Gece Haberleri, 24 saatin tüm gelişmelerini ekrana getiriyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Efendim iyi geceler, hoş geldiniz CNN Türk ekranlarına gece özel yayınıyla karşınızdayız.
00:00:12Yangınlarla devam edeceğiz, Türkiye'nin ciğerleri yanıyor, günlerdir pek çok farklı noktaya müdahale devam ediyor.
00:00:20Bazı noktalarda kontrol altına alınabildi, bazı yangınlarda hala devam ediyor ne yazık ki.
00:00:25Ekiplerin çalışmaları devam ediyor bir yandan da, bir hemen aktaralım son durumu şöyle neler olmuştu diye.
00:00:33Biliyorsunuz her yaz aynı sorun, aynı manzaralarla karşılaşıyoruz.
00:00:37Ülke genelinde çıkan orman yangınlarına dediğimiz gibi havadan ve karadan müdahale devam ediyor.
00:00:42Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'nın açıklamaları var, sürekli güncelliyor tabii.
00:00:468 aktif yangın olduğunu söyledi ve bunlardan 4'ünün enerjisi düşürülmüş vaziyette dedi.
00:00:53Ayrıca tedbir amacıyla İzmir, Aydın, Bolu ve Manisa'da toplam 4159 kişi güvenli alanlara tahliye edildi.
00:01:01İletişim Başkanlığı 3 gün içinde hava araçlarıyla 583 saatlik uçuşta 2134 sort yapıldığını ve 7662 ton su atıldığını açıklandı.
00:01:14Milli Savunma Bakanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait 13 helikopterle İzmir, Aydın ve Bolu'daki orman yangınlarıyla mücadeleye destek sağlandığını bildirdi.
00:01:23Yangınların çıkış nedenleri ve yangına mücadelenin aslında nasıl olması gerektiğini konuşacağız bu gece sizlerle.
00:01:32Şimdi tabii bölgelerde ekiplerimiz var, CNN Türk ekipleri olay yerindeler, bizlere oradaki gelişmeleri an be an aktarıyorlar.
00:01:41İzmir'de Emel Terli ve Alper Öztürk var, Bolu'da Murat Bekmezci ve Güney Çağrıdaközlü bizi bekliyor, hazırlar.
00:01:48Şimdi önce Emel'le bir başlayalım.
00:01:50Emel sen şu an tam olarak neredesin ve senin bulunduğun noktadaki son durum ne?
00:01:55Senden şöyle genel bir özet alalım.
00:02:02Burçak biz kameraman arkadaşım Alper Öztürk'le birlikte aslında Yamanlar Dağı'ndayız.
00:02:08Yani karşı yakadaki o yangının yoğun olduğu noktadayız.
00:02:12Aslında şöyle İzmir'de yangın devam ediyor, dördüncü gününe girdik artık saatlerimiz 01'i gösteriyor.
00:02:18Dördüncü gününe girdik, dördüncü güne girmemize rağmen burada yangın hala devam ediyor.
00:02:23Ama şunun altını çizeyim bir gün önce ile karşılaştırmak gerekirse bir gün önce bu saatlerde hemen arkamda bulunan noktada aslında siz o yangını, o kıvılcımları görebiliyordunuz.
00:02:34Şimdi ise artık yangın söndürüldü demeyim de biraz daha kontrol altında.
00:02:40Yani evet hala devam ediyor da cayır cayır yanmıyor.
00:02:47Bir taraftan da aslında rüzgar da esiyor.
00:02:49Rüzgarın estiğini de ekranlarınıza yansıtalım.
00:02:51Aslında yangının büyümesinde en büyük etken de rüzgar ve nemin düşük olması.
00:02:56Biz kameraman arkadaşım Alper Öztürk'le birlikte gün boyunca İzmir'deydik.
00:03:01İzmir Karşıyaka'daydık, farklı noktalardaydık, yanan evlere gittik, o yanan ormanları ekranlarınıza taşıdık.
00:03:08Hep şunu ifade ediyorlar, özellikle o küle dönen evlerle alakalı vatandaşlar şunu ifade ediyor aniden yandı, bir anda yandı.
00:03:16Ne olduğunu anlayamadık çünkü bir anda rüzgarın gelmesiyle birlikte aslında yandı.
00:03:21Tarım ve Orman Bakanı gün içinde o yanan noktalara gitti, açıklamalar yaptı.
00:03:26Aslında biz güne başladığımızda toplamda Türkiye'de 6 tane nokta vardı yangının olduğu.
00:03:33Sonra 5'e düştü ardından son açıklamayla birlikte 8 noktada yangının devam ettiğini söyledi.
00:03:408 noktada yangın devam ediyor diyoruz ama 4'ünün enerjisi düştü yani tehlikeli boyutta değil.
00:03:46İzmir'de geçtiğimiz gün şöyle bir olay yaşandı aslında yerleşim yerlerine kadar yaklaştı.
00:03:53O gece İzmir'le uyuyamadı çünkü çok korktu, panikledi.
00:03:57Sabah saatlerine baktığımızda ise gün aydınlandığında ise artık o yangının biraz daha düştüğünü, biraz daha hafiflediğini gördük.
00:04:07Ama gün ardında manzara da aslında çok da iyi değildi.
00:04:11Biz az önce de ifade ettiğimiz gibi yanan noktalara gittik ve tek tek oradaki yerlere baktık, ekranlarınıza taşıdık.
00:04:19Son olarak şunu da ifade etmek istiyorum.
00:04:22Yangın noktalarında sönüyor, farklı bir noktada çıkıyor.
00:04:26İzmir'de son olarak Urla'da yangın çıktı.
00:04:29Saatlerimiz 19.30'u gösterdiğinde bir makinik alanda yangın çıkıyor.
00:04:35Ekipler şimdi orada müdahalesine devam ediyor.
00:04:38Umarım daha da büyümez çünkü ormanlarımız diyoruz canlarımız yanıyor.
00:04:42Bir taraftan da baktığımızda aslında hayvanların mesela bugün biz gittiğimiz evlerde şunları gördük.
00:04:50Tavuğunun, horozunun, köpeğinin zarar gördüğünü hatta kimilerinin telef olduğunu söylediler.
00:04:56Evet can kaybı yok ama hem ormanlarımız yanıyor hem de can dostlarımız büyük zarar görüyor.
00:05:03Şöyle ifade edelim, ekiplerin aslında gece gündüz çalışması devam ediyor.
00:05:08Şu an gece saatleri olduğu için havadan müdahale zor.
00:05:12Karadan da şöyle oluyor aslında gündüz evet havadan müdahale ediliyor ama
00:05:16şu an İzmir'in yanan bölgesi o ormanların olduğu nokta yerleşim noktalarına artık çok yakın değil.
00:05:23O yüzden İzmirli bir rahat nefes aldı ama daha çok dik, yamaçlı bir dağ olduğu için
00:05:30sadece o noktalara helikopterle bir müdahale oluyor.
00:05:34Karadan müdahale olmuyor.
00:05:35Karadan müdahale olması için ekiplerin oraya bir yol açması gerekiyor.
00:05:39O yol açması da çok uzun uğraştırıcı olacağı için özür diliyorum havadan müdahale daha kolay oluyor.
00:05:46İzmir için şunu ifade edelim, Karşıyaka'da aslında yangın devam ediyor.
00:05:51Şöyle biraz daha aktarmak istiyorum ama son olarak dediğimiz gibi Urla'da yangın çıktı.
00:05:58Saatlerimiz 19.30'u gösterdiğinde o yangın çıktı, oradaki müdahale devam ediyor.
00:06:03Buradaki müdahale de devam ediyor ama şu an mesela hava karanlık olduğu zaman o dumanı, o yoğunluğu göremiyoruz.
00:06:10Ama bir gün önceye baktığımızda o alev alev yanan görüntü şimdi yok.
00:06:15Yani biz gün boyunca gezdik, yanan evlere baktık, yanan ormanlara baktık.
00:06:20Tepelere baktığımız zaman o ağaçlık, o ormanların olduğu noktalara baktığımız zaman ise öyle ateşi çok görmedik.
00:06:28Genellikle o dumanın yükseldiğini gördük.
00:06:30Oraya gitmek de çok zor aslında.
00:06:32O yüzden de ifade ediyoruz aslında karadan o noktalara ulaşmak zor.
00:06:36O yüzden yangının aslında biraz da uzun durduğunu söyleyelim.
00:06:40Aslında hep kafamıza takılan şöyle bir soru işareti var.
00:06:44Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı da aktardı.
00:06:47İnsan eliyle çıkan bir yangın bu.
00:06:50İnsan eliyle çıkan yangın, şunu düşünüyoruz aslında.
00:06:52Bir kıvılcımla çıkıyor mu yangın? Bu kadar nasıl büyüyor?
00:06:55Bu kadar büyümesinin nedeni ise düşük nem ve rüzgar.
00:06:59Gerçekten rüzgarı gün boyunca biz hissettik.
00:07:02Kimi noktalarda hiç yok, kimi noktalarda ise rüzgarın daha da şiddetli olduğunu görüyoruz.
00:07:07Rüzgar daha şiddetli olunca farklı noktalara sıçrıyor.
00:07:10Bir de çamağaçlarındaki o kozalaklar da aslında ateş etkisi yaratıyor.
00:07:14Ve ormandaki yangınlar daha da büyüyor.
00:07:16Şimdilik İzmir'de, bizim bulunduğumuz bu noktada bir tehlike söz konusu değil.
00:07:21Yerleşim yerlerinden uzak ama yangın hala devam ediyor.
00:07:25Umarım gün aydınlandığında o güzel haberi verin, yangının kontrol altına alındığını söyleriz.
00:07:31Burçak, bizim buradan aktaracaklarımız bu kadar.
00:07:33Yarın da İzmir'in farklı noktalarına gideceğiz.
00:07:36Son durumu aktaracağız.
00:07:38Bir taraftan da o yanan evlere girip, yeniden sizlere aktarmayı sürdüreceğiz Burçak.
00:07:43Hemen teşekkür ediyorum. Kolaylıklar diliyorum.
00:07:45Hem sana hem Alper'e bağlanmayı da sürdüreceğiz.
00:07:49Gözümüz kulağımız sizden gelecek. Güzel haberler de olacak.
00:07:51Şimdi Bolu'da da ne yazık ki orman yangını devam ediyor.
00:07:54Orada da CNN Türk ekibinden Murat Bekmezci ve Güneş Arda Közü var.
00:07:59Murat size de kolaylıklar diliyorum. Sizin orada son durum ne?
00:08:08Burçak, Bozkuş, Bolu'nun Gönük ilçesinde dört gün önce başlayan yangını söndürme çalışmalarında 63 saat geride kaldı.
00:08:18İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya da yangına ilişkin gözaltına alınan dört kişiden ikisinin tutuklandığını açıkladı.
00:08:26Tabii yangın 4 bin hektarlık bir alanda etkisini gösteriyor ki şunun altını çizmek istiyorum.
00:08:31Gönük ilçesi de 14 bin hektarlık bir alanda kurulu olan ilçe.
00:08:36Yani bu da demek oluyor ki ilçenin dörtte biri adeta kül olmuş durumda.
00:08:41Konuya ilişkin Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Abdülkadir Polat en son açıklamayı o yaptı.
00:08:47Ve yaptığı açıklamada 12 noktada mücadelemiz sürüyordu.
00:08:51Bunun bu nokta sayısını 3'e indirdik dedi Gönük'te.
00:08:54Ve inşallah yarın yani yarın işaret etti bugün işaret etti.
00:08:58Güzel haberlerin geleceğinin altını çizdi.
00:09:00Tabii alevlerle mücadele hem gece hem gündüz sürüyor.
00:09:04Gündüz hem havadan hem karadan sürüyor.
00:09:07Tabii gündüz 12 tane helikopter bu noktada alevlere havadan müdahale ediyor.
00:09:13Aynı zamanda 138 arazöz ve 245 iş makinesiyle yine 1400'ü aşkın personel bu noktada alevlerle mücadele ediyor.
00:09:22Tabii personellerin yanına burada yaşayan vatandaşlar da ellerinden geldiği kadarıyla traktörleriyle,
00:09:29yamaklarıyla, su tankerleriyle yangınların olduğu noktaya sular taşıyorlar.
00:09:34Onlar da kendi imkanlarıyla yangını söndürmek için çalışıyorlar.
00:09:38Tabii şunun da altını çizmekte fayda var.
00:09:41Gece olduğu için havadan müdahale fazla olmuyor.
00:09:44Tabii gecede rüzgar biraz var.
00:09:46Bu da yangını söndürmekte oldukça güç oluyor.
00:09:49Tabii biraz da size Gönük'ün iklim yapısından, arazi yapısından bahsetmek istiyorum.
00:09:54Bizler bu noktaya 2 gün önce geldik.
00:09:57Ve geldiğimiz zaman çevreyi incelediğimizde aslında dikkat çeken bir detay vardı ki o da oldukça önemli.
00:10:03Çünkü Gönük'te genelde dağlar ve dağlar var, yamaçlar var.
00:10:09Ve yangın o dağların uç noktalarında, tepe noktalarında başlıyor ve eteklerine doğru iniyor.
00:10:15İşte bu noktada ekiplerin işi oldukça güçleşiyor.
00:10:19Çünkü arazözler ve itfaiye ekipleri o noktalara ulaşmakta zorluk çekiyor.
00:10:24Ancak bu noktada da iş makineleri devreye giriyor.
00:10:27Onlar önce bir yol açıyor.
00:10:29Ardından da itfaiye ekipleri, arazözler o yol boyunca alevlerin olduğu noktaya ulaşıyor.
00:10:35Ardından da müdahale başlıyor.
00:10:37Tabii şunu da söyleyelim.
00:10:39Tarım ve Orman Bakanı Bakan İbrahim Yumaklı da yangın olan yerlerde incelemesini sürdürüyor.
00:10:44Dün de bu noktada bir inceleme yaptı ve en büyük tesellinin can kaybı olmaması demişti Bakan Yumaklı.
00:10:51Yine Aybatlar, Umurlar, Yeniköy Seferler mahallelerinin tedbiren tahliye edildiğini söylemişti.
00:10:58Bu saydığım mahallelerde de yaklaşık 500 kişi yaşıyordu.
00:11:02Yakınlarının yanına tedbir amaçlı gönderildi.
00:11:06Tabii o açıklamasında Bakan Yumaklı'nın önemli detaylar vardı.
00:11:10Dikkat çektiği noktalar vardı.
00:11:12Hemen onlara da değinmek istiyorum aslında.
00:11:14Bakan Yumaklı önümüzdeki haftaya kadar meteorolojik veriler yangın açısından risk teşkil ediyor dedi.
00:11:20Yangının çıkış nedeni de anız yakmak olduğunu söyledi.
00:11:24Aslında bölgeye baktığımız zaman da bölgenin birçok kısmında buğday ve arpu üretimi yapılıyor çiftçide.
00:11:33Bunları yaktığı için bu yangın çıktı.
00:11:36Tabii bölge engebeli sarp bir arazi olduğu için bu yangında dağlara sıçradı ki.
00:11:41Dağlara sıçraması da işte bölgede yangını söndürmeyi oldukça güçten güçleştiriyor.
00:11:48Tabii 4000 hektarlık bir alandan bahsediyoruz.
00:11:514000 hektar oldukça devasa bir alan.
00:11:54Bu 4000 hektar Bolu'da bugüne kadar çıkmış en büyük yangın demek.
00:11:59Ekipler gece gündüz demeden burada alevlerle mücadelesini sürdürüyor.
00:12:04Bir taraftan da bulunduğumuz noktada rüzgar hakim.
00:12:08Gece ilerleyen saatlerde rüzgar nedeniyle biraz da mücadele daha da güçlük kazanıyor tabii.
00:12:14Ancak ekiplerin müdahalesi devam ediyor.
00:12:17Yangında 63 saat geride kaldı.
00:12:20Dördüncü günündeyiz.
00:12:22Ekiplerin alevlerle mücadelesi devam ediyor.
00:12:25Bizler de o mücadeleyi takip ediyor ve aktarıyor olacağız diyelim.
00:12:29Sözü yeniden İstanbul'a bırakalım.
00:12:31Burçak.
00:12:33Evet Murat teşekkür ediyorum.
00:12:35Teşekkür ediyorum Murat.
00:12:36Hem sana hem kameraman arkadaşımız Güney Çağ'da gözüne kolaylıklar diliyorum.
00:12:40Tabii günlerdir emek veren canlı başta çalışan tüm personeli Türkiye'nin dört bir yanında görev yapan herkese kolaylıklar dileyelim ayağınıza taş değmesin.
00:12:50Şimdi konuşmayı sürdürüyoruz.
00:12:52Bir yandan da tabii bakan yumaklının açıklamaları var.
00:12:55Önemli açıklamalardı.
00:12:57Önümüzdeki pazar gününe kadar hepimizin son derece dikkatli olması gereken bir periyottayız dedi bakan.
00:13:02Lütfen bizler de gerekli hassasiyeti gösterelim.
00:13:04Eylül'ün 15'ine kadar alarm durumumuz devam ediyor dedi.
00:13:09Şimdi ne yapılmalı veya neden her sene aynı senaryoyu konuşuyoruz?
00:13:13Aslında soru bu.
00:13:15Neden öncesinde alınması gereken tedbirler alınmıyor da biz sonra bu afetleri yaşadığımızda böyle tutuşuyoruz?
00:13:21Bunlar önemli konular etraflıca değerlendireceğiz.
00:13:24Konuklarım var.
00:13:25İş Sağlığı ve Güvenliği Bölümü uzmanı Doktor Hacer Kayhan.
00:13:28Öz Orman İş Sendikası Genel Başkanı Seddar Aslan.
00:13:33Ve İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Doktor Şebnem Akman Balta bizimle birlikte.
00:13:39Sayın Aslan, Sayın Balta hoş geldiniz yayına.
00:13:42Çok teşekkür ederim. İyi yayınlar, iyi geceler dilerim.
00:13:45Sağ olun, teşekkür edelim.
00:13:47Şimdi diyorum ya hani neden öncesinde yapılması gerekenleri yapmıyoruz da işte sonrasında bunları yaşıyoruz.
00:13:54Bunları konuşmak istiyorum aslında.
00:13:56Sayın Balta sizinle başlayalım.
00:13:58Şimdi yangının çıkışı kimi zaman doğal koşullarına bağlı olabiliyor.
00:14:01Türkiye son yıllarda malum aşırı sıcakların da etkisi altında.
00:14:05Tabiatın getirdiği koşullarla da yangın çıkabiliyor elbette ama yangınların çoğu ne yazık ki insan kaynaklı çıkıyor.
00:14:11Bunu Tarım ve Orman Bakanı'nın yapmış olduğu açıklamada da gördük.
00:14:14Anız yakılması, piknik yapılması, sigara içilmesi.
00:14:17Bu felaketleri yaşamamıza neden olan sebepler.
00:14:20Dilerseniz önce sebeplerinden bahsedelim.
00:14:22Sonra da nasıl mücadele edileceğinden konuşalım.
00:14:26Buyurun.
00:14:28Öncelikle Türkiye'ye geçmiş olsun dileyelim.
00:14:31Umarım çok hızlı bir şekilde sonuca ulaşacağız.
00:14:34Daha önce de bahsettiğimiz gibi diğer yayınlarda da %95 oranında insan kaynaklıdır bütün orman yangınları.
00:14:42Onun dışında yıldırım, %3 yıldırım çarpması etkilidir ormanlarda.
00:14:47Bazen ekolojik sistemde bu doğal temizlenme yöntemi olarak da bilinçse de yine de yangın çıkartan noktalardan bir tanesi de yıldırım.
00:14:56Onun dışında trafikle ilgili egzozlardan kaynaklanabilen araçların egzoz bakımlarını yapmamalarından dolayı
00:15:03ormanlık alanlardaki egzozdan kaynaklı sıçramalar veya elektrik kaynaklı sıçramalardan orman yangınları çıkmakta.
00:15:12Tabii ki en önemli konu önleyici tedbirler.
00:15:15Bu yangınların çıkmaması için öncelikle anız yakımı ile ilgili düzenlemelerin doğru yapılması,
00:15:22orman alanındaki turistik tesislerin mutlaka bir tampon bölge ile ayrılması.
00:15:28Biliyorsunuz köy yaşamında artık genç nüfusun azalması da aslında çok ciddi anlamda etkili olmaya başladı.
00:15:35Çünkü insan sayısı azaldı ve ani bir durumda müdahale edecek ekip sayısı ve orman alanlarının riskli alanların özellikle de
00:15:45çünkü orman yangınları da iki üç çeşit olmakta.
00:15:48Bir tanesi tepeden bir tanesi toprak ama biz toprak yangınlarını, zemin yangınlarını çok görmemekteyiz.
00:15:54Fakat en önemli konu önceden tedbir alıp piknik yaparken veya piknik alanlarında dikkat etmemiz gereken hususlara dikkat etmememiz
00:16:06ve piknik alanlarıyla ilgili belki de saat tanımının girmesi 17-30-18 sonrasında mutlaka ve mutlaka
00:16:14belki birinin buraları kontrol etmesi gibi noktalara daha özen göstermemiz gerektiğini görüyoruz bu durumda.
00:16:22Çünkü iç kazaları da orman yangınları da her biri insan odaklı çıkmaktadır.
00:16:29Ve özbenlikteki değişim, değerler yargılarının değişmesiyle ilgili eğitim sistemimizde güvenlik kültürünün oturmasıyla ilgili yepyeni bir düzenleme ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.
00:16:42Sayın Aslan sizinle de devam edelim yeni düzenlemelere ihtiyaç var diyor Sayın Baltak atılıyor musunuz?
00:16:51Düzenleme her zaman güncellenebilir güncellenmelidir.
00:16:55Ancak biraz önce sizin ifade ettiğiniz gibi her yıl ciğerlerimiz yanıyor diye bar bar bağırıyoruz.
00:17:05Bu yangınlar önlenebilir mi?
00:17:09Tertipleri alınabilir mi?
00:17:12Bunlarla konuşalım istediniz.
00:17:16Yangın bir defa öncelikle örtü olarak başlar.
00:17:22Daha sonra tepe yangınına dönüşür.
00:17:25Bununla ilgili önleyici tedbirler alınmalı mı?
00:17:29Alınmalıdır.
00:17:30Önce insanımızı bilinçlendirmek durumundayız.
00:17:36Duyarlı hale getirmek durumundayız.
00:17:38Bunun için de bunu ta anaokulundan başlatmak gerekiyor.
00:17:44Yani Yeşil Vatan derslerini Milli Eğitim Müfredatına koymak gerekiyor.
00:17:51Bununla ilgili ben sendik olarak Öz Orman İş Sendikası olarak Milli Eğitim Bakanlığı'na bir yazı gönderdim.
00:17:59Dedim ki bu ormanların yangınlarla ilgili çevreye duyarlı Yeşil Vatan dersi konması gerekir.
00:18:07Şeklinde bir müracaatımız oldu.
00:18:10Dolayısıyla toplumu bilinçlendirmediğimiz sürece bu yangınlar devam edecektir.
00:18:15Bunlar nedir derseniz bir anaokulundan başlayarak Müfredat'a konup toplumu bu şekilde yetiştirmemiz gerekiyor.
00:18:24İki ormanın içerisinde orman köylüleri var.
00:18:28Artık orman köylüleri köylerini boşaltıyor.
00:18:31Köyleri boşaltıp müddetçe de yangınları korumakta zorlanıyoruz.
00:18:39Ormanları korumakta zorlanıyoruz.
00:18:42Çünkü orman köylüsünü köyünde tutacak tedbirleri devletimiz bulup köylüyü köyünde tutmak zorundadır.
00:18:51Aksi takdirde yangınların önüne geçmemiz mümkün olmuyor.
00:18:54Çünkü o coğrafyada o bölgede çıkan küçük bir yangını bizim ekiplerimiz gelinceye kadar köylü müdahale ediyor.
00:19:03Ya onu hızını azaltıyor ya da söndürüyor.
00:19:06Dolayısıyla bunu bir kenara koymamız gerekiyor.
00:19:10Bunun dışında daha ziyade yangınlar %90'dan fazlası insan kaynaklı olduğu belirlenmiş durumda, tespit edilmiş vaziyette.
