Kategori
🗞
HaberlerDöküm
00:00MÜZİK
00:14Sevgili izleyiciler, Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz.
00:18Türkiye'de 19 Mart'tan beri önce İstanbul'la başlayan sonra tüm Türkiye'ye yayılan bir protesto süreci var.
00:25Bu protestoların sebebi de İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun
00:31önce diplomasının iptal edilmesi ardından da gözaltına alınması ve tutuklanması.
00:36Şimdi süreci ilişkin Cumhuriyet Gazetesi yazarı Mustafa Balbay'la konuşacağız.
00:41Kendisi şu anda yayınımızda.
00:43Sayın Balbay, hoş geldiniz öncelikle.
00:45Merhabalar, iyi yayınlar diliyorum.
00:47Teşekkür ediyorum. Dilerseniz hızlıca başlayalım.
00:50Şimdi Türkiye'de 19 Mart'tan itibaren yaşanan bu süreci bir usta gazeteci gözüyle siz nasıl değerlendirmektesiniz?
00:59Şimdi tabii 19 Mart'ta tutuklandı, daha doğrusu gözaltına alındı İmamoğlu ama bence 18 Mart'tan başlamak lazım.
01:0718 Mart akşamdır 17.30 sıralarında Ekrem İmamoğlu'nun diploması tutuklandı.
01:13Fiilen bunu kullanamazsın kararı verdirildi diyelim.
01:1919 Mart sabahında da saat 18.30 sıralarında İmamoğlu'nun evine 30 otobüs polisle birlikte baskın düzenlendi, gözaltına alındı.
01:30Ve İmamoğlu'nun cumhurbaşkanı adaylığını kesinleşecek gün sabahı tutuklandı.
01:37Tablo budur.
01:39Dünyanın hangi ülkesinde böyle bir durum olsa bunun anlamı şudur.
01:45Mevcut cumhurbaşkanının en güçlü rakibini tasfiye etmek için akla gelen gelmeyen her şeyi yapıyor, yapmakta ve yapacak.
01:53Tablo bu. İçinden geçtiğimiz günlerin iki ucu var sevgili Ökten.
01:57Bir, güzel ülkemiz hala böylesine vicdansız, ağır haksızlıklara mı sahne olacak?
02:05İki, bu millet artık zulme karşı direniyor ve bir araya geliyor ve artık yeter diyebiliyor umudu ve sevinci. İkisi bir arada.
02:15Bunu yaşadık geçen hafta.
02:17Geçen haftadan bugüne bu sarktı ve Özgür Özel'in bugün İstanbul'a düzenlediği partisinin meclis toplantısında da bütün bunları derledi, toparladı ve bir mücadele örgütledi.
02:29İmamoğlu şu anda Silivri'de.
02:31Ben de bugün Cumhuriyet'te Silivri'de ilk günlerin nasıl geçtiğini biraz özetleyen, biraz da İmamoğlu'nu tarif eden diyeyim, tarif etmek çalışan bir yazı yazdım.
02:41Ve şimdi İmamoğlu esarette ama toplum cesarette.
02:46İmamoğlu esaretinin bedeli olarak da topluma büyük bir cesaret aşılamış oldu.
02:54Geçmişte zaman zaman korku duvarının aşıldığı zamanlar olmuştu.
02:58Bence korku duvarı aşılmadan öte, belki de erken diyorum ama gördüğüm itibariyle, durumu itibariyle söylüyorum, bu duvar yıkıldı.
03:07Yeniden örerler mi? Yeniden başka bir şey yaparlar mı? Bilemem ama hakikaten bu duvar yıkıldı.
03:14Tabii halk tarafından sanırım yıkıldı bu korku duvarı.
03:17Toplum tarafından yıkıldı.
03:21Biz zaman zaman, Nazım Hikmet'in var ya hapiste yatacak olanı öğütler diye müthiş bir, her hapiste giren kişi mutlaka o şiirle bir tanışır.
03:34Kendisi bilmiyorsa gönderirler. Bir şekilde okumuş yazmış herkesin bellenden geçer o şiir.
