Mevsimlik Tarım İşçileri Yüksek Enflasyon ve Hayat Pahalılığıyla Mücadele Ediyor
Mevsimlik tarım işçileri, yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı gibi zorluklarla mücadele ediyor. Barınma, beslenme, eğitim, sağlık gibi sorunlarla karşı karşıya kalan işçiler, alım gücünün düşmesiyle gelecek yıllarını düşünüyor. Yevmiyeleri düşük olan işçiler, çocuklarına doğru dürüst bir şey alamadıklarını ifade ediyor. Tarım işçileri, yevmiye zammının yetersiz olduğunu ve sebze fiyatlarının ise 2 kat arttığını belirtiyor.
HABER: KADİR DEVİR / KAMERA: GURBETELLİ YALÇIN
(ANKARA) - Mevsimlik tarım işçisi olarak yer yıl memleketlerinden binlerce kilometre uzağa ekmek parası için göç eden tarım işçilerinin yaşadığı onlarca zorluğa bu yıl yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı da eklendi. Yaşamlarını sürdürdükleri çadırlarda barınma, beslenme, eğitim, sağlık gibi sorunlara karşı göğüs germek durumunda kalan tarım işçileri, alım gücünün düşmesi nedeniyle kara kara bir sonraki yılın hesabını yapıyor.
hbrlr1.com/cbbiwfyckckckl
HABER: KADİR DEVİR / KAMERA: GURBETELLİ YALÇIN
(ANKARA) - Mevsimlik tarım işçisi olarak yer yıl memleketlerinden binlerce kilometre uzağa ekmek parası için göç eden tarım işçilerinin yaşadığı onlarca zorluğa bu yıl yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı da eklendi. Yaşamlarını sürdürdükleri çadırlarda barınma, beslenme, eğitim, sağlık gibi sorunlara karşı göğüs germek durumunda kalan tarım işçileri, alım gücünün düşmesi nedeniyle kara kara bir sonraki yılın hesabını yapıyor.
hbrlr1.com/cbbiwfyckckckl
Transcript
00:00Geçen sene de biz yine burada topladık.
00:02Bu sene de biz yine buradayız baba. Ama geçim biraz zor yani.
00:06Yani her şey parlandı baba.
00:07Ümit edelim şimdi 600 milyondur.
00:09Bir yak tenekesi olmuş 1 milyar baba.
00:11Peki geçen sene ne kadardı?
00:12Geçen sene 305 liraydı.
00:14Yak tenekesi 700 liraydı, 800 liraydı.
00:16Geçen sene yine kurtarıyordu ama bu sene hiç kurtarmıyor baba.
00:19Baba ne yapalım, sonumuz ne olur? Nereye kadar gidecek yani mesele?
00:23Yani sen bir düşün baba.
00:25Çadıra atan hayat yok, öyle mi?
00:27Sıcak ekmek yok baba.
00:29Sen görürsün tarım işçisi.
00:31Çocukları okula gönderiyoruz.
00:33Bir de bunların okuması var baba.
00:35Gel de çalış, gel de karın doyur baba.
00:38Yani şimdi bu halimiz nereye kadar gidecek?
00:41Doğru mu?
00:42Şimdi bir sigortalı mesela diyelim bir işimiz mesela orada fabrikalar olsa
00:47mesela çalışsa kendi evimizde değil mi?
00:49Çocuklar okuluna gider.
00:50Biz sabah işimize gider, akşam eve geliriz.
00:53Burada baba biz tarlanın içinde soğanla, yılanla, akıra biz boğuşuyoruz yani.
00:58Ya baba bir iş olsa.
01:00Sabah mesela diyelim işine gidersin.
01:02Akşam evine gelirsin, bir evin olur.
01:04Baba biz altı ay çadırdayız.
01:07Ne sabahı var, ne gecesi var, ne gündüzü var.
01:10Yani çadırlarda hayat zordur baba.
01:13Daha şimdi soğan para etmezse biz de mağduruz.
