Category
🗞
HaberlerDöküm
00:30Anadolu'da yaşayan en büyük medeniyetlerden biri olan Hititlerin çivil yazısı tabletlerinde sıkça geçen Kaşkalara ait ilk izlenimler Zonguldak'ta bulunan İneönü Mağarası'nda ortaya çıktı.
00:48Kaşkaların yağmacı bir toplum olduğunu belirten projenin bilimsel danışmanı doçent doktor Hamza Ekmen bölgede Hititlere ait çok sayıda materyalin ele geçirildiğini ve bunların da Kaşkaların yağma aldıkları malzemeler olabileceğini düşündüğünü belirtti.
01:06Bu ahşap yapılar üzerinde bulunan silahlardan iyi korunmuş durumda olanlardan bazıları görüyorsunuz. Bıçaklar, hançerler, keskiler, mızrak uçları, baltalar bunlar İneönü Mağarası'nda bulunan okyalar.
01:20Hititlerin başkenti Hattu Şaş ve hemen yakında 2. bir başkent gibi olan Şapinuva'da bulunan D yapısında bulunan hançerle İneönü Mağarası'nda bulunan hançerin benzerliği buradan bile çok net olarak görülebiliyor.
01:36Sözünü ettiğim 3. tabakadaki ahşap yapılar bu mağaranın içerisinde dağılmış durumda ve günümüze kadar oldukça iyi korunarak gelmeyi başarmış.
01:47Tabi bu mağaranın sahip olduğu bu özel koşul sayesinde günümüze kadar ulaşmış. Bunlar da birçok bilim dalı için önemli veri kaynaklarıdır.
01:57Bulduğumuz objeler Hitit kentlerinde bulunan objelerle çok yakın benzerlikler gösteriyor. Burada gördüğünüz gibi çeşitli iğneler, bilezikler, küpeler, saç halkaları, togul film adını verdiğimiz bunlar tekstil ellerin tutturmasına yarayan.
02:18İneönü Mağarası kazılır da Anadolu Arkeolojisi'nde Karadeniz'inde sanılanın aksine oldukça renkli bir geçmişe, zengin bir geçmişe sahip olduğunu bizlere gösterdi.
02:28Tabi 5 ayrı dönem diyelim ya da 5 ayrı tabakanın var olduğu bir mağara yerleşimi burası.
02:37İlk kez mağaraya kalkıverdik dönemde yerleşmişler. Aralıklarla mağara terk edilmiş ve 5 ayrı kere bu mağarada yaşam oluşmuş ve bu dönemde Anadolu'da Hitit İmparatorluğu çok egemen bir güç olarak yer alıyor.
02:53Ancak Hititler zaman zaman kendi iç sorunlarıyla da çok sıkça uğraşıyorlar ve bu sorunları Hitit kralları, ilk kralları Hattu Şili'den son kralları 2. Şükbü Lüma'ya kadar sürekli dile getiriyorlar.
03:06Bu iç sorun Anadolu'nun bir yerli halkı olan Kaşkalar.
03:11Hitit kralları sürekli Kaşkalar'ın başkentin kuzeyinde dağlık ve ormanlık bölgede yaşayan bu yerel Anadolu halkının Hititlerin zayıfladığı ya da zaman zaman Hitit krallarının sefere gittiği zamanlarda bu yaşam alanlarından inip Hitit kentlerini,
03:30Hitit mabetlerini, Hititlerin önemli yerleşim alanlarını tahrip ettiklerinden ve elde ettikleri bu yağma bulguları bu dağlık ormanlık alanlara, yaşam alanlarına taşıdıklarından bahsediyorlar.
03:43Ve zaman zaman bunlara karşı da çok zor duruma düştüklerinden bahsediyorlar.
03:47Hatta bir Hititçe metinde biz anlıyoruz ki Hititler baş tanrıları olan fırtına tanrısının en önemli kenti nereyi dahi bu Kaşkalar'a kaybetmişler ve onlara yalvarır duruma gelmişler.
