Category
📚
ÖğrenmeDöküm
00:00Uluslararası Tarım Şeyleri Birliği'nin kıymetli takipçileri merhabalar.
00:04Bitkisel üretimde yeni destekleme modelini anlama kılavuzu adı altında bir program yapacağız.
00:10Desteklemeler neyi ifade ediyor?
00:12Gelin bunları detaylı bir şekilde bakalım.
00:19Tarımda destekleme modeli değişti biliyorsunuz.
00:21Geçtiğimiz aylarda hayvancılıkta da yeni bir modele geçirilmişti.
00:25Şimdi hayvancılık desteklemelerinde olduğu gibi bitkisel desteklemelerde de 3 yıllık plan yapıldı.
00:32İlk kez desteklenen üretimden önce açıklandı ve bundan sonradan böyle olacak.
00:37Mazot gübre desteği kesilmediği gibi normalde verilen desteklemelere göre verecek destek en az 3 kat arttı.
00:44Bunu hemen başta söyleyeyim.
00:46Buradan üzerinden örnek verirsek İç Anadolu'da 2024 yılı itibaren de 185 TL olan üretici yeni destekleme modeline göre en az 317 TL alacak.
00:56Bu 600 ve 900'e hatta daha da fazla çıkabilecek ilave desteklerle beraber.
01:01Hayvancılık desteklerinde olduğu gibi bitkisel üretim desteklerinde de ilave destekler çok önemli.
01:07Toplamda temel destek, planlı destek ve üretimi geliştirme destekleriyle beraber 975 TL'ye kadar çıkabilecek buğdaydan aldığı destek.
01:17185 TL'ye bu sene 975 TL'ye de çıkacak. Dikkat edin.
01:22Geçtiğimiz günlerde 2024 yılı bitkisel üretimine verilecek desteklemeler açıklanmıştı.
01:28Bu yılda çiftçi hangi ürünle ne kadar destek alacak belli olmuştu.
01:32Bu modelle yapılan destekler son desteklemeydi.
01:36Bu desteklemelerin açıklamasından birkaç gün sonra da hemen bitkisel üretimde yeni destekleme modeli açıklandı.
01:422025, 2026 ve 2027 yıllarını kapsayan destekleme modeli resmi gazeteye yayınlandı.
01:49Ziraat mühendislerinin uzun zamandır dillendirdikleri tarımda desteklemeler yıllık olmaz, çok yıllık olması lazım itirazına devletten cevap geldi.
01:59Peki o zaman uzun zamandır dillendirilen bu konu yeni bir destekleme modeli artık uzun zamana yayıldı, geniş zamana yayıldı.
02:07Bundan sonra hayvancılık desteklerinde olduğu gibi bitkisel üretimde de desteklemeler artık 3 yıllık olarak planlanacak.
02:15Olması gereken de zaten buydu. 40 yıldır bu konu dile getiriliyordu. Artık bu modele geçildi çok şükür.
02:22Tarımda desteklemeler uzun vadeli olmalı.
02:25Çiftçi önünü görebilmeli ve buna göre planlama yapmalı. Avrupa'da, Amerika'da 5 yıllık, 7 yıllık destekleme programı olur ve çiftçiler de ona göre planlama yapar.
02:34Artık ülkemizde de durum bu şekilde olacak. Gelin detaylarına bakalım.
02:38Stratejik ürünlerde ilave destek verilecek. Ne demek stratejik ürün?
02:42Bu stratejik ürünler 13 artı 1 formülüyle ifade ediliyor.
02:47Türkiye'de yaklaşık 206 tane başlıkta bitkisel anlamda üretim yapılıyor.
02:52Bu 206 başlıktaki ürünün tamamına destekleme verilmeyecek.
02:56Desteklemeleri 13 artı 1 ürünle devam edilecek.
03:0013 stratejik ürün nedir bunlar?
03:03Huvvatta arpa, buğday, mısır, baklagilde, nohut, fasulye, mercimek, yağlı tohumlarda asbir, konola, soya ve ayçiçeği ve diğer dediğimiz patates ve soğan.
03:13Bunlar 13 tane ürünü oluşturuyor. Bunları stratejik ürün.
03:16Artı 1 var bir de. Nedir bu artı 1?
03:19Bu da yem bitkileri. Yani toplamda 14 tane ürüne devlet destek verecek.
03:24Destekleme tutarları girdiğim aletlerindeki değişime göre her yıl güncellenecek aynı hayvancılıkta olduğu gibi.
03:32Su sıkıntısı olan yerlerde münaveveye uygun üretime ilave destek verilecek mesela.
03:37Kamu tarafından ıslah edilen milli tohumla üretim yapan ilave destek alacak.
03:41Yani desteklemeler ilaveleriyle beraber çok fazla olacak.
03:44O yüzden mutlaka buna dikkat edin daha fazla destek alabilmek için.
03:48Bu model ortaya çıkarılırken ziraat odaları yani çiftçi kuruluşları, bakanlık yetkilileri, araştırma kuruluşları, üniversiteler, ticaret borsaları,
03:58kısacası tüm tarafların düşünceleri, görüş ve önerileri dikkate alınarak hazırlanmış.
04:05Sabahtan araştırma çıkan bir destek değil bu.
04:08İki yıl kadar üzerinde çalışırıp tarafların görüşleri alınıp ona göre şekillenmiş bir program.
04:14Desteklemelerin esas problemi sade olmaması, akademik olması ve çok maddel olmasıydı.
04:21Bu yeni modelde desteklemeler sadeleşmiş durumda.
04:25Bitkisel destekleme daha önce 21 ana başlıkta 165 kalemde veriliyor idi.
04:33Şimdi 3 ana kaleme düşürüldü.
04:36Bu desteklerin anlaşılabilir ve ulaşılabilir olması açısından çok önemli.
04:40Yani etki analizi anlamında bu çok önemli.
04:42En başta da suyu merkez alan, suyu dikkate alınarak planlanmış bir program.
04:47Bu eklim krizini ve tarımda sürdürülebilirliği sağlamak adına çok önemli bir detay.
04:543 yıllık planlama ve desteklemenin sonunda Hububat'ta 2023 yılı itibariyle ortalama 35 milyon ton olan üretim,
05:03%13'lük bir artışla 39.5 yani 40 milyon tona yakın bir hedef var.
05:09Yani bu 3 yıl sonunda buna ulaşılmak isteniyor.
05:12Peki baklagiller de ne?
05:141.2 milyon ton olan baklagiller %17'lik bir artış hedefiyle 1.4 milyon tona çıkarılması öngörülüyor.
05:23Yağlı tohumlarda da 4.6 milyon ton olan üretim 5.6 milyon tona çıkarılacak.
05:29%22'lik bir artış hedefleniyor.
05:32Bu bitkisel üretimde yeni destekleme modelinin önceki uygulamasından farkı ne bu modelin?
05:37Çiftçi üretim döneminden önce hangi üründen ne kadar destek alacak bu belli oldu bir kere.
05:44Bu da çiftçinin plan yapmasını, program yapmasını sağlayacak bir öngörülebilirlik oluştu.
05:52Yani bir denetlenebilirlik oluştu, ortaya bir rakam çıkacak, ortaya bir veri çıkacak.
05:57Veri olmadan denetleyemezsiniz, veri olmadan yönetemezsiniz.
06:02Bir öngörülebilirlik olması bu anlamda çok önemli.
06:04Burada desteklemeler arttı mı, azaldı mı, mazot gübre desteği yok mu tartışmalardan daha önemli bir şey var.
06:10Önce şunu söyleyelim, desteklemeler arttı.
06:13Eskiye göre çok daha fazla olacak çiftçinin eline geçen para bu net.
06:17Yani bu desteklemelerin kas sayısı ve miktarı tamamen mazot ve gübre üzerinden hareketle yapıldı.
06:24Hani mazot ve gübre desteği kaldırıldı diyorlar ya, yanlış bu.
06:27Bu girdilerin fiyatları, kullanım oranları temel giderlerdeki yüzdelik oranına göre hesaplanmış.
