BRICS’ten Türkiye’ye üyelik çıkmadı
Kısa kısa: Ağıralioğlu Rus basınında hedefte
Moldova ve Gürcistan seçimlerinde Rusya-Batı kapışması
Rusya-Ukrayna Savaşı Kore’ye yayılıyor
️ T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.
Kısa kısa: Ağıralioğlu Rus basınında hedefte
Moldova ve Gürcistan seçimlerinde Rusya-Batı kapışması
Rusya-Ukrayna Savaşı Kore’ye yayılıyor
️ T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Hayatımız pek bayram gibi değil ama yine de bugün önemli bir bayram bayramınız kutlu olsun geçen hafta sadece bayramla değil başka pek çok gelişmeyle yüklüydü Brics zirvesi
00:24Rusya'da konuştuk defalarca konuştuk Kazan'da Tataristan'ın başkentinde Rusya'da Brics zirvesi oldu ama Türkiye'ye üyelik çıkmadı bu konuyu ele alacağız bu programda onun dışında seçimler vardı pek çok ülkede seçimler vardı bizim coğrafyamızda biz Moldova'ya bakacağız ve Gürcistan seçimlerine bakacağız onlarla ilgili kısa değerlendirmelerimiz var ve Rusya-Ukrayna savaşı yine en azından onun çok önemli bir boyutunu Kore boyutunu ele alacağız savaşa kuzey
00:54Kore'de bir şekilde girmiş oldu o denklemi ele alacağız ve daha önceki programlarda olduğu gibi son haftalarda kısa kısa bölümümüzde var bir an önce başlayalım Brics konusuyla
01:07Brics zirvesi Rusya'da yapıldı ve Rusya'da ki Rusya Brics'te dönem başkanı yani bu yılın sorumlusu bu yılın
01:24önderi Rusya ve doğrusu bu yılı da çok fazla etkinlikle ekonomik siyasi kültürel sportif yüzlerce belki de etkinlikle geçirdi çok aktif bir dönem başkanlığı oldu
01:36bütün bu etkinliklerin zirvesi de Tataristan'ın Rusya'ya bağlı özel cumhuriyet Tataristan'ın başkenti Kazan'da oldu 22-23-24 Ekim'de bununla ilgili epey konuştuk
01:50hem bu zirvenin önemiyle ilgili hem de biliyorsunuz sorumuz önemliydi Türkiye'ye üye olacak mı olmayacak mı aslında Lavrov bu konuda bize bir şey yapmıştı aslında
02:01bilgi vermişti diyor vermişti diyelim biz almayacağız kimseyi almayacağız ama işte bir başka Rus'un Yuri Ushakov kendisi Putin'in dış politika danışmanı olur
02:14onun Türkiye resmen BRICS üyeliği için başvurdu açıklamasından sonra geçen haftalarda hep bu konu konuşuluyor ama sadece bize değil bakın Rusya'da Rusya basınında
02:26belki de BRICS ile ilgili üzerinde en fazla konuşulan ülke Türkiye Türkiye Türkiye'nin adaylık başvurusu Türkiye'nin NATO üyesi olması
02:35zirveye Erdoğan'ın bizzat katılacak olması bunlar çok konuşuldu ve doğrusunu isterseniz bizde bu konuyu daha birkaç gün önce bu stüdyonun karşı yakasında
02:46Barçın İnanç'la birlikte bir ortak programda daha doğrusu ben onun programına konuk oldum geniş bir şekilde ele aldık yani bu konuda böyle birkaç dakikalık
02:56şimdi anlatacağım gibi birkaç dakikalık kısa bilgi değil de daha geniş bilgi isterseniz Barçın İnanç'la yaptığımız dış politikada içli dışlı programında bunu izleyebilirsiniz görebilirsiniz
03:08evet şimdi BRICS zirvesi Rusya açısından bir zafer oldu mu ben şöyle derdim Rusya açısından başarı oldu ciddi bir başarı oldu
03:20neden başarı çünkü Rusya'nın batı tarafından dünyadan izole edilmesi yalnızlaştırılması onunla ilişki kurulmaması ticaretin sınırlanması vesaire vesaire yaptırımlar
03:34bu konuda epeyce bir aktif olan batılı ülkelerin çabalarına karşın Rusya'nın etkilediği epeyce fazla sayıda ülke var
03:44bu ülkeler arasında tabi Çin gibi İran gibi Kore gibi Rusya'nın geleneksel olarak ve özellikle son yıllarda kendilerinin yakın hissettiği ülkeler de var
03:54ama hani küresel güney deyince akla gelen daha pek çok ülke yani Latin Amerika'dan Afrika'ya Asya'ya kadar uzanan daha pek çok ülke
04:04bunların ortak özelliğine aslında hepsinin farklı farklı özellikleri ve bazen de birbirleriyle çelişkileri var
04:10mesela Çin'le Hindistan'ın çelişkileri var ama liderleri kazandı bir araya geldi önemli bu
04:16bunların belki de briks çatısı altındaki çatı bile değil o şimdi açıklayacağım bir araya gelme denemesinin şöyle bir açıklaması olabilir
04:26batının dayatmalarına karşı bizde varız diyorlar özellikle ekonomik
04:32dolarla ilgili ödemelerin dolar olması dolar sistemi batının kendisini düşünerek dünyaya bir işlerlik kazandırması
04:40sadece ekonomi de değil siyasette de bunlara karşı bir tür tepki ama herkesin tepkisi farklı Rusya sert tepki gösteriyor
04:48onu destekler gibi görünen Çin'in tepkisi aslında bir tık daha az
04:53belki son şartlarda belki Rusya'nın tepkisine yakın olarak biz İran'ı alabiliriz ama mesela Hindistan, Güney Afrika, Brezilya
