Okudukları ve gördükleri ile yetinmeyip, gündemin perde arkasını öğrenmek isteyenler Arka Plan'da buluşuyor. Ülke TV ekranlarının güçlü ismi Mustafa Yıldız Arka Plan ile gündemin nabzını tutuyor.
Gazeteci Mustafa Yıldız’ın sunduğu "Arka Plan" programının canlı yayın konuğu, Hukukçu Av. Kamil Ekinci, Hukukçu Av. Selahattin Par oldu.
Gazeteci Mustafa Yıldız’ın sunduğu "Arka Plan" programının canlı yayın konuğu, Hukukçu Av. Kamil Ekinci, Hukukçu Av. Selahattin Par oldu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Müzik
00:21İyi akşamlar efendim. Arka planla huzurlarınızdayız.
00:24Ben Mustafa Yıldız.
00:25Bu akşam da yine hem Suriye'de yaşanan gelişmeleri ele alacağız.
00:29Hem de bu haftaya çok yoğun başladık.
00:31Hepsini konuşacağız.
00:33Az önce Cumhurbaşkanı Erdoğan bir basın toplantısı düzenledi.
00:36Onun da gündeminde Suriye'de yaşanan gelişmeler vardı.
00:39Komşumuz vurgusu vardı.
00:41Ve aynı zamanda çok merak edilen Esad'la bir görüşme olacak mı olmayacak mı?
00:45Bu yaşananların ardından bütün olaylar bu konularda aslında bir de ışık verdi.
00:51Gelin şimdi biz de Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın basın toplantısında söyledikleriyle başlayalım.
00:57Kuzeyden güneye kadar ülkemizin geniş çevresinde barışın, huzurun ve istikrarın korunmasına büyük önem atfediyoruz.
01:08Hem bizi hem de Karadağ'ı olumsuz etkileyen Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başından beri adil bir barışın tesis edilmesi gerektiğini söylüyoruz.
01:19Gazze ve Lübnan'a yönelik İsrail saldırılarında da aynı ilkeli tutumumuzu muhafaza ettik.
01:26Gazze'de bir an önce ateşkesin sağlanmasını ümit ve arzu ediyoruz.
01:32Bölgemizdeki yangının söndürülmesi noktasında Türkiye olarak üzerimize düşen ne varsa dün olduğu gibi bugün de yapmaya hazırız.
01:41Son birkaç gündür komşumuz Suriye'de aniden patlak veren gelişmeleri de çok yakından takip ediyoruz.
01:49Gerek dışişleri bakanımız, gerekse Milli İstihbarat Çeşkilatı Başkanımız muhataplarıyla sürekli temas halindeler, istişarelerini gerçekleştiriyorlar.
02:00Uzun bir süredir Orta Doğu'daki şiddet sarmalının Suriye'yi de etkisi altına alma ihtimaline dikkat çekiyordu.
02:10Son hadiseler Türkiye'nin haklılığını teyit ve tescil etmiştir.
02:14Suriye'nin toprak bütünlüğünün ve milli birliğinin korunması, 13 yıldır devam eden istikrarsızlığın Suriye halkının meşru talepleri doğrultusunda mutabakatla son bulması en büyük temennimizdir.
02:30Ülkemizin milli güvenlik öncelikleri çerçevesinde sağdaki süreci anbean takip ve tahlil ediyor. Bunlara halel getirecek herhangi bir farklı eylemin yaşanmaması adına gereken bütün tedbirleri alıyoruz.
02:51Akademisyen Cihan Günyel ile konuşacağız. Bölgede yaşanan gelişmeleri. Hoş geldiniz yayınımıza.
02:56Hoş bulduk iyi geyindler Mustafa Bey.
02:59Şimdi bir kere önce ne oluyor? Onu isterseniz konuşalım. Haritamız da hazır açıkken isterseniz geçelim haritamızın önüne.
03:06Şimdi şu anda son durum ne? Sanıyorum Halep'te, merkezde artık üç aşağı beş yukarı operasyon tamamlandı gibi. Peki bundan sonra nereye doğru ilerliyor muhalifler?
03:20Şimdi Mustafa Bey aslında en azından benim kendi gözlemlerim şu şekilde oldu. Şimdi İtlip'teki muhalif gruplar Şam'a doğru yani burada da sizin de haritada gösterdiğiniz gibi Halep üzerinden özellikle Selakip ki bu iki önemli otoyolun kesiştiği noktayı alarak aşağı şu an Hama'ya varmış durumdalar.
03:39Ki bu hat üzerinde görüldüğü üzere en son Şam yani bir durak olarak düşüneceksek Şam üzerine doğru yani baktığımızda güneye doğru bir hareket içerisinde olduklarını görüyoruz.
03:51Diğer açıdan Suriye Milli Ordusu da yaşanan bu gelişmeler karşısında aslında terörle mücadele noktasında ve yeni bir terör koridorunun kurulmaması noktasında hareket ettiğini görüyoruz.
04:02Nasıl görüyoruz? Özellikle güç boşluğunun oluşmasıyla ilk gün ve ikinci günde burada Şam hükümetinin rejiminin askerlerini çekmesiyle burada oluşan boşluklara aslında terör örgütü Minbiç üzerinden buraya bir hat çizerek aslında burada bir koridor yaratmayı hedefledi.
04:20Fakat Suriye Milli Ordusu da bunu gördüğü için elbap üzerinden bu bölgeyi kesti, bu koridoru kapattı. Böylelikle hem Halep hem de Tel Rifat'a terör örgütünün bir koridor kurmasını engelledi.
