Gece Haberleri 24 Haziran 2024 Pazartesi
Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00İyi akşamlar CNN Türk ekranlarına hoş geldiniz ben Samet Güner her akşam olduğu gibi bu akşam da konuklarımızla birlikte gündemi önemli konuları önemli başlıkları değerlendireceğiz sizlerle birlikte yorumlayacağız efendim geride kalan günün en sıcak gelişmesi Rusya'ya bağlı Dağıstan'da gerçekleşen silahlı saldırılardı konu başlıklarımızdan biri bu olacak
00:29Rusya'nın güney bölgesi Kuzey Kafkasya hareketli bir akşam yaşadı Derbent ve Mahaçkale'de saldırılar yaşandı bir polis noktası ve bir sinagog ve iki kilise hedef alındı 9 kişi hayatını kaybetti bu önemli bir gelişme bunu konuşacağız değerlendireceğiz
00:48Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Kuzey Kore ve Vietnam ziyaretinin ardından gerçekleşen saldırının zamanlaması neyi işaret ediyor önemli bu soruya bakacağız Moskova'nın Ukrayna savaşında inisiyatifi eline aldığı günlerde meydana gelen bu saldırının anlamı ne önemli bunları değerlendireceğiz birkaç soruyu sizlerle paylaştım detaylara birazdan konuklarımızla birlikte bakacağız
01:15efendim hoşgeldiniz her akşam olduğu gibi bu akşamda özel yayınımız başlıyor
01:20efendim şimdi neler yaşandı dedik onlara bakacağız ama önce konuklarımı sizlere tanıtmak istiyorum gazeteci Güngör Yavuz Aslan bizimle birlikte bu akşam Sayın Yavuz Aslan hoşgeldiniz
01:40hoşbulduk merhabalar Samet Bey merhabalar ve diğer bir konuğumuz Rumeli Üniversitesi öğretim üyesi Cihan Günyel Doktor Cihan Günyel de bizimle birlikte Sayın Günyel yayınımıza hoşgeldiniz
01:52hoşbulduk iyi yayınlar Samet Bey teşekkür ederiz tabii konuşacağız dedik Rusya'da yaşanan terör saldırısını ama ne oldu ne yaşandı isterseniz ona bir bakalım ardından sorularımı konuklarıma yönlendireceğim Rusya'ya bağlı Dağıstan silahlı saldırıyla sarsıldı saldırganlar bir sinagog ve bir Ortodoks kilisesine ateş açtı hem sinagog da hem de kilisede yangın çıktı silahlı saldırganlar
02:19başkent Mağaçkale'de de polis karakoluna ateş açtı saldırılarda yedisi polis 9 kişi öldü çok sayıda yaralı var Rusya'nın Rusya İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Türkiye saatiyle saat 18 sıralarında Mağaçkale'de ve Derbent'te kimliği belirsiz silahlı kişilerin saldırı gerçekleştirdikleri belirtildi
02:44saldırganların Mağaçkale'deki bir polis noktasına ve Derbent'teki iki kilise ve bir sinagoga saldırdıkları bilgisine yer verilen açıklamada polislerden yedisinin hayatını kaybettiği 12'sinin yaralandığı kaydedildi bir pazarı papazın da yaşamını yitirdiği aktarılan açıklamada güvenlik güçleri ve saldırganlar arasında silahlı çatışmanın sürdüğü aktarıldı
03:119 kişinin öldüğü saldırılarda ilk belirlemelere göre 25'te yaralı var
03:49işte bu tahtalar üstünden geçtiler buradan yürürken arkada büyük patlamalar yaşanıyordu 2 yıl sonra Ukrayna'dayız İrpinliler oradan kaçarak yıkılmış olan İrpin köprüsünden geçip hayata tutunmaya çalışmışlardı onlar hayatlarını kurtarabilmek için bu ince tahta yoldan geçtiler
04:15her noktada sirenlerin hala çaldığını söylüyorlar çalan her sirenle birlikte o yaşadığımız korkuyu hala yaşıyoruz diyorlar
04:27konuklarımızla hemen değerlendirelim arkamda bir harita var Dağıstan bölgesinin nerede olduğuna yönelik
04:34Güngör Yavuz Arslan'la birlikte golün önündeyiz tabi bu saldırı yaşandı detaylarını biraz önce aktardım ama en önemli noktalardan biri belki de Güngör Yavuz Arslan katılır mısınız bilmiyorum
04:46Rusya devlet başkanı Vladimir Putin Kuzey Kore'ye gitti ardından Vietnam'a geçti yeni bir güvenlik mimarisinden de bahsetti aslında belki de bir pak oluşumundan bahsetti de diyebiliriz ilerleyen günlerde oluşabilir böyle bir pak
05:00tam da geri döndüğü bu süreçte Dağıstan'da terör saldırısıyla karşılaşıldı baktığımız zaman bu yaşananları özellikle Putin'in ziyaretinin ardından nasıl değerlendirmek lazım
05:12şimdi Kuzey Kore ile yaptığı anlaşmadan sonra şu soru soruldu Putin'e Kafkaslar'dan yani arka bahçesinden mesaj mı veriliyor böyle bir yorum geldi ama sahaya baktığımızda bu Dağıstan bölgesinde yani Kafkaslar'daki son aylardaki 3. silahlı eylem
05:30yalnız bu sefer bir önceki saldırılardan farklı olarak Sinekog ve kilisenin hedef seçilmesi eş zamanlı olarak Maaşkara yani Dağıstan özel cumhuriyet yönetim merkezinde polis noktasında saldırılan dakikalarda Dervent o önemli bir yerleşim yönünde kilise ve Sinekog'un seçilmesi
05:51Sinekog kundaklandı yangınla kilisede bir papaz din görevlisi yaşamını yitirdi şimdi Rusya Savunma Bakanlığı ilk açıklaması olaya nasıl bakıyor son 3 saatte diyor saldırılar ilgili Kırım'da bir deniz saldırısı gerçekleşirken aynı periyodda 3 saat sonra da Dağıstan'da topraklarımızda bir saldırı gerçekleşti ve direk ABD ve batıyı suçladılar açıklamalarından
06:18ama eylemin oluş şekline baktığımızda bizim de gazeteci olarak dikkat çektiğimiz eş zamanlı yapılması çok önemli Sinekog'un kundaklanması bugün geçtiğimiz gün pazarda Ortodoks Kilisesi'nde vatandaşların dini ibadetlerini yerine yaptıkları saatlerde gerçekleşmesi ki bazı insanların saldırıda kiliseye saklandığı daha sonra kiliseden çıkabildikleri gerçekleşmesi
06:44bunun planlı bir terör eylemi olduğu görüşünü ortaya koydu bizde görüntüleri izlerken bir şey dikkatimizi çekti Samet Bey eylemcilerin silahlı eylemcilerin yüzlerine açık bir şekilde bu eylemi gerçekleşmesi ve siyah kıyafetler girmesi şimdi Dağıstan saldırısı bize niye hatırlattı sen ne de burada yorumlamıştık Moskova'daki alışveriş merkezi saldırısı ki onda deaş üstlenmiştir
07:11yalnız yayın hazırladığımız dakikalarda eylemi bir örgüt üstlenmedi olağan şüpheli ve risk olarak da ne kadar deaş atıfta bulunsa da alınsa da şu ana kadar en azından benim yakalayabildiğim deaş bu eylemi biz yaptık demedi
07:26bir açıklama gelmedi ama sizce bağlantılı olabilir mi AVM saldırısıyla Dağıstan'da yaşanan bu saldırı
07:33olağan şüpheli olarak deaş veriyor ama bu Dağıstan bölgesinde başka yapılanmalar da var başka örgütler de var kendilerini el kaide ya da başka örgütlere uzantısı olarak kabul eden ya da kendilerini direnişçi olarak kabul edilen gruplar da var
07:48burada tabi resim açıklamaları ve teyitlere bakmak lazım ama eylem şu açıdan önemli Putin'in Kuzey Kore ziyareti Vietnam ziyaretinden sonra gelmesi açıktan polis noktalarının kilise ve sinekokların hedef alınması bu çok önemli bir papaz din görevinde yaşamını yitiriyor ben bu açıdan dikkat çekici olarak görüyorum
08:09şimdi Kafkaslar yakından takip eden herkes bilir çok dinli çok dilli bir coğrafyadan söz ediyoruz burada Müslümanların Yahudi çok az Yahudinin Hristiyanın Rus Çeçen Dağıstanlı Türk Dağıstan'da çok ciddi bir Türk nüfusta var olduğu bir coğrafyadan söz ediyoruz buradaki bir alev bir ateş bir gerginlik gerginlik bütün Kafkasya'nın güvenliğini ve istikrarını bozacaktır
08:36bu mesaj şöyle okunabilir bir terör eylemi olduğunu düşünerek söyleriz Rusya'ya Ukrayna savaşı Kuzey Kore anlaşmasıyla ilgili biraz arka bahçene bak senin de kırılganlıkların var bu nedenle bu görünen ellerindeki silah yapılış şekli olarak böyle ufak bir ne diyelim çetevari bir iş değil bu profesyonel bir terör eylemi
