SOSYAL MEDYA HEPİMİZİN PSİKOLOJİSİNİ NASIL BOZUYOR ?
Destek Olmak İçin:
https://www.youtube.com/channel/UCojOP7HHZvM2nZz4Rwnd6-Q/join
Özlem Gürses'le 5 Dakikada Dünya Gündemi
Podcast Linki : https://open.spotify.com/episode/2BrfT4VHgTtUJcevyM2cLn?si=rIy-2Q8eS7O0y9zvblRArw
Özlem Gürses gündemi sizin için yorumluyor...
•••
Yeni Videolardan Haberdar Olmak İçin - https://bit.ly/3dEwomR
•••
- Sosyal Medya -
https://www.instagram.com/ozlemgurses/
https://twitter.com/OzlemGurses
http://www.ozlemgurses.com/
•••
Bize Ulaşmak ve İşbirliği Yapmak İçin : iletisim@ozlemgurses.com
#ÖzlemGürses #BeyhanBudak #SosyalMedya
https://www.youtube.com/channel/UCojOP7HHZvM2nZz4Rwnd6-Q/join
Özlem Gürses'le 5 Dakikada Dünya Gündemi
Podcast Linki : https://open.spotify.com/episode/2BrfT4VHgTtUJcevyM2cLn?si=rIy-2Q8eS7O0y9zvblRArw
Özlem Gürses gündemi sizin için yorumluyor...
•••
Yeni Videolardan Haberdar Olmak İçin - https://bit.ly/3dEwomR
•••
- Sosyal Medya -
https://www.instagram.com/ozlemgurses/
https://twitter.com/OzlemGurses
http://www.ozlemgurses.com/
•••
Bize Ulaşmak ve İşbirliği Yapmak İçin : iletisim@ozlemgurses.com
#ÖzlemGürses #BeyhanBudak #SosyalMedya
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Bir süredir malum dezenformasyon konuşuyoruz ve dezenformasyonu bütün boyutlarıyla konuşuyoruz.
00:06Yani sosyal medya şirketleriyle birlikte yalan haber yanlış bilgi nasıl hızla yayılmaya başlandı,
00:11kullanıcı nasıl farkındalığını arttırabilir, kendisini nasıl koruyabilir?
00:15Evet bir sürü abuk sabuk yalan yanlış bilgi dolaşıyor sistemde, ortamda ama doğru bilgi de var.
00:21Doğru bilgiye nasıl ulaşılabilir ya da yanlış bilgiyi teyitlemek ya da doğrulamak için ne yapılabilir?
00:26Avrupa Birliği'nde regülasyonlar ne aşamada?
00:29Türkiye bununla ilgili mücadele ederken hangi kanalları kullanıyor ve burada hangi yeni girişimler var?
00:35Başımıza neler geldi?
00:37Yani bizim de sesimizi görüntümüzü kullanarak hangi sahte videoları ürettiler ve sonrasında ne gibi mağduriyetleri yaşadık?
00:44Pandemide, seçimlerde, savaşta dezenformasyon nasıl kullanıldı?
00:49Her boyutunu inceliyoruz ve masaya yatırıyoruz.
00:52Bugün de bu mesele asıl psikolojimizi, şu kafayı kafayı beynimizi nasıl etkiliyor bunu anlamaya çalışacağız.
00:59Çünkü etrafımda hani kafasını gözünü şu ekrandan kaldıramayan yüzlerce insan var ve mesela bir ev ortamında da
01:07ebeveynler ayrı ayrı telefon ekran başında, çocuklar ayrı ayrı telefon başında.
01:11Sürekli olarak aslında filtre olduğunu, sahte olduğunu,
01:15gerçekten bir bağı olmadığını bildiğimiz görüntülere maruz kalıyorlar ve kalıyoruz.
01:20Ve zannediyoruz ki herkes çok mutlu, çok zayıf, çok zengin, çok güzel, çok neşeli ve muazzam hayatlar yaşıyor.
01:27Bütün bu iman inge bombardımanı aslında psikolojimizi nasıl etkiliyor?
01:32Çok değerli bir klinik psikolog isimli Türkiye'nin en çok takip edilen, dinlenen, podcastini ve YouTube yayınlarını yapan sevgili Beyhan Budak'la beraberiz.
01:41Beyhan Hocam hoş geldiniz.
01:42Hoş buldum Özlem Hanım. Merhabalar, nasılsınız?
01:45Nasıl olalım işte şeyi azaltmaya çalışıyorum. Ekran süresi, var ya burada bakıyorum ekran süresi ne kadar diye 6 saatin altına inebildiğim bir günüm yok çok fena.
