesi.
21:04En hızlı gelişen ülkesi.
21:06Güney Kore'de doğurganlık hızı birin altına inmiş vaziyette.
21:11Yani böyle giderlerse yok olacaklar.
21:14Hani büyük bir zenginliğin içinde yok olacaklar üstelik.
21:18En acısı da belki o.
21:19Az önce 2.1 dedik ya doğum eşiği olarak.
21:23Bir çiftin, bir ailenin biz kendimizi, nüfusumuzu yenileyebilmemiz için en az 2 çocuk mu yapması lazım yani?
21:32Bunu mu anlıyoruz?
21:32Evet yani şöyle düşünelim yani iki insan, bir kadın, bir erkek kendilerinden sonra geriye iki tane insan bırakırlarsa 2.1 dediğimizde çünkü ölüm oranları şu mu falan için o birlik bir ihtiyat payı bırakırlarsa bu nüfus en azından olduğu yerde kalır.
21:50Yani aynı tazelikte kalır diyelim.
21:53Üç olursa nüfus artmaya başlar.
21:55Ama 2.1'in altına inmesi demek yavaş yavaş nüfusun altına inmesi demek.
21:59Şu anki durumun altına inmesi demek.
22:01Şu anda biz sermayeden yiyoruz aslında.
22:04Yani duruma bakacak olursak.
22:05Yani çünkü yaşlılar daha uzun yaşadıklarından asla nüfusumuz şu anda yerinde kayıyor.
22:12Mesela biz şey diyorduk ya 100 milyonluk büyük Türkiye diyorduk.
22:16100 milyonluk büyük Türkiye bu gidişte hiçbir zaman olmayacak.
22:19Hatta kötü senaryo 57 milyon 2100.
22:23İyi senaryoda işte 70'ler civarında falan olmazsa.
22:29Ama bu dünyada da benzer şekillerde.
22:31Hani şeye de çok hani herkes iyiye giderken hani biz kötüye gitsek şey derdik.
22:36Eyvah hepsinin gerisinde kaldık ama.
22:38Hani biraz zülte sergesi gibi olacak ama.
22:41İşte bütün batı vesaire de ona doğru gidiyor.
22:43Hatta şunu da söyleyeyim.
22:45Hani siz haberiniz için dediniz ya.
22:47Türkiye mesela doğum oranlarının yüksek olduğu işte Güneydoğu doğu illeri.
22:51Çünkü hala oralarda işte tarımsal faaliyetler daha yoğun olduğu için daha çok çocuk yapıyorlar.
22:56Ama oralarda da şehirleştikçe mesela Urfa'nın rakamlarını biliyorum.
23:00Bundan bir 20 yıl öncesine göre işte iki çocuk azaldı aile başına.
23:06Yani oralarda da azalıyor.
23:07Aynı şekilde Afrika ülkelerine bakıyoruz.
23:09Afrika şu anda mesela nüfusun en hızlı arttığı yer.
23:12Ama bütün veriler şunu gösteriyor.
23:13Bütün dünyada aslında benzer.
23:15Oralarda gelişmeye başladıkça.
23:17Oralarda da şehirlere doğru insanlar göç ettikçe.
23:20Birinci jenerasyon olmasa da ikinci jenerasyonda o nüfus azalmaya başlıyor.
23:25Yani nüfusun azalması etkenler mesela evlilikle ilgili konuşuyorduk ya az önce.
23:32İşte ekonomik olarak da işte kadınlar ve erkekler evliliğe soğuk bakıyor.
23:38Biraz daha geç oluyor.
23:40Eğitimdir, ekonomidir, sıkıntılardır, düşüncelerdir veya yetişme tarzıdır.
23:45Peki burada hem cinslerim adına bir soru sormak istiyorum ben size.
23:49Erkeklerin evlilikten kaçma yani kaçma değil de erteleme veya ürkmesi korkmasında mesela kanunların da biraz payı yok mu burada?
23:58Yani kanunlarımız şu anda sizce evliliği teşvik ediyor mu yoksa evlenmeyin akıllıysanız evlenmezsiniz noktasında.
24:05Mesela bir hani haberlerimizde bazen haberleştiriyoruz veya çıkıp protesto ettiklerinde duyuyoruz haberimiz oluyor.
24:11Bu nafaka zulmü var mesela duyduğumuz sürekli nafaka diye bir olay var.
24:16Yani bu aslında şöyle sormak istiyorum.
24:18Türkiye'deki kanunlar insanları, gençleri veya evliliğe teşvik mi ediyor sizce yoksa aklınız varsa evlenmezsiniz mi diyor kanunlarımız?