08:58bu Dağıstan'daki saldırı bize Moskova saldırısına hafızamızı tazeletti orada da neydi gene otomatik silahlarla eylemciler yüzleri açık ve sivilleri hedef alarak bir saldırı gerçekleştirmişler burada siviller hedef alındı artı Mağaçkale'de Dağıstan Uzak Cumhuriyeti'nin yönetim merkezinde de polis noktası hedef alındı işte bu olay olduğunda Dağıstan'daki tanıdığımız bir arkadaşımızla konuştuk saatlerce silah sesi duyduk dedi
09:27bu da eylemcilerle işte yaşamını yitirenlerden iki kişinin de eylemci olduğu söyleniyor uzun süre bir çatışma olduğu gerçekleştirdi şimdi Dağıstan deyince de aklımıza aklımıza 90'lı yıllardaki Çeçenistan savaşı geliyor buralarda biliyorsunuz Rusya Federasyonu'yla Çeçenler arasında yıllarca süren bizim Çeçen direnişi olarak adlandığımız süreç yaşadı yaşandı bekleyip göreceğiz ben Rusya Federasyonu'nda terör eylemlerinin devam edeceğini düşünüyorum çok ciddi bir yapılanmalar var
09:56özellikle bu terör gruplarının batı destekli olduğu da düşünülürse Dağıstan bu sosyolojiye de çok uygun bir coğrafya bir ay içinde son günlerdeki üçüncü terör eyleminden söz ediyoruz
10:12terör eyleminden söz ediyoruz ama hani şöyle bir şey var bir noktayı patlatmaktan daha çok bayağı uzun namlulu silahlarla çatışma var Rusya'da da geride kalan günde AVM'de de yaşanan terör eylemiyle benzer noktası belki de o olabilir değerlendireceğiz birazdan görüntüleri de ekrana getireceğiz onun üzerine konuşacağız ama Cihan hocama dönmek istiyorum
10:35Cihan hocam siz bu süreci nasıl değerlendiriyorsunuz bu terör saldırısını geride kalan süreçte AVM yapılan saldırıyla bir bağlantısı olabilir mi bunun yansımaları ne olacak sizce
10:48bir öncekinin Samet Bey'i hatırlarsanız AVM yapılan daha doğrusu konser salonunda yapılan saldırıda 133 kişi hayatını kaybetmişti ve o dönemde de Rusya'nın ilk tepkisi hatırlarsanız bu teröristlerin Ukrayna'dan geldiği üzerineydi ki daha sonrasında Ukrayna'ya kapsamlı hava harekatları da düzenlemişti füze drone saldırıları yanlış hatırlamıyorsam
11:13o dönemde de şöyle bir açıklama olmuştu özellikle Putin'in seçimi kazandıktan sonra bir hafta sonrasıydı saldırı olduğunda yine kısa bir süre önce Navalny hapishanede muhalif Rus muhalif Navalny hayatını kaybetmişti ve Ukrayna'da sahada ilerleyişi vardı Putin'in ve sanki bir cevap anlamını taşıdı bu saldırı bu şekilde yorumlandı da aynı zamanda işte Putin'in seçim zaferine karşı bir nasıl söyleyelim bir algıda
11:42biraz negatif etki yaratma işte bir cevap batıdan veya özellikle Amerika'dan bir tepki olarak yorumlandı tabi elbette bunu kanıtlanma durumu yok o saldırıda da hatırlarsanız şimdi Güngör Bey de siz de bahsettiniz uzun namlulu silahlarla bir saldırı düzenlenmişti bir terör saldırısı düzenlenmişti bugün bakıyoruz benzer şekilde yine sanırım ağır silahlarla saldırı düzenleniyor ve hem sinagog hem de kilise hedef alınıyor
12:11bu sefer ne üzerine bir manidar soru işareti oluşturuyor diye baktığımızda özellikle Kuzey Kore ve Vietnam ziyaretleri işte burada Kuzey Kore ile baktığımızda imzalanan stratejik ortaklık anlaşması var iş birliği anlaşması her iki tarafın birbirine herhangi bir saldırı olursa yardım içeren önemli bir maddesi olan şimdi bu açılardan muhtemel bu şekilde yine okunacaktır acaba yine bir cevap mı Rusya'nın kendi içerisinde batının bir tepkisi var mı?
12:40bir terör örgütlerini taşeron olarak kullanarak bir cevap verme durumu mu olarak okunacak ama tabi elbette şu da bir gerçek kanıtlanır mı? çok zor kanıtlanması şimdi bu saldırılara baktığımızda Rusya bunu nasıl okuyacak yine Ukrayna üzerinden mi acaba değerlendirecek ki o dönemde şöyle bir durum vardı Moskova özellikle baktığımızda Ukrayna'ya daha yakın şimdi Dağıstan elbette daha uzak ama bu şekilde mi acaba yorumlanacak?
13:09batının verdiği bir destek üzerinden işte Ukrayna savaşına karşı yapılmış bir hamlemi olarak bakacak ve ona göre bir tekrar adım atacak hep beraber göreceğiz sonuç ne olursa olsun bu demin Güngör Bey'de bahsetti 3. Dağıstan'da terör saldırısı ki Moskova'daki saldırıyı da aldığımızda şöyle de değerlendirebiliriz en azından algı olarak Rusya'nın terörle mücadelesinde kendi sınırları içerisinde bir acaba nasıl
13:39söyleyelim bir açık mı var istenilen seviyede mi bir uluslararası aktör olarak istediği kadar bir önlem alamıyor mu soru işaretlerinde gündeme getirecektir tabi soru işaretlerinin yanında hocam şu da akıllara geliyor mu Rusya yaşanan bu terör eyleminin ardından ki bu kaçıncı oldu farklı bir şekilde bir strateji belirleyebilir mi Ukrayna'da ya da farklı noktalarda ya da Amerika ile iletişiminde
14:08Amerika ile iletişiminde elbette şöyle bir durum var bir önceki saldırıda 133 kişinin öldüğü saldırıda Amerika böyle bir saldırı olacağını istihbaratını aldığını Rusya'ya bildirdiğini fakat Rusya'nın bunu dikkate almadığı minvalinde bir açıklama yapmıştı muhtemelen bu sefer de görüşeceklerdir ama şöyle bir durum var gerçekten de bu sefer mesela örneğin Amerikan istihbaratının haberi var mıydı varsa da bildirdi mi genel geçer olarak şu ortada Rusya'nın
14:38sanki içinde bir terörle mücadelede bir problemi varmış gibi bir hava yaratıyor en azından uluslararası anlamda şu şeyi verebilir etkiyi gösterebilir batı açısından değerlendirdiğimizde ya bakın siz işte Rusya'yla özellikle Kuzey Kore Vietnam seyahatleri sonrası siz görüşüyorsunuz ama sonuç itibariyle Rusya'da çok böyle terörle mücadele edebilecek kendi içerisinde sorunu çözemezken sizlere belki bu konuda destek vermeyebilir gibi fakat ne olursa olsun şu bir gerçek
15:08muhtemelen
15:08Deaş mü üstlenecek ve hatta farklı bir radikal örgüt mü üstlenecek onu bilmiyoruz
15:13Rusya'nın Ukrayna'daki
15:15Nasıl söyleyelim
15:16Politikasını ne kadar etkiler
15:18Olumsuz yönde etkilemez ama kendi açısından şöyle belki
15:22Saldırıların yoğunluğunu arttırabilir
15:24Geçenlerde yine
15:25Şöyle bir açıklama olmuştu bugün veya dündü sanırım Samet Bey
15:29Biliyorsunuz bir Rusya petrol rafinelerine
15:32Ukrayna tarafından drone saldırılar olmuştu
15:35Bu saldırılar olursa daha çok sert yanıt vereceklerini belirtmişti
15:39Belki bu mümvalde değerlendirip bu terör saldırısını Ukrayna cephesinde
15:43Saldırıların dozunu arttırabilir hava saldırılarının yani bu şekilde belki değerlendirmek gerekir
15:48Tespitlerinizin ardından hemen aslında o görüntüler neydi saldırılar neydi onlara bakalım isterim
15:55Yönetmenim güvenden rica edeceğim ki şimdi
15:58Volümüze
15:59Ekranımıza verdi görüntüleri
16:01Güngör Yavuz Arslan bu görüntüleri baktığımızda nasıl değerlendiriyorsunuz
16:05Terör saldırısı ama
16:07Siyah giymişler uzun namlulu silahlar planlanmış programlanmış aynı zamanda yapıldı saldırılar
16:13Anlatır mısınız
16:14Şimdi ilk görüntüleri izlediğimde eylemciler saldırganlar açısından
16:18Şöyle bir görüşüm oluştu profesyonel eğitimli insanlar
16:22Hem silahı tutuş hem hareketleri
16:25Hareketleri
16:28Bir kampta ya da bir yerde eğitim almış
16:30Ya da bir çatışma bölgesinde
16:32Bulunmuş unsurlardan söz ediyoruz