03:41Ama acaba halkımız hapiste yatacak olanı öğütler değil de gölgede yatacak olanı söğütler mi istiyor diye de
03:49bazen insan toplumdaki tek gizlilik karşısında böyle bir duyguya da kapılabiliyor.
03:54Ya da bağır bağır, herkese ağır diye düşünüyorsunuz. Bağır bağır, herkese ağır.
04:02Ama şimdi öyle değil. Şimdi bağır bağır bağırıyorsun, toplum diyor ki daha ağır.
04:09Yanlı bir ağır diyor. Daha çok bağır diyor.
04:13Bu anlamda da hakikaten var ya ateşi ve ihaneti gördük, hepsinin içinden geçtiğimiz dönemler.
04:22Bence önümüzdeki 3-5 yılın şekillendiği günlerden geçiyoruz.
04:27Yani tarihi anlar.
04:29Tarihi anlardan geçiyoruz. İleride sizler mesleğinizin ortası, ilerleyen yıllara geldiğinizde o günlerde karşılaştığınız durumla ilgili olarak
04:38bunun temelleri 2025 yılı Mart'ında atılmıştı diyeceksiniz.
04:44Çünkü Türkiye sevgili Öktem, mevcut cumhurbaşkanının seçilmesinin garanti olduğu çok adaylı seçimlere gidiyor.
04:58Şimdi cümlemi tekrar ediyorum. Mevcut cumhurbaşkanının seçilmesinin garanti olduğu çok adaylı seçim.
05:06Yani göstermelik adaylar, mevcut cumhurbaşkanı kesin seçilecek. Böyle bir sürece gidiyor Türkiye.
05:12Yani aslında iktidar partisi, iktidar ortakları bir göstermelik seçimle Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeniden seçilmesini sağlayacak.
05:19Ve hem iç politikada hem dış politikada Türkiye'de demokrasi hala devam ediyor.
05:24Hatta eski Türkiye'ye kıyasla, bunu tırnak içinde onların cümlesi olduğu için söylüyorum.
05:29Eskisine kıyasla çok daha fazla bir demokratik ortama sahip Türkiye'de yaşayan yurttaşlar bir seçim yapıldı.
05:35Ve bu seçimin sonunda yeniden mevcut cumhurbaşkanı seçildi.
05:39Halk, yurttaş bu yönde takdir gösterdi diyecekler. Onu anlatmak istediniz.
05:44Aynen, aynen. Buna karşı toplum da hayır biz çok adaylı seçim istiyoruz, seçenek istiyoruz, zahtanet istiyoruz diyor.
05:52Böyle bir sürecin içine girdik diye değerlendiriyorum.
05:56Peki Sayın Balbay, şimdi İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun yanında Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan ve Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık da gözaltına alınmıştı.
06:09Ardından tutuklandılar ve bu üç belediye başkanı arasından bir tanesinin yerine kayyum atandı.
06:16Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan'ın yerine Şişli Belediyesi'ne Şişli Kaymakamı kayyum olarak atandı.
06:24Ve biz bu programa başlamadan önce bir sıcak bilgi gelmişti elimizde. Şu anda hala tam olarak ne olduğunu bilmiyoruz.
06:31O da atanan kayyumun ilk olarak kent lokantalarını kapattığıyla ilgiliydi. İletişim Başkanlığı bu iddiayı yalanladı.
06:38Ancak Şişli İlçe Başkanlığı bir basın toplantısı yapıyorlar ve burada durumu açıklıyorlar.
06:45Şimdi bu kent lokantasının kapatılması iddiasının üzerinden şöyle bir soru sormak istiyorum.
06:51Özellikle Şişli Belediyesi'ne atanan kayyum yarın bir gün atanırsa Beylikdüzü Belediyesi'ne atanan kayyum.
06:58Bir de hala İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne de kayyum atanma riski var.
07:02Çünkü İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun terörle iltisaklı olması iddiasıyla açılan dava tutuksuz yargılanmasıyla devam ediyor.
07:12Mali suçlar iddiasıyla da tutuklandı.