24:27Aslında tam şu sıralarda yürütmeye çalıştığım bir çalışma var.
24:31Erkekler neden evlenmek istemiyorlar diye.
24:35Şimdi oradaki...
24:36Tabi güzel bir sıkıntı var.
24:37Evet yani bu sadece aslında Türkiye'ye de özgü değil.
24:41Şöyle bir şey var.
24:43Bugüne kadar çalışmalarda hep böyle feminizm üzerine yani çok da tepki alacağım biliyorum ama hep böyle feminizm üzerine, kadın sorunları üzerine hem akademik dünya hem işte medya dünyası hem de işte televizyon dizilerinde çok fazla konuşuldu.
25:02Evet kadınlar gerçekten çok büyük sorunlar yaşıyordular.
25:05Yani erkek şiddetin işte haberlerde her gün görüyoruz uğruyorlar birçok kadın.
25:10Burada büyük sorunlar var ama modern toplumda konuşulmayan bir olgu var.
25:18Erkekler.
25:19Hani kimse erkeklerin ne duygularını, hislerini, yaşam içindeki dertlerini, sorunlarını, modern toplumun içindeki sorunlarını yani modernite sadece kadın problemini yaratmadı.
25:34Aslında bunun bir de karşı tarafı var.
25:36Erkek sorununu, erkek sorunu çok fazla konuşulmuyor.
25:40Erkeklerle ilgili konular üzerinde hatta konuşanlar bazen adeta taşlanıyor, linç ediliyor.
25:47Evet Türkiye'de mesela, Türkiye'de değil bu aslında Amerika Birleşik Devletleri'nde de benzer sorunlar var.
25:54Erkekler evlilik ve çocuk konusunda daha temkinli davranıyorlar.
25:59Çünkü duygusal sorumluluk tamam kadınlara verilmiş vaziyette ama erkeklerin de mesela çocuklarınla ilgilenme ya da boşandıktan sonra çocuğun velayetine sahip olma talepleri çoğu zaman görülmüyor.
26:15Ya da işte nafaka soru konusu, işte bir günlük bile evli kalsanız kimi zamanlar, bir ömür boyu bazen nafaka ödemek zorunda kalan erkekler var.
26:25Mesela bu konu çok fazla gündeme gelmiyor.
26:29Ya da gündeme geliyor belli dar çevrelerin içinde geliyor.
26:32Ya da işte belli siyasi görüşleri olan insanların sadece dertleriymiş gibi sunuluyor.
26:38Halbuki bu her türlü siyasi görüşten, toplumun her katmanından insanın konuştuğu ama büyük çoğunluğunu belki de dile getirmekten çeşitli nedenlerle, bazen mahalle baskısı nedeniyle dile getirmekten çekindiği konular.
26:54Bu nedenden dolayı da erkekler biraz daha evlilik konusunda çekingenler.
27:00Kadınların da tabii kendilerine göre haklı gerekçeleri vardır ama hani ben erkeklerle falan konuştuğumda da o sorumluluğu almak istemiyorlar.
27:10Aynı zamanda da evlilik kurumunda çoğu zaman hani erkek çok hakimmiş gibi görünüyor ama erkekler evin içindeyken aslında o kadar da söylendiği kadar evin eskisi gibi lordu, kralı, değiller sultanı, değiller.
27:25Sanki yönlendiriliyormuşuz gibi hissediyorum hocam.
27:28Yani o eski hani şöyle bir şeydi hani çok daha net olarak söyleyeyim size.
27:35Eski zamanlarda erkek çalışır, para kazanır, eve gelir işte evine geldiği zaman orada bir huzur rahat arar idi.
27:44Şimdi erkekler çalışıyorlar, eve geliyorlar ama eve geldiklerinde ev işleriyle de ilgilenmek zorundalar.
27:53Evet ama eskisi kadar sözleri geçmiyor işte hafta sonları işte ellerinde çocuk taşıyorlar.
28:00Yani eski zamanın o konforlu erkekler için tırnak içinde söyleyeyim konforlu evlilik hayatı yok.
28:06Olmadığı için de o zaman diyor ben madem bu kadar çalışıyorum, ediyorum, işte kendimi hırpalıyorum, çoğu zaman da sevilmeyen adam oluyorum.
28:19E niye bu işin içine gireyim deyip çoğu zaman yani en azından benim konuştuklarımdan bahsediyorsa.
28:25Ya o zaman ben mümkün oldukça bundan uzak durayım.
