• evvelsi gün
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00Hakkınızı helal edin. Kendinize çok dikkat edin. Her ne olursa olsun dininize sahip çıkın.
00:05Sanki böyle ölüme gidiyormuş gibi o gün vedalaştık ağabeyimle.
00:08Biz Türk halkına, Türkiye'ye güveniyoruz. Onun için zaten başka hiçbir ülkeyi seçmedik.
00:14Buraya geldik ve burada yaşıyoruz.
00:15Geçtiğimiz günlerde virüs tehlikesi, virüs korguncuyu yaşadık.
00:20Çoğu aileler işte annemizin, babamın yanına gidemedik.
00:23Bayramlarda elden öpemedik diye çok acı çektiklerini anlattılar videolarda.
00:27Siz bir gün, iki gün yaşamış olabilirsiniz bu acıları. Biz beş senedir bunu yaşıyoruz.
00:32Onun için çocuğunuzu özlediğiniz zaman, kokusunu içinize çektiğiniz zaman
00:36Doğu Türkistanlıların beş senedir çocuklarından ayrı olduğunu unutmayın.
00:50Doğu Türkistan'ın Turfan şehrinde doğdum. Adım Reyhan Gül Ahmet.
00:54Çocukluğum hani çok değişik bir durumda geçti.
00:57Herkesin böyle çocukluğuma dönerek, çocukluğumu yaşamak istiyorum gibi diyebileceğimiz bir çocukluk değil.
01:034-5 yaşıma kadar evde annemle birlikte kitaplar okuma bu şekilde geçti.
01:08Evde eğitiyordum. 2003 yılında okula başladım.
01:11Çinlilerle karışık öğrencilerle bir sınıfta okuyorduk.
01:15Ortaokula çıktığımız zaman Çinli öğretmenler gelmeye başladı.
01:18Derslerimiz tam olarak Çince oldu. Matematik, fizik her şey.
01:22Uruç yok. Namazımız da yok zaten.
01:24İşte Uygurcu konuşmak yasak. Bu tür şeylerle karşılaştık.
01:28Ortaokuldayken bizi hani maymunların evlatlarıyız bu tür şeyler öğretiyordu.
01:33Ben de okulda kafam karıştığı zaman eve geliyordum.
01:35Babamdan anneme soruyordum. Biz maymunlardan gelmişiz.
01:38İşte şimdiki maymunlar neden insan olmuyor gibi kafamızdan almadığı şeyler soruyorduk.
01:43Annelerimiz, babalarımız gizli şekilde anlatmaya çalışıyor ama
01:46okulda her zaman o tür eğitim aldığımız için babam, annem endişelenmeye başladı.
01:51Ve okuldan aldı bizi. Urumçi'ye gittik daha rahat bir hayat yaşayabilmek için.
01:55Urumçi'de dini eğitimlere vermek istedi fakat bizim her mahallede böyle kaymakamlıklar oluyor.
02:01Her gün geliyordu. Üstelik kapıda bir polisler bekliyordu.
02:04Girip çıkanlara işte bakıyordu. Uzun giymişsin, başörtü takmışsın.
02:08Neden şunu bunu yapıyorsun? Eğer böyle yaparsanız evinizi alacağız.
02:11Urumçi'de kalamazsınız gibi zorluklar çıktı.
02:14Ve beni okul yaşındaymış okula gitmesi gerekiyor ya da işe gitmesi gerekiyor.
02:18Bu şekilde evde oturamazsınız. Çünkü evde kalınca dini öğreniyoruz.
02:22Babalarımız kendileri eğitiyor bizi. Buna izin vermediler.
02:25Okula da gitmeme izin vermedi evdekiler.
02:27Sonra işe başladım. Kendileri işe yerleştirdi beni.
02:30Oradayken 13-14 yaşa gelmiştim. O yaşlarda namazı başladım.
02:34Gizli şekilde kılıyorduk. Çalıştığım yerde başörtümüz yasak.
02:38İşte pantolon, üst tişört gibi şeylerle çalışıyorduk.
02:42Okulda Çinlilerle birlikte, Çinli öğrencilerle birlikte okuyorduk.
02:45Onlara bize koyduğu şartlar, bize kısıtlanan şeyler olmuyordu.
02:49Onlar istediği gibi okula geliyor. İsterse uzun kollu, isterse başına çapka takıyor.
02:54İstediği gibi geliyor, öyle öğreniyor. Ama bizimki farklıydı.
02:57Uzun kollu giydiğimiz zaman, bugün neden bu kadar uzun giydiniz?
03:00Hava çok sıcak. Annenizin, babanızın giydirdiği gibi çocuk olduğumuz için biz de anlatıyorduk.
03:05Onları soruyordu. Sonra babamız sıkıntı yaşıyordu, evdeki büyükler.
03:08Bazen ramazanlarında geliyordu, soruyordu. Gece ne yemek yediniz?
03:12Ya da işte gecesi kalkan insanlar çok iyi, çok güzel insanlar gibi bizim ağzımızdan laf almaya çalışıyormuş.
03:19Biz bilmiyorduk, çocukça cevap veriyorduk. Evet kalktık, bunu yedik, bunu yedik gibi.
03:24Sonradan babamıza, annemize, evdeki büyüklere zarar geliyordu.
03:28Çok zor bir dönemler yaşadık.
03:31Benim bir abim var. Abim de aynı şekilde liseyi bitirdi.
03:35Liseden sonra okula gitmek istemedi, dini öğreneceğim diye.
03:39Urumçi'deydi. Urumçi'de bizim Kaşgar'dan gelmiş dini alimlerimiz vardı.
03:43Onları gizli eğitime gitti. Oradan bir keresinde yakalamış.
03:47Abimi götürmüşler, hiçbir şekilde haberimiz olmadı.
03:50Annem de bunu duyunca kaç gün eve gelmedi.
03:53Bütün tutuklanan karakola gitti, oradan başka yere götürdü dediler.
03:57Götürdüğü yere gitti, oradan da sordu.
03:59Biz böyle bir insan bilmiyoruz, işte bir yerden alındı.
04:02Ondan sonra tamamen abim kayboldu.
04:04Her gittiği yerde biz görmedik. O şekilde hiç kimse cevap vermedi.
