• 1 saat önce
T24 yazarı Prof. Dr. Ayşe Naz Bulamur ile T24 editörü Hazal Sipahi’nin dizi ve film gibi yapımları tartıştığı Ekran Aşkına’nın yeni bölümünde Uzak Şehir dizisi mercek altında.

Alya Albora, vefat eden eşinin vasiyetini yerine getirmek için cenazesi ve beş yaşındaki oğluyla Kanada’dan Mardin’deki Albora topraklarına gelir. Ancak bu gelişin bir dönüşü ve Albora’dan çıkışı yoktur. Albora ailesinin başı Cihan Albora, Alya’nın çırpınışlarına kayıtsız kalmasa da çocuğunu alıp gitmesine izin vermez. Alya Albora, kendini kocasının ailesiyle büyük bir mücadele içinde bulur.
Döküm
00:00T24'ün Ekran Aşkına programından herkese merhaba. Ben Ayşenaz Bulamur.
00:14Ben Azal Sifahi. Ekran Aşkına'da bizleri ekrana bağlayan dizi ve film gibi yapımları mercak altına alıyoruz.
00:20Peki hocam bu bölümümüzle hangi yapımı tartışıyoruz?
00:23Bugün Uzakşehir'i tartışalım.
00:25Kanada'da yaşayan Alya'nın kocası bir kazada ölür ve vasiyetine göre kendi topraklarında gömülmek ister.
00:31Böylece Alya kocasının Mardin'de kaçakçılık yapan ailesiyle tanışır.
00:36Çocuğu ile de Mardin'de kalabilmesi için kocasının abisi Cihan'la evlenmek zorunda kalır.
00:42Evet ve bu dizinin intro şarkısını duyunca dedim ki ben bu şarkıyı bir yerden biliyorum dedim.
00:48Mardin'in kadınlarının saçları daha kısken ağrırmış gibi şarkı sözlerine sahip olan bu intronun da Feruz'un Le Bayruz şarkısından uyarlandığını öğrendim.
00:59Hatta dizinin kendisi de yine Lübnan yapımı bir diziden uyarlanma Le Hayba olması gerekiyor onun da adının.
01:06Ve hani diziyi izlerken ama izleme devam ettikçe de bu ben bu diziyi bir yerden biliyorum hissim geçmedi.
01:14Daha sonrasında yine dizi ile alakalı okurken öderken şöyle bir şeye denk geldim.
01:19Yalan Dünya dizisindeki zahteri çekmişler.
01:22İşte Gülse Birsel telif istese de olur vesaire falan gibi.
01:26Hani orada dalga geçilen işte zahter diye hani karakterlerin birbirini yırtığı dizinin aslında işte bir uyarlaması da diyebiliriz.
01:38Dizinin ismiyle başlayalım hocam.
01:41Mardin'de çekilen Uzakşehir dizisinin neye uzak olduğu ima ediliyor olabilir dersiniz bu isim seçmeyle.
01:48Mardin'in uzak olması bence bizdeki oryantalizme çok güzel bir örnek.
01:53Dizinin ilk sahnesinde Mardin'e yeni gelmiş Alya ve avukat arkadaşı burası dağ başı değil der.
02:01Yani bu replik iki kere tekrarlanır.
02:03Ama dizide Mardin uzak, dağ başı ve öteki olarak gösteriliyor.
02:08Güya suç ve kan davasının hakim olduğu Mardin'in ülkenin geri kalanıyla bir ilgisi yok.
02:15Yani sanki Orient gibi doğu gibi hem böyle uzak hem davetkar.
02:20Ama zaten sırf Mardin değil yani güneyde doğuda ekranda hep uzak olarak temsil ediliyor.
02:26Mesela bu Sandık Kokusu dizisinde de Urfalı karakterler mafyatik.
02:31İşte Şahmaran dizisinde de Adana uzak şehirdi.
02:35Ve Mardin'in de bu kültürel zenginliği ve çok kültürlülüğü maalesef hep aşirete indirgeniyor.
02:41Evet yani buradan da aslında bu uzak şehrin tırnak içinde medeniyetten uzak olduğunu aslında bize söylüyor.
02:49Dizide Mardin'in köklü ailelerinden Albora'ların oğlu Boran ölen kardeş, Alya'nın kocası.
02:57Yedi yıldır Kanada'dalar ve hani Boran'ın Kanada'da neci olduğunu bilmiyoruz.
03:03Ama ailesiyle tüm bağları kopardığını biliyoruz.
03:06Ancak bir gün öldürülmesi ihtimaline karşı bir video çekiyor.
03:10Ve bu videoda da kardeşi Cihan'a diyor ki bana bir şey olursa bir gün karımla Alya'yla evlen.
03:17Neden? Bilmiyoruz.
03:19Ama evlen 7-8-9 kere söylüyor belki evlenmesi gerektiğini hiçbir neden söylemeden.
03:24Peki mesela bu Kanada'daki yaşam kurgusu yani yurt dışındaki bu yaşam kurgusu belki de neden inandırıcı değil?
