Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi; Merkez Bankası faiz İndirmedi ama kasımda indirim sinyali verdi
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Merhabalar. Iıı hem dünyada hem Türkiye'de önemli kritik bir
00:06faiz haftasını geride bıraktık. Iıı gerçekten Fed'in Amerika
00:11Merkez Bankası'nın yaptığı faiz indirimi beklentilerin çok
00:15üzerinde oldu. Ve dolayısıyla önümüzdeki dönemde ııı
00:19özellikle ııı küresel finans sistemini etkileyecek gibi
00:25görünüyor. Merkez Bankası yüzde elli olan faizi serbest
00:30bıraktı. O konuda bir karar almadı ama yaptığı açıklamanın
00:34önemli olacağını söylemiştik. Bu açıklamanın ardından
00:38özellikle yabancı bankalar ve aracı kurumlar ııı Merkez
00:43Bankası'nın gevşemeye başladığını ııı ve Kasım
00:47ayında büyük bir ihtimalle faiz indirimlere başlayacağını ııı
00:52düşünmeye başlamıştı artık başladılar. Yabancı bankalar
00:57ııı çoğunluğu gelecek sene yılbaşından itibaren faiz
01:02indirimlerinin başlayacağını söylüyordu. Ama bu ııı Merkez
01:06Bankası açıklamasından sonra bu tahminleri değişti. E halbuki
01:10bakacak olursak ııı çok fazla açıklamada çok fazla bir şey
01:15yoktu. Değişiklik yoktu. Iıı yalnız ııı enflasyonda ııı
01:21sapma olduğu takdirde daha önceki açıklamalarda parasal
01:25sıkılaştırma ek parasal sıkılaştırma yapılacak
01:28denmişti. Burada o şartlarda ııı para politikası araçları
01:33kullanılacak dedi. Sadece orada parasal sıkılaştırma sözü
01:39sözcüğü çıkarıldı. Iktisatçılar aslında buna ııı
01:43para politikası araçları kullanılacak demek sıkılaşmada
01:47olduğu gibi faiz artışı yapılabilir demektir. Iıı o
01:52yüzden çok fazla bir değişiklik yok dediler ama ııı bu ibaret
01:56ııı piyasalar tarafından olumlu karşıladı. Daha doğrusu faiz
02:01indirmenin başlayacağı yönünde oluştu. Şimdi FED faiz indirdi.
02:08İngiltere, Avrupa Merkez Bankası indirmedi. Endonezya
02:12gibi bazı ülkeler indirim yaptı ama önemli olan FED'in ııı
02:16indirime hem de bu kadar yüksek oranla başlamasıydı. Iıı onun
02:21için önümüzdeki dönem çok değişecek. Geçen hafta biraz
02:24bunu hazmetmeye çalıştı piyasalar ama önümüzdeki hafta
02:27değişim bekleniyor. Aslına bakarsanız FED faiz indirimi
02:32yaptığında altın, petrol gibi MKF fiyatları yükselir
02:37normalde. Iıı ama ekonomide ııı küresel ekonomide hala bir
02:41durgunluk olduğu için petrol ııı fiyatları artmadı. Üstüne
02:46üstlük bu ııı çatışmalar da önemli tabii. İsrail ve
02:49Ukrayna'dakiler. Eee ama altın ııı yükselişe geçti. Eee önemli
02:55oranlar da yükseldi. Eee FED'in faiz indirimi gelişmiş ülkelerin
03:01bu indirime önümüzdeki dönem katılacağı belirtisi eee en
03:06önemli sonucu bizim gibi ülkeler açısından veriyor. Ve
03:10orada faiz getirileri azalan fonlar bizim gibi ülkelere
03:14kayıyorlar. Daha yüksek ııı nispeten yüksek faizi olan
03:18bir kadere. Bize de olması bekleniyor. Ama bununla
03:23birlikte tabii Merkez Bankası'nın ııı aldığı dövizler
03:27karşılığı Türk lirası piyasaya verdiği için bu sefer
03:30piyasadaki aşırı likiddeyi çekmesi gerekiyor. Aşırı parayı
03:34emmesi gerekiyor yani. Şimdiden buna hazırlık yaptığını
03:38görüyoruz Merkez Bankası'nın. Hafta sonunda zorunlu karşılık
03:43kararı çıktı ve özellikle Türk lirası mevduatların zorunlu
03:47karşılık oranları yükseltildi. Eee döviz hesaplarının
03:52düşürültü ııı ama döviz hesapların karşılığına faiz
03:56ödemiyorlar. Türk lirası hesapların karşılıklarına faiz
04:00ödüyorlar. Buradan bir miktar daha piyasadan para çekmesi
04:05bekleniyor. Iıı Merkez Bankası'nın ama döviz ııı
04:09gelişi beklendiği gibi yüksek olursa ek likidde önlemleri
04:15bunlara ek alınması gerekiyor. Likit de bonosu, üç aylık depo
04:19ihalesi gibi kararlar bekleniyor. Şimdi ııı bununla
04:25birlikte Merkez Bankası ııı ve ekonomi yönetimi biraz daha
04:29kendini kuvvetli hissetmeye başladı. FED de yardım ediyor.
