Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili izleyiciler, Cumhuriyet TV ekranlarına hoş geldiniz, ekonomi gündemiyle karşınızdayız.
00:183 Ocak'ta Aralık ayı enflasyon oranı açıklanacak, TÜİK açıklayacak ve hemen ardından memur zamları, emekli zamları belli olacak.
00:26Milyonların gözü 3 ocağa çevrilmiş durumda, peki olası senaryolar neler, nasıl zamlarla karşılaşabiliriz?
00:32Bütün bunları sosyal güvenlik uzmanı Emin Yılmaz'la konuşacağız.
00:37Ben lafı daha fazla uzatmadan sözü konuğuma bırakayım, Sayın Yılmaz hoş geldiniz.
00:41Merhabalar Erdem Bey, iyi günler dilerim.
00:44Teşekkür ediyorum.
00:45Şimdi Sayın Yılmaz, uzmanların önce enflasyon beklentisi nedir Aralık ayı için?
00:54Yani Aralık ayı enflasyon beklentisine bakıldığı zaman çeşitli anketler düzenleniyor.
01:00Bu anketlere yaklaşık olarak işte Merkez Bankası anketine 69 üye katılıyor.
01:07Buradan hem sahadan hem bankadan hem finansal sektörden bu uzmanlar tahminde bulunuyor.
01:13Oradaki tahminlere bakınca Merkez Bankası klasik katılımcı anketine göre Aralık ayında 1.72 üzerinden beklenti var.
01:23Anadolu Ajansı'nın bir anketi var.
01:25Buradaki rakam 1.61.
01:28Finansal Kurumlar Birliği'nin anketine göre 2.26.
01:32Az evvel açıklanan İstanbul Ticaret Odası anketine ise İstanbul'un Aralık ayı anketi 1.74 üzerinden beklenti var.
01:42Bana sorulursa bu rakam yüzde iki ya da iki buçuğun altında çıkacağını öngörüyorum.
01:51Peki şimdi bu oranlara baktığımızda yeni yıldaki emekli maaş zammı hakkında neler söyleyebiliriz?
01:59Emekli yurttaşı neler bekliyor?
02:01Buradaki anketler üzerinden bir hesaplama yapabiliriz.
02:06Bununla ilgili şu ana kadar geldiğimiz noktaya bakıldığı zaman sizin de bildiğiniz gibi emeklilerimizde yılda iki defa
02:155.510 Sosyal Sekretaryal Genel Saldırısı'nın ilgili maddesi doğrultusunda maaş farkları veriliyor.
02:21Biri Ocak zammı diğeri Temmuz zammı.
02:24Bakıldığı zaman ilk 6 ay yani 2024'ün ilk 6 ayında yüzde 24.73'lü kıstas verildi.
02:31Şu anda Aralık ayı belli değil fakat Temmuz ile Kasım ayı anketi kesinleşmiş oldu.
02:39Bununla ilgili de yüzde 14.57'li kısım kesin diyebiliriz.
02:44Eğer Aralık ayı çeşitli versiyonlar üzerinden değerlendirilebiliyor.
02:50Merkez Bankası anketine göre Aralık ayı yüzde 1.72 çıkarsa yıllık enflasyon 45.28.
02:58Dolayısıyla 2024'ün ikinci yarı yılı için yüzde 16.50 civarında.
03:06Anadolu Ajansı'nın anketi 1.61.
03:08Oradaki yıllık rakamda 45.21.
03:112024'ün ikinci yarısında yüzde 16.42.
03:16Finansal Kurumlar Birliği 2.26 ki en yüksek tahmini de burası bulundu.
03:22Yüzde 45.92'den 2024'ün ikinci yarı yılında yüzde 16.99.
03:29İstanbul Ticaret Ulusu'nun ise 1.74'lük Aralık ayı enflasyonuyla yüzde 55.27 ile yılı kapatıp
03:37devamında da sadece İstanbul için uygulanmış olsaydı bu rakam yüzde 24.48 olması gerekliydi.
03:45Yine başka tahminlerimiz de var.
