Memleketimden adalet manzaraları(2024)
Adalet yerini buldu mu?
Medya olmasaydı ne olurdu?
Yüksek yargıda boşalan koltuklar, atamalar dengeler
Avukat Ümit Altaş, 2024'e damgasını vuran davaları, kararları Candan Yıldız'a değerlendirdi.
Adalet yerini buldu mu?
Medya olmasaydı ne olurdu?
Yüksek yargıda boşalan koltuklar, atamalar dengeler
Avukat Ümit Altaş, 2024'e damgasını vuran davaları, kararları Candan Yıldız'a değerlendirdi.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00MÜZİK
00:2724'ten bir kez daha merhaba.
00:292024'ü geride bıraktık ama bu 2024 adalet açısından çok da iç açıcı bir yıl değildi.
00:38Tam tersine 2025'e çok sayıda davanın sarktığını, konuştuğumuz konuların çok sayıda konuların sarktığını biliyoruz.
00:50Bir taraftan da aslında Türkiye'deki adalet terazisinin çok da yerinde olmadığı bir yılı geçirdik 2024'te.
00:58Geriye neler kaldı?
01:002024'ünün adalet terazisine çok hızlı bir şekilde bakacağız.
01:04Kimle bakacağız? Ümit Altaş'la.
01:06Ümit Altaş aynı zamanda Açık Radyo'da hukuk güvenliği programı yapıyor ve aynı zamanda hukuk politiğinde editörü ve avukat kendisi.
01:14Ümit hoş geldin.
01:16Hoş bulduk.
01:17Zaten iliç davalarına beraber bakmıştık.
01:20Özellikle bu siyanir sızıntısı döneminde Erzincan Anagolt'taki davalara bakmıştık.
01:25Keza yine Erzincan'daki birçok maden arama davalarına bakan bir avukatsın.
01:31Ve böyle hızlı bir bakışla aslında 2024'ün en önemli konusu herhalde yüksek yargıdaki o büyük değişim.
01:40O yüksek yargıdaki büyük değişimin bize ne söylediğini.
01:44Yani aslında biz 2024'te en çok konuştuğumuz konu Anayasa Mahkemesi.
01:49Anayasa Mahkemesi'nin ilk önce meclis grup toplantılarında konuşulduğuna şahit olduk.
01:54Hiç alışık olmadığımız bir şekilde iktidar ortağı bir partinin genel başkanının Anayasa Mahkemesi başkanına terörist dediğine şahit olduk.
02:02Kapatılsın dedi.
02:03Kapatılsın dediğine şahit olduk.
02:05Şunu söyleyebiliriz ki 2025 yılında gözüken o Anayasa Mahkemesi'ni bu kadar konuşmayacağız.
02:11Çünkü 2024 yılında bu kadar konuşulduktan sonra görev süresi biten üyeler yeni atanan üyelerle beraber
02:19zaten neredeyse mahkeme yapısının 11 tane üyesi doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından atandı.
02:24Geri kalanı da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından atandığını düşündüğünüzde
02:28aslında tamamen iktidar tarafından mevcut iktidar tarafından şekillendirmiş bir Anayasa Mahkemesi var.
02:3415 üyeden 11'i nerede anladın?
02:36Bu durumda herhalde 2025'te artık Anayasa Mahkemesi'nin çok konuşulacak bir başlığı olmayacaktır diye zannediyorum.
02:43Çünkü 2024 çok çok konuşuldu.
02:46Bu noktada da belki ilk önce şeye dikkat çekmek lazım.
02:51Hiç konuşulmaması gereken bir şey çok konuşuldu, denge.
02:55Biz Anayasa Mahkemesi'nin kararlarının içeriğini konuşmaktan daha çok dengeyi konuştuk.
02:59Kaç tane Abdullah Gül tarafından atanmış, kaç tane Cumhurbaşkanı tarafından.
03:03Zaten Sezer tarafına atanan kalmadı.
03:06Bu demektir ki bizim en yüksek mahkeme ve benzer alanda konuştuğumuz temel konu dengeydi.
03:13Görev süresi dolan kişilerdi, yeni atanan kişilerdi.
03:17Bu yeni atanan kişilerde de özellikle Zühtü Aslan'ın görev süresi dolduğunu hatırlatmamız gerekiyor.
03:23Yerine de yeni başkan seçilmiştir.
03:26Evet, Kajerozkaya.
03:28İkinci belki en önemli konu yine Anayasa Mahkemesi'nin o yüksek tepelerde.
03:32Ben de yüksekteyim diyen başka bir kurum çıktı ortaya, o da Yargıtay'dı.
03:36Aslında belki de gözden kaçırılan bir unsurdu.
03:39Anayasa Mahkemesi ile Yargıtay'ın ilk kriz anı tamamen ekonomik ve duygusal bir meseleden başlamıştı.
03:45Yargıtay hakimlerine yönelik olarak bir özlük hak düzenlemesi yapılmıştı.
03:50Yani onları birinci sınıf hakimlerinden ayıran ve Anayasa Mahkemesi üyelerine eşitleyen bir noktaydı bu.
03:56Anayasa Mahkemesi üyesi bu düzenlemeyi iptal etti.
04:02Ve gerekçesinde dedi ki bir dakika sen sadece birinci sınıf hakimisin ondan daha fazla değil.
04:07İşte ilk tartışma, ilk kriz anının orada yavaş yavaş ayak sesleri geliyordu.
04:11Çünkü bu karardan sonra Anayasa Mahkemesi üyesiyle alışık olmadık bir şekilde de
04:16sosyal medyasından fil ve karınca hikayesini anlattı.
04:20Yani filin karıncaları ezeceğini böyle kısa bir hikaye anlattı.
04:24Ve sonrasında bizi işte tam da Can Atalay krizine denk geldi.
04:27Yargıtay 3. Daire.
04:29Ve Muhsin Şentürk.
04:30Muhsin Şentürk ismi 2025 yılında da çok konuşacağımız bir hakim olarak 2024'te karşımıza çıktı.
