• evvelsi gün
Suriye: Avrupa istekli, Araplar kuşkulu

2011’deki kalkışma kâbusu mu canlandı?

Von Der Leyen’den Türkiye'ye jet ziyaret

Avrupa 'göç' dedi; Ankara elini kötü oynadı

Dış haberler editörü Buse Söğütlü sordu, dış politika analisti Barçın Yinanç yanıtladı.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00Merhaba, bugün 19 Aralık Perşembe. Ben Buse Söğütlü. Dış politikayla, işçi-dışlı programıyla karşınızdayız.
00:10Bugünlük stüdyo görevini ben üstlendim. Barça İnanç'a sorularım olacak.
00:15Suriye'deki gelişmeleri değerlendireceğiz.
00:18Türkiye'nin ve Avrupa'nın ve Arap ülkelerinin Suriye'deki gelişmelere nasıl yaklaştığını irdeleyeceğiz.
00:25Bugün, aslında bu günlerde 17 Aralık itibariyle Arap Baharı'nın 14. yıl dönümüydü.
00:31Aslında Suriye'de 13 yıl önce başlayan iç savaş Arap Baharı'nın 14. yıl dönümünde Esad'ın ülkeyi terk etmesiyle ve Şam yönetiminin devrilmesiyle son bulmuş oldu.
00:42Ve tabii ki bu bütün Orta Doğu'yu sarsan, bölgedeki dengeleri değiştiren ve bir takım diplomatik yoğunluklara neden olan bir gelişme haline geldi.
00:52Türkiye'ye bir takım üst düzey toplantılar yapılıyor Türkiye'de.
00:57Üst düzey isimler Türkiye'yi ziyaret ediyorlar.
01:00Suriye'ye çeşitli batı delegasyonları gidiyor.
01:04Ve tabii ki Arap dünyasında da Suriye'deki yönetim değişikliği değerlendiriliyor.
01:09Suriye'nin geleceğine ilişkin toplantılar yapılıyor.
01:12Bugün tüm bunları masaya yatıracağız.
01:15Dış politika ile dışlı da dış politika analisti Barçın İnancı'ya sorularım olacak.
01:20Kendisi bu soruları yanıtlayacak.
01:22Hoş geldiniz.
01:23Merhaba kolay gelsin.
01:25Hoş geldiniz demek ne kadar doğru bilmiyorum tabii ki ama ilk sorumla başlayayım.
01:30Dün Katar şehri Türkiye'deydi.
01:33Erdoğan'la bir görüşmeleri oldu.
01:35Öte yandan Erdoğan bugün Mısır'ın başkenti Kahire'de D8 zirvesi için.
01:40Suriye'ye yaklaşımlar konusu çok tartışılıyor ama.
01:43Öncelikle Arap dünyasının Suriye'deki son gelişmelere nasıl yaklaştığını sormak istiyorum.
01:49Çünkü birazdan geleceğiz Hakan Fitan çeşitli mesajlar veriyor.
01:54Çeşitli görüşmeler yapılıyor.
01:56Araplar bu konuda biraz temkinli mi?
01:59Siz ne dersiniz?
02:01Bu sefer şimdi çok önemli bir hatırlatmayla başladın.
02:05Arap Baharı'nın işte 17 Aralık'ta Arap isyanları işte Arap Kalkışması ya da Arap Baharı dediğimiz o isyan döneminin 17 Aralık'ta yıl dönümüydü.
02:19Ve tam da işte bu yıl dönümünde Suriye'de Beşşar Esad rejimi devrilmiş oldu.
02:27Şimdi Arap Baharı özellikle pek çok Arap başkentinde ve özellikle de körfez ülkelerinde büyük rahatsızlık yaratmıştı.
02:36Hatırlayalım o dönem Türkiye ve Katar'ın yan yana gelip işte böyle bir Müslüman kardeşler ihvanını Arap camiasında, Arap coğrafyasında iktidara getireceği şeklindeki bir algı,
02:54başka körfez ülkelerinde, körfez ülkelerine endişeye sevk etmişti.
02:59Hatırlayalım Suudi Arabistan'la, Birleşik Arap Emirlikleri'yle Ankara'nın arası bozuldu.
03:05Türkiye, Katar bir tarafta, körfez ülkeleri bir tarafta, iki taraf böyle bir karşılıklı zıt noktalarda yer aldılar.