00:19:21Bu yangınlar genellikle kunduklamayı bir kenara korsak yol boylarından çıkıyor, piknik alanlarından çıkıyor, anız yangınlarından çıkıyor.
00:19:34Dolayısıyla burada karayolları önemli bir görev üstlenmelidir.
00:19:39Karayollarının yolun kenarındaki kuruyan otlar karayolları tarafından dozerlerle, graderlerle o otlar temizlenmelidir.
00:19:52Çünkü sorumsuz bir kişi attığı bir sigara izmariti yolun kenarındaki kuru otlardan tutuşarak örtü yangını olarak devam ediyor.
00:20:03Bunun haricinde köy yollarının etrafları yine graderlerle otlar temizlenmelidir.
00:20:12Bunun haricinde devlet devir yollarının, çünkü bunlar da zaman zaman ormana yakın yerlerden geçiyorlar.
00:20:21Buradaki trenler zaman zaman bir kısım yangın çıkaracak unsurlar meydana getirebiliyorlar.
00:20:31Devlet demir yollarının etrafları da otlar da temizlenmelidir.
00:20:36Bunları yapamadığımız sürece biz vahdühtemiye devam edeceğiz.
00:20:44Yangınlar şunu ifade edelim, Türkiye'nin yüzde otuza yakını orman arasıyla kaplı.
00:20:54Eğer ormanlarınız varsa yangınlarınız olacak demektir.
00:20:59Ama bunu ne kadar azaltırsınız, ne kadar tedbir alırsınız bu da insana ve kurumlarımıza bağlı, sorumluluklara bağlı.
00:21:10Çünkü piknik alanları halbuki şehirlerin yakın mesafelerinde Orman Genel Müdürlüğü tarafından kent ormanları düzenlenmiş.
00:21:23Bu kent ormanları yerel belediyelere de devredilerek vatandaşların pikniklerini orada yapmaları öneriyoruz.
00:21:33Çünkü oranın her türlü altyapısı hazırlanmış vaziyette.
00:21:37Piknik yapan vatandaşlarımız su döküp ateşini söndürmeli.
00:21:43Üzerine toprak örtmeli.
00:21:46Çünkü bugünlerde bu zamanlarda şu anda yaşadığımız dönem bizim için en tehlikeli dönem.
00:21:53Nedir derseniz bizim üç otuz diye bir kuralımız var.
00:21:57Bu kuralın bir, rüzgarın otuz kilometrenin üzerine çıkması.
00:22:03İki, ısının güneş güneşin otuz derecenin üzerine çıkması.
00:22:10Üç, nemin otuz derecenin altına inmesi.
00:22:14Bu bizim için artık kırmızı alarm her an yangın yangın çıkacak gibi hazırlık yaptığımız bir dönemdir.
00:22:22Şu anda da o dönemi yaşıyoruz.
00:22:25Onun için önleyici tedbirlere önem vermek durumundayız.
00:22:29Önleyici tedbirlere eğer bir tasarrufa gidersek önleyici tedbirlerden yangın sonrası bunun üç beş katını on katını daha fazla para harcarız.
00:22:41Onun için önce önleyici tedbirlerden masraftan kaçmamak gerektiği kanaatindeyim.
00:22:48Önleyici tedbirler önemli altına çiziyoruz günlerdir aslında.
00:22:54Az önce de ismini anons etmiştim.
00:22:56Yayınımıza katıldı Doktor Hacer Kayhan, iş sağlığı ve güvenliği uzmanı.
00:22:59Sayın Kayhan hoş geldiniz siz de yayına bir kez daha.
00:23:02Teşekkür ederim, hoş bulduk.
00:23:04Ben de öncelikle geçmiş olsun diyorum ve umarım ki çok kısa bir sürede hakikaten gerçek anlamda da yangını bitirip geçer diye umuyorum.
00:23:15Tek temennimiz sayın Kayhan, tek temennimiz bu yönde.
00:23:19Size de sormak istiyorum aslında.
00:23:21Biz aslında şunu konuşuyoruz bir yandan da neden önceden gerekli önlemler alınmıyor da biz bu felaketleri yaşıyoruz diyoruz.
00:23:30Sizin uzmanlık alanınızda aslında biz yangına mücadele etmeyi nasıl öğreneceğiz sayın Kayhan?
00:23:36Şimdi çok teşekkür ederim davetiniz için.
00:23:42Gündüz de bu konu üzerinde konuşmuştuk.
00:23:45Yine Settar Bey'in dediği konunun üzerine ben birazcık daha bilgiyi inşa etmek istiyorum.
00:23:50Çünkü hakikaten her zaman önlemek ödemekten çok daha ucuzdur.
00:23:55Ama biz genelde biraz kültür olarak bir şeyi başımıza gelince tedbir alma taraftarıyız.
00:24:04Yani öncelikle bütün bu önleminin bu bir sonuç.
00:24:09Sonuç varsa sebep de var.
00:24:11Şimdi öncelikle sebeplere bakmamız lazım.
00:24:13Bu sonuca nasıl gelindi ve hangi senaryolar karşısında biz bu sonuçlarla karşılaşıyoruz.
00:24:19Dolayısıyla planlama yaparken ya da önleyici tedbir alırken bir idari önlemlere bir de organizasyonel önlemlere bakmamız lazım.
00:24:28Önleyici ve eğer olay olduktan sonra da müdahale aşamasında da özellikle o planlamaların da çok iyi yapılması gerekiyor.
00:24:38Şimdi yangınları önleyemeyeceğiz.
00:24:40Yani dünya durduğu müddetçe dünya kırılıyor, depremler yaşanacak.
00:24:45Dünya durduğu müddetçe Settar Mehmet'in dediği gibi ağaçlar olduğu sürece bir şekilde yangın riskiyle karşı karşıyayız.
00:24:54Yağmur yağdığı sürece ser, leylan riskiyle karşı karşıyayız.
00:24:59Biz bu realiteyle yaşamayı öğrenip bunlarla ne yapabiliriz?
00:25:05Yapısal olarak başlayıp organizasyonel olarak da devam etmemiz gerekiyor.
00:25:09Yani yangını önlemek için gerçekten işte kent ormanlarının son yıllarda piknik alanlarında yapılan organize piknik alanları çok iyi fikir.
00:25:22Bunların daha çok desteklenmesi lazım.
00:25:25Yani canı isteyenin istediği ormana girip de orada piknik yapamıyor olması gerekiyor.
00:25:30Organize edilen alanlarında gerçekten bu altyapıyı hani İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin içinde de bu altyapının sunulduğu yerler var.
00:25:38Belki bunlar her il için birazcık daha arttırılmalı ve insanları buraya yönlendirmeliyiz.
00:25:46Ama daha önemli bir meselemiz var aslında bizim doğal afetler ya da insan yapımı kaynaklı işte acil durumlar, afetler ya da krizler nasıl adlandırırsak.
00:26:01Bizim birazcık daha farkındalık, bilinç ve kültür birazcık daha aşılamamız gerekiyor.
00:26:10İlkokuldan başlamak üzere yani bir güvenlik bilincinin, bir güvenlik kültürünün.
00:26:16Yani bu aslında biz iş güvenliği olarak burada konuşuruz ama iş güvenliğinin bağlandığı nokta aslında can güvenliğidir.
00:26:23Bu can güvenliğinin ister iş yerinde olsun ister ormandan gelsin ister sokaktaki yıkılan elektrik direğinden gelsin fark etmiyor.
00:26:31Ucu insana dokunuyor.
00:26:33Bu ciddi yaralanma ya da ölüm ya da farklı şekillerde sunuşlarla karşılaşabiliriz.
00:26:40Dolayısıyla bizim yapmamız gereken millet olarak, kültür olarak belki hükümet olarak biz üniversite hocaları olarak zaten yapıyoruz.
00:26:49Ama bunu biz üniversite seviyesinde değil de birazcık daha aşağıya kendi eforumuzla liseye kadar üniversiteye kadar anaokulundan başlayan bir can güvenliği kültürünün aşılanması lazım.
00:27:01Yani bizim oraya genelde hani Edirne'de böyle bir şehir efsanesi vardır.
00:27:08Edirne'ye kadar insanlar pencereden çöpünü atmıyor ama Edirne'den girdiği anda çöpler almaya, penceresinden atmaya başlıyor aracından.
00:27:16Dolayısıyla bu bir kültür meselesi.
00:27:18Toplumları birazcık daha eğitmemiz lazım.
00:27:21Çok kıymetli.
00:27:22Bir ağacın oluşması, bu doğanın oluşması kolay bir süreç değil.
00:27:28Yana sadece orman değil.
00:27:30Oradaki fauna, oradaki flora, oradaki endemik tür varsa yani 4000 hektarlık alandan bahsediliyor.
00:27:39Yanlış hatırlamıyorsam, yanlış duymadıysam.
00:27:41Bu kadar alanda endemik bir türümüz varsa onlar da yok oldu demektir.
00:27:45Belki de birkaç nesil yok olabiliyor.
00:27:47Yani canlı zincirinde, yaşam zincirinde, hayat zincirinde birkaç bir ya da birkaç tane endemik tür de yok olmuş olabiliyor bu yangınlarla.
00:27:57Dolayısıyla tabii ki her zaman önlemek.
00:28:00Ama nasıl önleyeceğiz?
00:28:02Ormanların kurgulanmasında, var olan doğal ormanların erişilebilirlik noktasındaki planlamadan bu kadar kesintisiz bir orman.
00:28:12Hani Settar Bey daha bu orman işinde, ben ormancı değilim.
00:28:16Ama daha yardımcı olacak, sabahta da güzel hocalarımız bu konularda fikirler verdi.
00:28:21Hani erişim yolları, kesişim yolları, önleyici bir şey olduğu anda ben bununla nasıl başa çıkacağım noktasında da bir planlama yapmamız lazım.
00:28:33Bir planlama yapmamız lazım, nasıl başa çıkacağımız konusunda.
00:28:38Şimdi Sayın Balta yeniden size dönmek istiyorum.
00:28:40Kesinlikle.
00:28:41Bu faktörleri de konuşuyoruz bir yandan da aslında alınacak önlemleri.
00:28:48Diyoruz ki çocuk yaşta eğitimler başlamalı.
00:28:50En önemli faktörlerden biri bu.
00:28:52Peki şimdi yangın riskini arttıran faktörleri biraz da sormak istiyorum size.
00:28:56Yani bunları alandan nasıl uzaklaştırmak gerekiyor?
00:28:59İhbardan söndürme aşamasına kadar neler yaşanıyor?
00:29:03Bize biraz anlatabilir misiniz?
00:29:06Şöyle ki özellikle riskli alanlardaki ekip sayılarının oldukça dikkatli ve özenli seçilmesi lazım.
00:29:16Özellikle devlette rotasyona da tabi olduğu için personeller o alanı iyi bilen kişilerin yer değiştirmeleri aslında bir tehdit olarak karşımızda.
00:29:26Bu alanları iyi bilen insanların rotasyona tabi olmaması daha çok bildikleri alanla ilgili çalışmalara devam etmesini sağlamak planlama aşamasında özellikle müdahale anlamında oldukça etkili olacaktır.
00:29:40Özellikle de gözetleme kulelerinin konusuna hassas davranmamız gerekir.
00:29:45Teknoloji ve dijital sistemlerin artık tüm alanlarda bu yine ormanlarımızı korumak anlamında da devreye girmesi çok önemli.
00:29:53Tampon bölgelere çok dikkat etmemiz gerektiğini düşünüyorum.
00:29:57Orman ve özellikle piknik alanı arasında yanıcı olmayan bir alan oluşturularak özellikle tampon bölge konusuna hassas davranmak gerektiğini düşünüyorum.
00:30:08Kulelerin sayısının arttırılması belki çok önemli ve teknik ekipmanın…
00:30:14Ne demek istediğiniz sayın Balta? Orman ve piknik yapılan alan arasındaki bölge derken biraz daha açar mısınız orayı?
00:30:21Örneğin Almanya'da piknik alanları ve orman birbirine çok yakın alanda ise veya tarım arazileri çok yakın alanlarda ise,
00:30:30tarım yapılan arazi ile orman birbirine girmiş durumda ise tampon bölgeler açılarak Yunan sınırı ile Türk sınırındaki tampon bölge gibi düşünün.
00:30:40Arada bir mesafe bırakılıp o alanlarda askeri ekiple koruyucu güvenlikle birlikte o alanların korunması sağlanabilir.
00:30:50Böylelikle yanıcı olmayan maddelerin yanıcı olmayan malzemelerin de eşliğinde alanların boş bırakılıp belki sürülüp boş bir alan sıçramaya karşı da önleyici bir tedbir olarak değerlendirilebilir.
00:31:05Ayrıca en önemli konulardan bir tanesi de mutlaka ve mutlaka yanıcı çok tehlikeli riskte olan alanların 5 km yakınında mutlaka bir ekibin bulundurulmasına dikkat edebilir.
00:31:21Karayolları, belediye veya bakanlık nezdinde ekiplerin daha fazla bulundurulmasının sağlanması bence ilk müdahale açısından da önleyici bir tedbir olacaktır.
00:31:34Çünkü Almanya bu konuda bu tarz bir önleyici tedbir uygulamakta.
00:31:38Ülkemizde değerlendirilebilir noktalarda bunu yapabiliriz ve peyzaj anlamında bir ormanların içerisinde daha az yanıcı bitkilerin değerlendirilmesi,
00:31:48ağaç kesiminin düzenli yapılması ve kuru otların temizlenmesi anlamında çalışmalar yapılmalı.
00:31:56Sayın Aslan yeniden size de dönmek istiyorum bir yandan.
00:32:01Dün de aslında konuşmuştuk sizinle bunu.
00:32:03Şimdi ormanlara yasak geliyor yaz aylarında aslında pek çok yerde bunların önüne geçilebilmek için.
00:32:10Ormanlara girişleri mi yasaklamalıyız? Ormanlarda etkinlik yapılmasını mangala mı yasaklamalıyız? Hangisi çözüm?
00:32:18Şimdi yasaklarla bir yere varmamız mümkün değil.
00:32:22Yani toplumu bilinçlendirmediğimiz sürece yasaklarla bir yere varmamız mümkün değil.
00:32:28Zaten valilerimiz yaz dönemlerinde ormanlara girişleri yasaklıyorlar.
00:32:34Ama bunun bir müeydesi var mı? Bunun bir müeydesi yok. Adam girdi.
00:32:38Ne yapıyorsun? Çık dışarı diyorsun, çıkartıyorsun.
00:32:43Bunun bir müeydesi yok. Müeydesi ormana girmenin olur mu? Bu da soru işareti.
00:32:49Ancak bu yüksek yangın riski olan sezonlarda giriş kısıtlanmaları kısıtlanıyor.
00:32:58Anlıyoruz ki zaten o da çözüm olmuyor yani.
00:33:01Eğer bugün bir günde yetmiş iki noktada yangın çıkıyorsa bunu bir soru işareti koyarım kenara.
00:33:11Bu güvenlikçilerin işi yani güvenlik güçlerinin işi.
00:33:15Yani nasıl oluyor da yetmiş iki noktada yangın çıkıyor?
00:33:21Burada bir kundaklama söz konusu mudur? Değil midir? Bunu bilmiyorum ama bu güvenlikçilerin işidir.
00:33:29Güvenlik güçleri bunu sanırım kısa sürede tespit edeceklerdir.
00:33:33Ayrıca biraz önce orman içinde bulunan tarlalar var, araziler var.
00:33:44Bunlara arpay buğday gibi anız haline gelecek bitkilerin, ürünlerin yapılması yasaklanmalı.
00:33:56Burada daha yangına dayanıklı yapılacak tarımlara izin verilmeli.
00:34:06Bunun haricinde bizim yangınlar kaçınılmaz oluyor yani.
00:34:12Yangınları biz iki noktada, iki güçle mücadele veriyoruz.
00:34:18Birisi hava unsurları, Türkiye'nin yeteri kadar hava unsuru var mı? Var.
00:34:25Yani yüz yirmi civarında uçak ve helikopteri var.
00:34:29Daha ziyade bizim coğrafyamızda helikopter verimli.
00:34:33Çünkü coğrafyamız çok dalgalı derin vadelerden oluştuğu için uçakların o derin vadelerine girmeleri mümkün değil.
00:34:40Bu anlamda helikopterler o kovaları bambu denen kovaları elli metre bir uzunluğunda derin vadelere suyu daha rahat attığından dolayı bizde daha verimli olan helikopterler.
00:34:58Ancak biraz önce Sayın Akman ifade etti sanırım herhalde.
00:35:08İşçi rotasyonları yapılmamalı dedi. Doğrudur.
00:35:14İşçi rotasyonları Orman Genel Müdürlüğü tarafından yapılmamaktadır.
00:35:20Ben onların temsilcisi de sendege başkanları olduğum için çok yakinen biliyorum.
00:35:25Rotasyonlar yapılmıyor. Rotasyonlar nerede yapılıyor? Şimdi yapılıyor.
00:35:30Çünkü o yangınları söndürecek yer ekipleri yetersiz.
00:35:37Hava unsurları güçlü, yer ekipleri yetersiz.
00:35:42Yer ekiplerinin sayısını artırmanız lazım ki kısa sürede yangınlara müdahale edilsin.
00:35:50Şimdi on bir dakikada ilk ihbarı aldığımız zaman yangın mahallinin merkezine ulaşabiliyoruz.
00:35:59Ulaşıyoruz da yangın orman yangınları düz arazide yalnız yangını değil derin vadelerden zor coğrafyalarda yapılıyor.
00:36:11Dolayısıyla yerine göre o ekipler bizim yeşil vatanın koruyucusu ateş savaşçıları dediğimiz o kahramanlar
00:36:20yerine göre iki kilometre, üç kilometre o zor coğrafyada hortum seriyorlar yere.
00:36:27Aşağıdan suyu basarak oraya çıkıyorlar. O coğrafyada yürümek zor.
00:36:32O araçta o aracöz aracında altı artı bir kişinin olması lazım.
00:36:38Yani altı işçi bir şoförün olması lazım ki tam fali yapsın.
00:36:44Şu anda üç işçi bir şoförü bulan öpüp başına koyuyor.
00:36:49Çünkü yer ekipleri yok.
00:36:53Yer ekipleri güçlenmesi lazım.
00:36:55Bunu güçlenmediğiniz sürece yangınları kısa sürede söndüremiyorsunuz.
00:37:02Çünkü uçaklar uçaklar yangın söndürmez.
00:37:06Uçaklar yukarıdan su atarak tepe yapmış yangını baskılar yere indirir.
00:37:11Ve yer ekipleri girer yangını söndürür.
00:37:14Yer ekipleriniz güçlü değilse siz yukarıdan tonlarca su atın.
00:37:19Zaten suyun yarısı yere düşerken buharlaşıp gidiyor.
00:37:23Evet. Peki Sayın Aslan.
00:37:26Onun için.
00:37:27Buyurun.
00:37:28Buyurun son cümlenizi alayım süremi tamamlıyorum.
00:37:31Dolayısıyla yer ekiplerini güçlendirmek zorundayız.
00:37:35Biraz önce ifade edildi.
00:37:37Yani bizim yaklaşık bin civarında gözetleme kulelerimiz var.
00:37:43Bunlar dürbünle yedi yirmi dört.
00:37:45Araziyi tarar.
00:37:47Dumanı gördüğü an merkeze ihbar bildirir.
00:37:50Ve ekipler oradan yola çıkar.
00:37:52Ayrıca Orman Genel Müdürlüğü'nde yedi tane iha var.
00:37:56Bunlar yedi yirmi dört.
00:37:59Araziyi tarayarak gördüğü dumanı alevi merkeze bildiriyor.
00:38:04Merkezden ekipler yola çıkıyor.
00:38:06Dolayısıyla her ilin kendi ekibini kendi yerinde tutmak durumundayız.
00:38:13Şu anda biz Akdeniz kuşağındaki yangınlara Orta Anadolu'dan Karadeniz'den işçi kaydırıyoruz.
00:38:19Orada yangın çıkarsa ne yapacağız?
00:38:22Peki Sayın Aslan teşekkür ederim.
00:38:25Çok teşekkür ediyorum.
00:38:27Süremi tamamladım.
00:38:28Sayın Balta ve Sayın Kayhan sizden de son cümlelerinizi rica edeceğim.
00:38:32Kesinlikle katılıyorum.
00:38:34Yangın zeminden söndürülür ve işçilerimiz o anlamda çok kıymetli.
00:38:39Onlar olmadan hiçbir yangını söndüremeyiz.
00:38:42Havadan müdahale gerçekten yangın söndürmeye yeterli değildir.
00:38:46Ekiplerin çok doğru bir şekilde konumlandırılması ve sahadaki sayının her zaman fazla tutulması önemli.
00:38:54Ve eğitimlerine de çok dikkat edilmesi gerekir ki ekipten bir kişinin bile canı yanmadan sahayı temizleyelim.
00:39:02Sayın Kayhan.
00:39:04Çok teşekkür ederim.
00:39:06Ben de arkadaşlarımın bu görüşlerine bir ilave yaparak kapatmak isterim.
00:39:11Bu ekipler tabii ki en önemli konu şu anda bir otomatik söndürme bir binanından bahsetmiyoruz.
00:39:18Dolayısıyla doğal ortamda doğal insanların birbiriyle koordinasyonunu sağlayacak şekilde eğitilmeleri gerekiyor.
00:39:28Yani şu anda ülke acil afet müdahale planı devreye girdiyse bu planın içindeki insanların,
00:39:34bütün organizasyon semasındaki insanların birbirini tanımlaması ve spontane kesinlikle yapılmaması gerekiyor.
00:39:42Yani her ekibin rol ve sorumluluklarının belirlenmesi ve organizasyonun ona göre yapılması gerekiyor.
00:39:49Yani hangi bölgede yangın çıktığı zaman hangi bölge destek verecek.
00:39:54Ve Settar Bey'e çok katılıyorum.
00:39:56Karadeniz'de bir yangın çıkarsa oraya nasıl müdahale edilecek.
00:40:00Aynı gün içinde 72 tane çıkıyorsa bu 172 tane de olabilir olasılık olarak baktığımız zaman.
00:40:07Ve bu önleyici tedbir olarak da muhakkak ve muhakkak bu tür olayların tatbikatının profesyonel hanimış gibi bir tatbikattan bahsetmiyorum.
00:40:18Gerçek anlamda olay olmuş gibi tatbikatların da çok net şekilde yapılıp organize edilmesi ve herkesin rol ve sorumluluklarının tam olarak dağıtılması,
00:40:30kağıt üzerinde kalan acil durum müdahale planlarımızın da mutlaka aktif hale getirecek bir yapıya dönüştürülmesi gerekiyor.
00:40:38Büyük iş konuştuğum şey ama imkansız değil.
00:40:42Bunu başarabiliriz.
00:40:43Tekrar Türk halkına geçmiş olsun diyorum.
00:40:47Ve şu an içinde can kaybının olmaması büyük sevindirici bir olay.
00:40:52Ama bunların etkilerini daha sonra belki can kaybı şeklinde değil ama farklı boyutlarda etkilerini görüyor olacağız.
00:40:59Ben teşekkür ederim davetiniz için.
00:41:02Umarım yarın sabah uyandığımızda.
00:41:04Umarım.
00:41:05Umarım güzel haberlerle uyanırız.
00:41:07Birçok yangının kontrol altına alındığı artık mücadelenin sona erdiği haberlerle uyanmak dileğiyle.
00:41:12Çok teşekkür ediyorum konuklarıma.
00:41:15Bir konu anlatabilir miyim?
00:41:19Süremi doldurdum Sayın Aslan.
00:41:22Çok kısa bir cümleyle alabilirim.
00:41:24Çok kısa.
00:41:252021 yılındaki o büyük yangınlarda orman yangın söndüren kahramanlar üzerinden bir kısım desorformasyonlar yapılmıştı.
00:41:35Şimdi yine görüyoruz.
00:41:37O kahramanların ateşle savaşan göğüs göğüsle mücadele kahramanların moralli bozulacak davranışlardan uzak duralım diyorum.
00:41:47Teşekkür ediyorum.
00:41:48Sağ olun.
00:41:49Çok güzel bir eklemeydi.
00:41:50Çok teşekkür ediyoruz.
00:41:51Bizler de bir kez daha doktor Şebnem Akban balta doktor Hacer Kayhan ve Sertar Aslan yayın konuğumdu.
