Prof. Dr. Tevfik Özlü: Covid 19’da olduğu gibi bir kaotik pandemi beklentisi içerisinde değilim
Transcript
00:00Dünya Sağlık Örgütü maymun çiçeği hastalığı için acil durum ilan etti.
00:04Aslında biz bu hastalıkla yeni karşılaşmıyoruz.
00:071970'lerden beri bu virüsün insanda hastalık yaptığını biliyoruz.
00:13Ama daha çok Afrika bölgesinde bu hastalığı daha çok görüyorduk.
00:17Orta Afrika ve Batı Afrika'da iki farklı varyant ve buna bağlı hastalık bildiriliyordu.
00:23Aslında Kongo'da daha çok hasta ölümleri var.
00:26Oradaki ölüm oranı biraz daha fazla.
00:29Genelde hafif seyreden ve tedavi ile iyileşen bir hastalık.
00:33Ama son birkaç yıldır Afrika'nın dışında da bu vakaları görmeye başladık.
00:40Avrupa Birliği ülkelerinde daha sonra farklı ülkelerde de ortaya çıktı.
00:45Sanıyorum 75'in üzerinde ülkede artık bu hastalığın var olduğunu biliyoruz.
00:52Böyle bir durum olunca da Dünya Sağlık Örgütü acil durum ilan etti.
00:56Çünkü bu konuda artık Afrika dışındaki ülkelerin de alarma gelmeleri, tedbir almaları gerekiyor.
01:04Bu hastalığı sınırlamak açısından.
01:06Tabi bu durum hepimizin aklında daha birkaç sene önce yaşadığımız COVID pandemisini hepimizin zihninde tekrar canlandırdı.
01:15Acaba tekrar bir pandemi ile karşı karşıya kalır mıyız?
01:19Tekrar kısıtlamalar, yasaklamalar başlar mı?
01:22Diye bir korku var.
01:24Hemen başta söyleyeyim böyle bir beklentim yok.
01:29Çünkü bu virüs COVID-19 virüsü ile çok farklı özellikler taşıyor.
01:35Öncelikle bu hastalığın bulaşması daha zor.
01:40Yani COVID-19 virüsü çok kolay bulaşan bir virüs.
01:43Hava yoluyla bulaşıyordu, sekresyonlarla bulaşıyordu, temasla bulaşıyordu.
01:48Bu virüs daha çok temasla bulaşıyor ve yakın temasla bulaşıyor.
01:53Ve daha çok bulaşma cilt döküntüleri ve bu döküntülerin içinde bulunan sıvı ile temasla oluyor.
02:01Daha çok görülenler cinsel ilişki sırasında bulaşan vakalar.
02:09Ama tabi sadece cinsel ilişki ile bulaşmıyor.
02:12Onun dışında hastanın tenine temas eden her türlü sarılma, kucaklaşma vesaire gibi durumlarda da bulaşabilir.
02:21Hatta hastanın elbiseleri, yattığı çarşaf, oturduğu yerden de bulaşma olabilir.
02:29Hastanın sekresyonlarıyla da bulaşabiliyor.
02:31Eğer çok yakın mesafedeyseniz, uzun süre sohbet ettiyseniz, mesafeyi koruyamadıysanız sekresyonlarıyla da size bulaşabiliyor.
02:41Ama genel itibariyle bulaşan vakaların çoğunun çok yakın temas ve bedensel temasla bulaştığını biliyoruz.
02:50Genelde hastalık iyileşiyor.
02:54Yani destek tedavi ile 2-4 hafta içerisinde şifayla iyileşiyor.
03:02Ölüm daha çok Afrika'daki olgularda var.
03:07%1 ile %6 arasında ölüm bildirilmiş ama bu değişiyor.
03:12Dediğim gibi Avrupa Birliği ülkelerinde mesela ölüm oranları çok nadir.
03:17Dünyada şu ana kadar sanıyorum 600 civarında ölüm olduğu ortaya çıkmış.
03:22Bunların hemen neredeyse tamamına yakını çok büyük bir kısmı diyelim Afrika'daki ölümler.