03:15Ve Beşşar Esad'ın 2016'da Rusya ve İran'ın yardımıyla iç savaştan bir nevi zaferle o dönem için çıkması Arap başkentlerini rahatlattırdı.
03:28Yani Beşşar Esad'ın iktidarda kalması onlar için Arap baharının başarısızlığını simgeliyordu.
03:36Arap baharının kendilerine dönük tehditinin sonlandığını simgeliyordu.
03:42Zaten hatırlayalım aslında Müslüman kardeşler, ihvan artık Arap coğrafyasında tehdit oluşturmadığı sonucu üzerine,
03:53Suudi Arabistan'la, Birleşik Arap Emirlikleri Türkiye ile normalleşmeye yeşil ışık yaktılar.
04:00Şimdi Arapların günümüzde de dolayısıyla iki endişesi var.
04:05Bir tanesi acaba 2011 tırnak içinde ruhu, dolayısıyla 2011 tehdidi tekrar canlanacak mı?
04:16Çünkü Beşşar Esad'ın düşmesi neyi simgeliyor?
04:20Demek ki isyan eden halklar bir noktada başarılı olabiliyorlar.
04:25Diktatörler, otoriter rejimler bir noktada çökebiliyorlar.
04:30Yani bundan kendilerine dönük bir takım mesajlar çıkarmaları muhtemeldir.
04:36İkincisi, tabii Türkiye'nin yolu çok önemli.
04:40Malum Osmanlı himayesinde kaldıkları için Arapların her zaman Türkiye'ye dönük bir takım alerjileri, endişeleri vardır.
04:48Dolayısıyla bölgede Türkiye'nin özel olarak çok güçlü olması, Arap olmayan bir oyuncu olarak,
04:57Türkiye'nin, Arapların kendi meselelerine karışmasını hiçbir zaman istemezler.
05:04Dolayısıyla şimdiye kadar aslında Körfez ülkelerinin bir numaralı düşmanı diyebileceğimiz,
05:12Miran'ın etkili olduğu Suriye'de, Miran'ın etkisini neredeyse süpürlenip onun yerine Türkiye'nin ver alması,
05:21Körfez ülkelerinin ikincisi, rahatsız edili edecektir.
05:26Halbuki ne görüyoruz? Ankara'dan bu endişeleri arttıracak bir takım adımlar görüyoruz.
05:34Şimdi yan tarafında gördüğünüz resim, AKP'nin önemli küfürlerinden Yasin Aktay'ın Geniş Kapak gazetesi adına
05:43Şam'a gidiyor ve Jolani'yle görüşüyor.
05:49Ve deniyor ki aslında yanında Mısır İttifakı'nın üyelerinden birisiyle gidiyor.
05:56İşte bu Mısır aslında yer alıyor. Muhammed Peki olduğu söyleniyordu.
06:01Ve aslında Muhammed Peki'den sonra bu Kürt'ü sildiği söyleniyor.
06:06Onun dışında İbrahim Kanı'nın Enevi Camisi'ne gitmesi, orada işte namaz kılması,
06:13Jolani'nin direktyonda olduğu arabadan resimler vermesi,
06:17bakın işte ben Esad'ı deviren BTS'le çok yakınım mesajı olarak algılanıyor Arap camiasında.
06:25Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birinci Dünya Savaşı farkını gelişseydi,
06:31biz belki işte Halep, İzmir, Türkiye'nin sınırlarında olabilirdik.
06:36Daha yakında Türkiye, Türkiye'den daha büyüktür.
06:39Yani Türkiye, Türkiye'nin sınırlarından daha büyüktür şeklindeki açıklamaları var.
06:44Bunların hepsi Arap başkentlerindeki liderliklerin sınır uçlarıyla oynayacak türden açıklamalar.
06:53Tabii üstüne bir de Ankara'da hükümet yanlısı, kuruluşların, basın mensuplarının,
06:59tırnak içinde kanaat önderi diyelim hadi ama hani hükümete yakın kişilerin
07:07bu böyle bir kabına sığamayan sevinç duyguları, fetih çığlıkları,
07:12bütün bunlar Arap camiasındaki endişeleri açıkçası arttırıyor ve hemen hatırlayalım.
07:20Sen de söyledin, dün itibariyle Katar emiri Türkiye'ye geldi, Cumhurbaşkanı ile görüştü.
07:27Bu görüşmeden hiçbir açıklama doğru dürüst yapılmadı.