01:57Şimdi tam da bunu sormak istiyorum aslına bakarsanız.
02:01Sosyal medyayla birlikte biz bu platformları, uygulamaları hepsini indirdik ve başka başka hayatlar yaşamaya başladık.
02:10Bir kere önce şunu sorayım. Bütün bu sürekli uyarıcıların altında olma hali ve sürekli bir takım görüntülere, seslere, çeşitli bilgilere doğrulama şansımız bile olmayan yani doğru olup olmadığını bile bilmediğimiz, sürekli bir takım flash haber, görüntü, çok eğleniyoruz falan gibi şeylere maruz kalmak bizi nasıl etkiliyor?
02:31Valla önce şunu söylemek isterim. Genelde diyoruz ya bizi sosyal medya bozdu diye ama ben şöyle düşünüyorum.
02:37Sosyal medya bizi bozmadı. Biz aslında bu kadar belki de sosyal medyanın bize sunduğu şeye ihtiyacımız olduğu için sosyal medyayı bu kadar popüler bir ürün haline getirdik.
02:47İster istemez insanın yalnızlığı kaybolmuşluğu modern insanın sosyal medya geçici bir çözüm ilaç.
02:53Yani hani o anda bize iyi geldiğini düşünüyoruz ama uzun vadede yan etkileri çok daha fazla olan bir ilaç.
03:00Sosyal medyanın bizi etkileme boyutunun birçok boyutu var.
03:03Yani biraz önce sizinle bir etkinlikteydik.
03:05Biraz önce söylediğiniz şey var ya hani beni de nelerde kullandılar diye reklamlarda sizi kullandığınızdan bahsetmiştiniz görüntünüzü.
03:15Böyle bir tarafı var. İlk başta bundan bahsedeyim.
03:17Bir dezenformasyon çağındayız ve ister istemez sosyal medyada sıradan şeylerden ziyade özellikle gündelin böyle pik yaptığı noktalarda yalan haberler, yalan sosyal medya paylaşımları çok daha fazla öne çıkıyor.
03:32Bunun arkasında da çok fazla insani bir dürtü var aslında.
03:34Çünkü insanlar daha fazla like almak istiyor.
03:37İnsanlar daha fazla takipçi almak istiyor.
03:40Ve o anda en dikkat çekici şeyler genelde en kötü haberler, en böyle uç noktalardaki haberler oluyor.
03:47Mesela ben bunu sizinle olan etkinlikte de anlatmıştım.
03:51Deprem zamanı işte birisinin bir afganın kolunu kesip depremde altta enkazda kalan birisinin bileziklerini çaldığından bahsetmişlerdi.
04:00Sonrasında bunun doğru olmadığını söylediler.
04:03Bilmiyorum o kısmını ama sadece şuraya geleceğim.
04:07Biz bunu duyduğumuz zaman mesela bu kadar güçlü bir haber yani o kadar çok şeye referans veriyor ki sığınmacılar var, ülkemizdeki bu duruma tepki var, depreme olan duygusallığımız var ve bunu direkt zihnimizde gözümüzün önünde canlandırıyoruz.
04:21Sonrasında biz bu haberin doğru olmadığını duyduğumuzda bile o haberi aslında yalan haber olduğunu öğrendiğimizde bile ilk başta hissettiğimiz duyguların etkisi bizden kalkmıyor.
04:33Orada hani derler ya çamurat izi kalsın biz sosyal medyada yalan habere maruz kaldığımızda o haberin aslını doğrusunu öğrendiğimizde dahi şu noktaya geliyoruz yani ondan etkilenmiş oluyoruz.
04:45Bilinç dışımızın böyle altına sızıyor orada rutubetler oluşturmaya başlıyor.
04:50Birincisi bu yani özellikle Twitter bu konuda çok çok daha güçlü.
04:55Bir bakıyorsunuz ki saatler içerisinde çok değişmiyor aslında 6-7 Eylül olaylarında olduğu gibi yani hemen her şeyi birden böyle geçenlerde de olan bir olay bu Suriye ile ilgili ortaya çıkan bunlar birden ortalığı kavurmaya başlayabiliyor.
05:10Doğru yanlış her şey birbirine karışıyor.
05:12Bir tanesi bu.
05:14Evet evet.
05:16O duygu derin bir iz bırakıyor bir infial hali böyle bir yani ve onun yönetilmesi de çok güç bir hale geliyor tabii o noktadan sonra.
05:25Ya şimdi haklı olan tepkilerle beraber her şey birbirine karışıyor.
05:29Acer hocamızın bir sözü var diyor yalan diyor tehlikeli değildir diyor.