04:36Terki mi etmişti Ümit Alp?
04:38Şöyle Anayasa Mahkemesi kararlarına karşı gelen herkes terfi ediyor.
04:422024'ün en temel noktası bu.
04:442024 yılında Anayasa Mahkemesi kararlarına karşı gelen iki kişi vardı.
04:49Bir tanesi Yargıtay 3. Daire Başkanı, Ceza Daire Başkanı Muhsin Şentürk.
04:54Yani Can Atalay'ın milletvekilliğiyle ilgili Anayasa Mahkemeksine direnen.
05:00Yani sen benim üst mahkemem değilsin.
05:02Ben kararımı verdiğim için bu kararımı çekilir diyen.
05:05Hatta kuş duyurusunda bulunmuştun AYMC'lerini.
05:073. Ceza Daire Başkanı Muhsin Şentürk.
05:09Kendisi Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı oldu.
05:13Diğeri de Akın Gürlek'ti.
05:15Hatırlayacaksınız ilk Anayasa Mahkemesi kararını tanımayan hakim olarak biz tanırız.
05:19Daha sonra Adalet Bakanı yardımcısı olmuştu.
05:22İşte 2024'ünde flaj gelişmesi.
05:24Başka hiçbir lafa gerek bırakmayacak.
05:26Akın Gürlek'te İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı oldu.
05:29Arkasından da zaten Muhalefet Partisi'nin onunla ilgili iddialarını ve diğer alanları hep beraber duyduk.
05:35İşte bu iki kişi Anayasa Mahkemesi kararlarını tanımayarak aslında hızlı bir yükselişe geçti.
05:40Ama bence yüksek tepeler demişken, yüksek mahkemeler demişken bir dünya rekorunu hakkını vermek gerekiyor.
05:47O da şey değil mi seçimler turlu, çok turlu bir seçim oldu Yargıtay'da.
05:52Düşünün bu Yargıtay İrfan Fidan'ın Anayasa Mahkemesi'nin tek bir Yargıtay dosyası kapağı bile açmadan
05:59Yargıtay kontenjanından göndermişler.
06:01Tam 37 tur sürdü.
06:0436 turda gerekli çoğunluğu kimse orada sağlayamadı.
06:0836 tur boyunca sürekli biz şunu konuştuk.
06:12Aslında demokratik bir seçim var hani insanlar ikna oldu olmadı meseleleri de hep şu iddialar yansıdı.
06:17Arada gruplar var, arada pazarlıklar var, arada dengeler var.
06:22İstanbul grubu, şu grup, bu grup.
06:24Yani yargıda duymamanız gereken her şeyi duyduk ve 37. turda pazarlıkların sonuç verdiği,
06:32bakın oylamanın demiyorum, pazarlıkların sonuç verildiği iddia edildi.
06:3637. turda Ömer Kerkez Yargıtay başkanı oldu.
06:41Ki düşünün bütün kararların yani hukuk, ceza ilgili bütün kararların gittiği bir üst mahkemeden bahsediyoruz.
06:47Ve bu pazarlıklar noktasında buradaki kilit nokta yine Muhsin Şentürk'tü.
06:51Bu pazarlıkların Muhsin Şentürk'te yapıldığı iddia edildi.
06:54Bu bir iddiaydı tabii ki ama gelin bakın ki biraz önce de söylediğim gibi Muhsin Şentürk'te daha sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı oldu.
07:02Yani yarın öbür gün partilere dava açabilecek yargı pozisyonu diyelim öyle.
07:11Bir de Ümit Çiğ'i de çok konuştuk değil mi 2024'te?
07:15Hep FETÖ borsasından söz edilirdi 2015 darbe girişimi sonrası.
07:22Ve ardından işte Ayhan Bora Kaplan davasında işte birçok dosyanın sümenaltı edildiği iddiaları zaten iddianameye de yansıdı.
07:32Hatta sonrasında Ayhan Bora Kaplan böyle gerçekten bir tür gösteriyle gözaltına alındı vs.
07:40Ama asıl yargının içinden bir kişi HSK'ya şikayet mektubu yazdı.
07:47Bu çok acayip bir şey değil mi?
07:49İnanılmaz acayip bir şeydi.
07:50Yani düşünsenize Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı yani eski başsavcısı İsmail Uçar.
07:55HSK'ya bir şikayet mektubu yazdı ve dedi ki çürüme var.
07:59Burada bir tarifi oluşturulmuş.
08:01Yani şu karar yurt dışına çıkış hesabının kaldırılmasını istiyorsanız bu kadar.
08:06Bir erişim engelleri için böyle.
08:09Bir tarifi oluşturulduğunu iddia etti.
08:11Ve Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı ondan sonra biz bir anda Dilekçeler Savaşı'na şahit olduk.
08:17Evet aynen.
08:18Burada sult ceza eski hakimi ve aynı zamanda da komisyon başkanı itham ediliyordu.
08:25Onlar onun hakkında Dilekçeler geldi.
08:28Tam bunu haberlerden öğrenebilecekken bununla ilgili haber yapılması engellendi.
08:33Erişim yasakları geldi.
08:34Arada bir müfettiş raporu hazırlandı.
08:36Ama biz müfettiş raporunun detaylarına bile ulaşamadık.
08:38Ve Türkiye'de belki de en acayip olaylarından bir tanesine ilişkin olayın yavaş yavaş kapatıldığına şahit olduk.
08:45Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı olan İsmail Uçar görevinden alındı.
08:48Başka bir göreve verildi.
08:50Bu arada sult ceza hakimi olan itham edilen kişi de Yargıtay tarafından en son verilen kararda delil yok deyip berat etti.
08:57Ve ağır ceza reisi oldu.
09:002004 yılında da bir Cumhuriyet Başsavcısının adaleti çürüme var tespitiyle.
09:05Kaldı umarım 2025'de de.
09:08Bırakın 2024'de unuttuk.
09:102025'de de göreceğiz tekrar.