07:31İletişim Başkanlığı'ndan jenerik bir takım açıklamalar.
07:35Bunlar ne oluyor?
07:37Hani Cumhurbaşkanı'nın kullandığı bir şarkı sözü var, bana her şey seni hatırlatıyor.
07:43Yani Arap başkentleri de herhalde bana her şey 2011'i hatırlatıyor şeklinde
07:50bir endişeli tavıra girebilir diye düşünüyorum açıkçası.
07:58Tabii bir yandan Hakan Fidan'ın da Arap basınına yönelik bir PR hata olduğunu söyleyebiliriz.
08:0415 Aralık'ta Suudi Arabistan merkezli gazeteye konuştu.
08:08Dün akşam da El Cezire ekranlarındaydı. Burada çeşitli mesajlar verdi.
08:12Hatta El Cezire'de Trump'ın Türkiye ve Erdoğan'la ilgili söylediklerine de yanıt verdi.
08:17Bu mesajları nasıl değerlendiriyorsunuz? Oradan ne gibi ipuçları alabiliriz?
08:23Yani bütün bu süreçte aslında bence böyle en temkinli, soğukkanlı,
08:30hatta mevcut risklerin farkında olan kişilerden birinin ben Dışişleri Bakanı Fidan olduğunu düşünüyorum.
08:41Bence özellikle Arap camiasına dönük olarak iki mesajın altını çizdiğini düşünüyorum.
08:48Bir tanesi bir kere Esad'ı biz düşürmedik demeye getiriyor.
08:55Demin söylediğim gibi bu Arap başkentlerinde kendi meşruiyetlerinde sıkıntı olduğu için,
09:01özellikle de Gazze Savaşı'ndan bu yana Arap başkentleri İsrail nezdinde hiçbir etki kullanamadıkları için,
09:09kendi toplumlarında bir fokurdama olduğunu varsaymak gerekiyor açıkçası.
09:16Sıkıntılı yani zayıf ve kırılgan bir meşruiyetleri söz konusu olabilir.
09:20O nedenle bence Fidan özellikle Esad'ı biz düşürmedik.
09:25Birincisi sizin zaten düşman olarak gördüğünüz Tahran, Şam'ı destekliyordu.
09:31İkincisi rejim kendi kendine düştü demeye getiriyor.
09:35Yani özellikle Türkiye'nin bu süreçteki yorunun altını çizmekten imkana ediyor.
09:43Benzer şekilde yine HTS'yle ilgili olarak da hani evet biz HTS'yi destekledik,
09:49HTS'e de gittik, eşyaları devirdik.
09:51Böyle bir söylem kullanmamaya gayret ediyor.
09:55Ve tabii özellikle de yine bence İbrahim Kalın'ın Şam'dan verdiği mesajların aksine
10:01HTS'ye tepki olmamaya çalışıyor.
10:04Benim HTS'yle ilgili söylemem mesajlar önemli değil ama onu da olan HTS'le yapacak.
10:09HTS'le farklı bir şey yaparsa bu sefer ben yalancı çıkarım diyor Arap basınına.
10:15Dolayısıyla dersine dönük olarak da biraz Türkiye'yi yani emniyete almaya çalışıyor açıkçası.
10:23Yani genel olarak hani Arap Kamiası'nı merak etmeyin.
10:27Bizim sizdeki rejimleri devirmek gibi bir hedefimiz yoktur.
10:31Bunu da çok sınırlı Türk basınına yaptığı açıklamalarda da aldım.
10:36Yani bizim rejim değişikliğimiz, rejim değişikliğimiz yoktur, yakın geçmişe dönük olarak söylüyor.
10:43Dolayısıyla Arap Kamiası gibi bu endişeleri hafifletmeye çalışıyor.
10:50Türkiye'nin önümüzdeki dönem Suriye'deki bölümünün yoluyla ilgili de yine olası endişeleri giderebilmek için de sürekli
10:59Suriyelilerin geleceğini Suriyeliler belirlemelidir.
11:03Ama tabii doğal olarak bizim ulusal çıkarlarımızı ters düşecek bir takım gelişmelere de biz tabii ki sessiz kalabiliriz diye de altını çiziyoruz.
11:15Ama Suriye'yi biz dizayn etmeyeceğiz mesajını vermeye çalışıyor Arap Kamiası'na diye düşünüyorum açıkçası.
