Memur ve emekli ne kadar zam alacak? SGK uzmanı kötü haberi verdi!
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, yayınımıza hoş geldiniz.
00:14Memur ve emekliler yılda iki kez enflasyon farkına bağlı olarak zam alıyor.
00:19Buna istinaden de milyonlarca memur ve emekli Temmuz ayında ne kadarlık bir zam oranıyla
00:25karşılaşacağını merak ediyor.
00:27Bugün konuya dair merak edilenleri yanıtlamak üzere konuğumuz Sosyal Güvenlik Uzmanı
00:32Nergis Çimşek olacak.
00:34Nergis Hanım yayınımıza hoş geldiniz.
00:36Hoş buldum, teşekkür ederim.
00:38Öncelikle ben bilmeyen izleyicilerimiz için şunu sormak istiyorum Nergis Hanım.
00:42Memur ve emekli aylıkları nasıl arttırılıyor?
00:46Kısaca bahsedebilir misiniz?
00:48Tabii, şimdi SSK ve BAKUR emeklilerin aylıklarının ne şekilde arttırılacağı
00:545510 sayılı yasada belirtilmiştir 55. maddede.
00:58Der ki her yıl Ocak ve Temmuz döneminde bir önceki altı ayda gerçekleşen altı
01:04aylık tüfe oranında emekli aylıkları arttırılır.
01:07Genel kural budur, yasal dayanak budur ama bazen farklı artışlar verildiğini
01:11ve bunların yine yasal düzenlemelerle kanuna eklendiğini görüyoruz.
01:16Ama kenar olan yasal dayanak yılda iki defa Ocak ve Temmuz dönemleriyle
01:22BAKUR ve SSK aylıkları için söylüyor ve ilk defa 2008 Ekim'den sonra
01:27iştirakçı olan devlet memuru olanların tarafına bağlanan aylıklar
01:31yılda iki kere arttırılıyor ve artıştaki kural da bir önceki altı ayda
01:37gerçekleşen tüfe oranı, enflasyon oranı kadar arttırılıyor.
01:42Devlet memurlarının hem çalışan hem de emekli devlet memurlarının
01:46aylık artışları biraz daha farklı.
01:48Onlar da iki yılda bir düzenlenen toplu iş sözleşmesinde belirtilen
01:53kurallar çerçevesinde arttırılıyor ama bu toplu sözleşmelerde
01:57mutlaka çalışan ve emekli memurlara enflasyon farkı verilmesi de öngörülüyor.
02:03Dolayısıyla bu altı ayda gerçekleşen enflasyon oranları bir anlamda
02:07emekli memur ve çalışanların aylıklarında etkiliyor.
02:12Altı aylık net enflasyon verisinde belli olması için sadece Haziran ayının
02:17verileri bekleniyor. Şu andaki beş aylık resmi enflasyon farkı nedir
02:22ve Haziran ayında beklenen enflasyon oranı nedir? Bunlara bağlı olarak da
02:27memur ve emekli aylıklarında ne kadarlık bir artış bekliyorsunuz?
02:32Şimdi şöyle dediğiniz gibi ilk beş ay yani 2024 yılına ait Ocak ve Mayıs dönemi
02:38tüfe oranları, enflasyon oranları belli oldu. TÜİK tarafından açıklandı.
02:44Şöyle hemen kısaca bir geçersek Ocak ayında 6.7, Şubat'ta 4.53, Mart ayında 3.16,
02:52Nisan ayında 3.18 ve Mayıs ayında 3.37 olmak üzere kümülatif olarak
02:59beş aylık enflasyon oranı şu an %22.72 oranında gerçekleşti.
03:05Gerçekleşen enflasyon oranı bu. Sadece Haziran ayı kaldı.
03:09Hani ilk 6 aylık enflasyon oranının verilenmesi açısından.
03:12Şimdi tabii bunun da son aylar böyle %3 civarında çıktığı için
03:17%3 civarında eğer gerçekleşirse, Haziran ayı enflasyon TÜİK tarafından açıklanırsa
03:23o zaman 6 aylık dönemde yani 2024 Ocak ve Haziran döneminde
03:286 aylık enflasyonun %27 civarında olacağı tahmin ediliyor.