04:32Böyle olunca da özellikle Tel Rifat da dün akşam itibariyle burada Suriye Milli Ordusu'nun kontrolü altına geçti ve burada bir terör koridorunun kurulması engellenmiş oldu.
04:44Peki terör örgütünün özellikle Tel Rifat'ı önemsemesinin nedeni ne? Onlar için bir önemi mi var Tel Rifat'ın?
04:51Şöyle bir önemi var aslında Mustafa Bey. Birincisi Fırat'ın doğusunda ve burada yoğunluklu olarak Amerika ile beraber bulunurken özellikle Fırat'ın batısına doğru Minbiç ve daha ilerisinde Tel Rifat'ı görüyoruz.
05:06Peki Tel Rifat'ı niye önemsiyordu? Şundan dolayı özellikle buradaki Afrin, biz burada Zeytin Dalı harekatı yaptığımızda buradan kaçan teröristler Tel Rifat'a geldiler.
05:17Burada hem Rusya'nın hem de biliyorsunuz aslında biraz da Şii ağırlıklı bir yer ve hem rejim güçlerinin burada olması o dönem içerisinde işte Şii vekili güçlerinin olmasının arkasına saklanarak Afrin'de burada hem Suriye Milli Ordusu'na ve hatta bu hat üzerinden Türkiye'ye gelerek Mehmetciğimize karşı terör eylemleri yapıyordu.
05:35Yani Afrin'deki etkisiz hale getirilen teröristler Afrin'de kaldı. Kaçanlarsa Tel Rifat'a mı hareket ettiler?
05:42Evet Tel Rifat'a gittiler o dönem içerisinde ve burada toplanarak daha sonrasında organize mi oldu dememiz gerekir bilmiyorum ama burada organize olarak Afrin'e ve bizim sınırlarımızın içine gelerek terör saldırıları düzenledi.
05:56Terör saldırılarından sonra da tekrardan Tel Rifat bölgesine geçiyorlardı. Neden? Çünkü Rusya vardı burada rejim vardı ve hemen arka atlarına geçiyorlardı.
06:05Fakat buradan hem Rusya'nın çıkması hem işte baktığımızda Şam rejiminin buradan ayrılmasıyla ki daha öncesinde de sanırım yanlış hatırlamıyorsam Şii vekili güçlerin İzzurullah'ın da Lübnan'a gidip İsrail'le çatışmaya başlamasıyla buradaki bir güç boşluğu vardı.
06:21Tamamen aslında son dönemlerde burada biz baktığımızda terör örgütünün mensuplarını görüyorduk ve buradan buraya bir koridor açılmak isteniyordu.
06:29Bu koridoru Suriye Milli Ordusu engelleyerek aslında çember içine alındı ve daha sonrasında dün akşam itibariyle de Suriye Milli Ordusu'nun kontrolüne geçti.
06:38Sanırım muhtemelen şu anda da şehrin içinde temizlik çalışmaları yapılıyordur.
06:44İşte mayınların temizlenmesi veyahut da bu bir tuzaklarının burası da artık terörden arındırılmış oldu.
06:51Yani Tel Rifat ile sizin anlatmanızdan hareketle Tel Rifat, İdlib, Halep üçgeninde operasyon şimdilik tamamlandı diyebiliriz.
07:00Tabii ki devam eden kısımları vardır ama.
07:03Tabii yani şimdi sağda tam olarak yer almadığımız için belki kırsal kesimlerde kaçan veyahut da boşluklar olabilir.
07:12Ama kent merkezinde şu anda hakimiyet sağlandı.
07:15Evet yani resmi açıklamalara baktığımız zaman kontrolü sağlanmış ve burayla bağlantı kopartıldı.
07:22Şimdi anladığımız kadarıyla Suriye Milli Ordusu aslında gördüğüm kadarıyla bizle aslında biraz paralel giden bir durum var.
07:29Yani öncelikle bu bölgelerin terörden arındırılması ve güvenli bölgelerin oluşturulması.
07:34Daha çok İdlib'den gelen muhalif güçlerin biz aşağı doğru gittiğini görüyoruz.
07:39Fakat Suriye Milli Ordusu ise buradaki terör koridorunu engellemek, buradaki terörden bertaraf etme hareketi yaptığını görüyoruz.
07:46Çünkü her şeye rağmen bu tarafa doğru belki hareket etme konusunda da temkinli olmak gerekir.
07:52Sonuç itibariyle ne olursa olsun Suriye Milli Ordusu belki de ve onunla beraber siyasi kanadı meşru yasal anlamda baktığımızda Suriye'nin muhalefeti ve bu noktada bence daha temkinli davranıyor.
08:06Çünkü biliyorsunuz İdlib'deki muhalif güçler biraz daha böyle nasıl söyleyeyim,
08:11daha bağımsız, özerk veyahutta karşı karşıya sürekli zaten rejimle beraber karşı karşıya geliyor.
08:18Fakat Suriye Milli Ordusu özellikle Soç'un mutabakatı olsun, baktığımızda Aslan'ın mutabakatı olsun
08:23ve hatta 2015 yılındaki birleşmetlerin 2254 sayılı kararı çerçevesinde daha hukuki anlamda hareket etmeye çalıştığını görüyoruz.
08:33Şimdi biz konuşmaya devam edeceğiz. Bir VTR'imiz var. Neler yaşandı bölgede? Görüntüler eşliğinde o VTR'imizi izleyelim, devam edelim.
09:03Terör örgütü PKK-YPG Suriye'deki karışıklıklardan faydalanmak istemiş, Esed rejiminin terk ettiği noktalara terörist sevk etmişti.
09:20Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu ise teröristlerin hamlesini boşa çıkarmak için harekete geçti.
09:25Özgürlük şafağı operasyonu başlattı.
