Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Deniz Bilimleri Enstitüsünden bilim insanlarının hazırladığı, Marmara Denizi\'ndeki müsilajın son durumunu gösteren harita, 2021\'deki yoğun müsilaj dönemiyle büyük benzerlik gösteriyor.
Kategori
🗞
HaberlerDöküm
02:21M.K.
02:31M.K.
02:53Dolayısıyla bu üretimin bir süre daha devam edeceği kesin gibi.
02:58Bu devam edecek olan üretim daha yoğun bir müsilaja yol açar mı?
03:03Bizim hipotezimiz bunun belirleyicisi de Karadeniz'den girecek su olacak.
03:08Esas durağınlık bizim hipotezimiz Karadeniz'den giren suyunun azalmasıyla Marmara Üst Suyu'nun Akdeniz'den Akdeniz'e doğru dışarı itilmesinin azalması.
03:20Ve bunun müsilaj öncesi dönemlerde hep azaldığını gördük.
03:25Ve şu anda da kurak dönemlerden geçiyoruz.
03:27Belki bundan sonraki yıllar kurak devam edecek.
03:30Dolayısıyla Marmara'da müsilaj riski şu anda düşündüğümüzden de fazla artmış durumda.
03:38Burada yine hep söylediğimizi söylemek durumundayız.
03:42Müsilaj riski artık her zamankinden daha fazla.
03:46Çünkü kurak dönemler müsilajı tetikler.
03:49Şimdi biraz evet yani işte ilkbaharda biliyorsunuz birinci üretim artacak.
03:56Ve bu yoğun üretim daha sonra neye dönüşecek?
04:01Biraz bunu görmemiz gerekiyor.
04:04Haziran gibi daha net bir tablo görürüz.
04:09Tabii müsilaj denizin altında olduğu sürece çok dikkat çekmiyor.
04:14Yüzeye çıktığı takdirde dikkat çekiyor.
04:16Müsilajın hangi şartlarda yüzeye çıkılacağı ise o da ayrı bir anlaşılması zor bir konu.
04:23Ama özellikle uzun süren durağan bir dönemden sonra boğazdan hızlı bir jet girdisi
04:30bu suyun yüzeye çıkmasını, derin suyun yüzeye çıkmasını
04:35ve bu fiziksel etkenler müsilajın da kümelenip yüzeye çıkmasına yol açıyor.
04:41Dolayısıyla bunlar belirleyici etkenler olacak.
04:44Ekolojik etkenler de var.
04:46Müsilajın farklı bir safhaya geçip daha yoğunluğunun düşmesiyle yüzeye çıkması durumu da var.
04:55Bu etkenler müsilajı yüzeye itecek mi itmeyecek mi bunu da beraber göreceğiz.
05:00Şimdi eğer yoğun müsilaj oluşursa o zaman yüzeyde de müsilajı görmeye başlama olasılığımız yüksek.
05:09Şu anda bu alk üretimi çok yüksek düzeyde hemen hemen tüm basende.
05:22İzmit'te mesela çok çok yüksek olmasına rağmen müsilaj görmedik.
05:27Ama bu olmayacağı anlamına gelmiyor.
05:29Çünkü değerler çok çok yüksek.
05:31Bunun dışında Marmara'nın kendi iç dinamikleri var tabii.
05:34Yani kendi içinde döngüler oluşturabiliyor Marmara zaman zaman.
05:39Bu da tabii ki belli bir miktar suyu Marmara'nın yüzeyinde hapsediyor demek.
05:44Yani bu bizim şeyimiz tabii Marmara'nın en büyük şansı.
05:48Yani Karadeniz'den giren yüzey sularının belli bir süre sonuna, iki ay gibi bir süre sonuna teorik olarak Çanakkale'den çıkıp gittiği düşünülür.
05:56Yani bir yenileme, yenilenme süreci var.
05:59Ancak bu döngüler arttıkça Marmara'da tabii ki bu suyun Marmara'daki yani yüzey suyunun ki müsilajı ulaşturan ana kısmın daha uzun süre kalmasını sağlıyor.
06:15Bu duranlık da tabii ki yani müsilajı bu da tetikler.
06:19Bizim bulgularımız dediğim gibi yani Marmara'nın her yerinde müsilaj var.
06:23Yine 10 ile 30 metre, 15 ile 30 metre arası genellikle dağılım gösteriyor.
06:282021 yılı kadar dramatik değil.
06:31Ancak o seviyeye gelip gelmeyeceğini bilemeyiz tabii ki.
06:35Yani havaların ısınmasıyla üretimin daha da artacağını düşünüyoruz.
06:38Bu üretim artar ise ve gerekli stres faktörleri de müsilajı olunmasını tetiklerse bu müsilajın ölçeği büyüyebilir, artabilir.
06:49Marmara bütçesine giren her organik yük de bunun faturası da oksijene kesilir günün sonunda.
06:56Yani daha düşük oksijen, daha kırılgan bir Marmara demek bu aslında.
07:01Yani daha önceki kayıtların hepsi belli noktalardandı, işte körfezlerdendi, yani daha izole ortamlardandı ve adaların arkasındandı vesaire gibi.
07:11Ama biz ilk defa yani bu seferle tüm Marmara'da yine bunun olduğunu ortaya koyduk.
07:18Onun için yeni oluşuyor, olabilir.
07:19Yani bunların hepsi şey tabii, daha varsayım aşamasında ve bu öngörümüz tabii ki bir iki ay sonla doğrulanacak.
07:34Başlıyor mu, bitiyor mu?
07:49Haziran 2021'de doğal olarak sıcaklıklar daha yüksekte, 20-25 derecelerdeydi yüzey sıcaklığı.
08:05Şu an bu sıcaklıklar soğukta daha fazla ısınacağı için bu ısınmayla birlikte çok büyük basıkla müsilaj tüm yüzeye yayılabilir.
08:16Şu an bir şeyin arifesindeyiz aslında.
08:19Bunu tespit etmiş durumdayız.
08:22Evet, müsilaj Marmara'nın her tarafında var.
08:26Fakat soğuk su içerisinde şu an.
08:29Bir de bunun ısınacağı versiyonu göreceğiz aslında.