SAY ni DOK | World Mental Health Day - video Dailymotion

PTVPhilippines

SAY ni DOK | World Mental Health Day   For more news, visit:  ►https://www.ptvnews.ph/  Subscribe to our DailyMotion Channel: ►http://www.dailymotion.com/peoples-television-incorporated  Subscribe to our YouTube channel: ►http://www.youtube.com/ptvphilippines  Like our Facebook pages: ►PTV: http://facebook.com/PTVph  ►Rise and Shine Pilipinas: https://www.facebook.com/riseandshinepilipinas  Follow us on Twitter:  ►http://twitter.com/PTVph  Follow us on Instagram: ►https://www.instagram.com/ptvph  Watch our livestream on:  ►http://ptvnews.ph/livestream/ ►https://www.dailymotion.com/PTVPhilippines  Watch our News Programs, every Mondays to Fridays  Rise and Shine Pilipinas - 6:00 - 8:00 am Bagong Pilipinas Ngayon - 12:00 - 1:00 pm Sentro Balita - 1:00 pm - 2:00 pm Ulat Bayan - 6:00 pm - 7:00 pm PTV News Tonight -  9:30 pm - 10:30 pm  Saturday & Sunday: ►Ulat Bayan Weekend - 6:15 pm - 7:00 pm

Transcript

00:00Magandang umaga mga ka-Rise and Shine Pilipinas. Ito po ang Seyni Doc at ako po si Doc Vides mula sa kagawara ng kalusugan.

00:10Ako ang makakasama ninyo para alamin ang Seyni Doc pagdating sa iba't ibang usapang pangkalusugan.

00:19Mahalaga ang maayos na mentalidad ng bawat isa.

00:23Ngunit nagiging hadlang sa malaya at maayos na pagkilos ang pagkakaroon ng problema dito.

00:30At para mas palawaking pa ang kamalaya ng publiko tungkol sa mental health,

00:36ay taon-taong pinagdiriwang ang World Mental Health Day.

00:41Para pag-usapan yan, ay makakasama natin si Dr. Maria Regina Hechano Baalampay,

00:48isang Doctor of Philosophy, Registered Psychologist, at Chief of Party ng USAID Renewed Health.

00:56Welcome to Rise and Shine, Doc.

00:59Good morning, Doc V. And good morning sa ating viewers ng Rise and Shine.

01:04Sa kasulukuyan, papano nyo po mailarawan ang estado ng mental health ng mga kababayan nating Pilipino noon at ngayon?

01:15Naku Doc V, alam nyo ba na ayon sa 2021 National Mental Health Survey,

01:21meron tayong 10% or 1 of 10 Filipinos ang may mental, neurological, or substance use disorder.

01:29Meron palang isa sa 10 Pilipino ang may problema sa kaisipan.

01:35Ano po naman yang mga karaniwang mental health concerns or issues ng mga Pilipino?

01:41Meron tayong tatlo. Yung pinaka-common ay anxiety.

01:46Ang susunod ay alcohol use disorder o yung pagkalulon sa alcohol.

01:52Yung pangatlo naman ay yung depressive disorder.

01:56So yung sinabi po ninyong anxiety, yun yung pag-alala and then pag-inom ng alak.

02:02Sobrang pag-inom ng alak.

02:04At depresyon.

02:05Depresyon, pagiging malungkutin.

02:09Ano-ano ang mga hakbang upang masolusyonan itong mga nabanggit po ninyo?

02:14So unang-unang mahalaga, prevention.

02:17So self-care. Mahalaga nasa batang edad pala, matuto tayo na alagaan ng sarili natin.

02:26So kasama dyan yung physical, alam nyo yan.

02:29Maayos na pagtulog, maayos na pagkain, ehersisyo.

02:34Pero meron din tayo kasi mga techniques na maaaring matutunan paano maging mas relaxed,

02:40paano mawala yung pangangamba, paanong halimbawa maging hindi kasing maramdamin.

02:50So yung paano i-manage yung emotions.

02:53So self-care, importante.

02:55Self-care, pangangalaga ng sarili.

02:57Yes, doc.

02:58Yung pala yung una-una.

03:00Yung susunod naman ay yung makipag-usap sa kaibigan, sa kamag-anak, sa magulang.

03:08Kasi madalas tinatago natin kung ano mang nararamdaman natin.

03:12Minsan sobrang late na natin nakikipag-usap pag talagang matindi na yung problema.

03:18So yun.

03:19Self-care, makipag-usap.

03:21Makipag-usap. Yung iba'y tinatago, ano ho?

03:24Correct.

03:25Hindi nakikipag-usap.

03:26Tanga.

03:27Yung pala, stimulate natin, encourage ang mga kabataan na makipag-usap, mag-open up.

03:33Opo.

03:34Yung third naman po, sa ating mga eskwelahan, sa mga komunidad, sa workplaces, sana meron

03:41mga programa ng mental health tulad ng screening, tulad ng early intervention, tulad ng prevention.

03:49Para naman, hindi natin hihintayin na may sakit na yung tao.

03:53Meron tayong magagawa ng maaga.

03:56Tapos yung pang-apat, dok, ay yung pagkonsulta sa spesyalista.

04:00Siyempre, pag medyo malala na, dapat siguro sumangguni na tayo sa isang psychiatrist o kaya sa psychologist.

04:09Ano ang sinyales o signals na ang isang tao ay may mental health issues or concern?

04:16Kanino po at saan siya maaaring magpakonsulta?