05:05bunlar batıyla aktif ticaret yapan ilişkilerini sürdüren onun için ülkeler dolayısıyla bunların tepkisi daha yumuşak ama bir tepki var
05:13niye çatısı yok dedim niye çatı çatı çünkü bir evlerde olur bir şey yapılır bir bina
05:20Bricks'in bir binası yok daha internet sitesi bile yeni yapıldı test yayını sürdürülüyor şu anda fena da değil yani gelişmesi lazım biraz
05:29ama Bricks bir örgüt değil bir kuruluş bir organizasyon değil Bricks bir platform aslında kulüp diyorlar kendilerine
05:38kulüp de aslında adı sanır şey belli ama yani şey yok tüzüğü yok kuralları prensipleri yok
05:43onun için böyle bir gevşek yapıya katılmak isteyen epeyce bir ülke var Rusların özellikle deyişiyle 30 ülke 40 ülke vesaire
05:53şimdi epeyce bir ülkenin aday olduğundan bahsettiler ama en çok adı geçen ülkeleri size söyleyeyim
05:59Türkiye başta net olarak söyleyebilirim Rus basınını dikkatle izleyen birisi olarak en çok Türkiye'nin adaylığından bahsettiler
06:06Azerbaycan dediler ve Azerbaycan'ı almadılar yani adaylık statüsü bile vermediler partnerlik statüsü diyorlar
06:14ve onun dışında başka ülkeler sonuçta ne oldu 13 ülkeye Bricks partnerliği ortaklığı yani bir tür adaylık aslında bu da verdiler
06:23o 13 ülke okuyayım Türkiye malum yani üyelik için gitti adaylık koltuğunun altına sıkıştırıldı geri geldi
06:31çok mutlu değil belki ama neyse eli de boş dönmemiş oldu çam sakızı çoban armağanı
06:36Endonezya, Cezayir, Belarus, Belarus tabi Rus'un Rusya'nın olduğu yerde Belarus da var Küba, Bolivya, Malezya, Özbekistan
06:44yine eski Sovyet coğrafyasından onunla yanı sıra Kazakistan, Kazakistan daha çok kısa bir süre önce
06:50Bricks'e üye olmak istemediğini söylemişti ben de bunu okudum birkaç yerde ve ondan sonra Rusya Kazakistan'ın
06:58tarım mallarının ihracatına bir takım zorluklar geçildi bir şeyler dönüyor bir şeyler dönüyor benden duymuş olmayın
07:04Tayland var bu aday ülkeler arasında Vietnam, Nijerya, Uganda iyi bir takım değil mi şimdi iyi bir takım demişken
07:13kimlerin arasında Türkiye bu konuda arkadaşımız Murat Yetkin kısa ve güzel bir yazı yazmış ona hadi bir yeri gelmişken değinelim
07:23Yetkin reportta yazıyor ve diyor ki Türkiye açısından bu bir kere çok fazla bir şey getirmedi bu kadar hengame içinde çok fazla bir şey getirmedi
07:33ve açıkçası bir de prestij kaybına yol açtı biraz da AB üyelik şeyine benzedi diyor ve işte demin saydığım ülkelerin adını sayıyor
07:43onlarla birlikte işte Uganda'yla Nijerya'yla Vietnam'la vesaire bunlarla birlikte ve bu kadar yaygaradan ve bir bardak suda koparılan şeyden sonra fazla sonuç olmadan bitti diyor
07:57doğrusunu isterseniz ben de bir parça bu yoruma katılmaktan yanayım ama yine de basını geçelim yine de bu konuda Türkiye'nin bir adım attığını
08:09ve Brix'le yakınlaşma yolunda bir hamle yaptığını bunun batıdan görüldüğünü batıdan tepki de aldın ama bazılarının da tamam ya o da olsun
08:19yani geçmişte şanka işbirliğine adım attı da ne oldu orada da bir tür adaylık hatta adaylıktan da daha gevşek bir diyalog ortağı diye bir şey var
08:29statüsü var yani bunlar çok büyük çıngarlar çıkarmıyor içeride Türkiye'de buna çok daha fazla tepki gösteren oldu biliyorsunuz
08:37bu noktanın açıklaması çok daha sertti intihar dış politika işte şeyde yürütülmez iki başlı olmaz vesaire
08:43belki de diyorum ABD Türkiye gibi ülkeler belki hatta Hindistan falan bunlar aracılığıyla bu Brix gibi yapıları kontrol etmeye ya da yönlendirmeye
08:54ya da bazı tavırlarını sınırlamaya çalışıyor da olabilir onun dışında tabi Rusya bir şeyi dayatmaya çalıştı
09:04Ukrayna kriterleri falan ama aslında bu kriterler savaşta ne olacak herkes Rusya'yı mı destekleyecek yani tabi ki bu etkiler Brix'te adının geçmesi etkiler ama
09:14her şeyi de belirlemez dolayısıyla böyle bir Ukrayna kriterleriyle bir Hindistan'ın bir Türkiye'nin bir Brezilya'nın Rusya kadar sert
09:23Hindistan şeye Ukrayna'ya ve batıya karşı çıkmasını beklemiyorduk böyle bir şey de yok zaten ama çok kutupluluk gibi falan bir takım şeyler
09:31sonuç bildirgesine çıktı sonuç bilgisinde 40 sayfaya aşkın baya çalışmışlar bunda yer aldı onun dışında işte ikili görüşmeler demin söylediğim gibi
09:41Çin Hindistan ve başka ülkeler Putin'in de epey görüşmesi oldu Erdoğan'la da görüştü Türk Rus ilişkileriyle ilgili beylik laflar edildi ama
09:49çok fazla bir şey yok tekrar davet ettik tekrar olumlu cevap alamadık özeti bu biraz kötümser konuşuyorum ama
09:56Türk Rus ilişkilerinde çok büyük bir ilerleme görmüyorum Suriye konusu da soru işareti altında onun dışında tabi Rusya batıdan kaynakları bitince
