Türkiye BRICS’in “tarafsız” üyesi mi olacak?
Rusya’nın BDT ve BRICS kozları
Kısa kısa: Gürcistan ve Moldova’da seçim gerginliği
Savaş, sıradan Ruslar ve Ukraynalılar
T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.
Kısa kısa: Gürcistan ve Moldova’da seçim gerginliği
Savaş, sıradan Ruslar ve Ukraynalılar
T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Rusya'nın Bağımsız Devletler Topluluğu, Şangay İşbirliği Örgütü, BRİKS ve başka
00:19topluluklardaki başka örgütlerde ya da platformlarda artan bir rolü var.
00:24Bunu değişik biçimlerde kullanıyor.
00:27Kendi dış politikası için sadece ABD'ye, batıya karşı değil aslında Türkiye ve
00:33başka partner ülkelere, işbirliği yaptığı ülkelere karşı da bunu kullanıyor.
00:38Şimdi bu konuları biraz ele alacağız.
00:41Onun dışında Türkiye'nin BRİKS'e üye olma meselesi ne olacak?
00:45Çünkü çok yakında artık bir kazan zirvesi var.
00:48Tataristan'a gidecek Cumhurbaşkanı.
00:50Ve onun dışında biliyorsunuz yeni formatta kısa kısa şeylerimiz var, bölümlerimiz var.
00:57Haber, yorum nasıl isterseniz öyle deyin.
00:59Ve ardından sıradan Ruslar, sıradan Ukraynalılar açısından bu savaş ne anlama geliyor?
01:05Biraz da izlenimleri de aktaracağım.
01:07İzlenimler diyorum çünkü biliyorsunuz bir süredir seyahatlerim vardı ve Moskova,
01:14Petersburg izlenimlerim de oldu.
01:17Oradan ilginç bazı şeyler, ne diyelim, izlenimler aktarmak istiyorum.
01:23Çok daha fazlası var ama bir kısmını yazdım işte.
01:26Cumartesi günü yayınlanan yazıda.
01:28İzlenimlerle birlikte biraz nezle de getirdim orada.
01:31O biraz sesime yansıyor olabilir.
01:34Bu programa yapmamıza engel değil ama.
01:36Bu arada kısa videoları da yaptık yapacağız derken orada yaptık ilkini.
01:41Önce stüdyonun yoğunluğu, sonra benim seyahat derken onları yapacağız ama.
01:46Devam edeceğiz.
01:47Sizden de epeyce olumlu tepkiler geldi.
01:49Yani daha önceki soruma karşılık bir ay, bir buçuk ay kadar önce uzun formatta devam diyenler çoktu.
01:56Biz zaten bu formatı nispeten uzun formatı da 30-40 dakikaya indirelim dedik.
02:01Ve geçen hafta hiç fena değildi durumumuz.
02:04Şimdi kısa yayınları da ara sarı yapacağız.
02:06Geçen seferki, geçen salıya denk geldi ve seyahatte olduğum üç monu boş bırakmamak adına
02:12Petersburg'dan yapmıştık ve genel olarak olumlu tepkiler aldık.
02:16Dışarıdan yapmak, stüdyo dışından yapmak da iyi oluyor diyenleriniz var.
02:20Evet öyle oluyor ama onun tabi şartlarını bulabilmek, yaratabilmek bunlar da önemli.
02:27Bu arada 5 dakika video demiştiniz 6 buçuk diyenleriniz de var.
02:32Vallahi alemsiniz.
02:33Vallahi yani harika bir mizah gözünüz var.
02:36Eğer bu mizah olarak söylüyorsanız değilse eğer daha da enteresan bir durum.
02:40Yine harikasınız diyebileceğim şeyler.
02:44Alt alta gelen yorumlar yani YouTube'a bile baksanız görürsünüz.
02:47X kişisi Ukraynacı, Batıcı diyor.
02:51Hemen arkasından yani birkaç dakika sonra Y kişisi de işte Rusçu vs. diyor.
02:56Rusya'ya geldin şöyle konuştun böyle konuştun.
02:58Bunlar harika tabi.
02:59Yani tepkiler geliyor.
03:00Biz de daha çok o tepkilere cevap vereceğiz.
03:03Daha geçmişteki şeylere de cevap vermeye çalışıyorum ben.
03:07Ve önerilerinizi de göz önünde tutarak ilerlemeye çalışıyoruz.
03:12Diyelim ve hemen başlayalım konulara.
03:15Yani şimdi bağımsız devletler topluluğu BRICS ve benzeri yapılanmalar.
03:22Bunlar ne anlama geliyor?
03:23Önce ondan başlayalım.
03:31Eskiden Sovyetler Birliği vardı.
03:33Yani 17 devriminden sonra değişik aşamalar geçirse de Sovyetler Birliği diye bir şey vardı.
03:39Onun müttefikleri vardı.
03:41Doğu Avrupa ülkeleri ve başkaları sosyalist ülkeler grubu vardı.
03:45Sonra işte 80'lerin sonu değişik.
03:49Biz pek çok neden onların hepsine girersek bu program hiç de kısa olmaz.
03:54Ve 91'de Sovyetler Birliği yıkıldı.
03:56Şimdi bağımsız devletler topluluğu neydi?
03:58Sovyetler Birliği'nin yıkılmasına paralel olarak 3 cumhuriyetin lideri Rusya'nın, Belarus'un ve Ukrayna'nın liderleri o zamanlar bir araya gelebiliyorlardı.
04:08Rus ve Ukrayna liderler.
04:10Yani şu geçiş süreci, Sovyetlerin yıkılma süreci, ayrılma süreçleri, egemenlik süreçleri.
04:16Egemenlik diyorlardı o bağımsızlığını kazanma sürecinde 15 cumhuriyetin.
04:20Kansız geçsin yani mümkün olduğu kadar kansız geçsin.
04:24Onun için biz bağımsız devletler topluluğu diye bir ittifak kuralım.
04:27Ne kadar ittifak ne kadar platform bilemiyorum ama var tabii bunun bir tüzüğü var.
04:31Yani BRICS gibi falan değil daha ciddi bunu.
04:33Yapılandırdılar ama yani şimdi 15 tane Sovyet Cumhuriyeti vardı.
04:37Bunlardan 3 tanesini artık saymayalım.
04:3912 diyelim çünkü o 3'ü batılıydı.
04:42Zaten geç girdiler Sovyetler Birliği'ne ve çok da erken terk ettiler.
04:46İlk sarsıntılarla birlikte Baltık ülkeleri, Estonya, Letonya terk etmişlerdi.
04:53Geride kalan 12 devletin içinde buna pek ilgi göstermeyenler oldu.
04:57Gürcistan başından beri ilgi göstermedi.
05:00Türkmenistan var gibi yaptı ama hala da öyle pek ilgi göstermiyor.
05:04Gözlemciyim diyor, temsilci gönderiyor göndermiyor.
05:07Ve tabii son zamanlarda savaş nedeniyle Ukrayna da artık fiilen bu örgütün dışında kaldı.
05:13Yani 12 ülkede aslında 9 oldu ve Moldova da bu şeyden topluluktan çıkmak için girişimlerde bulundu.
05:20Tabii oradaki seçimler var oraya daha sonra geleceğiz.