05:33İçine diyor yalan karışmış doğru tehlikelidir diyor.
05:37Yani bu çok önemli bir mevzu.
05:39Çünkü insan yalana karşı reaksiyon alabiliyor savunma gösterebiliyor.
05:43Ama doğruyu duyduğumuz zaman evet ülkemizde bir sığınmacı problemi var mı?
05:47Var çok bariz yani.
05:49Ama bir yandan da bunu bir ateş benzine ateşle gideceğimiz şekilde çözmeye çalıştığımızda bu bizi de yakar herkesi yakar yani.
05:59Böyle bir durum içerisindeyiz.
06:02Mesela gündemde mesela algoritmik olarak dedik ya hem en yalan haber olma ihtimali olan şeyler dikkat çekiyor hem de en kötü şeyler dikkat çekiyor.
06:13Ben burada Instagram'da Twitter'da çok fazla zaman geçirdiğim zaman ne oluyor peki?
06:18Dünyayı uçlardan ibaret zannediyorum.
06:21Bir tarafta mesela en kötüleri görüyorum öbür tarafta en güzelleri görüyorum.
06:25Benim gibi ortalamada olan sıradan insanları pek görmüyorum.
06:28Ve bir yandan Twitter'a baktığım zaman Twitter zaten kaygıyı çok artıran bir yer.
06:32Çok fazla orada zaman geçiriyorsanız ve bu mesleğiniz değilse ki bence mesleği olanları bile çok fazla etkiliyor mesela gazetecileri.
06:39Devamlı dünyanın çok kötüye gittiğini iç savaş çıkacak mahvolacağız işte uzaylılar dünyayı ele geçirecek bu noktaya gelebiliyor.
06:47Bir de öbür tarafta Instagram tarafı var aslında en güçlü iki sosyal medya mecrası diyebiliriz.
06:54Instagram'da da daha böyle değersizlik duygumuzu öne çıkartan bir şey var.
06:58Çünkü mesela ben Instagram keşfetine giriyorum ve yazıyorum orada diyorum ki kampçılık.
07:03Şimdi Instagram zaten beni kategorilendirmiş durumda.
07:06Yani Beyhan kaç yaşında? 39 yaşında evli iki çocuğu var.
07:09Şöyle çalışıyor işte gezmeyi seviyor işte para harcıyorsa para harcamayı seviyor.
07:14Şuna para harcamayı seviyor, seyahati seviyor, markayı seviyor, saatlere düşkün o kadar çok açıdan kategorize edilmiş durumdayız ki
07:22benim tipimdeki benim kategorizasyonuma benzeyen insanların çok beğendiği en önde olan gönderileri görmeye başlıyorum ben birkaç seferden sonra keşfettim.
07:32Ve sonra orada çok beğeni alan şeyler çok dikkat çekici, çok yakışıklı adamlar, çok güzel kadınlar.
07:39İşte adam içine gücünü bırakmış dünyanın öbür tarafına gitmiş ve geziyor sallıyorum işte Antarktika'da Alaska'da.
07:46Diyorum ki Beyhan sen diyorum başaramadın, sen beceremedin bu işi onlar becerdi.
07:51Halbuki ben benim örneklerimin içerisindeki en uç örneği görüyorum.
07:56Ve böyle şeyleri gördüğüm zaman ister istemez bu başarı olabilir, güzellik olabilir, annelik becerisi olabilir ki kadınlar mesela bu konudan çok muzdaritler.
08:06Sosyal medyada anneler var mesela dört çocuğu var hiç kızmıyor, üç çocuğu var hiç kızmıyor.
08:12Mümkün değil.
08:15İnanılmaz şey.
08:17İçine aykırı yani olabilir mi böyle bir şey?
08:19Sonra öğreniyoruz ki mesela bakıcıları var arkada hiç onları göstermiyor ama.
08:23Şimdi ben anne olarak bakıyorum ya diyorum demek ki ben kötü bir anneyim çocuğuma kızıyorsam.
08:29Şimdi ne oldu bana sunulanı gerçekmiş gibi zannediyoruz.
08:33Burada bu arada şöyle bir durum var hemen onu söyleyeyim size sözü bırakacağım.
08:37Geçen Ramazan bayramında şöyle bir şey yaşadık.
08:40Biz normalde dedik gibi bir yere gitmeyeceğiz.
08:44Bayram zamanlarında da yerli turistik bölgeler inanılmaz kalabalık oluyor.
08:49Amasya'ya trafiği kapatmışlardı.
08:51Evde oturacağız bir bahçemiz var oraya gideriz işte mangal yaparız semaverde çay demleriz vesaire.
