Motovlog ve Tarih & Eski Türklerde Önemli Tanrılar ve Mitoloji

  • 2 ay önce
Motovlog - Eski Türklerde Tanrılar
Merhaba arkadaşlar, ben Dr. MotoPlus! Bugün sizlerle hem tarihe bir yolculuk yapacağız hem de motovlogumuzu sürdüreceğiz. Eski Türklerin inanç sistemi ve tanrıları hakkında konuşacağız.

Eski Türklerde Tanrılar:

Gök Tengri: Eski Türk inanç sisteminin en önemli tanrısıdır. Gökyüzünün ve evrenin yaratıcısı olarak kabul edilirdi.

Ülgen: Gök Tengri'nin oğullarından biridir ve iyilik tanrısı olarak bilinir. İnsanlara yardım eden, koruyan bir tanrıdır.

Erlik: Yeraltı dünyasının ve kötülüğün tanrısıdır. Ülgen'in zıttı olarak kabul edilir.

Umay Ana: Doğurganlık ve bereket tanrıçasıdır. Annelerin ve çocukların koruyucusu olarak bilinir.

Su İyesi: Su kaynaklarının koruyucusudur. Türkler su kaynaklarına büyük saygı duyar ve onları kutsal kabul ederlerdi.

Bu tanrılar, Eski Türklerin doğaya ve evrene olan derin saygısını yansıtır. Her biri farklı doğa olaylarını ve yaşamın farklı yönlerini temsil eder. Eski Türkler, bu tanrılara tapınarak doğa ile uyum içinde yaşamaya çalışmışlardır.