16:34İkinci dikkatimi çeken eylemciler açısından yüzlerinin açık olması
16:38Biz bunun bir benzerinde Moskova'daki AVM
16:41Saldırısına geleni gerçekleşmiştik
16:44Diğer yandan
16:45Tabi Sinekogun bu görüntülerde izlediğimiz Sinekogun kundaklanması yanması
16:50Kiliseye de
16:51Derbentte gerçekleşen kilisede de
16:53Gidip orada din görevlisi papazın katledilmesi
16:57Şimdi bakın burada da eylemciler var sanırım bu polis noktasına olan
17:01Saldırıdan görüntüler olabilir
17:03Polisle de direkt çatışmaya giriyorlar
17:05Bu çok önemli şimdi
17:07Maaçkale'de polis noktasına
17:08Maaçkale Dağıstan Uzak Cumhuriyeti'nin yönetim merkezi
17:12Şimdi bu eylemciler burada her yerde kamera güvenlik kameraları
17:15Olduklarını bildikleri halde
17:17Açıktan bir eylem gerçekleştiriyorlar
17:21Başka bir kentte de derbentte de aynı zamanda eş zamanda
17:25Başka bir saldırı
17:27Gerçekleşiyor yani eş günüme dikkat çekmek istiyorum
17:30Burada
17:3118 sularında akşamüstü bu gerçekleşmesine rağmen
17:35Yaklaşık 3 saate yakın
17:36Güvenlik
17:38Görevlerle
17:39Çatışmaya giren eylemcilerden
17:41Söz ediyoruz
17:42Eylemin oluş şeklinde bizim dikkatimizi çeken
17:45Konu
17:47Sinekog ve kilisenin hedef alınması
17:50Hedef alınması
17:51Hatta şöyle bir yorum var Maaçkale'de
17:53Polisler
17:54Noktalarına saldırması neden şaşırtmaca
17:56Asıl
17:57Hedeflerinin
17:58Sinekog ve kilise olduğunu
17:59Yönetim merkezinde
18:01Bu polis noktası saldırı yaparak polislerin buraya yoğunlaşmasını sağlamak
18:05Görüntüye baktığımızda bayağı çatışma var gördüğünüz gibi hatta bu çatışmalarda
18:10Farklı açılardan görüntülerde siyah giyinmişler yüzleri namlulu silahları yüzleri açık kullanıyorlar
18:17Burada sivil polis zannettim açıkçası bunları 3 kişi aracın içindeler
18:23Bu bir Rus
18:24Polis aracı
18:25Giriyorlar bakın burada da yüzleri açık
18:28Yönetmenim yavaş yavaş oynatırsa o açıdan söylüyorum bu çok önemli
18:32Büyük ihtimalle bu polis aracına saldırdılar
18:34Polis aracına saldırı olduğu için Maaçkale'de olabilir bakın burada da şimdi hızlı bir şekilde polis arabası geçecek
18:40Bakın duruşlarına bakın
18:41Direk ateş ediyorlar
18:42Ekip arasına çapraz ateş alıyorlar direk bırakın
18:45Yani
18:46Sanırım bu yolun ortasındakileri kendi araçları minyonlar
18:50Ondan sonra bu kamuflajlı olan
18:52Terörle mücadele yani bizdeki polis özel harekat gibi düşünelim
18:56Terörle mücadele birimleri buraya gidiyor
18:59Ben Maaçkale'de bulunurum Samet Bey Maaçkale
19:02İki türlü güvenlik birimi var
19:05Bir özerk cumhuriyeti olduğu için
19:07Dağıstan Özerk Cumhuriyeti'nin kendi polis teşkilatı
19:10Var özerk bölgenin
19:12Ama ağırlıklı olarak güvenlik Rus federal güçleri
19:14Polisi ve askeri tarafından sağlanıyor
19:17Özellikle
19:18Dağıstan'da bazı eylemler son aylarda eylem olduğu çok ciddi anlamda da güvenlik birimi var
19:24Hatta Moskova'dan başka bölgelerden de son aylarda takviye gerçekleştirdi
19:28Bu üçüncü eylem
19:29Buna rağmen
19:30Buna rağmen saldırı gerçekleşiyor
19:32Kilisenin ve Sinekoglu'nun önünde polis ekiplerinin olduğunu biliyoruz
19:36Çünkü orada da yaşamını yitiren
19:38Polisler var
19:39Bu önceden planlanmış
19:40Burada şunu düşündük
19:42Bu eylemciler diyelim
19:43Eylemciler keşif yapmışlar
19:46Sinekoglu kundaklamışlar
19:47Sanırım Sinekoglu'da bugün bir faaliyet yok
19:50Ortodoks kilisesine ayin olduğu gün
19:5340 üzerinde kişi orada saklanıyor
19:56Ve papazı etkisi hale getiriyor bu istihbarat yaptıklarını
19:59Söylenir
20:01Otomatik silahlar olması ve silah tutuşlarına baktığımızda
20:04Çatışma bölgeninde bulmuş ya da
20:06Bu eylemler için eğitim almış unsurlardan
20:08Söz ediyoruz
20:09Çok profesyoneller
20:11İzlediğiniz zaman görüntüleri biraz önce
20:13Zaten bazen de kimliği tespit edildi
20:14Rus medyası yazıldı orada bir yerel yöneticisinin
20:18Oğlunun olduğu iddiası var
20:20Bir tanesinin
20:21Bir belediye yöneticisinin
20:23Oğlunun
20:23Genelde de
20:25İlk görüntüler siyah giymeler işte
20:28Sakal ve imajlarından da
20:30Bir örgütle bağlantılı olacağı yönünde görüntüler
20:32Dehaşır olarak yorum yapılabiliyor ama
20:34Dağıstan'da
20:35Kendisini tırnak içinde sözde emirlik olarak tanımlayan
20:38Faaliyet gösteren
20:39Örgütler var bunların bazı LKİD'ye biat
20:42Şimdi bu Kafkasya neden önemli Dağıstan bölgesi
20:46Bölgesi
20:47Çeçenistan'a çok yakın 90'lı yıllarda Çeçen Savaşı'nın olduğu bölge
20:52Sivil polis gibiler yani
20:54Yanlız burada sanırım polisle çatışmaya giriyorlar bakın ele geçirdikleri arabadan sanırım silah alıyorlar
21:00Burada tipolojiye de baktığınızda dehaşır olabilir diyoruz ya sizin öngörünüz ne sakalları
21:06Dehaşır üstlenmedi
21:08Dehaşır üstlenmedi bu eyleme biliyorsunuz Moskova
21:10Saldırısını kısa bir süre sonra yaptı
21:14Yani ihtimal dahilinde bana göre
21:17Dağıstan'da faaliyet gösteren gruplar
21:19Birçok grup var burada
21:21Ayrılıkçı gruplar var Rusya Federasyonu'ndan
21:24Terör eylemi yapan gruplar ve örgütler var
21:26Benim izlenimim bu çünkü Dehaşır
21:29Böyle sensasyonel hele kilise saldırısı olan bir eyleme
21:32Eyleme kaçamaz
21:33Ama belki ileriki dakikalarda üstlenebilir Dehaşır'ın şöyle bir özelliği de var
21:36Dehaşır'ın
21:38Yapılan sahte bayrak dediğimiz yapmada eylemleri de üstleniyor
21:42Kendini hissettirmek ve ismini göstermek için
21:44Böyle bir yapısı da var
21:45Ama bunun
21:46Rusya'nın arka bahçesi olarak gördüğü Kafkaslar'da olması çok önemli
21:50Kuzey Kore'deki
21:52Güvenlik anlaşmasından sonra gelmesi
21:54Çok önemli
21:55Şimdi böyle bir örgüt faaliyet gösteren örgüt arkasında bir istihbarat örgütü
21:58Ya da bir gücü olmadan bu eyleme gerçekleşmez
22:00Yani Maaçkale'nin sokaklarında sokağın ortasında bakın
22:03Sanırım bir aracı ateşe vermişler
22:06Burada da bir polis aracı var
22:08Bakın polis ekipleri var
22:09Ekipleri var ve eylemciler burada
22:11Burada çatışmanın devam ettiği dakikaları gösteriyor
22:16Rusya bir güvenlik sorunu yaşıyor
22:19Moskova'daki başkentindeki bir terör eylemi
22:22Ondan aylar sonra bunun gerçekleşmesi
22:24Sistematik içinde içerisinde Dehaşır olur
22:27Horasan kolu olur
22:28Ya da diğer grupların faaliyet gösterdiğini
22:31Görüyoruz
22:32Seçilen yerlerde çok önemli
22:33Derbent işte farklı etnik grupların olduğu bir bölge
22:37Kilise seçiliyor, sinekok yakılıyor
22:39Maaçkale'de yönetim Dağıstan'ın en çok da güzel bir yerdir
22:42Buranın seçilmesi
22:44Seçilmesi
22:45Bana göre Putin'e direkt bir mesaj eylemin kimin yaptığından daha çok
22:49İşte bunlar büyük ihtimal yani ihtimali dairende söylüyorum ki
22:53Kilise olabilir
22:54Çünkü orada çatışmalı kilisede
22:56Papazın katledildiği kilisede insanlar saklanıyor 40'a yakın
23:00Uzun süre Rus yetkililer rehin alma operasyonu olduğunu
23:03Düşündüler daha sonra o insanların
23:05Saldırıdan
23:06Saklanmaya çalışan kişiler olduğu öğrenildi
23:09Çok sıcak yani biz
23:10Kuzey Kore anlaşmasını konuşurken
23:12Birden Dağıstan'ı konuşmaya başladık
23:15Terör eylemlerini konuşmaya başladık
23:17Tipolojiye baktığınızda sakallarına saç şeklinde baktığınızda sizin bir öngörünüz var mı?