09:12Peki bir de medyaya çok yansıyan, medya olmasaydı bu davalar bu aşamaya gelir miydi dediğimiz davaları konuştuk.
09:20Değil mi 2024'te?
09:22Yani hemen ilk akla gelen Sinan Ateş.
09:25Sinan Ateş davasında veya Narin Gürhan davasında ya da Ayhan Bora Kaplan davasında.
09:30Gerçekten de bu da ya medya olmasaydı diye sorduğumuz davalardı bunlar.
09:35Canlı yayınla izledik.
09:37Hani noktalarda bir baskı aracı olduğunu gördük ve en sonunda bu davalar açılmak zorunda kaldı.
09:42Gerçekten de Sinan Ateş davasında gazeteci arkadaşlarımızın ısrarlı takipleri olmasaydı bugün bu dava bu noktada olur muydu diye soruyoruz.
09:512024 yılında da medyanın rolünü çok net olarak görüldü.
09:55Neredeyse haberlerde bütün davanın teknik detaylarını izlediğimiz şeyler.
10:00Biraz Ayhan Bora Kaplan davasında medyanın ilgisi düştü diyebiliriz.
10:05Orada da bir sulandırma olduğu yönünde haberlerde çöktü.
10:12Biraz da çok fazla başlık var ve düşünsenize bu kadar başlık içerisinde.
10:1730 dakikada özetlemeye çalıştığımız olanda da birini unutarak yenisine başlıyoruz.
10:21Bir de sadece 2024'e has değil hatta 2024'den çok önceki yıllardan başlayıp 2024'e sarkan belki 2025'e sarkan davalar da var.
10:33Ve o soruyu bir türlü bulamadığımız davalar bunlar.
10:39İşte adalet yerini buldu mu dediğimiz davalar.
10:42Bunları konuşunca ilk akla gelen Türkiye'nin en büyük maden katliamlarından olan bir tanesi Soma davası.
10:47301 kişi hayatını kaybetti.
10:51Tek tutuklu olan kişinin davayı müdahaleler adına takip eden davanın avukatları Selçuk Kozaşlı ve Can Atalar.
10:58Onun dışında bu davadan şu anda tutuklu kimse yok.
11:01Ceza almalarına rağmen.
11:03İçeride kimse yok.
11:04Tabii ki kamu görevleriyle ilgili olan şeyle ilgili başladı bakacağız 2025'de buna ilişkin ne olacak.
11:11Diğeri Ankara katliamı.
11:13Hala firara olan sanıklar bulunamadı, yargılanamıyor.
11:17Ve belgeleriyle kanıtlanmış olmasına rağmen bu katliama katkı yani sorumluluklarını yerine getirmeyerek katkıda bulunan kamu görevleri hala mahkeme önüne çıkmadı.
11:28Türkiye'nin en büyük, Cumhuriyet tarihinin en büyük katliamlarından bahsediyoruz.
11:31Şen Yaşarlar Dedeoğulları davası.
11:34Bir de Ankara Gar Katliamı'nda şeyi de unutmayalım.
11:38Kamu görevlileriyle ilgili dava sürüyor değil mi?
11:41Daha çıkmadılar.
11:42Daha herhangi bir şekilde mahkeme önüne çıkmadılar.
11:45Mesela aynı şekilde kişilerin bomba yapımında olan malzemelerini tespit edilen bilmem ne polis memur hala yoklar.
11:53Hala ona ilişkin bir mahkeme yargılamaya başlamadı.
11:56Yani bu gerçekten çok acı verici.
11:58Şen Yaşarlar Dedeoğulları, Şen Yaşarlar'da çok ilginç bir şeydi.
12:01Onu da hatırlatalım.
12:032018 seçimleri Urfa'da.
12:06Ve hastaneye basılarak hastanede insanlar öldürüldü.
12:09Ve bununla ilişkin olarak da bu davadan şu anda artık hiçbir tutuklu sanık yok.
12:16Dışarıdalar ama biz öyle bir sürreyalist bir tabloyla karşılaştık ki
12:21Cumhurbaşkanı vekili, çeşitli parti milletvekilleri tarafları bir araya getirdiler.
12:26Ondan sonra da barıştırdılar.
12:28Doğal bir barışma oldu.
12:30Ama onun sonrasında şu soru açıkta kaldı.
12:32Ya bu şekilde hastaneye basarak insan öldürmek sonuçta kamusal bir suç.
12:37Bu dava ne olacak?
12:38Bu mesela boşluktaydı.
12:39Ve Emine Şen Yaşar o yemeğe katılmadı.
12:42Dedeoğulları yine kendi kimlikleri sebebiyle Konya'da katledilen bir aileydi.
12:47Konya Meram'da evet.
12:48Yedi ek kişi öldürüldü değil mi aynı aileden?
12:51Evet.
12:52Bu noktada da mesela yine avukatların yaptığı itirazlar bir üst mahkeme tarafından reddedildi
12:56ve beraat verildi herkese.
12:57Bu da hani adalet noktasında soru işaretleri çıkaran bir şeydi.
13:01Orada ceza olmamış mıydı Konya Meram'da?
13:03Yani beraatlar verildikten sonra yargıta yoğunladı.
13:06Mesela Kurt davası, Mehmet Ağar'ın da yargılandığı Susurluk, Jitem davası.
13:11Bunlar zaman aşımı sebebiyle düştü.
13:14Yani 2022'den başlayarak gelen her seneye neredeyse birer dava var.
13:19Cizelice, Vartiniz.
13:212022'de Musa Anter.
13:24Aynı meçhullerle ilişkin davalar hepsi zaman aşımı ile düşüyor.
13:27Bu da gerçekten de adalet noktasında soru işaretiydi.
13:30Tahir Elçin.
13:329 yılın arası, yani hukuki mücadeleye rağmen.
13:36Yani bu kadar baskıya rağmen sonuçta yani tutukluğu ve hüküm giyen polis yok.
13:43İçeride tutuklu kimse yok.
13:45Bence Tahir Elçin'e şeyi de hatırlatalım.
13:47Forensik arkitektür.