00:41:57Sağ olun efendim.
00:41:58İyi geceler diliyorum.
00:41:59İyi geceler.
00:42:00Teşekkür ederiz.
00:42:01Evet şimdi bu yangınlar nasıl çıktı peki?
00:42:05Hangi yangının ne sebep oldu ona bakacağız.
00:42:07Sahada ekipler orman yangınlarıyla mücadele ederken bir yandan da yangınlara dair desenformasyonla mücadele ediliyor.
00:42:14Özellikle sosyal medyada öne sürülen çok sayıda iddia var.
00:42:17Yangının çıkışı nedenine ve müdahale edilmediğine dair bu iddialara ve yanıtları getiriyoruz ekranlarınıza.
00:42:27Dediğimiz zaman desenformasyonu yapanlar maalesef öne çıkıp sesleri daha çok çıkıyor.
00:42:33Hiçbir şekilde didişmeyeceğiz.
00:42:35Hiç kimseyle polemiğe girmiyoruz.
00:42:37Sadece işimize odaklandık.
00:42:39Türkiye orman yangınlarıyla mücadele ederken özellikle sosyal medyadaki yanıltıcı iddialar da bu mücadeleye zarar veriyor.
00:42:49Bazı hesaplardan yangına müdahale edilmediği iddiaları paylaşılırken diğer yandan da yangının çıkış nedeninin bölücü örgüt tarafından üstlenildiği iddialara öne çıktı.
00:43:02Bakan Yumaklı bu iddialara net yanıt verdi.
00:43:05Bu tür şeylerde herkes bir şekilde kendi hanesine yazacağını düşündüğü şeyleri söyler.
00:43:14Bununla ilgili şu anda herhangi bir tespit yok.
00:43:17Dolayısıyla bunu yok olarak kabul edin.
00:43:20En çok konuşulan İzmir'de karşı yakada çıkıp Çiğli ve Bayraklı ilçesine de sıçrayan orman yangınıydı.
00:43:28Çıkış nedenine ve müdahaleye ilişkin iddialar hızla yayılsa da yangının çıkış nedeninin piknik ateşi olduğu ortaya çıktı.
00:43:37Yangının çıkışı o piknik dediğim yani o sebepten çıkan.
00:43:43Şimdi İzmir'de 3 kişi yamanlarda aranıyor özür dilerim.
00:43:502 kişi ödemiş de onlar gözaltına alınmış vaziyette.
00:43:57Bir iddia da Bolu Göynük'teki yangına dağıyırdı.
00:44:01Terör örgütü kundakladı iddiasına Vali Erkan Kılıç yanıt verdi.
00:44:054 kişi gözaltına alındı şu anda onların işlemleri devam ediyor.
00:44:11Anızdan çıktığını değerlendiriyoruz.
00:44:13Bu konuda da bütün vatandaşlarımızın duyarlı olmasını bizler istiyoruz.
00:44:18Aydın, Muğla, Manisa'da ise yine kişisel hatalar ormanları küle çevirdi.
00:44:25Aslında olmaması gereken bir şey yapıldığında işte hep beraber burada onu söndürmek için yüzlerce binlerce insan vatandaşların endişesi hep birlikte bunu halletmeye dönük sorunu çözmeye dönük oluyor.
00:44:41Hava sıcaklığının tavan yaptığı nem oranının düşüp rüzgarın etkili olduğu şu günlerde yakılan her ateş atılan her izmarit bir ormanı küle çevirecek potansiyelde.
00:44:54Peki bu ihmallere yönelik cezalar yetersiz mi?
00:44:58Ceza kanununa mahsup edilmeli bu tarz suçlar.
00:45:04Özellikle iş kazalarındakileri de söylemiştik daha önce borçlar kanununa dayalı olarak 7 bin lira 8 bin lira cezalarla insanlar çıkıp tekrar hükmün geri bırakılmasıyla yine bizim aramızda yaşamaktalar.
00:45:19Bu yangınların önüne geçmemiz gerekiyor.
00:45:21Ağır yaptırımların uygulanması Almanya'daki gibi daha ağır cezaların olması trafik kazalarında da ceza önüne geçecektir diye düşünüyorum.
00:45:30Uzmanlara göre bu yangınların önüne geçmenin temeli ise
00:45:34Çok küçük yaşlardan itibaren özellikle de Milli Eğitim Bakanlığı'yla Orman Bakanlığı arasında yapılacak bir protokolle orman yangınlarının nasıl başladığı, orman yangınlarının nasıl ilerlediği, nasıl çıktığı ve nasıl önlenmesi gerektiği müfredata Milli Eğitim Bakanlığı müfredatına alınarak çok küçük yaşlardan itibaren bunun eğitiminin verilmesi lazım.
00:46:05Evet Orta Doğu'yla devam edeceğiz.
00:46:08Hamas'ın siyasi büro şefi Haniye yaklaşık 20 gün önce İsrail tarafından İran'da öldürüldü biliyorsunuz.
00:46:15Aradan geçen bu zamanda İran yönetimi intikam alınacağını uygun zamanda gereken cevabın verileceğini defalarca açıkladı.
00:46:22Ancak bu zamana dek İran herhangi bir hamlede bulunmadı.
00:46:26İntikam yeminlerinin edildiği İran'da sular durgun.
00:46:29Fakat Lübnan'da işler pek de öyle değil.
00:46:31İsrail Lübnan'ın güneyini hedef almaya devam ediyor.
00:46:34Akşam saatlerinde ise insansız hava aracı İHA ile Batı Şeria'da bir aracı bombaladı.
00:46:39Araçtaki iki kişi hayatını kaybetti.
00:46:42Bu saldırıya dair İsrail Ordu Radyosu X sosyal medya hesabından bir paylaşım yaptı.
00:46:48CENİ'nde dört silahlı kişinin bulunduğu bir aracın hedef alındığını ileri sürdü.
00:46:53Katliam dursun diye Doha'da yapılan görüşmelerden de eli boş dönüldü.
00:46:57Bütün bunları ve daha fazlasını konuşacağız.
00:46:59Konuklarım var, terör ve güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ ve gazeteci Güngör Yavuz Aslan.
00:47:04Bizimle birlikte ilerleyen dakikalarda da tekrar bir konuğumuz olacak.
00:47:08Doçent doktor Ali Fuat Gökçe de bize katılacak.
00:47:11Şimdi öncelikle Sayın Yavuz Aslan, Sayın Başbuğ hoş geldiniz yayına.
00:47:16Hoş bulduk, iyi yayınlar.
00:47:19Şimdi sizinle konuşmaya geçmeden önce bir haberimiz var, onu izleyelim.
00:47:23Katar'ın başkenti Doha'da dedik, gazete ateşkes arayışı için devam eden görüşmeler sona erdi.
00:47:28Masadan bir sonuç çıkmadı.
00:47:30Görüşmelerin yapıcı ve olumlu bir havada geçtiği belirtildi.
00:47:34Ara bulucular haftaya Mısır'da tekrar bir araya gelecekler.
00:47:40İsrail'in Gazze'deki saldırıları sürerken gözler Doha'daki görüşmelerin sonucuna çevrildi.
00:47:47Fakat sona eren görüşmelerden ateşkes için bir sonuç çıkmadı.
00:47:53Ortak açıklamada üst düzey yetkililer bugün belirlenen şartlar üzerinde anlaşmaya varmak üzere önümüzdeki hafta sonundan önce bir araya gelecek denildi.
00:48:04İsrail müzakerelere katıldı, Hamas ise masada yer almadı.
00:48:09Gazze için ateşkes görüşmelerinin devam ettiği günlerde Doha'da gerçekleştirilen görüşmelerin yankıları İsrail'de de etkili olmaya başladı.
00:48:18Öyle ki rehine aileleri Benjamin Netanyahu hükümetine baskı yapmaya başladı.
00:48:23Her cumartesi gerçekleştirilen eylemlere katılanların sayısı artıyor.
00:48:27Aynı zamanda kuzeyde yaşayanlar da bu eyleme katılmaya başladı.
00:48:31Ancak bölgede hala İran ve Hizbullah tehdidi geçmiş değil.
00:48:36Amerika'ya göre görüşmeler yapıcı ve olumlu bir havada geçti.
00:48:41Amerikan Başkanı Joe Biden son müzakere turunun ardından ateşkesin hiç olmadığı kadar yakın olduğunu açıkladı.
00:48:49Gazze'de ateşkesin sağlanması için köprü kurucu öneri sundu ifadelerine yer verildi.
00:49:19Bu öneriyle 31 Mayıs'ta Biden'ın sunduğu ateşkes planında tarafların reddettiği ilkelerde uzlaşı hedefleniyor.
00:49:27Biden'ın sunduğu plan İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesini ve Filistinlilerin Gazze'ye dönüşünü içeriyordu.
00:49:36İsrail bu maddelere karşı çıkmıştı.
00:49:39Hamastan bir üst düzey yetkili ise Doha'daki ateşkes görüşmelerinin sonuçlarıyla ilgili olarak gruba verilen bilginin 2 Temmuz'da üzerinde anlaşmaya varılanları kapsamadığı söylendi.
00:50:09Saldırı 31 Temmuz'da oldu biliyorsunuz. 20 gün geçti aradan.
00:50:13Tabiri caizse misafir ettiği bir kişi başka bir ülke tarafından öldürüldü.
00:50:17Onca açıklama oldu ama bir karşılık gelmedi. Sizce İran vaz mı geçti intikamdan?
00:50:23Hayır. İran şu şekilde söylüyor. Ateşkesi bekliyoruz.
00:50:28Açıkça resmi görevlerin söylediklerinden analiz ederek söylüyorum. Bizim İsmail Haneye suikastına cevap verilmesini erteleyecek tek şey Gazze'de bir ateşkes.
00:50:39Aslında bu Doha'yı bekledi. Bana göre önümüzdeki saatler kritik.
00:50:43Yalnız burada İran'ın tavrının yani ertelemeye de yapıp yapmamasının Ali Aminey'in verdiği o intikam alının emrini geri çekmedi.
00:50:52Bu devrim muhafızlarının çalışma sistemini bilen herkes bilir ki Ali Aminey o emri verdikten sonra devrim muhafızları bunu planladı ve saldırı planları hazır.
00:51:02İranlı yetkililer açıkça söylediler bizim ertelememizi ya da bu suikasttan vazgeçmemiz değil ertelememiz söz konusu.
00:51:10O da bu ateşkesle ilgili Doha'yı bekliyorlardı. Bir de Burçak Hanım unutmayalım ABD'nin Ankara Büyükelçisi İran konusunda Türkiye'den yardım istedi.
00:51:19Bu bize neyi gösterir? Tahran ve ABD arasında bir müzakere yapılıyor yani İsrail'e cevap vermemesi konusunda.
00:51:25Burada İran'ın Gazze'de bir ateşkesi masaya koyduğunu şart olarak koyduğunu gördük.
00:51:31Yani erteleme ya da düşük yoğunluklu bir cevap vermemi istiyorsanız Gazze'den bir ateşkes çıksın ki ben de Şiilere, İran'ın kamuoyuna ya da bölgeye şunu diyeyim.
00:51:42Öyle bir tehdit ettik ki İsmail Haniye suikastından sonra aylarca çıkmayan ateşkes İran'ın ortaya koyduğu diplomasi ya da baskı sonucu çıktı.
00:51:52Bu da bizim bir zaferimizdir diyebilirim. Asıl tartışmaların temeli bu.
00:51:57Sizler haber detayını da verdiğiniz üzere Doha bir hafta ertelendi.
00:52:01Yalnız burada ince bir detay var. Tam Doha görüşmeleri sırasında işgalci İsrail'in Gazze'deki operasyonların durduğunu açıklaması.
00:52:08Bir gazeteci olarak önümüzdeki 24 saati takip edeceğim.
00:52:12Sağa duruldu mu? Yani İsrail o başçetine saldırılarına bir ara verdi mi sağ dinamikleri açısından?
00:52:18Bu da masada İsrail'in saldırılarının durdurulmasının ABD ve diğer taraflar Arabulucu, Katar ve Mısır olduğu için söylüyorum görüşüldü.
00:52:28Çok zor bir süreç. Yani şu açıdan bakmamız lazım.
00:52:32İran kendi koruması altında olan adeta canı ve namusu İran'a emanet olan İsmail Hane'yi koruyamadı.
00:52:40Ne dedenden olursa olsun suikast günlerce yorumlandı.
00:52:43Ve Tahran'da devrim muhafızlarının koruması altında şehit edildi.
00:52:47Buna cevap vermek zorunda.
00:52:49Diğer yandan farklı bir bakış Hamas ateş kesişiyor.
00:52:53İçerinin dayanacak hali kalmadı. Yardımların ve bu zulmün durması lazım.
00:52:59Bir taraftan baş müzakerecileri olan ekranlarda izlediğimiz İsmail Hane'ye şehit oldu.
00:53:04Diğer yandan da ABD 4 Kasım'a ramak kala ikinci bir cephe, ikinci bir savaş.
00:53:10Orta Doğu'da istemiyor.
00:53:12Adeta Arap saçı gibi Orta Doğu olduğu için bu örneği veriyorum.
00:53:17İçi çekilmiş, çok zor ve nereye evrileceği belli olmayan bir süreç.
00:53:22Kriz bir hafta ertelendi diyebilirsin.
00:53:24Ama bu İran Doğu'dan bir sonuç çıkmadığına inanırsa kendi istihbaratı ve diplomatisi şeyinden bekledim.
00:53:31Doğu'da heyetler de artık evlerine döndü.
00:53:34Buradan bir şey çıkmayacak derse o intikam planını bir şekilde ortaya koyacaktır.
00:53:39Doğu ile ilgili de bir kamuoyunda yanlış bir algı var.
00:53:42Sizin aracınızı düzeltmek istiyorum.
00:53:44Hamas Doğu'ya gitmedi.
00:53:45Yani Doğu'ya görüşmelerinde Hamas heyet göndermedi.
00:53:48Hamas sadece şu açıklamayı yaptı.
00:53:502 Temmuz'a aldığımız kararın arkasındayız.
00:53:53İsrail ordusunun tam çekilmesi yani İsrail tam boşaltmasını kapsamayan hiçbir anlaşmayı kabul etmiyoruz.
00:53:59Bu duruşumuz bize bununla gelin diye tarafları bildirdi.
00:54:03Doğu'daki diplomasiyi takip etme imkanımız oldu.
00:54:07Burada da İsrail'in yeni şartlarla yeni maddelerde olmayan ABD'nin hazırladığı bu taslak maddelerden olmayan masaya girerek
00:54:16adeta sürecin sonlanmaması yönünde tavır aldık koyduk.
00:54:202 mesele de tıkandı.
00:54:22Bir İsrail'in tam çekilmesi ve esirlerin durumu.
00:54:25Yani Hamas elindeki esirleri İsrail'in tam çekilmemesinden sonra veriyor.
00:54:30Bana göre önümüzdeki 24 saat 48 saat çok kritik.
00:54:34İran Doğu'yu sonuçsuz bekle diye ateşkes geldiğine gelmeyeceğine inanırsa diplomasi olarak.
00:54:41Yani 1 hafta beklemezse diyelim 2. turu 2. turu o intikam planını hayata geçirecektir.
00:54:48Peki doçen doktor Ali Fuat Gökçe de yayınımıza katıldı bu arada tabii.
00:54:53Sayın Gökçe hoş geldiniz siz de yayına.
00:54:56Merhabalar Burçak Hanım hoş bulduk iyi yayınlar.
00:54:58Teşekkür ederim.
00:54:59Şimdi reklamada çok az bir sürem kaldı.
00:55:012 dakika gibi bir sürem var ama sizinle de bir giriş yapalım.
00:55:04Az önce sorduğum sorudan devam etmek istiyorum.
00:55:07Sizin de görüşlerinizi almak isterim.
00:55:09İran intikamdan vaz mı geçti sizce?
00:55:13Evet Burçak Hanım ben de sanmıyorum İran'ın mutlaka cevap verecektir.
00:55:19Ama ne zaman verecek?
00:55:20Buradaki görüşmelerin doğadaki görüşmelerin sonucunu bekliyor.
00:55:25Ya da bu sonuca göre nasıl hareket edecek?
00:55:30Vereceği cevap nasıl olacak?
00:55:32Aslında burada konuşmamız lazım.
00:55:34Doğada da bir ateşkes çıkmayacağı gözüküyor şu anda.
00:55:37Her ne kadar ABD haftaya ertelenen bu görüşmelerde kendilerinin oldukça yakın olduğunu belirtmesine rağmen ateşkesi.
00:55:47Ama bunun pek mümkün gözükmüyor.
00:55:50Biraz önce Güngör Bey'le belirtmiş olduğu gibi hem Hamas'ın yaklaşımı hem de İsrail'in yaklaşımı.
00:55:57İsrail'in Hamas'ız bir müzakere masasında dayatması bana göre işi çözümsüze doğru götürüyor.
00:56:05Esas iş burada düğümleniyor.
00:56:08Çünkü İsrail Hamas'ı istemiyor.
00:56:10Ve bu savaşın siyasi sonucu olarak siyasi hedefi olarak Hamas'ı yok etmek için bu savaşa girmişti İsrail.
00:56:19Bunu da elde edemedi.
00:56:21Masada da siyasi hedefine ulaşamamış olan İsrail'in masada da siyasi hedefini görmek istemesini pek düşünmüyoruz.
00:56:30Dolayısıyla böyle bir durumda ateşkes biraz zor olur.
00:56:33Bir anda cevap verir ama ne zaman verir bilemiyoruz.
00:56:36Peki şimdi yalnızca iki dakikalık kısa bir aramız var.
00:56:38Devam ediyor olacağız.
00:56:54Yeniden hoş geldiniz CNN Türk ekranları.
00:56:56Kısa bir aranın ardından devam ediyoruz kaldığımız yerden.
00:56:59Konuklarım var.
00:57:00Orta Doğu'daki son gelişmeleri konuşmayı sürdürüyoruz.
00:57:03Hemen tekrar tanıtmak isterim.
00:57:04Terör ve güvenlik uzmanı Coşkun Başbuğ.
00:57:06Gazeteci Güngör Yavuz Aslan.
00:57:08Ve uluslararası ilişkiler uzmanı doçent doktor Ali Fuat Gökçe.
00:57:11Bizimle birlikte bu gece yayına eşlik ediyorlar.
00:57:14Sayın Gökçe az önce sizi bölmek durumunda kalmıştım.
00:57:17Reklama gittik.
00:57:18Buyurun lütfen devam edin.
00:57:20Evet Burçak Hanım.
00:57:22Şimdi biraz önce belirtmiş olduğum gibi.
00:57:25İran bugüne kadar bekledi.
00:57:27Bir cevap vermedi.
00:57:28Ama cevap vermesi gerekiyor.
00:57:30Bir devlet olarak.
00:57:32Yani kendi ülkesinde desteklemiş olduğu bir davanın liderinin suikaste uğraması.
00:57:39Onun için oldukça negatif bir durum.
00:57:42Olumsuz bir durum.
00:57:43Ve bu durumdan kurtulmak için.
00:57:45Ve o desteklediği davanın taraftarları gözünde.
00:57:50Meşhuriyetini bu davaya vermiş olduğu desteğin meşhuriyetinin devamı için.
00:57:55Bir cevap vermek durumunda.
00:57:58Ama verir mi?
00:57:59Tabii ki bunu bilemiyoruz.
00:58:01Niye vermez?
00:58:02O tartışılabilir eğer vermeyecekse.
00:58:04Ama vermesi gerekiyor.
00:58:06Normal şekilde.
00:58:07Bunu kendisi için özellikle ülke menfaati için ya da işte yapılan diplomatik görüşmeler sonrasında.
00:58:15Bundan vaz mı geçer?
00:58:17Ya da Gazze'de bir ateşkes sağlanması durumunda.
00:58:21Bu da çok önemli.
00:58:22Zaten kendilerine açıklama yaptı.
00:58:24Gazze'de bir ateşkes sağlanması durumunda.
00:58:27Belki de cevap vermekten vazgeçebilir.
00:58:29Ama eğer Gazze'de ateşkes sağlanamazsa.
00:58:32Oradaki görüşmeler biter.
00:58:35Masa dağılırsa.
00:58:36Oradaki görüşme masası.
00:58:38O zaman İran'ın eline daha güçlü bir koz geçme ihtimali yüksek.
00:58:43Ben bekledim.
00:58:44Siz dediğinizi yaptım.
00:58:45Şu anda siz buradan bir sonuç alamadınız.
00:58:49Ve ben cevap verme hakkımı elimde tutuyorum diyebilir.
00:58:54Tabi bu arada kendisine karşı yapılabilecek bir muhtemel saldırı içinde hazırlıklarını da yapmış olabilir.
00:59:01Yani işte Hüsrev'den uçakların Tahran'a indiğine dair bilgiler var.
00:59:06Bununla ilgili olarak kendi hava salma sistemini güçlendirmiş olabilir.
00:59:10Diğer tedbirleri bu kısa süre içerisinde almış olabilir.
00:59:13Bu da ayrı bir konu.
00:59:14Tabi ki İran'ın İsrail'e saldırması bunun yöntemi nasıl olur bilemiyoruz.
00:59:20Füzerlerle olmayacağı açık.
00:59:25Çünkü daha önce füzerlerle bir saldırı yaptı.
00:59:28Herhangi bir başarı elde edemedi.
00:59:30Dolayısıyla bunun sadece füzerlerle bir cevap verilmesi
00:59:33Zaten dünyada kabul etmez böyle bir saldırı.
00:59:38Cevap olarak kabul etmez daha doğrusu öyle diyelim.
00:59:41O zaman yöntem nasıl olacak?
00:59:43Bu da pek belli değil.
00:59:45Bütün bilinmezlikler içerisinde İran kendi hazırlığını yaptıktan sonra
00:59:51farklı yöntem dediğimiz çeşitli yöntemlerin belki de hazırlığını yaptıktan sonra
00:59:58muhtemelen gelişmeyi hem uluslararası alanda hem de diplomaside
01:00:04kendisinin yapacağı saldırının meşhuriyetini ve haklılığını sağlayabilmek için
01:00:09doğadaki görüşmelerde bekliyor olabilir.
01:00:11Ama biraz önce belirtmiş olduğum gibi mutlaka ve mutlaka vermesi gerekiyor.
01:00:17Verir mi? Nasıl verir? Yöntemi ne olur?
01:00:21Onu da bu kritik saatlerde ve günlerde bekleyip göreceğiz.
01:00:25Bekleyip göreceğiz.
01:00:27Vermesi gerekiyor.
01:00:29Cevabı o karşılığı diyorsunuz.
01:00:31Sayın Başbuğ katılıyor musunuz?
01:00:33Yani Gazze'de ateşkes sağlanması durumunda İran bir karşılık vermekten vazgeçer mi?
01:00:38Ya da şu an vaz mı geçti intikamdan sizin görüşünüz nedir?
01:00:42Burçak, İran kamuoyunu ve oradaki medyayı takip etmeye çalışıyorum.
01:00:48İran Haniye suikastini ve olanı bizim kadar konuşmuyor.
01:00:52Hatta hiç konuşmuyor diyebilirsiniz.
01:00:54İran gündeminden çıkardı bu konuyu.
01:00:57Reisi suikastinde olduğu gibi yavaş yavaş sönümleyerek bana göre süreç yerleyecek.
01:01:03Yani İran bizimle aynı fikirde değil. İran ben cevap vermeyi düşünmüyorum diyor.
01:01:07Zaten öyle bir düşüncesi de yok.
01:01:10Ben bunu baştan beri hep söyleyenlerdenim.
01:01:12İran burada.
01:01:14Sizde peki vermesi gerekiyor diyenlerden misiniz?
01:01:17Bir cevap gelmeli.
01:01:19Şimdi elbette kendi kamuoyunda sıkışan bir tabloya karşılasaydı İran'ın buna mutlaka bir şekilde cevap vermesi gerekirdi.
01:01:29Hani o vereceği cevabın dozu tartışılır tabi de.
01:01:32Ben sadece günü kurtarmak için vereceği bir cevap olarak.
01:01:35Yani öyle bir tepki vermesini beklerdim.
01:01:38Hala eğer verecekse de böyle bir tepki verecek.
01:01:41Sadece günü kurtarmak ve konuyu kapatma adına bir tepki olur.