23:23Etnik gruplar var
23:25Şöyle
23:26Etnik terör grupları
23:27Moskova saldırısına gelenlerine
23:29Moskova saldırısına gelen
23:31Eylemciler
23:32Açık yüzlü ve ellerinde otomatik silahlar vardı daha sonra yakalanınca tacik oldukları ortaya çıktı
23:38Tacik kökenli
23:39Yani bu bütün taciklere mal edilemez
23:41Eylemleri yapan açısından söylüyorum
23:42Burada da gördüğümüzde bunlar Dağıstan'ın ama
23:44Baktığımızda
23:46Yakından oranın o yüzden bunu sorma bir tanesinin zaten bir belediye başkanı oğlu olmasından dolayı da
23:51Bunu söylüyorum
23:52Bu Rus medyasına yazıldığı için
23:54Daha o zaman
23:55Bunun oradaki örgütle
23:57Medya yazıldı ama resmi bir açıklama
23:59Şu ana kadar
24:01Rus yetkililer resmi olarak
24:03Yerel medyanın oradaki kaynakların yazdığına göre
24:06Dağıstan'da faaliyeti
24:08Gösteren grupları olarak düşünüyorum
24:09Zaten tipleri ve sosyolojileri de bu şekilde
24:12Çünkü bu kadar geniş bir eylemi
24:15Deaş kaçırmaz
24:17Yapsın ya da yapmasın
24:18Yani kendi üzerine
24:20Ne diyelim kendini unutturmamak için
24:23Benim en dikkat çekici böyle sokakta açıktan polisle çatışmaya girmeleri
24:27Girmeleri
24:27Bu gerçekten çok önemli yani
24:29Ateşe verildi ve şu anda
24:31Karşısındaki polislerle çatışmaya gidiyor açıktan
24:34Kaç tane
24:35Teröristin etkisi hale getirdi canlı
24:37Olanların olmadı bunların menşeği
24:39Ve bağlantıları çok önemli
24:40Hatırlıyor musunuz Moskova
24:42Saldırısından sonra
24:45Moskova'nın kilometrelerce dışını ele geçirdiler
24:47Hemen ilk şeyde görüntülerini paylaştı Ruslar
24:50Orada bir propaganda yalnız burada çok az bilgi veriyor Rus kaynaklar
24:55Çünkü Dağıstan
24:56Bu
24:57Moskova'daki lokal operasyona benzemez
25:00Dağıstan'da
25:01Yıllardır Rusya Federasyonu'na karşı direnen çatışan
25:04Bazıları terör
25:05Grubu olarak nitelenden gruplar var
25:07Gruplar var çok kırılgan bir coğrafya
25:09Biz Dağıstan bölgesini şöyle tanımlarız
25:11Çok dilli
25:13Çok dinli
25:14Ve çok ırklı bir coğrafyadan söz ediyoruz
25:16Rusların Çeçenlerin İnguşların
25:19Türklerin
25:20Hristiyan Ortodoksların
25:22Böyle değişik milletlerden çok az da Yahudi'nin
25:25Yaşadığı Musevi daha doğrusu
25:28Yaşadığı
25:30Bir coğrafyadan söz ediyoruz onun için Rusya burada biraz
25:33Temkinli gidiyor
25:34Burada sinagog ve Ortodoks kilisesine saldırı yapılması
25:38Hangi grupların olduğunu
25:40Daha çok Dehaş ve El-Kaide gibi İstanbul'da da biliyorsunuz
25:44Kiliseye saldırıda
25:45Pazar günü
25:46Aynı şekilde bakın bu da pazar günü
25:48Ayin sırası
25:50Yani şey metot aynı
25:53Terör metotu aynı
25:54Burada en önemli bu görüntüler açıktan
25:57Rus polisiyle Rus güvenlik görevlilerine çatışmaya girmeleri
26:00Bu da bu eylemi yapan örgütün bu bir örgüt
26:02Yani menşeyi şu ana kadar belli olması bu bir örgüt
26:05Örgütün yapılanmasının çok güçlü bakın
26:08Es zamanlı yapabiliyor
26:09İstihbarat yapmış otomatik silahlı
26:11Militanları
26:12Militanları çok iyi silah kullanıyor
26:14Ve eylem yaptıkları sokakta açıktan
26:16Açıktan polisle çatışmaya girebiliyor
26:18Bu örgütün
26:19Ne diyelim terör yapılanması yapılanmasının
26:22Öyle sıradan bir yapılanma olmadığını
26:24Olmadığını gösteriyor bu Rusya Federasyonu için bir güvenlik
26:27Riski
26:28Riski
26:29Her zaman söylediğimiz bir şey var
26:30Ukrayna Savaşı'nda
26:31Çetin bir savaş
26:33Olduğu zaman
26:33ABD
26:34ABD Rusya Federasyonu rahat bırakmaz
26:37Bu
26:37Böyledir yani rahat bırakmazlar
26:39Peki bu grup ya da örgüt
26:41Bunların
26:42Amacı ne sizce hedefleri ney
26:43Çok iyi bir soru
26:44Dağıstan bölgesinde Kafkaslarda iki türlü örgütleri gözümüz ayrılıkçı örgütler var
26:49Çeçenistan savaşına atıfta bulunarak
26:52O bölgede de çatışmalar oldu kendilerini Rusya Federasyonu ayrılıp
26:55Daha doğru ayrılarak
26:57Emirlik olarak tanımladıkları
26:59Bağımsız bir devlet kurmaya çalışıyor
27:01Bunun dışında DH ve LKİD gibi
27:03Terör örgütlerinin buralarda da eylemlerini görüyoruz
27:06Zaman zaman yapılanmaları var
27:07Ama geniş çapta
27:09Böyle bir eylemi çok az gördük
27:12Bu bana neyi hatırlattı
27:1490'lı yıllarda
27:15Yıllarda biliyorsun Çeçen denilişi vardı
27:171. ve 2. Çeçenistan
27:18Çeçen savaşçılar
27:21Çeçenistan'dan çıkarak
27:23Moskova'ya yürümüşlerdi
27:24Yürümüşlerdi okullarda öğrencileri esir aldılar
27:27Rus polisiyle Rus askerleri çatıştılar ve rehin
27:30Operasyonları
27:31Gerçekleşmişti
27:32Bana bunu hatırlattı
27:35Hatırlattı
27:36Aynı şekilde sokakları çıkıp açıktan Rus polisiyle sadece Rus polise saldırdı
27:40Ama burada Sinekoglu'nun seçilmesi
27:42Kilisenin seçilmesi uluslararası bir etki
27:44Kiliseye saldırırsan bütün Hristiyan dünyasının tepkisini alırsın
27:48Oraya dokun
27:49Sinekoglu'na saldırırsan
27:50O da dini bir merkez ve dikkat çeker
27:53O açıdan bakmak lazım ama gördüğünüz gibi Ruslar
27:56Bunlar terörle mücadele birimleri
27:58Burada iki türlü şey var
28:00Bu son aylardaki saldırıdan sonra yakın bölgelerden
28:03Yeni takviye polisler geldi özellikle terörle mücadele
28:06Özel harekat
28:07Özelliği olan
28:08Ona rağmen bu gerçekleşti
28:10Bu da çok önemli
28:11Rusların bir sürü güvenliği aldığında
28:14Moskova saldırısı ve
28:15Bu saldırıda biz şu soralım istihbaratının
28:18Bu insanlar açıktan silahlarıyla geliyor
28:20Geliyor
28:21TGB
28:22Tabii tabii Rus istihbaratını yapıyor buranın yerel
28:26Yani bölgesel diyelim özel cumhuriyete bunun da kendi yapılanmalar var
28:29Buna rağmen
28:30Bu
28:31Eylemi gerçekleştiren yapı grup
28:34Artık resmi
28:35Kaynakların açıklamaları bekliyoruz
28:37Bir sosyolojisi ve karşılığı olduğunu gösterir
28:40Gösterir bakın
28:41Çapraz ateşe atıyorlar hızlı bir şekilde geçiyor
28:44Polis arabası
28:45Ama araç da eğer bu onların aracıysa bu eski model bir araç
28:48Bir de onunla mı yapmışlar
28:50Markasını vermiyor mu Sovyetlerden kalma bu araçları
28:53Araçları biz çok görüyoruz
28:54Ben de dilimin ucunda görünce
28:56İzleyicilerimiz görünce şey yapıyorlar
28:58Burada polis aracı ateşe verilmiş
29:01Ateşe verilmiş
29:02Dikkat çekecek
29:04Bir şey üçüncü olması
29:06Aynı bölgede gerçekleşmesi bütün
29:08Önlemlere rağmen sinek okulun kundaklanması
29:12Benim bendeki bilgilerine göre sinek okulun kundaklıyorlar
29:15Burada bir saldırı yakıyorlar
29:16Aynı dakikalar içinde de
29:18Kiliseye derbette
29:19Kiliseye girip
29:20Kilisedeki hedef papaz