07:15Kayyumlar eğer belediyelere atanırsa şu ana kadar Cumhuriyet Halk Partili belediye başkanlarının yaptığı bütün icraatları,
07:23bütün bu topluma yardım eden sosyal yardımları kaldırabilirler mi?
07:29Siz böyle bir risk görüyor musunuz atanan kayyumlar hakkında?
07:32Şimdi tabii konuşmamın başında iki gerçeği yan yana koydum.
07:37Bir, hüzün. Hala bu kadar hukuksuzlukta yüzlem kalacağız.
07:41İki, umut ve sevinç. Toplum bunlara hayır diyor.
07:45O nedenle ben ikinci kısmını daha çok önemsiyorum ve büyütmek gerekir diye düşünüyorum.
07:50Söylediğiniz olasılıklar var ama o korkuyla değil, böyle bir şey olmamalı, olamayacak umuduyla yaşamak ve bunun için mücadele etmek gerekiyor.
08:00Eğer son anda bir değişiklik olmazsa, dediğiniz gibi farklı bir karar almazlarsa,
08:05Beylikdüzü Belediyesi'nde de yarın başkan vekili seçilecek.
08:09İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nde de başkan vekili seçilecek.
08:13Özgür Özel biraz önce partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmadan,
08:18İstanbul'da Mustafa Kemal Kongre merkezinde konuşmasını yaptı, grup toplantısını düzenledi.
08:25Başkan vekilin seçeceklerini söyledi. Biz bunu bekliyoruz.
08:29Ama Şişli Belediyesi ile ilgili tartışmalı durum devam ediyor.
08:33Ben de baktım, hemen İletişim Başkanlığı böyle bir şey yoktur diye bir açıklama yaptı.
08:39Şişli CHP İlçe Başkanı'nın bir sorunu var dedi.
08:43Şimdi ben şunu dikkatimi çektim.
08:45Şişli, daha doğrusu İletişim Başkanlığı'nın, hayır kent lokantasını kapatmadık diye hemen açıklama yapma gereği duyması,
08:55kent lokantalarının tuttuğunu, toplumda kabul gördüğünü ve Şişli Kayyum Kaymakam'ın hemen bundan tedirgin olduğunu da altına çizmiş olalım.
09:09Yani o tavırlar, kuleler, dev projelere karşı kent lokantası ve bir somun ekmek kazandı.
09:19İmamoğlu'nun hakikaten bu sosyal beledicilik bağlamında, bunu yeri geldiğim pek çok yanını vurgulayabiliriz İmamoğlu'nun.
09:28Ama şu ekmek, ucuz ekmek vermesinin, 8 liraya ekmek yani 12-15 liraya arasından değişirken ekmek fiyatların,
09:38bunu İmamoğlu'nun 200'de olan büfeyi 700'e çıkartması ve Harami Dere'de Ahmet İsfan Ekmek Fabrikası'nın açılmasından ayrıca çizelim,
09:48ayrıca altını çizelim.
09:50Yani halkın midesine giden, hakikaten yolların açık olmasını sağlaması bir anlamda,
09:59iktidarın o öne öne bitiremediği dik kulelerini ve otoyollarını da ayrıca geçmiş görünüyor.
10:07Bunu da göstermiş oldu bence.
10:09Sayın Balbay, bir de şimdi İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Ekrem İmamoğlu ve tutuklanan iki belediye başkanının afişlerinin, posterlerinin indirilmesi için bir talimat verdi.
10:21Bunun hakkında neler söyleyebiliriz?
10:23Niçin İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı böyle bir karara imza attı sizce?
10:27Korkunun büyüklüğünü gösteriyor.
10:29Korkunun büyüklüğünü gösteriyor.
10:32Şimdi Ekrem İmamoğlu, hangi hakla sen bu posterleri asamazsın diyorsun?
10:39Diyelim bir şekilde polisini kullandın, güvenlik güçlerini kullandın, onları oradan söktürdün.
10:47Yüreklerden nasıl sökebileceksin?
10:49O mümkün mü?
10:51Bu korkunun da büyüklüğünü gösteriyor.
10:53Korkunun da büyüklüğünü gösteriyor.