01:01:45Ha bu Amerika'nın üstlerine bir füze saldırısı olur.
01:01:48Trump'ın ifade ettiği tarzda bir saldırıyla geçiştirilir.
01:01:52Büyük ihtimal Amerika bunu bahane eder.
01:01:54Askeri varlığını artırırız.
01:01:56İran da işte bu saldırıyı gerekçe gösterir.
01:01:58Gereken cevap verilmiştir.
01:02:00Daha denerlerse daha da sert şekilde cevap vereceğiz diye süreci geçiştirir ve bu konu kapanır gider.
01:02:07Onun haricinde böyle hani beklenildiği gibi büyük çaplı İran'ın İsrail savaşı falan bunları ben asla olmayacağı kanaatindeyim.
01:02:14Kaç gün geçti? 31 Temmuz herhalde yanlış hatırlamıyorsam suikastın olduğu gün.
01:02:18İşte tam 3 hafta ilk bir süreyi bitirmek üzereyiz.
01:02:23Ve her gün bunu tartışırız.
01:02:26O gece bu gece mi? Geliyor mu? Cevap verir mi?
01:02:29İşte 12 Mayıs 12 Ağustos örnek her güne bir anlam yükledik.
01:02:34Acaba bunu mu bekliyor?
01:02:36En son Ateşkes konusu gündeme geldi.
01:02:39Ateşkes ilan edilirse bu durumda İran vurmaz.
01:02:43Şimdi Amerika, İsrail ve İran yani bu bataklıkta üçü de çırpındıkça batıyor konumuna girdiler.
01:02:50Şimdi şöyle bir hava bir anda işi nereye getirir? Birlikte hayal edelim.
01:02:54Buradan velekin bir anlaşma çıktı Ateşkes.
01:02:58Şimdi bunu gerekçe gösteren İran durumdan kendini kurtarır mı?
01:03:03İşte onun zaten hazırlığını yapıyorlar. Her yerde konuşulan bu.
01:03:07İran verecek yap ama işte oradan Ateşkes çıkarsa
01:03:10bu kez bu hakkından Ateşkes haline uğruna yani Filistin'in hayrına vazgeçer.
01:03:16Böyle bir beklenti oluşturuluyor.
01:03:18Yine aynı şekilde böyle bir Ateşkes konusu gündeme gelirse
01:03:24Amerika bir anda şöyle bir role soyunur mu?
01:03:27Orta Doğu'nun hakimi benim. Bakın barışı ve adaleti getirdim. Ateşkes'i sağladım.
01:03:32Bir anda kendini o ellerinden kan damlayan süreçten kurtarmak ister mi?
01:03:37Kurtarabilir mi? Bence olur.
01:03:39Peki İsrail masaya gelmekle ve aynı zamanda da Hamas'ın masaya gelmesiyle
01:03:46bakın biz işte hep barış hedefleyen ülkeyiz.
01:03:50Ateşkes veya diğer konular elbette İsrail'in de gündeminde.
01:03:54Biz varız masada karşı taraf yok gibi.
01:03:57İsrail bir anda pozisyonunu farklı yere getiren bir süreç yaşanır mı? Yaşanır.
01:04:01Ben şimdi bütün bunların hepsini birlikte değerlendirmek gerektiği kanaatindeyim.
01:04:05Yani eğer buradan bir Ateşkes kararı çıkarsa bilin ki
01:04:09süreç içerisinde öneşkan aktörlerin kendine atlama yarışı var.
01:04:13Çünkü Amerika da bu süreçte en az İsrail kadar bataklığa saplanmış durumda
01:04:19en az İsrail kadar da hesap vermek zorunda olan bir yapı.
01:04:24Öyle diyelim. Devlet demeye dilim varmıyor çünkü bu tür şeylere.
01:04:28Ve İsrail aynı şekilde gündemi çok güzel saptırdı.
01:04:33Bugün Gazze'yi çok nadiren konuşuyoruz.
01:04:35Lübnan, İran hep ağırlıkta ve bu unutulan süreçte
01:04:40İsrail bir şekilde diplomatik anlamda kendini böyle rahatlatacak
01:04:46çıkış yolu bulmak ister mi? Veya öyle bir arayış içine girer mi?
01:04:50Giriyor zaten. O nedenle böyle haniye zamanı hiç masayı önemsemeyen
01:04:55hatta kurulmadan dağıtan İsrail bu sefer ne hikmetse biraz daha gayretli gibi görünüyor.
01:05:00Şimdi bütün bundan arka planda bir oyun bir arka planda
01:05:05farklı bakış açısını aramakta fayda var.
01:05:08Yani düz okumak yerine burada süreç içerisinde
01:05:13böylesi bir masada kimin nasıl pozisyon alacağına ve işin sonunda
01:05:17işin nereye gideceğine de dikkate takip etmekte fayda var.
01:05:21Ha bu masadan ateşkes çıkar mı? Ben çıkacağı kanaatle değilim.
01:05:24Ama çıkarsa arka planda birden fazla kuş vuran böylesi bir yapının
01:05:29işlediğini bana göre bilmekte yorulmakta da fayda var.
01:05:34Şimdi çıkar mı? Taraflardan biri yok. Nasıl çıkacak buradan anlaşma?
01:05:40Yani esas iki aktör muhatap aktörler İsrail ve Hamas.
01:05:45Aslında Hamas diye çok da batının oyununa geliyoruz.
01:05:49Filistin demek lazım. Yani başta İslam dünyasının meselesi olan Kudüs
01:05:54giderek böyle kelime oyunlarıyla sadece Hamas'a kadar ait olacak şekilde indirgendi.
01:06:01Bu bir oyundu. Ben hani oyunu bozma adına burada hiç olmazsa Filistin'in
01:06:06adına alarak Filistin davası diye de konuyu konumlandırarak
01:06:11eee dinlendirmek istiyorum. Burada İsrail ile Filistin masada iki tane
01:06:17taraf ve konunun direkt muhatapları. Filistin yok ya masada.
01:06:21Yani neye, kime göre ateşkes karar alacaksın?
01:06:24Veya işte kalıcı ateşkes olacak. O herkesin bir kendine göre
01:06:29uygulamak istediği şartlar vardı. Bir ara koşulları vardı.
01:06:32O koşulları karşı muhatap ııı ülke olmadığı için kabul edip
01:06:37etmediği belli değil. Neye göre ateşkes imzalayacaksın? Bunlar muamma.
01:06:40Ve bana göre zaten masadan böyle bir süreç çıkmaz. Ama çıkarsa da o dediğim
01:06:45noktaya gelirsek de az önce çizdiğim senaryoyu veya işte o ııı tür bir işle
01:06:52işi de aramakta fayda var. Çünkü ben böyle bir tehlike sezginliyorum.
01:06:55Zira hani Hamas bugüne kadar sürekli masada ilk yer alan, masayı hep
01:07:01inceleyen ve bunu da açık açık dünyaya dekter eden bir ııı ülkeydi.
01:07:06Yani ııı şehit haniye bunu gerçekten güzel uyguladı. Güzel de götürdü o süreci.
01:07:12Hiçbir zaman ııı Filistin tarafına dil uzatacak bir nokta işi getirmedi.
01:07:17Ama bu Amerika'nın İsrail'in istediği bir oyun değildi. Yani
01:07:20böylesi bir şey istemediler. Ama haniye o kurnazlığıyla bu işi bozdu.
01:07:24E şimdi haniye'den bayrağı devralan Simbar toplantıya katılmamakla iyi mi
01:07:30etti? Kötü mü etti? Bana göre bu tartışılmalı. Evet. Ama ben ııı
01:07:34şahsi fikrimi soracak olursam vuracak. Öyle sözü sana vereyim.
01:07:37Iıı bana göre masada olmalıydı. İsrail denilen katilin, İsrail
01:07:42denilen terör örgütünün yüzüne ııı o bütün gerçekleri bir de masada
01:07:46haykırmalıydı ve dünya kamuoyunda gündemi ııı Hamas
01:07:50belirlemeliydi. Ama şimdi öyle değil. Başka bir tablo var. Ha bu
01:07:54tablonun sonucunda ııı bir anda rollerde değişir mi? Yani bugüne
01:07:58kadar ııı gerçekten uygulanan politikayla İsrail'in dünya
01:08:02genelinde büyük bir kim ve nefret ııı kazanmasına sebep
01:08:05eden gelişmelerde bir anda ııı oyun yeniden şekillenir.
01:08:10İsrail'de artık hani barışı iste yani ateş kesten yana tavrı
01:08:14olan bir yapıya dönüştürülür mü algıda? Bunu iyi okumak lazım.
01:08:18Çünkü böyle bir sürecin sonunda ben gene böyle bir tehlikeyi
01:08:21hissediyorum. Iıı ertelendi ama hani ııı ben orada Hamas'ın
01:08:26ertelemeye rağmen katılacağını pek düşünmüyorum. Çünkü SİMVAR
01:08:29zaten hani baştan da böyle anıldı. Iıı yani katı ııı ve
01:08:35yani bu tür yarışmalara katılmayacağı yönünde bir ııı
01:08:39bir tasvir yapıldı. Iıı ama hani yeni politikaları bunun tam
01:08:43tersiydi. Bundan sonra SİMVAR'a göre konumu okuyacağız. Yani
01:08:47ona göre ııı bir şekil vermeye çalışacağız yorumlara. Eee ben
01:08:51de SİMVAR'ı şimdi okuyan biri olarak diyorum ki Hamas masaya
01:08:54oturmayacak. O belli oldu. Bu masadan da bir barış ve ateşkes
01:08:57çıkmayacak diyorum ilk etapta ama çıkarsa da arka planda
01:09:01hazırleştiğim oyunun da oynanmak için bir yeni dönemin
01:09:05kapısının açıldığında aralandığında özellikle
01:09:07belirtmek istiyorum Burçak. Peki Sayın Yavuz Aslan'a
01:09:11döneceğim. Eee size katılıp katılmadığını Doha'daki bu
01:09:14masadan ne sonuç beklediğini soracağım ama öncesinde bir
01:09:17haberimiz var. İsrail Dışişleri Bakanı İzrail Katz İsrail'i
01:09:20vurması halinde İran'a saldırmak için Fransız ve
01:09:23İngiliz mevkidaşlarından destek istedi. Fransa Dışişleri
01:09:27Bakanı bu saldırıya karşılık vermeyi tartışmanın uygunsuz
01:09:30olacağını dile getirdi. Buyurun izleyelim.
01:09:37İsrail İran'a karşı Fransa ve İngiltere'den destek istedi,
01:09:42red cevabı aldı. Fransa Dışişleri Bakanı Stefan
01:09:48Sejourne ve İngiltere Dışişleri Bakanı David Lemi
01:09:52Kudüs'te İsrail Dışişleri Bakanı İzrail Katz'la bir
01:09:56araya geldi. Katz Fransız ve İngiliz mevkidaşlarına İsrail'i
01:10:04vurması halinde İran'a saldırmak için destek
01:10:06beklediğini söyledi. İsrailli bakan İran saldırırsa koalisyonun
01:10:11sadece savunmada değil, İran'daki hedeflere
01:10:15saldırmada da İsrail'e katılmasını bekliyoruz
01:10:18ifadelerini kullandı. İngiltere Dışişleri Bakanı bu isteye red
01:10:25cevabı verdi. Devam eden diplomasi sürecinin önemine
01:10:29vurgu yapan Lemi bu saldırıya karşılık vermeyi tartışmanın
01:10:33uygunsuz olacağını söyledi. Fransa Dışişleri Bakanı ise biz
01:10:39diplomatik bir çözüm için çalışırken İsrail'in vereceği
01:10:43bir karşılıktan bahsetmek uygunsuz olur. Ifadelerini
01:10:47kullandı. Ateşkes anlaşmasına yönelik müzakere sürecini
01:10:51tehlikeye atabilecek herhangi bir eylemin kabul edilemez
01:10:55olduğunu vurguladı. İngiltere Dışişleri Bakanı ve Fransa
01:11:01Dışişleri Bakanı ardından Batı Şeria'ya gitti. Iki mevkidaş
01:11:06işgal altındaki Batı Şeria'da Filistin Başbakanı'yla görüştü.
01:11:12Evet izledik İran'a saldırmak için destek isteyen İsrail'e
01:11:18ret geldi. İngiltere ve Fransa uygunsuz dedi. Eee herkes İran'ı
01:11:23saldırmasını beklerken işte Amerika Birleşik Devletleri
01:11:25çeşitli açıklamalarda bulunuyor. Geçtiğimiz günlerde
01:11:28Amerika Birleşik Devletleri dahil beş ülke İran'a çağrı
01:11:32yaptı. İran'a İsrail'e yönelik askeri saldırı tehditlerine
01:11:35soğum vermesi çağrısında bulunuyoruz. Dendi İngiltere ve
01:11:38Fransa uygunsuz dedi. Sayın Yavuz Arslan nasıl
01:11:41değerlendiriyorsunuz bu gelişmeleri? Şimdi hem Fransa
01:11:45hem İngiltere Dışişleri Bakanları biliyorsunuz yeni
01:11:48kabineler görüldü ve yeni göreve başlayan ııı Dışişleri
01:11:51Bakanları. Özellikle abi ııı İngiltere'de işçi partisinin
01:11:54iktidara gelmesinden sonra yapılan açıklamalarda hem yeni
01:11:57başbakan hem Dışişleri Bakanı'nın üzerinde görüyoruz.
01:12:00Görüyoruz. Biraz İsrail'den uzaklaşma. Hatta bazı ııı
01:12:04İsrail'in talep ettiği silahları vermeyeceklerini
01:12:07açıkladı yeni İngiltere Başbakanı. Bunun sonrası bu
01:12:10Dışişleri Bakanı'nın hem Tel Aviv'e hem Ramallah'a ziyaret
01:12:13etmesi Birleşik Krallık özelliğinden sonra çok önemli.
01:12:16Yani Filistin meselesinin tarihi pes vergisinde
01:12:19baktığımızda ııı İngiltere çok önemli bir ülke. Bana göre
01:12:22ABD'den daha önemli bir ülke. Biraz artık ııı diplomatik
01:12:26duruşları İsrail'den uzaklaşarak ateşkese ve bu işin
01:12:29durmasına yönelik yönelik biliyorsunuz İngiltere'nin kendi
01:12:32iş sorunları var. Aylardır sokaklarda devam eden bir
01:12:36gerginlik gerginlik var ve kendi içindeki Müslüman
01:12:38nüfusun Londra'da ııı Paris'te en büyük ııı Gazze'ye destek
01:12:43gösterinin olduğunu gördük. Burada biraz ııı İran, İsrail
01:12:47meselesine karışmama ııı pozisyona. Çünkü genelde
01:12:50baktıklarında İsmail Haney'e suikastın da iki ülkenin ııı
01:12:54kabullenmediğini yani doğru bulmadığını bulmadığı yönünde
01:12:57açıklamalarını da görüyoruz. Şunu dediler. Özetle ABD seni
01:13:01yeterince koruyacak, koruyacak. Biz o istediğin desteği
01:13:04vermeyeceğiz. Ama burada da bir hatırlatmakta bulunayım. Iıı
01:13:08Nisan saldırısında Şam büyükelçiliği vurulduğunda
01:13:11İran'ın ııı İran'dan atılan füze ve drone ııı siyaları
01:13:15düşürmeden İngiltere ve Fransa ABD'ye destek verdi. Destek
01:13:19verdi. Burada uzak duracağız. Yani Gans'ın ııı talebine ııı
01:13:24işgalci İsrail Dışişleri Bakanı'nın talebine bir savaş
01:13:27daha ya da bir yüksek çatışma da senin yanında olmayacağız
01:13:30anlamında. Ama o İran füzeleri İsrail'e yöneldiğinde ABD'yle
01:13:34harekete edeceklerindeki pozisyonda bir değişiklik yok.
01:13:38Burada ııı benim dikkatimi çeken İsrail Dışişleri Bakanı
01:13:42biliyorsunuz çok küstah, haddini aşan açıklamalarıyla
01:13:45tanınıyor. Iıı açıklamasında İngiltere ve Fransa'yı
01:13:49yönetmeye çalışıyor. Yani destek vermeliler diyor. Diyor
01:13:52bu benim ııı diplomatik dilde çok dikkatimi çekti. Yani ABD'yi
01:13:55yönettiği gibi İngiltere'yi ve Fransa'yı da yönetebileceğini
01:13:59düşünen ııı bir işgalci İsrail'le karşı karşıyayız.
01:14:01Burada iki Dışişleri Bakanı'nın Fransa ve İngiltere'nin
01:14:04Ramallah'a da gitmesi. Iıı bu ııı çok önemli. Filistin
01:14:09Başbakanı yani Filistin otoritesinin ııı başbakanıyla
01:14:12da görüşmesi iki tarafla da bir diplomasi yürüttüklerini
01:14:16gösterir. Gösterir. Iıı burada ııı İsrail bana göre bu
01:14:22diplomatik arayışlarda işte ne kadar gerçek bakacağız Gazze'deki
01:14:26operasyonları saldırımızı bitirdik demesi. Iıı bir hafta
01:14:30işte ııı doğudaki görüşmelerin uzaması büyük ihtimal tekrar
01:14:34doğudan sonra Tahran'da da toplanabilirler. Genelde bir
01:14:37Tahran bir doğa şeklinde gidiyor bu ııı tarafların
01:14:41görüşmesi. Biraz kendilerince diplomasi ııı üretmeye
01:14:45çalışıyorlar. Bakın İsrail yaptığı açıklamalarla GANS
01:14:49özelinde söylüyorum. Öyle bir gündem yaratıyor ki ya da
01:14:52ortaya çıkıyor ki Gazze'deki çocuk ölümleri, Gazze'deki
01:14:55faşist değil, İsrail Dışişleri Bakanı'nın İngiltere'yi
01:14:58yönlendirmesi, Fransa'yı yönlendirmesi bazen de Türkiye
01:15:02hakkındaki açıklamalarıyla gündeme geliyor. Yani diplomasi
01:15:05de ııı sözde kendilerine başka bir mercaya konumlanan bir
01:15:09işgalci İsrail'le karşı karşıyayız. Karşıyayız. Iıı
01:15:13GANS'ın ismini çok duymaya başladık Burçak Hanım. Iıı siz
01:15:16de yakından takip ediyorsunuz. Iıı benim şöyle bir hafta on
01:15:21güne baktığımızda Netanya'dan daha fazla açıklama yaptığını
01:15:24görüyorum. Yani Netanya bu süreçte çok az konuşuyor.
01:15:26Genelde GANS'ın ııı bütün İsrail'in görüşleriyle ilgili
01:15:30açıklamalar yaptığını görüyoruz. Şöyle bir ııı de
01:15:33düşünce var. Bu ııı İsrail'li politikacı ııı Netanya'dan izin
01:15:38almayarak ABD'ye gitmesiyle tanınıyor. O dönem
01:15:41demokratlarla ııı ciddi görüşmeler görüşmeler
01:15:45gerçekleşti. Iıı ABD'de tekrar demokratların kazandığını
01:15:48kazandığında ııı Netanya'nın yerine geçecek isim olarak
01:15:52görülüyor. O yönden biraz ön plana çıkan açıklamaları var.
01:15:56Ama ben burada İngiltere ve özellikle İngiltere'nin ııı
01:15:59pozisyonu biraz daha değiştirdiğini İsrail'den
01:16:02uzaklaştığını görüyorum. Bu da işçi partisinin. Yani
01:16:04İngiltere'de yeni bir iktidar değişikliğiyle. Biliyorsunuz
01:16:07Fransa'da da bir koalisyon oldu. Iıı aşırı sağcıların ııı
01:16:12birinci turu kazanmasından sonra ikinci turu kazanan ııı
01:16:16partiler. Iıı koalisyonun politikaları ııı baktığımızda
01:16:20daha netleşmedi. Yani ııı ne genelden makron üzerinden
01:16:24gidiyor gidiyor. Orada biliyorsunuz farklı bir sistem
01:16:26var. Bir başbakan, bir de ııı Fransa Cumhurbaşkanı var. Daha
01:16:31çok makronun politikaları üzerinden yönlendiğini
01:16:33görüyoruz. Ama onlar ııı Fransa o kadar etkin bir pozisyon
01:16:37İsrail yanında alamıyor. Alamıyor. Bunu neden bunu
01:16:41neden söylüyorum? Biliyorum. Eee ABD'nin adını çok duyduk bu
01:16:44süreçte. Diğer ülkelerin adını çok duyduk. Macron'un
01:16:46açıklamaları dışında Fransa kamuoyundan ııı biraz temkinli
01:16:50gördüklerini görüyoruz. Bu yeni belki Dışişleri Bakanı'nın da
01:16:52ajantası olabilir. Bu da Avrupa'da en fazla ııı Müslüman
01:16:56nüfusa ııı sahip ülke Fransa. Yani bu ııı Paris'teki biz ııı
01:17:01Coşkun abi ve Ali Fuat hocamla bunları yorumlamıştık.
01:17:04Avrupa'daki en büyük kitlesel gösteriler Fransa'da ııı ortaya
01:17:08çıkmıştı. Biraz Fransa halkı ııı bu son gelişmelerde son
01:17:12seçimlerden sonra daha ekonomik kaygılarına yani tırnak içinde
01:17:16açıkça bize ne diyen kamuoyu ııı çok ciddi anlamda Fransa'da
01:17:19yükseldi. Fransa'da işte Gans'ın bizden destek istiyorsun.
01:17:23İran'la bir savaşta ya da Gazze'deki operasyonlarda biz
01:17:27bu işte olmayacağız dedi. Iıı ben şunlara bakıyorum ııı
01:17:31takip ederken Burçok Hanım. İsrail'in talep ettiği ya da
01:17:34taahhüt bulundukları taahhütleri ne kadar yerine
01:17:37getiriyor? Şunu unutulmaması gerekir, işgalci İsrail sadece
01:17:40ABD'den silah almıyor. Yani Avrupa ülkelerinden de silah
01:17:43silah oluyor. Özellikle bizim ııı bizi de birinci derece
01:17:47ilgilendiren, odaklanmamız gereken yer de Güney Kıbrıs Rum
01:17:50kesimi. Bu Güney Kıbrıs Rum kesimini ABD'nin üs yapması,
01:17:53İngiliz varlığı, işte bu Gans'ın özelliği ııı
01:17:56açıklamalarından dolayı açıklayalım. Bunun arkasında ne
01:17:58var? Fransız varlığı unutulmaması lazım. Neden? Hasan
01:18:02Nasrallah ne demişti? Güney Kıbrıs Rum kesimisi İsrail'e
01:18:05destek için kullanıyor. Hatta orada İsrail askerleri var.
01:18:08Bulundu. Şimdi olası bir ııı İran İsrail Savaşı ihtimal
01:18:12dahilinde düşünelim. Hizbullah bu savaşın dışında kalmayacaktır.
01:18:16Yani İran İsrail Savaşı başladığı anda bütün vekiller
01:18:20Suriye'de, Lübnan'da, Yemen'de, Irak'ta hatta Bahreyn'de
01:18:24konuşulmuyor. Bütün vekiller ııı bu sürecin içine bir şekilde
01:18:28girecek. Girecek. O zaman Güney Kıbrıs Rum kesiminde bulunan
01:18:31bu silahlar ııı orada konuşulanan ııı hatta çok ciddi
01:18:36ithalar var. Bu konuda da çalışmamız gerekir. Gizli
01:18:38İsrail üssünün Güney Kıbrıs Rum kesimine. Işte Hasan
01:18:41Nasrallah'ın tehditinin bundan dolayı oldu. Askerlerimiz orada
01:18:45dedi. Sadece tatbikat için değil. Iıı eğer sizi de
01:18:48düşman kabul edeceğiz dedi. Iıı Gans işte bu açıklamalıyla
01:18:52belki işte Güney Kıbrıs Rum kesiminde yapılan çalışmalara
01:18:55atıfta bulunarak işte bir savaş olacak. Iıı biz İsrail'e cevap
01:18:59vereceğiz. Özür dilerim. İran'a cevap vereceğiz. Iıı çağrısını
01:19:02gerçekleşti ama Fransa ve İngiltere'nin uzak durduğunu
01:19:05görüyoruz. Son cümle ııı diğer konuklarımız da orada. Iıı
01:19:08burada ABD'ye asıl bakmak lazım Burçak Hanım. Yani bu Gans'ın
01:19:12görüşmesinin üzerinden detaylıyız. Amerika Birleşik
01:19:15Devletleri mevcut pozisyonunu ııı koruma ııı korumakta.