29:22Papaz başka kayıplar olduğu söyleniyor
29:24Halk orada
29:26Tabi bu çatışmalardan dolayı saklanıyor
29:28Saklanıyor bundan sonra da
29:30Maaşkale'de özellikle polisle
29:32Eylemcilerin
29:33Çatışması var bu benim şöyle bir görüşüm var
29:36Yönetim merkezi Maaşkale'deki polislere saldırması nedeni
29:40Oradaki ekiplere oraya odaklanmak asıl saldırı derbette gerçekleştirdiler
29:44Polisi meşgul etmek
29:46Terörle mücadele milline oraya odaklanmak için
29:49Dikkatlerini dağıtmak için bunun bir planlaması olduğunu gösterir
29:52Bir planlaması olma
29:53Ellerinde silahlara baktığımızda
29:55Keşke Coşkunbaş
29:57Biliyorsun çok iyi bu konularda terörle mücadelede fikirleri olduğu için
30:01Otomatik silahlar
30:02Dürbünler benim dikkatimi
30:04Çekti
30:05Çekti
30:05Tabi biz Rusya'yı
30:08Bayağı hücum yeleği gibi
30:10Silahlarıyla birlikte hazırlanmışlar
30:12Devam edeceğiz konuşacağız ama
30:14Cihan hocamızın da burada yorumunu merak ediyorum
30:17Rusya Ukrayna savaşında inisiyatifi ele aldı Rusya neredeyse son
30:22Bir dizi terör eyleme ile
30:25Sınandığını da göz önünde bulundurursak Rusya'nın
30:28Dağıstan'daki eylemciler batıdan yönlendirilmiş olabilir mi? Siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
30:34Şöyle değerlendirmek gerekir Samet Bey
30:37Şimdi bu tür
30:38Terör örgütleri biliyorsunuz asıl bir
30:41Bir iki tane amacı
30:42Beraber güderler birincisi kendilerinin bir ideolojik yaklaşımı vardır ve onun temelinde
30:47İleride hayata geçirmek için mücadele ederler ikincisi
30:51Şöyle aslında bir anlamda da taşeronluk yaparlar sizin
30:55Herhangi bir ülkeden veya
30:57Ülkeler topluluğundan
30:58Alacağınız destek
30:59Aynı zamanda
31:01Eğer buradan alabiliyorsanız büyük bir
31:03Böyle bir terör
31:04Saldırısı yapıyorsanız bu sizin
31:06Bir mimar ile baktığımızda da reklamınız oluyor
31:09Aynı zamanda da terör örgütleri kendini finanse edebilmek için
31:13Nasıl söyleyelim para karşılığında veyahut da yasa dışı işlere de bulaşarak
31:17Bu tür nasıl söyleyelim
31:19Kendini idam ettirme
31:22Sağlamaya çalışıyorlar şimdi bu açıdan baktığımızda ama
31:25Şöyle bir durum var
31:26Şimdi günümüz dünyasında
31:28Samet Bey direk
31:30Örneğin batılı ülkeler olsun Rusya olsun ya diğer ya da küresel aktörler olsun
31:35Kendi istihbarat servislerini veyahut da kendi silahlı kuvvetlerini direk kullanmıyorlar fark ettiyseniz işte
31:41Amerika'da Blackwater dediğimiz Rusya'da
31:44Wagner dediğimiz gruplar var bunlar böyle özel
31:48Şirketler
31:49Bunlar üzerinden veyahut da
31:51Mesela çok konuşulmuyor ama özel kurulmuş istihbarat şirketleri var
31:55Şimdi bunların üzerinden ilişkiler geliştiriliyor
31:58Daha sonrasında herhangi bir şekilde ortaya bir şey çıkacaksa
32:01Bu ülkelerin
32:02En batılı olsun ister Rusya veya Çin olsun
32:04Aktörlerin
32:06Kendisinin bir bağlantısı kalmıyor ve açıkçası tırnak içerisinden özür dileyerek bütün pis işlerini
32:11Böyle taşeron
32:13Örgütlere kendi işlerindeki özel istihbarat ve askeri şirketler tarafından
32:18Yaptırıldığını görüyoruz şimdi akla
32:20Şu soruyu getiriyor bu mesela örneğin
32:22Demin söyleyemedim ama şu soru da var
32:25Kendi içinde acaba Rusya bu tür terör saldırılarıyla uğraşarak
32:29Bir iç güvenlik zafiyeti alarak
32:31Ukrayna'daki cepheden
32:33Acaba kendisinin içeriye doğru mu
32:36Acaba dikkatinin
32:37Verilmesi mesela bu tür
32:39Bir strateji benimsenmiş olabilir
32:42Bunun dışında şöyle bir durum var örnek verilebilir belki
32:45Şu an için aynı örnek değil ama
32:4790'larda soğuk savaştan sonra 91'de bitince Sovyetler Birliği'nden
32:52Rusya Federasyonu'na geçildiği süreçte
32:54Rusya Federasyonu devleti inşa ederken
32:57Özellikle Çeçenistan'da
32:592000'lere kadar gelen süreçte bayağı bir meşgul olmuştu
33:03Bu sorununu çözebilmek için
33:05O dönemde bakıyoruz özellikle 99'da ve 2004'te NATO
33:09İki genişleme süreciyle doğuya doğru gitmişti ki bu süreçte
33:13Rusya Federasyonu
33:14Çeçenistan üzerinden hem devleti inşa ederken
33:16Hem de Çeçenistan sorunuyla uğraşıyordu
33:19Şimdi acaba bunun temelleri mi
33:21Atılmak isteniyor
33:22Soru işareti akıllara gelebilir örneğin Dalstan'dan başlayarak sürekli böyle
33:26Terör saldırıları daha sonrasında
33:29Şu an belki bir olasılık üzerinden konuşurum ama tekrar Çeçenistan'ın
33:33Acaba bir ayrılıkçı bir
33:35Hareketlerin desteklenmesi veyahut da Rusya'nın büyük şehirlerinde
33:39Tekrardan terör saldırılarının
33:41İşte örneğin
33:43Bu demin bahsettiğim
33:44Özel şirketler istihbarat şirketleri üzerinden
33:47Buralarda terör saldırılarının arttırılıp
33:49Bütün dikkatin içeri verilip
33:52Ukrayna'daki
33:53Nasıl söyleyelim bu ilerleyişin durdurulması veyahut da
33:57Tekrardan içeriye doğru Rusya'nın dönerek
34:00Ukrayna savaşında istediğini elde edememesi
34:02Soru işaretleri elbette
34:04Akıllara geliyor özellikle
34:06Şu da var Temmuz ayında
34:08Ukrayna'ya F-16'ların uzun menzilli füzelerin
34:11Teslim edileceği belirtiliyor
34:13O süreçte mesela Temmuz itibariyle
34:16Acaba sıcak bir yaz mı geçireceğiz Ukrayna
34:19Cephesinde
34:20Süreç nasıl ilerleyecek
34:21Şimdi hepsini
34:22Bir araya koyduğumuzda artık hiçbir şeyde
34:24Birbiriyle manidar da durmuyor
34:27Örneğin her Orta Doğu'da Asya Pasifik'te Ukrayna'da işte Süveyş kanalında
34:32Birçok hadiseyi yani daha doğrusu çatışmayı
34:35Görüyoruz ya da
34:37Dondurulmuş çatışmaların tekrar başladığını görüyoruz
34:40Bu minvalde de değerlendirilebilir
34:42Acaba Dağıstan üzerinden daha sonrasında
34:45Çeçenistan'da
34:46Dondurulmuş veyahut da
34:47Şu an için bir problem teşkil etmiyorken Rusya için
34:50Tekrar mı acaba böyle bir
34:52Buralarda bir aktif hale getirilerek
34:54Rusya'nın dikkatinin tamamen kendi
34:57Meselelerine odaklanma
34:59Nasıl mı isteniyor sorusu
35:01Elbette benim ilk aklıma gelen sorular oluyor Samet Bey bu durumda
35:06Sizin aklınıza gelen soru izleyicilerimizin de aklına geliyor ama
35:09Buna şöyle bir ek yapsam
35:11Ukrayna savaşı için
35:13Analistler
35:14Askeri uzmanlar
35:15Stratejistler
35:17Yıpratma savaşı olarak
35:19Değerlendirmesini yapıyorlar
35:21Çok sıkça da
35:22Bu değerlendirmeyi yaptılar
35:242 yıllık süreçte
35:25Terör eylemleri de yıpratma savaşının yani
35:28Rusya'yı yıpratma savaşının başka bir boyutu olarak
35:32Kullanılan taktik mi bunu söyleyebilir miyiz? Nasıl değerlendiriyorsunuz?