01:17Doğru mu?
01:18Soğan para etsin baba ben de kazanırım, o da kazansın, hepimiz kazanırız.
01:22İnşallah para etsin baba.
01:25İdare edebiliyoruz.
01:26Tam da değil, normal oluyor yani.
01:28Tam da değil, niye?
01:29Altı kişi beraber çalıştığımız için oluyor yani, idare oluyor yani.
01:33Yani bir şey arkamıza attığımız yok zaten.
01:36Aldığımız sadece geçimini yapıyoruz, başka bir şey yok.
01:39Her şeyin sıkıntısı var buranın.
01:41Yani öyle doğru düzgün bir işi yok zaten.
01:45Sabahtan akşama kadar söküm yapıyoruz, makas yapıyoruz, çuvallıyoruz.
01:49Düşün 300-400 milyon.
01:51Bir çuval un olmuş 750 milyon.
01:53Nasıl kurtaracak? Ben söyleyeyim size.
01:56Mal sahibi de kazanmıyor.
01:58Mal sahibi de kazanmıyor.
02:00Öyle o da zarar ediyor, bizim gibi o da zarar ediyor yani.
02:04Elde bir şey yok yani, boş iştir bence.
02:07Yani şu andaki durumda bence yemeğe en azından 750 milyon, 800 civarı olması lazım yani.
02:13Kişi başı öyle olacak ki kurtaracak.
02:15Mal sahibi de kurtarmıyor.
02:17Soğan şimdi kilosu 4 milyon.
02:19Hala gidiyorsun 10 milyon.
02:21Soğanın şu anda fiyatı bence en azından 15'ten aşağı olmaması lazım ki adamı da kurtarsın.
02:27Bir ay sonra zaten artık kıştır eve gidiyoruz.
02:29Zaten evde de zaten iş yok.
02:31Zaten 6 ay evdeyiz, 6 ay da buradayız.
02:34Kazmasını yapıyoruz, çapası her şeyini yapıyoruz.
02:36Soğanı topluyoruz, gidiyoruz 6 ay da evde kalıyoruz.
02:39Şimdi bizim orada zaten fabrika bir şey yok zaten.
02:42Hep boşta geziyoruz.
02:44Te bu iş gelene kadar o işi yapıyoruz, gidiyoruz.
02:47Tarım işi için ekmek parası alıyoruz.
02:49O yüzden okul bıraktık.
02:51Geliyorsa tekrar okumak isterim.
02:53Ama maalesef artık öyle bir şansımız yok.
02:56O yüzden mecbur çalışacağız yani.
02:59Yapacak bir şey yok.
03:01Valla bir polis olmak isterdim de.
03:05O da kısmet değilmiş ne yapalım.
03:07Tarım işi için gördüğün gibi okul bıraktık abi.
03:11Yani kısmet değil işte.
03:13Yetmiyor da çalışıyoruz işte abi.
03:16Yettiği kadarıyla.
03:18Kişi başı 600 lira yümeği alıyorduk yümeğe de.
03:224 kardeş.
03:24Zaten annemle babam burada zaten.
03:266 kişiyiz toplamda.
03:28Zaten burada çalıştığımız 4-5 ay fazlası yok yani.
03:32Sonra işte kışın eve gidiyoruz, tekrar soğan başlamasına.
03:36Soğan sezonunun başlamasına kadar.
03:39İşte kışın da evde yapacak bir iş yok yani.
03:42Köyde böyle hayvanla uğraşıyoruz, hayvancılıkla.
03:45O da yetmiyor tabii.
03:47Geçen yıl aldığımız yümeği yetiyordu abi.
03:51Yani bu kadar şey pahalı değildi eşyalar.
03:54Yani masraf çok yoktu.
03:56Bu sene yümeği de pahalılaştı ama gene de yetmiyor.
04:00Masraf çok.
04:02İşte tarım işçisiyim.
04:04Gem, soğanlara gidiyoruz.