28:29Yani kadınlar ve erkekler için aslında bakacak olursak geçmiş zamanların iki tarafta avantajlı konumunu hem korumak istiyor ama aynı zamanda da karşı taraftan bir takım yeni beklentilerimiz oluşuyor.
28:43Yani oyunun kuralları yeniden oluşturuluyor.
28:46O yüzden de kadınlar ve erkekler birbirlerine evlilik konusunda özellikle daha şüpheyle bakıyorlar.
28:54Yani hem benim istediğim gibi olsun ama eski avantajlar da olsun.
28:59Erkek de kadından bir takım taleplerde bulunuyor ama kadında ben de çalışıyorum ben de para kazanıyorum artık diyor.
29:05Ya da işte kadında işte ben de çalışıyorsam sen ev işini yapacaksın diyor ondan başka taleplerde bulunuyor.
29:11Ama ötekisi ben erkeğim diyor.
29:12Ötekisi ama ben kadınım diyor sonra işlerine gelince de.
29:15O yüzden de birçok aile içi modern toplumdaki aslında sorunların, şiddetin kaynağı henüz bu yeni kuralların diyelim, oyunun yeni kurallarının taraflarca tam olarak içselleştirilmemesinden.
29:30Yani bu aile iç dinamiklerden bahsediyorum.
29:33Hukukta baktığımızda hani ömür boyu nafaka vesaire belki geçmiş zamanlarda haklı gerekçeleri vardı.
29:42Hani kadınların iş hayatında, emek piyasasının içinde olamadıkları dönemlerde, işte bir kere evlenen kadının belki toplum tarafından işte daha evlenmesi ya da sosyal hayatı karışmasının zor olduğu zamanlar için
29:57haklı gerekçeleri olmuş olabilir ama toplum artık o eski toplum değil.
30:02Orada da büyük değişimler oldu.
30:04Nasıl aile yapısında işte bu kurallar, oyunun kuralları yeniden değişiyorsa bu nafaka ya da buna benzer konular hem kadınlar hem erkekler için dezavantajlı olan konularda da
30:16oralarda bir takım değişikliklerin, düzenlemelerin yapılması sanki bir ihtiyaçmış gibi geliyor bana.
30:21Evet, peki bu bizim kendi ülkemizde devletimizle ilgili sorduğum soruydu.
30:28Kendi içimizde halletmemiz gerçekten yenilememiz gereken noktaların, durumların gelişen toplumla, eskiye nazaranla, farklı olan toplumumuza entegre edilmesi gereken kurallar, kanunlar malzumesinin olması gerekiyor.
30:41Peki bir de şimdi biraz komplo teorisyenlerin dikkatini çekecek bir soru da soracağım şimdi size.
30:48Yeni dünya düzeni arzulayıcıları var derler hep böyle dünyayı belli bir nüfusta tutmak isteyenler, milyon seviyesini indirmek isteyenler, milyardan.
30:57Bunu isteyenler, bunun için politika üretenler, yürütenler hatta böyle belli başta aileler var derler kimileri.
31:04Bu inanılır veya inanılmaz komplo olarak görülür veya gerçek olarak görülür kimi taraflarca.
31:09Peki bir de şimdi bunların aparatı olduğunu söylenen oluşumlar var ki gerçekten hem bizim kültürümüzde hem inancımızda hiç toplumumuzda alakası olmayan gelişmeler cereyan ediyor.
31:23Sizler de sosyologsunuz bu konuda ciddi noktalara gelmiş birisiniz.
31:28Sizler daha çok bunlara maruz kalıyorsunuzdur, karşılaşıyorsunuzdur.
31:33LGBT denen bir olay var.
31:34Şimdi bu LGBT sadece özgürlük veya cinsiyet eşitliği veya çeşitliliğini savunan özgürlükçü bir yapı mıdır?
31:44Yoksa aslında bizim aile yapımızı ve doğurganlık oranımızı düşüren de önümüze konulmuş en büyük kayalardan, barajlardan, engellerden biri midir?
31:54Şimdi komplo kısmı dediğiniz gibi komplo olup bunu biz biliyorsak zaten o komplo mudur?
32:03İşin o kısmı var ama şunu tabii ki düşünmek gerekir.
32:07Dünyanın her tarafında çeşitli gruplar, çeşitli ideolojilere sahip olanlar, güç odakları kendi amaçları için bir takım çalışmalarda elbette bulunuyorlardır.
32:21Bulunmamaları zaten işin duasına aykırı.