03:33Dolayısıyla bu ne anlama geliyor?
03:36Eğer 6 aylık enflasyon oranı %27 olursa 2024 Temmuz döneminde
03:42BAFUR ve SSK emeklilerinin aylıkları %27 oranında arttırılacak.
03:47Farklı bir şey eğer olmazsa.
03:50Şimdi bunun tabii memur ve memur emeklilerine yansıması şöyle olacak.
03:55Memurlarda biraz önce demiştik doğrudan 6 aylık enflasyon oranına göre
03:59aylık artışları yapılmıyor.
04:02Dolayısıyla 2 yıllık en son yapılan 7. dönem toplu sözleşme 2024 ve 2025 yıllarını kapsıyor İDİ.
04:10Ve 2024 yılında ilk 6 ay için %15, ikinci 6 ay için %10 oranında
04:16memur aylıklarına artış öngörüldü toplu sözleşme ile ve artı ne olacak?
04:21İşte enflasyon farkı verecek.
04:23Şimdi enflasyon farkı da hemen kısaca anlatayım isterseniz.
04:27Nasıl hesaplanıyor memurlar için?
04:29Hem çalışan hem emekliliğe mi aylıktır?
04:31Esasını siz de anlatırken hem ben de bunun üzerine sorayım.
04:34Toplu sözleşme farkı da olacak memurun dediğiniz gibi.
04:37Hem bundan bahsederek hem de az önce dediğiniz gibi
04:40hepsini derleyerek bahsederseniz çok seviniriz.
04:43Tabii ki.
04:44Şimdi biraz önce söyledik 6 aylık enflasyon eğer %27 olursa ki
04:48bu yönde bir beklenti var son ay açıklandığı zaman.
04:52Dolayısıyla SSK ve BAFUR aylıkları %27 oranında arttırılacak.
04:56Devlet memurlarında bu %27 oranı doğrudan kullanılmıyor.
05:017. dönem toplu sözleşmede memurlar için 2024 yılı
05:061. 6 aylık dönemde, ilk 6 aylık dönemde %15 zam verilmişti.
05:11Dolayısıyla bu ilk 6 aylık dönemde gerçekleşen enflasyon oranından
05:16bu %15'ini önce düşünmesi gerekiyor.
05:18Yani enflasyon farkının hesaplanabilmesi için
05:21ilk 6 ayda gerçekleşen ki biz bunu %27 olarak tahmin ediyoruz.
05:25Bundan bu dönemde memurlara verilen %15 oranı düştüğümüz zaman
05:31enflasyon farkını memurlar için %10.44 şeklinde hesaplıyoruz.
05:37Yani 2024 Temmuz döneminde memurlara verilecek enflasyon farkı %10.44.
05:45Ayrıca 2024 Temmuz döneminde memurlara %10 zam verilmesi de
05:51yine toplu sözleşmede öngörülmüştü.
05:53Dolayısıyla 2024 Temmuz döneminde hem çalışan hem de emekli memurlara
05:59%10.44 enflasyon farkı ve %10 zam olmak üzere toplam %21.48 oranında
06:08zam yapılması öngörülüyor.
06:10Aslında İran'ın kısmında 6 aylık enflasyondan daha düşük bir zamla karşılaşacaklar.
06:17Aynen öyle.
06:20Bu durum aslında 2024 Ocak'ta da olmuştu.
06:23Biraz sonra değineceğim.
06:25SSK ve Bağkur emeklerine verilen zamla devlet memurları arasında fark oluşmuştu
06:30ve bu fark kapatılmıştı iktidar tarafından ek zam verilerek refah payı adı altında.
06:37Şimdi bu memurlardan bahsederken bir şey daha belirtmekte fayda görüyorum.
06:42İlk defa 2023 Temmuz döneminde çalışan memurlarla emekli memurlar arasında bir fark yaratıldı.
06:49Bir ilave ödeme getirildi çalışan memurlara sadece.