06:34Bu da taraflarca belirlenmiş bir konu.
06:37Yani Tarım Bakanı oturup bu böyledir dememiş.
06:39Bu konuyu bildikleri halde bu program açıkları açıklanmaz.
06:43Mazot ve gübre destekleri kaldırıldı demek çok iyi niyetle açıklanacak bir durum değil.
06:48244 TL olan kas sayısı, peki bu 244 nasıl elde ediliyor?
06:521 dakikada ne kadar mazotun harcandığı ve ne kadar gübre harcandığı belli.
06:58Oradaki masraflardan yola çıkarak harcalanmış bu.
07:01Temel destekle tüm ürünler için mazot maliyetinin %50'si ve gübre maliyetinin %25'si karşılayacak.
07:08Yani temel destekten kasıt bu.
07:10Mazotun yarısı gübrenin %1'i.
07:13Buradan geliyor bu.
07:15Devlet diyor ki, bir dekar tarlada ürün yetiştirmek için 488 TL mazot ve gübre harcanıyor diyor.
07:23Bu uzmanlar tarafından bulunmuş.
07:26Tarlada yapılan pulluk, kazan yağ vesaire işlemlere 488 TL mazot ve gübre masrafı olur.
07:33Burada masrafın yarısını devlet olarak ben vereyim diyor.
07:39Yani 244 TL.
07:41Her ürün için tarlada yapılacak işlem farklı.
07:43Atılacak gübre farklı.
07:45Örneğin buğdayda bu kas sayısı yeterli değil.
07:48Daha fazla işlem yapılıyor mesela.
07:50Diyelim ki iki tane kazaya çekiliyor pulluktan sonra.
07:52Mesela bununla ilgili 1.3'e çıkarıyor devlet bu kas sayısı çarpanlığa.
07:57O zaman buğdayın temel desteği 1.3 çarpı 244 yani 310 TL oluyor.
08:04Başka ürünlerde ürün masraflarına göre kaz sayısı değişiyor.
08:09Her üründe toprak işlemi ani değil.
08:12Her üründe kullanılan gübre standart değil.
08:15Dolayısıyla üründen ürüne kaz sayı farkı oluşuyor.
08:19Gayet doğal.
08:20Mesela çeltik ve kürtlü pamuğun destek kaz sayısı 2.25 olarak belirlenmiş.
08:26Çeltik ve kürtlü pamuk üreticisi Dekar'a 549 TL destek alacak.
08:32Buramda bu destekle kalmıyor.
08:34İlave destekler de bu kaz sayısı yükseltiyor.
08:37Biraz daha detaylandıracağım.
08:39Burada bir metodoloji var.
08:41Bir sistem var.
08:42Nasıl memur, işçi, emekli bir kaz sayı üzerinden zam alıyorsa
08:46tarımda da desteklemeler bu sistematik veri üzerinden bilimsel gerçeklerden hareketle verilecek.
08:52Bu 244 rakamı yıllara göre güncellenecek.
08:56Seneye 344 olabilir.
08:58Ya da daha fazla, ya da daha düşük olabilir.
09:00Bu sefer de buğday için 344 çarpanı 1.3 ile yani 1.3 ile çarptığımız zaman 447 TL olacak.
09:09Eğer 244 rakamı 344 ile yenilenirse.
09:13Çeltik için mesela 344 çarpı 225 olacak bu.
09:18Bu da 774 TL olacak.
09:20Bu hamle plan üretime geçiş demek aslında.
09:23Ülkemizin en önemli konusu bu.
09:26Neden bu sene biz 100 TL'ye limon yedik?
09:29Neden biz geçen yıllarda patates yüksekti?
09:32Neden bu sene patates düşük fiyata gidiyor?
09:35İşte bunları önlemek için bu şarttı.
09:38Bu planlı geçiş şarttı.
09:39Bu anlattığım olay mazot ve gübre desteği yok mu tartışmalarıyla güme gitti tabiri caizse.
09:44Farkında olmadık ama aslında tarımda sessiz bir devrim oldu bu destekleme modeliyle.
09:49Burada maalesef iletişimde problemler yaşandı.
