Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ortak akıllı aynı şeyi söylüyor. Fındık geçim olmaktan
00:03hakikaten çıktı. Dağda toplanan yabani meyvelerden daha
00:08değersiz bir hale geldik. Ligarba toplasan yaylada daha
00:11fazla gelir edersin. Yaylada yayla çayı toplasan nane dağ
00:16nanesi toplasan bundan daha iyi gelir elde edersin. Gerçeği şu
00:22yani fındık Türkiye'nin hem genel bir sorunu hem de
00:29bölgemizin bir sorunudur. Belki de Türkiye'nin en önemli
00:33ürünüdür. Ana ürünüdür. Ama öyle oldu ki öyle değersizleşti
00:36ki yani geçim olmaktan çıktı. Değerini de kaybetti. Yani bu
00:43bir günlükte bir iş değil. Sadece fiyat meselesi değil
00:46bana göre. Yani ııı insanların gelirleri buna bağlıydı.
00:51Insanların gelirleri düştü, arazileri değersizleşti. Sonuçta
00:56bu mülkiyet hakkı açısından bir insan hakkı da ihlal edirir
00:59yani. Insanların kendi coğrafyalarına tutunabilmelerini
01:03engelliyor bu. Burada fındık topluyoruz ama Atatürk'de yeri
01:07olduğu için yani bunun bir ekonomik gelir getirisi için
01:11değil işte topluyoruz. Usulen topluyoruz bunu yani. Yoksa bu
01:15gelir getirmez yani. Yüz otuz liraya bu olmaz ya. Sadece
01:20siyasi sorun mudur? Bence daha büyük sorundur. Yani siyasi
01:24sorundur mutlaka. Ekonomik sorundur, toplumsal sorundur.
01:27Toplumun bütün paydaşlarının ortak sorunudur bence yani.
01:31Üniversitelerden olsun, çeşitli sivil toplum kuruluşlarından
01:36olsun, yeticilerden olsun hepsinin bu soruna bir şekilde
01:41eğilmeleri gerekiyor ama maalesef durum buraya gelmiş.
01:44Yani müzik bizi avutmaya vesile oluyor yani. Yoksa Evet.
01:49Topladığımızın çok önemi yok yani.
01:54Yani bu topraklara sahip çıkmaya çalışıyoruz müziğimizle,
02:03kültürümüzle, tarımsal üretimimizle, dostluklarımızla,
02:07arkadaşlıklarımızla ama bakalım ne kadar yetecek? Bir umudu
02:12tüketmiyoruz ya. Aslında bitme noktasına gelmiş de biz hala
02:18umutluyuz.
02:24Senden daha benim gibi
02:30uykundum, uykundum, uykundum, uykundum, uykundum, uykundum,
02:37sevdim de alamadım, oğlum benim yandığım, sevdim de
02:42alamadım, oğlum benim yandığım.
02:47Iıı
02:51şu anda bin beş yüz lira yiyemeyi isteyen insanların
02:55sonuna diyorum, ihtiyacın varsa gel bedava topla, al senin
02:58olsun. Ancak o kadar toplar. Bin beş yüz liralık bizim o
03:02büyük dallarda. Evet. Ondan sonra bin beş yüz lira nereye
03:06ödedik? Geçen sene yedi yüz elli lira, yedi yüz sekiz yüz
03:09lira, bu sene bin beş yüz lira. Yüzde kaçta mı aldık? Yüzde
03:12on dokuz nokta üç yüz liraydı. Elden verecek vatandaş yüzde
03:16elli yüz, yüzde yüz elli. Evet, bence fındığın fiyatı normali.
03:21Iıı. Eyvahdır ne kadar olmazsa, çürüğü vardı, şişesi yüz elli
03:25lira net olmalıydı. Onun karşılığında da toplama
03:29yiyemeyesi bin iki yüz liradan aşağı olmamalıydı. En az bin
03:33iki yüz lira olmalıydı ama toplayana zarar. Topladığınız
03:39ben şimdi beş yüz kilo fındık yapacağım. En azından elli
03:43milyar masraf etti bana şu an. Beş yüz kilo fındığa elli
03:47milyar masraf. Bundan ne satıp da maalesef bizi yönetenler
03:53fındığı hayatta görmemişler ki ağacı nasıldır? Nasıl toplanır?