10:05özellikle de enerji ihracatı tıkanınca işte biliyorsunuz petrolüdür gazıdır bunu Çin'e Hindistan'a vesaire satıyor bu gelen ülkelerle bu konularda da temasları oldu
10:18bu ülkelerde biraz pragmatik bakıyorlar yani Rusya'dan işte enerji alırız ucuz silah alırız onun dışında atom enerjisi işte Türkiye'de ikinci santrali yapma daveti vermişler
10:30Ankara şeye Rosatoma Ruslara dolayısıyla böyle bir takım anlaşmalar içinde ya aslında pragmatizm önemli bakın ideolojik olarak değil her şey
10:40bu ülkelerde bakıyorlar özellikle ekonomik ticari olarak bundan böyle gelir şu kadar gelir ötekinden bu kadar gelir aslında Türkiye'nin yaklaşımı da bu
10:48Çin sermayesinin Türkiye'ye gelmesini istiyor başka şeyler istiyor dolayısıyla birikse de bir adım atayım diyor basıya da bir mesaj vereyim diyor
10:55zaten Erdoğan sözünü ettiğim dış politikayla içli dışlı programında da konuştuğumuz gibi Barçın'la birlikte yani çok yerde olursam kendimi daha iyi hissederim daha güçlü olurum
11:06diyor bir anlamda doğru bir anlamda da bu dengeleri gözetmek çok da kolay değil zaten bizimkilerde her zaman bunu başarıyla yürütemiyorlar diyelim
11:16bilgis konusunu böyle bitirelim ve kısa kısalara değinelim şimdi
11:21şimdi kısa kısaların ilk başında basından bir şeyi ayrı bir haber olarak almak istiyorum biz bu program aslında bugün 29 Ekim değil dün çekiyoruz
11:38dolayısıyla bu bir gün içinde umarım dediklerimizi eskiden ya da yanlış çıkaracak gelişmeler olmamıştır ama dün ben programı hazırlarken bir de baktım Rusya'nın en büyük tirajlı en çok okunan gazetelerinden biri
11:55bir Türkiye haberi var ilginç bir Türkiye haberi bakın orada İstanbul şeyini koymuşlar nedense ama başlıkta çok garip yeni bir anti Rus güç ortaya çıkıyor diyor Türkiye'de garip bir şekilde yani dün programın çekimini yaptığımız gün
12:13yavuz ağır ali oğlunun partisi anahtar partisinin tanıtımıdır amblemidir şusu busu hatta sokaklarda bazı reklamlar falan ve aynı zamanda Rusya'nın en etkili değil ama en büyük tirajlı gazetelerinden biri Moskovski komisomolojisi böyle bir yazı çıkıyor ve yazıda kullanılan görüşler terör uzmanı olarak falan geçiyor
12:35bak Enes Karahanov baya da Türkçe'yi andıran bir isim baba adı da Hasan Hasanovic Hasan Hasanovic demiş ki ya bu parti başka pek çok özelliği olabilir ama bu parti Rus düşmanı yani anti Rus böyle bir güç artık gündeme sunuluyor sokuluyor Türkiye'de çok garip geldi bana niye özel olarak böyle bir haber analiz böyle bir yani yeni kurulmakta olan gücü ne olacak belli değil milliyetçi cephede o kadar parti var falan
13:03ve Rusya'da birileri bunu hedef alıyor Enes Hasanovic Karahanov çok garip geldi bakalım altından başka neler çıkacak ya da eğer Yavuz Bey reklamın iyisi kötüsü olmaz derse buyursunlar işte Rus basında bir reklam yaptılar devam edelim kısa kısalara Özbekistan'da da seçim oldu ve Özbekistan'da iktidar aslında gücünü pekiştirdi ama böyle çok yüzde doksan dokuzluk falan değil
13:30Özbekistan artık İslam Kerimov'un Özbekistan'ı değil biliyorsunuz o birinci lideriydi en başından aldı bayrağı ve 2016'da ölene kadar ondan sonra yerine fotoğrafta gördüğünüz Şevket Mirziyoyev geldi ve onun iktidarını destekleyen güçler genel olarak aslında iyi çıktılar başarılı çıktılar Liberal Demokratik Parti deniyor tıpkı rahmetli diyelim Zirinovski'nin Rusya'da kurduğu partinin adı gibi gerçekten bulunmuştur.
13:59Gerçekten bunlar liberal mi demokrat mı onları Özbekistan uzmanları daha iyi bilir ama ben Rusya uzmanı olarak Zirinovski'nin partisi liberal değildi demokrat değildi hatta parti bile değildi ama öyle Zirinovski'nin etrafında bir araya gelen epeyce insan vardı.
14:16Özbekistan'da 150 sandalyeden parlamento seçimleri bunlar 64'ünü kazanmış görünüyor iktidar partisi bir yıl önce de anayasa referandumu yapılmıştı ve başkanlık seçimlerini Mirziyoyev tekrar kazanmıştı o yoldan devam ediyor yani kısa kısalarda bir başka haber de Rusya'ya karşı bir anlaşma hem de Almanya ile İngiltere'nin Trinity House anlaşması iki ülkenin Almanya'nın ve Britanya'nın savunma bakanları bir araya geliyorlar sıkı bir anlaşma yapıyorlar.
14:44NATO'nun doğu kadanının pekiştirilmesi mesajları var Litvanya ve Estonya'da ortak manevralar yapılması NATO'ya çağrı orta menzilli füzeler geliştirilmesi vesaire bir sürü şey var bununla ilgili ama anlaşmanın detaylarını gizli maddelerini bilmiyoruz ama Litvanya ve Estonya ortak manevralar demesi hemen Rusya'ya karşı bir şeyi uyandırıyor.
