Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Cumhuriyet TV ekranlarından merhaba sevgili izleyenler.
00:17Bugün otomobil piyasasına ilişkin aslında sizlerin çok beklediğini düşündüğümüz bir gelişmeyi konuşacağız.
00:23Yanımızda Cumhuriyet.com.tr'nin otomotiv editörü Savaş Kağan burada.
00:27Hoş geldin.
00:28Merhabalar, hoş bulduk.
00:29Şimdi daha önce de aslında bu konulara ilişkin birkaç program yaptık ama bu konu önemli.
00:34Çok uzun zamandır beklenen bir gelişme.
00:36Çinli otomobil devi BYD'nin iki yeni modeli çıkmıştı.
00:40Daha önce piyasaya sürülen iki modelde ise fiyat düşüşü yaşandı.
00:43Çünkü gümrük vergilerine ilişkin yeni bir düzenleme var.
00:46Şimdi Savaş Kağan sizler için o düzenlemeyi anlatacak.
00:48Sözü sana bırakayım.
00:50Şimdi öncelikle şundan bahsedelim.
00:52BYD ile alakalı olarak fiyatlar düştü diyoruz.
00:55Düşmesine sebeplerinden başlayalım dilersen.
00:57Daha önce BYD bildiğiniz üzere Türkiye'ye yatırım kararı almıştı.
01:011 milyar dolarlık bir fabrika açılacağından bahsedildi.
01:04Bu fabrikanın yere belli oldu.
01:06Manisa denildi.
01:07Bir takım imzalar atıldı.
01:08Ardından da bazı kararlar, daha önce konuşulan kararlar da vardı.
01:11Bunlar artık yürürlüğe girdi dedik.
01:13Bu kararlar şöyleydi.
01:15Türkiye'ye yatırım yapan bir firma eğer yurt dışından araç ithal ediyorsa, yani araç alıyorsa
01:20bu ürettiği araçlar Çin'deki modeller için geçerliydi.
01:24Çin'den alınan ek gümrük vergisinden muaf olacağı söylendi.
01:27Ek gümrük vergisi de şöyle.
01:29Serbest ticaret anlaşması olan ülkeler ve Avrupa Birliği'nden gelen araçlarda gümrük vergisi alınmıyor.
01:34Ama diğer araçlar da gümrük vergilerine tabi oluyorlar.
01:37Yani Türkiye'de alınan ÖTV, KDV haricinde böyle vergilere tabi oluyorlardı.
01:42Bunlar için de Çin'in vergileri bir hayli fazlaydı.
01:45Yani şöyle %10 alınıyordu ilk başta gümrük vergisinden sonra ilave %40 getirildi.
01:50Dolayısıyla bu Çin'de üretilen modelleri oldukça zorlamıştı.
01:53Şimdi artık bu %40'tan muaf olacak.
01:56Çok ödemli bir oran aslında.
01:58Tabii çok büyük bir oran.
01:59Yani özellikle elektrikli arabalar için bakarsak, elektrikli araçlarda genel olarak %10 ÖTV'ye tabiler.
02:05Yani 150 kW altı ve 1.450.000 TL matraf fiyatının alttakiler %10 ÖTV'ye tabi.
02:10Ki bunlar da piyasada satılan elektrikli otomobillerin pek çoğunu kapsıyor Türkiye'de.
02:14%10 ÖTV ve %20 KDV alınıyordu.
02:17Yani toplam vergi yükü elektrikli otomobillerde %32 diyebiliriz.
02:20Tabi bu minimum ama zaten gelen otomobillerde ağırlıklı olarak bunlar gelecek.
02:24%32'ydi ama %40 ilave gümrük vergisi vardı.
02:27Yani dolayısıyla çok büyük bir orana tekabül ediyordu.
02:30Şimdi artık bu oran olmayacağı için hem BYD'nin daha önce sattığı modellerde,
02:34bunlardan bir tanesi hibrit olan model, bir diğeri de elektrikli model.
02:38Bunların fiyatlarını ufak bir düşüş gördük.
02:40Bu düşüşler şöyle.
02:42Elektrikli olan BYD 63 1.590.000 TL'ye satılıyordu.