03:48Buradaki tahminlere bakıldığı zaman eğer Aralık ayı düz bir hesap yapıldığı takdirde
03:542 puan çıkarsa yıllık 45.76'dan 2024'ün ikinci yarısı yüzde 16.86.
04:02Memur ve memur emeklisi kıstası onlar da toplu sözleşme üzerinden değerlendiriliyor.
04:07Bilahareye değiniriz.
04:09Ona eğer 2.5 puan çıkarsa 46.46, 17.81'de ikinci yarı yıl.
04:15Yüzde 3 puan çıkarsa o zaman da yılı 47.19 2024'ün ikinci yarı yılında yüzde 18 üzerinden kapatmış olacağız.
04:25Ama hep bu şekilde yüzdelik hesapla gidilince biraz böyle izleyicilerimiz de havada kalmış oluyor.
04:33Bununla ilgili parasal olarak emeklinin dar gelirlinin cebine ne girecek?
04:39Onunla ilgili bir rakam hesaplaması paylaşmak istiyorum.
04:43Bakıl gözüme şu ana kadar yüzde 14.57 Kasım dahil kesinleşti.
04:4914.57'ye göre Bağkur esnafta 12.695 lira alıyorlardı.
04:56Onunla alakalı eğer yüzde 2 puan çıkarsa Aralık ayı 14.835 liraya yükselecek.
05:05Bağkur tarım 11.89 lira kök aylıkları vardı.
05:09Buradaki rakam üzerinden 5 aylıkta 11.559 liradan 2 puan çıkarsa Aralık ayı dolayısıyla yüzde 16.86 liraya kapatacak.
05:2111.790 liraya yükselecek.
05:23SSK 2000 öncesinde 14.179 lira şu an güncel en düşük maaşları var.
05:305 aylıkta 16.244 lira kesinleşti.
05:34Üzerine Aralık 2 puan eklenirse o zaman da 16.568 liraya SSK 2000 sonrası emekli olanlarda ise 8.789 lira en düşük emekli aylığı var.
05:475 aylıkta 10.070 lira 6 aylık yani Aralık 2 puan çıkarsa da 10.270 liraya çıkacak.
05:55Şimdi burada çok önemli bir nüans var.
05:59Oradaki detayda zaten 12.500 lira taban aylık var.
06:04Bizim söylediğimiz 10.000 lira 11.000 lira gibi rakamlar onlara Aralık ayı enflasyonu üzerine gelse bile yaklaşık olarak 3.712.000 emeklimiz maaşları sıfır zam riski.
06:19Yani maaşlarının maalesef zam yapılmama riski var orada.
06:23Orada da hükümet kanadının bir formalizasyonuyla bir yasal olarak düzenleme ile burada bir değişiklik yapılacağını tahmin ediyorum.
06:34Yani 3 milyon emekli zam alamayabilir %0 zam riski var diyorsunuz.
06:38Çok doğru 3.712.000 lira.
06:42Biraz daha detay verecek olursak eğer sizin çok aylığınız E devre şifresi ile girip de işte oradaki merceğe emekli maaş bilgisi diye yazdığınız zaman arattırdığınız zaman direkt sizin emekli maaşınıza yönlendiriyor.
06:57Ek ödeme dahil 10.696 lira ve altında ise onların sıfır zam riski mevcut.
07:05Oradaki rakamı da tabii yasal bir prosedür lazım.
07:09Hükümetin inisiyatifinde bu yapılması zaruri kanundan gelen bir düzenleme değil ama muhtemel olarak bir önceki dönemde yapılmıştı.
07:19Bu dönemde yapılacağını tahmin ediyorum.
07:22Kabaca yine Aralık ayı %2 çıkarsa %16.86 2024'ün 2. yılını tahmin edersek burada 12.500 ile 16.86 uyguladığınız zaman 14.607 liraya geliyor.
07:37Burada taban aylık kıstasları 10.000 liraydı 12.500 lira oldu.
07:42Şimdi ne kadar olur sorusuna gelince o da 14.750 lira veya 15.000 ha en güçlü ihtimal en düşük taban aylığın burada 15.000 liraya yükseltileceğini tahmin ediyorum.
