Ege’de ne oluyor? Tüm bu depremler büyük bir depremin habercisi mi? Deprem Uzmanları Prof. Dr. Şükrü Ersoy ve Doç. Dr. Sinan Cansız detayları anlattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İki gün önce ilk deprem olduğunda lokasyon itibariyle
00:03bunların anormal bir deprem ürettiğini söylemiştim.
00:07Bunda da çok yanılmadım. Bir yandan Yunanlı meslektaşlarımızın
00:12açıklamalarını ve çalışmalarını izlerken gözlemlemeye devam
00:18ettik tabii bu buradaki bölgeleri. Dört yüz depremin
00:22çoğu çok sığ depremler bunlar. Yani çok derinlerde değil.
00:26Yüzeye çok yakın depremler. Eee bölgede volkanizma olduğu
00:33kadar eee denizin içerisinde de Colombo adlı bir volkanizma
00:38daha var. Hemen yakınında. Bu depremler aslında ona yakın.
00:42Eee başlangıçta yapılan açıklamalarda bu depremlerin
00:47eee volkanik kökenli değil de tektonik kökenli olduğu
00:50açıklandı Yunanistan tarafından. Ne demek hocam?
00:54Değil de tektonik. Eee şöyle ki Türkiye'deki depremlerin pek
01:00çoğu büyük çoğunluğu eee genellikle tektonik depremlerdir.
01:05Ege'de de benzerleri bulunur. Ama bölgede Santorini Adası
01:10üzerinde Tere Yanardağı'nı ve bunun geçmişini bildiğimizde
01:15buradaki depremler eee volkanik kökenli olabilir. Çünkü
01:19geçmişte işte milattan önce bin altı yüz yirmi sekizde müthiş
01:24büyük bir patlaması var. Eee bu püskürmeden sonra eee büyük
01:29bir denizaltı heyelanı oluştuğu için de Tsunami meydana
01:32gelmişti. Ve o sırada Minos Uygarlığı'nın eee Akrotiri
01:37şehri yine Santorini üzerinde tamamen medeniyet eee ortadan
01:41kalkmıştı. Yıkılmıştı. Bu Atlantis hikayesi olarak geçer.
01:45Ama gerçektir. Eee dolayısıyla aynı yerde olan depremler eee
01:51kuşkulandırılmıştı. Eee bizleri. Eee bunu atıfen de
01:55acaba volkanik kökenli olabilir mi dedik? Şimdi anlıyorum ki
01:59bu kadar depremden sonra eee bunlar tektonik kökenli
02:03olmaktan çok volkanik kökenli. Eee bu depremler daha uzun
02:08sürebilir. Eee ve yine büyük depremler olmayabilir.
02:13Genellikle büyük püskürmelerden önce eee hiç olmaz
02:18değil. Bazı volkanik faaliyetlerden önce büyük
02:21depremler olduğu görülmüştür. Dünya çapında büyük volkanlar.
02:25Ama Santorini de küçümsenecek bir deprem değil. Eee tarihe
02:30mal olmuş eee patlama indeksinde önemli yer işgal
02:33etmiş tarih eee patlamaları var. Yani aktif yanardağ daha
02:39doğrusu Orta Ege'de Yunanistan'a ait altı tane büyük
02:42yanardağı var. Onlardan bir tanesi bu. Tabii burası çok
02:46turistik bir yer. Insanların çokça gittiği hatta. Sayın
02:50Ersoy peki volkanik bir patlama mı bekleniyor? Eee bu
02:53söylediklerinize bakılırsa böyle bir sonuç çıkarabiliyor
02:56muyuz? Eee çıkabilir tabii. Zaten bakın kırmızı alarm
03:00verilmiş. Eee dolayısıyla bu eee bölge izlendiği için eee eğer
03:08eee kesin uyarı verilmiş olsaydı zaten bunlar sarı,
03:12turuncu, kırmızı diye gidecekti. Henüz öyle bir eee
03:16şey yok ama eee kriz anlamında eee bir kırmızı alarm var.