13:50Çok önemli adli mimari teorisinin geliştiricisi ve çok sayıda disiplini bir araya getiren,
13:59tamamen açık kaynaklardan bir olayın nasıl olduğuna ilişkin delilleri üreten forensik arkitektür.
14:06Aslında o kurşunun hangi silahtan çıkmış olabileceğine dair.
14:12Hangi kurşunun öldürmüş olabileceğine dair.
14:16Net bir raporsun da ama buna rağmen oradan bir sonuç çıkmadı.
14:21Orası da gerçekten faaliyetle meçhul kaldı Tahir Elçin.
14:25Peki yine devam edelim.
14:28Bir de vicdan neydi sorusunu bize sordurtan davalar vardı.
14:33Son dönemde, 2024'ünün son aylarında karşımıza çıkan Yeni Doğanlar Çetesi.
14:41Sağlıktaki bu dönüşümün, sağlıktaki bu özelleştirmenin ve paranın tek tanrı olduğu bu sistemin
14:4910 çocuğun, 10 bebeğin ölümüne nasıl neden olduğunu gösteren bir davaydı değil mi?
14:54Bakırköy'de yargılaması devam ediyor ama onunla ilgili bir tane afiş görmüştüm.
14:58Gerçekten de bu davayla ilgili o kadar net söylüyorduk.
15:00Bu ülkede metrobüste doğurmak, hastanesinde doğurmaktan daha güvenli diye bir şey vardı.
15:05Gerçekten de vicdan yetmediği bir noktadaydık Yeni Doğanlar Çetesi'nde.
15:11Diğer noktada da mesela ilk akla gelenlerden bir tanesi de Afgan işçi Vezir Muhammed.
15:16Yani Zonguldak'ta çalışan bir işçi kaçak çalıştırılıyor ve madende ölüyor ya da öldürülüyor.
15:26Yani iddialara göre çünkü daha sonra otopsi raporlarında çeşitli vücudun yerlerinde morluklar oldu.
15:31Öldürüldükten sonra yakın olan hastaneye götürülmek yerine bir ormana götürülüyor.
15:36Ormanda göbreği alınıyor satılmak üzere iddia edildiği kadarıyla.
15:41Ondan sonra da yakılıyor.
15:45Gerçekten bunu anlatırken bile insan zorlanıyordu.
15:49İnsanlığa karşı suçtan yargılanması talip edildi avukatlar tarafından.
15:54Reddedildi tabii ki.
15:56Kaldı ki yine böyle çok dava var.
15:58İzmir'de de Suriyeli işçiler yakılmıştı hatırlıyorsun.
16:01O davalar var.
16:03Böyle çok dava var ama dediğimiz gibi
16:06135 dakikaya sığdıramadığımız için en çarpıcı olanları.
16:09Karabük Üniversitesi özellikle Afrika'da bir kadını olan Dina'nın.
16:14Hem cinsel şiddete maruz kalması, öldürülmesi ve tek bir sanık var.
16:21Bütün ilim bildiği iddia ediliyor ve orada da ne yazık ki.
16:25Dursun Acar da beraat etti.
16:28Yani Dina'nın dosyası da gerçekten böyle bir tür faili meçhul kaldı.
16:34Yine dediğim gibi sen bu çevre davalarını takip eden bir avukat olarak
16:39yine çok canımızı yakan maden faciaları,
16:43iş cinayeti olarak gördüğümüz o faciaların bir benzerini biz İliç'te yaşadık.
16:48Anagolt madenciliğe ait.
16:50Ki bunun 2022'deki...
16:522020 tabii ki.
16:53O süredi sen takip ettin Ümit.
16:55Ne oldu mesela 2022'de?
16:57Siyanür sızmıştı.
16:59Siyanür sızdı, boru patladı.
17:00Ondan sonra biz sadece şöyle bir atışmaya denk olduk.
17:02Ne kadar miktar olmuştu, olmamıştı üzerine gitmiştik.
17:05Ve ondan sonra mühür vurulmuştu şirkete.
17:07Yani mühür vurulmasına rağmen, ondan sonra şikayet yapılmasına rağmen
17:12bununla ilgili hiç kimse yargılanmadı.
17:14Bir kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verdi.
17:172022 yılında.
17:18Belki o gün o soruşturma başlatılmış olsaydı
17:21o 9 tane insan ölmemiş olacaktı.
17:23Yani en azından liç altında kalan ve şeye bakıldığında.
17:272022'de o verilen karara itiraz edildi.
17:31Geçtiğimiz ayda daha yeni tebliğ edildi.
17:33İtirazın reddini diye.
17:352 yıl sonra mı çıktı?
17:362 yıl sonra çıktı.
17:37Arada koskoca bir dağ, yani yapay inşa edilen,
17:41yani böyle zehirli, liçli inşa edilen alan çöktü.
17:459 işçi altında kaldı.
17:47Ve raporlar hazırlandı.
17:49Arada geçen bundan sonra savcılık dedi ki
17:51burada şirketin herhangi bir kusuru yoktur dedi.
17:542022'deki olay.
17:562 yıl geçti.
17:58Gerçekten vicdanları acıtıcı bir durumdu.
18:00Bunun tartışıldığı bir dönemde de
18:02biz Çevre Şehirciliği Bakanlığı'ndan
18:042025 yılında en tehlikeli olan şeylerden bir tanesi
18:06chat süreçlerini hızlandıracağız.
18:08Süper chat gibi açıklamalarını duyduk.
18:11Belli ki meclisin önüne yeni yasalar geliyor.
18:13Ve artık bu anlamda biz yavaşlasın.
18:16Bakın yani 9 insan ölüyor.
18:18Bakın bunlar oluyor derken
18:20şimdi 2025 yılında daha tehlikeli bir döneme
18:22girdiğimizi hatırlıyoruz.
18:24Diğer tarafta da insanın aklına şu geliyor.