07:55Şu an mecliste bir torba yasa var.
07:57Buradaki torba yasaya yarın bununla ilgili Aralık ayı açıklandığı zaman hızlı bir şekilde müdahale olacaktır.
08:06Devamında da ilk önce plan bütçeye sonra meclis genel kuruluna daha sonrasında sayın cumhurbaşkanı imzaladıktan devamında resmi gazeteye yayınlandığı zaman yürürle giriyor.
08:18Peki yetişir mi konusuna buradaki sürece bakıldığı zaman ilk önce 17'sinde SSK emeklilerimiz ilk maaşını alıyor.
08:2717'sine kadar yetişmese bile farklarla birlikte tekrardan revize yapılıp da aradaki farkın yatırılma imkanı olduğunu burada izleyicilerimizde paylaşabiliriz.
08:38İstersen memur ve memur emeklisi kısmına şimdi geçebiliriz.
08:45Bununla ilgili de yine alternatifler üzerinden değerlendirmek lazım.
08:51Merkez Bankası piyasa katılımcı anketine göre özellikle memur ve memur emeklisini toplu sözleşme üzerinden devam.
08:59Onlar maaşlarını alıyorlar.
09:01Toplu sözleşme de 2024-2025 yılı için belirlendi.
09:07Bununla ilgili 6 aylık periyotlarda değerlendiriliyor.
09:112024'ün 2. 6 ayında %10, 2025'in ilk 6 aylık döneminde %6'lık bir toplu sözleşmeyi imza attılar.
09:25Bunu da çıkan enflasyon üzerinden kendi içerisinde bir aktüel hesaplamayla sistem dönüyor.
09:33Eğer Aralıkaya Merkez Bankası piyasa katılımcı anketine göre 1.72 çıkarsa o zaman memur emeklisine %12.30 oranında bir maaş farkı verilecektir.
09:46Baktığınız zaman enflasyon CSK Bankası emeklisinde 16.5 ama memur emeklisine 12.30.
09:55Arada kabaca %4'lük bir fark var.
09:58Daha düşük alma ihtimalleri olabilir.
10:00Yine orada da farklı alternatifler var.
10:03Rakamlarla bunu söyleyip devamında diğer alternatifi de değerlendirelim.
10:09Memur emeklisi güncelde en düşük 17.586 TL alıyor.
10:145 aylık enflasyon kesinleşti.
10:17Orada memur ve memur emeklisi 10.40 üzerinden şu an kesinleşen 19.415 TL.
10:24Aralıkaya eğer burada %2 puan çıkarsa 12.86'dan dolayısıyla 2024'ün maaş farkının eklenmesinde 19.847 TL'ye yükselme ihtimali var.
10:39Evli bir memurumuz en düşük 39.205 TL alıyor.
10:435 aylık enflasyonla 43.282 TL kesinleşti.
10:48Devamında da 12.86'da da liralık bir fark üzerinden yani %2 çıkarsa o zaman da 44.246 TL'ye vekar bir memurumuz en düşük 36.236 TL şu anda alıyor.
11:035 aylık enflasyonla bu rakam 40.005 TL'ye 6 aylık enflasyon Aralıkaya 2 puan çıkarsa 40.895 TL'ye yükselme ihtimali olabilir.
11:14Peki burada bir repah payı verilecek mi?
11:17Evet Cumhurbaşkanı tarafından asgari ücrette görmedik mesela ekstra bir repah payı eklenmedi.
11:24Bir de asgari ücret beklentinin de altında kaldığı yurttaş da hayal kırıklığına uğradı.
11:29Peki emekli maaşında da aynı hayal kırıklığını görür müyüz?
11:33Bir de dediğiniz gibi Cumhurbaşkanı tarafından ekstra bir repah payı eklenir mi gelecek zamlara?
11:40Yani SSK Balkur emeklisi %16.5 memur memur emeklisi %2'ye göre 12.86 çıkarsa bunu belki bir önceki dönemlerde yapmışlardı.
11:52Eşitleme formalizasyonuna gidebilir.