09:52Yanlış üslup doğru sözün katilidir diyor Şadi Sirazi.
09:56O böyledir.
09:57Ne söylediğimizden çok nasıl söylediğimiz önemli.
10:00Buradan kastım nasıl anlatacağımız.
10:03Tarımda yıllardır beklenemeyi program açıklanıyor.
10:06Ama üslupta sıkıntı olduğu için doğru olan bir proje yanlış anlatıldığı için sıkıntı yaşanıyor.
10:11Çağımız iletişim çağı ama iletişimden problem yaşıyoruz.
10:14Bu destekleme programı için bir ön hazırlık yapılabilirdi.
10:18En az bir hafta bu program için bir merak uyandırılabilirdi.
10:21Bunun çeşitli yolları var, yöntemleri var.
10:24Çağımız gözle düşünen bir çağ.
10:27Önce görseller ile ön bilgi verilebilirdi.
10:30Tarımda devrim niteliğinde destekleme modeline geçiliyor.
10:34Ama bugün akılda kalan tek şey devlet mazot ve gübre desteği kestiği şekilde hafızalarda kalıyor.
10:41Eğer bu böyleyse burada iletişimde bir problem var demektir.
10:46Burada bir yanlışlık var demektir.
10:48Bir yerlerde hata var demektir.
10:50Hep mi anlayamayan suçlu?
10:53Bizler maalesef bu programı halkımıza anlatamadık.
10:57İletişimin dilini kullanamadık.
10:59Bu toprakların İslam'da mayalanmasına emeği olan Mevlana Celaleddin Selçuklu Hazretlerinin
11:05çok veciz bir sözü var bu konuyla alakalı.
11:08Sen ne söylersen söyle, söylediğin karşısındakinin anladığı kadardır diyor.
11:14Sizin ne anlattığınızdan ziyade karşı tarafın ne anladığı önemli.
11:19Tarım Bakanlığı burada muazzam bir hizmete imza atıyor.
11:23Ama bunu muhatabına tam olarak anlatamıyorum.
11:26Burada kötü niyetli kişi ve kurumlarının bu hizmeti önemsizleştirme, itibarsızlaştırma işlemi var.
11:34Evet ama bunu da hazırlanmak gerekmez mi?
11:37Bir anlaşılamama sorunu var.
11:41Bu arada bu iletişimsizlikte iki tarafın da payı var.
11:45Devlet elbette resmi ve hukuki bir dil kullanacak.
11:48Buna eyvallah.
11:50Ama biraz daha çiftçinin anlayacağı zemine çekmesi gerekiyor bu dili.
11:54Yaş ortalaması 50'nin üstünde bir kitleden bahsediyoruz.
11:58Bu yüzden dilimizin muhteşem derinliklerinden yararlanarak daha iyi iletişime geçilebilir.
12:05Üreticinin de anlamak için biraz gahret sarf etmesi, biraz araştırması, biraz okuması, biraz araştırması gerekiyor.
12:12Desteklemelerin etki alanına oluşabilmesi iyi bir iletişimden geçiyor.
12:18Bitkisel üretimin desteklenmesi yeni programda çiftçilere 3 başlıkta yapılacak.
12:25Birincisi temel destek, ikincisi plan üretim desteği, üçüncüsü üretimi geliştirme destekleri.
12:31Yani sadece temel destekte kalmamak gerekiyor.
12:34Bu iki desteği de almak gerekiyor iyi bir şekilde destek alabilmek için, yüksek miktarda para alabilmek için.
12:39Devlet hangi ürünlere temel destek verdiğini, hangi ürünlere plan üretim desteği verdiğini, hangi ürünlere de üretimi geliştirme desteği verdiğini belirtmiş.
12:49Bu liste yayınlandı. İnternette var, bulabilirsiniz.
12:51İnternette bulamazsanız Tarım, İl ve İlçe Müdürlüklerinde temin edebilirsiniz.
12:56Bu konuya alakalı konuşmaya devam edeceğiz.
12:58Başka bir programda, önümüzdeki programda görüşmek üzere, hoşça kalın.