T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile T24 editörü Hazal Sipahi’nin dizi ve film gibi yapımları tartıştığı Ekran Aşkına’nın yeni bölümünde Kızıl Goncalar dizisi mercek altında.
Kızıl Goncalar, seküler bir Atatürkçü olan Levent (Özcan Deniz) ve mutaassıp bir tarikatın içinde yaşayan Meryem’in (Özgü Namal) kaderlerinin kesişmesini konu alırken, inanç ve fikir ayrılıklarına rağmen "evlat" söz konusu olduğunda anneliğin/babalığın birleştirici gücüne dikkat çekiyor.
Kızıl Goncalar, seküler bir Atatürkçü olan Levent (Özcan Deniz) ve mutaassıp bir tarikatın içinde yaşayan Meryem’in (Özgü Namal) kaderlerinin kesişmesini konu alırken, inanç ve fikir ayrılıklarına rağmen "evlat" söz konusu olduğunda anneliğin/babalığın birleştirici gücüne dikkat çekiyor.
Category
📺
TV ve DiziDöküm
00:00T24'ün Ekran Aşkına programından herkese merhaba. Ben Ayşenaz Bulamur.
00:14Ben Azal Sipahi. Ekran Aşkına'da bizi ekrana bağlayan dizi ve film gibi yapımları mercek altına alıyoruz.
00:20Peki hocam bugün merceğimizin altında hangi yapım var?
00:23Bugün kızıl goncaları tartışalım. Tarikat üyesi Meryem'e ikizlerinden birinin doğumda öldüğü söylenmiş ve Dr. Levent de kimseden habersiz bebeği sahiplenmiş.
00:3416 yaşındaki Mira'nın öz ve üvey aileleri yıllarca birbirlerinden habersiz yaşamış.
00:41Ta ki Levent'in karısı kızının biyolojik annesini evde yardımcı olarak çalıştırana kadar.
00:46Evet Meryem'in ikiz kızları Zeynep ve Mira'dan bahsettik. Onlar 16 yaşındalar.
00:51Meryem'in bu ikiz kızları işte 14-15 yaşlarında doğurduğuna dair hani çocuk yaşta doğurduğuna dair bir anlatı var dizide.
01:00Böyle bir hesaplama yaptığımızda Meryem Tatlıs'a yani Özgün'e malın canlandırdığı Meryem 31-32 yaşında olması gerekiyor.
01:08Meryem 31-32 yaşındaysa Meryem doğum yaparken doktor olan Beste'yle Levent'in hani Özcan Deniz'le eşinin o zamanlar 30'lu yaşları başında desek şimdi işte 40'larında olması gerekiyor.
01:21Ama biz böyle sanki şey bir şey izliyoruz yani Meryem ve Levent akranlarmış gibi bir şey izliyoruz.
01:27Yani sırf Özcan Deniz'le Özgün'e malı partner yapacağız dizide diye sanki birazcık hesaplar şaşmış gibi geldi bana.
01:35Neyse Meryem'in yaşını bir kenara bırakalım ve dizinin ismiyle başlayalım.
01:39Kızıl Goncalar ismi seçimi neyi sembolize ediyor dersiniz?
01:43Yani bana göre sanki yaşadığımız toplum henüz açılmamış ya da açılmak üzere olan bir gonca ve zıt kutupların buluştuğu bir dünyaya açacak bir çiçek.
01:54Ve bu hayalin tomurcuklarını atanlar da aslında iki farklı halde büyümüş ikizler.
01:59Kızıl Goncalar'ın kızıldığı da diğer renkleri bastıracak kızıllık da değil.
02:05Böyle öfkenin ve tutkunun kızılığında açacak çiçeklerle beraber Levent'lerin, Meryem'lerin belki yan yana durabildiği ve tartışabildiği bir toplum hayali kuruyoruz.
02:17Evet mesela Kızılcık Şerbeti'nde de Arslan Kadınları ve Ünal Ailesi arasındaki çatışmayı bu defa Kızıl Goncalar'da laikler ve faniler arasında izliyoruz.