35:36Kısa bir değerlendirme sizden alım hemen
35:39Güngör Bey'e de dönmek istiyorum
35:41Elbette şöyle değerlendirilebilir yani şimdi günümüz dünyasında artık
35:45Konvansiyonel mesela savaş taktiklerin dışında birçok taktik kullanıyor bunlardan birisi
35:51İşte özel şirketlerin özel istihbarat şirketlerinin kullanılması
35:55Terör örgütlerinin kullanılması vekalet savaşlarının
35:59Bunlar üzerinden yürütülmesi
36:00Veyahut da baktığımızda
36:02Dijital ortamlarda
36:04İşte internet üzerinden
36:06Olması işte bakıyoruz
36:07Uzay teknolojileri üzerinden
36:10Olduğunu görüyoruz
36:12Şu açıdan değerlendirmek gerekir
36:14Sadece konvansiyonel
36:15Geleneksel yani dediğimiz
36:18Çatışma
36:19Veyahut da nasıl söyleyelim
36:21Küresel aktörlerin birbiriyle
36:23Rekabet durumu değil
36:25Bunun dışında
36:26Bu tür birçok geniş yelpazede değerlendirebileceğimiz
36:30Devlet altı aktörlerinde
36:33Kullanıldığını görüyoruz
36:34Elbette şimdi şöyle bir şey olacaktır
36:36Terör örgütleri işte
36:39Özellikle bu tür radikal örgütler
36:41Şimdi hücre yapılanmasına giriyor hatta
36:43Devaş'ın taktiği vardır yalnız kurt taktiği
36:46Şöyledir bir bıçakla bile olsa bir baltayla da olsa
36:50Gidin sivil de olsa birilerine saldırın ve
36:53Terör eylemi gerçekleştirin
36:55Şimdi bu açılardan baktığımızda şimdi ne olacak peki
36:58Tabi hem polis olarak hem de
37:00İşte
37:01Rusya'nın kendi istihbaratı
37:03Belki Ukrayna'dan ziyade artık
37:05Bir anlamda da bu tür istihbaratların daha detaylı hale gelmesi daha çok üstünde durulması gibi
37:11Adımları atmak zorunda kalacak çünkü diğer açıdan da
37:14Kendi vatandaşları da
37:16Tehdit ve tehlike altında kalıyor
37:18Bunun dışında
37:19Yine Güngör Bey demin bahsetti
37:22Kaşınması çok kolay yani birçok çatışmayı çıkartabileceğiniz
37:25Bir Kafkasya bölgesinde
37:27Buralarda da
37:29Eğer ki böyle bu tip terör eylemleri devam edecek olursa
37:32Başka başka çatışmaların ortaya çıkma
37:35Potansiyeli var
37:36Bu durumda Rusya'nın en son isteyeceği şu olacaktır
37:41Peki siz nasıl değerlendiriyorsunuz Güngör Yavuz Aslan bu sürece baktığımızda
37:45Yıpratma hamlesi olabilir mi Ukrayna savaşı da bir yıpratma olabilir diye
37:50Bütün stratejistler yorum yapıyordu siz nasıl değerlendiriyorsunuz?
37:54Aslında bu Moskova'daki AVM saldırısını Putin'e verildi
37:57Biz seni
37:58Kafkaslar'da Moskova'da başkentte yıpratırız ve yorarız
38:02Çünkü baktığımızda böyle sansasyonel üst düzey eylemler bir dış destek
38:07Uluslararası bir destek olmadan gerçekleştiremez
38:09Hem bunu Moskova saldırısı ve en son Dağıstan saldırısı için söyleyebiliriz
38:14Şimdi
38:16Ukrayna savaşı 3. yılına yaklaşırken ne ateşkes ne savaşın duracağı yönde bir görüş yok
38:21Daha bu savaşın uzayacağı hatta bir Avrupa savaşına
38:24Dönme riski var
38:25Tam bu sırada
38:26Rusya'nın arka bahçesi olarak gördüğü Kafkaslar'da Dağıstan
38:30Da ki bu Maçkale ve Derbent'teki
38:33Saldırı özelinde söylüyor
38:36Rusya Federasyonu'na verilen mesaj şu
38:38Kendi sokaklarına bak
38:40Hala orada yapılanmalarımız var
38:42Biz bu asimetrik savaşı
38:44Savaşı
38:441200 kilometrelik
38:46Ukrayna'nın
38:47Sıcak hattında değil
38:49Terör eylemleri
38:50Diğer etkenlerle
38:51Senin iç cephende
38:53Sen Ukrayna'da dış cephede bu mücadeleleri verirken
38:56Senin iç cephende bakın polis araçları yanıyor
38:59Yanıyor
39:00Kiliseye saldırılıyor Ortodoks Kilisesi
39:02Bu çok önemli
39:03Sinekoga saldırı gerçekleşiyor
39:05Ve eylemler saatlerce sürüyor
39:06Saatlerce sürüyor
39:07Dumanlar yükseliyor
39:10Yükseliyor
39:11Yükseliyor bu tamamen güvenlik başlıklarında değerlendirilmesi gereken Rusya Federasyonu açısından
39:16Rusya Savunma Bakanlığı şöyle bir açıklama bulundu 3 saat içinde dedi
39:19Kırım'da bir deniz saldırısına maruz kalırken
39:22Planlı bir şekilde de
39:23Dağıstan'da
39:24Bir terör saldırısına geldik bunları aynı merkezler
39:27Gerçekleşti
39:28Dediği yani Batı'yı ve ABD'yi işaret etti
39:31Bu devam edecek bu Dağıstan'da 3. eylem
39:34Bundan birkaç ay önce Moskova'daki alışveriş merkezi saldırısını
39:38Ortaya
39:39Gösterdik
39:40Bir de bu küresel güvenlik açısından da çok önemli bu tür
39:43Yani tırnık içinde genelde
39:45Güzel dinimiz İslam adına
39:47DAEŞ örneğinde terör örgütü ortaya konması
39:51Küresel güvenlik açısından da çok önemli yani Rusya Federasyonu
39:54Ya da başka bir ülke
39:56Olması
39:57Bakış açısının dışında genel bir bakış açısı getirmek
40:00Lazım
40:01Uluslararası siz burada dediniz ki Batı ve Batı desteği ile olabileceği konuşuluyor diye
40:07Moskova saldırısında da direk bu konuşulmuşta hatta
40:10Ukrayna tarafından mı acaba bir destek sağlandı
40:14Teröristler oradan mı girdiler Moskova'ya kaçarken yakaladık dedi
40:18Söylendi oraya kaçarken yakalandık
40:19Oradaki de bu saldırı açısında şöyle var
40:22Rusya orada çok bilgi verdi
40:23Hatırlıyor musunuz eylemcilerin görüntülerinin hemen yakalandığı yerde yeri
40:27Burada sadece kayıpları bildirdiler ve
40:30Dağıstan'daki saldırıyla ilgili
40:32Fazla açıklama yapmıyorlar
40:33Bu da Dağıstan'ın
40:35Bulunduğu konum ve özelliğinden dolayı
40:37Burada
40:38Rusya'ya karşı karşı yıllardır eylem yapan gruplar var
40:42Ve bunların nispeten de
40:43Bazı gruplar açısından söylüyorum desteği var
40:46Kendilerini işte Rusya karşılığı ve ayrılıkçı olarak
40:49Görüyorlar
40:50Şimdi böyle sistemli bir saldırıya maruz kalınca da Rusya
40:54Bilgi paylaşımı çok az gerçekleştiriyor
40:57Gerçekleşiyor
40:58Tabi Moskova saldırısı başkentte olması
41:00Otomatik silahlarla sivilleri katlettiler hep beraber izledik
41:04Sonra onların işte Ukrayna'ya doğru
41:06Moskova'nın kilometrelerce uzağında
41:08Rusların açıklamasına göre Ukrayna'ya kaçarken yakaladık
41:12Ukrayna istihbaratını suçlamışlardı
41:14Ama buradaki saldırı
41:16Saldırıda
41:18Kilise hedefi alındı
41:19Bakın bu çok önemli
41:20Ayin sırasında büyük ihtimal ve bir sinekoga saldırı gerçekleştirdi ve
41:24Dakikalarca eylemciler polisle çatıştılar
41:28Moskova'da polisle bir çatışma olmadı
41:30Daha çok kaçarken yakalandı sıcak çatışmaya girdiler
41:33Orada direkt bir AVM'deki konser oranına
41:35Sivillere direkt ilk başta güvenlik güçlerine
41:38Güvenlik oranın kendi güvenliğine ondan sonra sivilleri katlettiler
41:41Burada bir rahibi öldürdüler
41:43Ortodoks kilisesinde ve dakikalarca
41:45Çıktılar açıktan polislerle çatışmaya girdiler
