Türkiye'de neolitik döneme ilişkin 60 yıl kazı yapan Türkiye Bilimler Akademisi Üyesi 81 yaşındaki Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Şanlıurfa'daki Karahantepe'de ortaya çıkarılan eserlerin ezberleri bozduğunu ve doğru anlaşılması için de zamana ihtiyaç duyulduğunu söyledi
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İstanbul'a gittik.
00:04Oralık'ta, burada.
00:07Teşekkür ederim.
00:08Eyvallah.
00:17Neolitik dönem. Yani bu bir dönem.
00:19Şu anda olduğumuz Göbektepe'nin temsil ettiği dönem.
00:21Bu bölgede çalışmaya 1964 yılında başladım.
00:25İlk olarak ilk gittiğim kısmı Urfa'da, Bozobo'daydı.
00:28Daha sonra 32 yıl Güneydoğu'nun çeşitli yerlerinde neolitik dönem üzerinden çalıştıktan sonra
00:34Itrakya'da çalışmaya başladık. 30 yıldır da Itrakya'da kazıyorum.
00:37Ama bizim burada düşündüğümüz, yeni bir yaşamın, neolitik dediğimiz şey,
00:42yerleşik yaşamın, tarımın, üretimin başladığı bir dönemdir.
00:47Aynı zamanda mülkiyet hakkının, mirasın, aile hukukun başladığı dönemdir.
00:51Bizim kafamızda bazı modeller vardı o zamanlar.
00:55Ama son yıllarda, özellikle Urfa Bölgesi, Taştepek projeleri ve sadece burası değil,
01:01yukarı Fırat, yukarı Dicle Havzası'nda yapılan kazılarda ortaya çıkan veriler,
01:05bizim bütün bildiklerimizin yeniden düşünmemizi zorluyor.
01:09Bu bölgede şu anda ben çalışmıyorum ama benim en eski öğrencilerimin,
01:14bir kısmı eski öğrenci, bir kısmı başka meslektaşlarımız var.
01:17Çok yoğun bir çalışma var. Çok yeni, hepimizi şaşırtan,
01:21bildiklerimizin yeniden düşünmemizi zorlamamız gerekecek kadar önemli bilgiler ortaya çıkıyor.
01:27Onun için şu anda bir şey yorum yapmak bence çok doğru değil.
01:31Bu bilginin önce bizim bilim insanlarını sindirmemiz lazım.
01:34Onu kendimize sindirdikten sonra, bunu daha sonra toplumla paylaşacak hale dönüşmesi için zamana ihtiyaç var.
01:43Bu kadar bir alan. Burası Çanakçı'nın 10.000 yılında, yani buradan 12.000 yıl önce.
01:54Bu bölgede, Gebektepe ise Karantepe tek değil.
01:57Bu bütün yukarı Fırat, Dicle'de olan bir süreç.
02:00Karantepe bunların en büyüklerinden, en görkemlerinden bir tanesi herhalde.
02:04Bu kadar gölgenli bir kültürün, Çanakçı örneksiz bir avcı topluluklarından yapılması için
02:10burada büyük bir bolluğun ve refahın olması lazım.
02:13Yani bunların olduğu dönemde bunları, bu kadar insanı burada barındıracak, besleyecek,
02:19büyük milyonlarca geçen ceylan sürülerini, gazelleri düşünmek lazım.
02:23Bunların çok iyi bir organizasyon olduğunu düşünmek lazım.
02:26Ve bunlar nasıl olup da bu kadar büyük bir inşaat işini yaptıklarını da,
02:30bizim önce bilim insanlarını anlamamız lazım.
02:34Ama şu anda ezberimizi bozan, heyecanlandıran, bütün yerleşik yaşamın nasıl başladığını
02:42ve burada neler olduğunu anlamamız için bildiğimizden farklı olduğunu gösteriyor.
02:47Şu anda onu söylemek doğru.
02:49Çok daha heyecan verici ama bunu tam doğru anlamak için zamana ihtiyaç var.
02:53Ben şöyle bakıyorum, benden sonra benim kuşağım, benim kuşağımın son temsilcisiyim.
03:03Ama benden iki kuşak sonrası bizim kuşağımızdan çok daha iyi.
03:08Hem dünyadan yarışmaktan korkmuyorlar, hem daha iyi, doğru iş yapıyorlar.
03:13Hem de yeni kuşakların yetişmesini sağlıyorlar.
03:16Bu benim, ister benim yetiştirdiğim öğrenci olsun, ister başka hocaların öğrencileri olsun.
03:21Bu Türkiye'nin bilim gücünü gösterir.
03:24Türkiye'de oluşan yeni bir bu bilim gücünün ne kadar yeşerdiğine,
03:30biz o zaman atlan tohumları nasıl yeşerdiğine,
03:33hatta bizden öncekileri attığı tohum da burada önemli.
03:36O nasıl yeşerdiğine gösterir.
03:38Burada benim öğrencim, Ahşen'in öğrencisi diye bakmak doğru değil.
03:42Bu Türkiye'de yeni bir kuşağın, bu kuşağın ne kadar başarılı olduğunu gösterir.
03:46O da çok güzel bir şey.
03:50En Son Haber