15:06Bu arada Litvanya'da da seçimler oldu orada sosyal demokratlar kazandı Litvanya seçimlerini bu ABD seçimleri bu değil Litvanya'daki seçimleri sosyal demokratların kazanmasından da ürkenler oldu ya ne olacak bu kadar şey var Rusya ile gerginlik var acaba bunlar farklı bir şey derler mi ondan sonra epeyce bir Rus göçmen var Putin karşıtı göçmen onları kovarlar bunları da göreceğiz ufacık bir ülke ama önemli ses çıkarabilir.
15:34Kısa kısalara devam edelim dördüncü maddemizde ceza evinde ölen biliyorsunuz Şubat ayında ölen Navalni Alexei Navalni hemen yanında duran bir mitingten bir şey fotoğraf bu Julia eşi Julia Navalni'ye onun partisinin onun hareketinin lideri olarak lanse ediliyor tam olarak liderliğini kanıtlayamadı ama çeşitli açıklamalar yapıyor BBC'ye geniş bir söyleşi verdi ve o söyleşide de önümüzdeki seçimler
16:04de aday olmak istiyorum dedi Rusya'daki başkanlık seçimlerinde aday olacağım peki sordular gidecek misin Rusya'ya Putin başta olduğu sürece gidemem dedi bu tabi ilginç bir şey onun dışında Putin ile ilgili düşünceleri duyguları falan da son oldu Putin'in ölmesini istemem dedi ama o da benim eşim gibi hapiste ölen öldürülen eşim gibi hapiste olsun isterim cezasını çeksin isterim gibi bir şeyler söyledi bu arada Navalni'nin ölen Alexei Navalni'nin
16:34bir kitabı çıktı ve çok fazla dilde yayınlandı vpc yaygın dağıtıldığı söyleniyor Beşinci kısa haberimizde ilginç bir şey biraz dedikodumsu ama artık onları da verelim biz
16:49Elon Musk'la Putin'in diyorlar ki özel ilişkisi varmış böyle çok samimi ilişkileri varmış ben batı basının yalancısıyım
17:01bu şu anda o yalanını söylediğim şey ya da yalan değildir belki World Street Journal'ın iddiası diyelim hadi buna
17:11Amerikalı milyarder Elon Musk Putin ile uzun süredir sürekli düzenli görüşmeler yapıyorlarmış acaba bu fotoğraftaki gibi cep telefonundan mı yapıyorlar
17:24kendisi cep telefonu Putin cep telefonu kullanmıyor onunki Kremlin'in eski Sovyet telefonlarından görüyorsunuz ama böyle sürekli şeyleri varmış
17:31ya bu Elon Musk nasıl bir adam yani hayranlık mı duysak ne yapsak kendisine Trump'la da çok iyi ilişkileri var biliyorsunuz yüzlerce milyon dolar bağışladı Trump seçilsin diye
17:41ondan başka hiç kimsenin kazanmasını aklıma bile getiremiyorum falan lafları var yani Kamala Harris seçilirse ne diyecek bilmiyorum
17:49bizim Reis'le ilişkileri çok iyi Erdoğan'la ilişkileri çok iyi adam çok stratejik gidiyor böyle ileride bilmiyorum bir dünya düzeni kurup onun başına geçmek falan mı niyeti ama
17:59neyse kısa kısalara son verelim son seçimde de ABD demişken orada kalalım ve oradan iki cümlelik bir yine biraz delikodu çağrıştıran bir haber
18:07evet ABD seçimleri var biz de önümüzdeki programda buna biraz değiniriz Rusya bağlamında Ukrayna bağlamında ama
18:15Amerikalıların kendilerinin dediği şeyi söyleyelim yine bizde yalan yok varsa da onlardan var Amerika'nın sesi Çin, Rusya, İran bunların hepsi düşman güçler bunlar dış mihraklar Amerika'ya göre
18:30bunların hepsi bizim seçimlere müdahale edecek dedi nasıl edecek ordularını gönderecek değil herhalde siber güvenlikten bahsediyorlar işte yani bu kullanışlı bir şey
18:41şimdiden pası ortaladılar artık Putin pardon Putin ne diyecek artık Trump mu kaybedecek Kamala mı kaybedecek ama önünde böyle bir gollük pas var bunun nedeni Rusya'dır zaten siber güvenlikle ilgili
18:57Rusya 2016 seçimlerinden şeyi var şahibesi var o da iddialar var Çin bir de şimdi İran'ı aldılar o da enteresan İran'ın böyle bir gücü var mı acaba
19:08her neyse böyle bir şey iddialar kısa kısa haberler bu böyle şimdi seçimlere gelelim eski Sovyet coğrafyasında yapılan iki seçimlere iki seçime kısaca bir göz atalım
19:25son söyleyeceğimi baştan söyleyeyim dünya o hale geldi ki artık özellikle Ukrayna savaşının başlamasından sonra hele hele günümüzde iki buçuk yıldan fazla geçti
19:36yani 24 Şubat 2022'den sonra artık dünya Rusya ve Batı yerginliğini yaşıyor Rusya bazı denklemlerde Çin'i Kuzey Kore'yi İran'ı da ekleyebilirsiniz bu tarafa ve Batı özellikle de bu eski Sovyet coğrafyasında bu bu çok net görülüyor
19:55tabii ki Ukrayna'da savaşın sürdüğü yer onun dışında onun komşuları işte Moldova'da bir komşusu Gürcistan'da bölgenin önemli bir ülkesi ikisinde de seçimler vardı aslına bakarsanız bir aralar Guam diye bir ortaklık çıkmıştı şimdi pek kendisinden söz edilmiyor 2018'den sonra pek fazla bir şey duymuyorum ama