06:53O tarihte miktar yani 2023 Temmuz döneminde 8.077 liraydı bu.
06:58Fakat 15.965 göstergeye bağlandı.
07:02Yani bir gösterge rakamı tespit edildi bu ilave ödemeye esas olmak üzere.
07:06Ve her memur maaş kat sayısı değiştiği zaman memurları ödenen bu ilave ödemenin değişeceği öngörüldü.
07:13Nitekim 8.077 lira olarak ödenmeye başlanan ilave ödeme sadece çalışan memurlar için söylüyorum.
07:202024 Ocak'ta memur maaş kat sayısının değiştirmesiyle 12.000 küsur lira oldu.
07:26Ve 2024 Temmuz'da da yine 1 Temmuz'da biliyorsunuz memur maaş kat sayısı yeniden belirlenecek.
07:32Bu miktarın şu an 12.000 lira olarak uygulanan 12.147 lira olarak uygulanan ilave ödemenin memur maaş kat sayısına bağlı olarak artacağını öngörüyoruz.
07:43Şimdi tabii çalışan memurlarla emekli memurlar arasında işte sorun olan ve ilk defa fark yaratılan ödeme bu ilave ödeme.
07:51Ama şöyle bir enteresanlığımı da var bunun tabii.
07:54Bu ilave ödeme çalışan memurlara sadece çalıştıkları süre için ödeniyor.
07:59Bunların ne emekli aylıklarına yansıtılıyor ne de emeklilik ikramilerine yansıtılıyor maalesef.
08:05Ve emekli memurlara da verilmiyor zaten.
08:07Anladım Nargis Hanım.
08:08Bir de şunu sormak istiyorum.
08:09Şimdi beklenen enflasyon oranından da bahsettiniz.
08:12Emeklilerin durumundan da bahsettik.
08:15Acaba en düşük kök aylığa bu enflasyon oranında zam yapıldığı zaman en düşük emekli maaşla bir değişiklik olacak mı?
08:23Oranlar ne söylüyor?
08:25Şimdi şöyle tabii biliyorsunuz bu 6 aylık emekli deneyende tüm emeklilerin maaşlarına yapılan zamlar kök aylık dediğimiz kişilerin gerçek aylıkları.
08:39Yani normal prim ödeme gün sayısına göre prim ve esas kazancına göre hesaplanan kendilerinin gerçek aylıkları kök aylık olarak ifade ediliyor.
08:47Dolayısıyla emekli aylıklarına yapılan artışlar bu kök aylıklara uygulanıyor.
08:52Az önce dedim ya Vapur ve SESAKA emekleri için %27 oranında bir artış bekliyoruz.
08:57Yani 6 aylık enflasyon oranında çıktı.
09:00Dolayısıyla bu %27'yi önce emeklilerin kök aylıklarına uygulayacağız.
09:04Biliyorsunuz şu an ödenmekte olan en düşük emekli aylığı 10.000 lira.
09:08Bu bir alt sınır aylığıdır.
09:10Kişilerin kendi aylığı değildir.
09:12Anlamı şudur.
09:13%27 oranını ben bir SESAKA emeklisinin maaşına kök maaşına uyguladım.
09:1910.000 liranın altında kaldı yeni aylık.
09:21O zaman 10.000 lirayla mukayese ediyorum.
09:23Ve 10.000 lira daha yüksek olduğu için 10.000 lirayı bankaya gönderiyorum.
09:28Yani bu 10.000 liranın altında aylık ödenmemesi öngörülüyor ama kişilerin gerçek aylıkları bunun çok altında.
09:35Şimdi %27 zam uygulasak bile bu 6 aylık %27 enflasyon oranını maaşlara kök aylıklara uyguladığımız sadece 10.000 liraya geçmeyecek aylık.
09:46Bakın ek ödeme dahil 7.874 lira alanlar bugün itibariyle 7.874 lira alanlar ek ödeme ile beraber %27 zam uygulandığında yine 10.000 lira almaya maalesef devam edecekler.