32:25Nasıl biz kendimize göre bir takım çalışmalarda bulunuyorsak bir başkası da tabii ki bulunacak.
32:30İşin o tarafı kültür savaşları diyelim bu kısmına elbette ki oluyordur.
32:34Komplo oluyordur, kültür savaşı dersek açığa da çıkmış olur.
32:38Kimin ne olduğu belki daha net olarak söyleyebiliriz.
32:41Bu birinci kısmı.
32:43İkinci kısmı hani aile yapısının değiştirilmesiyle ilgili aslında adını vermeyeyim ama mesela Türkiye'de daha doğrusu dünya çapında olan bir şey var.
32:53Televizyon platformu var diyelim.
32:56Platform üzerinden de işte sizin biraz önce bahsettiğiniz bir LGBT.
33:00Şimdi yapılanma deyince orada böyle sanki bir örgüt varmış gibi falan belki düşünülebilecek.
33:05Hani onu da biraz daha tırnak içine koyarak söyleyelim.
33:08Şimdi her toplumda hani cinsel yönelimi farklı olan insanlar vardır.
33:14Şimdi bu sosyologlar ve biyologlar da üzerinde çalıştığı bir konu.
33:18Hani bu ne kadarı bizim genlerimizden, biyolojimizden kaynaklanıyor.
33:23Ne kadarı sosyal çevremizden öğreniliyor.
33:28Açıkçası bununla yapılan kesin bir sonuç yok.
33:30Hep şöyle söyleniyor.
33:31Evet genlerin çok önemli etkisi var ama sosyal çevre de etkiliyor.
33:35Demek ki çevreden de bir miktar etkilenebiliyoruz.
33:38Ama hani bütün çalışmalar şunu da gösteriyor.
33:41Bütün toplumlarda ister İngiltere'ye eklediğin, ister Japonya'ya eklediğin, ister işte Türkiye'ye geliyor.
33:46Hani yüzde iki, yüzde üç civarlarında oynuyor.
33:48Hani böyle ne onlara çıkıyor ne daha aşağısına iniyor.
33:51Hani bu sabitlikte biz hani genlerle ilişkisinin falan olduğunu da gösteriyor.
33:56Şimdi bana kalırsa en büyük sorunlardan bir...
33:58Yani bu da şunu gösteriyor diğer tarafıyla.
34:00Hani nüfusun artması ya da düşmesine çok büyük etkisi bu haliyle olmaz.
34:05Şimdi bu platformlarda benim en çok dikkatimi çeken,
34:11hani bunun toplumsal nüfusun temsili diyelim,
34:15yüzde iki ise hani bir dizi, bir film, hayatın akışı içinde diyelim.
34:20Bu oranlarda olmasında bir kötü niyet arama.
34:23Ama çok zorlama bir şekilde, olur olmaz yerlerde,
34:30işte sanki toplumun yarısı, neredeyse büyük çoğunluğu böyleymiş,
34:35böyle bir yaşam tarzının içindeymiş,
34:38bu abartılı bir şekilde gösterilmeye başlıyorsa,
34:43orada bir soru işareti olduğunu söyleyebiliriz.
34:47İşte bunun muhatıpları işte biz toplumsal çeşitliliği göstermeye çalışıyoruz.
34:52İşte eşitlik vesaire diyorlar.
34:55Ya toplumsal çeşitlilik ise, o zaman her çeşitlilik olduğu kadarıyla olur.
35:00Hani zorlaması olmaz.
35:02Hani yüzde ikidir de yüzde üçtür.
35:04Hani siz gösteriyorsunuz ama dediğim gibi bunu çok yüksek gösteriyorsanız,
35:08burada hani en başta söylediğim o kültür savaşlarının içinde
35:10birileri bir şeyleri yapmaya çalışıyorlar diye
35:14en azından ben bir bilim insanı olarak şüphe duymaya başlarım.
35:18Hani o kısmını söyleyeyim.
35:20Ha, buradan dünya nüfusunu değiştirebilirler mi?
35:25Ya bana zor geliyor.
35:27Yani çünkü oranlar düşük.
35:30Hani ne kadar artırmaya çalışırsanız çalışın.
35:33Hani insanın fıtratı vardır.
35:35Sizin yöneliminiz, bir erkeğin bir kadına ise, ne olur ben bir film izledim, iki film izledim.
35:41O kolay kolay değişmez.
35:43Ama gençler de, ergenler de, çocuklar da bu, özellikle onların dizilerine, filmlerine kadar yansıdığı için söylüyorum.