03:57Bizim memlekette gerçekten istikrar yok, hukuk yok, adalet
04:02yok, liyakat bitmiş. Şu anda görevinin başında olan
04:07insanların hiçbirinin görevinden haberi yok. Daha
04:11nereye lazımsınız? Kardeşim bırakın gidin eğer yapamıyorsan
04:14bırak git. Evet. Ben şimdi öğretmenim ben bu işi
04:17yapamadıktan sonra rezil olur gider de sınıfta ya. Ama
04:20bunlarda rezillik yok. Bunlar işi en iyi bilenler halbuki
04:25hiçbir şey bilmeyenler. Fiyattan önce çok şeyler var
04:28Türkiye'de önemli. Hukuk yok, adalet yok. Yasama, yürütme,
04:33yargı erteliyor. Hiçbir şey yok. Anayasa Mahkemesi'nin
04:39verdiği kararı genel mahkeme tanımaysa bu darbedir. Hiç
04:43başka bir şey değildir. Ben adliye diyorum kırk yıllık
04:48suç ceza hakiminin verdiği kararı asliyet ceza hakimi
04:52hemen bozar. Hiçbir kuvvetle bir şey diyemez. Şimdi Anayasa
04:56Mahkemesi'nin kararını iletişim başkanı tanımıyor. Tanımıyor.
05:01Öyle bir şey olur mu ya? Adalet Bakanı. Ne Adalet Bakanı?
05:05Türkiye'de on yedi tane bakanlık var. Hepsi Erdoğan.
05:08Adalet Bakanı Erdoğan. İşlet Bakanı Erdoğan. Başka var mı?
05:12Sen bizden neresinden? Fındığı şöyle değerlendiriyorum.
05:16Yapılan asgari ücretlere zam yapılmaması. Memura isteye
05:21yüzde on dokuz. Bilmem ne yapılması. Buna göre fındığı
05:25verilen fiyatı yüzde altmış üç küsür. Iyi. Ama alım gücü
05:29yok. Ne verirsen ver. Iki yüz lirada verse gene o alım
05:33gücünden yapacağın bir şey yok. Iki yüz lira iki kilo
05:36bostan alıyor ya. Daha bu bu memlekette yaşam olur mu ya?
05:39Yollananlar. Bir kilo minzi derek biz. Sokeli. Karı değil
05:45bak iki yüz seksen lira açılıyor. Ayıptır ya. Yaşamadan
05:48geçti ya. Ben yetmiş üç yaşındayım. Böyle bir şey hiç
05:51görmedim. Benim zamanımın yetmiş dört memuruyum ben.
05:55Yetmiş dört gün hukuk ne ararsınız ya? Allah kurtarsın
05:59bizi. Bizim başka güveniz yok. Hiçbir dalga almadık.
06:06Çok zor. Bu fiyatları açıklandı ama bilmiyoruz bizim
06:12dediğimizi yapacaklar mı? Bunu da bilmiyoruz. Çok zor yani
06:17fındığımız toplanması, taşınması. Çok zor bir şey.
06:22Elimizin karşılığını alamıyoruz. Bir çuval fındığı
06:26kim getirir oradan yukarıya doğru? Toplaması bir şey değil
06:30gene. Ona razıyız ama taşıması yolumuz yok. Öyle yani. Ne
06:34diyeyim? Artık işte biz mecbur yapmak zorundayız. Ben böyle
06:38topluyoruz da on kadeh yaşıyoruz. Herkes kendi
06:42yerine ama yol yok. Toplamakta bir şey yok. Taşıma. Hep
06:47Bedeni taşıdığımız için yürüyor. Fiyatta isyanda. Yani
06:52korutmuyor. Evet. Bir yövmiye olmuş bir milyar iki yüz. Bir
06:59buçuk milyar. Onu da bulmakta zor. Mevcut kendi imkanlarınızı
07:05kendi yerlerine toparlar. Çok rahmetli bir iş. Biz en az
07:10yüz altmış bekliyorduk fiyatı. Taban olarak. Ama fiyat çok
07:14düşük açıklandı geçen seneye rağmen. Bu iş zahmetli iş.