02:45O 1.490.000 TL'ye düştü.
02:48Son olarak benim gördüğüm BYD Seal UDM diye model var.
02:51Bu hibrit model 2.090.000 TL'ye girmişti Nisan'da.
02:55Ancak daha sonra bir zam görmedim ama bir süredir de satışlar daha durmuştu.
03:00Fiyatı da kapatmışlardı.
03:03Yani araç var mı yok mu belli değildi.
03:05Fiyat listesi kapanmıştı.
03:07Sadece 63 gözüküyordu.
03:08Şimdi tekrar girdi ve en son Nisan'da girdiğinde 2.090.000 TL'ye fiyat.
03:12Ki Nisan ayından bu yana da bir hayli zaman geçmiş olmasına rağmen fiyat 1.850.000 TL bandına geldi.
03:18Dolayısıyla burada da bir düşüş var.
03:20Bu %40 neticesinde.
03:22Ayrıca iki model daha çıktı.
03:24Onların fiyatları da 1.280.000 TL.
03:26Elektrikli olan Dolphin.
03:28Bir diğeri de BYD Seal.
03:30Yani seal bu hibrit olanın elektrikli olan versiyonu geldi.
03:34O da 1.790.000 TL'den başlıyor.
03:36Peki bu fiyatlar yani zaten bir düşüş bekleniyordu.
03:39Beklentiyi karşıladı mı?
03:40Mesela ilk söylediğim modelde 100.000 TL'lik bir fark vardı.
03:43Evet.
03:44Şöyle.
03:45Şimdi açıkçası çok fazla karşılamadı.
03:47Şimdi karşılamasının en büyük nedeni %40'lık ile alıyor.
03:49Gerçekten çok büyük bir rakam.
03:51Ama 63 açısından bakarsak zaten kampanya olarak 1.590.000 TL'ye satılıyordu.
03:55Kaldı ki bu modele uzun zamandır zam da yapılmıyor.
03:58Yani 63 açısından yine iyi diyebileceğim rakamlar.
04:02Çok fazla düşmesi muhtemel olmayabilirdi.
04:04Seal'ın hibrit olan modelin daha fazla düşmesini ben kendi adıma bekliyordum.
04:09Çünkü orada bir düzenleme daha var.
04:11Ufak bir düzenleme daha yapıldı.
04:12Hatta bu düzenleme de yine eleştirilmişti.
04:14Yani öyle bir düzenleme yapıldı ki sadece bu düzenleme BED'nin otomobilleri giriyor diye eleştirmiştik.
04:19Çok nadir bir, iki model daha çıkarsa çıkıyor.
04:22O kadar otomobilin içinde.
04:24Bu da şöyleydi.
04:26Kilometrede 25 gram diye hatırlıyorum.
04:2825 gramın altında karbondioksit salan hibrit otomobillerdi.
04:32Aynı zamanda menzili de minimum elektrikli 70 kilometre ve üzerinde gidebiliyorsa %30'du.
04:38Ki daha önceden %80 veriyordu diğer.
04:41Yani ağırlıklı olarak piyasada hemen hemen hepsi %80 ÖTV'ye tabiydi.
04:45Ve bu 25 gramın altı ve 70 kilometre menzilin üzeri dediğiniz zaman da direkt BED modellerinin girdiğini görüyorduk.
04:52Dolayısıyla hem buradaki %80'den 30'a düşüş ÖTV'de,
04:57aynı zamanda %40 da ilave gümrük vergisinin alınmamasından bakarsak,
05:021.800'lerin daha altına da satılabilirdi.
05:05Ama buralarda da tabi çok büyük yine kar marjları olmayabilir.
05:09Çünkü zaten piyasaya ilk gelen markalar oldukça düşük kar marjlarıyla başlayabiliyor.
05:13İki tane otomobilde girdi. İlk önce Atatürk'te girdi.
05:16Hibrit model zaten geleceği çok fazla olmadı.
05:19Çok büyük de satış adetlerine ulaşmadı.
05:21Ancak şu anda yeni 4 tane modele ulaşmış durumda marka.