04:07Annem de dedi ki o zaman buradan tutmuşsunuz, buradan yakalamışsınız benim oğlumu.
04:11Zaten çocuk sahibi olamıyoruz, yasak. Ben bu biricik oğlumu size yedirmem diye.
04:15Karakolun önünde gece gündüz 3-4 gün kaldı.
04:18Ya çocuğumu vereceksiniz ya da buradan gitmeyeceğim diye.
04:22En sonunda abimi zor bir şekilde işte para vererek, zor bir şekilde tanıdıklarımızla abimi çıkarttılar.
04:28Abimi gördükten sonra annem sarıldı, ağladı. Biz de evde kaç güne kadar hiç uyumamıştık.
04:33O gün bize bayram oldu.
04:35Her gün abimle babam evden çıktığı zaman biz hep endişe içindeydik.
04:39Acaba bugün gelebilir mi? Bugün bir başına ne geldi? Karakola mı götürüldü?
04:44Birazcık geç kaldığı zaman hep böyle endişelerle annem çok stres oluyordu.
04:48Annem de bu arada 7-8 kere zorla kürtaj oldu.
04:51En son 8. keresinde kürtaj olduğu zaman doktorlar demişti eğer bir kere daha hamile kalırsan,
04:57kürtaj yaparsak hayatın tehlikeye girer, artık kaldıramazsın diye.
05:01O tür zorluklar yaşadık.
05:02Çocuklar çocukça, kadınlar kadınlara göre, erkekler. Hepsi her türlü bir zorluk, hayat mücadelesi veriyordu.
05:19Türkiye'ye 2016 Şubat ayında geldik.
05:212015'in sonlarında pasaport vermeye başladılar.
05:24Tam o dönemde annem hamile kaldı, en son çocuğa.
05:28Sonra onu da polisler, mahalledeki komite öğrenmesin diye çok dikkat etti.
05:33Evden dışarı çıkmadı. Çünkü kötü haberler alıyorduk.
05:36Bazıları kimsesi gizli doğurmuş, yeraltı evlerinde doğum yapmış.
05:40Ama bulanları da bebeğini gözü önünde iğneyle canına kıymışlar.
05:44Ya da çocuğun bebek halindeyken alıp götürmüşler devletin çocuğu diye.
05:48Kanunları çiğnedin, cezası budur gibi.
05:51Çok kötü durumları biliyoruz. Hatta annem kürtaj olduğu için daha iyi biliyor.
05:55Sonra hem üstelik doktora da gidemiyor.
05:57Çünkü yapamayız dedi doktorlar.
05:59Sonra pasaportlar vermeye başladı.
06:01O dönemde abim ilk olarak pasaporta başvurdu.
06:04Çünkü tarihte hiçbir şekilde Uygurların rahat bir şekilde oradan ayrılması hiç kolay değildi.
06:09Hatta mümkün olmayan bir şeydi.
06:11Herkes dedi annelerimiz, babaannem, anneannem, dedelerimiz, akrabalarımız, herkes çok korkuyordu.
06:18Kesinlikle bu bir tuzak.
06:19İşte pasaport almayı gittiğiniz zaman senin ne amacın var, niye pasaport alıyorsun diye oradan direkt tutuklayacaklar dedi.
06:26Ya da pasaport aldıktan sonra uçağa binemezsiniz.
06:29Oradan alacaklar, bize de zarar vereceksiniz.
06:32Bu tür şeyler söylendi.
06:33Hatta en son dönemlerde böyle kapı kapıya geldi.
06:36Pasaport alabilirsiniz, niye almıyorsunuz gibi şeyler söyleyenler oldu.
06:40Korkuyorlardı.
06:41Almıyoruz, istemiyoruz.
06:42Böyle oldu.
06:43Abim de ilk kez ben dinamik isterim.
06:452015'in başlarında başvuru yaptı.
06:482015 Haziran gibi pasaporta çıktı.
06:51Sonra eve geldi.
06:52Bize de söylememişti.
06:53Bilmiyorduk çünkü etraftaki herkes korkuttuğu için.
06:55Annem izin vermiyordu.
06:56Sana bir şey olmasına izin veremem diye.
06:58Abim geldi böyle pasaport aldım.
07:00Ben denemek istiyorum.
07:01Eğer ki dede buradan kaybolursam ya da havalimanda kaybolursam ya da bu kapıdan çıkıştan geri dönemeyebilirim.
07:09Hakkınızı helal edin.
07:10Kendinize çok dikkat edin.
07:12Her ne olursa olsun dininize sahip çıkın.
07:15Bu tür şeyler söyledi.
07:17Eğer ki dede ben sağ salim oraya gidebilirsem kesinlikle sizi alacağım.
07:21Çok dua edin.
07:22Sanki böyle ölüme gidiyormuş gibi.
07:24O gün vedalaştık abimle.
07:26Babamın haberi yoktu.
07:27Babam izin vermezdi çünkü.
07:29Annemi ben biliyordum.
07:30Başka bütün hiçbir akrabalarımız bilmiyordu abimin yurt dışına çıkacağını.
07:37Sonra annemle ben havalimana gelmek istedik.
07:40Son kere yolculuk etmek istiyoruz diye.
07:42Abim izin vermedi.
07:43Eğer havalimanda bir şey olursa ben size de bir zararım gelsin istemiyorum diye.
07:47Direkt çıktı gitti.
07:49Bir süre haber alamadık.
07:50O gece o günden sonra zaten annemle ikimiz çok endişeliydik.
07:54Gitti bir ay kaldı.
07:55O süreçte bizimle iletişime geçti.
07:57Böyle bir tehlike yok.
07:59Ben iyiyim merak etmeyin.
08:00Hatta ben sizi almaya geliyorum.
08:02Siz hemen karakola gidin.
08:04Başvuru yapın pasaport için.
08:06Ben gelene kadar sizin pasaportunuz hallolsun.
08:08Birlikte gelelim diye.
08:10Annem çok korktu.
08:11Başvuru için gitmedik.
08:12Abimi bekledik.
08:13Abim geldi.
08:14Bizi birlikte kendisi götürdü.
08:16Karakola kan verdik.
