• geçen ay
T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile T24 editörü Hazal Sipahi’nin dizi, film ve belgesel gibi yapımları tartıştığı Ekran Aşkına’nın yeni bölümünde Deha dizisi mercek altında.

Kara para aklayan İskender, ailesini yıllar önce terk eder. İlk karısından olan küçük oğlunu kirli işlerine alet ettiğinde bir trajedi yaşanır. Böylece bir matematik dehası olan Devran’ın intikam hikâyesi başlar.

Aras Bulut İynemli'yi dördüncü kez babasına düşman oğul rolünde izlediğimiz 'Deha'nın bir dâhisi olduğuna emin miyiz?

'Deha' diğer intikam hikâyelerinden farklılaşabilecek mi?

“Bilgi veren dizi” söylemi bir övgü müdür?
Döküm
00:00T24 ekranından herkese merhaba. Ben Ayşenaz Bulamur.
00:13Ben Azat Sipahi. Ekran aşkını da bizlere ekrana bağlayan dizi, film, belgesel gibi yapımları mercek altına alıyoruz.
00:19Peki bu hafta bu bölümdeki konumuz hangi yapım?
00:22Show TV'de yeni başlayan Deha dizisini tartışalım.
00:26Kara para aklayan İskender, yıllar önce ailesini terk etmiş ve kirli işlerine küçük oğlunu bulaştırdığında bir trajedi yaşanıyor.
00:35Böylece bir matematik dehası olan abisi Devran'ın da intikam hikayesi başlar.
00:41Evet, ben de dizinin ilk yayınlanan afişinden konuşarak konuya girelim istiyorum.
00:48Pek çok böyle başarılı oyuncuyu kadrosunda barındırdığı için daha yayına girmeden konuşulmaya başladı bile, beklenmeye başladı bile.
00:57İlk afişte de dizinin başrolleri Aras Burut İğnemli, Uğur Polat ve Taner Ölmez yer alıyor.
01:02Hocam siz hiç Deha isimli bir dizi Türkiye'de yapılsa ve bir dahi konu edilse bu dahi kadın olabilir diye düşündünüz mü?
01:13Şimdi aslında geçmişte iki dizilere baktığımda Ezel dizisindeki Eyşan ya da Yargı'daki Avukat Ceylin çok kıvrak zekalı karakterler.
01:22Hatta erkeklerden çok daha güçlü ve akıllılar ama üstün yetenek ya da zeka maalesef hep erkeklere yakıştırılıyor.
01:31Yani yüzyıllardır nedense erkekler güya doğuştan akıllı, mantıklı kadınlar da duygusal olarak görülüyor.
01:39Zaten İskender'in oğullarından biri Cesur diyor ki bir sahnede kadınlardan beklenen merhamettir, güven, sadakat duygusudur diyor.
01:50Yani akıl değil ve afişte de zaten bunu görüyoruz. Evet üç erkek Cesur, akıllı.
01:56Gerçi şimdi son bölümde bir lisede bir derste Türkiye Devleti'ndeki kadın savaşçılardan bahsedildi.
02:04Belki ileride bu güç dinamikleri değişir. İmre karakteri bu dinamikleri belki değiştirir diye düşünüyorum.
02:11Ama tabii ki baktığımızda da işte bu Taş Kağıt Makas dizisinde Avukat Umut o da üstün zekalı.
02:18Bu dizide de Deha olarak gösterilen en azından şimdilik İskender ve oğlu.
02:24Evet ve mesela bu her başarılı erkeğin arkasında bir kadın vardır tırnak içinde miti.
02:31Dizide Deha'nın yani Devran'ın yani Aras Bulut İnemli'nin oynadığı karakterin ilham perisi ve işte bir nevi iki sene hukuk okuduğu içinde hukuk danışmanı sevgilisi olan karakterimiz Esme ile yeniden üretiliyor aslında.
02:48Ben Aras Bulut İnemli'yi daha önce izlemedim. Yani öyle bir geçer zamanki bir hayal meyal yan gözle izlediğimi hatırlıyorum.
02:56O yüzden çok bilmiyorum ama ekşi sözlükte Aras Bulut İnemli'nin babasıyla çatışan oğul rolünü dördüncü defa bu dizide oynadığını okudum.
03:08Bunlar hangi diziler bilmiyorum. Bilenler yorumlara yazabilir.
03:13Peki başka hangi oyuncular Deha'da canlandırdıkları karakterle bize geçmişte canlandırdıkları karakterleri hatırlatıyorlar dersiniz?