02:27Faniler bir tarikat işte laik isimde bu Doktor Levent'in temsil ettiği cenah diyelim.
02:33Peki bu iki cenahta neler oluyor Kızıl Goncalar'da?
02:37Bence faniler de laikler de Zeynep ve Mira kardeşler gibi sevgi ve çatışmadan besleniyorlar.
02:45Ve bu laik doktorun yetiştirdiği Mira ve türbanlı kardeşi Zeynep baştan birbirlerine kıyafetlerinden dolayı pisliyorlar ama bu öfkeyle bakan gözler de zamanlı sevgiyle pırıldıyor.
02:58Önyargılarını yıktıkça toplumsal kardeşliği de aslında işaret ediyorlar ve bu Cüneyt Efendi de farklılıkları sorguluyor.
03:07Bu psikiyatrist Levent'e diyor ki siz mesleğinize tapıyorsunuz.
03:11Herkes bir şeye tapar dediğinde de aslında laiklerin de gayet inançlı olabileceğini sorguluyor.
03:18Zaten neye ya da kime taparsa tapsın herkes birer fani.
03:22Evet ve hani bu iki tarafın çatışmasının yanında aynı zamanda tarafların içerisinde iç çatışmalar da mevcut.
03:30Mesela işte son bölümlerde seküler cenahtan olan Hande işte ne kadar gazeteci olsa da öyle de olsa eğitimli bir kadın da olsa o da kendini bir sahte gurunun peşinde buluyor.
03:43Ve işte hani orada da aslında bir seküler bir tarikatı izliyor oluyoruz ve ailesi de onu buradan kurtarmaya çalışıyor.
03:50Başka nelere örnek verebiliriz bu cenahların iç çatışmalarına?
03:53Bence dizinin en büyük başarısı iki tarafında homojen olmaması zaten.
03:59Ve bir Atatürkçü Levent'in kardeşi Hande yetmez ama evet dediği için böyle ailede bir vatan haini ilan edilmiş.
04:07Ve Cüneyd'e göre de bütün tarikatların aynı olduğunu düşünmek çok oryantalist bir düşünce.
04:13Hani benzer politik görüşe ya da dini inancı olan karakterler bile farklılaştırılmış dizide.
04:20Evet ve aslında hani böyle çok da ben herkesin de çok da kucaklayıcı bir şekilde karşılandığını düşünmüyorum aslında dizide.
04:29Mesela evet hani işte sekülerlerle dindarların bir arada yaşadığı bir hayat düşülüyor.
04:36Ama hani burada buluşturduğu o hani o tutkal tür milliyetçiliği oluyor dizinin.
04:43Yani başka kimlerle bir arada güzelce uyum halinde hani goncaların açtığı şekilde yaşayacağız ona çok fazla girilmiyor aslında.
04:52Sizin bu milliyetçiliğin Kızıl Goncalar'daki yerine dair söyleyecekleriniz neler hocam?
04:57Evet yani buradaki milliyetçilik kesinlikle birleştirici bir köprü.
05:01Ve o yüzden de birçok insan tarafından da izleniyor fazla tepki çekmeden son zamanlarda.
05:07Mesela bu fanilerden Sadi Hüdayi Bey Doktor Levent'in evine geliyor bir hasta ziyareti için.
05:13Ve bilinmediğin tartışmasına giriyorlar.
05:17İşte Atatürkçü Levent diyor ki tarikatlar yüzünden ne kadar çok insan öldü diyor.
05:21Ama Sadi Hüdayi diyor ki yanlış tedavilerden dolayı da ölenler var hocam diyor.
05:27Ve bu tartışmayı Levent'in hasta babası bölüyor.
05:30Ve diyor ki onlara siz burada tartışırken 7 askerimizin şehit olduğu haberini kaçırdınız.
05:36Benim yerime şehitlere dua edin diyor.
05:39Ve bu sahnede böylece fanilerin sözcüsü bir fizik profesörü o hasta baba.
05:45Ve psikiyatrist aynı milli duyguda birleşiyor.