03:21Çünkü eee böyle bir volkanik aktivite olduğu takdirde o
03:26adanın boşaltılması gerekir zaten. Orada yaşamak mümkün
03:29olmayabilir. Her bakımdan hem lav ve küller hem de çıkacak
03:34gazlar, zehirli gazlar açısından eee tehlike
03:37yaratabilir. Bunun dünyada örnekleri çok. Eee dolayısıyla
03:41sanıyorum oradaki gözlemlerinin sonucunda eee buna tam karar
03:45verecekler. Ama bir kriz durumu hali hazırda devam ediyor.
03:49Işte sizin söylediğiniz gibi okullar tatil edildi.
03:52Yapmamaları gereken şeyleri vatandaşlara uyarı biçimde
03:56ifade ettiler. Eee bir kez daha hatırlatalım eee Sayın Ersoy
04:01Yunanistan'da komşuda alınan önlemler şu anda da
04:04ekranlarınızda zaten eee bölge ve çevresinde bulunan okullar
04:07kapatıldı. Kapalı alanda yapılacak toplantılar iptal
04:10edildi. Eee seyyar sağlık timleri oluşturuldu. Üst düzey
04:14makamlardan oluşan kişilerce de kriz masası kuruldu. Eee bir
04:18kırmızı kodlu bir alarmdan bahsediyoruz. Bir kriz masası
04:21kuruldu. Bir teyakkuz halindeyiz şu an. Eee Yunanistan
04:25özellikle. Eee konuşmaya da devam ediyoruz. Sayın Cansız
04:28size de dönmek isterim. Ne anlatıyor bize bu depremler?
04:32Şimdi öncelikle ben Şükrü hocamızın dediklerine aynen
04:36katılıyorum. Zaten uzmanlık anına itibariyle hocamızın
04:39daha çok alanına giriyor. Ama ben ilave olarak hani hocamızın
04:42dediğine katkı olarak şunu söyleyebilirim. Bu deprem
04:45tektonik bir depremden ziyade volkanik bir depremleri
04:49çağrıştırıyor. Çünkü çok yoğun bir sismik aktivite var.
04:52Töptenik bir deprem olsaydı bu kadar yoğun bir öncü
04:56depremlerin olmasını açıkçası beklemezdik. Zaten bölgede bir
04:59daha önceden patlamış bir yanardağ olması da zaten bunu
05:03doğrular neteliktedir. Ben daha çok uzmanlık anına kayacak
05:06olursam yani ben şuna özellikle dikkat çekmek isterim. Hani
05:10bölgede oluşabilecek büyük bir deprem neticesinde bizim
05:14kıyılarımıza olan mesafesi yüz kırk kilometre. Yani bu işte
05:18Muğla'dır, İzmir'dir, bu Aydın'dır, bu şehirlerimizde
05:23olan riskli konutlarda sıkıntı doğurabilecek bir deprem
05:26meydana gelebilir. Yani altı ve üstü büyüklüğündeki bir deprem
05:31bizim kıyı şehirlerimizdeki binalarımızın yıkılmasına
05:34sebep olabilir veya oluşabilecek bir tusunami bizim
05:38kıyı şeridimize zarar verebilir. Tekrar edebilir misiniz
05:41sayın Cansız? Riskli gördüğünüz illeri sıraladınız. Bir kez
05:44daha alalım o illeri. İzmir, Marmaris, Muğla, Aydın, bu
05:52şehirlerimizin kıyı yani kıyı şeridi eee depremin
05:57merkezine yakın olan bölgelerinde riskli olan
06:00konutlar varsa altı büyüklüğündeki bir depremde
06:03yıkıma maruz kalabilir. Riskli olan konutlar depreme
06:07dayanıklı olan inşa edilen konutlarımızın altı büyüklüğünde
06:11bir depremde hasar alması veya zaten yıkılmasını beklemeyiz.