04:00Şimdi dolayısıyla Hititar kölesi yapan, Hititoloji çalışmaları yürüten bilim insanları bu Anadolu'nun kayıp topluluğunun kim olduğu konusunda yıllardır araştırmalar yapıyorlar.
04:11Neredeyse 100 yıldır hem Hititçe çivi yazılı belgeler hem de Hitit yerleşim alanlarında ve yakınlarında bir Kaşka topluluğuna ait bir yerleşim yeri bulunabilir mi sorusu arkeologların üzerinde en çok durduğu konuların başında geliyor.
04:28Ve ne yazık ki bu bir asrı aşan, bu süre zarfında elde edilen bulgular Kaşkalar'ın kim olduğu konusunda çok somut kanıtlar sunmalı.
04:39İnönü Mağarası'nda bizim yürüttüğümüz kazılarda 3. tabakada bulduğumuz buluntular böylesine bir mağara yerleşiminde yaşayan toplulukların üreteceği bulgulara benzemiyor.
04:49Ama bir yandan da bu bulguları özellikle metal eşyaları çağdaş dönemdeki Hitit bulgularıyla karşılaştırdığımızda neredeyse Hitit objeleriyle birebir benzerlikler gösterdiğini görüyoruz.
05:03Şimdi bu sefer baktığımızda Hititler, Hattu Şaş gibi, Şapinuma gibi, Tapika gibi adını bildiğimiz büyük kentlerde yaşayan bu toplulukların yaşam alanlarına benzemiyor İnönü Mağarası.
05:15Ancak metinlerde Kaşkaları tarif ederken kullanılan coğrafi koşullar yaşam alanları tanımlamalarına oldukça uyuyor.
05:25Ve biz dolayısıyla buradan yola çıkarak İnönü Mağarası'nın 3. tabakasında bulunan ve geç dün çağına tarihlenen bulguları eski Anadolu'nun kayıp bir topluluğu olan Kaşkalarla ilişkili olabileceğini iddia ediyoruz.
05:39Oldukça küçük bir alanda kazı yapıyoruz ve mağaranın 3. tabakasında mağarada yaşayan insanlar mağaranın içinden çıkan kaynak sularına karşı bir önlem almışlar ve mağaranın tabanına ahşaplar döşemişler.
05:54Ve 4 ayrı ahşap yapı üzerinde yaşamışlar ya da bu yapıları depo olarak kullanmışlar.
06:01Ve ahşapların üzerinde pozisyonunu bozmadan ulaşan çok sayıda metal eşyalar, kilden yapılmış objeler ya da kemik objeler var.
06:09Karşılaştırma ya da kıyas yöntemiyle baktığımız zaman her biri Hitit kentinde bulunan bir objenin neredeyse bir eşi gibi.
06:18Dolayısıyla bu bulguların hepsini bir arada değerlendirdiğimizde Anadolu'nun bir kayıp topluluğuna dair ilk arkeolojik kanıtları oluşturduğu yönünde büyük ipuçları elde etmiş durumdayız.
06:30İnönü Mağarası'nda son 8 sezonda yaptığımız çalışmalar sonucunda Kalkolitik çağ, Erken Tunç Çağı, Geç Tunç Çağı, Erken Demir Çağı ve Orta Çağı olmak üzere 5 ayrı tabakada bulgular elde ettik.
06:47Ve bu bulguları Karbon 14 analizleriyle kesin tarihlere de oturttuk.
06:53Biz bu malzemenin İnönü Mağarası'na yağma malzeme olarak taşındığını düşünüyoruz.
06:59Yine İnönü Mağarası'nda bulunan kilden yapılmış tanrı heykelcikleri, boğa heykelcikleri, pozubertler ve yine Hitit mühürlerinin neredeyse birebir özelliklerini taşıyan bir damgada yine bu kaşka olarak yorumlayabileceğimiz malzeme gruplarını oluşturuyor.