10:00Veya ek ödemesiz 7.571 lira alanlar yine 10.000 lira almaya devam edecekler.
10:07Dolayısıyla aslında bu kök aylıklar bu 7.000 liranın da çok altında inanın 2008 Ekim sonrası bağlanan aylıklar maalesef çok düşük.
10:16Bunların miktarlarına hatta Sosyal Güvenlik Kurumluğu her yılbaşı genel yazıyla yayınlanıyor sistemde ödenen en düşük yaşlılık aylıkları diye.
10:24Bunların miktarına baktığınız zaman 2.500 lira 3.500 lira yani bağ kur aylıkları, ssk aylıkları, tarım aylıkları gerçek kök aylıkları aslında bu civarlarda.
10:34Ama bu 10.000 lira alt sınır aylığıyla bu aslında kamufle edilmeye çalışılıyor, gösterilmemeye çalışılıyor.
10:41Emekli aylıkları düşündüğünden çok daha düşük.
10:43Dolayısıyla kök aylık miktarı dediğim gibi şu an bankaya giden ek ödeme dahil kök aylığı 7.874 lira ve altında olanların %27 zam alması halinde bile 10.000 lirayı 2025 Ocak ayına kadar almaya devam edeceklerini söyleyebiliriz.
11:00Şu an 10.000 lirayla ilgili olarak da iktidar tarafından herhangi bir miktarın arttırılmasıyla ilgili herhangi bir açıklama yapılmıyor.
11:10Hatta biliyorsunuz asgari ücretin hani ikinci defa temmuz ayı için tekrar belirlenmesiyle ilgili yapılan açıklamalarda bunun yapılmayacağı asgari ücretin sadece 2024 yılı için bir kere belirlendiğini
11:24ve 10.000 lira içinde en düşük emekli aylığı olan 10.000 lira içinde herhangi bir artış yapamayacağı da ifade ediliyor iktidar tarafından.
11:34Maalesef durum böyle görünüyor bazı emeklilerimiz 2025 Ocak ayına kadar bu 10.000 lirayı alacak gibi maalesef görünüyor.
11:42Aslında sizin de bahsetmiş olduğunuz gibi resmi olarak bir zam gelecek ama milyonlarca emeklinin aylığında bir artış da yaşanmayacak esasında.
11:51Nalan hanım son olarak da sizin hem mesleki tecrübenize isnadan da sormak istiyorum.
11:57Siz burada en düşük emekli maaşına bir refah payı adı altında ekstra bir ödeme bekliyor musunuz?
12:03Ne düşünüyorsunuz hem siyasi hem ekonomik iklime bakınca neler öngörüyorsunuz?
12:08Şimdi ekonomik iklime bakınca ülkemiz büyük bir ekonomik kriz içerisinde bunu hepimiz biliyoruz ve yaşıyoruz.
12:15Ve bunu en derinden yaşayan kesimde maalesef asgari ücretle çalışan ve 10.000 lirayla geçinmek zorunda olan emekliler.
12:23Dolayısıyla hükümet bu anlamda bir ekonomik program uyguluyor ve burada da enflasyonu düşürücü program uygulamaya çalışıyor.
12:32Sanki enflasyon artınca emekli 10.000 liranın üzerinde aylık verince emeklinin tüketimi artacak, tüketimi artınca enflasyon artacak falan gibi bir şey düşünülüyor.
12:41Ama zaten insanlar 10.000 lirayla geçinmiyor, geçinemiyor.
12:46Şöyle bir ülkemizdeki rakamlara bakıyoruz. Bakın asgari ücretli de 17.000 lira net ücret.
12:512025'e kadar bunun değişmeyeceği öngörülüyor.
12:54En düşük emekli aylığı 10.000 lira.
12:572024 Nisan ayı için Türk iş tarafından açıklanan açlık sınırı ve yoksulluk sınırına baktığımızda açlık sınırı asgari ücretin de üstüne çıkmış 17.725 lira.
13:09Yoksulluk sınırı 57.000 lira.
13:11Ve 16 milyona yakın emekli var. Aslında çok büyük bir güç.