08:17Resimler çekildi.
08:18Her ne gerekirse yaptık.
08:19Ailecek herkes başvuru yaptık.
08:21Fakat annem benim pasaportum çıktı.
08:23En küçük kardeşim Rizvan Gül vardı.
08:2512 yaşında.
08:26Onun pasaportu çıkmadı.
08:27Babamın çıkmadı.
08:28Ama biz bekleyemezdik.
08:29Onları beklersek annemin karnı büyüyor.
08:31Annem de baktı ki ben bu kadar zor bir seçime karşı karşıya kalmamıştım.
08:36Ya karnımdaki bebeği seçmem gerekiyor ya kardeşinizi.
08:39Daha doğmadan ölümle burun burun kaldı kardeşiniz.
08:42Bunu sağ salim doğurayım.
08:44Hayattayken her şeye imkan vardır.
08:46Ben kardeşinize kesin bir şeyler yapacağım götüreceğim dedi.
08:49Babam hatta dedi ki siz gidin o zaman.
08:51Kardeşinizi ben götüreceğim.
08:53Gözünüz arkada kalmasın diye.
08:54Bizi erkenden yolladı.
08:55Annem, ben, abim üçümüz geldik.
08:57Biz geldikten sonra annem çok ağırlaştı.
09:00Hamileydi.
09:01Gün geçtik de sokaktan giremez oldu.
09:03Geceleri yatmıyordu işte kardeşiniz, kardeşiniz diye.
09:06Bir ay sonra pasaport çıktı.
09:07Haber aldık.
09:08O dönemde konuşabiliyorduk evdekilerle.
09:10Pasaport çıktı diye Vichat üzerinden bize yazdılar.
09:13Çok sevindik.
09:14Şükür namazları kıldık.
09:15Fakat babam almaya gitmiş karakola.
09:17Babamın da pasaportunu almış.
09:19Kız kardeşimin pasaportunu almamış.
09:21Öylelikle ikisi de pasaportunu kaybetti.
09:24İkisi de gelemedi.
09:25Babam bu haberi vermekte zorlandı.
09:27Çünkü annem kaldıramaz diye.
09:28Bize dedi annenize çok iyi bakın.
09:30Kardeşiniz doğduğunda yanında ben yok.
09:33Anneniz çok zorlanacak.
09:34Siz de bensiz kaldınız.
09:36Çok zor biliyorum ama güçlü olmanız gerekiyor.
09:38Gibi şeyler söyledi.
09:40Ondan sonra iletişimimiz kesildi.
09:42Babamın pasaportu yoktu gelemedi.
09:44Anneme bir gün onu dedik, bugün bunu dedik.
09:46Çok endişelenmeye başladı.
09:48Artık bir şey oldu onlara duramıyorum diye.
09:50Hemen geri gitmek istedi ben.
09:52Biletimi alın gideceğim.
09:53Benim hiçbir suçum yok kanun olarak.
09:55Kanunlu bir şekilde geldim yasal olarak.
09:57Kendileri izin verdi öyle geldim.
09:59Ve geri döneceğim.
10:00Bana hiçbir şey yapamaz diye.
10:02Sonra gidenlerin haberini aldık.
10:04Kimsesi şehit olmuş.
10:05Kimsesi uçaktan iner inmez kaybolmuş.
10:07Bu haberleri duydukça annemin gitmesine izin vermedik.
10:10Biletini de almadık.
10:12Annem ağlaya ağlaya doğumunu yaptı.
10:14Biz o şekilde zor olsa da devam ettik.
10:17Ama 2016 yıl sonunda babamdan toplama kampına götürüldüğü haberi aldık.
10:25Kardeşimin ismi Rizvangül.
10:26Rizvangül Ahmet.
10:282003 doğumlu Turpan şehrinde doğdu.
10:3012 yaşında kalmıştı.
10:322016 yılında 12 yaşındaydı.
10:34Şu an 17'ye geliyor.
10:355 senedir tek başına yaşayan mücadelesi vermekte.
10:38Bu fotoğraf 2017 senesinde Yatılıokul'a götürülürken bir resim çekip Üccat'tan paylaşmıştı.
10:45O paylaştığı yerden bulduk.
10:47Yatılıokul'a gidiyorum annemsiz babamsız gibi ağlayarak çekmiş resmi.
10:51Oradan bulduk ve sadece bu resmi var.
10:53Bunu çıkarttık.
10:542021 annelerimiz Ankara'ya yürüdüğü zaman bu resmi kullandık.
10:58Ve çoğu annelerimiz çocuklarının üzerine Ankara'ya yola çıktığı zaman çok heyecanlıydı.
11:03Sanki Ankara'dan dönüşünde çocuklarıyla birlikte dönecekler.
11:06O zaman işte bazı annelerimiz,
11:08Çocuğum sabredin sizi almaya geliyorum.
11:10Anneniz sizi arıyor.
11:12Çocuğum siz neredesiniz?
11:13Bu tür yazılar bastırdı üzerine.
11:15Öyle yola çıkmıştık.
11:17Bu resim de o günden kalma resmi.
11:19Kardeşim 13 yaşına falan geliyordu.
11:21Üccat üzerinden işte bir şeyler paylaşıyordu.
11:23Anne ben dayanamıyorum.
11:24Babam yok.
11:25Annem siz yoksunuz.
11:27Kardeşlerim yok.
11:28Tek başıma kaldım.
11:29Akrabalarımız, komşularımız kimse bana bakamıyor.
11:31Herkes başına bir şey gelmesinden korkuyor.
11:33Ne olur geri gelin.
11:35Ben size bakarım.
11:36Gerekirse sırtımda taşırım.
11:37Ben size çok iyi bakarım.
11:38Siz beni bırakmayın diye.
11:39Annem çok dayanamadı.
11:41Son bir paylaştığı şey de ben dünyadan nefret ediyorum.
11:45Yaşamaktan artık bıktım.
11:47Küçücük halimle tek başıma kaldım.
11:49Gittim polislere yalvardım.
11:50Bir kerecik babamı göreyim.
11:52Sesini duymaya ihtiyacım var.
11:53O kadar yalvardım.
11:54Hiç kimse bana babamın sesini duymama daha izin vermedi.