05:25Dolayısıyla burada ilk çıkarken kar marjlarının düşük olduğunu varsayarsak,
05:29hemen hemen beklenen fiyatlar diyebiliriz.
05:32Ancak yeni modellerde söyleyeceğim onu.
05:34Tamam. Yeni modelleri konuşacağız ama önceki düzenlemeyi eleştirdik demiştim.
05:39Bu düzenlemeyle ilişkinde eleştiriler var mı?
05:41Önceki düzenlemelerde eleştirilen konular şöyle.
05:44Burada düzenlemenin amacı şöyle gözüktü.
05:47Denildi ki Türkiye'ye yatırım çekmek amacıyla bir takım düzenlemeler yapıyoruz.
05:53Bunu sadece Türkiye değil, farklı ülkeler de pek tabii ki yapıyorlar.
05:57Yani teşvikler yayınlıyorlar, bir takım şeyler yapıyorlar ama
06:00şimdi öyle bir teşvik yapılıyor ki, burada gözüken bu pek tabii ki.
06:04Türkiye'de araç üreten üreticiler açısından da rekabeti biraz zorlayacak gibi gözüküyor.
06:09Şimdi Çin'deki üretim gücü hakikaten çok uyguna araç üretebiliyorlar.
06:13Yani pek çok üründe zaten Çin.
06:15Gerçekten çok uyguna pek çok şey üretebiliyor.
06:18Dolayısıyla Çin'deki bu üretim neticesinde Avrupa Birliği de kısa zaman önce
06:22zaten gümrük vergilerini artırma kararı aldı ve artırdı da.
06:26Şimdi bunlar yapılırken, tabii Türkiye'de artırdı ama
06:29BYD özelinde bu artırma kararının tekrar geri çekiliyor olması
06:33pek tabii ki piyasada bir takım sorunların oluşmasına sebep olabilir.
06:38Ki bu sorunları da en başta çekecek firmalar, Türkiye'de otomobil üretenler.
06:42Şimdi onlardan çok kısa söyleyeyim.
06:44Fiat üretiyor, Ford, Hyundai, Renault üretiyor, Toyota üretiyor
06:48ve bunlar iç pazarı da satıyor.
06:50Ayrıca yurt dışında da satılan modeller var.
06:52İşte Ege var, Clio var, Megane var, bir sürü model var.
06:56Tabii ki şimdi bunların satış adetleri biraz daha düşebilir.
07:00Bunun düşmesi de neye yol açacak?
07:03Sonuçta bu modeller yurt içinde üretilen modeller olduğu için
07:06bizim harcadığımız para yine yurt içinde kalıyor.
07:08Ama yurt dışından aldığımız zaman tabii ki hem dış ticaret açısına da yansır bu.
07:13Ticaret dengesini de bozabilir.
07:15Dolayısıyla mümkün olduğunca yerli üretimden yanı olmakta
07:18her zaman fayda var diye düşünüyoruz ama
07:20burada tabii bir takım imtiyazlar tanındı.
07:23Farklı bir markanın 1 milyar dolar mı demiştin?
07:261 milyar dolarlık bir yatırımdan bahsediyoruz.
07:281 milyar dolarlık bir yatırım yaptığında aslında aynı teşviği
07:32ya da aynı kolaylığı sağlayamaz mı bir firma kendine?
07:35Yani benzer. Zaten o eleştiriler çok yapılıyor.
07:37Yani eleştirilerde şöyle deniliyor.
07:39Şimdi bu firma fabrika kuracak ama
07:411 milyar dolarlık bir yatırım için yapılacak tabii ki teşviğin boyutu var.
07:44Mesela teşvikten örnek veriyorum.
07:46Dersin ki bu işte 1 milyar doların 3'te 1'lik kısmını karşılıyorum
07:49ya da yarısını karşılıyorum gibi bir şey olabilir ama
07:51burada tabii şu görüşte olanlar da var.
07:54Onu ilerleyen süreçte ancak görebileceğiz.
07:56Şimdi bu şartlar tanındığı zaman
07:58BYD'nin satış adetleri doğrultusunda
08:01bu 1 milyar doların çok daha üzerinde bir kar etme durumu söz konusu olabilir
08:05Türkiye pazarında diye düşünenler de mutlaka var.