05:23Şimdi bağımsız devletler topluluğunda böyle enteresan bir yapı var.
05:28Yani topluluğun bir daha çekirdek üyeleri var.
05:30Her zaman Rusya'nın yanında duran Belarus.
05:32Yanında duran ama zaman zaman eleştiren işte Kazakistan gibi Kırgızistan gibi ülkeler.
05:38Pek çok konuda Rusya ile de iyi ilişkiler kuran, kendi yolundan da giden Azerbaycan gibi,
05:43Ermenistan gibi daha sıkıntılı zamanlar yaşayan,
05:46belki Moldova'ya biraz daha yakın tepkiler gösteren vesaire bunlar var.
05:50Onun dışında da bazı yapılanmalar var.
05:52Şimdi önce şunu söyleyeyim.
05:55Son toplantısı bağımsız devletler topluluğunun şu fotoğrafta da gördüğünüz liderlerin katılımıyla yapılan son toplantısı geçenlerde oldu.
06:038'inde oldu.
06:04Ekim'in 8'i.
06:05Ekim'in 7'sinde ne vardı?
06:07Ekim'in 7'sinde önemli bir liderin doğum günü vardı.
06:10Putin'in doğum günü vardı, 72 yaşında Putin.
06:13Ve işte tesadüf gibi bir araya geliyorlar.
06:16Tabi ki bir organizasyon, Putin doğum günü bu liderlerle yani eski Sovyet Cumhuriyetlerinden kendisine yakın veya nispeten yakın aslında hepsi de çok yakın değil.
06:26Epey tepkili olanlar da var ama onlar da kırmıyorlar veya Rusya'ya bağımlılıkları veya ilişkilerinin düzeyi onları kutlamalara katılmaya itiyor.
06:36Ardından da bir gün sonra da işte BDT toplantısı yapılıyor.
06:39Yani Bağımsız Devletler Topluluğu.
06:41Bu seferki toplantıda aslında çok olağanüstü bir gündem yoktu.
06:45Yine terörizme, savaş, şey terörizmle mücadele, uyuşturucuyla, yolsuzluklarla vs. mücadele, barış konusu, savaş konusu da gündeme gelse de tabi biraz daha farklı, daha yüzeysel işlendi diyebilirim.
06:59Ukrayna konusunda çünkü farklı tutumlar var.
07:02Ve tabi ki ekonomik işbirliği meselesi, onun üzerinde çok sık duruyorlar.
07:06Şimdi buraya gelmişken Bağımsız Devletler Topluluğu üyelerinin bir kısmının katıldığı bazı şeyler var.
07:14Organizasyonlar var.
07:16Alt organizasyonda diyebilirsiniz bunlar.
07:18Tümüyle bağımsız değil ama farklı yapılanmalar var.
07:21Kiminde 3-4 üye, 5 üye, kimisinde 6-7 üye.
07:24Bir onlara bakalım ve Bağımsız Devletler Topluluğu üyelerinin çoğunluğunu oluşturduğu, bazen başka ülkelerin de katıldığı yapıya şöyle bir göz atmakta yarar var.
07:34Şöyle bir topladım aslında.
07:36Siz belki izleyebilirsiniz.
07:38Umarım okunabilir bir büyüklükte.
07:42Şimdi Bağımsız Devletler Topluluğu'nu dedik.
07:44Orada üye sayısını söyledik.
07:47En çok üye orada.
07:49Kollektif güvenlik anlaşması denilen yapı askeri bir yapı.
07:54Güvenlik sözünün geçmesinden de anlıyorsunuz.
07:56Orada Rusya, Belarus her zaman olduğu gibi bu ikili var.
08:00Kazakistan ve Kırgızistan da var orada.
08:02Onun dışında Tacekistan'ın ve Ermenistan'ın da olduğunu söyleyeyim.
08:05Ermenistan ayrılmak için bahane arıyor gibi.
08:08Bu NATO'ya karşılık falan demeyeyim.
08:11O kadar abartmayayım ama tabii bir güvenlik örgütü sonuç olarak.
08:14Şangay örgütünde de güvenlik şey var ama bu kadar değil.
08:17Burası güvenlikle ilgili.
08:19Onun dışında ekonomik konusunda bir şey var, yapı var.
08:23Avrasya Ekonomik Birliği diye.
08:25Avrasya Ekonomik Birliği'nde çok daha az üye var.
08:27Belki şeyden de izleyebiliyorsunuz.
08:29Yanımdaki tablodan.
08:31Oradaki ülkeler sadece Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Ermenistan.
08:36Yani orada da bazı ülkeler tekrarlanıyor.
08:40Şimdi onun dışında bu ülkelerin dışında Çin'in de ve başka ülkelerin de katıldığı önemli yapılanmalar var.
08:48Bir Şangay İşbirliği örgütü sık sık geçiyor.
08:50Rusya ve Çin oranın ağır basan ülkeleri.
08:53Belki de Çin ve Rusya diye Çin'i öne almak gerekebilir.
08:56Orada 10 üye var.
08:58Belarus da var Rusya ve Çin'in dışında.
09:00Kazakistan, Hindistan, Pakistan, İran, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan.
09:05Böyle bir yapılanma var.
09:07Dikkat edin BDT ülkelerinin bir kısmı burada yok.
09:09Epeyce önemli bir kısmı yok.
09:11Sonra BRICS var biliyorsunuz.
09:13BRICS'teki ülkeleri daha önce de defalarca saydık.
09:16Rusya ve Çin burada var.
09:18Çin ve Rusya istiyorsanız.
09:20Ve burada kuyruktaki ülkeler arasında Türkiye'nin yanında BDT ülkelerinden kim var?
09:25Azerbaycan var.
09:26Bakalım bu sefer ele alınacak mı?
09:28Belarus da öyle.
09:31Belarus aslında Rusya'nın olduğu her yerde olmaya çalışıyor.
09:36Belarus'un olamayacağı yer neresi?
09:38Karadeniz Ekonomik İşbirliği.
09:40Bu Türkiye'nin girişimi.
09:41Türkiye ve Rusya'nın başı çektiği bu yapıda da Karadeniz Ekonomik İşbirliği'nde epeyce üye var.
09:4713 tane üye var.
09:48Karadeniz civarındaki üyeler tabi ki Rusya, Türkiye diyelim.
09:52Onun dışında kimler var?
09:53Arnavutluk, Azerbaycan, Bulgaristan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Kuzey Makedonya, Romanya, Sırbistan, Ukrayna.
10:00Yani Ukrayna ile Rusya burada birlikte gibi sanki ama toplantılara kim katılıyor ayrı şey.
10:04Ve bir de Yunanistan'ı unutmayalım.
10:06Böyle 13 ülke.
10:07Böyle değişik yapılar var.
10:09Tabi şunu da sorabilirsiniz.
10:11Ya bu ülkelerin bir kısmı da Türkiye ile birlikte.
10:13Türk Devletleri Teşkilatı'nda.
10:14Bu da doğru.
10:15Orada da 5 tane asil üye var.
10:182 ya da 3.
10:19Niye ya da dediğimi söyleyeceğim.
10:21Gözlemci üye var.
10:23Şimdi Türk Devletleri Teşkilatı'nda Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan var.
10:30Türkmenistan oraya da fazla girmiyor.