11:57Yüzünü bile göremiyorum.
11:58Tam iki sene oldu diye bir şey paylaşmış.
12:002020'ye gelene kadar annemle ikimiz kapı kapı dolaştık.
12:04Kaymakamlık olsun, nüfus olsun, avukat olsun.
12:07Babamla kardeşimi nasıl kurtarabiliriz?
12:09Suçsuz, masum insanlar çünkü.
12:11Araştırdık hiçbir şekilde sonuca varamayınca
12:13annem etrafındaki böyle çocuk acısı çeken anneleri topladı.
12:1710 anne toplandı.
12:18Ben de onlara dilden yardımcı oldum.
12:20Biz birlikte iki senedir devam ediyoruz çocuklarımızı araştırmaya.
12:23Çünkü herkesin, bu toplam 10 annenin hepsinin eşleri yok.
12:27Şu an Türkiye'deki çocukları hem annelik hem babalık ediyor.
12:30Üstelik Doğu Türkistan'da kalan çocuklarına sahip çıkmak istiyor.
12:33Onları öyle göz göre göre terk edemeyiz diye.
12:35Bizim şu an Doğu Türkistan için yapabileceğimiz hiçbir şey yok.
12:38Sadece ağlayarak biraz daha acımızı dindirmeye çalışıyoruz.
12:41Her ne kadar çabalasak da hiçbir sonuca varamadık.
12:44En son dedik ki 18'den küçük olan çocukları kanunlara uygun şekilde çok araştırdık.
12:4918'den küçük çocuklar Birleşmiş Devletler kanunlara, halkara kanuna göre
12:53kesinlikle annesinin yanında olması gerekiyormuş.
12:56Hatta hapiste olsa bile sizin olduğunuz ülkede tamamlasın cezasını dedi.
13:00Ama Çin'e gelince bu uygulanmadı tabii.
13:02Bizim çocuklarımız hapiste değil, bizim çocuklarımız suçlu değil.
13:0518'den küçük bunları kurtarmamız lazım.
13:08Kesinlikle buna yardım edecek insanlar çıkacak.
13:10Kanun vardır çocukların hakkını koruyacak.
13:13Bunun için 2020'den beri devam ediyoruz.
13:15Bütün kapılara gittik.
13:16Siyasi partiler, kanun, Birleşmiş Devletler Bakanlığı, İnsani Haklar Örgütü.
13:21Gidebileceğimiz her yere gittik.
13:22Hatta Çin Konsolosluğu'na olsun.
13:24Ama hala da bir sonuç yok.
13:25Aynı şekilde 2021 8 Mardiniyye Kadınlar Günü'nde annelerimiz Doğu Türkistan'da
13:31kalan çocuklarını kurtarmak için yanındaki çocuklarını İstanbul'daki komşularına bıraktı.
13:35Kadın haliyle İstanbul'dan Ankara'ya yürüdü.
13:38Sırf çocuklarının hayatta olduğunu öğrenebilmek için, seslerini duyabilmek için.
13:43Yani gerçekten ben 2 senedir bu 10 annemizle birlikteyim.
13:46Bir anne için gerçekten çok ağır.
13:48Annelerimiz annelik görevlerini yerine getirmek için her ne gerekirse yapmaya çalıştı.
13:53Kadın haliyle işte soğukta, yağmurda, karda yürüdü Ankara'ya.
13:57En son o kadar çaresizdi ki, o kadar çaresiz.
14:00Her nereye gittiyse yapacak bir şey yok diye yolladılar.
14:05Biz Türk halkına, Türkiye'ye güveniyoruz.
14:07Onun için zaten başka hiçbir ülkeyi seçmedik.
14:09Güvendiğimiz, inandığımız için buraya geldik ve burada yaşıyoruz.
14:12Sadece Çin'in paylaştığı haberlere göre bir şeyler öğrenmeye çalışıyoruz.
14:16Ve babamın bir zamanlar şehit olduğunu düşündüm.
14:19Çünkü orada çok kötü işkenceler yapılıyor.
14:24Biz Doğu Türkistanlılar için Müslüman olmak, nasıl anlatayım?
14:27Ölüme gitmek diyebilirim.
14:29Hatta ölüm de kurtuluş olur yani Müslümanlar için.
14:32Doğu Türkistan Müslümanları için.
14:34Müslüman olmak, dünyadaki cehennemi yaşamak gibi bir şey.
14:37Tahmin bile edemezsiniz.
14:38Biz şu an 5 senedir Türkiye'de yaşıyoruz.
14:41Buradakiler ayrı bir acı içinde, oradakiler de aynı şekilde.
14:44Onlar daha fazla çaresizlik, acılar içinde mücadele vermekte.
14:58Zaten bizim normal günlerimiz hep acı içinde, ağlamakla geçiyordu.
15:02Bayramlar üstelik daha fazla.
15:04Bayramlarda daha çok ağlıyorduk, böyle oturuyorduk.
15:06Sonrasında annem başka evde, ben başka evde öyle ağlar olduk.
15:10Çünkü bir yere geldiğimiz zaman annemin ağlamasına ben dayanamıyorum.
15:13Benim ağlamama annem dayanamıyor.
15:15Hepimiz ayrı ayrı yerlerde ağlayıp ortaya gelince yalanlardan işte böyle gülüp geçinmeye çalıştık.
15:20Bir tane kız kardeşim oldu, Türkiye'de doğdu.
15:23O da şu an 5 yaşında.
15:24Babasını hiç görmedi, babasının kim olduğunu dahi bilmiyor.
15:27Sonra da bir gün annem çok ağladı, namaz kılıyordu seccadede.
15:31Biraz bekledim, belki kendisine gelince durur, ağlamasını keser falan.
15:35Bekledim, annem hiçbir şekilde durmadı.
15:37Sonra çıktım baktım, ellerini açmış dua ediyordu.
15:39Allah'ım ben artık çok ağır geliyor.
15:41Senin verdiğin çocuklarıma, emanetine sahip çıkamadım.
15:44Doğru düzgün eğitemiyorum.
15:46Onun dinsiz olup, başkalarının işkencesine, zulmüne imansız gitmektense sana emanet ediyorum.