03:31Şimdi Alya Kanada yerine Fransa'dan da gelmiş olabilirdi.
03:36Yani sizi şimdilik neden Kanada sorusuna cevap veremiyor.
03:39Karakterin yurt dışında yaşamış olması da inandırıcı değil.
03:43Yani aslında kıyafetinden konuşma tarzından hani yıllardır Türkiye'de gibi.
03:48Ve Kanada'da yaşayan bir anne de çocuğunu anneciğim der mi bilmiyorum.
03:52Çünkü bu çocuklara anneciğim babacığım demek bize has bir konuşma tarzı.
03:58Çünkü bu kadın da hiç İngilizce kelime kullanmıyor.
04:00Yani yıllarca yurt dışında yaşamış olmasına rağmen.
04:03Bir de nasıl olur da bir Kanada vatandaşı bu kadar mağdur olur?
04:07Yani çocuk mardinde kalsın sen git olayı pek inandırıcı değil bana göre.
04:13Evet yani bir mami de duymuyoruz Alya'nın oğlu Cihan Deniz'den Deniz Cihan'dan.
04:20Ve hani bakınız Şeyma Subaşı ve Melisa'ya yani nasıl konuşuyorlar birazcık buradan örnek alabilirsiniz.
04:26Ya da hani anneyle oğul diğerleri anlamasın diye kendi aralarında İngilizce ya da başka bir dilde konuşmayı da denemiyorlar.
04:34Oğluna o şekilde ulaşmayı da denemiyor işte diğerleri anlamasın diye.
04:39Peki bu çocuk karakterine ne diyorsunuz hocam Deniz Cihan'a?
04:43Çok tatlı bir çocuk ama bu role maalesef oturmamış.
04:47Yani şimdi biz diğer dizilerde çocuk oyuncuların ne kadar iyi olduğunu da görüyoruz.
04:51Hani Leyla dizisini belki tek izlenebilir kalan unsur Leyla ve Cino'nun çocukluğunu oynayan çocuklar.
04:59Belki de oyunculuğun dışında replikler de çok iyi değil.
05:02Yani ya da bu çocuğa bir aksen yapmaya çalışmışlar ama olmamış.
05:06Yurt dışında doğan çocuğun da Türkçesi nasıl bu kadar iyi olabilir ondan da emin değilim.
05:11Bir sahnede çocuğa soruyorlar işte konakta mı kalacaksın anneyle mi gideceksin?
05:16Yani böyle bir soru da zaten çocuğa sorulmaz ki.
05:19Evet yani Kanada'da nasıl bir mahallede yaşıyorsunuz ki çocuk bu kadar iyi Türkçe biliyor diye insan düşünüyor.
05:24Kanada'ya sen izini kaybettirmek için gitmedin mi?
05:27Niye bu kadar çok bu dilin konuşulduğu bir mahallede oturuyorsun o zaman falan filan derken.
05:31Bütün mantıkatları karışıyor diyebiliriz.
05:35Ve tabii ki ölen kardeşin eşiyle hayattaki kardeşin evlenmesini izlememiz lazım ki Levirat'tan aşk hikayesi çıksın.
05:43Bu zorla evlilik teması niye tekrardan pörtledi ve popüler oldu dersiniz hocam?
05:48Yani biz nikahta keramet vardır lafına inanmak istiyoruz ve dizilerde de bu aşk genelde hep kavgadan doğuyor.
05:55Yani Mukadderat filminde bile pazarda didişen iki rakibin akıbeti belli.
06:01Ve bu kavgayla başlayan ilişkilerde de genellikle bir hırçın kızı ehlileştirmek fantezisi var.
06:09Bu güzel başarılı kadınlara karışan yön veren çocuğunu almaya çalışan hep erkekler.
06:16Yani Gizli Bahçe dizisinde de durum böyleydi.
06:19Ve hani böyle en büyük aşklar kavgayla başlar şeyi vardı ya.
06:23Ve bize de böyle küçük kız çocuklarıyken saçını çekiyorsa aslında seni seviyordur falan bir şeyler öğretildi.
06:29Bunlar hoş şeyler değil.
06:32Saçını çekiyorsa saçını çekiyordur.
06:34Bu bir şiddettir diyelim.
06:36Evet sizin de söylediğiniz gibi işte Alya ne kadar kanadalarda da yaşasa doktor da olsa işte eğitimli de olsa öyle de olsa böyle de olsa
06:45günün sonunda bir aşiret ağasına uğrulacaktır.
06:48İşte bu afrası tafrası geçecektir yola gelecektir tırnak içinde.
06:54Diğer yandan hani Cihan'ın da böyle kafasının çalıştığı, kültürsüz olmadığı aşiretçilik oynamasına rağmen aslında eğitimli ve yabancı dil bilen biri olduğu da gözümüze sokuluyor.
07:05Bir de hanımağamız var Sadakat Albora.
07:08O da bakıyoruz ki aslında erkeklerden daha erkek.