08:56Neyse gittik bahçemize oturuyoruz yemeğimizi yedik çayımızı içiyoruz.
09:00Ben Instagram'dan bakıyorum.
09:02Herkes tatilde herkes bir yere gitmiş.
09:04Lan dedim Beyhan dedim o kadar da çalışıyorsun bu hayatı sen yaşayamıyorsun ya dedim.
09:10Bakın ben kendi tercihimi yapıyorum.
09:12Kendi kararımı vermişim.
09:14Bilinçli olarak oranın kalabalık olduğunu biliyorum.
09:16Sosyal medyadaki görsellerin yanıltıcı olduğunu biliyorum.
09:20Belki binlerce kişinin arasında bir fotoğraf çekiyor bir an yakalamış sakin bir an.
09:24Ama yine de etkileniyorum.
09:26Yani bilinçli olmamız bir şekilde bizi korumuyor sosyal medyadan.
09:30Biz orada vakit geçirdiğimiz zaman istersek profesör olalım.
09:34İstersek dünyanın en iyi üniversitelerinden eğitimler alalım.
09:37Eleştirel düşünelim.
09:39O sistemin içindeysek etkilenmek kaçınılmaz.
09:43İşte ben de tam onu soracaktım.
09:45Peki etkileniyoruz ama kendimizi korumanın bir yolunu yöntemi de bulamaz mıyız?
09:49Örneğin demin verdiğiniz örnekten bu anneler süper anneler.
09:52İnstagramda ben de görüyorum.
09:54Ya da işte böyle aşk dolayı evlilikler, ilişkiler.
09:57Aman efendim mutluluktan ölecekler.
09:59Olabilir mi insan ilişkisi dediğin?
10:01Sonuçta ovası var dağı var değil mi?
10:04Yani insanı güneşe çağırırsan bak yağmura tutulursun.
10:07Yani insan ilişkisi böyle bir şey.
10:09Bunun böyle olmadığını bile bile.
10:11Hepimiz biliyoruz aslında gerçekle bir alakası olmadığını.
10:15Biz niye sürekli bunlara bakmaya devam ediyoruz?
10:17Ve neden bir başkasının hayatına bakmak bu kadar bulaşıcı bir şey?
10:24Sanki hastalanmışız gibi.
10:26Acaba bir bağımlılık tarafı mı var bu işin?
10:28Bilemiyorum yani.
10:30Var böyle.
10:31Gibi dizisini izliyor musunuz bilmiyorum ama orada bir bölüm vardı.
10:34Dedikodu iyi gelir diyor.
10:35Hadi birbirimizin dedikodusunu yapalım diye.
10:37Temelde biz aslında başkalarının hikayelerini dinlemeyi seviyoruz.
10:41Başkalarının hayatını izlemeyi seviyoruz.
10:43Belki mesela Müge Anlı çok izleniyor ya ben diyorum ya.
10:46Oradaki kötü hikayeleri duyunca belki şöyle düşünüyoruz.
10:49Oh benim hayatım bu kadar kötü değil en azından.
10:51Belki böyle bir motivasyon olabilir ama başkalarının hayatı her zaman ilgi çekicidir.
10:56Ama sosyal medya aslında şöyle bir şey.
10:59Neden bağımlılık gibi bir durum yapıyor?
11:03Girdiğimiz zaman en çok beğenilen, insanları en çok tetikleyen şeyler devamlı önümüze geliyor.
11:09Mesela akışımızda bile bakın mesela bizi izleyen dostlarımızdan şöyle bir şey rica edebilirim.
11:14Üstte hikayeleri görüyoruz ya sola doğru kaydırın.
11:17En sola doğru.
11:19Bir bakacaksınız ki benim böyle arkadaşlarım vardı ve onların aylar bu hikayesini görmüyorsunuz.
11:24Neden?
11:25Çünkü o yukarıdaki 4-5 tane hikaye sizin en çok baktığınız insanların hikayesi.
11:31Bana göre sıralanıyor yani orada.
11:33Ve öbürlerini unutuyorsunuz bile.
11:35Tamamen algoritma yani.
11:37Algoritma yani kişisel algoritma bana göre biçimleniyor orada.
11:41Ben orada mesela neye bakıyorsam bazen bir arkadaşımızın seminerine gitmiştim şey demişti orada.
11:47Instagram keşfetini gönül rahatlığıyla bir başkasına gösterebilir misiniz diye.
11:52Hiç el kalkmadı.
11:54Mükemmel.
11:56Keşfetimiz dark side, karanlık tarafımız yani öyle bir tarafımız var orada.