15:53Sonra geldim, annemi kucakladım.
15:55Anne dedim, iman varken imkan var.
15:57Ölmemiş herkese imkan var.
15:59Ölümden başka her şeye bir çaresi bulunur.
16:01Sabredin, belki de gelir birkaç seneye kalmayacaktır.
16:04Belki de daha doğru, düzgün yetiştirirsiniz.
16:06Cennete girmeniz de vesile olacaktır.
16:08Her ne dediysem fayda etmedi.
16:10O günden bugüne hep öyle.
16:12Çok kötü, annemin de durumu kötü.
16:14Hatta kız kardeşim, Türkiye'deki kız kardeşim büyüdükçe, benim babam nerede demeye başladı.
16:18Ben babamı görmek istiyorum.
16:20Filmlerde ya da işte arkadaşları babaylarıyla okula giderken, babam ne zaman gelir?
16:25Ben de babamı el ele tutup okula gitmek istiyorum.
16:27Siz neden beni babama götürmüyorsunuz?
16:29Rizvangül ablasının işte resimini gösteriyorduk.
16:32Yapıyordu sürekli, her gece yatmadan önce bakıyordu.
16:35Gülüm ablam, ben seni almaya geleceğim.
16:37İşte birlikte okula gidiyoruz, ben sana çok güzel şeyler alacağım.
16:40Küçücük 5 yaşındaki kız kardeşim bunları söylüyordu.
16:43Biz de öğretiyorduk akrabaların, babamın, kardeşimin resmini gösterip.
16:47Bu da senin ablan, bu da teyzen.
16:49Resimi gösteriyorduk, tanıtıyorduk.
16:52Bu da baban, işte babanın adı Ahmet.
16:54Baban çok kahraman bir adam.
16:56Kesin geleceksin yanına.
16:58O da çocukluk işte unutuyor.
17:01Hep bazen soruyor.
17:03Daha dün gece yatmadan önce siz niye beni Gülüm ablaya, babamın yanına götürmüyorsunuz?
17:08Onları çok özledim.
17:09Sarılmak istiyorum gibi şeyler söyledi.
17:11Annem yine ağladı.
17:15Geçtiğimiz günlerde virüs tehlikesi, virüs korkuncu yaşadık.
17:18Çoğu aileler işte annemizin, babamızın yanına gidemedik.
17:21Bayramlarda elinden öpemedik diye.
17:23Çok acı çektiklerini anlattılar videolarda.
17:25Siz bir gün, iki gün yaşamış olabilirsiniz bu acıları.
17:28Biz 5 senedir bunu yaşıyoruz.
17:30Ve gün geçtikçe çok artıyor.
17:32Onun için babalarınızı, annelerinizi gördüğünüz zaman.
17:35Babasına, annesine hasret kalmış Doğu Türkistanlılar.
17:38Çocuğunuzu özlediğiniz zaman.
17:40Kokusunu içinize çektiğiniz zaman.
17:42Çocuğunuzu öptüğünüz zaman.
17:43Doğu Türkistanlıların 5 senedir çocuklarından ayrı olduğunu.
17:46Hiçbir şekilde sesini duyamadığını, hayatı olduğundan dahi haberi olmadığını.
17:51Bu acılarına, bu korkunç şeylere karşı karşıya hayat mücadelesi vermekte olduğunu unutmayın.
17:56Ve Doğu Türkistan için ne gerekiyorsa onu yapmamız için ve sizin de yapmanız için yardımcı olmanızı, destekçi olmanızı istiyorum.
18:04Doğu Türkistanlıların 5 senedir çocuklarından ayrı olduğundan dahi haberi olmadığını, hayat mücadelesi vermekte olduğunu unutmayın.
18:09Ve sizin de yapmanız için ve sizin de yapmanız için yardımcı olmanızı, destekçi olmanızı, destekçi olmanızı istiyorum.
18:34Şu anda 10 bayram geçti. Bana bayram bayram olmadı.
18:39Oradaki çocukların şu an 2017'den beri hiç haberim yok.
18:44Hayat mı, öldü mü, nerede, nasıl yaşıyor bilmiyorum.
18:4721. yüzyılda yaşıyoruz.
18:50Ozayla iletişim yapıyor herkes ama ben kendi memleketimle iletişim yapamıyorum.
18:56Kendi çocuğumu, kendi karnımı büyüttüm.
18:59Doğduğum çocuğumun sesini duyamıyorum.
19:04Doğduğum çocuğumun sesini duyamıyorum.
19:10Adım Amine Muhammed Emin.
19:12Doğu Türkistan'ın Hotel Şehri doğdum.
19:14Şimdi 31 yaşındayım. 5 çocuğum var.
19:163 tane kızım, 2 tane oğlum var.
19:18Burada çocuklarımı okula veriyorum.
19:21Dereslerde çalıştırıyorum.
19:23Kendim çalışıyorum.
19:25Atölyede çalışıyorum.
19:26Sandalyeye örtüsü dikiyorum.
19:28Yani zor. Ne desem de zor yani.
19:30Çocuklarımın acısını çekeceğim.
19:32Çocuklarımın babasının acısını çekeceğim.
19:34Annemin, kardeşlerimin acısını çekeceğim.
19:37Buradaki çocuklarımı düşüneceğim.
19:39Zor yani.
19:42Ben 9 yaşındayken 1. sınıfta okuyordum.
19:45Annem 8'in çocuğu hamile kaldı.
19:48O yüzden onu gizli doğmak için annemle birkaç kere kardeş yaptırmak,
19:53yani karnını bebek iğneyle öldürüp almak istediler.
19:56Annem izin vermedi.
19:58O yüzden 8'in çocuğu hamile kaldığı için annem dışarı çıkmadı.
20:02Hiç kimseyle konuşmadı.
20:03Öyle evde kapanarak karnı büyüdü.
20:06Ürümçe diğer şehrinde bir kardeşi vardı.
20:09Onunla görüştük.
20:10O dedi ki,
20:11abla benim yanıma gel istersen.
20:13Burada hiç kimse seni tanımıyor.
20:15Burada doğumu yaparsın.
20:16Öyle doğumu yaptıktan sonra gidersin dedi.
20:19Ben anneme dedim.