09:27BM'cik ve Türkiye'ye yönelik saldırılarda sık sık kullanılan Tel Rifat kırsalana önce sevkiyat yapıldı. Ardından birlikler harekat emriyle harekete geçti.
09:43PKK-YPG'li teröristler Afrin ve diğer bölgelerde olduğu gibi direniş gösteremedi. Tel Rifat'tan arkalarına bile bakmadan kaçtı. Birçok teröriste yakalandı.
09:53Birlikleri önce ilçedeki mayınları temizledi. Ardından Tel Rifat merkezinde mehter marşıyla tur attı.
10:04Suriye Milli Ordusu ilçe merkezinin yanı sıra 24 köyü de terör örgütünden kurtardı.
10:11PKK-YPG'li teröristlere mevzilerini teslim eden 33 Suriye askeri de Halep-Rakka karayolunda esir alındı.
10:19Suriyeli muharifler de Halep çevresinde operasyonlarını sürdürüyor. Tarihi Halep kalesinde Türk bayrağı açıldı.
10:31Ramuse Topçu Okulu ve elektrik santralleri ele geçirildi. Hafız Esed'in heykelleri tek tek yıkıldı.
10:40Muhariflerin Kueyriz Havalimanı'nda el koydukları bir helikopterle de deneme uçuşu yaptı.
10:48Yeni hedefin Hama bölgesi olduğu vurgulanırken rejime bağlı savaş uçakları ise sivilleri bombalamaya devam ediyor.
10:55İdlib'deki saldırılarda 16 kişi hayatını kaybetti.
11:01Halep'te kent merkezine vurulduğu an kameralara böyle yansıdı.
11:18Dışişleri Bakanlığı sözcüsünde bahsettiği gibi hem Mümbiç'te hem Aynel Arap'ta terör örgütünün bu noktalardan çekileceğine dair garantörlerin, Rusya'nın, Amerika'nın sözleri vardı.
11:32Ama bu sözlerin de tutulmadığını görüyoruz.
11:34Şimdi biz belki bugün işte Tel Rifat'ı konuşuyoruz ama aynı durum Mümbiç'te ve Aynel Arap'ta da devam ediyor.
11:42Kamışla özelinde de devam ediyor.
11:44Şimdi hepsini beraber değerlendirdiğimizde nasıl bir tablo çıkıyor ortaya?
11:49Şimdi aslında şöyle bir tablo var Mustafa Bey.
11:52Sizin de çok iyi bildiğiniz üzere Suriye sahası.
11:55Şu an hani hep böyle şunu konuşuyoruz.
11:57Fırat'ın doğusu, Fırat'ın batısı.
11:59İşte Fırat'ın batısında Şam hükümeti var.
12:02İşte Hizbullah var, İran vekili güçleri var.
12:04Rusya var dönüyor ama sanki doğusunda da Amerika var, YPG var.
12:08Aslında durum böyle değil.
12:10Burası ne kadar karışık ki Mustafa Bey.
12:12Şöyle siz demin söylediğiniz Mümbiç.
12:14Şimdi Mümbiç'teki durum şu.
12:16Mümbiç'te aslında Amerikan askerleri çekildiği zaman bu bölgeyi Rusya'ya bıraktı.
12:20Hatta Rusya çekilen Amerikan askerlerinin üstlerine yerleşti.
12:24Ve yapılan bu tabakatlarda tamamen dış çeperini, Şam rejimi, sınır muhafızları birlikleri ve Rusya sağlarken
12:32iç kısmında nasıl bir durum oldu?
12:34Burada üniformalar değiştirildi.
12:36Bir anda YPG ya da SDG gitti.
12:39Yerine işte biz polis gücü olarak şehir işi emniyeti sağlıyoruz denen.
12:43Bir anda üniforma değişince sanki öyle olacakmış gibi bir anda baktık.
12:47Teröristler burada biz iç kolluk faaliyeti denmeye başladı.
12:51Şimdi Fırat'ın doğusunda yine.
12:53Şimdi Kamuş'ta siz yine bahsettiniz.
12:55Çok ilginç.
12:56Belki burada şey yaparsak anlatmak gerekirse.
12:59Ki burada zaten bir ton farkıyla aslında belirtilmek istenmiş.
13:02Şimdi burada Aynel Arap.
13:04Diğer bir ismiyle bir de Kobani diyorlar biliyorsunuz burayı anlaşılabilmesi anlamında.
13:10Şimdi burada da normalde yapılan bizim anlaşmalarla Rusya ile bizim devri atıyoruz.
13:16Bu dediğiniz gibi bu bölgede de olmaması gerekiyor.
13:19Fakat şu şekilde oluyor.
13:21Evet dış kısmında yokmuş gibi YPG'liler.
13:24Fakat bir üniforma şöyle düşünelim.
13:26Bir askeri üniformayı çıkartıyorsunuz.
13:28Polis üniforması giyilmiş gibi düşünün.
13:31İşte biz artık şehir içindeki asayişi sağlıyoruz deniyor.
13:34Fakat bu işin kılıfı oluyor.
13:36Yani birden PKK Aynel Arap'ta ya da diğer bölgelerde polismiş gibi oluyor.
13:42Tabii.
13:43Bu şey gibi.
13:44Yani yeşil üniformayı çıkartıyorsunuz.
13:45Mavi üniformayı giyiyorsunuz.
13:47Yani askerdik polis olduk demek kadar.
13:49Yani bir durum.
13:50Fakat çok akla veyahut da Türk devlet aklına herhalde bu daha doğrudur diyecek bir durum zaten.
13:56Başkan Erdoğan'ın daha önce bu konuyla ilgili şöyle bir açıklamasını hatırlıyorum.