11:25Ama yine Suzan'ın verdiği mesajlara bakıp bir de Ankara'ya geri dönüp baktığımızda
11:31Ankara'da bir takım çevrelerde tamam bu iş bitti biz artık Suriye'yi arka bahçemizde görürüz.
11:37Oraya Türkler'i de dil çekeriz.
11:39Oralardan da nemalanırız gibi bir heyecan olduğunu da yaksınmamak lazım açıkçası.
11:46Tabii programın başında da söyledik.
11:49Cumhurbaşkanı Erdoğan şu anda Kahire'de ve aslında birazdan Hiv'da ekrana getirirse Mısır'da da ilginç gelişmeler oluyor tabii.
11:58Sisi'nin ordu polis ve istihbarat şefleri ile bir araya geldiği haberleri yayıldı.
12:07Böyle haberler çıktı.
12:09Orada söylediği bir takım şeyler var Hiv'da eğer o yazılı görseli ekrana getirirse hep birlikte görürüz.
12:16Orada tabii şöyle bir şey var yani ihvana yönelik mesajlar verdiği söyleniyor Sisi'nin.
12:24Ve ekranda da görebileceğiniz üzere iki şeyi hiç yapmadım ellerim hiç kan dökmedi ve hiç kimsenin parasını almadı diyor.
12:32Ve Mısırlıların 2011'den bugüne kadar karşılaştıkları zorluklar karşısında ülkelerini koruyan şeyin güçlü duruşları olduğunu söylüyor.
12:40Ve Trump yönetimine seslenerek Gazze, Sudan ve Suriye gibi küresel sorunlara çözüm bulmak için birlikte çalışmamız gerekiyor diyor.
12:50Erdoğan şu anda Mısır'da.
12:52Anadolu Ajansı'nın yayınladığı görüntülere göre de Sisi ile havalimanında bir araya gelmiş gibi görünüyor.
12:58Biz T24 olarak Erdoğan'ın Kahire'deki temaslarını takip edeceğiz.
13:03Bizden takip edebilirsiniz siz de temasları olacak Erdoğan'ın bunları aktaracağız.
13:09Buradan hemen batıya geçmek istiyorum.
13:13Esad'ın Moskova'ya gittiği belli oldu ve hemen 4 gün sonra Fransa, 5 gün sonra da Almanya HTS liderini ve Suriye'deki geçici hükümeti ziyaret etti.
13:25Çok hızlı bir aksiyon alıyor batı.
13:28Bir yandan da Avrupa Komisyonu Başkanı von der Leyen Türkiye'ye geldi.
13:33Türkiye'de 1 milyon euro civarında bir göçmenlerin geri gitmesi konusunda kullanılabilecek ek finansmandan söz etti.
13:43Yani görünüşe göre Bahçeli inanç göç ve Suriyelilerin ülkelerine geri dönüşüne odaklanmış bir Avrupa bakışı var.
13:52Siz Avrupa'nın yaklaşımını nasıl değerlendiriyorsunuz?
13:55Şimdi öncelikle beni çok şaşırtan bir gelişme oldu.
14:00O da Avrupa Komisyonu Cuma günü yani Beşar Esad Pazar günü Moskova'ya uçtu.
14:08Demek ki 5 gün sonra Cuma günü bir açıklama yaptı ve dedi ki biz süratle Suriye'ye insani yardım için bir hava koridoru oluşturacağız.
14:18Avrupa Komisyonu gibi böyle aslında yavaş harekete geçen bir mekanizması olan bir kurumun bu kadar hızlı hareket etmesi doğrusu beni şaşırtmıştı.
14:30Şimdi bu tabii deniyor ki Avrupa'da bir takım başkentlerde bir takım siyasi süreçlerde sıkıntılar olduğu için zaman zaman Avrupa Komisyonu kendi inisiyatif kullanabiliyor.
14:45Buradan kaynaklı bir şey olmuş da denebiliyor.
14:48Ama hakikaten 5 gün sonra Avrupa Komisyonu'nun böyle bir insani yardım koridoru oluşturması bize ne diyor?
14:57Suriye'deki yeni yönetime bir destek ifade ediyor.
15:03Ki hepimiz biliyoruz ki HTC'ye dönük olarak birçok soru işareti var.
15:09Özellikle el kaydı, geçmişteki el kaydı ve ışık bağlantıları nedeniyle bazı başkentlerin mesafeli yaklaşması beklenirdi.
15:22Ama senin de söylediğin gibi çok hızlı bir şekilde temsilciliklerini gönderdiler Şam'a.
