NeY DiNLeTiSi - DeDe EFENDi

Ney, Türk irfanında sadece bir musıki aleti olarak değil, adeta ruhi hayatımızın istinad ettiği bütün unsurları içeren bir sembol olarak yer almıştır. Coomarswamy, “uygun ve etkin bir hatırlatıcı olan sembolizmi” İlahî âlemdeki hakikatin, fizikî âlemde ona tekabül eden başka bir hakikat ile temsil edilmesi, (Ray Livingston, Geleneksel Edebiyat Teorisi, İnsan Y., çev. Nevzat Özdemiroğlu, İst. 1998, s. 110. ) olarak açıklamaktadır. Bu tariften hareketle neyin neyi veya neleri hatırlattığını ve nelere tekabül ettiğini düşündüğümüz zaman önümüze uçsuz bucaksız bir mânâ denizinin açıldığını görüyoruz. Amacımız burada, neyin sembolizminin tam bir açıklamasını yapmak değil, başta ifade etmeye çalıştığımız hususu daha belirgin hale getirmek için bu mânâ denizinin kıyısında kısa bir gezintide bulunmaktır.