13:59Kamuşlu özelinde bayrak değişimi.
14:02Yani araçlarıyla giderken teröristler bir PKK bayrağı, paçavrası, özür dilerim, taşıyorlar.
14:08Paçavrayı çıkarıyorlar.
14:10Rusya'nın bayrağını alıyorlar.
14:11Onu çıkarıyorlar.
14:12Amerika'nın bayrağını takıyorlar.
14:13Böyle bir durumdalar.
14:14Evet haklısınız.
14:15Şimdi Kamuşlu şu bölgede daha enteresan bir nokta.
14:19Nasıl enteresan bir nokta?
14:20Burası da yine bizim yaptığımız Barış Pınarı Harekatı sonrası.
14:24O dönem YPG terör örgütü gitti Rusya'yla hemen ve Şam hükümetiyle anlaştı.
14:29Tamam dedi ben buradan çekiliyorum dedi.
14:31Yine Rusya ve Şam hükümetine bağlı sınır güçleri bölgeye geldi.
14:37Fakat ne oldu?
14:38Çok enteresan bir şey oldu.
14:39Amerika da çekilmedi buradan.
14:41Aynı şekilde İran da temsilcilik açtı.
14:43Yani şeye benziyor Mustafa Bey'i hatırlar mısınız?
14:46İkinci Dünya Savaşı bitiyor.
14:47Böyle Berlin'de herkes orada.
14:49İngilizler, Fransızlar, Amerikalılar, Sovyetler birliği.
14:52Bir anda duvar bölüşüyorlar, mahalle parsel.
14:55Aynı görüntüleri gördük.
14:57Hatta şöyle görüntüleri de belki görmüşsünüzdür.
14:59Ben o dönem çok rastlamıştım.
15:01Amerikan askeri birlikleriyle Rus askeri birlikleri birbirine yol vermemeye çalışıyordu.
15:06Kim kimi sollayacak, kim geçecek?
15:08O kadar karmaşık bir durum.
15:09Aynı zamanda YPG terör örgütünün de burada askeri güçleri var.
15:13Bu kadar karışık.
15:14Yani sağ o kadar karışık ki kimin nerede olduğu belli değil.
15:18Şu bölgelerde şu an yazmıyor ama.
15:20Mesela Fırat Nehri'nin üzerinde Takbağ Barajı var.
15:24Barajı terör örgütü işletiyor.
15:26İşte aşağıda bu bölgelerde Deir Ezzor tarafında petrol tesisleri var.
15:30Amerika koruyor.
15:32Çıkartıyorlar.
15:33Bunu hatta Şam hükümetine satıyorlar artık.
15:36Böyle çok enteresan bir saha.
15:38Kimin nerede ne olduğunun, kimle kimin ne iş tuttuğunun bilinmediği bir nokta.
15:43Yani bir yandan bakıyoruz Rusya YPG'ye temsilcilik veriyor.
15:47İşte orada beraber hareket ediyorlar.
15:49Ama Türkiye'nin güvenliği ile ilgili konuşma yaparken terör örgütü olarak saymıyor.
15:54Adım atmıyor.
15:55Ama şunu söylüyor.
15:57Şam hükümetinin buraları kontrol altına alması lazım.
16:00Üniter yapsın.
16:01Peki terör örgütünü nereye koyacaksınız?
16:04Benzer şekilde Amerika'da.
16:06Şimdi alınmış birçok karar var.
16:08Hiçbiri uygulanmıyor.
16:09Bunların en temel meselelerden birisi, en önemli kanunlardır.
16:13Kararlardan birisi, Birleşmiş Milletler'in 2015 yılında çıkarttığı 2254 sayılı karar.
16:18Diyor ki 18 ay içerisinde Suriye'nin genelinde seçimlerin olacağı muhalif olanların,
16:24herkesin seçime gireceği ve bunun sonucunda Suriyelilerin karar vereceği bir hükümetin kurulması,
16:30Suriye'nin yeniden inşası ve anayasasının yazılması.
16:33Bakın 2015-2025, 10 sene oldu.
16:36Bir seçim düzenlenmedi.
16:38Neden?
16:39Amerika'da olsa, Rusya'da olsa, İran'da olsa kendi bölgesel çıkarları doğrusunda hareket ettiklerinden dolayı olmadı.
16:46Neyi görüyoruz?
16:47Amerika, sorduğunuz zaman, işte Deaş'ta mücadele ediyorum.
16:50İşte İran'ın önünü kesiyorum.
16:53İsrail'in güvenliğini sağlıyorum.
16:55Rusya'ya bakıyoruz.
16:57Orta Doğu'ya açıldığı kapı.
16:58Burada haritada şu gördüğümüz bölge deniz.
17:01Burada Tartus'ta Laskiye'de limanları var.
17:04Politikalarını buradan veriliyor.
17:06Mantığı şu.
17:07Esad giderse, burada gelecek yeni yönetim benimle iş birliği yapmazsa,
17:13benim Orta Doğu'daki en büyük kazanımım gidecek.
17:16Orta Doğu politikalarını belirlediğim yer.
17:18O zaman ne yapmam lazım?
17:20Şam'ı desteklemem lazım.
17:21İran nasıl düşünüyor?
17:2345 yıldır ördüğü, hatta buradan alalım direniş eksiğini.
17:27İran, Irak, Suriye ve Lübnan'a gelip bu şekilde bir hilal çiziyor.
17:32Peki onların yaklaşımı ne?
17:34Şam Hükümeti yanında durduğumuz sürece, Şam Hükümeti olduğu sürece
17:38benim direniş hilalime hiçbir bu politikama zarar gelmeyecekti.