15:30Şimdi deniyor ki başta özellikle Fransa olmak üzere bu ülkelerin pek çoğu son 10 yıldır Beşşar Esad rejimine karşılardı.
15:43Dolayısıyla bu rejimin düşmüş olmasına normal şartlarda olumlu karşılamaları gerekir.
15:50Dolayısıyla çok da fazla hani şüpheci yaklaşmamak gerekir diyenler de var.
15:57Yani özellikle Almanya özelinde önümüzdeki dönemde seçimler olacağı için bir an önce Suriye'de böyle bir normalimsi bir görüntü, istikrarlı bir görüntü olmasının bir an önce Almanya'daki Suriyeli göçmenlerin dönmeye başlaması açısından önemli olacağını düşünüyorum.
16:21Çünkü şunu hatırlayalım 2015-2016 Suriye'den aşağı yukarı 1 milyon mültecinin neredeyse Almanya'ya gelmesi Merkel'i iktidarından o dönemin Almanya Başbakanı Merkel'i iktidarından ediyordu.
16:37İsveç bir noktada kapılarını açtı baktı ki yapamayacak tekrar kapılarını kapattı.
16:43Dolayısıyla 2015-2016 Suriyeli göçmenlerin Avrupa'nın siyasi fotoğrafında da çok önemli etkileri oldu.
16:55O süreden beri Avrupa'nın neredeyse her ülkesinde göçmen meselesi nedeniyle aşırı sağın yükselişine şahitlik ettik.
17:04Ve hatırlayalım Almanya Şubat ayında seçimlere gidecek ve o süreçte işte Şam'da böyle bir normalleşme görüntüsü, bir istikrar görüntüsü sayesinde bir takım Suriyelileri geri gönderme süreci başlarsa,
17:23bunun özellikle önümüzdeki seçimleri kazanma potansiyeli olan partiler için yahut da şu anda iktidarda olup seçimi kaybetme riski olan koalisyon için önemli olabileceğini düşünüyorum.
17:40Dolayısıyla ben biraz özellikle Almanya'nın çok hızlı hareket etmesini ve bir takım başkentlerin hızlı hareket etmelerini bu göç meselesine bağlıyorum açıkçası.
17:53Şimdi Ursula Fonderleyen'e gelirsek, gerçekten 1 Aralık'ta Ursula Fonderleyen ikinci görev dönemine başladı.
18:03Yani Avrupa Komisyonu bir nevi bir Avrupa'nın hükümeti anlamında.
18:081 Aralık'ta göreve başlarken yaptığı konuşmada Türkiye'nin adını bile almadı.
18:14Birinci görev süresi boyunca da aman aman Türkiye'ye dönük öyle muhteşem bir ilgisi yoktu.
18:20Zaten bisofagat skandalı çerçevesinde Ankara'ya dönük de şahane hatıraları da yok Ursula Fonderleyen'in.
18:29Ama süratle Ankara'ya gelmesi tabi dikkat çekici.
18:33Ursula Fonderleyen'in Alman sağından muhafazakar kesiminden gelen bir lider olduğunu da unutmayalım.
18:41Dolayısıyla Alman olmasından kaynaklı bir inisiyatif kullandığını da düşünebiliriz.
18:48Ama Türkiye'ye geldi ve ne yaptı?
18:50İşte biz 2024 bütçesinden 1 milyar euro ekstra çıkarıyoruz mutlulukla size bunu söyleyebilirim.
18:56Bir kere şunun altını net bir şekilde çizeyim.
18:59Bu para Esad düşmeden önce zaten ayrılmıştı ve Türkiye'ye zaten de bildirilmişti.
19:072024 için ekstra 1 milyar euro verilecek diye bu Esad düşmeden önce zaten karara bağlanmıştı.
19:16Ama Suriye'ye baktığımızda Avrupa Komisyonu'nun sadece göç ve karşılığında biz buna para verelim Türkiye göçmenleri tutsun bakışı çok sığ bir bakış.
19:29Nitekim Türkiye'deki aklı başındaki kanaat önderleri ve muhalefet tarafından da çok ciddi şekilde eleştirildi.
19:38Her ne kadar yandaş basın ve bir takım gazeteciler bu konuya değinmemiş olsalar bile gerçekten onur kırıcı bir tavırdı.
19:49Çünkü Suriye'de Türkiye'nin Avrupa ile konuşabileceği çok başka şeyler var.