05:48Evet ve bir yandan da bu daha sonrasında dizinin Cüneyd'in babası Vahid'in de dahil olmasıyla
05:54işte Vahid'in temsil ettiği o artık süprim büyük kötülük yani über kötülük hali
06:01bizim fanilere şükretmemize neredeyse neden oluyor.
06:05Ay beterim beteri var falan deyip biz böyle.
06:08E tamam yani şey hani bu dinler tarikatı o kadar da kötü olmayabilir falan demeye getiriyor neredeyse.
06:14Bir yandan da işte Zeynep'le Cüneyd'in, Zeynep 18 yaşının altında işte 16 yaşlarında
06:20hani böyle aşkına giriyormuş gibi oluyor ama girmiyor.
06:24Hani orası da böyle bana birazcık göz kıstırıyor.
06:28Peki nasıl bir Türkiye'yi ve İstanbul'u izliyoruz biz Kızıl Goncalar'da?
06:33Biz şimdi yıllardır diziler üzerinden böyle İstanbul'u yıllarda yaşayan eğitimli, seküler karakterlerle hayal ettik
06:41ve Kızılcık Şerbeti ve Ömer dizileri başörtülü kadınları ve müezzinleri ekrana getirerek bana göre çığır açtı.
06:49Kızıl Goncalar ise modern İstanbul'un göbeğindeki mürşitlerle ve çocuk yaşta evlendirilenlerle
06:55bizi tanıştırarak bana göre tarih yazdı ve eşlerin birbirlerini kırbaçladığı
07:02müziğin bile yasak olduğu dergah izleyicileri şaşırttı.
07:06Peki Kızıl Goncalar'ın iki canahının kadınları nasıl poşetleniyor?
07:11Şimdi layık kadınlar kurtarıcı rolde değil ve bence bu çok güzel
07:15ve özellikle Levent'in karısı bu evlat edindiği Mira'yı da bırakıp gidiyor
07:19hatta onu sevip sevmediğinden bile emin değil.
07:23Hani biz dizilerde hiç böyle bir annelik temsili niyeti görmedik şimdiye kadar.
07:27Levent'in hamile kardeşiyse bu arada seküler bir tarikata katılmış.
07:31Fakat öte yandan da dizi bu türbanlı kadınların güya cahil ve edilgen olduğu söylemini de başarıyla kırıyor.
07:39Çünkü bu çocukken evlendirilen Meryem kadınların rol yaptığı evlilikleri tiyatroya benzetiyor
07:46ve diyor ki çocuk olmasa hiçbir kadın koca karşı çekmezdi diyor.
07:50Ve kendinden emin ve güçlü Meryem Levent'i de izleyiciyi de ön yargılarımızda yüzleştiriyor.
07:57Evet ve hani Beste keşke hiç geri gelmeseydi hani öyle bir annelik izlemedik
08:02ilk bölümlerde terk etmişti gitmişti falan filan sonra bir geri geldi.
08:06Keşke hiç geri gelmeseydi çünkü o anlatıyı aslında kırdılar orada
08:11ben seni seviyorum ben senin annenim ona bağladılar yani.
08:14Peki faniler ve layıklara yönlendirilen ortak eleştiriler neler hocam?
08:19Bence iki tarafta kadınlar üstünden üstünlük kurmaya çalışıyor
08:24ve Meryem'in de bu üstün zekalı kızı Zeynep bunu açıkça ifade ediyor
08:29ve diyor ki sadece açık kızlar okula gidebilir diyenlerle
08:34kızlarını okutmayan faniler aynı diyor bence haklı olarak.
08:38Yani bir yandan evet iki tarafta dizide Mira ve Zeynep gibi aslında anlaşamayan iki kardeşler.
08:43Başka bir yandan da bu Kur'an kursunda çocukların nasıl azarlandığını izledik.
08:49Fakat bir akşam listesindeki de tek fark okul sahibinin Feyza'ya alçak sesle hakaret etmesi.