18:26İsviçre'de de 74 yaşındaki
18:292000'e yakın kadın imza toplayarak
18:31kendilerinin küresel ısınmaya ilişkin
18:34İsviçre hükümetinin önlem almaması sebebiyle
18:36dışarıya çıkamadıklarını belirtip
18:38dava açmışlardı.
18:40Ahim dedi ki burada özel hayata
18:42saygı hakkının ihlali var.
18:44Bir tarafta böyle bir dengeyi konuşurken
18:46bir tarafta da hızlandırılmış chatlerle
18:48karşı karşıya kalacağız gibi gözüküyor.
18:50Aynı kürede iki farklı
18:52dünya, iki farklı devlet örneği.
18:54Bir de adliye koridorlarından
18:56hiç çıkmayanlar var ümit.
18:58İlk aktakiler hemen Cumartesi.
19:0029 yıl 30 yıl oldu.
19:02Bir sürü anayasa mahkemesi
19:04kararı var şu falan derken
19:069.50. hafta buluşması sebebiyle
19:09tartaklanarak şiddet kullanılarak
19:11gözaltına alınmışlardı.
19:13Neyse ki yani 2024 yılında
19:15bu dava bitti ve hepsi beraat etti.
19:17Ama yani adliye git gel
19:19ve benzeri alanlara rağmen.
19:21Çarşı davası 11 yıl sonra karar çıktı.
19:23Gezi'de çarşı
19:26birleştirilmişti son gezi şeyleri.
19:28Yani neyse ki oradan da
19:30beraat etti ama 11 yıl sonra.
19:32İlgincel bir mayıs
19:34tutuklamalarına şahit olduk.
19:36Anayasa mahkemesi kararı vardı.
19:38Anayasa mahkemesi kararına rağmen
19:40aslında hukuka aykırı bir şekilde
19:42bir engelleme vardı meydana çıkışta.
19:44Ertesi gün yaşanan olaylardan sonra
19:46İçişleri Bakanı'nın tweetine
19:48şahit olduk. Tweetten sonra
19:50sabaha karşı cezalandırıcı bir şekilde
19:52öğrencilerin evlerinden baskın yapılarak
19:54gözaltına alındığını, kısa süreli tutuklu olduğunu
19:56neyse ki onlar da daha sonra
19:58serbest bırakıldılar.
20:00Bir ilke denk geldik.
20:02Bedirhan Sarsılmaz diye Özgürlük için
20:04Hukukçular Derneği üyesi
20:06daha savunmasını yaptığı duruşma esnasında
20:08gözaltına alındı ve
20:10ondan sonra tutuklandı.
20:12Yani bu da ilk kezdi.
20:14Dikkat çekici bir noktaydı.
20:16İsrail Ticareti protestoları geldi.
20:18Herkesin canlı yayında izlediği gözaltılar oldu.
20:20Ve çok ilginç bir şekilde
20:23yine hukuk alanında toplantı gösteri
20:25yasalarına muhalefet de yaşıyormuş.
20:27Kapalı spor salonunda sadece
20:29kalkıp bir soru vardı.
20:31Toplantı gösteri yasalarından
20:33buradaki kişileri tutukladılar.
20:35Neyse ki ondan daha sonra serbest bırakıldılar.
20:37Ama zaten kamuoyu baskısı olmasaydı herhalde o tutukluluk
20:39daha da uzun süre bitirdi.
20:41Yani adliye koridorlarının belki en dikkat çekici olayları
20:43bunlardı. En azından yani
20:45çokça olayla karşılaştık.
20:47Tabi sosyal medya fenomenlerini çokça izledik
20:49adliye koridorlarında.
20:51Ümitler hakkında ne düşünüyorsun?
20:53Onlar böyle çok hızlı çıktılar.
20:55Birden işte para aklama gibi
20:57bayağı güçlü bir
20:59iddiayla yargılanırken.
21:01Yani düşünemiyorum tabii ki çünkü
21:03şu ana kadar 10 dakika içerisinde özetlediğimiz noktalar
21:05İsmail Uçar, İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı
21:07yargı tarifeleri,
21:09yargıda çürüme, yüksek mahkemeler
21:11doğal olarak böyle bir nokta
21:13olduğu zaman bütün kuşkular artık
21:15gerçekten de alt tarafında
21:17muhakkak gerekçelendireceğiniz bir yapısı var.
21:19Bir de ben hep bu
21:21Dilan Polatlar soruşturma aşamasında
21:23hep gerçekten
21:25bunlar kimin kara parasını
21:27aklıyordu? Neyin kara parasını aklıyordu?
21:29Bu soru pek sorulamadı o
21:31soruşturma sürecinde.
21:33Çok medyatik bir yer duruşmuyordu.
21:35Seçil Erzan ve Fatih Çerimedi.
21:37Bunlar gerçekten medyatik davalardı.
21:39Orada ne oldu?
21:41Seçil Erzan davasında o devam ediyor.
21:43Seçil Erzan tutuklu hala.
21:45Peki bir de
21:48gerçekten bu erişim engellerinin
21:50çok yoğun
21:52yaşadığımız 2024'ü
21:54geride bırakırken özellikle biz gazeteciler
21:56açısından haber yapamama
21:58ya da yaptığın haberi
22:00kamuoyunu duyuramama bir
22:02gerçekliğiyle karşıyayız.
22:04O kadar hızlı erişim engeli
22:06kararları çıkıyor ki yani.
22:08Bir kişi
22:10kişisel hayatımın gizliliği,
22:12özel hayatımın gizliliği
22:14deyip mesela çok hızlı bu
22:16kararları aldırabiliyor ve tam da
22:18bu noktada Açık
22:20Radyo'nun kaç yılını
22:22vermiş Türkiye toplumunun
22:24aydınlatılması açısından ve
22:26Türkiye'deki en geniş başlıklarda
22:28yayını yapan bir radyodan
22:30bahsediyoruz. Açık Radyo'nun
22:32lisansı iptal edildik. Sen uzun
22:34yıllardır orada program yapıyorsun.
22:36Nedir şimdi burada durum?