17:43Hatta Irak'tan başlayarak Deaş'ta Kual Mücadele adı altında
17:47Haçlı Şabi'yi, diğer vekil güçlerini geliştirdi, ortaya çıkarttı.
17:52Buraya geldiğimizde vekil güçlerini hem Pakistan'dan hem Afganistan'dan getirdi.
17:57Hizbullah'ı buradan Suriye'ye çektiler.
17:59Şam Hükümeti'nin yanında hatta mezhepsel bir çatışmaya döndü bu iş.
18:03İşin maalesef geldiği noktada Şii direnişini, daha doğrusu Şii hilalini böylelikle kurmuş oldu.
18:11Tamamen ülkelerin kendi dış politikaları çerçevesinde.
18:14İsrail'in Amerika'dan istekleri var.
18:16Kendini kuzeyde garanti altına almak, hem Lübnan hem de Suriye sahasında.
18:21Sen bu bölgede kal.
18:22Açıklamaları biliyoruz YPG terör örgütüyle ilgili.
18:24Vatandaşlık verelim, tanıyalım, burası tanınsın.
18:28Biz bu tür açıklamaları gördük.
18:30Yani maalesef kimsenin Suriye halkını bugüne kadar düşünmedi.
18:34Bakın iç savaş diyoruz, ölen milyonlarcaya yakın burada sivil insan var.
18:39Ve hala da her gün bombalanıyorlar ve ölüyorlar.
18:42Sivillerle ilgili herhangi bir şekilde bir adım atılmış değil.
18:46Şimdi burada bütün bu saydığınız denklemler içerisinde,
18:50tabi devam ediyor yani halen de devam eden bir süreç.
18:54Ancak bizim de bir terörle mücadelemiz var.
18:56Çukurca eylemini gerçekleştiren terörist, bütün bu hengamenin içerisinde Tel Rifat'ta etkisiz hale getirildi.
19:02Şimdi bununla ilgili haberimizle devam edelim.
19:05Efendim çok ilginç ayrıntıları var.
19:16Türkiye'nin yanı sıra İnterpol tarafından da Kırmızı Bülten ile aranıyordu.
19:20Çukurca'da düzenlenen hain saldırıların failleri arasındaydı.
19:24Şehitlerin intikamı alındı.
19:29Milli İstihbarat Teşkilatı, Suriye'nin kuzeyinde başarılı bir operasyona daha imza attı.
19:34PKK-YPG'nin sözde Şehpa bölge sorumlusu Yaşar Çeki'yi etkisiz hale getirdi.
19:45Yaşar Çeki'nin suç dosyası kabarık.
19:47Başta Hantepe Jandarma Karakolu olmak üzere 2012'de Hakkari-Çukurca'da 11 askerin şehit edildiği bir dizi hain saldırıya katıldı.
19:55Irak ve Suriye'de Türk güvenlik güçlerine yönelik saldırı talimatını verdi, saldırılarda yer aldı.
20:07Hakkari kod adı Terörist mitin de öncelikli hedef listesindeydi.
20:10En yakınındaki isimler mit tarafından öldürülünce Suriye'nin kuzeyine, Şehpa bölgesine kaydırıldı.
20:16Bölge elemanları adım adım izledi, uygun ortamın oluşmasıyla düğmeye basıldı.
20:20Tel Rifat'ta nokta operasyonu ile öldürüldü.
20:23Terörist son olarak PKK-YPG-Şehpa bölge sözde genel sorumlusu olarak faaliyet yürütüyordu.
20:38Şimdi tabi Cihan Hocam akılla bir soru daha geliyor.
20:42Şu anda belki ilerleyen bir süreç ama bu süreç bölgeyi nasıl etkileyecek?
20:48Yani bölgede acaba yeni bir ayaklanma, başkaldırı, çatışma havası mı?
20:55Yoksa şu anda yaşadıklarımız bölgede kurulacak yeni bir düzenin ayak sesleri mi?
21:01Şimdi şöyle başlamak istiyorum.
21:03Umut var mı olmamız lazım yoksa endişeli mi olmamız lazım?
21:06Şimdi Mustafa Bey açıkçası biraz böyle real politik düşünerek bakmamız gerekiyor.
21:12Evet aslında insanlar açısından baktığımızda umut dolu olmak gerekir.
21:17Çünkü 2024 yılında dünyanın herhangi bir yerinde olduğu gibi
21:22Orta Doğu coğrafyası da ve Suriye coğrafyası da insanların en güzel bir şekilde yaşadığı,
21:27baktığımızda çocukların yürüp eğlendiği, okula gittiği bir hayatı sonuna kadar hak ediyorlar.
21:33Hatta dünyada şöyle bir resim çiziliyor ki aslında hepimizin karşı çıkması gerekiyor.
21:38Bugün Orta Doğu dediğinizde dünyaya şöyle bir algı verilmiş durumda.
21:42Burada siviller yok, okula giden çocuklar yok, ailesi olanlar yok.
21:46Burada veyahut da birbirini seven insanlar yok, mahalle yok.
21:49Ne var? Burası çatışma. Zaten bunlar sivil değil.
21:52Sanki asker herkes birbirini öldürmek üzerine bir hayat kurulmuş gibi.
21:56Ve bunlar hatta hayat değilmiş de yani çok özür dilerim ama
22:00hangi batı toplumlarının yaşadığı hayatı hak etmeyecek derecede olan kişilermiş gibi bahsediliyor ki.
22:06Bence bu mantığı öncelikle değiştirmek gerekiyor.
22:09Ve buranın üzerinden bir şey kurgulamak gerekiyor.