03:22Yani bana göre İskender karakteri Yargı dizisinde çok severek izlediğim Yekta karakterini çok anımsatıyor.
03:30Zatenki karakteri de Uğur Polat oynuyor başarıyla ama replikleri de mimikleri de çok birbirine benziyor.
03:38Yani ben sanki dizide Yekta'yı izliyor gibiyim hala.
03:42Bunun dışında iki dizinin arasında da başka benzerlikler de var.
03:46Hatta Devran'ın evinin girişiyle Yargı'da Ilgaz'ın evinin giriş kapısı neredeyse aynı.
03:53Ve Deha'da pazar günü eğimlenerek belki de zaten Yargı'nın yerine geçmek istiyor ama bence Yargı'nın senaryosu çok daha başarılıydı.
04:02Karakterler birbirlerinden farklılaştırılmıştı. Kıyafetlerinden repliklerine hepsi farklıydı.
04:08Mekanların çok daha fazla bir ruhu vardı ama burada henüz en azından bunu görmüyorum.
04:14Evet tam da dediğiniz bu mesele yani Deha'nın Yargı'nın yerine, pozisyona, tahtına aday olmaya oynuyor oluşu ekşi sözlükle de Twitter'da da konuşulmuş.
04:25Bir de dizinin başka yapımlarda çalışan, tutan öğeleri içinde toplayıp her tuşa basmaya çalıştığına dair söylentiler okudum.
04:35Buna dair yorumlar var.
04:37Hangi yapımlar derseniz bunlar, Numbers, Mentalist, Çukur, Ezhel, Sherlock, Gifted, Akıl Oyunları bu konuşulan yapımlardan bazıları.
04:46Yani onların hepsini not alsam burada bayağı bir herhalde yayın saymam gerekiyordu.
04:52Yine mesela Deli Yürek'teki kuşçu karakteri gibi Deha'da da Onur Saylan canlandırdığı Sofi karakterimiz var.
05:02Akıl hocası o da Devran'ın.
05:04Peki intikam hikayesi dedik bu hikayeye. Bu intikam hikayesi nasıl işleniyor?
05:10Bu diğer bahsettiğimiz yapımlarda da intikam söz konusu.
05:14Bu intikam hikayesi, Deha'nın intikam hikayesi diğer yapımlardan bir fark yaratabiliyor mu?
05:20Şimdi intikam bana göre çok işlenmiş bir tema.
05:23Hem sinemada hem edebiyatta.
05:25O yüzden bu temayı tekrar işlemek için çok farklı bir çerçeveden bakmak ve yeni bir yorum katmak lazım.
05:32Bu da çok zor.
05:33Nitekim şimdi Leyla'nın dizisinde de bir intikam hikayesi izliyoruz.
05:36Ama o da yeni bir soluk getiremiyor bu intikam hikayesine maalesef.
05:41Bence bunu en azından Türkiye televizyonlarında en iyi yapan dizi Ezhel'di.
05:46Çünkü orada bir felsefe vardı.
05:49Bu anlatıcı Tuncay Kurtiz'in her cümlesinde bir felsefe vardı bence.
05:55Biz bazen aynı sahnenin farklı versiyonlarını izliyorduk.
05:59Ya da zaman içinde gidip geldiğimiz için hangi karaktere güveneceğimizi bilmiyorduk.
06:05Yani kurgusu çok başarılıydı.
06:07Burada da kumarhane sahneleri biraz Ezhel'i hatırlatsa da maalesef onun derinliği yok.
06:15Bu sebeple de ben intikam hikayesini burada umursayamadım.
06:20Mesela bu dizideki Dedeha'daki baba-oğul çekişmesinin çok yıldızlı sorusu en akıllı kim sorusu da aslında.
06:31Birbirlerini akılla alt etmek üzerine bir çekişme de izliyoruz.
06:37Dizinin başında Devran'ın bir jüri karşısında milyon dolarlık bir matematik problemini çözerken tahtanın üstünde yer alan Atatürk portresine baktığını.
06:48Burada da aslında bir bilim, ilim, ihvan yüceltilmesi yapıldığını görüyoruz.
06:54Ama daha sonrasında spoiler uyarısı vereyim.
06:57Devran'ın kardeşi Bora'nın baba İskender tarafından düşmanların önüne atılıp öldürülmesinden sonra bu bir intikam alma hikayesine dönüşüyor.
07:07Devran ilimi, irfanı, Atatürk'ü, Amerika'daki bursu falan böyle bir kenara atıp mafya oluyor resmen yani.