20:20Anne beni de götürecek misin diye anneme şey yaptım.
20:23O yüzden annem bana kıyamadı.
20:25Tamam çocuğum, seni de alacağım diye.
20:27Ürümçe'ye beraber gittik annemle.
20:29Annem Ürümçe'de 15 günde kaldıktan sonra doğumu yaptı.
20:33Anneme ben baktım.
20:3446 yıllık oldu erkek kardeşim.
20:3746 günden sonra annem hotel şehrine dönmek istedi.
20:41Babamla görüştük.
20:42Babam demiş ki,
20:43çocuğunu getirme buraya.
20:45Buraya getirirsen ya da para alıyor,
20:47ya da bir şeyler yapıyor.
20:49Yani yasak çocuk olduğu için bir şeyler yapıyor.
20:52Mümkünse orada bırak çocuğumuzu.
20:54Demiş, annem çok üzüldü.
20:56Çok ağladı annem.
20:57Ne yapsam?
20:58Bu da çocuk.
20:59Benim yürek bağrım bu da.
21:01Nasıl bunu bırakabilirim diye.
21:03Çok üzüldü.
21:04O yüzden orada bakacak kimse yok.
21:06Annemin erkek kardeşinin işi de çalışıyor.
21:09Kardeşine bakacak hiç kimse yok.
21:11O yüzden ben okuldan kaldım.
21:13Kardeşine bakacağım diye.
21:149 yaşındayken beni bir 2 aylık erkek kardeşine bıraktı.
21:19Ürümçe şehrinde bıraktı.
21:20Annem döndü memlekete.
21:22O yüzden o kardeşine bakmak için ben okulda okuyamadım.
21:25Yani öyle geçti hayatım.
21:2715-16 yaşında kardeşime baktım.
21:30O erkek olan kardeşim annemin kardeşinin evinde büyüdü.
21:34O okudu, hafızlık yaptırdı.
21:37Türkiye'de şu anda.
21:42Ben orada varken siyah giymek yasaktı.
21:45Siyah giyimlerimizde hep polisler geliyordu.
21:48Eve bakıyordu.
21:49Her yere bakıp siyah giyim olduğunu görse
21:52onu alıp yakıyordu.
21:54Ya da biz kendimizde korkuyup
21:56onlar görürse bir şey yapmasın diye
21:58biz de yakıyorduk siyah elbiselerimizi.
22:00Giyemiyorduk.
22:01Bazen bu durumlar düzülür bir gün düzülür
22:04böyle olmaz diye.
22:05Yere gömmüştük bazen.
22:07Kıyamadıklarımızı yere gömmüştük.
22:09Bir gün gireriz diye.
22:10Yani düşündüğümüz gibi olmadı.
22:12Günden güne zulüm daha çoğaldı.
22:14Sonra duyduğum göre
22:16önce de siyah giymemiz yasaklamıştı.
22:18Sonra uzun giymemiz yasak
22:20başörtü takımımız yasaklamış.
22:22Daha da hızlı çoğalmış zulümler.
22:24Birkaç ay önce TikTok'tan
22:26kız kardeşimin fotoğrafını gördüm.
22:28O da oradayken kapılıydı.
22:30Yüzü de kapılıydı.
22:31Başörtüsü takıyordu.
22:32Uzun giyim giyiyordu.
22:34Biz hep öyleydik.
22:35O da başörtüsü yok.
22:36Saçları açık.
22:37Öyle fotoğraflarını çıkarmış.
22:39Öyle gördüm.
22:44Müslüman olmak.
22:45Ne desem acaba?
22:47Nasıl olasın?
22:48Müslüman olmak.
22:50Kapısı açık.
22:51Zindan içinde yaşamak demektir.
22:53Öyle desem.
22:55Düşünüşlü oldu mu acaba?
23:072015 yılından önce de
23:09pasaport vermiyordu Uygurlara.
23:11Neden vermiyordu?
23:13Orada kızılım dışarı yayılmasın diye vermiyor mu?
23:15Bilmiyorum ama vermiyordu.
23:17Almamız çok doğrudu.
23:19Zengin insanlar ilk 300 milyon para haşlayıp
23:23zor alıyordu.
23:242015 yılında
23:26sonunda pasaport vermeye izin verdiler.
23:29Herkes pasaport alabilir diye
23:31300-400 lira falan
23:33pasaport kolay bir şekilde almaya izin verdiler.
23:35O zamanlar istediği insanlar alsın dedi.
23:38İstediği insanlar aldı.
23:40Buraya yurt dışına, devlet dışına çıkanlar çıktı.
23:43Orada kalanlar da sonra çıkarız.
23:45Fardovlu'ya falan işlerimiz biter.
23:47Sonra gidelim buradan.
23:49Bu zulümden kurtulalım diye düşünmüş insanlar.
23:52Orada daha çıkamadı.
23:53O yerde de tamamen yıllar kapandı.
23:55O zamanlarda oradaki pasaport var.
23:58Ama başka devletler seyahat için,
24:00başka bir şey için çıkmayan insanlar da
24:03pasaportunu almışlar.
24:05Onları suçlamışlar.
24:06Neden siz pasaport yaptırdınız?
24:08Neden? Amacınız ne?
24:10diye onları tutuklamışlar.
24:15Söylediğim gibi 8 kardeşiz biz.
24:17Annem de 2016 yılında
24:19Türkiye'ye gidip seyahat için gelmişti annem.
24:21Türkiye'ye gidip 3 ay burada kaldı.
24:23Sonra memleket döndü.
24:25Burada Türkiye'de 3 ay kaldığı için
24:2760 yaşındaki anneme 10 senelik hafıza ses vermişler
24:30diye duydum.
24:31Benim erkek kardeşim vardı.
24:33Şu andaki yaşı 24 yaşında.
24:352016'da hastaydı eli.
24:37Buradaki doktorlar daha iyi muayene yapacak diye
24:40buraya geldi.
24:41Buraya emniyet yaptırdı burada.
24:432017 3. ayda
24:45babam buradaki
24:47hasta kardeşini aradı.
24:49Oğlum hemen 3. ayın 10. günü kadar
24:53buraya gelmezsen beni hafıza edeceklermiş.