10:32Türkmenistan hep böyle bağımsız konumda.
10:34Ben işte Orta Asya'nın İsviçre'si olacağım falan der zaman zaman.
10:38Gözlemci olarak da Macaristan var.
10:40Macaristan'ın Türk olduğunu vesaire keşfettik.
10:43Ve Türkmenistan, Macaristan var.
10:46Veya derken neyi kastediyordum ben?
10:48Türkiye'ye göre gözlemciler arasında KKTC de var.
10:52Ama bazı ülkelere göre yok.
10:54Mesela bilmiyorum Kazakistan sayıyor mu?
10:56Kendi ülkesinde yaptığı toplantıya KKTC'yi çağırmadı mesela.
11:01Böyle bir şey var.
11:02Dikkat ederseniz bazıları mesafeli duruyor.
11:04Bazıları hiç yok.
11:05Ukrayna gibi.
11:06Bazıları mesafeli.
11:07Türkmenistan gibi.
11:08Moldova gibi.
11:09Bazılarında hepsinde olmaya çalışıyor.
11:11Belarus gibi.
11:12Özellikle Belarus.
11:13Zaten Belarus ile Rusya'nın da bir ortak devlet kurma projesi var ama.
11:17Girmeyeceğim çünkü 10 yıllardır süren bir proje.
11:20Yani her zaman vardı.
11:22Lukaşenko zaten 30 yıldır başta olduğu için.
11:24Yeltsin ile başladı.
11:26Şimdi sürüyor ama ortak devletin yaratılması konusu biraz zor.
11:30Şunu eklemek istiyorum burada.
11:32Savaşın başlamasından sonra.
11:35Aslına bakarsanız 2014'ten sonra, Kırım'ın işgalinden sonra böyle bir şey olmuştu ama.
11:40Özellikle son 2,5 yıl aşkın süre içinde.
11:45Eski Sovyet Cumhuriyetleri ve Rusya'ya nispeten yakın duranlar.
11:49Bu saydığım ittifaklarda yer alanlar.
11:51Ya da platformlarda.
11:53Biraz daha korkmuşa benziyor Rusya ile ilişkileri.
11:56Hem aksatmak istemiyorlar.
11:58Toplantılara katılıyorlar.
11:59Pek çok açıklamada birlikteler.
12:01Bazen Putin'i kollayan açıklamalar yapıyorlar.
12:04Ama bazen de mesafeli duruyorlar.
12:06Ukrayna konusunda mesafeli.
12:08Ukrayna içinde Rusya'nın kendi cumhuriyeti ilan ettiği.
12:14Yani işgal ve ilhak ettiği yerlerde farklı tutum alıyorlar.
12:18Hatırlayın yaklaşık 2,5 yıl önce.
12:22Kazak lider Tokayev biz bunları tanımayız dedi.
12:25Putin'in yanında dedi.
12:26Yani bu türden çelişkileri de var.
12:28Ve biraz korku da artmış durumda.
12:30Onun için Rusya bu politikasıyla en yakın cumhuriyetleri.
12:35Rusya'nın değişiğiyle yakın sınır ötesi.
12:39Yakın, uzağı var.
12:40Eskiden Sovyetler Birliği'nin dışında kalan bütün ülkeler.
12:44Ki onlar arasında dost var, düşman var biliyorsunuz.
12:47Sovyet ve ardından da Rus dış politikasına bana benzer kavramlar var.
12:52Türkiye örneğin.
12:53Dış politikada uzak ülkelerden biri ama düşman olmayan.
12:57Yani dost demiyorlar.
12:58Düşman olmayan ülkeler arasında da yer alıyor.
13:01Bütün batılı ülkeler dost olmayan.
13:03Düşman demiyorlar.
13:04Dost olmayan ülkeler içinde böyle kategoriler var.
13:07Ve bu ittifak politikasıyla Rusya kendini güçlendirmeye çalışıyor.
13:12Bir taraftan BRICS, Şangay, BDT ülkeleriyle işbirliği ne kadar iyi gidiyor derseniz çok emin değilim.
13:17Pek çok karar alınıyor.
13:18Bir kısmı yapılıyor.
13:19Önemli bir kısmı yerine getirilmiyor.
13:21Ama bütün bunlar önemli araçlar.
13:23Şimdi son toplantıda ilginç bir şey oldu.
13:26Pek fazla değinilmedi, açılmadı, genişletilmedi.
13:29Ama Tokayev dedi ki bundan sonra bağımsız devletler topluyor.
13:33Yani BDT'nin yanı sıra BDT artı olsun.
13:36İşte o artı ne olacak?
13:38Yani BDT artının artısı içinde Çin olabilir mi?
13:41Çok büyük bir lokma.
13:42Türkiye olabilir mi?
13:43Türkiye her yere girmek istiyor.
13:45Bunu herhalde önümüzdeki dönemde göreceğiz.
13:47Çünkü Putin bu şeyi, Tokayev'in bu önerisini alıntıladı ama açmadı.
13:52Bakalım bu parantez nasıl açılacak diyelim.
13:55Ve birinci maddeyi böyle bitirelim.
13:57Biraz savaşa bakalım ama ağırlıkta yaklaşan BRICS'in durumunu bir gözden geçirelim.
14:09BRICS toplantısına hazırlanıyor.
14:11Rusya başta olmak üzere pek çok ülke ama o arada da savaş.
14:16Hiç öyle toplantı falan veya barış görüşmeleri olur mu olmaz mı?
14:20Amerikan seçimlerinden sonra şuraya mı gideriz, buraya mı gideriz?
14:23Bunlara hiç bakmadan savaş devam ediyor.
14:25Zaten en ufak bir barış ya da ateşkes yolunda en ufak bir adım.
14:31Doğrusunu isterseniz ben göremiyorum.
14:33Onun için bir iyimserlik de taşımıyorum.
14:35Ve yakında şey olabilir, barış görüşmeleri olabilir.
14:38Dur bakalım Amerikan seçiminden hemen sonra falan diyenlere de biraz şaşırıyorum.
14:42Evet Amerikan seçimlerinden sonra kim başa gelecek, ne planı koyacak ortaya onlara bakacağız.
14:47Ama görüntü seçimlerden sonra da öyle barış kolay kolay görünmüyor.
14:52Zaten iki tarafta korkunç bir şekilde karşı tarafı mümkün olduğu kadar toprak kaybına uğratmaya çalışıyor.
14:59Ama şunu da söylememiz lazım.
15:01Ukrayna açısından durum hiç hiç açıcı değil.
15:04Yani pek çok yeri, küçük küçük yerler, köyler, küçük bölgeler en son Mikhailovka kaybediyor.
15:11Ama baya baya zorlanıyor Ukrayna ve Rusya yavaş yavaş da olsa ilerliyor.
15:16Ayrıca Ukrayna'nın 6 Ağustos'tan beri elinde tuttuğu Kurs toplam bölgesindeki kent ve bölge, vilayet.
15:24Oradaki elinde tuttuğu alanda epeyce bir azalıyor.
15:28Çünkü Rusya bir taraftan ataklarla orayı da geri almaya çalışıyor.
15:32Yani Rusya'nın ilerlediğini ve Ukrayna'nın, Ukrayna ordusunun kötü olduğunu, kötü durumda olduğunu sadece biz değil Batı da saptıyor.