04:33FED'in kararı da bundan sonra ııı bizim ekonomi yönetimine
04:38ııı yardım edecek gibi gözüküyor. Küresel şartlar,
04:42petrol cihazları yüksek seyretmiyor. Bütün bunlar işi
04:46kolaylaştıracak gibi ama ııı buna rağmen tabii ki sıkıntılar
04:51var. Iıı dediğim gibi ilik gitti. Yönetimi başta olmak
04:55üzere. Ekonomi yönetimi bunu bir başarı olarak görüyor. Üç
04:59Ekim'de açıklanacak eylül enflasyon rakamıyla yıllık
05:03enflasyon eylülün altına gelecek. Iıı dolayısıyla yıl
05:08sonunda kırk iki, kırk iki, kırk üçlere enflasyon inecek.
05:13Bu da hala ııı yüksek olan enflasyon beklentilerini aşağı
05:18çekecek diye ııı umuyorlar. Iıı biraz da Kasım'da bu indirimi
05:24yapmış ııı yapmayı düşünmelerinin nedeni bizce
05:29Ekim ayı enflasyonu da geldikten sonra yüzde kırk altı
05:34kırk yedilere varacak bir yıllık enflasyonla artık
05:37indirimin başlayacağı yönünde. Iıı bunu bir başarı olarak
05:42propaganda olarak söylüyorlar. Programımızı işliyor diyorlar.
05:46Ekonomi programının ııı şeyin yönetiminin yaptığı bu. Ama
05:50bununla birlikte şimdi ııı fon girişlerinin ötesinde asıl
05:56ülke ııı büyümesini geliştirecek olan doğrudan
06:01yabancı sermaye yatırımı için ııı çabalamaya başladıklarını
06:05görüyoruz. Geçtiğimiz hafta Almanya'daydı. Hazine ve
06:09Valiye Bakanı Mehmet Şimşek ııı buradan sonra yaptığı
06:12konuşmada ııı zaten kendisi de söyledi. Bundan sonra doğrudan
06:16yatırım çekmeye ağırlık vereceğiz diye. Iıı önümüzdeki
06:20hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan BM Genel Kurulu için ııı Amerika'da
06:25olacak. Orada ayrıca Şimşek'in de katılacağı Cumhurbaşkanı'nın
06:30da katılacağı bu sefer Amerikalı yatırımcılarla
06:33toplantılar düzenlenecek. Bunlar planlanıyor. Iıı ama şunu
06:38söylemek lazım. Iıı FED'in faiz indirimi içeride uygulanan
06:43program parasal politika ııı fon girişlerini hızlandırabilir.
06:48Bu hızlanacak da. Iıı dördürüz ııı ve hassas yönetilmesi
06:54gereken bir süreç olacak. Ama doğrudan yatırım için çok daha
06:59önemli şartlar ııı piyasalar bekliyor, yabancılar bekliyor.
07:04Bunların içerisinde enflasyonun tek haneye kalıcı olarak
07:09inilmesi beklentisi var. Henüz burada değil yabancı
07:13yatırımcı. Yüzde yirmiye iner ama aşağısı zor ııı ek tedbiri
07:18alınmazsa diyor. Artı olarak ııı parasal politikaların
07:22enflasyonun yanı sıra ııı doğrudan yabancı sermayesi
07:26gelmesi için hukuk sisteminde reform gerekiyor. Iıı ve hukuki
07:34güvencelerin sağlamlaştırılması gerekiyor.
07:36Bunlarla birlikte ııı adalet ııı şeyinin adaletsizliklerin
07:44giderilmesi efendim ııı şeylerin ııı fikri görüşlerin
07:51daraltılmasının önündeki engellerin kaldırılması gibi
07:54siyasi reformlar gerektiği de çok açık. Bu yüzden şimdiden
07:59baktığımızda bu tür siyasi gelişmeler henüz beklenmediği
08:04için ııı ekonomik gelişmeler olsa bile doğrudan yabancı
08:09sermaye gelmesinin ııı hala bir hali zor olduğunu söylemek
08:13gerekir. Önümüzdeki hafta tekrar görüşmek üzere.