24:55Hemen gelmen lazım
24:57gerekiyormuş diye.
24:58Polisler öyle tehdit yaptırmış.
25:00Öyle arattırmış kardeşimi.
25:02Kardeşim benim yüzümden
25:04babam bir şey olmasın diye döndü.
25:06Kardeşim daha iyileşmemişti.
25:08İyileşmemiş bir durumda geldi.
25:10Yine emniyet olmuştu.
25:11Kardeşimin toplantısı almış.
25:13Yani eğitim öğreteceğiz diye tutuklamış.
25:16Ya da babam, ya da kardeşlerim, ya da akrabalarım
25:20hiç kimse haber alamıyormuş.
25:22Hayat olup olmadığını bilmiyormuş.
25:24Öyle bir acı, öyle bir zulüm.
25:30Kardeşim Çin'in kendi verdiği pasaportla
25:32kanunlu yollarla çıktı.
25:34Kardeşimin hiçbir suçu yok.
25:36Elini iyiletmek için buraya Türkiye'ye geldi.
25:38O sebebiyle Türkiye'ye geldiği sebebiyle
25:40tutuklamış.
25:42Şu anda hala haber yok.
25:43Çin kimliği var, Çin pasaportu var.
25:45İlimdir kardeşimin şu anda.
25:47Düşünün, bir insanın
25:49başka devletlerine saygı etmesi,
25:51başka devletlere çıkıp davalanması,
25:53başka devletlerine gezmesi yasak mı?
25:55Yani suç mu? Bir düşünün.
26:032016.01.29 günü Türkiye'ye gelmiştik.
26:06Eşim, ben, 3 yaşında bir kız çocuğum.
26:09Eşim beni buraya yerleştirdi.
26:11Sonra 15 gün sonra memlekete döndük.
26:14Çin'in kendisi verdiği pasaportla geldik.
26:16Kanunlu yolla geldik.
26:18Pasaportu başvururken eşim, çocuklarım,
26:20ben beraber başvurmuştuk.
26:22Ama çocuklarım kaldı.
26:24Ne düşündüğünü bilmiyorum ama
26:26planlarım bir şey yaptılar.
26:28Burada çok uykuların öyle.
26:30Çocukların çıkmıyor.
26:32Eşi ya da karısı burada oluyor.
26:34Benimki de bir durumlar çok ama çocukların çıkmadı.
26:36O yüzden çocukların pasaportunu yaptırıp
26:38buraya gideceğim diye eşim dönmüştü.
26:40Eşimden 15 senelik hafız cezası vermişler.
26:43Suçu ne?
26:44Türkiye'ye gelmesi suç olmuş.
26:46Bana para göndermiş.
26:48Benim yaşamam için, ekmek yemem için,
26:50suçmam için para göndermem için suç olmuş.
26:53O yüzden 15 senelik hafız cezası vermişler.
26:59Oradaki çocukların şu an 2017'den beri
27:02hiç haberim yok.
27:04Hayat mı, öldü mü, nerede, nasıl yaşıyor bilmiyorum.
27:07Onlar suçsuz.
27:09Onlar nasıl?
27:11Onların hiçbir günahı yok.
27:13Bir mahlukat kadar,
27:15zerre veremeyecek kadar küçük onlar.
27:17Onların babasının,
27:19annesinin yanında durma hakkı var.
27:21Benim de çocuklarımın yanında kalmamın
27:24benim de en doğal hakkım.
27:26Çocuklarımın en doğal hakkı.
27:28Bu haklarımızı hiç kimse alamaz.
27:30Neden çocuklarımın ben,
27:32benimle ayrı kalayım?
27:34Neden çocuklarımın sesini duyamıyorum ben?
27:37Neden hayat olup olduğunu bilmiyorum.
27:392021. yüzyılda yaşıyoruz.
27:42Ozayla iletişim yapıyor herkes ama
27:45ben kendi memleketlerimle iletişim yapamıyorum.
27:48Kendi çocuğumu, kendi karnımda büyüttüm.
27:51Doğduğum çocuğumun sesini duyamıyorum.
27:54Şimdi hükümet neden bana öyle yapıyor?
27:57Çocuklarım neden öyle yapıyor?
27:59Onlar suçsuz.
28:00Çocuklarım bana bıraksın.
28:02Çocuklarım bana versin.
28:03Her gün yatarken uyanmıyorum.
28:06Çocuklarım düşünüyor.
28:08Nerede acaba, nasıl yaşıyor?
28:10Ne yedi, ne içti, kimin yanında?
28:14Ne zorluklar çekti diye düşünüyorum.
28:22Biliyorsunuz 2021. yılda
28:248. Mart Anıları Günü Ankara'ya yürüyerek
28:27anıları toplandık.
28:29Orada kalan masum çocuklarımızın
28:31hiç olması, 5 seneden beri
28:33sesini duyamayan çocuklarımızın
28:35sesini duymamız için
28:36bütün dünyadaki insanlardan,
28:38şu çocuklarım adına yerden beklediğimizini,
28:41şu çocuklarımızın bütün dünyadaki insanlıktan
28:44yerden beklediğini duydurmak için
28:46İstanbul'dan Ankara'ya yürüyerek yola çıkmıştık.
28:49Haberlerde görmüşsünüz galiba.
28:51Ama çocuklarımın sesini duyamadık.
28:53Çocuklarımın hayat olup olmadığını bilemedik.
28:57Ben dayanamıyorum.
29:02Çocuklarım masum.
29:03Fotoğraflarını gördünüz mü?
29:05Bu 13 yaşında şu andaki yaşı.
29:08Bu çocuğum kız çocuğum.
29:09Adı Mersi'ye kurban.
29:17Bu oğlum 11 yaşında şu an.
29:19Abdurrahim kurban adı.
29:21Bakın bu masum çocuklarımız.
29:23Sessiz.
29:24Hiçbir mahluka zarar yetmiyor bu çocuklarımız.
29:28Fatıma çocuğumun fotoğrafı da yok.
29:30Onu getiremedim.
29:31Fatıma kurban diye bir kız çocuğum vardı 11 yaşında.
29:38Bu fotoğraflar,
29:39geçen sene bir akrabalarımız
29:41Recep diye bir şey kullanıyoruz.