Sosyal Medya Hesaplarım:
Instagram: @dr.motoplus
Twitter: @dr.motoplus
Facebook: @dr.motoplus
Videolarımı beğendiyseniz abone olmayı ve bildirim zilini açmayı unutmayın! Bir sonraki videoda görüşmek üzere, hoşça kalın!
Transcript
00:00Arkadaşlar merhabalar. Bugün yine bir tarihi konuyla beraberiz.
00:12Yine ilginç bir konu seçtim sizler için. Türk mitolojisinde önemli tanrıları konuşacağız.
00:20Biliyorsunuz eski Türkler çok tanrılı dinlere inanmışlar. Özellikle şamanizm, tengircilik adını verdiğimiz eski gök tanrı dini birçok tanrıları var o dönemde birçok doğal unsura
00:50yeryüzündeki, gökyüzündeki ve yerin altındaki çeşitli ruhlara ve tanrılara inanıyorlar. Bunları konuşacağız.
01:00Modern Türkiye'nin komşuları Yunanistan drama ve küçük ayrıntılarla dolu karmaşık tanrı mitlerine sahip.
01:10Türk tanrıları nispeten daha basit ve anlaşılır tanrılar yani doğanın ve yaşamın içinde düşünülmüş, ihtiyaç duyulmuş tanrılar.
01:23Türkler göçebe oldukları için tanrılarına nadiren heykeller ve tapınaklar inşa ediyorlar.
01:30Tanrı ve hikayeler gününü zamana ve fetihlere terk ediyor. Ancak yine de günümüzde Türklerde mitoloji konusu ilk gören konular arasında arkadaşlar.
01:46Türk mitolojisi Türk halklarının inançlarını, kültürlerini ve mitlerini içeriyor. Öncülük eden Türk mitolojisi figürleri arasında Tengri, Umay, Erlik gibi tanrılar ve kahramanlar var.
02:03Bu anlatılarda insanların hayatını etkileyen doğal güçler ve doğa tanrıları da bulunuyor.
02:10Türk mitolojisi Türk halklarının tarihi boyunca Orta Asya'dan Avrupa'ya kadar geniş bir coğrafyada yayılıyor.
02:20Göçebe Türk boyları mitlerin kendi inançlarına ve sosyal yapılarına göre uyarlayıp değiştiriyorlar.
02:28Bu nedenle de tek bir sabit tanrı miti bulmak nadirdir hatta imkansızdır diyebiliriz.
02:36Şimdi bunu bir aklımıza tutalım ve devam edelim.
02:40Gök Tengri yani en önemli tanrı figürü ile başlayalım.
02:45Tabi Türklerde mitoloji deyince aklımıza ilk şüphesiz gelmesi gereken Gök Tengri'dir yani büyük gökün tanrısı.
02:54En önemli Türk tanrısı olarak kabul edebiliriz.
02:58Türk halklarının tarihinin çoğu çok tanrılı olmakla birlikte Tengircilik tek tanrılı bir din olarak ayakta durduğu yıllarda olmuştur aslında.
03:09Ama Gök Tengri'nin tek tanrı kabul edildiği dönemde bile onun eşdeğeri olmasa da yine de farklı tanrılardan bahsedildiğini biliyoruz.
03:23Daha sonraki modern ideolojilerden etkilenen zamanlarda da mesela erlik kötülüğü temsil ediyorken Gök Tengri iyiliği temsil ediyordu.
03:36Tengri ismi aynı zamanda gökyüzüyle de eş anlamlı kullanılıyor o dönemlerde.
03:42Ya da herhangi bir tanrıya atıfta bulunmak için de kullanılan bir isim olarak genel bir kavrammış gibi de bulunulduğu zamanlar olmuş.
03:52Tengri'nin bazı kişilere Kut verdiği inancı da var. İlahi bir güç Kut inancı biliyorsunuz.
03:59Olağanüstü şans, yönetme yeteneği, olağanüstü bir güç veya benzeri düşünceler bir hükümdarın ülkeyi iyi yönetmesi için Kut inancı dolayısıyla Kut'a sahip olması gerektiği halk tarafından kabul edilir.
04:21Erlik yerlik olarak da adlandırılır. Türk Pantheonunda kötülük veya yer altı tanrısı olarak kabul edilir.
04:33Ölüme başkanlık eder ve insanlığın yaratılışına müdahale ettiği için Tengri veya Ülgen tarafından cezalandırılmıştır.
04:49Ülgen Türklerde mitoloji denince ilk akla gelen tanrılardan bir tanesidir.
04:56Hristiyanlardaki şeytan veya Müslümanlardaki şeytan olgusuna çok benziyor erlik.
05:04İlk insanları yasak meyveyi yemeye ikna ediyor ve bunun için cehenneme ikamet etmek üzere gönderiliyor.
05:149 kızı ve 9 oğlu var ve gümüş bir tahta oturuyor. Bu daha çok Hristiyan inancındaki Lucifer anlatımına benziyor.
05:24Çoğunlukla kıtlık hastalık gibi karanlık işlerden sorumlu. Yer altı dünyasında yaşıyor ve insanlar tarafından saygı görüyor.
05:34Başka bir ismi de Aygıstan olarak biliniyor.
05:41Kayrahan ile ilgili çok efsane var ancak ne erkek ne de kadın olarak tasvir edilmiyor.
05:53Şüphesiz Tengricilik'teki en önemli tanrılardan bir tanesi.
05:59Bazı anlatımlarda Tengri'nin babası bazılarında ise oğludur.
06:06Gökyüzünün 17. katında bulunur. En üst kat veya ağaç olarak da tasvir edilir.
06:12Havaya, suya ve toprağa hakimdir ve yarattıklarını gözlemleyerek sap beyaz bir kaz gibi yeryüzünün üzerinde uçtuğu tasvir edilir.
06:27Ülgen genellikle hem kayra hem de gök Tengri ile karıştırılan bir tanrıdır.
06:33İnsanlığın koruyucusudur ve bir tür baş melek figürü olarak da görülebilir.
06:38Ülgen insanlara ateşi armağan ediyor.
06:41Bunu neye benzetiyoruz?
06:44Promethe vardı ya eski Yunan anlatımlarında ateşi çalarak insanlara hediye ediyor.
06:51Çok ilginçtir ki Ülgen'in de insanlara ateşi armağan ettiği anlatılır.
06:58Bizi kötü kardeşe olan yer altı tanrısı Erlik'ten de koruduğuna inanıyoruz.
07:04Eski Türkler böyle inanıyorlar.
07:07Altın bir sarayda yaşıyor.
07:09Güçlü ve uzun saçlı iki yanında beyaz bir güneşle tasvir ediliyor genelde.
07:14Şimşek fırlatabiliyor ve hava durumunu yönetebiliyor.
07:17Şamanların koruyucu tanrısı ve onlara bilgeliklerini bu tanrı sağlıyor.
07:23İyiliği ve bolluğu sembolize ediyor ve Türkler'de araştırma yapan birisinin hiç duymamasının imkansız olduğu bir tanrı olduğunu söyleyebilirim.
07:35Meryem, Ülgen'in oğlu olarak tasvir edilir.
07:41Bilgelik, akıl ve bolluk tanrısıdır.
07:44Mükemmel bir okçudur.
07:47Bilgeliği sebebiyle kötülüğü dünyadan kovmuş olan tanrı kabul edilir.
07:53Tabi o dönem için söylüyoruz.
07:55Kızağın, savaş tanrısıdır.
07:59Kırmızı bir ata veya deveye biner ve zırhlı güçlü bir genç adam olarak tasvir edilir.
08:07Umaylı, bu listedeki tek tanrıça yani kadın tasviri iyi kalpli Umaylı'dır.
08:14Çocukları ve anneleri koruyan Türk doğurganlık ve bereket tanrıçası kabul edilir.
08:19Umay, Göktengrin'in en sevdiği eşidir ve onunla birlikte Türk halkının yaşam gücünü ve zaferlerini sağlar.
08:26Sarı renkle sembolize edilir ve genellikle ilahi gücü yayan güneşle ilişkilendirilir.
08:33Umay çok önemli bir tanrıça figürü.
08:36Hamile kadınların, çocuklu kadınların, çocukların, bebeklerin vs. koruyucusudur.
08:40Aynı zamanda da Türkiye'de halen kullanılan güzel bir isimdir.
08:45Evet arkadaşlar sizlerle bugün Türk mitolojisinde önemli tanrıları misafir ettik, konuştuk.
08:52Bir şeyler öğretebildiysem, anlatabildiysem ne güzel.
08:56Bir sonraki vlogumuzda yine başka bir konuyu konuşacağız.
09:01O zamana kadar kendinize çok iyi bakın.
09:03Hoşçakalın.
09:10İzlediğiniz için teşekkürler.

Önerilen