12:02Yani böyle bir şey var orada olunca herkes en idealini gösteriyor.
12:06Bundan kurtulmak, şuna da ben karşıyım açıkçası.
12:10Bir şekilde sosyal medyasız, teknolojisiz, yapay zekasız bir hayat mümkün değil.
12:15Yani bu şeye döner matbay istemiyoruz diye eylem yapan işte hattatlar gibi olabiliriz böyle bir durumda.
12:23Sadece dozajı ayarlamamız lazım.
12:25Mesela kesintisiz bir şekilde sosyal medyaya maruz kaldığımız zaman şöyle bir durum oluyor.
12:31Referans noktamızı kaybediyoruz.
12:33Normalde ben o ilişkinin ovasındayken, dağındayken kendimi çevremdeki olağan standart insanlarla kıyaslarsam,
12:41anneme danışırsam, arkadaşlarıma danışırsam onlar bana sağlıklı geri bildirim veriyor.
12:46Ama bir bakıyorum ki mutlu ilişkinin standartı eşimin bana pırlanta olması, her an beraber olmamız.
12:52Halbuki ilişkiler bence böyle bir şey değil. Hayatın amacı da aşk da değil yani ben öyle düşünmüyorum açıkçası.
12:58Yani hayat birçok sepeti, sepetin içinde meyveyi sebzeyi götürdüğümüz bir şey.
13:03Ama bu sefer bakıyorum ki o böyle bir noktaya geliyor, o yapıyor eşi, sevgilisi.
13:08Ben bunu yaşamıyorum demek ki benim ilişkim kötü.
13:11Ciddi bir kıyaslama noktası ortaya çıkıyor ve ulaşılması neredeyse imkansız.
13:17Burada dopamin detoksu dediğimiz bir şey var. Ara ara uygulamak da herkes için çok faydalı olduğunu düşünüyorum.
13:23Mesela ben şu an bir ara verdim, tatile geldik. Normalde telefonum sessizde.
13:27Instagram uygulamasına sadece bir şey yükleyeceğim zaman mesela bir etkinliğimiz var, onu duyurmak için yükledim, geri sildim telefonumdan.
13:35Böyle yazmak odaklı şey yapıyorum çünkü elim telefona gidiyor devamlı.
13:39Ara ara böyle bir haftalık molalar verirsek, haftanın içinde bir iki gün uzak durursak insan referans noktasını kaybetmiyor.
13:46Bir de mesela ben şuna dikkat etmemiz gerektiğini düşünüyorum.
13:50Bazı insanlar daha hassas ve böyle kötü haber bağımlısı olma eğiliminde oluyor.
13:56Haberleri yazılı basından takip etmek bazen, mesela YouTube'dan takip etmek daha iyi.
14:01Çünkü YouTube'u da yavaş kaynak olarak diye düşünüyorum.
14:04Çünkü YouTube'da bir mevzuyu anlayabilmeniz için en azından 5-10 dakika zaman ayırmanız lazım.
14:09Beynin bu arada ön kısmı, muhakeme kısmı devreye giriyor.
14:13Öbür türlü biz tetikleniyoruz sadece.
14:15Instagram'da da Twitter'da da.
14:18Mesela bazen Reels'ler paylaşıyoruz.
14:20Reels paylaşma, repost ve Twitter'da da retweet'e saniyeler içinde basıyor insanlar.
14:27Kesinlikle tetikleniyoruz.
14:29Devreden çıkıyor.
14:30İlkel kısımlarıyla, daha hayvani olan kısımlarıyla, çok temel duygularla, öfke, haset, ondan sonra arzu.
14:39Hayatta kalma.
14:40Hayatta kalma.
14:41Bununla ilgili yola çıkıyoruz aslında.
14:43Bu da bizi yoran şeylerden bir tanesi.
14:46Uzak kalmak önemli.
14:47Belli bir süreler boyunca.
14:49Bir diğer mevzu, özellikle Twitter'da haberlere maruz kaldığımız zaman,
14:53bunu çok farklı kaynaklardan teyit etmek.
14:57Yazılı basın, YouTube vs. bunlar bize çok daha iyi geliyor.
15:00Ben Instagram'a Reels videoları yüklüyorum.
15:03Diyorum ki kötü yola düşmüş gibi hissediyorum kendimi.
15:06Çünkü bir dakikada psikolojik neyi anlatacaksın?
15:09Şey gibi şöyle havalı bir duruş yapıp beni benden alırsan seni sana bırakmam gibi girebiliriz yani.
15:14Şey yok, böyle bir dünya yok yani.