29:44Onun durumundan indirmiş.
29:46Durumundan bana gönderdi bu fotoğrafları.
29:49Paylaşan kim olduğunu bilmiyoruz ama
29:51bizim akrabalarımız birisi olduğunu düşünüyoruz.
29:53Yani çocuklarımız böyle küçük kalmıştı kalanda.
29:57Orada kalan zamanlarda.
29:59Böyle büyüdüğünü fotoğrafını görünce
30:01bana çok ağır geldi.
30:08Şu anda 10 bayram geçti.
30:1010 bayram geçti.
30:11Bana bayram bayram olmadı.
30:13Bayram günü herkes çocuklarla,
30:16eşi karısı,
30:18anne babasıyla çok mutlu,
30:20mutlu günler geçiriyor.
30:22Ama ben hep ağlıyorum.
30:25Ciğerlerim yanıyor.
30:27İçim paramparça oluyor.
30:29Çocuklarımı mı üzülsem?
30:31Eşimi mi üzülsem?
30:32Annemi mi üzülsem?
30:34Abimi mi üzülsem?
30:35Ya da kardeşimi üzülsem?
30:37Onlar hep sessiz, hep stikin.
30:39Bir de çocuklarım yanımda yok.
30:42Nasıl bayram oluyor ki bana?
30:44Nasıl bayram oluyor ki?
30:46Çok acı içinde yaşıyorum.
30:52Kız kardeşlerim özgürmüş.
30:54Ama kız kardeşlerimin eşi,
30:56benim eşim, annem, abim,
30:58erkek kardeşim hepsi hafız değilmiş.
31:01Yani orada doğru düzgün erkek kalmamış.
31:03Sadece benim evimde 8 kardeşiz biz.
31:0612 yaşında bir erkek kardeşim,
31:0970 yaşında babam kalmış.
31:11Öbürü hepsi hafız değilmiş.
31:13Onlara ben güvahlık vereceğim.
31:15Onların hiçbir suçu yok.
31:17Onlar masum.
31:18Önce de cinayet işleyip hafıza alınan
31:21ya da ceza verilen insanlar değil onlar.
31:24Sadece Müslüman olduğu için,
31:26sadece vicdanlı, gururlu insan olduğu için
31:294-5 küçük çocuklardan ayrı ceza kampları bırakmışlar.
31:34Ablalarım da yalnız kalmış.
31:39Toplumlu kamplar gerçekten var.
31:42Şu anda 5 milyondan 10 milyon kadar Uygurlar kayıp.
31:46Geniş erkekler kayıp.
31:48Küçük bir evde 20-30 bayanlar kalıyormuş.
31:51Tuvaleti yokmuş.
31:53İnsanların arzı yapıyormuş tuvaletini.
31:55Bir istakan su, bir ekmek veriyormuş bir günde.
31:58Öyle.
31:59Bu başka devletin hafızanları benzemiyor.
32:02Çin'in hafızanları çok kötü.
32:04Çok kötü durumda.
32:152020'den beri 10 tane anneler toplu olarak
32:19çocuğumuzun haberini almak
32:21onların en azından sesini duymak için
32:23sokaklarda yürüdük.
32:25Arka kapılara gittik.
32:27Çin Konsolosluğu'na gittik.
32:29Onlar bile dilekçemizi almadılar.
32:31O şekilde yürüdük.
32:33Ankara'ya 2-3 kere gidip geldik.
32:35Hiçbir sunuçlama olmadı.
32:38Bakanımız Süleyman Süleyman Bey ile görüşmüştük.
32:41O dedi ki,
32:42çocuklarımızın vatandaşlığı doğrusunda
32:45bize yardım edeceğini söyledi.
32:47Ama bekliyoruz hala.
32:49Yani buradaki çocuklarımızın da
32:51vatandaşlığı olmadığı için
32:53okula giderken yaşamak için zorlanıyoruz.
32:56Türkiye hükümetinden buradaki Uygurlara
32:59vatandaşlık vermesini çok istiyoruz.
33:02Ben de başvurdum ama çocuğuma başvuramadım.
33:05Çocuğumun babası olmadığı için burada.
33:07Yani babasının bana vakalet bir imza,
33:10kart olmadığı için
33:11çocuğumu da yaptıramayacakmışım.
33:15Erdoğan Başbakanımız, Sayın Bakanımızın
33:17Allah razı olsun
33:18bizi ne bağırıp bastı, bizi sahip çıktı.
33:21Allah ondan çok razı olsun.
33:23Ama Sayın Bakanımız Erdoğan'ı sevmek istiyorum.
33:26Sizin de evladınız vardır.
33:28Sizin de anneniz, babanız, çocuklarınız vardır.
33:31Ben bir anne olarak
33:33ben senede çocuklarının sesini duyamıyorum.
33:36Çocuklarım o kadar küçük ki
33:39hiç kimseye seyredemeyeceğim kadar küçük.
33:42Bağışlığım, suçsuz.
33:44Şu çocuklarımın en azından sesini duymam için
33:48yaşalarına hayat olup olmadığını öğretmem için
33:52bana yardım etmesini çok çok talep ediyorum.
33:59Bütün dünyadaki insanlara sesimizi duydurmaya çalışıyoruz.
34:03Onların şu masum çocuklarımız adına
34:06şu masum çocuklarımız için bizi yardım vermesini,
34:09yanımıza gelmesi onu yapamazsa da
34:12bütün dünyadaki insanlarla
34:14sesini bir de duyalım çocuklarımızın.
34:16Hayat olup olmadığını öğrenelim.
34:18Şunun için yardım etmesini çok çok çok çok rica ediyorum.
34:22Gerçekten onların Allah razı olsun.
34:24Biz anlatmaya çalıştık ama
34:26bütün dünyadaki insanların
34:28biri olmasa da birinin güçü yeter.
34:31Biri olmasa da biri yapar, yardım eder bize, çocuklarımıza
34:35diye düşünüyorum, ben ona inanıyorum.
34:37İnşallah bütün dünyadaki insanlardan çocuklarımız adına
34:41lütfen şu çocuklarımız adına yardım etmesini rica ediyorum.
34:45Çok ümit ediyoruz.