19:55Bunun akabinde eğer bu göç meselesi, eğer Suriye'nin istikrarı bu kadar önemliyse,
20:01eğer Türkiye'nin burada rol oynamasını bu konuda işte elini taşın altına koymasını istiyorlarsa o zaman Türkiye'ye biraz daha hak ettiği önemi vermeleri gerekir.
20:13Hala Gümrük Birliği konusunda fonderleyenden olumlu hiçbir şey duymadık.
20:18Yani Gümrük Birliği'nin modernizasyonu kararının alınması Kıbrıs meselesine, bir takım ticari sorunlara ve Rusya'ya uygulanan yaptırımların Türkiye üzerinden delindiğine dair meselelere bağlı.
20:36Dedi ki Rusya meselesinde yani Rus yaptırımlarının Türkiye üzerinden delilmesi meselesine Türkiye çok önemli adımlar attı.
20:44Ticari sıkıntılar dediğimiz Gümrük Birliği ile ilgili gene onların giderilmesinde yine Türkiye üzerine düşeni büyük ölçüde yaptı.
20:52E sen getir getir konuyu Kıbrıs gibi bir konuya bağla ve en ufak bir yeşil ışık açma.
20:58Bence Türkiye açıkçası bu ziyarette elini çok iyi oynamadığını düşünüyorum, elini güçlü bir şekilde oynamadığını düşünüyorum.
21:07Bir başka korkum da işte bu özellikle Avrupa başkentlerinin Türkiye'yi böyle pohpohlayarak, Türkiye'yi sırtımı sıvazlayarak Suriye'de altından çıkamayacağı bir rolün altına itiyorlar mı diye bir endişem var doğrusu.
21:28Peki buradan bölgenin en önemli aktörlerinden birine ABD'ye gelelim.
21:3320 Ocak'ta göreve başlayacak Donald Trump ve geçtiğimiz günlerde seçildikten sonraki ilk basın toplantısında Türkiye ve Erdoğan'la ilgili ilginç ifadelerde bulundu.
21:43Orada kullandığı ilginç bir ifade vardı.
21:45İngilizce terimiyle unfriendly takeover ifadesini kullandı.
21:50El koyma işte unfriendly dediği için çökme genelde ticari anlamda kullanılan bir ifadeydi bu.
21:57Ve aslında Suriye'de olanların arkasında Türkiye'nin olduğunu ve önümüzdeki dönemde de Suriye'nin anahtarının Türkiye'nin ve Erdoğan'ın elinde olacağını söyledi.
22:06Erdoğan'ın güçlü bir ordusu olan çok güçlü bir lider olduğunu söyledi.
22:10Bunlar Türkiye'deki AKP'ye yakın kimi yayın organları tarafından farklı şekilde değerlendirildi ama Trump'ın açıklamalarının aba altından sopa gösteren bir takım açıklamalar olduğu değerlendirmeleri de yapılıyor.
22:22Siz Trump'ın buradaki yaklaşımının ne olacağını düşünüyorsunuz?
22:27Bir de sonuçta bölgede hala sıcak noktalar var özellikle YPG Türkiye ve ABD üçgeni biraz sıcak gelişmelere sahne oluyor.
22:37Bir takım ateşkesler ilan ediliyor fakat özellikle Hakan Fidan dünkü El Cezire röportajında geçici hükümetin bu konuyu ciddiyetle ele alması durumunda Türkiye'nin bir askeri harekata girişmeyeceğini söyledi.
22:49Ama Amerikan basını özellikle Türkiye'nin bu hazırlıkları yaptığını ifade etti.
22:53Buradaki sıcak noktalar Trump'ın mesajları ABD, YPG, Türkiye üçgeni nasıl değerlendiriyorsunuz?
23:01Şimdi aslında Trump'la ilgili olarak biz hep ne söylüyoruz?
23:07Trump öngörülemez bir lider ama geçenlerde bir emekli büyükelçiyle konuşuyordum.
23:14Şöyle bir şey söyledi aslında öngörebildiğimiz bir şeyler de var o da onun öngörülemez olduğu.
23:20Buradan yola çıkarsak bugün Türkiye'ye metiyeler düzen Trump'ın bir başka özelliği de tutarsızlığı değil mi?
23:29Yarın bunların tam tersi bir noktaya gelip Türkiye'ye çok ciddi eleştirilerde bulunabileceği.