20:15epeyce bir süre Guam yani baş harfleriyle alacak olursak Gürcistan Ukrayna daha sonra bir ara Özbekistan'da girmişti Uzbekistan diye geçiyor Uzbekistan'da girmişti Azerbaycan vardı ve Moldova bunlar birlikte davranmaya çalışıyorlardı ama birkaç yıl sonra çok fazla etkili olamadan kenara köşeye çekildi bu birliktelik neyse seçimler önce Moldova'da oldu Moldova'da iktidar Batı yanlısı Maya Sandun'un iktidarını
20:45arkadan görüyorsunuz evet kitlelere sesleniyor anladığım kadarıyla bayağı ciddi bir zafer bekliyordu farklı bir zafer bekliyordu şimdi yüzün döndü bize ve Batı'da böyle bir şey bekliyordu AB başta olmak üzere çünkü AB'ye katılım diye bir referandum da yaptılar şart değildi yapmaları ben bununla ilgili bir hafta önce 6 gün önce T24'te bir yazı yazmıştım Moldova'daki şeyle ilgili
21:13seçimlerle ilgili bunu da yapalım dedi kendini güçlü hissetti ondan sonra çıkan sonuç ama çok ortada bir sonuç oldu şimdi hem bu referandum hem başkanlık seçimleri başkanlık seçimlerinde %50'yi aşağı alır vesaire diyorlardı hayır epey oy aldı evet yani %42 civarında oy aldı Bayan Sandu ama muhalefetin aldığı oylar da az değildi muhalefet çok aday çıkardı yani kendi aralarında birleşemedi birleşseler daha fazla oy alabilirler
21:43birinci bile olabilirlerdi ki 3 Kasım'da ikinci tur olacak orada Sandu'nun bu ciddi avantajına rağmen %42'ye %26 her şeye rağmen muhalefet birleşirse o zaman Rusya'nın istediği bir aday seçilebilir
21:57şimdi o Rusya'nın istediği aday aday Alexander Stoyanoglu hadi biraz daha net söyleyeyim Stoyanoglu diyelim çünkü Komrat'ta doğmuş yani Gagauz yerinde Gagauz Özel Cumhuriyeti diyelim bir Gagauz yani herhalde bildiği diller arasında Gagauzca yani Türkçe'ye çok yakın bir dil onu da söyleyebiliriz ama Gagauzlar yazımda da söylemiştim onların gönlünde yatan aslan o kadar ilişkilere Türkiye'nin TİKA'nın vesaire
22:27yaptığı yardıma rağmen Türkiye değil neresi Rusya bu oylamalarda çok net ortaya çıktı yani bir Moldova'nın tümü var ki küçük bir cumhuriyet çok küçük bir cumhuriyet onun içinde bir Rus azınlığının Rus askerlerinin de olduğu bir Transdiniyester var Transdiniyester'de tabi ki Rus egemenliği asker ordu ve şeye de çok yakın Ukrayna'ya da çok yakın bir de Moldova var bu hem Transdiniyester Rus Cumhuriyeti hem de pardon bir de Gagauzların
22:57yeri var Gagauz yeri onların da çelişkileri var son zamanlarda çok artıyor kimlerle çelişki ana iktidarla yani kişinin yol yönetimiyle çelişkisi var yani orada bir şey bir koparsa birbirlerine girebilir herkes özellikle de AB'ye girmek özellikle de Romanya'yla birleşmek vesaire türünden bir hamle olursa orası iyice karışabilir şimdi seçimlerde %26'ya 42 ile Maya sandığı aldı 3'ünde bakalım 3 Kasım'da kim kazanacak belirsiz sandığının avantajı var ama
23:28çok büyük bir avantaj değil şimdi AB'ye katılım konusunda Maya sandığının kendisini rahat hissederek yapalım bu referandumda vesaire dediği şey ki 2030'da katılım olacak daha doğrusu ilk büyük hamlesi olacak ondan sonra AB'ye katılmakta çok uzun süreçler gerektiriyor o konudaki oylama o gece seçim şeyinde gecesinde ülke içinde sayılan oylar ülkenin ülke içindeki
23:56seçmenlerin bunu reddettiğini gösteriyordu sabaha kadar gelen oylar büyük bir kısmı da yurt dışından geldi ya İtalya'da epeyce şey var Moldovalı var Gagauz'da var bu arada Türkiye'de başka ülkelerde onların oylarıyla
24:09burun farkıyla %1 var yok öyle bir şey yani binlerle sayılabilecek kadar şey az bir farkla Avrupa Birliği'ne katılım şeyi çıktı çoğunluğu çok küçük bir farkla buldular ama
24:21önümüzdeki yıl parlamento seçimleri var E3'ün de dediğim gibi şey seçimleri başkanlık seçimleri yani Moldova çok karışık olarak kalmaya devam edecek ve bu karışıklık sürdükçe ne diyelim dış mihrakların da hem Batı cephesinden
24:38epeyce provokasyon olabilir hem Rusya'nın kuzeyden baskıları olabilir ya orası küçük bir cumhuriyet ama karışmaya çok uygun elverişte bir yer ve biliyorsunuz bir de Rusya işkali eğer ilerlerse Ukrayna'da ve Odessa gibi stratejik bir kenti Ukrayna'nın 3. kentini Rusya alırsa oradan bir adım kalmış demektir Moldova gibi küçük bir cumhuriyette belki birkaç gün içinde alabilir şu anda NATO üye değil NATO'ya üyeliği de söz konusu değil istiyorlar bunu
25:07yani en azından yönetimdeki sandığı bunu istiyor ama şu anda abi konusunda bir aşama kat ettiler zar zor evet Moldova'yı izleyeceğiz bu arada bir başka seçimde çok daha yakın geçtiğimiz günlerde olan seçim Gürcistan Gürcistan şimdi çok enteresan bir ülke çok hareketli bir 30-35 yıl yaşadığı çok kan döküldü yani o Gamza Hurdiyalar Şevvard Nadizeler