22:38Çok basit olarak yani Ermeni soykırma
22:40ifadesinin çeşitli mahkeme kararları
22:42ve anayasa mahkeme kararları kullanımının
22:45suç olmadığına dair yani gerçekten de
22:47Türkiye'de en azından yerleşmiş bir
22:49içtihat var.
22:51Bu da bir program
22:53esnasında bir yerde bir ifade
22:55olarak geçti. Sadece bundan kaynaklı olarak
22:57verilen bir ceza o cezanın
22:59yerine getirilmesine rağmen
23:01sadece bir noktada teknik aksaklıktan
23:03dolayı yani ilgili para cezası
23:05yatırılmasına rağmen
23:07sadece orada o programın o belirtilen
23:09tarihte yayına ara
23:11verilmemesi sebebiyle lisansı iptal edildi.
23:13Sanki bir bahane gibi de kullanıldı.
23:15Yani bu anlamda belki 2024
23:17yılının özellikle düşünme
23:19aman düşünürken bir kez daha
23:21kafandan geçir dedikleri alan
23:23Orada para ödedi bir gecikme olmamış mıydı?
23:25Hayır para zamanında ödedi. Öyle mi? Herhangi bir şey olmadı.
23:27Sadece eki olarak gönderilen
23:29yani tebliğin ekinde
23:31şu tarihlerde de yayın durdurma
23:33alanı dediğin şeyde tebliğin eki
23:35açılmadı. Yani tebliğin eki
23:37açılamadığından dolayı şey var. Zaten yoksa
23:39neden paranın yatırıldığı bir
23:41alanda zaten program o gün o
23:43tarihte zaten ilgili olarak
23:45durdurulmasın ki.
23:47Hala davası devam ediyor. Umuyorum
23:492025 yılında en azından mahkeme
23:51bununla ilişkin olarak da talebi
23:53kabul edecek ve bu karar. Ve şu an apaçık
23:55radyo olarak internetten devam ediyor
23:57bu da duyuruş olana. Yine sosyal medya
23:59paylaşımları nedeniyle çok insanın
24:01tutuklandığını söylüyor. Bir önceki
24:03seneden beri bela geldiği söyleniyordu.
24:05Halkı yanıltıcı haber
24:07şeyleri bu çok hani
24:09olmayan bir alan olduğunu
24:11söyleniyordu. Ve
24:13o zamanki iktidarda bulunan
24:15sözcüler şeyi söylüyordu.
24:17Çok zor bu. Bilmem 5 koşulun
24:19bir araya gelmesi çok zor diye.
24:21O 5 koşul hiç aranmadan
24:23yani tek koşul bile sağlanmadan
24:25insanların gözaltına alındığını, tutuklandığına
24:27şair olduk. Bunlardan bir tanesi
24:29Maruki'ydi mesela gördüğümüz alanda.
24:31Yine bir meslektaşımız Dilek
24:33Ekmekçi sosyal medyadaki paylaşımları
24:35sebebiyle kamu görevlisine hakaret
24:37iddiasıyla gözaltına alındı, tutuklandı
24:39serbest bırakıldı. Yeniden
24:41tutuklandı. Bu sefer akıl hastanesine
24:43gönderildi. Yani bana
24:45aykırı olarak düşünüyorsa herhangi
24:47bir şekilde 5 unsurda aramam
24:49gerçekten de yaptırımı tutuklamayı
24:51ve mahkemeyi de bir cezalandırma
24:53aracı olarak kullanılmasına bizzat
24:55şahit olduk. Tabi bu bayiste de
24:57özellikle etki ajanlarını da
24:59yani bir ismini geçirelim.
25:01Etki ajanlarını da
25:03neden çıkardığımızı muhalefete anlatacağız.
25:05Bu arada anladığım
25:07o konuda iktidar
25:09kararla çıkacak. Kararlı evet.
25:11Çünkü şeyden o torbadan
25:13çıkarmıştı onu. Muhalefet anlamadığını
25:15söyledi zaten. Demek ki ya anlatılamadı
25:17ya anlamadı ama sonuçta
25:19etki ajanlığı da çok önemli
25:21bir şekilde düşünce özgürlüğü ve ifade
25:23özgürlüğü bir tesis olarak 2025 yılında
25:25en çok konuşacağımız konulardan bir tanesidir.
25:27Tabi tabi etki ajanlığı gerçekten böyle
25:29bir düzenleme yasalaşırsa
25:31atıyorum mesela buradaki
25:33uluslararası medya kuruluşunda
25:35çalışan gazetecilerin
25:37ya da bizim yaptığımız herhangi bir haberin
25:39diyelim ki raporunu
25:41bizle yaptık. İlk önce hakarete geldiğiniz
25:43cumhurbaşkanlığı, kamu görevlisi hakareti
25:45olmadı. Soruşturmanın gizliği olmadı.
25:47Halkı yanıltıcı haber olmadı.
25:49Etki ajanlığı, bütün bunlardan artık
25:51sıyrılarak bir haber yapabiliyorsunuz.
25:53Gerçekten de kolay gelsin diyorum.
25:55Bir de hiç bitmeyen davalar
25:57var. Ya evet bu Barış İçin
25:59Akademisyenleri, Binali Nazmiye Çilesi
26:01AYM hak idare verdi
26:03vermesine rağmen
26:057 yıl sonra OHAL komisyonu
26:07tüm taleplerini reddetti ve
26:09şu anda sözleşmeleri uzatılmadı.
26:11Bölge idare
26:13mahkemeleri verilen olumlu kararları
26:15reddetti ya da idare mahkemeleri
26:17olumsuz kararlar verdi. Yani başka
26:19bir iğraç dönemi yaşandı. Gerçekten de
26:21bu kadar yani bitmeyen bir çili olabilir
26:23bilemiyorum. Başlayıp tekrardan
26:25aynen aynen 7 yıl boyunca
26:27görevden alınan konu. Yine diğer tarafta
26:29bitmeyen bir dava
26:31öyle bir dava ki
26:33kaç yıldır sürüyor? 26 yıldır
26:35yani o arada girdiğinde
26:37kız kardeşi hukuk fakültesini
26:39okudu, avukatı oldu. Şimdi davanın
26:41avukatlığını yapıyor.
