Zonhuldak'ta bulunan İnönü Mağarası’nda, "Anadolu’nun kayıp topluluğu" olarak bilinen Kaşkalar'a ait tarihe ışık tutacak izler bulundu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Anadolu'da yaşayan en büyük medeniyetlerden biri olan
00:04Hittilerin çivil yazısı tabletlerinde sıkça geçen
00:08kaşkalara ait ilk izlenimler Zonguldak'ta bulunan İnevi
00:12Mağarası'nda ortaya çıktı. Kaşkaların yağmacı bir toplum
00:16olduğunu belirten projenin bilimsel danışmanı doçent
00:20doktor Hamza Ekmen bölgede Hittiler'e ait çok sayıda
00:24materyalin ele geçirildiğini ve bunların da kaşkaların yağma
00:29aldıkları malzemeler olabileceğini düşündüğünü
00:31belirtti. Bu ahşap yapılar üzerinde bulunan ııı silahlardan
00:36ııı iyi korunmuş durumda olanlardan bazıları
00:38görüyorsunuz. Iıı bıçaklar, hançerler, keskiler, mızrak
00:43uçları, baltalar. Bunlar İnevi Mağarası'nda bulunan okçular.
00:46Şimdi ııı Hittiler'in başkenti Hattu Şaş ve hemen yakın daha
00:51yeterli ikinci bir başkent gibi olan Şapiluva'da bulunan D
00:55yapısında bulunan hançer ve İnevi Mağarası'nda bulunan
00:58hançerin benzerliği buradan bile çok net olarak görülebiliyor.
01:02Iıı sözüne ettiğim üçüncü tabakadaki ahşap yapılar bu
01:07mağaranın içerisinde ııı dağılmış durumda ve günümüze
01:10kadar oldukça iyi korunarak ııı gelmeyi başarmış. Tabii bu
01:14mağaranın sahip olduğu bu özel koşul sayesinde günümüze kadar
01:18ulaşmış. Bunlar da birçok ııı bilim dalı için önemli
01:22kaynaklarımız. Bulduğumuz objeler ııı Hittit kentlerinde
01:28bulunan objelerle çok yakın benzerlikler gösteriyor. Burada
01:31gördüğünüz gibi çeşitli iğneler, bilezikler, küpeler,
01:36saç halkaları, Toglfim adını verdiğimiz bunlar ııı tekstil
01:41ııı elinin tutulmasına yarayan İnevi Mağarası'nda ııı son
01:46sekiz sezonda yaptığımız çalışmalar sonucun sonucunda
01:51kalkoliklik çağı, erken Tunç Çağı, geç Tunç Çağı, Erken Demir
01:56Çağı ve Orta Çağı olmak üzere beş ayrı tabakada bulgular
02:01elde ettik ve bu bulguları karbon on dört analizleriyle ııı
02:05kesin tarihlere de oturttuk. Biz bu malzemenin İnevi
02:09Mağarası'na yağma malzeme olarak taşındığını düşünüyoruz.
02:13Yine İnevi Mağarası'nda bulunan kilden yapılmış tanrı
02:16heykelcikleri, boğa heykelcikleri, pozibentler ve
02:19yine ııı hitit mühürlerinin neredeyse birebir özelliklerini
02:23taşıyan bir damgada yine bu ııı kaşka olarak yorumlayabileceğimiz
02:29malzeme gruplarını oluşturuyor.