25:35Sağ Kaşvili biliyorsunuz Sağ Kaşvili çok enteresan bir lider Sağ Kaşvili gül devrimini yaptı lider oldu bir sürü olumlu şeyinde yaptığı söyleniyor ama Amerikan ne o konularıyla çok fazla ittifak içindeydi onların bence kişisel yorumun provokasyonlarına uyarak Rusya'yla bir savaş başlattı kısa sürdü savaş ama Gürcistan çok zararlı çıktı bu savaştan 2008'in Ağustos'undan bahsediyorum
26:02birkaç gün içinde hem Gürcistan savaşı kaybetti hem çok zaten çok zor durumdaydı iyice de durumu zorlaştı Amerika'nın öyle kolay kolay kimseyi desteklemek uzağa gitmediği ortaya çıktı ve bu arada daha sonraki hamlelerle falan zaten 1990'ların başından beri tam olarak elinde tutamadığı bağımsızlığını zaten ilan etmiş tek yanına ilan etmiş olan
26:24Abkazya Cumhuriyeti ve Kuzey Osetya Cumhuriyeti'nde filan kaybetti aslında yani Rusya'nın desteğiyle bunlar bağımsızlığını ilan ettiler artık şeyle Tiflis'le bir bağlantıları kalmadı her açıdan zararlı çıktılar ondan sonra pek çok şey daha yaşadı Rusya'yla savaştan sonra ama son dönemde 12 yıldır iktidar değişmiyor aslında Gürcü Rüyası diye bir parti var bu partinin gerisinde İvan İşvili diye bir adam var servetinin büyük bölümünü Rusya'da kazanmış
26:54Bizina İvan İşvili aslında orada bir dönem başbakanlık da yaptı sonra ben uğraşmayayım ben patronum dedi ülkenin de patronuyum iktidarın da patronuyum falan kendisi ortada duruyor onun sağındaki bu uzun saçlı arkadaş onun şirketinde genel müdürken şimdi şirket gibi yönettiği ülkenin de başbakanı durumunda sert açıklamaları falan ona yaptırıyor bazen işte muhalefetin hepsini kapatacağız bütün partileri vesaire diyordu da seçimlerden çıkan sonuç açıklanan sonuç diyeyim
27:23açıklanan sonuç resmi olarak açıklanan yüzde elli dörtle başarılı oldular resmi sonuçlara göre Gürcü Rüyası iktidar sürecek gibi ama bu yüzde elli dördün içinde büyük kentler başkent de dahil olmak üzere onlar yok oradaki şeyleri başarıları çok sınırlı muhalefet epeyce dağınıktı dört parti birleşebildi ama gerisi dağınıktı sağkaşfili'nin partisi ki sağkaşfili hapiste onun belli bir başarısı var ve en önemli şey iddialarını
27:53var bunların iddiasına göre bu açıklanan şey palavra diyorlar tümüyle yalan yanlış hileler karıştı aslında biz kazandık diyorlar ve sonuç olarak Gürcistan'da bir kez daha eylemler mitingler ve polisle karşı karşıya gelme sezonu başladı ne çıkar bundan pek çok batıda başta olmak üzere pek çok yorumcu buradan bir devrim daha çıkabilir gül devrimi olmaz başka bir devrim olabilir darbe olabilir şu olabilir bu olabilir diyor ama şu
28:23durumda sadece karışıklıkların başladığını söylemek mümkün çok büyük bir çoğunluk elde edemediler anayasayı
28:30değiştirecek kadar herkes tutuklayacak kadar ama iktidarına devam edebilirler şu şeyi atlatabilirlerse
28:36protestoları atlatabilirlerse böyle kritik bir şey var burada şunun altını çizmek istiyorum çok
28:41fazla yorumcuların değinmediği bir şey Türkiye'de hemen hemen hiç görmedim bu yorumu şimdi batıya
28:48batıya bakan abiye katılımı isteyen ki abiye burayı aday üye yapmıştı Moldova ile birlikte
28:54buraya da en son vazgeçtiler sizler durmadan Rusya'nın suyundan gidiyorsunuz Ruslara orada
28:59çıkan yasalar bu ajan yasası bilmem LGBT iyi karşıtı yasa vesaire ama şöyle bir şey var
29:05abi isteyenlerin bir kısmının da altını çizdiği bir şey var biz Rusya ile savaş istemiyoruz yaşadık
29:132008'de savaş istemiyoruz diyorlar ve bu şu an ekranda görüntüsünü gördünüz de aynı zamanda
29:20Gürcistan'la birlikte Fransa'nın da yurttaşı olan Cumhurbaşkanı Gürcistan Cumhurbaşkanı diyor
29:25ki dinlemeyin kimseyi eylemlere Gürcistan Cumhurbaşkanı böyle diyor başbakanı başka bir şey
29:30diyor egemen olan partisinin liderleri başka bir şey karışacak ülke ama dikkat çekmek istediğim şu
29:37Rusya ile yeni bir savaş istemediğinden dolayı abi istese de batıyla bütünleşmeyi istese de
29:43Gürcü vatandaşlar farklı oy kullanmış olabilir bakın hepsi hile vesaire ile açıklanmaz savaştan
29:49korkuyor insanlar niye korkuyor işte bazı pankartlarda falan da yer aldı seçim sürecinde
29:55Gürcistan'ın bugünkü hali işte yeşillik işte uygar hali ve yanına Ukrayna'daki bombalanmış
30:02gösteriyor ya böyle olmak istemiyoruz Rusya'nın hedefi olmak istemiyoruz bunun için de bir böyle