08:08Ancak onun için tabii konuşmakta biraz erken.
08:10Ne kadar satılacağını görmemiz lazım.
08:12Şu anda yıl sonu için hedefleri 6 bin.
08:15Yani 2025'teki hedefleri de az çok söylediler ama
08:18satış yakamlarına bakmak lazım.
08:20Yani 2025'te 50 bin araç satarsa
08:22bu teşvik ona göre bir etkide bulunmuş olacak marka için.
08:25İşte 150 bin satarsa pek tabii ki ona göre olacak.
08:28Anladım. Zaten dediğin gibi 150 bin satarsa da
08:30herhalde yeni bir düzenleme ihtiyaç olur.
08:32Olabilir.
08:33Şimdi yeni modellerden bahsedelim istersen.
08:35Çünkü seyircilerimiz de merak ediyordur diye düşünüyorum.
08:372 yeni model var. Sen anlat ondan dinlesin.
08:39Şimdi 2 yeni model şöyle.
08:41BYD Dolphin geldi.
08:42Bir de Seal UDMI dediğimiz hibritin elektrikli versiyonu geldi.
08:46Şimdi Dolphin'e bakacak olursak öncelikli olarak
08:49şimdi Dolphin zaten çıkmasını kendi adıma beklediğim araçlardan bir tanesiydi.
08:52Çünkü BYD'nin en çok sattığı elektrikli modellerden
08:55ilki Atto 3 iken Atto'yu zaten Türkiye'ye geldi.
08:58İkincisi de Dolphin'di.
08:59Ve Dolphin Avrupa'da da satılan bir model.
09:01Şimdi Seagull'la vardı.
09:02En uygun modeli gelir mi piyasayı sallar mı diye çok düşünüyordu ama
09:05Seagull Avrupa'da satılmadığı için
09:07dolayısıyla bir takım farklılıklar yapmak gerekecekti araçta.
09:10Belki onu 2025'e bırakmış olabilirler.
09:12Onunla ilgili bir bilgim yok.
09:14Ancak Dolphin'den bahsedersek
09:15Dolphin markanın en çok sattığı 2. elektrikli aracı.
09:18Otomobil Atto 3'e çok benziyor.
09:20Şöyle çok benziyor.
09:21Atto 3 büyük bir araç.
09:23Yani C sınıfı bir SUV.
09:24Ancak Dolphin C sınıfı bir hatchback.
09:26Yani biraz daha alçak olan, çok o kadar geniş olmayan bir modellerden bazı.
09:30Yine geniş değil, yakındır pek tabii ki ama daha küçük bir model.
09:33Ancak aynı beygir gücüne sahip, hemen hemen aynı menzile sahip bir model.
09:37Şimdi bunun Çin'deki fiyatları incelediğimiz zaman
09:39tabii ki farklı faktörlerle söz konusu olmakla birlikte
09:42şimdi Çin'deki Atto 3 ile
09:46Çin'deki ve Dolphin arasındaki farkın
09:48Türkiye'den biraz daha açık olduğunu söylemek lazım.
09:51Yani Türkiye'de 1 milyon 490 bin liraya Atto 3 satılıyor.
09:541 milyon 280 bin liraya Dolphin satılıyor.
09:56Yani aradaki fark 210 bin liralık bir fark.
09:59Yani bunu oranladığınız zaman işte yüzde 15'e falan tekabül edecektir.
10:04Çin'de gördüğünüz zaman biraz daha büyük bir fark var.
10:07Ama şimdi bu farkı tabii ki şu şekilde izah etmem lazım.
10:11Biraz konu karışmış gibi olacak ama anlayacaksınız sözün sonunda.
10:15Şimdi Türkiye'deki elektrikli otomobil satışına baktığınız zaman
10:18Ekim ayında 3 bin tane TOG satıldı.
10:203 bin 91 tane.
10:21Rekor TOG'da galiba.
10:23Rekor TOG'da.
10:24Birinci ve açık ara.
10:25İkinci BMW sattı.
10:26BMW iX1.
10:27557 tane sattı.