06:14Arada çünkü yüz kırk kilometre kadar bir mesafe söz konusu.
06:18Ama bunlar hangi tür konutlar olabilir? Daha önce bir deprem
06:22yaşamıştır. Daha önce bir eee zamana bağlı olarak bir hasar
06:26durumu oluşmuş bir bina varsa bu binalar oluşabilecek bir
06:30depremden olumsuz bir şekilde etkilenebilir. Yani biz her
06:34zaman şunu hatırlamak zorundayız. Deprem illaki
06:37merkez üssü olarak bizim yaşadığımız şehirde olmak
06:40zorunda değil. Bize yüz elli kilometre iki yüz kilometre
06:43yakında bir oluşabilecek bir depremde riskli bir konutta
06:47yaşıyorsak bizim bu konutumuz depremde yıkılabilir. Bunun en
06:51basit örneğini daha doğrusu en çarpıcı örneğini Kahramanmaraş
06:54depreminde yaşadık. Kahramanmaraş depreminde Halep'te
06:57sekiz bin kişi öldü. Halep'in merkez üssüne olan uzaklığı
07:01yaklaşık kuş uçuşu üç yüz kilometre yakın bir mesafe. O
07:05yüzden şu an yüz kırk kilometre ötedeki bir sismik
07:08aktiviteden bahsediyoruz. O yüzden bizim sahil şeridimizi
07:11AFAD uyardı. Bize mesafesi yüz kırk kilometre dedi.
07:15Oluşturduğu en büyük deprem şu an itibariyle dört büyüklüğünde
07:18Belki yanardağ patladığı zaman daha büyük de olabilir. Altı da
07:23olabilir. Yani oluşabilecek bir deprem hasarlı konutları
07:26yıkabilir. Peki. Ben buna dikkat çekmek istiyorum. Eee
07:29konuşacağız. Şimdi Sayın Ersoy yeniden dönmek istiyorum
07:32kendisine veda edeceğiz ama eee hocam sizden de riskli
07:36gördüğünüz kısımları son bir yorum olarak eee alayım
07:39lütfen. Şöyle hem volkanizmadan hem de eee eee depremlerden
07:46kaynaklı olarak eee oluşma ihtimali var tabii. Eee çünkü
07:50Ege Denizi sanıldığı kadar tarihsel dönem içerisinde çok
07:53masum bir eee deniz değil. Eee en azından biliyoruz ki bu
07:59lokasyonda eee Amargos Adası'nda bu depremlerin
08:02olduğu yerin hemen yanındaki Amargos Adası'nda eee bin dokuz
08:06elli altıda böyle bir deprem var. Yedi yıl geçen deprem. Ve
08:10dalgalarının beş metreye geçtiğini eee biliyoruz. Eee
08:13dolayısıyla eee üretme eee yeteneği de var bu volkanik
08:19arazinin. Eee Ege Denizi'nde deprem, volkanlar ve tüsünem
08:26olmak üzere üçlü tehlike var. Eee bunu eee göz ardı etmemek
08:30gerekiyor. Çünkü buradaki eee dalgaların bizim kıyılarımıza
08:35geldiğini iki bin yirmi Sisam depreminden biliyoruz.
08:40Biliyorsunuz burada seferli seferi sahacı varında yaşanan
08:44tüsünemi de iki metreye varan dalgalar kıyılarımıza gelmişti.
08:47Ama eee Ekim ayında olduğu için kıyılarda çok insanlar yoktu.
08:52Eğer Temmuz, Ağustos ayında olsaydı eee bu dalga eee bu
08:57dalgalar insanların çok sayıdaki insanın eee ölümüne yol
09:02açabilirdi. Eee ama bu tehlikeler her zaman var.
09:05Özellikle Ege kıyısında yaşayan insanların eee depremle
09:09tüsünemiyi eee birlikte düşünüp ona göre hazırlanması
09:14eee gerekmektedir.