04:20So, madalas meron tayong limang signs.

04:24Ang tawag namin ay five D's.

04:27So, yung first D, deviation.

04:30Deviation, pagkakaiba.

04:32So, dalawang baga yan.

04:33Una, nag-iba ba siya ng ugali?

04:36Nag-iba ba siya ng halimbawa yung mood niya?

04:40Kunyari, dati masayahin siya, tapos biglang nanahimik siya.

04:44O dati, okay naman siya, pero ngayon tulog siya ng tulog.

04:48So, may nag-iba ba.

04:50Pero, yung deviation, pwede din, iba ba siya sa karamihan.

04:56Halimbawa, naalala nyo yun yung pandemia, diba?

04:59So, talagang yung sitwasyon naman, talagang nakaka-anxious yun.

05:03So, kung anxious ka nung panahon na yun, medyo normal yun.

05:06Pero, halimbawa, kung karamihan ng tao hindi anxious, pero ikaw ay anxious, we consider that a deviation.

05:13Yung pangalawang D naman, ay duration.

05:17So, gano'n na siya katagal na nakakaramdam nito.

05:21Yung ilang araw pa lang, medyo okay pa yun.

05:24Pero, kunyari, dalawang linggo na, isang buwan na, medyo may sinyales na yun.

05:30Kakaibana, yung kanya ikinikilos.

05:32Oo. Pagkatlo, pagkatlong D ay distress.

05:36Distress.

05:37So, nababagabag ba siya sa nararamdaman niya, diba?

05:42Minsan, kung hindi siya yung nababagabag, yung pamilya niya, o yung mahal niya sa buhay, nababagabag ba?

05:50Sa nangyayari sa kanya?

05:52Atsaka yung mga kasama sa trabaho.

05:54Oo.

05:55So, sila yung nakakapansin, na parang iba na siya.

05:58Yung apat na D ay dysfunction.

06:02Ibig sabihin, hindi na ba niya nagagawa?

06:05Yung normal niya dapat nagagawa?

06:07Halimbawa, studente siya, tapos hindi na siya nakakaaral.

06:11Or, nagtatrabaho siya, pero parang hindi na siya nakakatrabaho ng maayos.

06:16Oo.

06:17Yon ang dysfunctional.

06:18Yung pinakahuling D ay danger.

06:21Ibig sabihin nun, meron bang panganib sa sarili?

06:26Meron bang panganib sa ibang tao?

06:29So, halimbawa, medyo sinasaktan na niya sa sarili, or nananakit siya ng ibang tao.

06:35Yan po ang ating five D's na titinga natin kung may problema na ang isang tao na mental.

06:42Bukas po, October 10 ay pinagtiriwang ang World Mental Health Day.

06:47Ano po ba ang theme nito at gaano po ito kahalaga?

06:51So, ang theme po ng Mental Health Day ay,

06:55It's time to prioritize mental health in the workplace.

06:59Ah, talagang sa workplace ngayon ang tutok.

07:03Dahil karamihan kasi ng adults sa Pilipinas ay nagtatrabaho.

07:08So, ang sinasabi natin sana huwag nating kalimutan na kahit sa magtatrabaho sa ating workers,

07:15bigyan po natin sila ng suporta.

07:17Paano naman po yung mga common tao? Halimbawa sa palengke?

07:21Oo nga eh.

07:22O yung mga ganon, o yung mga nagmamaneho ng jeep.

07:27So, pwede rin naman. Halimbawa, yung mga employers nila, pwede naman.

07:33O sa halimbawa, yung mga LGU.

07:35Atsaka yung pamilya.

07:36Pwede rin naman po.

07:38So, maganda kung nabibigay din sila ng mga mental health services,

07:42kahit sa ating white collar or blue collar workers.

07:46Tama kayo sa mga local government units.

07:49Ay dapat eh. Laging may servisong nakalaan para sa mga kababayan natin na nagkakaroon ng mga problema sa mental health.

07:59Paano po nakikisa ang mga Pilipino sa celebration na ito?

08:04So, ang mental health ay sobrang mahalaga.

08:07Sana una-una, ituring natin siya kasinghalaga ng physical health.

08:13Kung paano natin pinapangalagaan yung katawan natin, sana ganun din yung pangangalaga sa ating mental health.

08:19So, una-una, ang gusto kong mensahe ay, meron tayong mga tools na maaaring gamitin.

08:24Sabi ko kanina self-care, di ba?

08:26Alam nyo, Dok, nag-develop yung proyekto namin kasama ng USAID at ang DOH.

08:33Ng mobile app, ang tawag natin ay Lusug Isip Mobile App.

08:38Na libre na meron tayong mga resources na pwedeng gamitin patungkol sa self-care.

08:44Libre po ito? Saan po ito makikita?

08:48Para sa mga may mobile phones, pweden nyo siyang i-download.

08:52So, self-care ang tinuturo.

08:54Self-care ang tinuturo dito.

08:56Maraming salamat po sa pagsama sa amin ngayong araw, Dr. Alampay.

09:01Remember that it's okay not to be okay.

09:05Laging alagaan ang ating mga sarili.

09:08Huwag mahiyang humingi ng suporta sa mga taong pinagkakatiwalaan,

09:12o mula sa isang mental health professional.

09:15Ako pong muli, si Doc Vides, ang inyong kasangga sa kalusugan.

09:20Care for yourself, and care for others, for a healthy mind and body.

SAY ni DOK | World Mental Health Day

Category

Transcript

Recommended