VAN'ın Gürpınar ilçesinde Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nden Prof. Dr. Arif Erzen tarafından 1961-1986 yılları arasında yürütülen kazılar sonucunda ortaya çıkarıldı. Kalede son 19 yılı gönüllü olmak üzere 62 yıldır bekçilik yapan 11 çocuk babası Mehmet Kuşman (84), dünyada Urartuca bilen 12 kişiden biri olduğunu, ancak kendisinden sonra bu bölgede lisanı anlatacak kimsenin olmadığını söyledi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bu, profesörlerin tahminine göre, ülkemizin 3'ten 1'inden biraz fazla ama nüfus sayısı 2,5 ve 3 milyon kadar düşürülüyor.
00:101777'de klandestin bir fuhar oldu.
00:15Bir parçanın altındadır, altındadır.
00:21Bugün bu kandil ağacı İsrail'de bulunuyor.
00:24Ve bu, Kraliçe Argun'un kandil odaları.
00:30Ve en önemli olan şey, ormanı tutmak zorunda kalmaları gerekiyor, ormanı tutmak zorunda kalamayacak.
00:37Onu tutun, bir bağlantı oluşturmak için.
00:43Sonra, Tuşpa, Çavuş Tepe, bu ikinci yerden başlıyor.
00:52Bu yüzden, iki kandil var, Haldi ve Hirmuşini.
00:5635 kilometre daha yukarıda bir köy var, Hoşap.
01:08Orada da bir kale var tabi, orada da bir şehir var.
01:11O, şehir adı Gugunaymış.
01:13O, şehir adı Gugunaymış.
01:18Ben 1940 doğumluyum.
01:201960'da asker oldum.
01:2224 ay askerliğimi bitirdikten sonra köyümüze Çavuş Tepe'ye döndüm.
01:26Daha önce hiç görmedim, tanımadığım insanları gördüm okulun orada.
01:32Yanlarına gittim, kimsiniz diye sorunca, arkeologuz dediler.
01:36Ne yapacaksınız? Boldağı kazacağız.
01:38Bu dağın adı Boldağı, Çavuş Tepe adı yok.
01:42Ben de katıldım.
01:44Sabahleyin kazdım, kürek, al arabayı, neyse.
01:47Aldık çıktık, geldik buraya.
01:49Yol yok, bu yok, hiçbir şey yok hep güneşte.
01:53İlk sene bir kitabe çıkınca, yanlarında 26 yıl çalıştığım profesör Afif Erzat,
02:00yukarıda yemeğe gelmedi, okulda kalıyorlardı.
02:03Aslanlara dedim ki, niye, hoca nerede?
02:07Yukarıda kitabe çıkmış.
02:09Kitabe dedim, o zaman kağıt var mıydı kitabın?
02:13Yok, kitap değil dedi, kitabe.
02:15O zaman öğrendim, taşların üzerinde yazılan yazıya kitabe denir dediler.
02:20Gittim, hocam niye gelmiyorsunuz?
02:22Yavrum kitabe çıktı.
02:24E kötü bir şey mi? Yok, iyi bir şey.
02:26Peki ne diyor?
02:28Okuyamam dedi.
02:30Siz prof değil misiniz?
02:32Evet.
02:34E buraya okumak, okuyamaktan sonra profeniz ne işe yarıyor diye sorunca güldü.
02:38Yavrum ben arkeologum, ben kazı yapmaya mükellefim.
02:42Hocam ben bu yazıyı öğrenemez miyim?
02:44Yok dedi, niye?
02:46Hiç deneme dedi, çok zor bir yazıdır.
02:49Hocam niye o kadar zor?
02:51Ben de insanım yani, illa ki üniversite mezunu olacağım.
02:55Nasıl öğrenebilirim?
02:57Sen bilirsin ama benim sözümü dinlersen hiç uğraşma.
03:02Ben de çok hevesliyim, gencim.
03:05İran'a gittim, oradaki yazıları da topladım.
03:08Bütün Türkiye'ye adım adım bulaştım.
03:11Türkiye'ye gittim, Ağustos'a, Mezopotamya'ya.
03:14Oradaki yazıları da topladım.
03:16Üç yıldır alfabet tamamlandı.
03:18Tamamlandıktan sonra...