11:55Orada da sadece memur emeklileri için geçerli olabileceğini tahmin ediyorum.
12:00Repah payıyla ilgili şu an konuşulanlar pulis haberleri %20'ye yükseltirme gibi bir durum da ortaya çıkabilir.
12:09Ama memurlarımızda senin de bildiğin gibi iki dönem öncesinde 8077 liralık bir seyyane zam verilmişti.
12:18Buradaki seyyane zam 8077 liradan 12.000 seviyesine geldi.
12:23Çünkü memur maaş kat sayısıyla çarpılaraktan büyüklüğü doğru devamında da 15.000 seviyesine gelinmesi muhtemel gibi gözüküyor.
12:32Memurlarımızı bir kenara da yani onlara herhangi bir repah payı veya eşitleme şeklinde ben öngörmüyorum.
12:42Ama memur emeklisine mutlaka bir dokunuş yapılacağını tahmin ediyorum.
12:47Tabii yine son karar ekonomi ekibinin ne olacağını da altını çizeceğim.
12:52Yasal bir düzenleme gerektirdiğini de altını çizmek istiyorum Erdem Öktem.
12:56Peki Sayın Yılmaz programı sonlandırmadan önce son bölü genel özet gibi şunu sormak istiyorum size.
13:032025 yılı emekli için umutlu bir yıl mı olacak?
13:07Yoksa uzmanların da dikkat çektiği gibi ekonomik açıdan daha zor ve bir bakıma da umutsuz bir seneyle mi karşı karşıya kalacağız?
13:17Yani burada her vatandaşımızın, emeklimizin, asgari ücretlimizin, dul yetimin bunlarla alakalı herkesin enflasyonu kendine göre.
13:30Türkiye'deki şartlar hep yaşam standartı olarak kendine göre zorluklar içerisinde özellikle dar gelirleri için söylüyorum.
13:39Dolayısıyla açlık yoksulluk rakamları Aralık ayı itibariyle belli oldu.
13:45Bununla ilgili enflasyonu kendi içimizde hanemizde acılarıyla yaşıyoruz.
13:52Bu sebepten dolayı bir sonraki dönemde yani 2025 yılı veya 2026 yılında yine tahminler üzerinden konuşabiliriz.
14:01Buradaki tahminler üzerinden de bakıldığı zaman özellikle Merkez Bankası'nın 2025 yılındaki öngörüsü enflasyon için yüzde 16 ile 26.
14:12Onun median sayısı yüzde 21.
14:152026 için bu rakam yüzde 6 ile yüzde 18 arasında işte orta noktası yüzde 12 üzerinden değerlendiriliyor.
14:23Yani bizim buradaki tahminler üzerinden önümüzdeki 2 yılın 6 aylık versiyonlarında enflasyon üzerinden
14:33hem SESG Bağkur emeklisi hem memur memur emeklisine bütün hesaplamaları yapma gibi bir durumu matematiksel olarak bu var ama
14:43en önemlisi herkesin enflasyonu kendine ait olduğu için o zorlukları kendileri daha iyi bileceklerdir.
14:51Tabii ki buradaki rakamlar çok çok az olduğunda altını çizmek istiyorum Erdem Ökten.
14:56Peki Sayın Yılmaz çok teşekkür ediyorum.
14:58Evet sevgili Cumhuriyet TV izleyicileri sosyal güvenlik uzmanı Emin Yılmaz konuğumuzdu.
15:26Yapılacak emekli memur maaşı zamlarına dikkat çekmeye çalıştık.
15:29Aslında oldukça kritik bir şey söyledi.
15:32Konuğumuz bize 3 milyon 700 binden fazla emekli maaş zammı alamama riskiyle karşı karşıya zaman neler gösterecek.
15:41Aslında oldukça da kısıtlı bir süre kaldı.
15:44Yeni zammın açıklanmasına dair biz yine ekonomi gündeminin takipçisi olmaya bu ekranlardan aktarmaya devam edeceğiz.
15:51Ancak şimdilik burada noktalayalım.
15:52Başka bir programda yeniden görüşmek üzere.
15:56İzlediğiniz için teşekkür ederim.