İran-İsrail: Savaşta kim avantajlı? İki ülkenin askeri gücü ne, sıcak çatışmada kim öne çıkıyor?
İsrail'in Hamas lideri Haniye'yi İran'ın kalbi başkent Tahran'da öldürmesi sonrası artık bölgesel savaş olasılığını konuşulmaya başlandı. Peki, iki ülkenin askeri gücü ne? Sıcak çatışmada kim öne çıkıyor? Diplomatik İlişkiler ve Politik Araştırmalar Merkezi Başkanı Dr. Tolga Sakman, kağıt üzerinde kim avantajlı göründüğünü CNN TÜRK'te anlattı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Şimdi İsrail'in asker sayısı sevgili izleyiciler 170 bin, İran'ın ise 610 bin.
00:07İsrail'in savaş uçağı sayısı 241, İran'ın savaş uçağı sayısı 186.
00:14İsrail'in tank sayısı 1370,
00:17İran'ın 1996.
00:19Savunma bütçelerine baktığımızda İsrail
00:2224 milyar dolar,
00:24İran ise 10 milyar dolara sahip.
00:27İsrail dünyanın 17.
00:30Büyük ordusuyken, İran dünyanın 14. büyük ordusu.
00:34Savaş helikopteri sayısına baktığımızda İsrail'in yine üstünlüğü var.
00:3948, İran'ın
00:40savaş helikopteri sayısı
00:4213. Şöyle bir değerlendirecek olursak ne dersiniz?
00:46Dengeler,
00:47rakamlar üzerinden nasıl gösteriyor ama realitede durum nedir?
00:52Tunç Bey, bu niceliksel olarak verilen rakamlar bile aslında baktığımızda İsrail'in
00:59kapasitesinin İran'a göre daha yüksek olduğunu anlamamıza yetiyor ama
01:03bir de niteliğe bakmak lazım.
01:05Yani İran'ın
01:06uzunca bir süredir maddi yaptırımlar altında olduğunu unutmayalım, askeri yaptırımlar altında.
01:13Dışarıdan herhangi bir teknolojiyi satın alamıyor, silah satın alamıyor. Tabii ki burada
01:19Rusya, Çin gibi
01:21çok göze görünmeyen şekillerde destek olma olasılığı var ki
01:25biz bunu resmi olarak ortaya koyamıyoruz. Yani
01:27İran'dan şu kadar,
01:28Çin'den bu kadar destek alıyor veya mühimmat alıyor diyemiyoruz ama genel hatlarıyla bir
01:34destek aldığını biliyoruz. Bir şekilde destek verdiğini,
01:38bu desteğin çerçevesini ve büyüklüğünü de bilmiyoruz tabii.
01:44Ama İsrail hakkında şunu söyleyebiliriz.
01:47İsrail savunma bütçesi,
01:49zaten burada da görüyorsunuz İran'ın iki katından fazla.
01:52Ama bu sadece İsrail'in kendi bütçesinden bahsediyoruz. Yani bir de
01:57Amerika'nın yıllık olarak İsrail'e verdiği hibeler var.
02:01Yanlış hatırlamıyorsam 5 milyar dolar civarındaydı bu hibe.
02:05Bu hibenin kapasitesinde de son teknoloji, silahlar var. Şimdi şunu ortaya koyalım.
02:11Amerika Birleşik Devletleri ile İsrail'in arasında yapılan askeri anlaşmalar dünyanın herhangi bir yerindeki anlaşmaların
02:18çok ötesinde.
02:19Yani Amerika, İsrail'in mühimmat deposunu her daim dolu ve güncel tutmak üzere
02:25farklı şekillerde anlaşmalar yaptı İsrail ile. Bunun örneği mesela
02:32bu yıllık verilen destek var.
02:35İkincisi,
02:36İsrail'in komşularının elinde hangi silah varsa, Amerika bu ülkelere hangi silahı satıyorsa
02:42bir model üstünü, bir model daha teknolojini, daha kapsamlısını
02:48İsrail'e satmak zorunda.
02:50İsrail çevresindeki komşularından
02:53teknolojik olarak, askeri mühimmat olarak
02:56geri düşmemek üzere bir anlaşması var Amerika ile.
02:59Bunun yanında bir de
03:01Amerika'nın İsrail topraklarındaki
03:04mühimmat deposu var. Bu çok
03:05garip ve önemli bir nokta.
03:08Amerika bu depoyu kendi deposu olarak, yani askeri depo olarak görüyor ve böyle nitelendiriyor ama
03:15İsrail'le karşı yapılan anlaşmada bu deponun sürekli dolu ve güncel
03:20tutulması sözü var.
03:21Şimdi
03:22Amerika bölgede böyle bir mühimmat deposunu neden tutar?
03:27Kendisi kullanmak üzere buradaysa
03:30zaten
03:31hem körfezde hem bölgenin farklı yerlerinde
03:34denizde
03:37uçak gemileriyle vs.
03:39Amerika zaten
03:41kendi kapasitesini bölgede tutabiliyor, gösterebiliyor. Bir de burada neden böyle bir
03:47depo yapmış olsun? Bu da soru işareti ki bunun altında zaten
03:51özellikle 7 Ekim'den beri
03:53Amerika'daki muhalif bazı kesimlerden gelen bilgiler şu şekilde.
03:59Bu deponun da
04:00aslında İsrail'e açıldığı yönünde.
04:03Yani bir de bizim tüm bu yardımlardan, tüm bu satışların ötesinde
04:08buradan da verilen ve ne kadar olduğunu bilmediğimizde askeri destek var.
04:12Bunların hepsini topladığımızda
04:14dünyadaki en büyük askeri kapasitenin sahibi olan Amerika Birleşik Devletleri'nin tam anlamıyla
04:21İsrail'in arkasında olduğunu görüyoruz.
04:22Bu da İsrail'in
04:24askeri olarak
04:25bölgedeki diğer tüm
04:27devletlerden
04:29işte İran örneğinde olduğu gibi
04:31bir adım daha ileriye
04:33gittiğini söyleyebiliriz.
04:35Burada şunu da söyleyelim.
04:36Bölge ülkeleri,
04:38Monarşiler, Suudi Arabistan gibi,
04:40Ürdün gibi, kuvvet gibi ülkeler
04:44silahlarının büyük çoğunluğunu Amerika Birleşik Devletleri'nden alıyorlar.
04:49Amerika Birleşik Devletleri ile savunma güvenlik
04:52işbirlikleri var. Burada hem
04:54bu ülkelerdeki askerin
04:57yetiştirilmesi olsun,
04:59danışmanlık faaliyetleri olsun
05:00veya bu eğitimler olsun vs. Amerika ile yapılan anlaşmalarla
05:06devam ettiriyorlar.
05:07Şimdi buradan baktığınızda
05:10İsrail ile Amerika'nın bu kadar birbirine angaja olduğu bir yerde
05:13Amerika ile birlikte hareket eden diğer ülkelerin
05:16İsrail'e karşı nasıl
05:18bir kapasite geliştireceği soru işareti. İşte tüm bunlar da
05:21İran'ı bölgede
05:23İsrail ile karşı karşıya geldiğinde
05:26sadece karşısında İsrail'i görmediği anlamına gelir. Bu da zaten İran'ın
05:32en önemli argümanı bölgedeki bu çatışma ortamında.