26:4326 yıldır devam eden
26:45bir davadan bahsediyoruz. Tabi burada da
26:47Osman Kavala ve Demirtaş'ı da
26:49ayrı almamız gerekiyor. Demirtaş 9.
26:51yılına girecek. Evet hem Anayasa Mahkemesi
26:53önünde hem AHİM önünde kararlar var
26:55diğer alanlar var ama bir tür bitmeyen bir çile
26:57olarak karşımıza duruyor. Peki
26:59Ümit, Türkiye'de hal
27:01pür melal böyle de
27:03adalette
27:05bence uluslararası toplumun
27:07ya da uluslararası hukukun
27:09kurumların çöktüğü bir dönemden
27:11de geçiyoruz. Yani
27:13işte Netanyahu'nun
27:15bu kadar katliam
27:17yapmasına rağmen
27:19zar zor Lahye
27:21önüne çıkmadı da
27:23Lahye'de dava açılması vesaire
27:25keza
27:27Amerika'da çok önemli bir
27:29uygulama herhalde
27:31dünya tarihinde bir ilk değil mi? Ama şöyle
27:33söyleyebiliriz aslında 2024 yılında
27:35biz bir hukuksal aktivizme de şahit
27:37olduk. Yani hukuk aracılığıyla bu konuları
27:39herkesin önünde Güney Afrika
27:41başvurusu ile beraber Uluslararası Adalet
27:43Divanı'nda biz Filistin'e yapılanları
27:45orada tane tane
27:47dinledik, tartışıldı ve
27:49bir uluslararası mahkeme bir
27:51karar verdi. Burada yapılanın
27:53hukuka aykırı olduğuna dair.
27:55Uygulanıp uygulanmadığı ayrı mesele ama çok
27:57önemli bir olaydı ve Uluslararası Ceza
27:59Mahkemesi de daha sonra
28:01İsrail Başbakanı hakkında da bir tutuklama
28:03kararı verdi. Bunlar ikisi çok
28:05önemliydi. Özellikle Güney Afrika, Afrika
28:07ülkelerinin aslında 2024 yılında bir
28:09hukuksal aktivizmin baş aktörü
28:11olduğunu gördük.
28:13Büyük insanlık için çok
28:15geri bir adımda nitrojen gazı ile
28:17ilk idama şahit olduk.
28:19Amerika'da ve
28:21bir yıl önce
28:23denenmişti. Bir yıl önce damar bulunamadı,
28:25edilemedi, bir türlü
28:27hayata geçirilemedi. Bir yıl
28:29yetki bitince yeniden mahkeme kararı
28:31alması, yeniden uygulanması bir yıl
28:33buldu ve sanık artı
28:35hükümlü ben panik atak geçiriyorum,
28:37ne olacaksa bir an önce olsun dedi ve biz
28:392024 yılında Karabilike
28:41gibi nitrojen gazı ile
28:43idama şahit olduk.
28:45Çok başlık olarak diyelim.
28:47Yani ilk defa bir
28:49Amerika başkanı, eski başkanı
28:51diye geçiyordu. Dört tane ayrı ceza
28:53davası açıldı hakkında ve
28:55daha sonra yapılan seçimlerde de
28:57bir ödül madalyası gibi ezici
28:59bir çoğunlukla yeni başkan oldu.
29:01Onun da altını çizmiş.
29:03O cezaları verenler yavaş yavaş
29:05görevden alınıyorlar. Belki şeyin de altını
29:07çizmek gerekiyor. Yani bir sonraki başlıkta
29:09da tabi burada da o uluslararası
29:11alanda da en önemli şeylerden bir tanesi de
29:13yani bu hukuk dediğimiz
29:15alanla devlet arasını biraz
29:17uzaklaştırdı. İşte mülteciler için yapılan
29:19planlar, disütopik
29:21hikayeler, AFT gibi
29:23partilerin işte şunları göndereceğiz demeleri.
29:25Trump'ın ceza.
29:27Tabi ki Rusya'da opera baskınından sonra
29:29Rusya polisinin doğrudan
29:31işkence görüntüleri ve bunu
29:33büyük bir gururla servis etmesi
29:35gerçekten de dikkat çekici
29:37alanlardı. Ay evet bir de
29:39ben şeyi hiç unutmuyorum yani
29:41gerçekten
29:43tam bir
29:45bir yanıyla ifade özgürlüğüne
29:47düştü özgürlüğüne girdiği için
29:49Ukrayna işgali sonrası Dostoyevski
29:51falan yasaklandı bazı hukuk ilerinde.
29:53Böyle gerçekten inanılmaz
29:55distopik bir dönemden geçiyoruz. Tabi oradayken
29:57de şeyi söyleyelim sadece bütün bunlar
29:59konuşulurken de memleketimizde tam
30:01diyecektik abi bunlar belki bizde oluyor olmuyor
30:03diye. Bizde bir polis
30:05katili zanlısı olan
30:07kişinin üzerine çöp poşeti
30:09giydirildiğini hayvan koruma
30:11arabasında savcılığa götürüldüğüne
30:13şahit oldu. Hayvan kadar
30:15değerin yok. Yani evet o
30:17hayvanlara böyle bir aşağılama yapılmasına
30:19ilişkin tepkiler oluştu. Böyle türkçülük anlamında değil ki
30:21çöp poşeti giydirilmesi
30:23yani kimsenin yargılamaya
30:25şeyi yoktu yani bir an önce ceza
30:27vermek. Onu da hatırlayalım
30:29ne diyordu efsane İçişleri
30:31Bakanımız Sayın Süleyman Soylu
30:33siz önden gidin hukuk geriden
30:35gelin gerekse kol kırın arkadan gelir.
30:37Evet. Peki
30:39tablo böyle değil mi?