10:56Şimdi şu beklenti var sevgili Öktem.
10:58İktidar medyasına önce üç günde unutulur dediler.
11:02Sonra bir ay sürer dediler.
11:05Arkadaşlar baktım bugün bir yıla çıkarmışlar.
11:08İmamoğlu'nun unutulma süresini.
11:11Şimdi eylemler devam ettikçe, yayıldıkça, gençlikten ileri yaşlara kadar bütün kesimler bu eylemlere katıldıkça bu İmamoğlu'nun unutulur süresini de uzatıyorlar.
11:26Ve İmamoğlu'nun kahramanlaşmasından endişe ediyorlar.
11:31Yani gerek ülkemize gerekse dünyadan böyle hapiste o nasıl olsa unutulur deyip unutulmaya çalışan pek çok kişi olmuştur.
11:41Ama bunların çoğunda ters etmiştir.
11:45Örneğin ilk aklıma gelen Brezilya'dan devlet başkanı La Luna'yı işte hapse attılar.
11:51Hakkında bir sürü yolsuzluk iddiaları ortaya attılar.
11:54Yattı hapis, çıktı. Sonra ne yaptı?
11:57Seçimleri kazandı ve devlet başkanı oldu.
12:00Dünyada böyle bir hastalık da belirdi sevgili Öktem.
12:03Yani rakibini bir şekilde medya gücünde kullanarak alaşağı etmek üzerine.
12:09Bugün belki bilmiyorum soracağın sorular arasına bağırmam ama CHP buna karşıdan biz boykot kararını uyguluyoruz.
12:17Biz bir defa tüketimden gelen gücümüzü, yaşamdan gelen gücümüzü kullanıyoruz deyip şu şu şu kanalları izlemeyeceğiz.
12:26Şu şu şu yerleri gitmeyeceğiz. Şuralardan alışveriş yapmayacağız dediler.
12:31Bazıları hemen geri adım attı. Vallahi biz öyle değiliz.
12:34Şimdi şöyle bir karar aldık diye yeni bir yol sayfası, yeni bir yayın biçimi geliştirmeye çalıştılar.
12:42Bazıları inadını sürdürdü ve şu anda onlara yönelik boykotta devam ediyor.
12:48Bu mücadele hakikaten kıyasaya sürecek.
12:51Şiddet girmemeli, nefret girmemeli, meşruiyet içinde kalınmalı.
12:57Bu yolla bu bağlamda bence Türkiye'de çok değişik bir mücadele örgütleniyor.
13:04Peki sürecin sonunda nasıl bir ortam oluşacak Türkiye'de onu tayin edebiliyor muyuz acaba?
13:12Şöyle sevgili Öktem bir defa Türkiye'de iki büyük toplumsal dalga yükseldi.
13:20Hatta üç büyük diyelim istersen bunun.
13:23Bir, 2007 Cumhuriyet mitingleri.
13:26İki, 2013 Gezi.
13:30Üç, 2017 Adalet Yürüyüşü.
13:34Bu bizim demokrasi mücadelemizin, toplumsal toplumun katıldığı mücadelemizin üç büyük bayrağıdır.
13:43Ama üçünde de şöyle bir durum vardı.
13:48Kısaca söylemek gerekirse.
13:50Gezi'de Cumhuriyet mitinglerinde bir toplumsal duruş gösterildi.
13:57Ve AKP'yi yendik nasıl olsa dendi. Yeneceğiz denmedi. Bitti bu olay dendi.
14:02Ama meydanları doldurmak kadar sandıkları doldurmak da gerekiyordu.
14:08O hedeflenmedi. Eksiklik olarak söylüyorum.
14:11İki, Gezi direnişinde hedef yoktu, lider yoktu.
14:17Çok büyüktü. Ama bu ikisi yoktu.
14:21Ama bu iktidar oradan bir hedef yaratmaya çalıştı. Bir de lider yaratıp iş yaratmaya çalıştı.
14:27Yani iktidar yaratmaya çalıştı.
14:29Adalet Yürüyüşü'nde de Adalet Maltepe'de denize kadar geldi.