01:19:18İsrail'i koruyacağız. İsrail'i savunacağız diyor. Savunacağız
01:19:21diyor. Ama diğer yandan da İsrail'i ateşkese zorluyor.
01:19:24Zorluyor. Yani bu samimi midir? Değil midir? İster mi ister
01:19:28mi? Tartışmaların dışında bu üç aydan beri CIA direktörünün
01:19:32adeta gitmediği başkent kalmadı Orta Doğu'da. Hazırladı bir
01:19:35taslak. En son BM'den geçirdiler. Iıı akıl
01:19:39tutulması gibi çok güvendikleri İsrail'i kabul ettiremiyorlar.
01:19:42Hamas çok olumlu baktı. Yahya Simvar'ın da açıklaması var.
01:19:45Iki Temmuz'da ki ııı şartlar geçerli dedi. Bizim şartlarımız
01:19:49İsrail ikna edin dedi yani dolaylı olarak. Olarak ııı bir
01:19:53hafta uzatmaya gitti. Işte bu süreç önümüzdeki saatler,
01:19:56dakikalar ııı ya da ııı bir hafta sonra ateşkes olup
01:20:00olmayacağı Gazze'nin deki ya da Orta Doğu'daki gelişmeleri
01:20:03belirleyici olacak. Hı hı. Sayın Gökçe katılıyor musunuz?
01:20:07Peki olası İran saldırısında denklem nasıl olacak? Sizin
01:20:11görüşünüz nedir? Şimdi Burçak Hanım ııı İngiliz ve Fransız
01:20:16dışişleri bakanlarının ııı hassın teklifine vermiş olduğu
01:20:21cevabı iki yönden değerlendirip sorunuza cevap
01:20:24verebiliriz. Iıı birincisi bu ülkelerin şu anda kendi iç
01:20:28kamuoylarının dengelemek amacıyla ki İngiltere'de
01:20:32özellikle Orta Asya'dan gelen Hindistan kökenli ııı Hintli
01:20:37kökenli Müslümanların yapmış olduğu gösteriler diğer
01:20:41mültecilerin yapmış göçmenlerin yapmış olduğu gösterilere
01:20:44sahne olması İngiltere'nin ııı bu konuda biraz daha ııı iş
01:20:49sahaya yansımadan böyle bir açıklamanın ardından meydana
01:20:53gelinecek olayları önlemek için yapılmış bir açıklama olarak
01:20:56değerlendirmek lazım. Çünkü İngiltere Dışişleri Bakanı
01:21:00bugün ııı destek vereceğini açıklasa kendi iç ııı
01:21:04içerisindeki bu göçmenler ya da iltica etmiş olan bu ııı
01:21:08Müslüman toplum içerisinde infial yaratma etkisi oldukça da
01:21:13yüksek olarak değerlendirdikleri için şimdilik
01:21:16sahaya bir şey yansımadan ııı İsrail Dışişleri Bakanı'nın
01:21:20yapmış olduğu teklife cevap vermesi ııı onun açısından
01:21:24oldukça tehlikeli olarak gördükleri için yapmışlardır
01:21:28bunu. Fransa'ya geldi ııı geldiğimizde ise bakınız biraz
01:21:32önce Güngör Bey'de belirtti ııı Fransa ııı bin sekiz yüzyı
01:21:36yıllardan başlayarak komün hareketlerinden sarı
01:21:41yeleklere kadar olan dönem içerisinde toplumsal hareketlerin
01:21:46en çok olduğu ülkelerden bir tanesidir. Bugün Fransa'yı bu
01:21:49şekilde belirtmek gerekiyor. Yani orada ııı bir şekilde ııı
01:21:54o yıllardan itibaren bugüne geldiğimizde oldukça fazla
01:21:59toplumsal hareketi görebiliyoruz. Ve oldukça da
01:22:02yıkıcı oluyor. Bunun örneklerini yakın tarihimizde de
01:22:05vardır. Birkaç yıl öncesinde de Paris sokakları nasıl
01:22:08karıştığını ııı bununla ilgili olarak ııı terör örgütü PKK'nın
01:22:13da yapmış olduğu eylemler de orada gördük. Iıı toplumsal
01:22:17hareketler de gördük. Dolayısıyla ııı yoğun bir ııı
01:22:20Cezayir Müslümanına sahip, Cezayir Müslümanı sahip rüfusa
01:22:26sahip olan Fransa'nın da e bu konuya şimdilik temkinli
01:22:29yaklaşması gerekiyor. Onlar açısından ki savaşın başında
01:22:34yedi Ekim'den sonraki ilk bir hafta içerisinde ııı Macron'un
01:22:39ııı aslında oldukça ııı olumlu ııı işte Hamas değil de İsrail
01:22:47aleyhine yapmış olduğu açıklamanın olduğunu
01:22:49düşünürsek ııı ama bunun ardı hemen bir hafta sonra birkaç
01:22:54gün sonra ııı tam tersi söylemlerde bulundu ama ilk
01:22:58baştaki yapmış olduğu açıklama oldukça ııı pozitifti.
01:23:02Savaşını durdurması açısından ya da İsrail'in yapmış olduğu
01:23:07saldırıyı kırama diyelim artık. Bu açıdan oldukça iyiydi ama
01:23:11ardından gelen baskılar sonucunda Macron ııı geri
01:23:15dönüş yaptı ama bu politikada İsrail'in yanında fazla da yer
01:23:20almadı. Yani silah malzemeleri ya da bir başka bir ııı
01:23:24destek de vermedi. Ama savaş olursa eğer burada İran daha
01:23:28doğrusu şöyle söyleyelim. İran ııı oldukça etkili bunaltım
01:23:33sizlere uygulamak gerekiyor. Oldukça etkili bir karşılık
01:23:37verirse İsrail üzerinde çok çeşitli yöntemler kullanarak
01:23:41bir karşılık verirse İsrail'in de buna cevap verme ııı bir
01:23:47yönüne bir politikası olursa zaten Amerika Birleşik Devletleri
01:23:50destekleyeceğini söylemişti. Tabii ki bu koalisyona başta
01:23:54İngiltere'nin katılacağını söylemek gerekiyor. Yani burada
01:23:57mutlaka olacaktır. Hı hı. Şunu da belirtmek lazım. Yemen'in
01:24:01Boğazı'nı kapattığında ııı kurulan koalisyonla bu ülkelerin
01:24:06olduğunu belirtmek lazım. Yani altı ülke vardı. Iıı bunun
01:24:11içerisinde Amerika Birleşik Devletleri Kanada, Hollanda,
01:24:14İngiltere, Fransa ve Bahreyn'e olduğunu düşünürsek bu
01:24:18ülkelerin ııı İran'ın etkili bir muhtemel bir etkili
01:24:22saldırısından sonra İsrail'e destek verebileceğini ama bunu
01:24:26şimdiden dillendirilip de kendi kamuoylarında tepki almamak
01:24:30için geri durduklarını belirtmek lazım. Bir diğer konu
01:24:34Güngör Bey'in de onu ben bir cümleyle ııı bahsetmek istiyorum
01:24:38desteklemek bu anlamında. Güney Kıbrıs Rum yönetimindeki bu
01:24:41silahlanma ııı ve Kıbrıs adasının ııı Türkiye aleyhine
01:24:46ya da bölgedeki Müslümanlar aleyhine nasıl kullanıldığı ııı
01:24:50tarihte de var. Aynısı gördük. Yani mesela Fransızlar ııı
01:24:56Anadolu'yu işgal ederken öncelikle ııı Kıbrıs'ta Ermeni
01:25:01taburlarını toplayarak orada Ermenilere toplayarak taburlar
01:25:05teşkil ederek eğiterek ııı Türkiye'ye Hatay'a ııı dört
01:25:10yola çıkararak İskenderun limanına çıkararak yumurtalık
01:25:14limanına çıkararak ııı Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu
01:25:19bölgesini işgal etmeye çalışmışlar. Bu bir örnek.
01:25:22Ikinci bir örnek ııı Yahudiler Romanya'dan, Polonya'dan,
01:25:26Almanya'dan ikinci dünya savaşına kaçarken önce Güney
01:25:30Kıbrıs'a Kıbrıs adasına getirmişlerdir. Orada belirli
01:25:34bir süre iskanı ııı iskanına tabir tutulmuşlardır. Ardında
01:25:38ııı bunların hepsi belli bir süre Kıbrıs'ta kaldıktan sonra
01:25:42da belli bir sürede ııı Filistin coğrafyasına
01:25:47göç ettirmişlerdir. Bir diğer konu Güney Kıbrıs Rum
01:25:51yönetimiyle İsrail'in gelecek dönemde NATO'ya dahil edilme
01:25:55ihtimalini göz ardı etmemek lazım. Bu da Güney Kıbrıs'ta
01:26:00ııı İsrail'e destek anlamında batılı ülkeler tarafından
01:26:04nasıl etkili kullanıldığı bir örneği ya da bir sebep olarak
01:26:08karşımıza çıkmaktadır. Bizi de en çok bekleyen yani bizi de
01:26:12bekleyen en fazla tehlikelerden bir tanesi, en güçlü
01:26:14tehlikelerden bir tanesi de bu iki ülkenin gelecek dönemi.
01:26:18Belki burada çatışmalar sonra eğer belki bunu daha sonra
01:26:21konuşulacaktır ama ııı Güney Kıbrıs Rum yönetimiyle
01:26:25İsrail'in ııı NATO'ya dahil edilme süreçlerin bizi özellikle
01:26:30Türkiye'yi çok zorlu günleri bekleyeceği ııı ııı seviyelere
01:26:35kadar günlere kadar da getirecektir diye düşünüyorum.
01:26:37O zaman ııı bununla devam edelim Sayın Başbuğ. Türkiye
01:26:41hangi pozisyonu alacak böyle bir durumda olası bir saldırı
01:26:45durumunda? Şimdi Türkiye ııı sadece İran'ın geriliminde
01:26:52değil ııı bütün meselelerde hakem ülke, tarafsız ülke
01:26:56konumunu hep koruyor. Evet. Bunu da çok ııı büyük başarıyla
01:27:00yapıyor. Yani bugün dünyada ııı herhangi bir kriz anında ııı
01:27:05eğer kriz adına birileri araya girmesi gerekiyorsa veya
01:27:09birileri krizi sonlandırmak adına bir gayret göstermek
01:27:13istiyorsa herkesin aklına ilk gelen ülke Türkiye. Bu konuda
01:27:17da biz aynısını yaparız. Yani bu konuda da ııı eğer hani Allah
01:27:22korusun bir saldırı olursa biz tarafsız ııı süreci itidale
01:27:28çekmek isteyen ııı yani itidalle tarafları
01:27:31davranmaya yöneltmek isteyen bir Türkiye tablosu ortaya
01:27:34çıkar. Biz zaten bunu çok baştan beri de söyledik.
01:27:36Burçak yani hatırlarsan İRTA, İslam İşbirliği Teşkilatı son
01:27:40öncesi ııı hatta sonrası ve devamında gelen süreçte biz
01:27:45dünyanın nasıl bir tehlike ve tehdit altında olduğunu kimlerin
01:27:49nasıl pozisyon alması gerektiğini örnekleriyle
01:27:53verdik. Açıkladık, üstü kapalı, kimini açık açık
01:27:56dillendirdik. Fakat şu ana kadar sadece biz ııı bu
01:28:01sözleri dinledik ve anladık. Yani bir ııı diğer devletlerle
01:28:06inceleme yaptığında ııı bu kavranıldı mı? Iıı bu Türkiye'nin
01:28:12mesajı veya mesaj alındı mı? Bu konuda çok ciddi şüpheler ııı
01:28:16var. Ortalıkta gezen. Ben hiçbir devletin bugüne kadar
01:28:21Türkiye'yle en içliğine geldiğini görmedim. Ne dedik
01:28:24biz? Eğer dedik bu bölgede kalıcı bir ateş sağlanmazsa
01:28:28kalıcı bir barış gelmezse uzun vadeli büyük çaplı bir savaşa
01:28:32hazır olun dedik. Geldi mi öyle bir ııı barış veya bir maza ııı
01:28:37asla gelmedi. Yani hani kaddine kadar ııı Filistin çok net ııı
01:28:43tavırlar ortaya koydu. Ve yalnız kaldı. E şimdi ııı biz
01:28:48gene aynı şekilde ııı bu işin sonu iyi gitmediğini bir dünya
01:28:52savaşına doğru eğilme ihtimalinin çok kuvvetli
01:28:55olduğunu hep dillendirdik devlet olarak. Halen de
01:28:58dillendiriyoruz bana göre. E şimdi bu durumda ııı Türkiye
01:29:03sözleri dikkate mi alınmalı yoksa herkes gene bildiğini mi
01:29:07okumalı? Bekleyip göreceğiz ama ben pek ııı yani buradan ııı
01:29:11savaş çıkmasa da ııı böyle büyük çaplı bir ııı uzlaşıp
01:29:15barışta ııı çıkacağı kanaatine değilim. Iıı çünkü ııı burada
01:29:19yani mesela masada olma işi bana göre bir handikap. Iıı biz
01:29:24bu konuda araya girer miyiz? Veya bir terkimiz olur mu?
01:29:26Bekleyip göreceğiz ama neticede az önce maliyet
01:29:29faydalarını, masumlarını sıralamaya çalıştım. Iıı işte
01:29:32bu senaryo içerisinde ama Filistin üzerinden ama doğrudan
01:29:37Irak ve Suriye gibi coğrafyalarla yani ııı İran'a
01:29:42ııı misillemesine meydan olacak bu coğrafyalar bunlar ki ben
01:29:48buralarda eğer olacaksa ben buralarda olmasını bekliyorum.
01:29:50Zaten işaretini vermeye başladı. Yani Irak'ta ve
01:29:54Suriye'de bazı askeri üslerin vurulduğu, Amerikalıların
01:29:58yaralandığı gibi haberler kamuoyuyla paylaşıldı. Teyide
01:30:01muhtaç Amerika'nın açıklaması bu. Olursa da ııı hani bu
01:30:05çatışma ortamı ben böyle doğrudan iki ülkenin toprakları
01:30:08yerine ııı diğer ülkelerde bu tür olayların yaşanacağını ııı
01:30:14öngörebilirim. Bu ülkelerde muhtemelen Irak ve Suriye olur.
01:30:18Hatta Amerika ııı bu konuda bir haber paylaştı. Iıı yani
01:30:26düzeltiyorum İngiliz basını. Şöyle bir haberdi o. Iıı yeni
01:30:32gelen İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan'ın ııı doğrudan bir
01:30:37talebe yapılacak saldırıya karşı olduğu bunun ııı yerine
01:30:41ııı diğer İsrail'in işte hakim olduğu diğer ülkelerde ııı bir
01:30:47cevap vermenin daha doğru olacağını dillendirdi. Yani
01:30:50Irak ve Suriye'yi kastediyor. Eee şimdi bu bildiğimiz ezber
01:30:54tablo. Iıı yine döndük başa. Yani tepki veriyormuş gibi
01:30:58yapılıp buralarda bir saldırı gerçekleşebilir mi? Eğer böyle
01:31:01bir saldırı gerçekleşirse Türkiye bundan nasıl
01:31:04etkilenir? Veya Türkiye bu süreçte nasıl pozisyon alır?
01:31:07Esas buna bakmak lazım. Eğer Irak ve Suriye'de böyle
01:31:10ııı bir saldırı gerçekleşir. Yani göstermelik de olsa Amerika
01:31:16bunu bahaneye çevirip buradaki asker varlığını artırırsa işte
01:31:19o zaman Türkiye biraz daha süreçte ııı daha ön plana
01:31:24çıkan bir ülke olmak durumunda kalacak. Ama bunun haricindeki
01:31:27tüm seçeneklerde Türkiye'nin bana göre takınacağı ııı rol
01:31:31şu. Soğuk kanunu itirazı davet eden tarafları ve hukuk adalet
01:31:38çerçevesinde meseleyi çözmeye çalışan bir garantör ülke
01:31:41konumunda olacağını düşünüyorum. Bunun önceki ııı
01:31:44dönemlerde yaşananlarda biz ııı önerini verdik. Iıı bu konuda
01:31:48çok da gerçekten iyi bir süreç götürdük. Benzer bir tablonu ben
01:31:52burada olacağı kanaatindeyim. Ha bunun yerine biz işte nerede
01:31:55savaşıyor? İsrail, İran. İran'ın yanında yer alayım.
01:31:58Işte ben de sıcak savaşa gireyim. Ben böyle bir risk
01:32:01olduğu kanaatinde değilim. Yani böyle bir ihtimalin olacağını
01:32:04da düşünmem. Iıı biz zannederim yani artık savaş kapıya
01:32:09dayanır. Ben de çok doğrudan etkilenirsem ülke olarak,
01:32:12millet olarak o zaman belki daha sıcak ııı bir takım
01:32:16tedbirler almak durumunda kalırız. Iıı veya ııı öyle bir
01:32:20hava ııı doğduğunda bu şekilde pozisyon alırız. Ama bunun
01:32:24haricinde ben Türkiye'nin böyle tutup da doğrudan ııı
01:32:28çatışmanın içinden kendini atacağını ııı veya işte o
01:32:31noktaya kendi pozisyonunu getireceğini pek düşünmüyorum.
01:32:35Neden? Zaten akıl da onu gerektiriyor. Yani böylesi
01:32:38ortamlarda bir tane aklı selim devlete ihtiyaç var. Bu
01:32:41dışında ııı bu olayların dışında olan çünkü o olayın
01:32:44ııı yani o dışında olan devletin hakemliğiyle bu işler
01:32:49çözülürse çözülür. Aksi takdirde Allah korusun zaten
01:32:52kıyamet savaşına doğru gider iş. Dolayısıyla Türkiye bu
01:32:55konuda çok temkindi, mesafeli ve şu ana kadar da bana göre
01:32:59ııı pozisyonu çok iyi getirdi, çok iyi korudu. Ve ııı
01:33:03dikkat ederseniz hep dünyayı İslam İşbirliği Teşkilatı'yla
01:33:07birlikte ııı uyandırmaya çalışan bunu da ııı çok kibar bir
01:33:12şekilde yapan bir Türkiye tablosu var ortada. Iıı bu
01:33:15tablonun ben devam edeceğini düşünüyorum ki bana göre
01:33:18doğrulan da budur. Onun haricinde bu oradan Türkiye'ye
01:33:21böyle bir sıcak bir çatışmanın içine ııı çekecek süreç ben
01:33:25beklemiyorum. Ha ııı öyle bir şart sizi zorlar ki topa girmek
01:33:30durumunda kalırsınız argo tabir. Işte o zaman şartlar
01:33:33değişir. Ama şu an öyle bir tehlike ve risk var mı dersen
01:33:36ben onun da olacağı kanaatinde değilim. Sanki burada süreç ııı
01:33:41böyle ııı hani çatışma noktasına gelmeden
01:33:45geçiştirilecek gibi görülüyor. Bir tek ihtimal var. Hani
01:33:49çatışma olma ihtimali o da İran'ın kendi içinde
01:33:53kamuoyundan gelen bir baskı. Bunu ben daha önce
01:33:55dillendirmiştim. Ama son ııı İran'a yaptığım o ııı bazı
01:34:01başvurularda kaynak başvurularına şöyle bir havanın
01:34:04İran'da estiği söyleniyor. Zaten İran halkı herhangi bir
01:34:07cevap verme ııı gibi bir ııı yani ruh halinde değiller. Tam
01:34:14tersi. Iıı yani bu gerilimleri tırmandırmak hiçbir şey
01:34:17kazandırmıyor. Normal hayata dönelim ııı bu konu kapansın
01:34:21diyenlerin çoğunlukta olduğu ifade ediliyor. E zaten ııı bu
01:34:26da İran'ın elini bana göre rahatlatan rejimin elini
01:34:29rahatlatan bir hadise. Dolayısıyla rejim bir şekilde
01:34:32bir bahane bulup bu işten kendini sıyıracak. Iıı veya çok
01:34:37zorda kalırsa Irak ve Suriye üzerinden bir cevap vermiş
01:34:41gibi meseleyi kapatmaya çalışacak. Bana göre bu
01:34:43İsrail'in de işine gelecek. Ve belki biz mirat on gün sonra
01:34:47ııı gene aynı konuşsak dahi aynı başlıkları değerlendiriyor
01:34:51olacağız ya da bu konuyu biz de artık kapatmak durumunda
01:34:54kalacağız. Çünkü tam yirmi gün geçti. Üç hafta geçti. Ben
01:34:57bugüne kadar İran'ın hani bırak cevap vermeyi hamle dahi
01:35:01yaptığını görmedim. Hı hı. Ve öyle bir niyeti de şu ana kadar
01:35:04görünmüyor ama hep anlam yüklüyoruz. Işte ateşkes olur
01:35:08da acaba İran orada bunu ııı bahane edip ııı ve gereken ııı
01:35:13baskı sağlanmıştır, cevap verilmiştir der mi? Yorumlamaya
01:35:17çalışıyoruz. Veya işte acaba ateşkes olmazsa İran tekrar
01:35:21ııı sahaya iner, vurur İsrail diyoruz. Iıı anlam yüklemeye
01:35:25çalışıyoruz ama ben bunların hiçbirinin olacağını
01:35:28düşünmüyorum. Evvel olduğu gibi gene böyle bir kayıkçı
01:35:31kavgası iki ülke arasında yürüyecek ve konu böylelikle
01:35:35kapatılacak. Iıı belli bir süre soğumayla birlikte önümüzdeki
01:35:39aylarda yeni olayların gelişmesini bekleyeceğiz gibi
01:35:41duruyor şu an için. Peki şimdi ııı şu Katar'daki masaya tekrar
01:35:47bir dönelim. Heyetler orada bir araya geldi. Bir sonuç çıkmadı.
01:35:51Iıı yapılan açıklamaya göre de görüşmeler yapıcı ve olumlu
01:35:55bir havada geçmiş. Iıı görüşme her ne kadar olumlu geçti
01:35:59dense de İsrail'in bir yandan Lübnan'ı yani vurmaya devam
01:36:02ediyor, katliama devam ediyor. Iıı Güngör Yavuz Arslan nasıl
01:36:05olacak bu iş? Iıı önünüzdeki bir hafta bu. Nasıl olacak bu
01:36:11iş sorusunun cevabı? Şimdi ben ııı gün içinde okudum
01:36:16açıklamayı. İsrail operasyonlarımızı durdurduk
01:36:19dedi. Bunu da samimi mi? Işte ajanslara düşecek mi? Ya da
01:36:22gazetecilerle irtibat halindeyiz. Soruyoruz. Soruyoruz.
01:36:26Eğer İsrail saldırmazsa bu birkaç gün ya da bir hafta
01:36:29içinde içinde diplomaside bir parametrenin oluştuğu ve bunun
01:36:35pazarlık edildiği edildiği demek. Demek. Çünkü tam
01:36:38Doğu'daki görüşmeler sırasında açıkladı. ABD baskılıyor.