23:38Ve yine Trump'ın açıklamalarına baktığımızda hani o kadar kimi cümleleri düşük ki ne dediği zaman zaman da tam olarak da anlaşılmıyor açıkçası.
23:51O nedenle temkinli yaklaşmakta yarar var.
23:54Ama hani o öngörülemediğimiz ve fakat öngörülememezliğinin öngörüldüğü Trump'la ilgili şunu biliyoruz.
24:03Trump tırnak içinde güçlü lider tercih ediyor.
24:09Güçlü lider onun gözünde aslında bir nevi tek adam rejimi.
24:14Dolayısıyla ben Türkiye adına buradan çok olumlu bir mesaj çıkarmam.
24:19Çünkü karşısında ya ben bunu yapamam çünkü bizde demokrasi var şimdi işte meclis itiraz eder.
24:28Yahut da aa yargı bağımsız bizde bu senin dediğini ben yapamam diyen bir muhattap yerine tek adam rejimini tercih ediyor.
24:38Dolayısıyla onun aslında güçlü lider dediği şey bir taraftan da tek adam rejimi.
24:44Ama tabii ki Türkiye'nin ordusunun yani NATO'nun ikinci büyük ordusuna sahip olduğunun vesaire farkında.
24:51O nedenle de Suriye'de Türkiye'nin çok önemli bir rol oynayacağını da biliyor.
24:56Ama işte orada gelip dayanıp senin de bahsettiğin Amerika Türkiye YPG üçgenine gelmemiz gerekiyor.
25:05Benim anladığım kadarıyla şu an itibariyle Türkiye aslında önemli bir ikilemle karşı karşıya.
25:12Amerika'da bir geçiş dönemi var.
25:15Acaba Türkiye bu geçiş döneminden faydalanıp YPG'ye karşı zemin elde edecek bir askeri harekat yapmalı mı yapmamalı mı?
25:27Bunun muhasebesini Türkiye yapıyor olabilir açıkçası.
25:33Her halükarda sahada çok ciddi bir gerilim olduğunu anlıyoruz.
25:41Özellikle Amerika Türkiye'nin böylesine bir operasyon yapmaması için gövde gösterisi yapıyor.
25:49İşte bir takım devriyeler yapıyor.
25:51Amerikan uçakları uçuyor.
25:53Türkiye'ye YPG'ye dönük bir askeri harekat yapma mesajı veriyor.
25:59Ankara ise işte bir şekilde Amerika'dan YPG'ye olan desteğini azaltacağına dair mesaj bekliyor.
26:08Ama bu mesajı Amerika'dan alamıyor.
26:11Bu noktada da alabilir mi?
26:13Çünkü geçiş dönemi var.
26:15Zaten Biden yönetimin ne dese çok da bir anlam aslında ifade etmeyecek.
26:22Ama her hal ve karda bu aşamada en azından sahadaki kuvvetler Türkiye'nin özellikle de mesela Suriye Ulusal Ordusu aracılığıyla YPG'ye dönük hareketlenme yapmaması için işte mesajlar yolluyor.
26:41Önümüzdeki dönem Avrupa'dan bu yönde baskının artacağını tahmin ediyorum.
26:47Nitekim Almanya Dışişleri Bakanı Yeşiller Partisi Eş Başkanı Annalena Baerbock yarın Ankara'ya gelecek gelmeden önce Kürt meselesiyle ilgili bir takım ifadeler kullandı.
27:00Yine Fransa'nın bu konuda çok hassas olacağını bekleyebiliriz.
27:06Amerikan askerleri arasında Fransız özel güçlerinden belli miktarda bir sayı olduğunu da biliyoruz.
27:15Dolayısıyla sahada şu an itibariyle Türkiye ile Amerika arasında çok ciddi bir gerilim olduğunu altını çizmeliyiz.
27:26Daha yeni bu arada Savunma Bakanlığı kaynakları Amerika'dan gelen Suriye Milli Ordusu ile YPG arasında hafta sonuna kadar ateşkes ilan edildiğine dair açıklamaların bir dil sürçmesi olduğunu söylediler.
27:45Yani sahada çok hassas bir tansiyon var ama senin de söylediğin gibi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da şunun altını çizmeye çalışıyor.
27:57Bu sadece Türkiye'nin bir terör örgütüne dönük olarak gösterdiği hassasiyet değil.
28:06Zaten Kürtler nüfuslarının çok üzerinde bir alanı kontrol ediyorlar.