07:12Mesela bir sahnede bu Cihan'la yani kardeşiyle oğlunun kardeşiyle onu evlendirmesi için Alya'yı şöyle bir şey söylüyor işte dul kadın burada erkeklerin arasında olamaz.
07:23Sadakat senin kocan nerede?
07:25Sen dul kadın kalmadın mı o kadar hani erkeklerin arasında?
07:29Buna hiç girmiyoruz.
07:31Zaten bütün kuzenler birbirine aşık.
07:33Hani ben şeyi de bekliyorum acaba Bora'nın ilk aşkı ne zaman bir yerlerden çıkacak diye de bekliyorum.
07:39Sizin Sadakat Hanım'a dair söyleyecekleriniz neler?
07:42Sadakat Hanım ataerkil ideolojiye sadık tamamen ve gücünü de erkek ergemenliği için kullanıyor.
07:49Gerçi biz bunu tarihte de çok gördük.
07:52Yani 19. yüzyılda kraliçe Victoria bile aslında kadın erkek eşitliğini desteklemiyordu.
07:59Hatta itaat etmeyen kadınların da kırbaçlanmayı hak ettiğini yazar günlüğünde.
08:04Yani buradaki Sadakat Hanım da gücünü erkeklerden yana kullanıyor.
08:09İşte herkesin içinde kızını tokatlıyor, işte gelinini vuruyor, yok gelininin yatağına kırmızı gecelik koyuyor, isimini değiştirmek istiyor.
08:19Yani bir kadın olarak da ataerkil sistemin devamını sağlıyor.
08:24Evet bir yandan mesela bir süre Boran'ın vasiyetini, karımla evleni kesinlikle kanun kabul ediyor.
08:31Ve Halya ve Cihan evlensin diye tutturuyor.
08:34Sonra hayır evlenemezler diyor, kafası atıyor.
08:36O vasiyeti kanun kabul etmekten vazgeçiyor.
08:39Bu defa diyor ki işte bana da oğlan çocuk vereceksiniz falan filan.
08:43Yani tamamen tutarsız da aslında hareketleri olan bir insan.
08:48Saçmalardan seçmeler yani.
08:50Peki bu dizi niye bu kadar tuttu dersiniz hocam?
08:53Yani bence rakibi kızıl goncaların tahtına sallamasının en büyük sebebi izleyeceği bir fantezi sunması.
09:01Ve bu hayal dünyasında işte konakta yaşamak, zengin olmak, silahların konuştuğu kanunsuz bir dünyada yaşamak.
09:10İşte bütün karakterler güzel ve çekici ve aşkla kan bağını tanımıyor.
09:16Ve burada da şiddete başvuran, kaçakçılık yapan, hayvanları öldüren yani bir ailenin de bu kadar izlenmesi ve bu kadar da sevilmesi de bence toplumsal yaralarımıza da işaret ediyor.
09:34Peki hocam neden izlenir dersiniz?
09:36Der ki Halya ve Cihan'ı canlandıran Ozan Akbaba ve Sinem Yunusal iyi bir ikili olmuş.
09:42Hani bu ikiliyi sevenler belki dizi izleyebilir.
09:45Ben izlenecek hiçbir şey aradım tanıdım bulamadım.
09:49Peki neden izlenmez dersiniz hocam?
09:51Yani biz bu konuları defalarca izledik ve bu işte yere fırlatılan, tokat atılan, kolu çekiştirilen kadınları görmemize gerek yok.
10:00Yani göreceksek de Mardin'e gitmemize gerek yok.
10:03Yani kızıl goncalar gayet güzel İstanbul'un göbeğinde de bunların yaşandığını bize gösteriyor.
10:09Bir de dizi için yüksek tempolu diyenler var ama aslında ilk bölümleri bir dakika ile özetleyebiliriz.
10:16Aileye diyorlar ki çocuk kalıyor sen gidiyorsun o da hayır gitmiyorum diyor.
10:21Yani ilk bölümler bu replikten ibaret.
10:24Ama sanki heyecanlı bir müzik sayesinde biz dizinin yüksek tempolu olduğunu zannediyoruz.
10:30Evet dındırı dındırı gidiyoruz.
10:33Ben de neden izlenmez konusunda çok fazla sebep var ama mesela işte Kürtlerden, Araplardan, Süryanilerden, Yezidilerden bahsetmeden bir Mardin dizisi izlemek saçma geliyor bana.
10:45Onun dışında mesela diğer bir doktor karakterimiz var Mine o da Cihan'a aşık.
10:50Herkes Cihan'a aşık çünkü.
10:52Tabii ki vurulmalar da ilk bölümden başlıyor bu dizide.
10:56Gerçekten hani böyle Leviathan aşk hikayesi olan bir dizinin de reytinglerde zirvede olması bana hiç okey gelmiyor.
11:06Evet kesinlikle katılıyorum.
11:09O zaman.
11:10Evet bir sonraki Ekan Aşk ile de görüşmek üzere.
11:12Hoşçakalın.

Önerilen