07:19Sonuçta herkes izin alıp bir şekilde bir araya gelip fındık
07:23toplamaya çalışıyor ki ben de öyle. Izin alarak babama
07:26yardım ediyorum. Fındık toplamaya geldim. Yani zahmetli
07:31iş ve hani fiyatı da düşük olduğu için yövmiyesi de
07:35kurtarmıyor. Hani verdiğimiz masraflar da kurtarmıyor hiçbir
07:38zaman. Bugün bir buçuk liradan bahsediyorlar yövmiye. Ve hani
07:42versen tamamen ııı topladığı fındığın değeri kadar olduğu
07:48için biz de vermemeye çalışıyoruz. Bu şekilde
07:52devam ediyoruz. Gübresi, ııı çaylarının biçilmesi, patosu,
07:57bunlar tabii hep ııı fındık toplamadan yaptığımız masraf
08:02var. Sonra fındık satılacak. Elimize az bir para kalacak.
08:09Yani bundan başka bir şey yok. Ne diyebilirim? Fındıkla
08:13geçim yani alacağımız parayla ancak şimdi nerede? En fazla bu
08:20fındıktan bizim alacağımız para yirmi otuz bin lira. Eee
08:24ondan da masraflarımızda düştüğümüz zaman ortaya çok az
08:27bir para kalıyor.
08:31Fındık büyük ölçüde ııı geçim kaynağı olmaktan çıkmış
08:36günümüzde. Artık fındık bu coğrafyadaki yaşayan
08:40insanlarımızın ııı bir kültürü olarak zamanda kalacak. Çünkü
08:47ııı fındığın ııı maliyeti yüksek ve taban fiyat çok düşük
08:52tutulunca fındık üreticileri hem fındığa karşı istekle
08:57fındık toplayıp satma fiyata üretmek ııı yetiştirmek
09:02noktasında ııı moral motivasyonları kalmadı.
09:06Dolayısıyla kendi fındığını toplayıp da ııı o maliyetini
09:12kurtardıktan sonraki sürece hiç de ııı olumlu bakmıyorlar. O
09:18yüzden de fındık bakımı da yıldan yıla yavaş yavaş
09:23zorlaşıyor. Aile geçinmeğini sağlama imkanı kalmamıştı. Büyük
09:27çoğunlukla da ııı bu coğrafyadan göç etmek zorunda
09:31kalmışlar. Büyükşehirleri, metropol şehirleri. Iıı yeni bir
09:36ııı fındık kanununa ihtiyaç var. Fındık politikasında
09:39ihtiyaç var. Uzun vadeli fındık ııı üretim programlarının
09:44hükümet tarafından hükümetler tarafından hazırlanması lazım.
09:49Fındık ııı kongreleri, çalıştayları yapılarak fındık
09:54üreticilerinin sorunları, taleplerin ve ihtiyaçları
09:58ortaya konmalı. Fındık üreticisinden ııı fındığın
10:02pazarlanmasına kadar bütün süreçlerde ııı söz sahibi olan
10:06fındık ııı ile ilgili bütün birleşenler fındığın sorunlarını
10:11apaçık ortaya koyarak bunun üzerinden bir fındık üretimi
10:15planlaması ve politikasının yürütülmesi lazım.
10:21Hadi bir daha yemeğe taşımış ol.
10:28Şimdi yavaş yavaş yukarı doğru gidiyorum. Hadi iken sen
10:33özel. Biraz evde dinleniriz, kahve içelim, içeceksin.
10:38Evet. Nasıl hissediyorsunuz kendinizi? Bahçede topladığımız
10:58fındığımızı çuvalla sırtımızda taşıdık. Şimdi harmanımıza
11:03boşaltacağız. Evet. Eee bu rütün tabii. Eee fındık
11:08bahçelerimiz engebeli yokuş alanlarda olduğu için oradan
11:13taşımak zorundayız. Zorunlu olarak sırtımızda taşıyoruz.
11:18Dur indiğim gücüm yok.
11:29Ama fındığımız çok kaliteli.