15:41Batı New York Times'de en son böyle bir şey vardı.
15:44Ukrayna ordusunun Kurs'taki durumu çok ciddi, çok olumsuz diye veriyorlardı.
15:50Hem Batı'da hem de bazı Ukraynalı muhalif kesimler arasında ya bir barış görüşmesi olmazsa, farklı bir gelişme,
15:58farklı bir gelişme olmazsa ki bu farkın içinde şu da olabilir.
16:01Uzun menzilli füzeler, Batı'nın izniyle Rusya'nın diğer bölgelerinde kullanılır mı?
16:05İzin vermiyorlar ya da verdiler, belli bir zaman limiti koydular bilemiyoruz.
16:09Ama şu anda iş böyle giderse 3-4 ay içinde Ukrayna yenilebilir diyenler de var.
16:17Bir başka grup buna şunu da ekliyor.
16:19Batı'nın bütün derdi özellikle başta ABD olmak üzere İsrail, İsrail'e destek.
16:25Dolayısıyla Ukrayna artık çok gerilerde kaldı vesaire diyenler de var.
16:29Evet gidiş öyle gibi görünüyor ama şu soruyu da ortaya atmadan edemeyeceğim.
16:34Ukrayna yenilirse ne olur?
16:36Ukrayna yenilirse Batı da yenilmiş olur.
16:40Dolayısıyla bu çok kolay.
16:42Aa evet tabii öyle olacak kaç ay içinde olay bitecek demek de bu konuda kolay değil.
16:48Şu ya da bu şekilde biraz esnek konuşmaya çalışıyorum.
16:52Şu ya da bu şekilde bu işin beraberlikle bitmesi lazım.
16:56Beraberlik derken öyle bir beraberlik olacak ki bu Ukrayna kendi artılarını galibiyet sayacak,
17:03Rusya da kendi artılarını galibiyet sayacak özellikle de aldığı toprakları.
17:07Ama bana kalırsa eğer Zelenski yönetimini kendi istediği yönetimle değiştiremezse Kremlin tam anlamıyla rahatlamayacak.
17:15Yani Kremlin'in hedefi toprak almak değil diye düşünüyorum ben.
17:19Dünyanın en büyük ülkesi Rusya ya.
17:21En büyük ülkesi biraz daha toprak aldı vesaire.
17:24Yani neye yarar?
17:25Esas olarak Kiev yönetimini değiştirmek istiyor Putin diye düşünüyorum.
17:30Onun için savaş böyle bir bir tür şu ya da bu dengeyle bir tür beraberlikle bitebilir.
17:36Ama burada da bir not getireceğim izninizle.
17:39O beraberlik de veya bir barış ortamı veya ateş test diyelim ortamı olursa da
17:45onun ben yıllar yıla yılı süreceğinden emin değilim.
17:50Birkaç ay bir yıl iki yıl birkaç yıl bilemiyorum belli bir süre sonra bu savaş tekrar başlayabilir.
17:59Kimilerine göre beş yıl on yıl sonra bile başlayabilir.
18:02Ve eninde sonunda Rusya ile NATO'nun blok olarak NATO'nun karşı karşıya geleceği ortam da ortaya çıkabilir.
18:11NATO olarak girer mi yoksa sadece Ukrayna daha sonradan gider mi?
18:15Rusya ile savaşa başlar mı?
18:17Türkiye bu işin bir tarafı olur mu?
18:19Barış ara buluculuk derken NATO üyesi olmasından dolayı bunları da geçmişte işledik biliyorsunuz.
18:24Ama bütün bunlar kritik.
18:26Ateşkes olur ise eğer ki şu anda görünmüyor tekrar ediyorum.
18:30Ateşkes belli bir süre içinde olabilir.
18:32Ondan sonra da çok farklı yerlere gidebiliriz.
18:35Evet Rusya bu arada savaşta adım adım çok yavaş da olsa büyük kayıplar da verse ilerlerken
18:41diğer taraftan diplomasi cephesinde de artılar ekliyor bagajına ve bu arada diplomasini kullanırken de
18:50özellikle ABD başta olmak üzere batı karşıtlarını organize etmeye çalışıyor.
18:55Ve bu doğrultuda küresel güney denilen kavrama sahip çıkıyor.
18:59Rusya, Çin ve başkaları.
19:01BRICS de bunun önemli araçlarından biri biliyorsunuz.
19:04Rusya ile Çin'in dışında Brezilya'sı var, Güney Afrika'sı var, diğer ülkeler var,
19:10Hindistan'ı var ve daha sonra katılan ülkeler var ve katılmak için denilene göre sırada bekleyen
19:1520-30 bazılarına göre hatta 40 ülke var ve bunların arasında Türkiye'nin de adı geçti biliyorsunuz.
19:21Türkiye'nin oraya başvurduğunu Türkiye'ye açıklamadı da Rusya açıkladı.
19:25Putin'in dış politika danışmanı Yuri Ushakov açıkladı.
19:28Tıpkı Rusların ikili bazı görüşmeleri açıklaması gibi böyle bazı gelişmeleri,
19:33uluslararası Türkiye ile ilgili gelişmeleri biz Ankara'dan değil Moskova'dan duymaya başladık.
19:38Geçen programlarda bunları birkaç kez vurgulamıştım.
19:41Şimdi ne olacak BRICS hazırlığı yapılırken neler gündemde onu söyleyeyim.
19:48Şu sıralarda ne olacaktı biliyorsunuz NATO ülkeleri bir araya gelecekti.
19:54Bu bir arada geliş 12 Ekim'de Rammstein hava üstünde olacaktı ama o toplantı olmadı dağıldı.
20:01Yani dağıldı çünkü patron gelmedi.
20:03Patron kim? NATO'nun patronu ya da anti Rus, Ukrayna cephesinin patronu kim?
20:09ABD tabii ki Biden. Biden de gelemezdi, gelemedi çünkü ABD'yi derinden etkileyen kasırga var.
20:17Dolayısıyla o olmayınca bu toplantı iptal oldu fiilen, eridi bu birikimler, bu toplantı hazırlıkları.
20:24Zelenski de o arada Avrupa'yı gezip bu barış planı, zafer planı neyse onu anlatmaya çalıştı ama büyük başarı kazandığını söyleyemem.
20:34Şimdi Rusya'nın bugünlerde yeni bir küresel finans sistemi kuracağız diyerek öne çıkardığı kuruluş.
20:45Kuruluş mu acaba kuruluş?
20:47BRICS platform aslında ben geçen seferlerde söylemiştim.
20:52Bir kuruluş olarak bir örgüt olarak lans ediliyor ama internet sitesi yok, tüzüğü yok, sert bir yapısı yok.
20:59Bu platform giderek ve hızla genişliyor.
21:04Yani internet sitesi şusu busu yok diyerek önemsemezlik yapamayız.
21:08Hızla genişleyen ve küresel güneyi birleştiren bir yapı haline geldi.
21:13Her ne kadar üyeleri arasında çok farklı görüşler varsa da bazıları birbirini yavaş yavaş yese de bu kuruluşun yarın ne olacağı belli değil.
21:22Ama bugün böyle bir genişleme, genişleme de nasıl diyelim bir şişmanlama şeyi süreci içinde BRICS.