41:48Peki baktığımız zaman burada Rusya ile askeri anlamda baş etmek mümkün olmadığı için mi
41:55Böyle bir saldırı düzenleniyor nasıl değerlendiriyorsunuz bu tip terör eylemleri
42:00Gerçekleştiriliyor
42:02Daha da yaşanması muhtemel diyorsunuz
42:04Rusya'da
42:05Bunun amacı
42:06Sahada Ukrayna ile yaşanan savaşta
42:09Rusya'yı
42:10Bertaraf edemedikleri ya da
42:13Gücüne karşı koyamadıkları için
42:15Böyle bir teknik mi kullanıyor batı çünkü siz dediniz ki
42:18Biraz önce de söylediniz batıdan bir yönlendirme olmuş olabileceği konuşuluyor
42:22Putin geri adım atmadı yani Ukrayna savaşında
42:25ABD'nin kolektif vatanın bütün baskılarına rağmen saldırılarına devam ediyor
42:29Bunu da bir el yükseltme gitti gibi gitti Kuzey Kore
42:33Daha önce de Çin'de ziyaret etmişti
42:35Özellikle Kuzey Kore'yle yaptığı
42:37Güvenlik anlaşmasıyla
42:38Farklı bir boyuta getirdi
42:40İşte burada
42:41Putin'in bu hızlı adımlarını yavaşlatmak için diyelim
42:45Ya da bir nevi Putin'den istedikleri tavizi almak için Rusya üzerinde
42:49Bu tür terör eylemlerine başvuruyor vuruyorlar
42:51Yapabilecekleri bir şey yok açıktan Rusya'ya saldıramayacaklarına göre
42:55Sağda etkili oldukları yönlendirdikleri üzerlerinde bir
42:58Hegemonyo kurdukları terör örgütü ya da
43:01Diğer örgütler ve yapılar üzerinden bir etki buna asimetrik savaş deniyor
43:04Ülkeler devletler birbirleri mücadele ederken
43:07İstihbarat örgütleri kontrol ettikleri yapılar
43:10Bunlar terör örgütü olabilir
43:11O ülke içindeki birili grupları olabilir
43:13Bunu o ülkede eylemleri gerçekleştiriliyor
43:17Yalnız bu Dağıstan'ın
43:18Özel bir durum var bu ilk defa değil
43:20Geçtiğimiz yıllarda ta 90'lı yıllara kadar giderken
43:23Çeçen savaşına Çeçen direnişine
43:25Baktığımızda
43:26Bu tür saldırılar
43:28Kafkaslar'da Dağıstan
43:30Da işte İngüş bölgesi var orada Çeçenistan bölgesi gerçekleşti
43:34Biraz bunun uzantısı gibi duruyor bu
43:37Ama zamanlaması açısından Ukrayna savaşı devam ederken
43:40Putin'in
43:41Kuzey Kore ziyaretinden sonra gelmesi
43:43Hem dünyada ses getirdi
43:45Şunu da söyleyeyim Samet bir eylemciler
43:47Hedeflerinden birine ulaşmış gibi dikkat çekmek
43:50Dünyada ses getirmek şu anda herkes
43:52Dağıstan'da ne oluyor
43:54Ne oluyor Rusya'ya nasıl mesaj veriliyor
43:56Bu mücadele nereye gidecek diye konuşuyor
43:58Aslında ilk hedeflerine
43:59Yani bu kararı alan
44:01Bu eylemi yaptırtan hedeflerinden birine ulaşmış oldu
44:03İkincisi Putin'e net bir mesaj
44:05Güvenlik sorunum var
44:06İşte şehirlerinden numaralar yükseliyor
44:08Polislerin sokakların ortasında vuruluyor
44:10Sen cepheye sürekli asker gönderiyorsun
44:12Ama içeriye bak
44:13Mesajı Putin'e bu mesajı vermek için şimdi Dağıstan'da farklı noktalara saldırı düzenlendi ama
44:19Putin'e bu mesaj verilecekse
44:22Rusya'nın
44:22Farklı farklı belki de federasyonlarında özel yapılarında
44:27Belki Moskova'da aynı anda
44:29Bir saldırı yapılması muhtemel olmaz mıydı Putin'e
44:32Mesaj vermek
44:33Kremlin'de dron uçurdular
44:36Dronlu saldırı
44:37Moskova'nın merkezi en merkezi yanında
44:39AVM'ye saldırdılar
44:41Dağıstan'da 3. saldırı
44:43Rus güvenlik güçleri zaman zaman yaptıkları açıklamalarda
44:47Kendi dilleri çok ciddi terör eyleminin önlediklerini söylüyorlar
44:51Bazılarını açıklıyorlar bazılarını açıklamıyorlar
44:53Zaten
44:53Bu eylemler var eylemler ama yoğunlaşmaya başladı
44:56Kısa zaman diliminde olmaya başladı sivil kayıplarla
44:59Şimdi
45:00Şöyle düşünelim şöyle bir bakış açısı
45:02Rusya Federasyonu Hristiyan toplumu büyük bir kısmı Ortodoks
45:05Bugün saldırılan kilise Ortodoks kilisesi ve
45:08Bir raip öldürülüyor
45:10Şimdi bu oradaki
45:11Ortodoks
45:12Ortodoks Patrikhanesi
45:14Ortodoks çevrelerde
45:16Ciddi anlamda ses getirdik ses getirdi ve
45:18Şunu soruyor Ruslar biz pazar günü ayine gidemeyeceğiz mi?
45:22Bunu sorgulamıyor
45:23Yani bu eylemin amaçlarının
45:26Oluşturmak istediği etkilerden söz ediyoruz
45:28Şu sen
45:29Şu mesajda veriliyor
45:31Gidiyorsun
45:31Asya Pasifik'te
45:33Güney Çin'de denizinde
45:34Bir tarafta Vietnam'ı bir tarafta Kuzey Kore'yi
45:37Ziyaret edip
45:38Ondan önce de Adriye'de nükleer denizaltı gezdiriyorsun Ey Putin
45:41Sende biraz Dağıstan'a bak mesajı olabilir
45:44Olabilir bu mücadele böyledir
45:46Ülkeler birbirlerine füze atamadıkları zaman
45:48Birbirlerine teröristlerini gönderirler
45:51Onu kontrol eden emperyal ülkeler açısından
45:53Söylüyoruz
45:54Burada olağan şüpheleri olarak
45:56İlk
45:57Eylemin yapılış şeklinden D.A.H. El-Kaide
45:59Ya da orada yapılan
46:01Orada yapılan örgütler var değişik
46:03Adlarla kendilerini tamlar
46:04Gözler buna çevrildi
46:06Küresel terör devam ediyor
46:07Dağıstan bize çok uzak değil
46:10Batum
46:11Gürcistan'ın Batum
46:12Bizim Hopa'dan baktığımızda
46:14Sizde yakın bir nokta yönetmenimizden rica edebilirsek
46:16Yakın bir nokta haritayı
46:18Verebilirse hem böyle hem
46:20Ekranın ortasına
46:21Daha da net anlatabilirsiniz
46:23Biz oldukça yakın bir Türkiye'yi de çok yakın bir tarafı bu Kafkaslar bir tarafı
46:29Kafkasların bir tarafı
46:30Bölge Hazar
46:31Bir tarafı
46:32Karadeniz'e uzanan bir nokta Gürcistan işte Canazar
46:35Azerbaycan
46:36Buraya baktığım baktığımızda Gürcistan üzerinden gittiğimizde çok
46:40Kısa
46:40Bir mesafeden söz ediyoruz
46:42Burada Türkler de yaşıyor
46:44Dağıstan Cumhuriyeti'nde
46:46Tabii Türkler komuk Türkleri ve diğer Türk soylular var
46:49Ağızka Türklerinin olduğunu biliyorum
46:51Bizzat tanıdığım insanlar
46:52Olduğundan söylüyorum
46:54Bu açıdan bizim için de çok önemli bakış açısı
46:57Bakın
46:57Güney Kafkasya ve Kuzey Batı hattından sonra
47:01Kafkasya'nın güvenliği çok önemli
47:03Kafkasya çok kırılgan bir coğrafyadır
47:07Burada
47:07Rusya Federasyonu içinde olsa da değişik ırklardan
47:10Değişik dinlerden insanlardan söz ediyoruz
47:13Bunlar federatif sistem içinde Rusya'da yaşıyorlar
47:16Burada Müslüman nüfusta var
47:18Şimdi
47:18Buradaki eylemler
47:21Eylemcilerin niteliğine baktığımızda ne sözde yaşama el kaydeme
47:24Yoksa burada faaliyet gösteren örgütler mi
47:27Örgütler mi
47:28Şimdi Rusya burada güvenliği çok sıkı bir hale getirecek
47:31Bu eylemden
47:32Eylemden sonra
47:33Başka adımlarla gözaltıları göreceğiz
47:35Resme açıklamalara bakacağız
47:36Bu eylemler de kesilmeyecek gibi gözüküyor
47:39Başka eylemleri de göreceğiz
47:41Haritada şu an ekrandayken haritaya baktığımızda