01:36:41Çünkü demokratlara bir ateşkes lazım. Amerika Birleşik
01:36:45Devletleri'ndeki kasım seçimleri için. Iıı Trump'a karşı bir
01:36:48üstünlük elde etmek. Yine ııı İsrail'i de sözde ııı bu on
01:36:54aydır vahşi dolayan İsrail'de sözde bir zafer lazım. Zafer
01:36:57lazım. Tam ABD bu dengeyi ve Hamas'ı ikna etmek için
01:37:01çalışıyor. Şimdi Hamas masaya gitmeyerek Burçak adın baştan
01:37:05duruşunu belirtti. Şartlar belli. Iıı iki Temmuz'daki
01:37:09maddeler uygulansın. Birleşmiş Milletler'in ııı işte
01:37:12ekranlarda işte izlediğiniz İsmail Hane'ye, Birleşmiş
01:37:15Milletler'deki bu taslak kararı olumlu baktıklarına ve
01:37:18müzakere edeceklerine söylediler. Söylediler. Şimdi
01:37:21ııı burada İsrail'in masaya yeni şartlar kurduğunu yani
01:37:25biraz Doha'dan aktarılanları anlatırsak yeni şartlar
01:37:27kurduğunu ve Hamas'ın bazı kabul etmeyeceği. Birincisi şu
01:37:32bir şekilde işgalci İsrail askerleri ııı Gazze'nin içinde
01:37:36kalmak istiyorlar. Iıı orayı adeta bir batı şerriyeye
01:37:39döndürmek. Bu Hamas kesinlikle bunu kabul etmiyor. Ikincisi
01:37:43İsrail tarafı esirlerin hemen bırakılmasını yani bu ateşkesin
01:37:46uygulanması için ııı Hamas'ın elinde bulunan esirleri hemen
01:37:51bırakılması. Burçin Hanım orada da ilginç bir notu vereyim. Iıı
01:37:55kaç görüşmede ııı MOSAD, HTH, Habire ııı esirlerin
01:38:00güncellenmesini, sayı güncellenmesini istiyor. Bu çok
01:38:03ilginç. Sanırım bunu da şundan dolayı yapıyorlar. Bu on ayda
01:38:06yeni esirler de Hamas'ın eline geçti. Yani yedi Ekim'de Aksa
01:38:10tufanında işte iki yüz ya da üç yüz adet ellerinde bulunan
01:38:13esirlerin yanı sıra hem yaralı hem sağ birçok İsrail askerinin
01:38:18ya da görevlisinin Hamas'ın elinde oldu. Oldu ve sayı
01:38:22istiyor. Sayı istiyor. Hamas'ta bu sayıları vermiyor. Bunun
01:38:26yanında Yahya Simvar'ın geldikten sonra ben masaya
01:38:28yansımaları anlatayım. Yani işin nasıl gittiğini. Hamas'tan pek
01:38:33duymadığımız dikkat çekici bir açıklama geldi. Iıı İsrailli
01:38:37askerlerin güvenliği riskte deden. Iıı bu çok ciddi bir
01:38:42açıklama yani İsrailli askerlerin güvenliği riskte
01:38:45demek. Risk ne demek? Iıı Hamas'ın ııı bu esirleri çok
01:38:49üst perdeden bir pazarlık konusu yaptığı yaptığı hatta
01:38:53bazı teyit edilmemiş ııı bilgiler İsrail'in içeride
01:38:56yaptığı operasyon sırası sırasında Hamas'ın müdahalesiyle
01:38:59bazı esirlerin de yaşamını yitirdi yönünde teyide muhtaç
01:39:03ııı bilgiler var. Bu da masada çok ciddi adeta tırnak içinde
01:39:08çatır çatır bir sert pazarlığın olduğunu gösterir. Şimdi bu
01:39:12Tastak planla da ilgili ııı bir detay veriyorum. Bu CIA
01:39:15direktörünün çok üstünde çalıştığı Biden'ın da çok
01:39:18olmasını ııı işte az önce siz haberde de verdiniz. Ateşkesi
01:39:22hiç olmadığımız kadar yakın. Hep bunu açıklıyor ABD'ler. Çok
01:39:26olumlu ilerlendi. Çok bu aslında masayı ııı burada ııı
01:39:29baskılama. Iıı şimdi şöyle bir de gazeteci olarak sorum var.
01:39:33Bu yayını dinlerken aklıma geldi. Şimdi Hamas görüşmelere
01:39:38katılmıyorum diye Burçak adam. Doha'da görüşmeler. Ama Hamas
01:39:41orada. Hamas'ın yönetim merkezi. Gazze ııı dışındaki bir
01:39:45heyette Doha'da. Bence hani haber gelme gitme şeklinde
01:39:50direkt masada olmasa bile yani Hamas'ın bazı yöneticileri
01:39:54yaygası var hariç Halit Meşal aklıma geldiği için söylüyorum.
01:39:58Hamas dış ilişkiler sorumlusu şu anda. Bazı yöneticileri
01:40:01orada. Mutlaka hızlı bir mekanizma olmuştur. Yani Hamas
01:40:05masaya oturmasa bile dolaylı ara bulucular içinde İsrail'in
01:40:09ortaya koyduğu bu dayatmaları bir müzakere müzakere ediliyor.
01:40:13Uzadı uzaması çok kötü. Yani ııı ölümler devam ediyor. Keşke
01:40:18bu ateşkes olsaydı. Iıı kan dursaydı gazete ve yardımlar
01:40:22girseydi. Olumlusu da şu. Iıı İsrail'e ııı bu planı
01:40:26kabul ettirmek için ABD baskı kuruyor. Şimdi ABD bunu
01:40:31Filistinlilerin kara kaşı kara gözü için yapmıyor Burçak Hanım.
01:40:34Az önce de söylediğim için bu baydına bir PR çalışması. Seçim
01:40:38için daha özür dilerim. Kameraya, demokratlara. Eee bir
01:40:41eee artı lazım, bir başarı lazım. Başarı lazım. Eee biraz
01:40:47da farklı bir bakış açısı getireyim. Bu Gazze'deki
01:40:51operasyonları durdurduk. Biraz asker çekmesinin sebebi de
01:40:55Hizmullah'ın eee işgal altındaki Filistin topraklarının
01:40:58kuzeyine Güney Lübnan'dan baskılaması. Aşağı yukarı son
01:41:03yirmi güne baktığımızda ortalama söylüyorum. Hocalarım
01:41:06da katkı versin. Eee Hizmullah durmuyor. Hayfaya drone
01:41:11uçurmak, bu akşam gene elli tane roket attılar. Elcelil
01:41:14bölgesini vurup vurmak. Bu roketler düşsün ya da düşmesin.
01:41:18Çok proaktif bir Hizmullah. Bu da masayı etkiliyor. Sizin
01:41:21soru başlığınız Doha. Bu da masayı, masayı etkiliyor. Eee
01:41:25farklı etkenlerin eee içici olduğu bir süreçten süreçten
01:41:28geçiyoruz. Ama günün sonuna bakmak lazım. Biz gazetecilikte
01:41:32öyle bir deyim kullanırız. Gazze'de ateşkes durdu. Var mı?
01:41:35Yok. Gazze'de kan durdu mu? Yok. Yok. Bir de tırnak içinde
01:41:39hani biz Hizmullah'ın intikamını konuşuyoruz.
01:41:42İran'ın intikamını konuşuyoruz. Burada atlanan bir nokta var.
01:41:45Hamas'ın intikamı ne olacak? Liderleri öldürüldü. Liderleri
01:41:48şehit edildi. Yani İsmail Haneye'ye Hamas cevap
01:41:52vermeyecek mi? Diyelim İran dükkanı kapattım diyor. Tamam.
01:41:56Ben bu meseleyi kapattım. Ateşkes çıktı. Eee çıktı. Eee
01:42:00benim intikamım bu ateşkesi sağlayarak eee ne diyelim?
01:42:03Pasivize olmuş durumda. Şimdi eee İsmail Haneye gibi ta
01:42:08kuruluşundan eee vefat etmesine kadar adeta Filistin davasıyla
01:42:14özdeşmiş bir insan. Çocuklarını ve torunlarını eee Hamas
01:42:18mücadelesi, Filistin mücadelesi, Kudüs mücadelesi ve Gazze için
01:42:22feda etmiş ve Gazze benim ailem, benim kanım, Gazze'deki
01:42:27çocukların kanından daha değerli değil diye demiş biri
01:42:30sembol bir isim şehit edildi. Hamas'ın buna cevap vermesi
01:42:34lazım. Hele Hamas'ın başına Yahya Simvar geldiyse. Bu da
01:42:39ateşkesi etkiliyor. Ben konu başlığınıza yansımasında hani
01:42:41bu duruşla etkiliyor. Şimdi Hamas'ın bir eee Ali Fuat
01:42:45Hocam ve Coşkun Hocam da bilir bir yönetim sistemi var. Yani
01:42:48Yahya Simvar öyle ben elini kaldırdı, ben başkan oldum diye
01:42:52olmadı. Onun da bir ofisi, azalar heyeti, Kassam Tugayları
01:42:57dengesi bir sosyalist ve Hamas'ın destekleyenlerle olan
01:43:01bir iştişaresi var. Bu bir gerçek. Gerçek. Şimdi Yahya
01:43:04Simvar gibi adeta savaş baltalarıyla dolaşan birini
01:43:08Hamas'ın başına geçirdiler. Geçirdiler. Yahya Simvar iki
01:43:12tane ciddi röportaj verdi. Bu başa geçtikten sonra bir
01:43:15yabancı medyayı bir kendi medyasına Netanyahu doğduğu
01:43:19güne pişman edeceğim diyor. Isim vererek diyor. Bakın
01:43:21İsrail demiyor. Netanyahu doğduğu güne pişman edeceğim
01:43:25tırnakları kanayacak diyor. Yani Hamas'ın intikamını
01:43:28unutmamak gerekir. Hamas ııı bu ateşkes görüşmelerinde
01:43:33görüşmelerinde elinde savaş baltasıyla duran ııı duran bir
01:43:37aktör. Iıı bence Mısır'da ııı Mısır daha baskın olacak. Eğer
01:43:42görüşmeler Mısır'da olursa ben şunu bir önümüzdeki kırk sekiz
01:43:46saat yirmi dört saatin ııı doğayı doğadaki en son
01:43:50görüşmeyi İran nasıl bakacak o açıdan önemli. Eğer bu iş
01:43:53Mısır'a kalırsa Mısır'a kalırsa artık masaya son denir. Yani
01:43:58İsrail ateşkesi kabul edilir ve uygulanır. Ya da bundan sonra
01:44:01Hamas bir daha bu ateşkes sürecine geri dönmez. Dolaylı
01:44:05olarak da geri dönmez. Sayın Gökçek katılıyor musunuz? Şimdi
01:44:10Burçak Hanım şöyle belirtmek lazım. Iıı buradaki Hamas'ın
01:44:15istekleri nelerdir? İsrail istekleri nelerdir? Yani bu
01:44:19masada soruşturma hibrisi için taraflar ne istiyor? Şimdi ben
01:44:24hep şunu söylerim. Mücadele eden müzakere eder. Bu tarih
01:44:30boyunca da böyle olmuştur. Tüm ülkelerde kurtuluş
01:44:33mücadelelerinde ya da bağımsızlık mücadelelerinde eğer
01:44:37ııı mücadeleyi veren başarı kazanmışsa masada da olur. Yani
01:44:42mücadele eden müzakere eder. Dolayısıyla şimdi Hamas burada
01:44:47mücadele eden taraf. Şimdi Hamas'ın bir çözümü ben burada
01:44:52sağlanacağını düşünmüyorum. Masanın dahi kuracağını
01:44:55sanmıyorum. Kurulsa dahi bakın masa kurulabilir. Bir başkası
01:45:00bu masada olabilir. Iıı Filistin adına imzayı da
01:45:05atabilir. Bir barış görüşmeleri sonucunda barış
01:45:11anlaşmasının imzasını da atabilir. Ama bu Hamas'ın
01:45:15isteklerine içermezse bu barış anlaşması o zaman birinci
01:45:20dünya savaşında imzalanan anlaşmalar gibi olur. Yani
01:45:23birinci dünya savaşında imzalanan anlaşmalar ikinci
01:45:26dünya savaşının ilk temellerini attı. Dolayısıyla ııı burada
01:45:31sahada olan Hamas'ın masada olmaması sağlanabilecek bir
01:45:37barışı uzun sürede kılmaz. Daha da ııı kısa sürede yeni
01:45:43çatışmaların ortaya çıkmasına neden olur. Dolayısıyla böyle
01:45:46bir denklemde böyle bir durumda Hamas'ın İsrail'in dediği gibi
01:45:51yani siyasi hedefi alması yok etmek olan İsrail'in sahada
01:45:54bunu başaramamış olması ama bunu diplomaside başarmak
01:45:59istemesi İsrail buna ısrar etmesi ve bu en büyük sıkıntı
01:46:05buna karşılık Hamas'ın da İsrail güçlerini Gazze'yi
01:46:11terk etsin isteği istemi ve masada olan istemi ki biraz
01:46:15önce Büngür Bey'le dediği gibi yani Hamas masada şu anda
01:46:19gözükmüyor ama masada aslında ııı burada İsrail için de çok
01:46:24büyük bir sıkıntı yapmış olduğu saldırılarda kısmı
01:46:27saldırılarda bugüne kadar yapmış olduğu saldırılarda bu
01:46:30aslında bunun göstergesi üç dört gün önce bu görüşmeler
01:46:34başlayacak dendiği zaman bir ııı okul saldırısı yaptı. Yani
01:46:39tarafları köşeye sıkıştırma taşıyor aslında bu saldırı.
01:46:44Yüz kişi şehit olmuştu orada. Dolayısıyla böyle bir durumda
01:46:47Hamas'ın istekleri Regineler'in sayısını vermemesi,
01:46:52isimlerini vermemesi, onları teslim etmemesi, İsrail'in
01:46:57mutlaka bölgenin çıkmasını istemesi bu İsrail tarafından
01:47:02kabul edilmiyor. İsrail'in de işte Hamas'ı masada
01:47:06istememesi burada gerçekçi bir çözümü ııı ortaya
01:47:10çıkarmayacağı için de özellikle de Hamas tarafından da
01:47:13istemiyor. Biraz önce belirttim. Herhangi bir kişi
01:47:16olabilir bu ayın. Barış görüşmelerinde imza da
01:47:21atabilir Filistin adına ama ne kadar gerçekçi olacak, ne kadar
01:47:26geçerli olacak? Dolayısıyla böyle bir ikilem var, böyle bir
01:47:30çıkmaz var. Bu nasıl aşılacak? Bununla ilgili neler olacak?
01:47:34Hangi taraf nasıl bir geri adım atacak barış için? Samimi
01:47:39mi olacak? Iıı ben İsrail'in bu konuda samimi davranacağını
01:47:43sanmıyorum. Özellikle Netanyahu hükümetinin. Daha önce de
01:47:48geçtiğimiz yıl Kasım ayında ııı bir mola verilmişti onların
01:47:52tabiriyle. İsrail bahaneyle bunu bozdu. Bahaneleri çok
01:47:57olur İsrail'e. Iıı bunu da bir bahaneyle tekrar bozma
01:48:02ihtimali oldukça yüksek. Şimdi biraz önce ııı Coşkun
01:48:06Başbağ'a sorduğunuz Türkiye'nin denklemine bir katkı
01:48:10bağlamına da bir şeyler söylemek istiyorum. Şimdi
01:48:12Türkiye bölgede barışçıl ve insançıl politikalarını devam
01:48:16ettiriyor. Bu Filistin sorununa da bu şekilde yaklaşacaktır.
01:48:21Kendisini çatışmadan uzak tutacak, bölge barışını
01:48:25sağlayacak politikaları istiyor. Eee bu özellikle dışişleri
01:48:29bakanımızın Sayın Cumhurbaşkanımızın yapmış olduğu
01:48:31girişimler bütün bunlar buna işaret. Ancak Türkiye eğer eee
01:48:37bu denklem içerisinde sıcak bir çatışmada olacaksa o zaman
01:48:41eee Türkiye'yi tehdit eden PKK, PYD ve DAŞ unsurlarının sahne
01:48:47alması durumundan bu olayda sahne alması durumunda Türkiye
01:48:51duyarsız kalamaz. Bunlar nasıl sahne alabilir? Işte bunlar da
01:48:55ııı İsrail'in gerçi İsrail'in ııı savunma bakanlığı yetkileri
01:49:03bunu istemiyor ama İsrail siyasetçileri şunu istiyor.
01:49:06İsrail'in Hizbullah'a yönelik bir kara harekatında bataklığa
01:49:11saplanacağı gerçeğine hareket edilirse öyle bir durumda
01:49:14Amerika Birleşik Devletleri'nin sahaya PKK, PYD unsurlarını
01:49:19sürme ihtimali oldukça yüksek. Bunun bir ııı işaretini verdi
01:49:26Amerika Birleşik Devletleri'ne. Geçtiğimiz haftalarda Irak'ta
01:49:30kendi üstüne yapılan bir saldırıda onları o üstü
01:49:33korumak anlamında yedi yüz PKK'lı PYD'liyi oraya
01:49:38serketmişti Fırat'ın doğuşuna. Dolayısıyla böyle bir durumda
01:49:41Türkiye buna duyarsız kalamaz. PKK, PYD'nin İsrail lehinde
01:49:47Hizbullah'ın cephe gerisine savaşa sokulmasına ya da
01:49:50Suriye'yi yönelik bir harekatta savaşa sokulmasına ııı Türkiye
01:49:56duyarsız kalamaz çünkü PKK ve PYD buradan güçlenerek
01:50:00çıkabilir. Öyle bir durumda da Türkiye için daha da büyük bir
01:50:04tehdit haline gelir. Bunu da Türkiye istemeyeceği için bu
01:50:07sefer Türkiye'nin sıcak bir çatışmaya girme ihtimalinin en
01:50:11yüksek olduğu durum bu olabilir diye düşünüyorum ama onun
01:50:14dışında Türkiye bölgede bir barışı sağlayabilmek için gerek
01:50:19İran'da olsun gerekse diğer ülkelerde olsun diplomasi
01:50:22devam ettiriyor. Bugüne kadar yaptıkları Sayın Dışişleri
01:50:26Bakanı'nın ııı sürekli Mısır'ın başkenti, Katar'ın başkentine
01:50:31gitmesi, Tahran'a, Muadat'a gidip gelmesi bütün bunlar bunun
01:50:35işaretidir diye düşünüyorum ben. Hı hı. Şimdi ııı Gazze'deki
01:50:40Sivil Savunma Birimi Sözcüsü Mahmut Basal bir yazılı
01:50:43açıklama yaptı. Eee İsrail'in güvenli bölgeye iddia ettiği
01:50:47Han Yunus'un doğusu ve merkezinin yanı sırada DEREL
01:50:51BELA MEGAZİ ve El Züveyde'nin de boşaltılması yönde bir
01:50:54açıklamayla dört yüz elli bin Filistin'in insani durumunu
01:50:58zora soktuğunu ifade etti. Eee Basal İsrail işgali Gazze'nin
01:51:03bazı bölge ve kamplarında yaşayan Filistinlilerin
01:51:05çektikleri sıkıntıları dağıt arttırmak için tekrar yıkılan
01:51:08evlerinden ve barındıkları bölgelerden taşınmaya zorluyor
01:51:12ifadelerini kullandı. Sayın Başbuğ yani katliam yetmiyor
01:51:16bir de göçe zorluyor İsrail. Ne durduracak İsrail'i bu
01:51:20insanların ne olacak peki? Şimdi bu ortamda ııı bu akılla
01:51:26durduracak bir güç yok. Allah'tan başka. Şimdi niye
01:51:31bunu söylüyorum? İsrail'in bugüne kadar yapmış olduğu
01:51:34soykırım ve katliam onunca yeni geçti. Iıı anında blokların
01:51:40oluşması lazım. Anında tepki verilmesi lazımdı. Sadece
01:51:43Türkiye'nin gayretleriyle bir şeyler yapılmaya çalışılıyor.
01:51:46Hı hı. Ve yani yapmaya çalışıyoruz. Ama maalesef ııı
01:51:50karşılık bulamıyoruz veya işte bir şekilde iş farklı noktalara
01:51:55getiriliyor. Eee ne durdurulacak ve niye hani bu
01:51:58göç etmek isteyen insanlara karşı bu saldırı? Ya o kadar
01:52:03aşağılık bir yapı ki kendi veriyor adresi senin ifade
01:52:06ettiğin gibi şuraya geçin burası güvenli diyor. Oraya
01:52:09geçin insanları vuruyor. Sonra diyorsun ki be alçak, be hain
01:52:15yani buraya geç diyen sen değil misin? Yanlış
01:52:19anladınız ya. Orası şurası güvenli. Oraya gidiyorsun.
01:52:22Orada da gene tepene bomba yağıyor. Ha bu neyi
01:52:25gösteriyor? Bizim ilk tezi. Yani Filistin'de bir tek ııı
01:52:29yaşayan ııı canlı kalmamasına bir saldırı ve soykırım planı
01:52:34var. Iıı yani bugün ııı kırk bin çok ciddi bir rakam. Yer
01:52:39yerine önlemesi lazım. Ama dikkat edersen hala konuşup
01:52:42tartışmaya çalışıyoruz. E peki bu kırk bin ııı seksen bin
01:52:46olur mu? Emin ol bu akılla giderse olur. Çünkü İsrail ııı
01:52:50öyle dediğin gibi kendiliğinden duracak veya işte tavsiyeyle
01:52:55telkinle bir noktaya getireceğin bir terör örgütü
01:52:58değil. İTO İsrail Terör Örgütü doğrudan ııı sahada direkt
01:53:04etkileyici yaptırımlarla ancak bir noktaya getirebilirsin. E
01:53:08şimdi ııı İsrail'de hal böyleyken ııı ve insanlar
01:53:14vuruluyorken, insanlar o yani işte on kilometreye kırk
01:53:18kilometrelik bir alana hapsedilmişken ııı bu kader
01:53:23yani veya işte bu yapılan dünya kamuoyu tarafından nasıl bu
01:53:27kadar normal karşılanabiliyor? Yani düşünebiliyor musunuz? Iıı
01:53:30bir çizgi alan düşünün, çizilmiş işte kırka on diye
01:53:36onun için adını koydum. Yaklaşık rakamlar. Bu alanın
01:53:39içerisinde ııı adeta alay edercesine, adeta böyle hani
01:53:44ııı canlılıktan keyif alırcasına insanları kaçtıkça
01:53:47katlediyorsun. Ve bunu yaparken de böyle yiğitçe karşısına
01:53:51çıkıp ııı katletme cesaretini gösteremiyorsun. Havadan ölümü
01:53:55yağdırarak, havadan bölgeye kan kusturarak bir süreç
01:53:58götürmeye çalışıyorsun. Ve ııı bunu yaparken de şuursuzca
01:54:02yapıyorsun. Burada mesela ben soralım İsrail'e, İtö'ye ııı
01:54:07nedir burada bu amacınız? Hani bu saldırılarda neyi
01:54:11planlıyorsunuz? Neyi amaca ediyorsunuz? Deyin, inanın
01:54:14onlar da bilmiyor. Çünkü iki buçuk milyonu sen böyle katlederek
01:54:18işte bugün yüz tane, ertesi gün üç yüz tane, ertesi gün elli
01:54:22tane diyerek katletmeyle ııı katletmeyle bitiremezsin.
01:54:26Buradan bir noktaya çıkma şansın yok. Ve burası artık bir
01:54:29bataklık. Senin ııı gitgide yutulduğun bir bataklığa
01:54:33dönüşmüş durumda. Kasım İsrail. Iıı bu durumda bir virgülü
01:54:37koyalım. Kısa bir aramız var. Devam edeceğiz.
01:54:52Evet kısa bir aranın ardından devam ediyoruz kaldığımız
01:54:56yerden. Orta Doğu'daki gelişmeleri konuşmayı da
01:54:58sürdürüyoruz bir yandan konuklarımla beraber. Eee sayın
01:55:02baş bu en son size eee bölmek durumunda kalmıştım. Reklam
01:55:06arasına gitmiştik. Buyurun tamamlayın sözünüzü lütfen.
01:55:09Burçak şimdi eee hani İsrail'i kim durduracak? Ana sorumuz
01:55:12buydu. Evet. Eee şimdi bu sorunun cevabını biz on aydır
01:55:17arıyoruz. Aslında cevap belli. Eee İsrail'i insanlık
01:55:23durduracak. Çünkü biraz zerre kadar bu eee duyguyu taşıyan
01:55:28zerre kadar bu eee yani kimliğin özelliklerini taşıyan
01:55:34anında örgütlenir, anında kümelenir ve bu katil
01:55:38İsrail'i dur der. Hayır hiçbir bir şey yapılmıyor. Bir
01:55:42altyapı var. Yani Avrupa'da bugün başlayan sokak hareketleri
01:55:46bana göre çok değerli, çok anlamlı. Işte bizim yürüttüğümüz
01:55:50süreç inanılmaz onurlu bir süreç. Iıı işte anlatmaya,
01:55:53yürütmeye çalışıyoruz. Işte bu katili durdurmaya çalışıyoruz
01:55:57ama şu ana kadar başaramadık bunu. Bu tepkiden öteye
01:56:01geçmedi Avrupa'da yapılanlar. Yani sokak eyleminden öteye
01:56:04ııı yürümedi. Neden? Çünkü ııı ben hep artık ııı hani birçok
01:56:09diğeri ayırıyorum. Rejimler ve halklar diye rejim kanadı bu
01:56:14konuda öyle bir ııı niyetli işinde değil. Tam tersi. Bak
01:56:18tam tersi Almanya ııı Fransa, İngiltere her ne kadar
01:56:21karşıymış gibi yani İsrail'in talebine olumsuz cevap
01:56:24veriyormuş gibi görünse de aslında ııı arka planda
01:56:28doğrudan İsrail'e destek veren birçok eylemi birçok söylemi
01:56:32var. Iıı ha bu son günlerde bu rejimlerde de bir sapma
01:56:36görebilir miyiz bu anlamda? Var öyle bir ihtimal. Niye?