21:29Bu süreç içinde geçmiş aylarda Lavrov Rusya Dışişleri Bakanı biz dedi artık yakında üye falan almayacağız.
21:38Bir süre sonra bunu unuttuk neredeyse ve daha sonra Eylül ayının başlarında Uşakov,
21:45Türkiye ile ilgili açıklamalarıyla öne çıkan Rus danışmanı Uşakov dedi ki Türkiye başvurdu bize.
21:50Türkiye'den ses çıkmazken Türkiye başvurdu dedi ve tam üye olmak istiyor.
21:55Şimdi o zaman bizdeki yayınlar hatta Rusya'daki yayınlarda Türkiye yakında başvuracak batıya karşı vs.
22:01Bizimkiler Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın ağzından ya yok biz batıya karşı falan değil diye başladılar.
22:07Hatırlayın Hakan Fidan'ın Çin gezisini, Rusya gezisini Putin ile görüştüğü gezi ve ardından bundan kısa bir süre önce
22:17Ağabey bizi alsaydı biz buralara girmezdik dedi demek ki bir şeylere de karşı düşünülüyor.
22:22Ve özellikle de ekonomik platform olarak bir alternatif arayışının bir parçası.
22:26Türkiye Rusya ve diğer ülkelere ne kadar umut bağlıyor BRICS içinde bilemiyorum.
22:30Çin'e ciddi bir umut bağladığı ortada ama Çin'de yaptırımlardan payını alıyor.
22:36Tüm bunlar ne kadar hesaplanabiliyor bunları bilmiyorum ama şimdi dananın kuyruğu kopar mı kopmaz mı bilmiyorum.
22:42Ama BRICS'in zirvesi şu anda gündemde olan zirvesi Tataristan'da Tataristan'ın başkenti Kazan'da yapılacak.
22:50Ya bu arada hala Tataristan nerede Rusya ile ilişkisinde falan gibi sorular soruluyor.
22:56Bunları hala bilmeyenler ilgi göstermeyenler öğrenmeyenler var.
23:00Tataristan tıpkı Dağıstan gibi Çeçenistan gibi Rusya'nın özerk cumhuriyetlerinden biri.
23:07Hatta bizim bazı gazetelerde de daha önceden de olmuştu.
23:09Şimdi bazen bu tür şeyler oluyor.
23:11Uçağımız Moskova'dan Rusya'dan kalktı ve Tataristan'a gitti falan diyen çok gelişmiş kültürlü Türk gazetecileri de var.
23:18Bunlar da enteresan.
23:19Böyle Tataristan'da Rusya'nın ev sahipliğinde 22, 23, 24 Ekim'de yani çok yakında böyle bir zirve olacak.
23:29Ve bu zirve içinde Erdoğan'la Putin de 23'ünde baş başa bir görüşme yapacak.
23:34Bakalım ne çıkacak?
23:35Ve o toplantıda Lavrov'un dediği eğer doğruysa Türkiye'yi üye almayacaklar.
23:41Ama başka bir formül var mı?
23:43Alacaklar mı?
23:44Sürpriz mi olacak?
23:45Sonuç olarak kararı Putin veriyor.
23:47Xi veriyor.
23:48Çin ve Rusya veriyor büyük ölçüde.
23:50Ama tabii ki Hindistan'ın bir rezervi olabilir mi?
23:53Ya da başka şeyler bilemiyoruz.
23:55Bir de aday üye değilse bile bir partner üye diye bir statü ondan bahsediyorlar.
24:00Böyle bir şey mi olacak?
24:01Ya da Erdoğan'ın eline işte çam sakızı, çoban armağanı, işte size bir takvim, şu kadar takvim içinde biz sizi alacağız falan gibi şeyler.
24:09Dediğim gibi bir tüzüğü, bir sert kuralları yok ama Lavrov'un özellikle Ukrayna Savaşı'ndan dem vurarak
24:16ya buranın da belli bir şeyi vardır, anlayışı vardır yani dünyanın siyasi gidişle falan demesi bir tür zorlama.
24:22Yani Ukrayna Savaşı'nda belli bir tutum alınıyor.
24:24E Türkiye ortada.
24:26Hindistan her şeye karşın mesafeli durmaya çalışıyor.
24:29Rusya her ne kadar batı giderek sıkıştırsa da teknoloji alanında özellikle Rusya'yı çok destekliyorsunuz diye.
24:35Brezilya batıyla ilişkileri onun da Hindistan gibi önemli, Güney Afrika önemli vesaire.
24:40Bakalım nereye doğru gidiş olacak ve Lavrov'un diğer ülkeler tarafından desteklediğini çok net görmediğim o çıkışı burada bir yankı bulacak mı?
24:49Ama bütün bunları yakın zamanda göreceğiz, bakacağız.
24:53Bu Türkiye'nin katılımı nasıl yankılanacak konusunda Rus basınında çıkan da ilginç şeyler oldu.
24:59Bir tanesini vereyim burada çok kısa vereyim.
25:01Gazete Rudi'ye internette Rusya Kremlin'e yakın bir şey, internet sitesi var.
25:07Büyük bir şey bu.
25:08Basından bölümümüzde telafi birazcık ediyoruz böyle zaman zaman.
25:12Orada diyor ki Türkiye BRICS'e üye olacak ama BRICS'in böyle tarafsız şeyi olacak.
25:18Dengel politikası izleyen üyesi olacak.
25:21İlginç değil mi?
25:22Burada bazı uzmanların görüşleriyle veriliyor.
25:24Türk uzmanları da bunların içinde ve ABD BRICS üyeleriyle arasında zaten ticaret var bunu sürdürüyor diyor.
25:32Sanki ABD'nin göstereceği tepkinin de çok fazla olmayacak ki ben de çok şiddetli tepki gösterdiğini düşünmüyorum, görmüyorum.
25:39Onu bazı kesimler çok abartıyor ama yani dünyanın sonu değil.
25:44Türkiye Şan Kayış Birliği örgütüne bir şekilde adım attı.
25:47En gevşek statüyle bile olsa.
25:49O da çok fazla dünyayı değiştirmedi açıkçası.
25:53Ve böyle bir şeyi Türkiye'nin kullanacağı ama batının göstereceği tepkide belki AB Gümrük Birliği bir takım ek Türkiye'ye karşı bir takım ek kurallar getirebilir türünden bir şey var.
26:06Yorum var burada.
26:08Gazete Ruh'un aktardığı.
26:11Şimdi son olarak bu bölümü bitirirken Türkiye basınından da dış politika ile ilgili CHP'nin önemli ismi Genel Başkan Yardımcısı ve Gölge Dışişleri Bakanı İlhan Uzgel'in duvarda verdiği bir demeçten de kısa bir bölümde almak istiyorum.
26:26Hani çok CHP'nin eleştirilen, tartışılan hani biz içeride muhalefet dışarıda Türkiye partilerisiyiz gibi Özgür Özel'in özellikle dillendirdiği şey vardı.
26:37İlhan Uzgel bu konuda biz dışarıda Erdoğan eleştirisi yapmıyoruz zaten bizim görüşümüz biliniyor buna gerek de yok diyor ama hatalarını da savunmuyoruz diyor.