07:16Silahlar patlıyor, kara para aklanıyor, çatışmalar var, kumar oynanıyor derken Devran'ın dehasını aslında bir şiddet üretme yolunda kullanmaya, intikam için şiddet üretmek yolunda kullanmaya başladığını görüyoruz.
07:30Ve dizi şiddet ön planda çok yüksek safhada.
07:34Bu konuda sizin söyleyecekleriniz var mıdır?
07:37Şimdi Yunan trajedilerinden beri tabii ki şiddet her zaman ön planda ama bunun nasıl işlendiği bence çok önemli.
07:45Ve bizdeki dizilerde çok daha duygu sömürüsüne doğru gidiyor bu şiddet.
07:50Mesela şimdi evet ilk bölümde zaten bir gencin öldüğünü gördük maalesef.
07:56Ve sonra da bu çocuğun sevdiği bir kız vardı ve bu kız başsağlığı dilediğinde dayak yedi.
08:02Arkasından İskender'in eski karısı İskender'in boğazına yapışıp işte sen şeytansın diye avaz avaz bağırdı.
08:08Hep böyle bir gürültü patırtı var dizide maalesef.
08:14Ama şimdi gene yargı dizisini hatırlayacak olursak orada da mesela bir çocuk kaçırılmıştı.
08:20Çok büyük bir trajedi vardı, şiddet de vardı ama hiçbir zaman ağlak değildi.
08:25Yani ağlak olmadığı için de ben çok daha fazla etkilenmiştim izlerken.
08:30Ama burada bakıyoruz işte tabii ki kardeşini kaybeden Devran yerlerde uzun uzun sürünmesini izledik.
08:38Arkasından diğer bir karakter o benim kardeşimdi diye gene bağırıyor.
08:43Ama ben o hüzün duygusu ya da yaz duygusu bana hiçbir şekilde geçmedi.
08:48Evet Aras Bulut İnemli'nin vücut sıvıları da yardımcı olmadı diyorsunuz her türlü gördüğümüz.
08:55Dizinin hikaye ekibinde gazeteci Timur Soyka'nın da yer aldığını gördüm.
08:59Hem gazeteciliği hem de kurgu yazarlığı olsun sanıyorum ki bu para aklama konusunda da bilir kişiliğini konuşturmuş diye tahmin ediyorum.
09:07Çünkü bu para aklama meselesinin dizide 3 dakikada nasıl anlaşılır bir şekilde anlatıldığını söyleyen bir tweet atmış.
09:15Ve demiş ki çorbada tuzum olduğu için söylemiyorum derdi olan bilgi veren sağlam hikayeye sahip çok başarılı bir dizi diye de devam ettirmiş bu tweetini.
09:24Yani kara para nasıl aklana didaktik olmadan izlemek isteyen izleyicilerimize de Ozark dizisini önermek istiyorum.
09:33Peki bu didaktizm demişken sizin dizide başka böyle didaktik bulduğunuz kısımlar var mıydı? Öyeler var mıydı?
09:39Şimdi öncelikle biz Kara Para Aşk diye çok iyi bir dizi vardı geçmişte.
09:44Onu izledik ve bu dizide hiçbir zaman kara para aklama üzerine bir mesajla da bu nasıl yapılır diye hiçbir şekilde anlatılmadı ama biz onu anladık.
09:52Yani bence seyirciyi de o kadar hafife almamak lazım diye düşünüyorum.
09:56Ama burada acaba ya seyirci unuttuysa bir önceki bölümü ya da anlamadıysa diye böyle kısa kısa sürekli bir özetler geçiriyor devamlı.
10:05Mesela bir sahnede işte Devran diyor ki benim kardeşim babasına güvenmenin bedelini ödedi.
10:11Onun istediği para değil bir babaydı.
10:14Yani biz bunları görüyoruz zaten bu kadar açık açık gözümüze sokulmasına.
10:18Bir de flashback'i de tekrar oynatıyorlar.
10:20Bunu söyletiyorlar bir de çocuğun söylediklerini de tekrar da oynatıyorlar.
10:24Evet yani duyarak anlamıyorsak bir de görelim bir önceki bölüme dönüp tekrar bunu izleyelim.
10:30Şimdi gene mesela flashback Eza'da çok akıllıca kullanılmıştı.
10:34Yani biz gene ne izlediğimizi anlamıyorduk.
10:36Çok farklı versiyonlardan izlediğimiz için ama burada tamamen bir ders verme niteliğinde hatırlatma niteliğinde olduğu için de sevmedim.
10:46Ya da başka bir bölümde işte İskender eski evinin önüne gidiyor ve diyor ki evet Devran benim oğlum.