15:18O yüzden birazcık yavaş bilgi.
15:20Bu önemli bir mevzu.
15:22Bir de özellikle hassas insanların, mesela bunu şeyde çok gördük.
15:26Evet ben hatta linçlendim orada.
15:28İsrail'in yaptığı soykırım konusunda dedim ki,
15:31bakın bu kadar çok savaş ve ceset görüntüsü paylaşmak bir çözümmüş gibi geliyor.
15:37Ama bu bizde donma etkisi ve umutsuzluğa sebep oluyor.
15:41Yani hani çok basit bir şey.
15:43Ben size desem ki şu kalemi attım, tutun.
15:45Karşı karşıya atsak çok kolay bir şekilde tutarsınız.
15:48Ama elimde silah varsa ve bu kalemi attığım zaman tuttun, tuttun.
15:53Tutamazsan bir şekilde öldüreceğim seni.
15:57O kalemi tutamıyoruz.
15:58Çünkü stres, hayata dair aşırı stres umudumuzu bloke etmeye başlıyor.
16:03Ben dedim ki bu kadar şey paylaşmak iyi değil.
16:06Hani insanları ciddi anlamda suçlu hissettiriyor, sıkışmış ve umutsuz hissettiriyor.
16:11Yani bir yerde...
16:14Bir noktadan sonra aslında sağlıklı bir reaksiyon üretmeyi de engelliyor.
16:18Çünkü bence bir şekilde psikolojimiz kendini korumaya alıyor
16:22ve o baktığımız şeyleri görmemeye başlıyoruz.
16:25Yani hani bir çeşit meşinleşmek gibi, kalbin ruhun meşinleşmesi gibi
16:29biz haberdeki en güçlü şey görüntüdür.
16:31Ama over communication dediğimiz bir şey vardır.
16:34İletişimin fazlası aslında tam tersi etki yaratıyor.
16:37Onunla yani o gerçek şey, gerçek olan o korkunç şey öyle bir etki yaratıyor ki üzerimizde
16:44o etkiyi yaşamamak adına gerçekle bağımızı kopartmaya başlıyoruz.
16:49Ben bunu haber yaparken sık sık rastladım.
16:51Yani yok ya o görüntü...
16:53Yani başka bir şeye dönüşüyor ve bence amaç, maksat hasıl da olmuyor.
16:58Yani yaratılmak istenen bir şeyleri değiştirmek veya da bir kamuoyu oluşturmak meselesinin
17:03aksine önüne geçiyor böyle şeyler.
17:05Tamamen katılıyorum size.
17:07Görmezden gelebiliyoruz dediğiniz gibi.
17:09Ya da çok ciddi anlamda ruhsal açıdan etkilenebiliyoruz.
17:12Yani Twitter anksiyeti çok artırıyor.
17:14Dediğim gibi Instagram'da değersizliği, ilişkilerimiz, kendilik değerimiz,
17:19mutsuzluğumuz çok fazla artmış durumda.
17:21Ama kaçış yok bu noktada.
17:23Sadece biraz dengeli kullanmak, yavaş haber, alternatif kaynaklar ve mola vermek.
17:30Bir de şöyle bir durum var.
17:31Mesela ana haber bilkenleri beni çok tetikliyor.
17:33Ben çok empatik bir insanım.
17:35Ve biraz duygusal bir yapıya sahibim.
17:37Yengeç Burcu'sun ondan dolayı diyorlar.
17:39Bilmiyorum ama bilimsel karşılığı yok ama.
17:41Instagram'dan yaşlılar var Instagram'dan.
17:45Ya çok acayip astrologlar çıktı.
17:48Siz de görüyorsunuzdur.
17:49Hepsi çok böyle yüzbinlik, milyonluk hesaplar var yani.
17:53Şimdi biz ana haber bilkeni izlemiyoruz.
17:56Mesela ben çok tetikleniyorum çünkü.
17:58Ana haber izlediğim zaman ben rahat uyuyamıyorum.
18:00Gözümün önünden gitmiyor.
18:02Çünkü ana haber bilkenin izlenebilmesi için kim kime tecavüz etmiş, kim kime öldürmüş, kim kime bıçaklamış.
18:09Bütün haberler bundan ibaret.
18:10Bu bende şöyle bir tetiklenmeyi yaratıyor.
18:13Bu ülkede yaşanmaz, bu dünyada yaşanmaz, bu dünyaya çocuk getirilmez.
18:17Ama gerçek hayatta kötüler olduğu kadar iyiler de var.
18:20Gerçek hayata odaklandığım zaman evet bu noktada kötü olan haberi yazılı olarak okuduğum zaman bu kadar tetiklenmiyorum.