01:56:38Tabandan baskı gelmeye başladı. Yani bugün eğer İngiltere
01:56:43Londra'da eğer Almanya Berlin'de eğer Fransa Paris'te Filistin'e
01:56:48destek yürüyüşlerini durduramıyorsa ııı bunun
01:56:52mesajını o hükümetler iyi anlamalı, iyi algılamalı ki ben
01:56:55algıladıkları kanaatindeyim. Işte bu kez hani az önce işte
01:56:59haberde de sunduğumuz gibi İsrail'in taleplerinin
01:57:02karşılanmadığı bir ülkeyle karşılaşabiliriz. Iyi de aynı
01:57:06ülke iki üç ay önce koşulsuz destek veriyordu İsrail'e. Hatta
01:57:11bizim için olmazsa olmaz diyen bir Almanya vardı. Hatırlayın.
01:57:14Ne değişti de bir anda Almanya bu noktaya geldi? Ve ne oldu da
01:57:18bir anda Batı ııı işte Başak devletler İsrail'e destek
01:57:22vermeyeceklerini açıkladılar. Bunun arka planını iyi okumak
01:57:26lazım. Ben burada hani süreçte bu noktaya gelinmesinde ııı
01:57:31Türkiye'nin yürütmüş olduğu sürecin çok etkisi ve tatkısı
01:57:35olduğu kanaatindeyim. Çünkü biz dikkat edersen hani hiç
01:57:39olmazsa bunu yaparız, yaptım, malıyız diyerek bu konuyu her
01:57:42yere taşıdık. Bu konuyu hiç gündemden düşürmedik. Şu an
01:57:45bile biz konuşuyoruz. Bak ne dedim az önce? Haniye'nin ııı
01:57:51suikastik İran'ın bana göre yüz karasıdır. Iıı İran'da bizim
01:57:56kadar konuşulmuyor. İran'ın hiç kapattığı konuyu tartışmıyor
01:57:59bile. Iıı biz bu konuları hep gündeme tutan, gündeme taşıyan,
01:58:04zaman zaman dünya kamuoyuna bilgilendiren bir ülkeyiz ve
01:58:07doğrusunu yapıyoruz. Ve ııı şu an için elimizden gelen bu.
01:58:11Ama yakın gelecekte işte bizim bu yaptığımız işlettiğimiz
01:58:16süreç meyvesini verip de bir anda artık o İsrail'in karşısına
01:58:21hani anladığı dilden bir güçle çıkma ihtimal var mı
01:58:24insanoğlunun? Ben o ihtimallerin olduğu
01:58:26kanaatindeyim. Işte o durumda hani kim durduracak sorusuna
01:58:29bir cevap vermiş oluruz ama bizim öyle uzu açık uzun vadeli
01:58:34bir ııı çözüme değil hemen çözüme ihtiyacımız var. Çünkü
01:58:38daha iki gün önce iki gün önce gördüğüm manzara ben bir daha
01:58:42hayat boyu unutmam. Yani taş çatladı bir yaşında o bile yok.
01:58:48Iıı bir bebeğin ııı böyle başı gövdeden ayrılmış kopmuş
01:58:53vaziyetteki resmi hala hafızalarda. Yine benim hiç
01:58:56unutmadığım kare. Iıı o Musayrat'a yapılan saldırı o
01:59:01alçak ve şerefsizce yapılan saldırı sonucu kalabalık ııı
01:59:05gözleri yaşlı olay mahalleler biri ııı elinde böyle ufak bir
01:59:12karton et parçaları toplamaya çalışıyor. Biri yıkımdan
01:59:19kurtarabildiği günlük yaşantıyı ııı sağlayacak malzemeleri
01:59:23kurtarmaya çalışıyor. Birisi de enkazın açıp da oradakilere
01:59:28ulaşmayı ııı ulaşmaya çalışıyor. Şimdi bu manzara ııı Gazze'de
01:59:32bir gün iki gün değil. On aydır yaşanıyor. Hatta derine
01:59:36gidersen yetmiş beş yıldır yaşanıyor. Iıı ve bu bahsetmiş
01:59:39olduğumuz süreç hep kurbağa misali hoplaya zıplaya insanoğlunu
01:59:45bugünlere getirdi. Iyi de kardeşim bunun bir durduğu
01:59:48nokta adaletin işince bir nokta olmayacak mı? Işte olacak ve
01:59:52o noktaya geldik. Hı hı. Yani ben eminim ııı İsrail evdeki
01:59:57bulgurdan da olacak. Altmış yedi sınırı diyorlar. Belki ona da
02:00:00karşıyım. Bana ııı şahsi fikrim o. İsrail'in bu
02:00:03coğrafyayı terk edip gitmesi lazım. Bir metre toprak yok.
02:00:06Dolayısıyla o sürece doğru gelinecek ama hani ııı bu doğum
02:00:12sancısı olarak okuyorum ben bugünkü süreci. Sancı büyük
02:00:16yalnız onu söyleyeyim. Ve ııı o sancının daha ne kadar
02:00:19devam edeceğimizi kestiremiyoruz. Ha sonu
02:00:21aydınlık olacak. Onun eminim. Yani her şerde bir hayır var.
02:00:24Kuralı işleyecek. Hı hı. Sonu bu işin aydınlık olacak da şu an
02:00:28için acil İsrail'i durduracak bir ııı güç göremiyorum. Çünkü
02:00:32Amerika koşulsuz arkasında. Daha yine yirmi milyar dolarlık
02:00:36bir yardımı ııı geçirdi. Elli tane F-15 ııı serisi uçak
02:00:41vereceği ifade ediliyor. Işte yine aynı şekilde ııı hava ııı
02:00:47füzeleri yine aynı şekilde ııı top ve havan mermileri gibi ııı
02:00:52birçok başlık tank mermileri dillendiriliyor. Hem de ııı
02:00:56elli bin yüz bin gibi rakamlar konuşuluyor. Şimdi hal
02:01:00böyleyken İsrail'in karşısında ııı kim çıkar sorusuna cevap
02:01:04vermek zor. Niye? Esas dur diyecek olan o demokrasi ııı
02:01:08ve şimdi hava atan ülkeler zaten bu işin içinde. İsrail'le
02:01:12birlikte bataklığa girmiş durumda. Iıı bunu ııı yapacak
02:01:17yerler bu zaten pisliğin içinde. O zaman da dönüp
02:01:20bakıyorsun peki nasıl olacak diye. Zaten açmazı çıkmazı
02:01:23orada bu işin. Ha tek bir çıkış yolu kalıyor. Halkları
02:01:27hareketlendirmek. Ben daha bu olay ilk başladığında ııı
02:01:32Filistin'in konusu şöyle bir örnek vermiştim. Bugün o noktaya
02:01:36geldik. Demiştim ki Birleşmiş Milletler'den hani bir şey
02:01:39çıkar mı deyip tartışıyoruz. Dedim çıkmaz buradan bir şey.
02:01:42Evet. Bu işi Birleşmiş Milletler değil birleşmiş
02:01:45vicdanlar kurtaracak. Insanoğlu orta noktada buluşacak. Evet.
02:01:50O vicdanlar sürecin etkisini ııı kaderini etkileyecek
02:01:54demiştim. Oraya doğru gidiyor. Ama ağır aksak gidiyor. Bizim
02:01:57ııı ağır aksak değil çok da hızlı olmamıza ihtiyaç var. O
02:02:01hızı o tempoyu ne zaman kazanırız? Şu an ben öyle bir
02:02:04ııı süreç görmüyorum Burçak. Peki ııı Coşkun Başbuçuk
02:02:09teşekkür ediyorum yayına katkılarınız için. Sağ olun.
02:02:11Eee bu son dilime Güngör Yavuz Arslan ve doçan doktor Ali
02:02:17Fuat Gökçe'yle birlikte devam ediyoruz ve son konumuzda
02:02:20terör örgütü PKK. Türkiye'nin terör örgütü PKK'nın Irak ve
02:02:24Suriye'deki varlığının sona ermesi için hem askeri hem de
02:02:27diplomatik olarak her türlü mücadeleyi veriyor. Sınırda
02:02:31teröristlere göz açtırmıyor Türkiye. Son günlerde de Irak'la
02:02:34terörle mücadeleye dair askeri güvenlik iş birliği ve terörle
02:02:38mücadeleye dair mutabakat zaptı imzalandı. Türkiye'nin
02:02:42terörle mücadelesini konuşmadan önce ilgili haberlerimizi bir
02:02:46aktaralım isteriz öncesinde. Sizlere Türkiye'yle Irak
02:02:50arasında dediğimiz gibi bir mutabakat zaptı imzalandı.
02:02:53Tarihi anlaşma sonrasıysa en çok merak edilen mutabakat
02:02:56zaptının detayları Bağdat ve Başikada kurulacak iki ayrı
02:03:00merkezle birlikte terörle mücadelede hem koordinasyon
02:03:03içerisinde hareket edilecek hem de birlikte ortak eğitimler
02:03:06yapılacak. Merkezler ortak tehdit olarak görülen PKK terör
02:03:10örgütüyle mücadele faaliyetlerinde de etkin rol
02:03:13oynayacak.
02:03:17Türkiye ve Irak arasında askeri ve güvenlik iş birliğiyle
02:03:21terörle mücadeleye ilişkin mutabakat zaptı imzalandı.
02:03:24Gözler yapılan anlaşmanın detayına çevrildi. Şu anda
02:03:31tarihi eee bir gelişmeyi de ayrıca ilan etmek istiyorum.
02:03:35Söz konusu mutabakat zaptı az önce savunma bakanlarımız
02:03:40imzalandı. Ankara'da yüksek düzeyli güvenlik mekanizmasının
02:03:44dördüncü toplantısında gerçekleştirilen anlaşmayla
02:03:48Irak'ın başkenti Bağdat'ta ortak güvenlik koordinasyon
02:03:51merkezi kurulacak. Bu merkez terörizmin dışında insan
02:03:57kaçakçılığı, narkotik ve sınır ötesi organize suç örgütleriyle
02:04:01de ortak mücadeleye odaklanacak.
02:04:05Türkiye ile Irak arasında bir ilk olma özelliğini taşıyan
02:04:09mutabakat zaptıyla oluşturulacak koordinasyon
02:04:12merkezinde sadece teröristlere değil diğer suç profilinde
02:04:16yer alan tüm suçlulara da göz açtırılmayacak. Bağdat'taki
02:04:20koordinasyon merkezinin dışındaki ikinci merkezse
02:04:23Başika Kampı olacak. Musul yakınlarındaki Başika Kampı
02:04:28iki bin on beşten bu yana Türk askerinin kontrolünde
02:04:31yer alıyor. Türkiye bu üsse DEAŞ'ın Irak'ın önemli bir
02:04:35bölümünü ele geçirdiği dönemde Irak Silahlı Kuvvetleri'ne
02:04:38eğitim ve destek amaçlı asker göndermişti. Anlaşma gereği
02:04:43Başika Kampı artık eğitim kampına dönüşecek.
02:04:46Sorumluluğun Irak Silahlı Kuvvetleri'nde olacağı bölgede
02:04:49Türkiye, Irak ortak eğitim ve işbirliği merkezi faaliyet
02:04:53gösterecek. Iki ülke için ortak tehdit olarak görülen PKK
02:04:57terör örgütüyle mücadele faaliyetlerine etkin rol
02:04:59oynayacak. Iki ülke arasında imzalanan mutabakat zaptıyla
02:05:05hayata geçirilecek iki merkezde Irak'ın kuzeyinde terör
02:05:09örgütünün varlığının sona erdirilmesinde kritik rol
02:05:12oynayacak. Türkiye ve Irak Devleti arasında askeri
02:05:17güvenlik işbirliği ve terörle mücadeleye dair mutabakat
02:05:20zaptı imzalandı diyoruz. Peki neden böyle bir adım atıldı?
02:05:24Bundan sonra iki ülke arasında nasıl bir işbirliği
02:05:27sağlanacak? Detaylara birlikte bakalım.
02:05:32Türkiye ve Irak Savunma Bakanları ile istihbarat
02:05:36yetkililerini bir araya getiren yüksek düzeyli güvenlik
02:05:39mekanizması toplantısı yapıldı. Iki ülke savunma bakanları
02:05:43askeri, güvenlik işbirliği ve terörle mücadeleye dair
02:05:46mutabakat zaptını imzaladı.
02:05:50Irak ve Türkiye arasındaki terörle mücadele zaptının
02:05:54şifrelerini Hürriyet Gazetesi Ankara temsilcisi Hande Fırat
02:05:58kaleme aldı. Diplomatik kaynaklarda nedenilen o bilgilere
02:06:02göre mutabakat zaptı her iki ülkede de bir onay sürecinden
02:06:05geçecek. Terör örgütünden artık Irak da rahatsızlık duyuyor.
02:06:09Ülkelerini istismar etmesini istemiyor. Irak terör örgütü
02:06:14PKK'nın kendi topraklarında yayılmacı bir politika
02:06:17izlediğini gördü. Irak'ı tedirgin eden adım terör
02:06:21örgütünün güneye yani Bağdat'a kadar inmesi. Irak'ta yedi
02:06:24sorun PKK'nın yayılmasında etkili oldu. Yedi sorun
02:06:28içerisinde Irak'ta bir süre öncesine kadar yaşanan
02:06:32yönetimsel kapasite eksikliği kırk yılı aşkın süredir iç
02:06:35savaştan işgale kadar yaşanan olayların yarattığı travmada
02:06:39bulunuyor. Bu sorunları adeta kullanan PKK terör örgütü önce
02:06:43yerleşti sonra da Irak içinde yayıldı. Iraklılar başta PKK
02:06:48Türkiye'nin sorunu çözüm süreciyle Irak'a girdiler gibi
02:06:51doğru olmayan tarihsel gerçeklerden kopuk bir
02:06:54yaklaşım içindeydi. Ankara görüşmelerde doksanlardan beri
02:06:57terör örgütünün Irak'ta olduğunu her seferinde
02:07:00hatırlattı. Gelinen noktada Irak'ın yeniden kırk yıl
02:07:03önceki haliyle bölgeye dönme isteği net şekilde görülüyor.
02:07:07Mutabakat zaptiyle ilk kez mücadele de hukuki bir zeminde
02:07:11oluşturuldu. Terör örgütü veya yasaklı örgüt ifadesi aynı
02:07:15cümlede kullanıldı. Irak hükümeti PKK'ya bağlı partileri
02:07:19sivil toplum örgütlerini de yasak ilan etti. Faaliyetlerini
02:07:23durduracaklar. Mallarına el koyacaklar. Ayrıca Bağdat'ta
02:07:30ortak güvenlik koordinasyon merkezi kurulacak. Bu merkezde
02:07:34bir Türk, bir Iraklı komutan bulunacak. Herkes kendi
02:07:37ordusuna bağlı olacak. İstihbarat paylaşımı, bilgi
02:07:41paylaşımı ve askeri planlamalar yapılacak.
02:07:47Evet bu zaptı konuşuyoruz. Konuklarımla birlikte devam
02:07:51edeceğiz. Sayın Güngör Yavuz Arslan'la devam etmek istiyorum
02:07:54ben. Eee Türkiye'yle Irak'ın imzaladığı bu askeri
02:07:57mutabakat zaptı neler öngörüyor? Neden önemli? Buyurun
02:08:01sizden dinleyelim. Şimdi Burçak Hanım bu haberi dinlerken
02:08:05düşündüğüm bir şey paylaşın. Ben Türkiye dışında gazetecilik
02:08:09çalışmalarıma Irak'ta başladım. Yani ilk sağ
02:08:12çalışmasını yaptığım yer hem bakan beyin Hakan Fidan'ın hem
02:08:15sizin haber detayında verdiğiniz adeta mucize gibi.
02:08:18Bundan on yıl önce deseler bana Irak Savunma Bakanı Ankara'ya
02:08:22gelecek. Türkiye'yle PKK'yla mücadeleyle ilgili bir eee
02:08:26zaptı imzalanacak. Herhalde derim yani Irak çok zor durumda
02:08:30durumda. Onun için Türkiye'ye geldi diye bir yorum yaparım.
02:08:33Ama karşılıklı bir iş birliği birliği var. Bu tabii etkin
02:08:37sonucu. Nereden başladı süreç? Hakan Fidan'ın Dışişleri
02:08:41Bakanı olmasından sonra bir Bağdat ziyareti gerçekleşti ve
02:08:44burada eee Türkiye bu diplomatik eee süreci başladı. Bunun
02:08:49sonucu da iki şey çıktı. Bizim haber başlığımız olan Burçak
02:08:52Hanım bu eee ortak eee mutabakatın imzalanması eee
02:08:57terörle mücadele ve güvenlik başlıklarında bundan başka da
02:09:01eee hafızam yanıltmıyorsa ona yakın ona yakın eee ticaretten
02:09:05tutulduğu lojiste kadar bir süreç devam ediyor. Ama en
02:09:08önemlisi bu. Burada eee Başıkan'ın bir eğitim ve
02:09:12koordinasyon merkezi olması bana göre çok önemli. Haberden
02:09:15anladığım kadarıyla ve bendeki bilgilerle göre Bağdat'taki bir
02:09:19ofis şeklinde iki komutanım ve mahiyetinin görev yaptığı bir
02:09:22ofis şeklinde ama asıl koordinasyon Başıkan terörle
02:09:26mücadele bölgesine yakın oldu. Ve iki bin on beşten beri bir
02:09:29Türk üssü olarak faaliyet gösterdiği için için eee artık
02:09:34planlamanın hani tıkır tıkır ve adım adım gittiğini görüyoruz.
02:09:37Zaten Türkiye sonuçları aldı ve Irak ilk defa PKK terör
02:09:41örgütü artı bağlı siyasi partiler, artı STK'lar ve diğer
02:09:45diğer unsurlara yasaklı kabul etti ve adım attı. Adım attı.
02:09:50Ofislerinizi kapatacaksanız mal varlıklarınızı el koyuyorum
02:09:52dedi. Bunun tabii gazeteci olarak sağ pratikteki ve
02:09:55uygulamalarına da uygulamalarına da bakacağız. Irak
02:09:59iki tane üst kurdu. Üst kurdu. Bu işte yaklaşık olarak bin
02:10:05dokuz yüz doksan bir de ABD'nin müdahalesi müdahalesinden sonra
02:10:08ilk defa ııı Irak'ın kuzeye merkezi yönetimin kuzeye gelip
02:10:13otoritesini ve askeri varlığını göstermesi demek. Diğer yandan
02:10:17yirmi yedi tane Türkiye sınırına Irak karakol kuracağı.
02:10:20Işte belki bunlar Peşmerge'yle birlikte kurulacak. Tam
02:10:23detayları öğrenemedik. Eee adım adım yani ben bu konu
02:10:26adım adım ama ilk defa bu oluşturduğum çerçeveler bir
02:10:30metne, bir resmi metne konu iki ülkenin savunma bakanları
02:10:34imzaladı. Bu hem Türkiye'yi bağlar hem Irak'ı bağlar. Şimdi
02:10:38bin dokuz yüz otuz üç yılında bağımsızlıktan sonra Türkiye ve
02:10:41Irak defaatle ııı çeşitli anlaşmalar yaptı. Bu kimileri
02:10:46güvenlik, kimileri ticaret, kimisi petrol, kimisi öğrenim,
02:10:49alt alta koyduğumuz farklı konularda. Ama ııı bu
02:10:53anlaşmanın çerçevesi terörün tanımlanması terör örgütünün
02:10:57tanımlanması ve mücadele şeklinin ortaya koyulması bir
02:11:01ilk. Yani düşünebiliyorsunuz Irak ve Türk askerleri, Türk
02:11:05Silahlı Kuvvetleri ortak üstte PKK'ya karşı mücadele
02:11:08edecekler. Belki bu koordinasyon olacak. Belki Irak
02:11:11ordusu aşırı bir sıcak temasa katılmayacak ama PKK'ya karşı
02:11:15mücadele edecek. Bunun her bir araya var. Yani buna ııı seninle
02:11:19bir ııı haber yapsak beraber gazeteci olarak ne deriz? Ben
02:11:24buna Hakan Fidan'ın ortaya koyduğu diplomasiden dolayı
02:11:28etkin diplomasi olarak tanımlanım. Bu etkin
02:11:30diplomasinin sonucu. Diplomasi karşınızdakini ikna etmektir ve
02:11:34karşınızdakinden alabildiğiniz en üst düzey ııı ülkeniz yarına
02:11:39konuları alabilmektir. Eee Türkiye bu başını elde etti.
02:11:43Kalkınma yolu başladı. Eee terörle mücadelede ortak
02:11:46üstlere kadar birçok konu konu ortaya koydu. Hani şimdi ııı ben
02:11:50Iraklı bir yetkili olsam daha ne yapalım derim Türkiye'ye.
02:11:53Daha sizin için ne yapalım? Ne yapalım? Bunun başka adımları
02:11:57da gelecektir. Başka yansımaları da gelecektir. Şimdi ııı
02:12:02Amerika Birleşik Devletleri'nin Irak'taki üstlerinin ııı ne
02:12:06zaman kapanacağı tartışması olduğu bir Bağdat var. Işte
02:12:08sözde gene DAH'la mücadele donu ertelediklerini söyledi
02:12:12Amerikalı yetkililer. Ama tam bu kağıtük durumda yani ABD
02:12:17Irak'taki askeri durumun netleşmemesini atıfta bulunarak
02:12:20söylüyorum. Iıı Türkiye ve ııı Irak yetkilileri Başikay'ı
02:12:24ortak üste döndürüyorlar. Eğitim üstüne ve terörle mücadele
02:12:28koordinasyona döndürüyor. Aslında burada da ince bir
02:12:30diplomasi var Burçak Hanım. Iıı Bağdat'ta bir Başikay
02:12:33üstünden dolayı yıllardır bir rahatsızlık vardı. Fazla
02:12:35dinlendirmemesine dinlendirmeseler de bu formüle
02:12:38Türkiye bunu da açmış oldu. Artık dedi ortak üstümüz, eğitim de
02:12:42yapıyoruz. Benim de varlığım var. Terörle mücadele üst
02:12:45ortak. Yalnız orada terörle mücadele ederken sadece PKK
02:12:48değil, DAH ve diğer birleşenlerde bu atlanmaması
02:12:51lazım. Yani Türkiye, Irak, Başikay'daki kampının varlığı
02:12:55DAH'la mücadeleden dolayı iki bin on dörtte DAH'ın haziran
02:12:59ayında Muslu'a girmesinden sonra Türkiye eee Başikay'a
02:13:02kadar asker göndererek orada eğitim ve destek terörle
02:13:05mücadelede ııı Irak halkına destek vermişti. Ben bunu neden
02:13:09söylüyorum? Süreç çok hızlı gidiyor. Yani bu ııı burada
02:13:12şunu da görüyoruz. Iıı Bağdat istemese bunlar olmaz. Ben ilk
02:13:15defa bu süreçte ııı yani bahsettiğimiz konu başlıkları
02:13:19üzerinde söylüyorum. Zapt'ın da imzalanmasından sonra Irakları
02:13:22ilk defa bu kadar istekli görüyorum. Yani bu işi
02:13:25istiyorlar. Yapabilecek yetenekleri var mı? Güçleri var
02:13:29mı? Örneğin biz sizle bir sonraki yayınlarda Sincar'ı
02:13:32konuşabileceğiz mi? Yani Sincar konusunda Türkiye ve Irak ortak
02:13:36adım attı mı? Bu da biraz sahaya bakmak lazım. Eee Irak
02:13:39unutmayalım ki bin dokuz yüz doksan bir de ABD müdahalesi.
