Prof. Bryła: twórca pierwszego na świecie spawanego mostu i konstruktor Prudentialu

  • 8 years ago
Prof. Stefan Bryła był twórcą pierwszego na świecie spawanego mostu drogowego, który w 1929 r. stanął w Maurzycach k. Łowicza. Masowo przyjeżdżali wówczas oglądać go inżynierowie m.in. z Francji i Niemiec. Był uznanym na całym świecie pionierem spawalnictwa, a jego dziełem były m.in. konstrukcja wieżowca Prudential w Warszawie.

Podczas II wojny światowej prof. Bryła opracował dla oddziałów AK podręcznik "Jak niszczyć stalowe mosty" i 10-letni plan powojennej odbudowy Polski. Za prowadzenie tajnego nauczania został rozstrzelany przez Niemców w grudniu 1943 r. „Myślę, że jest to postać bardzo niezasłużenie zapomniana” - mówi o prof. Bryle, Maciej Zalewski z łódzkiego oddziału GDDKiA, która kilka lat temu wyremontowała most w Maurzycach na rzece Słudwi.

Stefan Bryła (ur. w 1886 r. w Krakowie) był cenionym inżynierem budowlanym, pionierem spawalnictwa i wieloletnim posłem na Sejm II RP. Wykładał budowę mostów na Politechnice Lwowskiej i budownictwo na Politechnice w Warszawie. W okresie międzywojennym projektował i pomagał budować liczne obiekty m.in. budynki mieszkalne, hale targowe, szpitale, mosty.

Był autorem konstrukcji m.in. wieżowca Prudential (Hotel Warszawa), budynków Muzeum Narodowego i Muzeum Wojska Polskiego oraz gmachu Poczty Głównej przy ul. Świętokrzyskiej w Warszawie. Wśród jego projektów są budynki Powszechnego Zakładu Ubezpieczeń Wzajemnych w Warszawie i w Łodzi, „Drapacza Chmur” i Hali Targowej w Katowicach oraz budynek Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

Prawdziwą sławę w okresie międzywojennym przyniósł mu jednak most w podłowickich Maurzycach, który połączył brzegi rzeki Słudwi w sierpniu 1929 r. Powodem była unikatowa w owych czasach konstrukcja mostu, przy budowie którego tradycyjne nity łączące, zastąpiono spawaniem elementów.

Recommended