18:26Biraz kendimizi korumamız gerekiyor.
18:28Ya akışın içinde bu kadar o suyun hızlı akışına kapılmamak için biraz kendimizi korumak bence çok iyi gelecek.
18:37Öbür türlü sadece biraz organik etkinliklere de yönelmek iyi.
18:41Mesela çok klasiktir ama çocuklarla, aileyle beraber akşamları böyle internet teknoloji orucu yapmak.
18:47Mesela herkes telefonlarını bir yere bırakabilir.
18:49Televizyon izleyebilirsiniz, beraber kitap okuması ait olabilir.
18:52Yemekte asla masaya telefon gelmemesi olabilir.
18:55Böyle şeyler çok önemli.
18:57Muhabbet saatleri olabilir.
18:58Bazen insanlar artık birbirine aile içerisinde bile gerçekten böyle samimi biri nasılsın diye sormuyor.
19:04Birbirimizden habersiz sadece birbirimizin ihtiyaçlarını karşılar haldeyiz.
19:09Bir arkadaşla otururken de mesela devamlı WhatsApp, Instagram, Twitter buna bakmak yerine en azından sadece bildirimleri kapatmanın birçok yolu var.
19:18Benim mesela WhatsApp bildirimlerim, gruplar kapalı.
19:22O da sadece şeyler açık, anlık gelen, bireylerden gelen mesajlar açık.
19:26Instagram, Twitter, diğer hepsinin bildirimleri kapalı.
19:29Bunlar da bana çok iyi gelen şeylerden bir tanesi bildirimleri kapatmak.
19:33Öbür türlü bildirimler geldiği zaman koşullanmış Pavlov'un köpekleri gibi oluyoruz.
19:40Devamlı ne oldu, ne oldu, ne oldu.
19:42Halde bildirimleri de birçok seçeneği var bu arada.
19:45Bir arkadaş ekledi, istek gönderdiğinin ötesinde işte mentionladı mı, retweet etti mi, şu oldu mu onları da kesebiliriz.
19:52Biraz böyle bildirimlerden de uzak durmak bence iyi olur diye düşünüyorum.
19:57Tam da bunu yapıyorum.
19:59Gazeteciyim, günümün 6-7 saatini çeşitli ekranlarda geçiriyorum ama telefonum 24 saat, 7-24 sessizde.
20:06Gelen çağrıların eğer çok önemli bir konu yoksa hiçbirine cevap vermiyorum gün içinde ve çok kızıyorlar bana o nedenle.
20:13Hepsini daha sonra geri dönerek cevaplıyorum.
20:16Seçerek cevaplıyorum, beni arayan herkesin bana ulaşabilme diye bir hakkı olmadığını düşünüyorum.
20:22Çünkü gün içinde hangi saatlerde ne yapacağımı ben karar verebilirim diye düşünüyorum.
20:27Bütün sosyal medya bildirimlerim kapalı.
20:29Hiçbir son dakika uygulaması yok telefonumda.
20:33Ben de böyle yaşıyorum açıkçası.
20:35Çünkü başka türlü hakikaten akıl sağlığı sorunları oluşabilir insanda.
20:40Reuters enstitüsünün son kitabı gazetecilerin akıl sağlığı sorunları.
20:45Çünkü biz bu etkiden kaçamıyoruz ya işimizin bir bölümü.
20:48Diğer insanlar seçebilir ama biz sonuçta bu itimde yaşıyoruz.
20:51Bunun önünü almak lazım diye düşünüyorum.
20:54Ama tabii günün sonunda tamamen yok saymak kapatmak değil.
20:58Tabii ki anlattığınız da o zaten.
21:00Organik etkinlik dediniz ona çok güldüm.
21:02Eskiden böyle bir laf yoktu artık bu var değil mi?
21:05Organik etkinlik ne ya?
21:07Yani birbirimizle sohbet edip gözümüzün içine baktığımız, birbirimize sarıldığımız falan anlar herhalde.
21:13Açık konuşabiliyor muyuz?
21:15Bir örnek vereceğim aklıma geldi ama.
21:21Sylvester Stallone'ın bir filmi vardı.
21:23Onun muydu tam hatırlamıyorum ama böyle gelecekte geçiyor.
21:26İşte kadın erkek birbirinden hoşlanıyorlar böyle.
21:29Ve yakınlaşacaklar.
21:31İşte birlikte olma noktasına girecek.
21:33İşte adam gömleğini çıkartmaya başlıyor.
21:35Neden diyor soyunuyorsun ki diyor.