10:293 ve 4 aynı satış adetine ulaştı.
10:31424-425 tane mini Countryman ile TORES, KGM Mobility'nin TORES.
10:37Bu araçlar satıldı.
10:38Dolayısıyla zaten satış adetleri düşük.
10:40Şimdi satış adetleri düşük.
10:42Hem çok fazla gelirse hakikaten piyasada bir takım karışıklıklara sebebiyet verebileceği gibi.
10:46Belki bu da düşünmüş olabilir.
10:48Bir diğer düşünülecek olan da şu.
10:50Şimdi 6 bin tane araç geliyor dedik.
10:52Yıl sonuna kadar.
10:53Ve bu gelen aracın 4 tanesini söyledik.
10:552 tane daha aralıkta gelecek.
10:57Sanıyorum onların içinde de olacak.
10:59Bu araçlardan teslim edilecek.
11:00Dolayısıyla zaten gelen aracın sayısı düşük.
11:02Yani bu araç 1.280 bin lira değil.
11:05Belki biraz daha altında olabilirdi.
11:07Benim tahminim 1.100-1.150 gibi çıkabilmesi mümkündü.
11:11Tabi Çin'de gördüğüm fiyatlar doğrultusunda.
11:13Belki orada Atto 3'de çok büyük değişiklikler olmuyordur Avrupa'da satmaktan yana ama
11:18Dolphin'de daha farklı değişiklikler yapılması da gerekiyor olabilir.
11:22Tabi bu da maliyete yansır.
11:24Ancak 1.280 bin lira açıkçası sektörün büyük çoğunluğunu memnun etmedi diyebilirim.
11:30Yani biraz daha altında bekleniyordu.
11:32Ancak altında beklenmesinin nedeni
11:34Çin'deki fiyatların hakikaten çok uygun olması.
11:37Ama otomobili Çin'den geldiğini bir yana koyarsak
11:40BYD'nin vergilerden yana muaf olduğunu bir kenara koyarsak
11:45Otomobil yine de çok uygun bir otomobil diyebilirim.
11:48Yani şu anda C sınıfında yer alan elektrikler içindeki
11:51204 beygir gücünde ve 427 kilometre ortalama menzili var otomobilin.
11:59Yani bu değerleri sağlayan hemen hemen bu ebetlerdeki otomobiller bu fiyatın çok daha üzerinde.
12:04Yani mutlaka yine çok satacaktır.
12:07Ama Çin'de artık biz o kadar alıştık ki uygun fiyatlara daha da uygun gelir mi diye düşündük.
12:11Öyle söyleyeyim Dolphin için.
12:13Seal'dan da bahsedeyim bir diğer moda.
12:15Şimdi Seal evde 1.790.000 liraya çıktı.
12:18Zaten az evvel söylediğim hibrit modelinin aynısının elektriklisi.
12:22Şimdi hibrit modelin beygir gücüne bakarsanız 218 beygirdi.
12:26Elektriklinin gücü de yine aynı.
12:2887 kilowatt bataryası var 500 kilometrede menzili var.
12:31Ve 1.790.000 liraya satılıyor.
12:33Şimdi şunun gibi.
12:34Abdü 3 alacak bir kimse.
12:36Biraz daha büyük biraz daha menzili yüksek biraz daha iyi bir araba almak istiyorsa şayet.
12:41Yani firma içinde bu gruptan yararlanmak istiyorsa.
12:44Dolayısıyla burada arada da 300.000 liralık bir fark var.
12:47300.000 liraya daha verip D sınıfı olan modeli diyebiliriz burada.
12:50Seal ev tercih edebilir.
12:52Yani o da D sınıfında yer alan yine uygun diyebileceğimiz modellerden bir tanesi.
12:56Çünkü bu grupta bir de şu var şunu ekleyeceğim en son.
12:59D sınıfında yer alan yani D sınıfı dediğimiz çok büyük olan araçlar.
13:04Yani büyük diyebileceğimiz SUV modeller.
13:06Şimdi büyük SUV'lerin büyük çoğunluğu %10'luk ÖTV dilimine giremiyor.