10:52Hani evet ilişkiyi kuramayanlar için tekrar bir altyazı geçelim.
10:56Ve sonra duyduğumuz replikte Devran'dan babaannem sarma yaptı diyor.
11:02Yani hani ben bunu duyduğumda acaba ben benim izlediğim bir dram mı yoksa bir absürt komedi mi izliyorum onu bilemedim.
11:10Yani bu yüzden de dizideki his bana geçmedi.
11:14Ve bilgi veren dizi aslında da bir övgü değil bana göre.
11:19Çünkü bir dizinin tek amacı bilgi vermek değildir.
11:23Yani bizi düşündürmesi ya da toplumdaki bazı konuları meseleleri de sorgulaması lazım.
11:27Evet bu üç dört kere aynı sahneyi ziyaret etmeler hatırlatma yapmalar beni de rahatsız etti dizide.
11:34Ve aslında bu hatırlama meselesini de konusunu da intikam ateşini söndürmemek hatta daha da alevlendirmek için kullanıyorlar mesela.
11:43Ama şöyle bir şey var İskender oğullarının isimlerini bile hatırlamayan çok akıllıydı.
11:48Sonrasıyla kala kalıyorum.
11:50Evet çünkü İskender diyor ki bende yürek yok akıl var diyor.
11:55Ama o zaman sen nasıl hani kumarhanede oğlunu tanımıyorsun?
11:59Hiç mi merak edip bakmadın?
12:01Oğlunun intikam alabileceğini hiç mi düşünmedin?
12:04Ve son bölümde de Cesur'la Devran karşılaştığında bir şaşırıyorlar.
12:08Ve hatta Cesur diyor ki sen gerçekten emin misin üstün zekalı olduğuna?
12:12Çok haklı bir soru.
12:13Çok haklı evet bu bütün karakterler içinde geçerli maalesef.
12:17Evet özellikle mesela bu oğullarının isimlerini hatırlayamadığı büyük abilerin isimlerini hatırlayamadığında
12:24İskender böyle şey oldum bir 9-10 ailesi daha mı çıkacak yani İskender'in acaba ki hatırlayamıyor oldum.
12:33Bir de Devran'ın sevgilisi Esme karakteri de aslında bu iki sene hukuk okuduğu için
12:38hukuk yoluyla adaletin temsiliyken diğer erkek karakterlerimizin adaletlerini kendileri sağlamaya çalışırken
12:48hukuku hiçe saydığı, işlerine geldiğinde polisin varlığını kullandıkları dizide,
12:53işlerine geldiğinde polisi tamamen görünmezleştirdikleri bir kurgu da izliyoruz.
12:59Devran'ın da büyük ihtimalle babasına dönüşmekten korkarken babasına dönüştüğü bir hikaye izleyeceğiz gibi geliyor.
13:07Zaten 3. bölümde de babasıyla iş birliği yapmak durumunda kaldık.
13:18Deha dizisi neden izlenir dersiniz?
13:20Karakterlerinin yolculuğunu görmek için belki bir iki bölüm daha izlenebilinir diye düşünüyorum.
13:26Ama bunun için de tabii biraz yani her sahne Devran merkezi olmazsa ve diğer karakterlere çok daha alan açılırsa belki izlenebilinir.
13:36Ben de hani bulaştım bir kere acaba bakar mıyım diye YouTube ana sayfama düşerse belki o zaman bakarım diyorum.
13:44Ama büyük ihtimalle o da çok olmayacak gibi duruyor. Peki neden izlenmez dersiniz?
13:49Biz İntikam hikayesini çok izledik ve çok daha iyi yapımlar izledik bu konuyla ilgili.
13:54Yani burada bana göre biraz oyunculuklar da abartılı, mekanların henüz bir ruhu yok.
13:59Yani replikler de çok etkileyici değil. O yüzden bence hiç izlenmese de olur.
14:05Evet oyunculukları ben de tiyatral buldum. Özellikle bu ilk afişte yer alan üçlümüzün oyunculuklarını.
14:11Ve hani bu Vurdu'yu, Kırdı'yı, Mafya'yı ve Erko'ları böyle bir çerçeveden izlemek istemiyorum.
14:19İzleyeceksem de hani hakkımı saklı daha iyi yapımlara tutmayı istiyorum.
14:25O zaman bir sonraki bölümümüzde buluşmak üzere diyelim mi?
14:28Evet bir sonraki Ekran Aşkına da tekrar görüşmek üzere.
14:30Görüşürüz.