35:51Ve onların kafalarında önemli soru işaretleri, kimlik çatışmaları, cinsel kimlikleriyle ilgili çatışmaları doğurma ihtimali fazla.
36:03Çünkü yani olmayacak şeyler var.
36:06Hani burada dile getirmeyeyim ama olmayacak manzaralar.
36:09Yani Türk toplumu da değil sadece.
36:12Hani bunu Polonya'ya da gitseniz, Fransa'ya da gitseniz, oradaki ortalama makul ailelerin, toplumun parçasının içinde olmayacak şeyler.
36:22Ki oralarda da zaten, kimi çevreler tarafından, işte bu platformdaki diziler, filmler eleştiriliyor bu nedenlerden dolayı.
36:33Hani bu sadece Türkiye'ye yönelik bir kültür savaşı değil.
36:38Aslında Batı'nın kendi içinde de çok fazlasıyla tartıştığı, konuştuğu, oradaki siyasilerin de, kamuoyu önderlerinin de dile getirdiği zaman zaman rahatsızlık uyandıran bir unsur.
36:51Çeşitlilik tabii ki her toplumda vardır.
36:55Ama bu çeşitliliği olduğundan çok farklı bir şekilde yansıtmak bence kötü niyetli.
37:00Peki şu anda bizim akranlarımız veya yaşını almış kişilerin bu kültürel zorlamadan, LGBT zorlamasından veya gibilerinden etkilenmesi düşük diyorsunuz.
37:14Ama gençlerin, çocuklarımız bilhassa bundan etkilenebilir mevzusu var ya.
37:18Şimdi bu yoğunluk kültürel ve bu LGBT propagandası çocuklarımıza işlendiği takdirde şu anda nüfusumuz için çok bir sıkıntı oluşturmasa, gelecek nesillerimiz adına büyük bir sorun oluşturmaz mı hocam LGBT?
37:33Yani bunu öngörmek zor.
37:38Testlerini yapamadığımız, ben bir bilim insanı olarak söylüyorum, bir siyaset konuda çok daha rahat konuşabilir, şu olur bu olur diyebilir tabii ki ama
37:47ben bunun bir testini, araştırmasını yapmadan söyleyemem ama dediğim gibi oransal olarak eğer insanlar şu anda %2.13 oranında çocuk doğurmaya devam ederlerse eğer,
38:03hani orada bir LGBT bireyler olmuş, başka bir şey olmuş bu onu çok büyük etkileyeceğini düşünmüyorum ama şu anda tabii söylediğim tamamen spekülasyon,
38:14hani bunun bir araştırmasını yapmadan net bir şey söyleyerek, bu titreyle dinleyicilerimizi yanıltabilirim diye ondan korkuyorum açıkçası.
38:22Yoksa elbette ki ileriye dönük, toplumsal yapıda bir değişim yapacağı öngörülebilir.
38:30Yani geleceğe yönelik, bakın çocuk yapmayanların, şu anda mesela çocuk istemiyorum diyenlerin, önemli bir kısmı zaten LGBT falan değil.
38:40Ya da evlenmek istemeyenlerin önemli bir kısmı, bu bireyler değil.
38:45Hani biz heteroseksüellerde şu anda asıl büyük bir problem var.
38:50Evet, işte şu anda bizde olan sorun, ona evrilir mi acaba gelecekte endişemiz var onun için?
38:57Yani şu anki der, keşke evlenmek çocuk sahibi olmak isteseler, şu anda onlar için böyle bir tehdit ya da ona maruz kalmamış olmalarına rağmen,
39:06böylelerse, gelecekte muhtemelen çok daha büyük değişimler olabilir diyeyim.
39:11Evet, dileriz ki olmaz kıymetli hocam.
39:13Bizler en az 2 çocuk yapmaya, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın tavsiyesiyle de en az 3-5 çocuk yapmaya devam ederiz.
39:20Hem ülkemiz adına hem de kendi ailemiz adına güzel müreffeh, güçlü geleceklerde devam ederiz güzel sohbetlerimize diyorum.
39:27Ben teşekkür ediyorum yorumlarınız için.
39:29Ben çok teşekkür ederim yayına davet ettiğiniz için.
39:32Teşekkür ederiz.
39:33Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Barış Erdoğan hocamız bizlerleydi.
39:38Geleceğimizi konuştuk, nüfusumuzu konuştuk kıymetli izleyiciler.
39:41En az savaşlar kadar önemli olan nüfus sorunumuzu konuştuk kıymetli hocamıza.
39:47Kendisine bir kez daha teşekkür ediyoruz.