30:07bir şey daha var şöyle bir şey daha var Batı bizi kışkırtabilir ama yardıma gelmez Çünkü bunu
30:14yaşadı geçmişte de yaşadı ve bu insanlara da haksız demek kolay değil doğrusu böyle enteresan
30:20bir şey en başta dediğimi tekrar ediyorum artık bu coğrafya özellikle eski Sovyet coğrafyasındaki
30:27her şey Rusya ile Batı arasındaki mücadele alın işte Moldova seçimleri de öyle Gürcistan
30:32seçimleri de öyle son bir ek yapayım geçen gün basın toplantısında Rusya'ya Rusya lideri Putin'e
30:39bir soru sordu BBC muhabiri güzel de bir soru sordu sizde de o kadar bahsediyorsunuz yani
30:46Rusya'nın güvenliğidir şudur budur falan ya Rusya siz savaşa başlamadan daha güvenli değil
30:51o yüzden şimdi drone'lar geliyor işte pek çok şehriniz hedef alıyor ölenler kalanlar vesaire
30:57Putin tabii ki bunu destekleyecek değildi hayır dedi o olabilir otur sorunlarımız olabilir ama
31:02savaş başlamadan önce ya da işte askeri operasyon diyorlar bizim güvenliğimiz daha kötü çünkü
31:09Rusya'yı yok sayarak işte bir dünya düzeni oluşturuyorlardı vesaire şimdi bu kadar kayba
31:14bu kadar riske rağmen Rusya güvenliğini pekiştirdi diyor bayağı tartışmalı bir test bende size
31:23bırakayım artık ne derseniz öyle olsun diyelim ve son maddeye geçelim savaş Ukrayna savaşı Kore'ye
31:31bu Kore garip bir ülke yani 1950 53 Kore savaşı vardı biliyorsunuz bizimkiler de bizimkiler dediğim
31:47biliyorsunuz Türkiye NATO'ya girmek için ABD'ye yaranmak için zavallı Mehmetçikleri oraya
31:53geldiler 460 kişi mi 500'e yakın Türk askeri orada öldü ne adına hatta onu protesto eden
32:01komünistlerin sloganları vardı Kore nire diye yani Türkiye neresi Kore neresi Kore nire de Kore
32:09nire Ukrayna nire şimdi bir de o soruyu sormak lazım nereden çıktı bu soru Koreli askerler tabii
32:15ki Kuzey Koreli askerler tabii ki kimin askerleri kimin askerleri adamın adı kim kim yok
32:22gönderiyor Putin'e askerlerini bakın şu görüntüler çıktı geçtiğimiz günlerde bunlar Kore askerleri
32:29emir yüksek yerden ve bunları Rusya'ya gönderiyor Rusya şimdi Rusya'da ne yapacak bu adamlar yani
32:371500'liler 3000'e çıktı sayı 12.000'e çıkacak diyorlar bu Koreli askerler ki hemen hemen hiçbir
32:42herhalde Rusça falan da bilmez savaşa mı giriyor Ukrayna savaşa Ukrayna'ya mı gidecek işgalci
32:49var ki bu ciddi bir uluslararası sorun da olabilir şu anda oldu aslında açıklayacağım yoksa
32:54Rusya içinde bazı önemli yerlerin güvenliğini mi alacaklar Rusya'ya da asker gerekiyor Evet
33:00Ukrayna kadar değil daha rahat Rusya'nın asker kapasitesi ama bazı yerler yoksa Rusya'nın
33:07sınırları içinde Ukraynalıların işgal ettiği nereden bahsettiğimi biliyorsunuz 6 Ağustos'tan
33:12beri işgal içinde Ukrayna işgali altında olan kurstan bahsediyorum orada mı savaştıracaklar
33:17bir şekilde şey yani bunlar bir şekilde kullanılacak ve bu uluslararası bir sorun
33:23olarak ele alınıyor şimdi kim o bir kere daha getirebiliriz o yakışıklı fotoğrafı şimdi kim
33:29genç ve şey enteresan bir tip komünist ideoloji falan ama aslında şey tek başına diktatör gibi
33:37yönetiyor elinde de kocaman bir ordu var öyle 1 milyon 200 bin kişi falan dünyanın da dördüncü
33:42sırada olan deniyor bazı kaynaklarda Güney Kore ya onun hasımı olan Güney Kore'nin de altıncı
33:48sırada gel onlar da çok güçlü onların da teknolojisi falan çok güçlü bunda teknoloji
33:53o kadar fazla değişti Rusya'dan teknoloji alıp ona top mermisi veriyor asker veriyor işte falan
33:59top mergimizi konusunun üzerine duralım Rusya Ukrayna'yı top merginin mermileriyle perişan
34:04ediyor aslında savaşın başından beri yani aşağı yukarı bir yılda 3 milyon top mermisi kullandığı
34:11zaman kendi üretimi de yetmiyor durmadan fırlatıyor onun yarısı bir buçuk milyonu Kuzey Kore'den
34:17geldi batılılar şey dediler ya biz veririz dediler Ukrayna'ya savaşın başlarıydı galiba
34:24birinci yıl ya da ikinci yılın başında beceremediler 1 milyon top mermisi üretemediler
34:29falan hepsinden fazla üretiyor tek başına Kuzey Kore yoksul vesaire ama yani başında işte bir şey
34:36kim var ve bu kim ne derse o oluyor üretimde her türlü Rusya'nın desteği her şey ilginç tabii
34:43Rusya yakın zamana kadar pek ilişki kurmadığı hatta yani bundan ne bileyim bir 8-9 yıl öncesine
34:52kadar bazı uluslararası platformlarda kınadığı diğerleriyle birlikte işte nükleers güç olmasını