13:14Emekler seslerini duyurmaya çalışıyorlar ama hükümet de böyle ekonomik programda diretiyor gibi geliyor.
13:21Aslında 2024 yılı biliyorsunuz emekler yılı ilan edildi ama emekliler maalesef bu yıl sadece açlığa ve geçim sıkıntısına mahkum ediliyor.
13:32Ben hükümetin bu ekonomik program nedeniyle 2024 yılında ne asgari ücrette ne de maalesef emekli maaşlarında en düşük emekli maaşı olan 10.000 lirayı yükselteceğine çok ihtimal vermiyorum.
13:45Aslında istiyorum tabii ki çünkü emeklilerimiz gerçekten çok zor durumda ve yaşam mücadelesi vardığını düşünüyorum.
13:53Düşünsenize 10.000 lirayla yani asgari ücretle çok düşük 17.000 lira ama 10.000 lirayla 17.000 lira arasında bile %70 fark var.
14:01Bakın piyasada çalıştığınızda asgari ücretle 17.000 lira alıyorsunuz emekli olduğunuzda 10.000 lira alıyorsunuz.
14:07%70 oranında bu fark hiç oluşmamıştı şimdiye kadar.
14:11Dolayısıyla ben hani çok mutlu değilim maalesef iktidar çünkü sinyaller verirdi vermedi bugüne kadar.
14:20Normalde Temmuz ayında asgari ücretin belirlenmesi lazım bundan önce toplantıların yapılması lazım.
14:26Böyle bir hareket yok biraz ekonomik programa bağlı kalınıyor gibi geliyor.
14:31Bunun faturası da gene bunun faturası da maalesef emekliliğe ve asgari ücretliğe çıkarılıyor diye düşünüyorum.
14:38Anladım Nergis Hanım. Değerli görüşleriniz ve verdiğiniz bilgiler için çok teşekkür ederim.
14:42Sizin eklemek istediğiniz başka bir şeyler varsa dinlemek isteriz tabii ki de. Paylaşın lütfen.
14:47Ben her zaman şunu söylüyorum yani emeklilerin gerçekten ülkemizde 16 milyona yakın emeklilerin durumları çok kötü.
14:55Bir kere emekli maaşları ile ilgili mutlaka bir itibak işlerinin yapılması lazım. Bu çok enzem.
15:01Yani bu böyle gitmez. Bu bir yerde mutlaka çok büyük sıkıntılara neden olur.
15:06Çünkü insanlar dediğimiz gibi düşünsenize 10 bin lirayla kira ödüyor, beslenmeye çalışıyor, barınmaya çalışıyor, çocuk okutuyor.
15:14Yani mümkün değil şu anki duruma göre.
15:19Dolayısıyla bu emekli aylıklarının bir de her yıl ya da her değiştirilen emekli aylık hesaplama sistemi yeni bir grup yarattı.
15:28Yani emekli aylıkları arasında bir oran, bir adalet yok.
15:32Dolayısıyla emekli aylıklarının hesabı için yeni bir hesaplama sistemi getirilmeli.
15:38Tüm emekli aylıkları bu sistemde hesaplanmalı, aynı sistemde hesaplanmalı.
15:44Ve bu miktar, emekli aylığın miktarı mutlaka insan onuruna yakışır bir şekilde bir miktara yükseltilmeli diyorum.
15:53Yani emekli aylığa itibakı şart en yakın zamanda.
15:57Anladım Nergis Hanım. Belki bu bahsettiğiniz konuyu da ilerleyen programlarda konuşma fırsatı buluruz.
16:03Çok sağ olun tekrardan. Yeniden görüşmek dileğiyle.
16:06Rica ederim. Oldu görüşmek dileğiyle. Hoşçakalın.
16:09Sizler de.
16:10Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, sosyal güvenlik uzmanı Nergis Çimşek, memur ve emekli maaşıyla ilişkin merak edilenleri yanıtladı.
16:21Şimdilik yayınımızı noktalıyoruz. Tekrar görüşmek dileğiyle.