02:13:43Iki bin üçte ABD'nin sahaya fiziki müdahalesi müdahalesi
02:13:47ardından da iki bin on dörtte Dehaş'la İz Savaşı atlatmış.
02:13:50Bir ülke. Yani Irak'ı bununla da anlatmak lazım. Iıı iki bin
02:13:53on yedide de gayrimeşru bir referandum gerçekleşti. Farzane
02:13:56ve Talabani ııı idaresi tarafından ortaklaşan. Evet.
02:13:59Onu da atlatmış bir ülke. Biz böylelikle Ali Fuat hocam da
02:14:03konuşacak uzatmadan. Biz böylelikle Irak'ın
02:14:06normalleşmesini de sağlıyoruz. Burçak Hanım bu çok önemli. Yani
02:14:09komşumuzun ııı normal ııı devlet ikisine gelerek gelerek
02:14:14terörle mücadelede adım atması belki de bu ileriki günlerde
02:14:18Hakan Fidan'ın yaklaşık olarak ııı on beş gün önce bir
02:14:21televizyon yayında anlat ııı anlattığı bana göre de çok
02:14:26önemli. Biz defaatle CNN Türk Stüdyosu'nda bunu
02:14:28değerlendirdik. Sayın Cumhurbaşkanımız yeni bir
02:14:31bölgesel güvenlik paklığı üzerinde çalışıyor dedi. Evet.
02:14:33Bu çok önemli. Yani Irak, Suriye ve Mısır komşularımızı
02:14:36atıfta bulundu. Eee bunun bir temeli bunun bir modeli olması
02:14:40lazım. Işte Irak'la imzalanan zam. Bu belki Suriye'yle de
02:14:43farklı bir şey yapılabilir. Adana mutavakadan değiştirirsek
02:14:46bu diplomasinin sonucu. Eee Ali Fuat hocam ııı güvenlik
02:14:50bürokrasiden geliyor. Daha detaylı katkı verecektir. Eee
02:14:54evet şimdi Ali Fuat hocaya da dönmek istiyorum. Meşhur iki
02:14:58aile var Irak'ta biliyorsunuz. Işte biri Barzani, diğeri de
02:15:01Talebane. Az önce siz de söylediniz Sayın Yavuz Aslan.
02:15:03Talebane ailesi PKK'yı destekliyor. Barzaniler PKK'yı
02:15:07terör örgütü olarak tanımlıyor. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi
02:15:11Başkanı Neçirvan Barzani geçtiğimiz Şubat ayında terör
02:15:14örgütü PKK'nın ııı toprakların Türkiye'ye karşı kullanmasını
02:15:18kesinlikle reddettiklerini vurgulayarak terör örgütü
02:15:21PKK'nın komşu ülkeler yani Türkiye için tehdit kaynağı
02:15:25Erbil ve Bağdat içinde büyük bir baş ağrısı olduğunu sözlerine
02:15:29ekledi. Eee Sayın Gökçe nasıl geçecek bu baş ağrısı? Şimdi
02:15:35Burçak Hanım müsaadenizle bu ııı Türkiye'yle Irak arasında
02:15:39yapılan mutabakat saptığıyla ilgili birkaç kelime de
02:15:42söylemek istiyorum ben de. Son üç dört dakika Sayın Gökçe bu
02:15:46arada onu da ekleyeyim. Buyurun. Tabii şimdi bu
02:15:50mutabakat saptığındaki başlıklarla baktığımızda üç tane
02:15:54kavram var. Bir tanesi askeri güvenlik ve terörle mücadele.
02:15:58Bunlar her birinin içeriği çok farklı. Askeri kavramı biraz
02:16:02önce Güngör Bey de dediği gibi başka kampında tekrar eğitim
02:16:06verilmesiyle yani askeri eğitimden bahsediyor. Ki bunu
02:16:10Türkiye daha önce de iki bin dört yılında ııı Türkiye'de
02:16:14Iraklı subayların ve emniyet müdürlüğü yetkililerine
02:16:17terörizmle mücadele mükemmeliyet merkezi kapsamında
02:16:21ııı burada bu eğitimi Türkiye'de vermişti. O eğitime
02:16:25katılardığı bir tanesi de ben eğitimi vermeden ııı o ders
02:16:29kapsamında. Bu ııı tekrar gündeme geldi. Diğeri
02:16:32güvenlik kavramı ki burada sadece terörizmle mücadeleyi
02:16:36bütün ııı suç suç örgütlerini kapsayan bir mücadele. Terörle
02:16:41mücadeleyi de zaten biliyoruz. Şimdi bu kısa değindim buna.
02:16:45Vakit az olduğu için. Şimdi sizin sorunuza gelecek olursak
02:16:48ııı bu ııı iki aile ııı özellikle Talabani ve Barzani
02:16:54ailesi ııı Kuzey Irak'ta etkin olan ve ııı Irak devleti
02:17:01içerisinde de önemli bir ııı aktör bunlar. Ancak bunların
02:17:05da bir tanesi özellikle ııı Barzani ailesi ııı daha önceki
02:17:11uygulamalarından vazgeçerek yani ABD yanlısı bölgede
02:17:15istikrarsızlığı artırmaya yönelik adımlar atan ABD
02:17:19yalnız politikadan vazgeçerek özellikle ııı bölgedeki
02:17:23komşuluk ilişkilerine bağlı bir politika izlemeye başladı. Ama
02:17:28bunu ııı geçtiğimiz yıllarda Kerk'teki o hadiselerden ders
02:17:34çıkararak yapmaya başladı diyebiliriz. Yani Türkiye'yle
02:17:37İran'da ya da Irak merkezi hükümetiyle iyi geçinerek bir
02:17:42şekilde bölgedeki varlıklarını devam ettirme yoluna gidiyor.
02:17:46Ancak Talabani için bunu aynısını söylemek mümkün
02:17:50değil. Mahfet Talabani'nin politikaları izlediği
02:17:53politikalar Süleymaniye'deki gelişmeler Süleymaniye
02:17:57bölgesinde PKK'ya verilen destek ve bu bölgede Türkiye'nin
02:18:01kuzeyden güneye yaptığı harekatların ııı sonucunda daha
02:18:06güneye kaçan uzaklaşan kendi izini kaybetmek isteyen terör
02:18:11örgütü mensuplarının bölgede İran işlerini doğru gittikleri
02:18:16ve hatta bu bölgede barındıkları saklandıkları da
02:18:19bir gerçeği var. Dolayısıyla bir şekilde Mahfet Talabani
02:18:22başta olmadığını izlediği politikadan vazgeçmesi ve
02:18:26bölgede istikrarı sağlayabilecek bölgesel iş birliğine
02:18:30yönelmesi gerekiyor. Iıı şimdi bu sağlanır mı? E bunu da
02:18:33bekleyip göreceğiz ama şu anda izlenen politika Talabani
02:18:38grubunun halen daha eee ABD yanlısı bir politika izlediği
02:18:42ve bununla ilgili olarak görüşmeler yapıldığı ve bununla
02:18:46yine bununla ilgili olarak o bölgede eee Talabani kontrolü
02:18:51altındaki bölgelerde Mossad'la bir Mosad'ın daha çok orada eee
02:18:57faaliyet gösterdiğini düşündüğümüzde halen daha iş
02:19:01birliklerinin devam ettiğini söylemek gerekiyor. Çok
02:19:03tehlikeli bir girişin onu da altına çizmek gerekiyor. Çünkü
02:19:06Türkiye'yle Irak'la birlikte yapacağı bu eee faaliyetleri
02:19:11harekatları engelleyebilecek nitelikte olabilir mi? Olmaz
02:19:14ama yine de tehdit edebilecek niteliktedir diyebilirim ben.
02:19:17Peki. Çok teşekkür ediyorum. Eee doçent doktor Ali Fuat
02:19:21Gökçe ve Güngör Yavuz Arslan yayına katkılarınız için sağ
02:19:24olun. Saygılar. Efendim şimdi eee CNN Türk ekibinden
02:19:31Fulyos Türk ve Doğukan Yıldırım bir ilke imza atarak Irak'ın
02:19:34kuzeyindeki PKK tünellerine girmiş ve çok önemli görüntüleri
02:19:37kayıt altına almışlardı biliyorsunuz. Eee şimdiki
02:19:40bölümde ise Mehmetçi'nin Irak'ın kuzeyindeki bir gününü
02:19:44ekrana taşıyacağız. Türk Silahlı Kuvvetleri Irak'ın kuzeyinde
02:19:47ne yapıyor? Nasıl bir mücadele veriyor? Terörle mücadelede
02:19:51hangi aşamaya gelindi? Işte Fulyos Türk ve Doğukan
02:19:54Yıldırım'ın Metinazap bölgesinde geçirdiği bir gün ve
02:19:58merak edilen her şey çok özel görüntülerle ekranlarınıza
02:20:01gelecek. Ardından da tamamlayacağız. Sabah yedide
02:20:03görüşmek üzere, hoşça kalın.
02:20:23Karşı tarafa doğru şu an bir ateş gerçekleşecek.
02:20:30Çok sıcak anlar yaşanıyor.
02:20:45Irak'ın kuzeyindeyiz. Metin'e bölgesindeyiz. Milletimiz
02:20:51bizi merak etmesin. Görevimizin başındayız. Terörü
02:20:55bitiriyoruz.
02:20:58Esker
02:21:18Hakkari Çukurca'dan Mehmetçiğin öncülüğünde İran kuzeyine
02:21:23doğru ilerliyoruz. Yani Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından
02:21:26icra edilen pençe kilit operasyonlarının sürdüğü o
02:21:30bölgeye. Helikopterle değil, araçla. Bütün zorluğu görmek
02:21:35istiyoruz. Mehmetçik bu mücadeleyi nasıl veriyor?
02:21:38Anlamak istiyoruz.
02:21:48Bir zamanlar araçla ilerlemenin tehlikeli olduğu bu bölgede
02:21:53yaklaşık üç saat yol gidiyoruz. Araçla ilerliyor
02:21:57olmamız bölgenin temizlendiğinin en büyük göstergesi. Arazi o
02:22:01kadar zorluyor ki şaşırmamak elde değil. Ne büyük zorluğun
02:22:06üstesinden gelmişler. Gurur duyuyoruz. Istikametimiz
02:22:12Metin Azap'taki üst bölgelerimiz. Pençe kilit
02:22:18operasyonları bütün hızıyla devam ederken CNN Türk ekibi
02:22:22olarak kameraman arkadaşım Doğukan Yıldırım'la beraber
02:22:25Irak'ın kuzeyindeyiz. Metin A bölgesindeyiz. Mehmetçik Irak'ın
02:22:29kuzeyinde önemli bir bölümü terörden temizledi. Biz de
02:22:33Mehmetçik'in vermiş olduğu mücadeleyi yakından
02:22:36görüntüleyeceğiz. Aldığımız özel izinle çok özel anları kayıt
02:22:41altına alacağız. Türk askeri sınırdan otuz kilometre derine
02:22:45indi. Yani bölgeyi büyük oranda PKK terör örgütünden temizledi.
02:22:50Iki yüzden fazla üst bölgesi kurdu. Milletimiz bizi merak
02:22:54etmesin görevimizin başındayız. Terörü bitiriyoruz. Asker hep
02:23:00arazide terörden temizlenen yerlerde sızma girişimlerine
02:23:04karşı tedbiren atışlar yapılıyor. İhalarla bölge an
02:23:08be an izleniyor. Hemen karşı taraf bir zamanlar PKK'lı
02:23:13teröristlerin sözde zap kampıydı. Hemen karşı taraf
02:23:17Bakın o bölge aslında terörden temizlendi ama zaman zaman
02:23:21sızmaya çalışan teröristler oluyor ve bu sebepten top
02:23:25atışları sık sık yapılıyor karşı tarafa doğru. Şu an bir
02:23:29atış gerçekleşecek. Hemen karşı noktaya doğru bir zamanlar
02:23:33teröristlerin cirit attığı bu dağlarda Mehmetçik şu an
02:23:40teröristlere karşı çok büyük bir darbe indiriyor.
02:23:43Devletimizin bize sağladığı imkanlar sayesinde görevimizi
02:23:47en iyi şekilde devam ettiriyoruz. Tabii coğrafya o
02:23:51kadar zor ki bazı yerlerde yol imkanı bile yok. Ama asker için
02:23:56hiçbir şey imkansız değil. Terörle mücadele eden
02:24:01Mehmetçik'in barınmasından gıdasına kadar her şey
02:24:04düşünülüyor. Dünyanın en zor coğrafyalarından biri burası.
02:24:08Mehmetçik çok zor bir coğrafyada mücadele veriyor.
02:24:11İran kuzeyinde iki yüzden fazla üst bölgesi kuruldu. Terörden
02:24:16temizlenen noktalara üst bölgeleri kurulmaya devam
02:24:19ediyor. Tabii bazı noktalarda yol yok. Hatta birçok noktada
02:24:22yol yok. Dimdik dağların olduğu noktalarda üst bölgeleri
02:24:26var. Bakın şu an bir eee şimdi gıda ikmali yapılacak. Karşı
02:24:30tarafta hemen karşı taraftaki bir yandan da atışlar yapılıyor.
02:24:33Bakın çok sıcak anlar yaşanıyor. Karşı noktada bir başka bir eee
02:24:38üst bölgesi var. O üst bölgesindeki Mehmetçik için eee
02:24:41gıda ikmali yapılacak. Yol olmadığı için bakın böyle bir
02:24:46yöntem eee uygulanıyor. Teleferikle karşı tarafa eee
02:24:50Mehmetçi'ye su, çikolata, yemek, gıda eee ikmal bu
02:24:56şekilde ulaştırılıyor. Eee gördüğünüz gibi bu yöntem
02:25:00burada bu sistem oluşturulmuş.
02:25:09Bir yandan da yol çalışması yapıyor. Mehmetçik. Çünkü bu
02:25:15üst bölgelerine ulaşımın daha kolay, daha rahat sağlanabilmesi
02:25:19için. Çünkü çok sayıda üst bölgesi var. Nuran Kuzeyinde.
02:25:22Bu üst bölgelerine eee hem ikmalin eee daha rahat
02:25:27sağlanabilmesi için Mehmetçi'nin daha rahat hareket
02:25:30edebilmesi için eee yol çalışması da yapılıyor.
02:25:34Mehmetçik tarafından. Bunu da söyleyelim. Şu an karşı
02:25:37taraftaki eee dağın tepesindeki üst bölgesine giden
02:25:43bir yol yok. Orada çalışma yapılıyor. Yol olmadığı için de
02:25:47işte gıdalar bu teleferikle karşıya ulaştırılıyor. Az
02:25:51önce gitti. Hemen gıdaları gösterelim. Başka yine
02:25:54malzemeler de var burada yaşam malzemeleri. Suları
02:25:57görüyoruz. Meyve suları var. Eee yine bardaklar var. Gıda
02:26:01ürünlerini görüyoruz. Eee çuvalların içinde yine çok
02:26:04sayıda gıda, yaşam malzemesi var. Işte buradaki malzemeler
02:26:09yine teleferiğe buradan yerleştirilecek şöyle bir
02:26:12sistem şöyle bir mekanizma var. Teleferikle yaşam
02:26:18malzemeleri, gıdalar, karşı taraftaki üst bölgesine bu
02:26:21şekilde ulaştırılıyor. Bir atış daha yapıldı. Dolkan
02:26:24Yıldırım tekrar görüntülüyor. Bir top atışı daha yapıldı.
02:26:30Metina Dağı'nda bir gece geçirmek, askerin yirmi dört
02:26:34saatine tanıklık edebilme duygusu bizi epey
02:26:38heyecanlandırıyor. Ve gece oluyor.
02:26:52Gündüz teröristlere göz açtırmayan kahraman komandolar
02:26:56gece de göz açtırmıyorlar. Gece saatlerinde Zab Metina
02:27:01bölgesindeyiz. Şu dakikalarda komandolar araziye bir kez
02:27:06daha çıkıyorlar. Mayın dedektörü taşıyan komandomuz
02:27:09ön tarafta hemen arkada diğer komandolar ilerliyorlar.
02:27:13Komandolar gece olunca teröristlerin kaçış
02:27:17güzergahlarını tıkama maksatlı pusu görevine gidiyorlar.
02:27:25Komandolarımız yedi gün yirmi dört saat esasına göre gece
02:27:28gündüz o bölgede ııı teröristlere nefes
02:27:31aldırmamaktadır.
02:27:37Irak'ın kuzeyinde bir üst bölgesinde geçireceğiz geceyi
02:27:41Doğukan'la beraber. Irak'ın kuzeyinde gece kalan gece eee
02:27:47çekim yapan eee tek televizyon kanalıyız. Onun da altını
02:27:52çizeyim. Şimdi tabii çok sayıda konteyner var. Kahraman
02:27:56komandolarımız bu konteynerlerde kalıyor. Eee biz
02:27:59de şimdi bu konteynerlerden birinde kalacağız. Eee bana bu
02:28:04nokta bu konteyner verildi. Sağ olsunlar. Tabii bu
02:28:10konteynerler geçici. Şimdi giriyorum. Burada bir yatak var.
02:28:15Bakın. Eee işte geceyi burada geçireceğim. Eee sabah olunca
02:28:20da tabii Mehmetçiğin yine terörle mücadelesine tanıklık
02:28:25etmeye devam edeceğiz. Artık gece epey geç oldu. Ama saat
02:28:30kaç olursa olsun aslında arazide faaliyet bitmiyor. Eee
02:28:33biz şimdi artık biraz dinleneceğiz, istirahat
02:28:36edeceğiz. Sabah yine erken saatte bölgede çekimlerimize
02:28:40devam edeceğiz.
02:28:50Geceyi geçirdiğimiz yer Metinadağ'ın zirvesi. Gün
02:28:55ağarınca bölge daha net ortaya çıktı. Metinadağ'ın zirvesinde
02:29:00iki bin dört yüz metre yüksekteyiz. Hemen sağ
02:29:03tarafımız, bölgenin doğusu, Avaşin, Basyanzap, bir
02:29:08zamanlar PKK'nın kamplarının olduğu terör yuvalarının
02:29:12olduğu noktaydı, imha edildi. Hemen sol tarafımız bölgenin
02:29:16batısı Haftanil ve Metina bölgesi. Yine PKK'nın sözde
02:29:21kamplarının olduğu noktaydı. Oralarda imha edildi. Yani bu
02:29:26bölgede kilit kapandı. Arkamızsa Garadağ. Mehmetçiğin
02:29:31şimdi keskin bakışı ve keskin nefesi Garadağ'ında. Garadağ'ına
02:29:36sık sık hava harekatları yapılıyor. Top atışları
02:29:40gerçekleşiyor.
02:29:50Mehmetçiğin Kuzey Irak'ta özellikle odaklandıkları nokta
02:29:55Gara, Garadağ. Gara dışındaki birçok nokta stratejik nokta
02:30:01terörden temizlendi ama saklanmaya çalışan, gizlenmeye
02:30:06çalışan böyle tek tük teröristlerin olduğu biliniyor.
02:30:09Sızma girişimine karşı önleyici ve o teröristlerin eylem
02:30:14faaliyetlerini engelleyici tabii top atışları oluyor. F-16'larla
02:30:19yine ııı bölgeler ııı teröristlerin gizlendiği,
02:30:23saklandığı noktalar vuruluyor. Ateş altına alınıyor. Hem ııı
02:30:27o büslerden hem ııı tanklardan atışlar oluyor. Seslerini
02:30:30duyuyoruz. Bir yandan da F-16'lar da havada. F-16'larda
02:30:34sık sık bölgede uçuşlarını gerçekleştiriyorlar ve ııı
02:30:39teröristlerin o gizlenmeye çalıştıkları noktaları ateş
02:30:42altına alıyorlar. Şu dakikalarda F-16'lar havada ve
02:30:46yine önemli bir noktayı ateş altına alıyorlar. Havadan
02:30:50bombardıman var şu dakikalarda.
02:31:01Üst bölgesinde askerler için aylarca yetecek gıda malzemesi
02:31:06bulunuyor. Mehmetçik için her şey düşünülmüş. Iletişimse
02:31:10tabii en önemli unsur. Bu da düşünülmüş. Iran kuzeyinde bir
02:31:15çok noktaya baz istasyonları yerleştirilmiş.
02:31:20Jeneratörler, gıda malzemeleriyle her şey
02:31:23stoklanmış. Yani İran kuzeyinde hiçbir şey şansa
02:31:27bırakılmıyor. Her şey planlı, sistemli.
02:31:33Metina Dağı'nın zirvesinde bile Mehmetçik'in geri dönüşüm
02:31:37hassasiyetini görmek mümkün. Bakın şimdi Dolkan'la beraber
02:31:41size çok önemli bir ayrıntıyı göstereceğiz. Bakın buradaki
02:31:46üst bölgesinde Metina'nın zirvesinde, dağın zirvesinde
02:31:50plastik, cam ve kağıt atıklar için ayrı bir bölüm
02:31:54oluşturulmuş. Yani bu kadar zor şartlarda olmalarına rağmen
02:31:58yani göstermiş oldukları hassasiyete bakar mısınız? Bu
02:32:02detayı sizlere göstermek istedim. Işte plastikleri bu
02:32:06bölmeye koyuyorlar. Cam atıklarını buraya burada soda
02:32:10şişeleri var. Kağıt atıkları gelen çünkü ikmallerde
02:32:15kartonların içinde ııı işte içecekler geliyor. Mesela
02:32:19burada da kağıt atıklar var. Yıllarca yuvalandılar. Türkiye'ye
02:32:25tehdit oldular. Küçücük çocukları ırağa kaçırıp
02:32:28kullandılar. Eylem hazırlıklarını buralarda
02:32:31yaptılar. Mehmetçik terörü kaynağında bitirmek için
02:32:34başladı. Bu büyük operasyona yıl iki bin on dokuzdu.
02:32:46Pençe bir, pençe iki, pençe üç, pençe kaplan, pençe şimşek,
02:32:51pençe yıldırım ve iki bin yirmi iki yılından bu yana süren
02:32:55pençe kilit. Yani artık operasyonun son ayağı. Parola
02:33:00kilidi kapat. Asker terör kilidini kapatarak işi
02:33:04bitiriyor. Iran kuzeyine de huzur getiriyor. Türkiye
02:33:07sınırlarını teröristlerden temizliyor.
02:33:16Işte biz de pençe kilit operasyon bölgesinde dünyanın
02:33:23en zor coğrafyasında Mehmetçik'in mücadelesine
02:33:26tanıklık ediyor. Çok büyük saygı ve minnet duyarak
02:33:29ayrılıyoruz o bölgeden.
02:33:33PKK'nın yıllar içerisinde Iran kuzeyindeki varlığı
02:33:38bölgedeki sivil yaşamı da yok etti. Siviller Iran
02:33:42kuzeyindeki bölgeden ayrılmak, evlerini terk etmek zorunda
02:33:46kaldı. Arkamda görmüş olduğunuz boş evlerde bir zamanlar bu
02:33:51bölgenin insanları yaşıyordu. Onlar PKK'nın baskısı, PKK'nın
02:33:56zulmünden dolayı evlerini, topraklarını terk etmek zorunda
02:34:00kaldı. Işte Mehmetçik'in başarılı operasyonları sayesinde
02:34:04bölge halkı evlerine geri dönecekler. Yani Mehmetçik,
02:34:09Irak'ın kuzeyine de huzur getirdi. Aynı zamanda tabii en
02:34:13önemlisi Türkiye'ye yönelik tehditler, Türkiye'ye yönelik
02:34:17sızma girişimleri bu operasyonlar sayesinde
02:34:21engelleniyor. Mehmetçik sınırdan yaklaşık otuz
02:34:25kilometre derine indi. Her geçen gün mağaralar imha
02:34:29ediliyor. Teröristler etkisiz hale getiriliyor. Mehmetçik'in
02:34:33operasyonları bütün hızıyla devam ediyor. Fulya Öztürk,
02:34:37CNN Türk, Irak.
02:34:49Karşı tarafa doğru şu an bir atış gerçekleşecek.
02:34:57Çok sıcak anlar yaşanıyor.
02:35:02Iğran kuzeyindeyiz. Metina bölgesindeyiz. Milletimiz
02:35:18bizi merak etmesin. Görevimizin başındayız. Terörü
02:35:21bitiriyoruz.