30:41Belki en azından
30:432025'e baya
30:45dosya kalacak onu anlıyoruz. Yani şöyle
30:47söyleyelim onları çok başlık olarak
30:49vurgulayalım. Yasa mı geliyor? Günbürgün
30:51mi geliyor? Sokak hayvanlarıyla ilgili
30:53olan yasa tasarısı hala bekliyor
30:55ve belki 2024'ün
30:57en zeka dolu
30:59kavramıydı. Neydi? Öteniz
31:01yani inanılmazdı.
31:03Kadınların soyada kullanılma meselesine
31:05ilişkin anayasa mahkemesi
31:07karar vermesine rağmen yine onu geçirmişlerdi.
31:09İstanbul Sözleşmesi zaten
31:11Yine ekilmeyen tarım arazilerine
31:13ilişkin olarak siz ekmiyorsunuz. Devlet
31:15olarak ben istediğimi kiraya verebilirim. Büyük
31:17şirketlerin önünü açan bir yasa tasarısı
31:19vardı. E tabii ki en önemli olan
31:21süreçlerden bir tanesi hem bu
31:23etki ajanlığı hem de bu chat
31:25süreçlerin hızlandırılmasına ilişkin yeni yasa
31:27tasarılayla 2025'te de
31:29meclis gerçekten
31:31çalışmasa daha iyiydi diyebileceğimiz
31:33alan geçecek. Ama şeyde söyleyelim
31:35hani böyle başlık olarak şeyde
31:37cezaevlerinde biz
31:39gözlem kurullarının idare ve gözlem
31:41kurullarının kişilerin cezalarının
31:43bitmiş olmasına rağmen bile
31:45keyfi bir şekilde verdikleri
31:47disiplin kararları birer ikişer üçer hafta
31:49uzattığına şahit olduk. İhsan
31:51Sami Çomak bunlardan bir tanesiyle
31:5330 yıl yatmıştı ve yine gözlem
31:55kurulu kararıyla daha fazla yatmak zorunda
31:57kaldı. İşte 2024'de cezaevlerinde
31:59de en çok konuştuğumuz
32:01konulardan bir tanesi. Bütün raporlara
32:03yansıyan konular bunlardı.
32:05Şeyi vurgulamadan olmaz
32:07bugün mesela hala gündeme gelen
32:09tabii ki içerideki tutukluların
32:11hükümlerin haklarıydı.
32:13Bu hükümlerin haklarının da özellikle
32:15son yapılan İmralı
32:17görüşmelerinde de siyasete çok
32:19bağlantılı olduğunu, siyaset tamam
32:21dediğinde yapılabildiğini gördük.
32:23Ama hala İmralı'da kalan 3 ayrı
32:25diğer hükümlünün de avukatlarıyla
32:27yaklaşık 4 yıldır görüşemediğini de
32:292024 yılında
32:31altını çizmiş olalım.
32:33Peki Ümit, haliniz
32:35pürmülerliğiniz böyle. Biz daha çok
32:37yargının ayağını konuştuk.
32:39Hakimlik ve
32:41savcılık ayağını konuştuk ama
32:43bir de savunma ayağı var.
32:45Olmazsa olmaz. Avukatların
32:47durumu ne?
32:49İki şeyi söylemek lazım. 2024'de
32:51herhalde avukatlık savunma cephesindeki
32:53en dikkat çeken olayı 20 yıldan
32:55fazla uzun sürede iktidarda olan
32:57İstanbul Barosu'ndaki yönetimin
32:59önce ilk avukatlarının
33:01son seçimi kaybetmesi ve değişim
33:03için avukatlar grubu adına giren
33:05İbrahim Kaboğlu'nun kazanmış
33:07olmasıydı. Prof. Dr. İbrahim
33:09Kaboğlu'nun. Ama diğeri de
33:11avukatlık sınavı yani çok konuşuldu.
33:13Geliyor, gelecek, geldi. Ve geldi
33:15gerçekten. Ondan sonra ilk kez bu sene
33:17yapıldı. İlk kez bu senede yapılan
33:19sınavda mesela
33:21İdari Yargı Önsınavı'nda
33:23burada yüzde
33:2599 başarısızlık,
33:27%1 başarıyla karşılaşıldı.
33:29Bu da çok şok edici bir alandı.
33:31Savunma cephesinde de ne oluyor?
33:33Bu kadar hukuk fakültesi var ve bu
33:35başarısızlık normal mi diye şey yaptık.
33:37Yani 2024 yılında
33:39yargının bütün
33:41saç ayaklarında olumlu bir tablo
33:43yoktu. Umarım 2025 yılında
33:45bu tablonun kısmen değiştiğini,
33:47kısmen diyorum tümlemde olsa
33:49kısmen değiştiğine şahit oluruz.
33:51Evet Ümit Altay çok teşekkürler.
33:53Hızlı bir
33:55bakış oldu ama çok verimli bir bakış oldu.
33:57Gerçekten yargının
33:59bütün ayaklarına
34:01bakmaya çalıştık ve kritik davalara
34:03bakmaya çalıştık.
34:05Yorum izleyenlerin yani
34:073 aşağı 5 yukarı
34:09gerçek ortada
34:11ve o gerçeğe dair
34:13insanların yargıları da
34:15kendine ait. Çok çok teşekkürler.
34:17Ben teşekkür ederim. Evet sevgili
34:19TV4 takipçileri
34:212024'ün adalet trajisine
34:23olabildiğince hızlı bakmaya
34:25çalıştık. Mutlaka geride
34:27bıraktığımız, unuttuğumuz
34:29dosyalar, soruşturmalar, davalar
34:31vardır. Ama konuştuğumuz
34:33başlıklar, konuştuğumuz
34:35davalar herhalde 2024'deki
34:37tabloya dair
34:39çok şey söylüyor ve
34:412025'e dair de aslında
34:43çok şey söylüyor. Yorum sizlerin.
34:45Başka bir yayında görüşmek üzere. Hoş kalın.
34:47Hoşça kalın. Bizi izleyin,
34:49takip edin, beğenin, paylaşın.
34:51Bağımsız Gazeteciliği destekleyin.