28:12Bu zaten her halükarda Suriye'de başta HTŞ olmak üzere diğer toplumları rahatsız edecek bir konudur.
28:23Zaten biz bir şey demesek bile HTŞ bu duruma karşı çıkacaktır demeye getiriyor.
28:30Yani bir nevi batılı aktörlere yol yakınken siz Kürt unsurlara daha makul bir çizgiye gelmelerini telkin edin demeye getiriyor.
28:44Ama bu noktada söyleyeceğimiz bir başka şey varsa o da tabii konu sadece Suriye ile sınırlı değil.
28:51Konunun tabii bir de içerideki başladı mı, başlıyor mu, sekteye uğradı mı, devam mı edecek dediğimiz Kürt sorununa dönük yeni açılımla da bir bağlantısı var.
29:03Onun da altını çizmekte fayda var Buse.
29:07Teşekkürler Barçın İnanç.
29:08Bugün Suriye'deki gelişmeleri, uluslararası aktörlerin Türkiye'nin Arap dünyasının ve batının nasıl baktığını masaya yatırdık.
29:16Sağ olun.
29:18Ben teşekkür ederim. Kolay gelsin, iyi yayınlar.
29:20Teşekkürler.
29:22Biz gözden kaçmasın bölümümüzle devam edelim.
29:25Türkiye Afrika boynuzundaki nüfuz alanını genişletiyor.
29:29Somali Cumhurbaşkanı Türkiye'nin Somali'de Türk roketlerinin fırlatılacağı bir tesisin inşa edileceğini duyurdu.
29:37Bildiğiniz gibi geçtiğimiz günlerde Türkiye ara buluculuğunda Somali ve Etiyopya krizinde bir Ankara bildirisi imzalandı.
29:46Bu Ankara bildirisine göre Türkiye Somali ve Etiyopya arasındaki gerginliğin çözümünde somut bir takım adımlar atılacağı ifade edildi.
29:57Roket üstü de Türkiye'nin özellikle Afrika boynuzundaki nüfuz alanını genişletme çabalarında önemli bir gelişme olarak görülüyor.
30:05Ardından 18 Aralık'ta yani dün Eurofighter Ankara'daki Mürted hava üstüne indi.
30:11Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Katar tatbikatının ardından Britanya Hava Kuvvetleri'ne ait Eurofighter'ın Ankara'daki hava üstüne geleceğini söylemişti.
30:22Dün Eurofighter'lar hava üstüne indi.
30:25Radar ile devam edelim.
30:36Şu anda Mısır'ın başkenti Kahire'de D8 zirvesi yapılıyor.
30:40Erdoğan orada Sisi ile görüşmeleri bekleniyor programımızın içerisinde de bahsettiğimiz gibi.
30:46Fakat aynı zamanda İran Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkian da orada.
30:50Bu ziyaret İran lideri tarafından Mısır'a yapılan 10 yıl sonraki ilk ziyaret.
30:55Ve bildiğiniz gibi Türkiye-İran, Türkiye-Mısır arasındaki temaslar özellikle Suriye gündemi konusundaki temaslar çok önemli olacak.
31:05Burada bir parantez açmakta fayda var.
31:08TRT Farsi açıldı ve TRT Farsi'nin açılış törenine İranlı diplomatlardan ya da İranlı büyükelçilerden bir katılım göremedik.
31:16Buradaki temaslar bu nedenle çok önemli olacak.
31:19Ardından 19 Aralık'ta Avrupa Konseyi zirvesi gerçekleştirilecek.
31:23Zirvenin en önemli konularından bir tanesi Ukrayna Savaşı ve batının Ukrayna'ya olan desteği olacak.
31:29Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski'nin de zirveye katılımı bekleniyor.
31:3420 Aralık'ta yine program içeriğimizde bahsettiğimiz gibi Almanya Dışişleri Bakanı Türkiye'ye geliyor.
31:41Ve şimdilerde de Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun tüm Türkiye'yi ilgilendiren,
31:46ücretli çalışanları ilgilendiren, asgari ücretin belirlenmesiyle ilgili yapılan komisyonun toplantısı da sona erdi.
31:52Önümüzdeki günlerde asgari ücretle ilgili resmi açıklamanın yapılması bekleniyor.
31:56Ben Buse Söğütlü, Dış Politika ile İşli Dışlı programında bugün karşınızdaydım.
32:01Haftaya görüşmek üzere.

Önerilen