47:45Neden Dağıstan çünkü orada radikal gruplar olduğunu biliyoruz sizde altını çize çize
47:50Tekrar hatırlatarak anlattığınız izleyicilerimiz için
47:53Neden Dağıstan seçilmiş bu noktada
47:56Şimdi
47:561991'de Sovyetlerin dağıldıktan sonra bu Dağıstan
48:00Hattında
48:01Dağıstan hattında
48:02Bir savaş yaşadı Çeçen Savaşı olarak 1. ve 2. Çeçen Savaşı
48:06Bu zaman zaman Dağıstan bölgesine de sıçradı
48:09Sonra Rusya'nın müdahalesiyle çatışmalar durdu
48:112008'de Gürcistan Savaşı
48:14Abazya'nın ayrılması
48:16Gürcistan'da Ossetya'nın Rusyalıları tarafından kontrol geçimi
48:192008
48:20Bundan sonra
48:21Burada Kafkaslar'da
48:23Canazerbaycan'ın Karabağ
48:25Zafer yürüyüşünü bir kenara bırakırsak
48:27Zaman zaman bu terör eylemlerinin olduğunu görüyoruz
48:30Kendisini
48:31Rusya Federasyonu'na ait hissetmeyen ayrılıkçı
48:34Gruplar var bazıları terör örgütü olarak tanımlanıyor
48:37Bazıları başka isimlerle
48:39Bu eylemler gerçekleşti
48:40Ama
48:41Şimdi şu mesaj verilir Ukrayna'da 1200 km cephe hattında Avrupa'yı tehdit eden Putin'e
48:46Arka bahçesi olarak gördüğün
48:48Çeçen Savaşı'nda hafızası tazelen
48:50Buradan mesaj verilebilir sen buraya bir bak
48:53Sen bizim şartlarımızı hala kabul etmedin
48:55Buna yakın nükleer silah diyorsun
48:57Bunu biraz daha öte Kuzey Kore ile
48:59Bir savaş anlaşması yapıyorsun
49:01Anlaşmanın özü ne
49:02Rusya'ya bir saldırı olduğunda Kuzey Kore asker gönderecek
49:05Özetle anlatıyorum
49:06Kuzey Kore'ye bir saldırı olduğunda Rusya asker gönderecek
49:09Putin ne dedi
49:10Bu anlaşmadan çekinmeyin aslında mesajı verdi
49:12Seul Güney Kore Kuzey Kore'ye saldırmayacaksa bir sorun yok dedi
49:16Bakın aslında anlaşmanın olduğunu teyit etti
49:19Anlaşmayı teyit etti
49:20Dağıstan'ın olma nedeni şu mu acaba
49:24Ukrayna'nın desteklediği belki de bunu Farah'a söylüyoruz
49:27Ya da Batı'nın desteklediği gruplar bu eylemi yaptıysa
49:31Putin'e söylenenlere göre onu söyleyeceğim radikal grupları harekete geçirip orada bir
49:36Rusya'dan kopma tehdidini mi Rusya'ya hatırlatıyor Putin'e hatırlatıyor
49:41Rusya'yı Moskova'da karıştıramaz
49:44Karıştıracaksan Dağıstan ve Çeçenistan bölgesinde
49:46Çünkü bu bölgedeki insanlar Ruslarla savaştı
49:50Tarihin Çarlık dönemine kadar
49:52Şeyh Şamil'den tutun da 1. Çeçenistan savaşına kadar birçok başlık var
49:56Burada ne diyelim
49:57Savaşın bir mazisi var
49:59Mazisi var
50:00Yakın tarih açısından söylüyorum
50:01Burada da potansiyel radikal farklı gruplar olarak
50:05Gruplar var
50:05DAH'ın horasan yapılanması
50:07LKİ'de ilintili gruplar da bu bölgede faaliyet gösteriyor
50:11Kimisi uyuyan hücre
50:12Kimisi aktif bir şekilde
50:13Şekilde
50:14Şimdi sen
50:15Rusya Federasyonu'na karşı bir etki oluşturmak istiyorsan
50:18İstiyorsan
50:19En ciddi sürekli bakın 3. eylemden söz ediyoruz yakın zamanda
50:23Birkaç yıla 5-6 yıla baktığımızda
50:2610 yıla baktığımızda defaatle buralarda eylemler
50:28Gerçekleşmiş
50:30Onun için bu potansiyel
50:32Buradaki eylem potansiyeli diyelim rezerv potansiyel
50:35Batı tarafından kullanılacaktır
50:37Rusya Savunma Bakanlığı zaten direk
50:39ABD ve Batı'yı işaret etti
50:41Etti bu açıdan
50:42Burada sıcak savaş olurken Ukrayna'da
50:443 yıla yakın sıcak bir savaş olurken
50:47Burada da
50:48Eylemler üzerinden bir mücadele var
50:50Mücadele var
50:51Var bu Rusya Federasyonu'na direkt bir sıkıştırma ve mesaj
50:54Vermek
50:55Buradan bir savaş çıkar mı çıkmaz
50:56Onu da söyleyeyim ama bu tür eylemler devam eder
50:59Belki ayrı ayrılıkçıları hareketlendirmek istiyor olabilirler hemen
51:04Zaman doğru kullanmak için süremiz bu akşam biraz kısıtlı
51:07Cihan hocam size de sormak istiyorum Dağıstan bölgesinin seçilmesinin
51:11Hedefi amacı ne
51:13Ayrılıkçıları harekete geçirmek mi Rusya'ya
51:16Putin'e hükümete
51:18Bak burada ayrılıkçılar var bunları destekleriz ve
51:22İç koyma oyunda bambaşka bir süreç başlar
51:25Demek için mi bu adım
51:27Elbette hiç de haksız değilsiniz Samet Bey böyle düşünmekte çünkü bu tür bir algıyı da
51:33İnsanların aklına getiriyor özellikle bölgenin seçilmesi ki Güngör Bey çok güzel anlattı
51:38Farklı dinlerin ve farklı
51:41Etnik kimliklerin olduğu
51:42Bir bölge çok da müsait olur bu tür farklı etnik kimlik ve
51:47Nasıl öyleyim dinlerin
51:48Olması
51:49Aynı zamanda bir zenginlik olduğu kadar da bazı zamanlarda da bir negatif etki bırakarak bir çatışma potansiyelini
51:56Taşıyabilir
51:57Şimdi burada eğer ki özellikle radikal örgütler
52:00Nasıl söyleyelim
52:02Kendisine bir taban bulacaksa veyahut da
52:05Burada taban yaratmak istiyorsa elbette ki bu farklılıklar üzerinden
52:09Örneğin tırnak içerisinde söylüyorum belki de El-Kaide veyahut da Dehaş
52:13Burada bir Müslüman kimliği üzerinden hareket ederek bir taban bularak
52:17Buradaki diğer etnik kimlik veya
52:20Nasıl söyleyelim dinsel kimliklerle
52:22Bir çatışma üzerinden
52:24Kendisine alan yaratabilir bunu da
52:26Elbette batının ve özellikle batıdaki
52:29Şu an özel sektör olarak hayatını sürdüren
52:32Ortaya çok çıkmamış olan istihbarat örgütleri var veyahut da işte Wagner gibi
52:37Blackwater gibi örgütlerden de destek oluyor olabilir
52:41Şöyle de değerlendirmek gerekiyor Samet Bey bunu çok şeyse kısada kesebilirim hemen
52:46Çok kısa bir cümle ile toparlarsanız hocam süremizin sonuna geldik
52:50Batı ile Rusya'nın şu anda uluslararası sistemdeki çatışmasındaki tüm biz kullanılabilecek bütün yöntemlerin
52:57Kullanıldığını görüyoruz çok geniş bir yelpazede
53:00Bunu nasıl söyleyelim
53:02Dijital savaş olarak da görüyoruz bunu baktığımızda konvansiyon savaşı olarak da görüyoruz
53:06Bunu böyle vekaletler üzerinden
53:08Terör saldırıları olarak da
53:10Gerçekleştiğini görüyoruz geniş yelpazede
53:13Şu an
53:14Nasıl söyleyelim iki tarafın rekabeti
53:16Tüm silahları açmış ve kullanıyor gibi duruyor
53:19Yani akıllara en azından onu getirtmiyor şu anda
53:22Teşekkür ediyorum değerlendirmeleriniz için
53:24Süremizin sonuna geldik artık
53:27Değerli izleyicilerimiz sizlerde bize eşlik ettiniz teşekkür ediyoruz Rusya'ya bağlı Dağıstan'da
53:32Silahlı saldırı gerçekleştirilmişti
53:36Onun
53:37Yansımalarını konuştuk gelişmelerini aktardık
53:40Aktarmaya da devam edeceğiz programımızı burada bitiriyoruz
53:43Değerli konuklarım Güngör Yavuz Aslan ve Cihan Günyel'e
53:47Teşekkür ediyorum sabah 6'da A'dan Z'ye de
53:50Tekrar karşınızda olacağım şimdilik iyi akşamlar
53:53Hoşçakalın CNN Türk'te kalın