22:13Evet, şu da var. Siz bir şeyler özellikle küresel aktörlerden baktığımızda
22:18siz bir şey tasarlarsınız ama işin sosyolojisi başka bir şeydir.
22:22Sizin her tasarladığınız hayata geçmez.
22:25Örneğin siz burada bir teröristten mi kurmak istiyorsunuz?
22:27İşte Türkiye gelir bunu parça pinçik eder.
22:30Yani bu yüzden de her atılan küresel aktörlerin veyahut da bölgesel aktörlerin attığı adımlar
22:36her zaman doğru sonuçları getirmeyebilir.
22:38Fakat real politik olarak şunu görüyoruz.
22:41Özellikle Orta Doğu'da biz Rusya ve İran'ın bölgede etkisizleştirilmesi üzerine hareket eden
22:49buradaki bir küresel sistemi lideri olarak Amerika'nın Orta Doğu'daki politikalarını
22:54her ikisinin hatta çilin içinde olduğu bertaraf etmek üzerine kurulduğunu görüyoruz.
22:58Nedir bu?
22:59O zaman örneğin en altında da maalesef İsrail'in güvenlik çıkarları yatıyor.
23:04İsrail de örtüştüğü için şu.
23:06İsrail'in güvenliğini sağlayalım.
23:08Kuzeyinde işte Şii direnişi Hilali bunu parçalayalım.
23:12Burada bize yakın, İsrail'e müttefik olacak.
23:15Ama aynı zamanda bakın açık söylüyorum bunu.
23:17Türkiye gibi büyük bir gücün Orta Doğu'da etkili olmaması için önüne bir tampon set çekelim.
23:22Biz bunları haritamızda da görüldüğü üzerine çekildi, parçaladık.
23:27Bunu şöyle müsaade varsa anlatmak isterim ben Mustafa Bey.
23:31Şimdi ilk plan şu şekildeydi.
23:33Aslında burada bir Kürt yönetimi var.
23:35Daha sonra Sincar bu bölge eklenmek istendi.
23:39Daha sonrasında burada bizim operasyon yaptığımız bölgelerden hat üzerinden giderek
23:43buraya hatta Akdeniz'e geçecek bir koridor oluşturmak isteniyordu.
23:48Fakat bizim Afrin'de, baktığımızda Azez'de, Tel Abyad bölgesinde,
23:53Rusulay'ın da yaptığımız operasyonlar sonucu bu terörist koridoru parçaladık.
23:58Ve bunun üzerine de ne oldu?
24:00Şimdi de yaşanan süreçte başka alternatifler aranıyor ama
24:04asıl hedef bu bölgede Türkiye'nin Orta Doğu'ya önüne bir bariyer çekmek ve
24:09Orta Doğu politikalarının önünü engellemek.
24:12Çünkü Türkiye kendisi özel hareket edebilen, bölgesel ve küresel politikalarını geliştiren
24:17bir aktör. Bu örneği...
24:19Yani bu teröristan dediğiniz, çekilmeye çalışılan koridorun
24:24sanıyorum bir deniz bağlantısı olacaktı. Yani plana göre.
24:28Aynı zamanda iki ülke, hatta belki üç ülkeden toprak alacak.
24:33Yani İran, Irak, Suriye, hatta Türkiye güçsüz olsa Türkiye'de konuşulacak belki.
24:39Ve hani bizim ne yaptığımızı anlamamız için siz anlatırken
24:43yani oraya bizim gerçekten bir kalkan gibi, bir kılıç gibi girmemiz
24:48çok farklı anlamlar da taşıyor o zaman.
24:51Tabii ki de. Bakın daha belki biraz büyütürsek sadece denize çıkmanın önemini
24:56yani denizin önüne kadar, evet Türkiye'yi kesmek ama aynı zamanda
25:00bahsettiğimiz bölgeler petrol enerji kaynakları.
25:03Hatta Irak petrollerini de alalım. Bu bölge üzerinden denize çıkartarak
25:07buradan dünyaya veyahut da Avrupa'ya naklini sağlamaktı.
25:11Bir anlamda da denizin böyle de bir önemi var ve ortaya çıkıyor.
25:15Diğer açıdan bakalım. Doğu Akdeniz'de Mustafa Bey biliyorsunuz ki
25:20enerji, gaz rezervleri çok üst seviyede ve deniz yetki anlaşmasına göre de
25:25kıyıdaş ülkeler arasında bir hak ve paylaşıyorsunuz.
25:28Biz bugün Gazze'ye yapılan saldırıları niçin görüyoruz?
25:32Çünkü burada bir Filistin devletinin olmaması gerekiyor.
25:34Çünkü onun bu enerji kaynaklarından faydalanmaması lazım.
25:38İşte bakıyoruz Lübnan üzerinde oyunlar var. Belki de şu bile tasarlanıyordu.
25:42Bir hayal dünyamızı geliştirelim Mustafa Bey.
25:45Sizden biraz bazen ilham aldığımdan yayınlarda.
25:48Şimdi burada bir teröristten kurdunuz.
25:51Bunu da İsrail'in bu bölgeye Golan Tepeleri buraya aldığını ve komşu olduğunu düşünelim.
25:55Birincisi enerji hatlarının İsrail'e de gelmesi.
25:59Akdeniz'deki enerji kaynaklarının Filistin halkına veyahut da Suriye halkına gitmemesi demek.
26:06Su kaynakları var burada. Bu su kaynaklarının İsrail'e aktarılması var.
26:10Böyle çok büyük altında biz birçok projeyi görüyoruz.
26:13Asıl bu bahsettiğimiz terör koridorunun hamisi İsrail oluyor o zaman.
26:18Amerika, İsrail ve örtüşen politikalar.