26:47Türkiye'nin İsrail Ortadoğu politikasını geniş bir şekilde eleştirmiş sorulara cevap verirken ve bu arada Suriye konusunun üzerinde de epeyce duruyor ve Putin'in Erdoğan'ın Esad'la görüşmesi inisiyatifinin Putin'den geldiğini söylüyor.
27:02Ve Suriye konusu Türkiye dış politika tarihinin en karmaşık sorunudur diye de bir saptaması var.
27:09Yine CHP'nin çeşitli konulardaki dış politika yaklaşımlarını da ele alan açıklamaları var diyelim.
27:17Bu bölümde hatta burada yani şu sınırlar içinde bitirip kısa kısa dediğimiz o yeni bölümümüzde 8-9 haberi kısaca size aktaralım.
27:32İki ülke seçimlere hazırlanıyor ama ne o ne hazırlık yani içeride sanki savaş çıkacak iç savaş çıkacak gibi birinci kısa haberimiz Gürcistan.
27:46Gürcistan'da seçimler iktidardaki 12 yıldır iktidardaki Gürcü rüyası adını taşıyan partinin egemenliğini sarsacak mı onu iktidardan düşürebilecek mi?
27:5826 Ekim'de 150 üyeli parlamento seçilecek, yenilenecek.
28:03Aslına bakarsanız ilginç bir şey izlemeye çalışıyorum.
28:05Anketlere falan bakınca Rusya karşıtı Batı yanlısı falan bayağı güçlü çıkıyor.
28:10Özellikle de bunlar Gürcü iktidarının son zamanlarda işte LGBT karşıtı ya da ne bileyim bu Rusya'dan da esenlendiği söylenen yabancı ajan yasası vs.
28:20Bunlara karşı tepki, mitingler, şunlar bunlar öyle görünüyor ama iktidar da gayet rahat gidiyor.
28:25Şu anda iktidarın önemli isimlerini görüyorsunuz.
28:28Ortada Gürcistan'ın patronu desem ayıp olur mu bilmiyorum.
28:31İvan Eşvili o zengin ve aynı zamanda partinin de kurucusu 12 yıllık iktidarın da esas mimarı geriden belki şu anda yürüten.
28:40Gürcistan Başbakanı uzun saçlı Koba Hidze, Iraklı Koba Hidze sağda.
28:46Diğeri de yine önemli yetkililerden Gürcistan Rüyası Partisi'nin yöneticisi Garebaşvili.
28:52Şimdi burada muhalefet %5 barajını da düşünerek kendi arasında bir ittifaka girdi.
28:59Bir dörtlü koalisyon oluşturdu.
29:01Bakalım çok yakında göreceğiz.
29:03Gürcistan böyle.
29:04Moldova'da da aynı gerginlik var.
29:06Moldova'da da Batı yanlısı devlet başkanı Bayan Sandu.
29:14Bunun şu anda önde gittiği %35-36 civarında tahminlere göre ve anketlere göre önde gittiği ve kendisi en yakın rakibine 8-10 puan fark attığı söyleniyor.
29:26Ama durum belli değil.
29:28Çünkü orada Batı karşıtları da bazı şeylere göre yorumculara göre yarı yarıya gibi görünüyor.
29:33Orada da 20 Ekim'de Cumhurbaşkanlığı seçimleri var ve 11 aday var.
29:37Bakalım Sandu kazanabilecek mi?
29:39İlk turda kazanması zor görünüyor.
29:41Bakalım daha sonraki tur ve orada Rus yanlısı Sosyalist Parti'nin desteklediği eski savcı var Alexander Stoyanoglu onun bir şansı olacak mı?
29:52Bir de ayrıca aynı tarihte 20 Ekim'de bir de AB üyeliğinin ortada olduğu bir anayasa değişikliği var.
29:59Burada da evet hayır oyları bakalım ne kullanılacak ama orada da anketler şu anda halkın yaklaşık 3'te 2'sinin %63'ünün AB'ye katılımını destekliyor.
30:07Yani çok karmaşık bir tablo.
30:09Bakalım oradan ne çıkacak bu arada iktidardan temsilcilerde.
30:12Rusya iç işlerimize karışıyor darbe planlıyor falan şeyleri var.
30:17Bu kısa süre içinde bakalım neler göreceğiz.
30:19Şimdi bu kısa kısalarda da diğer bölümlerde olduğu gibi çok fazla politika koyuyorsun biraz daha rahat şeyleri yap diyenleriniz var.
30:27Peki biraz daha rahat konuları geçelim.
30:29Rahat ama yine siyasetin içinde olacak çoğu en azından.
30:33Erdoğan'ın Putin'i doğum gününde kutladığını biliyoruz.
30:37Telefon açtığını biliyoruz.
30:38Bir de hediye gönderdiğini biliyorduk ama bu hediyeyi öğrenememiştik hala tam öğrenemedik.
30:43Göremedik de daha sonra yine Uşakov hep bize çalışıyor.
30:47Yani Türk gazetecilerinin öğrenemediği şeyleri ve Türkiye yetkilileriniz resmi yetkililerinin açıklamadığı şeyleri.
30:52Dedi ki değerli bir vazo.
30:54Değerli derken daha önce de şunu duymuştuk.
30:563000 rubleye kadar şeyler yani daha doğal görülüyor şeyde Rusya'da.
31:01Yani alıp koyabilirsiniz evinize de koyabilirsiniz.
31:043000 ruble ki 30-35 dolar falan onun kayıtlara geçmesi lazım falan.
31:09Bu 3000 rubleden zaten biz öyle şey yapamayız ki ucuz bir şey itibardan taviz vermeyiz.
31:15Ucuz bir şey zaten olmaz.
31:17Yani Rusya ile gerginleşen ilişkileri böyle telafi ediyoruz.
31:21Bakın geçmişte bir tarihte Putin bizim reise sadece dondurma ısmarlamıştı.
31:26Biz değerli bir vazo acaba kaç para?
31:30Bir başka haber.
31:32Rusya'nın trenleri hızlı trenleri var.
31:34Bir kere Rusya'nın en çok kullanılan tren yolu hattı ki tren yolları çok yaygındır.
31:40Rusya'da bayağı da gelişkindir.
31:42Türkiye'nin o komünizm gibi olmaz yapmayız diye o geçmiş yıllarda yapmadığı şeyler.
31:47Tren yolları çok geçmişten beri gelişkindir.
31:51En çok kullanılan da ilk iki büyük kent arasında Moskova ile Petersburg arasındadır.
31:55Orada benim de çok sevdiğim ve hep kullandığım bu sefer de gittim geldim arasında Sapsan.
32:00Sapsan ne demek?
32:01Alaca Şahin anlamına geliyor.
32:03Sapsan'da günde 8-10 seferi var.
32:07Binince 3.5-4 saat falan gidiyorsunuz.
32:104 saat 4-10 vesaire.
32:12Bayağı rahat çok hızlı.
32:13Şimdi yeni bir şey açıkladılar.
32:15İki katlı trenler Avrora adıyla.
32:17O da biraz daha ucuz olacakmış da.
32:195 bin ruble civarı.
32:21Pardon 5 saat civarı sürecekmiş ve 2 bin-2 bin 500 ruble civarı.