08:57Bu okul sahibinin ofisinde verimli çalışma rehberi ve merak eden çocuk pankartları asılı
09:04fakat bu okul sahibi Türbanlı Feyza'nın da eğitim hevesini söndürüyor
09:10güya yaşı geçmiş olduğu için ve diyor ki senin evde oturup yan gelip yatma şansın varken
09:16okulda ne işin var diyor ve bu sahnede bu okul sahibinin cinsiyetçi söylemleriyle
09:23ofisinde bu verileri tavlayan pankartlar arasındaki kontrast müthişti.
09:33Peki hocam kızıl goncalar neden izlenir dersiniz?
09:36Bence yaşadığımız toplumu fark etmek adına izlenir.
09:40Doktor Levent'in bir repliği var diyor ki biz Atatürk'ün devrimlerden bugüne nasıl buralara geldik diyor.
09:46Ama biz devrimlerle geçmişten hiç kopmadık ki.
09:49O yüzden bence yaşadığımız toplumu bugünü de fark etmek adına izlenir diye düşünüyorum.
09:54Ve Özgün Amal da Özcan Deniz de bence şöhretlerinden sıyrılarak tamamen Meryem ve Levent'e dönüşmüşler.
10:02Ben oyunculukları da çok beğendim.
10:04Ben de sizin daha önce örneğini verdiğiniz Zeynep'in sadece başı açık kızlar okusun istiyorsunuz dediği
10:12yerdeki o 28 Şubatçı eleştirisini ben de beğenmiştim dizinin.
10:17Onun dışında bazı güzel diyaloglar da var.
10:20Sizin de yine örnekler verdiğiniz gibi.
10:23Peki neden izlenmez dersiniz?
10:25Bence dizi izlenmeli çünkü ekranda bir tarih yazdı diye düşünüyorum.
10:31Yani izleyiciyi akşam yemeğinden sonra fanilerin dünyasına davet etmek cesaret ister.
10:37En son Altın Kelebek ödüllerinde en iyi dizinin İnci Taneleri seçilmesi
10:42bize zaten en iyi dizi kaliterinin daha çok eğlence unsuru olduğunu gösteriyor.
10:47Birçok kişi Dilber'in danslarından sonra Meryem'i gördüklerinde içi karardıklarını söylüyor.
10:54Ve yapımcı da bunu bile bile fanilerin dünyasına bizi çekiyor ve bu yüzden de izlenmeli.
11:00Ben de neden izlenmez sorusuna benim cevabım.
11:04Yani böyle birazcık çok dengeli bulmuyorum eleştiri kısmını.
11:08Yani bu fanilere şükredecek hale gelmemiz kısmı benim için bir soru işareti oluyor.
11:14Yani bir yandan hani fanilere o kadar eleştiri gitmediğinde bir noktadan sonra
11:21Vahid'in işine girmesiyle tarikat güzellemesine döndüğünü düşündüğüm yerler olmaya başlıyor öyle bir şeyde.
11:27Ve tabii ki de burada işte çok karizmatik bir Cüneyt'in olması da etkili.
11:33Seküler tarikatlar söz konusu olduğunda mesela bu işte meditasyon tarikatı diyeyim artık ona
11:39hiç öyle bir şey yok. Çok evil, çok tek boyutlu, çok hani böyle sınırlı kalmış oluyor oradaki şeyimiz.
11:48Bir de hani Cüneyt ve Zeynep'in muhabbetinden artık sıkıldım gerçekten.
11:53Hani bu fanilerin çocuk istismarcısı olduğunu unutuyor gibi oluyoruz böyle olunca da.
12:00Benim de neden izlenmezlerim bu kadardı.
12:02Ben şu konuda sana çok katılıyorum. Empati çok politik bir duygudur.
12:07Yani biz diziyi izlerken neden Cüneyt'i seviyoruz, neden repliklerine bayılıyoruz
12:14ve dizi neden bizi Cüneyt'i sevdiriyor sorusunu düşünmek lazım.
12:18Evet. O zaman bir sonraki bölümde buluşmak üzere diyelim mi?
12:21Evet. Tekrar Yakan Aşkın'la da görüşmek üzere.
12:23Hoşçakalın.