26:22Babası da İsrail olsun hadi.
26:24Ve Batı'nın politikaları.
26:26Amerika olsun diyorum. Babası da Amerika olsun.
26:29Elbette. Şöyle düşünelim Mustafa Bey.
26:31Kurduğunuz kurgularla şöyle bir şey yapılsın.
26:34Bir, bu alanda yaratmanızla şimdi birincisi Rusya'yı bertaraf ediyorsunuz.
26:38İran'ı zaten bertaraf etmiş oluyorsunuz.
26:40Ve Orta Doğu'daki alan hakimiyeti sizde.
26:43Yani enerjinin üzerindeki hakimiyeti de alıyorsunuz.
26:45Ki Amerika'nın en önemli yaklaşımlarından birisi özellikle Basra Körfezi ve Süveyş Kanalı üzerinden.
26:51Aynı zaman dünyanın en önemli ticaret yollarının da kontrolünü sağlamak.
26:55Bunu her zaman söylüyorum ben.
26:56Yani Husi'lere karşı verilen güya tırnak içi askeri mücadele.
27:01Niye? Bayadır şey duymuyoruz.
27:03Bir harekat düzenlendiğini.
27:05Ama oraya o kadar güç yığdı ki Süveyş Kanalı'nın üzerindeki nerse hakimiyetini perşinledi Amerika bu sayede.
27:11Ve bu şekilde ne yapmış olacaksınız?
27:13Birincisi siz burada Rusya'yı, İran'ı ötelemiş oluyorsunuz.
27:17İsrail'in güvenliğini bir müttefikle sağlıyorsunuz.
27:20Türkiye gibi önemli bir aktörün bölge politikalarını üretmesini engelliyorsunuz.
27:24Hem Avrupa'nın hem de İsrail'in enerji kaynaklarını daha doğrusu olan ihtiyacı karşılamış olacaksınız.
27:32Ve diğer açıdan düşünelim.
27:34Özellikle Nitani Nehri gibi hep konuşuyoruz o nehrin arkasına İzmur'dan çekilmesi.
27:39Fikrimin o nehrin o tarım alanlarının çünkü Orta Doğu'da belki petrolin en önemli bir şey var o da su.
27:45İsrail'in hem nasıl söyleyelim aslında yiyecek arzı anlamında hem de su arzı anlamında
27:52enerjiyle beraber o tarafa yönlendirilerek.
27:55Böylelikle tam da gücünü perçinlemesi.
27:57Elbette.
27:58Şimdi o zaman hocam biz konuşmaya devam edeceğiz.
28:00Bir analiz haberimiz var.
28:02O haberimizi izleyelim devam edelim.
28:11Suriye tüm Orta Doğu için bir istikrarsızlık kaynağıydı.
28:14Onu öncelikle söyleyelim.
28:15Suriye'de muhalif güçler etkisini artırmaya devam ediyor.
28:19Halep'in büyük bölümü ve İdlib'in tamamında kontrol ele geçirildi.
28:23Hamaya doğru ilerleyiş başladı.
28:29Suriye Milli Ordusu birlikleri Türkiye sınırına 18 kilometre uzaklıktaki Tel Rifat'ta kontrolü sağladı.
28:36Tel Rifat 8 yıldır terör örgütü PKK'nın Suriye kolu YPG'nin elindeydi.
28:42Bunun üzerine gerçek Tel Rifatlılar evlerine dönmeye başladı.
28:47Sadece büyük güçlerin dahi savaş alanı olma potansiyeli taşıyan bir Suriye var.
28:52Ve bunların hepsinden ilk etapta zarar görecek ülkede Türkiye.
28:56Onun için Türkiye'nin kırmızı çizgileri önemli.
29:03Artık fiili bir durum var.
29:04Bunu kabul etmek gerekiyor.
29:06Suriye üç parçalı hale geldi.
29:07Bir tarafta Rusya'nın kontrolünde olan bölüm, bir tarafta Amerika var.
29:12Bir tarafta da kuzeyde muhaliflerin kontrolünde olan, artık ortasına doğru Suriye'nin indiler.
29:17Tabii Rusya'nın kontrolünde olan, Esad'la birlikte kontrolünde olan bir taraf.
29:21Artık bu üç parçalı.
29:23Biz buna karşıyız.
29:24Yani biz fiil bölünmeye de, resmi bölünmeye de karşıyız.
29:27Biz Suriye'nin bir bütün olarak, toprak bütününü muhafaza ederek hayatına devam etmesini istiyoruz.
29:33Yaşananlar artık Orta Doğu'da yeni dönemin başladığını gösteriyor.
29:3721. yüzyıl farklı bir yüzyıl.
29:44İşte bunu görüyoruz.
29:45İsrail bu yenileşme, dönüşüme direniyor.
29:50Aslında hikaye bu.
29:51İsrail ve Amerika bunu durdurmaya çalışıyor.
29:54Gazze'de, Lübnan'da yaşananlar bunlar.
29:57Hatta Suriye'de yaşananlar bunlar.
29:59Ama tarihin kendi eğilimini, dinaminin hiçbir zaman önünde duramazsınız.
30:04Yani tarih şartları sizi örtür geçer.
30:07Türkiye ise bu süreçte Suriye'de yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyor.
30:12Türkiye'nin bir numaralı krizimiz, çizgisi kendi milli güvenliğidir.
30:16Vatandaşlarının ve sınırının güvenliğidir.
30:19Bunu önleme adına her türlü hazırlığı yapmış, önlemi almıştır.
30:24Ve şu anda dikkatli bir şekilde diyor Bilinç Salma Bakanlığımız, bu meseleyi takip ediyoruz, diyor.