32:26Ama esas haber 2028'de yani birkaç yıl sonra 2 saatte 2 saat 15 dakikada iki kenti birbirine bağlayacak olan
32:34ve hızı 350-400 kilometreye çıkacak olan yeni trenlerin hazırlandığı imiş.
32:40Böyle bir şey.
32:41Yine kullandım dediğim gibi çok keyifli.
32:43Camdan izliyorsunuz.
32:45Rusya'yı izliyorsunuz.
32:46Gayet hızlı gayet keyifli bir şekilde.
32:49Bazen soğuk yerler vardı.
32:51Yeşil sarı harika bir şeydi.
32:54Ama ben döndükten sonra Rusya'da kar başlamış.
32:57Dün başlamış.
32:58Onu da kısa bir haber olarak aldım zaten.
33:01Pek çok Moskova'da bulunan arkadaşlar da bunu haber yaptı.
33:04Evet Moskova'da kar yağışı başladı.
33:06Dün başladı.
33:07Daha önce de böyle eksi 1 eksi 2 falan oldu oluyordu.
33:10Ama şimdi kar yağışı ve soğuklar artık merhaba demiş.
33:14Ben de kar başlamadan nezleyi oradan kaptım.
33:18Umarım çok kısa bir süre içinde bunu atlatırım.
33:20Türkiye'ye geçelim ama Rusya ile bağlantıyla geçelim.
33:23Antalya Rusların açık ara gözdesi.
33:26Ruslar başka ülkeleri de denediler falan ama ilk sevdikleri 90'lı yıllardan sonra
33:31ilk sevdikleri hatta bir ara Türkiye'den ayrı bir ülke gibi algıladıkları Antalya.
33:37Şu anda çok iyi biliyorlar.
33:38Pek çoğu benden iyi biliyor ve şu anda Antalya bu yıl içinde popüleritesini
33:43%17'den fazla 17.2 artırmış.
33:46Bu ne demek?
33:47Talepler artıyor.
33:48Rusya'dan oraya gitme turist olarak oraya gitme talepleri artıyor.
33:51Ve bu yılın ilk 9 ayında Rusya'dan Antalya'ya 3,2 yani 3 milyon 200 bin civarında turist gitmiş.
33:59Genel olarak Rusya zaten Türkiye'nin şimdi sadece Antalya değil.
34:02Genelde de Rusya birinci sırada tekrar.
34:05Yedinci sırada küçük haberimiz önemli.
34:09Rusların çok önemli bir gazetecisi var.
34:1290 yaşını geçti.
34:14Vladimir Pozner.
34:16Görüyorsunuz sağda soldakini zaten tanıyorsunuz.
34:19Orhan Pamuk.
34:20Türkiye'ye geldi aylar önce geldi.
34:23Onun rehberliğini yardımcılığını yapan benim arkadaşım birlikte kitap yazdığımız
34:29Olga Haldız onu benimle tanıştırdı ve benimle de söyleşi yaptı.
34:33Pek çok kişiyle de yaptı.
34:35Zülfü Livaneli de var.
34:36Orhan Pamuk da var.
34:37Başkaları da var.
34:38Ve Türkiye Defteri diye bir dizi yaptı ve bu dizi Rusya'nın en çok seyredilen kanalı
34:45birinci kanalda yayınlanmaya başladı.
34:48Yani böyle Türkiye'yi geniş boyutlarıyla ekonomisi, kültürü, sosyal yapısı, Atatürk'e yaklaşım vs.
34:56bunlarla veren Rusya'da 8 bölümlü çok önemli bir şey başladı.
35:00Bu Türkiye açısından, Türk-Rus ilişkileri açısından da önemli.
35:03Pozner'in önemli bir gazetecinin bunu konu alarak bir belgesel yapması.
35:098. sırada beni etkileyen bir şeyden bahsedeceğim.
35:13Bulgakov benim en sevdiğim yazarlardan biridir.
35:17Mihail Bulgakov.
35:19Bulgakov'un işte Köpek Kalbi gibi, Usta ve Margarita gibi önemli yapıtları vardır.
35:28Usta ve Margarita defalarca tiyatroya aktarıldı, sinemaya aktarıldı falan.
35:32Ve şu anda yeni film bu yılın başında gösterime giren ve bir tarihte benim ilk sergilendiği sırada
35:37tesadüfen Rusya'dayım. Orada seyrettiğim film.
35:40Şimdi bir de Türkiye'de seyrettim.
35:42Rusça film ama altyazısı Türkçe ve pek çok Rus'ta gidiyor.
35:45Rusları da çok gördüm orada.
35:47Bu film çok ilginç.
35:49Eğer gitmediyseniz, eğer meraklıysanız gidin görün derim.
35:53Zor bir film biraz. Çok kolay değil.
35:55Tartışmalı yönleri var. Çok eleştiren yönleri var ama çok enteresan yönleri de var ve çok tartışmalı.
36:00Bugünkü cübriyetteydi sanırım. Bununla ilgili bir yazı var.
36:03Onu da okumanızı tavsiye ederim.
36:05Orada yasaklandı diyor ama Rus kaynaklara baktım.
36:07Yasaklanması hep talep ediliyor.
36:09Yani Ruslarda bazı şeyler, iktidar yandaşı ya bu bize Stalin falan filan diyerek aslında Putin'e laf atıyor.
36:15Bu sansürdür, şudur budur.
36:17Bunlardan bahsederek bugünkü Rusyayı eleştirmeye çalışıyor.
36:19Yasaklansın. Zaten bu filmi yapan adam da şey Mikhail Loşak'ta zaten savaşta Ukrayna'yı destekledi falan diyenler var ama
36:27her neyse onu bırakalım bir kenara.
36:29Film enteresan bir film. Eleştirilecek yönleri olsa da tavsiye ederim.
36:33Ve son sırada ilginç görüntülerin eşliğinde Rusya'nın en ünlü spikeri Yekaterina Andreeva.
36:42Bu Putin'ci ve önemli bir şey.
36:44Bakın haberleri sunarken hop koltuğu kırılıyor.
36:49Yani her şey olabiliyor.
36:51Tabi o da çok tecrübeli birisi.
36:54Sadece Putin'in sevmesiyle onun sevdiği bir spiker olmasıyla değil çok tecrübeli olmasıyla da tanınıyor.
37:00Böyledir bazen yani canlı yayında özellikle bir şeylerle karşılaşır spikerler ve ne yapacağını şaşırabilir.
37:07İşte bazen Türkiye'de de gördük bunu.
37:09Kapatılan kanallar, polisin bastığı kanallar ya da bir doğa olayı vs.
37:13Onu nasıl canlı yayında kim nasıl karşılayacak?
37:16Tabi ki bu her zaman önemli.
37:18Bu arada İstanbul'da şu anda bir deprem oluyormuş ama T24 çalışanlar hiçbir şeyden korkmaz.
37:26Biz yayına devam ediyoruz.
37:27Şimdi sırada savaş ve sıradan Rusların, Ukraynalıların tepkisi var.
37:31Deprem yok.
37:38Evet birazcık savaştan bahsettim.
37:40Barış masasına oturulsun diyenler artıyor.
37:42Bir anket yapıldı.
37:43Rusya'da yapıldı.