04:06Soğanlardan sonra eve gidiyoruz.
04:08İşte şöyle.
04:10Annemle beraber 8 kişiyiz.
04:136 çocuğum var.
04:15Demin 6'sı okula gidiyor.
04:18Okuldan çıkartıyoruz. 1 ay önce çıkartıyoruz.
04:212 ay sonra gene okula gönderiyoruz.
04:23İşimiz bitince gene okula gönderiyoruz.
04:25Tabi 2 ay sonra gönderiyoruz.
04:27Şimdi tarlada sürünüyoruz.
04:29Bak okula gidecek.
04:31Bir de onu düşünüyoruz.
04:33Şimdi ona harçlık var, bakım var.
04:35Hani bakım biraz zor oluyor yani.
04:37Şimdi kazanmış İstanbul'a gideceğiz.
04:39Şimdi geldik burada kendimizi doyuramıyoruz.
04:41Orada onu nasıl doyurabiliriz?
04:43Yani bakmak öyle kolay değil.
04:45Elimizde siz de görüyorsunuz.
04:47Soğanlar, soğanlar.
04:49Gel, git zorla karınızı doyuruyoruz.
04:51Bir tenekeyi alıyorum 1 milyar.
04:53Yürümeye çalışıyorum, 600 milyon.
04:55İnan ki çocuklara doyururuz, bir şey alamıyorum.
04:57Yani yetmiyor.
04:59Şimdi eşya fırlanmış.
05:01Ben gidiyorum 1 milyara, 1 poşet doyuramıyorum.
05:03Yani nerede ona yetecek,
05:05nerede bize yetecek.
05:07Öyle bir şey olmuş yani.
05:09Şimdi gömleği diyor, 600 diyor.
05:11600'e ben sabahtan akşama kadar çalış, çalış, çalış.
05:13600 ile ne kazanacağım?
05:15Hani öyle.
05:17Git, gel, yol parası.
05:19Hepsi yol parası.
05:21Yani anladık ki hepsi yol parasını veriyoruz.
05:23Ondan sonra diyorlar, git tarım işçisi.
05:27Şanlıs'a bir ara demişti ya,
05:29bunlar seyahate çıkıyor.
05:31Alışmışlar seyahate çıkıyor.
05:33Gelsin kendisi seyahate gelsin, göreyim hele.
05:35Bu soğanlar seyahate oluyormuş.
05:37Geçen sene biraz daha iyiydi soğanlar.
05:39Bu sene soğan da yok.
05:41Yani dün daha kötü.
05:43Tarlada soğan gözüküyor ama
05:45soğan eksik çok az.
05:47Geçen sene 300'di.
05:49Bu sene de 600'dir.
05:51Yok.
05:53Hiç de yetmez.
05:55Ufak iki bir şey alıyorsun,
05:57onun yevmiyesini geçiriyor yani.
05:59Hani bir alışverişe gittiğinde
06:01en az 4-5 yevmiye gidiyor.
06:034-5 yevmiye aynı günlük gidiyor.
06:05Burada aldığımızı da orada yiyoruz.
06:07Ancak yine borçlanıp buraya geliyoruz.
06:09Vallahi
06:11ekonomiden dolayı abi buraya geliyoruz.
06:13Ailemle beraber çalışıyoruz.
06:15Hani mesela ben de isterdim
06:17böyle sigortalı bir işe falan gireyim diye.
06:19Ama
06:21o işe girsem de
06:23ailemi geçindiremem.
06:25Gördüğün gibi 4 kişiyiz abi.
06:27Mecburen bu işe geliyoruz.
06:29Vallahi abi geçen sene
06:31yevmiye
06:33350 falan böyle bir şeydi.
06:35Hani
06:374 kişi çalışıyorduk yine.
06:39Geçen sene ekonomiden biraz
06:41eşyalar falan da fiyatları da düşüktü.
06:43Bu sene iki katı olmuş ama
06:45eşyalar baya bir pahalanmış.