21:37E diyor sevişmeyeceğiz mi? Hani birlikte olmayacağız mı?
21:40Tamam olacağız ama diyor bir başlık tarzı bir şey dijital olarak olacakmış.
21:44Beyinleri aktaracaklar.
21:46E diyor adam uyanmış belki yüz yıl sonra uyanıyor.
21:49Eski usül diyor sıvı aktarımla cinsellik mi yapacağız diyor.
21:52O diyor artık çok eskide kaldı.
21:54İlkel barbarca bir davranış diyor yani.
21:56Şimdi bizim dünyamızda da artık her şeyi böyle çok hızlı değiştiğimiz için
22:01organik dediğimiz şey yürümek, muhabbet etmek.
22:05Yani bunu böyle diyebilsem ben bile bilmezdim.
22:08Yani hakikaten şaşırtıcı bir dönüşümden geçiyoruz.
22:12Hak öyle bir noktadayız yani.
22:15Çok teşekkür ediyorum.
22:17Hem çok tatlı bir sohbetti hem de çok aydınlatıcıydı.
22:20Özellikle bu beynin ön kısmında muhakemenin zaman içinde devreye girme meselesi
22:24bence çok kritik bir bilgi.
22:26Demek ki burada asıl dikkat etmemiz gereken hız.
22:29Yani hiç değilse bir 60 saniye tanımamız lazım.
22:32Kendimize bir şeyle ilgili bir şeyi paylaşırken,
22:35Whatsapp'a gönderirken, Reels'e basarken, Repost'la basarken bir düşünmemiz lazım.
22:40Bence bu önemli bir bilgiydi.
22:42Bizim için de kurtarıcı olabilir, kullanıcı için de.
22:44Şu şey önemli.
22:45Hemen bir orada not düşmek istiyorum.
22:47Mesela deprem zamanı çok fazla eğitime seminere katıldım ve
22:51diyelim canlı bir ortamdayız.
22:53500 kişilik bir salondayım.
22:55Ve ben konuşurken işte o zaman bazı uygulamalar vardı.
22:59Deprem uygulamaları, anlık bildirim veren.
23:01Ve bir an işte küçük bir artçı sarsıntı olmuş.
23:05Herkesi telefon etmeye başladı.
23:07Salonda ayar kalkanlar, çıkmaya çalışanlar.
23:10Ya mesela bu tür şeyler bize iyi gelmiyor aslında.
23:13O anki, son dakikalar.
23:15Bu kadar haberdar olmak beynimizin doğasına da uygun değil.
23:18Bir şey daha söyleyeceğim.
23:19Biz mesela aslında insan evrimi çok böyle on binlerce yıldır devam eden bir şey.
23:23Ve biz daha 200-300 yıl öncesine kadar küçük topluluklar içinde yaşıyorduk.
23:27Ve bu küçük topluluklardan dolayı sadece belki duyduğumuz şeyler,
23:31gördüğümüz şeyler kontrolümüz alanındaki şeylerdi.
23:35Ama ne oldu?
23:36İşte kitaplar, gazeteler derken son 40-50 yıl içerisinde
23:40duyduğumuz, gördüğümüz şeyler dünyanın her yerine ait.
23:44Şu anda telefondan her yerden haberdar oluyoruz.
23:48Ama beynimiz hala eski model.
23:50Duyduğumuz her şeyi kontrol edebileceğimizi zannediyoruz.
23:53Bu da ister istemez bizi çaresizlik, depresyon, kaygı bozukluğu
23:57ve umutsuzluk batağına düşürüyor.
24:00Birazcık eski usül olmakta fayda var diye düşünüyorum.
24:03Organik hayata dönüş.
24:06Eski usül, eski usül insani ilişkiler.
24:10Yeniden insan olalım falan var ya böyle şeyler.
24:13Muhtemelen 50 seneye ona geleceğiz.
24:16Her diye bir film var.
24:17İzlediniz mi bilmiyorum ama çok güzeldir yani.
24:20Onu da tavsiye edelim izleyicilere.
24:23Gerçekten anlatan bir durum biraz ona dönüşecek gibi.
24:27Beyhan Hocam şahane bir sohbetti üstadım.
24:30Daha fazla yapalım.
24:31Başka vesileler bulalım.
24:33Çok zevk alıyorum sizinle fikirleri böyle yani.
24:36Beraber düşünme egzersizinden çok zevk alıyorum.
24:39İnşallah devamı gelsin.
24:41Çok sevgiler gönderiyorum.
24:42Görüşürüz.
24:43Kendinize çok iyi bakın.
24:44Hoşçakalın.
24:45Hoşçakalın.