03:28Bu da virüsün ölümcülüğünden ziyade oradaki sağlık hizmetlerine ulaşım ve sağlık bakımının yetersizliğiyle ilgili olabilir.
03:37Tabi bu konuda net bir şey söylemek şu anda mümkün değil.
03:40Avrupa'da farklı bir varyantının ortaya çıktığı ve bunun daha ölümcül olduğu gibi söylentiler var ama bu konuda da kesimi bilgi yok.
03:49Bu virüsün hani mutasyon geçirmesi ve mutasyonların varyanta dönüşme olasılığı çok daha düşük.
03:58DNA virüsü çünkü bu.
04:00DNA virüslerinde mutasyon olur ama RNA virüslerindeki gibi bu mutasyonlar hemen bir varyanta dönüşmeyebilir.
04:09Çünkü DNA virüslerinde ortaya çıkan mutasyonlar virüsün kendi genetik yapısı içerisinde düzeltilir.
04:18O açıdan yeni bir varyantın oluşması çok kolay değil.
04:22Covid'de gördüğümüz gibi daha ölümcül daha tehlikeli varyantlar ortaya çıkar mı diye bir korku çok gerçekçi görünmüyor bana.
04:31Hastalığın belirtilerine gelince daha çok gördüğümüz ateş, kırgınlık, halsizlik, kas ve ekleme ağrıları, baş ağrısı ve onun dışında da boyunda leh bezlerinin şişmesi ve tabi tipik olarak da ciltte döküntüler ve ziküler döküntüler.
04:49Bu döküntüler zamanla patlayabiliyor ve iyileşirken de ciltte iz bırakabiliyor.
04:56Bu döküntüler aslında hastanın bulaştırıcılığından da en çok sorumlu olan bulgusu.
05:05Bir taraftan da şöyle bir durum var hastayı görünce tanıyorsunuz yani döküntüsü var döküntüsü olduğu için de temas etmezsiniz mesafenizi korursunuz.
05:15Hani o açıdan bir alert veriyor etrafına.
05:19Döküntüsü olmayan hasta bulaştırmaz mı? Bulaştırabilir yani sekresyonlarla da bulaşma olabilir ama bu daha sınırlı bulaşmada sorumluluğu daha az.
05:29Az semptomatik vakkalar var mı? Bunlar bulaştırıcı mı? Bu konuda yeterli veri yok.
05:34Biliyorsunuz Covid'de hiç semptomu olmayan, hasta olmayan, hasta olduğunu bilmeyen kişilerin de bulaştırıcı olabileceği yönünde epeyce bilgimiz vardı ama bu hastalık için henüz böyle bir bilgi yok.
05:47Bütün bunları bir araya getirdiğimde ben hani önümüzdeki dönemde böyle Covid-19'da olduğu gibi bir kaotik pandemi beklentisi içinde değilim.
05:59Bana bu gerçekçi gelmiyor ama bir sorun var bu sorun artık bir ülkenin bir kıtanın sınırlarını aşmış durumda bu açıdan dikkatli olmamız gerekiyor.
06:09Özellikle salgının görüldüğü ülkelerden transferler, geliş gidişlerde hastalar varsa bunların ayıklanması, fark edilmesi, izolasyonu önemli çünkü bu hastaları 21 gün izole etmek gerekiyor, 3 hafta izole etmek gerekiyor.
06:29Bir de hijyen ve temizlik önemli özellikle işte uçaklarda koltukların her kullandıktan sonra temizlenmesi çünkü koltuğa da bu sekresyonlar eğer hastalığı döküntü varsa bulaşabilir ve oradan da bulaşma olabilir.
06:45El hijyeni her zamanki gibi korunmada önemli, mesafe yine önemli bunlara dikkat edersek ben çok sorun olacağını düşünmüyorum umarım düşündüğüm gibi olur ama önümüzde tabi Eylül ayı itibariyle yine son yıla enfeksiyonlarıyla ilgili bir risk dönemi başlıyor diğer enfeksiyon hastalıkları açısından da dikkatli olmamızda fayda var.