06:47Hani şu anda yevmiye en az 1000 TL olması lazım.
06:49Çünkü kurtarmıyor.
06:51Geçen seneye göre.
06:53Hani bu sene
06:55soğan da az oldu.
06:57Hani çalışmazsak bu sefer para götüremeyeceğiz.
06:59Maddi sıkıntının
07:01dolayı da bizi zorlayacak biraz.
07:03Zorlukları örneğin
07:05oradan yola çıkarken bile zorlukları
07:07başlıyor. Çoğu arkadaşımız
07:09mesela yolda trafik kazasında hayatını
07:11kaybediyor. Çoluk olsun çocuk olsun.
07:13Büyük küçük fark etmiyor yani.
07:15İkinci bir husus biz buraya
07:17geldiğimizde mesela yerleşim alanı olarak
07:19şöyle bir şey
07:21tuvalettir, odundur,
07:23banyodur. Her türlü
07:25sıkıntısı var yani. Şöyle bir şey
07:27bu işte aslında en çok zorlanan
07:29bayanlar.
07:31Zorluk biraz daha onlara
07:33biraz daha fazla bize göre, biz erkeklere göre.
07:35Çünkü tarlada bizle birlikte çalışıyorlar.
07:37Akşam eve geldiğimizde
07:39hani biz bir kenara çekilip
07:41dinleniyoruz. Onlar
07:43bulaşıktır, çamaşırdır,
07:45yemeğidir. Yani
07:47hepimizden önce uyanırlar sabah.
07:49Akşam hepimizden sonra yatarlar.
07:51Yani bu mevsimlik
07:53tarım işlerinde en çok zorlanan
07:55bayanlar. Yövmiye geçen seneye
07:57göre bak. Yövmiye zam alıyor.
07:59Almıyor değil. Ama o yövmiyenin
08:01zam aldığı mesela yüzde birse
08:03tamam mı?
08:05Örneğin ben sana
08:07ihtiyaç olarak mesela işçinin ihtiyacı nedir?
08:09Yani yemek olsun veya sebze olsun.
08:11Onlar iki katı zam alıyor. Geçen sene
08:13örneğin atıyorum altı yüzse, bu sene
08:15yedi yüzse tamam mı?
08:17Erzak konusunda iki katı daha pahalı oluyor.
08:19Örneğin bugün tarlada benim
08:21mahsulüm beş liraya gidiyorsa,
08:23pazarda yirmi liraya satılıyorsa bunda bir
08:25film var demektir. O da
08:27şundan kaynaklanıyor. Ya örneğin
08:29kazan. Komisyoncuya kazanma demiyorum.
08:31Aracıya kazanma demiyorum.
08:33On kazanacağına beş kazan. Bugün
08:35büyükşehirlere baktığın zaman millet pazara
08:37gidiyor. Yani istediği kadar
08:39erzak alamıyor. Sebze veya meyve
08:41olsun alamıyor. Ha bu da neyden
08:43kaynaklanıyor abi? Aradaki komisyoncular.
08:45Tarlada çürüyor. Ama
08:47pazarda gel gör ki büyükşehirlerde
08:49insanlar alamıyor.
08:51Alamıyor yani yeterince alamıyor.
08:53Yani mahsulü yetiştiriyor adam. Mahsulü
08:55tarlada kalıyor. Ve bu da otomatikme
08:57zaten mevsimli kişiye yansıyor.
08:59Bugün adam malını tarlada satabilse
09:01yömye bugün yediyse sekiz
09:03olur veya bin olur. Yani bize de
09:05faydası olur. Hem
09:07üreticiyi hem tüketiciyi bekleyen
09:09tehlikeler şöyle diyeyim.
09:11Mal sahibi malını tarlada satamıyor.
09:13Veya düşük bir fiyata satıyor.
09:15Şu şekil
09:17mal buradan pazara,
09:19markete kadar gidiyor ya
09:21oraya kadar baya bir fiyat değişiyor.
09:25Tamamdır.