Sağlıklı beslenmenin günlük maliyeti 880 TL
Büro Emekçileri Sendikası Araştırma Merkezi'nin (BES-AR), açıkladığı temmuz ayı verilerine göre açlık sınırı 26 bin 401 lira, yoksulluk sınırı 72 bin 199 lira ve sağlık beslenmenin günlük maliyeti ise 880 TL olarak açıklandı. İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Profesör Doktor Hüseyin Selimler verileri Sözcü TV'de değerlendirdi.
Category
🗞
NewsTranscript
00:0010.000 liraya ocak ayında emekli ne alıyorsa temmuz ayında 12.500 liraya ne alıyor?
00:07Aynı ve daha aşağıda yani talep enflasyonu olması için bizim bir üründen daha fazla
00:11talep edecek bir gelir oluşmamız lazım.
00:13Ya ben daha önce alırken 12.500 liraya geldiği bir emekli şimdi 10 ekmek yerine
00:1715 ekmek 3 kilo elma yerine 5 kilo elma mı alacak?
00:20Hayır.
00:21Ocakta aldığını dahi alamayacak.
00:22Dolayısıyla.
00:23Bir kilo kıyma işte 600 lira.
00:24İngiltere'de daha ucuz.
00:25Bakın Sözcü gazetesi hemen sizin önünüzde de yer almakta.
00:29İngiltere'deki fiyatlarla Türkiye'deki fiyatları karşılaştırmış Sözcü gazetesi
00:33ve İngiltere'de fiyatlar çok daha uygun.
00:36Tabii şimdi oradaki yani biz satın alma gücü diyoruz.
00:39Oradaki maaşla karşılaştırdığımız zaman oradaki bir emekli eline geçen maaşla
00:44daha kaliteli yaşıyor.
00:45Bir sosyal varlık olarak da sadece karnı doyurmak değil yani biz 2000-3000 yıl önce
00:50insanların neye yönelirdi?
00:51Karnı doyurmak, barınma, giyinme aynı şeyleri binlerce yıl sonra aynı şeylerle uğraşıyoruz.
00:57Dolayısıyla bizim talep enflasyondan bahsedebilmemiz için bana yapılan maaş artışları sonucunda
01:03ben daha çok mal ücret talep etmem lazım.
01:05Öyle bir durum yok maalesef.
01:07Şimdi sağlıklı beslenmenin günlük maliyeti de vardı.
01:10Bir grafimiz daha var.
01:11Bu arada onu da rica edeyim.
01:12Beser açıklamış açlık sınırı 26.401 lira.
01:15Neredeyse 27.000 liraya dayanmış.
01:17Yoksulluk sınırı 72.000 lira.
01:19Bekar bir çalışanın yaşama maliyeti çok önemli bir rakam 30.672 TL.
01:24Bakın yoksulluk sınırı gene Türk İş'te açıklıyor.
01:27O da 62.000 lira civarında.
01:29Yani 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı sadece gıda ihtiyaçlarını karşılamak.
01:33Bekar'ın açıkladığı rakamlar daha yüksek.
01:35Biraz daha yüksek.
01:36Türk İş'te sonuç açıklayacak.
01:39Şimdi açlık sınırı 4 kişilik bir ailenin gıda ihtiyaçları.
01:41Yoksulluk sınırı denildiği zaman eğitim, sağlık, kira her şey dahil ediyor.
01:47Yani biz hep 3 çocuk öneriliyor ailelere.
01:49Yani 3 çocuklu bir ailenin yaşama maliyeti düşündüğünüz zaman
01:52bir ailede en az 2-3 kişi yaşarsa ancak karnını doyuruyor.
01:55Dolayısıyla bu şartlarda bir açlık sınırı 26.000 lira.
01:59Biz asgari ücretli bir kişiye 17.000 lira veriyoruz.
02:02Bu kişinin ailesi olduğunu, kirası olduğunu düşündüğünüz zaman
02:0572.000 lira ihtiyacı var.
02:07Yani bu şartla peki yaptığımız artışlar neyi karşılayacak?
02:10Hayır, enflasyon tahrip ettiği kısmı.
02:12Yani o kişinin biraz da statüsünü yükseltecek herhangi bir zam artışı yok.
02:16Enflasyon tahribatı çok daha fazla.
02:18Tabii ki zaten enflasyon tahrip ettiği kısmın ne kadarını, yüzde kaçlık kısmını karşılayacak?
02:23Bir keresinde ortalama bir sepetin fiyatı o.
02:25Onun için de örneğin eğitim harcaması, gıda, dönemsel olarak bazen çok daha yükseliyor.
02:29İşte bahsettiğim gibi maaş artışı %25 ama kira artışı %60.
02:33Eğitim çok yüksek. Şimdi YKS sonuçları da açıklandı.
02:37Vakıf üniversitelerinde çok ciddi bir şekilde işten çıkarmalar var.
02:40Akademisyenler işten çıkarılıyorlar ve fiyatları da çok yüksek.
02:44Yeni dönem fiyatları %100'ün üzerinde.
02:46Çok ciddi artışları var vakıf üniversitelerinin.
02:49Tabii şimdi sonuçta onlarda bir işletme, yani bazı giderleri oluşuyor.
02:53Hocaları maaşı, personeldir, kampüsteki çeşitli giderler.
02:58Bunları başa başta dahi alsa eğitim ücretleri fazla.
03:02Bir de İstanbul...
03:03Hocaları yine çok düşük rakamlar alıyorlar.
03:05Tabii zaten vakıf üniversitesini devletle eşitlemek zorunda.
03:07Öyle bir son dönemlerde kural var.
03:10Bunun yanında İstanbul dışında okumak için İstanbul'a gelen bir öğrenci maliyeti düşünün.
03:14Kira maliyetleri, yaşam maliyetlerini gerçekten bu dönem tercihli öğrenci nasıl yapacak?
03:19Yani hepsine Allah kolaylık versin.
03:20Şimdi hiçbir öğrenci şehir dışında bulunduğu şehrin dışını yazmak istemiyor.
03:23Yani bulunduğu şehirdeki üniversitede bile çok zorlu.
03:27Ve şehir dışında kiralar çok yüksek.
03:29Bir de onun üzerine elektriği, suyu, doğalgazı, doğalgaz rakamları kim bilir ne kadar olacak.
03:34Beslenmesi 880 liraya günlük beslenme nasıl karşılayacak?
03:39Aile çocuğuna bu rakamları verebilecek.
03:41Aylık günlük 880 liradan hesap edersek sadece beslenmesi.
03:45Tabii çok zor.
03:46Yani bu şartlarda otobüs biletlerini görüyoruz çeşitli zamanlarda.
03:49Şöyle karşılayabilirler ve emeklimiz de aslında şöyle rahat bir şekilde yaşayabilir bence.
03:54Hüseyin Hocam, TÜİK'in o bir tablosu vardı ya, Alaaddin Hoca paylaşmıştı.
03:59Oradaki rakamları çarşı pazarda bulursak o zaman yaşayabilirler.
04:03Ona göre biz üst gelir grubunda oluruz emekliler olarak.
04:05Yani doktor ücretlerinin ya da kiralarının altı bin lira olduğu,
04:09doktor ücretlerinin elli lira, altmış lira gibi olduğu ifade edildi Alaaddin Aktaş'ın.
04:13Tabii ki onlar çeşitlilerin olmuş, TÜİK'in bir sepetindeki fiyatlar ama tabii gerçeği tam olarak yansıtmıyor.
04:19Sonuçta biz yaşadığımız zaman ödediğimiz doktor ücretleri, yollu ücretleri, kiralar belli.
04:24Dolayısıyla TÜİK'in açıklamış olduğu bir sepet, zaten maalesef fiyatları açıklanmıyor.
04:29Çeşitli dönemlerde düşük açıklandığında çeşitli ilişkiler var.
04:33Açıkladığı yılları da hatırlıyorum. Açıkladığı yıllarda da zaten çok tartışırdık.
04:36Hem o sepetteki maddeleri tartışırdık, yani çok ilginç maddelerle karşılaşırdık.
04:40Hem de fiyat ortalamaları da çok düşük olurdu.
04:43Zaten çok tartışıldı diye onları açıklamayı bıraktılar.
04:46Şimdiki gerekçeleri de bir gün daha fazla mesai yapmamız gerekiyor.
04:49Beş gün yapın, önemli olan burada mesai değil ki.
04:52Bir gün geç yapın, vatandaşın ekonomi durumunu yansıtan.
04:56Çünkü Merkez Bankası ona göre hedef koyuyor, maaş artışı ona göre yapılıyor.
05:01Sizin bir günlük çalışmanız mı değerli, vatandaşın mağdur olması mı daha değerli?
05:05Tabii Türkiye İstatistik Kurumu'nun rakamlarına, bu enflasyon rakamlarına göre her şey belirleniyor.
05:10Emeklinin şimdi 2500 TL'ye almasındaki etkenlerden biri de o.
05:14Ama Abdullah Güler'e dün soruldu, basın mensubu arkadaşlarım sordu.
05:18Dediler ki, şimdi en düşük emekli aylığına yönelik bir düzenleme yaptınız.
05:2212.500 TL olacak en düşük emekli aylığı ama genele bir zam olmayacak mı?
05:27Seyyanen bir zam olmayacak mı?
05:29Burada bir adaletsizlik yok mu?
05:31Yüksekten prim ödeyenler var, düşükten ödeyenler var.
05:33Sonrasında bir sosyal yardım değil bu.
05:37Sosyal yardım vermiyorsunuz.
05:38İnsanlar yıllarca çalışıyorlar, yıllarca primlerini ödüyorlar.
05:41Ve o primlerin karşılığı veriliyor.
05:43O da dedi ki, cümlesini bile bir paylaşacağım, dün not almıştım.
05:47Bütçeye yıllara bölündüğünde çok fazla bir yük dedi.
05:51Orta vadeli programa bağlı kalarak bütçe disiplinini bozmadan,
05:55insanların karşılığını sağlamak zorundaydık bizde de.
05:57Bütçemizin büyüklüğü belli, 11.089.000.000 TL.
06:01Bunun neredeyse 1.000.000.000 küsur altı da var, depreme ayırdık açıklaması geldi.
06:06Önümüzdeki dönem daha adil bir uygulamayı hayata geçireceğiz diyor.
06:10Yine bütçe yok, kaynak yok mesajını aldık biz.
06:13Doğru bir yaklaşım değil, neden?
06:15Yük değildir.
06:16Çünkü belirttiğiniz gibi bu kişiler zamanla prim ödemişler.
06:19Şu an onun karşılığını sadece alıyorlar.
06:21Lütuf değil onlar.
06:23Zamanla harcadığı emekler, verdikleri primleri karşılığını alıyorlar.
06:26Bir de yük nedir?
06:27Mesela bütçe hazırlandığı zaman yıl içinde mayıs ayı itibariyle enflasyonun %75'leri geleceğe öngörülmüştür.
06:33Dolayısıyla siz bütçeye maaş artışlarını, emekli artışlarını koyarak zaten bütçeyi oluşturuyorsunuz.
06:38Ve bütçenin açı 2.5 trilyon bekleniyor bu sene.
06:41Yani bunun için 33 milyar liralık bir yükten bahsetmek çok doğru bir yaklaşım.
06:451 milyar dolar.
06:461 milyar dolar dediğiniz zaman Türkiye gibi bir ülke için
06:49yaptığımız harcamalar, faiz giderleri, kur kurmalı mevduatı
06:52800 milyar TL'nin üzerine para aktarıldı devlet merkez bankası tarafından
06:56hazinenin belli bir döneme kadar.
06:58Biz onun için 33 milyarı yük olarak ifade etmek bile bence doğru bir yaklaşım değil.
07:02Yük tahminlerin üzerinde bir şey oluşturursa
07:05oysa 33 milyar bu kadar zam yapılması gerektiği
07:09Aralık ayında zaten bütçe görüşmelerinin esasında belirlenmesi gereken bir tutar.
07:13Dolayısıyla demek ki biz plan yapamadık ki bunu daha yük olarak görüyoruz.
07:1833 milyar 11 trilyonluk bir gideri olan bütçe içinde çok büyük bir rakam değil.
07:22Evet bu arada EYT'ye yönelik de bir vurgusu vardı.
07:26Bütçemizin büyüklüğü belli.
07:28Seçimden önce emeklilik sistemine 2.5 milyona yakın emekli dahil oldu.
07:31Bunun bütçemize getirdiği önemli bir yük var.
07:34Her bir ödemenin karşılığını oluşturarak
07:37disiplin içinde bütçeyi ayakta tutmaya çalışıyoruz diyor.
07:40Tabii ki mali disiplin sağlansın ama sadece buradan mı
07:45Vergi istisna ve muafiyetler kaldırılsın.
07:47Kurumlar vergi düzenlemeleri var.
07:49Daha önce emeklere yapılanları sadece bahane gösterme EYT'liler.
07:53EYT'ler zaman içinde eritilebilecek bir şey değil.
07:55Seçim öncesi eritilmesi planlamasızlıktan kaynaklanan bir şey.
07:59O yılların sorunu zaten.
08:00Yine bizim suçumuz değil o.
08:01Değil tabii ki.
08:02Bu zamanda bu kişiler hak etmiyor.
08:04Zaman içinde ötelermiş seçimden dolayı yapılan bir şey.
08:07Dolayısıyla zamansız yaptığınız aldığınız kararla
08:10doğal olarak yük oluşturabilir ama bu EYT'lilerin emeklerin suçu değil.
08:148 milyarlık kur korumalı mevduata para aktarılırken
08:17kurun geldiği seviye hala 33 liradan düştü mü?
08:20Hayır.
08:21Onu da soracağım.
08:22Sürem daralıyor hemen onu da sorayım isterim.
08:24Altın.
08:25Altın da rekora koşuyor.
08:26Altında da yeni bir rakam var.
08:272.672 TL satış.
08:29Dolar da 33, euro da 36 liradan işlem görmekteydi.
08:34Altındaki bu yükseliş bu gündemin ve dünyanın hararetinden kaynakla mı
08:38bir hararetlendi altın?
08:40Tabii ki.
08:41Böylece bu politik listeler savaş ortamlarında güvenli bir liman olarak
08:44doğal olarak altın tercih ediliyor.
08:46Bir de Amerika'da Eylül ayı itibariyle faiz indirimi gündemde.
08:49Faizler indiği zaman dolar da değer düşürtülüyor.
08:51O zaman doğal olarak altında bir değer artışı var.
08:5410'sa altında da aynı şey izleniyor.
08:56Türkiye'de kurlarda hafif bir hareket var ama
08:58Amerika'nın faiz indiriminin gündeme gelmişse Eylül ayında
09:02Eylül ayında gündeme geldi ve indirirse
09:04altın 10'u fiyatlıyor şu an.