30:35Tabii Cihan Hocam, burada bir denklem daha var.
30:42Amerika Birleşik Devletleri, İran, Rusya ve İsrail.
30:46Şimdi Türkiye'yi henüz zikretmedim bu denklem içerisinde.
30:51Çünkü Türkiye biraz daha farklı bir pozisyonda.
30:53Bu denkleme baktığımız zaman, örneğin İran'ın olaylara yaklaşımı nasıl şu anda?
30:59Amerika Birleşik Devletleri 3'e aşağı 5'e yukarı belli.
31:01Yani dış müdahale gibi bazı açıklamalar yapıyorlar.
31:04Rusya, ben çok görmedim ama biraz sessiz gibi duruyor.
31:08İsrail, Amerika ile beraber hareket ediyor.
31:12Burada şöyle bir perspektif çizsek bu ülkeler açısından, bölge ülkeleri ve dışarıdan müdahaleler açısından.
31:18Ne dersiniz?
31:19Şimdi şu şekilde değerlendirmek gerekir.
31:21Demin ki söylediklerimin üzerine devam edeyim.
31:23İşte İran'ın Orta Doğu politikaları ve Suriye'nin, özellikle Irak, Suriye, Lübnan üzerindeki o Şii Hilali çok önemli bir politikası.
31:30Ve Şii vekil güçleri üzerinden burada bir alan yaratıyor.
31:34Ve İsrail ile daha doğrusu uzun bir zamana yayılmış stratejik sabırlı savaşı yürütüyordu.
31:40Fakat şu olmaya başladı.
31:41Özellikle 7 Ekim'den sonra Hizbullah'la İsrail'in Lübnan sınırında çatışmaya başlamasıyla beraber,
31:49İsrail bir politikayı hayata geçirdi.
31:51Aynı zamanda hem Suriye sahasındaki İran'lı vekili güçlerine, İran'lı komutanlar hatta büyük elçiliğini vurdu.
31:57Ve Lübnan'ı, Lübnan içinde Hizbullah'la mücadele etmeye başladı.
32:01Ve büyük bir, baktığımızda aslında darbe almaya başladı İran.
32:04Bunun etkilerini biz sahada görmeye, daha doğrusu muhaliflerin harekatının ne kadar hızlı gitmesiyle görmüş olduk güç kaybını.
32:12Rusya benzer şekilde Ukrayna ile şu an meşgul.
32:16Ve Amerika'nın, özellikle Biden'ın ve arkasından İngiltere ve Fransa'nın uzun menzilli füzelerin kullanımına izin vermesi sonrası
32:24ve aynı zamanda Kurs'taki kendi topraklarında Ukrayna'nın işgalinin yaşanmasına ve 3. yılını artık devirecek savaşta
32:32artık ekonomik gücünü, askeri bütün kaynaklarını oraya aktararak Suriye'yi ikinci plana atması sonrası
32:38sahada aslında biz İran'ın da vekil güçlerinin de Lübnan'da Hizbullah'ın yine Rusya'nın biz Suriye sahasında çok güç kaybettiğini gördük.
32:48Peki şöyle ki Rusya'nın özellikle Suriye coğrafyası için harcayacak bir enerjisi kalmadı mı?
32:55Yoksa Rusya gibi bir ülke hani buraları hiç izlemeden de yapamaz.
32:59Nasıl bir pozisyon var Rusya açısından?
33:02Şimdi Rusya elbette küresel bir aktör.
33:05Geçmişine kadar gittiğimizde Çarlık Rusya, Sovyetler Birliği ve günümüzdeki Rusya Federasyonu küresel sistemin önemli aktörlerinden birisi.
33:12Geri plana itmiş olsa da ekonomisinde savaş, Ukrayna savaşı zorlamış olsa da ben çok kolay bir şekilde Suriye'den vazgeçeceğini düşünmüyorum.
33:20Çünkü şundan dolayı Ortadoğu politikalarının belirlendiği yer Suriye, Şam hükümeti üzerinden belirliyor.
33:26İşte Tartus'taki, Laskeri'deki üstleri, askeri üstleri ya daha doğrusu deniz hava.
33:31Tüm Ortadoğu politikalarında tutunabileceği yer Şam hükümetinin elinde hakimiyetinin olduğu yerler.
33:37Çok kolay vazgeçeceğini sanmıyorum.
33:39Fakat odak noktası Ukrayna'ydı ve sanırım şu bir düşünce şekline de girmiş olabilirler.
33:46Sonuç itibariyle bir şekilde Soç Mutabakatı, Aslanan Mutabakatı, işte Fırat'ın doğusunda da bir şekilde bölgelerde duruyoruz.
33:54Belli bir statik durum var.
33:56Bu bir süre daha gider. Burada sahi çok şu andaki statikosunu da tutalım ve Ukrayna'ya odaklanalım da.
34:03Fakat ikinci plana atınca dediğimiz gibi kendi ana meselesini Ukrayna'ya çevirince aslında en kötüsü şöyle oldu.
34:11Bir ikinci plana itilme durumu oldu ki bu da Rusya'nın bence şu an itibariyle tekrar bu politikasını ve Suriye'deki politikasını daha doğrusu tekrardan gözden geçirecektir.
34:23Peki hocam teşekkür ediyoruz. Ağzınıza sağlık.
34:25Ben teşekkür ederim.
34:26Şimdi bir diplomasi trafiği yaşandı. İran Dışişleri Bakanı önce Şam'a gitti sonra Ankara'yı ziyaret etti.
34:34Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'la görüştü. Hem ona bakacağız hem de Amerika'nın konuya yaklaşımını izleyeceğiz.