34:59istemediğini açıkladığı falan Kore'yle şimdi yakın sıkı ilişki hatta stratejik ortaklık anlaşması
35:06imzaladı bakın bu çok önemli stratejik ortaklık anlaşmasına göre bu tür silah alışverişi de
35:12oluyor asker de geliyor gerekirse Rus askeri de oraya gidebilir bugün böyle bir şey değil ama
35:17bu çok önemli belki de şu an Ukrayna'nın çok tepki gösterdiği Kuzey Kore askerinin Ukrayna'ya
35:24gönderilmesi ihtimalinden daha önemlisi gerektiğinde o anlaşmaya göre stratejik askeri
35:29işbirliği anlaşmasına göre Rus askeri de herhangi bir tehditle karşılaştığında bu tehditler
35:34mücaheden çıkabiliyor mesela Güney Kore ile Kuzey Kore savaşa tutuşsa Rus askeri Rusya'da
35:42onları korumak zorunda anlaşmaya bakarsan öyle bu ne demek hani başından beri diyoruz ya dünya
35:47savaşı çıkar mı çıkmaz mı üçüncü dünya savaşı mı nükleer kullanılır mı vesaire bu adamda nükleer
35:53de var kimde Putin'le ilişkileri son zamanlarda çok iyi Putin mecburen artık onunla İran'la falan
35:59ilişki içinde bir taraftan da işte eskimiş veya teknolojisi eskimiş drone da olsa top mermisi
36:05de olsa artık her şey diyor onun da onlara önereceği şeyler var teknolojiler var uzay
36:10teknolojisi silah teknolojisi vesaire böyle bir işbirliği gidiyor ama bu işbirliği içinde savaş
36:17biz hani Karadeniz'e yayılır mı Orta Doğu'da bilmem ne falan derken hop ta Korelere kadar gidebilir
36:24size bir şey söyleyeyim sadece savaşın oraya gitmesi vesaire meselesi değil NATO'da oraya
36:30gidebilir bir Rus gazeteci şey demişti aslında dedi NATO şeyleri liderleri başta Amerika olmak
36:38üzere Putin'e teşekkür etmeliler bu savaş şeyine düştü tuzağına düştü ve ondan sonra asla geçmişte
36:46yani üç yıl öncesine kadar akla bile gelmeyen bir şey NATO'ya üye olması söz konusu bile olmayan
36:52İngiltere'yi İsveç'i falan NATO'ya aldınız NATO'nun genişlemesini bu hata sağladı dedi Putin'in
36:58hatası şimdi bu işin devamında bakın NATO uzak doğuya da gidebilir şu anda uzak doğuda şeyi yok
37:04batılılar evet Japonya ile işbirliği bu arada Japonya da çok tedirgin Rusya'nın Kuzey Kore ile
37:11işbirliğinde en başta tabi ki Güney Kore tedirgin şeyini çağırdı Rusya'nın büyük
37:18vesaire Japonya ama çok altını çizerek söylemek istediğim bir şey Rusya'nın su savaş sırasında
37:24en çok desteğine ihtiyaç o duyduğu devlet olan Çin ve genel olarak o desteği alıyor istediği kadar
37:31almasa da askeri alanda almasa da siyasi olarak Çin'de bundan rahatsız oldu ya sen ne bizim
37:36alanımıza gelip burnumuzun dibinde Kuzey Kore'yi karıştırmaya çalışıyorsun diye bu tepki daha
37:42net bir şekilde ortaya çıkabilir ortalık karışıyor gerçekten karışıyor yani nereden nereye
37:48geliyoruz bakın iki buçuk yılı biraz geçti ve savaş nerelere götürdü hele hele biraz daha
37:53geriye gidecek olursak hatırlayın bir G7 var ya G7 bir ara G7 G8 de hatırlıyor musunuz NATO'nun
38:00temsilciliği vardı Moskova'da G7 işte 97'de 1997'de Rusya'nın katılımı da G8 olmuştu ta ki
38:08Ukrayna'daki ilk bölgeyi Kırım'ı Rusya işgal edene kadar 97'den 14'e kadar zaman o kadar hızlı
38:16değişiyor ve her şey öyle garip şekilde gidiyor ki dünya çok büyük bir tehlike altında Rusya
38:22Ukrayna savaşı her şeyi çok çok değiştirdi gerçekten bundan sonrası ne olacak bu kuzey
38:28Kuzey Kore boyutu Kore Uzakdoğu ona gösterilecek tepkiler NATO'nun atabileceği karşı adımlar ne
38:35bunlar Ukrayna toprağına ayak basarsa bir ara şey demişti Macron asker gönderelim oraya asker
38:42gönderelim çok tehlikeli olduğunu Amerikalılar söylemişlerdi karşı taraftan yabancı asker
38:46gelebilir o zaman tepkiler ne olur bilmiyorum ama dünya çok ters bir yere doğru gidiyor sadece
38:53dünya mı Türkiye'de enteresan şeyler oluyor Bahçeli'nin açıklamaları açılımları vesaire bu
38:59konuda izlemeye çalışıyorum Rus basında ilginç bir şey var mı diye olduğu zaman mutlaka sizle
39:04ilgileşeceğim çünkü olay belki de deniyor bazı çevrelerce Amerika Birleşik Devletleri'nin iktidara
39:11dayattığı şeyler olabilir onunla birlikte Rusya'nın etkisinin hem Türkiye'de hem Suriye'de
39:16azaltılması hedeflenebilir bütün bunlarla ilgili eğer Rus basını ya da bu Rusya'dan şu ya da bu
39:21şekilde açıklama analiz vesaire gelirse bunları aktaracağız ve tabii ki önümüzdeki hafta ABD
39:27seçimlerine bakacağız ABD seçimleri ve Rusya ABD seçimleri ve Ukrayna bunlara bakacağız ve haftanın
39:33gelişmelerine bakacağız bu haftalık bu kadar görüşmek üzere hoşça kalın abone ol