14:34Biz şu olana kadar bu yürüyüşü bırakmayacağız.
14:40Biz şunu hedefliyoruz gibi bir durum yoktu. Çok büyüktü.
14:45Yani Kemal Bey'in hayatında siyasi yaşamında böyle en güçlü madalya olarak koyabileceği bir gerçektir Adalet Yürüyüşü.
14:54Ama bir hedef yok. İstanbul'a vardık.
14:58Enis Berberoğlu'nun yattığı cezaevinin duvarlarına kadar dayandık.
15:03Ve o gün ayrıldık.
15:05Şimdi bir sandıkta buluştu insanlar.
15:1015 milyon kişi bir yere gitti, ispatı ve vücutla sandığı o yaptı.
15:15Adını yazdırdı.
15:17O benim dedi.
15:20Evinden çıktı, oy kullanacak yere gitti.
15:24Yazın dedi.
15:26Önemli bir bölüme üye olmak istedi.
15:30Ve şimdi o kişiler diyor ki, biz diyorlar yeter artık.
15:37Yeter artık.
15:39Git diyorlar, değişsin diyorlar.
15:41Bunlardan bence böyle bir fark var.
15:44Benim daha üstelik bir slogan var söylemek gerekirse.
15:47Açlık sebep, sokak sonuç.
15:51Açlık ama sadece mide açlığı değil.
15:55Beyin açlığı.
15:57Hukuka olan açlık.
15:59Hukuka, güvene, adalete olan açlık.
16:06Herkesin birleşiyor bunda.
16:09Herkesin birleştiği bir şey oluyor.
16:11İslamcıyım diyenlerin de, ben Müslümanım, demokratım diyenlerin de katıldığı,
16:18sosyalistim diyenlerin de katıldığı.
16:21Bu sabah spor yaparken içimden geçti.
16:25Batıların bir ibadet şekli var ya, genel şey.
16:29Daha doğrusu bir zetori, batı futbolcularla.
16:34Belki de bizim de diyorum, gökyüzü, kalbimiz ve beynimiz.
16:40Böyle bir şey oluştu.
16:42Hakikaten benim de kafamda.
16:44Hepsinin içinde olduğum, tabii ki herkesin inancı kendine.
16:47Doğada bir güç var.
16:49Zaten bir gerçeklik.
16:51Ama bir de yürek var, bir de beyin var.
16:53Bu toplum bunların üçünü de kullanmayı başardı diye, kullanmaya başladı diye değerlendiriyorum sevgili Öktem.
17:01Sayın Balbay, çok teşekkür ediyorum.
17:03Ağzınıza sağlık.
17:04Gündem oldukça yoğun.
17:05Biz de fırsat buldukça gündemi izleyicilerimize anlatmaya, yorumlamaya çalışıyoruz.
17:11Bu uğurda da siz sağ olun bizi hiçbir zaman kırmıyorsunuz.
17:14Her zaman yayınlarımıza bağlanıp en çarpıcı gerçekleri bizimle paylaşıyorsunuz.
17:20İyi ki katıldınız bugün de.
17:21Ağzınıza sağlık.
17:22Ben de teşekkür ediyorum.
17:24Yayınlar diliyorum sevgili Öktem.
17:26Teşekkür ediyorum.
17:28Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri, gazetemiz yazarı Mustafa Balbay konuğumuzdu.
17:33Son günlerde 18 Mart'tan itibaren başlayan süreçte Türkiye'de neler yaşanıyor?
17:38Bu protestoların sonu nereye varabilir?
17:41Bunları değerlendirmeye çalıştık.
17:43Dediğim gibi gündem oldukça yoğun.
17:44Biz de sadece stüdyoda değil aynı zamanda sahadan da, Saraçhane'den de, Ankara'dan, İzmir'den,
17:50Türkiye'nin 81 ilinden yapılan protestolardan sizlere sahadan bilgileri aktarmaya çalışıyoruz.
17:57Şimdilik bu programı buradan oktalayalım.
17:59Başka bir programda yeniden görüşmek üzere.
18:14İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER