• 4 ay önce
GÜNDEME DAİR ÇARPICI TESPİTLER 5. GÜN’DE

Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı 5.gün, ekranların öne çıkan ismi Mustafa Yıldız’ın sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. 5.gün, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.

Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Mustafa Yıldız’ın moderatörlüğünü yaptığı 5. Gün’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri 5.gün’de masaya yatırılıyor. Tüm bu gündem başlıkları Akademisyen-Yazar Dr. Taceddin Kutay, Avukat Mustafa Kemal Çiçek, Gazeteci Serkan Fıçıcı ve Murat Özer’in farklı bakış açıları ile derinlemesine analiz ediliyor.

5.gün her Çarşamba 21.00’de canlı yayınla Ülke TV ekranlarında.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00İyi akşamlar efendim. Beşinci güne hoş geldiniz. Ben Mustafa Yıldız. Bu akşam da yine Türkiye'nin konuştuğu konuları gündemimize taşıyacağız.
00:00:11Her hafta olduğu gibi stüdyomuzdaki konuklara merhaba diyelim. Bu akşam Akşam Gazetesi yazarları Murat Özer bizlerle birlikte olacak.
00:00:18Hoş geldiniz. Sağ olunuz. Hem Akademisyen hem de Akşam Gazetesi yazarı Taci Etikuta Hocamız hoş geldiniz.
00:00:23Hoş gördük efendim. Bu hafta Hikmet Genç yok. Onu belirtelim. Sosyal Güvenlik Müşaviri Ali Duman bizlerle birlikte olacak. Siz de hoş geldiniz.
00:00:33Hoş bulduk efendim. İyi akşamlar. Sağ olunuz. Ankara'ya da hoş geldiniz diyelim. Hukukçu Mustafa Kemal Çiçek iyi akşamlar.
00:00:39İyi akşamlar. İyi yayınlar. Murat Bey birinci sırayı vermiş. Öyle görünüyor Mustafa Bey.
00:00:45Aynen de yayından önce öyle dedik. Evet. Reji tahsiye eder onu. Sen merak etme Kemal abi.
00:00:51Ali Bey doldurmaya çalışacak. Evet. Şimdi tabi bugün bekleniyordu. Enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla birlikte.
00:01:01Aynı zamanda otomatik olarak memur ve emeklinin de zam oranı belli olmuş oldu.
00:01:07Şimdi önce şu. Yani tek tek hesaplayacağız birazdan. Ama bu mudur zam oranı? Başka bir şey gelecek mi?
00:01:15Eklenecek bir şey var mı? Yok mu? Önce bu işin bir... Yasal mühendisi bu. Ne olduğunu bir anlayalım önce.
00:01:23Tabi yasal mühendisi bu. Şimdi SSK Bakür emeklileri için yasa der ki 6 aylık tüketici fiyat endeksinin ortalama artışıyla güncellenir.
00:01:30Yani bugün açıklanan Türkiye İstatistik Kurumu'nun son haziran enflasyonuyla beraber 6 aylık enflasyon 24.73 olarak açıklanmış oldu.
00:01:40Bu durumda SSK Bakür emeklisi bütün maaşları 24.73 ile güncellenecek.
00:01:46Hangi maaşları? Kök maaşları güncellenecek.
00:01:50Bu ne bu? Şu kök maaş tartışması hiç bir bitmedi.
00:01:53Bitmedi çünkü yasal düzenleme hala gelmedi Mustafa Bey.
00:01:56Yasal düzenleme gelmediği için bu noktada bu geçmişten gelen kamburu bir türlü çözülemiyor.
00:02:01Şimdi biliyorsunuz SGK 1950'li yıllardan işte Devlet Memurları Kanunu 1960'lı yıllardan Bakür Kanunu 1970'li yıllardan bu tarafa geliyor.
00:02:11Belli dönemler içerisinde bir kısmı birleştirildi.
00:02:14Bazı maddeler herkes için eşit hale getirildi ama hala eskiden gelip o kanunların düzeltilmediği yerler var.
00:02:22Şimdi diyelim düzeltilme 2008'de yapılmış ama 2007'de emekli olan eski kanuna tabi kalmış.
00:02:28Dolayısıyla ülkemizde hala 2000 öncesi emekliler var 2008 öncesi emekliler var.
00:02:33Tabi yeni dönemde EYT'den dolayı 1.5 milyon belki 1.700 falan emeklimiz de arttı ama şunu söyleyebiliriz.
00:02:40Bu eski kamburun geçmesi için yasal müeyyide şart.
00:02:44Yeni bir düzenleme şart.
00:02:46Bu düzenleme olmadan biz burada 3 tane maaş konuşacağız.
00:02:491. Kök aylık ne kadar zam geldi?
00:02:522. Taban aylık ne oldu?
00:02:543. Bankaya gittiğimizde cebimize kaç para gelecek?
00:02:58Ya Ali Bey herkes %24.73 zam aldığında bu banka hesabına yansıyacak mı?
00:03:03Herkes için yansımayacak.
00:03:05Nasıl yansımayacak?
00:03:06İşte bu kök maaş problemi sebebiyle.
00:03:08Hatta bununla ilgili de bir tablo göndermiştim ben.
00:03:12Tablo da bakacağız zaten onlara.
00:03:16Orada açık açık anlatırız yani neden böyle oldu.
00:03:19O zaman verelim başlayalım isterseniz.
00:03:22Buyurunuz sizi o zaman şöyle Digivol'un önüne alalım.
00:03:26Ve dinlemeye başlayalım.
00:03:28Hangisini görsellerde isterseniz alın elinize.
00:03:30Oradan isteriz hangisini istiyorsak.
00:03:33Şu da sizin masada da var.
00:03:34Evet evet bende de var burada.
00:03:36Onları da alırsanız.
00:03:37Sağolsun.
00:03:38Rejim bize de hazırlamış.
00:03:40Kök maaş dediğiniz zamlı memur maaşları diye verdi mesela arkadaşlar.
00:03:46Şimdi arkadaşlar 1. tabloyu verdiler ama
00:03:49isterseniz buradan başlayalım.
00:03:51İster az önceki bahsettiğim tondan başlayalım.
00:03:53Siz ne isterseniz onu verelim.
00:03:55Peki buradan başlamış olalım o zaman.
00:03:57Tabloda zamlı memur maaşlarımız var.
00:04:00Şimdi memur maaşları şuraya da not edelim.
00:04:03Enflasyon 6 aylık farkı yani 2024 Ocak Haziran.
00:04:156 aylık
00:04:20Enflasyon farkı
00:04:22Enflasyon farkı
00:04:2524,73
00:04:28Bu yüzdelik dilimde yani.
00:04:31Yani Aralık ayında 1 lira olan bir şey
00:04:35Temmuz ayında 1 lira 24 kuruş olmuş.
00:04:40Anladınız mı? Mevzu bu.
00:04:42Enflasyon hesabı böyle yapılıyor.
00:04:44Aralık ayında 1 liraymış Ocak Haziran arasındaki
00:04:47meseleyi biz 6 aylık enflasyon farkına alıyoruz ya.
00:04:50Bu açıklamaya göre şu an 1 lira 24,73
00:04:54Şimdi en çok sorulan soru şu.
00:04:57Ali Bey 24,73 SSK Bağkur emeklisine direkt yansırken
00:05:03SSK Bağkur emeklisi 24,73 ile güncellenecek.
00:05:08Memur emeklisi neden 19,31?
00:05:14Bu niye 19,31?
00:05:16Mesele enflasyon farkının güncellenmesiyle alakalı.
00:05:20Enflasyon farkları toplama ve çıkarma ile yapılmaz.
00:05:24Çarpma ve bölme ile yapılır.
00:05:26Şimdi biliyorsunuz ki memurun bir toplu sözleşmesi var.
00:05:30Ve toplu sözleşmeden kaynaklı Temmuz ayında alacağı bir %10 var.
00:05:35Bu 2023 yılının Ağustos ayında yapılan 2 yıllık toplu sözleşme de açıkça belirtildi.
00:05:41Denedik 2024 Hocak ayında memura %15
00:05:44Temmuz ayında da %10 zam.
00:05:46Yani toplu sözleşme zam mı %10?
00:05:50Toplu sözleşmeden gelen %10.
00:05:52Bu Temmuz'da peşin alacak memur bu aylık farkını.
00:05:56Ayrıca geçmişten gelen enflasyon farkı da buna ilave edilecek.
00:06:01Artı enflasyon farkı.
00:06:05Şimdi biz enflasyon farkını şöyle buluyoruz.
00:06:08Dedim ya Aralık ayında 1 lira olan bir şey.
00:06:11Şu an 24.73 oldu.
00:06:141.2473 farkı bulacağımız için bölü 1.15.
00:06:21Çünkü kanun diyor ki memur Ocak ayında aldığı %15'lik zammın üstüne.
00:06:28Bakın Ocak ayında aldığı %15'lik zammın üstüne enflasyon çıkarsa onu fark olarak alır.
00:06:34Şimdi enflasyon 24.73'e çıktı mı?
00:06:37Yani %15'in üstüne çıkmış oldu.
00:06:39Bu durumda enflasyon farkı oldu.
00:06:411.24.73'ü 1.15'e bölerseniz karşınıza 8.46 gibi bir oran çıkacak.
00:06:51Yapabilir miyiz hesap makinesiyle?
00:06:53Şimdi herkes görsün burada hesap makinesiyle de.
00:06:56İzleyen memurlarımız da aşağı yukarı 3.5 milyon çalışan, 2.5 milyon, 6 milyon üstündeki memurumuz da nasıl hesaplandığını zaten belki birçoğu biliyordur da.
00:07:06Buradan da beraber teyit etmiş olalım.
00:07:081.24.73 bölü 1.15.
00:07:171.08'li bir şey.
00:07:19Evet 1.08.46.
00:07:21Birden sonrası enflasyon farkı.
00:07:23Yani birden sonrası olduğu için 08.46.
00:07:2608.46.
00:07:27Bir zaten bir önceki dönemin real değeri.
00:07:30Yani şu oran enflasyon farkı 08.46.
00:07:34Şimdi kanun ne diyor?
00:07:352.024 toplu sözleşmeden geldiği için.
00:07:382.024'ün diyor temmuz ayında memura %10 zam yapılır.
00:07:43Bu da şu demek 1.08.46 olan enflasyon farkı çarpı 1.100.
00:07:52Bunu yapalım Musa abi.
00:07:541.08.46 enflasyon farkıyla.
00:07:58Şöyle bir temizliyorum burayı.
00:08:001.08.46 olan enflasyon farkıyla.
00:08:041.10 toplu sözleşmeden gelen zam.
00:08:07Çarpıyor muyuz?
00:08:08Çarpıyoruz bu sefer.
00:08:09Az önce farklı buldukken böldük.
00:08:121.19.30.
00:08:15Evet.
00:08:16İşte 1.19.31.
00:08:195. rakam 5'ten büyük olduğu için 31'e tamamladık.
00:08:23Ne oldu?
00:08:24Memurun zam mı 19.31 olmuş oldu.
00:08:28Yani memurlar daha mı az zam aldı diye bir kafa karışıklığı vardı.
00:08:34Toplu sözleşmeden kaynaklanan şey bu.
00:08:37Evet.
00:08:38Doğrusu bu yani değil mi?
00:08:39%15'i geçen kısmı dediği için ve haziranda %10 temmuzda %10 zam aldığı için 5 puanlık buradan kayboldu memur.
00:08:49Anladım.
00:08:50Yani bunun için SSKBAKUR emeklilerinde 24-73 memurlarda 19-31 ile güncellenecek maaşlar.
00:08:57Peki Ali Bey bu güncelleme ne olacak?
00:08:59Tabii şöyle olacak aslında 3-4 gün içinde Hazine ve Maliye Bakanlığı her maaş güncellemesinde memur kat sayısı düzenlenir.
00:09:07Maaş güncellemesine göre memur kat sayısı düzenlenecek ve bu memur kat sayısı da 19.31 ile güncellenerek belirlenecek.
00:09:16Bu durumda bütün maaşlara 19-31 zam gelecek demektir.
00:09:20Memur bazında.
00:09:21Memur bazında tabii.
00:09:22Evet.
00:09:23Memur bazında konuşuyoruz.
00:09:24Tabii şu da soruluyor.
00:09:25Ali Bey seyyane zam vardı.
00:09:27Seyyane zam ayrı tutuluyor.
00:09:28O nasıl ayrı hesaplanıyor?
00:09:30O da memur kat sayısı ile hesaplanıyor.
00:09:32Onun ayrı bir göstergesi var 15.965.
00:09:35Ama aşağı yukarı aynı değere geliyor.
00:09:37Yani bu rakamlar 19-31 ile güncellenmiş rakamlar memur kat sayısı belli olduktan sonra 3-5 lirayı oynar ya oynamaz.
00:09:46Ama bu aşağı yukarı gerçek...
00:09:4840 bin olan mesela memur, üniversite mezunu memur 40 bin diyor ya burada 40 bin 817.
00:09:53Diyelim ki o 45 bin olmaz yani.
00:09:55Olmaz.
00:09:565 lira 10 lira.
00:09:58Memur kat sayısı esas aylık tutarları, taban aylık tutarları yeni memur kat sayısıyla belirlenecek ama aşağı yukarı bu değeri bulacak.
00:10:05Yani burada ne demek?
00:10:06%19.31 memur çalışanları ve memur emekleri 2024 Temmuz ayında zam alıyor demek.
00:10:14Buna göre şu an üniversite mezunu memur olarak çalışan bir arkadaşımız 34 bin 235 lira alıyormuş.
00:10:23Temmuz ayından itibaren 40 bin 817 lira olacak.
00:10:27Tabi burada derece ve kademeler var arkadaşlarımız bunları yazmamışlar.
00:10:31Şimdi mesela yeni göreve başlamış bir memurun derecesi diyelim 9'a 1 ise üniversite mezunu.
00:10:37E tabi görevde kaldığı sürece derece ve kademe ilerlediği için 1'in 4'üne kadar düşüyor.
00:10:43Ne kadar derece ve kademe ilerlerse maaş da o derece artıyor.
00:10:46Dolayısıyla buradaki ortalama değerlerdir.
00:10:50Göreve ilk defa başlayan yeni üniversiteden mezun oldu işte KPSS'ye de girdi ve göreve başladı.
00:10:56Memur 40 bin lirayla mı başlayacak?
00:10:59Hayır 32 bin lirayla başlayacak.
00:11:0032 bin lirayla başlayacak.
00:11:01Yani yok Haziran ayında 32 bin lirayla başlıyor.
00:11:04Temmuz ayında eğer işe başlayacaksa 40 bin ile mi başlıyor ben orasını tam anlamadım.
00:11:09Yani memur üniversite mezunu dediği ne?
00:11:11Şöyle bunun derecesi ve kademesi vardır.
00:11:13Diyelim ki bu 3 senelik memur.
00:11:15Ama şimdi 0 yeniden göreve başlayacak olan memur 9'a 1'den başlayacaksa şu an itibariyle 34 bin değil de 2 bin lira daha azalıyordur.
00:11:27Yani en düşük memur aylığı zaten.
00:11:29Şuraya da hatta ben not etmiştim onu.
00:11:33En düşük memur aylığı olarak.
00:11:38En düşük memur emeklisi aylığını not etmişim.
00:11:41Memur aylığını da bugün gözden geçirdim ama 32 bin 165 diye hatırlıyorum.
00:11:46Ama zamsız şekli değil mi bu?
00:11:48Haziran ayı.
00:11:4932 bin 165 %19.21 ile güncellendiğinde 38 bin gibi bir rakama yükselmiş olacak.
00:11:56Sevgili Ali Hocam.
00:11:57Buyurun.
00:11:58Haziranın 15'inde yatan maaş bir memurun.
00:12:02Temmuz maaşı değil mi zaten?
00:12:04Temmuz maaşlarımızı almadık mı biz memurlar?
00:12:07Şöyle ay başı ay sonu meselesi memurlarda biliyorsunuz.
00:12:13Ayın 14 ayın sonu.
00:12:15Ayın 15'i ayın 1'i kabul ediliyor.
00:12:17Tamam.
00:12:18Normalde bizim memurlarımızın temmuzu ayın 15'inde başlıyor.
00:12:2315 Temmuz'da mı başlıyor?
00:12:2615 Temmuz'da ilk aylıklarını alacaklar memurlar.
00:12:3014 Temmuz Haziran'ın aylığı.
00:12:32Hatta yıl sonundan şöyle hatırlarsınız memurlarda yıl sonu 14 Ocaktır.
00:12:37Bir dakika memur maaşını makabilinde almaz mı çalışmadan evvel?
00:12:42Evet çalışmadan önce alır işte.
00:12:44Ama ay ortasında iş alımı vardır memurda.
00:12:47Memurun işe başlaması ayın 15'idir.
00:12:50Ayın 15'inde önce peşin maaşını alır sonra çalışır.
00:12:5315 Haziran'da işe başlayan biri için Haziran maaşı 15 Haziran'da başlar.
00:12:58Anladım.
00:12:59Mesela ayın 10'unda da başlasa görevi ayın 15'inde yürürlüğe sokulur.
00:13:04Ara dönemde olmaz.
00:13:05Daha önceden oluyordu ama daha sonra ayın 15'i olarak kabul ediliyor.
00:13:09Dolayısıyla diğer vaiz olan bir çalışan kamu çalışanı 41.582 iken 49.582'ye 8.000 lira gibi bir artış almış olacak.
00:13:21Mesela burada öğretmen diye bahsettiği bizim tablodaki 47.000'e yükselmiş oluyor.
00:13:27Bu da aynı şekilde yeni başlamış bir öğretmen mi?
00:13:30Değildir uzman öğretmendir büyük olasılıkla.
00:13:33Büyük olasılıkla uzman öğretmendir.
00:13:35Yeni başlayan peki ne kadar 3 aşağı 5 yukarı?
00:13:39Diğerinde 2.000 lira oynuyordu bunda da mı öyle oynuyor?
00:13:43Şöyle biliyorsunuz öğretmenler zaten üniversite mezunu oluyor.
00:13:46Şimdi lise mezunu KPSS hani iki şekilde açılıyor ya bir orta öğretim mezunlarına bir de yüksek öğretim mezunlarına.
00:13:53Orta öğretim mezunları devlet memuru olduklarında aldıkları aylıkla üniversiteden mezun olanların devlet memuru olduklarında aldıkları aylık aynı değil.
00:14:02Dolayısıyla bütün öğretmenler de üniversite mezunu olduğu için onlar diğer memurlarla aynı düzeyde başlamazlar.
00:14:11Biraz daha üniversite mezunu memurlar diğerlerine göre kademe ve derece olarak daha yüksek seviyeden başlarlar.
00:14:17Mesela hemşireler de öyle göreve başlar.
00:14:20Doktorlar da pratisyen hekim olarak başlarlar.
00:14:22Onlar da mezun oldukları gibi üniversite mezunu ve kamu personeli olurlar.
00:14:27Onların aylıkları biraz daha farklı olarak sınıflarına göre düzenlenir.
00:14:31Burada 39.781 arkadaşlarımız ya böyle iyi derecede bir öğretmeni dikkate almıştır ya da uzman öğretmeni dikkate almışlardır büyük olasılıkla.
00:14:42Uzman öğretmen maaşı da 39.781 liradan 47.433 liraya yükselmiş oldu.
00:14:48Erdem bir uyarıyor uzman 44.000'miş.
00:14:53Onun da derecesi mesela 1'in 4'üne falan geldiyse.
00:14:57Şimdi dedim ya hani böyle 9'da başlayan dereceler aşağı doğru inerek.
00:15:02Hocam burası zaten şey ya evren böyle bir okyanus yani.
00:15:05Yani memur dediğin zaman bir tane maaş yok ki 9 çeşit memur maaşı var.
00:15:1011-12 sınıf var zaten o sınıfın içerisinde özel kanunlar da var.
00:15:13Yani şimdi TRT'de çalışan devlet sanatçısıyla memur aynı almıyor.
00:15:18Mesela tıptan mezun olan profesörle normal profesör de aynı aylığı almıyor.
00:15:23Anladın mı? Tıp profesörünün maaşı başka normal profesörünün.
00:15:26Burada profesör maaşı var mı?
00:15:28Burada yok da diğer tabloda vardı galiba.
00:15:30Yani oradaki şimdi mesela bir tablo var uzman doktor profesörden daha fazla aylık alıyor gözüküyor.
00:15:36Ama herkes bakınca şöyle anladı tıp profesörü değil tıp profesörü.
00:15:40Canım ona bakarsan şarttaki yani Doğu Mardin, Siirt, Hakkari, Şırnak buralardaki normal statülü bir memur.
00:15:50Türkiye İstanbul'daki profesörden fazla alıyor.
00:15:53Görev tazminatları da var.
00:15:54Görev tazminatları falan yani oradaki kademelendirmenin çok boyutu var.
00:15:58Yani dolayısıyla burada ya bütün şube müdürleri bu parayı mı alacak?
00:16:03Bütün öğretmenler bu parayı mı alacak gibi bir bakış açısı doğru bir bakış açısı değil.
00:16:07Hepsinin görevde kalma süresi başka.
00:16:09Hepsinin kademesi derecesi farklı.
00:16:11Başka uzman olanı var normal öğretmen olanı var.
00:16:14Dolayısıyla arkadaşlarımız genelde orta kademeyi dikkate alarak.
00:16:18Dördüncü ya da beşinci kademeyi dikkate alarak bu hesaplamaları yapıyorlar.
00:16:23Reciye ben teşekkür etmek istiyorum.
00:16:25Neredeyse her alandan bir mesleğe yer vermiş.
00:16:28Polis memurlarımız şu an itibariyle 44.200 lira ortalama seviyede aylık alırken 52.800 liraya yükselmiş oluyor.
00:16:36Yine üniversite mezunu bir hemşiremiz 40.179 lira alırken 47.909 liraya yükselmiş oluyor.
00:16:44Yani şunu anlıyoruz ki %19.31'lik zam kamuda çalışan bütün sınıflara gördüğünüz gibi aksetmiş olacak.
00:16:53Temmuz ayı itibariyle 15'inde alacaklar.
00:16:55Tabii emeklilerimiz de var bu arada kamu emeklerimiz.
00:16:58Kamu emeklerimiz de %19.31'lik artışla onlar da emekli maaşlarını güncellemiş olacaklar.
00:17:04Memur da memurun çalışanıyla emeklisi aynı orandan zam alıyor.
00:17:08Evet toplu sözleşmeye beraber giriyorlar.
00:17:1019.31'i mi alıyor?
00:17:11Evet toplu sözleşmeye beraber giriyorlar.
00:17:13Sadece 2023 yılında bir seyyan enzam geldi.
00:17:168.077 lira belki Murat Bey hatırlar geçen sene çok konuştuk bu meseleyi biz temmuz ayında.
00:17:228.077 lira sadece çalışana verildi.
00:17:25Emekliye verilmedi bu seyyan enzam.
00:17:28Dolayısıyla aradaki fark onun için bu kadar uçurum hale geldi.
00:17:32Şimdi en düşük emekli olan bir memurun aylığı 16 bin küsürlerde iken en düşük memur çalışanın aylığı 36 bin küsürlerde oldu.
00:17:43Yani arada ciddi 20 bin üzerinde bir fark oluşmuş oldu.
00:17:47Mustafa Kemal Bey'in bir sorusu var ama sesini çok az duyuyoruz arkadaşlar biraz stüdyoyu açın.
00:17:51Buyurun siz devam edin Sayın Çiçek.
00:17:54Şimdi Ali Bey'e ben de şunu sormak istiyorum.
00:17:57Bir bu enflasyon farkı üzerine bir refah payı konacak mı emeklilerimiz açısından?
00:18:05İkincisi de bu biraz önce söylediğiniz bu seyyan enzam esasında dengeyi bozdu.
00:18:10O seyyan enzamın memur emeklilerine verilmesi de söz konusuydu ama sonradan herhalde ondan vazgeçildi.
00:18:17Bugün bir memur emekli olduğu zaman herhalde emekli olduğu zaman memuriyetteki maaşını yarısından daha azın almak durumunda kalıyor.
00:18:28Bu nedenle emeklilikten de imtina ediyor. Böyle de bir durum da var zannedersen.
00:18:34Böyle maalesef bir handikap oluştu.
00:18:36Önceden mesela memur diyelim ki yıpranmaya dayalı meslek grupları var.
00:18:41Askerde poliste yıpranma var.
00:18:43Her 5 yıla 1 yıl yıpranma alıyor.
00:18:46Yani 25 yıl yerine 20 yılda emekli olabiliyordu.
00:18:50Genç emekli olan memur ikinci bir iş yapıyordu.
00:18:52Diyordu ki ya işte kamuda çalışsam örnek veriyorum 25 bin lira maaş alacağım.
00:18:57Emekli olsam 15 bin lira maaş alacağım.
00:19:00Onun yerine arada 10 bin liradan vazgeçeyim.
00:19:03Kamuda çalışmaktan vazgeçeyim. Gideyim özel sektörde çalışayım.
00:19:067-8 bin lira da alsam en azından yeni memur olacak istihdam bekleyen insanlara da bir kapı aralanmış olur.
00:19:14Çünkü memur kadrosunda emeklilik olacak ki altta memur olmaya aday olanlardan da bir alım söz konusu olsun.
00:19:21Ama şimdi böyle arada bir emekli maaşından daha fazla fark olunca
00:19:26Sayın Musa Kemalçek de buna dikkat çekmek istedi anladığım kadarıyla.
00:19:31Arada askeri ücretin üstünde bir fark var.
00:19:34Yani bir bakıyorsunuz en düşük memur aile ile emekli aile ile en düşük memur çalışan arasında
00:19:39askeri ücret 17 bin lira net parası 20 bin liranın üstünde fark oluşmuş.
00:19:43O zaman memur diyor ki ben emekli olup askeri ücretle bir yerde işe başlasam bile bu farkı kapatamıyorum.
00:19:49Niye emekli olayım ki o zaman diyor.
00:19:51Gidip bir yerde vasıfsızmış gibi askeri ücretle özel sektörde bir işe başlayacağıma
00:19:56Bulunduğum yerde kademeli dereceli saygının işini bilen insan olarak zorunlu emeklilik yaşına kadar 65'e kadar yürürüm diyor mesela.
00:20:04O zaman ne oluyor aşağıda memur kadrosu bekleyen kadrolara yer açılmamış oluyor.
00:20:10Bu Seyyah Nenzam meselesi geçen sene toplu sözleşmenin içinde kamu işçi sendikalarının özellikle çok önemli vermiş olduğu tekliflerden biriydi.
00:20:20Ama maalesef toplu sözleşmede dikkate alınmadığı için Seyyah Nenzam memur emeklisine yansıtılmadı.
00:20:27Dolayısıyla yeni bir yasal düzenleme olmazsa bu emekli ve çalışan arasındaki uçurum böyle devam edecek.
00:20:35Ben işin metodolojisini öğrenmek için soruyorum.
00:20:38Başka bir amacım yok.
00:20:39Bir kişi yani işçi ya da memur emekli olduğunda aldığı maaştan tabii daha düşük maaş almasını konuşuyoruz ya.
00:20:48Peki bu işin kuralı nedir? Başka ülkelerde de aynı maaşla devam mı edilir?
00:20:54Yoksa her emekli...
00:20:56Aylık bağlama oranı ile alakalı o.
00:20:58Aylık bağlama oranı ile şimdi şöyle mesela önceden aylık bağlama oranları %65-%70 seviyelerindeydi.
00:21:04Yani bugün işte asgari ücret biliyorsunuz emekli maaş hesaplamaları da brüt ücret dikkate alır.
00:21:10Eski %70 seviyeleri kalsaydı 20 bin lira asgari ücretin karşılığı %70 emekli olan biri en az 14 bin lira alması lazımdı.
00:21:18Yani aylık bağlama oranı %70'lerde kalmadı.
00:21:212000 yılında 2008 yılında gelen kanunlarla aylık bağlama oranları düşürüldü.
00:21:26Hatta mesela çok enteresan bir şey söyleyeyim.
00:21:29Bugün sigorta primi ödüyoruz biz.
00:21:31Normalde ödediğimiz sigorta primi işveren ve işçi toplamını söylüyorum 35,5.
00:21:38Yani 20 bin liraya 7 bin lira civarında bir prim ödeniyor.
00:21:437 bin lira ödeyip 10 bin lira alıyorsunuz.
00:21:46Ekim 2008'den önce memuriyete girenle Ekim 2008'den sonra memuriyete giren arasında da fark var.
00:21:58Ekim 2008'den sonra memuriyete girenin sistemi sosyal güvenlik sistemi gibi işletiliyor.
00:22:06Yani orada da büyük bir sıkıntı yaratacak durum var.
00:22:10Yani yansıyacağı kadarıyla öyle bir tablo da var.
00:22:13Doğru Mustafa Kemal Çiçek.
00:22:15Şimdi 2008'den sonra memur olanların 25 yılı 2033'de de olacak en erken.
00:22:202008'de memur olan birisi için.
00:22:232033 yıllarına gelindiğinde şu çok büyük bir problem olacak.
00:22:27Kanundan önce emekli olanlar maaşlarını ciddi manada kanunlara hak ettikleri tutarı alırken
00:22:342008'den sonra aynı görevi yapmış ama kamu girişi 2008'den önce değil de
00:22:402008'den sonra olan insanlarda 3'te 1 oranında haklarında düşüş olacak ortalama.
00:22:46Yani bugün diyelim iyi derecede işte 30 sene kamuda görev yapmış.
00:22:53Birinci kademesi derecesi yükselmiş.
00:22:56Bugün 30 bin lira aylık alıyor ama girişi 2008'den önce.
00:22:59Yani 5434 sayılı kanuna tabi.
00:23:03İnsan şu an emekli olmuş.
00:23:0530 bin lira civarında aylı olduğunu düşünelim.
00:23:08Yarın aynı işi yapmış aynı kademeye dereceye gelmiş kişi eğer 2008'den sonra girmişse
00:23:1430 bin lira yerine 20 küsur bin lira alacak.
00:23:17Şimdi bu da ilginç bir şey de o yarım kalmasın.
00:23:21Mustafa Kemal Bey soru sorduğu için ben tam anlamadım.
00:23:237 bin lira ödeyip 10 bin lira alıyoruz dediniz.
00:23:27En düşük aylık 10 bin lira ödenen sigorta primi 7 bin lira.
00:23:31Yani devlet memurlarında işte şu an çalışsa 35 bin liraya çalışacak ama emekli oluyor 15-16 bin lira alıyor.
00:23:39Arada 20 bin gibi bir fark var.
00:23:42SSK'lılarda da aynı şey söz konusu demeye getirdim.
00:23:4517 bin lirayla çalışıyor 10 bin lira aylık alıyor.
00:23:49Yani neredeyse aylığı 10 bin lira da değil aslında da biliyorsunuz hazine desteği var.
00:23:55Normalde yeni aylıklar maalesef en düşük aylık.
00:23:58Şu an en düşük aylık kaç para bağlanıyor vatandaşa?
00:24:01Yani 7 bin küsur.
00:24:03Yani ödediği sigorta primi kadar para aslında maaş bağlanıyor.
00:24:08İş o hale geldi.
00:24:09Şimdi şu biraz emeklilere de geçelim o zaman.
00:24:122 numaraydı galiba bizdeki.
00:24:142 numarayı verirseniz emeklilerin durumuna bir göz atalım.
00:24:17Memurları yine konuşuruz yani yeri geldikçe.
00:24:20Tabii tabii.
00:24:21Evet zam sonrası emekli maaşları.
00:24:27Evet şimdiki durum bu.
00:24:28Şimdi şu tabloyu bir önce anlamamızı sağlayalım.
00:24:32Benim anlayacağım gibi nasıl anlatırız?
00:24:34Yani arkadaşlar diyor ki haziran ayında en düşük emekli maaşı 14 bin 741 liraymış.
00:24:39Gelen %19.31 zamla memur emeklileri gözümüz aydın 1 Temmuz'dan sonra en düşük memur aylığı 17 bin 586 lira olmuş.
00:24:48Diye tabloya yansıtmış sağ olsun Reci.
00:24:50Bu ilk açılış bu.
00:24:52İkincisi kök maaş.
00:24:53Şimdi burada 3-4 tane kök maaşı dikkate alarak maaş güncellemeleri yapılmış.
00:24:58Ne dedik?
00:24:59Memurun zam mı?
00:25:0019.31 SSK Bakü emeklisinin zam mı?
00:25:0224.73.
00:25:03Evet.
00:25:04Kök maaşı 10 bin lira olan.
00:25:05Şimdi bakın buradaki kök maaş meselesi çok önemli.
00:25:08Bankadan çektiği para 10 bin lira olan demiyor.
00:25:10Kök maaşı 10 bin lira olan.
00:25:12Taban aylığı 10 bin lira olan demiyor.
00:25:14Kök maaşı 10 bin lira olan.
00:25:15Nedir bu kök maaş?
00:25:16Şimdi ben Reci'ye gönderdiğim tabloyu 9 numaralı tabloyu atarsa ben oradan size kök maaşı.
00:25:22Şimdi izah edeyim.
00:25:23Aslında ilk girizgahta konuştuğumuz konu vardı ya.
00:25:26Evet.
00:25:27Şimdi bakın.
00:25:28Bu kök maaş.
00:25:297 bin 426 lira.
00:25:32Evet.
00:25:33Bu kök maaş bu.
00:25:34Şimdi burada ne var biliyor musunuz?
00:25:36Bu arada hani iş yerlerinde bordro falan imzalatılır ya.
00:25:40O bordronun ne olduğunu da böylece.
00:25:42Şimdi şuradaki ek ödemeyi görüyor musunuz?
00:25:44Evet.
00:25:45384.62.
00:25:46Evet.
00:25:47Bunun %5'i bu.
00:25:48Önceden fiş toplanıyordu.
00:25:49Fiş veriliyordu.
00:25:50Şimdi fiş verilmiyor.
00:25:51Fiş verilmiyor.
00:25:52Sosyal yardım zammı.
00:25:537 bin 426'nın %5'ini hesaplayın.
00:25:56384 lira 62 kuruş çıkacak.
00:25:58Evet.
00:25:59Şimdi ikisini toplayın.
00:26:01İkisini topladığınız zaman ne yapıyor?
00:26:037 bin 800 lira gibi bir rakam.
00:26:05Şimdi 7 bin 800 lira 12-13 lira falan yapar.
00:26:08Diyor ki bu 10 bin liranın altında kaldı senin kök maaşın.
00:26:11O zaman diyor sana hazineden fark veriyorum.
00:26:152 bin 180.
00:26:16İntifak fark tutarı.
00:26:17Evet.
00:26:18Yani sen bankaya gittiğinde 10 bin lira alacaksın.
00:26:20Senin hak ettiğin maaş bu ikisinin toplamıydı.
00:26:23Ama bu üçüncü olanını biz sana hazineden verdik.
00:26:26Niye bu kadar düşük kaldı peki bu kök maaşlar?
00:26:29İşte bu 2000 ve 2008 yılında gelen yasalarla aylık bağlama oranlarının düşürülmesinden kaynaklanıyor.
00:26:34Ondan kaynaklanıyor değil mi?
00:26:35Şimdi çok enteresan bir şey söylüyorum.
00:26:37Bütün ülke bizi dinliyor ülke tv'de.
00:26:39Bu vatandaş yeni olan bir emekli.
00:26:42Bu vatandaş Temmuz'da 1 kuruş zam alamayacak.
00:26:44Yıl sonuna kadar 10 bin lira almaya devam edecek.
00:26:47Nasıl bir daha anlamadık onu.
00:26:49Bu arkadaş Temmuz ayında 1 kuruş zam alamayacak 10 bin lira almaya devam edecek.
00:26:54Hayır alacak aslında.
00:26:55Kök maaşı yükselecek ama cebine 1 TL fark girmeyecek.
00:26:58Yine 10 bin lira alacak.
00:27:00Sebebi şu bu iki rakamı toplayıp %24 ile güncellediğinizde yine 10 bin liranın altında kalıyor.
00:27:06Bu arkadaşa şu an 2188 lira verilen hazine desteği belki düşecek 100 liraya 80 liraya.
00:27:13Ama zam alamamış olacak.
00:27:15Yani kısacası taban aylığı 8 bin liranın altında olanlar.
00:27:19Kök aylığı yani şu kök aylığı 8 bin liranın altında olanlar 2024 Temmuz ayında maaş farkı alamayacaklar.
00:27:28Zam alsalar bile aldığı ücrete yansımayacak.
00:27:3110 bin lira almaya devam edecek.
00:27:33Peki böyle yani böyle kaç kişi var?
00:27:35Bu tabii SGK'da esas bu kayıtlar var.
00:27:38Yani öyle şu kadardır bu kadar da değil.
00:27:40Çok mu az mı böyle durumu olan?
00:27:43Mesela sadece bu değil.
00:27:4524.73 10 bin lira maaşı dikkate alırsanız.
00:27:48Bakın taban aylık 10 bin lira diyoruz.
00:27:5010 bin lira maaşı bir önceki tabloya gelir misin Sayın Reci?
00:27:54Bir önceki tablo.
00:27:56Emekli maaşı değil mi? 2 numara.
00:27:58Şimdi 10 bin lira kök maaşı olan normalde ne alması gerekiyormuş?
00:28:0212 bin 473 lira.
00:28:04Şimdi bakın çok basit bir mesele.
00:28:0710 bin lira eğer taban aylık kök maaşı olsaydı.
00:28:10Şimdi hazine desteği olmasaydı.
00:28:1210 bin lira maaşı alan herkese biz 12 bin 473 lira alacak diyebilirdik.
00:28:17Ama kök maaşı taban aylığa yükseltilmediği için
00:28:20kimisi 10 bin değişmeyecek.
00:28:22Kimisi 10 bin 500 alacak.
00:28:24Kimisi 11 bin alacak.
00:28:26Kimisi 12 bin.
00:28:27Belki bizim aramızda bile emekli olanlardan 2 bin 400 lira maaş zambını göremeyecekler var.
00:28:31Peki bir şey soracağım.
00:28:32Bunun bir düzenlenmesi hani oradakilerde mağdur olmasın denmesi söz konusu mu?
00:28:39Yıllardır söyleniyor.
00:28:4016.5 milyon emeklinin 14 milyonu yaklaşık.
00:28:43Bu 14 milyon emekli de bunu yıllardır söylüyor.
00:28:47Diyor ki şu kök maaş düzenlemesi, taban aylık düzenlemesi bunlardan bir vazgeçelim.
00:28:52Herkes reel olarak zam geldiğinde,
00:28:55ATM ya da bankaya gittiğinde cebine para gireceği zaman herkes eşit fark alsın.
00:29:00Ne geldi enflasyon yüzde 25 mi?
00:29:02Herkes aldığı maaşa göre,
00:29:04ATM'den ya da bankadan çektiği paraya göre yüzde 25'ini alsın,
00:29:08cebine koysun, maaşım iyileşti diye düşünsün.
00:29:11Ama bu kök maaş çözülmez meselesi yüzünden,
00:29:15kimisi bankaya gittiğinde hiç fark göremeyecek,
00:29:18kimisi 500 lira fark görecek,
00:29:21kimisi 1500 lira fark görecek.
00:29:23Bu kök maaş çok bize mahsus bir şey değil mi?
00:29:25Bakın aslında evet bize mahsus.
00:29:27Zaten bu taban aylık meselesinden sonra bu kök maaş bu hale geldi.
00:29:31Taban aylık sürekli bunun altında olamaz.
00:29:34Şöyle bir cümlelik düzenleyebilir ya Mustafa Bey sayın arkadaşlar.
00:29:38Kök maaş taban aylıktan aşağı olamaz diye kanunlarını madde eklersiniz.
00:29:42Taban aylığı Türkiye Büyük Millet Meclisi belirliyor.
00:29:452023 taban aylığı 7500 lira.
00:29:48Yılbaşında gelen yasayla Türkiye Büyük Millet Meclisi taban aylığı 7500 liradan 10 bin liraya çıkardı.
00:29:53Yani biz son 3 sene içinde 3 defa taban aylıkla ilgili yasa gördük.
00:29:581500'den 2500'den 2500'den 3500'den 3500'den 7500'den 7500'den 10 bine yükseldi.
00:30:04Son 5-6 sene içinde.
00:30:06E şimdi bu kadar yasayla düzenliyoruz da bir cümle ekleyemiyor muyuz?
00:30:10Kök aylık taban aylıktan aşağı olamaz. Bu kadar.
00:30:13Bu durumda ne olacak? Biz kimseye kök maaşı konuşmayacağız.
00:30:16Taban aylık ne demek?
00:30:18Emekliye hazine desteği vermek ne demek?
00:30:20Emekli aldığı maaşla geçinemiyor ki hazine buna destek veriyor demek.
00:30:24Doğru değil mi? Bunun başka bir mantığı var mı? Yok.
00:30:26Bu durumda hazine desteği verilen emekli onunla ancak geçinmeye çalışıyorken
00:30:31gelen zamdan da bir dakika biz sana hazine olarak destek verdik.
00:30:35Senin maaşın hazinenin verdiği desteğin de altında kaldığı için
00:30:38sen zam alamıyorsun 10 bin liraya devam et demek
00:30:41ne kadar koruyucu ve sosyal statü içinde bunu da ayrı değerlendirmek lazım.
00:30:46Belki yapılır onunla ilgili bir düzenleme.
00:30:47Yani bu gerekiyor artık. Bunun başka bir manası yok.
00:30:51Yani 10 bin meselesi çünkü çok gündem oldu ya.
00:30:5510 bin lirayla geçinemeyeceğini herkes biliyor.
00:30:58Sayın Bakanlar da diyor biz 10 bin lirayla geçinemeyeceğini biliyoruz ama
00:31:0110 bin lirayla geçinemeyecek emeklinin elinden tutmak lazım o zaman.
00:31:05O zaman yasal düzenleme yapmak lazım.
00:31:07Şimdi Mustafa Kemal Çan ikinci sorusu.
00:31:11Ali Bey acaba bu maaşlara yeni bir güncelleme gelir mi?
00:31:14Yani Sayın Cumhurbaşkanı devreye girer de bir çağrıda bulunur da.
00:31:17Refah payı eklenecek mi?
00:31:18Refah payı gibi değil mi?
00:31:21Çünkü şundan söylüyorum Ali Bey yani o kadar vahim bir tablo var ki
00:31:25Türk işinin açıklamasına göre açlık sınırı 18 bin 978 lira.
00:31:30Şimdi emeklimizin ne kadar oranı 18 bin 978 liranın altında maaş oluyor şu anda?
00:31:41Neredeyse yarısını alıyor.
00:31:43Yani %75'i açlık sınırının altında bir maaş alıyor.
00:31:48Onun için dedim refah payı eklemesi de yapılacak mı?
00:31:51Çünkü ona ilişkin bir açıklama yapılmadı bildiğim kadarıyla.
00:31:54Şimdi Mustafa Kemal'i çek.
00:31:55Biliyorsunuz ki yapılacak emeklilikle ilgili yasal düzenlemeleri
00:31:59iktidar partisinin milletvekillerinin teklifiyle gelişiyor yasama maddesi.
00:32:04Ağırlıkla böyle.
00:32:05Meclisteki bütün partilerin yasa teklifi var da.
00:32:08Kanunlaşma sürecine girdiğinde komisyondan iktidar partisinin verdiği yasa teklifleri çıkıyor.
00:32:14Dolayısıyla burada iktidar partisinin bu yönde bir açıklaması yok.
00:32:17Yani biz refah payı adı altında ya da emekli maaşlarının taban tutarını
00:32:2210 bin lira olan asgari 12 bin liraya çıkartırız 13 bin liraya çıkartırız diye
00:32:26ne iktidar partisinin adına herhangi bir açıklama var
00:32:29ne de sayın cumhurbaşkanımın bu dakikaya kadar böyle bir açıklaması ya da sayın bakanım var.
00:32:33Dolayısıyla şu an için biz böyle bir çalışma var mı diyemeyiz.
00:32:37Çünkü böyle bir çalışma olmadığını hatta asgari ücretle de alakalı sorulan sorulara
00:32:42onlar için de temmuz ayında böyle bir çalışma olmadığını söyledi.
00:32:45Ama emekli yılı 2024.
00:32:48Şimdi 2024 emekli yılıysa o zaman bütün emekliler bunu haklı olarak bekliyor.
00:32:535 puan 10 puan 7.5 puan hani ne verilirse.
00:32:56Ocak ayında biliyorsunuz 37.57 açıklanmıştı normalde enflasyon farkı.
00:33:01Sonra bir yasa teklifiyle 5 puan yükseltildi 42.57 oldu.
00:33:06Sonra bir yasa teklifiyle de memurların 49.25 olduğu için memurlarla aynı seviyeye yükseltildi.
00:33:13Ama biz o zaman da burada baktık.
00:33:15Bu kök maaş meselesi yüzünden 37.5 zam alan da 10.000 lira alıyor.
00:33:1942.5 zam alan da 10.000 lira alıyor.
00:33:2149.25 zam alan da 10.000 lira alıyor.
00:33:23Şimdi o 49.25 zam alan 10.000 lira aldı.
00:33:26Üstüne maaş güncellemesi %24.73 gelecek.
00:33:30Ama yine 10.000 lira da kalacaklar var.
00:33:33Dolayısıyla biz de onun kaygısı içerisindeyiz.
00:33:36Peki bir şey soracağım.
00:33:37Ülkemizde 10.000 lirayla nasıl geçinecek?
00:33:39Bu kök maaş tartışmasında şu anda en düşük ödeyenlerden bahsediyoruz.
00:33:45En düşük prim ödeyenlerden bahsediyoruz.
00:33:48Ne kadar en düşük prim şu anda?
00:33:50Sigorta primini biraz önce söylüyordum.
00:33:52Yani 35.5, 37.5 işsizlik sigortası primiyle beraber 37.5.
00:33:56Şimdi sigorta primi çift yönlü.
00:33:57Şu olamaz mı? Sigorta primlerinin bir şekilde arttırılması desteklenemez mi?
00:34:03Ya da bu teşvik edilemez mi?
00:34:05Yani 10.000'le uğraşmasın da adam atıyorum yani 15.000'den başlasın gibi.
00:34:10Çünkü bu iş bende şöyle mesela siz işin tekniğini biliyorsunuz da
00:34:15eskiden bu iş bilgisayarda falan değildi.
00:34:19Herkes yazar çizer falan işin içinden çıkılamaz bir haldeydi.
00:34:22O yüzden de birçok prim de yatmazdı.
00:34:25Sonradan bilgisayar sistemine geçilince primler yatmaya başladı.
00:34:29Şimdi bir kademe daha ilerletsek bunu olmaz mı bu?
00:34:32Teşvik olabilir bir şey olabilir.
00:34:34İlave yapabilir miyim Mustafa Bey size?
00:34:36Lütfen.
00:34:37SGK primini yükseltirseniz işveren maliyeti artar.
00:34:40Şunu eklemek istiyorum ben de.
00:34:42Prim rakamları arttı. SGK primi de arttı sonuç itibariyle.
00:34:48Şimdi benim bildiğim rakam Ali Bey daha güncelinde bilebilir mutlaka ama
00:34:53ödenen primler ile SGK'nın maaşı %97-98 oranına gelmiş durumda.
00:35:00Yani belki %1'lik %2'lik kısma hazine karşılıyor.
00:35:04Yani yaklaşmış durumda.
00:35:06Şimdi hal böyleyken emeklilere yönelik olarak primler de
00:35:11önceden bizim sıkıntımız şuydu.
00:35:13Aktüel dengenin bozukluğundan hepimiz bunu ifade ettik.
00:35:1732 milyon çalışanımız var.
00:35:1916 milyon emeklimiz var.
00:35:21Maliye Bakanı geçen gün açıklama yaptı.
00:35:24Işte EYT'nin maliyet yıllık 724 milyar TL dedi.
00:35:29Şimdi primlerin de karşılama oranı yaklaştığına göre %97-98 oranına geldiğine göre
00:35:37yani yapılacak hiçbir şey mi yok Ali Bey?
00:35:40Yani olasılık ihtimal bir yerden alıp bir yere koyma.
00:35:44Şimdi Mustafa Kemal'cik eğer konuya şöyle bakarsak
00:35:48sosyal sistemi bir ticaret gibi değerlendirirsek
00:35:50ya bir dakika 25 milyondan her ay 7 bin lira alalım.
00:35:5416 milyona da 7 bin lira verelim.
00:35:56Bu doğru bir pencere olmaz.
00:35:58Sosyal sistem bir ticaret.
00:36:00Kar zarar dengesiyle yönetilmez.
00:36:02Bu sosyal sistem.
00:36:04Şimdi sosyal sistem ne yapar?
00:36:06Bütün gelir kalemlerini toplar.
00:36:08İhtiyaç sahiplerine dağıtır.
00:36:10SGK'nın gelir kalemi var.
00:36:12Ama işte Sosyal Politikalar Bakanlığı'nın gelir kalemi yok.
00:36:16O zaman gelir kalemi yok diye bir dakika yetime, şehide, öksüz engelliye para vermeyelim mi diyeceğiz?
00:36:21Böyle bir şey olmaz.
00:36:23Dolayısıyla kar zarar dengesi düşünülmez sosyal sistemde.
00:36:27Sosyal sistem ne yapar?
00:36:28Bütün gelir kalemlerini toplar.
00:36:30Hangi alanda ihtiyaç varsa oraya yönlendirir.
00:36:32Peki bir şey soracağım.
00:36:33Mesela deprem olmasaydı, 6 Şubat depremi olmasaydı
00:36:36ya da işte şu Rusya-Ukrayna krizi bu kadar şiddetli bütün dünyayı etkilemeseydi.
00:36:42Yani bunları alt alta sıralayabiliriz.
00:36:45Ya da işte diğer krizler, ekonomik krizler, sosyal krizler olmasaydı.
00:36:50O zaman mesela devletin buraya ayırdığı para daha çok olabilir miydi?
00:36:55Ya şimdi devletin gider kalemleri evet depremle daha da arttı.
00:36:59Biz bunu kabul ediyoruz.
00:37:01EYT olmasaydı Mustafa Bey.
00:37:03EYT tamam.
00:37:04Hatta ben onu ekleyecektim.
00:37:06Şöyle EYT'nin üstüne deprem oldu bir de.
00:37:08Yani şey değil.
00:37:09Tek başına da değerlendirmiyorum ben onu.
00:37:11Depremden sonra EYT yasası.
00:37:13EYT yasası, pardon depremin üstüne EYT oldu.
00:37:15Depremin üstüne EYT.
00:37:16Depremin üstüne EYT oldu.
00:37:18Şimdi biz hani daha önce de belki dile getirmişizdir bunu.
00:37:22Tabii ki ülkenin bir bütçesi var.
00:37:25Ve bu bütçenin doğru yerlere aktarılması yetkililerin en önemli zaten vazifelerinden bir tanesi.
00:37:31Onun için aciliyetli olan neresiyse muhakkak ki oraya aktardılar.
00:37:36Ama deprem olan bölgede bir insani yardımla, bir bağışla bir takım hasarlar giderilebilirken
00:37:43emekli maaşının bir yardım ya da bir bağışla çoğalması mümkün değil.
00:37:47İllaki devletin karşısından çıkıyor.
00:37:49Dolayısıyla illaki emekliye kamuda elde edilen tahsilatla bir ödeme yapılacak.
00:37:56Yoksa biz 90'lı yıllarda artık devlet bütçesi 3 ay emekli maaşını karşılayabilir.
00:38:02Ondan sonra emeklilerimize maaş veremeyiz diyenleri de duyduk.
00:38:06Yani 2000 öncesinde biz bunları da duyduk.
00:38:09Bu peki bugünün savunması mı?
00:38:12Ona geldiğimizde biz emekliye bakıyoruz.
00:38:15Vatandaşın içinde olan insanlarız.
00:38:17Her gün halkın içinde insanları dinliyoruz.
00:38:20Hepimiz öyleyiz.
00:38:21Programın genel maksadı da bu zaten.
00:38:23Vatandaşın sorunlarıyla çözüm elde edebilmek.
00:38:26Dolayısıyla buraya baktığımızda emekli diyor ki
00:38:29Kardeş ben 10.000 lirayla geçinmeyi barınamıyorum.
00:38:32Yani kira yok 10.000 liraya.
00:38:34Geçinmeyi geçtim.
00:38:36Kafamı sokacak yer yok 10.000 liraya ki.
00:38:38Karnımı doyurayım da, korunayım da vs.
00:38:40Ya da giyim, kuşam, gıda zorunlu ihtiyaçlar, enerji...
00:38:43%65 oldu kira artış oranı Ali Bey.
00:38:46Evet.
00:38:47Bu itibariyle %65.2 oldu.
00:38:49Evet o %25 şartı 1 Temmuz'da yürürlükten kalkacaktı bildiğim kadarıyla.
00:38:54Onun için normal ticari iş yerlerinde uygulanan kira artışı oldu.
00:38:58Yani bizim şimdi artık 10.000 lirayla biri geçinebilir dememiz
00:39:02Türkiye'nin hangi köşesinde olursa olsun 1 metrekarelik alanda bile mümkün değil.
00:39:07Yani ne Anadolu'da, ne deniz kıyısında, ne büyük şehirde...
00:39:12Yani nerede yaşıyorsa olsun vatandaşımız 10.000 lirayla geçinemiyor.
00:39:15Şimdi ben daha enteresan bir şey söyleyeyim.
00:39:18Şimdi Mustafa Kemal Çiçek de dinliyor bizi Ankara'dan.
00:39:20Tabii birçok yayında da böyle beraber konuşma fırsatı da buluyoruz.
00:39:23Ankara'ya da selam olsun.
00:39:25Şimdi en büyük soru şu benim merak ettiğim konulardan bir tanesi.
00:39:30Devlet emeklinin maaşını ödüyor, devlet memurunun parasını ödüyor.
00:39:34Yani özel sektörün 1 lira cebinden çıkmayacak.
00:39:36Asgari ücret artışı yok şu an.
00:39:38Sadece emekli maaşı ve memur maaşı artışı var.
00:39:41Ve bu sadece kamunun bütçesiyle karşılanıyor.
00:39:44Bakalım emekli maaşları yükseldi diye, memur maaşları yükseldi diye
00:39:50zorunlu etiketlerde bir değişiklik olacak mı?
00:39:52Ne o zorunlu etiket?
00:39:54Gittiğiniz markette fiyat artışı olacak mı?
00:39:56Önceden bir takım maalesef ki vicdansız diyorum ben burada artık.
00:40:01Asgari ücret arttı %40 etiketler %50 değilsin.
00:40:05Olmaması mümkün mü Ali Bey?
00:40:07Olmaması lazım ama Mustafa Kemal Çiçek.
00:40:10Ama işte bir dezenflasyon sürecine de girdik.
00:40:12Olmaması lazım çünkü işçi maliyeti artmadı.
00:40:15Ali Bey bir örnek vereceğim.
00:40:17Amerika'ya biz ürün ihraç ediyoruz.
00:40:20Et ürünleri, pirinç, bakliyat ürünleri.
00:40:24Oradan fiyatları almışlar Amerika'dan.
00:40:26Türkiye'den gidiyor Amerika'ya.
00:40:28En az alan 2.500-3.000 dolar maaş alıyor.
00:40:31Amerika'ya giden ihraç ettiğimiz ürünün fiyatı Amerika'da Türkiye'den daha ucuz.
00:40:36Böyle bir anormallik olur mu?
00:40:39İhraç ediyoruz o kadar yol gidiyor.
00:40:42Etiket fiyatı Amerika'da Türkiye'den daha ucuz.
00:40:45Belki kalite olarak da 1. kalite, belki buradaki 2. kalite onu da bilmiyoruz yani.
00:40:51Tabii abi kalanları yeriz Türkiye'de.
00:40:54Bu fırsatçılar bunu yapıyor.
00:40:57Maalesef yine yapacak.
00:40:58Ya burada devlet denetleme organlarının ciddi manada çalışarak tüketicinin, vatandaşın,
00:41:03ya 3 kuruşla geçinmeye çalışan emeklinin, emekçinin.
00:41:07Şimdi açıkça şunu söyleyeyim.
00:41:09Biz konuya öyle girmiştik.
00:41:11Toplumun içinde olan bireyleriz.
00:41:13Emekliyi de dinliyoruz, emekçiyi de dinliyoruz, duliyetimi de dinliyoruz.
00:41:16Bize gelen en önemli talep şu.
00:41:19Ali Bey rakamlarla uğraşmıyoruz biz diyor ya.
00:41:22Miktar ne olursa olsun en düşük emekli maaşı 50 bin lira olsun ama kira 30 bin lira olacaksa,
00:41:27fatura 10 bin lira olacaksa, ben pazara gittiğimde bin liraya pazardan çıkamayacaksam,
00:41:32ay sonu 50 bin lira bana yetmeyecekse emekli maaşı sabit kalsın diyor vatandaş.
00:41:37Yeter ki benim ihtiyaçlarım küçülsün.
00:41:40Yani benim cebime giren paranın bana karşıladığı 30 günlük sürede,
00:41:45ben kimseye muhtaç olmadan yaşamımı devam ettirebileyim diyor.
00:41:49Emeklinin de emekçinin de aslında tek gayreti bu.
00:41:53Yani bana diyor bırak rakam göstermeyi, enflasyon olmuş bu olmuş.
00:41:57Benim diyor emekli maaşım kaç para oldu?
00:41:59İşte 10 bin liraysa 12,5 oldu.
00:42:01Ben diyor pazara girdiğimde haftada bir pazara gireceğim.
00:42:04Benim şimdi 1 Temmuz'da elektrik faturam yükseldi.
00:42:07İstanbul'da su paraları ciddi oranda arttı.
00:42:10Kış geliyor, doğalgaz ne olacağı belli değil.
00:42:13Ben şimdi Ocak ayına kadar alacağım emekli maaşıyla,
00:42:16hem barınma, hem gıda, hem ısınma ihtiyaçlarımı karşılar mıyım, karşılamaz mıyım?
00:42:22Sen bana onu söyle diyor.
00:42:24Biz de bunların hesabını ne yapıyoruz?
00:42:26Yapamıyoruz ve burada vatandaşın olması gereken şeylerin en azından dile getirerek bir çözüm oluşturma gayretinde.
00:42:33İşte 2024 emekli yılı bununla alakalı belki doğalgaz faturalarında da bir %20 indirme,
00:42:39elektrik faturalarında da böyle bir kolaylık sağlandı galiba, öyle bir şey hatırlıyorum.
00:42:43Ya da bununla ilgili yargı paketinin içinde de belki vardır.
00:42:46Normalde Türkiye Büyük Millet Meclisi 1 Temmuz'da kapanacaktı, tatile girecekti.
00:42:51Ama yargı paketinden dolayı devam ediyor.
00:42:54İşte Mustafa Kemal Çek bir mesele de o.
00:42:56Acaba %5, %10 refah payı gelir mi?
00:42:59Yani yargı paketi var mecliste, yargı paketi yasalaştığı zaman meclis tatile girecek.
00:43:03Yani ne zaman yasa teklifi verilir?
00:43:05Verilir mi?
00:43:07Bu konuyla ilgili sayın cumhurbaşkanı, sayın bakan ya da iktidar partisi, milletvekilleri bir hazırlık yapar mı?
00:43:14Şu ana kadar maalesef benim duyduğum, altyapısını gördüğüm hazırlanmış bir şey yok.
00:43:20Ama siz siyasetin merkezine daha yakın olanlar olarak belki Ankara'da bir duyum vardır.
00:43:27Siz duyduysanız sayın Çiçek beraber değerlendirelim.
00:43:30Ali Bey şunu ortaya koymak lazım.
00:43:34Biraz önce söylediniz asgari ücret.
00:43:37Satın alma gücü 14 bin lira civarına düştü.
00:43:40Şimdi asgari ücrete bir artış yapılmayacağı da söylendi.
00:43:44Asgari ücreti siz de ifade ettiniz.
00:43:46Sonuçta devlet bunu ödemiyor.
00:43:48Ama asgari ücrete zam yapmak istediği zaman işveren bunun bir katkısını da devlete vermek zorunda.
00:43:55Yani en azından devlet bunun üzerinden vergisini algısını almasa işveren de bir asgari ücrete artış yapabilir.
00:44:02Çünkü bu devletten çıkmıyor.
00:44:04Yani bazı şeylerden feragat edilmesi lazım.
00:44:06İşte söylüyoruz bakın enflasyonla alakalı birçok veri var.
00:44:10Şimdi TÜİK'in açıklaması farklı.
00:44:131.64 açıkladı bu ay enflasyonu.
00:44:17İşte ENAK 4.27 açıkladı.
00:44:20İTO da 3.42 açıkladı.
00:44:22Yani şimdi bu rakamlar nedir?
00:44:24Şimdi vatandaşın kafasında kuşku var.
00:44:26Yani TÜİK Ankara'nın merkezinde 30 katlı bir binada.
00:44:30Kızılay'a çıksa, ulusa gitse, birkaç kilometre ileri gitse enflasyonun oranını bunun çok,
00:44:36yani hissedilen diyoruz ya sürekli olarak, çok farklı olduğunu görür.
00:44:40Yani kamuoyu bu anlamda da itibar etme durumunu ortadan kalktı.
00:44:45Şimdi siz bu rakamları 1.64 değil, işte yıllık %71 olarak değil, %90, %100 olarak açıklasınız.
00:44:53Emekliye bunu yansıması çok daha farklı olacak.
00:44:56Veyahut da kamuoyunu bu rakamlara ikna etmek lazım.
00:44:59Şimdi bunu...
00:45:00Şimdi siz emeklinize bu rakamı verirken...
00:45:04Konuşacağız, bunu konuşacağız.
00:45:06Unutmayın bir ara vereceğiz, kısa bir ara vereceğiz.
00:45:10Ama bunu konuşmaya da devam edeceğiz.
00:45:13Orada da benim belki bir eklemem gereken şey olabilir.
00:45:17O yüzden sözünüzü unutmayın.
00:45:18Yok yok, sonuna geldim zaten Mustafa Bey.
00:45:20Tamam, siz o zaman cümlenizi bitirin, ben öyle ara vereyim.
00:45:22Soruyu da cevabını aradan sonra alacağız çünkü.
00:45:27Şunu söylüyorum, vatandaşın kurumların verdiği verilere itibar edeceği bir mekanizma getirilmeli.
00:45:34Şimdi vatandaş enflasyon bu şekilde değil diyor.
00:45:37Ve buna itibar etmiyor.
00:45:38Veyahut da kamu da daha üst kurumlarda olanlara yapılan zamlar.
00:45:42İşte 9. paket içerisinde bugün Adalet Bakanı'nın açıklaması var.
00:45:46Yargı mensuplarına ilişkin zam konusu değerlendiriliyor.
00:45:49Şimdi vatandaş bu tabloyu da görünce, bize vermiyorsunuz, başka yerlere veriyorsunuz.
00:45:54Biz açlık sınırının altındayız diyor.
00:45:56Ve toplumsal barış açısından sıkıntı oluyor.
00:45:59Bunların evveliyette çözülmesi lazım.
00:46:02Bunlar hakikaten çok önemli ve sıkıntılı meseleler.
00:46:06Dönüşte de bunu tartışırız o zaman.
00:46:11Bir güne devam ediyoruz efendim.
00:46:12Memur ve emekli maaşlarına gelen zam oranlarını konuşuyoruz.
00:46:16Şimdi araya gitmeden önce Mustafa Kemal Çiçek, özellikle TÜİK'le ilgili bazı cümleleri vardı.
00:46:24Yani daha doğrusu şu, TÜİK'in verdiği enflasyon rakamlarının güncellenmesi gerektiğini
00:46:31ben kendi ifadelerimle söylüyorum.
00:46:33Bire bir aynı olmayabilir ifade etti.
00:46:35Şimdi buradan devam edelim.
00:46:37Burada yalnız şöyle bir şey de var.
00:46:39Bizdeki TÜİK, Amerika'da benzeri var.
00:46:42Amerika'da %3 çıkıyor, %4 çıkıyor, %7 çıkıyor.
00:46:45Soruyorsunuz, mesela Amerika'da emlak piyasasında %48 enflasyon.
00:46:50Ya da işte otomobil piyasasında %25.
00:46:53Ama orada da rakamlar farklı çıkabiliyor.
00:46:56Vatandaşın itibar ettiği enflasyon kalemleriyle,
00:47:00Türkiye İstatistik Kurumu'nun, Falanca Ticaret Odası'nın ya da farklı bir özel kuruluşun
00:47:05itibar ettiği enflasyon kalemleri aynı, eşdeğer değil.
00:47:09Yani bugün TÜİK de olsa, ENAK da olsa, Ticaret Odası da olsa,
00:47:13vatandaşın dikkate aldığı şey pazar ve market fiyatları, enerji giderleri.
00:47:18Yani vatandaş ENAK'ın açıkladığına da bu doğrudur demiyor.
00:47:22Vatandaş ona da tam evet bu makul seviye, ben buna güveniyorum demiyor.
00:47:27Vatandaş diyor ki ben yumurtayı kaça alıyordum, şimdi kaça alıyorum.
00:47:31Beyaz peyniri kaça alıyordum, şimdi kaça alıyorum.
00:47:33Temizlik ürününü kaça alıyordum.
00:47:35Zorunlu ihtiyacım olan su faturam, elektrik faturam, doğalgaz faturam ne kadar artmış.
00:47:40Vatandaş daha çok buna bakıyor.
00:47:42Ali Bey nereden alıyorlarsa biz de oradan alalım, mesele o.
00:47:45Ya en önemli soru ne biliyor musun Mustafa Kemal ÇEK?
00:47:48Aslında altını çizmek gereken husus şu.
00:47:50Asgari ücret belirlenirken bir asgari ücret tespit komisyonu var.
00:47:53İşi sendikaları bir tarafta, işveren sendikaları bir tarafta, kamu heyeti bir tarafta.
00:47:58Devlet memuru maaşı ve emekliliğinin hakları belirlenirken topluluğu sözleşme var.
00:48:03Yine kamu işvereni, kamu işçisi, kamu heyeti orada.
00:48:07Emeklinin maaşı belirlenirken ortada kimse yok.
00:48:10Emeklinin hakkını koruyacak, savunacak, anlatacak bir emekli komisyonu yok.
00:48:15Bir sendikası yok, federasyonu yok, konfederasyonu yok.
00:48:18Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yasa demiş ki istatistik kurumunun altı aylık belirlediği rakam maaş güncellemesi.
00:48:26Ya iyi de bu altı aylık rakamla kalemler eş değer değil, o zaman bir tane emekli masası kurulsun.
00:48:32Nasıl asgari ücret tespit komisyonu bunu yaparken, belirlerken haftalarca konuşuyorsa,
00:48:38nasıl kamu çalışanları aylarca oturup bir ay boyunca toplu sözleşme yaparken konuşuyorlarsa,
00:48:44emeklilerin de haklarını koruyacak.
00:48:46Ortada bir üst çatı kuruluş olsun.
00:48:48Bu çatı kuruluşta desin ki bir dakika enflasyon bu ama gerçek, real değerde vatandaşın cebinden çıkan bu.
00:48:55Bak enflasyonun kalemleri tamam anladım bu şekilde ama enflasyonun kalemlerinin dikkate almadığı başka giderler var burada.
00:49:04Bak Avrupa'dan emekli gelip Türkiye'de aylarca tatil yapıp gidiyor ama Türkiye'deki emekli Türkiye'de tatil yapamıyor.
00:49:12Yani bunları söyleyebilecek bir üst çatı lazım aslında.
00:49:16Evvelden sosyal sigortalar kurumu olduğu zaman benim bildiğim İşçi Emekleri Cemiyeti'nin,
00:49:24Türk İş'in temsilcisi vardı sosyal sigortalar kurumu yönetiminde.
00:49:28Öyle bir sistem kurulmuştu, ne kadar etkin çalıştı bilemiyorum ama dediğiniz gibi emekleri temsil eden birçok dernek var,
00:49:37cemiyet var ama çoğu da emekliyi temsil edecek nitelikte kabiliyette değil.
00:49:43Bu öneri çok önemli.
00:49:45Emekli maaşını sosyal sigortalar kurumu da belirlemiyor.
00:49:49Mustafa Kemal Çek direkt yasada 6 aylık enflasyon farkı diyor.
00:49:53Bu yasada küçük bir maddeyle...
00:49:55Soruya koymuşlar, idari yapıya koymuşlar.
00:49:57Yani dolayısıyla burada böyle bir boşluk var.
00:50:01Burada emekliler adına hareket edebilecek kabiliyete ait bir federasyon olması lazım.
00:50:07Bir konfederasyon olması lazım.
00:50:09Nasıl kamu adına kamu emeklileri ve kamu çalışanları adına 2 yılda bir masaya oturuyorsa,
00:50:14asgari ücret tespit komisyonu bazı durumlarda yılda iki toplanıp karar alıyorsa,
00:50:20o zaman emeklilerle ilgili de 14 milyon SSK Bağkur emeklisini savunacak bir çatı kuruluş lazım.
00:50:27O da diyecek ki bir dakika enflasyon rakamları bu ama bak diğer taraftan zorunlu giderler var.
00:50:32Bak Türkiye'de açlık sınırı, fakirlik sınırı var.
00:50:36Bak emeklinin birçoğu artık aldığı kıdem tazminatıyla bırak bir daire almayı arsa alamıyor.
00:50:42Önceden emekli kıdem tazminatıyla 25-30 yıl çalışır işten ayrılır.
00:50:47Aldığı kıdem tazminatıyla bir daire alırdı.
00:50:49Şimdi bugün birazdan konuşacağız.
00:50:51Kıdem tazminatının tavanı ne oldu?
00:50:53Tabanı zaten asgari ücret değişmediği için aynı.
00:50:56Ama kıdem tazminatının bugün asgari ücretin 20 bin lira olduğu yerde 25 yıl çalışan bir insan
00:51:02işten ayrıldığında asgari ücretle çalışıyorsa ki maalesef ülkemizde
00:51:06asgari ücretin belli dönemlerde çok ciddi artması ara personeli ortadan kaldırdığı için
00:51:11çalışanların birçoğu daha çok asgari ücretli statüye geldiği için
00:51:15en azından SGK mantığı üstünde kabul etmiyorum ama maalesef yapanlar var.
00:51:21Bir kısım dışarıdan ücretle asgari ücret gösterip farkını farklı şekilde ödemeye çalışan işverenler de var.
00:51:27Kesinlikle haksız bir tutum ama maalesef var.
00:51:30O zaman şu kıdem tazminatını da hemen konuşalım.
00:51:32İtiraz etmek istediğim bazı hususlar var.
00:51:36Birincisi Türkiye'de emekli diye bir husus yok biliyorsunuz.
00:51:39Yasal olarak onun adı yaşlı aylığıdır.
00:51:42Yani aslına bakarsanız bütün devletler emekliye sevk edilen insanla ilgili şunu söylüyor.
00:51:51Biz bu yıllarca çalışmış olan ve primini ödemiş olan bu kişi artık çalışabilecek durumda değildir.
00:51:57Yani bu 20 yaşında 30 yaşında 40 yaşında 50 yaşında birisi değildir.
00:52:02Artık bu devletin kurumlarında kamu personeli olarak ya da özel sektörde bir işçi olarak bir beden işçisi olarak
00:52:10faaliyet gösterebilecek duruma gelmiş değil yani faaliyet gösterebileceğin çok ötesine geçmiştir.
00:52:18O sebeple de biz bu kişiyi yaşlandığı için devlet vefat edene kadar bir şekilde maaş vererek hayatını destekleriz.
00:52:27Güzel bir pencere Murat Bey ama emekliler üçe ayrılır.
00:52:30Bir, çok özür dilerim yaşlık aylığı alanlar.
00:52:33İki, mağlüllük aylığı alanlar.
00:52:35Üç, ölüm aylığı alanlar.
00:52:37Türkiye'nin yasası bu.
00:52:39Ama çalışamayaca derecede olanlar için mağlülük aylığı var.
00:52:43Başka bir şey söylüyorum.
00:52:45Şimdi ben de emekli olduğum için biliyorum.
00:52:47Orada yazıyor yaşlılık aylığı yani.
00:52:49Hepimiz, Türkiye'de emekli olan kişi eğer sakatlanmadıysa, mağlülen ayrılmadıysa yaşlı aylığı alıyor.
00:52:56Emekli maaşı değil onun adı, yaşlı aylığı.
00:52:59Yaşlılık sigortası.
00:53:00Evet.
00:53:01Yani koluna doğamaz, sigorta kolu o.
00:53:03Şimdi şöyle bir şey, bu niçin yapılır?
00:53:05Yani bir kere teknik olarak bir şeye oturtmak durumundayız.
00:53:08Kişi hayatı boyunca çalıştığı esnada devlete bir prim öder.
00:53:13Bu primi niçin öder?
00:53:14Yani çalışan emekli ya da şey memur ya da işçi.
00:53:18Niçin öder bu primi?
00:53:20Birincisi, sağlık güvencesinden yararlanabilmesi için.
00:53:23Şu anda Türkiye'de sağlık güvencesi en üst düzeye gelmiş durumda.
00:53:27Sosyal güvence konusunda en üst.
00:53:29Dünyanın belki de en önemli sağlık sistemine sahip olan ülkelerin başında geliyoruz.
00:53:34Doğal olarak bu toplanan primlerden devlet hastanelerinde sağlık güvencesi karşılığında hizmet alırsınız.
00:53:41Ücretsiz alırsınız üstelik bunu.
00:53:43Bütünüyle ücretsizdir Türkiye'de sağlık.
00:53:45Çalışanlar için.
00:53:46İki.
00:53:47Şimdi devlete bir para veriyorsunuz.
00:53:49Siz bir prim ödüyorsunuz.
00:53:50O prim karşılığında bittikten sonra siz emekli olarak sevk edildiğinizde artık maaş alacaksınız.
00:53:57Türkiye'de 65 yaşında falan insanlar emekli olmuyor.
00:54:0038 yaşında emekli oluyor.
00:54:02Yani siz 38 yaşında emekli ediyorsunuz bir insanı ve 40 yıl boyunca belki de 78 yaşında vefat etti.
00:54:08Ortalama ölüm yaşı çünkü Türkiye'de bu.
00:54:1140 yıl boyunca siz maaş almaya çalışıyorsunuz.
00:54:14Ali Bey sizinle bir hesap yapalım.
00:54:16Şu anda en düşük en düşük asgari ücretle primi kaç para öder?
00:54:21Bir çalışan devlete kaç para prim öder?
00:54:2437,5'tur.
00:54:25Peşin ödemede %5 indirim var.
00:54:2732,5.
00:54:2820 bin lira asgari ücret çarpı 32,5.
00:54:306500 lira prim.
00:54:326500 mü?
00:54:33En düşüğü 6500 müdür?
00:54:34Kaç?
00:54:35Peki yıl çalışması gerekir emekli olması için?
00:54:3825 yıl ortalama.
00:54:3925.
00:54:40Yani bir kişinin devlete ödediği toplam para 1 milyon 950 bin lira bugünün parasıyla.
00:54:45Yani emekli olduktan sonra şu anda 45, 46, 47, 48 yaşında emekli oldu insanlar EYT'den.
00:54:54Belki 40 yıl boyunca bu parayı alacaklar ve devlete verdikleri toplam para 1 milyon 950 bin lira.
00:55:00Bölün bunu hayata boyunca.
00:55:02Şimdi 1 milyon 950 bin lira ödediniz karşılığında siz sağlık güvencesine sahip oldunuz.
00:55:07Artı ölünceye kadar maaş alacaksınız.
00:55:10Artı siz öldükten sonra eğer bir kızınız varsa eşiniz alacak.
00:55:15Kızınız dulsa hiç evlenmemişse vesaire o da almaya devam edecek.
00:55:19Yani biraz da biraz hakaniyete bakmak lazım.
00:55:22Ben de bugünkü emekli maaşlarının çok düşük olduğunu kabul ediyorum.
00:55:27Çok düşük yani.
00:55:28Fakat bir de gerçek var.
00:55:30Siz bir şey ortaya koyacaksınız ki karşılığında da alabilirsiniz.
00:55:35Bakın biraz önce konunun başında...
00:55:37Kısa bir cevap olsun.
00:55:38Kısa şöyle söyleyeyim.
00:55:39Konunun başında söylemiştim.
00:55:40Sosyal sistem ticaret mantığıyla bakılmaz.
00:55:421900 lira yatırdım.
00:55:442000 lira.
00:55:45O zaman ben şunu söylerim direkt.
00:55:46Bireysel emeklilik sistemi niye %30 kar veriyor da sosyal güvenlik sistemi vermiyor?
00:55:511 milyon 900'e her yıl %30 işletin mi bakalım?
00:55:54Çünkü o sağlık güvencesi yok karşılığında.
00:55:55Bakın bireysel emeklilik bir fon birikime yönlendirir.
00:55:58Sağlık sigortası apayrı bir şey.
00:56:01Sağlık Bakanlığı ile Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasında.
00:56:03Peki kişi çalışmıyorsa sağlık sigortasını ödemek zorunda değil mi?
00:56:07Tabii.
00:56:08Onun sistemi ayrı olduğu için ödemek zorunda.
00:56:10Konuyu fazla uzatmadan kısaca toplayalım.
00:56:12Evet dediğiniz şeylerde haklık payınız var.
00:56:15Ama emeklilik bir çalışmanın karşılığıdır.
00:56:17Bir yaşın değil.
00:56:18Orada yaşlılık yazması yaşlı insanların emekli olacağı anlamına gelmez.
00:56:22Öyle olsa 43 yaşında zaten yasa gelmezdi.
00:56:25Kimse emekli olmazdı.
00:56:26Yanlış işte bu.
00:56:27Ya da 45 yaşında.
00:56:28Hatalar ettik yani.
00:56:30Ama kısa çalışma ödeneği ve nakli ücret desteği verdi.
00:56:32Değil mi?
00:56:33Şeyde.
00:56:34İşte bugün bakanımıza çıktı.
00:56:353 sene önce ne oldu?
00:56:36Pandemide.
00:56:37Ben de onlardan biriyim.
00:56:3822,5 milyar dolar yıllık devlete bir ekstra parada bu demek.
00:56:44Bu ciddi bir miktar.
00:56:46Vatandaşın burada söylediği çok şeyler var da.
00:56:48Zamanımız çok da elverişli değil.
00:56:50Biz sosyal güvenlik sistemini anlattığımız için.
00:56:52Yoksa devletin harcama kalemlerinde vatandaşın dikkatini çeken emekliye niye verilmedi de buraya verildi.
00:56:57Dediği de çok özel hususlar var.
00:56:59Bir gün belki fırsat olur.
00:57:01Onları da konuşuruz.
00:57:02Ama SSK Bağkur maaşları bu şekilde son bir cümleyle.
00:57:05Kıdem tazminatı biliyorsunuz.
00:57:07Yılda 2 defa memur maaşına bağlı olarak artar.
00:57:10Memur maaşı %19.31 arttığı için.
00:57:13Kıdem tazminatı 35.058 liradan 41.828 liraya tavanı yükseldi.
00:57:19Yani 41.800 liraya ve üstünde çalışanlar her yıl için bir kıdem tazminatı almaya hakları var.
00:57:28Dolayısıyla 41.800 liraya yükselmiş oldu.
00:57:31Temmuz ayında çalışanlar da bu haktan faydalanabilecek.
00:57:35Peki Ali Duman çok teşekkür ediyoruz.
00:57:37Yine bu konuları zaten herhalde önümüzdeki süreçte de konuşmaya devam edeceğiz gibi duruyor.
00:57:41Sevgili seyirciler.
00:57:42Cumhurbaşkanı Erdoğan Aslan'a da çok önemli görüşmeler yaptı.
00:57:45Biraz da bugünkü görüşmeleri de konuşacağız.
00:57:49Ayrıca gündemimizde yine Suriyeliler üzerinden ülkemizde yapılmaya çalışılan provokasyon da olacak.
00:57:55Önce VTR'mizi izleyeceğiz sonra devam edeceğiz.
00:58:03Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şangay İşbirliği Örgütü 24. Devlet Başkanları Zirvesi'ne katılmak üzere Kazakistan'a gitti.
00:58:09Aslan'a da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le bir araya geldi.
00:58:16Görüşmede enerji işbirliğinden ticarete, turizmden bölgesel sorunlara kadar birçok konu ele alındı.
00:58:22Erdoğan, iki ülkenin ticaret hacmi hedefinin 100 milyar dolara ulaşmak olduğunu söyledi.
00:58:27Bizim hedefimiz 100 milyar doları yakalamaktı.
00:58:30Ve bu 100 milyar dolara da ben ulaşabileceğimize inanıyorum.
00:58:35Erdoğan, Akkuyu Enerji Santrali'nin devreye alınması için çalışmaların sürdüğünü hatırlattı.
00:58:40Sinop Nükleer Enerji Santrali ile ilgili görüşmelerinde devam ettiğini belirtti.
00:58:44Şu anda birlikte yapmakta olduğumuz çok önemli bir adım var.
00:58:50Akkuyu Enerji Santrali.
00:58:53Bütün arzumuz onu bir an önce devreye almak, onu bir an önce bitirebilmek.
00:59:00Ve ardından da tabii Sinop Nükleer Enerji Santrali ile ilgili görüşmelerimiz var.
00:59:08Bu konuda ciddi adımlar atabileceğimize inanıyoruz.
00:59:14İki lider Gazze, Ukrayna ve Suriye meselelerini de ele aldı.
00:59:18Erdoğan konuşmasının sonunda Putin'i Türkiye'ye davet etti.
00:59:21Putin de davete muhakkak icabet edeceğini söyledi.
00:59:24Ben sizleri de en kısa zamanda ülkemde ağırlamayı bekliyorum.
00:59:31Cumhurbaşkanı Erdoğan Putin ile görüşmesinin ardından
00:59:34Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile bir araya geldi.
00:59:39Üçlü zirvede küresel ve bölgesel meseleler ele alındı.
00:59:42Evet tabii bugün hem Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Putin ile bir araya gelmesi bir gündem.
00:59:55Hem efendim provokasyonlar bir gündem.
00:59:59Mete Sohtoğlu'na hoş geldiniz diyelim.
01:00:01Terör ve güvenlik uzmanı hoş geldiniz efendim.
01:00:03Şimdi tabii bugünkü görüşmelerden bir başlayalım isterseniz.
01:00:08Çünkü Putin ile Erdoğan'ın bir araya gelmesi dünyada farklı da okunuyor.
01:00:12Yani Putin ile Erdoğan bir araya gelince Rusya-Ukrayna savaşı konuşuluyor.
01:00:16Gazete acaba Rusya'nın oynayacağı rol değişir mi değişmez mi bir farklılık olur mu bu da konuşuluyor.
01:00:22Siz nasıl yorumladınız mesela bugünkü görüşmeyi?
01:00:25Şimdi birkaç gün öncesinde Suriye'deki olaylar meydana gelmesi.
01:00:31Muhtemelen size şöyle bir konuşma yapacaktım.
01:00:34Önümüzdeki haftalar içerisinde Bağdat'ta Dışişleri Bakanlığı'ndan bir heyetle Şam'dan bir heyetin birlikte bir yol haritası çıkartmak için
01:00:46ya da birbirlerini anlamak için kimsenin olmadığı, üçüncü bir ülkenin olmadığı medyaya kapalı bir şekilde görüşeceklerini söyleyebilirdim.
01:00:54Şimdi bu Suriye'deki meselelerde özellikle Afrin'deki meselelerde çünkü Afrin farklı bir mesele açıkçası.
01:01:02Bu Esat Rejimi ile muhalifler arasındaki Ebu Zend'in kapısının Türk-Rus mutabakatı ile açılmasının da bir tepkisi vardı onun içerisinde.
01:01:11Yani bir Ankara Suriyeliler adına normalleşiyor mu tepkisi de vardı bize sormadan yapılıyor gibi.
01:01:18Fakat Afrin'deki mesele bambaşka bir boyuttaydı.
01:01:21Çünkü orada Suriye Milli Ordusu'nun askeri kıyafetlerini giyen ya da orada sivil savunma görevi yapan beyaz baretler gibi bazı kişilerin kıyafetlerini giyen kişiler,
01:01:32Türk Silahlı Kuvvetleri'nin araçlarının üzerinde zıpladı.
01:01:35Bazıları ateş açtı ve bunlar o anlamda silahlı hiçbir güce ait olmayan örgüt mensupları.
01:01:45Hatta Afrin'dekilerle konuştuğumuz zaman açık ve net bir şekilde YPG'lerin de saldırıda bulunduğu, zorladığı, galeyana getirmeye çalıştığı,
01:01:55gene Esat Rejimi ile bağlı muhaberatın ve aynı zamanda İsrail İstihbaratı ile alakalı bazı kişilerin para verdirilerek gruplardan dışlanmış bazı kişilerin bu saldırılara ön ayak olduğunu
01:02:11Suriye tarafında söyleyebilirim.
01:02:14Fakat sizin bu söylediğiniz normalleşme meselesinde sizler yıllardır yayın yaparız.
01:02:21Tabii halkımız da merak ediyor.
01:02:23O yüzden ben açık söyleyeceğim.
01:02:25Bu normalleşme dediğimiz şey şu an sizinle oturup çay içmek gibi bir şeyse bu işten bir şey çıkmaz.
01:02:31Çünkü daha önce de bu normalleşme ya da arayı düzeltme gibi birçok meselede Türkiye çok da iyi niyetli olmasına rağmen
01:02:39Beşer Esat hiçbir konuda adım atmadı.
01:02:42Örneğin bu Suriyeli mülteciler meselesi Türkiye'de çözülmemesinin en büyük sebeplerinden bir tanesi Beşer Esat'tır.
01:02:48İkincisi Rusya'dır. Üçüncüsü de İran'dır.
01:02:51Amerika Birleşik Devletleri'ne saydırmak herkes için çok kolay.
01:02:55Fakat sorunun temelini dinamiklerini bilerek baktığınız zaman bu üç tane aktör Suriye'nin çözümünün önünde engel.
01:03:02İran'ın Şimilistleri var.
01:03:04Kısaca anlatıyorum.
01:03:05Lübnan Hizmullah'ın Suriye'deki varlığını bugüne kadar Türkiye'de kimse sorgulamadı.
01:03:10Herkes onu bunu sorguluyor.
01:03:12Ama Lübnan Hizmullah dediğimiz adında Lübnan geçen bir yapının bizim Tel Rifatta İdlib'in doğusunda küneyinde
01:03:2027 tane Türk Silahlı Kuvvetleri'nin karşısında askeri noktayı neden oluşturduğunu herhalde bugüne kadar pek açıklayan olmadı.
01:03:28Bu anayasa meselesinde de temsilci göndermedi.
01:03:32Anayasa yazım komitesinde Rusya'nın yaptırımlar uğramasından dolayı Cenevre görüşmelerini bıraktı.
01:03:38Esat hiçbir şekilde bir ev ödevini yapmadı.
01:03:41Bu sebepten dolayı da çok açık söylemek gerekirse Rusya'nın İran'ın paralel cümleleriyle beraber şunu diyemezsiniz.
01:03:51Yani Türk Silahlı Kuvvetleri çekilsin.
01:03:53Ondan sonra bazı şartlarımız var vs. gibi neticede gerçekçi olalım.
01:03:59Çünkü artık 15. 20. yıla giren bir mesele bu.
01:04:02Suriye dağılmış bir ülkedir.
01:04:04Bölünmüş de bir ülkedir.
01:04:06Toparlayacaksa da Türkiye toparlayacak.
01:04:08Şimdi o zaman sıcağı sıcağına Cumhurbaşkanı'nın Kazakistan'daki temaslarını da takip eden heyetin içerisinde
01:04:16Kanal 7 Genel Yayın Yönetmeni Zahit Akman da var.
01:04:19Telefon bağlantısıyla hazır.
01:04:21İyi akşamlar kolay gelsin Zahit Akman.
01:04:23İyi akşamlar Mustafa.
01:04:25Sağolunuz.
01:04:27Herkese saygıyla selamlıyorum.
01:04:29İzleyicilerimize saygılar.
01:04:31Şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün Putin'le bir araya geldi.
01:04:35Yani bu görüşmenin çıktıları ne olacak diye herkes merak ediyor.
01:04:40Bir yanda Suriye'deki provokasyonlar diğer yanda Rusya-Ukrayna Savaşı.
01:04:44Bugünkü görüşmeden siz nasıl izlenimler edindiniz?
01:04:47Valla bizim tabi otele geldiğindeki tavırlarından bir izlenim edinebildik.
01:04:58Ancak hem Sayın Cumhurbaşkanımızı hem Sayın Dışişleri Bakanımızı hem Sayın Enerji Bakanımızı
01:05:05hepsini bir arada Putin görüşmesi sonrasında görme imkanımız oldu.
01:05:10Hepsine de bu görüşmeyi sorduk işin açığı.
01:05:13Nasıl geçti görüşmediği?
01:05:15Aynı sizi merak ettiğiniz gibi biz de buradaki heyet olarak.
01:05:19Sayın Cumhurbaşkanımız iyi geçtiğini mutlu olduğunu ifade etti.
01:05:26Dışişleri Bakanımız aynı şekilde iyi görüşme oldu.
01:05:31Sayın Enerji Bakanımız da aynı şekilde görüşmeden mutlu olduğunu ifade etti.
01:05:40Şimdi size bağlantıyı kurmadan evvel aşağıdaki lobide Sayın Dışişleri Bakanımız ile
01:05:49neler konuşulduğunu sorduğumuzda tabi başta Suriye, Irak, İran ilişkileri,
01:05:59savaşı, enerji, turizm, ekonomi bütün bu konulara tek tek değinme fırsatımız oldu.
01:06:09Son derece başarılı bir görüşme olduğunu düşünüyorum dedi Sayın Dışişleri Bakanı.
01:06:18Tabi bunun sonuçlarını görmeden şu anki bugünkü görüşmeyi iyi olarak değerlendirdik.
01:06:25Elbette kesin kararımızı da bu görüşme sonrasında yapılan eylemler,
01:06:30yapılan anlaşmalar, çalışmalardan sonra vereceğiz.
01:06:33Ama şu an itibariyle bu görüşmenin katılan heyette karşılandığını ifade etmek yalan olmaz.
01:06:42Diğer konuklarımızın da soruları olacak muhtemelen Zahit Akman'a sıcağı sıcağına soralım.
01:06:49Suriye meselesiyle alakalı Rusya'nın ara buluculuğu gündeme gelmişti.
01:06:54Beşer Esad da bundan dolayı üçüncü ülkelerin ara buluculuğuna sıcak bakıyoruz demişti.
01:06:59Bu konuyla alakalı bir gelişmeyi hissettiniz mi? Var mı?
01:07:03Rusya Suriye konusunda Türkiye ile bir Esad rejim arasında bir ara bulucu olacak mı?
01:07:08Bu konuyla ilgili herhangi bir Şirketli Dışişleri Bakanımız bir bilgi verdi mi?
01:07:13Sayın Dışişleri Bakanımızın bu akşamki görüşmeleri ifade edildi.
01:07:19Benim yorumumdur sadece onu ifade edeyim.
01:07:23Evet bu süreç başlatıldı.
01:07:26İki tarafta bu konunun hallolması için görüşmeyi arıyoruz.
01:07:31Yalnız bu kısa zamanda bir ya da iki görüşmeyle halledilecek bir mesele değil.
01:07:37Çünkü bu problemin birçok bilinmeyeni var.
01:07:41Birçok bilineni var.
01:07:43Hepsiyle birlikte iyi bir noktaya geleceğimize inanıyoruz dedi Sayın Dışişleri Bakanımız.
01:07:50Sayın Putin'in de tabii yani Suriye'de barışın sağlanabilmesi için
01:07:57tek başına Sayın Putin'in çabası yetmiyor.
01:08:02Bir Amerika tarafı var ardından İran tarafı var.
01:08:06Hemen aşağıda İsrail ve Yunan'da yaşanan sorunlar var.
01:08:12Bütün bu konuların hepsinin dikkat alanı bir sonuç üretmeye çalışacaklarını görüyorum.
01:08:20Ama eskiden bugüne göre eskiden iki devletin karşılıklı görüşme iradesi ve isteği yoktu.
01:08:30Şu anda en üst düzeyde hem Suriye devlet başkanı hem Suriye Cumhurbaşkanımız konuşabiliriz.
01:08:39Eskiden zaten bunu yapıyorduk.
01:08:41Şimdi niye olmasın noktasına geldiler.
01:08:43Bu iyi bir başlandık.
01:08:45Sonuç üretmek açısından da çok iyi bir nokta bulduğumuzu düşünüyorum.
01:08:49Evet.
01:08:50Mustafa Kemal Çiçek'in herhalde bir sorusu olacak.
01:08:53Buyurun.
01:08:55Zahit abi iyi akşamlar.
01:08:57Bu toplantılara Şangay İşbirliği Örgütü toplantılarının Türkiye hemen hemen hepsine iştirak ediyor.
01:09:05Ama üyesi olmadan katılıyoruz.
01:09:08Türkiye'nin katılımı asli üye olarak artık orada yer alması gibi bir değerlendirme yapılıyor mu?
01:09:17Böyle bir durum söz konusu mu?
01:09:21Şimdi Sayın Cumhurbaşkanımız bugün bazı katılımcılarla ama kesin katılıp katılmayacağı noktasında bir netlik yok.
01:09:38Zaten şu anda Türkiye konum itibariyle burada bu Şangay Beşlisi diye kurulan 1996'ta,
01:09:53sonra 2017'de Hindistan sonrasında İran'a örgüden ayrılmasıyla büyüyen bu teşkilatta
01:10:03Türkiye şu anda hem hukuken hem malen her türlü çok iyi diyaloglar var.
01:10:12Bu bir takım süreçleri içeriyor.
01:10:16Tabi bu yapının öyle enteresanlıkları var ki mesela Mısır ve Suudi Arabistan,
01:10:22Mısır'a çok yakın.
01:10:24Bir tarafta Çin, Rusya şu anda Amerika'yla tabiri celesi gidişi var.
01:10:31Yani bu yapıdan homojen bir yapı üretilip dünya barışına katkı sağlayacak bir noktaya nasıl verilir?
01:10:42Vallahi onu da çok biliyor değildir.
01:10:45Sayın Cumhurbaşkanımız yarın Mısır'ın toplantısı yapılacak her gün.
01:10:49Biz de bu soruların sorucu olduğunu daha aydınlatıcı cevaplar size iletebilirim hocam.
01:10:57Zahide Ağabey Hürmet Tayyip Kayseri'de başlayıp memleketin sahil yerlerine de yayılan bazı sokak olayları var.
01:11:11Bu olaylar Erdoğan Putin'in tabii yani Suriye motivasyonu, Suriyeli motivasyonunun olduğu,
01:11:18Helvap'ta yaşananlar vesaire şeyler.
01:11:21Bu hadiseler Erdoğan Putin görüşmelerine herhangi bir şekilde tesir etti mi?
01:11:25Burada herhangi bir şekilde bunun bir ekstra motivasyon olduğuna şahit oldunuz mu?
01:11:33Kanaatiniz nedir?
01:11:35Vallahi bu programlar o kadar yoğundu ki o yoğunluk içerisinde biz ancak ayaküstü yakaladığımızda
01:11:42hoş görüşüyle bilgiler, bir takım görüşleri alabildik.
01:11:48Şu anda bu Suriye meselesiyle ilgili Suriye'de yaşananlar, ülkede yaşananlar sorusunu sorular listesine koyduk.
01:11:58Tahmin ediyorum Cuma günü bu sorunuzun cevabını alırız.
01:12:03İşleri Bakanımızla konuştuğumda bu sürecin özellikle sosyal medya kaynaklı olmasından rahatsızlığını ifade etti.
01:12:18Yani Suriye'nin kuzeyinde ilk ileri olmuyor.
01:12:23Yıllardır orada birçok kriminal adli olaya rastlanıyor.
01:12:31Yapılır zaten öyle, oradaki şart şu dedi.
01:12:37Ancak bu yaşananlar olmaması için yapılması gereken neyse yapılacaktır.
01:12:43Yani Sayın Cumhurbaşkanımızın sözlerine aykırı olmayan ve Sayın Cumhurbaşkanımızın kararlılığına destekleyen bir tutumu biz bugünkü konuşmada Sayın Dışişleri Bakanımızla da gördük.
01:13:00Ama daha detaylı bir halde yarın soracağız ve alacağız. Biz de sizleri iletmeye çalışırız.
01:13:08Peki, başka sorusu olan yoksa Zahit Akman'a teşekkür edeceğiz.
01:13:12Çok sağ olun, kolay gelsin diyelim size de.
01:13:15Bir şey söyleyebilir miyim?
01:13:17Tabii, tabii lütfen. Buyurunuz.
01:13:19İşleri Bakanımızdan öğrendik de ya bu Azerbaycan, Pakistan, Türkiye.
01:13:25Bugünkü üçlü bir toplantı yaptılar, heyetler katıldılar.
01:13:31Ne dedik yani bu hangi içerikle bir araya geldiniz?
01:13:37Hadi Azerbaycan, Türkiye anlıyoruz da Pakistan.
01:13:41Sayın Dışişleri Bakanımız 3K dedi, 3K bilmece gibi.
01:13:47Bütün gazeteciler ne olabilir falan diye kendi aralarında bakıştırdılar, soruşturdular.
01:13:53Bir iki ifade şeyleri ifade ettiler.
01:13:56Acaba ne?
01:13:57Sonunda anladık ki, Keşmir, Kıbrıs ve Karabah.
01:14:01Bu üç bölge, üç ülkenin kanayan yarası bir araya gelerek bu problemlere görüşüp ortak bir çocuk üretmek için bir birlikteliği oluşturdular.
01:14:15Doğrusu ben bunu duyunca inanılmaz keyiflendim.
01:14:19Yani sorunlarını ve problemlerini ortak sorunlarını aşmak için bir araya gelerek çocuk üretmeye çalışmalı.
01:14:29Her türlü güzelliğin de kapısını açacak ona inanıyorum.
01:14:33Çok keyiflendim, bunu da sizinle paylaşmak istedim.
01:14:37Peki bu da çok ilginç bir son dakika oldu, evet bunu da tartışırız.
01:14:40Zahit Akman çok teşekkürler, kolay gelsin.
01:14:44Hepinize saygılar sunuyorum, hayırlar olsun.
01:14:47Sağolunuz.
01:14:48Şimdi biz de hem bu bilgiler ışığında, hem Zahit Akman'ın anlattıkları ışığında hem de eldeki verilerle bu meseleyi değerlendirelim.
01:14:58Sizde yarım kalmıştı, şöyle provokasyonlar, yani o soru da önemliydi aslında.
01:15:03Putin'le Erdoğan görüşmesini nasıl etkiler?
01:15:05Bir de ben ona şunu ekleyeyim, Putin'le, özür dilerim, Erdoğan'la Esad görüşmesini nasıl etkiler?
01:15:11Olumlu, olumsuz, ne dersiniz?
01:15:13Ben Cumhurbaşkanı'nın kısa ya da orta vadede Esad'la bir araya gelebileceğini düşünmüyorum.
01:15:18Çünkü burada farklı gelişmeler var.
01:15:21Yani biz Beşer Esad'la normalleşmeyi düşünürken, bu zaten bakın çetrefilli bir yol, Zahit Bey de söyledi.
01:15:29Bu o kadar kolay, iki çay içip iki toplantı yapıp Dışişleri Bakanlığı'nın fotoğraf vereceği bir mesele değil.
01:15:35Çok farklı.
01:15:36Yani bizim önümüzdeki dosyada çok açıkta söyleyeyim, bunu herkes de bilsin, geldiğimiz bu Kayseri olaylarından sonra
01:15:42galiba 20 senedir herhalde bu Suriye meselesini halk pek anlamadı.
01:15:47İran'ın Pakistan'dan, Afganistan'dan getirdiği Şii milisler,
01:15:52Lübnan Hizbullah'ın Suriye'de Türk Silahlı Kuvvetleri'nin burnunun dibindeki varlığı bizim için bir ulusal güvenlik sorunudur.
01:15:59Aynı zamanda şunu da çok açık, belirti bir şekilde ifade edeyim.
01:16:02Biraz önce Zahit Bey'den önce söylediğim bu Ebu Zendin kapısının Esad rejimiyle muhalifler arasında açılan, deneme maksadıyla açılan bu sınır kapısında büyük bir kaygı var.
01:16:12Bunu da ilk defa burada söyleyeyim.
01:16:14Bu Esad'ın narko bir devlet haline dönmüş bir rahatsızlığı var artık muhalifet açısından.
01:16:22Çünkü Esad sadece Türkiye'nin çıkarlarına, Türkiye'nin güvenliğine zarar vermiyor.
01:16:28Ürdün'ün de, Suudi Arabistan'ın da uyuşturucu madde üretim imalatanesi kurdu ve bunun üzerinden ekonomisini ayakta tutan bir narko devlet haline geldi.
01:16:38Her gün Ürdün'de, Suudi Arabistan gümrük kapılarında ortalama yüz binlerce uyuşturucu hap yakalanıyor.
01:16:45Eğer 7 Ekim'de gazetede...
01:16:47Arap Birliğini aldılar Mete Bey.
01:16:49Efendim?
01:16:50Arap Birliğini aldılar.
01:16:52Arap Birliğini aldılar Suriye'yi tekrar.
01:16:55Bunlar varsa neden alıyorlar dışarıda tutmuyorlar?
01:16:59Bu sebepten dolayı bu uyuşturucu meselesi çok ciddi bir sıkıntı.
01:17:057 Ekim'de eğer İsrail gazeteye saldırmasaydı, Ürdün ordusu Türkiye'nin bir benzerini örnek alarak,
01:17:11sınır ötesi bir harekat yaparak Suriye toprakları içerisindeki bu uyuşturucu imalatanelerine harekat düzenleyecekti ve tampon bölge oluşturacaktı.
01:17:19Aynı Türkiye'nin söylediği güvenli bölge gibi.
01:17:217 Ekim meselesinden dolayı olamadı.
01:17:24Burada bu Esad normalleşmesinde Ankara'nın sadece Rusya yok.
01:17:28Sudaripistan var.
01:17:30Birleşik Arap Emirlikleri var.
01:17:32Ürdün var.
01:17:33Mısır var.
01:17:34Ve ara bulucu olarak da şu an kendisini açık eden Irak ve Bağdat var.
01:17:38Burada Türkiye'nin yaptığı bu meseleyi, yani Beşer Esad'ı ve yönetimini İran kucağından alıp,
01:17:46Türk-Arap aktivizmine, yani Türk-Arap sokağına havale edildi.
01:17:51Yani bu Suriye meselesi şu an Arap sokağı olarak tabir edilen ülkelerin himayesinden, İran'ın himayesinden alınmaya çalışılıyor.
01:18:00Bütün mesele bu.
01:18:01Bu sebepten dolayı da Birleşik Arap Emirlikleri ve Sudaripistan şu anda temsilcilik açtılar.
01:18:07Ve yaşanan her olayla ilgili endişelerini ya da mali olarak destekleyecekleri bir şekilde aşikar.
01:18:14Bununla ilgili bu güçlerini de Suriye'nin normalleşmesi için Ankara lehine kullanıyorlar.
01:18:20Yani burada sadece Ankara-Şam'la görüşmesi hariç, Beşer Esad üzerinde baskı uygulayan,
01:18:27Sudaripistan gibi, Ürdün gibi, Mısır gibi, Arap Emirlikleri gibi güçler de var.
01:18:32Aynı zamanda masadan kaldırtmamak için de Irak Başbakanı Sudani'de bizzat kendisinde çaba gösterdiğini biliyorum.
01:18:39En azından Türkiye'ye destek olabilmek adına ve somut olarak Irak-Suriye sınırının güvenliğinin sağlanması konusunda
01:18:46çok şiddetli baskı yaptığını ve Irak-Suriye sınır güvenliğinin sağlanması için Şam'a sürekli uyarıda bulunduğu
01:18:53ve onların da beklemeden Irak'ın kendi sınır güvenlik çitini, bizim benzerini yaptığımız bir güvenlik doğruluğunu yapıyorlar.
01:19:01Yani işin özeti, bu mesele çetrefilli bir iş ama ülkelerin korktuğu, Suriyeli muhaliflerin de korktuğu,
01:19:08örneğin Ebu Zendin kapısı gibi bir yerden bütün temiz olan Fırat Kalkanı bölgelerini, diğer bölgeleri uyuşturucu akınından çok ciddi bir şekilde tedirgin oluyorlar.
01:19:20Ve Esad Rejimi'nin topraklar içerisindeki kriminal, petrol kaçakçısı, silah kaçakçısı ya da bazı kişilerin gelerek o bölgelerdeki istikrarı bozabileceği yönünde,
01:19:31çetreleşeceği yönünde çok ciddi kaygılar var. Bunlar da zaten 2-3 gündür ya da daha öncesinde bir haftadır da Ebu Zendin kapısı açılmadan önce yapılan toplantıda da Türk tarafına iletilen endişeler arasında yer alıyor.
01:19:46Yani geldiğimiz noktada, şöyle izninizle ben tamamlayayım, bu mesele Beşer Esad hiçbir zaman YPG meselesine Ankara'nın gözüyle bakmıyor.
01:19:58Bu kamuoyunda açık ve net bir şekilde konuşulmalı. Çünkü YPG meselesi Ankara için bir başka güvenlik tehdidi, terör tehdidi içerirken Beşer Esad 15 yıldır YPG ile ilgili en ufak bir adım atmış değil.
01:20:14Aksine İdlib saldırısında askerlerimiz şehit olduğu zaman da arkasındaki güçler arasında Beşer Esad'ın güçleri vardı. Bunlar unutulabilir ama neticede hafızalarımızda yer alan ve Beşer Esad somut bir adım atmadan da adım atılamayacağının göstergesi.
01:20:32Yoksa Cumhurbaşkanı el sıkacak bunlar hayal. Kısa ve orta vadede benim gördüğüm mümkün de değil. Olursa benim gördüğüm Bağdat'tan öğrendiğim bu görüşmeler sonrasında ilk temaslar sonrasında Dışişleri Bakanlığı düzeyinde bir telefon görüşmesi yapılması sonra da yüz yüze bir görüşme için bir takvimin programın belirlenmesi meselesinde üstü kapalı bir yol haritası oluşturulmuş.
01:20:58Ama sadece bu. Yani bu kolay çözülecek bir mesele değil. Ama bir kez daha söylemek istiyorum. Beşer Esad ile ortak harekat yapılacak YPG ortadan kaldıracak bunlar külliyen yalandır. Böyle bir şey olması da mümkün değil. Çünkü Beşer Esad zaten zayıflamış askeri gücünü bu aydan itibaren 6 senelik kendi ordusu içerisine askerlik yapmış herkesi terhis ediyor.
01:21:20Önümüzdeki ay başı 5 yıl görev yapmış herkesi terhis edecek. Bir sonraki ay 4 senelikleri terhis edecek. Zaten elinde bir askeri güç kalmayacak. Çünkü Rusya desteğiyle yeniden bir ordu yapılanmasına girecek. Bu da askeri gücü olmayan bir Esad'ın zaten olmayan bir Esad'a boşu boşuna alanlar yüklenmesin.
01:21:42Bir siyasi olarak da askeri olarak da Beşer Esad'ın şu an bir gücü yok. Son bir cümle bu da ilk defa olacağı için burada söylemek isterim. Şam'dan iyi bilgiler gelmiyor. Şam'da basın danışmanı Lunay Şibli diye bir hanım vardı. Dün bir araba kazası geçirdi.
01:22:04Fakat araba kazasının aslında bir suikast olduğu tasfiye olduğu kardeşinin Tuğgeneral seviyesinde bir kardeşinin Cumhurbaşkanı İran Cumhurbaşkanı reisinin öldürülmesi meselesinde ABD ya da Mossad lehine bilgi verdiği gerekçesinin gözaltında olduğu ortaya çıktı.
01:22:23Ve dünkü kazadan sonra Lunay Şibli'nin kazasından sonra İran devrim muhafızları Beşer Esad'ın makamının bulunduğu Cumhuriyet Sarayı'nı basarak birçok generali gözaltına aldı.
01:22:37Ve Şam'da şu an konuşulanlar Beşer Esad'ın yerine Mahir Esad'ın yani işte bu narkotik dünyanın size bahsettiğim uyuşturucu pompalayan kişinin İran tarafından Beşer'e bir alternatif olup olamayacağı konusunda Tahran'da bir değerlendirme var.
01:22:59Şam'da Beşer Esad'a karşı darbede gerçekleşiyor.
01:23:01Hızlanmamız da lazım. Mustafa Kemal Bey sizin çok kısa buna bir herhangi bir ekleyeceğiniz itirazınız varsa alayım.
01:23:08Bizim güvenliğimiz Suriye'den geçiyor. 911 kilometrelik bir sınırımız var. Bakın Sayın Cumhurbaşkanı'nın görüşebiliriz açıklaması bile bölgede nasıl bir karşılığa yol açtı ki bizim askerimizin bulunduğu lojistiğini bizim sağladığımız orada bizim karakollarımızın bulunduğu bölgede bayrağımıza yönelik nasıl haince bir faaliyet sergilendi.
01:23:32Bunun bedelini biz Kıbrıs'ta Hasan Kundakçı Paşa döneminde o rumo direkten indirerek ödetmiştik ki Türk bunu tekrar yapacak güce kudrete sahibiz biz.
01:23:41Ben şunu söylüyorum netice itibariyle burada baktığınız zaman Beşer Esad bizdeki nüfusun gelmesi işte bu insanlarımı ben alayım bağrıma basayım derdinde değil.
01:23:52O zaten diyor ki ben sıkıntılı nüfusumdan kurtuldum. 1 milyonunu Ürdün'e Irak'a 2-3 milyonunu Avrupa'ya 3 milyonunu Türkiye'ye gönderdim. Onların sorunu diyor.
01:24:03Yani Türkiye benim ayağıma gelecek havasına girebilir Esad. Öyle bir tablo içerisinde olabilir.
01:24:09Tabii ki Türkiye o tablonun içerisine düşmemek şartıyla hareket etmesi gerekir ama en azından bir görüşme bir diyalog ortamının artık açılması lazım.
01:24:18O güvenli bölgelere işte bu Suriyelilerin ki 600.000'le yakınını gitti gitmek istekli olanlar da mutlak suretle vardır.
01:24:26Bir şekilde bunu sağlanması lazım. Şundan sağlanması lazım.
01:24:30Mustafa Bey bakın bu Kayseri olayları neticesinde bu geçici hukuki statüde gelen sığınmacıların en çok destekleyenlerden birisi Dem Parti oldu.
01:24:40Neden oldu? Neden bu stratejiyi gidiyorlar? Çünkü Suriye'nin kuzeyindeki demografik yapı oradaki müttefikleri lehine değiştiği için bunu söylüyor.
01:24:51Yani Suriyelilerin gitmesi o kendi topraklarına gelmesi orada mülklerine sahip çıkması alanlarına sahip çıkması bizim güvenliğimiz içinde çok stratejik.
01:25:02Yani o nüfusun orada olması demek YPG'nin PKK'nın oradaki emellerini gerçekleştirememesi demek.
01:25:09Mete Bey çok güzel ifade etti. Esat'ın umrunda değil ki. Esat Tartus'tan işte Şam'ı oradaki Blaskiye'yi almış.
01:25:17Akdeniz kıyısına dayanmış. Belki alabilirse petrol bölgesi Deynazor'u alır. Belki Halep'te niyeti olabilir.
01:25:25Ama Suriye'nin geneli Esat'ın zaten umrunda değil.
01:25:28İşte bizi, bizim güvenliğimizi, bizim ekonomimize çok yük getiren bir meseleyi bizim başlı başına bıraktı. Bunun içerisinden bir şekilde çıkmamız lazım geliyor Mustafa Bey.
01:25:41Çok affedersiniz. Size bir ek yapmak durumundayım. İyi hatırlattınız.
01:25:45Bakın Türkiye kamuoyunda yanlış anlaşılan bir mesele var.
01:25:48Türkiye'deki Suriyeli mültecilerin yüzde 52'si Halep'lidir.
01:25:52Bugün Türkiye'de bütün Türk vatandaşları şu an bizi bütün izleyenler Halep'i Beşer Esat'ın kontrolünde olan bir şehir zannediyor.
01:26:00Kül yan yanlıştır. Bugün Halep dediğiniz şehir İran'ın resmen bir söbürgesi haline getirilmiş.
01:26:08Bizzat İran tarafından Halep'in demografisi değiştirilmiş.
01:26:12Yine Pakistan'dan oradan buradan getirdiği Şii milisleri Halep'e yerleştirilmiş.
01:26:17PKK'ya da bir mahalle verilmiş ve birlikte kol kola yaşadıkları İran kontrolünde bir şehirdir Halep.
01:26:24Halep İran kontrolündeyken Türkiye'deki Suriyeli mültecilerin Halep'e gönderilmesi de mümkün değil.
01:26:32Murat Bey sizin bu konudaki yorumunuz nedir?
01:26:36Tabii Mete Bey çok sahadan çok önemli bilgiler aktardı.
01:26:40Bence çok kıymetli bilgilerdi o.
01:26:42Özellikle Suriye, Şam'daki hadisenin vuku bulması birkaç gündür konuşulan şeylerden birisiydi.
01:26:50Çok önemli detaylar verdi.
01:26:52Gerçekten de şu anda konuştuğumuz mesele bir Arap birliğinin Esat'la tekrardan temas kurması.
01:26:59Yaklaşık bir yıldır bu teması sürdürüyorlar.
01:27:01Esat'ın İslam İşbirliği Teşkilatı'nın Gazze ile ilgili toplantısı esnasında da Beşer Esat toplantıya katılmıştı hatırlarsanız.
01:27:07O zamana kadar Suudi Arabistan, özellikle Suudi Arabistan, Ürdün gibi bölgedeki ülkeler açık ve net bir şekilde Esat rejimine bizim gibi değil,
01:27:17açık bir düşmanlık içerisindeydi hatırlayacak olursanız Birleşik Arap Emirlikleri.
01:27:21Bütün Arap dünyası Esat rejimiyle bütün bağlarını kesmişti.
01:27:25Temel gerekçesi sadece Suriye halkına yapmış olduğu bu katliyen, bu vahşet değil.
01:27:29İran rejimiyle kurmuş olduğu çok güçlü bir ilişki neticesinde, Mete Bey'in de söylediği gibi Suriye topraklarını İran'a teslim etmiş olmasıydı.
01:27:38Bu Arap rejimleri açısından yani izleyicilerimizin anlayabilmesi açısından söylüyorum.
01:27:42Mesela Türkiye açısından dış tehdit, dış düşman dediğimizde aklımıza ilk gelen nasıl Yunanistan ise,
01:27:50Türkiye'de bir Yunan düşmanlığı varsa ya da işte Ermeni meselesi ise,
01:27:54Türkiye açısından ciddi tehdit olan insanımızın zihnindeki temel problem ne ise,
01:27:58Arap sokağındaki en temel problem İran yayılmacılığıdır.
01:28:02Çünkü bunu Yemen'de yaşıyorlar, işte Lübnan'da yaşıyorlar, Irak'ta yaşıyorlar.
01:28:08Haliyle Suriye'de de bu vaziyette olunca İran yayılmacılığı Arap ülkeler açısından birinci tehdit meselesiydi.
01:28:14Esat rejimiyle Arap dünyasının tekrardan ilişkiye girmesinin temel gerekçesi, iki gerekçesi var.
01:28:21Birincisi, sonuç itibariyle bu savaş Sünnilerle Aleviler arasında yaşardı.
01:28:27Adını böyle koymak lazım.
01:28:29Bu rejim, Bağıs rejimi, Nusayriye yani Arap Alevisi dediğimiz bir rejim tarafından kuruldu.
01:28:34Hafız Esat tarafından kuruldu.
01:28:36Kurulduğu esnada da dahi Suriye'nin mevcut anayasası bir Müslüman olmayanın
01:28:42asla Cumhurbaşkanı olamayacağına net bir şekilde yazdığı için,
01:28:47yani Suriye anayasası, bugünkü Bağıs anayasasından bahsediyorum.
01:28:50Anayasada diyor ki, Suriye Cumhurbaşkanı Müslümanlardan seçilir.
01:28:55Şimdi o güne kadar Nusayriler Müslüman olarak kabul edilmedikleri için Suriye toplumunda fetva gerekiyordu.
01:29:03Nusa Sadra yani Hizbullah'ın kurucu lideri olan kişiye taa Hafız Esat döneminde fetva çıkarttılar.
01:29:09Nusayrilik İmamiye'nin yani Şia'nın bir koludur diye.
01:29:13Doğal olarak onlar da Müslüman kabul edilir diye fetva yayınlattılar.
01:29:17Ondan sonra Hafız Esat Cumhurbaşkanı makamına oturabildi.
01:29:20Şimdi böyle bir rejim var.
01:29:23Birincisi bir Arap Alevisi rejim, ikincisi bir aile rejimine dönüşmüş durumda.
01:29:27Bu rejim yani Hafız Esat'tan beri 30 yıla aşkın bir süredir ülkeyi yönetiyor.
01:29:32Bütün problem zaten ülkenin %80'ine yakını Sünni, %10'luk bir Alevi, Arap Alevisi var.
01:29:38Ve aşırı Arap milliyetçisi bir rejim var.
01:29:41Türkmenleri, Kürtleri de dışlayan bir rejimdi.
01:29:45Haliyle zaten taa Hama katliamından 82'den bu yana gerçekleşen meselenin temeli bu.
01:29:52Ama rejim açısından şöyle bir problem oldu.
01:29:55Evet biz Arap milliyetçisiyiz, Arap Alevisiyiz.
01:29:58Yapı da böyle kurulmuş, ithas edilmiş durumda.
01:30:01Fakat muhalifleri yok etmenin imkanı olmadığını görünce 2014-2015'te bütün Suriye muhalefeti,
01:30:08Şam dışındaki her yeri ele geçirip Şam'a saraya dayandıklarında
01:30:12rejim kendini kurtarabilmek için bunu bir mezhep savaşına dönüştürdü.
01:30:17İki, mezhep savaşında da aktör olarak İran'a dedi ki gelin benim rejimi kurtarın.
01:30:22O da bütün Şii milisleri, İran oraya yığdı.
01:30:25Çözümün artık bir iktidar değişiminden çıkıp da bir mezhep savaşına dönmesini sağlayan kişi zaten Beşar Esad'ın kendisi.
01:30:35Bu saatten sonra bundan geri dönmek, kurtulmak belki kendisi de istiyor.
01:30:39Ama artık çaresiz durumda.
01:30:41İkinci bölümde reklamdan sonra bu meseleyi biraz açmak lazım.
01:30:44Biraz daha sizden dinlerim.
01:30:45Taceddin Hocam'ın da bu konuda ne diyeceğini çok merak ediyorum.
01:30:47Bu dilimde Mete Bey'e teşekkür edeceğiz.
01:30:50Diğer dilimde olmayacak çünkü.
01:30:52O yüzden teşekkürler.
01:30:54Şimdi kısa bir ara veriyoruz.
01:30:55O aranın ardından devam edeceğiz.
01:30:56Olaylar, Cumhurbaşkanı Erdoğan Esad görüşmesine bir sabotaj niteliğinde mi?
01:31:02Ya da bu görüşme bütün dertlerin çözümü için ne kadar faydalı olabilir?
01:31:07Bunu da tartışıyoruz, konuşuyoruz.
01:31:08En son Murat Özer'de kalmıştık.
01:31:10Buyurunuz, devam edin.
01:31:11Bir soruna cevap vererek başlayayım.
01:31:12O zaman birkaç cümle onunla ilgili söyleyeyim.
01:31:14Esad rejim biraz önce söylediğim gibi.
01:31:16Yani muhalefeti bastırabilmek için, kendi iktidarını sağlamlaştırmaya koruyabilmek için
01:31:21ülkeyi gerçek anlamıyla İran'a teslim etmiş durumda.
01:31:25Geri kalan kısmı da zaten Rusya'nın kontrolünde.
01:31:27Şimdi Rusya ile İran arasında, Suriye sahasında bir kriz var.
01:31:31Çünkü ikisi de artık bütünüyle Suriye'ye egemen olmak istiyorlar.
01:31:35Haliyle iki güç arasındaki bu krizde Esad rejimi aslında bütünüyle bir aktör olmaktan çoktan çıkmış durumda.
01:31:43Esad rejiminin elinde bir ordu da kalmamış durumda.
01:31:46Yani bütün 30 bine yaklaşmış artık.
01:31:50Yani 30 bin civarında bir asker kalmış.
01:31:52Bu sayı da çok ciddi anlamda düşecek gibi görünüyor.
01:31:54O açıdan Suriye'nin içerisinde Suriyeli asker sayısı Suriye muhalefetinin elinde.
01:31:59Suriye Milli Ordusu 100 bine yaklaşan bir orduya sahip.
01:32:01Ve düzenli bir orduya sahip.
01:32:03Hali böyle olunca Esad ile oturduğunuzda aslında problemi çözmüş olmayacaksınız.
01:32:09Esad'ın sahibi yani Suriye'nin sahibi durumdaki olan şu anda Rusya ile bu işi yapmak durumundasınız.
01:32:16O açıdan Sayın Cumhurbaşkanımızın Putin ile yapacağı görüşme çok daha kıymetli bir şey.
01:32:21Esad ile görüşmesinin çok çok daha ötesinde çok daha önemli.
01:32:25Meseleyi çözebilecek olan Rusya'dır.
01:32:27Rusya sahada Esad rejim üzerindeki kontrolünü.
01:32:30Evet siz oturacaksınız muhalefetle birlikte anlaşacaksınız.
01:32:34Gerekirse bu ordu birleşecek ve Suriye'nin bir ordusu milli bir orduya dönüştürecek.
01:32:38Anayasa değişikliği yapılacak.
01:32:40Gerekirse Beşar Esad iktidarı geçici olarak bir kendisi yönetimindeki birisine devrederek bir geçiş dönemi oluşturulacak gibi.
01:32:48Bir sürecin bir takvimin başlaması ancak Rusya'nın elinde.
01:32:52Rusya bunu yaparsa Arap dünyasıyla da zaten bütün körfüz ülkeleri de bu konuda mutabık durumdalar.
01:32:59Onlar da böyle bir şey istiyorlar.
01:33:01Bu Suriye sahasından İran'ın giderek nüfuz alanının azaltılması anlamına gelecek.
01:33:06Eğer Esad buna ikna edilebilirse ki Esad buna çoktan ikna olmuş durumda.
01:33:10Fakat muhalefetin de aynı zamanda buna ikna edilmesi gerekir.
01:33:15Bu koşullar sağlandıktan sonra Rusya sahada kendi gücünü, Esad üzerindeki otoritesini kullanarak bunu yapmak durumdayız.
01:33:24Artık bu saatten sonra savaş kapıya dayanmış durumda.
01:33:28Gazze, İsrail ordusu Suriye sınırında bir yandan Lübnan'a bir yandan Suriye'ye yönelik bu kadar müdahale ederken,
01:33:36Amerikan ordusu Akdeniz'de Tartus Limanı karşısında gemilerini getirmişken Suriye meselesini çözmek durumundayız noktasına gelirse Rusya,
01:33:44o saatten sonra bir çözümden bahsedebiliriz.
01:33:47Taceddin hocam siz nasıl görüyorsunuz hem Kayseri'de yaşananları hem Suriye tarafında sergilenen oyunu?
01:33:54Evvela Kayseri'deki hadiselerden başlayalım.
01:33:59Bir hadise artık bedihi sevgili Mustafa.
01:34:02İletişim kuracaksan birileriyle ve en akli şekilde bir vasat üzerine iletişim kuracaksan dahi,
01:34:10muhatabın senin söylediğin şeylere kulak kapadıysa anlamıyorsa orada siyasetin de yolu kapanmıştır.
01:34:20Vasatı yitirmişsindir.
01:34:22Şimdi elimizde bazı kamuoyu araştırmaları var.
01:34:26Benim elimde açıklayamıyorum çünkü bir başka proje için kullanacağım bunu.
01:34:31Bu hakikat bize şunu gösteriyor kamuoyu araştırmaları.
01:34:34Aşağı yukarı 2000 kişi Türkiye'nin çeşitli yaş gruplarından, çeşitli meslek gruplarından cinsiyet aşağı yukarı ikiye bölmüş bir biçimde.
01:34:49Ve her siyasal görüşte dahil olmuş bir şekilde.
01:34:52Türkiye'de Suriyelilerle ilgili alerjinin bir siyasal tarafı yok.
01:35:01Bu CHP'lilerin işidir, Zafer Partililerin işidir diyemiyoruz maalesef.
01:35:06Bunu kaşıyanlar var. Bunların kimler olduğunu biliyoruz.
01:35:11Ama AK Partililer ile Cumhuriyet Halk Partililerin neredeyse eşit oranda İYİ Partililer kadar Suriyelilere alerji sahibi oldukları bir güne geldik.
01:35:26Bu bize bir şey gösteriyor.
01:35:28Bu mevcut diskurumuzun, retorimizin, söylemimizin artık tıkandığını ortaya koyuyor.
01:35:36Yani bana kalsa ki bana kalmıyor, bana kalmaz, sana da kalmaz maalesef Murat abiye de kalmaz.
01:35:44Bizler meseleyi insani perspektiften değerlendirip bambaşka şeyler söyleyebiliriz ama ensar muhacir benzetmesinin herhangi bir karşılığı artık kalmamıştır.
01:35:58Bu hakikat karşımızdadır.
01:36:00Bu insanlar memleketimizde insani sebeplerle vardır demenin herhangi bir ikna ediciliği kalmamıştır Türkiye toplumu açısından.
01:36:10Yahut Suriyeliler Türkiye ekonomisine önemli bir katkı sağlıyor demenin herhangi bir karşılığı yoktur.
01:36:19Bu bir hakikattir.
01:36:21Şimdi mesela Kayseri'ye gidelim.
01:36:23Mesuliyet sahibi olan orada organize sanayi bölgesinde, dükkan sahibi olan, fabrika sahibi olan,
01:36:31aş veren, işçi çalıştıran ve ülke ekonomisine girdi sağlayan, ihracat yapan,
01:36:37yıllara soralım yüzde yüz oranında Suriyeliler kalsın aman cevabıyla karşılaşırız.
01:36:43Bu bir hakikat.
01:36:45Ama bunun Türkiye kamuoyunda herhangi bir karşılığı var mıdır dediğimizde yoktur.
01:36:50Demek biz, ama bunu söylerken şunu da söyleyeceğim.
01:36:56Bunu antır parantez söyleyeceğim ve devam edeceğim müsaade edersen.
01:37:00Mütemadiyen memnuniyetsiz, sürekli şikayetçi, münekkit ve insaniyetle sorunu olan bir kitle var Türkiye'de maalesef.
01:37:10Sesleri de çok çıkar.
01:37:12Sosyal medya şubu falan filan.
01:37:15Bunlara herhangi bir şeyi en aklı başında en vasat şekilde söylesen dahi,
01:37:21bunların insaniyetle arasındaki sorunu çözemezsin.
01:37:25Bunu bir tarafa koyuyorum ben.
01:37:27Ama bir de normal şartlar altında bunlara dahil olmayıp da,
01:37:32çeşitli sayıklarla işte Ali birinci bölümde buradaydı.
01:37:36Görüştük, konuştuk.
01:37:38Türkiye'de hayat şu anda iktisadi anlamda hiç kolay değil.
01:37:42Hayat pahalılığı vesaire şeyler çok zor.
01:37:45Biz barınmayla ilgili sıkıntısı olan adamlara ensar olun dediğimiz anda adam,
01:37:52muhaciretle ilgili bir endişem var diyor.
01:37:56Böyle bir güne geldik.
01:37:59Dolayısıyla bu bize şunu gösteriyor.
01:38:01Bir vasatta olan ve esas itibariyle bu insaniyetle sorunu olmayan,
01:38:06ırkçı olmayan, onun bunun dümen suyuna girmesi hiçbirimiz tarafından muhtemel görünmeyenler var ya,
01:38:13bunları da vasattan aşırılığa doğru kaçıracak olan bu dili revize etmemiz lazım.
01:38:20Daha gerçekçi, daha real, daha yarınla ilgili bir şeyler söyleyen bir dili konuşmamız lazım.
01:38:26Suriyeli mevzuu konuşacaksak eğer.
01:38:29Gün, şart, dem ve nevran bize bunu dayatmaktadır sevgili kardeşim.
01:38:35Peki bu dil mesela şu şekilde değişmedi mi?
01:38:38Suriyelilerin onurlu, güvenli geri dönüşü şeklinde değişmedi mi?
01:38:43Bu söylediğimiz şey, bir Medine tülfazılığında yaşasak,
01:38:48herkesin filozoflardan oluştuğu bir toplumda yaşasak bu kadar lafa da gerek kalmaz.
01:38:55Fakat bu sokaktaki adama bir şey söylemekte midir?
01:38:58Canparlı Sartı'nın güzel bir cümlesi var.
01:39:01Diyor ki, naziler Yahudileri bulamasaydı da birilerini bulacaklardı.
01:39:06Biri bulunacaktı.
01:39:09İlk naziler çıktı karşımıza.
01:39:12Yahudiler çıktı karşımıza.
01:39:17Bunları bulduk dedi.
01:39:19Şimdi, günah keçisi bulunur.
01:39:24Eğer oksijen düşerse senin için gündelik hayatta,
01:39:28bunun faturasını üstlenmekle ilgili bir de şunu unutmayalım.
01:39:33Maalesef son derece konformist bir toplumumuz var.
01:39:37Yani bunların mesuliyet almak ve real sorunlarla yüzleşmek gibi bir yatkınlığı yoktur.
01:39:44İnsanın bu yatkınlığını kaybedeli çok oldu.
01:39:47Burada bir günah keçisi bulunacak.
01:39:50Eşit olarak Suriyelileri buldu kardeşim.
01:39:54Burası iki kere iki dört.
01:39:57Dolayısıyla bizim Suriyeli kardeşlerimiz bunu hala utanmadan, titremeden, korkmadan,
01:40:05kınayıcının kınamasından korkmadan söylememiz lazım.
01:40:09Bizim kardeşlerimiz, zin statüsü meselesi ve burada ne kadar daha kalacakları meselesi
01:40:16artık Kıbrıs sorununa çevrilemez.
01:40:20Çözümsüzlük içinde bir çözüm bulamayız biz buna.
01:40:23Bizim bununla ilgili bir şeyleri söylüyor olmamız lazım.
01:40:26İşte tam da öyle bir demdeki Suriyelilerin acaba Esat Süngüs'ünü indirirken,
01:40:31Rusya bir takım başka formüllere dönüp bakarken,
01:40:35Erdoğan da bununla ilgili bir hüsnü kabul ile karşılamışken hadiseyi,
01:40:40bu hadiselerin çıkmasında bir sürpriz yok.
01:40:45Yok.
01:40:48Burada birkaç gündür haklı tepki diye bize sundukları bazı alçakların haklı tepki dediklediler.
01:40:566-7 Eylül olayları ne kadar haklı tepkiydi ise,
01:41:00Beşiktaş Balıkpazarı'nda papazı çıkarıp sünnet ettiler ya,
01:41:05Arnavutköy Kilisesi'ne de papaz sünnet ettiler.
01:41:08Suğunullah Efendi İstanbul'un meydanlarında gezdi elde,
01:41:11kör kasaturayla.
01:41:13Papaz sünnet ettiler papaz.
01:41:15Zangoç sünnet ettiler.
01:41:17Haklı tepkiydi.
01:41:18Neden? Atatürk'ün Selanik'teki evini yağmalamışlardı efendim şey yapmışlardı,
01:41:24suikaste bulunmuşlardı Yunanlar öyle bir şey olmamıştı bu arada.
01:41:28Yalandı.
01:41:29Yalandı.
01:41:30Celal Bayarı İstiklal Caddesi'nde,
01:41:32Cadde 2'ye 1'de tankın üstüne çıkaran olaylar var ya,
01:41:35Ne kadar haklı tepki iyiyse, bu da o kadar haklı tepkidir.
01:41:38Vandallığın haklı tepkisi olmaz.
01:41:43Ve bu ne zaman yapıldı? Dikkat et.
01:41:452 Temmuz'da haklı tepki dediler buna.
01:41:48Madımak Hadisesi'nin, Sivas olaylarının 31. seneyi devriyesinde dediler.
01:41:55Sivas olaylarına haklı tepki diyebiliyor musun orada olanları?
01:41:58Bir provokasyondur.
01:42:00Can gitti yahu kaç tane? 30 küsur can gitti.
01:42:03Şakası var mı?
01:42:056-8 Ekim olaylarını savun.
01:42:076-7 Eylül olaylarını kına.
01:42:10Garip bir şey.
01:42:11Şimdi burada tek haklı tepkimiz var.
01:42:13Bunu yazdım ben dün.
01:42:15Ve ben hala bu kanaatteyim.
01:42:17Buradaki tek haklı tepki şudur.
01:42:21Her kahvenin bir ücreti vardır.
01:42:23Verirsin vizitesini girersin.
01:42:26Her düdüğün bir fiyatı vardır.
01:42:28Parayı veren onu üfler.
01:42:30Onu çalar.
01:42:31Nasrettin Hoca'nın da buyurduğu gibi.
01:42:34Memleketimizde de böyle provokatörler vardır.
01:42:38Şimdi benim tek haklı tepkim şudur.
01:42:40Kardeşim burası yol geçen hanım Allah'ını seversen.
01:42:43Öyle hadiseler görüyorsun ki memlekette.
01:42:46Eşine, emsaline, menendine, cümle cihanın başka yerinde denk gelemez.
01:42:50Belki Hindistan'dan, Hindistan'dan.
01:42:52Mogadishu'da, şurada, burada denk geliriz.
01:42:55Yahu bu provokatörler.
01:42:58Hiçbir şeyden çekinmeden.
01:43:01Vatandaşı bu kadar dalmış.
01:43:03Bu hadise ile ilgili artık alerji sahibi olmuş.
01:43:06Kaşınan vatandaşı galeyana getiriyorlar.
01:43:10İşlerinde hainler var.
01:43:12Saf diller var.
01:43:13Hiç şüphe yok.
01:43:14Vatan evlatları var.
01:43:15Sokağa çıkanlar arasında.
01:43:18Hata eden var.
01:43:19Kabahat eden var.
01:43:20Buna da şüphe yok.
01:43:22Ve lakin neden bu memlekette hiç kimse yaptığı şeyin yarın bir gün önüne fatura olarak gelmeyeceğini düşünerek.
01:43:29Bu sakınımsızlıkla bu işleri yapar.
01:43:32Benim haklı tepkim bunadır.
01:43:34Anladım.
01:43:35Bak açık radyo kapağını şey yaptı.
01:43:37Rütük.
01:43:38Açık radyonun frekansını iptal etti.
01:43:40Kötü bir şey benim açımdan.
01:43:42Büyük bir memlekette bir radyonun, açık radyo gibi bir radyonun frekansının iptal edilmemesi lazım.
01:43:49Ama niye iptal edildi diye bakıyorsun.
01:43:51Ya kardeşim deli misiniz nesiniz yok.
01:43:53Ermeni tezleri, 1915 olayları, Ermeni katliamı, şu bu falan filan yayınlar yapıyor.
01:43:59Zaten açık radyonun ne olduğu aşağı yukarı bellidir.
01:44:03Ben de isterim memlekette öyle bir radyo olsun ama bir sakınımsızlık var.
01:44:09Şimdi ben dönüyorum diyorum ki bu provokatörlere, memleketteki bu şeylerle alakalı herhangi bir provokasyona imza atacak olan provokatörlere
01:44:21bir gözdağı verecek bir hukuki zeminimiz yok mu bizim kardeşim.
01:44:26Neticede bir tane radyo kapanıyor ve deniyor ki Türkiye'de bunu söyleyemez.
01:44:31Söyleyemezsin kardeşim, söyletmemeli devlet.
01:44:33Evet katılıyorum o noktada.
01:44:35Ve lakin bunun yolu buradan mı geçer?
01:44:38Yani son kerteye kadar mevzu artık neft yağı alev alana kadar akıtıyoruz.
01:44:45Sonra neft yağı alev alınca ulan bu koku bu duman bu is bu kir bu pas ne diyoruz?
01:44:50Bu kurum ne diyoruz?
01:44:52Sen akıttın yani.
01:44:55Benim bu meseleyle alakalı bitti özür dilerim.
01:44:58Son söz, son cümle söyleyeceğim şey budur, şudur.
01:45:05Çok hassas bir mevzudur.
01:45:07Nasır çok hassas hale gelmiştir.
01:45:10Yel estikçe nasır artık acımaktadır.
01:45:12Bırak üstüne kimsenin basmasın.
01:45:15Kimsenin basmasına gerek kalmadı.
01:45:17Gedavet rüzgarı estiğinde nasır artık inliyor.
01:45:20Ve burada Suriyeliler kurban, günah keçisidir.
01:45:26Bizim ya insanların gazını bir şekilde alacak bir başka gerçekle kavuşmamız lazım.
01:45:33Ki bu ekonomik olarak yakın vadede zor gözüküyor.
01:45:36Yine gerçek konuşacağız.
01:45:38Ya bir başka vade ile bir başka şeyi bir başka dili insanlara teklif etmemiz gerekiyor.
01:45:47Ama mevcut retorik sona ermiştir.
01:45:50Bu hassasiyet içinde provokatörler gerçekten iyi niyetli saf dil olanları da idlal etmekte.
01:45:58Ben bunu söylüyorum.
01:45:59Ötekiler zaten yapacak.
01:46:01Onlar zaten insaniyetli sorunu olan adamlardır.
01:46:04Ben aklı başında ana baba evladı Anadolu çocuğunun bu işlere teşne edilmesine kızıyorum.
01:46:12Bu kadar.
01:46:13Peki Mustafa Kemal Çiçek.
01:46:14Konuyla ilgili İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya'nın da bir paylaşımı vardı.
01:46:20Burada paylaşım yapanların büyük bir kısmın yarısına yakın bir kısmının yüzde 38 yanılmıyorsam bot olması.
01:46:29Yapılan paylaşımların yüzde 68'inin yine bir soruşturmaya konu olması.
01:46:35Bu da ilginç.
01:46:36Yani meselenin bir polisiye boyutu da var.
01:46:38Ve aynı zamanda eş zaman yani Kayseri ile Suriye'de eş zamanlı bu işlerin yürütülmesi de ilginç.
01:46:45Sizin değerlendirmeniz ne?
01:46:50Mustafa Bey.
01:46:51Taceddin Hocam çok isabetli bir değerlendirme yaptı.
01:46:55Hakikaten bu meseleyi çok kaşıyanlar işte gündeme getirmek isteyenler var.
01:47:03Ama şunu ortaya koymak lazım.
01:47:05Tabi fabrikasında çalıştıracak, işçi bulamayıp Suriyeli emekçiyle yoluna devam eden,
01:47:11tarlasında sökmek için işçi bulamayıp Suriyeli Ankara'nın çevrelerinde ben görüyorum, biliyorum.
01:47:18Suriyeli ile çalışan veyahut da işte Dağıtepe'ye gidiyorsunuz.
01:47:23Orada o sığırları veyahut da koyunları güden çobanların Suriyeli olduğunu, Afganlı olduğunu gördüğünüz zaman.
01:47:32Yani iş gücü olarak da bizim kendi insanımızın yapmaktan imtina ettiği hususlarda ne kadar ön planda olduklarını görüyoruz.
01:47:43Tabi şu var işte ekonomiyle direkt olarak alakalı bir mesele yaşıyoruz biz şu anda.
01:47:50Yani kişi ev bulamayınca, iş bulamayınca diyor ki işte benim hakkımı Suriyeli aldı.
01:47:57Ya bunun siyasi bu ülkede işte üniversitelere sınavsız alınıyor, hastanelerde öncelik veriliyor noktasında birçok değerlendirmesi yapıldı.
01:48:09Yani bu meseleyi kaşıyarak netice almak isteyen işte bakın dün Avusturya'ya yendiğimiz maç var.
01:48:16Hocam Avusturya konusunda en entellüktüel isimlerden birisi.
01:48:22Şimdi Avusturya'ya yönelik olarak biz bunu yapıyoruz.
01:48:26Almanya ile Avusturya'nın münasebetleri çok belli.
01:48:29Alman İçişleri Bakanı çıkıyor ki bizim tarihte kullandığımız Göktürk Devleti'nin de amblemi olan işaret ondan sonra çıkıyor.
01:48:39Diyor ki biz işte sağımızda böyle faşist uygulamalara müsaade etmeyiz.
01:48:45Bunu söylüyorlar ki bugün Ömer Çelik ona çok güzel cevap vermiş.
01:48:49Avrupa'nın siyasetine bakın ne hale geldiğine bakın işte Fransa'da son seçimin sonuçları.
01:48:55Gidişat itibariyle bu noktaya gelmiş ama Türkiye'de birileri bu süreci kaşımak istiyor.
01:49:01Ki biraz önce de söyledim bu tamamen ekonomik koşullarında kötüleşmesi neticesinde daha da belirgin bir hale geldi.
01:49:10Siz ifade ettiniz işte hocam da söyledi 2 Temmuz 1993 33 vatandaşımız katledildi hayatını kaybetti.
01:49:183 gün sonra başbağlılarda yine 33 vatandaşımız katledildi.
01:49:23Bu topraklarda bu oyunlar hep yapıldı provokasyonlar gladioyla başka istihbarat güçleri eliyle hep bunlar gerçekleştirildi.
01:49:35İşte Kayseri'de Kayseri bir buçuk milyonluk bir şehrimiz 150 bin civarında işte geçici hukuki statüde olan orada Suriyeli var.
01:49:47İşte bir kısmı da Afgan bunlar çalışıyor üretiyor ve vahim olan şu bu insanlar Whatsapp hattı kurmuşlar aralarında.
01:49:56Başımıza bir şey gelirse birbirimize haber verelim önleyelim diye.
01:50:00İşte siz yine söylediniz İçişleri Bakanı'nın açıklaması birçok kriminal insan var burada.
01:50:06Yani şimdi suç işleyenin tabi ki hukuk sistemin cezasını verir kulağından tutar sınırın öbürüne atar gönderir.
01:50:14Yani suç işlediyse de Türkiye'de bunun cezasını çeker bedelini öder.
01:50:19Ama gelmiş hakikaten Türkiye'de üreten yaşayan yani artık Türkçeyi de öğrenmiş de birçok insan var.
01:50:28İşte o anlamda söylüyorum bunun tefrikinin yapılması kolay değil bunu iktidar muhalefet bir arada yapmak zorunda.
01:50:35Ha ben Cumhuriyet Halk Partisi'ni bu konuda tebrik ediyorum.
01:50:39Neden işte daha evvel bu konuda hazırladıkları bir program vardı bir çalışma vardı.
01:50:45Onlar şunu söylüyordu bu Suriyelilerin hepsi gitmeyecek.
01:50:49Önemli bir kısmı burada kalacak burada doğan birçok Suriyeli var.
01:50:53Vatandaşlık işte 5 yılda kazananlar var.
01:50:56Şunu da söylemek lazım doğumla beraber Suriyeliler vatandaşlık kazanmıyor.
01:51:02Yani bizim vatandaşlık kanunumuz da ancak vatansız ise vatandaşlık Türkiye'de doğum esasıyla kazanılıyor.
01:51:13Normalde bizim vatandaşlık esası açık.
01:51:15Türk anne veya babadan doğma şartı var.
01:51:19Yani siz Suriyelisiniz geçici sığınmayla buraya gelmişsiniz.
01:51:25Hukuki istatınız bu.
01:51:27Bunlar vatandaşlık kazanamaz.
01:51:29Ancak başka şartlarda Türkiye'de yerleşme belli bir süreyi geçirme bu noktada bunlar oluşabilir.
01:51:35Bu bile toplumda olumsuz bir duruma sebebiyet verdiriliyor.
01:51:41Şu da kontrol edilmiyor Mustafa Bey.
01:51:43Bakın yani burada kamu idaresinin de birçok sorumluluğu var.
01:51:47Ya bu Sayın Soylu zamanında çok yapılıyordu biliyorum.
01:51:51İşte 5 milyon Suriyeli var diyorlardı.
01:51:54Sayın Soylu çıkıyordu rakam rakam bunları döküyordu.
01:51:57Bunlar değerlendiriliyordu.
01:51:59Kamu kurumlarının bunu idare etmesinde de bir sıkıntı var.
01:52:03Yani şimdi siz Türkiye'deki nüfus artış hızı işte bir buçuğa düştü diyorsunuz.
01:52:09Kritik eşiğin altına indi diyorsunuz.
01:52:11Öbür tarafta bir veri açıklıyorsunuz Suriyeliler de bu rakam beşin üstünde diyorsunuz.
01:52:17Vatandaş diyor ki benim ülkem elden gidiyor.
01:52:20Yakında diyor 20 yıl sonra bu ülkede diyor biz kalmayacağız hazırlık olacağız diyor.
01:52:25Şimdi meselenin çok iyi anlatılması,
01:52:28kamu kurum ve kuruluşlarının bunu çok iyi anlatması lazım.
01:52:32Bizim insanımız hoşgörülüdür.
01:52:34Herkese bağrını açmıştır bu topraklar.
01:52:37Ki biz bugün Çanakkale'ye gittiğiniz zaman orada Halep'ten gelen İdlib'den
01:52:43mezar taşlarında bu şehirlerin yazdığı insanlar vardır.
01:52:47Yani bu meseleyi 12-13 yıl baktığımız bir arada olduğumuz insanları
01:52:53barışçıl bir suretle gidecek olanları oraya göndermemiz lazım ki
01:52:58bunun gerekliliğini de söyledim güvenlik açısından.
01:53:01Çünkü Suriyeli Arap kardeşlerimiz oraya gitmezse orayı PKK, YPG kendisine edinecek.
01:53:08Bu net görünüyor.
01:53:10Biz bunları düşmanlaştırarak bir düşman kitle yaratarak bunu yaparsak
01:53:15bunun telafisi olmayan zararlara sebebiyet vereceğini de görmemiz lazım.
01:53:21Bunu söylediğim gibi iktidarıyla muhalefetiyle çözmemiz lazım.
01:53:26Bu hepimizin sorunu, bu memleketin sorunu.
01:53:29Bir kere burada bir konunun da altını çizmemiz lazım.
01:53:33Türkiye'nin terörle mücadelesinde sadece hava harekatları
01:53:38ya da komandoların yaptığı operasyonlar böyle değil.
01:53:43Bir demografi değişimine de tanık olduk yani.
01:53:47Suriye özelinde, Irak özelinde.
01:53:49Oradaki Kürtlerin dışındaki milletleri sürerek
01:53:55artı PKK'ya müzahiri olmayan Kürtleri de sürerek
01:53:59aynı şekilde bir demografik operasyon da çekilmeye çalışıyoruz.
01:54:03Hazaraları getirip koydu oraya.
01:54:05Aynı şey işte.
01:54:06Arabı, Kürdü, Türkmeni sürdü Hazara'yı getirdi.
01:54:08Şimdi bakıyoruz mesela ben geçen gün Murat Özer'i aradım bu olayların başladığı gün.
01:54:12Çünkü bir görüntü var.
01:54:14Üniformalı, Suriyeli olduğunu bizim düşünmemizi sağlayan
01:54:20bir şahıs bizim yardım tırlarını ateş ediyor.
01:54:25Dedim ki Murat Özer'e Suriye Milli Ordusu'ndan olamaz mı?
01:54:28Kimdir? Necidir? falan diye.
01:54:30Sonradan da YPG'li bile olduğunu söyleyenler çıktı.
01:54:34Suriye Milli Ordusu da hemen o gece daha operasyon yaptı.
01:54:38Kendi içerisinde değil mi?
01:54:39Yani böyle bir durum var.
01:54:40Karşımıza işte her iki katılımcının da bahsettiği gibi
01:54:45bir sorun üzerine bir tartışma çıkarılıyor.
01:54:48O tartışma üzerinden de bir algı oluşturuluyor.
01:54:51Burada da yine mesela bizim Suriye Milli Ordusu'yla
01:54:55aramızı açacak bir hadiseye neden oluyor bu değil mi?
01:55:00Ben meseleye şöyle bakıyorum.
01:55:03Biz bir Müslüman ümmeti olarak Suriye meselesinde yenildik, mağlup olduk.
01:55:09Türkiye'ye kendisini, Türkiye toplumu büyük çoğunlukla,
01:55:12Türkiye'deki cemaatler, hocaefendiler,
01:55:16akşama kadar fetvalar en basit meseleler konusunda
01:55:21inanılmaz bir ehli sünnet ve cemaat hassasiyeti olan
01:55:26bütün hocaefendiler için söylüyorum.
01:55:28Böyle sakallı sarıklı, başında çeşitli markalı sarıklar takan
01:55:32hocaefendilerden de bahsediyorum.
01:55:35Bu savaş Suriye'deki mesele 1982 yılından beri
01:55:40Suriye toplumunun biraz önce söylediğim sosyalist, komünist, dinsiz
01:55:47ve bir aile oligarşisine dönüşmüş olan Beşar Esad rejimine karşı,
01:55:53onların korkunç işkencelerine karşı bir milyona yakın insanı öldürdüler.
01:55:58Bakın şu 11-12 yıl içerisinde bir milyon insanı öldürdüler.
01:56:02Ben sürekli örnek veriyorum, Filistin meselesinde bu toplumun
01:56:06herkesin büyük bir hassasiyeti olduğu iddia ediliyor değil mi?
01:56:09Öyle bir hassasiyeti olduğunu düşünmüyorum.
01:56:11Her gün ekranlarda Gazze'de yaşanan hadiseyi görüyorsunuz,
01:56:14sonra çok üzülüyorsunuz değil mi?
01:56:16O gördüğünüz hadiseleri binle çarpın Suriye'de bunlar yaşandı.
01:56:20Sırf ehli sünnet ve cemaat olduğu için insanlar, çocuklar
01:56:24kıtır kıtır doğrandılar.
01:56:26Sırf adları Ayşe olduğu için, Ömer olduğu için kıtır kıtır doğrandılar.
01:56:31Bunları doğrayanlar, bunları kesenler, bir evin içerisine doldurup
01:56:35üzerine zift döküp benzin yakanlar, cezaevlerinde aylarca insanları
01:56:41aç bırakarak, işkence ederek, açlıktan öldüren,
01:56:44bir de bunları fotoğraflayanlar bu rejimdi.
01:56:47Bu insanlar bu sebeple geldiler Türkiye'ye.
01:56:50Kimse keyfinden gelmedi.
01:56:51Suriye'ye gidip görseydiniz, Suriye'nin bir cennet ülke olduğunu görürdünüz yani.
01:56:55Şu sınırdan geçin, bütün Suriye'nin bütün toprakları zeytin ve fıstık ağaçlarıyla tolu.
01:57:01Bereketli ilerliyorlar.
01:57:03Suriye böyle bir yerdir, Halep böyle bir yerdir.
01:57:06Halep dünya ticaretinin merkeziydi yani.
01:57:08Bugün değil, 5000 yıldır böyle yani.
01:57:11Niçin düşmanlık ediyorsunuz?
01:57:14Sizin bağrınızı açmanız lazım.
01:57:16Filistinlilerle gösterdiğiniz meseleden çok daha fazla Suriyeli kardeşlerinize
01:57:20bağrınızı açmanız lazım.
01:57:23Bakın Türkiye'de bugüne kadar Suriye meselesiyle ilgili yapılmış
01:57:27protesto gösterilerinin en büyüğünü Beşşar Esad rejimine karşı
01:57:32Türkiye'li Müslümanlar yapmadılar.
01:57:34Beşşar Esad rejimini desteklemek için Hatay'ın Samandağ ilçesinde
01:57:39Türkiye'de yapılmış en büyük destek gösterisi yapıldı.
01:57:42Bu ülkede ehl-i sünnet vel cemaat diyor olur hocaefendiler değil mi?
01:57:47O ülkede insanlar Müslüman oldukları için, namaz kıldıkları için,
01:57:50inandıkları için katledildiler.
01:57:53Ve Arap ırkçısı bir rejim tarafından
01:57:56Suriye Türkmenleri katledildi.
01:57:58Suriye'de Türklerin ilk kurduğu topraklarda,
01:58:00ilk devletlerin inşa ettikleri Halep'te
01:58:03baştan aşağı Türk yapısıdır.
01:58:05Bütünüyle Halep, yani Türk her şeyiyle, camisiyle, medresesiyle.
01:58:10Şam'ın merkezindeki çarşının adı bile
01:58:12Abdülhamit Çarşısı'dır, Hamidiye Çarşısı'dır.
01:58:14Her şey Türk yapısıdır.
01:58:17Türk'ün Selçuklu'dan, Osmanlı'dan tebarüs etmiş bütün mimari eserleri,
01:58:22insanımız da, insanı da orasında yani Suriye'de 3 milyondan fazla Türk var.
01:58:27Bu Bağız rejimi 5 milyonu yakın Türkmeni asimile etti.
01:58:31Hama'dan, Humus'tan gelen Türkmenler,
01:58:33Arapçadan başka bir dil bilmiyorlar.
01:58:35Neden?
01:58:36Çünkü orada inanılmaz bir Arap ırkçısı komünist rejim vardı da ondan.
01:58:40Hala da o rejim var.
01:58:41Biz bir İslam ümmeti olarak onun karşısında mağlup olduk.
01:58:45Bunu kabul etmek lazım.
01:58:47Bugün Kayseri'de evlerinde feryat ediyor kadın,
01:58:52hiç alakası olmayan Suriyeli bebek,
01:58:55Suriyeli küçücük çocuğa tecavüz etmiş,
01:58:57Suriyeli çocuğa tecavüz etmiş bir alçak,
01:59:01Suriyeli'nin evini taşlıyorsunuz.
01:59:03Siz o çocuğa sahip çıkmak durumunda değil miydiniz?
01:59:06Siz o çocuğun ailesini bağrınıza basmanız gerekmiyor muydu?
01:59:09Madem bir çocuğa tecavüz edildiği iddiasıyla ortaya çıktınız,
01:59:13o zaman çocuğu ve çocuğun ailesine sahip çıkmanız gerekmiyor muydu?
01:59:16Sakarya'da sekiz aylık hamile Suriyeli kadına tecavüz edip öldürdü hayvanın birisi de.
01:59:22Evet.
01:59:23İki gün konuşuldu mu?
01:59:25Konuşulmadı.
01:59:26Karnındaki bebekle öldürdü.
01:59:28Mesele bundan ibarettir.
01:59:30Şimdi böyle bir gerçeğimiz var.
01:59:31Bu toplumumuz Suriye meselesi başladığı ilk günden itibaren,
01:59:35ben bir yardım derneğinde de başkanlık yaptığım için söylüyorum,
01:59:39elinden ne geliyorsa yardım etti.
01:59:42Ekmeğini bölüştü ve bölüşmeye de devam ediyor.
01:59:45Bu toplumun büyük çoğunluğu için söylüyorum.
01:59:47Bu toplumun büyük çoğunluğu Suriyelilerle bir mesele yaşamıyor
01:59:51ve onları kardeşleri olarak görüyor.
01:59:53Kapı komşusu, esnaf, esnaf komşusu.
01:59:56Birlikte çalışıyorlar.
01:59:58Bazıları rahatsız olacaktır.
02:00:00Bakın Türkiye'de rahatsız olanlar olacaktır.
02:00:02Türkiye'de, yani o maçın ortasında Melih'in biterken yaptığı hareketten rahatsız olup,
02:00:09milli maç olmasına rağmen onu düşmanlık eden bu ülkede nasıl insanlar varsa,
02:00:14çocuk diyor ki ben Türk olduğum için yaptım bu hareketi diyor.
02:00:17Çünkü o Türklüğün bir sembolü.
02:00:19Sadece bir siyasi partinin sembolü değil.
02:00:21O siyasi parti de Türk milliyetçisi olduğu için o sembolü kullanıyor zaten.
02:00:24Ona düşmanlık, bakın milli maçta bile düşmanlık eden bir yapı varsa,
02:00:29onlar başından beri Suriyelilerden nefret ettiler.
02:00:32Neden?
02:00:33Çünkü Türkiye'deki bu yapılar, düşmanlık eden yapılar, Suriye'deki bazı rejiminin kopyasıdır.
02:00:39Onlar Türkiye'de de yüzyıldır bize zulmedenlerle aynı zihniyete sahipler.
02:00:43Ben burada Türkiye'deki o hocaefendilere, cemaat önderlerine, sivil toplum örgütlerine,
02:00:49diyenşileri başkanımızın hepsine seslenmek istiyorum.
02:00:52Sizin en büyük hassasiyetiniz bu olmalıydı.
02:00:55Bir zalimin elinde katledilmiş Müslümanlar var ve bunlar kardeşleriniz.
02:00:59Türkiye'ye gelen Suriyeliler, bakın dünyada, Ukrayna'da savaş başladı.
02:01:03Bir yıl sonra 14 milyon kişi iltica etti Ukrayna'dan biliyor musunuz?
02:01:0714 milyon Rus ordusu gelmiş, toprağını işgal ediyor.
02:01:11Erkekler kaçacak delikanlı, kadın kılığında kaçıyorlar şu anda Ukrayna'dan.
02:01:15Sokaklardan Ukraynalı erkekleri topluyorlar savaşı götürmek için.
02:01:18Diyor ki bunlar savaştan kaçmış gelmiş diyor, vatanını savunamış.
02:01:21Kime karşı savunacaktı?
02:01:24Kendi ülkesinin cumhurbaşkanı Rusya'yı, İran'ı davet edip kendi halkını katlediyor.
02:01:29Nasıl savaş? Savaşabilen savaşıyor zaten.
02:01:32100 bin Suriyeli şu anda erkek, 100 bin Suriyeli erkek şu anda PKK'ya karşı savaşıyor.
02:01:40DAH'a karşı savaşıyor. Esad'a karşı savaşıyor.
02:01:43Rusya'ya karşı savaşıyor. İran'a karşı savaşıyor.
02:01:46İran'ın getirdiği çapulcuya karşı savaşıyor.
02:01:48Daha kiminle savaşsın bu insanlar?
02:01:50Dünyada başka hangi yamyam kaldı Suriyeli'nin savaşmadığı?
02:01:53Hangi yamyam kaldı?
02:01:55Siz Suriyeli'nin ne yaşadığını biliyor musunuz?
02:01:58Siz onun evinde neler yaşadığını biliyor musunuz?
02:02:0014 milyon Ukraynalı bir gecede gitti, hiçbiriniz ağzınızı açıp söylemediniz bir şey.
02:02:05Şimdi Ukraynalıların hepsi Ruslarla beraber Antalya'da tatil yapıyorlar.
02:02:09Ağzınızı açıp bir şey söylediniz mi?
02:02:11Söylemediniz.
02:02:12Çünkü onlar Müslüman değiller.
02:02:14Siz Müslümanlara düşmansınız.
02:02:16Onlar Müslüman kimliğinden vazgeçmediği için.
02:02:18Onlar bu toprağa gelip dilenmedikleri için.
02:02:21Üç kuruşla gidip çalıştıkları için.
02:02:24Ona vereceğin Türk işçisine verdiğinin üçte birini verdin çalıştırdın.
02:02:28Onlar bir şey demedi. Eyvallah dedi.
02:02:30Çünkü çoluğunun çocuğunun rızkını kazanmak zorunda.
02:02:34Kadınların hiçbirisi Fuhuş'a gitmedi.
02:02:37Antalya'ya gidin görün Ukraynalıları.
02:02:39Görün Rusları.
02:02:40İki tane savaşan ülkenin kadınları ne vaziyette? Görün.
02:02:44Bir tane Suriyeli kadın Fuhuş'a gitmemiştir bu ülkede.
02:02:47Bir tane.
02:02:48Üç buçuk milyon mülteci var.
02:02:50On üç yıldır bu ülkede yaşıyorlar.
02:02:52En zor şartlarda yaşıyorlar.
02:02:53Bedenini satmadılar.
02:02:54Neden?
02:02:55Çünkü Müslüman oldukları için.
02:02:57İnandıkları için bir davaları var.
02:02:59O toprakları terk etmek istemiyorlar elbette.
02:03:02O topraklar Suriye'nin toprakları.
02:03:04Suriyeli Müslümanların toprağıdır.
02:03:06Elbette ki o topraklara dönecekler.
02:03:08Elbette dönecekler.
02:03:09Ama önce Türk milleti kendine gelsin.
02:03:12Bir baksın.
02:03:13Bu topraklar göçmenlerin, mültecilerin, muhacirlerin yurdudur zaten.
02:03:18Biz hepimizi bir yerlerden hicret ettik.
02:03:20Osmanlı tebaasıyız çünkü biz.
02:03:22Balkanlarda yenildik geldik buraya.
02:03:24Kafkaslarda yenildik geldik buraya.
02:03:26Biz geldik toparlandık.
02:03:28Anadolu kıtasında toplandık yani.
02:03:30Hepimiz böyle toplandık yani.
02:03:32Kaçımız ta Orta Asya'nın bilmem steplerinden gelmiştir yani.
02:03:36Böyle bir gerçek yok ki.
02:03:38Türk milleti diyoruz işte onun için buna.
02:03:40Osmanlı'dan tebaasü eden bu kalmış bu topluluğa Türk milleti diyoruz.
02:03:43Niye Türk milleti diyoruz?
02:03:45Niye Türk milleti diyoruz?
02:03:46Çünkü Türk'lük Müslümanlığın sancaktarıdır da onun için söylüyoruz.
02:03:50Türk'ü bütün İslam topluluklarından ayıran en temel şey budur.
02:03:55Türk'ü secciyesidir.
02:03:57Türk'ün secciyesidir.
02:03:58Türk bütün İslam dünyasının muhafızıdır.
02:04:01Sancaktarıdır.
02:04:02Öncüsüdür.
02:04:03Önderidir.
02:04:04Tarih boyu da böyle olmuştur.
02:04:06Onun için Selçuklu diye bir devlet var.
02:04:08Onun için Osmanlı diye bir devlet var.
02:04:09Onun için Türkiye Cumhuriyeti diye bir devlet var.
02:04:12Bu devlet de İslam üzerine kuruldu.
02:04:14Türk'lük de bunun üzerine bina edildi.
02:04:16Kendi secciyenizi düşürmeyin.
02:04:18Bu millet bu secciyesini düşürecek bir millet değil.
02:04:22Mazlumları himaye etmekten bahsetmiyorum sadece.
02:04:24O senin kendi kardeşim ya.
02:04:26O senin bir parçan.
02:04:27Halep senin bir parçan yani.
02:04:29Hama senin bir parçan.
02:04:30Humus senin bir parçan.
02:04:32Deir Ezzor senin bir parçan.
02:04:33Onlar senin bir parçan yani.
02:04:35Daha üç gün öncesinde parçandı.
02:04:37Bağdat da senin bir parçan.
02:04:39Musul da senin bir parçan.
02:04:40Bir parçayız biz.
02:04:42Bu dünyanın farklı bir yerindeki,
02:04:44hiç bize ait olmayan bir yerden,
02:04:46İsveç'in, Norveç'in, Alp dağlarından falan bahsetmiyorum.
02:04:49O açıdan biz kaybettik.
02:04:51Neyi kaybettik?
02:04:52İran'a karşı kaybettik bu savaşı.
02:04:54Çapulcularını getirdiler.
02:04:55Yok ettiler bizi.
02:04:57Gidin Bağdat'ta bakın.
02:04:58Ömerler mezarlığını görün.
02:04:59Sırf adı Ömer olduğu için öldürülen Müslümanların mezarlıklarını görün.
02:05:04Kaybettik.
02:05:05Evet biz kaybettik bu savaşı.
02:05:06Bunu kabul etmek lazım.
02:05:07Ama hiç olmazsa mazlumu himaye eden,
02:05:10kardeş olduğunu belirten,
02:05:12onunla beraber bu zalimlere karşı mücadele etmemiz gerektiğini söyleyen insanlar olun.
02:05:17Yani hiç olmazsa ahlaken kaybetmeyin.
02:05:20O zaman göreceksiniz.
02:05:21Bütün dünya değişecek yani.
02:05:23O zaman göreceksiniz.
02:05:24Ben bu millete çok güveniyorum.
02:05:25Çünkü bu millet aşını gerçekten paylaştı.
02:05:28Ekmeğini paylaştı.
02:05:30Her şeyini paylaştı yani.
02:05:31Suriye'deki kardeşleriyle paylaştı.
02:05:33Türk Devleti'nde çok büyük hataları var.
02:05:35Mülteci konusunda sıkıntıları var.
02:05:37İsken politikası uygulamadı.
02:05:39Bununla ilgili var.
02:05:40Bütün dünyanın yamyamları geldiler.
02:05:42Suriye'nin meselesine müdahil oldular.
02:05:44Türk Devleti o konuda aciziyet gösterdi.
02:05:46Davutoğlu dış işleri bakanıyken.
02:05:48Bütün bunların hepsini biliyorum.
02:05:49Bunları konuşmuyorum.
02:05:50Suriye'de gidip görmüş kendi gözleriyle,
02:05:53daha gözlerimin önünde 5 metre, 10 metre, 50 metre ötemde varil bombasının düştüğünü,
02:05:59insanların paramparça olduğunu,
02:06:00cesetlerinin üzerinde gittim yani.
02:06:02Kendi gözlerimle gördüğüm için söylüyorum.
02:06:04Bu vahşiler sürüsüne karşı Suriyeliler savaştılar.
02:06:07Siz hala Suriyelileri başka bir dünyadan gelmiş gibi görüyorsunuz.
02:06:13O senin kardeşin, senin bir parçan yani.
02:06:15Bunu idrak etmezseniz bu zalimlere,
02:06:18bu bozkurttan rahatsızlık duyan,
02:06:21o Avusturya'da bozkurttan rahatsızlık duyan kimse,
02:06:25onlarla aynı saflara düşüyorsunuz.
02:06:27O PKK'lılarla, o Bici Portekiz diyen o PKK'lı var ya,
02:06:34Abdullah Öcalan posteri giymiş olan.
02:06:36Portekiz.
02:06:37Onlarla aynı yere gitti.
02:06:39Son cümle şunu söyleyeceğim.
02:06:41Bakın Suriye'de 100 bin kişilik bir ordu var.
02:06:46Bunu Türk Silahlı Kuvvetleri ile birlikte Suriyeliler,
02:06:49100 bin kişilik ordu kurdular orada.
02:06:51O orduyla Afrin'e girdik biz.
02:06:53O ordunun başkomutanı Fehmi İsa'ydı.
02:06:56Bak Suriye Milli Ordusu'nun komutanlarından biri,
02:06:59Sultan Burak Tümen'in komutanı.
02:07:00Afrin'e girdik, Türk bayrağını dalgalandırdık.
02:07:03100 yıl sonra Abdullah Öcalan'ın o aşağılık,
02:07:06o alçağın, o dağlara çizdikleri o şeyini,
02:07:10o komutanlar sayesinde indirdik, vurduk
02:07:13ve Afrin'i 30 yıllık PKK işgalinden kurtardık.
02:07:17O insanlarla beraber yaptık.
02:07:19Bunları göz ardı etmeyin.
02:07:20Bizim kanlarımız birbirine karıştı diyor ya oradaki Suriyeliler.
02:07:23Evet karıştı.
02:07:24PKK'ya karşı mücadele ederken karıştı.
02:07:26Yani her şeyin bedeli var.
02:07:28Biz bu bedeli ödedik.
02:07:29Türk milleti de bu bedeli ödüyor.
02:07:31Suriyeliler de bu bedeli ödüyor.
02:07:33Bu bedeli ödemezsek PKK Suriye'de devletini kurar.
02:07:36Bu bedeli ödemezsek gelirler.
02:07:38Türkiye'de de PKK, Türkiye topraklarını da böler.
02:07:41Biz birlikte hareket etmek zorundayız.
02:07:43Başka çaremiz yok.
02:07:45Buyurun Mustafa Kemal Bey.
02:07:47Şunu söyleyecektim.
02:07:48Murat Bey hakikaten çok güzel bir değerlendirme yaptı.
02:07:52Yani bu toprakları da olması gereken bu insanların,
02:07:56bu milletin olması gereken vasıfları ki hep böyle olmuştur zaten.
02:08:00İşte araya başka unsurlar girdiği zaman farklılaşıyor ki
02:08:04bunları yapanlar ne yazık ki milletimizin bunları bilmesi lazım.
02:08:08İşte batılı ülkelerin büyükelçiliklerine gidip
02:08:11işte Charles'ın doğum gününü kutlayan
02:08:15enteresan insanlar çocuklarını işte Amerika'da,
02:08:19şurada burada dünyaya getirip oranın vatandaşlıklarını alan insanlar.
02:08:23Ne yazık ki bunlar Murat Bey'i de söyledi.
02:08:26Sosyal medyada vesaire de bir avantaj sağlayarak bunu yapıyorlar.
02:08:30Ama burada esas sorumluluk devletimizde bunu çok iyi anlatması lazım toplumumuza.
02:08:36Bizim toplumumuz herkesi bağrına basmıştır.
02:08:38Bu tarih boyunca hep bu şekilde cereyan etmiştir.
02:08:42Ama dediğim gibi biraz önce söylediğim gibi yıllardır beraber olduk.
02:08:47İşte beraber işte aynı şehirlerde yaşıyoruz.
02:08:51Aynı ortamlar içerisindeyiz.
02:08:53Bu insanlar gidecektir mutlaka topraklarına ama düşmanlaştırarak bunu sağlayamayız.
02:08:59Bunu işte güle oyna yapmamız lazım.
02:09:03Ha şunu da söylemek lazım.
02:09:05Bunun müsebbibi olan bir isim bugün çıkıyor meclis kürsünde değerlendirmeler yapıyor.
02:09:10Kendince nutuk atıyor.
02:09:12İşte nasıl olması gerektiğini ifade ediyor.
02:09:14İşte milletimizin de bunları görmesi lazım.
02:09:17Yani biz çok çabuk unutuyoruz belli hususları.
02:09:19O stratejik derinlik adı altında işte Hillary Clinton'la verilen o pozlar neticesinde
02:09:26Türkiye'yi o sürecin içerisine götürüp
02:09:29işte gidip şöyle yapacağız böyle yapacağız diyen isimlerinde
02:09:33bugün bu yaptığı şirinlemelere de bizim milletimizin hiçbir şekilde itibar etmemesi lazım.
02:09:39Temennim odur ki bu mesele de çözülecektir.
02:09:42Türkiye güçlü bir devlettir.
02:09:44Dinamiklerle işte Sayın Cumhurbaşkanımız bugün Aslan'a da Rusya'yla görüştü.
02:09:49Belki yarın başka Arap ülkeleriyle değerlendirmeler olacak ama bu mesele bir şekilde çözülecek.
02:09:56Esad orayı bırakmış olsa bile bizim orayı bırakmak gibi bir lüksümüz imkanımız yok.
02:10:02Çünkü Türkiye Cumhuriyeti'nin güvenliği Suriye'nin güvenliğinden o 911 kilometre
02:10:08hududun korunması ve güvenliğe alınmasından geçiyor Mustafa Bey.
02:10:12Vallahi ben şu şeyi söylememiz gerektiğini düşünüyorum artık.
02:10:17Hani ilk konuştuğumda da söylediğim romantik retoriklerle bir yere varamayacağız.
02:10:23Milletimiz SCS'yi yüksek millettir.
02:10:27Ben milletimi seven bir adamım.
02:10:30Milletimin muhteşem taraflarını seviyorum.
02:10:34Çok hoşuma gidiyor.
02:10:36Müthiş.
02:10:38Fakat bir tarafı bal şerbet bir tarafı zehir zıkkım.
02:10:43Hani biz bu kadar da kendimizle alakalı şeyleri romantize ederek ondan sonra ayağımızı o yorgana göre uzatmıyoruz.
02:10:51Çok misafirperveriz.
02:10:53Daniloşef'e misafirperversin.
02:10:56Daniloşef gelirse ne tatlı İtalyan.
02:11:00Daniloşef'e misafirperversin.
02:11:04Ne bileyim bir yerlerden bir tane Amerikalı Rus bilmem ne geliyor.
02:11:08Hırvat geliyor şey yapıyorsun Banu Halkan yapıyorsun.
02:11:14Bir tanesi geliyor suna bilmem ne İngiliz kadın.
02:11:17Onu Türk sinemasının yıldızı yapıyorsun ona misafirperversin.
02:11:20Hiç sıkıntın yok senin.
02:11:22Ama yapma bak.
02:11:23Üç kağıt yapma.
02:11:25Biz milletimizin ne olduğunu unutmayalım bazı konularda.
02:11:28Bizim milletimiz maalesef tanzimat sonrası içine girdi.
02:11:33Bu yaranmacılıktan çıkamadı hala Mustafa.
02:11:37Sanki böyle bir huyu yokmuş gibi davranıyoruz ya.
02:11:40Kendisinden yüksek gördüğüne karşı böyle bir şey var.
02:11:44Biz Amerikalıya mı Amerikalıya.
02:11:46Bir İngiliz şiş kebap raki çok güzel belly dance falan yapan birine.
02:11:51Hoşafın yağı kesiliyor birdenbire muhabbetle.
02:11:54Nasıl ağırlayacağımızı şaşırıyoruz.
02:11:56Çok misafirperversin.
02:11:57Tamam şüphe yok.
02:11:59Ve lakin garibe gurebaya, fakire fukaraya falan filana bir iki üç.
02:12:05Ondan sonra hiç de öyle şeyde değiliz yani aman.
02:12:10Aman yani.
02:12:12Hani o kadar takatine güvenip de
02:12:15bu terazinin çekemeyeceği sıkleti yüklemeyin.
02:12:18Sonra milleti günaha sokuyorsunuz.
02:12:21Yani tanıyoruz hepimiz Anadolu'ya gidiyoruz yani.
02:12:24Yan bahçedeki adamın tavuğu benim bahçeme geldi de
02:12:27maydanozlarımı yedi diye millet birbirine ateş ediyor memlekette ya.
02:12:33Çit kavgası.
02:12:34Kardeşler birbiriyle elli sene görüşmeyen kardeş var.
02:12:38Dut senin bahçede kaldı ben Dut'u ben istiyordum diye.
02:12:41Haberiniz yok mu bunlardan?
02:12:44Hiç böyle şeylerin olmadığı çok bir medine tülfazına muamelesi yapıyoruz.
02:12:48Milletimiz misafirperver.
02:12:50Vallahi misafirperverdir bak.
02:12:52Bir Ramazan-ı Şerif akşamında git.
02:12:55İftarını yap.
02:12:56Diş kiranı da ödemeden yollamaz.
02:12:58Gerçekten iyi ağırlar seni.
02:13:00Ama bir takati var adamın.
02:13:03Hay Mustafa her konuşmaya başla şimdi üçüncü dakikasında böyle yapıyorsun ya.
02:13:07Ne yapayım ben de.
02:13:09Hadi o zaman ben de lafını.
02:13:11Milletini gömdü gömdü.
02:13:12Milletini gömdü gömdü sustu namussuz diyecekler.
02:13:15Hayır hayır daha vakit var.
02:13:17Yavaş yavaş bitirelim.
02:13:18Tamam bitti bu kadar.
02:13:20Tam konuşuyorum.
02:13:22İlk konuşmada da tam giriyorum bir yere bağlıyorum.
02:13:25Mustafa böyle yapıyor bak.
02:13:26Neyse özür diliyoruz.
02:13:28Ama süremizde bu kadar.
02:13:30Yapacak bir şey yok yani.
02:13:31Bize ayrılan süre var.
02:13:32Peki hocam teşekkür ediyorum.
02:13:34Ağzınıza sağlık.
02:13:35Sevgili seyirciler böylelikle bu akşamki programımızı da noktalıyoruz.
02:13:38Tekrar buluşunca da hoşçakalın.
02:13:42İzlediğiniz için teşekkürler.

Önerilen