13:11Ya beygir gücünden giremiyor ya da otomobilin fiyatı matrah değeri olan 1.450.000 liraya geçiyor.
13:18Geçerse %40 ÖTV'ye tabi olacak.
13:20Beygir gücü geçerse minimum %50 ya da %60 ÖTV'ye tabi olacak.
13:25Dolayısıyla Seal hem bu boyutlarda olması ile birlikte bir de uygun fiyatıyla
13:30dahil olduğu ÖTV grubunu da dahil edersek bu uygun fiyata yani uygun maliyete
13:35bu da çok uygun çıktı diyebilirim.
13:37Yani hakikaten çok fazla satmasını beklediğimiz araçlar çıktı.
13:41Yani piyasa mutlaka ki Aralık ve Ocak'ta göreceğiz.
13:45Yani Aralık ayındaki satışlar nasıl oldu diye.
13:47Kasım'ı da etkileyecek tabi.
13:48Kasım sonunda gibi teslimatlar başlayacak ama
13:52Gerçekten çok satış adeti olacak gibi gözüküyor ilk etapta.
13:56Peki.
13:57Çok teşekkür ederim.
13:58Böyle aslında bu gruptan belki bir araç satın almak isteyen bir izleyicinin
14:02merak edebileceği her şeyi şöyle 5 dakikada anlatmış oldun.
14:05Ekleyeceğin bir şey var mı kapatmadan?
14:07Çok kısa şey ekleyeceğim.
14:082 tane daha model var.
14:092 model daha gelecek.
14:10Ona da bilgisini aldık.
14:12Gelecek modeller bu saydığımız otomobillerden ziyade biraz daha pahalı.
14:16Biraz daha üst sınıfa hitap eden modeller.
14:18Bunlarla ilgili çok kısa bilgi vereceğim.
14:20BYD'nin Sio modeli gelecek.
14:22Yani nasıl söyleyebilirim?
14:23Birkaç tane araçtan örnek versem uygun olacak herhalde.
14:26O da D segmentinde yer alan bir sedan model.
14:30Yani Passat gibi diyebileceğiniz bir otomobil.
14:32Elektrikli bir otomobil.
14:33Ancak çok güçlü bir otomobil.
14:35390 kW gücü var.
14:36100 km 3.8 saniyede çıkıyor.
14:38Menzilde 520 km olarak açıklandı.
14:41Hem bu otomobil gelecek bir de daha da büyüyor.
14:44Yani makam aracı olarak gözünüzün önüne getirebileceğiniz bir modeli var BYD'nin.
14:48O da Han.
14:49Han'da 380 kW güce sahip 517 beygire tekabül ediyor.
14:54Onda 521 km menzili var.
14:56Bu modeller tabii ki tahminim 3 milyon lira civarında.
15:00Belki 3 milyon küsur altı da olabilir.
15:02Bu fiyatlara çıkmasını bekliyoruz.
15:04Onların fiyatları Aralık ayında duyurulacak.
15:06Ve Aralık'ta teslim edilmeye başlayacak.
15:08Yıl sonuna kadar 6 tane otomobil satışta olacak diyebiliriz yani BYD için.
15:12Peki.
15:13Çok teşekkür ediyorum aktardığım bilgiler için.
15:16Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri.
15:18Cumhuriyet komuteri otomotiv editörü Savaşkan İskep ile bizlerle birlikteydi.
15:22Otomotiv sektörüne ilişkin merak edilenleri konuştuk.
15:25Yeni bilgileri konuştuk.
15:26Yeni Türkiye'ye giriş yapacak araçlar var.
15:28Yapanlar var.
15:29Onlara ilişkin sizlere bilgileri aktardı Savaşkan.
15:32Bunun yanında bir düzenleme vardı.
15:34Bu düzenlemenin de yürürlüğe girmesiyle birlikte araç fiyatlarında düşüş bekleniyordu.
15:38Bu düşüşler belli oranda gerçekleşti.
15:40Nasıl etki yaptı?
15:41İç piyasaya nasıl etki yapar?
15:43Hepsini konuştuk.
15:44Sizler için anlattık.
15:45Şimdilik nokta alıyorum.
15:46Hoşçakalın.