04:10İnevi Mağarası kazılır da Anadolu Arkeolojisi'nde Karadeniz'in
04:15de sanılanın aksine oldukça renkli bir geçmişe, zengin bir
04:19geçmişe sahip olduğunu bizlere gösterdi. Tabii ııı beş ayrı
04:24dönem diyelim ya da beş ayrı tabakanın var olduğu bir mağara
04:28yerleşimi burası. Iki mağaraya kalkolitik dönemde
04:33yerleşmişler. Aralıklarla mağara terk edilmiş ve beş
04:35ayrı kere bu mağarada ııı yaşam oluşmuş ve bu dönemde
04:40Anadolu'da hitit imparatorluğu çok egemen bir güç olarak
04:44yer alıyor. Ancak hititler zaman zaman kendi iç sorunlarıyla da
04:50çok sıkça uğraşıyorlar ve bu sorunları hitit kralları ilk
04:54kralları Hattuşili'den son kralları ikinci Şükbüllüme'ye
04:57kadar sürekli dile getiriyorlar. Bu iç sorun
05:01Anadolu'nun bir yerli halkı olan Kaşkalar. Hitit kralları
05:06sürekli Kaşkalar'ın ııı başkentin ııı kuzeyinde dağlık
05:12ve ormanlık bölgede yaşayan bu yerel Anadolu halkının hititlerin
05:16zayıfladığı ya da zaman zaman hitit krallarının sefere
05:19gittiği zamanlarda bu yaşam alanlarından inip hitit
05:23kentlerini, hitit mabetlerini, hititlerin önemli yerleşim
05:27alanlarını tahrip ettiklerinden ve elde ettikleri bu yağma
05:31bulguları bu dağlık ormanlık alanlara, yaşam alanlarına
05:35taşıdıklarından bahsediyorlar. Ve zaman zaman bunlara karşı da
05:38çok zor duruma düştüklerinden bahsediyorlar. Hatta bir
05:41hititçe metinde biz anlıyoruz ki hititler baş tanrıları olan
05:46fırtına tanrısının en önemli kenti nereyi dahi bu
05:50Kaşkalar'a kaybetmişler ve onlara yalvarır duruma
05:53gelmişler. Şimdi dolayısıyla hititar kölesi yapan ııı
05:56hititoloji çalışmaları yürüten bilim insanları bu Anadolu'nun
06:01kayıp topluluğunun kim olduğu konusunda yıllardır
06:04araştırmalar yapıyorlar. Neredeyse yüz yıldır hem hititçe
06:07çivi yazılı belgeler hem de ııı hitit ııı yerleşim alanlarında
06:11ve yakınlarında bir Kaşka ııı topluluğuna ait bir yerleşim
06:16yeri bulunabilir mi sorusu arkeologların üzerinde en çok
06:19durduğu konuların başında geliyor. Ve ne yazık ki ııı bu
06:24bir asrı aşan bu süre zarfında elde edilen bulgular Kaşkalar'ın
06:29kim olduğu konusunda çok somut kanıtlar sunmadı. Şimdi inönü
06:33mağarasında bizim yürüttüğümüz kazılarda üçüncü tabakada
06:36bulduğumuz buluntular böylesine bir mağara
06:39yerleşiminde yaşayan toplulukların üreteceği
06:41bulgulara benzemiyor. Ama bir yandan da bu bulguları özellikle
06:45metal eşyaları ııı çağdaş dönemdeki hitit bulgularıyla
06:50karşılaştırdığımızda neredeyse hitit objeleriyle birebir
06:54benzerlikler gösterdiğini görüyoruz. Şimdi bu sefer
06:58baktığımızda hititler ııı Hattu Şaş gibi, Şapinuma gibi,
07:02Tapika gibi adını bildiğimiz büyük kentlerde yaşayan bu
07:06toplulukların yaşam alanlarına benzemiyor inönü mağarası.
07:08Ancak metinlerde Kaşkaları tarif ederken kullanılan coğrafi
07:13ııı koşullar ııı yaşam alanları tanımlamalarına oldukça uyuyor.
07:19Ve biz dolayısıyla buradan yola çıkarak inönü mağarasının
07:23üçüncü tabakasında bulunan ve geç dün çağına tarihlenen
07:26bulguları eski Anadolu'nun kayıp bir topluluğu olan
07:29Kaşkalar'la ilişkili olabileceğini iddia ediyoruz.
07:33Oldukça küçük bir alanda kazı yapıyoruz ve mağaranın
07:37üçüncü tabakasında mağarada yaşayan insanlar mağaranın
07:41içinden çıkan kaynak sularına karşı bir önlem almışlar ve
07:44mağaranın tabanına ahşap var döşemişler ve dört ayrı ahşap
07:49yapı üzerinde yaşamışlar ya da bu yapıları depo olarak
07:53kullanmışlar. Ve ahşapların üzerinde pozisyonunu bozmadan
07:57ulaşan çok sayıda metal eşyalar, kilden yapılmış objeler
08:01ya da kemik objeler var. Yani karşılaştırma ya da ııı kıyas
08:05yöntemiyle baktığımız zaman her biri Hitit kentinde bulunan
08:09bir objenin neredeyse bir eşi gibi. Ve dolayısıyla bu
08:12bulguların hepsini bir arada da değerlendirdiğimizde
08:15Anadolu'nun bir kayıp topluluğuna dair ilk
08:18arkeolojik kanıtları oluşturduğu yönünde büyük ipuçları
08:22elde etmiş durumdayız. Anadolu'nun en güçlü
08:25uygarlıklarından biri olan Hititlerin çivi yazılı
08:29tabletlerinde sıkça bahsettiği düşmanları kaşkalara ait kayıp
08:33medeniyet kaşkalara ait ilk bulgular Zongulak İne'nin
08:39mağarasında keşfedildi. Doçent Doktor Hamza Ekmen'in bilimsel
08:43danışmanlığı yaptığı çalışmalarda Hitit medeniyetine
08:47ait bulunan birçok eşya bu noktada kaşkaların yaşadığına
08:52işaret ediyor.