37:44Aşağı yukarı %49 falan yani yarısı katılsın yani masaya oturulsun barış görüşmeleri başlansın deniyormuş ama
37:52son yazımda da cumartesi bahsettiğim gibi bundan çok şüphelenenler var.
37:56Yani Rusların büyük bölümü Putin ne derse onu demeye hazır gibi görünüyor.
38:00En azından böyle bir görüntü var.
38:02Ukraynalı da yavaş yavaş eski anketlere göre barış için görüşmeler olsun diyenler çoğalıyor ama
38:08hala çoğunluk Zelenski'nin dediği gibi toprak vermeyiz vs. bu görüşleri savunuyor.
38:14Zaten toprak verilirse bir anlaşma olursa ki bu çok muhtemel yani birkaç ay içinde olur.
38:21Bu birkaç yıl içinde olur.
38:22Böyle bir şey Zelenski'yi de koltuğundan edebilir.
38:25Onun yerine ABD İngiltere ikilisi başta olmak üzere birileri başka birisini getirebilirler.
38:30Eski askeri komutan Zalus'unu ya da bir başkası.
38:33Her neyse ama Rusların da özellikle Ukraynalıların da savaştan çok yorulduğu ortada.
38:40Yoruldular.
38:41İnsanlar yoruldular.
38:42Kaybetmekten yoruldular.
38:43İnsan kaybetmekten.
38:45Akrabalarını bakın Rusya'da 40 milyon insanın Ukrayna'da akrabası var.
38:49Ses çıkmıyor savaşa karşı.
38:51Asker analarının gösterilerinin dışında ve tek tük bazı muhalefet gösterilerinin dışında pek bir şey olmadı.
38:56Deniliyor ki Ruslar hiçbir şey yapmıyor.
38:58Bazen ben de buna benzer şeyler söylüyorum ve Rusya'dan bizi izleyen arkadaşlar eleştiriyor da beni.
39:03Evet haklılar.
39:04Farklı insanlar var.
39:05Onlar da yaşıyorlar görüyorlar.
39:07Son yazımda ben bunları birazcık yazmaya çalıştım.
39:10Son Rusya izlenimleriyle birlikte.
39:12Orada bir şey başlangıçta aktardım.
39:14Yani emin olun tek şey değil.
39:16Yani bu çok uçuk bir örnek değil.
39:18Çok eğitimli bir arkadaşım.
39:20Yıllardır tanıdığım bir arkadaşım.
39:22Turizmci vesaire başka şeyler yapıyor.
39:24İki okul bitirmiş.
39:25Dört beş dil biliyor vesaire.
39:27Ne haber bu savaş sizi nasıl etkiliyor falan diye bir şeylere girmeye çalıştım sohbetin sonlarında.
39:32Kurstan sonra ne oldu?
39:33Ne oldu ki dedi kursta?
39:35Nasıl ne oldu?
39:36İşte 6 Ağustos'ta Ukrayna kursun bir bölümünü işgal etti.
39:39Yapma ya falan.
39:40Ya ben artık bunalıyorum.
39:42Savaş haberleri okumuyorum.
39:43Uzun süredir izlemiyorum.
39:44Televizyonu haberlerde açmıyorum diyenler falan var.
39:47Ve bir başka arkadaşım da o yazıda da Cumartesi günü T24'te dediğim gibi.
39:51Ya artık millet diyor psikolojisini korumaya çalışıyor.
39:54Sinirlerini korumaya çalışıyor falan.
39:56Yani tabii enteresan diyebilirsiniz ki ne siniri.
39:59Yani savaşın başından bu yana bir milyona aşkın insan ya öldü ya çok ciddi yaralandı.
40:04Siniri falan böyle şey kaçılır mı?
40:06Bir tepki göstermez mi falan?
40:08Çok ciddi bir tepki yok.
40:10Tepkili olan çok insan var.
40:12Ben bunları tanıyorum.
40:13Ey Hakan Aksay doğru söylemiyorsun diyenleri anlıyorum.
40:16Ama Rusya'nın geneline bakın ne var tepki olarak?
40:19Var mı öyle bir şey?
40:20Yok.
40:21Hani birikir birikir sonradan çıkar patlar bunları.
40:23Tamam bilmiyorum ama şunu da söyleyeyim.
40:26Daha önceki bir Rusya ziyaretimde, Rusya ziyaretlerimden birinde üst düzey birisinden de duymuştum.
40:33Adını da vermeyeceğim.
40:34Bu kişinin ya bizim halkımız genelde iktidara bağlıdır.
40:37Ve işte arada gizli bir anlaşma vardır iktidarla.
40:40Sen yönet ben de işte günlük işleri yapayım, vergimi ödeyeyim falan politikaya karışmayayım.
40:44Ama yani bu savaş o kadar uzadı ki öyle birkaç haftada bitecek savaş.
40:48Yani sessizlik tamam ben de sessizlik bekliyordum ama bu kadar uzun süre bu kadar sessizlik beklemiyordum diyen üst düzey bir Rus'u duydum.
40:55Yani insan şaşırıyor onu demek istedim.
40:58Ve bu arada şaşırdığımız şeyler de var, üzüldüğümüz şeyler de var, hayatın gerçekleri de var.
41:03Savaşa gitsin diye insanlara verilen kontrat bedelleri çok yüksek onu da yazıda vermiştim.
41:102 milyon rubleye yakın 700 bin lira civarında.
41:13Aylık maaşları da askerlerin artık kontratla gidenlerin epeyce yükseldi.
41:17770 bin TL civarında.
41:20Onun üzerinde hatta 200 bin ruble civarına falan geldi.
41:23Yani böyle bir şey var.
41:25Tabii ki yarın belli olmaz.
41:27Belki bir şeyler olur.
41:28Belki de hiçbir şey olmaz.
41:29Bilemiyoruz.
41:30Yani internet çağrı deniliyor.
41:31Bir şeyler değişiyor deniliyor.
41:33Aniden bir şey değişiyor deniliyor ama bazen de hiçbir şey değişmiyor.
41:36Rusya'da da değişir değişmez.
41:38Ukrayna'da da değişir değişmez.
41:39Bunları bilemiyoruz çünkü kendi ülkemize de bakıyoruz.
41:42Bakın ne zamandan beri muhalif ya da şu şekilde muhalif görüşleri savunanlar ne diyor?
41:47Ya bu iktidar bitti, ekonomi politikası falan ne oluyor?
41:50Seçim kaybedildi.
41:5223'teki seçim.
41:53Şimdi kazanılacağının bir garantisi var muhalifiyet açısından.
41:57Yani iktidarın sadece pek çok hata yapması, zayıflaması yetmiyor.
42:02Çok zeki, siyasi zekası olan, çok aktif, kitlelere uzanabilen, becerikli bir muhalefet gerekiyor.
42:09Rusya'da bu var mı?
42:10Yok.
42:11Şu anda yok.
42:12Onu net olarak söyleyebilirim.
42:13Geçmiş şeylerde de bölümlerde de bu konuyu konuşmuştuk ve yazmıştım.
42:17Türkiye'de var mı?
42:18O konuya girmeyeyim istiyorsanız.
42:19Bu yayını burada bitirelim.
42:20Önümüzdeki hafta tekrar görüşmek üzere.
42:22Hoşçakalın.
42:32İzlediğiniz için teşekkürler.